TogTok

Kakaretšo ya Naga
Tšhelete ya Setšhaba
Sekgahla sa Phapanyetsano
Matšatši a Bohlokwa a Maikhutšo
Boemo bja Kgwebišano ya Dinaga tša ka Ntle
Kgonagalo ya Tlhabollo ya Mmaraka
Hot rekisa dihlahiswa ka marakeng
Dika tša bareki le taboo
Tshepedišo ya taolo ya meetlo
Dipholisi tša motšhelo wa go reka ka ntle
Dipholisi tša motšhelo wa diromelwantle
Ditifikeiti tše di nyakegago bakeng sa diromelwantle
Dithulaganyo tše di kgothaletšwago
Dikanale bakeng sa ntshetsopele ya moreki

Papua New Guinea ke naga yeo e lego ka borwa-bodikela bja Lewatle la Pacific. Ke seripa sa ka bohlabela sa sehlakahlaka sa New Guinea, gotee le dihlakahlaka tše mmalwa tše dinyenyane tšeo di se dikologilego. Ka baagi ba batho ba fetago dimilione tše 8, Papua New Guinea ke e nngwe ya dinaga tše di fapa-fapanego kudu ka ditšo lefaseng. Naga ye e hweditše tokologo go tšwa go Australia ka 1975 gomme e šoma bjalo ka temokrasi ya palamente. Port Moresby, yeo e lego lebopong la ka borwa-bohlabela bja Papua New Guinea, e šoma e le motse-mošate wa yona le motse o mogolo kudu. Go sa šetšwe methopo ya yona e humilego ya tlhago, go akaretša gauta, koporo, oli le gase, Papua New Guinea e lebane le ditlhohlo tše bohlokwa tša tlhabollo tše bjalo ka mananeokgoparara a lekanyeditšwego le maemo a godimo a bodiidi. Papua New Guinea e tsebja ka diponagalo tša yona tše di makatšago tšeo di nago le dithaba tše di kgahlišago tšeo di khupeditšwego ke dithokgwa tše ditala tša pula e ntši. E ikgantšha ka ye nngwe ya maemo a godimodimo a mehuta ya diphedi mo Lefaseng ka dimela le diphoofolo tša moswananoši tše di hwetšwago bobedi mo nageng le ka fase ga mepopotlo ya yona ya dikorale ye e e dikologilego. Ikonomi e ithekgile kudu ka temo ka diromelwantle tše kgolo go akaretšwa dinawa tša kofi, . dinawa tša cocoa, oli ya mopalema,le ditšweletšwa tša dikota. Le ge go le bjalo, meepo le yona e na le seabe se segolo go letseno la bosetšhaba. Go fapafapana ga setšo sa Papua New Guinea go ketekwa ka mekgwa ya setšo ya go swana le go opela-go opela le dipolelo tša bokgabo tše di phelago tša go swana le asmask carvingand weaving arts.Ditšo tša bona tša moswananoši di bontšhwa ka menyanya ya mebalabala yeo e emelago merafe ye e fapanego go ralala le naga. Mola Seisemane e le leleme la semmušo ka lebaka la khuetšo ya bokoloniale ke Australia ka nako yeo.Bonyenyane maleme a setlogo a 800 a bolelwa Papua ka moka Ma-New Guinea a bopa diphesente tša go feta tše 90 tša badudi.ba phela ditšhabeng tše di fapa-fapanego ka meetlo,dipolelo-semmotwana le ditšo tše di fapanego.Papuanewguinea e hlohla lefelo leo le putsago bakeng sa barati ba go dira dilo tše di sa tlwaelegago bao ba ka thabelago mediro ya go swana le go sepela ka maoto dithokgweng tše di kitimago goba go hlahloba dihlakahlaka tša kgole tšeo di sa kgongwago. Le ge e lebane le mapheko a go fapafapana, PapuaNewGuinea e na le bokgoni bja go gola le tlhabollo ka methopo ya tlhago, bohwa bja setšo, le botse bjo bo hlohleletšago.

Papua New Guinea, e lego naga yeo e lego ka borwa-bodikela bja Lewatle la Pacific, e na le boemo bja moswananoši bja tšhelete. Tšhelete ya semmušo ya Papua New Guinea ke Papua New Guinea kina (PGK), yeo e arotšwego ka 100 toea. Kina e ile ya tsebagatšwa ka 1975 ge Papua New Guinea e hwetša tokologo go tšwa Australia. E ile ya tšeela tolara ya Australia legato bjalo ka tšhelete ya semmušo. Leina "kina" le tšwa go lereo la lefelong leo la Tok Pisin leo le bolelago "tšhelete ya khetla." Ditšhelete tša tšhelete kua Papua New Guinea di na le ditekanyetšo tša 2, 5, 10, 20 le 100 kina. Ditšhelete tše tša tšhelete di bontšha dipalopalo tše bohlokwa go tšwa historing le setšong sa naga, gammogo le maswao a naga le methopo ya tlhago go swana le Thaba ya Hagen goba dilo tše di betlilwego tša setšo. Tšhelete e nngwe le e nngwe ya tšhelete e bontšha meralo e raraganego le mebala e phelago. Ditšhelete tša tšhipi tšeo di šomišwago ditirišanong tša letšatši le letšatši di hwetšagala ka mekgatlo ya 5 toea, 10 toea, 20 toea (yeo gape e tsebjago bjalo ka kina e tee), gomme di na le didirišwa tše di fapanego go tloga go tšhipi ye e tloditšwego ka boronse go ya go tšhipi ye e tloditšwego ka koporo-nikele. Go bohlokwa go lemoga gore go sa šetšwe go ba setšhaba se se ikemetšego seo se nago le tshepedišo ya sona ya tšhelete ga e sa le go tloga ge se ikemetše; le ge go le bjalo mafelo a itšego a ka amogela ditolara tša Australia ka lebaka la ditswalano tša kgauswi tša ekonomi le Australia. Ditirelo tša phapanyetsano ya dinaga dišele di hwetšagala dipanka goba mafelong ao a dumeletšwego a go rekiša ditšhelete tša dinaga dišele bakeng sa basepedi bao ba nyakago go fetolela ditšhelete tša bona go PNG Kina ge ba fihla. Gape gopola gore dikarata tša mokitlana di ka no se amogelwe kudu ka ntle ga mafelo a magolo a ditoropong ka fao go eletšwa gore baeti ba rwale tšhelete ye e lekanego ge ba sepela ka gare ga Papua New Guinea. Ka kakaretšo, ge o dutše o etela naga ye e kgahlišago ya ditšo tše di fapa-fapanego le diponagalo tše di makatšago; go bohlokwa gore baeng ba go boga naga le badudi ba lefelong leo ka go swana ba itlwaelane le tšhelete ya selegae – Kina ya Papuan Guinea –go netefatša ditirišano tša ditšhelete tše di se nago mathata nakong ya ge ba dula moo.

Tšhelete ya molao ya Papua New Guinea ke Papua New Guinea Kina (PGK). Ge e le ditekanyo tša phapantšho tše di akanyetšwago go ditšhelete tše kgolo tša lefase, hle ela hloko gore ditekanyo tše di ka fapana gomme ka mehla go eletšwa go hlahloba le mothopo wa ditšhelete wo o ka botwago bakeng sa tshedimošo ya moragorago. Dikakanyo tše dingwe tša kakaretšo ke tše: 1 USD (Dolara ya Amerika) ≈ 3.55 PGK 1 EUR (Euro) ≈ 4,20 P GK 1 GBP (Ponto ya Brithani) ≈ 4.85 PGK 1 AUD (Dolara ya Australia) ≈ 2.80 PGK 1 JPY (Yen ya Sejapane) ≈ 0.032 PBG Hle dula o gopola gore tše ke dipalopalo tše di akanyetšwago fela gomme go kgothaletšwa go rerišana le setheo sa ditšhelete goba methopo ya inthaneteng bakeng sa ditekanyo tša phapanyetsano tša nako ya nnete pele o dira ditirišano dife goba dife goba diphetogo tšeo di akaretšago ditšhelete.

Papua New Guinea ke naga yeo e nago le ditšo tše di fapa-fapanego yeo e nago le lenaneo le le humilego la menyanya ya setšo le meketeko. Menyanya e mengwe e bohlokwa yeo e ketekwago kua Papua New Guinea še: 1. Letšatši la Tokologo: Le ketekwa ka September 16th, letšatši le le swaya go ikemela ga naga go taolo ya Australia ka 1975. Ke letšatši la maikhutšo la setšhaba gomme le akaretša diparade, ditiragatšo tša setšo, meletlo ya go emiša folaga le dithuthupi tša mollo. 2. Monyanya wa Hiri Moale: O swarwa ngwaga le ngwaga magareng ga Phato le Lewedi kua Port Moresby, monyanya wo o bontšha leeto la bogologolo la kgwebo leo le tsebjago bjalo ka "Hiri". Mabelo a diketswana a rulagantšwe bakeng sa go gopola bokgoni bjo bo raraganego bja go sesa ka lewatleng bja bagologolo ba Papua New Guinea. 3. Monyanya wa Bosetšhaba wa Mask: O direga ka Phupu kua Kokopo (Provinse ya Bohlabela bja New Britain), monyanya wo o keteka dimaske tša setšo tšeo di šomišwago ke merafe ye e fapanego go ralala le naga. E na le diphadišano tša go dira dimaske, metantsho ya mebalabala, mananeo a go anega dikanegelo le dipontšho tša bokgabo. 4. Mt Hagen Cultural Show: E swarwa ngwaga le ngwaga go dikologa August kgauswi le Mount Hagen City (Western Highlands Province), tiragalo ye e goketša baeti ba dikete bao ba bonago metantsho ya setšo, ditiragatšo tša go opela-go opela (dikoša tša setšo), meetlo ya merafe, dipontšho tša mediro ya diatla, le mabelo a dikolobe . 5. Goroka Show: E direga ka matšatši a mararo nakong ya September kua Goroka (Provinse ya Dithaba tša Bohlabela), ke e nngwe ya ditiragalo tše di tumilego kudu tša setšo tša Papua New Guinea. Pontšo e bontšha diaparo tša setšo tšeo di kgabišitšwego ka mafofa a mebalabala le pente ya mmele gotee le diphadišano tša go opela tšeo di bitšwago ditiragatšo tša "opela-opela" tšeo di bontšhago meetlo ya moswananoši ya merafe. 6.Wahgi Valley Show- Tiragalo ye e direga ngwaga le ngwaga ka matšatši a mabedi ka March/April kua Minj District Headquarters Grounds yeo e lego Waghi Valley Ka Western Highlands Province . E fa sebaka sa gore merafe ye e fapanego e bontšhe ditšo tša yona ka ditiragatšo tša go tantsha tšeo di bontšhago mediro ya go fapafapana ya moletlo go swana le ditlhagišo tša ditheko tša banyadi . Menyanya ye e fa temogo ya go fapafapana le go huma ga setšo sa Papua New Guinea mola e fa diforamo tša gore ditšhaba di boloke ditšo tša tšona gore meloko ya ka moso e di leboge.

Papua New Guinea ke naga yeo e lego ka borwa-bodikela bja Lewatle la Pacific, ka leboa feela la Australia. Naga e na le ekonomi ya go fapafapana, ka kgwebišano yeo e kgathago tema ye bohlokwa tlhabollong ya yona. Ditšweletšwa tše kgolo tša diromelwantle tša Papua New Guinea di akaretša methopo ya diminerale ya go swana le gauta, koporo le oli. Ge e le gabotse, ke e nngwe ya batšweletši ba bagolo ba gauta le koporo lefaseng. Diromelwantle tše dingwe tše bohlokwa di akaretša oli ya mopalema, kofi, dinawa tša cocoa, dikota le dijo tša ka lewatleng. Naga e romela ntle dithoto tša yona kudu go Australia, Japane, China, Singapore le United States. Dinaga tše di šoma bjalo ka balekane ba bagolo ba kgwebišano ba Papua New Guinea ka lebaka la nyakego ya tšona ya methopo ya tlhago le ditšweletšwa tša temo. Mabapi le dithoto tša ka ntle, Papua New Guinea e ithekgile kudu ka metšhene le didirišwa tša dinamelwa go swana le dikoloi le dilori. Dithoto tše dingwe tše bohlokwa tša ka ntle di akaretša metšhene ya mohlagase le didirišwa gammogo le ditšweletšwa tša dijo tša go swana le reisi le korong. Kgwebo ka gare ga Papua New Guinea ka boyona le yona e bohlokwa bakeng sa moruo wa lefelong leo. Naga e tsenela kgwebišano ya ka gare ga selete le dinaga tša kgauswi tša go swana le Indonesia yeo e thušago go nolofatša kgolo ya ekonomi. Le ge go le bjalo , le ge e humile ka methopo ya tlhago , Papaua bjale e lebane le ditlhohlo go akaretšwa lefelo la yona la kgole , mananeokgoparara a lekanyeditšwego ,matshwenyego a tšhireletšo ao a amago dipeeletšo tšeo di šitišago bokgoni bjo bo oketšegilego bja kgwebišano . Mmušo wa Papua New Guinea o lemoga bohlokwa bja kgwebo ya ditšhaba-tšhaba bakeng sa kgolo ya tša boiphedišo e swarelelago . Ka fao e fana ka mananeo a go fapafapana a ditšhušumetšo go tšwetša pele dipeeletšo tša dinaga dišele ,tokollo ya kgwebo,le go kaonafatša mananeokgoparara a dithulaganyo . Ka kakaretšo,Papua New Guinea e tšwela pele go ithekga kudu ka diromelwantle tša yona tša methopo ya tlhago mola e katanela go fapafapana ka mafapheng a mangwe a go swana le temo,boeti,le tšweletšo.Maiteko a yona ao a tšwelago pele a lebišitšwe go godiša phadišano ya boditšhabatšhaba,tlhabollo ya dinagamagaeng,le go kaonafatša maemo a bophelo gare ga badudi ba yona .

Papua New Guinea, yeo e lego ka borwa-bodikela bja Lewatle la Pacific, ke naga yeo e nago le bokgoni bjo bogolo bja go hlabolla mmaraka wa yona wa kgwebo ya dinaga dišele. Ka methopo ya yona e humilego ya tlhago, ditshepedišo tše di fapa-fapanego tša tswalano ya diphedi le tikologo ya tšona le lefelo la thutafase la maano, Papua New Guinea e na le mehola e mmalwa yeo e ka tlaleletšago kgolong ya yona kgwebong ya ditšhaba-tšhaba. Sa pele, Papua New Guinea e na le methopo e mentši ya tlhago go swana le diminerale, dithokgwa le ditšweletšwa tša go rea dihlapi. Naga ye e tsebja ka dipolokelo tša yona tše dikgolo tša gauta, koporo, oli le gase. Methopo ye e tšweletša dibaka tše di kgahlišago go babeeletši ba boditšhabatšhaba bao ba nyakago go šomiša bokgoni bja bona. Go tlaleletša, dithokgwa tše kgolo tša Papua New Guinea di fa dikota tšeo di ka romelwa ntle bakeng sa merero ye e fapanego go swana le kago le tšweletšo ya fenitšhara. Lebopo la yona le le nabilego gape le fa phihlelelo ya mehuta ye e fapanego ya diphedi tša ka lewatleng tšeo di ka thekgago intasteri ye e atlegago ya dihlapi. Sa bobedi, lefelo la thutafase la Papua New Guinea le godiša ditebelelo tša yona kgwebong ya dinaga dišele. E bewa kgauswi le mebaraka ye megolo ya lefase ka bophara go swana le Asia le selete sa Australia/New Zealand e dira gore e be lefelo le le loketšego la kgwebišano magareng ga dikontinente tše. E kgontšha ditsela tše di loketšego tša dikepe bakeng sa go romela dithoto dinageng dišele mola gape e šoma e le kgoro ya go tsena ditšhabeng tše dingwe tša Sehlakahlakeng sa Pacific tšeo di nyakago go tsena mebarakeng e megolo. Go feta fao, Papua New Guinea e sa tšwa go dira maitapišo a go kaonafatša tlhabollo ya mananeokgoparara ka diprotšeke tšeo di lebišitšwego go kaonafatša maemakepe le ditsela nageng ka bophara. Go godiša dinolofatši tše tša dinamelwa go kgontšha kgokagano ye kaone le go hlola dinetweke tša dithulaganyo tše di boreledi tša go reka ka ntle/go romela ntle dithoto ka bokgoni. Le ge go le bjalo، go na le gape le ditlhohlo tše dingwe tšeo di nyakago tlhokomelo ge go lebelelwa bokgoni bja tlhabollo ya mmaraka wa kgwebišano ya dinaga dišele ya Papua New Guinea. Lekala la yona la tšweletšo leo le sa hlabollwago le lekanyetša diromelwantle tša boleng bjo bo okeditšwego tšeo kudu di ithekgilego ka diromelwantle tša dithoto tša methopo ya mathomo di oketša go pepentšhwa ga go fetofetoga ga theko ya dithoto tša lefase ka bophara، go dira gore ekonomi e be kotsing ya ditšhošetšo tša ka ntle Go tlaleletša, bokgoni bjo bo lekanyeditšwego bja khapethale ya batho bo nyaka dipeeletšo mananeong a tlhahlo ya thuto ya boleng، kudukudu yeo e lebantšhitšwego go yona bokgoni bjo bo nyakegago ke diintasteri tša sebjalebjale. Ge re phetha ,Papua New Guinea e swere bokgoni bjo bogolo bjo bo sa šomišwego go ya ka tlhabollo ya mmaraka wa kgwebišano ya dinaga dišele ka lebaka la methopo ya yona ya tlhago ye e humilego, maemo a maano a thutafase, maitapišo a tlhabollo ya mananeokgoparara a kaonafetšego Le ge go le bjalo , go rarolla ditlhohlo tše itšego e tla ba bohlokwa kudu go šomišeng ka botlalo menyetla ye .

Ge o kgetha ditšweletšwa tša go rekiša ka go fiša bakeng sa mmaraka wa Papua New Guinea, go bohlokwa go ela hloko dimelo tša moswananoši tša naga le dikgetho tša bareki. Mabaka a mangwe ao o swanetšego go elwa hloko ke a: 1. Dikarolo tša setšo: Papua New Guinea e na le sebopego sa setšo sa go fapafapana seo se nago le maleme a fetago 800 ao a bolelwago. Go kwešiša meetlo ya lefelong leo, ditšo le ditekanyetšo go bohlokwa kudu tabeng ya go kgetha ditšweletšwa tšeo di kwagalago le setšhaba. 2. Methopo ya tlhago: Naga e humile ka methopo ya tlhago go swana le diminerale, dikota, le ditšweletšwa tša temo. Ditšweletšwa tšeo di tšwago methopong ye, go swana le dijo tše di šomišitšwego, ditšweletšwa tša kota, goba dilo tša go dirwa ka diatla le mabenyabje ao a theilwego diminerale di ka ba le bokgoni mmarakeng. 3. Temo: Temo e kgatha tema e bohlokwa moruong wa Papua New Guinea. Dithoto tše di amanago le lekala le go swana le dijo tša tlhago, dinoko goba didirišwa tša bolemirui tša go ya go ile e ka ba dikgetho tše di tumilego. 4. Mafokodi a mananeokgoparara: Ka lebaka la ditlhohlo tša lefelo le tlhabollo ya mananeokgoparara ye e lekanyeditšwego ka dileteng tše itšego tša naga, go tsepelela go dithoto tše boima le tše di swarelelago go ka ba mohola bakeng sa merero ya dithulaganyo. 5. Intasteri ya boeti: Papua New Guinea e na le bokgoni bjo bogolo bja kgolo ya boeti ka lebaka la diponagalo tša yona tša tlhago tše di se nago bosodi le bohwa bja setšo bja moswananoši. Ditšweletšwa tšeo di lebantšhitšwego baeti go swana le dilo tša setšo tša diatla goba dikgopotšo tšeo di sa senyetšego tikologo di ka atlega. 6. Ditšweletšwa tša tlhokomelo ya maphelo: Ka ge phihlelelo ya mafelo a tlhokomelo ya maphelo e ka lekanyeditšwe mafelong a mangwe a kgole a PNG, ditlabakelo tša kalafo goba didirišwa tša maphelo tše di rwalago di ka hwetša nyakego ye botse ya mmaraka. 7.Dikakanyokgolo tša polelo: Go fana ka tshedimošo ya setšweletšwa goba diphetolelo tša go phuthela ka Tok Pisin (Pidgin) - ye nngwe ya maleme a magolo ao a bolelwago go ralala le PNG - go ka godiša boitshepo bja bareki le go tsenela. 8.Ditumellano tša kgwebišano: Go šomiša ditumelelano tša kgwebišano tša kgetho tšeo di lego gona magareng ga PNG le dinaga tše dingwe go ka fa dibaka tša go reka dithoto ka ntle ka ditekanyo tša ditefišo tša fase; ka fao go ithuta ditumelelano tše go bohlokwa mola go kgetha dilo tšeo di ka rekišwago ka go fiša go tšwa mebarakeng ya boditšhabatšhaba. Ka go ela hloko mabaka a gammogo le nyakišišo ya mmaraka ye e tseneletšego ka ga dinyakwa/dikgetho tša bareki go etiša pele maemo a boleng; dikgwebo di tla ba le dibaka tše di phagamego tša go kgetha ka katlego dilo tšeo di rekišwago ka go fiša bakeng sa mmaraka wa Papua New Guinea.

Papua New Guinea ke naga yeo e lego ka borwa-bodikela bja Lewatle la Pacific. Ka go fapafapana ga setšo sa moswananoši le go ikarola ga lefelo, Papua New Guinea e na le dimelo tša yona tše di kgethegilego tša bareki le dithibelo. Dika tša Moreki: . 1. Mehutahuta ya Setšo: Papua New Guinea e na le maleme a setlogo a fetago 800 a fapa-fapanego ao a bolelwago ke merafo e fapa-fapanego, e lego seo se feleletšago ka bareki ba fapa-fapanego bao ba nago le meetlo le ditšo tše di fapanego. 2. Ditlemo tše di Tiilego tša Setšhaba: Ditlemo tša setšhaba di tšeelwa godimo kudu, gomme gantši diphetho di dirwa ka kopanelo go e na le go dirwa ka botee. Go aga dikamano tšeo di theilwego godimo ga go bota le go hlomphana go bohlokwa kudu ditirišanong tša kgwebo. 3. Poledišano ya Molomo: Ditšhabeng tše dintši, kgokagano ya molomo e na le bohlokwa bjo bogolo ge e bapetšwa le ditokomane tše di ngwadilwego. Ka fao, dikgwebo di swanetše go gatelela kgokagano ya molomo ge di dirišana le bareki. 4. Meetlo ya Setšo: Meetlo ya setšo e tšwela pele go kgatha tema ye bohlokwa bophelong bja letšatši le letšatši. Ka mohlala, go nea dimpho go phetha morero o bohlokwa bakeng sa go aga ditswalano le go bontšha tlhompho. Dithibelo: . 1. Go Kgwatha Hlogo ya Motho: Phema go kgoma goba go phaphatha hlogo ya motho ka ge go tšewa e le go hloka tlhompho setšong sa Papua New Guinea. 2. Go Supa ka Menwana goba Maoto: Go šupa motho goba selo se sengwe o diriša menwana goba maoto go tšewa e le mo go kgopišago; go e na le moo, ke tlhompho go šupa ka seledu goba mahlo a gago ka lehlakoreng leo o le nyakago. 3. Go fetofetoga ga Nako: Le ge go boloka nako go ka tšeelwa godimo ditšong tše dingwe, taolo ya nako e ka fetofetoga kudu kua Papua New Guinea ka lebaka la khuetšo ya meetlo ya setšo le mabaka a mokgwa wa bophelo a go swana le ditlhohlo tša dinamelwa. 4.Go Abelana Dijo ka go se Lekalekane: Ge go abelana dijo nakong ya dijo goba meletlo, go bohlokwa go netefatša gore dikarolo tša dijo di abja ka go lekana gare ga batšwasehlabelo ka moka bao ba lego gona. Go kwešiša dimelo tše tša bareki le go hlompha dithibelo tša bona tša setšo go tla thuša dikgwebo go sepela ka katlego mola di boledišana le bareki go tšwa go tapestry ye e humilego ya ditšo ya Papua New Guinea

Papua New Guinea ke naga yeo e lego karolong ya ka bohlabela ya sehlakahlaka sa New Guinea, e abelana mellwane le Indonesia. E na le melawana ya yona ya meetlo le ya bofaladi ya go laola go tsena le go tšwa nageng. Tirelo ya Meetlo ya Papua New Guinea e swaragana le merero ya meetlo nageng yeo. Basepeding bao ba tsenago goba ba tlogago Papua New Guinea ba swanetše go tsebatša dithoto ka moka tšeo ba di rwelego, go akaretša tšhelete, dithunya, ditšweletšwa tša motšoko le bjala. Go palelwa ke go obamela melawana ya meetlo go ka feletša ka difaene goba go tšewa ga dithoto. Baeti ba Papua New Guinea ba swanetše go ba le phasepoto ye e šomago le visa pele ba fihla ntle le ge ba tšwa dinageng tšeo di lokolotšwego dinyakwa tša visa. Mehuta ye e fapanego ya di-visa e a hwetšagala go ya ka morero wa leeto, go swana le di-visa tša baeti goba di-visa tša kgwebo. Ge ba fihla boemafofaneng bja boditšhabatšhaba goba boema-kepeng bja lewatle ka Papua New Guinea, basepedi ba tla dira ditlhahlobo tša bofaladi ke bahlankedi go tšwa go Bolaodi bja Bofaladi le Boagi (ICA). Ba tla netefatša diphasepoto le ditokomane tša maeto go netefatša gore baeti ba fihlelela dinyakwa tša go tsena. Go bohlokwa gore basepedi ba tlwaelane le melao le melawana ya lefelong leo pele ba etela Papua New Guinea. Tše dingwe tšeo di swanetšego go elwa hloko ka kakaretšo di akaretša: 1. Mekgwa ya setšo: Hlompha meetlo le ditšo tša setšo tša lefelong leo ge o sepela ka gare ga ditšhaba. 2. Polokego: Ela hloko polokego ya motho ka noši ka go efoga mafelo ao a lego lekatana le go gata megato ya tšhireletšo ye e nyakegago kgahlanong le bosenyi bja go swana le bohodu goba go thopa ka dipotleng. 3. Ditšhireletšo tša maphelo: Lekola ge e ba go nyakega meento efe goba efe pele o sepela go thibela go fetelwa ke malwetši ao a atilego seleteng se. 4. Tšhireletšo ya diphoofolo tša lešoka: Lebelela diphoofolo tša naga ka tlhompho gomme o se ke wa šitiša bodulo bja tšona bja tlhago ge o hlahloba mafelo a polokelo ya tlhago goba mafelo a šireleditšwego. 5. Mafelo ao a thibetšwego: Dilete tše itšego di ka ba le phihlelelo ye e lekanyeditšwego ka lebaka la dipelaelo tša tšhireletšo; etiša pele polokego ya gago ka go latela dikeletšo tša mmušo mabapi le mafelo ao a thibetšwego. Basepeding ba swanetše gape go boloka tshedimošo ye mpshafaditšwego ka ga diphetogo tša dinyakwa tša go tsena ka methopo ya semmušo ya go swana le diwepesaete tša botseta goba dikonsulate tša selegae pele ba rulaganya leeto la bona go efoga mathata afe goba afe nakong ya ditshepedišo tša taolo ya mellwane.

Papua New Guinea, yeo ka tlwaelo e bitšwago PNG, e phethagatša sete ye e itšego ya metšhelo ya go reka ka ntle le metšhelo dithotong tša yona tše di tšwago dinageng tša ka ntle. Melawana ya motšhelo ya naga ye e ikemišeditše go tšwetša pele diintasteri tša ka nageng mola e tšweletša letseno go mmušo. Metšhelo ya go reka ka ntle e gapeletšwa go ditšweletšwa tše di fapafapanego tše di tšwago dinageng tša ka ntle go ya ka go hlopha ga tšona ka gare ga dikhoutu tša Tshepedišo ye e Dumelelanago (HS). Ditekanyetšo tše tša motšhelo di tloga go diphesente tša lefela go ya go diphesente tše di phagamego kudu, go ya ka legoro la selo seo. Go fa mohlala, didirišwa tše dingwe tše tala tšeo di šomišwago tšweletšong ya ka nageng di ka goketša ditekanyo tša fase goba tša lefela tša motšhelo e le gore di thekge diintasteri tša ka nageng. Go tlaleletša go metšhelo ya go reka ka ntle, Papua New Guinea gape e gapeletša Motšhelo wa Dithoto le Ditirelo (GST) go bontši bja dithoto tše di tšwago dinageng tša ka ntle ka tekanyo e tlwaelegilego ya 10 lekgolong. Motšhelo wo o lefišwa go bobedi ditshenyagalelo tša setšweletšwa seo se tšwago dinageng tša ka ntle le metšhelo efe goba efe ya meetlo ye e šomago. Go bohlokwa go lemoga gore dithoto tše itšego tša ka ntle le tšona di ka ba ka fase ga ditefišo tša tlaleletšo tša go swana le metšhelo ya dithoto goba metšhelo ye e kgethegilego go ya ka mohuta wa tšona goba morero wa tšona. Go fa mohlala, ditšweletšwa tša bjala le motšoko gantši di lebane le metšhelo ye e phagamego ka lebaka la khuetšo ya tšona yeo e ka bago gona go maphelo a setšhaba. Go netefatša kobamelo ya melawana ye ya motšhelo, barekiši ba dithoto ba swanetše go fa dipolelo tše di nepagetšego tša boleng le bontši bja dithoto tša bona tše di tšwago dinageng tša ka ntle ka ditshepedišo tša ditokomane tša meetlo. Go palelwa ke go obamela go ka feletša ka dikotlo goba go diega ga go hlwekiša. Papua New Guinea nako le nako e sekaseka sebopego sa yona sa ditefišo le melawana ya motšhelo bjalo ka karolo ya boikgafo bja yona go tlhabollo ya ekonomi le maitapišo a nolofatšo ya kgwebišano. Diphetogo tše di ikemišeditše go hwetša tekatekano magareng ga go thekga diintasteri tša ka nageng le go hlokomela dikamano tša kgwebišano tše di bulegilego le ditšhaba tše dingwe. Ka kakaretšo, tshepedišo ya motšhelo wa dithoto tša ka ntle ya Papua New Guinea e kgatha tema ye bohlokwa go laola kgwebišano ya boditšhabatšhaba mola e thekga dikgahlego tša ekonomi ya ka nageng ka ditefišo, GST, metšhelo ya dithoto tša go reka ka ntle, le metšhelo ye e kgethegilego ge go nyakega.

Papua New Guinea, bjalo ka naga ye e hlabologago, e phethagaditše melawana ya motšhelo ye e fapanego go thekga ekonomi ya yona le go tšwetša pele kgolo ya diromelwantle. Sebopego se sengwe se bohlokwa sa pholisi ya motšhelo ya naga ke motšhelo wa dithoto tše di rometšwego ntle. Papua New Guinea e gapeletša metšhelo dithotong tše itšego tšeo di romelwago ntle bakeng sa go tšweletša letseno bakeng sa mmušo. Motšhelo wo mogolo wo o beilwego go diromelwantle o tsebja bjalo ka Metšhelo ya Diromelwantle. Metšhelo ye e lefišwa go ditšweletšwa tše di itšego tšeo di hlaotšwego bjalo ka dithoto tša diromelwantle ke mmušo. Ditekanyetšo tša metšhelo ya diromelwantle di fapana go ya ka mohuta wa setšweletšwa seo se romelwago ntle. Dithoto tše dingwe di ka lokollwa metšhelo ya diromelwantle, mola tše dingwe di ka goketša ditekanyo tše di phagamego. Mmušo o sekaseka nako le nako ditekanyo tše go netefatša gore di sepelelana le maemo a mmaraka le dinepo tša ekonomi. Maikemišetšo a go gapeletša metšhelo ya diromelwantle ke a mabedi: sa mathomo, e thuša go tšweletša ditšhelete tša mananeo a tlhabollo ya bosetšhaba le diprotšeke tša mananeokgoparara; sa bobedi, e fa ditšhušumetšo go diintasteri tša ka nageng ka go di šireletša go phadišano ya dinaga tša ka ntle. Go tlaleletša go Metšhelo ya Diromelwantle, Papua New Guinea e phethagatša gape le metšhelo ye mengwe le ditefišo tše di amanago le diromelwantle. Go fa mohlala, go ka ba le ditefelo tša meetlo goba ditefišo tšeo di dirišitšwego nakong ya tshepedišo ya go romela dithoto ka ntle ga naga. Ditefelo tše di netefatša kobamelo ya melawana ya meetlo le go akaretša ditshenyagalelo tša taolo tšeo di amanago le diromelwantle. Go bohlokwa go lemoga gore Papua New Guinea e ikemišeditše go fapantšha ekonomi ya yona go feta mafapha a setšo a go swana le temo le meepo. Bjalo ka karolo ya leano le, go ka ba le ditšhušumetšo tše di itšego tša motšhelo goba ditheolelo tšeo di fiwago go hlohleletša dipeeletšo ka diintastering tšeo e sego tša setšo tšeo di nago le bokgoni bjo bo phagamego bja kgolo ya diromelwantle. Ka kakaretšo, melawana ya motšhelo wa diromelwantle ya Papua New Guinea e ikemišeditše go hwetša tekatekano magareng ga go tšweletša letseno la tlhabollo ya bosetšhaba mola e fana ka thekgo ye e nyakegago le magato a tšhireletšo go diintasteri tša ka nageng. Go eletšwa gore baromelantle ba boledišane le balaodi ba maleba goba ba nyake keletšo ya profešenale mabapi le dinyakwa tše itšego goba dimpshafatšo tše di amanago le maemo a motšhelo a ditšweletšwa tša bona pele ba tsenela mediro ya kgwebišano ya boditšhabatšhaba le Papua New Guinea.

Papua New Guinea ke naga yeo e lego ka bodikela bja Lewatle la Pacific. E tsebja ka methopo ya yona e humilego ya tlhago, setšo sa yona sa go fapafapana le mehuta ya diphedi ya moswananoši. Gore go romelwe dithoto go tšwa Papua New Guinea, go nyakega ditifikeiti tše itšego tša diromelwantle. E nngwe ya ditifikeiti tše kgolo tša diromelwantle ka Papua New Guinea ke Setifikeiti sa Tšwago (COO). COO ke tokomane ya semmušo yeo e netefatšago setlogo sa dithoto tše di rometšwego ntle. E hlatsela gore ditšweletšwa tšeo di romelwago ntle go tšwa Papua New Guinea di dirwa goba di tšweletšwa nageng ye gomme di fetile ditshepedišong tše itšego tša tšweletšo. Go tlaleletša, baromelantle ba ka swanelwa gape ke go hwetša ditifikeiti tše dingwe tše di nyakegago go ya ka mohuta wa ditšweletšwa tša bona. Go fa mohlala, diromelwantle tša temothuo tša go swana le kofi goba cocoa di ka nyaka ditifikeiti tše di itšego tša taolo ya boleng go netefatša kobamelo ya tšona le maemo a boditšhabatšhaba. Mabapi le melawana ya meetlo, diromelwantle ka moka tšeo di tlogago Papua New Guinea di swanetše go feta ditshepedišong tša maleba tša meetlo le ditlhahlobo pele di dumelelwa go tloga nageng. Baromelantle ba swanetše go fa tshedimošo ye e tletšego ka ga ditšweletšwa tša bona go akaretšwa bontši, boleng, le ditokomane tša maleba tša go swana le di-invoice goba mananeo a go paka. Go feta fao, ge go romela ntle mehuta ya diphedi tše di lego kotsing goba ditšweletšwa tše di tšwago go tšona (go swana le dikota), diphemiti tša CITES di ka nyakega. Tumelelano ya Kgwebišano ya Boditšhabatšhaba ya Mehuta ya Diphoofolo tša Lešoka le Dimela tše di lego Kotsing (CITES) e ikemišeditše go laola kgwebišano ya boditšhabatšhaba yeo e akaretšago mehuta ya diphedi tše di lego kotsing go netefatša go phela ga tšona. Ke mo go swanetšego go lemoga gore dinyakwa tša diromelwantle di ka fapana go ya ka ditumellano magareng ga dinaga goba dilete tšeo di amegago dikamano tša kgwebišano le Papua New Guinea. Ka fao, go bohlokwa gore baromelantle ba nyakišiše le go obamela dinyakwa tše di itšego tša netefatšo tšeo di beilwego ke barekiši ba ka ntle ka mebarakeng ye e nepišitšwego. Ka boripana, go romela dithoto ntle go tšwa Papua New Guinea go nyaka go hwetša Setifikeiti sa Tšwago gammogo le ditifikeiti tše dingwe tšeo di ka bago gona tše di lebanego le setšweletšwa go swana le disetifikeiti tša taolo ya boleng goba diphemiti tša CITES ge go nyakega. Go obamela ditshepedišo le melawana ya meetlo le gona go a nyakega pele ga ge diromelwantle di ka dumelelwa go romelwa ka ntle ga naga.

Papua New Guinea, yeo e lego ka borwa-bodikela bja Lewatle la Pacific, ke setšhaba sa sehlakahlaka seo se tsebjago ka setšo sa sona se se fapa-fapanego le botse bja tlhago. Ge go tliwa tabeng ya ditšhišinyo tša dithulaganyo bakeng sa Papua New Guinea, tše ke dintlha tše sego kae tše bohlokwa tšeo o swanetšego go di ela hloko: 1. Dinamelwa: Mekgwa ya motheo ya dinamelwa ka gare ga Papua New Guinea ke moya le lewatle. Naga e na le maemafofane a mmalwa, ka Boemafofane bja Boditšhabatšhaba bja Port Moresby Jacksons e le kgoro ye kgolo. Difofane tša ka nageng di nea difofane tša ka mehla magareng ga metse e megolo le ditoropo. Go oketša moo, ditirelo tša dikepe di kgokaganya maemakepe a fapa-fapanego nageng ka moka. 2. Didirišwa tša boemakepe: Papua New Guinea e na le maemakepe a mmalwa a magolo ao a šomago e le mafelo a bohlokwa a go sepetša merwalo. E kgolo kudu ke Port Moresby motseng-mošate, yeo e swarago bobedi merwalo ya merwalo ya dikhontheina le ya bontši. 3. Melawana ya meetlo: Go bohlokwa kudu go tseba melawana ya meetlo ya Papua New Guinea ge o reka dithoto ka ntle goba o romela ntle. Ditokomane tša maleba le go kgomarela ditshepedišo tša go reka ka ntle/romelwantle di bohlokwa go netefatša gore ditiro tša dithulaganyo di sepela ka thelelo. 4. Polokelo le polokelo: Dinolofatši tša polokelo tše di ka botwago di ka hwetšwa mafelong a magolo a ditoropong a go swana le Port Moresby goba Lae, a fa dikgetho tša polokelo ya nakwana goba ditharollo tša nako ye telele tšeo di theilwego godimo ga dinyakwa tša gago tše itšego. 5.Ditlhohlo tša netweke ya dinamelwa: Le ge maitapišo a dirilwe go kaonafatša mananeokgoparara mo mengwageng ya morago bjale, mafelo a mangwe a kgole a Papua New Guinea a sa lebane le ditlhohlo tša dithulaganyo ka lebaka la mafelo a makgwakgwa le dinetweke tša ditsela tše di lekanyeditšwego ka ntle ga mafelo a ditoropong. 6.Logistics bafani ba: 'maloa machaba dithulaganyo lik'hamphani sebetsa ka hare ho Papua New Guinea, fana ka e akaretsang thepa forwarding ditshebeletso ho akarelletsa le meetlo clearance thuso, lipalangoang taolo maano tailored ho maemo a sebakeng seo, ditharollo polokelo,le phepelo ketane keletso ditshebeletso. 7.Local nahanela: Kwešiša setšo sa selegae go bohlokwa ge o tsenela mediro ya kgwebo ka Papua New Guinea.It’s kgothaletšwa gore o šome le balekane ba selegae bao ba nago le maitemogelo bao ba nago le tsebo ya mekgwa ya selegae,dipholisi,le phethagatšo ya meetlo ka ge tše di ka ama tshepedišo ya dithulaganyo kudu. 8.Matshwenyego a tšhireletšo:Papua new guinea e itemogela dikotsi tše itšego tša tšhireletšo go swana le bosenyi bjo bonyenyane bohodu.Go šireletša dithoto le go netefatša tšhireletšo ya ditiro tša dithulaganyo go bohlokwa kudu. It’s advisable go šoma le difeme tša tšhireletšo goba go tšea magato a tšhireletšo ao a nyakegago tabeng ye. Ka kakaretšo, ge o šoma dithulaganyo ka Papua New Guinea, go bohlokwa go rulaganya e sa le pele,nyakišiša maemo a selegae,le go dirišana le baabi ba dithulaganyo bao ba nago le phihlelo bao ba nago le kwešišo e tseneletšego ya melawana ya dinamelwa le ya meetlo ya naga.

Dipontšho tša bohlokwa tša kgwebo

Papua New Guinea ke naga yeo e lego ka borwa-bodikela bja Lewatle la Pacific. Bjalo ka setšhaba seo se hlabologago, e be e dutše e goga šedi go tšwa go bareki ba boditšhabatšhaba ba go fapafapana gomme e hlomile dikanale tše bohlokwa tša theko le tlhabollo. Go tlaleletša, dipontšho tše mmalwa di fa dibaka tša go dira dikgokagano le go bontšha ditšweletšwa. Dikanale tše dingwe tše di lemogegago tša go reka tša boditšhabatšhaba le dipontšho kua Papua New Guinea ke tše: 1. Kgoro ya Kgwebo le Intasteri ya Port Moresby (POMCCI): POMCCI e kgatha tema ye bohlokwa go kgokaganya bareki ba boditšhabatšhaba le baabi ba selegae ka Papua New Guinea. E fana ka tshedimošo ka ga balekane ba kgwebo bao ba ka bago gona, baromiwa ba kgwebo, le dibaka tša dipeeletšo. 2. Global Phepelo Ketane Limited (GSCL): GSCL ke e nngwe ya dikhamphani tše di etilego pele tša dithulaganyo ka Papua New Guinea tšeo di thušago dikgwebo ka go reka dithoto go tšwa lefaseng ka bophara. Ba fana ka ditharollo tša ketane ya kabo ya mafelelo go ya mafelelong le go nolofatša phihlelelo go mebaraka ya lefase ka bophara. 3. Lekgotla la Batšweletši ba PNG: Lekgotla la Batšweletši la PNG le emela mafapha a go fapafapana a tšweletšo ka nageng, le šoma bjalo ka sefala sa go tšwetša pele dithoto tše di tšweleditšwego ka mo nageng go bareki ba boditšhabatšhaba. 4. Kgwebo & Peeletšo ya Dihlakahlakeng tša Pacific (PT&I): PT&I ke mokgatlo wo o ikemišeditšego go nolofatša kgwebišano magareng ga dinaga tše nnyane go ralala le selete sa Pacific, go akaretšwa Papua New Guinea. E thuša baromelantle ka go fana ka bohlale bja mmaraka, ditirelo tša go nyalana, le mediro ya papatšo. 5. Pontšo ya Boditšhabatšhaba ya Dijo ya Port Moresby (PNG FoodEx): Pontšo ye ya ngwaga le ngwaga e goketša baabi ba dijo ba bosetšhaba le ba boditšhabatšhaba bao ba nyakago dibaka tša kgwebo ka gare ga lefapha la intasteri ya dijo leo le golago la Papua New Guinea. 6. Pontšo ya Lefase ya APEC Haus: APEC Haus World Expo e swarwa nakong ya dikopano tša Tirišano ya Ekonomi ya Asia-Pacific ge baetapele go tšwa ditšhabeng tša maloko ba etela motse-mošate wa naga ye, Port Moresby. Tiragalo ye e šoma bjalo ka sefala sa dikgwebo go bontšha ditšweletšwa tša tšona go baetapele ba lefase ka bophara. 7.Seboka sa Bosetšhaba sa Temo & Pontšho ya Boitlhamelo: Tiragalo ye e kopanya batšweletši ba temo ba ka nageng le bareki bao ba ka bago gona ba ka mošola wa mawatle bao ba nyakago ditirišano goba bao ba nyakago ditšweletšwa tša temo tša maemo a godimo tšeo di tšwago Papua New Guinea. 8.Pacific Kaho Kgwebo Expo: Ge modiro wa go aga o tšwela pele go hlatloga kua Papua New Guinea, Pacific Building Trade Expo e nea sefala se sebotse kudu sa go bontšha didirišwa tša go aga, thekinolotši le ditirelo. Tiragalo ye e goketša bareki ba boditšhabatšhaba bao ba nago le kgahlego ya go katološa netiweke ya bona le baabi ba ka mo nageng. 9. Khonferentshe ya Dipeeletšo ya PNG & Pontšo ya Kgwebišano: E rulagantšwe ke Bolaodi bja Tšwetšopele ya Dipeeletšo (IPA), tiragalo ye e ikemišeditše go tšwetša pele dipeeletšo tša dinaga tša ka ntle ka Papua New Guinea go ralala le mafapha a go fapafapana. E fana ka menyetla ya go dira dikgokagano go bobedi dikgwebo tša ka mo nageng le tša boditšhabatšhaba. 10. Pontšo ya Methopo ya Diintasteri & Meepo ya PNG (PNGIMREX): PNGIMREX ke pontšho yeo e lebeletšego kudu mafapha a diintasteri le a meepo a Papua New Guinea. E fana ka sefala sa gore baabi ba bontšhe ditšweletšwa le ditirelo tša bona go bareki ba boditšhabatšhaba ka gare ga diintasteri tše. Dikanale tše le dipontšho di fa ditsela tšeo ka tšona bareki ba boditšhabatšhaba ba ka kgokaganago le baabi ba selegae, ba hlahloba dibaka tša kgwebo le go tsenya letsogo kgolong ya ekonomi ya Papua New Guinea.

Dientšene tša go nyaka tše di tlwaelegilego

Kua Papua New Guinea, dientšene tša go nyaka tšeo di dirišwago kudu ke: 1. Google (www.google.com.pg): Google ke entšene ya go nyaka yeo e tumilego kudu le yeo e šomišwago kudu kua Papua New Guinea bjalo ka ge e le bjalo lefaseng ka bophara. 2. Bing (www.bing.com): Bing ke entšene e nngwe ya go nyaka yeo e tumilego kudu kua Papua New Guinea, yeo e neago phihlelo e fapanego ya mosebediši ge e bapetšwa le Google. 3. Yahoo (www.yahoo.com): Le ge e sa dirišwe kudu go swana le Google goba Bing, Yahoo e sa na le go ba gona kua Papua New Guinea gomme e ka dirišetšwa go nyaka. 4. DuckDuckGo (duckduckgo.com): DuckDuckGo ke enjene ya go nyaka yeo e lebanego le sephiri yeo e sa latelego ya data ya mosediriši. E hweditše go gogwa mo gongwe nywageng ya morago bjale gomme e nea kgetho e nngwe bakeng sa badudi ba Papua New Guinea bao ba tshwenyegilego ka sephiri sa bona sa inthaneteng. 5. Startpage (www.startpage.com): Go swana le DuckDuckGo, Startpage e etiša pele sephiri sa mosediriši ka go šoma bjalo ka motsenagare magareng ga badiriši le dientšene tše dingwe tša go nyaka go swana le Google, e tliša dipoelo tša nyakišišo ntle le go latela tshedimošo ya motho. 6. Yandex (yandex.ru/search/): Le ge kudu-kudu e lebišitšwe go Russia, entšene ya go nyaka ya Yandex e sa dutše e ka dirišwa ke badudi ba Papua New Guinea bao ba nyakago dinyakišišo tše itšego tšeo di amanago le dikagare goba ditirelo tša Russia. Tše ke mehlala e sego kae feela ya dientšene tše di tlwaelegilego tša go tsoma tšeo di dirišwago kua Papua New Guinea; le ge go le bjalo, go swanetše go lemogwa gore batho ba bantši ba ka fihlelela gape diforamo tše ka diphetolelo tša selegae goba ba šomiša diphetogo tša selete go ya ka dikgetho tša bona le dinyakwa tša polelo.

Matlakala a magolo a masehla

Mananeo a mathomo a dipuku tša ditšhupetšo kua Papua New Guinea a akaretša mafapha a fapa-fapanego le diintaseteri. Maqephe a mmalwa a magolo a masehla le diwepesaete tša ona ke a: 1. PNGYP (Papua New Guinea Yellow Pages): Matlakala a semmušo a masehla a Papua New Guinea, a fana ka lenaneo le le feletšego la dikgwebo go ralala le mafapha a mantši. Wepesaete: www.pngyp.com.pg 2. Post-Courier Business Directory: E phatlaladitšwe ke kuranta ye e etilego pele ya naga, directory ye e fana ka lenaneo le legolo la dikgwebo le ditirelo ka Papua New Guinea. Wepesaete: www.postcourier.com.pg/business-directory 3. Komatsu Papua New Guinea Commerce & Industry Guide: e lebišitše tlhokomelo go dikgwebo tšeo di amanago le metšhene ye boima, kago, le ditirelo tša intasteri ka Papua New Guinea. Webosaete: komasupng.com/en/kgwebo-intasteri-hlahli 4. Airways Hotel Yellow Pages: Tlhahlo ye e lokeletša kudu baabi ba ditirelo bao ba šomago ka gare ga intasteri ya go amogela baeng kua Papua New Guinea, go akaretša le dihotele, diresetšhurente, dibara, ditheo tša maeto, bjalobjalo, kudu-kudu e lebišitšwe go baeng goba basepedi bao ba etelago naga. Wepesaete: www.airways.com.pg/matlakala a masehla 5. PNG Chamber of Commerce & Industry (PNGCCI) Member Directory: Tlhahlo ya semmušo yeo e rulagantšwego ke PNG Chamber of Commerce & Industry e bontšha dikhamphani tša yona tša maloko go tšwa mafapheng a go fapafapana a go swana le temo, meepo, tšweletšo, ditšhelete & panka. Wepesaete: www.pngcci.org.pg/member-directory 6. Pacific MMI Online Business Directory: Le ge kudukudu e hlokomela dikhamphani tše di amanago le inšorense ka go tsepelela mešomong ya taolo ya kotsi le mafapheng a inšorense ka gare ga PNG; e akaretša gape le mananeo a mangwe a kgwebo go tšwa diintastering tše di fapafapanego. Wepesaete: pngriskmanagement.info/taodišo.html Hle ela hloko gore dipuku tše di ka fa maemo a go fapana a khupetšo go ya ka mafelo a tšona a go tsepelela goba dilo tše di kgethegilego ka gare ga sebopego sa kgwebo sa Papua New Guinea. Ka mehla go kgothaletšwa go selaganya tshedimošo yeo e filwego ka ditšhupetšo tše tša letlakala le le serolane le methopo ye mengwe ye e ka botwago go netefatša go nepagala pele o boledišana le moabi ofe goba ofe yo a itšego wa ditirelo goba khamphani yeo e lokeleditšwego go yona

Diforamo tše kgolo tša kgwebo

Papua New Guinea, e lego setšhaba se segolo kudu sa sehlakahlaka sa Pacific, e be e dutše e e-ba le kgolo e akgofilego intasetering ya yona ya kgwebo ya inthanete nywageng ya morago bjale. Le ge e ka no se be le mebaraka ye mentši ye e hlomilwego ya inthaneteng ge e bapetšwa le dinaga tše dingwe, go na le diforamo tše mmalwa tšeo di thomago go tuma gare ga bareki. Tše dingwe tša diforamo tše dikgolo tša kgwebo ya inthanete kua Papua New Guinea gotee le diwepesaete tša tšona ke tše: 1. Mmaraka wa Inthaneteng wa PNG (https://png.trade/): Ye ke e nngwe ya mebaraka e eteletšego pele ya inthanete kua Papua New Guinea. E fana ka mehutahuta ya ditšweletšwa go akaretša elektroniki, fešene, didirišwa tša ka gae, le tše dingwe. 2. Port Moresby Online Market (https://www.portmoresbymarket.com/): Sebeletsa e le marakeng inthaneteng ka ho toba bakeng sa Port Moresby toropo, sethaleng sena lumella basebedisi ba ho reka le ho rekisa thepa e sa tšoaneng tse kang likoloi, elektronike, thepa ea ka tlung, le sebele leruo. 3. Bmobile-Vodafone Top-Up (https://webtopup.bemobile.com.pg): Le ge e se sefala sa setšo sa kgwebo ya inthanete ka boyona, weposaete ye e kgontšha bareki go tlatša megala ya bona ya sellathekeng goba go reka diphuthelwana tša data gabonolo. 4. PNG Workwear (https://pngworkwear.com/): Sethala sena se kgethegilego sa kgwebo ya inthanete se lebišitše tlhokomelo go diaparo tša mošomo le didirišwa tša polokego tša diintasteri tše di fapafapanego go akaretšwa meepo le kago. 5. Elle's Fashion Emporium (http://ellesfashionemporium.com/png/): Lefelo le le tumilego la inthaneteng la barati ba fešene leo le bontšhago dilo tša diaparo tša banna le basadi go tšwa go ditšweletšwa tše di nago le botumo bjo bobotse. 6. Pasifik Bilong Yu Shop PNG (https://www.pasifikbilongyushoppng.online/shop/Main.jsp): Webosaete e akaretšago bohle yeo e kgokaganyago bašomi ba diatla ba lefelong leo ka go lebanya le bareki bao ba nyakago go thekga dikgwebo tša bona ka go reka dilo tšeo di dirilwego ka diatla tša go swana le mabenyabje le dilo tša go dirwa ka diatla . Go bohlokwa go lemoga gore le ge diforamo tše di fa maitemogelo a go reka inthaneteng go bareki ka Papua New Guinea, di ka fapana go ya ka go hwetšagala ga ditirelo tša kabo go ralala le dilete tše di fapanego tša naga.

Diforamo tše kgolo tša ditaba tša leago

Kua Papua New Guinea, naga ya mekero ya ditaba ya leago ga se ya hlabologa go swana le dinageng tše dingwe. Lega go le bjalo, go sa dutše go e-na le diforamo tše sego kae tše di tumilego tša go dira dikgokagano tša leago tšeo batho ba di dirišago go kgokagana le ba bangwe le go abelana dikagare. Tše dingwe tša diforamo tše bohlokwa tša ditaba tša leago kua Papua New Guinea ke tše: 1. Facebook (https://www.facebook.com): Facebook ke sethala sa mecha ea litaba ea sechaba se sebelisoang haholo ka ho fetisisa Papua New Guinea. Batho ba e šomiša go kgokagana le bagwera le ba lapa, go abelana dinepe le dibidio, go tsenela dihlopha, le go dula ba mpshafaditšwe ka ditaba le ditiragalo. 2. WhatsApp: Le ge e se gore ke sefala sa setšo sa ditaba tša leago, WhatsApp e šomišwa kudu ka Papua New Guinea bakeng sa go romela melaetša le go dira megala ya lentšu goba ya bidio. E dumelela batho ka o tee ka o tee le dihlopha go boledišana gabonolo ka melaetša ya mogalathekeng, dintlha tša lentšu, diswantšho le dibidio. 3. Instagram (https://www.instagram.com): Instagram e hweditše botumo gare ga bafsa ba Papua New Guinea bao ba thabelago go abelana dinepe le dibidio tše kopana le balatedi ba bona. E fana ka difiltara tše di fapafapanego le didirišwa tša go rulaganya go dira gore diposo di kgahliše ka pono. 4. Twitter (https://www.twitter.com): Twitter e na le motheo o monyenyane wa mosebedisi empa e ntse e le sethaleng sa bohlokoa bakeng sa batho ba sechaba, mekgatlo, babegi ba ditaba, le balwela-tokologo ka Papua New Guinea bao ba nyakago go ntšha dikgopolo goba go abelana ka nako ya kgonthe tshedimošo. 5. LinkedIn (https://www.linkedin.com): LinkedIn e tumile gare ga ditsebi tšeo di nyakago menyetla ya mošomo goba dikgokagano tša go dira dikgokagano ka gare ga setšhaba sa kgwebo sa Papua New Guinea. 6.YouTube(https://www.youtube.com): YouTube e sebediswa haholo ke batho ka bomong ba batlang ho kenya kapa ho shebella divideo ka lihlooho tse sa tšoaneng ho akarelletsa le boithabiso bontša,mmino,vlogs,le dikahare thuto 7.TikTok(https:/www.tiktok/com)TikTok e bile e hweditše go tuma morago bjale gare ga bafsa ,bao ba bopago,s hare,le go utolla dikotwana tša bidio tše kopana sethaleng se. Ke mo go swanetšego go lemoga gore phihlelelo ya Inthanete e ka lekanyeditšwe dikarolong tše dingwe tša Papua New Guinea ka lebaka la ditlhohlo tša mananeokgoparara.Go tlaleletša,go hwetšagala ga diforamo tše go ka fapana go ya ka dikgetho tša motho ka noši le mabaka a palo ya batho

Mekgatlo e megolo ya intasteri

Papua New Guinea ke naga yeo e lego ka borwa-bodikela bja Lewatle la Pacific. E na le ekonomi ye e fapanego ka diintasteri tše mmalwa tše kgolo le mekgatlo ya kgwebo. Tše dingwe tša mekgatlo e megolo ya intaseteri kua Papua New Guinea ke tše: 1. Papua New Guinea Chamber of Commerce and Industry (PNGCCI): Ye ke mokgatlo wa kgwebo wo o etilego pele ka nageng, wo o emelago mafapha a go fapafapana a go swana le meepo, temo, ditšhelete, le mabenkele. Webosaete ya bona e ka hwetšwa go: https://www.pngcci.org.pg/ . 2. Mokgatlo wa Ditirelo tša Meepo le Petroleamo tša Papua New Guinea (MPHSA): Mokgatlo wo o emela dikgwebo tšeo di abago ditirelo go diintasteri tša meepo le peteroleamo ka PNG. Go hwetša tshedimošo ka botlalo, o ka etela weposaete ya bona go: http://www.mphsa.org.pg/ 3. Lekgotla la Batšweletši la Papua New Guinea (MCPNG): MCPNG e tšwetša pele le go thekga batšweletši ba selegae go ralala le mafapha a go fapana a go swana le tshepedišo ya dijo, didirišwa tša kago, dilo tša go dirwa ka lešela, le tše dingwe. O ka hwetša dintlha ka botlalo ka bona wepsaeteng ya bona: http://www.mcpng.com.pg/ 4. Coffee Industry Corporation Limited (CIC): CIC e na le maikarabelo a go laola le go tšwetša pele tšweletšo ya kofi ka Papua New Guinea yeo e kgathago tema ye bohlokwa ka lefapheng la temo la naga. Webosaete ya bona e fana ka tshedimošo ya bohlokwa ka ga ditaba tše di amanago le intasteri ya kofi: https://coffeeindustryboard.com.sg/cicpacific/cic/home2 5. Bolaodi bja Bosetšhaba bja Boreahlapi (NFA): NFA e laola methopo ya dihlapi ka gare ga Lefelo la Ekonomi le le Kgethegilego la Papua New Guinea (EEZ). Ba šoma go ya go mekgwa ya go rea dihlapi ya go ya go ile mola ba thekga ditebelelo tša kgolo ya intasteri ya dihlapi. Go hwetša dintlha ka botlalo mabapi le mediro ya bona, hle etela: https://www.fisheries.gov.pg/ 6.Papua New Guinea Women in Business Association(PNGWIBA): Mokgatlo wo o ikemišeditše go matlafatša borakgwebo ba basadi ka go fana ka menyetla ya go dira dikgokagano, . mananeo a tlhabollo ya bokgoni,le thekgo ya bobueletši.E le gore o ithute ka botlalo ka PNGWIBA,o ka etela weposaete ya bona go:http://pngwiba.org.pg/ Tše ke mehlala e sego kae feela ya mekgatlo e megolo ya intaseteri kua Papua New Guinea. Mokgatlo wo mongwe le wo mongwe o kgatha tema ye bohlokwa go tšwetša pele, go thekga, le go hlabolla diintasteri tša bona ka go latelana ka nageng.

Diwepesaete tša kgwebo le tša kgwebo

Papua New Guinea, e lego naga yeo e lego ka borwa-bodikela bja Lewatle la Pacific, e na le diwepesaete tše mmalwa tša tša boiphedišo le tša kgwebo tšeo di neago tsebišo e bohlokwa bakeng sa dikgwebo le babeeletši. Tše dingwe tša diwepesaete tše di lemogegago tšeo di nago le di-URL tša tšona ka go latelana ke tše: 1. Bolaodi bja Tšwetšopele ya Dipeeletšo (IPA): . IPA e na le maikarabelo a go tšwetša pele le go laola dipeeletšo ka Papua New Guinea. Wepesaete: www.ipa.gov.pg 2. Kgoro ya Kgwebo, Kgwebo, le Intasteri: Kgoro ye e lebeletše kudu go godiša dikamano tša kgwebišano ka nageng le ka boditšhabatšhabeng. Webosaete: www.jpg.gov.pg/kgwebo-kgwebo-intasteri 3. Panka ya Papua New Guinea: . Panka ya bogareng ya naga e fana ka datha ya ekonomi, melawana ya ditšhelete, ditekanyo tša phapantšho le tshedimošo ye nngwe ya maleba. Wepesaete: www.bankpng.gov.pg 4. Lekgotla la Kgwebo le Intasteri la Papua New Guinea (PNGCCI): PNGCCI ke mmueledi wa dikgwebo ka nageng, go tšwetša pele dibaka tša kgolo. Wepesaete: www.pngchamber.org.pg 5. Bolaodi bja Tšwetšopele ya Dipeeletšo - Karolo ya Ngwadišo ya Kgwebo: Karolo ye e fana ka ditirelo tše di amanago le ngwadišo ya kgwebo go swana le go hlongwa ga khamphani goba go nyaka ngwadišo. Webosaete: registry.ipa.gov.pg/index.php/websaete_ya_setšhaba/go nyaka-ngwadišo 6. Khomišene ye e Ikemego ya Badiriši le Phadišano (ICCC): ICCC e netefatša mekgwa ya phadišano ye e lokilego mola e šireletša ditokelo tša bareki ka gare ga mmaraka wa Papua New Guinea. Wepesaete: iccc.gov.pg Go bohlokwa go lemoga gore diwepesaete tše dingwe tša semmušo tša mmušo di ka fetoga ge nako e dutše e eya goba tša nyaka dimpshafatšo kgafetšakgafetša; ka fao, go eletšwa go hlahloba ka mehla bakeng sa diphetogo le ge e le dife goba ditlaleletšo tše difsa mabapi le tshedimošo ya tša boiphedišo le ya kgwebo mabapi le Papua New Guinea.

Kgwebo ya data potso diwepesaete

Go na le diwepesaete tše mmalwa tša dipotšišo tša datha ya kgwebo tšeo di hwetšagalago bakeng sa Papua New Guinea. Lenaneo la ba bangwe ba ba tumilego ka diaterese tša bona tša wepesaete ka go latelana ke le: 1. Ofisi ya Setšhaba ya Dipalopalo: Wepesaete ya semmušo ya Ofisi ya Setšhaba ya Dipalopalo ya Papua New Guinea e nea dipalo-palo tše di fapa-fapanego le tsebišo yeo e tswalanago le kgwebo. Webosaete ya bona e ka hwetšwa go https://www.nso.gov.pg/. 2. Mokgatlo wa Lefase wa Kgwebišano (WTO): Letlakala la Tlhahlobo ya Pholisi ya Kgwebišano la WTO le fa kakaretšo ya melawana ya kgwebišano le tshepedišo ya Papua New Guinea. Etela weposaete ya bona go https://www.wto.org/index.htm. 3. Setsi sa Kgwebo ya Boditšhabatšhaba (ITC): ITC e fana ka dipalopalo tša kgwebo tše di tletšego le tshekatsheko ya mmaraka bakeng sa Papua New Guinea letlakaleng la bona la didirišwa tša Tshekatsheko ya Mmaraka, yeo e fihlelelwago ka kgokagano ye: https://www.intracen.org/marketanalysis. 4. The United Nations Comtrade Database: Polelotlaleletšo ye e fa phihlelelo go datha ya kgwebišano ya boditšhabatšhaba ye e feletšego, go akaretšwa dipalopalo tša go reka ka ntle le tša diromelwantle tša Papua New Guinea. E hlahlobje go https://comtrade.un.org/data/. 5. Ekonomi ya Kgwebo: Ekonomi ya Kgwebo e fana ka mohuta wo mogolo wa ditšhupetšo tša ekonomi, go akaretšwa datha ya kgwebišano ya dinaga tše di fapanego. O ka hwetša tshedimošo ye e itšego ya PNG mo: https://tradingeconomics.com/papua-new-guinea/indicators. Hle ela hloko gore diwepesaete tše dingwe di ka nyaka dipeeletšo goba ditumelelo tše itšego go fihlelela disete tša datha tše di feletšego goba dikarolo tše di tšwetšego pele.

Diforamo tša B2b

Papua New Guinea, bjalo ka naga ye e hlabologago yeo e nago le ekonomi ye e golago, e bone go tšwelela ga diforamo tše di fapafapanego tša B2B tšeo di nolofatšago ditirišano tša kgwebo le ditirišano. Ke tše dingwe tša diforamo tša B2B kua Papua New Guinea gotee le diwepesaete tša tšona ka go latelana: 1. Sebjana sa Niugini (https://www.niuginhub.com/): . Niugini Hub ke mmaraka wa inthanete wo o kgokaganyago dikgwebo le baabi ba Papua New Guinea. E fana ka sefala sa dikhamphani go bontšha ditšweletšwa le ditirelo tša tšona, go kgontšha ditirišano tša B2B. 2. Tlhahlo ya Kgwebo ya PNG (https://www.png.business/): PNG Business Directory e šoma bjalo ka tšhupamabaka ya inthanete ya dikgwebo tšeo di šomago Papua New Guinea. E thuša dikhamphani go hwetša baabi bao ba ka bago gona goba balekane ka go fa tshedimošo ye e tletšego ka ga diintasteri le mafapha a go fapafapana. 3. Mmaraka wa Inthaneteng wa PNG (https://pngonlinemarket.com/): Mmaraka wa Inthaneteng wa PNG o šoma bjalo ka sefala sa kgwebo ya inthanete seo se dumelelago dikgwebo go rekiša ditšweletšwa goba ditirelo tša tšona inthaneteng ka gare ga mmaraka wa Papua New Guinea. E nolofatša ditirišano tša thwii magareng ga bareki le barekiši ka weposaete ya yona. 4. Kgwebo le Tsebeletso ya Dihlakahlakeng tsa Pacific (https://pacifictradeinvest.com/search/?q=Papua%20New%20Guinea&loc=): Pacific Islands Trade & Invest ke mokgatlo wa go godiša kgwebo wa selete wo o thušago dikgwebo tša Sehlakahlakeng sa Pacific, go akaretšwa tšeo di tšwago Papua New Guinea, go kgokagana le mebaraka ya boditšhabatšhaba ka ditiragalo tše di fapafapanego tša kgwebišano le diforamo. 5. Nautilus Minerals Inc - Solwara 1 Protšeke (http://www.nautilusminerals.com/irm/diteng/default.aspx?RID = 350&RedirectCount = 1): 1:00. Nautilus Minerals Inc e amega ka medirong ya go nyakišiša ka ntle ga lewatle, kudukudu e lebeletše kudu theknolotši ya meepo ya ka fase ga lewatle. Webosaete ya Protšeke ya Solwara 1 e fa tshedimošo ka ga dibaka tša kgwebo tšeo di ka bago gona tšeo di amanago le go ntšhwa ga diminerale ka lewatleng le le tseneletšego ka gare ga selete sa Papua New Guinea. Hle ela hloko gore diforamo tše di ka ba di šomišitšwe peleng ka gare ga maemo a ditirišano tša B2B ka Papua New Guinea eupša ka mehla go kgothaletšwa go netefatša kamano le go šoma gabotse ga diforamo tše go ya ka dinyakwa tša gago tše itšego.