More

TogTok

މައި މާކެޓްތަކެވެ
right
ޤައުމުގެ އޯވަރވިއު
ރަސްމީކޮށް ރިޕަބްލިކް އޮފް މޯލްޓާގެ ނަމުން މަޝްހޫރު މޯލްޓާ އަކީ މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. އެންމެ 316 އަކަކިލޯމީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގައި އޮންނަ މި ގައުމަކީ ޔޫރަޕާއި ދުނިޔޭގެ އެންމެ ކުދިކުދި އެއް ގައުމެވެ. މޯލްޓާގެ ވެރިރަށް އަދި އެންމެ ބޮޑު ރަށަކީ ވެލެޓާ އެވެ. އެތައް ޤަރުނެއްގެ މުއްސަނދި ތާރީޚެއް އޮތް މޯލްޓާއަކީ ޒަމާނުއްސުރެ އެކި ޙަޟާރަތްތަކުގެ ނުފޫޒު ފޯރާފައިވާ ތަނެކެވެ. ފީނިޝިއަނުންނާއި، ރޯމަނުންނާއި، އަރަބިންނާއި، ނޯމަންސްއާއި، ނައިޓްސް އޮފް ސެއިންޓް ޖޯންއާއި، ފްރާންސްއާއި، އިނގިރޭސިން ވެސް ވަނީ މި ރީތި ޖަޒީރާތަކުގައި އެމީހުންގެ އަސަރު ދޫކޮށްލާފައެވެ. ކުޑަ ސައިޒެއް ނަމަވެސް މޯލްޓާގައި ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުން ފަތުރުވެރިން ޝައުގުވެރިވާ އެތައް ތާރީހީ ތަންތަނާއި ލޭންޑްމާކްތަކެއް ހުރެ އެވެ. Ħaar Qim އަދި Mnajdra ގެ މެގަލިތިކް ފައްޅިތަކަކީ މީލާދީން 3600-3200 އަށް ޔުނެސްކޯގެ ދުނިޔޭގެ ތަރިކަ ސަރަހައްދުތަކެއް – ސްޓޯންހެންޖް އަށް ވުރެ ދުވަސްވީ ފައްޅިތަކެކެވެ! ވެލެޓާގެ ކިއްލާތަކަކީ ވެސް އާކިޓެކްޗަރަލް ގޮތުން މުހިންމު ތަނަކަށް ވާތީ ޔުނެސްކޯގެ ތަނެއްގެ ގޮތުގައި ބަލައިގަނެވިފައިވާ ތަނެކެވެ. މޯލްޓާގެ ތާރީޚާއި ސަގާފަތުގެ އިތުރުން ގުދުރަތީ ރީތިކަން ވެސް ލިބެ އެވެ. ރަން ވެލިގަނޑުތަކެއް އެކުލެވިގެންވާއިރު، ފަތާ އަދި ސްނޯކްލިން އަށް ލޯބިކުރާ މީހުންނަށް ވެސް ފުރިހަމަ ސާފު ޓާކިޝް ފެންގަނޑެއް އެކުލެވިގެންވެ އެވެ. ޚާއްސަކޮށް ކޮމިނޯގެ ބްލޫ ލެގޫން މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ ކްރިސްޓަލް ސާފު ފެންގަނޑެއްގެ ސަބަބުންނެވެ. މޯލްޓާގެ ރައްޔިތުން މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ ޒިޔާރަތްކުރާ މީހުންނާ މެދު ހޫނުކަމާއި މެހެމާންދާރީ އަދާކުރާ ބައެކެވެ. ގައުމީ ބަހަކީ މޯލްޓާ ބަހެވެ؛ އެހެންނަމަވެސް އިނގިރޭސި ބަހަކީ ވެސް ދިވެހިން ގިނައިން ދައްކާ ރަސްމީ ބަހެއް ކަމުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ ޒިޔާރަތްތެރިންނަށް މުވާޞަލާތު ކުރުމަށް ފަސޭހަވެގެންދެއެވެ. ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި މޯލްޓާގެ އިގްތިސާދަށް ވަނީ ބޮޑު ކުރިއެރުމެއް ލިބިފައެވެ. ދަނޑުވެރިކަމުގެ މައްޗަށް ބިނާވެފައިވާ އިގްތިސާދަކުން ފަތުރުވެރިކަމަށް (އަހަރަކު ދެ މިލިއަނަށް ވުރެ ގިނަ ޒިޔާރަތްކުރާ)، މާލީ ހިދުމަތްތަކަށް (އޮފްޝޯ ބޭންކިން ހިމެނޭ ގޮތަށް) އިންފޮމޭޝަން ޓެކްނޮލޮޖީގެ ހިދުމަތްތަކަށް އައިގޭމިން އިންޑަސްޓްރީއަށް ބަދަލުވެ، ބޮޑު ކުރިއެރުމެއް ލިބިފައިވެ އެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ދުނިޔޭގެ އެހެން ޤައުމުތަކާ އަޅާބަލާއިރު ކުޑަކުޑަ ސައިޒެއް ނަމަވެސް، ތާރީޚީ މުއްސަނދިކަމާއި، ސަގާފީ ތަފާތުކަމާއި، ނޭވާލާން އުނދަގޫ މަންޒަރުތަކާއި، އަދި އިޤްތިޞާދީ ތަރައްޤީއާ ބެހޭގޮތުން ވާހަކަ ދައްކާއިރު، މޯލްޓާއަކީ ހަގީގަތުގައިވެސް ތަފާތު އަދި ފޭސްޓިނޭޓިވް މަންޒިލަކަށް ވުމަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ އެއްޗެކެވެ
ގައުމީ ފައިސާ
މޯލްޓާ އަކީ މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. މޯލްޓާގެ ރަސްމީ ފައިސާއަކީ ޔޫރޯ (ޔޫރޯ) ކަމަށާއި، މިއީ އެގައުމު ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަންއާ ގުޅުމަށް ފަހު 2008 ވަނަ އަހަރު ތައާރަފްކުރި ފައިސާ ކަމަށެވެ. މީގެ ކުރިން މޯލްޓާއިން ބޭނުންކުރަމުން އައީ މޯލްޓާ ލީރާ ކިޔާ އަމިއްލަ ފައިސާއެކެވެ. ޔޫރަޕްގެ އެތައް ގައުމަކުން ބޭނުންކުރާ އާންމު ފައިސާއެއްގެ ގޮތުގައި ޔޫރޯ އަކީ އީޔޫގެ މެމްބަރު ގައުމުތަކުގެ ތެރޭގައި ވިޔަފާރި އާއި ދަތުރުފަތުރަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ އެއްޗެކެވެ. އެއީ 100 ސެންޓަށް ބަހާލެވިފައިވާ އެއްޗެކެވެ. މޯލްޓާގައި ސެންޓް (1، 2، 5، 10، 20 އަދި 50 ސެންޓް) އާއި ޔޫރޯ (1 ޔޫރޯ އަދި 2 ޔޫރޯ) އިން ފައިސާ ފޮތިތައް ފެންނާނެ އެވެ. ކޮންމެ ފައިސާ ފޮއްޗެއްގައި ވެސް މޯލްޓާގެ ސަގާފަތް ނުވަތަ ތާރީހީ ތަންތަން ތަމްސީލުކުރާ ތަފާތު ޑިޒައިންތަކެއް ހުރެ އެވެ. މޯލްޓާގައި ބޭނުންކުރާ ފައިސާގެ ނޫޓުތަކަކީ 5 ޔޫރޯ، 10 ޔޫރޯ، 20 ޔޫރޯ، 50 ޔޫރޯ އަދި 100 ޔޫރޯ އެވެ. މި ނޯޓުތަކުގައި ކޮންމެ ނޯޓެއްގައި މޯލްޓާގެ ތާރީޚުގެ އެކިއެކި މުހިންމު ފަރާތްތައް ހިމެނެއެވެ. މޯލްޓާގައި އިލެކްޓްރޯނިކް ބޭންކިންގެ މަގުބޫލުކަން އިތުރުވެފައިވާއިރު، ގިނަ ތަންތަނުގައި ކްރެޑިޓް/ޑެބިޓް ކާޑު ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ބަލައިގަނެ އެވެ. އަދި ކާޑު ބޭނުންކޮށްގެން ފައިސާ ނެގޭނެ އޭޓީއެމް މުޅި ރާއްޖޭގައި ވެސް ލިބެން ހުރެ އެވެ. ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކަމަކީ ޔޫރޯ ރަސްމީ ފައިސާގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރި ނަމަވެސް ބައެއް ކުދި ވިޔަފާރިތަކުން ހަމައެކަނި ނަގުދު ފައިސާއިން ފައިސާ ދެއްކުން ނުވަތަ ކާޑުގެ މުއާމަލާތްތަކަށް އެންމެ ކުޑަމިނުން ގަންނަން ޖެހޭ ޝަރުތުތަކެއް ހުރެދާނެ ކަމެވެ. އެހެންކަމުން ފަތުރުވެރިންގެ ބޮޑެތި ސަރަހައްދުތަކުން ބޭރުގެ ފިހާރަތަކަށް ނުވަތަ ރެސްޓޯރެންޓްތަކަށް ޒިޔާރަތްކުރާއިރު އަބަދުވެސް އަތުގައި ކޮންމެވެސް ވަރަކަށް ފައިސާ ހުރުމަކީ ރަނގަޅު ގޮތެކެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު، 2008 ވަނަ އަހަރު ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަންއާ ގުޅުނު ފަހުން ޔޫރޯ ރަސްމީ ފައިސާގެ ގޮތުގައި ތައާރަފްވުމުން، މޯލްޓާއިން ވަނީ އެތެރޭގެ އަދި ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން ވެސް އޮމާން އިގްތިސާދީ މުއާމަލާތްތަކަށް މަގުފަހިކޮށްދިނުމަށް އީޔޫގެ އެހެން މެމްބަރު ގައުމުތަކާ އެކު ފައިސާގެ ނިޒާމު އެއްގޮތްކޮށްފަ އެވެ.
އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް
މޯލްޓާގައި ލީގަލް ޓެންޑަރަކީ ޔޫރޯ (ޔޫރޯ) އެވެ. ތިރީގައި މިވަނީ ބޮޑެތި ފައިސާތަކާއި ޔޫރޯއާ ދެމެދުގެ ގާތްގަނޑަކަށް އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް (ޑޭޓާ އަކީ ހަމައެކަނި ރިފަރެންސް އަށް) : 1 ޑޮލަރު ≈ 0.82 ޔޫރޯ 1 ޕައުންޑް ≈ 1.17 ޔޫރޯ އެވެ 1 ޔެން ≈ 0.0075 ޔޫރޯ 1 އާރުއެމްބީ ≈ 0.13 ޔޫރޯ މާކެޓްގެ އުފުލުންތަކުގެ ސަބަބުން މި ރޭޓްތަކަށް ބަދަލު އަތުވެދާނެކަން ފާހަގަކުރަމެވެ. ރިއަލް ޓައިމް އަދި ޞައްޙަ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓްގެ މަޢުލޫމާތު ހޯއްދެވުމަށް ތިޔަބޭފުޅާގެ ބޭންކާއި ނުވަތަ ކަމާބެހޭ އެހެން މާލީ އިދާރާއަކާ މަޝްވަރާ ކުރެއްވުން އެދެމެވެ.
މުހިންމު ބަންދު ދުވަސްތަކެވެ
މޯލްޓާ އަކީ މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. މުއްސަނދި ސަގާފީ ތަރިކައެއް ލިބިފައިވާ މި ރަށަކީ މުޅި އަހަރު ދުވަހު ތަފާތު މުހިންމު ބަންދު ދުވަސްތައް ފާހަގަކުރާ ތަނެކެވެ. މޯލްޓާގައި ފާހަގަކުރާ އެންމެ މުހިންމު އެއް ފެސްޓިވަލަކީ ކާނިވަލް އެވެ. އިލް-ކާނިވަލް ޓާ’ މޯލްޓާގެ ނަމުން މަޝްހޫރު މޯލްޓާގައި ބާއްވާ ކާނިވަލަކީ އޭޝް ވެޑްސްޑޭގެ ކުރިން ފެބްރުއަރީ ނުވަތަ މާޗް މަހު ބާއްވާ އިސްރާފު ބޮޑު ހަރަކާތެކެވެ. މި ފެސްޓިވަލަކީ 16 ވަނަ ގަރުނުގެ ފެސްޓިވަލެއް ކަމަށާއި، އޭގެ ފަހުން މިއީ މޯލްޓާގެ ސަގާފަތާއި ސަގާފަތުގެ މުހިންމު ބަޔަކަށް ވެފައިވާ ފެސްޓިވަލެކެވެ. މުޅި ޖަޒީރާ ދިރުވާލާފައިވަނީ ދިރުމެއް ހުރި ޕެރޭޑްތަކާއި، ކުލަކުލައިގެ ހެދުންތަކާއި، މިއުޒިކާއި، ނެށުމާއި، ޑްރާމާ ޕާފޯމަންސްތަކުންނެވެ. ކާނިވަލްގައި ލޯކަލް ރައްޔިތުންނާއި ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކަށް "އިލް-ކުކަންޖާ" ގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ސަގާފީ ޖަލްސާތަކުގައި ތަފާތު ތީމްތައް ދައްކުވައިދޭ ފްލޯޓްތައް ފެނިގެންދާނެ އެވެ. ތާރީހީ ކެރެކްޓަރުތަކުން ފެށިގެން ފެންޓަސީ މަޚްލޫޤުންނާ ހަމައަށް އުފެއްދުންތެރި ކޮސްޓިއުމްތަކުގައި މީހުން ހެދުން އަޅަނީ ފަރުމާކޮށްފައިވާ މާސްކުތަކެއް އަޅައިގެންނެވެ. މިއުޒިކަކީ ކާނިވަލް އުފާފާޅުކުރުމުގެ މުހިންމު ބައެއް ކަމުގައި ވާއިރު، މުޅި މަގުމަތީގައި ބްރާސް ބޭންޑްތަކުން ދިރުމެއް ހުރި ރާގުތައް ދައްކާލަ އެވެ. ކާނިވަލްގެ އިތުރުން މޯލްޓާގެ ރައްޔިތުން ފާހަގަކުރާ އަނެއް މުހިންމު ބަންދަކީ އީސްޓާ ސަންޑޭ އެވެ. އީސްޓާގެ ދީނީ މުހިންމުކަމުން ގުޑް ފްރައިޑޭ ހަވީރު ގިނަ ރަށްރަށުގައި ސަލީބަށް އަރުވާލުމުގެ ވާހަކައިގެ ތަފާތު މަންޒަރުތައް ދައްކުވައިދޭ ބުދުތައް ހިފައިގެން ބާއްވާ ޖަލްސާތައް ފަދަ ތަފާތު ސަގާފަތްތައް ފެންނަ ގޮތަށް ލޯކަލް ރައްޔިތުންނާއި ފަތުރުވެރިން ވެސް ޝައުގުވެރިވެ އެވެ. ކްރިސްމަސް އަކީ ވެސް މޯލްޓާގެ މީހުންނަށް މުހިންމު ފެސްޓިވަލެއް ކަމަށާއި ކްރިސްމަސް އީވް މީޑްނައިޓް މާސް އަށް ދާންދެން މުޅި ޑިސެމްބަރު މަހު އެކި ހަރަކާތްތައް ކުރިއަށް ގެންދާއިރު "ޕްރެސެޕްޖޫ" ކިޔާ ސަގާފީ މަންޒަރުތައް ގިނަ ގެތަކާއި ޗާޗުތަކުގައި އީސާގެފާނުގެ އުފަންދުވަސް ދައްކުވައިދެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ޑިސެމްބަރު މަހުގެ 13 ވަނަ ދުވަހު ޖުމްހޫރީ ދުވަސް (ޖުމް އިރް-ރިޕަބްލިކާ) ގައި 1974 ވަނަ އަހަރުގެ މި ދުވަހު ލިބުނު އިނގިރޭސި ވެރިކަމުން މޯލްޓާ މިނިވަންކަން ފާހަގަކުރެއެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު، މި ފެސްޓިވަލްތަކަކީ މޯލްޓާގެ ތަފާތު ސަގާފަތް ދައްކާލުމުގައި މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާއިރު، މިއުޒިކާއި، ނެށުމާއި، ސަގާފީ ހެދުންތަކާއި، ޖަލްސާތަކާއި، އަދި އެހެނިހެން ސަގާފީ ހަރަކާތްތަކުގެ ތެރެއިން ލޯކަލް ރައްޔިތުންނާއި ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކަށް އެމީހުންގެ ތަރިކަ ފާހަގަކުރުމުގެ ފުރުސަތުތައް ލިބިގެންދާ ފެސްޓިވަލްތަކެކެވެ.
ޚާރިޖީ ވިޔަފާރީގެ ޙާލަތު
މޯލްޓާ އަކީ މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. މޯލްޓާގެ ސައިޒު ބޮޑު ނަމަވެސް، ވިޔަފާރީގެ ގޮތުން ހަރަކާތްތެރި ދާއިރާއެއް އޮންނަ ކުރިއަރަމުން އަންނަ އަދި ތަފާތު އިގްތިސާދެއް އޮވެ އެވެ. މޯލްޓާގެ ސްޓްރެޓެޖިކް ލޮކޭޝަނަކީ މުޅި ތާރީހުގައި ވެސް ވިޔަފާރިއަށް މަގުފަހިކޮށްދިނުމުގައި މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރި ތަނެކެވެ. މިއަދުވެސް މެޑިޓެރޭނިއަން ސަރަޙައްދުން ފާއިތުވާ މުދާ އުފުލާ މުހިއްމު ޓްރާންސްޝިޕްމަންޓް ހަބެއްގެ ގޮތުގައި ޤައުމަށް ލިބިފައިވާ މަޤާމުގެ ފައިދާ ލިބެމުންދެއެވެ. މޯލްޓާގެ މައިގަނޑު އެއް އެކްސްޕޯޓް ދާއިރާއަކީ އުފެއްދުންތެރިކަން ކަމަށާއި، އޭގެ ތެރޭގައި މުހިންމު ގޮތެއްގައި ހިމެނެނީ އިލެކްޓްރޯނިކްސް، ބޭސް، އަދި ޓެކްސްޓައިލްސް އެވެ. މި އުފެއްދުންތަކަކީ ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަންގެ މެމްބަރު ގައުމުތަކާއި އުތުރު އެފްރިކާގެ ގައުމުތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ދުނިޔޭގެ އެކި ގައުމުތަކަށް އެކްސްޕޯޓްކުރާ އުފެއްދުންތަކެކެވެ. ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި މޯލްޓާގެ ހިދުމަތްތައް ވެސް ވަނީ އެގައުމުގެ އިގްތިސާދުގައި ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކޮށްފަ އެވެ. މޯލްޓާގެ މުއްސަނދި ތާރީހީ ތަންތަނާއި ރީތި ގޮނޑުދޮށްތައް ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކުން ޒިޔާރަތްކުރާތީ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތަކީ މުހިންމު ސިނާއަތެކެވެ. މީގެ އިތުރުން ބޭންކިން އަދި އިންޝުއަރެންސް ފަދަ މާލީ ހިދުމަތްތަކުގެ ސަބަބުން މޯލްޓާގެ ޖީޑީޕީއަށް ވަރަށް ބޮޑު އެއްބާރުލުމެއް ލިބެ އެވެ. ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަން (އީޔޫ) ގެ ބައެއްގެ ގޮތުގައި މޯލްޓާ އިން އީޔޫގެ އެހެން މެމްބަރު ގައުމުތަކާ އެކު ވިޔަފާރީގެ ފުރުސަތުތައް އިތުރަށް އިތުރުކޮށްދޭ އިސްތިސްނާ ވިޔަފާރީގެ އިންތިޒާމުތަކެއް ގާއިމް ކުރެ އެވެ. އީޔޫ އަކީ މޯލްޓާގެ އެންމެ ބޮޑު އިމްޕޯޓް ސޯސް އާއި އެކްސްޕޯޓް މާކެޓް ވެސް މެއެވެ. މަޝްހޫރު އިމްޕޯޓްތަކުގެ ތެރޭގައި މެޝިނަރީ އާއި އިކުއިޕްމަންޓް، މިނަރަލް ފިއުލް، ކެމިކަލް، ކާބޯތަކެތި، އަދި މޮޓޯ ވެހިކަލް ހިމެނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން އީޔޫއިން ބޭރުގެ ޤައުމުތަކާއެކު ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރި ކުރިއެރުވުމަށް މޯލްޓާއަށް ކުރެވިފައިވާ ބައެއް މިނިވަން ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތަކުގެ ފައިދާ ލިބެއެވެ. މި އެއްބަސްވުންތަކުގެ ދަށުން ތުރުކީ އާއި ދެކުނު ކޮރެއާ ފަދަ މާކެޓްތަކަށް ޓެރިފް ކުޑަކޮށް ނުވަތަ ޑިއުޓީ ފްރީކޮށް ވަދެވޭނެ އެވެ. ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތަކަށް އިތުރަށް އެހީތެރިވުމަށްޓަކައި މޯލްޓާއިން ފޯރުކޮށްދެނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރީގެ އޮޕަރޭޝަންތަކުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ކުންފުނިތަކަށް ޓެކްސް ނެގުމުގެ ރޭޓް ދަށްވުމުން މަރުހަބާ ކިޔާ ވިޔަފާރީގެ މާހައުލެކެވެ. މިއީ ޔޫރަޕްގައި ސަރަހައްދީ މައި މަރުކަޒެއް ނުވަތަ ޑިސްޓްރިބިއުޝަން ސެންޓަރުތައް ގާއިމް ކުރަން ބޭނުންވާ މަލްޓިނޭޝަނަލް ކޯޕަރޭޝަންތަކުން ފޮރިން ޑައިރެކްޓް އިންވެސްޓްމަންޓް (އެފްޑީއައި) އަށް ހިތްވަރު ލިބޭ ކަމެކެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، މޯލްޓާ ފަޚުރުވެރިވަނީ އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ އެކްސްޕޯޓްތަކުން ސަޕޯޓްކުރާ ދިރުމެއް ހުރި އިޤްތިޞާދެއް، ފަތުރުވެރިކަމާއި މާލީ ޚިދުމަތްތަކުން ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކޮންޓްރިބިއުޝަންތަކަށް ޚިދުމަތްދޭ ދާއިރާއެއް،އެހެންމެ އީޔޫ މާކެޓްތަކުގެ ތެރޭގައި ފައިދާހުރި ވިޔަފާރީގެ އިންތިޒާމުތަކާއި އެއަށްވުރެ މާ ދުރުގައެވެ ޔޫރަޕްގެ ގިނަ ބަޔަކު ހޯދަމުންދާ ލޮޖިސްޓިކްސް ނެޓްވޯކްތަކުގެ ތެރޭގަ އެވެ.
މާކެޓް ޑިވެލޮޕްމަންޓް ޕޮޓެންޝަލް
މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެއް ކަމަށްވާ ރިޕަބްލިކް އޮފް މޯލްޓާ އަކީ ޚާރިޖީ ވިޔަފާރީގެ ބާޒާރު ތަރައްގީ ކުރުމަށް ބޮޑެތި ފުރުސަތުތަކެއް ލިބިފައިވާ ގައުމެކެވެ. ފުރަތަމަ ކަމަކަށް ޔޫރަޕާއި އެފްރިކާއާ ދެމެދު މޯލްޓާގެ ސްޓްރެޓެޖިކް ލޮކޭޝަނަކީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރިއަށް ތަފާތު ފައިދާތަކެއް ލިބިގެންދާ ކަމެކެވެ. އެއީ ދެ ބައްރަށް ވެސް ގުދުރަތީ ދޮރެއްގެ ގޮތުގައި ހިދުމަތް ކުރާ ތަނެއް ކަމުން އެތައް މާކެޓަކަށް ފަސޭހައިން ވަދެވޭނެ އެވެ. އެ ޖަޒީރާގެ ރަނގަޅަށް ތަރައްގީވެފައިވާ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރުގެ ތެރޭގައި ބަނދަރު ނިޒާމެއް ގާއިމްކުރުމާއި ވައިގެ މަގުތަކާއި ކަނޑުގެ މަގުތަކުން ރަނގަޅު ގުޅުންތަކެއް ގާއިމްކުރުމުގެ ސަބަބުން ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތައް ފުޅާކުރުމަށް އިތުރަށް އެހީތެރިވެދެ އެވެ. މޯލްޓާއަކީ އިގްތިސާދީ ގޮތުން ވަރުގަދަ ކުރިއެރުމާއި ސިޔާސީ މާހައުލު ހަމަޖެހޭތީ ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓަށް ފަހި ވިޔަފާރީގެ މަރުކަޒެއްގެ ގޮތުގައި ގާއިމްވެފައިވާ ގައުމެކެވެ. ޓެކްސް ރޭޓް ދަށްކޮށް، ވިޔަފާރިތަކަށް މާލީ އިނާޔަތްތައް ފޯރުކޮށްދީ، މިނިވަން ވިޔަފާރީގެ ސިޔާސަތުތައް ސަރުކާރުން ހީވާގިކަމާއެކު ކުރިއަރުވަ އެވެ. މިއީ ބޭރުގެ ކުންފުނިތަކުން މޯލްޓާގައި އޮޕަރޭޝަންތައް ގާއިމްކުރުމަށް ނުވަތަ ލޯކަލް ކުންފުނިތަކާއެކު ޖޮއިންޓް ވެންޗާތަކެއް ހަދަން ހިތްވަރު ލިބޭ ކަމެކެވެ. މީގެ އިތުރުން މޯލްޓާގައި އިނގިރޭސި، އިޓަލީ، ފްރެންޗް، އަދި އަރަބި ފަދަ އެތައް ބަހަކަށް ފަރިތަ ވަރަށް ހުނަރުވެރި ވޯކްފޯސްއެއް އެކުލެވިގެންވެ އެވެ. މި މަލްޓިލިންގުއަލް ވޯކްފޯސް އަކީ ދުނިޔޭގެ އެކި ސަރަހައްދުތަކުން ތަފާތު ބައިނަލްއަޤްވާމީ ބައިވެރިންނާ މުޢާމަލާތު ކުރުމަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ އެއްޗެކެވެ. މީގެ އިތުރުން މޯލްޓާއަކީ އިލެކްޓްރޯނިކްސް، ފާމަސިއުޓިކަލްސް، މެޑިކަލް ޑިވައިސްސް، އަދި އެއަރޮސްޕޭސް އިންޖިނިއަރިން އެވެ. މި ސިނާއަތްތަކަކީ މަތީ ފެންވަރުގެ އުފެއްދުންތަކެއް ނުވަތަ ހިދުމަތްތަކެއް ހޯދަން ބޭނުންވާ އެކްސްޕޯޓް އޯރިއެންޓެޑް ވިޔަފާރިތަކަށް ޝައުގުވެރި ފުރުސަތުތަކެއް ލިބިގެންދާ ސިނާއަތްތަކެކެވެ. މީގެ އިތުރުން މޯލްޓާގެ އިޤްތިޞާދުގައި ފަތުރުވެރިކަމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ތަނެކެވެ. ގަދީމީ ފައްޅިތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް މުއްސަނދި ސަގާފީ ތަރިކަ ތަންތަނުގެ ގިނަކަން އެކުލެވިގެންވާ، މެދު ޒަމާނުގެ ސިޓީތަކާއި ރީތި ގޮނޑުދޮށްތަކާ ގުޅިފައިވާ ރީތި މަންޒަރުތަކެވެ އަދި ކްރިސްޓަލް ސާފު ފެންގަނޑު، އެގައުމަށް ކޮންމެ އަހަރަކު އެތައް މިލިއަން ފަތުރުވެރިން ޒިޔާރަތް ކުރެ އެވެ. މިއީ ފުރުސަތެއް ހުށަހަޅައިދޭ ކަމެކެވެ ލޯކަލް ވިޔަފާރިތަކަށް ޑިމާންޑްގެ ކެޕިޓަލައިޒް ކުރުމަށްޓަކައެވެ އަތްތެރި މަސައްކަތުގެ ބާވަތްތައް އެކްސްޕޯޓްކޮށްގެން، ސަގާފީ ކާބޯތަކެތީގެ އުފެއްދުންތައް، އަދި ސަގާފީ ގޮތުން މުހިންމު އެހެނިހެން ތަކެތި ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، މޯލްޓާގެ ފައިދާހުރި ޖިއޮގްރަފިކަލް މަގާމު، ސަރުކާރުގެ ތާއީދާއެކު، ހުނަރުވެރި ވަޒީފާގެ ބާރެއް، ވިޔަފާރިއަށް ފަހި އިނާޔަތްތަކެއް، އަދި ތަފާތު ސިނާއަތްތަކުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ މާކެޓްތަކަށް ވަނުމަށް އިންތިހާއަށް ފުރުޞަތު ލިބިގެންދެއެވެ. އިންވެސްޓަރުންނަށް ރަނގަޅު ހާލަތެއް ލިބޭނެ ކަމަށް އުންމީދު ކުރެވޭނެ އެވެ އެމީހުންގެ ޙާޟިރީ ފުޅާކުރުމަށްޓަކައެވެ މި ކުރިއަރަމުން އަންނަ ޤައުމުގައެވެ
ބާޒާރުގައި ހޫނު ވިއްކާ އުފެއްދުންތަކެވެ
މޯލްޓާގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ ބާޒާރަށް ރަނގަޅު އުފެއްދުންތައް ހޮވުމުގައި ވިސްނަން ޖެހޭ މަދު ކަންތައްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. ރާއްޖޭގެ ޚާރިޖީ ވިޔަފާރީގެ ބާޒާރަކީ ތަފާތު، ކާމިޔާބީގެ ތަފާތު ފުރުޞަތުތައް ހުރި ބާޒާރެކެވެ. އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ހޫނު ވިއްކާ އުފެއްދުންތައް ހޮވުމަށް ކުރެވިދާނެ ބައެއް އިރުޝާދުތައް ތިރީގައި މިވަނީއެވެ. 1. ޓާގެޓް މާކެޓްތައް ދިރާސާކުރުން: އުފެއްދުންތައް ތަޢާރަފް ކުރަން ރާވާފައިވާ ވަކި ޤައުމުތަކެއް ނުވަތަ ސަރަޙައްދުތަކެއް ދެނެގަތުން. އެމީހުންގެ މާކެޓް ޑިމާންޑްތަކާއި، ކޮންސިއުމަރ ޕްރެފެރެންސްއާއި، މިހާރުގެ ޓްރެންޑްތަކާ ބެހޭގޮތުން ފުރިހަމަ ދިރާސާތައް ކުރުން. މިއީ ޕްރޮޑަކްޓް ސެލެކްޝަން ހަނިކުރުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެކެވެ. 2. ލޯކަލް ސްޕެޝަލިޓީސް އަށް އަލިއަޅުވާލުން: މޯލްޓާ މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ ސަގާފީ ތަރިކައާއި، އަތްތެރި މަސައްކަތާއި، ކާބޯތަކެތި (ހަވާދާއި ޒައިތޫނި ތެޔޮ ފަދަ)، އަދި ވައިން އަށް ބިނާކޮށްފައިވާ ލިކުއަރ ފަދަ ތަފާތު ސަގާފީ އުފެއްދުންތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. މި ތަފާތު ތަކެތި ބައިނަލްއަގްވާމީ މާކެޓްތަކުގައި ޕްރޮމޯޓް ކުރުމަށް ވިސްނާ، މިއީ ސައްހަ ތަޖުރިބާތައް ހޯދަން ބޭނުންވާ ކަސްޓަމަރުން ޝައުގުވެރިކޮށްދޭނެ އެއްޗެހިތަކެކެވެ. 3. ދެމެހެއްޓެނިވި އުފެއްދުންތަކަށް ބާރުއެޅުން: ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް ދުނިޔޭގެ ޓްރެންޑަކީ އޯގަނައިޒް ކާބޯތަކެތި، ރީސައިކަލް ތަކެތި، ސާފު ހަކަތަ ހައްލުތައް، ނުވަތަ ތިމާވެށްޓާ ރައްޓެހި ކޮސްމެޓިކްސް ފަދަ އިކޯ ފްރެންޑްލީ ނުވަތަ އެތިކަލީ ސޯސްޑް މުދާ އުފެއްދުމުގެ ފުރުސަތެކެވެ. 4. ފަތުރުވެރިކަމުގެ ފައިދާ ހޯދުން: އަހަރަކު 2 މިލިއަނަށްވުރެ ގިނަ މީހުން ޒިޔާރަތްކުރާ މަޝްހޫރު ފަތުރުވެރިންގެ މަންޒިލެއްގެ ގޮތުގައި މޯލްޓާގެ ބޭރު ވިޔަފާރީގެ ބާޒާރަށް ފައިދާ ލިބޭނީ ފަތުރުވެރިންނަށް ޚާއްޞަ އުފެއްދުންތައް ކަމަށްވާ ހަނދާނީ އުފެއްދުންތައް (އެބަހީ، ކީޗެއިން، ޕޯސްޓްކާޑް)، ލޯކަލް އާޓްވޯކްސް ނުވަތަ މޯލްޓާގެ ތާރީޚު ދައްކުވައިދޭ ކްރާފްޓްތައް ހުށަހެޅުމުންނެވެ އަދި ލޭންޑްމާކްތަކެވެ. 5. ޓެކްނޮލޮޖީއާ ގުޅުންހުރި ތަކެތި: ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ޓެކްނޮލޮޖީ ކުރިއަރަމުންދާއިރު، އިލެކްޓްރޯނިކްސް (ސްމާޓްފޯން/ޓެބްލެޓް) ނުވަތަ މޯލްޓާ ބަހަށް/ސަގާފަތަށް ޚާއްޞަކޮށްފައިވާ ސޮފްޓްވެއަރ އެޕްލިކޭޝަންތައް ފަދަ ހައިޓެކް މުދާ އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ވިސްނާށެވެ. 6. ގަވާއިދުތަކަށް އަޕްޑޭޓް ވެފައި ހުރުން: ޓެކްސް/އިމްޕޯޓް ޑިއުޓީ/ކޮލިޓީ ސްޓޭންޑަޑްސް/ސެޓްފިކެޓް/ގާނޫނީ ޝަރުތުތަކާ ގުޅޭގޮތުން މޯލްޓާގެ ޓާގެޓް މާކެޓްތަކުގެ ތެރޭގައި ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރީގެ ގަވާއިދުތަކަށް އަހުލުވެރިވުން. 7.ނެޓްވޯކް ބިލްޑިންގ: މޯލްޓާއިން އެކްސްޕޯޓްކުރުމުގެ ތަޖުރިބާ ލިބިފައިވާ ޑިސްޓްރިބިއުޓަރުން/އޭޖެންޓްސް/ލޯކަލް ޕާޓްނަރުންނާ ގުޅުން ގާއިމްކުރުން އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް އެކަށީގެންވާ އެއްޗެކެވެ. ހަނދާން ކުރާތި، ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރިއަށް އުފެއްދުން ހޮވުމުގައި ބިނާވެފައި އޮންނަންވާނީ ފުރިހަމަ ދިރާސާތަކާއި، މާކެޓް ތަޙުލީލުކުރުމާއި، ކޮންސިއުމަރ ޕްރެފެރެންސްތައް ދެނެގަތުމެވެ. ދުނިޔޭގެ ޓްރެންޑްތަކާއި ގަވާއިދުތަކަށް ރިއާޔަތްކޮށް މޯލްޓާގެ ޚާއްސަ އޮފާތައް ދެނެގަނެ ލީވަރކޮށްގެން، ބޭރުގެ ބާޒާރުގައި އުފެއްދުންތައް ކުރިއަރާނެކަން ކަށަވަރުކުރުމަށް މައުލޫމާތު ލިބިފައިވާ އިޚްތިޔާރުތަކެއް ކުރެވިދާނެ އެވެ.
ކަސްޓަމަރުންގެ ސިފަތަކާއި ތަބޫކު
މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެއް ކަމަށްވާ މޯލްޓާގައި ކަސްޓަމަރުންގެ ޚާއްޞަ ސިފަތަކާއި ތަބޫކު ކަންތައްތަކެއް ހުރެއެވެ. ކަސްޓަމަރުންގެ ސިފަތަކުގެ ގޮތުން ބަލާއިރު މޯލްޓާގެ މީހުންނަކީ ހޫނުގަދަ އަދި އެކުވެރި ބައެއްގެ ގޮތުގައި މަޝްހޫރު ބައެކެވެ. އެމީހުން ޒާތީ ގުޅުންތަކަށް އަގުދޭއިރު، ގިނަ ފަހަރަށް ވިޔަފާރި ހިންގާއިރު އިޖުތިމާއީ ގުޅުންތަކަށް އިސްކަންދެއެވެ. މޯލްޓާގައި ވިޔަފާރީގެ މުއާމަލާތްތައް ކާމިޔާބު ކުރުމަށް އިތުބާރު އުފެއްދުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. މޯލްޓާގެ ކަސްޓަމަރުންގެ އަނެއް މުހިންމު ސިފައަކީ ރަނގަޅު ހިދުމަތެއްގެ އަގުވަޒަން ކުރުމެވެ. އެމީހުންނަށް ލިބޭ އުފެއްދުންތަކާއި ހިދުމަތްތަކުގެ ފެންވަރަށް ބަލާއިރު އެމީހުންގެ އުންމީދުތައް ވަރަށް ބޮޑެވެ. ކަސްޓަމަރުންނަށް ޚާއްޞަ ހިދުމަތެއް ފޯރުކޮށްދޭ ވިޔަފާރިތަކުން މޯލްޓާގައި ވަފާތެރި ކްލައިންޓޭލް ބޭސްއެއް ބިނާކުރުން އެކަށީގެންވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ގަޑިއަށް ތަބާވުމަކީ މޯލްޓާގެ ކަސްޓަމަރުން ވަރަށް ބޮޑަށް އަގުކުރާ ކަމެކެވެ. އެޕޮއިންޓްމަންޓްތަކާއި ބައްދަލުވުންތަކާއި ޑެލިވަރީތަކަށް ގަޑިއަށް ދިއުމަކީ ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ކަމެކެވެ. ތަބޫކު ނުވަތަ ސަގާފީ ނާޒުކު ކަންކަމާ ބެހޭގޮތުން ވާހަކަ ދައްކާއިރު، މޯލްޓާގައި ވިޔަފާރި ކުރާއިރު ވިސްނަންޖެހޭ މަދު ކަންތައްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. 1. ދީން: ރޯމަން ކެތޮލިސިޒަމް އަކީ މޯލްޓާގައި ގިނަ ދީނެއް ކަމަށާއި، ދީނީ ޢަޤީދާތަކަކީ މޯލްޓާގެ ގިނަ ފަރުދުންނަށް ވަރަށް ބޮޑު މުހިންމުކަމެއް ލިބިފައިވާ ދީނެއް ކަމަށެވެ. މޯލްޓާގެ ފަރާތުން ފާޅުކަން ބޮޑު ގޮތެއްގައި އިސްނަގައިގެން ނޫނީ ދީނީ ނުވަތަ ސިޔާސީ މަޝްވަރާތަކުގައި ބައިވެރި ނުވުމަކީ ރަނގަޅު ގޮތެކެވެ. 2. އަދަބު: އަދަބުވެރިކަމާއި އިޙްތިރާމަކީ މޯލްޓާގެ ރައްޔިތުންގެ މެދުގައި ވަރަށް އަގުހުރި އެއްޗެކެވެ. ވާހަކަ ދައްކަމުން ދަނިކޮށް މީހެއްގެ ވާހަކަ މެދުކަނޑާލުމަކީ އަދަބު ކުޑަ ސުލޫކެއްގެ ގޮތުގައި ދެކިދާނެތީ ދުރުހެލިވާށެވެ. 3. އިޝާރާތްކުރުން: ގިނަ ސަގާފަތްތަކެކޭ އެއްފަދައިން، ވަކި އިޝާރާތްތަކެއްގެ މާނަ އެހެން ޤައުމުތަކާ އަޅާބަލާއިރު މޯލްޓާގައި ތަފާތުވެދާނެއެވެ. މިސާލަކަށް އަނެއް މީހަކާ ދިމާލަށް އިނގިލި އުފުލުމަކީ ރުޅިވެރިކަމެއް ނުވަތަ އުދުވާނީ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެވިދާނެއެވެ. 4. ހެދުން އެޅުމުގެ އުސޫލު: ކައިރީގައި އޮންނަ ބައެއް ކޮންޒަވޭޓިވް ގައުމުތަކާ އަޅާބަލާއިރު މޯލްޓާގައި ހެދުން އެޅުމުގެ އުސޫލު ނިސްބަތުން ލުއި ނަމަވެސް، ދީނީ ތަންތަނަށް ޒިޔާރަތްކުރާއިރު ނުވަތަ ރަސްމީ އިވެންޓްތަކުގައި ބައިވެރިވާއިރު އާދައިގެ ހެދުން އެޅުމަކީ ލޯކަލް އާދަކާދަތަކަށް އިހުތިރާމް ކުރުމުގެ ގޮތުން ރަނގަޅު ކަމެކެވެ. 5. އަމިއްލަ ޖާގަ: ޒާތީ ޖާގަގެ ކޮންސެޕްޓް ސަގާފަތްތަކުގެ ތެރެއިން ތަފާތުވެދާނެއެވެ؛ އެހެންނަމަވެސް މޯލްޓާގެ ކަސްޓަމަރުންނާ މުއާމަލާތް ކުރަމުން ދަނިކޮށް މީހެއްގެ ރުހުމާ ނުލައި މީހެއްގެ އަމިއްލަ ޖާގައަށް އަރައި ނުގަތުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު، މޯލްޓާގެ ކަސްޓަމަރުންގެ ސަގާފީ އުސޫލުތަކާއި އަގުތައް ދެނެގަނެ، އިހުތިރާމްކުރުމަކީ މޯލްޓާގައި ވިޔަފާރީގެ މުއާމަލާތްތައް ކާމިޔާބު ކުރުމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެކެވެ.
ކަސްޓަމްސް މެނޭޖްމަންޓް ސިސްޓަމް
މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ޖަޒީރާ ގައުމެއް ކަމަށްވާ މޯލްޓާގައި ކަސްޓަމްސް އާއި އިމިގްރޭޝަން ނިޒާމެއް ގާއިމްވެފައިވެ އެވެ. މޯލްޓާއަށް ދަތުރުކުރާއިރު ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކުން ސަމާލުވާން ޖެހޭ ވަކި އުސޫލުތަކާއި ގަވާއިދުތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. ފުރަތަމަ ކަމަކީ، ރާއްޖެއަށް އެތެރެވުމަށް ހުރިހާ ދަތުރުވެރިންގެ އަތުގައި ސައްހަ ޕާސްޕޯޓެއް ނުވަތަ ޤައުމީ އައިޑީކާޑެއް އޮންނަންވާނެއެވެ. އީޔޫ ނޫން ރައްޔިތުންނަށް ވެސް މޯލްޓާއަށް ޒިޔާރަތް ކުރުމަށް ވިސާ ބޭނުންވެދާނެ ކަމަށާއި އެއީ އެމީހުންގެ ގައުމިއްޔަތަށް ބަލާފައި ކަމަށެވެ. މީގެ ކުރިން ވިސާއަށް ބޭނުންވާ ކަންކަން ޗެކްކުރުމަށް ލަފާދެއެވެ. މޯލްޓާ އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓަށް ނުވަތަ އެހެން އެންޓްރީ ޕޮއިންޓަކަށް އާދެވުމުން ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތައް ދާނީ އިމިގްރޭޝަން ކޮންޓްރޯލް މެދުވެރިކޮށެވެ. އިމިގްރޭޝަން އޮފިސަރުންނަށް ޒިޔާރަތް ކުރުމުގެ ބޭނުމާއި، އެކޮމޮޑޭޝަންގެ ތަފްސީލާއި، އެނބުރި އައުމުގެ ޓިކެޓްގެ މައުލޫމާތާއި، ތިބުމަށް އެކަށީގެންވާ ފައިސާ ހުރިކަމުގެ ހެއްކެއް ހޯދުމަށް އެދިދާނެއެވެ. ކަސްޓަމްސްގެ ގަވާއިދުތަކާ ގުޅޭގޮތުން މޯލްޓާއަށް ގެނެވޭ އެކިއެކި ތަކެއްޗަށް ހުރަސްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. މަސްތުވާތަކެއްޗާއި ބަޑި ނުވަތަ ވަގު އުފެއްދުން ފަދަ މަނާ މުދާ ނުގެންގުޅުމަށް އިލްތިމާސް ކުރެ އެވެ. އަދި އަމިއްލަ ބޭނުންތަކަށް ބަނގުރަލާއި ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް ގެނައުމަށް ވެސް ލިމިޓްތަކެއް އެބަހުރި – 17 އަހަރުން މަތީގެ މީހަކަށް 4 ލީޓަރުގެ ވައިން އަދި 16 ލީޓަރުގެ ބިޔަރު؛ 17 އަހަރުން މަތީގެ މީހަކަށް 200 ސިނގިރޭޓް ނުވަތަ 250 ގްރާމް ދުންފަތުގެ އިސްތިއުމާލުކުރުން (އީޔޫގެ ރައްޔިތުންނަށް) އެވެ. އީޔޫ ނޫން ރައްޔިތުންނަށް ތިރި ލިމިޓްތަކެއް ހުރެއެވެ. ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަން (އީޔޫ) ގެ ތެރޭގައި ވައިގެ ނުވަތަ ކަނޑު ދަތުރުފަތުރުގެ ވަސީލަތްތަކުން މޯލްޓާއިން ފުރާއިރު، ސެކިއުރިޓީ ސްކްރީނިން ޕޮއިންޓްތަކުން ބޭރުގައި އެއާޕޯޓް ފިހާރަތަކުން ގަންނަ ޑިއުޓީ ފްރީ ލިކުއިޑްތައް އެކަށީގެންވާ ރަސީދުތަކާއެކު ޓެމްޕަރ އެވިޑެންޓް ކޮތަޅުތަކުގެ ތެރޭގައި ބަންދުކޮށްފައި ހުންނަހާ ހިނދަކު ހުއްދަވެއެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ ކަސްޓަމްސް އޮފިސަރުން މޯލްޓާއަށް ވަދެ ނުކުތުމާއެކު ރެންޑަމް ސްކްރީނިންތައް ކުރިއަށް ގެންދާކަމެވެ. އަދި ބޭނުން ނަމަ ލަގެޖާއި ތަކެތި ބަލައިފާސްކުރުމުގެ އިހްތިޔާރު އެމީހުންނަށް ލިބިގެންވެއެވެ. މޯލްޓާގެ ބޯޑަރުތަކުގައި އޮމާން ތަޖުރިބާއެއް ކަށަވަރު ކުރުމަށްޓަކައި: 1. ދަތުރުފަތުރުގެ ހުރިހާ ލިޔެކިޔުންތައް ތައްޔާރުކޮށްފައި ހުރުން. 2. ވިސާއަށް ބޭނުންވާ ކަންކަމަށް އަހުލުވެރިވުން. 3. ވަންނައިރު އިލެކްޓްރޯނިކްސް ނުވަތަ ގަހަނާ ފަދަ އަގުހުރި އެއްވެސް އެއްޗެއް އިއުލާންކުރުން. 4. މަނާ މުދަލަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ ހުރަސްތަކަށް އަމަލުކުރުން. 5. އީޔޫ ނޫން ޤައުމުތަކުން ބަނގުރަލާއި ދުންފަތް އެތެރެކުރުމާ ގުޅޭ ގައިޑްލައިންތަކަށް ތަބާވުން. 6.ޑިއު ޑިލިޖެންސް ޕްރޮސީޖަރސް އަށް ވަގުތު ނަގާފާނެތީ އެއަރޕޯޓްތަކަށް އަވަހަށް އާދެވޭނެއެވެ. މި ގައިޑްލައިންތަކަށް ތަބާވެ، ކަސްޓަމްސްގެ ގަވާއިދުތަކަށް ހޭލުންތެރިވުމުން، ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކަށް މޯލްޓާއަށް ވަންނައިރު ނުވަތަ މޯލްޓާއިން ނުކުންނައިރު އުނދަގުލެއް ނެތި ތަޖުރިބާއެއް ލިބިގެންދެއެވެ.
އިމްޕޯޓް ޓެކްސްގެ ސިޔާސަތުތައް
ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަން (އީޔޫ) ގެ މެމްބަރު ގައުމެއްގެ ގޮތުގައި މޯލްޓާއިން އިމްޕޯޓް ކުރުމުގައި އީޔޫގެ އާންމު ކަސްޓަމްސް ޓެރިފް ޕޮލިސީ އަށް ތަބާވެ އެވެ. މާނައަކީ އީޔޫ ނޫން ގައުމުތަކުން މޯލްޓާއަށް އެތެރެކުރާ މުދަލުން ހާރމޮނައިޒްޑް ސިސްޓަމް (އެޗްއެސް) ކޯޑްތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް ކަސްޓަމްސް ޑިއުޓީ ނަގަ އެވެ. މޯލްޓާގައި ކަސްޓަމްސް ޑިއުޓީ ރޭޓްތައް ތަފާތުވަނީ އެތެރެކުރާ މުދަލުގެ ބާވަތަށް ބަލައިގެންނެވެ. ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތަކާއި ވަކި ރޯ މެޓީރިއަލްސް ފަދަ ބައެއް އުފެއްދުންތަކާ ގުޅިފައިވާ ވަކި ޑިއުޓީ ރޭޓްތަކެއް ހުރެދާނެ އެވެ. އެހެން މުދާތައް ސްޓޭންޑަޑް ޑިއުޓީ ރޭޓްތަކާއެކު އާންމު ކެޓަގަރީތަކުގެ ދަށަށް ވެދާނެއެވެ. ކަސްޓަމްސް ޑިއުޓީގެ އިތުރުން މޯލްޓާއަށް އެތެރެކުރާ ގިނަ މުދަލުން ވެސް ވެލިއު އެޑެޑް ޓެކްސް (ވެޓް) ނަގަ އެވެ. މޯލްޑިވްސްގައި ސްޓޭންޑަރޑް ވެޓް ރޭޓް މިހާރު ކަނޑައަޅާފައިވަނީ %18 އަށެވެ. ނަމަވެސް މުދަލުގެ ބާވަތަށް ބަލާފައި ކުޑަކޮށްފައިވާ ނުވަތަ ޒީރޯ ރޭޓް ވެޓް ނަގާފާނެ ބައެއް އިސްތިސްނާތައް އެބަހުއްޓެވެ. އިމްޕޯޓެއްގެ މައްޗަށް ދައްކަންޖެހޭ ޓެކްސްގެ ޖުމްލަ އަދަދު ހޯދުމަށް ކަސްޓަމްސް ޑިއުޓީ އާއި ވެޓް އަށް ވެސް ވިސްނަން ޖެހެ އެވެ. މި ޓެކްސްތައް ކަނޑައެޅުމުގެ އަސާސެއްގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރަނީ މުދަލުގެ ކަސްޓަމްސް ވެލިއު އެވެ. ކަސްޓަމްސް ވެލިއުގައި ހިމެނެނީ ހަމައެކަނި އުފެއްދުމަށް ދައްކާ އަގު ނޫން ކަމަށާއި ޝިޕްމަންޓް ކުރާއިރު ދަތުރުފަތުރަށް ނުވަތަ އިންޝުއަރެންސް އަށް ކުރާ އެއްވެސް ހަރަދެއް ވެސް ހިމެނޭ ކަމަށެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ، މޯލްޓާއިން އެހެން ޤައުމުތަކާއެކު ނުވަތަ އީއެފްޓީއޭއާއި މެޑިޓެރޭނިއަން ޤައުމުތައް ފަދަ ބްލޮކްތަކާއެކު ވެފައިވާ އެކިއެކި ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތަކުގެ ދަށުން ވަކި ބާވަތެއްގެ އިމްޕޯޓްތަކަށް އިސްކަންދެވޭނެ ކަމެވެ. އިސްތިސްނާ ފަރުވާގެ ސަބަބުން ވަކި ވިޔަފާރި ބައިވެރިންގެ ފަރާތުން ކަނޑައެޅިފައިވާ އުފެއްދުންތަކުން ޑިއުޓީ ރޭޓް ދަށް ނުވަތަ ޒީރޯ ޑިއުޓީ ރޭޓް ދިނުމުގެ ފުރުސަތު ލިބެ އެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު މޯލްޓާއަށް މުދާ އެތެރެކުރާ ކޮންމެ މީހަކުވެސް ކަމާބެހޭ އެޗްއެސް ކޯޑްތަކަށް އަހުލުވެރިވެ، އެމީހެއްގެ ވަކި އިމްޕޯޓްތަކަށް އަމަލުކުރާ ވަކި ޑިއުޓީ ރޭޓްތަކާ ގުޅޭގޮތުން ލޯކަލް އޮތޯރިޓީތަކާ ނުވަތަ ޕްރޮފެޝަނަލް ތަޖުރިބާކާރުންނާ މަޝްވަރާކުރަން ޖެހެ އެވެ. ކްލިއަރެންސް ޕްރޮސީޖަރސްގައި އެއްވެސް ޖޫރިމަނާއެއް ނުވަތަ ލަސްވުމަކުން ސަލާމަތްވުމަށްޓަކައި އިމްޕޯޓްކުރާ ހުރިހާ ގަވާއިދުތަކަށް އަމަލުކުރުމާއި އިމްޕޯޓްކުރާ ތަކެތި ރަނގަޅަށް ޑިކްލެއާކުރުން މުހިންމެވެ.
އެކްސްޕޯޓް ޓެކްސްގެ ސިޔާސަތުތައް
މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެއް ކަމަށްވާ މޯލްޓާ އަކީ ނިސްބަތުން ހުޅުވާލެވިފައިވާ އަދި ލިބަރަލް އިގްތިސާދެއް އޮންނަ ގައުމެކެވެ. ރާއްޖޭގެ އެކްސްޕޯޓް ޓެކްސްގެ ސިޔާސަތުތަކުގެ މަޤްޞަދަކީ ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓް ޝައުޤުވެރިކުރުމަށާއި އިޤްތިޞާދީ ކުރިއެރުމަށް ބާރުއެޅުމެވެ. އާންމު ގޮތެއްގައި މޯލްޓާއިން އެކްސްޕޯޓް ކުރާ މުދަލުން ވަކި ޓެކްސްއެއް ނުނަގަ އެވެ. އޭގެ ބަދަލުގައި ޑޮމެސްޓިކް ސޭލްސް އާއި އެކްސްޕޯޓް އަށް ވެސް ވެލިއު އެޑެޑް ޓެކްސް (ވެޓް) ނިޒާމެއް ތަބާވެ އެވެ. މޯލްޑިވްސްގައި ސްޓޭންޑަރޑް ވެޓް ރޭޓް މިހާރު ކަނޑައަޅާފައިވަނީ %18 އަށް ކަމަށާއި، ވަކި މުދަލާއި ހިދުމަތްތަކަށް %7 އަދި %5 ގެ ދަށް ރޭޓްތަކެއް ކަނޑައަޅާފައިވާ ކަމަށެވެ. މޯލްޓާއިން އެކްސްޕޯޓްކުރާ ތަކެތި އާންމުކޮށް ވެޓްގެ ބޭނުމުގައި ޒީރޯ ރޭޓް ކުރެވޭއިރު، މާނައަކީ މުދާ ނުވަތަ ހިދުމަތްތައް ބޭރަށް ފޯރުކޮށްދިނުމުން ވެޓް ނެގުމުން އިސްތިސްނާ ކުރުމެވެ. މިއީ މޯލްޓާގެ އެކްސްޕޯޓަރުންނަށް އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތަކަށް އިތުރު ހަރަދުގެ ބުރައެއް އިތުރުކުރުމުން ދުރުހެލިވެ، ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން އިތުރަށް ވާދަވެރިވުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދާ ކަމެކެވެ. މީގެ އިތުރުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރީގެ ތެރެއިން އިޤްތިޞާދީ ކުރިއެރުމަށް ހިތްވަރު ދިނުމަށް ކުރާ މަސައްކަތުގެ ތެރެއިން މޯލްޓާއިން ވަނީ އެކިއެކި މިނިވަން ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތައް (އެފްޓީއޭ) ވެސް ވެފައެވެ. މި އެއްބަސްވުންތަކުގެ މަގުސަދަކީ ބައިވެރިވާ ގައުމުތަކުގެ މެދުގައި އިމްޕޯޓް ޑިއުޓީ އުވާލުމާއި ނުވަތަ ކުޑަކުރުމާއި ދެގައުމުގެ ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތައް ކުރިއެރުވުމެވެ. މިސާލަކަށް މޯލްޓާއަކީ ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަން (އީޔޫ) ގެ މެމްބަރެއް ކަމަށާއި އެ ޔޫނިއަންގެ މެމްބަރު ގައުމުތަކުގެ މެދުގައި ޓެރިފް ފްރީ ވިޔަފާރިއާއެކު އީޔޫގެ އެއް މާކެޓަށް އެކްސްޕޯޓަރުންނަށް ވަދެވޭނެ ކަމަށެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ ކަމަކީ މޯލްޓާގައި ވަކި އެކްސްޕޯޓް ޓެކްސްއެއް ނުނަގާފާނެ ނަމަވެސް، އެކްސްޕޯޓް އުފެއްދުންތަކުގެ ބާވަތަށް ނުވަތަ މަންޒިލް ގައުމުތަކުގެ ބާވަތަށް ބަލާއިރު އެހެން ރެގިއުލޭޓަރީ ޝަރުތުތަކެއް ވެސް ކަނޑައެޅިދާނެ ކަމެވެ. އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކުން ލިޔެކިޔުންތައް ކަނޑައެޅުމުގެ ޝަރުތުތަކާއި، އުފެއްދުންތައް ލޭބަލްކުރުމުގެ މިންގަނޑުތަކާއި، މަންޒިލް ގައުމުތަކުން ކަނޑައަޅާފައިވާ އެއްވެސް ހުރަހެއް ފަދަ ކަސްޓަމްސްގެ ގަވާއިދުތަކަށް އަމަލުކުރާކަން ކަށަވަރުކުރަން ޖެހެ އެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު މޯލްޓާގެ އެކްސްޕޯޓް ޓެކްސް ސިޔާސަތުތަކުގައި ބޮޑަށް އަލިއަޅުވާލާފައިވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރިތަކުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ވިޔަފާރިތަކަށް ފަހި ޝަރުތުތަކެއް ގާއިމްކުރުމަށެވެ. ވެޓް ޗާޖުން އެކްސްޕޯޓް އިސްތިސްނާކޮށް، އީޔޫގެ އޮނިގަނޑުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ފަދަ މިނިވަން ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތަކުގައި ބައިވެރިވުމުން، އެގައުމުގެ އަމާޒަކީ އިގްތިސާދީ ތަރައްގީ ކުރިއެރުވުމާއެކު އެކްސްޕޯޓަރުންގެ ވާދަވެރިކަމަށް އެހީތެރިވުމެވެ.
އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ބޭނުންވާ ސެޓްފިކެޓްތައް
ރަސްމީކޮށް ރިޕަބްލިކް އޮފް މޯލްޓާގެ ނަމުން މަޝްހޫރު މޯލްޓާ އަކީ މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. ޔޫރަޕާއި އެފްރިކާއާ ދެމެދު ސްޓްރެޓެޖިކް ގޮތެއްގައި އޮތުމުން، ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރިއަށް ގިނަ ފުރުސަތުތަކެއް ލިބިގެންދެއެވެ. މޯލްޓާގައި އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓް ދިނުމުގެ ޕްރޮސެސްގެ މަގުސަދަކީ އެ ކުންފުނީގެ އުފެއްދުންތަކަކީ ވަކި ކޮލިޓީ ސްޓޭންޑަޑްތަކަކަށް ފެތޭ އަދި ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަވާއިދުތަކަށް ތަބާވާ އުފެއްދުންތަކެކެވެ. އެގައުމަކީ އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓް ދިނުމާ ގުޅޭ ގޮތުން ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަންގެ ގަވާއިދުތަކާއި ގަވާއިދުތަކަށް ތަބާވާ ގައުމެކެވެ. މޯލްޓާގައި އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކުން އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތަކަށް ސެޓްފިކެޓް އޮފް އޮރިޖިން (ސީއޯ) ހޯދަން ޖެހެ އެވެ. މި ލިޔުމަކީ މުދާ އުފެއްދި ނުވަތަ އުފެއްދި ޤައުމު ދައްކުވައިދޭ ލިޔުމަކަށް ވާތީ ވަރަށް މުހިންމު ލިޔުމެކެވެ. އެއީ ބޭރުގެ ގަންނަ ފަރާތްތަކަށް މޯލްޓާގެ މުދާ އެތެރެކުރާއިރު ވިޔަފާރީގެ އެއްވެސް އިސްކަމެއް ނުވަތަ އިނާޔަތްތަކެއް ލިބޭނެތޯ ކަނޑައެޅުމަށް އެހީތެރިވެދޭ ކަމެކެވެ. މީގެ އިތުރުން ވަކި ބައެއް އުފެއްދުންތައް މޯލްޓާއިން އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ ކުރިން އިތުރު ސެޓްފިކެޓްތަކެއް ހޯދަން ޖެހެ އެވެ. މިސާލަކަށް ދަނޑުވެރިކަމުގެ މުދާތަކަކީ ކޮންސިއުމަރުންނަށް ނުވަތަ އެހެން ގައުމުތަކުގެ އިކޯސިސްޓަމްތަކަށް ގެއްލުން ލިބިދާނެ ޕެސްޓް ނުވަތަ ބަލިތަކުން އެއްކިބާވެފައިވާ އެއްޗެއްކަން ކަށަވަރުކުރުމަށްޓަކައި ކަމާބެހޭ ސެނިޓައިޒާ އަދި ފައިޓޯސެނިޓަރީ (އެސްޕީއެސް) މިންގަނޑުތަކަށް ފެތޭނެ މުދާތަކެކެވެ. މި އެސްޕީއެސް ޝަރުތުތައް އާންމުކޮށް ޔަގީންކުރަނީ ވެޓެރިނަރީ ސާވިސަސް ނުވަތަ ޕްލާންޓް ހެލްތު ޑިޕާޓްމަންޓްތައް ފަދަ ކަމާބެހޭ އިދާރާތަކުންނެވެ. މީގެ އިތުރުން ވަކި އެކްސްޕޯޓްތަކުގައި ވެސް އެކި ގައުމުތަކުން ނުވަތަ ސަރަހައްދުތަކުން ކަނޑައަޅާ ފަންނީ މިންގަނޑުތަކަށް އަމަލުކުރަން ޖެހިދާނެ އެވެ. މިސާލަކަށް ޔޫރަޕަށް އެކްސްޕޯޓްކުރާ އިލެކްޓްރިކަލް ސާމާނުތަކުގައި ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަންގެ ޕްރޮޑަކްޓް ސޭފްޓީ ޑިރެކްޓިވްސް ފުރިހަމަވާއިރު، އެއަށް އަމަލުކުރާކަން ދައްކުވައިދޭ ބޭނުންވާ ސީއީ މާކިންގ ގެންގުޅެންވާނެއެވެ. މި އެކިއެކި އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓް ދިނުމުގެ ޕްރޮސެސްތައް ކާމިޔާބުކަމާއެކު ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށްޓަކައި މޯލްޓާގެ އެކްސްޕޯޓަރުން ސަރުކާރުގެ އިދާރާތަކާއި ލޯކަލް ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސްއާ ގާތުން މަސައްކަތް ކުރުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ. އެމީހުން ބޭނުންވާ ލިޔެކިޔުންތައް ހޯދުމުގައި އިރުޝާދު ދިނުމާއި، އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ އުސޫލުތަކުގެ ކޮންމެ ފިޔަވަޅެއްގައި ވެސް ސަޕޯޓް ދިނުމެވެ. ނިންމާލަމުން މޯލްޓާގެ އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓް ދިނުމުގެ މަރުހަލާގައި ސެޓްފިކެޓް އޮފް އޮރިޖިން ހޯދުމާއި އެކު އިތުރު ސެޓްފިކެޓްތައް ހޯދުން ހިމެނެ އެވެ ޔޫރަޕަށްޓަކައެވެ. މި ގައިޑްލައިންތައް ރަނގަޅަށް ފުރިހަމަކުރުމުގައި އެކްސްޕޯޓަރުންނަށް ކަމާބެހޭ އިދާރާތަކާއި ވިޔަފާރި ޖަމިއްޔާތަކާ ގުޅިގެން ވަރަށް ބޮޑަށް އެހީތެރިވެދެވިދާނެ އެވެ.
ރެކޮމެންޑް ކުރެވިފައިވާ ލޮޖިސްޓިކްސް
މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެއް ކަމަށްވާ މޯލްޓާ އަކީ އެތެރޭގެ ވިޔަފާރިތަކާއި ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރިތަކަށް ވެސް ކުރިއަރަމުން އަންނަ ލޮޖިސްޓިކްސް ސިނާއަތެކެވެ. ޔޫރަޕާއި އެފްރިކާއާ ދެމެދު ސްޓްރެޓެޖިކް ލޮކޭޝަނެއްގައި އޮތުމުން، ވިޔަފާރިއާއި ދަތުރުފަތުރުގެ މުހިންމު ދޮރެއްގެ ގޮތުގައި ހިދުމަތް ކުރެ އެވެ. ލޮޖިސްޓިކްސް އަށް މޯލްޓާ އަކީ ރަނގަޅު ޗޮއިސްއަކަށް ވާ މުހިންމު އެއް ސަބަބަކީ އެގައުމުގެ ވަރުގަދަ ކަނޑުގެ ބަނދަރުތަކެވެ. ވެރިރަށް މާލޭގައި އޮންނަ ޕޯޓް އޮފް ވެލެޓާ އަކީ މޯލްޓާއަށް އަންނަ މުދާ ވަންނަ މައި ބަނދަރެވެ. އެއީ ކޮންޓެއިނަރައިޒްޑް މުދާ، ލިކުއިޑް ބަލްކް، އަދި ޑްރައި ބަލްކް ކޮމޮޑިޓީސް ހިމެނޭ ގޮތަށް ތަފާތު ވައްތަރުގެ މުދާ އުފުލުމަށް އެންމެ ޒަމާނީ ވަސީލަތްތަކާއި ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭ ތަނެކެވެ. އަދި މި ބަނދަރަކީ ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ޝިޕިން ރޫޓުތަކާ ވެސް މޮޅު ގުޅުންތަކެއް ފޯރުކޮށްދޭ ބަނދަރެކެވެ. ކަނޑު ދަތުރުފަތުރުގެ އިތުރުން މޯލްޓާގައި ވައިގެ މަގުން މުދާ އުފުލުމުގެ ވަސީލަތްތައް ރަނގަޅަށް ތަރައްގީކޮށްފައިވެ އެވެ. މޯލްޓާ އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓަކީ އެއާ ކާގޯ ދަތުރުފަތުރުގެ މުހިންމު ހަބެއްގެ ގޮތުގައި ހިދުމަތް ކުރާ ތަނެކެވެ. ޔޫރަޕާއި އެގައުމުން ބޭރުގެ އެކި މަންޒިލްތަކަށް ގަވާއިދުން ދަތުރުތައް ކުރާ ބައެއް އެއާލައިންތަކާއެކު، އިމްޕޯޓަރުންނާއި އެކްސްޕޯޓަރުންނަށް ވެސް އޮމާން ގުޅުން ކަށަވަރުކޮށްދެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން މޯލްޓާގެ މަގުމަތީގެ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރުގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގެ ތެރޭގައި ބިމުން ދަތުރުފަތުރު ކުރުމަށް ފަސޭހަވެގެންދެއެވެ. މަގުތަކުގެ ނެޓްވޯކް ރަނގަޅަށް ބެލެހެއްޓިފައިވާއިރު، ބޮޑެތި ސިޓީތަކާއި ރަށްތައް ގުޅުވައިދޭ ޒަމާނީ ހައިވޭތަކެއް ގާއިމްކޮށްފައިވެ އެވެ. މިއީ އެއްތަނުން އަނެއްތަނަށް މުދާ އެއްވެސް ދަތިކަމެއް ނެތި ގެންދެވޭނެ ގޮތެކެވެ. އަދި ތަފާތު ލޮޖިސްޓިކް ބޭނުންތަކަށް ޚިދުމަތްދޭ ޒަމާނީ ގުދަން ފެސިލިޓީތަކެއް ވެސް މޯލްޓާގައި ހުރެ އެވެ. މި ގުދަންތަކުގައި ހަލާކުވާ ތަކެތި ނުވަތަ ނާޒުކު މުދާ ރައްކާކުރުމަށް ޓެމްޕަރޭޗަރ ކޮންޓްރޯލް ސިސްޓަމް ފަދަ ޒަމާނީ ޓެކްނޮލޮޖީ ގާއިމްކޮށްފައިވެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ސަލާމަތީ ގޮތުން ހަރުކަށި ފިޔަވަޅުތަކެއް އެޅިގެން ރައްކާތެރި ސްޓޯރޭޖް ސޮލިއުޝަންތައް ފޯރުކޮށްދެ އެވެ. ފިޒިކަލް އިންފްރާސްޓްރަކްޗާގެ ފައިދާތަކުގެ އިތުރުން މޯލްޓާއިން ލިބެނީ އެ ޖަޒީރާގައި ހިންގާ ލޮޖިސްޓިކްސް ކުންފުނިތަކަށް ފައިދާހުރި އެޓްރެކްޓިވް ފިސްކަލް އިންސެންޓިވްތަކެކެވެ. މި އިނާޔަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ބޯޓު ރަޖިސްޓްރޭޝަން ފީ ނުވަތަ ވަކި މުއާމަލާތްތަކެއްގައި ވެޓް އިސްތިސްނާވުން ފަދަ ޝިޕިން އޮޕަރޭޝަންތަކާ ގުޅޭ ވަކި ހަރަކާތްތަކުން ޓެކްސްގެ ފައިދާ ލިބެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ކަސްޓަމްސް ކްލިއަރެންސް ނުވަތަ ޑޮކިއުމަންޓޭޝަން ޕްރޮސީޖަރސް ފަދަ ޕްރޮސެސްތައް ސްޓްރީމްލައިން ކުރުމަށް އަމާޒުކޮށްގެން ޑިޖިޓަލައިޒޭޝަން ޕްރޮޖެކްޓްތައް ފަދަ އިސްނެގުމެއްގެ ތެރެއިން ލޮޖިސްޓިކްސް ދާއިރާގެ ތެރޭގައި ޓެކްނޮލޮޖީގެ ކުރިއެރުންތަކަށް މޯލްޓާ ސަރުކާރުން ހީވާގިކަމާއެކު އެހީތެރިވެދެއެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު، މޯލްޓާގެ ސްޓްރެޓެޖިކް ލޮކޭޝަން އާއި އެކު ވަރުގަދަ ކަނޑުގެ ބަނދަރުތަކެއް، ރަނގަޅަށް ގުޅިފައިވާ އެއާޕޯޓް ނެޓްވޯކެއް، ޒަމާނީ މަގުތަކުގެ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ، ކުރިއަރާފައިވާ ގުދަންކުރުމުގެ ވަސީލަތްތައް، އަދި އެޓްރެކްޓިވް ފިސްކަލް އިންސެންޓިވްސް ގެ ސަބަބުން އިތުބާރު ހުރި އަދި ވަރުގަދަ ލޮޖިސްޓިކްސް ހިދުމަތްތައް ހޯދަން ބޭނުންވާ ވިޔަފާރިތަކަށް ރަނގަޅު ޗޮއިސްއެކެވެ.
ގަންނަ ފަރާތް ތަރައްޤީ ކުރުމަށް ޗެނަލްތައް

މުހިންމު ޓްރޭޑް ޝޯވތަކެއް

މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ މޯލްޓާ އަކީ މުއްސަނދި ތާރީޚާއި ރީތި މަންޒަރުތަކުގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. މޯލްޓާގެ ސައިޒު ބޮޑު ނަމަވެސް، ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކުގެ ތަރައްގީއަށް އެކި މުހިންމު ޗެނަލްތަކާއި ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބައެއް ޓްރޭޑް ޝޯތައް ދައްކާފައިވާ ދިރުމެއް ހުރި ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރި މުޖުތަމައެއް އެކުލެވިގެންވެ އެވެ. މޯލްޓާގައި ބައިނަލްއަގްވާމީ ޕްރޮކިއުމަންޓްގެ މުހިންމު އެއް މަގަކީ ޓްރޭޑް މިޝަންތަކާއި ވިޔަފާރީގެ ވަފުދުތަކެވެ. މި އިސްނެގުމަކީ މޯލްޓާ އެންޓަޕްރައިސް ފަދަ ސަރުކާރުގެ އިދާރާތަކުން އިންތިޒާމްކޮށްގެން ދުނިޔޭގެ ގަންނަ ފަރާތްތަކާއި ލޯކަލް ސަޕްލައި ކުރާ ފަރާތްތަކާ ގުޅުވައިދޭ ކަންކަމެވެ. އެމީހުންގެ އަމާޒަކީ ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތައް އާލާކުރުމާއި، އިންވެސްޓްމަންޓްގެ ފުރުސަތުތައް ކުރިއެރުވުމާއި، މޯލްޓާއާއި އެހެން ޤައުމުތަކުގެ ވިޔަފާރީގެ އެއްބާރުލުންތައް ފަހިކޮށްދިނުމެވެ. ސަރުކާރުން އިސްނަގައިގެން ހިންގާ ކަންކަމުގެ އިތުރުން ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކާއި ލޯކަލް ވިޔަފާރިތަކާ ގުޅުވައިދިނުމުގައި މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ޚާއްސަ ސިނާއަތުގެ ޖަމިއްޔާތަކެއް ވެސް އެބަހުއްޓެވެ. މިސާލަކަށް މޯލްޓާ ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސްގައި ނެޓްވޯކިންގ އިވެންޓްތައް ބާއްވަނީ ބޭރުގެ ކުންފުނިތަކަށް މެނުފެކްޗަރިންގ، ފައިނޭންސް، ޓޫރިޒަމް، އަދި އިންފޮމޭޝަން ޓެކްނޮލޮޖީ ފަދަ އެކި ދާއިރާތަކުގެ ޕޮޓެންޝަލް ސަޕްލައިއަރުންނާ ބައްދަލުކުރެވޭނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން އެކްސްޕޯ ސެންޓަރުތަކާއި ފްރީ ޓްރޭޑް ޒޯންތަކަކީ މޯލްޓާގައި ބައިނަލްއަގްވާމީ ޕްރޮކިއުމަންޓަށް ކޮންމެހެން ބޭނުންވާ ޕްލެޓްފޯމްތަކެއްގެ ގޮތުގައި ވެސް ހިދުމަތް ދެ އެވެ. އޭގެ ތެރެއިން އެންމެ ފާހަގަކޮށްލެވެނީ ތައުޤާލީ ނޭޝަނަލް ޕާކުގައި ކޮންމެ އަހަރަކު ބާއްވާ މޯލްޓާ އިންޓަނޭޝަނަލް ޓްރޭޑް ފެއާ (އެމްއައިޓީއެފް) އެވެ. މި މައުރަޒުގައި މޯލްޓާގެ އުފެއްދުންތައް ދައްކާލާއިރު، މުދާ ހޯދުމަށް ނުވަތަ ވިޔަފާރީގެ ޕާޓްނަޝިޕްތައް ގާއިމް ކުރަން ބޭނުންވާ ގިނަ އަދަދެއްގެ ބޭރުގެ ބައިވެރިން ޝައުގުވެރިވެ އެވެ. އަނެއް މުހިންމު އިވެންޓަކީ އޮންލައިން ގޭމިން އިންޑަސްޓްރީއަށް ފޯކަސް ކުރާ އައިގޭމިން ސަމިޓް އެކްސްޕޯ (ސިގްމާ) އެވެ – މިއީ ޖަޒީރާގައި ހަލުވިކަމާއެކު ކުރިއަރަމުން އަންނަ ދާއިރާއެކެވެ. ސިގްމާ އިން އިންޑަސްޓްރީގެ ލީޑަރުންނާ ނެޓްވޯކް ހެދުމާއި، ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުން އެގްޒިބިޓަރުން ހުށަހަޅާ އާ އުފެއްދުންތައް/ޚިދުމަތްތައް ހޯދުމުގެ އިތުރުން މި ޑައިނަމިކް ދާއިރާ ބައްޓަންކުރާ ޓްރެންޑްތަކާ ބެހޭ ގޮތުން ވެސް އަގުހުރި ފުރުސަތުތަކެއް ލިބިގެންދެއެވެ. މީގެ އިތުރުން، މޯލްޓާ މެރިޓައިމް ސަމިޓުން ދައްކުވައިދެނީ ޝިޕިން ލައިންތަކުން ފެށިގެން ބަނދަރު އޮތޯރިޓީތަކާ ހަމައަށް ސްޓޭކްހޯލްޑަރުން އެއްވެ، މިހާރު ހުރި ގޮންޖެހުންތަކާއި ކުރިއަށް އޮތް ހައްލުތަކާ ބެހޭ ގޮތުން މަޝްވަރާކުރާ ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން މަޝްހޫރު މެރިޓައިމް ގައުމެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. މޯލްޓާގައި ބައިނަލްއަގްވާމީ ޕްރޮކިއުމަންޓް ޑިވެލޮޕްމަންޓްގެ މި ޕްރައިމަރީ ޗެނަލްތަކުގެ ބޭރުގައި ކްރިޕްޓޯކަރަންސީ ފަރުމާތަކަށް މި މެޑިޓެރޭނިއަން ހިލަގަނޑުގައި ގެދޮރު ހޯދި ފަހުން ބްލޮކްޗޭން ޓެކްނޮލޮޖީގެ ކުރިއެރުންތައް ދައްކުވައިދޭ އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތަ ކޮންފަރެންސް ނުވަތަ ޓެކް އެކްސްޕޯ ފަދަ ނިޝް މާކެޓްތަކަށް ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ ކުދި ސިނާއަތަށް ހާއްސަ އިވެންޓްތަކެއް ވެސް ހިމެނެ އެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ބައިނަލްއަޤްވާމީ ޕްރޮކިއުމަންޓާއި ވިޔަފާރި ތަރައްޤީކުރުމަށް މޯލްޓާއިން ތަފާތު މުހިންމު ޗެނަލްތައް ހުށަހަޅައެވެ. ސަރުކާރުން އިސްނަގައިގެން ހިންގާ ހަރަކާތްތަކުން ފެށިގެން ސިނާއަތުގެ ޖަމިއްޔާތަކާއި އެކްސްޕޯ ސެންޓަރުތަކާއި ހާއްސަ އިވެންޓްތަކާ ހަމައަށް ރާއްޖޭގެ ސަޕްލައި ކުރާ ފަރާތްތަކާއި ދުނިޔޭގެ ގަންނަ ފަރާތްތަކާ ހީވާގިކަމާއެކު ގުޅުވައިދެ އެވެ. މި ފުރުސަތުތަކުގެ ސަބަބުން އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުން ލިބޭއިރު، ބައިނަލްއަގްވާމީ މައިދާނުގައި އެކި ދާއިރާތަކުން މޯލްޓާގެ ގާބިލްކަން ވެސް ދައްކުވައިދެ އެވެ.
މޯލްޓާގައި ރައްޔިތުން ގިނައިން ބޭނުންކުރާ އާންމު ސަރޗް އިންޖީނުތަކަކީ ތިރީގައި މިވާ އިންޖީނުތަކެވެ. 1. ގޫގުލް - ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި އެންމެ މަގުބޫލު އަދި އެންމެ ގިނައިން ބޭނުންކުރާ ސަރޗް އިންޖީނަކީ ވެސް މޯލްޓާގައި އާންމުވެފައިވާ އެއްޗެކެވެ. އެއީ ސަރޗް ނަތީޖާތަކާއި ހިދުމަތްތަކުގެ ފުޅާ ދާއިރާއެއް ފޯރުކޮށްދޭ ތަނެކެވެ. ވެބްސައިޓް: www.google.com.mt 2. ބިންގް - މައިކްރޮސޮފްޓްގެ ސަރޗް އިންޖީނު ބިންގް އަކީ މޯލްޓާގައި އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ އަނެއް ޕްލެޓްފޯމެވެ. އެއީ ވެބް ސަރޗް، އިމޭޖް، ވީޑިއޯ، މެޕް ސަރޗްގެ އިތުރުން އެހެނިހެން ފީޗާސްތައް ވެސް ހިމެނޭ ތަނެކެވެ. ވެބްސައިޓް: www.bing.com އެވެ 3. ޑަކްޑަކްގޯ - ޔޫޒަރުންގެ ޑޭޓާ ޓްރެކް ނުކުރާ ނުވަތަ ޕާސަނަލައިޒްޑް ނަތީޖާ ފޯރުކޮށްދޭ ޕްރައިވެސީއަށް ފޯކަސް ކުރާ ސަރޗް އިންޖީނެކެވެ. މޯލްޓާގެ ބައެއް ފަރުދުން އިސްކަންދެނީ ޕްރައިވެސީ އިތުރުކުރުމަށްޓަކައި މި ޕްލެޓްފޯމް ބޭނުންކުރުމަށެވެ. ވެބްސައިޓް: www.duckduckgo.com އެވެ 4. ޔާހޫ - ޔާހޫ ސަރޗް އަދިވެސް ބޭނުންކުރަނީ މޯލްޓާގެ ރައްޔިތުންގެ ބައެއް އާންމު ސުވާލުތަކާއި މައުލޫމާތު ހޯދުމަށެވެ. ވެބްސައިޓް: www.search.yahoo.com އެވެ 5. ޔަންޑެކްސް - މަތީގައި ލިސްޓްކޮށްފައިވާ އެހެން ތަންތަނަށްވުރެ އާންމުކޮށް ބޭނުން ނުކުރި ނަމަވެސް، ބައެއް ރައްޔިތުންނަށް އެކި ޤައުމުތަކަށް ލޯކަލައިޒްޑް ޚިދުމަތްތައް ވެސް ފޯރުކޮށްދޭ ރަޝިޔާގެ އަސްލު ސަރޗް އިންޖީނަށް ވަދެވޭނެއެވެ. ވެބްސައިޓް: www.yandex.com އެވެ 6. އިކޯސިއާ - ސަގާފީ ސަރޗް އިންޖީނުތަކަށްވުރެ އީކޯ ފްރެންޑްލީ ބަދަލެއް؛ އިކޯސިއާ އިން ލިބޭ ފައިދާ ބޭނުންކޮށްގެން ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ގަސް އިންދުނީ އެ ކުންފުނީގެ ޕްލެޓްފޯމްގައި ކުރާ ސަރޗްތަކުގެ ތެރެއިން ލިބޭ އިޝްތިހާރު އާމްދަނީންނެވެ. ވެބްސައިޓް: www.ecosia.org އެވެ މިއީ މޯލްޓާގައި އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ ބައެއް ވެބް ބްރައުޒާތަކެވެ؛ އެހެންނަމަވެސް ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ ކަމަކީ އޮންލައިންކޮށް މައުލޫމާތު ހޯދުމަށް ގިނަ ފަހަރަށް ފަރުދުންގެ އަމިއްލަ އިސްތިގުލާލުތަކެއް ހުންނަ ކަމާއި، ކޮންމެ ވަގުތެއްގައިވެސް އެމީހުންގެ ބޭނުންތަކަށް ނުވަތަ އާދަތަކަށް ބަލާފައި ތަފާތު ޕްލެޓްފޯމްތައް ބޭނުންކުރެވިދާނެ ކަމެވެ.

ބޮޑެތި ރީނދޫ ޞަފްޙާތަކެވެ

މޯލްޓާގެ ޕްރައިމަރީ ޔެލޯ ޕޭޖްތަކުގައި ހިމެނެނީ މުޅި ރާއްޖޭގައި ހިންގާ ވިޔަފާރިތަކާއި ހިދުމަތްތަކާ ބެހޭ ފުރިހަމަ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭ އެކި ޑައިރެކްޓަރީތަކެވެ. އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓްތަކާއެކު ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބައެއް ފަރާތްތައް ތިރީގައި މިވަނީއެވެ. 1. މޯލްޓާ ޔެލޯ ޕޭޖްސް (www.yellow.com.mt): މިއީ މޯލްޓާގައި ވިޔަފާރި ލިސްޓިންގް ހޯދުމަށް އެންމެ ފާހަގަކޮށްލެވޭ މަސްދަރެވެ. އެއީ އެކި ސިނާއަތްތަކުގެ ތެރެއިން ވިޔަފާރިތަކާއި ހިދުމަތްތަކާއި ގުޅޭނެ ތަފްސީލުތައް ހޯދުމަށް ޔޫޒަރ ފްރެންޑްލީ އޮންލައިން ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. 2. ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީ މޯލްޓާ (www.businessdirectory.com.mt): މި ޑައިރެކްޓަރީގައި ކޮންޓެކްޓް މައުލޫމާތާއި، އެޑްރެސްތަކާއި، ވެބްސައިޓްތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ވިޔަފާރި ލިސްޓިންގތަކުގެ ފުޅާ ދާއިރާއެއް ލިބިގެންދެއެވެ. އެގޮތުން އެކޮމޮޑޭޝަން، އޮޓޯމޯޓިވް، ހެލްތްކެއާ، ރެސްޓޯރެންޓް، އަދި އެހެނިހެން ދާއިރާތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް އެކި ދާއިރާތައް ހިމެނެ އެވެ. 3. ފިންޑިޓް (www.findit.com.mt): ފިންޑިޓަކީ މޯލްޓާގައި ވިޔަފާރީގެ ފުރިހަމަ ލިސްޓިންގްތައް ހިމެނޭ މަޝްހޫރު އަނެއް އޮންލައިން ޑައިރެކްޓަރީއެކެވެ. އެއީ ވަކި ތަނެއްގެ ތެރޭގައި ވަކި އުފެއްދުންތަކެއް ނުވަތަ ހިދުމަތްތަކެއް ހޯދުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިދޭ އަދި ގުޅޭނެ ތަފްސީލާއި ރިވިއުތައް ފޯރުކޮށްދިނުމެވެ. 4. މޯލްޓާ ނެޓްވޯކް ރިސޯސަސް (www.mnr.gov.mt/directory): މޯލްޓާ ސަރުކާރުގެ މިނިސްޓްރީ ފޯ އެނާޖީ އެންޑް ވޯޓަރ މެނޭޖްމަންޓް – ރިސޯސަސް އެންޑް ނެޓްވޯކްސް ސެކްޝަން އިން ބެލެހެއްޓުން – މި އޮންލައިން ޑައިރެކްޓަރީގައި ހަކަތަ ބެލެހެއްޓުމުގެ ކޮމިޓީތަކާ ގުޅުންހުރި ވަސީލަތްތަކަށް އަލިއަޅުވާލާފައިވާއިރު، އެހެނިހެން ވަސީލަތްތައްވެސް ހިމެނެއެވެ ދާއިރާތަކުގެ ގޮތުގައި ކެޓަގަރީ ކުރެވިފައިވާ ވިޔަފާރިތަކެވެ. 5. ޓައިމްސް އޮފް މޯލްޓާ ކްލަސިފައިޑްސް (classifieds.timesofmalta.com): ޓައިމްސް އޮފް މޯލްޓާ ނޫހުގެ ކްލަސިފައިޑް ބައިގައި ރާއްޖޭގެ ތެރޭގައި ލިބެން ހުރި އެކިއެކި މުދާ/ޚިދުމަތްތަކުގެ ލިސްޓިންގތައް ހިމެނެއެވެ. މި ޑައިރެކްޓަރީތަކުގެ ކަވަރޭޖާއި އަޕްޑޭޓް ކުރެވިފައިވާ މައުލޫމާތު ލިބޭނެ ގޮތުގެ ގޮތުން ތަފާތުވެދާނެކަން ފާހަގަކުރުން މުހިންމެވެ. މީގެ އިތުރުން، މޯލްޓާގައި ވަކި ހިދުމަތްތަކެއް ނުވަތަ ވިޔަފާރިތަކެއް ހޯދުމަށް ކުރާއިރު، ވަކި ސަރަހައްދުތަކަކަށް ނުވަތަ ސިނާއަތްތަކަށް ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ އެހެން ކުދި ނިޝް ސްޕެސިފިކް ޑައިރެކްޓަރީތަކެއް ނުވަތަ ލޯކަލް ޕްލެޓްފޯމްތައް ވެސް ހުރެދާނެ އެވެ.

ވިޔަފާރީގެ ބޮޑެތި ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ

މޯލްޓާގައި އާބާދީގެ އޮންލައިން ޝޮޕިން ބޭނުންތަކަށް ޚިދުމަތްދޭ ބޮޑެތި އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ؛ 1. މޯލްޓާ މާކެޓްޕްލޭސް ވެބްސައިޓް: https://www.maltamarketplace.com އެވެ މޯލްޓާ މާކެޓްޕްލޭސް އަކީ މޯލްޓާގެ މަޝްހޫރު އޮންލައިން މާކެޓްޕްލޭސްއެއް ކަމަށާއި، އެކި ކެޓަގަރީތަކުގެ ތެރެއިން ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި އުފެއްދުންތައް ލިބެން ހުންނަ ކަމަށެވެ. އެއީ ފަރުދުންނާއި ވިޔަފާރިތަކަށް ވެސް އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތައް ކޮންސިއުމަރުންނަށް ވިއްކޭނެ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. 2. މެލިޓާ ހޯމް ޝޮޕިންގ ވެބްސައިޓް: https://www.melitahome.com އެވެ މެލިޓާ ހޯމް ޝޮޕިން އަކީ މޯލްޓާގައި ގޭތެރޭގެ އުފެއްދުންތަކާއި ސާމާނުތަކަށް ޚާއްސަ އޮންލައިން ސްޓޯރެކެވެ. އެއީ ކަސްޓަމަރުންނަށް ގޭގެ ފަރުނީޗަރާއި އިލެކްޓްރޯނިކްސް އާއި ބަދިގެ ސާމާނާއި އެހެނިހެން ކޮންމެހެން ބޭނުންވާ ތަކެތި ގަތުމަށް ފަސޭހަ ގޮތެކެވެ. 3. ewropamalta.com އިން ލިބޭނެއެވެ ވެބްސައިޓް: https://ewropamalta.com އެވެ ewropamalta.com އަކީ މޯލްޓާގައި ހުންނަ އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމެއް ކަމަށާއި އެ ޕްލެޓްފޯމްގައި ހެދުން، ފައިތިލަ، އެކްސެސަރީޒް، އިލެކްޓްރޯނިކްސް، އަދި އެހެނިހެން އުފެއްދުންތައް ހިމެނެ އެވެ. އެއީ ލޯކަލް މޯލްޓާ ސޭލަރުންގެ އިތުރުން ބައިނަލްއަގްވާމީ ބްރޭންޑްތަކުން ވެސް ޝޮޕިން ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ކަސްޓަމަރުންނަށް ފޯރުކޮށްދޭ ތަނެކެވެ. 4. ސްމާޓް ސުޕަމާކެޓް ވެބްސައިޓް: https://smartsupermarket.com.mt ސްމާޓް ސުޕަމާކެޓަކީ މޯލްޓާގައި ހުންނަ އޮންލައިން ގްރޮސެރީ ފިހާރައެއް ކަމަށާއި އެ ފިހާރައިން ކަސްޓަމަރުންނަށް ފަސޭހަކަމާއެކު ގްރޮސެރީ އޯޑަރުކޮށް ގޭގެ ދޮރުމައްޗަށް ޑެލިވަރީ ކުރެވޭނެ ކަމަށެވެ. މި ވެބްސައިޓުން ތާޒާ އުފެއްދުންތަކާއި، ޕެންޓްރީ ސްޓޭޕްލްސް، ގޭތެރޭގެ ތަކެތި، އަދި ޕާސަނަލް ކެއާ ޕްރޮޑަކްޓްސްގެ ފުޅާ ސެލެކްޝަނެއް ލިބެން ހުރެއެވެ. 5. ފީލޫނިކް ވެބްސައިޓް: https://www.feelunique.com/countries/malta/ ފީލޫނިކް އަކީ ސްކިންކެއާ ޕްރޮޑަކްޓްސް، ކޮސްމެޓިކްސް، ހެއާކެއާ އައިޓަމްސް، ސެންޓްސް، އަދި އެހެނިހެން ތަކެތި ހޯދަން ބޭނުންވާ މޯލްޓާގެ ކަސްޓަމަރުންނަށް ހާއްސަ ވެބްސައިޓެއް އޮންނަ ބައިނަލްއަގްވާމީ ބިއުޓީ ރީޓެއިލަރެކެވެ. މިއީ މޯލްޓާގައި އޮންލައިންކޮށް ޝޮޕިން ކުރުމަށް ލިބެން ހުރި މައިގަނޑު ބައެއް އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ތެރެއިން ލޯކަލް ރައްޔިތުންނަށް ފަސޭހަކަމާއި ތަފާތު ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ. ނޯޓް: ވެބްސައިޓް/ޚިދުމަތް/ކުންފުނި/ޕްރޮޑަކްޓް/އެހެން ކަންކަމާ ބެހޭ ޔޫއާރްއެލް ނުވަތަ ވަކި މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދިނުމުގައި ބައެއް ފަހަރު އޭއައި އިން އުފައްދާ ކޮންޓެންޓް އަށް ގޯސް ނުވަތަ ތެދު ނޫން ކަންތައްތައް ދިމާވެދާނެތީ، ވަކި ޝަރުތުތަކާ އެއްގޮތަށް މިނިވަންކަމާއެކު އެފަދަ ތަފްސީލުތައް އަމިއްލައަށް ޔަގީންކުރުން އަބަދުވެސް ރަނގަޅެވެ.

ބޮޑެތި ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ

މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ރީތި ޖަޒީރާއެއް ކަމަށްވާ މޯލްޓާގައި ދިރިއުޅޭ މީހުންނާއި ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކަށް ގުޅިގެން، ބައިވެރިވެ، ތަޖުރިބާތައް ހިއްސާކުރުމަށް އެކި ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތައް ލިބެން ހުރެ އެވެ. މިއީ މޯލްޓާގެ މަޝްހޫރު ބައެއް ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކާއި އެތަންތަނުގެ ވެބްސައިޓް އެޑްރެސްތަކެވެ. 1. ފޭސްބުކް (www.facebook.com): މޯލްޓާގައި ފޭސްބުކް ގިނައިން ބޭނުންކުރާއިރު، ރައްޓެހިންނާ ގުޅިގެން، ކޮމިއުނިޓީތަކާ ގުޅިގެން ފޮޓޯއާއި ވީޑިއޯއާއި އަޕްޑޭޓްތައް ހިއްސާކުރެވޭނެއެވެ. 2. އިންސްޓަގްރާމް (www.instagram.com): ފޮޓޯތަކުގެ ތެރެއިން ޖަޒީރާތަކުގެ ރީތިކަން ނަގަން ލޯބިކުރާ މޯލްޓާގެ ރައްޔިތުންގެ މެދުގައި އިންސްޓަގްރާމް އަކީ އިންތިހާއަށް މަގުބޫލު ތަނެކެވެ. 3. ޓްވިޓަރ (www.twitter.com): ޓްވިޓަރ އިން މޯލްޓާގައި ހިނގާ ކަންތައްތަކާ ބެހޭގޮތުން އަވަސް އަޕްޑޭޓްތަކާއި ވާހަކަ ދެއްކުމުގެ ޕްލެޓްފޯމެއް ލިބިގެންދާއިރު، ލޯކަލް އިންފްލޫއެންސަރުން ނުވަތަ ޖަމިއްޔާތައް ފޮލޯ ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދެއެވެ. 4. ލިންކްޑްއިން (www.linkedin.com): ލިންކްޑްއިން އަކީ މޯލްޓާގެ ޕްރޮފެޝަނަލުން ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ބޭނުންކުރާ ތަނެއް ކަމަށާއި އެމީހުން ޕްރޮފެޝަނަލްކޮށް ގުޅެނީ ނެޓްވޯކިންގ އާއި ކެރިއަރުގެ ފުރުސަތުތައް ހޯދައިގެންނެވެ. 5. ޓިކްޓޮކް (www.tiktok.com): ޓިކްޓޮކް އަށް ފަހަކަށް އައިސް މަގުބޫލުކަން ލިބިފައިވަނީ މޯލްޓާގެ ޔޫޒަރުންގެ މެދުގައި، އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތެރިކަން ދައްކުވައިދޭ ކުރު ވީޑިއޯތައް ހިއްސާކުރުމަށް ނުވަތަ ޓްރެންޑްތަކުގައި ބައިވެރިވުމަށެވެ. 6. ޕިންޓްރެސްޓް (www.pinterest.com): ޕިންޓްރެސްޓަކީ މޯލްޓާގެ މީހުންގެ ހިތުގައި ވެސް ގުގުމާލާ ދަތުރު މަންޒިލްތަކާއި، ރެސިޕީ ނުވަތަ ހޯމް ޑެކޯރުގެ ޚިޔާލުތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް އެކި މައުޟޫއުތަކުގައި އިންސްޕިރޭޝަން ހޯދުމަށް މޮޅު ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. 7. ސްނެޕްޗެޓް: ސްނެޕްޗެޓްގެ ބޭނުންކުރުން މޯލްޓާގެ ޒުވާން ޖީލުތަކުގެ ތެރޭގައި އާންމުވެފައި ވަނީ މެސެޖިން ކެޕޭސިޓީގެ އިތުރުން މަޖާ ފިލްޓަރުތަކާއި އޮގްމެންޓެޑް ރިއަލިޓީ ފީޗާސްތަކުގެ ސަބަބުން އުފެއްދުންތެރިކަމާއެކު ޚިޔާލު ފާޅުކުރެވޭނެ ގޮތަށެވެ. 8. ޔޫޓިއުބް (www.youtube.com): ޔޫޓިއުބް މެދުވެރިކޮށް މޯލްޓާގެ ޔޫޒަރުންނަށް ލޯކަލް ނުވަތަ އިންޓަނޭޝަނަލް ގޮތުން އުފައްދާފައިވާ ވްލޮގް، މިއުޒިކް ކަވަރ ނުވަތަ ޓްރެވަލް ގައިޑް ފަދަ އެކި މައުޟޫއުތަކުގައި ވީޑިއޯ ކޮންޓެންޓް ބަލާލުމާއި ހިއްސާކުރެވޭނެއެވެ. 9.ވަޓްސްއެޕް: ވޮޓްސްއެޕް އަކީ ޓެކްސްޓް މެސެޖް، ވޮއިސް ކޯލް ނުވަތަ ވީޑިއޯ ކޯލް މެދުވެރިކޮށް ބޭނުން ކުރުމަށް ފަސޭހަ ކަމުން މޯލްޓާގެ މުޖުތަމައުގެ ތެރޭގައި މުއާމަލާތް ކުރުމުގެ އަސާސީ އެއް ވަސީލަތުގެ ގޮތުގައި ހިދުމަތް ކުރާ އެއްޗެކެވެ. އެއީ ހަމައެކަނި އަމިއްލަ ގުޅުންތަކަށް ނޫން ނަމަވެސް ގިނަ ވިޔަފާރިތަކުން މޯލްޓާގައި ތިބި ބެލުންތެރިންނާ ގުޅިގެން އުފެއްދުން/ޚިދުމަތްތައް ޕްރޮމޯޓް ކުރާ ފޭސްބުކް ޕޭޖް ނުވަތަ އިންސްޓަގްރާމް ޕްރޮފައިލް ފަދަ ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތައް ބޭނުން ކުރުމެވެ. މި ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ސަބަބުން މޯލްޓާގެ މީހުންނަށް ޝާމިލުވުމާއި، ތަޖުރިބާތައް ހިއްސާކުރުމާއި، ލޯކަލް ކޮމިއުނިޓީގެ އިތުރުން ފުޅާ ދުނިޔެއާ ގުޅިގެން ތިބުމުގެ މޮޅު ފުރުސަތުތަކެއް ލިބިގެންދެއެވެ.

ސިނާއަތުގެ ބޮޑެތި ޖަމިއްޔާތަކެވެ

ރަސްމީކޮށް ރިޕަބްލިކް އޮފް މޯލްޓާގެ ނަމުން މަޝްހޫރު މޯލްޓާ އަކީ މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. މޯލްޓާގެ ސައިޒު ބޮޑު ނަމަވެސް ތަފާތު ދާއިރާތަކުން މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ތަފާތު އިގްތިސާދެއް އޮންނަ ގައުމެކެވެ. މިއީ މޯލްޓާގެ މައިގަނޑު ބައެއް ސިނާއަތުގެ ޖަމިއްޔާތަކެވެ. 1. މޯލްޓާ ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސް، އެންޓަޕްރައިސް އެންޑް އިންޑަސްޓްރީ: މިއީ އުފެއްދުންތެރިކަމާއި، ރީޓެއިލް، ފަތުރުވެރިކަން، މާލީ ހިދުމަތްތަކާއި، އައިޓީ ހިމެނޭ ގޮތަށް އެކި ދާއިރާތައް ތަމްސީލުކުރާ ވިޔަފާރި ޖަމިއްޔާއެކެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.maltachamber.org.mt/ 2. މޯލްޓާ ހޮޓެލްސް އެންޑް ރެސްޓޯރެންޓްސް އެސޯސިއޭޝަން (އެމްއެޗްއާރުއޭ): މި ޖަމިއްޔާއަކީ މޯލްޓާގެ ހޮޓަލްތަކާއި ރެސްޓޯރެންޓްތައް ތަމްސީލުކުރާ ޖަމިއްޔާއެއް ކަމަށާއި، މިއީ މިންގަނޑުތައް ރަނގަޅުކޮށް، މެމްބަރުންގެ މަސްލަހަތަށް ވަކާލާތުކޮށްގެން ފަތުރުވެރިކަން ކުރިއެރުވުމަށް މަސައްކަތްކުރާ ޖަމިއްޔާއެކެވެ. ވެބްސައިޓް: http://mhra.org.mt/ 3. އެސޯސިއޭޝަން އޮފް އައިޓީ އިންޑަސްޓްރީ (އައިސީޓީއެސްއޭ): މި ޖަމިއްޔާއަކީ މޯލްޓާގެ އިންފޮމޭޝަން ކޮމިއުނިކޭޝަން ޓެކްނޮލޮޖީ ދާއިރާގައި ހިންގާ ކުންފުނިތައް ތަމްސީލުކުރާ ޖަމިއްޔާއެކެވެ. އެއީ މެމްބަރުންގެ މެދުގައި އެއްބާރުލުން ދިނުމާއި، އިނޮވޭޝަން އާއި ކުރިއެރުމަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދީގެން މި ސިނާއަތް ހަރުދަނާ ކުރުމެވެ. ވެބްސައިޓް: http://ictsamalta.org/ 4. ފައިނޭންޝަލް ސާވިސަސް މޯލްޓާ (އެފްއެސްއެމް): އެފްއެސްއެމް އަކީ ނެޓްވޯކިންގ އަށް ޕްލެޓްފޯމެއް ފޯރުކޮށްދީ، ޢިލްމު ހިއްސާކުރުމާއި، މި ސިނާޢަތުގައި ކުރިއެރުމަށް އެހީތެރިވެދޭ ފަހި ސިޔާސަތުތަކަށް ވަކާލާތުކޮށް، މޯލްޓާގެ ފައިނޭންޝަލް ސާވިސަސް ސެކްޓަރގެ ތެރޭގައި އެއްބާރުލުން ދިނުން ކުރިއަރުވާ ޖަމިއްޔާއެކެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.financialservicesmalta.com/ 5.ފެޑެރޭޝަން އޮފް އެސްޓޭޓް އޭޖެންޓްސް (އެފްއީއޭ): އެފްއީއޭ އަކީ މޯލްޓާގެ ރިއަލް އެސްޓޭޓް އޭޖެންޓުން ތަމްސީލުކުރާ ކުންފުންޏެކެވެ. ވެބްސައިޓް:http://www.feamalta.com/en/home.htm 6.މޯލްޓާ އެމްޕްލޯޔަރސް އެސޯސިއޭޝަން(އެމްއީއޭ) : މި ޖަމިއްޔާއަކީ އެކި ސިނާޢަތްތަކުގައި ވަޒީފާދޭ ފަރާތްތައް ތަމްސީލުކޮށްގެން އެމީހުންގެ ހައްޤުތަކަށް ވަކާލާތުކުރުމުގެ އިތުރުން ސިނާޢީ ގުޅުންތަކުގެ ރަނގަޅު އުސޫލުތައް ކުރިއެރުވުމެވެ. ވެބްސައިޓް:http://mea.org.mt/ މިއީ މޯލްޓާގެ އެކި ދާއިރާތަކުގެ ތެރޭގައި ހިންގާ ބޮޑެތި ސިނާއަތުގެ ޖަމިއްޔާތަކުގެ ބައެއް މިސާލުތަކެވެ؛ މޯލްޓާގެ އިޤްތިޞާދު އިތުރަށް ބައްޓަންކުރުމުގައި އެހީތެރިވެދޭ ކޮންސްޓްރަކްޝަން، މެނުފެކްޗަރިންގ، އެގްރިކަލްޗަރ ފަދަ އެކި ސިނާޢަތްތަކަށް ޚާއްޞަ އެތައް ޖަމިއްޔާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ.

ވިޔަފާރިއާއި ވިޔަފާރީގެ ވެބްސައިޓްތަކެވެ

ރަސްމީކޮށް ރިޕަބްލިކް އޮފް މޯލްޓާގެ ނަމުން މަޝްހޫރު މޯލްޓާ އަކީ މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. އެއީ ކުރިއަރަމުން އަންނަ އިގްތިސާދެއް ކަމަށާއި ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރިއަށް ވަރުގަދަ ސަމާލުކަމެއް ދީފައިވާ ގައުމެކެވެ. ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތަކަށް މަގުފަހި ކުރުމަށްޓަކައި މޯލްޓާގައި އިންވެސްޓްމަންޓް ފުރުސަތުތަކާއި ވިޔަފާރީގެ ގަވާއިދުތަކާއި އިގްތިސާދީ ސިޔާސަތުތަކާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭ އިގްތިސާދީ އަދި ވިޔަފާރީގެ ބައެއް ވެބްސައިޓްތައް އެބަހުއްޓެވެ. 1. މޯލްޓާ އެންޓަޕްރައިސް - މޯލްޓާ އެންޓަޕްރައިސްގެ ރަސްމީ ވެބްސައިޓުން އުފެއްދުންތެރިކަމާއި، އައިސީޓީއާއި، ފަތުރުވެރިކަމާއި، މާލީ ހިދުމަތްތަކާއި، އަދި އެހެނިހެން އެކި ދާއިރާތަކުން އިންވެސްޓް ކުރުމުގެ ފުރުސަތުތަކާ ބެހޭ ފުރިހަމަ މައުލޫމާތު ލިބިގެންދެއެވެ. މި ވެބްސައިޓުގައި ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުންނަށް ދޭ އިނާޔަތްތަކުގެ ތަފްސީލު ފޯރުކޮށްދީފައިވާއިރު، މޯލްޓާގައި ވިޔަފާރި ކުރުމުން ލިބޭ ފައިދާތަކަށް އަލިއަޅުވާލާފައިވެ އެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.maltaenterprise.com/ 2. ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސް - މޯލްޓާ ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސް އަކީ މުޅި ރާއްޖޭގެ ހުރިހާ ދާއިރާއަކުން ވިޔަފާރިތައް ތަމްސީލުކުރާ ނުފޫޒުގަދަ ޖަމިއްޔާއެކެވެ. އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓުން މާކެޓް ރިސާޗް ރިޕޯޓް، ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީ، އަދި ޕޮޓެންޝަލް ޕާޓްނަރުން ނުވަތަ ސަޕްލައި ކުރާ ފަރާތްތަކާ ގުޅުމަށް އިވެންޓްސް ކެލެންޑަރެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.maltachamber.org.mt/ 3. ޓްރޭޑްމޯލްޓާ - ޓްރޭޑްމޯލްޓާ އަކީ މޯލްޓާގެ ވިޔަފާރިތަކާއި ބައިނަލްއަޤްވާމީ މާކެޓްތަކުގެ މެދުގައި ވިޔަފާރި ކުރިއެރުވުމަށް ޚާއްޞަ އިދާރާއެކެވެ. އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓުން އެކި ގައުމުތަކުގެ މާކެޓް އިންޓެލިޖެންސް ރިޕޯޓްތަކުގެ އިތުރުން އާ މާކެޓްތައް ހޯދަން ބޭނުންވާ އެކްސްޕޯޓަރުންނަށް އިރުޝާދު ވެސް ލިބެ އެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.trademalta.org/ 4. މިނިސްޓްރީ އޮފް ފޮރިން އެފެއާޒް - މި މިނިސްޓްރީގެ ވެބްޕޭޖުގައި ވިޔަފާރީގެ އެއްބާރުލުން އިތުރުކުރުމުގެ މަގުސަދުގައި ވެފައިވާ ދެގައުމުގެ އެއްބަސްވުންތަކުގެ އަޕްޑޭޓްތަކާއެކު މޯލްޓާއާއި އެހެން ޤައުމުތަކާ ދެމެދު އޮންނަ ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތަކުގެ މަޢުލޫމާތު ލިބިގެންދެއެވެ. ވެބްސައިޓް: https://foreignaffairs.gov.mt/ 5. ސެންޓްރަލް ބޭންކް އޮފް މޯލްޓާ - މަރުކަޒީ ބޭންކުގެ ވެބްސައިޓުން އިޤްތިޞާދާ ގުޅުންހުރި މުހިންމު މަޢުލޫމާތުތައް ކަމަށްވާ މަނިޓަރީ ޕޮލިސީ ނިންމުންތައް، އިކޮނޮމިކް އިންޑިކޭޓަރސް، މޯލްޓާގައި އިންވެސްޓް ކުރުމަށް ނުވަތަ ހިންގަން އުޅޭ ވިޔަފާރިތަކަށް ބޭނުންތެރި ވެދާނެ މާލީ ހަމަޖެހުމުގެ ރިޕޯޓްތައް. ވެބްސައިޓް: https://www.centralbankmalta.org/ 6. ޑިޕާޓްމަންޓް އޮފް ކަސްޓަމްސް އެންޑް އެކްސައިޒް - މި ޑިޕާޓްމަންޓަކީ މޯލްޓާގައި އިމްޕޯޓް/އެކްސްޕޯޓް ގަވާއިދުތަކާއި ކަސްޓަމްސް ޕްރޮސީޖަރސް އާއި ބެހޭ ޑިޕާޓްމަންޓެކެވެ. އެމީހުންގެ ރަސްމީ ޕޭޖުގައި ކަސްޓަމްސްގެ ޝަރުތުތަކާ ގުޅޭ މުހިންމު މައުލޫމާތު ލިބިގެންދާއިރު، މިއީ ވިޔަފާރިވެރިންނަށް ގާނޫނީ ޝަރުތުތައް ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަންކަމެވެ. ވެބްސައިޓް: https://customs.gov.mt/ 7. މޯލްޓާ ފައިނޭންޝަލް ސާވިސަސް އޮތޯރިޓީ (އެމްއެފްއެސްއޭ) - އެމްއެފްއެސްއޭ އަކީ މޯލްޓާގެ ފައިނޭންޝަލް ސާވިސަސް ސެކްޓަރ ރެގިއުލޭޓަރީ އޮތޯރިޓީ އެވެ. ފިންޓެކް، ބޭންކިން، އިންޝުއަރެންސް، ނުވަތަ އެނޫންވެސް މާލީ ހިދުމަތްތަކަށް ޝައުގުވެރިވާ ކުންފުނިތަކަށް، އެ ކުންފުނިތަކުގެ ވެބްސައިޓުން ގަވާއިދުތަކާއި ލައިސަންސް ދިނުމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ ޝަރުތުތަކާ ބެހޭ މުހިންމު މައުލޫމާތު ލިބެ އެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.mfsa.com.mt/ މިއީ މޯލްޓާގައި އިގްތިސާދީ އަދި ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތައް ކުރިއަރުވާ ވެބްސައިޓްތަކުގެ މަދު މިސާލުތަކެކެވެ. ނަމަވެސް މޯލްޓާގައި ވިޔަފާރި ކުރުމާ ބެހޭ ފުރިހަމަ މައުލޫމާތު އެއްކުރުމަށް އިތުރު ދިރާސާތަކެއް ކުރުމާއި ތަފާތު ވަސީލަތްތައް ހޯދުމަކީ ރަނގަޅު ގޮތެކެވެ.

ޓްރޭޑް ޑޭޓާ ކިއުއަރީ ވެބްސައިޓްތަކެވެ

ރަސްމީކޮށް ރިޕަބްލިކް އޮފް މޯލްޓާގެ ނަމުން މަޝްހޫރު މޯލްޓާ އަކީ މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. އެއީ ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަންގެ މެމްބަރެއް ކަމަށާއި ވިޔަފާރީގެ އިގްތިސާދު ރަނގަޅަށް ގާއިމްވެފައިވާ ގައުމެކެވެ. މިއީ މޯލްޓާއާ ގުޅުންހުރި ވިޔަފާރީގެ ޑޭޓާއަށް ވަދެވޭނެ ބައެއް ވެބްސައިޓްތަކެވެ. 1. ޤައުމީ ތަފާސްހިސާބު އޮފީސް ވެބްސައިޓް: https://nso.gov.mt/en/ސްޓަޓިސްޓިކްސް-ބައި-ސަބްޖެކްޓް/އިންޓަނޭޝަނަލް-ޓްރޭޑް-އެންޑް-ޓޫރިޒަމް މޯލްޓާގެ ނޭޝަނަލް ސްޓެޓިސްޓިކްސް އޮފީހުން ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރިއާއި ފަތުރުވެރިކަމާ ބެހޭ ފުރިހަމަ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދެ އެވެ. އެކްސްޕޯޓް، އިމްޕޯޓް، ބެލެންސް އޮފް ޓްރޭޑް، އަދި އެހެނިހެން ގުޅުންހުރި އިންޑިކޭޓަރުތަކާ ބެހޭ ތަފްސީލީ މައުލޫމާތު ލިބިވަޑައިގަންނަވާނެއެވެ. 2. ޓްރޭޑްމޯލްޓާ ވެބްސައިޓް: https://www.trademalta.org/ ޓްރޭޑްމޯލްޓާ އަކީ މޯލްޓާގެ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރިއާއި އިންވެސްޓްމަންޓް ފުރުސަތުތައް ކުރިއެރުވުމަށް އަމާޒުކޮށްގެން ހިންގާ ޖަމިއްޔާއެކެވެ. އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓުގައި މޯލްޓާ ބައިވެރިވާ އެކި ދާއިރާތަކާއި ސިނާއަތްތަކުގެ ވިސްނުންތަކާއި، ބޭރުގެ ވިޔަފާރިއާ ގުޅޭ ޚަބަރުތަކުގެ އަޕްޑޭޓްތަކާއި ރިޕޯޓްތައް ވެސް ލިބެން ހުރެ އެވެ. 3. ސެންޓްރަލް ބޭންކް އޮފް މޯލްޓާ ވެބްސައިޓް: https://www.centralbankmalta.org/recent-data-and-events ސެންޓްރަލް ބޭންކް އޮފް މޯލްޓާއިން ޒަމާނީ އިގްތިސާދީ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭއިރު، ބެލެންސް އޮފް ޕޭމަންޓްސް ތަފާސްހިސާބުތަކާއި، އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓާއި، އެތެރޭގެ އަދި ބޭރުގެ ދާއިރާތަކާ ގުޅޭ މާލީ ތަފާސްހިސާބުތަކުގެ މައުލޫމާތު ހިމެނެ އެވެ. 4. އިންޓަރނޭޝަނަލް ޓްރޭޑް ސެންޓަރ (އައިޓީސީ) . ވެބްސައިޓް: https://www.intracen.org/ ހަމައެކަނި މޯލްޓާއަށް ހާއްސަ ނޫން ނަމަވެސް، އިންޓަނޭޝަނަލް ޓްރޭޑް ސެންޓަރުގެ ވެބްސައިޓުން ދުނިޔޭގެ ވިޔަފާރީގެ ޑޭޓާއާ ގުޅޭ ފުޅާ ވަސީލަތްތައް ލިބެން ހުރެ އެވެ. އެމީހުންގެ މާކެޓް އެނަލިސިސް ޓޫލްސް ބޭނުންކޮށްގެން ދުނިޔޭގެ އެކި ގައުމުތަކުގެ އިމްޕޯޓް/އެކްސްޕޯޓްގެ ތަފްސީލީ ތަފާސްހިސާބުތައް ހޯދިދާނެއެވެ. 5.ޓްރޭޑް މެޕް - އިންޓަރނޭޝަނަލް ޓްރޭޑް ސެންޓަރ (އައިޓީސީ) ވެބްސައިޓް: http://trademap.org/Country_SelProductCountry_TS.aspx?nvpm=1||mt|12||||1|1|1|2|2|1|2|2||| އައިޓީސީގެ ވެބްސައިޓްގެ ތެރޭގައިވާ މި ވަކި ބައިގައި ވިޔަފާރި ތަހުލީލުކުރުމަށް ނުވަތަ މާކެޓް ރިސާޗްގެ ބޭނުމުގައި އަގުހުރި ވިސްނުންތަކެއް ފޯރުކޮށްދީގެން އެކި ގައުމުތަކުން ވަކި އުފެއްދުންތަކެއް ނުވަތަ ސިނާއަތްތަކެއްގެ ތަފްސީލީ އެކްސްޕޯޓް/އިމްޕޯޓް ތަފާސްހިސާބުތައް ލިބިގެންދެއެވެ. މި ވެބްސައިޓްތަކުގައިވާ ޑޭޓާގެ ޞައްޙަކަމާއި އިތުބާރު ކުރެވޭ މިންވަރަކީ ބޭރުފުށުގެ ކަންތައްތަކެއް ކަމުގައިވާކަން ފާހަގަކުރަމެވެ. މޯލްޓާގެ ވިޔަފާރީގެ މައުލޫމާތު ފުރިހަމައަށް ދެނެގަތުމަށްޓަކައި އެތައް މަސްދަރަކުން ކްރޮސް ރެފަރެންސް ކުރުމަކީ ރަނގަޅު ގޮތެކެވެ.

ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ

މެޑިޓެރޭނިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ރީތި ޖަޒީރާ ގައުމެއް ކަމަށްވާ މޯލްޓާގައި އެކި ދާއިރާތަކުގައި ހިންގާ ވިޔަފާރިތަކަށް ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ތެރެއިން ގިނަ ޕްލެޓްފޯމްތަކެއް ލިބެން ހުރެ އެވެ. މިއީ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބައެއް ކަންކަމެވެ. 1. މޯލްޓާ އެންޓަރޕްރައިސް ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީ: ވެބްސައިޓް: https://businessdirectory.maltaenterprise.com/ މި ޑައިރެކްޓަރީގައި މޯލްޓާގައި ރަޖިސްޓްރީކޮށް ހިންގާ ކުންފުނިތަކާ ބެހޭ ފުރިހަމަ މައުލޫމާތު ލިބިގެންދެއެވެ. އެއީ ތަފާތު ސިނާއަތްތަކުގެ ތެރެއިން ބީ2ބީ ލިސްޓިންގތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ކަމުން، ނެޓްވޯކިންގ އާއި ވިޔަފާރި ބައިވެރިން ދެނެގަތުމަށް ބޭނުންތެރި ވަސީލަތަކަށް ވެގެންދެއެވެ. 2. މޯލްޓާ ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސް: ވެބްސައިޓް: https://www.maltachamber.org.mt/ މޯލްޓާ ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސް އަކީ ވިޔަފާރިތައް އެކަކު އަނެކަކާ ގުޅިގެން އެއްބާރުލުން ދިނުމަށް ޕްލެޓްފޯމެއްގެ ގޮތުގައި ހިދުމަތް ކުރާ ތަނެކެވެ. އެއީ މެމްބަރުންގެ މެދުގައި ބީ2ބީ އިންޓަރެކްޝަންތައް ފަހިކޮށްދިނުމަށްޓަކައި އިވެންޓްތަކާއި ސެމިނާތަކާއި ބިޒްނަސް މެޗްމެކިން ސެޝަންތައް އިންތިޒާމްކުރާ ކުންފުންޏެކެވެ. 3. ޓްރޭޑްމޯލްޓާ: ވެބްސައިޓް: https://www.trademalta.org/ ޓްރޭޑްމޯލްޓާ އަކީ މޯލްޓާގެ ވިޔަފާރިތަކަށް ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރިއާއި އިންވެސްޓްމަންޓް ފުރުސަތުތައް ޕްރޮމޯޓްކުރާ ސަރުކާރުގެ އިދާރާއެކެވެ. އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓުން އެކި ދާއިރާތަކުގެ ވިސްނުންތަކާއި، އެކްސްޕޯޓް ރިސޯސްތަކުގެ އިތުރުން ބީ2ބީ ކަނެކްޝަންތަކަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ ޓްރޭޑް މިޝަންތަކާއި މައުރަޒުތަކުގެ މައުލޫމާތު ލިބިގެންދެއެވެ. 4. ފިންޑިޓް މޯލްޓާ: ވެބްސައިޓް: https://findit.com.mt/ ފިންޑިޓަކީ މޯލްޓާގެ އެކި ސިނާއަތްތަކުގެ ލޯކަލް ސާވިސް ޕްރޮވައިޑަރުން ލިސްޓްކޮށްފައިވާ އޮންލައިން ޑައިރެކްޓަރީއެކެވެ. އެއީ ވިޔަފާރިތަކަށް އެމީހުންގެ ހުށަހެޅުންތައް ޕޮޓެންޝަލް ކްލައިންޓުން ނުވަތަ ޕާޓްނަރުންނަށް ދައްކާލުމުގެ އިތުރުން ސީމްލޭސް ބީ2ބީ ކޮމިއުނިކޭޝަން އަށް ކޮންޓެކްޓް ޑީޓެއިލްސް ލިބޭނެ ގޮތް ވެސް ފަހިކޮށްދިނުމެވެ. 5. ފެއަރޑީލް އިމްޕޯޓަރސް އެންޑް ޑިސްޓްރިބިއުޓަރސް ލިމިޓެޑް: ވެބްސައިޓް: http://www.fairdeal.com.mt/ ފެއާޑީލް އިމްޕޯޓަރސް އެންޑް ޑިސްޓްރިބިއުޓަރސް އަކީ މޯލްޓާގެ ބާޒާރަށް ފެންވަރު ރަނގަޅު ކާބޯތަކެތީގެ އުފެއްދުންތައް އެތެރެކުރުމަށް ޚާއްޞަ ކުންފުންޏެކެވެ. ޖަޒީރާ ސަރަހައްދުގައި ކާބޯތަކެތި ޑިސްޓްރިބިއުޓްކުރާ އެއް ކުންފުންޏެއްގެ ގޮތުގައި އެމީހުން ޚާއްސަކޮށް ރެސްޓޯރެންޓްތަކާއި ހޮޓަލްތަކާއި ސުޕަމާކެޓްތަކާއި ގުޅުންހުރި އެހެން ވިޔަފާރިތަކަށް ބީ2ބީގެ ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދެ އެވެ. 6. ގަލަރިޖާ ޝޮޕްސް ހަބް: ވެބްސައިޓް: http://gallarijashopshub.com އެވެ ގަލަރިޖާ ޝޮޕް ހަބަކީ ގަންނަ ފަރާތްތަކާއި ލޯކަލް އާޓިޒަނުން ގުޅުވައިދޭ އޮންލައިން މާކެޓް ޕްލޭސް އަކުން ތަފާތު އަތުން އުފައްދާ އުފެއްދުންތައް ހުށަހަޅައިދެ އެވެ. އެއީ ރީޓެއިލް ވިޔަފާރިވެރިންނާއި އާޓިޒަނުންގެ މެދުގައި ބީ2ބީ ކޯލަބްރޭޝަންތަކަށް ޕްލެޓްފޯމެއް ފޯރުކޮށްދީ، އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތައް ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ދައްކާލައި ވިއްކުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދާ ތަނެކެވެ. މިއީ މޯލްޓާގައި ލިބެން ހުރި ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ މަދު މިސާލުތަކެކެވެ. ކޮންމެ ޕްލެޓްފޯމަކީ ވެސް ވަކި ސިނާއަތްތަކަށް ނުވަތަ ދާއިރާތަކަށް ޚިދުމަތްދޭ ޕްލެޓްފޯމެއް ކަމުން ވިޔަފާރީގެ ބޭނުންތަކަށާއި ޓާގެޓް މާކެޓަށް ބަލައިގެން އިތުރަށް ދިރާސާ ކުރުމަކީ ރަނގަޅު ގޮތެކެވެ.
//