More

TogTok

މައި މާކެޓްތަކެވެ
right
ޤައުމުގެ އޯވަރވިއު
ރަސްމީކޮށް ރިޕަބްލިކް އޮފް ބެލިޒްގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ބެލިޒް އަކީ މެދުތެރޭ އެމެރިކާގެ ކުޑަ ގައުމެއް ކަމަށާއި، މިއީ ބައްރުގެ އިރުމަތީ އައްސޭރީގައި އޮންނަ ގައުމެކެވެ. އުތުރުން މެކްސިކޯ އާއި ހުޅަނގާއި ދެކުނުން ގުއަޓެމާލާއާ ބޯޑަރުތައް ހިއްސާކުރެއެވެ. ގާތްގަނޑަކަށް 22،960 އަކަކިލޯމީޓަރުގެ ސަރަހައްދެއްގައި އޮންނަ ބެލިޒް މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ ފަރުބަދަތަކާއި ވާރޭ ފަރުތަކާއި ސަވާނާތަކާއި އައްސޭރިފަށުގެ ފަޅުތަކާއި ކެރިބިއަން ކަނޑުގެ އައްސޭރީގައި ހުންނަ ތަފާތު ޖިއޮގްރަފީގެ ސަބަބުންނެވެ. މުޅި އަހަރުގެ ބޮޑު ބައެއްގައި ގިނަ އަދަދަކަށް އަވި ލިބޭ ޓްރޮޕިކަލް މޫސުމެއް އޮންނަ ގައުމެކެވެ. ބެލިޒްގައި ގާތްގަނޑަކަށް 400،000 މީހުންގެ އާބާދީއެއް އޮންނައިރު، އެއީ ކްރިއޯލް، މެސްޓިޒޯ، ގަރިނަގޫ (ގަރިފޫނާގެ ނަމުން ވެސް ނަންދެވިފައިވާ)، މާޔާ އަދި އެހެނިހެން ނަސްލުތަކެވެ. މި ސަގާފީ ތަފާތުކަމަކީ ޕުންޓާ އާއި ޒޫކް ފަދަ ސަގާފީ ނެށުމުގެ ފޯމްތަކުން ފެންނަ މުއްސަނދި ތަރިކައެއް އުފެއްދުމަށް އެހީތެރިވެދޭ ކަމެކެވެ. ބެލިޒްގެ ރަސްމީ ބަހަކީ އިނގިރޭސި ބަހަކީ އެއް ޒަމާނެއްގައި އިނގިރޭސި އިސްތިޢުމާރީ ވެރިކަމުގެ ދަށުގައި އޮތުމުންނެވެ؛ އެހެންނަމަވެސް ސްޕެނިޝް ބަހަކީ ވެސް ގިނަ ރައްޔިތުން ގިނައިން ވާހަކަ ދައްކާ ބަހެކެވެ. އިނގިރޭސިވިލާތުގެ އަތްދަށުން މިގައުމަށް މިނިވަންކަން ލިބުނީ 1981 ވަނަ އަހަރު ނަމަވެސް ކޮމަންވެލްތުގެ ރަސްގެފާނުގެ މަގާމުގައި ރާނީ އެލިޒަބަތު ދެވަނަ އާއި އެކު ކޮމަންވެލްތުގެ މެމްބަރެއްގެ ގޮތުގައި އެގައުމު ދެމިއޮތެވެ. ބެލިޒްގެ އިގްތިސާދު ވަރަށް ބޮޑަށް ބަރޯސާވެފައިވަނީ ދަނޑުވެރިކަމަށް – ޚާއްސަކޮށް ދޮންކެޔޮ، ކާޑުގެ ބާވަތްތަކާއި ސައިޓްރަސް މޭވާތަކުގެ އިތުރުން ފަތުރުވެރިކަމުގެ މައްޗަށެވެ. ކަނޑުގެ ސަރަހައްދުގައި ވެލް މިޔަރުތަކާއި ކުލަކުލައިގެ މުރަކަ ފަރުތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ކަނޑުގެ ސަރަހައްދުގެ ސާފު ގޮނޑުދޮށްތަކާއި މުއްސަނދި ކަނޑުގެ ދިރުންތަކާއެކު އީކޯ އެޑްވެންޗާ ނުވަތަ ގޮނޑުދޮށުގައި ރިލެކްސް ކުރަން ބޭނުންވާ ފަތުރުވެރިންގެ މެދުގައި މަގުބޫލުކަން އިތުރުވެއްޖެ އެވެ. ބެލިޒްގައި ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުން ތާރީޚަށް ލޯބިކުރާ މީހުން ޝައުގުވެރިވާ ކަރަކޯލް އާއި އަލްޓޫން ހާ ފަދަ ގަދީމީ މާޔާގެ ހާދަރުތައް ފަދަ ގުދުރަތީ އެތައް އަޖައިބުތަކެއް ހުރެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން، ގްރޭޓް ބްލޫ ހޯލް ވެފައިވަނީ ގުދުރަތުގެ އެންމެ ޝައުގުވެރި އެއް ކަނޑުއަޑީގެ ސިންކުހޯލް ހޯދުމަށް މަސައްކަތްކުރާ ޑައިވަރުންނަށް އައިކޮނިކް މަންޒިލަކަށެވެ. ބެލިޒްއަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ގޮންޖެހުންތަކުގެ ތެރޭގައި އެކި ނަސްލުތަކުގެ މެދުގައި އާމްދަނީގެ ނުތަނަވަސްކަން،ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތައް ހަލާކުވުން، އަދި ޖޫން މަހުން ފެށިގެން ނޮވެމްބަރު މަހުގެ ނިޔަލަށް ތޫފާން މޫސުމުގައި ގިނައިން އަންނަ ތޫފާންތަކަށް ފަސޭހަވުން ހިމެނެއެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ބެލިޒް އިން ނޭވާލާން އުނދަގޫ ގުދުރަތީ ރީތިކަން، ސަގާފީ ތަފާތުކަން، ރިވެޓިން ތާރީޚު، އަދި ހޫނު މެހެމާންދާރީއެއް ލިބިގެންދާއިރު، މިއީ ސެންޓްރަލް އެމެރިކާގައި ތަފާތު އަދި ހަނދާން އާ ތަޖުރިބާއެއް ހޯދަން އުޅޭ ދަތުރުވެރިންނަށް ލޯބިވާ މަންޒިލެކެވެ.
ގައުމީ ފައިސާ
ރަސްމީކޮށް ބެލިޒް ޑޮލަރު (BZD) ގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ބެލިޒް އަކީ ބެލިޒްގެ ރަސްމީ ފައިސާ އެވެ. މި ފައިސާ ބެލެހެއްޓިފައިވަނީ އެގައުމުގެ މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީގެ ގޮތުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ސެންޓްރަލް ބޭންކް އޮފް ބެލިޒް އިންނެވެ. ބީޒީޑީ އެމެރިކާ ޑޮލަރަށް ކަނޑައެޅިފައިވަނީ 2:1 ގެ ރޭޓުން ކަމަށާއި މާނައަކީ އެއް ބެލިޒް ޑޮލަރަކީ ދެ އެމެރިކާ ޑޮލަރާ އެއްވަރު ކަމަށެވެ. ބެލިޒް ޑޮލަރު ލިބެން ހުންނަނީ ފައިސާ ފޮތިތަކާއި ފައިސާ ފޮތިތަކުންނެވެ. ބޭންކްނޯޓް އަންނަނީ 2 ޑޮލަރު، 5 ޑޮލަރު، 10 ޑޮލަރު، 20 ޑޮލަރު، 50 ޑޮލަރު އަދި 100 ޑޮލަރުގެ ޑިނޮމިނޭޝަންތަކަކަށެވެ. ފައިސާ ފޮތިތަކުގެ ތެރޭގައި 1 ސެންޓް (ޕެނީ)، 5 ސެންޓް (ނިކަލް)، 10 ސެންޓް (ޑައިމް)، 25 ސެންޓް (ކުއާޓަރ) އަދި އެއް ޑޮލަރުގެ ފައިސާ ފޮއްޗެއް ހިމެނެއެވެ. އެމެރިކާ ޑޮލަރާއި ބެލިޒް ޑޮލަރު ވެސް މުޅި ރާއްޖޭގައި ގިނަ ބަޔަކު ގަބޫލުކުރާއިރު، ވިޔަފާރިވެރިން ފައިސާއަށް ނުވަތަ އެދެކަންތައް އެއްކޮށްލައިގެން ބަދަލު ގެނެސްދެވިދާނެކަން ފާހަގަކުރުން މުހިންމެވެ. ބޭރު ފައިސާ ބަދަލުކުރެވޭނީ ހުއްދަ ލިބިފައިވާ އެކްސްޗޭންޖް ބިއުރޯތަކުގައި ނުވަތަ ބެލިޒްގެ ލޯކަލް ބޭންކުތަކުގަ އެވެ. ފަތުރުވެރިކަމުގެ ބޮޑެތި ސަރަހައްދުތަކުން ބޭރުން ގަންނައިރު ނުވަތަ ހިދުމަތަށް ފައިސާ ދައްކާއިރު ފަސޭހަކަމުގެ ގޮތުން ކުދި ފައިސާގެ ފައިސާ ގެންގުޅުމަކީ ރަނގަޅު ގޮތެކެވެ. ފަތުރުވެރިންނަށް ޚިދުމަތްދޭ ގިނަ ހޮޓަލްތަކާއި ރެސްޓޯރެންޓްތަކާއި ފިހާރަތަކުގައި ކްރެޑިޓް ކާޑު ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ބަލައިގަނެ އެވެ؛ އެހެންނަމަވެސް ހުރިހާ ތަނެއްގައި ކާޑު ބަލައިނުގަނެވިދާނެތީ ބެކަޕްގެ ގޮތުގައި ކޮންމެވެސް ވަރަކަށް ފައިސާ ގެންގުޅުމަކީ އަބަދުވެސް ރަނގަޅު ކަމެކެވެ. ބެލިޒްގެ ސިޓީތަކާއި ބޮޑެތި ރަށްރަށުގައި އޭޓީއެމް ފަސޭހައިން ލިބެން ހުންނައިރު، ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކަށް ޑެބިޓް ނުވަތަ ކްރެޑިޓް ކާޑު ބޭނުންކޮށްގެން ފައިސާ ނެގޭނެ އެވެ. ޝައްކު ކުރެވޭ ހަރަކާތެއްގެ ސަބަބުން ކާޑު ބްލޮކް ނުކުރާނެ ގޮތަށް ބައިނަލްއަގްވާމީ ދަތުރުތަކުގެ ކުރިން ބޭންކަށް އެކަން އަންގަން މުހިންމެވެ. ބެލިޒްއަށް ޒިޔާރަތްކުރާއިރު ނުވަތަ މިގައުމުގެ ފައިސާއާ ގުޅޭ އެއްވެސް މާލީ މުއާމަލާތެއް ރާވާއިރު، މިހާރުގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓާއި ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުން ބޭރު ފައިސާއަށް އަޅާ އެއްވެސް ހުރަހެއް އަޕްޑޭޓް ކުރުމަކީ ކޮންމެހެން ބޭނުންތެރި ކަމެކެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު، ސެންޓްރަލް އެމެރިކާގެ މި ދިރުމެއް ހުރި ގައުމަށް ޒިޔާރަތް ކުރާއިރު - މުއްސަނދި މާޔާގެ ތާރީޚާއި ގްރޭޓް ބްލޫ ހޯލް ފަދަ ގުދުރަތީ އަޖައިބުތައް އުޅޭ - އޭގެ ފައިސާގެ ހާލަތު ދެނެގަތުމަކީ ލޯކަލް ކޮމާސްގެ ތަޖުރިބާ އިތުރުވާނެ ކަމެކެވެ
އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް
ބެލިޒްގެ ގާނޫނީ ފައިސާއަކީ ބެލިޒް ޑޮލަރު (BZD) އެވެ. ބެލިޒް ޑޮލަރާ އަޅާބަލާއިރު ބޮޑެތި ފައިސާތަކުގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް ވަގުތު ފާއިތުވަމުންދާ ވަރަކަށް ތަފާތުވެދާނެ ކަމަށާއި އެންމެ ރަނގަޅީ އެންމެ ޒަމާނީ ރޭޓްތައް ޗެކް ކުރުމެވެ. ސެޕްޓެމްބަރ 2021 ގެ ނިޔަލަށް، މިއީ ބޮޑެތި ބައެއް ފައިސާތަކުގެ ގާތްގަނޑަކަށް އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓްތަކެވެ. - 1 ޔޫ.އެސް ޑޮލަރު (ޔޫ.އެސް.ޑީ) ≈ 2 ބެލިޒް ޑޮލަރު - 1 ޔޫރޯ (ޔޫރޯ) ≈ 2.4 ބެލިޒް ޑޮލަރު - 1 އިނގިރޭސި ޕައުންޑް (ޖީބީޕީ) ≈ 3.3 ބެލިޒް ޑޮލަރު - 1 ކެނެޑާ ޑޮލަރު (ސީއޭޑީ) ≈ 1.6 ބެލިޒް ޑޮލަރު އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް އުފުލިދާނެކަން ފާހަގަކުރަމެވެ، އެހެންކަމުން އެއްވެސް މުއާމަލާތެއް ކުރުމުގެ ކުރިން އިތުބާރު ހުރި މަސްދަރަކާ ނުވަތަ މާލީ އިދާރާއަކާ ޔަގީންކުރުން ރަނގަޅެވެ.
މުހިންމު ބަންދު ދުވަސްތަކެވެ
ބެލިޒްގައި ބާއްވާ އެންމެ މުހިންމު އެއް ފެސްޓިވަލަކީ ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގެ 21 ވަނަ ދުވަހު ބާއްވާ މިނިވަން ދުވަސް ފާހަގަކުރުމެވެ. މި ދުވަހަކީ 1981 ވަނަ އަހަރު ލިބުނު ގްރޭޓް ބްރިޓަންގެ އަތްދަށުން އެގައުމަށް މިނިވަންކަން ލިބުނު ދުވަހެވެ.މި ތާރީހީ ހާދިސާގެ ހަނދާނުގައި މުޅި ގައުމު ދިރުވަނީ ވަޠަނީ ފޯރިއާއެކުގައެވެ. މި އުފާވެރިކަން ފެށެނީ ސްކޫލް ބޭންޑްތަކާއި ސަގާފީ ގްރޫޕްތަކާއި ޖަމިއްޔާތަކުން ދިދަ އުފުލާ، މިއުޒިކް ކުޅެގެން މަގުމަތީގައި ހިނގާލުންތެރިކަމާއެކު ކުރިއަށް ގެންދާ ޕެރޭޑަކުންނެވެ. ރައްޔިތުން ފަޚުރުވެރިކަމާއެކު އެމީހުންގެ ޤައުމަށް ކުރާ ލޯބި ދައްކާލާއިރު، އުފާވެރި ލަވަކިޔުމާއި ނެށުމުގެ މާހައުލު ފުރިގެންދެއެވެ. ބެލިޒްގައި ބާއްވާ އަނެއް މުހިންމު ފެސްޓިވަލަކީ ނޮވެމްބަރު މަހުގެ 19 ވަނަ ދުވަހު އޮންނަ ގާރިފޫނާ ސެޓްލްމަންޓް ޑޭ އެވެ. މި ބަންދަކީ އިނގިރޭސި އިސްތިޢުމާރީންގެ ފަރާތުން ސެއިންޓް ވިންސެންޓުން އަރުވާލެވިގެން 1832 ވަނަ އަހަރު ބެލިޒްގެ ދެކުނު އައްސޭރިފަށަށް ގާރިފޫނާ މީހުން އައުމެވެ. ގާރިފޫނާ ކޮމިއުނިޓީން އެމީހުންގެ މުއްސަނދި ސަގާފަތް ދައްކުވައިދެނީ ސަގާފީ ނެށުންތަކާއި، ބެރު ޖެހުމުގެ ރަސްމިއްޔާތުތަކާއި، ހުދުތު (މަސް ސްޓޫ) ފަދަ މީރު ލޯކަލް ކެއުންތަކާއި، އެމީހުންގެ ކާބަފައިންގެ ތާރީޚު އަލުން ދައްކާލުމެވެ. ކާނިވަލަކީ ބެލިޒްގައި ގިނަ ބަޔަކު އިންތިޒާރު ކުރާ އަނެއް އިވެންޓެއް ކަމަށާއި، ލެންޓްގެ ކުރިން ހަފްތާއެއްހާ ދުވަހުގެ އުފާފާޅުކުރުމަށް ލޯކަލް ރައްޔިތުންނާއި ފަތުރުވެރިން ވެސް އެއްތަނަކަށް އެއްވެ އެވެ. މި ކުލަގަދަ އެކްސްޓްރާވެގަންޒާގައި މާސްކުރޭޑްތަކާއި، ދިރުމެއް ހުރި ހެދުންތަކުން ޒީނަތްތެރިކޮށްފައިވާ އިންޓްރިކްޓް ފްލޯޓްތަކާއެކު ޕެރޭޑްތަކާއި، ސޯކާ އަދި ޕުންޓާ ޖޯންރާތަކުގެ ލައިވް މިއުޒިކް ޕާފޯމަންސް (ލޯކަލް މިއުޒިކް ސްޓައިލްތައް) އާއި މަގުމަތީ ޕާޓީތަކާއި ރީތިކަމުގެ މުބާރާތްތަކާއި ސަގާފީ މީރު ކާނާ ވިއްކާ މީރު ކާބޯތަކެތީގެ ސްޓޯލްތައް ހިމެނެ އެވެ. އީސާގެފާނު ޞަލީބަށް އެރުވުމާއި ޤިޔާމަތް ކުރެއްވުމުގެ ހަނދާނުގައި ދީނީ ޖަލްސާތައް ބާއްވަން ގިނަ ބަޔަކު އެއްވާތީ، ބެލިޒްގައި ވެސް އީސްޓަރ ހަފްތާގެ ޚާއްޞަ މުހިންމުކަމެއް ލިބެއެވެ. އެއީ ދުއާކޮށް ވިސްނާލުމުގެ އިތުރުން "ހޮޓް ކްރޮސް ބަންސް" ފަދަ ސަގާފީ އީސްޓާ ޓްރީޓްތަކުން ފުރިފައިވާ އުފާވެރި އިޖުތިމާއީ ޖަލްސާތަކެއް ބާއްވާ ވަގުތެކެވެ. މިއީ މުޅި އަހަރު ދުވަހު ބެލިޒްގައި ފާހަގަކުރާ މުހިންމު ބަންދު ދުވަސްތަކުގެ ބައެއް މިސާލުތަކެވެ.
ޚާރިޖީ ވިޔަފާރީގެ ޙާލަތު
މެދުތެރޭ އެމެރިކާގެ އިރުމަތީ އައްސޭރީގައި އޮންނަ ބެލިޒް އަކީ ތަފާތު އަދި ޑައިނަމިކް ވިޔަފާރީގެ މާހައުލެއް އޮންނަ ގައުމެކެވެ. ސްޓްރެޓެޖިކް ލޮކޭޝަނާއި ގިނަ ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތަކާއެކު ބެލިޒްއަށް ވަނީ ވިޔަފާރީގެ އެކި ދާއިރާތަކުގައި އުފެދިފައިވާ ކުޅުންތެރިއެއްގެ ގޮތުގައި ތަމްސީލުވެފައެވެ. ބެލިޒްއިން އެކްސްޕޯޓްކުރާ އެންމެ ބޮޑު އެއް އެއްޗަކީ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތަކެވެ. ދިވެހިރާއްޖެއަކީ ދޮންކެޔޮ، ކާޑުގެ ބާވަތްތައް، ސައިޓްރަސް މޭވާ، އަދި ކަނޑުމަހުގެ ބާވަތްތައް ފަދަ މުދާ އުފައްދައި އެކްސްޕޯޓްކުރާ ޤައުމެކެވެ. މި އުފެއްދުންތަކަކީ އެމެރިކާއާއި ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަންގެ މެމްބަރު ގައުމުތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ދުނިޔޭގެ އެކި ގައުމުތަކަށް އެކްސްޕޯޓްކުރާ އުފެއްދުންތަކެކެވެ. ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތަކީ ވެސް ބެލިޒްގެ އިގްތިސާދުގައި ބޮޑު ދައުރެއް އަދާކުރާ ސިނާއަތެކެވެ. އެގައުމުގައި ބެލިޒް ބެރިއާ ރީފް ރިޒާވް ސިސްޓަމް (ޔުނެސްކޯގެ ދުނިޔޭގެ ތަރިކަ ސަރަހައްދެއް) ފަދަ ގުދުރަތީ މަންޒަރުތަކާއި ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުން ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރުބަދަތައް ހިމެނެ އެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން ފަތުރުވެރިކަމާ ގުޅުންހުރި ހިދުމަތްތަކުގެ ސަބަބުން ބެލިޒްގެ ވިޔަފާރީގެ ދާއިރާއަށް ވަރަށް ބޮޑު އެއްބާރުލުމެއް ލިބެ އެވެ. އިމްޕޯޓްގެ ގޮތުން ބެލިޒް އިން މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ބަރޯސާވެފައިވަނީ ބޭރު ގައުމުތަކަށް މެޝިނަރީ، ވެހިކަލް، ޕެޓްރޯލިއަމް ޕްރޮޑަކްޓްސް، އަދި އެތެރޭގައި ގިނަ އަދަދަކަށް ނުއުފެއްދޭ ކާބޯތަކެތި ފަދަ ކޮންސިއުމަރ ގޫޑްސް އަށެވެ. މި އިމްޕޯޓްތަކުގެ ޕްރައިމަރީ ޓްރޭޑިންގ ޕާޓްނަރުންގެ ތެރޭގައި އެމެރިކާއަކީ އެމެރިކާއެވެ. ކެރިބިއަން ކޮމިއުނިޓީ (ކެރިކޮމް) ފަދަ ޖަމިއްޔާތައް މެދުވެރިކޮށް ސެންޓްރަލް އެމެރިކާގެ ތެރޭގައި ސަރަހައްދީ ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތަކުގައި ބެލިޒް ހީވާގިކަމާއެކު ބައިވެރިވެ، އަވަށްޓެރި ގައުމުތަކާއެކު އިގްތިސާދީ އެއްބާރުލުން އުފެއްދުމަށް އަމާޒުކޮށްގެން ހިންގާ ހަރަކާތްތަކުގައި ބައިވެރިވެ އެވެ. އަދި ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރީގެ މަޝްވަރާތަކަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ ވޯލްޑް ޓްރޭޑް އޮގަނައިޒޭޝަން (ޑަބްލިޔުޓީއޯ) ފަދަ ޖަމިއްޔާތަކުގެ މެމްބަރެކެވެ. ބެލިޒް އަށް ޖިއޮގްރަފިކް ލޮކޭޝަނާއި މުއްސަނދި ވަސީލަތްތަކުގެ ސަބަބުން ވިޔަފާރި ކުރިއެރުމަށް ގިނަ ފުރުސަތުތަކެއް ލިބިފައިވާއިރު، އެތެރެއާއި ބޭރުން މުދާ ރަނގަޅަށް ގެންދިއުމަށް ހުރަސްއެޅިދާނެ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ޑިވެލޮޕްމަންޓް ލިމިޓެޑް ފަދަ ގޮންޖެހުންތަކެއް ވެސް އެގައުމަށް ކުރިމަތިވެ އެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު، ދުނިޔޭގެ މައިދާނުގައި ކުޑަ ސައިޒެއް ނަމަވެސް، ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތަކުން އިގްތިސާދީ ފައިދާ އެންމެ ބޮޑު ކުރުމަށް ދެމެހެއްޓެނިވި ކުރިއެރުމުގެ ސްޓްރެޓެޖީތަކަށް ފޯކަސް ކުރަމުންދާއިރު، ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތައް ފުޅާކުރުމުގެ މަގުތައް ހޯދުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް އެބަދެއެވެ.
މާކެޓް ޑިވެލޮޕްމަންޓް ޕޮޓެންޝަލް
ބެލިޒް އަކީ ސެންޓްރަލް އެމެރިކާގައި އޮންނަ ގައުމެއް ކަމަށާއި، ބޭރުގެ ވިޔަފާރީގެ މާކެޓް ތަރައްގީ ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ބޮޑު ގައުމެކެވެ. ސްޓްރެޓެޖިކް ލޮކޭޝަނެއްގައި ހުރުމާއި ކެރިބިއަން ކަނޑާއި ސެންޓްރަލް އެމެރިކާގެ މާކެޓަށް ވެސް ވަދެވޭނެ ގޮތް ހެދިފައިވާ ބެލިޒް އަކީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރިއަށް ގިނަ ފުރުސަތުތަކެއް ހުޅުވާލާ ތަނެކެވެ. ބެލިޒްގެ މުހިންމު އެއް ވަރުގަދަ ކަމަކީ އެގައުމުގެ ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތަކެވެ. ރާއްޖެ މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ ތެލުގެ ފުޅާ ރިޒާވްތަކުގެ ސަބަބުން އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ ފުރުސަތުތަކާއި ބައިނަލްއަގްވާމީ ތެޔޮ ކުންފުނިތަކާ ގުޅިގެން މަސައްކަތް ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދާ ގައުމެކެވެ. މީގެ އިތުރުން ބެލިޒްގައި ލަކުޑިއާއި ކަނޑުގެ ވަސީލަތްތަކާއި ކާޑުގެ ބާވަތްތަކާއި ސައިޓްރަސް މޭވާއާއި ދޮންކެޔޮ ފަދަ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް ގިނައެވެ. މި ވަސީލަތްތަކުގެ ސަބަބުން އެކި ދާއިރާތަކުން ވިޔަފާރީގެ މުހިންމު ފުރުސަތުތަކެއް އުފެދިދާނެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ބެލިޒްއަށް ވިޔަފާރީގެ ކުރިމަގު އިތުރުކޮށްދޭ އިސްތިސްނާ ވިޔަފާރީގެ ބައެއް އެއްބަސްވުންތަކުގެ ފައިދާ ލިބެ އެވެ. ކެރިބިއަން ކޮމިއުނިޓީ (ކެރިކޮމް) އާއި ސެންޓްރަލް އެމެރިކަން އިންޓަގްރޭޝަން ސިސްޓަމް (ސިކާ) ގެ މެމްބަރެއްގެ ގޮތުގައި ބެލިޒް އަށް މި ސަރަހައްދީ ބްލޮކްތަކުގެ ތެރޭގައި މާކެޓްތަކަށް އިސްކަންދެވޭ ފުރުސަތު ލިބެ އެވެ. މި އެއްބަސްވުންތަކުގެ ސަބަބުން މެމްބަރު ގައުމުތަކުގެ މެދުގައި ވިޔަފާރިކުރާ މުދަލުގެ ޓެރިފް ކުޑަކުރުމަށް ނުވަތަ އުނިކުރުމަށް މަގުފަހިވެގެންދެއެވެ. ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި ބެލިޒް އިން ވަނީ ދަނޑުވެރިކަމާއި ފަތުރުވެރިކަން ފަދަ ސަގާފީ ސިނާއަތްތަކުން ބޭރުގައި އިގްތިސާދު ތަފާތު ކުރުމަށް މަސައްކަތްތަކެއް ކޮށްފަ އެވެ. ސަރުކާރުން އަންނަނީ ޓެލެކޮމިއުނިކޭޝަން، އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތަ، ސާވިސަސް އައުޓްސޯސިން، އަދި ލައިޓް މެނުފެކްޗަރިން ފަދަ ދާއިރާތަކަށް ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓް ޕްރޮމޯޓް ކުރަމުންނެވެ. މި ޑައިވަރސިފިކޭޝަންގެ ސަބަބުން ޖޮއިންޓް ވެންޗާތަކެއް ހަދަން ނުވަތަ ބެލިޒްގައި ސަބްސިޑަރީތައް ގާއިމް ކުރަން ބޭނުންވާ ބޭރުގެ ކުންފުނިތަކަށް އާ މަގުތަކެއް ހުޅުވިގެންދެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ބިއުރޯކްރެސީ މަދުކޮށް، ރެގިއުލޭޓަރީ ޝަރުތުތައް ފަސޭހަކޮށް ވިޔަފާރި ކުރުމަށް ފަސޭހަ ކުރުމުގެ މަގުސަދުގައި ސަރުކާރުން ވަނީ ސިޔާސަތުތައް ތަންފީޒުކޮށްފަ އެވެ. މި ފިޔަވަޅުތަކުގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގެ ބާޒާރަށް ވަންނަން ބޭނުންވާ އިންވެސްޓަރުންނަށް މާ ފަހި މާހައުލެއް ގާއިމް ކުރެވެއެވެ. ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރީގެ މަގުތަކަށް އެހީތެރިވެދޭ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ތަރައްޤީކުރުމުގެ ގޮތުން ބެލިޒްއިން ދަނީ މުޅި ޤައުމުގެ ބަނދަރުތަކާއި އެއަރޕޯޓްތައް ޒަމާނީ ކުރުމަށް މެދުނުކެނޑި ކުރިއެރުންތައް ހޯދަމުންނެވެ. މި އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ އިތުރުކުރުމުގެ ސަބަބުން ބޯޑަރުތައް ހުރަސްކޮށް މުދާ އޮމާންކަމާއެކު ދަތުރުކުރުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދާއިރު، ވިޔަފާރިތައް ދުނިޔޭގެ މާކެޓްތަކާ މާ ރަނގަޅަށް ގުޅުވައިދެއެވެ. ނަމަވެސް ބޮޑެތި އާބަން ސަރަހައްދުތަކުން ބޭރުގައި ދަތުރުފަތުރުގެ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ލިމިޓްވުން ނުވަތަ ކުށުގެ ނިސްބަތުން ބައެއް ސަރަހައްދުތަކުގެ ހަމަޖެހުމަށް އަސަރުކުރާ ކަންބޮޑުވުން ފަދަ ބެލިޒްގެ ބޭރު ވިޔަފާރީގެ މަންޒަރުގެ ތެރޭގައި ހުރި ވަކި ގޮންޖެހުންތަކަށް ފަރުވާކުޑަ ނުކުރުން މުހިންމެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު، ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރީގެ ބާޒާރުގައި އުފެދިފައިވާ ކުޅުންތެރިއެއްގެ ގޮތުގައި ބެލިޒް އަށް ގިނަ ފުރުސަތުތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. ސްޓްރެޓެޖިކް ލޮކޭޝަނާއި، ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތަކާއި، އިގްތިސާދު ތަފާތު ކުރުމަށް ކުރާ މަސައްކަތްތަކާއެކު، މި ސަރަހައްދަށް އޮޕަރޭޝަންތައް ފުޅާކުރަން ބޭނުންވާ ބޭރުގެ ވިޔަފާރިތަކަށް ޝައުގުވެރި ޕްރޮސްޕެކްޓްތަކެއް ލިބިގެންދެއެވެ.
ބާޒާރުގައި ހޫނު ވިއްކާ އުފެއްދުންތަކެވެ
ބެލިޒްގެ ބޭރުގެ ބާޒާރަށް މަގުބޫލު އުފެއްދުންތައް ހޮވުމުގައި ވިސްނަން ޖެހޭ މުހިންމު މަދު ކަންތައްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. ތަފާތު ސަގާފަތާއި އިގްތިސާދާއެކު ބެލިޒްގައި ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރިއަށް ތަފާތު ފުރުސަތުތަކެއް ލިބެ އެވެ. ރާއްޖޭގެ ބޭރުގެ ބާޒާރަށް ހޮޓް ސެލިންގ ތަކެތި ހޮވޭނެ ގޮތުގެ ބައެއް ހުށަހެޅުންތައް ތިރީގައި މިވަނީއެވެ. 1. އީކޯ ފްރެންޑްލީ އަދި ދެމެހެއްޓެނިވި އުފެއްދުންތައް: ބެލިޒް މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ މުއްސަނދި ބަޔޯޑައިވަރސިޓީއާއި ތިމާވެށި ހިމާޔަތްކުރުމަށް ކުރާ ވައުދުތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. މިގޮތުން އީކޯ ފްރެންޑްލީ އަދި ދެމެހެއްޓެނިވި އުފެއްދުންތަކަކީ މި މާކެޓުގައި އިންތިހާއަށް ގާބިލްކަން ހުރި އުފެއްދުންތަކެކެވެ. އޯގަނިކް ކާނާ، ބަޔޯޑިގްރޭޑަބަލް ޕެކޭޖިން މެޓީރިއަލްސް، އިއާދަކުރަނިވި ހަކަތަ ނިޒާމު، އަދި އީކޯ ޓޫރިޒަމްގެ ހިދުމަތްތައް ފަދަ ތަކެތި ގިނަ ބަޔަކު ގަޔާވާނެ ކަމަށް ބެލެވެ އެވެ. 2. ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް: ބެލިޒްގެ އިޤްތިޞާދުގައި ދަނޑުވެރިކަމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ އެއްޗެކެވެ. އެހެންކަމުން ދަނޑުވެރިކަމުގެ މުދާ ކަމަށްވާ ތާޒާ މޭވާއާއި ތަރުކާރީ، ކޮފީ ބިސް، ކޮކޯ އުފެއްދުން، ރަހަ (އެބަހީ، ވެނީލާ)، ކާޑުގެ ބާވަތްތައް (އެބަހީ، ރަމް)، ކަނޑުމަސް (އެބަހީ، ޝްރިމްޕް)، ޕޯލްޓްރީ އުފެއްދުންތައް (އެބަހީ، ކުކުޅު)، ހަވާދު ފަދަ ތަކެތި. ، މާކެޓް ކުރެވޭ މުދަލެއްގެ ގޮތުގައި ދެނެގަނެވޭނެއެވެ. 3. އަތްތެރި މަސައްކަތާއި އާޓިޒަނަލް ޕްރޮޑަކްޓްސް: ލޯކަލް ކޮމިއުނިޓީތަކުން އުފައްދާ ސަގާފީ ކްރާފްޓްތަކުން ރާއްޖޭގެ ސަގާފަތާއި ތަރިކަ ދައްކުވައިދެއެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި އަތުން ހަދާފައިވާ ފޮތިގަނޑު (މާޔާ ވެއިވިންގްސް ފަދަ)، ލަކުޑިން ވަޑާންކުރާ ތަކެތި، ދިވެހި ޑިޒައިންތަކެއް ނުވަތަ ގަދީމީ މާޔާގެ ޙަޟާރަތުން އިންސްޕަޔަރ ކޮށްފައިވާ މޮޓިފްތައް ހިމެނެއެވެ. 4. އެޑްވެންޗަރ ސްޕޯޓްސް އިކުއިޕްމަންޓްސް: ޓްރޮޕިކަލް މޫސުމާއި ޖިއޮގްރަފިކް ލޮކޭޝަންގެ ސަބަބުން ކެރިބިއަން ކަނޑާއި ވާރޭ ފަރުތަކަށް ވެސް ވަދެވޭނެ ގޮތް ހެދިފައި ހުރުމުން؛ ސްކޫބާ ޑައިވިން ފަދަ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ހަރަކާތްތައް؛ ސްނޯކްލިންގ؛ ކައިކިންގ؛ ހައިކިންގ ފަދަ ކަންކަމުގައި، ކޮންމެ އަހަރަކުވެސް ބެލިޒްއަށް ޒިޔާރަތްކުރާ މީހުންގެ މެދުގައި ބޮޑު މަގުބޫލުކަމެއް ލިބެއެވެ – އެހެންކަމުން އެޑްވެންޗަރ ސްޕޯޓްސްއާ ގުޅުންހުރި ފެންވަރު ރަނގަޅު ސާމާނުތަކުން ފައިދާހުރި އިމްޕޯޓް އޮޕްޝަންތަކެއް ސާބިތުވެދާނެއެވެ. 5. ހެލްތު އެންޑް ވެލްނެސް ޕްރޮޑަކްޓްސް: ހޯލިސްޓިކް ވެލްނެސް ޓްރެންޑް މިއަދު ކޮންސިއުމަރުންގެ މެދުގައި ރަނގަޅަށް ގުގުމާލާތީ ކާށިތެޔޮ ނުވަތަ އެލޯ ވެރާ ފަދަ ލޯކަލް އިންގްރިޑިއެންޓްސް ބޭނުންކޮށްގެން ނެޗުރަލް ސްކިންކެއާ އެންޑް ބިއުޓީ ޕްރޮޑަކްޓްސް ތައާރަފް ކުރުމަކީ ޝައުގުވެރިކަން އުފެދިދާނެ ކަމެކެވެ. 6. ޓެކްނޮލޮޖީ އެންޑް އިލެކްޓްރޯނިކްސް: ބެލިޒްއަށް ޚާއްޞަ ނޫން ނަމަވެސް ދުނިޔޭގެ ޓެކްނޮލޮޖީގެ ޓްރެންޑްތަކުގެ ސަބަބުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ ގޮތުންވެސް ކޮންސިއުމަރ ބިހޭވިއަރއަށް ނުފޫޒު ފޯރުވާތީ އެކަށީގެންވާ ކޮމްޕެޓިބިލިޓީ ފިޔަވަޅުތަކާއެކު އިލެކްޓްރޯނިކް ގެޖެޓް އިމްޕޯޓްކުރުމަކީ މި ޕޮޓެންޝަލް މާކެޓަށް ވަދެވޭނެއެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ މާކެޓް ރިސާޗް ފުރިހަމަކޮށް ލޯކަލް ޑިސްޓްރިބިއުޓަރުން ނުވަތަ އޭޖެންޓުންނާ ގުޅުން ބިނާކުރުމަކީ ބެލިޒްއަށް ޚާއްޞަ ޑިމާންޑާއި އަގު ކަނޑައެޅުމާއި ސަގާފީ ނިއުއަންސްތަކާއި ސަޕްލައި ޗޭން އަށް ބެލުންތައް ދެނެގަތުމަށް ވަރަށް ބޮޑު އެހީތެރިކަމެއް ލިބިގެންދާނެ ކަމެކެވެ. ބެލިޒްގެ ތަފާތު އާބާދީގެ ބޭނުންތަކާއި އިސްކަންދޭ ކަންކަމަށް ތަބާވެ، އެގައުމުގެ ތަފާތު ވިއްކުމުގެ ހުށަހެޅުންތަކަށް ވެސް ވިސްނާލުމުން، އެގައުމުގެ ބޭރުގެ ބާޒާރަށް ޕްރޮޑަކްޓް ސެލެކްޝަން ސްޓްރެޓެޖީއެއް އެކުލަވާލެވިދާނެ އެވެ.
ކަސްޓަމަރުންގެ ސިފަތަކާއި ތަބޫކު
ބެލިޒް އަކީ މެދުތެރޭ އެމެރިކާގައި އޮންނަ ކުޑަ ގައުމެއް ކަމަށާއި، ތަފާތު ސަގާފީ ތަރިކަތަކާއި ތަފާތު ގުދުރަތީ ރީތިކަމުގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު ގައުމެކެވެ. މިއީ ބެލިޒްގައި ވިޔަފާރި ކުރާއިރު ވިސްނަންޖެހޭ ކަސްޓަމަރުންގެ މުހިންމު ސިފަތަކާއި ތަބޫކު ކަންތައްތަކެވެ. ކަސްޓަމަރުންގެ ސިފަތައް: 1. އެކުވެރިކަމާއި މަރުހަބާ ކިޔުން: ބެލިޒްގެ މީހުންނަކީ އާންމުކޮށް އަދަބުވެރިކަމާއި އިޙްތިރާމްގެ އަގުދޭ ހޫނު ހިތްހެޔޮ ބައެކެވެ. 2. އާއިލާއަށް ޚާއްޞަ: ބެލިޒް މީހުންގެ ދިރިއުޅުމުގައި އާއިލާއަކީ މައިގަނޑު ދައުރެއް އަދާކުރާ އެއްޗަކަށް ވާތީ، އެމީހުންގެ ގާތް ގުޅުންތަކަށް އިޙްތިރާމް ކުރުމާއި އިޙްތިރާމް ކުރުން މުހިންމެވެ. 3. ދިރިއުޅުމުގެ ރިލެކްސް ދުވެލި: "ޖަޒީރާ ވަގުތު" ގެ ކޮންސެޕްޓް ބެލިޒްގައި އާންމުވެފައިވާއިރު، މަސައްކަތާއި ދިރިއުޅުމުގައި މީހުން ގެންގުޅެނީ މަޑުމަޑުން، ލުއި ފަސޭހަކަމާއެކުގައެވެ. 4. ބަހުގެ ތަފާތުވުން: އިނގިރޭސި ބަހަކީ ރަސްމީ ބަހެއް ނަމަވެސް ގިނަ ބަޔަކު ކްރިއޯލް ނުވަތަ ސްޕެނިޝް ބަހުން ވެސް ވާހަކަ ދައްކައެވެ. ތަބޫކުތައް: 1. ދީން: ބެލިޒްގެ ގިނަ ބައެއްގެ ދިރިއުޅުމުގައި ދީނަކީ މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ އެއްޗެއް ނަމަވެސް، ވިޔަފާރީގެ މުއާމަލާތްތަކުގައި ދީނީ ޢަޤީދާތަކާ ބެހޭގޮތުން މާބޮޑަށް މަޝްވަރާ ނުވަތަ ފާޑުކިޔުންތަކުން ދުރުހެލިވުން މުހިންމެވެ. 2. ރުޅިވެރި ބަސް ނުވަތަ ސުލޫކު: ރުޅިވެރި ސުލޫކު ނުވަތަ ވާހަކަ ދެއްކުމުން ޕްރޮފެޝަނަލް ގުޅުންތައް އަވަހަށް ފޮނިވެދާނެތީ ހުރިހާ ވަގުތެއްގައިވެސް އެކަށީގެންވާ ބަސް ބޭނުންކުރުން. 3. ސަގާފަތަށް އިޙްތިރާމް ކުޑަކުރުން: ސަގާފީ ޢަމަލުތަކާ ނުވަތަ ސަގާފަތާ ތަފާތުވެދާނެ ސަޤާފަތްތަކާ ބެހޭގޮތުން ނޭދެވޭ ކޮމެންޓްތައް ކުރުމުން ދުރުހެލިވާށެވެ. 4. ނުރަނގަޅު ހެދުމެއް: ކްލައިންޓުންނާ ބައްދަލުކުރާއިރު އާދައިގެ ހެދުން އެޅުމަކީ މާ ކެޝުއަލް ނުވަތަ ހާމަކަން ބޮޑު ހެދުން އެޅުމަކީ އިޙްތިރާމް ކުޑަ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ދެކިދާނެ ކަމެކެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ބެލިޒްގައި ވިޔަފާރި ހިންގުމަށް ބޭނުންވަނީ އެމީހުންގެ އެކުވެރި ޠަބީޢަތް ދެނެގަނެ، އާއިލީ އަގުތަކާއި، ލުއި މަސައްކަތުގެ ސްޓައިލާއި، އިނގިރޭސި ކްރިއޯލް އަދި ސްޕެނިޝް ބަސްތައް ހިމެނޭ ބަހުގެ ތަފާތުތަކަށް ފޯކަސް ކުރުމެވެ. މީގެ އިތުރުން، އެކަށީގެންވާ ހެދުންތަކެއްގެ ތެރެއިން ލޯކަލް ސަގާފަތަށް އިޙްތިރާމް ކުރަމުން ދީނާ ބެހޭގޮތުން ފުޅާދާއިރާއެއްގައި މަޝްވަރާ ނުކުރުމަށާއި، ރުޅިވެރި ސުލޫކު/ބަހަށް ނުކުތުމަށް ވިސްނުންތެރިވުމަކީ، މި ރީތި ޤައުމުގެ ކްލައިންޓުންނާއެކު ކާމިޔާބު ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތައް އުފެއްދުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެކެވެ
ކަސްޓަމްސް މެނޭޖްމަންޓް ސިސްޓަމް
ބެލިޒްގައި ކަސްޓަމްސް މެނޭޖްމަންޓް ސިސްޓަމަކީ އެގައުމުގެ އިމިގްރޭޝަން އަދި ވިޔަފާރީގެ ހިންގުމުގެ މުހިންމު ބައެކެވެ. ބެލިޒް ކަސްޓަމްސް އެންޑް އެކްސައިޒް ޑިޕާޓްމަންޓަކީ މުދާ ދަތުރުކުރުން ބެލެހެއްޓުމާއި ރެގިއުލޭޓްކުރުމާއި، ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރިއަށް މަގުފަހިކޮށްދިނުމާއި، އިމްޕޯޓް/އެކްސްޕޯޓް ޤާނޫނުތަކަށް ތަބާވާކަން ކަށަވަރުކުރުމުގެ ޒިންމާއެކެވެ. ބެލިޒްގެ ކަސްޓަމްސް ޕްރޮސީޖަރުތަކުގެ ތެރެއިން ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި ދަތުރުކުރުމަށްޓަކައި މުހިންމު ބައެއް ކަންކަމަށް ވިސްނަން ޖެހެ އެވެ. ފުރަތަމަ ކަމަކަށް ދަތުރުވެރިން ރާއްޖެ އެތެރެވުމުގެ ކުރިން ނުވަތަ ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ނުކުތުމުގެ ކުރިން ޑިއުޓީ ފްރީ އެލަވަންސްތަކަށް ސަމާލުކަން ދޭން ޖެހެއެވެ. މިސާލަކަށް ފަތުރުވެރިންނަށް އެއްވެސް ޑިއުޓީއެއް ނުނަގައި 200 ސިނގިރޭޓް ނުވަތަ 50 ސިނގިރޭޓް ނުވަތަ 1 ޕައުންޑް ދުންފަތް ގެނެވޭނެ އެވެ. ކަސްޓަމްސް ޗެކްޕޮއިންޓްތަކުގައި މުދާ ޑިކްލެއާ ކުރާއިރު، ވަކިވަކި ފަރުދުން އެމީހުންގެ ތަކެއްޗާ ގުޅޭ ޞައްޙަ މަޢުލޫމާތު ދޭންވާނެއެވެ. ވަކި ތަކެތި ޑިކްލެއާ ނުކޮށްފިނަމަ އިންސްޕެކްޝަންތަކުގެ ތެރެއިން ފެނިއްޖެނަމަ ޖޫރިމަނާ ނުވަތަ އަތުލައިގަނެވޭނެއެވެ. ބަޑި، މަސްތުވާތަކެތި، ކާބޯތަކެތި، ގަސްގަހާގެހިން އުފައްދާ އުފެއްދުންތައް، ނުވަތަ ޖަނަވާރުންގެ އުފެއްދުންތައް ފަދަ ހަނި ނުވަތަ މަނާ އެއްވެސް އެއްޗެއް އިއުލާންކުރުން މުހިންމެވެ. އަދި ބެލިޒްއަށް ވަންނައިރު ނުވަތަ ނުކުންނައިރު ޕާސްޕޯޓާއި ބޭނުންވާ ވިސާ ފަދަ ރަނގަޅު އައިޑެންޓިފިކޭޝަން ޑޮކިއުމަންޓްތައް ގެންދިއުމަށް ވެސް ދަތުރުވެރިން އިލްތިމާސް ކުރެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ތިބޭ ދުވަސްވަރު އުޅަނދެއް ކުއްޔަށް ހިފާނަމަ ސައްހަ ޑްރައިވިން ލައިސަންސެއް ލިބިދާނެ އެވެ. ފައިސާ ޑިކްލެރޭޝަނާ ގުޅޭ ކަސްޓަމްސް ގަވާއިދުތަކަށް ވެސް އަމަލުކުރަން ޖެހެ އެވެ. 10،000 ޑޮލަރު ޔޫއެސްޑީ (ނުވަތަ އެއާ އެއްވަރުގެ) އަށްވުރެ ބޮޑު އަދަދަކާއެކު އަންނަ ދަތުރުވެރިން ބެލިޒްއަށް ވަދެވުމުން އެ ފައިސާ ޑިކްލެއާ ކުރަން ޖެހެ އެވެ. މި ގަވާއިދުގެ މަގުސަދަކީ މަނީ ލޯންޑަރިންގެ ހަރަކާތްތަކާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތް ކުރުމެވެ. މީގެ އިތުރުން ސްމާގްލިންގެ ހަރަކާތްތަކުގައި ބައިވެރިވުމަކީ ކަނޑައެޅިގެން މަނާ ކަމެއް ކަމާއި، ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުން ހިފެހެއްޓުމުން ގާނޫނީ ގޮތުން ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބިދާނެ ކަމެއްކަން ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކަށް ވިސްނުން މުހިންމެވެ. ފިލިޕް އެސް.ޑަބްލިއު ގޯލްޑްސަން އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓް ފަދަ އެންޓްރީ ބަނދަރުތަކާއި ޕޯޓް އޮފް ބެލިޒް ލިމިޓެޑް ކުންފުނި (ޕީބީއެލް) ފަދަ ބޮޑެތި ކަނޑު ބަނދަރުތަކުގައި ކަސްޓަމްސް އިންސްޕެކްޝަންތަކުގައި ވަޒީފާގެ ރަނގަޅުކަން އިތުރުކުރުމަށްޓަކައި ވަކިވަކި ފަރުދުންނަށް ގަވާއިދުތަކަށް އަމަލުކުރުމުގެ އިތުރުން އެކްސްޕޯޓް/އިމްޕޯޓް ލައިސަންސް ހިމެނޭ ގޮތަށް ބޭނުންވާ ލިޔެކިޔުންތައް ތައްޔާރުކުރުމަށް އިލްތިމާސް ކުރެ އެވެ އެޕްލިކޭޓް ކުރެވޭނެއެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު، ދަތުރުކުރުމުގެ ކުރިން ބެލިޒްގެ ކަސްޓަމްސް މެނޭޖްމަންޓް ނިޒާމު ދެނެގަތުމަކީ، ވިޔަފާރި ފަސޭހަކުރުމާ ގުޅޭ އުސޫލުތަކާއި ޝަރުތުތަކަށް އިހުތިރާމްކޮށް، އެގައުމަށް އޮމާންކަމާއެކު ވަދެވޭނެ ގޮތް ކަށަވަރުކުރުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެކެވެ.
އިމްޕޯޓް ޓެކްސްގެ ސިޔާސަތުތައް
ބެލިޒް އަކީ މެދުތެރޭ އެމެރިކާގެ އިރުމަތީ އައްސޭރީގައި އޮންނަ ގައުމެއް ކަމަށާއި، އެއީ ގުދުރަތީ ރީތިކަމާއި ދިރުމެއް ހުރި ސަގާފަތެއްގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު ގައުމެކެވެ. އެގައުމުގެ އިމްޕޯޓް ޓެކްސްގެ ސިޔާސަތުތައް ދެނެގަތުމަކީ ބެލިޒްއާއެކު ވިޔަފާރި ކުރަން ބޭނުންވާ ފަރުދުންނާއި ވިޔަފާރިތަކަށް ކޮންމެހެން ބޭނުންތެރި ކަމެކެވެ. ބެލިޒްގައި އިމްޕޯޓް ޑިއުޓީ ނަގަނީ ސަރުކާރަށް އާމްދަނީ ހޯދުމުގެ ވަސީލަތެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. ޓެކްސް ނަގާ މިންވަރު ބިނާވެފައިވަނީ އެތެރެކުރާ އުފެއްދުމުގެ ބާވަތަށް ކަމަށާއި، މިއީ ވަރަށް ބޮޑަށް ތަފާތުވެދާނެ ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. އަދި ވަކި މުދަލަކުން ސޭލްސް ޓެކްސް ނުވަތަ ތިމާވެށީގެ ޓެކްސް ފަދަ އިތުރު ޓެކްސްތަކެއް ވެސް ނަގާފާނެ އެވެ. ބެލިޒް ކަސްޓަމްސް އެންޑް އެކްސައިޒް ޑިޕާޓްމަންޓަކީ އިމްޕޯޓް ގަވާއިދުތަކާއި ޓެކްސް ނެގުމުގެ ކަންކަން ބެލެހެއްޓުމެވެ. އިމްޕޯޓަރުން ރާއްޖެއަށް ވަންނައިރު މުދާ ޑިކްލެއާ ކުރަންވާނީ، ގެންނަ ތަކެތީގެ ތަފްސީލީ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދީގެންނެވެ. ބެލިޒްގައި އިމްޕޯޓް ޑިއުޓީ ރޭޓްތައް ބިނާވެފައިވަނީ ވަކި ޑިއުޓީ ރޭޓްތަކެއް (ޔުނިޓަކަށް ނުވަތަ ބަރުދަނަކަށް ނަގާ) ނުވަތަ އެޑް ވެލޯރެމް ރޭޓްތަކެއް (އެ އެއްޗެއްގެ އަގުގެ އިންސައްތައެއްގެ ގޮތުގައި ނަގާ ރޭޓްތަކުގެ މައްޗަށެވެ). މިސާލަކަށް ރައިސް ނުވަތަ ހަކުރު ފަދަ އަސާސީ ކާބޯތަކެތީގެ ޑިއުޓީ ރޭޓް އިލެކްޓްރޯނިކްސް ނުވަތަ އުޅަނދު ފަދަ ލަގްޒަރީ ތަކެއްޗާ އަޅާބަލާއިރު ދަށްވެދާނެ އެވެ. ވަކި ޝަރުތުތަކެއްގެ ދަށުން ވަކި މުދަލެއް އިމްޕޯޓް ޑިއުޓީން އިސްތިސްނާ ކުރެވިދާނެކަން ފާހަގަކުރުން މުހިންމެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ފަތުރުވެރިން ބެލިޒްގައި ތިބޭ ދުވަސްވަރު އަމިއްލަ ބޭނުންތަކަށް ހާއްސަކޮށްފައިވާ ތަކެތި ނުވަތަ ޑިޕްލޮމެޓުން ގެންނަ ތަކެތި ހިމެނެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ބެލިޒްއާއެކު އިސްތިސްނާ ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތަކުގެ ދަށުން އުފައްދާފައިވާ ގައުމުތަކުން އުފައްދާ ބައެއް އުފެއްދުންތަކަށް ޑިއުޓީ ރޭޓް ދަށް ނުވަތަ މުޅިން އިސްތިސްނާ ލިބިދާނެ އެވެ. ކަސްޓަމްސް ގަވާއިދުތަކަށް އަމަލުކުރާކަން ކަށަވަރުކޮށް، ބެލިޒްއަށް މުދާ އެތެރެކުރާއިރު ދިމާވެދާނެ މައްސަލަތަކުން ސަލާމަތްވުމަށްޓަކައި، ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރީގެ ތަޖުރިބާކާރު ޕްރޮފެޝަނަލުންނާ މަޝްވަރާކުރުން ނުވަތަ ވަކި އުފެއްދުންތަކުގެ ކެޓަގަރީތަކާ ގުޅޭ އެންމެ ފަހުގެ މައުލޫމާތު ސީދާ ލޯކަލް ކަސްޓަމްސް އޮތޯރިޓީތަކާ ގުޅުން ރަނގަޅެވެ. ބެލިޒްގެ އިމްޕޯޓް ޓެކްސް ސިޔާސަތުތަކުގެ އުނދަގޫތައް ދެނެގަތުމަކީ، ސެންޓްރަލް އެމެރިކާގެ މި ތަފާތު ގައުމުގެ ތެރޭގައި އަމަލުކުރެވޭ ގާނޫނުތަކާއި ގަވާއިދުތަކަށް ތަބާވެ، ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތައް ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް ފަރުދުންނާއި ވިޔަފާރިތަކަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެކެވެ.
އެކްސްޕޯޓް ޓެކްސްގެ ސިޔާސަތުތައް
މެދުތެރޭ އެމެރިކާގެ ކުޑަ ގައުމެއް ކަމަށްވާ ބެލިޒްގައި އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުން ކުރިއެރުވުމާއި ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ޝައުގުވެރި ކުރުވުމުގެ މަގުސަދުގައި އެކްސްޕޯޓް ޓެކްސް ނެގުމަށް ފަހި ސިޔާސަތެއް ގެންގުޅެ އެވެ. ބެލިޒް ސަރުކާރުން މުދާ އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ޓެކްސްގެ ގިނަ އިނާޔަތްތަކެއް ދޭ ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. ފުރަތަމަ ކަމަކީ، ބެލިޒްގައި މުދާ ނުވަތަ ހިދުމަތް އެކްސްޕޯޓްކުރާ ކުންފުނިތަކަށް ނިސްބަތުން ދަށް ކޯޕަރޭޓް އިންކަމް ޓެކްސް ރޭޓް %1.75 އެވެ. މި ފަހި ޓެކްސް ރޭޓަކީ ވިޔަފާރިތަކަށް ބެލިޒް އިން އުފެއްދުންތެރިކަމާއި އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ހިތްވަރު ލިބޭ ރޭޓެއް ކަމަށާއި، އެކަމުގެ ސަބަބުން އެގައުމުގެ ތެރޭގައި އިގްތިސާދީ ހަރަކާތްތައް ކުރިއަށް ގެންދާ ކަމަށެވެ. މީގެ އިތުރުން ބެލިޒް އިން އެގައުމުން އެކްސްޕޯޓްކުރާ ގިނަ މުދަލާއި ހިދުމަތްތަކުން އެކްސްޕޯޓް ޑިއުޓީއެއް ނުވަތަ ޓެކްސްއެއް ނުނަގަ އެވެ. މި ސިޔާސަތުގެ ސަބަބުން އެކްސްޕޯޓަރުންނަށް ބައިނަލްއަޤްވާމީ މާކެޓްތަކުގައި ވާދަވެރި އަގުތަކެއް ކަނޑައެޅުމުގެ ފައިދާ ލިބިގެންދާއިރު، ފައިދާގެ ނިސްބަތް އެންމެ ބޮޑުކުރެވޭނެކަން ކަށަވަރުވެގެންދެއެވެ. މީގެ އިތުރުން ބެލިޒް ސަރުކާރުން އެކްސްޕޯޓް އުފެއްދުމުގައި ބޭނުންކުރާ ރޯ މެޓީރިއަލްތަކާއި މެޝިނަރީތަކުން ޑިއުޓީ އިސްތިސްނާކުރުން ފަދަ އެކްސްޕޯޓާ ގުޅުންހުރި އެކިއެކި އިނާޔަތްތައް ފޯރުކޮށްދެއެވެ. މި އިސްތިސްނާތަކުގެ ސަބަބުން އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކަށް އުފެއްދުމުގެ ހަރަދު ކުޑަވެ، ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތައް ވާދަވެރިވެގެންދެއެވެ. މީގެ އިތުރުން އެކްސްޕޯޓަރުންނަށް ބެލިޒް އިން އެހެން ގައުމުތަކާއެކު ސޮއިކޮށްފައިވާ އިސްތިސްނާ ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތަކުގެ ފައިދާ ނަގާލެވޭނެ އެވެ. މިސާލަކަށް ކެރިކޮމް (ކެރިބިއަން ކޮމިއުނިޓީ) ސިންގަލް މާކެޓް އެންޑް އިކޮނޮމީ އިންތިޒާމާއި އެހެނިހެން ސަރަހައްދީ ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތަކުގެ ތެރެއިން އެކްސްޕޯޓަރުންނަށް ކެރިބިއަންގެ އެތައް ގައުމެއްގެ ޓެރިފް ފްރީ މާކެޓްތަކަށް ވަދެވޭނެ އެވެ. އެކްސްޕޯޓް އިތުރަށް ފަސޭހަ ކުރުމަށްޓަކައި ބައިނަލްއަގްވާމީ މާކެޓިން ކެމްޕޭންތަކާއި ޓްރޭޑް ޝޯ ނުވަތަ މައުރަޒުތަކުގައި ބައިވެރިވުމުގެ ތެރެއިން މާކެޓް ތަރައްގީ ކުރުމަށް އެހީތެރިވުމަށް ޕްރޮގްރާމްތައް ވެސް ވަނީ ގާއިމްކޮށްފަ އެވެ. މި އިވެންޓްތަކުގައި ލޯކަލް ޕްރޮޑިއުސަރުންގެ ބައިވެރިވުން ސަރުކާރުން ހީވާގިކަމާއެކު ޕްރޮމޯޓްކޮށް، ރާއްޖެއިން ބޭރުގައި ގަންނަން ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކާ ގުޅުމަށް އެހީތެރިވެދެއެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ބެލިޒް އިން ތަންފީޒުކުރަނީ ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ޝައުގުވެރިކޮށް އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުން ހޯދުމަށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ އެކްސްޕޯޓް ޓެކްސް ސިޔާސަތެކެވެ އުފެއްދުމަށްޓަކައެވެ. މީގެ އިތުރުން، އިސްތިސްނާ ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތަކުގެ ފައިދާ ޤައުމަށް ލިބެއެވެ،އެކްސްޕޯޓަރުންނަށް ޚަރަދު ކުޑަވެ، މާކެޓް ތަރައްޤީކުރުމަށް ސަޕޯޓް ޕްރޮގްރާމްތައް ފޯރުކޮށްދެއެވެ.
އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ބޭނުންވާ ސެޓްފިކެޓްތައް
ކެރިބިއަން ކަނޑުގެ އިރުމަތީ އައްސޭރީގައި އޮންނަ މެދުތެރޭ އެމެރިކާގެ ކުޑަ ގައުމެއް ކަމަށްވާ ބެލިޒް އަކީ ތަފާތު އިގްތިސާދާއި ދިރުމެއް ހުރި އެކްސްޕޯޓް ސިނާއަތެއްގެ ގޮތުގައި މަޝްހޫރު ގައުމެކެވެ. ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތަކުން ފެށިގެން ފަތުރުވެރިކަމުގެ ހިދުމަތްތަކާއި ހަމައަށް ތަފާތު މުދަލާއި ހިދުމަތްތައް ރާއްޖެއިން އެކްސްޕޯޓް ކުރެ އެވެ. އެކްސްޕޯޓްތަކުގެ ފެންވަރާއި ކޮމްޕްލައިންސް ކަށަވަރު ކުރުމަށްޓަކައި ބެލިޒް އިން ވަނީ އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓް ދިނުމުގެ ޕްރޮސެސްއެއް ހިންގާފައެވެ. މި ޕްރޮސެސްގައި އެކްސްޕޯޓްކުރާ އުފެއްދުންތަކަކީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ މިންގަނޑުތަކާއި ގަވާއިދުތަކަށް ފެތޭ އުފެއްދުންތަކެއްކަން ކަށަވަރުކުރުމަށް ބައެއް ފިޔަވަޅުތައް އަޅަންޖެހޭނެއެވެ. ފުރަތަމަ ކަމަކީ ބެލިޒްގައި އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކުން ބެލިޒް ޓްރޭޑް ލައިސަންސިންގ ބޯޑުން ޓްރޭޑް ލައިސަންސް ހޯދަން ޖެހެއެވެ. މި ލައިސަންސަކީ، އެކްސްޕޯޓަރަށް ރާއްޖޭގެ ތެރޭގައި ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތައް ހިންގުމުގެ ހުއްދަ ގާނޫނީ ގޮތުން ލިބިފައިވާކަން ކަށަވަރުކޮށްދޭ ލައިސަންސެކެވެ. ދެން އެކްސްޕޯޓަރުން ބޭނުންވަނީ ލޯކަލް އޮތޯރިޓީތަކާއި ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަވާއިދުތަކުން ވެސް ކަނޑައަޅާފައިވާ ވަކި ޕްރޮޑަކްޓް ސްޓޭންޑަޑްތަކަށެވެ. މިސާލަކަށް ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް ސެޓްފިކެޓް ހޯދުމަށްޓަކައި އެގްރިކަލްޗަރ މިނިސްޓްރީ ފަދަ ޖަމިއްޔާތަކުން ކަނޑައަޅާފައިވާ ސެނިޓައިޒާ އަދި ފައިޓޯސެނިޓަރީ ގައިޑްލައިންތަކަށް ތަބާވާން ޖެހެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ބައެއް އުފެއްދުންތައް އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ ކުރިން ވަކި ސެޓްފިކެޓްތަކެއް ނުވަތަ ހުއްދަތަކެއް ބޭނުންވެއެވެ. މިސާލަކަށް ކަނޑުމަހުގެ ބާވަތްތައް އެކްސްޕޯޓްކުރުމާއެކު ދަ ބެލިޒް ފިޝަރީޒް ޑިޕާޓްމަންޓް ފަދަ ކަނޑައެޅިފައިވާ އިދާރާތަކުން ދޫކުރާ ސެޓްފިކެޓް އޮފް އޮރިޖިން އެއް ހުށަހަޅަން ޖެހެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ބެލިޒްގެ ވަކި ސިނާއަތްތަކުގައި ހާއްސަ ސެޓްފިކެޓްތަކެއް ނުވަތަ ބައިނަލްއަގްވާމީ މިންގަނޑުތަކަށް ތަބާވާން ޖެހެ އެވެ. މިސާލަކަށް: 1) ޓެކްސްޓައިލް އިންޑަސްޓްރީން ބޭނުންވަނީ އިންސާފުވެރި ލޭބަރ ޕްރެކްޓިސްތަކަށް ތަބާވުމުގެ އިތުރުން ތިމާވެށީގެ މިންގަނޑުތައް ފުރިހަމަވުމެވެ. 2) ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތް ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ފަތުރުވެރިކަމުގެ އުސޫލުތަކަށް ބަރޯސާވެފައިވަނީ ގްރީން ގްލޯބް ސެޓްފިކެޓް ފަދަ ސެޓްފިކެޓް ދިނުމުގެ ޕްރޮގްރާމްތަކަށެވެ. 3) އޯގަނައިޒް އުފެއްދުންތަކާ މުއާމަލާތްކުރާ އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކުން ޔޫއެސްޑީއޭ އޯގަނިކް ނުވަތަ ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަން އޯގަނިކް ސެޓްފިކެޓް ފަދަ އޯގަނައިކް ސެޓްފިކެޓްތައް ހޯދަން ޖެހެއެވެ. ބެލިޒްގައި އެކްސްޕޯޓްކުރާ ކުންފުނިތަކަށް މި ޕްރޮސެސް ފަސޭހަކޮށްދިނުމަށްޓަކައި އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ އުސޫލުތަކާއި ޝަރުތުތަކާ ގުޅޭގޮތުން އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭ ބެލްޓްރޭޑް (ބެލިޒް ޓްރޭޑް އެންޑް އިންވެސްޓްމަންޓް ޑިވެލޮޕްމަންޓް ސާވިސް) ފަދަ ސަރުކާރުގެ އިދާރާތައް އެބަހުއްޓެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ބެލިޒް އިން މުދަލާއި ހިދުމަތް އެކްސްޕޯޓްކުރުމުގައި ގައުމީ ނުވަތަ ބައިނަލްއަގްވާމީ ގައިޑްލައިންތަކަށް ތަބާވެގެން އުފެއްދުމަށް ޚާއްޞަ ސެޓްފިކެޓްތައް ފުރިހަމަކުރުމާއެކު ވިޔަފާރީގެ ލައިސަންސް ހޯދުން ހިމެނެއެވެ. މި ފިޔަވަޅުތަކުގެ މަޤްޞަދަކީ އެކްސްޕޯޓް ކުރާއިރު ކޮލިޓީ އެޝުއަރެންސް ކަށަވަރުކޮށްދިނުމާއި، މެދުތެރޭ އެމެރިކާގެ މި އުއްމީދީ ޤައުމަށް އިޤްތިޞާދީ ކުރިއެރުން ކުރިއެރުވުމެވެ.
ރެކޮމެންޑް ކުރެވިފައިވާ ލޮޖިސްޓިކްސް
ސެންޓްރަލް އެމެރިކާގައި އޮންނަ ކުޑަ ގައުމެއް ކަމަށްވާ ބެލިޒް އިން މުދާ ރަނގަޅަށް އަދި ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި ދަތުރުކުރަން ބޭނުންވާ ވިޔަފާރިތަކަށާއި ފަރުދުންނަށް ތަފާތު ލޮޖިސްޓިކްސް ރެކޮމެންޑޭޝަންތައް ހުށަހަޅަ އެވެ. ބެލިޒްގެ ލޮޖިސްޓިކްސް ނިޒާމުގެ މުހިންމު އެއް ކަމަކީ ދަތުރުފަތުރުގެ އިންފްރާސްޓްރަކްޗާ އެވެ. ރާއްޖޭގައި ބޮޑެތި ސިޓީތަކާއި ރަށްތައް ގުޅުވައިދޭ ރަނގަޅަށް ބެލެހެއްޓިފައިވާ މަގުތަކުގެ ނެޓްވޯކްތަކެއް ހުރުމުން ޓްރަކް ނުވަތަ ބިމުގެ އެހެން ވަސީލަތްތަކުން މުދާ އުފުލުމަކީ ނިސްބަތުން ފަސޭހަ ކަމެކެވެ. އެގައުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ސިޓީ ކަމަށްވާ ބެލިޒް ސިޓީއަކީ ދަތުރުފަތުރުގެ މަރުކަޒީ މަރުކަޒެއްގެ ގޮތުގައި ހިދުމަތްކުރާ ސިޓީއެއް ކަމަށާއި، ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރިއަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ ބައެއް ބަނދަރުތައް ވެސް ހުންނަ ސިޓީއެކެވެ. ބައިނަލްއަގްވާމީ ޝިޕިންގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ވިޔަފާރިތަކަށް ބެލިޒްގެ އައްސޭރިފަށުގައި ހުންނަ އެތައް ބަނދަރުތަކަކަށް ވަދެވޭނެ މަގު ފަހިކޮށްދެ އެވެ. ބެލިޒް ސިޓީގައި ހުންނަ ޕޯޓް އޮފް ބެލިޒް އަކީ އެގައުމުގެ އެންމެ ބޮޑު ބަނދަރު ކަމަށާއި، ކޮންޓެއިނަރައިޒްޑް ކާގޯ އާއި ބަލްކް ޝިޕްމަންޓް ވެސް ބެލެހެއްޓޭ ބަނދަރު ކަމަށެވެ. އަނެއް މުހިންމު ބަނދަރަކީ ބެލިޒްގެ ދެކުނުގައި އޮންނަ ބިގް ކްރީކް ބަނދަރު ކަމަށާއި، މި ބަނދަރަކީ ދޮންކެޔޮ އާއި ސައިޓްރަސް މޭވާ ފަދަ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ޚާއްސަ ބަނދަރެކެވެ. މި ބަނދަރުތަކުން ދުނިޔޭގެ މާކެޓްތަކާ ގުޅެން ބޭނުންވާ އިމްޕޯޓަރުންނާއި އެކްސްޕޯޓަރުންނަށް އިތުބާރު ހުރި ހިދުމަތްތަކެއް ލިބެ އެވެ. އެއާ ކާގޯގެ ހިދުމަތް ވެސް ބެލިޒްގައި ފިލިޕް އެސް.ޑަބްލިއު މެދުވެރިކޮށް ލިބެ އެވެ. ލޭޑީވިލް ކައިރީގައި އޮންނަ ގޯލްޑްސަން އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓެވެ. މި އެއާޕޯޓުގައި ޑޮމެސްޓިކް އަދި އިންޓަނޭޝަނަލް ޝިޕްމަންޓްތަކަށް ޚިދުމަތްދޭ ކާގޯ ހެންޑްލިންގ ފެސިލިޓީތައް ހުރެއެވެ. އެއީ ރާއްޖޭގެ ތެރޭގައި ވިޔަފާރިތައް ނުވަތަ ދުނިޔޭގެ އެހެން ސަރަހައްދުތަކާ ގުޅުން ހޯދަން ބޭނުންވާ ފަރާތްތައް ގުޅުވައިދޭ ވައިގެ މުދާ އުފުލުމުގެ އޮޕަރޭޝަންތަކަށް ކޮންމެހެން ބޭނުންތެރި ދޮރެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ބެލިޒްގައި ޙާޟިރުވެފައިވާ އަގުހުރި ލޮޖިސްޓިކްސް ކުންފުނިތައް ވެސް ފުރިހަމަ ފްރެއިޓް ފޯވާޑިންގ ޚިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭ ކުންފުނިތައް އެބަހުއްޓެވެ. މި ކުންފުނިތަކުން ކަސްޓަމްސް ކްލިއަރެންސް ޕްރޮސީޖަރސްގައި އެހީތެރިވުމާއި، އެކި ގޮތްގޮތުން (ބިން، ކަނޑު ނުވަތަ ވައިގެ މަގުން) ދަތުރުފަތުރުގެ އިންތިޒާމު ހަމަޖެއްސުމާއި، މުޅި ދަތުރުގައި ޝިޕްމަންޓްތައް ޓްރެކްކުރުމާއި، ލިޔެކިޔުންތައް ބެލެހެއްޓުމާއި، ބޭނުންނަމަ ގުދަން ހައްލުތައް ފޯރުކޮށްދިނުމާއި، އެހެނިހެން އަގުހުރި ހިދުމަތްތަކެވެ. ބެލިޒް ސަރުކާރުން ވިޔަފާރި ފަސޭހަކުރުމުގެ މަސައްކަތްތަކަށް ހީވާގިކަމާއެކު އެހީތެރިވެދެނީ އެސީކުޑާ ވޯލްޑް (އޮޓޮމެޓިކް ސިސްޓަމް ފޯ ކަސްޓަމްސް ޑޭޓާ) ފަދަ އޮޓޮމެޓިކް ސިސްޓަމްތައް ތަންފީޒުކުރުން ފަދަ ކަސްޓަމްސް ޕްރޮސީޖަރުތައް ސްޓްރީމްލައިން ކުރުމަށް އަމާޒުކޮށްގެންނެވެ. މި އިލެކްޓްރޯނިކް ޕްލެޓްފޯމަކީ ކަސްޓަމްސް ޗެކްޕޮއިންޓްތަކުގައި ކަރުދާސްތަކާއި ޕްރޮސެސް ކުރުމަށް ހޭދަވާ ވަގުތު މަދުކޮށް، އިމްޕޯޓް-އެކްސްޕޯޓް ޕްރޮސެސްތައް ފަސޭހަކޮށްދޭ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. އެންމެ ފަހުން ބެލިޒްގެ ބޯޑަރުތަކުގެ ތެރޭގައި ލޮޖިސްޓިކްސްގެ ހަރަކާތްތައް ހިންގާއިރު ގާނޫނީ ޝަރުތުތަކަށް ވިސްނުން މުހިންމެވެ. އޮމާން ދަތުރުފަތުރާއި ކަސްޓަމްސް ކްލިއަރެންސް އަށް ބޭނުންވާ ލޯކަލް ގަވާއިދުތަކާއި ހުއްދަތަކާއި ލިޔެކިޔުންތަކަށް އަހުލުވެރިވުން. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ބެލިޒް އިން ފޯރުކޮށްދެނީ މަގުތަކުގެ ނެޓްވޯކްތަކާއި، ބަނދަރުތަކާއި، އެއާޕޯޓްތަކާއި، ލޮޖިސްޓިކްސް ކުންފުނިތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ސަލާމަތީ ގޮތުން ވަރުގަދަ ލޮޖިސްޓިކްސް އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރެކެވެ. މި ވަސީލަތްތަކުގެ ސަބަބުން ދިވެހިރާއްޖެއާއި ބައިނަލްއަޤްވާމީ ގޮތުން މުދާ ގެންދިއުމަށް މަގުފަހިވެއެވެ. މި ލޮޖިސްޓިކްސް ރެކޮމެންޑޭޝަންތައް ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި ލީވަރކޮށްގެން، ވިޔަފާރިތަކަށް ބެލިޒްގައި ސަޕްލައި ޗޭން އޮޕަރޭޝަންތައް އިތުރުކުރެވޭނެއެވެ.
ގަންނަ ފަރާތް ތަރައްޤީ ކުރުމަށް ޗެނަލްތައް

މުހިންމު ޓްރޭޑް ޝޯވތަކެއް

ބެލިޒް އަކީ މެދުތެރޭ އެމެރިކާގެ އިރުމަތީ އައްސޭރީގައި އޮންނަ ކުޑަ ގައުމެކެވެ. ސައިޒު ބޮޑު ނަމަވެސް ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކަށް ޝައުގުވެރިވާ މަންޒިލެއްގެ ގޮތުގައި ބެލިޒް ގާއިމްވެފައިވާއިރު، ވިޔަފާރި ތަރައްގީ ކުރުމާއި ޓްރޭޑް ޝޯވތަކަށް މުހިންމު ބައެއް ޗެނަލްތައް ވެސް ބެލިޒް އިން ވަނީ ގާއިމްކޮށްފަ އެވެ. ބެލިޒްގައި ބައިނަލްއަގްވާމީ ޕްރޮކިއުމަންޓަށް އެންމެ މުހިންމު އެއް މަގަކީ އެގައުމުގެ ފްރީ ޓްރޭޑް ޒޯންތަކެވެ. ކޮރޯޒާލް ފްރީ ޒޯނާއި ކޮމާޝަލް ފްރީ ޒޯން ފަދަ މި ޒޯންތަކުން ޓެކްސް އިންސެންޓިވްސް އާއި އެހެނިހެން ފައިދާތައް ލިބެނީ ބެލިޒްގައި މުދާ އެތެރެ ކުރަން ނުވަތަ އުފެއްދުމުގެ ވަސީލަތްތައް ގާއިމް ކުރަން ބޭނުންވާ ބޭރުގެ ވިޔަފާރިތަކަށެވެ. މީގެ އިތުރުން މި ޒޯންތަކުގައި ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރިއަށް މަގުފަހިކޮށްދިނުމަށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރތަކުގެ ތެރޭގައި ގުދަންތަކާއި ދަތުރުފަތުރުގެ ހިދުމަތްތަކާއި ކަސްޓަމްސް ކްލިއަރެންސް ފެސިލިޓީތައް ހިމެނެއެވެ. ބެލިޒްގައި ބައިނަލްއަގްވާމީ ޕްރޮކިއުމަންޓަށް މުހިންމު އަނެއް ޗެނަލަކީ އެގައުމުގެ އެކި ސިނާއަތުގެ ޖަމިއްޔާތަކާއި ނެޓްވޯކްތައް މެދުވެރިކޮށެވެ. ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުން ގަންނަން ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކާ ލޯކަލް ވިޔަފާރިތައް ގުޅުވައިދިނުމުގައި ބެލިޒް ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސް އެންޑް އިންޑަސްޓްރީ (ބީސީސީއައި) ފަދަ ޖަމިއްޔާތަކުން ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރެއެވެ. ބީސީސީއައި އިން އިންތިޒާމް ކުރަނީ ޓްރޭޑް މިޝަންތަކާއި، މައުރަޒުތަކާއި، ބިޒްނަސް ފޯރަމްތަކާއި، ނެޓްވޯކިން އިވެންޓްތަކެވެ. ބެލިޒް ނުވަތަ އަވަށްޓެރި ގައުމުތަކުގައި ބާއްވާ ޓްރޭޑް ޝޯތަކާއި މައުރަޒުތަކުގެ ގޮތުން ބެލިޒްގެ ވިޔަފާރި މުޖުތަމައުގެ ބައިވެރިން ޝައުގުވެރިވާ ތަންތަނުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ؛ 1. އެކްސްޕޯ ބެލިޒް މާކެޓްޕްލޭސް: އަހަރަކު އެއްފަހަރު ބާއްވާ މި ޓްރޭޑް ޝޯގައި ލޯކަލް ޕްރޮޑިއުސަރުންގެ އިތުރުން އަވަށްޓެރި ސެންޓްރަލް އެމެރިކާގެ ގައުމުތަކުގެ އުފެއްދުންތެރިން އެއްތަނަކަށް އެއްވެ އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތަކާއި ހިދުމަތްތައް ދައްކާލަ އެވެ. އެއީ ސީދާ ބެލިޒްގެ ޕްރޮޑިއުސަރުންގެ އަތުން އުފެއްދުންތައް ހޯދަން ބޭނުންވާ ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކަށް މޮޅު ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. 2. ސެންޓްރަލް އެމެރިކާ އިންޓަނޭޝަނަލް ޓްރެވަލް މާކެޓް (ސީއޭޓީއެމް): މި ޓްރެވަލް ޝޯގައި ބޮޑަށް އަލިއަޅުވާލާފައިވަނީ ދުނިޔޭގެ ޑައިވަރުންގެ މެދުގައި މަގުބޫލު ބެލިޒްގެ ގުދުރަތީ ޝައުގުވެރިކަން ހުންނަ ބެރިއާ ރީފް ފަދަ ތަންތަން ހިމެނޭ ގޮތަށް މުޅި ސެންޓްރަލް އެމެރިކާގައި ފަތުރުވެރިކަމާ ގުޅުންހުރި އުފެއްދުންތައް ޕްރޮމޯޓްކުރުމަށެވެ. 3. ޕްރޮޕަކް: ޒަމާނީ ޕެކޭޖިންގ ސޮލިއުޝަންތައް ހޯދަން ބޭނުންވާ ލޯކަލް އުފެއްދުންތެރިންގެ އިތުރުން ޕެކޭޖިންގ އާއި ގުޅުންހުރި އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ ދާއިރާތަކަށް ޝައުގުވެރިވާ ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުން ޝައުގުވެރި ކުރުވުމަށް އަމާޒު ހިފާފައިވާ މައުރަޒެކެވެ. 4.ބެލިޒް އެގްރޯ-ޕްރޮޑަކްޓިވް އެގްޒިބިޝަން (ބީއެކްސްޕޯ): ބެލިޒްގެ ތެރޭގައި ލޯކަލް ގޮތުން އުފައްދާ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް ކަމަށްވާ މޭވާ ތަރުކާރީ ޕްރޮމޯޓް ކުރުމަށް އަމާޒުކޮށްގެން؛ މި މައުރަޒުގައި ޤައުމީ އަދި ބައިނަލްއަޤްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކަށް ބެލިޒްގެ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތެރިންނާ ގުޅުމުގެ ފުރުޞަތުތައް ލިބިގެންދެއެވެ. 5.އަވަށްޓެރި މެކްސިކޯގައި ބާއްވާ ބަކަލާ ފެއާ: މި އަހަރީ ފެއާގައި ބެލިޒްގެ ވިޔަފާރިވެރިން ބައިވެރިވެ، އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތަކާއި ހިދުމަތްތައް ބޮޑު ސަރަހައްދީ މާކެޓަކަށް ދައްކާލަ އެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ ބެލިޒް އިން ބައިނަލްއަގްވާމީ ޕްރޮކިއުމަންޓާއި ވިޔަފާރި ތަރައްގީ ކުރުމަށް މުހިންމު ބައެއް ޗެނަލްތައް ހުށަހަޅައިދެ އެވެ. އެ ކުންފުނީގެ ފްރީ ޓްރޭޑް ޒޯންތަކުން ވިޔަފާރިއަށް މަގުފަހިކޮށްދިނުމަށް އިންސެންޓިވްތަކާއި އިންފްރާސްޓްރަކްޗާ ލިބޭއިރު، ބީސީސީއައި ފަދަ ސިނާއަތުގެ ޖަމިއްޔާތަކުން ލޯކަލް ވިޔަފާރިތައް ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކާ ގުޅުވައިދެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން އެކްސްޕޯ ބެލިޒް މާކެޓްޕްލޭސް އަދި ސީއޭޓީއެމް ފަދަ ޓްރޭޑް ޝޯތަކުގައި ގަންނަ ފަރާތްތަކަށް ސީދާ ބެލިޒްގެ ޕްރޮޑިއުސަރުންގެ އަތުން އުފެއްދުންތައް ހޯދުމުގެ ޕްލެޓްފޯމްތައް ވެސް ހުރެ އެވެ. މި އިސްނެގުމަކީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ސޯސިން އަދި އިންވެސްޓްމަންޓް ފުރުސަތުތަކަށް ޝައުގުވެރިވާ މަންޒިލެއްގެ ގޮތުގައި ބެލިޒް ގަބޫލުކުރުން އިތުރުވުމަށް އެހީތެރިވެދޭ ކަންކަމެވެ.
ބެލިޒްގައި އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ ސަރޗް އިންޖީނުތަކަކީ މުހިންމު ގޮތެއްގައި ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ބޭނުންކުރާ ސަރޗް އިންޖީނުތަކާ އެއްގޮތް އިންޖީނުތަކެކެވެ. މިއީ އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓްތަކާއެކު މަޝްހޫރު ބައެއް ސަރޗް އިންޖީނުތަކެވެ. 1. ގޫގުލް (https://www.google.com) ގޫގުލް އަކީ ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި މައުލޫމާތު ހޯދުމަށް އެންމެ ގިނައިން ބޭނުންކުރާ ސަރޗް އިންޖީނެވެ. 2. ބިންގް (https://www.bing.com) ބިންގް އަކީ ތަފާތު ފިލްޓަރުތަކާއެކު ވެބް ސަރޗް، އިމޭޖް، އަދި ވީޑިއޯ ސަރޗްތައް ފޯރުކޮށްދޭ މަޝްހޫރު އަނެއް ސަރޗް އިންޖީނެކެވެ. 3. ޔާހޫ (https://www.yahoo.com) ޔާހޫ އިން ފުރިހަމަ ސަރޗް އިންޖީނެއްގެ އިތުރުން ޚަބަރާއި އީމެއިލްގެ ހިދުމަތްތަކާއި އެހެނިހެން ފީޗާސްތައް ވެސް ލިބެން ހުރެ އެވެ. 4. ޑަކްޑަކްގޯ (https://duckduckgo.com) ޑަކްޑަކްގޯ އިން ޕްރައިވެސީއަށް ބާރުއަޅާއިރު، ކަމާގުޅޭ ސަރޗް ނަތީޖާތައް ފޯރުކޮށްދޭއިރު ޒާތީ މައުލޫމާތު ޓްރެކް ނުކުރާ ކަމަށް ދައުވާ ކުރެ އެވެ. 5. އިކޯސިއާ (https://www.ecosia.org) އިކޯސިއާ އިން ފަރުތައް އާލާކުރުމުގެ މަސައްކަތްތަކުގައި ޙިއްޞާ ކުރަނީ އިޝްތިހާރުން ލިބޭ އާމްދަނީ ބޭނުންކޮށްގެން ގަސް އިންދުމުގެ އިތުރުން މަޝްހޫރު އެހެން ސަރޗް އިންޖީނުތަކާ އެއްގޮތަށް މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ. 6. ޔަންޑެކްސް (https://www.yandex.com) ޔަންޑެކްސް އަކީ ރަޝިޔާ، ޔޫކްރޭން، ބެލަރޫސް، ކަޒަކިސްތާން އަދި އިރުމަތީ ޔޫރަޕާއި މެދުތެރޭ އޭޝިއާގެ އެހެން ގައުމުތަކަށް ލޯކަލައިޒްޑް ނަތީޖާ ފޯރުކޮށްދޭ ރަޝިޔާގެ ބަދަލެކެވެ. 7. ބައިދޫ (http://www.baidu.com/) ބައިޑޫ އަކީ ވެބް ސަރޗިން ހިމެނޭ ގޮތަށް އެކިއެކި ބޭނުންތައް ފުއްދައިދޭ ޗައިނާ ބަހުން އެންމެ ކުރިއަރާފައިވާ އޮންލައިން ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. މި ލިސްޓްކޮށްފައިވާ ސަރޗް އިންޖީނުތަކުން ވެބް ބްރައުޒިންގެ ތަފާތު ކަންތައްތައް ކަވަރުކުރެއެވެ – ގިނަ މަސްދަރުތަކުން އާންމު ސަރޗްތައް ނުވަތަ ޗައިނާ ނުވަތަ ރަޝިޔާ ފަދަ ވަކި ޕްލެޓްފޯމްތަކެއް ނުވަތަ ސަރަޙައްދުތަކުން ޚާއްޞަ ސަރޗްތައް – ބެލިޒްގައި ނުވަތަ ދުނިޔޭގެ އެހެން ތަނެއްގައި އޮންލައިންކޮށް މަޢުލޫމާތު ހޯދުމުގައި ތަފާތު ޔޫޒަރ ޕްރެފެރެންސްތަކަށް ޚިދުމަތްދެއެވެ.

ބޮޑެތި ރީނދޫ ޞަފްޙާތަކެވެ

ބެލިޒްގައި، މައިގަނޑު ރީނދޫ ޞަފްޙާތަކުގެ ޑައިރެކްޓަރީތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ؛ 1. ބެލިޒް ޔެލޯ ޕޭޖްސް: ވެބްސައިޓް: www.belizeyp.com އެވެ މިއީ ބެލިޒްގެ ރަސްމީ ޔެލޯ ޕޭޖްސް ޑައިރެކްޓަރީ އެވެ. އެއީ އެކޮމޮޑޭޝަން، ރެސްޓޯރެންޓް، ދަތުރުފަތުރު، ސިއްހީ ހިދުމަތްދޭ ތަންތަން، އަދި އެހެނިހެން އެކި ކެޓަގަރީތަކުގެ ވިޔަފާރިތަކާއި، ސަރުކާރުގެ ޖަމިއްޔާތަކާއި، ހިދުމަތްތަކުގެ ފުރިހަމަ ލިސްޓެއް ފޯރުކޮށްދޭ ތަނެކެވެ. 2. ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސް އެންޑް އިންޑަސްޓްރީ އޮފް ބެލިޒް (ބީސީސީއައި): ވެބްސައިޓް: www.belize.org/bccimembers އެވެ ބީސީސީއައިގެ އޮންލައިން މެމްބަޝިޕް ޑައިރެކްޓަރީއަކީ ޗެމްބަރުގައި ރަޖިސްޓްރީކޮށްފައިވާ ވިޔަފާރިތައް ހޯދުމަށް އަގުހުރި ވަސީލަތެއްގެ ގޮތުގައި ހިދުމަތް ކުރާ އެއްޗެކެވެ. ޔޫޒަރުންނަށް ކުންފުނިތައް ހޯދައިދެވޭނީ އެ ކުންފުނިތަކުގެ ސިނާއަތަށް ނުވަތަ ލޮކޭޝަނަށް ބަލައިގެންނެވެ. 3. ޑިސްކަވަރ މެގަޒިން ބެލިޒް: ވެބްސައިޓް: www.discovermagazinebelize.com/yellow-pages/ މި އޮންލައިން މަޖައްލާގައި ބެލިޒްގައި ޔެލޯ ޕޭޖް ލިސްޓިންގްސް އަށް ޚާއްޞަ ބައެއް ހިމެނެއެވެ. އެއީ ކޮންޓެކްޓް ޑީޓެއިލްސް އާއި ޑިސްކްރިޕްޝަން ހިމެނޭ ގޮތަށް އެކި ވިޔަފާރިތަކުގެ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭ ތަނެކެވެ. 4. ޑެކްސްނޯސް - ބެލިޒް: ވެބްސައިޓް: www.dexknows.com/bz/ ޑެކްސްނޯސް އަކީ ބެލިޒް ހިމެނޭ ގޮތަށް އެކި ގައުމުތަކުގެ ލިސްޓިންގތައް ހިމެނޭ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރި ޑައިރެކްޓަރީއެކެވެ. އެ ވެބްސައިޓުގައި ކަސްޓަމަރުންގެ ރޭޓިން އާއި ރިވިއުތަކާ އެކު ލޯކަލް ވިޔަފާރިތަކާ ގުޅޭނެ މައުލޫމާތު ވެސް ލިބެ އެވެ. 5. ޔެލޯ ޕޭޖްސް ކެރިބިއަން (ބެލިޒް): ވެބްސައިޓް: www.yellowpages-caribbean.com/Belize/ ޔެލޯ ޕޭޖްސް ކެރިބިއަން އިން ބެލިޒް ހިމެނޭ ގޮތަށް ކެރިބިއަންގެ ބައެއް ގައުމުތަކަށް ހާއްސަކޮށްގެން ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ ޕްލެޓްފޯމެއް އިނގިރޭސި ބަހުގެ އޮޕްޝަންތަކުގައި ވެސް ފޯރުކޮށްދެ އެވެ. މި ޑައިރެކްޓަރީތަކަކީ ބެލިޒް ގައުމުގެ ތެރޭގައި ވަކި ހިދުމަތްތަކެއް ނުވަތަ އުފެއްދުންތަކެއް ހޯދުމަށް ވަރަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ޑައިރެކްޓަރީތަކެކެވެ.

ވިޔަފާރީގެ ބޮޑެތި ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ

ބެލިޒްގައި އީ-ކޮމާސްގެ ބޮޑެތި ބައެއް ޕްލެޓްފޯމްތައް އެބަހުއްޓެވެ. މިއީ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބައެއް މީހުންގެ ލިސްޓާއި އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓް ލިންކްތަކެވެ. 1. ޝޮޕްބެލިޒް.ކޮމް - މި ޕްލެޓްފޯމްގައި އިލެކްޓްރޯނިކްސް، ހެދުން، ގޭތެރޭގެ ސާމާނު، އަދި އެހެނިހެން ގިނަ އުފެއްދުންތަކެއް ލިބެން ހުރެއެވެ. އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓް www.shopbelize.com އަށް ޒިޔާރަތް ކުރެވޭނެއެވެ. 2. CaribbeanCaderBz.com - ކެރިބިއަން ކެޑަރ އިން ބެލިޒްގައި ތަފާތު އޮންލައިން ޝޮޕިންގ ޚިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭއިރު، ފެޝަން، ކޮސްމެޓިކްސް، އިލެކްޓްރޯނިކްސް، އަދި ގޭތެރޭގެ ތަކެތި ފަދަ ކެޓަގަރީތައް ހިމެނެއެވެ. އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓް ލިންކަކީ www.caribbencaderbz.com އެވެ. 3. އޮންލައިން ޝޮޕިންގ ބެލިޒް (އޯއެސްބީ) - އޯއެސްބީ އިން ޝޮޕިންގްގެ އެކިއެކި ބޭނުންތަކަށް ޚިދުމަތް ދިނުމުން ފެށިގެން ގޮސް ފަރުނީޗަރާއި ބަދިގެ ސާމާނު ފަދަ ތަކެތި ފޯރުކޮށްދެއެވެ. އިތުރު މަޢުލޫމާތު ހޯއްދެވުމަށް އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓް www.onlineshopping.bz އަށް ޒިޔާރަތް ކުރައްވާ. 4. ބީޒެޑްސްޓްރީޓް.ކޮމް - ބީޒެޑްސްޓްރީޓް އިން ލޯކަލް ވިޔަފާރިތަކަށް އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތައް އޮންލައިންކޮށް ވިއްކުމަށް ޕްލެޓްފޯމެއް ހުށަހަޅައެވެ. އަތުން ހަދާ ކްރާފްޓްތަކުން ފެށިގެން ގޭގައި ހަދާ ކާބޯތަކެތީގެ ބާވަތްތަކާއި ތަފާތު ހަނދާނީ ތަކެތި މި ހުރިހާ އެއްޗެއް މި ޕްލެޓްފޯމްގެ ވެބްސައިޓް: www.bzstreet.com އިން ލިބެން ހުންނާނެ އެވެ. 5. Ecobzstore.com - އީކޯ ފްރެންޑްލީ ޕްރޮޑަކްޓްތަކަށް ފޯކަސްކޮށްގެން އުފައްދާފައިވާ މި އީ-ކޮމާސް ސައިޓުގައި ޕާސަނަލް ކެއާ ޕްރޮޑަކްޓްސް، ބަދިގެ ސާމާނު، ބަގީޗާ ސާމާނު، އަދި އެހެނިހެން އެކި ކެޓަގަރީތަކުގެ ދެމެހެއްޓެނިވި އޮޕްޝަންތައް ހިމެނެއެވެ! އެމީހުންގެ ވެބް އެޑްރެހަކީ www.ecobzstore.com އެވެ. މިއީ ބެލިޒްގައި މަޝްހޫރު އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ މަދު މިސާލުތަކެކެވެ؛ އެހެންނަމަވެސް އާ ޕްލެޓްފޯމްތައް އުފެދުމުން ނުވަތަ މިހާރު ހުރި ޕްލެޓްފޯމްތައް ތަރައްގީވުމުން ވަގުތު ފާއިތުވަމުންދާ ވަރަކަށް ލިބޭނެ ގޮތް ބަދަލުވެދާނެ އެވެ.

ބޮޑެތި ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ

ސެންޓްރަލް އެމެރިކާގައި އޮންނަ ކުޑަ ގައުމެއް ކަމަށްވާ ބެލިޒްގެ ސޯޝަލް މީޑިއާގެ އެކި ޕްލެޓްފޯމްތަކުގައި ޕްރެޒެންސް ބޮޑުވަމުން އަންނަ ކަމަށް ވެސް ރިޕޯޓްތައް ބުނެ އެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ސަބަބުން ބެލިޒްގެ ރައްޔިތުންނަށް އެކަކު އަނެކަކާ ގުޅިގެން އެމީހުންގެ ތަޖުރިބާތަކާއި ސަގާފަތް ދުނިޔެއާ ހިއްސާކުރުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދެއެވެ. މިއީ ބެލިޒްގެ މަޝްހޫރު ބައެއް ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކާއި އެތަންތަނުގެ ވެބްސައިޓްތަކެވެ. 1. ފޭސްބުކް: ބެލިޒްގައި ފޭސްބުކް ގިނައިން ބޭނުންކުރާއިރު، ފަރުދުންނާއި ވިޔަފާރިތަކަށް ޕްރޮފައިލް އުފެއްދުމާއި، އަޕްޑޭޓް ޕޯސްޓްކުރުމާއި، ފޮޓޯއާއި ވީޑިއޯ ހިއްސާކުރުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދެއެވެ. ބެލިޒްގެ ގިނަ ވިޔަފާރިތަކުގައި ކަސްޓަމަރުންނާ ގުޅިގެން މަސައްކަތް ކުރުމަށް އަމިއްލަ ފޭސްބުކް ޕޭޖްތައް ހުރެ އެވެ. (ވެބްސައިޓް: www.facebook.com) 2. އިންސްޓަގްރާމް: އިންސްޓަގްރާމް އަކީ ފޮޓޯ އާއި ވީޑިއޯ ފަދަ ލޮލަށް ފެންނަ ގޮތަށް ޝައުގުވެރިވާ ކޮންޓެންޓް ހިއްސާ ކުރަން ލޯބިކުރާ ބެލިޒީގެ ޒުވާނުންގެ މެދުގައި މަގުބޫލު ތަނެކެވެ. އެއީ #ExploreBelize ނުވަތަ #BelizeanCulture ފަދަ ހެޝްޓެގްތަކުގެ ތެރެއިން ގައުމުގެ ގުދުރަތީ ރީތިކަމާއި، ކާނާއާއި، ސަގާފަތާއި، އަދިވެސް އެތައް ކަމެއް ދައްކާލާ ތަނެކެވެ. (ވެބްސައިޓް: www.instagram.com) 3. ޓްވިޓަރ: ޓްވިޓަރ މެދުވެރިކޮށް ބެލިޒްގައި ޓްރެންޑިންގ ޓޮޕިކްތަކާއި، ޚަބަރު އަޕްޑޭޓްތައް ހޯދުމާއި، ބެލިޒްއާ ގުޅުންހުރި ހެޝްޓެގް ނުވަތަ އެގައުމުގެ ތެރޭގައި ހިނގަމުންދާ މިހާރުގެ ހާދިސާތައް ބޭނުންކޮށްގެން ވާހަކަތަކުގައި ބައިވެރިވުމުގެ ފުރުސަތު ލިބެއެވެ. ސިޔާސީ ބޭފުޅުން ހިމެނޭ ގޮތަށް ގިނަ ލޯކަލް ޝަޚުސިއްޔަތުތަކުން ޓްވިޓާ ބޭނުން ކުރަނީ ރަސްމީ އިއުލާންތަކެއް ނުވަތަ ފޮލޯވަރުންނާ ގުޅިގެން މަސައްކަތް ކުރުމުގެ ޕްލެޓްފޯމެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. (ވެބްސައިޓް: www.twitter.com) 4. ޔޫޓިއުބް: ޔޫޓިއުބް އަކީ ޤައުމުގެ އެކި ހިސާބުތައް ދައްކާ ޓްރެވަލް ވްލޮގް ނުވަތަ ސަގާފީ ހޭލުންތެރިކަން އިތުރުކުރާ ތަޢުލީމީ ވީޑިއޯ ފަދަ އެކި މައުޟޫޢުތަކުގައި ވީޑިއޯ ކޮންޓެންޓް ހިއްސާކުރުމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ބޭނުންކުރާ އެއްޗެކެވެ. (ވެބްސައިޓް: www.youtube.com) 5. ލިންކްޑްއިން: ލިންކްޑްއިން އަކީ ބެލިޒްގައި ތިބި ޕްރޮފެޝަނަލުންނަށް އެމީހުންގެ ތަޖުރިބާގެ ދާއިރާގެ ތެރެއިން އެކުވެރިންނާ ނެޓްވޯކް ކުރަން ނުވަތަ ލޯކަލް އަދި އިންޓަނޭޝަނަލް ވަޒީފާގެ ފުރުސަތުތައް ހޯދަން ބޭނުންވާ ޕްލެޓްފޯމެއްގެ ގޮތުގައެވެ. (ވެބްސައިޓް: linkedin.com) 6 .ވަޓްސްއެޕް:ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ބޭނުންކުރާ އިންސްޓޭންޓް މެސެޖިންގ އެޕްއެއްގެ ގޮތުގައި؛ އަދި ގިނަ ރައްޔިތުން ވަކިވަކިން ވެސް އަދި ގްރޫޕްތަކުގެ ތެރޭގައި ވެސް މުއާމަލާތް ކުރުމަށް ގިނައިން ވަޓްސްއެޕް ބޭނުން ކުރެ އެވެ. މަތީގައި ބަޔާންކުރެވުނު މި ބޮޑެތި ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ އިތުރުން ބެލިޒްގައި ދިރިއުޅޭ މީހުން ހިމެނޭ ގޮތަށް ދުނިޔޭގެ ގާތްގަނޑަކަށް ކޮންމެ ކަންކޮޅެއްގައި ތިބި މީހުން އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ އިތުރުން؛ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކަމަކީ ބެލަރޫސް ހިމެނޭ ގޮތަށް ދުނިޔޭގެ މަގުބޫލުކަން ހޯދާފައިވާ ޓިކްޓޮކް؛ ޒުވާން ޑިޖިޓަލް ޔޫޒަރުންގެ މެދުގައި އެންމެ ގަޔާވާ އަނެއް އެޕް ސްނެޕްޗެޓާއި، އެކި ޚިޔާލުތައް ނުވަތަ ޝައުގުވެރިކަން ހޯދައި، ހިއްސާކޮށް، ރައްކާކުރުމުގެ ޕްލެޓްފޯމެއްގެ ގޮތުގައި ހިދުމަތްކުރާ ޕިންޓްރެސްޓް އެވެ. އާ ޕްލެޓްފޯމްތައް އުފެދި، އެހެން ޕްލެޓްފޯމްތައް މަދުވުމުން، ބެލިޒްގައި ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތައް ލިބޭނެ ގޮތް ބަދަލުވެދާނެކަން ފާހަގަކުރަމެވެ.

ސިނާއަތުގެ ބޮޑެތި ޖަމިއްޔާތަކެވެ

ކެރިބިއަން ކަނޑުގެ އިރުމަތީ އައްސޭރީގައި އޮންނަ މެދުތެރޭ އެމެރިކާގެ ގައުމެއް ކަމަށްވާ ބެލިޒްގައި އިގްތިސާދުގެ އެކި ދާއިރާތައް ތަމްސީލުކުރާ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ސިނާއީ ޖަމިއްޔާތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. ބެލިޒްގެ މައިގަނޑު ބައެއް ސިނާއަތުގެ ޖަމިއްޔާތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ؛ 1. ބެލިޒް ޓޫރިޒަމް އިންޑަސްޓްރީ އެސޯސިއޭޝަން (ބީޓީއައިއޭ) - ބީޓީއައިއޭ އަކީ ބެލިޒްގެ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާ ތަމްސީލުކުރާ ކުންފުންޏެކެވެ. އެ ކުންފުނީގެ މިޝަނަކީ ދެމެހެއްޓެނިވި ފަތުރުވެރިކަމުގެ އުސޫލުތައް ކުރިއެރުވުމާއި ސިނާއަތަށް ފައިދާހުރި ސިޔާސަތުތަކަށް ބަދަލު ގެނައުމަށް ވަކާލާތު ކުރުމެވެ. ވެބްސައިޓް: www.btia.org އެވެ 2. ބެލިޒް ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސް އެންޑް އިންޑަސްޓްރީ (ބީސީސީއައި) - ބީސީސީއައި އަކީ ވިޔަފާރި، އުފެއްދުންތެރިކަން، ހިދުމަތް، އަދި ދަނޑުވެރިކަން ހިމެނޭ ގޮތަށް ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ސިނާއަތްތައް ތަމްސީލުކުރާ ބެލިޒްގެ އެންމެ ދުވަސްވީ އެއް ވިޔަފާރި ޖަމިއްޔާއެވެ. އެއީ ވިޔަފާރި ތަރައްގީ ކުރުމަށް ކުރިއެރުވުމާއި މެމްބަރުންގެ މަސްލަހަތަށް ވަކާލާތުކުރާ ކުންފުންޏެކެވެ. ވެބްސައިޓް: www.belize.org އެވެ 3. އެސޯސިއޭޝަން އޮފް ޕްރޮޓެކްޓެޑް އޭރިއާސް މެނޭޖްމަންޓް އޮގަނައިޒޭޝަންސް (އޭޕީއޭއެމްއޯ) - އަޕާމޯ އަކީ ބެލިޒްގައި ހިމާޔަތްކޮށްފައިވާ ސަރަހައްދުތައް ބެލެހެއްޓުމާއި ތިމާވެށި ހިމާޔަތްކުރުން ކުރިއެރުވުމުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ އެކިއެކި ޖަމިއްޔާތައް އެއްކޮށްލާ ޖަމިއްޔާތަކެކެވެ. އެއީ ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ބެލެހެއްޓުމުގެ އުސޫލުތަކާއި މުޖުތަމައުގެ ބައިވެރިވުމުގެ ތެރެއިން ބަޔޯޑައިވަރސިޓީ ރައްކާތެރިކުރުމަށް މަސައްކަތްކުރާ ކުންފުންޏެކެވެ. ވެބްސައިޓް: www.apamobelize.org އެވެ 4. ބެލިޒް އެގްރޯ ޕްރޮޑަކްޓިވް ސެކްޓަރ ގްރޫޕް (އޭއެސްޖީ) - އޭއެސްޖީ އަކީ މި ދާއިރާގެ ތެރޭގައި އުފެއްދުންތެރިކަމާއި، ވާދަވެރިކަމާއި، ދެމެހެއްޓެނިވިކަން އިތުރުކުރުމުގެ މަޤްޞަދުގައި ބެލިޒްގައި ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތެރިންނާއި އެގްރޯ އިންޑަސްޓްރީތައް ތަމްސީލުކުރާ ކުންފުންޏެކެވެ. 5.ބެލިޒް ހޮޓެލް އެސޯސިއޭޝަން(ބީއެޗްއޭ) ބީއެޗްއޭގެ އަމާޒަކީ މާކެޓިން ސަޕޯޓް ކޮލިޓީ އެޝުއަރެންސް ސްޓޭންޑަޑްސް ފޯރުކޮށްދީ، އަދި ހޮސްޕިޓަލިޓީ ސެކްޓަރުގެ ތެރޭގައި ކުރިއެރުންތަކަށް ބާރުއަޅާ ސިޔާސަތުތަކަށް ވަކާލާތުކޮށް ހޮޓެލިއަރުންނަށް އެހީތެރިވުމެވެ. ވެބްސައިޓް:www.bha.bz 6.ބެލިޒް އެކްސްޕޯޓަރސް އެސޯސިއޭޝަން މުހިންމު ގޮތެއްގައި އެކްސްޕޯޓަރުން އެކުލެވޭ ޖަމިއްޔާއެއްގެ ގޮތުގައި، މި ޖަމިއްޔާއިން ފޯކަސް ކުރަނީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ މާކެޓްތަކުގެ ތެރެއިން މުދަލުގެ އުފެއްދުންތައް، ކަނޑުމަހުގެ ބާވަތްތައް،ރަމް، އަދި ގަމީސް ފަދަ، އާ ސަރަޙައްދުތަކަށް ފުރުޞަތުތައް ދެނެގަތުމަށެވެ. ވެބްސައިޓް:bzea.bz މިއީ ބެލިޒްގައި ޙާޟިރުވެފައިވާ ސިނާޢަތުގެ ޖަމްޢިއްޔާތަކުގެ މަދު މިސާލުތަކެކެވެ؛ ވަކި ދާއިރާތަކަށް ޚާއްޞަ އެހެން ދާއިރާތަކެއް ވެސް ހުރެދާނެއެވެ. ނޯޓް: މި ވެބްސައިޓްތައް ވަގުތު ފާއިތުވަމުންދާ ވަރަކަށް ތަފާތުވެދާނެ ކަމުން މި ޖަމިއްޔާތަކުގެ މިހާރުގެ އަދި އަޕްޑޭޓް ކުރެވިފައިވާ ވެބްސައިޓްތައް ސަރޗް އިންޖީނެއް މެދުވެރިކޮށް ހޯދުމަކީ ރަނގަޅު ގޮތެކެވެ.

ވިޔަފާރިއާއި ވިޔަފާރީގެ ވެބްސައިޓްތަކެވެ

ބެލިޒް އަކީ މެދުތެރޭ އެމެރިކާގައި އޮންނަ ކުޑަ ގައުމެއް ކަމަށާއި، ރީތި ގޮނޑުދޮށްތަކާއި، ތަފާތު ވަލު ޖަނަވާރުތަކާއި، ދިރުމެއް ހުރި ސަގާފަތުގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު ގައުމެކެވެ. ބެލިޒްގެ އިގްތިސާދާއި ވިޔަފާރިއާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ހޯދަން ބޭނުންނަމަ އަގުހުރި ވިސްނުންތަކެއް ލިބިގެންދާނެ ބައެއް ވެބްސައިޓްތައް އެބަހުއްޓެވެ. މިއީ ބެލިޒްގެ އިގްތިސާދީ އަދި ވިޔަފާރީގެ މުހިންމު ބައެއް ވެބްސައިޓްތަކެވެ. 1. ބެލިޒް ޓްރޭޑް އެންޑް އިންވެސްޓްމަންޓް ޑިވެލޮޕްމަންޓް ސާވިސް (ބެލްޓްރޭޑް) - މިއީ ބެލިޒްގެ އިޤްތިޞާދީ ތަރައްޤީގެ ދާއިރާއިން ކުރިއަރާފައިވާ އިދާރާ ބެލްޓްރޭޑްގެ ރަސްމީ ވެބްސައިޓެވެ. އެއީ އިންވެސްޓްމަންޓް ފުރުސަތުތަކާއި، ވިޔަފާރިއަށް އެހީތެރިވުމުގެ ހިދުމަތްތަކާއި، އެކްސްޕޯޓް ޕްރޮމޯޝަން ޕްރޮގްރާމްތަކާއި، މާކެޓް ރިސާޗް ރިޕޯޓްތަކާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދިނުމެވެ. ވެބްސައިޓް: http://www.belizeinvest.org.bz/ 2. ސެންޓްރަލް ބޭންކް އޮފް ބެލިޒް - ބެލިޒްގެ މަރުކަޒީ މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީއެއްގެ ގޮތުގައި މި ވެބްސައިޓުން އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓާއި، މަނިޓަރީ ޕޮލިސީތަކާއި، ފައިނޭންޝަލް ސްޓެބިލިޓީ ރިޕޯޓްތަކާއި، އިންފްލޭޝަން ރޭޓާ ބެހޭ ތަފާސްހިސާބުތަކާއި، އިގްތިސާދީ އިންޑިކޭޓަރސް ފަދަ މައުޟޫޢުތަކުގެ މުއްސަނދި މަޢުލޫމާތު ލިބިގެންދެއެވެ. ވެބްސައިޓް: http://www.centralbank.org.bz/ 3. މިނިސްޓްރީ އޮފް އިކޮނޮމިކް ޑިވެލޮޕްމަންޓް އެންޑް ޕެޓްރޯލިއަމް: މި ސަރުކާރުގެ ޑިޕާޓްމަންޓުގެ ވެބްސައިޓުން ބެލިޒްގައި އިޤްތިޞާދީ ކުރިއެރުމާއި ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްޤީގެ މަސައްކަތްތަކާ ގުޅޭ ސިޔާސަތުތަކުގެ މަޢުލޫމާތު ލިބިގެންދެއެވެ. އެއީ އެގްރިކަލްޗަރ އެންޑް ފިޝަރީޒް ސެކްޓަރ ޑިވެލޮޕްމަންޓް ޕްލޭންތައް ފަދަ ދާއިރާތައް؛ ހަކަތައާ ބެހޭ ސިޔާސަތުގެ އިސްނެގުމެއް؛ ޕެޓްރޯލިއަމް ހޯދުން؛ އިންވެސްޓްމަންޓް އިންސެންޓިވްސް ފަދަ ކަންކަމެވެ. ވެބްސައިޓް: https://mineconomy.gov.bz/ 4. ބެލިޒްގެ ސްޓެޓިސްޓިކަލް އިންސްޓިޓިއުޓް - މިއީ އާބާދީގެ ޑިމޮގްރަފިކްސް، އިކޮނޮމިކް އިންޑިކޭޓަރސް (ޖީޑީޕީ ގްރޯތް ރޭޓް)، ވަޒީފާގެ ތަފާސްހިސާބު ފަދަ ތަކެތި. ވެބްސައިޓް: http://www.sib.org.bz/ 5.ބެލިޒް ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސް އެންޑް އިންޑަސްޓްރީ - ބީސީސީއައި ތަމްސީލުކުރަނީ އެތެރޭގެ އެކި ދާއިރާތަކުގެ ވިޔަފާރިތައް ޓޫރިޒަމް އެންޑް ހޮސްޕިޓަލިޓީ ހިމެނޭ ގޮތަށް ބެލިޒް، ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް/ޚިދުމަތްތައް، އުފެއްދުންތެރިކަން ފަދަ ކަންކަމެވެ. މި ސައިޓުން މެމްބަރުންނަށް ޑައިރެކްޓަރީ،އިވެންޓް ކެލެންޑަރ،ވިޔަފާރި ވަސީލަތްތައް ފޯރުކޮށްދެއެވެ އަދި އެނޫންވެސް އެތައް ބައެކެވެ. ވެބްސައިޓް:http://belize.org/ 6.ބެލްޓްރޭޑް- ބެލްޓްރޭޑް އިން ލޯކަލް ވިޔަފާރިތަކާއެކު ފުޅާދާއިރާއެއްގައި މަސައްކަތް ކުރަނީ ވިޔަފާރިވެރިން އާލާކުރުމަށް،އަދި ސްޓްރެޓެޖީތައް ޕްރޮމޯޓް ކުރުމަށް ކަމަށް... increase competitiveness,research innovative business opportunities.ސަރުކާރުން ފައިސާ ދީގެން ހިންގާ މި ޖަމިއްޔާއިން ވަނީ ކުދި ވިޔަފާރި ތަރައްޤީ ކުރުމުގެ މަރުކަޒު،އެކްސްޕޯޓް-ބެލިޒް،އިންވެސްޓް ބެލިޒް ފަދަ ޕްރޮގްރާމްތައް އޭގެ ދަށުން ރާވާފައެވެ. ވެބްސައިޓް:http://www.belizeinvest.org.bz/ މި ވެބްސައިޓްތަކުން ބެލިޒްގެ އިގްތިސާދީ އަދި ވިޔަފާރީގެ މަންޒަރު ދެނެގަންނަން ބޭނުންވާ ކޮންމެ މީހަކަށް ވެސް އަގުހުރި ވަސީލަތްތައް ލިބިގެންދެ އެވެ. އެއީ އިންވެސްޓްމަންޓް ފުރުސަތުތަކާއި މާކެޓް ރިސާޗާއި ސަރުކާރުގެ ސިޔާސަތުތަކާއި އިސްނެގުމާއި ބެހޭ މައުލޫމާތުގެ އިތުރުން ވިޔަފާރީގެ ނިންމުންތަކަށް އެހީތެރިވުމަށް ތަފާސްހިސާބު ޑޭޓާ ފޯރުކޮށްދޭ ތަންތަނެވެ.

ޓްރޭޑް ޑޭޓާ ކިއުއަރީ ވެބްސައިޓްތަކެވެ

ބެލިޒް އަކީ މެދުތެރޭ އެމެރިކާގައި އޮންނަ ކުޑަ ނަމަވެސް ކުރިއަރަމުން އަންނަ އިގްތިސާދެއް އޮންނަ ގައުމެކެވެ. އެއީ ދަނޑުވެރިކަމާއި، ފަތުރުވެރިކަމާއި، އޮފްޝޯ ބޭންކިންގ ފަދަ ތަފާތު ސިނާއަތްތަކުގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު ތަނެކެވެ. މިއީ ބެލިޒްގެ ޓްރޭޑް ޑޭޓާ ހޯދޭނެ ބައެއް ވެބްސައިޓްތަކެވެ. 1. ސްޓެޓިސްޓިކަލް އިންސްޓިޓިއުޓް އޮފް ބެލިޒް (އެސްއައިބީ) - ސްޓެޓިސްޓިކަލް އިންސްޓިޓިއުޓް އޮފް ބެލިޒްގެ ރަސްމީ ވެބްސައިޓުން އެގައުމުގެ ވިޔަފާރީގެ ފުރިހަމަ ތަފާސްހިސާބުތައް ފޯރުކޮށްދެއެވެ. އެމީހުންގެ ޑޭޓާބޭސްއަށް ވަދެ ވަކި ވިޔަފާރީގެ މައުލޫމާތު ހޯދުމަށް އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓް https://www.statisticsbelize.org.bz/ އަށް ޒިޔާރަތް ކުރައްވާށެވެ. 2. ސެންޓްރަލް ބޭންކް އޮފް ބެލިޒް - ސެންޓްރަލް ބޭންކް އޮފް ބެލިޒް އަކީ ވިޔަފާރީގެ މައުލޫމާތު ހިމެނޭ ގޮތަށް އެގައުމުގެ އިގްތިސާދީ ހަރަކާތްތަކާ ގުޅޭ މައުލޫމާތު އެއްކޮށް ޝާއިއުކުރާ ކުންފުންޏެކެވެ. މި މަޢުލޫމާތު އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓް https://www.centralbank.org.bz/ އިން ލިބިވަޑައިގަންނަވާނެއެވެ. 3. އެކްސްޕޯޓް.ގޯވް - މިއީ ބެލިޒް ހިމެނޭ ގޮތަށް ދުނިޔޭގެ އެކި ޤައުމުތަކުގެ މާކެޓް ރިސާރޗް އަދި ޓްރޭޑް ޑޭޓާ ފޯރުކޮށްދޭ އެމެރިކާގެ ޑިޕާޓްމަންޓް އޮފް ކޮމާސް އިން ފޯރުކޮށްދޭ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. އެމެރިކާއާއި ބެލިޒްއާ ދެމެދު ދެގައުމުގެ ވިޔަފާރީގެ ތަފާސްހިސާބުތަކާ ބެހޭ ގޮތުން އެމީހުންގެ ޑޭޓާބޭސް ހޯދުމަށް https://www.export.gov/welcome-believe އަށް ޒިޔާރަތް ކުރައްވާ. 4. އދ.ގެ ކޮމްޓްރޭޑް - އދ. އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓް https://comtrade.un.org/data/ އަށް ވަދެ ބެލިޒް އާއި ގުޅުންހުރި އިމްޕޯޓް އަދި އެކްސްޕޯޓާ ގުޅޭ ޑޭޓާ ވަކިން ހޯދުމަށް ވަދެވޭނެއެވެ. 5. އިންޓަރނޭޝަނަލް ޓްރޭޑް ސެންޓަރ (އައިޓީސީ) - އައިޓީސީގެ ޓްރޭޑްމެޕް ޕްލެޓްފޯމް (https://trademap.org/) މެދުވެރިކޮށް އިމްޕޯޓް/އެކްސްޕޯޓްގެ ތަފްސީލީ ތަފާސްހިސާބުތައް ލިބިދެއެވެ. ފަސޭހައިން "ގައުމު" ހޮވައި، ދެން "ބެލިޒް" ހޮވައިގެން ޑްރޮޕް ޑައުން މެނޫތަކުން އޭގެ ޓްރޭޑިން ޕާޓްނަރުންނާ ބެހޭ ފުރިހަމަ މައުލޫމާތު، ޕްރޮޑަކްޓް ކެޓަގަރީ/އަހަރަށް އެކްސްޕޯޓް/އިމްޕޯޓް ވެލިއުސް، އަދި އެހެނިހެން އިންޑިކޭޓަރުތައް ލިބޭނެއެވެ. މި ވެބްސައިޓްތަކުން ބެލިޒްގެ ވިޔަފާރީގެ ޑޭޓާއާ ގުޅޭ ގޮތުން ތަފާތު ފެންވަރުގެ ތަފްސީލު ލިބޭކަން ހަނދާން ކުރާށެވެ؛ އެހެންކަމުން ކޮންމެ އެއްޗެއް ވެސް ތިމާގެ ވަކި ބޭނުންތަކަށް ބަލައިގެން ހޯދުމަކީ ރަނގަޅު ގޮތެކެވެ.

ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ

ބެލިޒް އަކީ މެދުތެރޭ އެމެރިކާގައި އޮންނަ، ރީތި ބިންތަކާއި މުއްސަނދި ސަގާފީ ތަރިކަތަކުގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު ގައުމެކެވެ. އެހެން ގައުމުތަކާ އަޅާބަލާއިރު ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ސަބަބުން އެހާ މަޝްހޫރު ނުވެދާނެ ނަމަވެސް، އަދިވެސް މަދު ގޮތްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. 1. ބިޒެކްސް: ބިޒެކްސް (www.bizex.bz) އަކީ ބެލިޒްގައި ތަފާތު ސިނާއަތްތަކުގެ ވިޔަފާރިތައް ގުޅުވައިދޭ ފުރިހަމަ ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމްގައި ޕްރޮޑަކްޓް ލިސްޓިންގްސް، ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީ، ނެޓްވޯކިންގ ފުރުސަތުތަކާއި، ޓްރޭޑް އިވެންޓްތަކާއި މައުރަޒުތަކާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ފަދަ ފީޗާސްތައް ލިބެން ހުރެއެވެ. 2. ބެލިޒް ޓްރޭޑް: ބެލިޒް ޓްރޭޑް (www.belizetrade.com) އަކީ ބެލިޒްގެ ވިޔަފާރިތަކާއި ބައިނަލްއަޤްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކުގެ މެދުގައި ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރި ކުރިއެރުވުމަށް ޚާއްޞަކޮށް ފަރުމާކޮށްފައިވާ އޮންލައިން މާކެޓެކެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމަކީ ވިޔަފާރީގެ މުއާމަލާތްތަކާއި، އެކްސްޕޯޓް/އިމްޕޯޓް އޮޕަރޭޝަންތަކަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ އަދި ތަފާތު ދާއިރާތަކުގެ އުފެއްދުންތަކާއި ހިދުމަތްތައް ދައްކާލާ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. 3. ކަނެކްޓްއެމެރިކާސް - މާކެޓްޕްލޭސް: ހަމައެކަނި ބެލިޒްއަށް ފޯކަސް ނުކުރި ނަމަވެސް، ކަނެކްޓްއެމެރިކާސް (www.connectamericas.com) އަކީ ލެޓިން އެމެރިކާއާއި ކެރިބިއަން ސަރަހައްދުގެ ވިޔަފާރިތައް ދުނިޔޭގެ ޕޮޓެންޝަލް ޕާޓްނަރުންނާ ގުޅުވައިދޭ ސަރަހައްދީ ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމެއްގެ ގޮތުގައެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމަކީ މާކެޓް ރިސާޗާއި، ވިޔަފާރީގެ ފުރުސަތުތަކާއި، ފައިނޭންސިން އޮޕްޝަންތަކާއި، ވިޔަފާރިވެރިންގެ މެދުގައި ސީދާ މުއާމަލާތް ކުރެވޭނެ ގޮތް ފަހިކޮށްދޭ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. 4. އެކްސްޕޯޓްހަބް: އެކްސްޕޯޓްހަބް (www.exporthub.com) އަކީ ދުނިޔޭގެ އެކި ޤައުމުތަކުގެ ސަޕްލައި ކުރާ ފަރާތްތައް ހިމެނޭ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ބީ2ބީ މާކެޓްޕްލޭސްއެކެވެ. އެއީ ވިޔަފާރިތަކަށް އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތައް ނުވަތަ ހިދުމަތްތައް ދައްކާ ޕްރޮފައިލްތައް އުފެއްދުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދާއިރު، ބޯޑަރު ހުރަސްކޮށް ގަންނަން ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކަށް ވެސް އެކްސެސް ފޯރުކޮށްދިނުމެވެ. 5. ގްލޯބަލްޓްރޭޑް.ނެޓް: ގްލޯބަލްޓްރޭޑް.ނެޓަކީ ބެލިޒްގެ ތެރޭގައި ނުވަތަ އެއާ ގުޅުންހުރި ކޮންސަލްޓިންގ ފަރުމާތައް ނުވަތަ ލޮޖިސްޓިކްސް ޕްރޮވައިޑަރުން ފަދަ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރީގެ އެހީތެރިކަމުގެ ޚިދުމަތްތަކަށް ޚާއްޞަ ޕްރޮފެޝަނަލުންގެ ގްލޯބަލް ނެޓްވޯކެކެވެ (www.globaltrade.net/belize). މަތީގައި ބަޔާންކުރެވުނު އެހެން މާކެޓްތަކެކޭ އެއްފަދައިން ޚުދު ބީ2ބީ މާކެޓްޕްލޭސްއެއް ހަރުކަށިކޮށް ނޫން ނަމަވެސް؛ މި ވެބްސައިޓުގައި އެއާ ޚިލާފަށް ޝައުޤުވެރިވާ ކުންފުނިތަކަށް ބޯޑަރު ހުރަސްކޮށް މުޢާމަލާތްތައް ކުރުމަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ ރާއްޖޭގެ ތެރޭގައި ހިންގާ ޕްރޮފެޝަނަލް ސާވިސް ޕްރޮވައިޑަރުން ލިސްޓްކޮށްފައިވެއެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމްތައް ޓާގެޓް އޮޑިއެންސްގެ ގޮތުން ނުވަތަ ވަކިން ބެލިޒްގެ ފަރާތްތަކާ ގުޅޭ ކަވަރޭޖްގެ ދާއިރާގެ ގޮތުން ތަފާތުވެދާނެ ނަމަވެސް؛ އެމީހުންގެ އަމާޒަކީ ބީ2ބީ ގުޅުންތައް އާލާކޮށް، އެއްގޮތަކަށް ނުވަތަ އަނެއްގޮތަކަށް ވިޔަފާރިއަށް މަގުފަހިކުރުމެވެ. ބެލިޒްގެ ތެރޭގައި ވިޔަފާރީގެ ވަކި ބޭނުންތަކަށް އެންމެ އެކަށީގެންވާ ޕްލެޓްފޯމެއް ކަނޑައެޅުމަށްޓަކައި އިތުރު ދިރާސާތަކާއި ތަހުލީލުތައް ކުރުމަކީ ރަނގަޅު ގޮތެކެވެ.
//