TogTok

ޤައުމުގެ އޯވަރވިއު
ގައުމީ ފައިސާ
އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް
މުހިންމު ބަންދު ދުވަސްތަކެވެ
ޚާރިޖީ ވިޔަފާރީގެ ޙާލަތު
މާކެޓް ޑިވެލޮޕްމަންޓް ޕޮޓެންޝަލް
ބާޒާރުގައި ހޫނު ވިއްކާ އުފެއްދުންތަކެވެ
ކަސްޓަމަރުންގެ ސިފަތަކާއި ތަބޫކު
ކަސްޓަމްސް މެނޭޖްމަންޓް ސިސްޓަމް
އިމްޕޯޓް ޓެކްސްގެ ސިޔާސަތުތައް
އެކްސްޕޯޓް ޓެކްސްގެ ސިޔާސަތުތައް
އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ބޭނުންވާ ސެޓްފިކެޓްތައް
ރެކޮމެންޑް ކުރެވިފައިވާ ލޮޖިސްޓިކްސް
ގަންނަ ފަރާތް ތަރައްޤީ ކުރުމަށް ޗެނަލްތައް

ރަސްމީކޮށް ފެޑެރޭޝަން އޮފް ސެއިންޓް ކްރިސްޓޮފަރ އެންޑް ނެވިސްގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ކެރިބިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ޑައުއަލް އައިލެންޑް ގައުމެކެވެ. ޖުމްލަ ބިމުގެ ސަރަހައްދަކީ ގާތްގަނޑަކަށް 261 އަކަކިލޯމީޓަރު ކަމަށްވާއިރު، މިއީ އެމެރިކާގެ އެންމެ ކުދި އެއް ޤައުމެވެ. މިގައުމު އެކުލެވިގެންވަނީ މައިގަނޑު ދެ ޖަޒީރާއެއް ކަމަށްވާ ސެއިންޓް ކިޓްސް (ސެއިންޓް ކްރިސްޓޮފަރ ވެސް ކިޔައެވެ) އާއި ނެވިސް އެވެ. މި ޖަޒީރާތަކަކީ އަލިފާންގަނޑު އުފެދިފައިވާ ޖަޒީރާތަކެއް ކަމަށާއި، މި ޖަޒީރާތަކަކީ ގުދުރަތީ ރީތިކަމުގެ ގޮތުން މަޝްހޫރު ޖަޒީރާތަކެކެވެ. ފަހި ވިއްސާރަ ފަރުތަކާއި، ސާފު ގޮނޑުދޮށްތަކާއި، ޝަރަފުވެރި ފަރުބަދަތަކުގެ ސަބަބުން މި ޤައުމަކީ ފަތުރުވެރިންގެ މަގުބޫލު މަންޒިލެކެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަށް އިނގިރޭސިވިލާތުން މިނިވަންކަން ލިބުނީ 1983 ވަނަ އަހަރު ނަމަވެސް އަދިވެސް ކޮމަންވެލްތުގެ މެންބަރެއްގެ ގޮތުގައި ކުރީގެ އިސްތިއުމާރީ ބާރާއި ވަރުގަދަ ގުޅުމެއް ބާއްވަ އެވެ. ވެރިރަށް ސިޓީއަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އައިލެންޑްގައި އޮންނަ ބަސެޓެރެ އެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ އާބާދީއަކީ ގާތްގަނޑަކަށް 55،000 މީހުން ކަމަށް ލަފާކުރެވެ އެވެ. އިނގިރޭސި ބަހަކީ މުޅި ރާއްޖޭގައި ވާހަކަ ދައްކާ ރަސްމީ ބަހެވެ. އާބާދީގެ ގިނަ ބަޔަކު ތަބާވަނީ އެމީހުންގެ އަސާސީ ދީނެއްގެ ގޮތުގައި ކްރިސްޓިއަން ދީނެވެ. އިގްތިސާދީ ގޮތުން މި ޓްވިން އައިލެންޑް ގައުމަކީ ޖުމްލަ ޖީޑީޕީއަށް ވަރަށް ބޮޑު އެއްބާރުލުމެއް ލިބޭ އޮފްޝޯ ފައިނޭންޝަލް ސާވިސަސް އިންޑަސްޓްރީއާ އެކު ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާއަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ބަރޯސާވެފައިވާ ގައުމެކެވެ. ނަމަވެސް ކާޑުގެ ބާވަތްތަކަކީ އެމީހުންގެ ޕްރައިމަރީ އެކްސްޕޯޓްތަކުގެ ތެރެއިން އެއް އެކްސްޕޯޓަކަށް ވާތީ ލޯކަލް ދިރިއުޅުމަށް އެހީތެރިވުމުގައި ވެސް ދަނޑުވެރިކަމުގެ މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރެ އެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ފާހަގަކޮށްލެވޭ އެއް ކަމަކީ “ސިޓިޒަންޝިޕް ބައި އިންވެސްޓްމަންޓް ޔުނިޓް” (ސީއައިޔޫ) ގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ސިޓިޒަންޝިޕް ބައި އިންވެސްޓްމަންޓް ޕްރޮގްރާމް އެވެ. މި ޕްރޮގްރާމްގެ ދަށުން ފަރުދުންނަށް ސަރުކާރުން ކަނޑައަޅާފައިވާ ޝަރުތުތަކުގެ ތެރެއިން އިންވެސްޓްމަންޓެއް ހަދައިގެން ނުވަތަ ރިއަލް އެސްޓޭޓް ގަނެގެން ރައްޔިތުކަން ހޯދުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދެއެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު ސައިޒުން ކުޑަ ނަމަވެސް ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އިން ނޭވާލާން އުނދަގޫ ގުދުރަތީ މަންޒަރުތަކާއި މުއްސަނދި ސަގާފީ ތަރިކަތައް ހުރުމުން ތާރީހީ ޝައުގުވެރިކަމާ އެކު ހަމަޖެހުން ހޯދަން ދަތުރުވެރިންނަށް ޝައުގުވެރި މަންޒިލެކެވެ.

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ފައިސާގެ ހާލަތު ފުދޭވަރަކަށް ސީދާ އެވެ. އެގައުމުގެ ރަސްމީ ފައިސާގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރަނީ އިރުމަތީ ކެރިބިއަން ޑޮލަރު (އީސީ ޑޮލަރު) އެވެ. އަދި އިރުމަތީ ކެރިބިއަން ސަރަހައްދުގެ އެހެން ބައެއް ގައުމުތަކުގެ ރަސްމީ ފައިސާ ކަމަށްވާ އެންގިއުލާ، ޑޮމިނިކާ، ގްރެނާޑާ، މޮންޓްސެރާޓް، ސެއިންޓް ލޫސިއާ، އަދި ސެއިންޓް ވިންސެންޓް އެންޑް ގްރެނޭޑައިންސް ފަދަ ގައުމުތަކުގެ ރަސްމީ ފައިސާ ވެސް އީސީ ޑޮލަރެވެ. އިރުމަތީ ކެރިބިއަން ޑޮލަރު އެމެރިކާ ޑޮލަރާ ޕެގްކޮށްފައިވަނީ 2.70 އީސީ ޑޮލަރުން 1 ޑޮލަރުގެ ފިކްސްޑް ރޭޓެއްގައެވެ. މާނައަކީ އިރުމަތީ ކެރިބިއަން ޑޮލަރަކީ ގާތްގަނޑަކަށް 0.37 ޑޮލަރާ އެއްވަރުގެ ޑޮލަރެކެވެ. ކޮއިންގެ ގޮތުން ބަލާއިރު، ސެންޓާއި ޑޮލަރުން ވެސް ލިބެން ހުންނަ ޑިނޮމިނޭޝަންތައް އެބަހުއްޓެވެ. ފައިސާ ފޮތިތައް އަންނަނީ 1 ސެންޓް، 2 ސެންޓް (މަދުން ނަމަވެސް ބޭނުން ކުރި ނަމަވެސް)، 5 ސެންޓް، 10 ސެންޓް، އަދި 25 ސެންޓްގެ އަގަކަށެވެ. މި ފައިސާ ފޮތިތަކަކީ އާންމުކޮށް ކުދިކުދި ގަތުމަށް ނުވަތަ ބަދަލު ގެނައުމަށް ބޭނުންކުރާ ފައިސާ ފޮތިތަކެކެވެ. ދައުރުވަމުންދާ ބޭންކްނޯޓްތަކުގެ ތެރޭގައި އީސީ ޑޮލަރު، 10 އީސީ ޑޮލަރު، 20 އީސީ ޑޮލަރު (މިހާރު ދިގުދެމިގެންދާ ގޮތަށް ޕޮލިމަރ ނޫޓުން ބަދަލުކުރަމުންދާ)، އީސީ ޑޮލަރު (ޕޮލިމަރ ނޫޓަށް ވެސް ބަދަލުވަމުންދާ)، އަދި 100 އީސީ ޑޮލަރު ހިމެނެއެވެ. މި ފައިސާ ފޮތިތަކުގެ ޑިޒައިންތަކުގައި ފާހަގަކޮށްލެވޭ ލޯކަލް ފިގަރސް ނުވަތަ ލޭންޑްމާކްތައް ދައްކުވައިދެއެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ، އުތުރު އެމެރިކާއާ ގާތްކަމާއި އިގްތިސާދީ ގުޅުންތަކުގެ ސަބަބުން ފަތުރުވެރިންނަށް ނުވަތަ ރިސޯޓްތަކަށް ކެޓަރިން ކުރާ ބައެއް ވިޔަފާރިތަކުން ގަބޫލުކުރެވިދާނެ ކަމެވެ؛ އެހެންނަމަވެސް ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ތެރޭގައި ދުވަހުން ދުވަހަށް ކުރާ މުއާމަލާތްތަކަށް މުހިންމު ގޮތެއްގައި އިރުމަތީ ކެރިބިއަން ޑޮލަރު ބޭނުން ކުރުމަށް ލަފާދެއެވެ. ދެ ޖަޒީރާގެ ބޮޑެތި ރަށްރަށުގައި ވެސް އޭޓީއެމް ފަސޭހައިން ފެނިގެންދާނެ – ސެއިންޓް.ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް – ވިސާ ނުވަތަ މާސްޓަރކާޑް އެކްސެސް ކާޑުތަކާއެކު ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކަށް ސީދާ އެމީހުންގެ އާންމު ބޭންކް އެކައުންޓް މުއާމަލާތްތަކާ ގާތްގަނޑަކަށް ގަޑިން ގަޑިން ގަވާއިދުން ބޭންކިން ގަޑިތަކުން ބޭރުގައި ފައިސާ ބޭނުންވާ ސައިޓްސީއަރުންނަށް ޖާގަ ލިބިގެންދެއެވެ.emphasize

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ގާނޫނީ ފައިސާއަކީ އިރުމަތީ ކެރިބިއަން ޑޮލަރު (އެކްސްސީޑީ) އެވެ. ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ފައިސާތަކާއެކު އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓަށް ބަލާއިރު، މިއީ ގާތްގަނޑަކަށް ބައެއް ރޭޓްތައް (2022 ވަނަ އަހަރުގެ ފެބްރުއަރީ މަހުގެ ނިޔަލަށް) އެވެ. 1 އެމެރިކާ ޑޮލަރު (ޔޫއެސްޑީ) = 2.70 އިރުމަތީ ކެރިބިއަން ޑޮލަރު (އެކްސްސީޑީ) 1 ޔޫރޯ (ޔޫރޯ) = 3.20 އިރުމަތީ ކެރިބިއަން ޑޮލަރު (އެކްސްސީޑީ) 1 އިނގިރޭސި ޕައުންޑް (ޖީބީޕީ) = 3.75 އިރުމަތީ ކެރިބިއަން ޑޮލަރު (އެކްސްސީޑީ) އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް އުފުލިދާނެކަން ފާހަގަކުރަމެވެ، އެހެންކަމުން ސީދާ މައުލޫމާތު ބޭނުންނަމަ އަބަދުވެސް ބޭންކުން ނުވަތަ އިތުބާރު ހުރި މާލީ މަސްދަރަކުން ތާރީޚީ ރޭޓްތައް ހޯދުމަކީ ރަނގަޅު ގޮތެކެވެ.

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ކެރިބިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. މި ޤައުމުގެ ސަޤާފަތާއި ތާރީޚާއި ސަޤާފަތަށް އަލިއަޅުވާލާ މުހިންމު ބައެއް އީދުތައް މުޅި އަހަރު ދުވަހު ފާހަގަކުރެއެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ބާއްވާ އެންމެ މުހިންމު އެއް ފެސްޓިވަލަކީ ކާނިވަލް އެވެ. ޑިސެމްބަރު-ޖެނުއަރީ މަހު ފާހަގަކުރާ ކާނިވަލްގައި ލޯކަލް ރައްޔިތުންނާއި ފަތުރުވެރިން ވެސް ދަމައިގަންނަނީ ކުލަކުލައިގެ ޕެރޭޑްތަކާއި ދިރުމެއް ހުރި ހެދުންތަކާއި ސަގާފީ މިއުޒިކާއި ނެށުން ފަދަ ކަންކަމެވެ. މި ފެސްޓިވަލްގައި ދައްކުވައިދެނީ ޤައުމުގެ އައިޑެންޓިޓީ ބައްޓަންކުރާ އެފްރިކާއާއި ޔޫރަޕްގެ ނުފޫޒުތަކުގެ ސަގާފީ ގުޅުންތަކެވެ. ފާހަގަކޮށްލެވޭ އަނެއް ކަމަކީ ކޮންމެ އަހަރެއްގެ ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގެ 16 ވަނަ ދުވަހު ބާއްވާ ގައުމީ ބަޠަލުންގެ ދުވަހެވެ. މިދުވަހު ޤައުމުގެ ތަރައްޤީއާއި ކުރިއެރުމަށް މުހިންމު ޙިއްޞާތަކެއް ކޮށްދެއްވާފައިވާ ބަޠަލުންނަށް ޝަރަފުވެރިކަން ދެއްވައެވެ. މި ހަރަކާތުގައި ސެއިންޓް ކިޓްސް އާއި ނެވިސްގެ ދެ ޖަޒީރާގެ ތާރީހީ ތަންތަނުގައި ބާއްވާ ރަސްމިއްޔާތުތަކާއި މި ގައުމީ ޝަރަފުވެރިންނަށް ޝަރަފުވެރިކަން ދިނުމުގެ ގޮތުން ތަގުރީރުތައް ކުރިއަށް ގެންދެ އެވެ. މިނިވަން ދުވަސް ފާހަގަކުރަނީ 1983 ވަނަ އަހަރު އިނގިރޭސި އިސްތިއުމާރީ ވެރިކަމުން ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަށް މިނިވަންކަން ލިބުނު ދުވަސް ފާހަގަކުރުމުގެ ގޮތުން ކޮންމެ އަހަރަކު ވެސް ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގެ 19 ވަނަ ދުވަހު އެވެ. ގުޑް ފްރައިޑޭ އަކީ އީސްޓާ ހަފްތާ ބަންދުގައި ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް ޖަޒީރާތަކުން ވެސް ފާހަގަކުރާ މުހިންމު ކްރިސްޓިއަން ޗުއްޓީއެކެވެ. އެއީ މާތް ބައިބަލްގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތަށް ކަލްވަރީ ފަރުބަދަމަތީގައި އީސާގެފާނު ޞަލީބަށް އަރުވާލެއްވުމުގެ ހަނދާނުގައި ބާއްވާ ތަނެކެވެ. މި ފެސްޓިވަލްތަކުގެ ސަބަބުން ސެއިންޓް ކިޓްސް އާއި ނެވިސްގެ މުއްސަނދި ތަރިކައަށް ކުޑަ ހިލަމެއް ލިބިގެންދާއިރު، އެމީހުންގެ ގައުމުގެ ކާމިޔާބީތަކާ މެދު ފަޚުރުވެރިކަމާއެކު ލޯކަލް ރައްޔިތުން އެއްތަނަކަށް އެއްވެ އުޅުމުގެ ފުރުސަތު ވެސް ލިބެ އެވެ. މި އީދު މުނާސަބަތުތަކުގައި މި ރީތި ކެރިބިއަން ގައުމަށް ޒިޔާރަތް ކުރިޔަސް ނުވަތަ ދިރިއުޅޭ ކަމުގައި ވިޔަސް، ޝައްކެއްވެސްނެތްގޮތުގައި ކުލަތަކާއި، މިއުޒިކާއި، ނެށުމުގެ ޝޯވތަކުން ފުރިފައިވާ ދިރުމެއް ހުރި މާހައުލެއް ތަޖުރިބާ ކުރެވޭނެއެވެ.

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ކެރިބިއަން ސަރަހައްދުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތައް މަދު އަދި އާބާދީ ކުޑަ މިގައުމުގެ އިގްތިސާދު ދެމެހެއްޓުމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ބަރޯސާވެފައިވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރިއަށެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ މައިގަނޑު އެކްސްޕޯޓްތަކުގެ ތެރޭގައި މެޝިނަރީތަކާއި އިލެކްޓްރޯނިކް އިކުއިޕްމަންޓްތަކާއި ކާޑުގެ ބާވަތްތަކާއި ދުންފަތާއި ކޮޓަން ފަދަ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް ހިމެނެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ކެމިކަލް، ބޭސް، އަދި އުފައްދާ މުދާ އެކްސްޕޯޓް ކުރެއެވެ. މި އުފެއްދުންތައް މުހިންމު ގޮތެއްގައި ވިއްކަނީ އެމެރިކާ، ކެނެޑާ، އިނގިރޭސިވިލާތް، އަދި އަވަށްޓެރި ކެރިބިއަން ގައުމުތައް ފަދަ ގައުމުތަކަށެވެ. އަނެއްކޮޅުން ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އިން އެގައުމުގެ އެތެރޭގެ ޑިމާންޑްތައް ފުއްދުމަށްޓަކައި ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި މުދާ އެތެރެ ކުރެ އެވެ. ރާއްޖޭގައި ބޮޑު ތެލުގެ ރިޒާވް ނެތުމުން ހަކަތައަށް ބޭނުންވާ ތެޔޮ އުފެއްދުންތައް ބޮޑެތި އިމްޕޯޓްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެ އެވެ. މުހިންމު އެހެން އިމްޕޯޓްތަކުގެ ތެރޭގައި ސީރިއަލްސް އާއި މަސް ފަދަ ކާބޯތަކެތީގެ އުފެއްދުންތަކުގެ އިތުރުން މެޝިނަރީ ހިމެނެ އެވެ. ވިޔަފާރީގެ ބައިވެރިންގެ ގޮތުން: ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި (2021 ވަނަ އަހަރުގެ ކުރިން) ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ޖުމްލަ ވިޔަފާރީގެ %40 ވަރަކަށް ވިޔަފާރި ކުރެވިފައިވަނީ އަވަށްޓެރި ކެރިކޮމް ޤައުމުތަކާ (ކެރިބިއަން ކޮމިއުނިޓީ) އެވެ. އަދި ކެނެޑާ (ޖުމްލަ ވިޔަފާރީގެ %15 ވަރަކަށް) ނުވަތަ ޗައިނާ (ޖުމްލަ ވިޔަފާރީގެ ގާތްގަނޑަކަށް %5) ފަދަ ކެރިކޮމް ނޫން ގައުމުތަކާ ވެސް ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތައް ގާއިމްކޮށްފައިވެ އެވެ. ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރި ކުރިއެރުވުމުގައި ވެސް ފަތުރުވެރިކަމަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ޖީޑީޕީއަށް ބޮޑު ދައުރެއް އަދާކުރާ އެއްޗެކެވެ. ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތަކީ ދިވެހިންނަށް ވަޒީފާގެ ފުރުސަތުތައް ފަހިކޮށްދީގެން އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުމަށް އިތުރަށް އެހީތެރިވާ ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ޝައުގުވެރިވާ ސިނާއަތެކެވެ. ނަމަވެސް ފާހަގަކުރަން މުހިންމީ ކޮވިޑް-19 ގެ ސަބަބުން ދުނިޔޭގެ ދަތުރުފަތުރަށް ބުރޫއެރުމުން ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނޭވިސް ހިމެނޭ ގިނަ ގައުމުތަކުން ދަތުރުފަތުރަށް ހުރަސްތަކެއް އަޅައި ފަތުރުވެރިކަމަށް ބަރޯސާވާ އިގްތިސާދަށް އަސަރުކޮށް ޖުމްލަކޮށް ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރި ދަށްވެފައިވާ ކަމަށެވެ ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނޭވިސް އިން އޯޕަން އިގްތިސާދެއް އޮތް ނަމަވެސް މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ބަރޯސާވެފައިވަނީ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތަކާއި އުފެއްދުންތެރި މުދާ އެކްސްޕޯޓްކުރުމަށް ބޭރުގެ މާކެޓްތަކަށެވެ އެއަށްވުރެ މާ ދުރަށް ޑިޕްލޮމެޓިކް ގުޅުންތައް ވެސް.

ކެރިބިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެއް ކަމަށްވާ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ބޭރުގެ ވިޔަފާރީގެ މާކެޓް ފުޅާކުރުމުގެ ފުރުސަތު ބޮޑު ގައުމެކެވެ. ފުރަތަމަ ކަމަކީ، އިރުމަތީ ކެރިބިއަން ސަރަހައްދުގައި އޮތް ސްޓްރެޓެޖިކް ލޮކޭޝަނުން ފައިދާ ލިބެއެވެ. އެއީ ކެރިބިއަންގެ ފުޅާ ސަރަހައްދާއި އެންޓިގޫއާ އާއި ބާބޫޑާ، ސެއިންޓް ލޫސިއާ، އަދި ޑޮމިނިކާ ފަދަ އަވަށްޓެރި ގައުމުތަކަށް ވަދެވޭނެ ދޮރެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. މި ގާތްކަމުން ވިޔަފާރީގެ ޕާޓްނަޝިޕްތަކާއި ސަރަހައްދީ އިގްތިސާދީ އިންޓަގްރޭޝަންގެ ފުރުސަތުތައް ލިބިގެންދެއެވެ. ދެވަނަ ކަމަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ޑިމޮކްރެޓިކް ވެރިކަމުގެ ނިޒާމަކާއެކު ސްޓޭބަލް ސިޔާސީ މާހައުލެއް އޮތް ތަނެކެވެ. މިއީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ އިންވެސްޓަރުންނަށް އިތުބާރު ލިބި، ބޭރުގެ ވިޔަފާރިތަކަށް ރާއްޖޭގައި ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތައް ގާއިމް ކުރުމަށް ހިތްވަރު ލިބޭ ކަމެކެވެ. މީގެ އިތުރުން، ވިޔަފާރީގެ ބައިވެރިންނަށް ޔަގީންކަން ލިބި، އިންސާފުވެރި ވިޔަފާރީގެ އުސޫލުތައް ކުރިއެރުވުމަށް ރަނގަޅަށް ތަރައްގީކޮށްފައިވާ ގާނޫނީ އޮނިގަނޑެއް ވެސް އެކުލެވިގެންވެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ސަރުކާރުން އަންނަނީ ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ހޯދުމަށް ކުރާ މަސައްކަތުގައި ހީވާގިކަމާއެކު ބައިވެރިވަމުންނެވެ. އެމީހުން ވަނީ ދަނޑުވެރިކަން ފަދަ ސަގާފީ ދާއިރާތަކުން ބޭރުގައި އެމީހުންގެ އިގްތިސާދު ތަފާތު ކުރުމަށް އަމާޒުކޮށްގެން ސިޔާސަތުތައް ތަންފީޒުކޮށްފަ އެވެ. ފަތުރުވެރިކަމާއި، އިންފޮމޭޝަން ޓެކްނޮލޮޖީގެ ހިދުމަތްތަކާއި، ތައުލީމީ ހިދުމަތްތަކާއި، އަދި މާލީ ހިދުމަތްތައް ފަދަ ދާއިރާތަކަށް ފޯކަސް ކުރުމަކީ އެމީހުންގެ އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ ގާބިލްކަން ފުޅާކުރުމަށް އާ މަގުތަކެއް ހުށަހަޅައިދޭ ކަމެކެވެ. މީގެ އިތުރުން، މެމްބަރު ޤައުމުތަކުގެ މެދުގައި ޓެރިފް ނައްތާލާ ނުވަތަ ކުޑަކުރާ ކެރިކޮމް (ކެރިބިއަން ކޮމިއުނިޓީ) ފްރީ ޓްރޭޑް އެގްރީމަންޓް ފަދަ ބައިނަލްއަޤްވާމީ އެކިއެކި އެއްބަސްވުންތަކުގެ ދަށުން އިސްތިސްނާ މާކެޓަށް ވަނުމުގެ ފައިދާ ޤައުމަށް ލިބެއެވެ. ކެނެޑާ އާއި ޔޫރަޕް ފަދަ ބޮޑެތި މާކެޓްތަކަށް ހިލޭ ވަދެވޭނެ ގޮތް ހެދުމުން، އެހެން ވާދަވެރިންނަށް ވުރެ ކުރިއެރުން ލިބިގެންދެއެވެ. މީގެ އިތުރުން،ސެއިންޓް ކިޓްސްގެ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތް ކުރިއަރަމުންދެއެވެ.ރީތި ގޮނޑުދޮށްތަކާއި، ލަގްޒަރީ ރިސޯޓްތަކާއި، އަދި އީކޯ ޓޫރިޒަމް އެޓްރެކްޝަންތަކަށް މަޝްހޫރު،ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުން ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތައް ޝައުގުވެރިވެއެވެ ސައްހަ ސަގާފީ އުފެއްދުންތައް،އެމީހުންގެ އެކްސްޕޯޓް އޮޕްޝަންތައް ފުޅާކުރުން. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ބޭރުގެ ވިޔަފާރީގެ މާކެޓް ތަރައްގީ ކުރުމަށް ވަރަށް ބޮޑު ގާބިލްކަމެއް އޮތް ކުންފުންޏެކެވެ. އެކްސްޕޯޓް ކެޕޭސިޓީ ކުރިއެރުވުން،އަދި ކުރިއަށް އޮތް އަހަރުތަކުގައި އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުން ދުއްވާލުން.

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ބޭރު ވިޔަފާރީގެ ބާޒާރުގައި އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް މުދާ ހޮވުމާ ބެހޭ ގޮތުން ވާހަކަ ދައްކާއިރު، ހޫނު ވިއްކާ އުފެއްދުންތައް ދެނެގަތުމަށް ބައެއް ކަންތައްތަކަށް ވިސްނަން ޖެހެ އެވެ. މުދާ ހޮވުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވާ ބައެއް ގައިޑްލައިންތައް ތިރީގައި މިވަނީއެވެ. 1. މާކެޓް ޑިމާންޑް: ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ކޮންސިއުމަރުންގެ ލޯކަލް ޕްރެފެރެންސްތަކާއި ބޭނުންތައް ދެނެގަތުން. ޑިމާންޑް ބޮޑު އުފެއްދުންތަކަކީ ކޮބައިކަން ދެނެގަތުމަށް މާކެޓް ރިސާޗް ކުރުން. 2. ސަގާފީ ގުޅުން: ރާއްޖޭގެ ސަގާފީ ކަންކަމާއި ސަގާފަތްތަކަށް ރިއާޔަތްކުރުން. އެމީހުންގެ ދިރިއުޅުމުގެ ވައްޓަފާޅިއާއި ރަހައާއި އާދަކާދައާ އެއްގޮތްވާ ގޮތަށް އުފެއްދުންތައް ހޮވާށެވެ. 3. ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސިނާއަތް: ފަތުރުވެރިންގެ މަގުބޫލު މަންޒިލެއްގެ ގޮތުގައި ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްއަށް ޒިޔާރަތްކުރާ ފަތުރުވެރިންނަށް ޚިދުމަތްދޭ އުފެއްދުންތަކަށް ފޯކަސް ކުރާށެވެ. 4. ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތައް: ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ހުރި ގިނަ ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތައް ކަމަށްވާ ކަނޑުމަސް (މަސް، ލޮބްސްޓަރ)، ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް (ދޮންކެޔޮ، ކާޑުގެ ބާވަތްތައް)، ނުވަތަ ގަސްގަހާގެހިން ހަދާ އޯގަނައިކް ކޮސްމެޓިކްސް ބޭނުންކުރުން. 5. އީކޯ ފްރެންޑްލީ ޕްރޮޑަކްޓްސް: ސިއްހަތަށް ސަމާލުކަންދޭ ކޮންސިއުމަރުންނަށް އަމާޒުކޮށްގެން ރީސައިކަލް މެޓީރިއަލްސް ނުވަތަ އޯގަނައިޒް ކާބޯތަކެތި ފަދަ އީކޯ ފްރެންޑްލީ މުދާ ހޮވައިގެން ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ކަންކަން ކުރިއެރުވުން. . 7. ވާދަވެރި ފައިދާ: ވާދަވެރި ކުރިއެރުމެއް ހުރި ތަކެތި ހޮވުމުގައި ރަމް އުފެއްދުން (ބްރިމްސްޓޯން ހިލް ރަމް) ނުވަތަ ޓެކްސްޓައިލްސް އުފެއްދުމުގެ ތަޖުރިބާ (ކެރިބިއަން ކޮޓަން) ފަދަ ލޯކަލް އިންޑަސްޓްރީތަކުގެ ވަރުގަދަ ކަންތައްތައް ލީވަރކުރުން. 8.ވިޔަފާރި އެއްބަސްވުންތައް: ކެނެޑާ ފަދަ އެހެން ޤައުމުތަކާއެކު ސެއިންޓް ކިޓްސް އާއި ނެވިސް އާއި ދެމެދު ވެފައިވާ އިސްތިސްނާ ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތައް (ކެރިބްކެން އެއްބަސްވުން) އެ އެއްބަސްވުންތަކުގެ ދަށުން ހޯދަން ބޭނުންވާ މުދާ ހުށަހަޅައިގެން ބޭނުންކުރުން. 9.ޓެކްނޮލޮޖީ ޑްރައިވަން ޕްރޮޑަކްޓްސް/ސަރވިސް - އައިޓީ ސާވިސަސް-އައުޓްސޯސިންގ ކެޕޭސިޓީ ފަދަ ޓެކްނޮލޮޖީ ޑްރައިވަން އިނޮވޭޓިވް އޮޕްޝަންސް ހޮވުމުން އައުޓްސޯސްޑް ސޮފްޓްވެއަރ ޑިވެލޮޕްމަންޓް ސާވިސަސް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ބައިނަލްއަޤްވާމީ މާކެޓްތަކުގެ ތެރޭގައި ކުރިއެރުމުގެ ފުރުޞަތު ފެނެއެވެ 10.ލޯކަލް ޕްރޮޑިއުސަރުން/މެނުފެކްޗަރސް އާއި ޕާޓްނަރޝިޕް ހެދުން- ލޯކަލް ރިސޯސްތަކާއި ތަޖުރިބާ އެއްކޮށްގެން އެއްބާރުލުންދީގެން ތަފާތު ޕްރޮޑަކްޓްތައް އުފެއްދުމަށްޓަކައި ލޯކަލް ޕްރޮޑިއުސަރުން ނުވަތަ އުފެއްދުންތެރިންނާ ޕާޓްނަރޝިޕް ޤާއިމުކުރުން. ހަނދާން ކުރާތި، މާކެޓްގެ ޓްރެންޑްތައް ގަވާއިދުން މޮނިޓަރ ކުރުމާއި، ކޮންސިއުމަރ ފީޑްބެކް، އަދި ބަދަލުވަމުން އަންނަ ޑިމާންޑަށް ބަލައިގެން ޕްރޮޑަކްޓް ސެލެކްޝަން އެޖެސްޓް ކުރުމަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ކާމިޔާބު ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރީގެ ވިޔަފާރިއެއް ދެމެހެއްޓުމަށް ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ.

ކެރިބިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޑައުއަލް އައިލެންޑް ގައުމެއް ކަމަށްވާ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ކަސްޓަމަރުންގެ ތަފާތު ސިފަތަކާއި ފާހަގަކޮށްލެވޭ ތަބޫކުތަކެއް ހުރެ އެވެ. ކަސްޓަމަރުންގެ ސިފަތައް: 1. އެކުވެރިކަން: ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ރައްޔިތުން މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ ހޫނު އަދި އެކުވެރި ޠަބީޢަތެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ގިނަ ފަހަރަށް ކަސްޓަމަރުންނާ ސަލާމް ކުރަނީ ހިނިތުންވުމަކާއި އެކު ހިތްގައިމު ވާހަކަތަކެއް ދައްކަމުންނެވެ. 2. އިޙްތިރާމްކުރުން: މިޤައުމުގެ ކަސްޓަމަރުން އިޙްތިރާމަށް އަގުދޭ. އެމީހުންގެ އިޖުތިމާޢީ ނުވަތަ އިޤްތިޞާދީ ޙާލަތަށް ބެލުމެއްނެތި، އިޙްތިރާމާއެކު މުޢާމަލާތް ކުރުމަކީ އެމީހުންގެ އަގުވަޒަންކުރާ ކަމެކެވެ. 3. ރިލެކްސްޑް ޕޭސް: ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ޖުމްލަ މާހައުލަކީ ޖަޒީރާ ދިރިއުޅުމުގެ ވައްޓަފާޅި ދައްކުވައިދޭ މާހައުލެކެވެ. ވިޔަފާރީގެ މުއާމަލާތްތަކުގައި ކަސްޓަމަރުން މާ ފަސޭހަ ގޮތަކަށް ކަންތައް ކުރަން އިސްކަންދެވިދާނެ އެވެ. ތަބޫކުތައް: 1. އެކަށީގެންނުވާ ހެދުން އެޅުން: ފިހާރަތަކަށް ނުވަތަ އާންމު ތަންތަނަށް، ޚާއްޞަކޮށް ދީނީ ތަންތަނަށް ޒިޔާރަތްކުރާއިރު ހެޔޮކޮށް ހެދުން އެޅުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ. ގޮނޑުދޮށް ނުވަތަ ރިސޯޓް ފަދަ ކަނޑައެޅިފައިވާ ސަރަހައްދުތަކުން ބޭރުގައި ހެދުން ނުވަތަ ފެތުމުގެ ހެދުން ހާމަކުރުން ފަދަ ކަންކަމުން ދުރުހެލިވާން ޖެހެ އެވެ. 2. މުސްކުޅިންނަށް އިޙްތިރާމް ކުޑަކުރުން: މުޖުތަމަޢުން މުސްކުޅިންގެ ޙިކުމަތާއި ތަޖުރިބާ ވަރަށް ފުންކޮށް އަގުކުރާތީ، ބޮޑެތި މީހުންނަށް އިޙްތިރާމް ކުޑަކުރުމަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ތަބޫކު ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެވެއެވެ. 3. ޒާތީ ޖާގައަށް އަރައިގަތުން: ދަޢުވަތެއް ނެތި މީހެއްގެ އަމިއްލަ ޖާގައަށް އަރައިގަތުމަކީ ރުޅިވެރިކަމެއް ނުވަތަ ވަދެގަތުން ކަމުގައި ދެކިދާނެއެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ކަސްޓަމަރުން އެކުވެރިކަމާއި އިހުތިރާމާއި ލުއި ދުވެލީގެ އަގުވަޒަން ކުރަނީ އެތަނުގައި ވިޔަފާރިތަކާއި ނުވަތަ ހިދުމަތްދޭ ފަރާތްތަކާ މުއާމަލާތް ކުރާއިރު އެއީ ސަގާފީ ތަބޫކުތަކަށް ސަމާލުކަން ދިނުމަށް އެހީތެރިވެދޭ ކަމެކެވެ ، ނުވަތަ ދައުވަތެއް ނެތި އަމިއްލަ ޖާގައަށް އަރައިގަތުމުން ވެސް ދުރުހެލިވާން ޖެހެނީ ލޯކަލް މީހުންނާ އެކު ހެޔޮ މުއާމަލާތްތައް ކަށަވަރު ކުރުމަށެވެ

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ކެރިބިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ގައުމެއް ކަމަށާއި، މިއީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް ކިޔާ ދެ ޖަޒީރާއެއް ހިމެނޭ ގައުމެކެވެ. މި ރީތި ގައުމަށް ޒިޔާރަތްކުރާއިރު، އެގައުމުގެ ކަސްޓަމްސް ގަވާއިދުތަކާއި ގައިޑްލައިންތަކަށް ހޭލުންތެރިވުމަކީ ކޮންމެހެން ބޭނުންތެރި ކަމެކެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ކަސްޓަމްސް މެނޭޖްމަންޓް ސިސްޓަމްގެ މަގުސަދަކީ ރައްޔިތުންނާއި ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކުގެ ސަލާމަތާއި ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުކުރުމެވެ. ރާއްޖެ އައުމުން ހުރިހާ ދަތުރުވެރިން ވެސް ރާއްޖެއަށް ގެންނަ އެއްވެސް މުދަލެއް ޑިކްލެއާ ކުރަން ޖެހޭއިރު، އޭގެ ތެރޭގައި 10،000 ޑޮލަރަށް ވުރެ ގިނަ ފައިސާ އީސްޓަން ކެރިބިއަން ޑޮލަރު (އެކްސްސީޑީ) ވެސް ހިމެނެ އެވެ. ބަޑި، ގަވާއިދާ ހިލާފު މަސްތުވާތަކެތި، ނުވަތަ ވަގު މުދާ ފަދަ ވަކި ތަކެއްޗަކީ ކަނޑައެޅިގެން މަނާކަމެކެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް ކަމަށްވާ ތާޒާ މޭވާ، ތަރުކާރީ، ނުވަތަ ގަސްގަހާގެހި ފަދަ ތަކެތި އެތެރެވުމަށް ވަކި ހުއްދަތަކެއް ބޭނުންވެދާނެ ކަމަށާއި އެއީ ޕެސްޓް ނުވަތަ ބަލިތަކާ މެދު ކަންބޮޑުވުންތަކެއް ހުރުމުންނެވެ. އެހެންކަމުން ދަނޑުވެރިކަމުގެ އެއްވެސް އެއްޗެއް އެކަށީގެންވާ ލިޔެކިޔުންތަކެއް ނެތި ނުގެންދިއުން ރަނގަޅެވެ. އަދި ދަތުރުކުރާ ފަރާތްތަކުން ޕާސްޕޯޓް ނުވަތަ އެނޫންވެސް ގަބޫލުކުރެވޭ އައިޑެންޓިފިކޭޝަން ކަރުދާސް ފަދަ ސައްހަ ދަތުރު ލިޔެކިޔުންތައް ވެސް ގެންދަން ޖެހެ އެވެ. މި ލިޔެކިޔުންތައް ރާއްޖެ އައުމާއެކު އިމިގްރޭޝަން އޮފިސަރުން ޗެކް ކުރާނެއެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އިން ފުރާއިރު ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކަށް ތިބޭ ދުވަސްވަރު ގަތް ވަކި ތަކެތީގެ ޑިއުޓީ ފްރީ އެލަވަންސް ލިބެ އެވެ. އަދި ގަތްކަމުގެ ހެއްކަކަށް ރަސީދުތައް ބެހެއްޓުމަށް ލަފާދެނީ ބޭނުންވެއްޖެނަމައެވެ. މީގެ އިތުރުން، އެކަށީގެންވާ ހުއްދައެއް ނެތި ލޯކަލް ކަލްޗަރަލް އާޓިފަކްޓްސް ނުވަތަ ތާރީޚީ ތަކެތި ރާއްޖެއިން ބޭރަށް އެކްސްޕޯޓްކުރުމަށް ހުރަސްއެޅިދާނެއެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ކަސްޓަމްސް ޗެކްޕޮއިންޓްތަކުގައި އޮމާން ޕްރޮސެސްއެއް ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށްޓަކައި: 1. ދަތުރުކުރުމުގެ ކުރިން ކަސްޓަމްސްގެ ގަވާއިދަށް އަހުލުވެރިވުން. 2. ޤައުމަށް ގެނެވޭ ހުރިހާ މުދަލެއް ތެދުވެރިކަމާއެކު އިޢުލާންކުރުން. 3. ބަޑި ނުވަތަ ގަވާއިދާ ހިލާފު މަސްތުވާތަކެތި ފަދަ މަނާ ތަކެތި ގެންދިއުމުން ދުރުހެލިވުން. 4. ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް ގެނައުމަށް ބޭނުންވާނަމަ ހުއްދަ ހޯދުން. 5. ދަތުރު ލިޔެކިޔުންތައް ހުރިހާ ވަގުތެއްގައިވެސް އަތުގައި ބެހެއްޓުން. 6. ތިބޭ ދުވަސްވަރު ޑިއުޓީ ފްރީކޮށް ގަންނަ ތަކެތީގެ ރަސީދުތައް ހިފެހެއްޓުން. 7. އެކަށީގެންވާ ހުއްދައެއް ނެތި ސަގާފީ ތަކެތި އެކްސްޕޯޓް ކުރަން މަސައްކަތް ނުކުރުން. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަށް ވަދެ ނުވަތަ ނުކުންނައިރު އެމީހުންގެ ކަސްޓަމްސް ޗެކްޕޮއިންޓްތަކުން މި ގައިޑްލައިންތަކަށް ތަބާވުމުން ލޯކަލް އޮތޯރިޓީތަކާ އެކު ކޮންމެހެން ދިމާވާ ދަތިތަކެއް ކުރިމަތިވުމުން ސަލާމަތްވެވޭނެ އެވެ.

ފެޑެރޭޝަން އޮފް ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ކެރިބިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. ރާއްޖެއަށް އަންނަ މުދަލުން އިމްޕޯޓް ޓެކްސް ނެގުމުގެ ވަކި ސިޔާސަތެއް ރާއްޖޭގައި ގެންގުޅެއެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އިން 2010 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ވެލިއު އެޑެޑް ޓެކްސް (ވެޓް) ގެ ނިޒާމެއް ގާއިމްކޮށްފައިވާއިރު، ވެޓް ކަނޑައަޅާފައިވަނީ ރާއްޖެއަށް އެތެރެކުރާ ގިނަ މުދަލާއި ހިދުމަތްތަކަށެވެ. ވެޓްގެ ސްޓޭންޑަރޑް ރޭޓް ކަނޑައަޅާފައިވަނީ %17 އަށެވެ. ވެޓްގެ އިތުރުން ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އިން ވެސް އިމްޕޯޓް ކުރާ ވަކި ތަކެތިން ކަސްޓަމްސް ޑިއުޓީ ނަގަ އެވެ. މި ޑިއުޓީތައް ތަފާތުވަނީ އެތެރެކުރާ އުފެއްދުމުގެ ބާވަތަށް ބަލައިގެންނެވެ. މިސާލަކަށް ބަނގުރާ، ދުންފަތުގެ ބާވަތްތައް، އުޅަނދުފަހަރު، ފަރުނީޗަރު، އިލެކްޓްރޯނިކްސް، ހެދުން، ފަދަ ތަކެތީގެ ވަކި ޑިއުޓީ ރޭޓްތަކެއް ކަނޑައެޅިފައިވެއެވެ. ކަސްޓަމްސް ޑިއުޓީގެ ރޭޓް %0 އާއި %80 އަށްވުރެ މަތީގެ ރޭޓްތަކެއް ހުންނައިރު، އާންމުކޮށް މިއަށްވުރެ މަތީ ރޭޓްތައް ދައްކަނީ ލަގްޒަރީ ތަކެތި ނުވަތަ ލޯކަލް ގޮތުން އުފައްދާ މުދަލަށެވެ. މި ރޭޓްތަކަށް ވަކިވަކިން ބަދަލު އަންނަނީ ސަރުކާރުގެ ގަވާއިދުތަކުގައި ނުވަތަ އެހެން ގައުމުތަކާއެކު ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތަކުގައިވާ ގޮތުގެ މަތިންނެވެ. ފާހަގަކޮށްލެވޭ ކަމަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އިން ވެސް ވަކި މިންގަނޑަކަށް ނުވަތަ ހާލަތަކަށް ބަލައިގެން އިމްޕޯޓް ކުރާ ވަކި އުފެއްދުންތަކަށް އެކި އިސްތިސްނާ ނުވަތަ ލުއިތައް ދޭ ކަމެވެ. މިސާލަކަށް، ލޯކަލް ދަނޑުވެރިކަމަށް އެހީތެރިވުމަށް ކުރާ މަސައްކަތުގެ ތެރެއިން، އޮށް ނުވަތަ ފަރުދާ ފަދަ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އިންޕުޓްތަކަށް ޑިއުޓީ ރޭޓް ދަށް ނުވަތަ އިސްތިސްނާ ލިބިދާނެ އެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްއަށް މުދާ އެތެރެކުރުމަށްޓަކައި، ވަކިވަކި ފަރުދުން ނުވަތަ ވިޔަފާރިތަކުން ކަސްޓަމްސްގެ ގަވާއިދުތަކަށް އަމަލުކުރަން ޖެހެނީ، އެމީހުންގެ އިމްޕޯޓްކުރާ އުފެއްދުންތައް އެންޓްރީ ކުރާ ހިސާބުގައި ޞަރީޙަކޮށް ޑިކްލެއާކޮށް، އެއަށް އަމަލުކުރާ ޓެކްސް ނުވަތަ ޑިއުޓީ ދައްކަމުންނެވެ.

ކެރިބިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެއް ކަމަށްވާ ފެޑެރޭޝަން އޮފް ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އިން އެކްސްޕޯޓް ކުރާ މުދަލުން ޓެކްސް ނެގުމުގެ ސިޔާސަތެއް ތަންފީޒު ކުރެ އެވެ. ރާއްޖެއަށް އާމްދަނީ ހޯދުމަށް މުހިންމު ގޮތެއްގައި ބަރޯސާވެފައިވަނީ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތަކާއި، އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ ސިނާއަތާއި، ފަތުރުވެރިކަމުގެ މައްޗަށެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އިން ވެސް އެހެން ގިނަ ގައުމުތަކެކޭ އެއްފަދައިން އެކްސްޕޯޓް ކުރާ މުދަލުން ޓެކްސް ނަގަނީ އެތެރޭގެ އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުން އިތުރުކުރުމަށެވެ. ވަކި ޓެކްސް ރޭޓްތައް ތަފާތުވަނީ އެކްސްޕޯޓްކުރާ އުފެއްދުމުގެ ބާވަތަށް ބަލައިގެންނެވެ. ކާޑުގެ ބާވަތްތައް، ދޮންކެޔޮ، އަދި ތަރުކާރީ ފަދަ ދަނޑުވެރިކަމުން އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގައި ޓެކްސް ނެގުމުގެ ވަކި ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅަން ޖެހެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ރާއްޖޭގައި އުފައްދާ އުފެއްދުންތެރި މުދަލަށް ވެސް އެކްސްޕޯޓް ޓެރިފް ނަގަ އެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ޓެކްސްޓައިލްސް، ހެދުން އަޅާ ތަކެތި، އިލެކްޓްރޯނިކްސް، އަދި މެޝިނަރީ ހިމެނެއެވެ. މި ފިޔަވަޅުތަކުގެ މަގުސަދަކީ ލޯކަލް ޕްރޮޑިއުސަރުންނަށް ލޯކަލް އަދި ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން ވެސް ވާދަކުރެވޭނެ ފެންވަރު ރަނގަޅު އުފެއްދުންތައް އުފެއްދުމަށް ފޯކަސް ކުރުމަށް އިންސެންޓިވްސް ފޯރުކޮށްދިނުމެވެ. ނަމަވެސް ފާހަގަކުރަން މުހިންމީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އިން ވަނީ އެކްސްޕޯޓް ވެސް ކުރިއެރުވުމަށް ފަހި ސިޔާސަތުތަކެއް ތަންފީޒުކޮށްފަ އެވެ. އެކްސްޕޯޓް ހަރަކާތްތަކުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ވިޔަފާރިތަކަށް ހިތްވަރު ދިނުމުގެ ގޮތުން ވަކި ބައެއް އުފެއްދުންތަކަށް ޑިއުޓީ ފްރީ އެކްސެސް ނުވަތަ ޓެރިފް ކުޑަކުރުމުގެ ފުރުސަތު ސަރުކާރުން ފޯރުކޮށްދެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން އެގައުމުގެ އެކްސްޕޯޓް ދާއިރާ ކުރިއެރުމަށް އިތުރަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ އެހެން ގައުމުތަކާއެކު ވިޔަފާރީގެ ތަފާތު އެއްބަސްވުންތަކުގައި ސޮއިކޮށްފައިވާ ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. މި އެއްބަސްވުންތަކުގައި ގިނަ ފަހަރަށް ބައިވެރިވާ ގައުމުތަކުގެ މެދުގައި އިމްޕޯޓް ޑިއުޓީ ކުޑަކުރުން ނުވަތަ އުވާލުން ހިމެނެ އެވެ. ނިންމާލަމުން ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އިން އެކްސްޕޯޓްކުރާ މުދަލުން ޓެކްސް ނެގުމުގެ ސިޔާސަތެއް ތަންފީޒު ކުރަނީ އެކްސްޕޯޓްކުރާ އުފެއްދުމުގެ ބާވަތަށް ބަލާފައި ޓެކްސް ރޭޓް ތަފާތުކޮށްގެންނެވެ: ދަނޑުވެރިކަމުގެ ނުވަތަ އުފެއްދުންތެރި މުދަލެވެ. ނަމަވެސް އެކްސްޕޯޓް ދާއިރާގެ ކުރިއެރުން ކުރިއެރުވުމުގެ މަގުސަދުގައި އެހެން ގައުމުތަކާއެކު ޑިއުޓީ ފްރީ އެކްސެސް އާއި ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތައް ފަދަ ފަހި ސިޔާސަތުތައް ވެސް ސަރުކާރުން ވަނީ ތައާރަފްކޮށްފަ އެވެ.

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ކެރިބިއަން ސަރަހައްދުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޑައުއަލް އައިލެންޑް ގައުމެކެވެ. އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް އެކި ދާއިރާތަކުން ޙިއްޞާ ކުރާ ތަފާތު އިޤްތިޞާދެއް އޮންނަ ޤައުމެކެވެ. އެކްސްޕޯޓްގެ ފެންވަރާއި ކޮމްޕްލައިންސް ކަށަވަރުކުރުމުގެ ގޮތުން އެގައުމުން ހިންގަނީ އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓް ދިނުމުގެ ނިޒާމެކެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓް ދިނުމުގެ ޕްރޮސެސްގައި ގިނަ ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅަ އެވެ. ފުރަތަމަ ކަމަކަށް އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކުން އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތައް ދެނެގަނެ، އެމީހުންނަށް އަމަލުކުރާ ވަކި ގަވާއިދުތައް ވިސްނަން ޖެހެ އެވެ. ދެން، މި މުދާ އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ބޭނުންވާ ލިޔެކިޔުންތަކާއި ހުއްދަތައް ހޯދަން ޖެހެ އެވެ. މި ޕްރޮސެސްގެ މުހިންމު އެއް ކަމަކީ ސެޓްފިކެޓް އޮފް އޮރިޖިން (ސީއޯ) ހޯދުމެވެ. މި ލިޔުމަކީ އެކްސްޕޯޓްކުރާ މުދަލަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި އުފައްދާ، އުފައްދާ، ނުވަތަ ޕްރޮސެސްކޮށްފައިވާ މުދާތަކެއްކަން ޔަގީންކޮށްދޭ ލިޔުމެކެވެ. ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރީގައި ކަސްޓަމްސްގެ ބޭނުމުގައި އުފެދުނު ކަމުގެ ހެއްކެއްގެ ގޮތުގައި ސީއޯ ހިދުމަތް ކުރެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ވަކި ސިނާއަތްތަކެއް ނުވަތަ އުފެއްދުންތަކުގެ ކެޓަގަރީތަކެއްގެ ޒާތަށް ބަލާއިރު އިތުރު ސެޓްފިކެޓްތަކެއް ބޭނުންވެދާނެއެވެ. މިސާލަކަށް ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތަކަށް އިމްޕޯޓްކުރާ ގައުމުތަކުން ކަނޑައަޅާފައިވާ ގަސްގަހާގެހި ސިއްހީ މިންގަނޑުތަކަށް ތަބާވާކަން ކަށަވަރުކޮށްދޭ ފައިޓޯސެނިޓަރީ ސެޓްފިކެޓްތައް ބޭނުންވެދާނެއެވެ. ހަމައެފަދައިން، ކާބޯތަކެތީގެ ވަކި އުފެއްދުންތަކަށް ކާބޯތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަމުގެ ގަވާއިދުތަކަށް ތަބާވާކަން ދައްކުވައިދޭ ސެނިޓައިޒާ ސެޓްފިކެޓްތަކެއް ބޭނުންވެދާނެއެވެ. ވިޔަފާރިއަށް މަގުފަހިކޮށްދީ، އެކްސްޕޯޓަރުންނަށް މި ޝަރުތުތައް ދަތުރުކުރުމުގައި އެހީތެރިވުމުގެ ގޮތުން ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އިން ވަނީ މި ސެޓްފިކެޓްތައް ދޫކުރުމުގެ ޒިންމާ އުފުލާ ސަރުކާރުގެ އެކި އިދާރާތައް އުފައްދާފައެވެ. މި އިދާރާތަކުން އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކާ ގާތުން މަސައްކަތް ކުރަނީ އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ ކުރިން ބޭނުންވާ ހުރިހާ ލިޔެކިޔުންތަކެއް ހޯދައިދިނުމަށެވެ. ޚުލާޞާކޮށް ދަންނަވާނަމަ، ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓް ދިނުމުގެ ނިޒާމެއް އޮންނައިރު، އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކުން މުދަލުގެ ބާވަތަށް ބަލާފައި ސެޓްފިކެޓް އޮފް އޮރިޖިން ފަދަ އެކަށީގެންވާ ލިޔެކިޔުންތައް ނުވަތަ ފައިޓޯސެނިޓަރީ ނުވަތަ ސެނިޓައިޒާ ސެޓްފިކެޓް ފަދަ ޕްރޮޑަކްޓަށް ޚާއްޞަ ސެޓްފިކެޓްތައް ހޯދަންޖެހެއެވެ. މި ޝަރުޠުތަކަށް ތަބާވުމުން، މި ޤައުމުން އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކަށް، އެމީހުންގެ އެކްސްޕޯޓްތައް ބައިނަލްއަޤްވާމީ މިންގަނޑުތަކަށް ފެތޭކަން ކަށަވަރުކުރެވޭއިރު، ރާއްޖެއިން ބޭރުގައި މާކެޓްގައި ފަހި ގޮތެއްގައި ވަދެވޭނެއެވެ.

ރަސްމީކޮށް ފެޑެރޭޝަން އޮފް ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ކެރިބިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. ސައިޒު ބޮޑު ނަމަވެސް، މުދާ ރަނގަޅަށް ދަތުރުކުރެވޭނެ ގޮތް ކަށަވަރުކޮށްދޭ ލޮޖިސްޓިކްސް ސިސްޓަމެއް ރަނގަޅަށް ތަރައްގީކޮށްފައިވެ އެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްއަށް މުދާ ފޮނުވުމާ ބެހޭގޮތުން ވާހަކަ ދައްކާއިރު، ގިނަ ގޮތްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. އެގައުމުގައި ބޮޑު ދެ ބަނދަރެއް ހުރެއެވެ: ސެއިންޓް ކިޓްސްގައި އޮންނަ ބަސެޓެރޭ ބަނދަރާއި ނެވިސްގެ ޗާލްސްޓައުން ބަނދަރެވެ. މި ބަނދަރުތަކަކީ ކާގޯ ޝިޕްމަންޓްތަކަށް އެންޓްރީ ޕޮއިންޓްތަކެއްގެ ގޮތުގައި މުހިންމު ބަނދަރުތަކެކެވެ. ބައިނަލްއަގްވާމީ ޝިޕްމަންޓްތަކަށް އާންމުކޮށް ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްއަށް މުދާ ގެންދިއުމަށް އެއާ ފްރެއިޓް ބޭނުން ކުރެ އެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސްގެ ބާސެޓެރޭގައި ހުންނަ ރޮބަޓް ލެވެލިން ބްރެޑްޝޯ އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓުން ފަސިންޖަރުންނާއި ކާގޯ ފްލައިޓްތައް ވެސް ކުރިއަށް ގެންދެ އެވެ. އެކި ބާވަތުގެ މުދާ އުފުލާ މަތިންދާބޯޓުތައް ބެހެއްޓޭނެ ވަސީލަތްތައް އެތަނުގައި ހުރެ އެވެ. ކުދި ޕެކޭޖު ނުވަތަ ލިޔެކިޔުންތައް ފޮނުވާއިރު ޑީއެޗްއެލް ނުވަތަ ފެޑްއެކްސް ފަދަ ކުއަރިއަރ ޚިދުމަތްތަކަކީ އިތުބާރު ހުރި ގޮތްތަކެކެވެ. މި ކުންފުނިތަކުން ޓްރެކިން ކެޕޭސިޓީތަކާއެކު ޑޯ ޓު ޑޯ ޑެލިވަރީގެ ހިދުމަތް ދެ އެވެ. އެއާ ފްރެއިޓް އަދި ކުއަރިއާގެ ހިދުމަތްތަކުގެ އިތުރުން ސީ ފްރެއިޓް އަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްއަށް މުދާ ފޮނުވުމަށް މަގުބޫލު އަނެއް ގޮތެކެވެ. ގިނަ ޝިޕިން ކުންފުނިތަކުން ގަވާއިދުން އެގައުމުގެ ބަނދަރުތަކަށް ކޮންޓެއިނަރުގެ ހިދުމަތް ދެނީ ޕުއެރްޓޯ ރީކޯގެ މިއާމީ ނުވަތަ ސެން ޖުއާން ފަދަ ބޮޑެތި ވިޔަފާރީގެ މަރުކަޒުތަކުންނެވެ. އިމްޕޯޓަރުންނަށް ސީދާ މި ޝިޕިން ކުންފުނިތަކާ ގުޅައިގެން ނުވަތަ ލޮޖިސްޓިކްސް އިންތިޒާމުތަކުގައި އެހީތެރިވުމަށް ކެރިބިއަން ރޫޓުތަކަށް ޚާއްސަ ފްރެއިޓް ފޯވާޑަރެއް ބޭނުން ކުރެވޭނެ އެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އަދި ނެވިސް ހިމެނޭ ގޮތަށް ކޮންމެ ގައުމަކަށް ވެސް މުދާ އެތެރެކުރުމުގައި ކަސްޓަމްސް ކްލިއަރެންސް ޕްރޮސީޖަރސް އަކީ މުހިންމު ބައެކެވެ. އިމްޕޯޓަރުން މުދާ ފޮނުވުމުގެ ކުރިން ކަސްޓަމްސްގެ ކަމާބެހޭ ހުރިހާ ގަވާއިދުތަކަށް އަމަލުކުރާކަން ޔަގީންކުރަން ޖެހެ އެވެ. މުދާ އައުމުން ޑިއުޓީއާއި ޓެކްސް ނަގަންޖެހިދާނެ ކަމަށާއި އެ ފައިސާ އިމްޕޯޓްކުރާ ފަރާތުން ނުވަތަ ކޮންސިގްނީއަށް ދައްކަންޖެހޭނެ ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. ކަސްޓަމްސް ކްލިއަރެންސް ޕްރޮސެސް އަވަސް ކުރުމަށްޓަކައި އިމްޕޯޓަރުން ވިސްނާނީ ލޯކަލް ކަސްޓަމްސް ޝަރުތުތައް ފުރިހަމަ ކުރުމުގެ ތަޖުރިބާ ލިބިފައިވާ ލައިސަންސް ލިބިފައިވާ ކަސްޓަމްސް ބްރޯކަރުން ހޯދުމަށެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްއަށް މުދާ ފޮނުވަން ބޭނުންވާ ފަރުދުންނަށް ގިނަ ލޮޖިސްޓިކްސް އޮޕްޝަންތަކެއް ލިބެން ހުރެއެވެ . ލައިސަންސް ލިބިފައިވާ ކަސްޓަމްސް ބްރޯކަރުންގެ އެހީތެރިކަން ހޯދުމަކީ ކަސްޓަމްސް ކްލިއަރެންސް އޮމާންކަމާއެކު ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެކެވެ.

މުހިންމު ޓްރޭޑް ޝޯވތަކެއް

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ކެރިބިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެއް ކަމަށާއި، އެ ގައުމަކީ ރީތި ގޮނޑުދޮށްތަކާއި ފަހި މަންޒަރުތަކުގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު ގައުމެކެވެ. ސައިޒު ބޮޑު ނަމަވެސް، ބައިނަލްއަޤްވާމީ މުހިންމު ބައެއް ގަންނަ ފަރާތްތައް ޝައުޤުވެރިކޮށް، ވިޔަފާރިއަށް ތަފާތު ޗެނަލްތައް ތަރައްޤީ ކުރުމަށް ޤައުމަށް ވަނީ ކާމިޔާބު ލިބިފައެވެ. މީގެ އިތުރުން ރާއްޖޭގައި ބާއްވާ ފާހަގަކޮށްލެވޭ މަދު މައުރަޒުތަކެއްވެސް އެބަހުއްޓެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ބައިނަލްއަގްވާމީ ޕްރޮކިއުމަންޓްގެ މުހިންމު އެއް ޗެނަލަކީ ފަތުރުވެރިކަން މެދުވެރިކޮށެވެ. ޤައުމުގެ އިޤްތިޞާދު ދުއްވަން ވަރަށް ބޮޑަށް ބަރޯސާވެފައިވަނީ މި ދާއިރާއަށެވެ. ފަތުރުވެރިންގެ މަގުބޫލު މަންޒިލެއްގެ ގޮތުގައި ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުން ޒިޔާރަތްކުރާ މީހުން ޝައުގުވެރިވާއިރު، އެމީހުން ތިބޭ ދުވަސްވަރު އެކި ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތަކުގައި ބައިވެރިވެއެވެ. މިއީ ދިވެހި ވިޔަފާރިތަކަށް އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތަކާއި ހިދުމަތްތައް ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކަށް ދައްކާލުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދާ ކަމެކެވެ. ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކަށް މުހިންމު އަނެއް ޗެނަލަކީ ދަނޑުވެރިކަމުގެ ވިޔަފާރި އެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ދަނޑުވެރިކަމުގެ ދާއިރާއެއްގައި ކާޑު، ދުންފަތް، ކޮޓަން، މޭވާ، އަދި ތަރުކާރީ ފަދަ މުދާ އުފައްދާ ދާއިރާއެއް އޮވެ އެވެ. މި އުފެއްދުންތައް ދުނިޔޭގެ އެކި ގައުމުތަކަށް އެކްސްޕޯޓް ކުރެއެވެ. މި މުދަލަށް ޝައުގުވެރިވާ ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކަށް ލޯކަލް ދަނޑުވެރިންނާ ސީދާ ގުޅުން ގާއިމްކޮށް ނުވަތަ އެކްސްޕޯޓް ކުންފުނިތަކާ ގުޅިގެން މަސައްކަތް ކުރެވިދާނެ އެވެ. މައުރަޒުތަކާއި ޓްރޭޑް ޝޯތަކުގެ ގޮތުން ސެއިންޓް ކިޓްސްގައި މުޅި އަހަރު ދުވަހު ފާހަގަކޮށްލެވޭ މަދު އިވެންޓްތަކެއް ބާއްވާއިރު ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކަށް ލޯކަލް ސޭލަރުންނާ ގުޅުމުގެ ފުރުސަތު ލިބެ އެވެ. މިފަދަ އެއް އިވެންޓަކީ ލޯކަލް އަދި އިންޓަނޭޝަނަލް ތަފާތު ޖޯންރާތަކުގެ ފަންނާނުން އެއްތަނަކަށް އެއްކުރާ "ދަ ސެއިންޓް ކިޓްސް މިއުޒިކް ފެސްޓިވަލް" އެވެ. މި އިވެންޓަކީ މިއުޒިކަލް ހުނަރު ދައްކާލުމުގެ އިތުރުން އާޓްސް އެންޑް ކްރާފްޓްސް ނުވަތަ ކާބޯތަކެތީގެ އުފެއްދުންތައް ވިއްކާ ވެންޑަރުންނަށް ޕްލެޓްފޯމެއްގެ ގޮތުގައި ވެސް ހިދުމަތް ކުރާ އިވެންޓެކެވެ. މީގެ އިތުރުން ނެވިސް އައިލެންޑްގައި އަހަރަކު އެއްފަހަރު ބާއްވާ އަނެއް ފާހަގަކޮށްލެވޭ މައުރަޒަކީ "ނެވިސް މެންގޯ ފެސްޓިވަލް" އެވެ. މާމުއި އަކީ ނެވިސްގެ ޕްރައިމަރީ އެގްރިކަލްޗަރަލް އެކްސްޕޯޓްތަކުގެ ތެރެއިން އެއް އެކްސްޕޯޓް؛ އެހެންކަމުން މި ފެސްޓިވަލްގައި މި ޓްރޮޕިކަލް މޭވާ ފާހަގަކުރަނީ ރަހަ ބެލުމާއި، ލޯކަލް ޝެފުން ތައްޔާރުކުރާ މާމުއި އިންސްޕަޔަރޑް ކެއުންތައް ހިމެނޭ ކަލިނަރީ މުބާރާތްތަކާއި، ލައިވް މިއުޒިކް ޕާފޯމަންސްތަކާއި، ސަގާފީ ޑިސްޕްލޭތަކުގެ އިތުރުން ހުނަރުވެރި ލޯކަލް މީހުން އުފައްދާފައިވާ އަތުން ހަދާފައިވާ އެހެން ކްރާފްޓް ތަކެތި ދައްކާލުމުންނެވެ. މީގެ އިތުރުން ކޮންމެ ސެޕްޓެމްބަރު މަހު ބާއްވާ 'ޓޭސްޓް އޮފް ސެއިންޓް ކިޓްސް' އިން ތަފާތު ކެއުންތަކުން ކާބޯތަކެތީގެ ސާމްޕަލްތަކުގެ ޖަމާއަތެއް ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކަށް ލިބޭއިރު، ލޯކަލް ރެސްޓޯރެންޓްތަކަށާއި ކާބޯތަކެތީގެ ވިޔަފާރިތަކަށް ކަސްޓަމަރުން ޝައުގުވެރި ކުރުވުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދާއިރު، އޭގެ ތެރޭގައި ތަފާތު ރަހަތަކަށް ޝައުގުވެރިވެދާނެ ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކާއި... ރަހަތައް ހުށަހަޅާފައިވެއެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު ކުޑަ ސައިޒެއް ނަމަވެސް ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އިން ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކަށް އެކި ޗެނަލްތައް ގާއިމްކޮށްފަ އެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ޓޫރިޒަމް، ދަނޑުވެރިކަމުގެ ވިޔަފާރިގެ އިތުރުން ދިވެހި އުފެއްދުންތައް ދައްކުވައިދޭ މައުރަޒުތަކާއި ޓްރޭޑް ޝޯތައް ވެސް ހިމެނެ އެވެ. މި މަގުތަކުގެ ސަބަބުން ދިވެހިންނާއި ބޭރުގެ ވިޔަފާރިތަކަށް ވެސް ގުޅިގެން، ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތަކުގައި ބައިވެރިވެ، ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުމަށް އެހީތެރިވެދެ އެވެ.

އާންމު ސަރޗް އިންޖީނުތަކެވެ

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި އެންމެ ގިނައިން ބޭނުންކުރާ ސަރޗް އިންޖީނުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ؛ 1. ގޫގުލް - ދުނިޔޭގެ އެންމެ މަގުބޫލު ސަރޗް އިންޖީން ކަމަށްވާ ގޫގުލް އިން ހުރިހާ ބާވަތެއްގެ މައުލޫމާތެއް ހޯދުމަށް ފުރިހަމަ ސަރޗް ނަތީޖާތަކެއް ލިބެން ހުރެއެވެ. ވެބްސައިޓް: www.google.com އެވެ 2. ބިންގް - މައިކްރޮސޮފްޓުން އުފައްދާފައިވާ ބިންގް އިން ގޫގުލް އާއި އެއްގޮތަށް ސަރޗް ނަތީޖާ ލިބޭއިރު، އިމޭޖް އަދި ވީޑިއޯ ސަރޗް ފަދަ ފީޗާސްތައް ވެސް ހިމެނެއެވެ. ވެބްސައިޓް: www.bing.com އެވެ 3. ޔާހޫ - ޔާހޫ އަކީ ވެބް ސަރޗިންގ، ނިއުސް، ފައިނޭންސް، އީމެއިލް، އަދި އެހެނިހެން ޚިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭ މަޝްހޫރު އަނެއް ސަރޗް އިންޖީނެކެވެ. ވެބްސައިޓް: www.yahoo.com އެވެ 4. ޑަކްޑަކްގޯ - ޔޫޒަރ ޕްރައިވެސީ ފީޗާސް އަށް މަޝްހޫރު ޑަކްޑަކްގޯ އިން އިތުބާރު ހުރި ސަރޗް ނަތީޖާތައް ފޯރުކޮށްދޭއިރު ޒާތީ މައުލޫމާތު ޓްރެކް ނުވަތަ ޕާސަނަލައިޒްޑް އިޝްތިހާރުތައް ނުދައްކައެވެ. ވެބްސައިޓް: www.duckduckgo.com އެވެ 5. ޔަންޑެކްސް - ޔަންޑެކްސް އަކީ ރަޝިޔާގައި އުފައްދާފައިވާ ސަރޗް އިންޖީނެއް ކަމަށާއި، މިއީ އިނގިރޭސިވިލާތް ހިމެނޭ ގޮތަށް އެތައް ބަހަކުން ލޯކަލައިޒްޑް ސަރޗިންގ ފޯރުކޮށްދޭ އަދި މެޕް އަދި އީމެއިލް ފެސިލިޓީސް ފަދަ އެކިއެކި އިތުރު ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭ އިންޖީނެކެވެ. ވެބްސައިޓް: www.yandex.com އެވެ 6. ސްޓާޓްޕޭޖް - ޕްރައިވެސީ ޕްރޮޓެކްޝަންގެ ގޮތުން ޑަކްޑަކްގޯ އާއި އެއްގޮތަށް ސްޓާޓްޕޭޖް އިން ވެސް ގޫގުލް ޕަވަރޑް ސަރޗް ނަތީޖާ ފޯރުކޮށްދޭއިރު، ޔޫޒަރުންގެ ނަން ނުޖެހޭކަން ކަށަވަރުކޮށްދެއެވެ. ވެބްސައިޓް: www.startpage.com އެވެ 7. އިކޯސިއާ – އީކޯސިއާ އަކީ އީކޯ ފްރެންޑްލީ ސަރޗް އިންޖީނެއް ކަމަށާއި، އޭގެ ފައިދާ ބޭނުންކޮށްގެން ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ގަސް އިންދުމުގެ އިތުރުން ބިންގް އިން ޕަވަރ ކުރާ އިތުބާރު ހުރި ވެބް ސަރޗްތައް ފޯރުކޮށްދެއެވެ. ވެބްސައިޓް: www.ecosia.org އެވެ މިއީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ ބައެއް ސަރޗް އިންޖީނުތަކެވެ

ބޮޑެތި ރީނދޫ ޞަފްޙާތަކެވެ

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ކެރިބިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. ކުޑަ ގައުމަކަށް ވިޔަސް، ޖަޒީރާތަކުގައި ތަފާތު ހިދުމަތްތަކާއި ވިޔަފާރިތައް ހޯދުމަށް އެހީތެރިވެދޭ ބައެއް ފާހަގަކޮށްލެވޭ ޔެލޯ ޕޭޖްސް ޑައިރެކްޓަރީތައް އެބަހުއްޓެވެ. 1. ދަ ސެއިންޓް ކިޓްސް-ނެވިސް ޔެލޯ ޕޭޖްސް: ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ހުންނަ މައިގަނޑު ޔެލޯ ޕޭޖްސް ޑައިރެކްޓަރީތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ޑައިރެކްޓަރީއަކީ ދަ ސެއިންޓް ކިޓްސް-ނެވިސް ޔެލޯ ޕޭޖްސް އެވެ. އެއީ ރެސްޓޯރެންޓް، ހޮޓަލް، ހެލްތްކެއާ ޕްރޮވައިޑަރުން، ޕްރޮފެޝަނަލް ސާވިސަސް، އަދި އެހެނިހެން ދާއިރާތަކުގެ ވިޔަފާރިތަކަށް ގުޅޭނެ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދިނުމެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.yellowpages.sknvibes.com އެވެ 2. އެސްކޭއެން ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީ: އެސްކޭއެން ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީ އަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ވިޔަފާރިތައް ހޯދުމަށް އިތުބާރު ހުރި އަނެއް މަސްދަރެކެވެ. އެއީ ލޯކަލް ކުންފުނިތަކުގެ ކޮންޓެކްޓް ޑީޓެއިލްސް އާއި އެކު ފުރިހަމަ ލިސްޓިންގއެއް ހުށަހަޅައިދީ، ސިނާއަތަށް ބަލާފައި ކެޓަގަރީ ކުރެވިފައިވާ ތަނެކެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.sknbusinessdirectory.com އެވެ 3. ކެރިބްސީކް: ކެރިބްސީކް އަކީ ކެރިބިއަން ގައުމުތަކުގެ ފަތުރުވެރިކަމާއި ވިޔަފާރީގެ ފުރުސަތުތައް ޕްރޮމޯޓް ކުރުމަށް ޚާއްސަ އޮންލައިން ޑައިރެކްޓަރީއެކެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްއާ ބެހޭ އާންމު މައުލޫމާތުގެ އިތުރުން ޖަޒީރާތަކުގައި ހިންގާ އެކި ވިޔަފާރިތައް ލިސްޓްކޮށްފައިވާ ޔެލޯ ޕޭޖްސް ޑައިރެކްޓަރީއެއް ވެސް ހިމެނެ އެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.caribseek.com/ސެއިންޓް_ކިޓްސް_އެންޑް_ނެވިސް/yp/ 4. ސެއިންޓް ކިޓްސް ގޯލްޑަންޕޭޖްސް: ސެއިންޓް ކިޓްސް ގޯލްޑަންޕޭޖްސް އަކީ ރީޓެއިލް، ޔުޓިލިޓީސް، ޓްރެވަލް އެޖެންސީސް، ޕްރޮފެޝަނަލް ސާވިސަސް ފަދަ ތަފާތު ދާއިރާތަކުގައި ހިންގާ ކުންފުނިތަކުގެ ތަފްސީލީ ކޮންޓެކްޓް މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭ ފުޅާ އޮންލައިން ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީއެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ވެބްސައިޓް:https://stkittsgoldenpages.com/ މި ޔެލޯ ޕޭޖްސް ޑައިރެކްޓަރީތަކަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްއަށް ޒިޔާރަތްކުރާއިރު ނުވަތަ ދިރިއުޅޭއިރު ބޭނުންވެދާނެ ކަމާބެހޭ ވިޔަފާރިތައް ނުވަތަ ހިދުމަތްތައް ހޯދުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ އެއްޗެކެވެ. މި ވެބްސައިޓްތަކުގައި ވަގުތު ފާއިތުވަމުންދާ ވަރަކަށް އެކި އެޑްމިނިސްޓްރޭޓަރުން ކުރާ އަޕްޑޭޓްތަކަށް ބަލާއިރު ތަފާތު ލޭއައުޓް ނުވަތަ ފީޗާސް ހުރެދާނެކަން ފާހަގަކުރަމެވެ؛ އެހެންކަމުން ވަކި ކެޓަގަރީތަކެއް އެމީހުންގެ ހޯމްޕޭޖުގައި އެއްވެސް ވަގުތެއްގައި ސާފުކޮށް ލޭބަލް ނުކުރެވިއްޖެނަމަ ގުޅުންހުރި ކީވޯޑްތައް ބޭނުންކޮށްގެން ހޯދުމަކީ ރަނގަޅު ކަމެކެވެ. އަބަދުވެސް ލަފާދެނީ މައުލޫމާތާއި ގުޅޭނެ ގޮތުގެ ޞައްޙަކަން ސީދާ ލިސްޓްކޮށްފައިވާ ވިޔަފާރިތަކާ ޔަޤީންކޮށް ތާރީޚީ މަޢުލޫމާތު ކަށަވަރުކުރުމަށެވެ.

ވިޔަފާރީގެ ބޮޑެތި ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ

ފެޑެރޭޝަން އޮފް ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ކެރިބިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ގައުމެކެވެ. ބޮޑެތި ގައުމުތަކެކޭ އެއްފަދައިން އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ފުޅާ ދާއިރާއެއް ނެތް ނަމަވެސް، އާބާދީއަށް ހިދުމަތްދޭ މުހިންމު މަދު ޕްލެޓްފޯމްތަކެއް އަދިވެސް އެބަހުއްޓެވެ. މިއީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ހުންނަ މައިގަނޑު ބައެއް އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ. 1. ޝޮޕްއެސްކޭއެން (https://www.shopskn.com): ޝޮޕްއެސްކޭއެން އަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ވިއްކުމަށް ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި އުފެއްދުންތަކާއި ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭ އޮންލައިން މާކެޓެކެވެ. އެއީ އިލެކްޓްރޯނިކްސް، ފެޝަން، ގޭތެރޭގެ ސާމާނު، ރީތިވުމަށް ބޭނުންކުރާ ސާމާނު، އަދި އެހެނިހެން ތަފާތު ކެޓަގަރީތައް ކަސްޓަމަރުންނަށް ފޯރުކޮށްދޭ ތަނެކެވެ. 2. ކޫލްމާކެޓް (https://www.coolmarket.com/skn): ކޫލްމާކެޓަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަށް ހިދުމަތްދޭ އަނެއް މުހިންމު އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. އެއީ ހެދުން، އިލެކްޓްރޯނިކްސް، ގޭތެރޭގެ ތަކެތި، ފޮތް، އަދި އެހެނިހެން އެކި ކެޓަގަރީތަކުގެ ތެރެއިން އެކި ސޭޓަރުންގެ އުފެއްދުންތަކުގެ ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ހޮވާލެވޭ ތަނެކެވެ. 3. ކެރިބިއަން އީ-ޝޮޕިންގ (https://caribbeane-shopping.com/): ހަމައެކަނި ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްއަށް ޚާއްޞަ ނޫން ނަމަވެސް، ކެރިބިއަން އީ-ޝޮޕިންގ އިން ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް ހިމެނޭ ގޮތަށް މުޅި ކެރިބިއަން ސަރަހައްދަށް އޮންލައިން ޝޮޕިންގ އޮޕްޝަންތައް ފޯރުކޮށްދެއެވެ. ފެޝަން އިން ފެށިގެން ހެލްތު އެންޑް ބިއުޓީ އާއި އިލެކްޓްރޯނިކް ގެޖެޓްސް އާއި ހަމައަށް ގިނަ ކެޓަގަރީތަކެއް ކަސްޓަމަރުންނަށް ތަހުގީގު ކުރެވޭނެ އެވެ. 4 . އައިލެންޑް ހޮޕަރ މޯލް (https://www.islandhoppermall.com/): އައިލެންޑް ހޮޕަރ މޯލަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް ހިމެނޭ ގޮތަށް ކެރިބިއަންގެ ބައެއް ގައުމުތަކުގެ ކަސްޓަމަރުންނަށް ޚިދުމަތްދޭ އޮންލައިން ޝޮޕިންގ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. އެމީހުން ހުށަހަޅަނީ އެޕަރަލް،ޖަވާހިރު އެކްސެސަރީޒް،ބަދިގެ ސާމާނު،އަދި އެތައް ކަމެއް. މި ވެބްސައިޓްތަކަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ރައްޔިތުންނަށް ޝިޕިން އޮޕްޝަންތައް ލިބޭ ވަގުތުތަކުގައި އެމީހުންގެ ގައުމުގެ ތެރޭގައި ނުވަތަ ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން ވެސް އޮންލައިން ޝޮޕިން އަށް ބައިވެރިވުމުގެ އަސާސީ ވަސީލަތެއްގެ ގޮތުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ވެބްސައިޓްތަކެކެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމްތަކަކީ އެމެރިކާ ނުވަތަ ޗައިނާ ފަދަ ބޮޑެތި ގައުމުތަކުން ފެންނަ ޕްލެޓްފޯމްތަކާ އެއްވަރަށް އާންމު ނުވަތަ ތަފާތު ޕްލެޓްފޯމްތަކަކަށް ނުވެދާނެ ނަމަވެސް، އަދިވެސް މި ރީތި ޖަޒީރާ ގައުމުގެ ތެރޭގައި ފިހާރަތަކަށް ދާ މީހުންނަށް ތަފާތު އުފެއްދުންތައް ފަސޭހައިން ލިބޭނެ ގޮތް ފަހިކޮށްދެ އެވެ.

ބޮޑެތި ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ކެރިބިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. ބޮޑެތި ގައުމުތަކެކޭ އެއްފަދައިން ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ފުޅާ ދާއިރާއެއް ނުލިބިދާނެ ނަމަވެސް، އެތަނުގެ ރައްޔިތުންނާއި ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކަށް އޮންލައިންކޮށް ގުޅޭނެ މަދު ގޮތްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. މިއީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ބޭނުންކުރާ މަޝްހޫރު ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކެކެވެ. 1. ފޭސްބުކް - ފޭސްބުކް އަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް ހިމެނޭ ގޮތަށް ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި އެންމެ ގިނައިން ބޭނުންކުރާ ސޯޝަލް ނެޓްވޯކިންގ ސައިޓެވެ. ޕްރޮފައިލް އުފެއްދުމާއި، އަޕްޑޭޓްތަކާއި، ފޮޓޯތަކާއި، ވީޑިއޯތައް ހިއްސާކުރުމާއި، ރައްޓެހިންނާއި އާއިލާއާ ގުޅުން ބަދަހިކުރެވޭނެއެވެ. ފޭސްބުކް www.facebook.com އިން ވަދެވޭނެއެވެ. 2. އިންސްޓަގްރާމް - އިންސްޓަގްރާމް އަކީ ފޮޓޯ ހިއްސާކުރާ ޕްލެޓްފޯމެއް ކަމަށާއި، މިއީ ފޮޓޯ ނުވަތަ ކުރު ވީޑިއޯ މެދުވެރިކޮށް ވަގުތުތައް ނަގައި ފޮލޯވަރުންނާ ހިއްސާ ކުރެވޭނެ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ގިނަ ފަރުދުން އިންސްޓަގްރާމް ބޭނުންކުރަނީ އެމީހުންގެ ރީތި ވަށައިގެންވާ މާހައުލު ދައްކާލުމަށް ނުވަތަ ލޯކަލް ވިޔަފާރިތައް ޕްރޮމޯޓްކުރުމަށެވެ. އެމީހުން އިންސްޓަގްރާމް އިން www.instagram.com އިން ލިބެން ހުންނާނެއެވެ. 3. ޓްވިޓަރ - ޓްވިޓަރ އަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ބޭނުންކުރާ އަނެއް މަޝްހޫރު ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމެއް ކަމަށާއި، މި ޕްލެޓްފޯމްގައި 280 އަކުރުގެ "ޓްވީޓް" ކިޔާ ކުރު މެސެޖުތައް ފޮނުވައިގެން ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމަށް ނުވަތަ އެހެން މީހުންނާ މައުލޫމާތު ހިއްސާކުރެވޭނެ ކަމަށެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އާއި ގުޅޭ ޓްވީޓްތައް ހޯދުމަށް www.twitter.com އަށް ޒިޔާރަތް ކުރައްވާށެވެ. 4. ލިންކްޑްއިން - ލިންކްޑްއިން އިން މުހިންމު ގޮތެއްގައި ފޯކަސް ކުރަނީ ފޭސްބުކް ނުވަތަ ޓްވިޓަރ ފަދަ ޕާސަނަލް ކަނެކްޝަންތަކަށްވުރެ ޕްރޮފެޝަނަލް ނެޓްވޯކިންގ އަށެވެ. އެއީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ފަރުދުންނަށް ޕްރޮފެޝަނަލް ޕްރޮފައިލް އުފެއްދުމާއި، އެކުވެރިންނާ ގުޅުމާއި، ސިނާއަތާ ގުޅުންހުރި ގްރޫޕްތަކާ ގުޅުމާއި، ވަޒީފާގެ ފުރުސަތުތައް ހޯދުމާއި ފަދަ ކަންކަމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދާ ގޮތަށެވެ. ލިންކްޑްއިން އާއި ބެހޭ އިތުރު މައުލޫމާތު www.linkedin.com އިން ހޯއްދަވާށެވެ. 5 ޓިކްޓޮކް - ޓިކްޓޮކް އަކީ ތަފާތު އޯޑިއޯ ކްލިޕް ނުވަތަ މިއުޒިކް ޓްރެކްތަކާއެކު ލިޕް ސިންކްކޮށްގެން ނުވަތަ ނަށާ ކުރު މިއުޒިކް ވީޑިއޯތައް އުފެއްދުމުގެ ފުރުސަތު ލިބޭ އުފެއްދުންތެރި ފީޗާތަކުގެ ސަބަބުން ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ބޮޑު މަގުބޫލުކަމެއް ހޯދާފައިވާ ވީޑިއޯ ޝެއަރިން އެޕެކެވެ މި ޕްލެޓްފޯމްގައި އެމީހުންގެ ފަންނުވެރިކަމުގެ ހުނަރު ދައްކާލާ ކިޓްސް އާއި ނެވިސޯ އެވެ. އެތަކެތި ޓިކްޓޮކް އިން ހޯދައިދެވޭނީ އެކި މޯބައިލް އެޕް ސްޓޯރުން އެޕް ޑައުންލޯޑްކޮށްގެންނެވެ. މިއީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ފަރުދުން އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ މަދު މިސާލުތަކެކެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ފީޗާސް ގަވާއިދުން އަޕްޑޭޓް ކުރެވޭކަން ހަނދާނުގައި ބަހައްޓަންވީއިރު، ވަގުތު ފާއިތުވަމުންދާ ވަރަކަށް ބޭނުންކުރުމުގެ އުސޫލުތަކަށް ބަދަލު އަތުވެދާނެތީ، ގައުމުގެ ތެރޭގައި ހުރި އަމިއްލަ މަސްލަހަތު ނުވަތަ މަގުސަދުތަކަށް ބަލައިގެން އިތުރަށް ދިރާސާކުރުމަކީ އަބަދުވެސް ރަނގަޅު ކަމެކެވެ.

ސިނާއަތުގެ ބޮޑެތި ޖަމިއްޔާތަކެވެ

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި މައިގަނޑު ސިނާއަތްތަކަކީ ފަތުރުވެރިކަމާއި ދަނޑުވެރިކަމާއި މާލީ ހިދުމަތްތަކެވެ. އަދި މި ދާއިރާތައް ތަމްސީލުކުރާ ސިނާއަތުގެ ބައެއް ޖަމިއްޔާތައް ވެސް ރާއްޖޭގައި އެބަހުއްޓެވެ. މިއީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ބޮޑެތި ބައެއް އިންޑަސްޓްރީ އެސޯސިއޭޝަންތަކާއި އެ ޖަމިއްޔާތަކުގެ ވެބްސައިޓްތަކެވެ. 1. ސެއިންޓް ކިޓްސް ޓޫރިޒަމް އޮތޯރިޓީ: މި ޖަމިއްޔާއިން ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ފަތުރުވެރިކަން ކުރިއެރުވަނީ، އެޓްރެކްޝަންތަކާއި، އެކޮމޮޑޭޝަންތަކާއި، އިވެންޓްތަކާއި، އަދި ފަތުރުވެރިކަމާ ގުޅުންހުރި އެހެނިހެން ހަރަކާތްތަކާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދީގެންނެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.stkittstourism.kn/ 2. ސެއިންޓް ކިޓްސް-ނެވިސް އެގްރިކަލްޗަރަލް ކޯޕަރޭޓިވް ސޮސައިޓީ ލިމިޓެޑް (އެސްކޭއެންއޭކޯ-އޮޕް): އެސްކޭއެންއޭކޯ-އޮޕް އިން ފޯކަސް ކުރަނީ ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުސޫލުތައް ކުރިއެރުވުމާއި ދަނޑުވެރިންގެ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް ރަނގަޅުކުރުމުގައި އެހީތެރިވުމަށެވެ. ވެބްސައިޓް: ލިބެން ނެތް 3. ފައިނޭންޝަލް ސާވިސަސް ރެގިއުލޭޓަރީ ކޮމިޝަން (އެފް.އެސް.އާރު.ސީ): ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި މާލީ ހިދުމަތްތައް ރެގިއުލޭޓް ކުރުމުގެ ޒިންމާ އެފް.އެސް.އާރު.ސީ. ވެބްސައިޓް: http://www.fsrc.kn/ 4. ސިޓިޒަންޝިޕް ބައި އިންވެސްޓްމަންޓް ޔުނިޓް (ސީއައިޔޫ): މި ޔުނިޓުން ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ސިޓިޒަންޝިޕް ބައި އިންވެސްޓްމަންޓް ޕްރޮގްރާމް ބަލަހައްޓައެވެ. ވެބްސައިޓް: http://www.ciu.gov.kn/ 5. ސެއިންޓް ކިޓްސް-ނެވިސް ޗެމްބަރ އޮފް އިންޑަސްޓްރީ އެންޑް ކޮމާސް: މި ޗެމްބަރަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އަދި ނެވިސްގެ ދެ ޖަޒީރާގައިވެސް އެކި ސިނާޢަތްތަކުގައި ހިންގާ ވިޔަފާރިތަކުގެ އަޑުގެ ގޮތުގައެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.stkittschamber.org/ މިއީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ފަތުރުވެރިކަމާއި، ދަނޑުވެރިކަމާއި، ފައިނޭންސް، އިންވެސްޓްމަންޓް އިމިގްރޭޝަން، އަދި ޖަޒީރާތަކުގައި ޖުމްލަ ވިޔަފާރި ތަރައްގީކުރުން ފަދަ އެކި ދާއިރާތަކަށް ޚިދުމަތްދޭ މައިގަނޑު މަދު ސިނާއަތުގެ ޖަމިއްޔާތަކެކެވެ. ވެބްސައިޓްތައް ލިބޭނެ ގޮތް ވަގުތު ފާއިތުވަމުންދާ ވަރަކަށް ތަފާތުވެދާނެކަން ފާހަގަކުރަމެވެ؛ އެހެންކަމުން ޞައްޙަ ނަތީޖާ ހޯދުމަށް އަޕްޑޭޓް ކުރެވިފައިވާ ސަރޗް އިންޖީނުތަކުން ސަރޗް ކުރުން ރަނގަޅެވެ

ވިޔަފާރިއާއި ވިޔަފާރީގެ ވެބްސައިޓްތަކެވެ

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ކެރިބިއަން ކަނޑުގައި އޮންނަ ކުޑަ ޖަޒީރާ ގައުމެކެވެ. ސައިޒު ބޮޑު ނަމަވެސް، ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރިއާއި އިންވެސްޓްމަންޓްގެ ގޮތުން ޤައުމު ވަނީ ވަރުގަދަ ޙާޟިރީއެއް ގާއިމްކޮށްފައެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އާއި ގުޅުންހުރި މައިގަނޑު އިގްތިސާދީ އަދި ވިޔަފާރީގެ ބައެއް ވެބްސައިޓްތައް ތިރީގައި މިވަނީއެވެ. 1. މިނިސްޓްރީ އޮފް އިންޓަރނޭޝަނަލް ޓްރޭޑް، އިންޑަސްޓްރީ، ކޮމާސް، އެންޑް ކޮންސިއުމަރ އެފެއާޒް – މި ސަރުކާރުގެ ވެބްސައިޓުގައި ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރިއާ ގުޅޭ ސިޔާސަތުތަކާއި، ގަވާއިދުތަކާއި، ޕްރޮގްރާމްތަކުގެ މަޢުލޫމާތު ލިބިގެންދެއެވެ. އަދި އެކި ދާއިރާތަކުން އިންވެސްޓް ކުރުމުގެ ފުރުސަތުތަކުގެ ތަފްސީލު ވެސް ލިބެ އެވެ. ވެބްސައިޓް: http://www.trade.gov.kn/ 2. އިންވެސްޓްމަންޓް ޔުނިޓުން ރައްޔިތުކަން - އިންވެސްޓްމަންޓް ޕްރޮގްރާމްތަކުން ރައްޔިތުކަން ހުށަހެޅުމުގެ އެއް ފަންނުވެރިއެއްގެ ގޮތުގައި ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ރަސްމީ ވެބްސައިޓުން އެމީހުންގެ ޕްރޮގްރާމްގެ ޝަރުތުތަކާއި، އިންވެސްޓަރުންނަށް ލިބޭ ފައިދާތަކާއި، ޑިއު ޑިލިޖެންސް ޕްރޮސީޖަރތަކާއި، އިންވެސްޓްމަންޓްގެ ބޭނުމުގައި ފާސްކޮށްފައިވާ ރިއަލް އެސްޓޭޓް ޕްރޮޖެކްޓްތަކާ ބެހޭ ފުރިހަމަ މައުލޫމާތު ލިބެއެވެ. ވެބްސައިޓް: https://ciu.gov.kn/ 3. ސެއިންޓް ކިޓްސް-ނެވިސް ޗެމްބަރ އޮފް އިންޑަސްޓްރީ އެންޑް ކޮމާސް – މި ޖަމިއްޔާގެ މަޤްޞަދަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ވިޔަފާރިތަކުގެ މެދުގައި އެއްބާރުލުންދީގެން އިޤްތިޞާދީ ކުރިއެރުން ކުރިއެރުވުމެވެ. އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓުގައި ވިޔަފާރިވެރިންނަށް އިވެންޓްސް ކެލެންޑަރ، މެމްބަރު ކުންފުނިތަކުގެ ކޮންޓެކްޓް ޑީޓެއިލް ހިމެނޭ ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީ ފަދަ ވަސީލަތްތައް ލިބެން ހުރެއެވެ. ވެބްސައިޓް: https://sknchamber.com/ 4. އީސްޓަރން ކެރިބިއަން ސެންޓްރަލް ބޭންކް (ECCB) – ހަމައެކަނި ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްއަށް ޚާއްޞަ ނޫން ނަމަވެސް އިރުމަތީ ކެރިބިއަން ކަރަންސީ ޔޫނިއަންގެ ޤައުމުތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް އެންގިލާ (ޔޫކޭ)، އެންޓިގޫއާ އެންޑް ބާބޫޑާ , ޑޮމިނިކާ , ގްރެނާޑާ , މޮންޓްސެރަޓް(ޔޫކޭ), ސެއިންޓް ކިޓްސް-ނެވިސް ހިމެނެއެވެ ., St.Lucia , St.Vincent & The Grenadines ތައްޔާރުކުރަނީ ފައިސާގެ ގޮތުން، 5.ސެންޓްރަލް ސްޓެޓިސްޓިކްސް އޮފީސް - މި ވެބްސައިޓުން ޓޫރިޒަމް އެރައިވަލްސް ޑޭޓާ ސީރީޒް،ބޯހިމެނުމުގެ މައުލޫމާތު،އާބާދީއާ ބެހޭ ޑޭޓާ ސީރީޒް،ފިސްކަލް ޕޮލިސީ/ޓެކްސޭޝަން ޑޭޓާ ފަދަ އެކި ދާއިރާތަކާ ބެހޭ އިގްތިސާދީ ތަފާސްހިސާބުތައް ފޯރުކޮށްދެއެވެ. މި ވެބްސައިޓްތަކުން ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ އިގްތިސާދީ މާހައުލުގެ އިތުރުން ވިޔަފާރިއާ ގުޅުންހުރި ގަވާއިދުތަކުގެ ވިސްނުން ލިބިގެންދާނެ އެވެ. ނަމަވެސް،މުހިންމު އެއްވެސް މައުލޫމާތެއް ސީދާ ސަރުކާރުގެ ރަސްމީ ވެބްސައިޓްތަކަށް ޒިޔާރަތްކޮށްގެން ނުވަތަ ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކާ މަޝްވަރާކޮށްގެން ޔަގީންކުރުން ރަނގަޅެވެ.

ޓްރޭޑް ޑޭޓާ ކިއުއަރީ ވެބްސައިޓްތަކެވެ

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް ސަރުކާރުގެ ވަކި ޓްރޭޑް ޑޭޓާ ކިއުއަރީ ވެބްސައިޓެއް ނެތެވެ. ނަމަވެސް ރާއްޖޭގެ ވިޔަފާރީގެ ތަފާސްހިސާބުތަކާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭ ބައިނަލްއަގްވާމީ ބައެއް ޖަމިއްޔާތަކާއި ޕްލެޓްފޯމްތައް އެބަހުއްޓެވެ. މި މަސްދަރުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ؛ 1. އދ. އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓް https://comtrade.un.org/ އަށް ޒިޔާރަތް ކުރެވޭނެއެވެ. 2. ވޯލްޑް ބޭންކް އޯޕަން ޑޭޓާ: ދުނިޔޭގެ ޤައުމުތަކަށް ވިޔަފާރީގެ ތަފާސްހިސާބުތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ތަރައްޤީގެ ނިޝާންތަކުގެ ފުރިހަމަ ކަލެކްޝަނެއް ވޯލްޑް ބޭންކުން ފޯރުކޮށްދެއެވެ. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގެ ވިޔަފާރިއާ ގުޅުންހުރި މައުލޫމާތު ހޯދުމަށް އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓް https://data.worldbank.org/ ބޭނުންކޮށްގެން ހޯދައިލެވޭނެއެވެ. 3. އިންޓަރނޭޝަނަލް ޓްރޭޑް ސެންޓަރ (އައިޓީސީ) ޓްރޭޑް މެޕް: އައިޓީސީގެ ޓްރޭޑް މެޕް ޕްލެޓްފޯމްގައި ދުނިޔޭގެ ވިޔަފާރީގެ ތަފާސްހިސާބުތަކާއި، މާކެޓް އެނަލިސިސް ޓޫލްސްއާއި، ސެއިންޓް ކިޓްސް އަދި ނެވިސް ހިމެނޭ ގޮތަށް އެކި ޤައުމުތަކަށް އެކްސްޕޯޓް ކުރެވޭނެ ގޮތުގެ މަޢުލޫމާތު ލިބިގެންދެއެވެ. އެމީހުންގެ ހިދުމަތްތައް https://www.trademap.org/ އިން ހޯދައި ބެލޭނެއެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ މި ވެބްސައިޓްތަކުން މައުލޫމާތު އެއްކުރަނީ އެކި ގައުމުތަކުގެ ކަސްޓަމްސް އޮތޯރިޓީތަކުން ނުވަތަ ގައުމީ ތަފާސްހިސާބު އޮފީސްތަކުންނެވެ. އެހެންކަމުން ފޯރުކޮށްދޭ ޑޭޓާގެ ޞައްޙަކަން އެކި ކަންކަމަށް ބަލާފައި ތަފާތުވެދާނެއެވެ. ސަރުކާރުގެ ސިޔާސަތުތައް ނުވަތަ ރިޕޯޓިންގ ސިސްޓަމްތަކަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ ސަބަބުން ސެއިންޓް ކިޓްސް އަދި ނެވިސް ފަދަ ވަކި ޤައުމުތަކުގެ މިހާރުގެ ވިޔަފާރީގެ ޑޭޓާ ލިބުމަށް ނުވަތަ ޞައްޙަކަމަށް އަސަރު ފޯރާފާނެކަން ހަނދާނުގައި ބަހައްޓަވާށެވެ.

ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ

ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އަކީ ރީތި ގޮނޑުދޮށްތަކާއި މުއްސަނދި ސަގާފީ ތަރިކަތަކުގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު ކެރިބިއަންގެ ކުޑަ ގައުމެކެވެ. ސައިޒު ބޮޑު ނަމަވެސް، އެކި ސިނާއަތްތަކަށް ޚިދުމަތްދޭ ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމްތަކެއް އެގައުމުން ލިބެން ހުރެއެވެ. މިއީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ހުރި ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބައެއް ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމްތަކާއި އެތަންތަނުގެ ވެބްސައިޓް ޔޫއާރްއެލްތަކެވެ. 1. ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް ޗެމްބަރ އޮފް އިންޑަސްޓްރީ އެންޑް ކޮމާސް - ޤައުމުގެ ރަސްމީ ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސް އިން ލޯކަލް ވިޔަފާރިތަކަށް ގުޅިގެން، އެއްބާރުލުންދީ، އާ ފުރުޞަތުތައް ހޯދުމަށް ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމެއް ފޯރުކޮށްދެއެވެ. ވެބްސައިޓް: www.sknchamber.org އެވެ 2. އިންވެސްޓް ސެއިންޓް.ކިޓްސް-ނެވިސް - ސަރުކާރުގެ މި އިސްނެގުމަކީ އިންވެސްޓްމަންޓް ފުރުސަތުތައް ދައްކާލުމަށް އަދި އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުން ކުރިއެރުވުމަށް ޕްލެޓްފޯމެއް ފޯރުކޮށްދީގެން ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓް ޝައުގުވެރި ކުރުވުމުގައި ލޯކަލް ވިޔަފާރިތަކަށް އެހީތެރިވެދޭ ކަމެކެވެ. ވެބްސައިޓް: www.investstkitts.kn 3.ސެއިންޓް ކިޓްސް އިންވެސްޓްމަންޓް ޕްރޮމޯޝަން އެޖެންސީ (ސްކިޕާ)- ސްކިޕާ އަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސް އިން ވިޔަފާރި، އިންވެސްޓްމަންޓް، އަދި އެކްސްޕޯޓް ކުރިއެރުވުމަށް ފޯކަސްކުރާ ސަރުކާރުގެ އަނެއް އިދާރާއެކެވެ. އެމީހުންގެ ޕްލެޓްފޯމްގައި ވިޔަފާރީގެ މެޗްމެކިންގެ ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދެނީ ޑޮމެސްޓިކްގެ އިތުރުން ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ވެސް ބީ2ބީ ކަނެކްޝަންތަކަށް މަގުފަހިކޮށްދިނުމަށެވެ. ވެބްސައިޓް: www.skiaprospectus.com އެވެ 4.ކެރިބިއަން އެކްސްޕޯޓް ޑިވެލޮޕްމަންޓް އެޖެންސީ- މި ސަރަހައްދީ ޖަމިއްޔާއިން ކެރިބިއަން ސަރަހައްދުގެ ވިޔަފާރިތަކަށް އެހީތެރިވެދެއެވެ. ވެބްސައިޓް: www.carib-export.com އެވެ 5.އެސްކޭއެންސީއައިސީ ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީ- އެސްކޭއެންސީއައިސީ ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީ އަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އަދި ނެވިސްގެ ލޯކަލް ވިޔަފާރިތަކަށް ޚާއްޞަކޮށްގެން އުފައްދާފައިވާ އޮންލައިން ޑައިރެކްޓަރީއެކެވެ. އެއީ ރާއްޖޭގެ އެތެރޭގެ ކުންފުނިތައް ގުޅުވައިދޭ ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމެއްގެ ގޮތުގައި ހިދުމަތް ކުރާ ތަނެކެވެ. ވެބްސައިޓް:www.skncic.org/business-directory/ މިދެންނެވި ޕްލެޓްފޯމްތަކަކީ ސެއިންޓް ކިޓްސް އެންޑް ނެވިސްގައި ހުރި ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ބައެއް މިސާލުތަކެވެ