TogTok

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް (ސީއޭއާރު) އަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ބިން ހިއްކާފައިވާ ގައުމެކެވެ. އެއީ އިރުމަތީގައި ސޫދާނާއި އިރުދެކުނުން ދެކުނު ސޫދާނާއި ދެކުނުން ޑިމޮކްރެޓިކް ރިޕަބްލިކް އޮފް ކޮންގޯ އަދި ރިޕަބްލިކް އޮފް ކޮންގޯ އާއި ހުޅަނގުން ކެމަރޫން އަދި އުތުރުން ޗޭޑް އެވެ. ވެރިރަށް މާލެއަކީ ބަންގި އެވެ. ޖުމްލަ ސަރަހައްދަކީ ގާތްގަނޑަކަށް 622،984 އަކަކިލޯމީޓަރު އަދި ގާތްގަނޑަކަށް 5 މިލިއަން މީހުންގެ އާބާދީއެއް އޮންނަ ސީއޭއާރް އަކީ ނިސްބަތުން އާބާދީގެ ޑެންސިޓީ ދަށް ރަށެކެވެ. އެގައުމުގެ ބިންގަނޑު މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި އެކުލެވިގެންވަނީ ދެކުނު ސަރަހައްދުތަކުގައި ޓްރޮޕިކަލް ރެއިންފޯސްޓްތަކާއި މެދުތެރެއާއި އުތުރު ސަރަހައްދުތަކުގައި ސަވާނާތަކެވެ. އިގްތިސާދީ ގޮތުން ސީއޭއާރް އަށް ކުރިމަތިވަނީ ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ފަގީރުކަމާއި ރައްޔިތުންނަށް ތަރައްގީގެ ފުރުސަތުތައް މަދުވުމުންނެވެ. ދަނޑުވެރިކަމުގެ ދާއިރާއަކީ ސީއޭއާރްގެ އިޤްތިޞާދުގައި ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ދާއިރާއެއް ކަމަށާއި، ގާތްގަނޑަކަށް %75 ވަޒީފާ އަދާކުރަނީ މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ކޮޓަން، ކޮފީ ބިސް، ދުންފަތް، މިލެޓް، ކައްކާ އަދި ޔަމް ފަދަ ބާވަތްތައް އިންދުން ފަދަ ދިރިއުޅުމުގެ ދަނޑުވެރިކަމުގެ ހަރަކާތްތަކުގައެވެ. 1960 ވަނަ އަހަރު ފްރާންސްގެ އަތުން މިނިވަންކަން ލިބުނު ފަހުން ސީއޭއާރްގެ ސިޔާސީ މަސްރަހު ނުތަނަވަސްވެފައިވާއިރު، ސިޔާސީ ބާރާއި ޖަވާހިރު ނުވަތަ ރަން ފަދަ ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތަކުގެ މައްޗަށް ކޮންޓްރޯލް ހޯދުމަށް ހަތިޔާރު އެޅި ޖަމާއަތްތަކުގެ މެދުގައި ބަޣާވާތް ކުރުމުގެ މަސައްކަތްތަކާއި ހަތިޔާރު އެޅި ޖަމާއަތްތަކުގެ މެދުގައި ހިނގަމުންދާ ހަމަނުޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ނަސްލީ ފިތުނަތަކުގެ ސަބަބުން މުޖުތަމައުތަކުގެ ތެރޭގައި ގެދޮރު ދޫކޮށް މީހުން ގެދޮރު ދޫކޮށް ދިއުމަށް މަގުފަހިވާ އަނިޔާވެރިކަމަށް ތެޔޮ ޖަހާފައިވެ އެވެ. ސީއޭއާރުގެ ސަގާފަތުން ދައްކުވައިދެނީ ބަޔާ-ބަންޑާ ބަންޓޫ ގަބީލާތައް ހިމެނޭ ތަފާތު ނަސްލުތައް ގިނަވުމުން އޭގެ ފަހުން ސާރާ (ންގަމްބޭ)، މަންޖިއާ (ޓޫޕޫރީ-ފޯލްފޯލްޑޭ)، އެމްބޮމް-ޖަމޫ،ރޫންގާ ބޯއީސް،ބަކާ ގޯރ އޮފްރެގަން،ންޑަރައު"ބުއާ"، ފަދަ ނަސްލުތަކެވެ އަދި އިސްތިޢުމާރީ ތާރީޚުގެ ސަބަބުން ފްރާންސްގެ ސަޤާފީ ނުފޫޒުގެ ކަންތައްތައް ފާހަގަކުރެއެވެ. ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި މުޖުތަމައުގެ ތެރޭގައި އެކި ފަރާތްތަކުގެ މެދުގައި އެއްބައިވަންތަކަން އުފެއްދުމަށް އަމާޒުކޮށްގެން ގައުމީ ސުލްހަވެރިކަމުގެ މަރުހަލާތަކަށް ތާއީދުކުރުމާއެކު އދ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް އަށް ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްގީއަށް ކުރާ ކުރިއެރުމަށް އަސަރުކުރާ ސިޔާސީ ނުތަނަވަސްކަމާ އެކު އިޖްތިމާއީ އިގްތިސާދީ ގޮތުން ބޮޑެތި ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހެ އެވެ؛ އަދިވެސް އުޖާލާ މުސްތަގުބަލެއްގެ އުންމީދުތަކާއި މަސައްކަތްތައް އެބަހުއްޓެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ ފައިސާގެ ހާލަތު އެނބުރެނީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ސީއެފްއޭ ފްރެންކް (އެކްސްއޭއެފް) ގެ ރަސްމީ ފައިސާގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރުމުގެ މައްޗަށެވެ. ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގެ ސީއެފްއޭ ފްރެންކަކީ ކެމަރޫން، ޗޭޑް، ރިޕަބްލިކް އޮފް ކޮންގޯ، އިކުއެޓޯރިއަލް ގިނީ، ގޭބޮން، އަދި ހަމަގައިމުވެސް ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް ފަދަ އިކޮނޮމިކް އެންޑް މަނިޓަރީ ކޮމިއުނިޓީ އޮފް ސެންޓްރަލް އެފްރިކާ (ސީއެމްއޭސީ) ގެ ހަ ގައުމަކުން ބޭނުންކުރާ އާންމު ފައިސާއެކެވެ. "ސީއެފްއޭ" ގެ ކުރުކުރުންގެ މާނައަކީ "ކޮމިއުނައުޓީ ފައިނޭންޝިއާ ޑި އެފްރިކް" ނުވަތަ "ފައިނޭންޝަލް ކޮމިއުނިޓީ އޮފް އެފްރިކާ" އެވެ. ސީއެފްއޭ ފްރެންކް އިތުރަށް ބަހާލާފައިވަނީ ސެންޓައިމްގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ކުދި ޔުނިޓްތަކަށެވެ. ނަމަވެސް ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި އަގު ދަށްވުމާއި އިންފްލޭޝަންގެ ޕްރެޝަރުތަކުގެ ސަބަބުން ސެންޓިމް އަކީ އާންމުކޮށް ބޭނުން ނުވަތަ ދައުރުވާ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގެ ސީއެފްއޭ ފްރެންކް ދޫކުރަނީ މި ފައިސާ ބޭނުންކުރާ ހުރިހާ މެމްބަރު ގައުމުތަކަށް މަރުކަޒީ ބޭންކެއްގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތްކުރާ ބޭންކް އޮފް ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ސްޓޭޓްސް (ބީއީއޭސީ) އިންނެވެ. ބީއޭސީން އިން ސްޓެބިލިޓީ ކަށަވަރުކޮށްދީ، މި ގައުމުތަކުގެ އިގްތިސާދީ ތަރައްގީއަށް އެހީތެރިވުމަށް މަނިޓަރީ ޕޮލިސީތައް މެނޭޖް ކުރެ އެވެ. 5000 އެކްސްއޭއެފް، 2000 އެކްސްއޭއެފް، 1000 އެކްސްއޭއެފް، 500 އެކްސްއޭއެފް، އަދި 100 އެކްސްއޭއެފް ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ދަށް އަގުހުރި ފައިސާ ފޮތިތައް ފެނިވަޑައިގަންނަވާނެއެވެ. މި ޑިނޮމިނޭޝަންތަކަކީ ރާއްޖޭގެ ތެރޭގައި ދުވަހުން ދުވަހަށް ކުރާ މުއާމަލާތްތަކަށް ޚިދުމަތްދޭ ޑިނޮމިނޭޝަންތަކެކެވެ. ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކަށް ޒިޔާރަތްކުރާ ފަތުރުވެރިންނަށް ލޯކަލް ފައިސާ ނޫން އެހެން ފައިސާ ބަދަލުކުރުމުގައި ގޮންޖެހުންތަކެއް ކުރިމަތިވެދާނެ އެވެ. ބައިނަލްއަޤްވާމީ ދަތުރުވެރިންގެ މަސްލަހަތަށް ޚިދުމަތްދޭ އެކޮމޮޑޭޝަން ޚިދުމަތްތަކަށް ފައިސާ ދެއްކުމުގެ އުސޫލުތަކެއްގެ ގޮތުގައި ބައެއް ބޮޑެތި ހޮޓަލްތަކުން އެމެރިކާ ޑޮލަރު ނުވަތަ ޔޫރޯ ބަލައިފާނެ ނަމަވެސް – ވިޔަފާރިތަކުން އާންމުކޮށް އިސްކަންދެނީ ލޯކަލް ފައިސާ ބޭނުންކޮށްގެން ފައިސާ ދެއްކުމަށެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ މާލީ ވަސީލަތްތައް މަދު ފަގީރު ގައުމަކަށް ވުމުން؛ ވަގު ހެދުމަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގެ ސީއެފްއޭ ފްރެންކް އެގައުމުގެ ބޯޑަރުތަކުގެ ތެރޭގައި ދައުރުވުމާ ގުޅޭ މައްސަލައެކެވެ. ދުނިޔޭގެ އެހެން ޤައުމުތަކެކޭ އެއްފަދައިން އޭގެ މަނިޓަރީ ސިސްޓަމްގެ ބޭނުންކުރުމާއި ސްޓެބިލިޓީ މާކެރާ ގުޅިފައިވާ މި ގޮންޖެހުންތަކާއި ލިމިޓެޝަންތަކާއެކުވެސް – އިޤްތިޞާދީ ހަމަޖެހުމަށް ކުރާ މަސައްކަތްތައް ބަރޯސާވެފައިވަނީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ބައިވެރިންނާއި ޖަމާޢަތްތަކުގެ ބޭރުގެ އެހީއާއެކު މާލީ ޑިސިޕްލިންގެ ފިޔަވަޅުތައް ހިމެނޭ ސަރުކާރުގެ އިސްނެގުމަށެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ ގާނޫނީ ފައިސާއަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ސީއެފްއޭ ފްރެންކް (އެކްސްއޭއެފް) އެވެ. ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ފައިސާތަކާއެކު އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓްތަކަށް ބަލާއިރު، މިއީ ގިނަގިނައިން އުފުލިދާނެ ރޭޓްތަކެއްކަން ފާހަގަކުރަމެވެ. މިއީ ސެޕްޓެމްބަރ 2021 ގެ ނިޔަލަށް ގާތްގަނޑަކަށް އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓްތަކެވެ. 1 ޔޫއެސްޑީ (އެމެރިކާ ޑޮލަރު) ≈ 563 އެކްސްއޭއެފް 1 ޔޫރޯ (ޔޫރޯ) ≈ 655 އެކްސްއޭއެފް 1 ޖީބީޕީ (ބްރިޓިޝް ޕައުންޑް) ≈ 778 އެކްސްއޭއެފް 1 ސީއެންވައި (ޗައިނީސް ޔުއާން ރެންމިންބީ) ≈ 87 އެކްސްއޭއެފް މި ރޭޓްތަކަށް ބަދަލު އަތުވެދާނެ ކަމަށާއި މާކެޓްގެ ހާލަތާއި އިގްތިސާދީ އުފުލުން ފަދަ އެކި ކަންކަމަށް ބަލާފައި ތަފާތުވެދާނެ ކަމަށް ހަނދާނުގައި ބަހައްޓަވާށެވެ. އަބަދުވެސް ރިއަލް ޓައިމް އަދި ޞައްޙަ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް މަޢުލޫމާތު ހޯދުމަށް އިތުބާރު ހުރި މާލީ މަސްދަރަކުން ނުވަތަ އޮންލައިން ކަރަންސީ ކޮންވަރޓަރެއް ބޭނުންކުރުމަކީ ރަނގަޅު ގޮތެކެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި މުޅި އަހަރު ދުވަހު މުހިންމު ބައެއް ބަންދު ދުވަސްތައް ފާހަގަކުރާއިރު، ކޮންމެ ދުވަހެއްގެ ވެސް މުހިންމުކަމާއި ސަގާފީ ސަގާފަތްތަކެއް ހުރެ އެވެ. މިއީ ރާއްޖޭގައި ފާހަގަކުރާ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބައެއް ބަންދު ދުވަސްތަކެވެ. 1. މިނިވަން ދުވަސް: އޮގަސްޓް މަހުގެ 13 ވަނަ ދުވަހު ފާހަގަކުރާ މި ބަންދަކީ 1960 ވަނަ އަހަރު ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކަށް ފްރާންސްގެ އަތްދަށުން މިނިވަންކަން ލިބުނު ދުވަހެވެ. 2. ޤައުމީ ދުވަސް: ޑިސެމްބަރު މަހުގެ 1 ވަނަ ދުވަހު ބާއްވާ ޤައުމީ ދުވަސް، ފްރާންސްގެ އިކުއެޓޯރިއަލް އެފްރިކާގެ ތެރޭގައި 1958 ވަނަ އަހަރު ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް އިސްތިޤްލާލީ ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި އުފެދުނު ހަނދާން ފާހަގަކުރެއެވެ. އެއީ ރައްޔިތުން އެމީހުންގެ ޤައުމީ އައިޑެންޓިޓީއާއި ތާރީޚާމެދު ވިސްނާލަންވީ ވަގުތެކެވެ. 3. އީސްޓަރ: ކްރިސްޓިއަނުން ގިނައިން އުޅޭ ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި އީސްޓަރަކީ މެދުތެރޭ އެފްރިކާގެ ގިނަ ބަޔަކަށް ދީނީ ގޮތުން ވަރަށް ބޮޑު މުހިންމުކަމެއް ލިބިގެންދާ އެއްޗެކެވެ. މި ޗުއްޓީ ފާހަގަކުރަނީ ޗާޗް ޚިދުމަތްތަކާއި އާއިލާއާއި ރައްޓެހިންނާއެކު ޖާފަތްތަކުގެ އިތުރުން މިއުޒިކަލް ޕާފޯމަންސްތަކާއި އީދުގެ ހަރަކާތްތަކުންނެވެ. 4. އެގްރިކަލްޗަރަލް ޝޯ: މި އަހަރީ އިވެންޓަކީ މުޅި ރާއްޖޭގެ ރަށްރަށުގައި ކާބޯތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަމާއި އިގްތިސާދީ ތަރައްގީ ކުރިއެރުވުމުގައި ދަނޑުވެރިކަމުގެ ދާއިރާއިން ހޯދާފައިވާ ކާމިޔާބީތައް ދައްކާލުމަށް މާޗް ނުވަތަ އޭޕްރީލް މަހު ބާއްވާ ހަރަކާތެކެވެ. ދަނޑުވެރިން އެމީހުންގެ ބާވަތްތަކާއި ދިރޭތަކެތި ދައްކާލާއިރު މުބާރާތްތަކާއި ސަގާފީ ހަރަކާތްތަކުން ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތައް މުނިފޫހިފިލުވައިދެއެވެ. 5.ޕެޓްރޯން ސޭންޓްސް ޑޭސް: ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ ކޮންމެ ސަރަހައްދެއްގައިވެސް "ސެއިންޓް ޕެޓްރޯން" ނުވަތަ "ޕެޓްރޯން ސެއިންޓްސް ޑޭ" ގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ލޯކަލް ފެސްޓިވަލެއްގައި ފާހަގަކުރާ އަމިއްލަ ޕެޓްރޯން ސެއިންޓެއް ހުރެއެވެ ޕާފޯމަންސްތަކެވެ. 6.މިއުޒިކް ފެސްޓިވަލްތައް: ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގެ ސަގާފަތް ބައްޓަންކުރުމުގައި މިއުޒިކަކީ މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ އެއްޗެކެވެ؛ އެހެންކަމުން ގިނަ ކޮމިއުނިޓީ ފެސްޓިވަލްތަކުގައި މި އާޓް ފޯމް ފާހަގަކުރަނީ އެފްރޯބީޓް، ފޯކް މިއުޒިކް،އަދި ސަގާފީ ބެރުޖެހުން ފަދަ އެކި ޖޯންރާތައް ދައްކުވައިދެމުންނެވެ. މި ފެސްޓިވަލްތަކަކީ ހަމައެކަނި އުފާފާޅުކުރުމުގެ މުނާސަބަތުތަކެއްގެ ގޮތުގައި ނޫން ކަމަށާއި ގައުމީ ތަރިކައަށް ޝަރަފުވެރިކަން ދިނުމާއެކު ޖަމާޢަތުގެ ގުޅުންތައް ވަރުގަދަކޮށްދޭ އީދުތަކެއް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ އެމީހުންގެ މުއްސަނދި ސަގާފީ ސަގާފަތްތަކެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް (ސީއޭއާރު) އަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ބިން ހިއްކާފައިވާ ގައުމެކެވެ. އެއީ ކުޑަ އިގްތިސާދެއް ކަމަށާއި ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތައް މުހިންމު ގޮތެއްގައި ދުއްވާލަނީ ރޯ މެޓީރިއަލް އެކްސްޕޯޓް ކުރުމާއި ޒަރޫރީ މުދާ އިމްޕޯޓް ކުރުމުން ކަމަށެވެ. ސީއޭއާރުގެ މައިގަނޑު އެކްސްޕޯޓްތަކުގެ ތެރޭގައި ލަކުޑި، ކޮޓަން، ޑައިމަންޑް، ކޮފީ، އަދި ރަން ހިމެނެ އެވެ. ލަކުޑިއަކީ ސީއޭއާރު އަށް މުހިންމު އެކްސްޕޯޓްތަކުގެ ތެރެއިން އެއް އެކްސްޕޯޓް ކަމުގައި ވާއިރު، އެގައުމުގައި ފަޅުތަކުގެ ބޮޑު ވަސީލަތްތައް ހުރެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން މައިނިންގ އަކީ ރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދުގައި ވަރަށް ބޮޑު ދައުރެއް އަދާކުރާ އެއްޗެކެވެ. ޑައިމަންޑް ދާއިރާގައި ގިނަ ފުރުސަތުތަކެއް އެބަހުރި ކަމަށާއި ސީއޭއާރްގައި ގިނަ ރިޒާވްތަކެއް ހުރި ކަމަށެވެ؛ ނަމަވެސް ސްމާގްލިންގ އާއި އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ލިމިޓެޑް ކަމުން ގޮންޖެހުންތަކެއް ކުރިމަތިވެއެވެ. އިމްޕޯޓްގެ ގޮތުން ކާބޯތަކެތި، މެޝިނަރީ އެންޑް އިކުއިޕްމަންޓް، ޕެޓްރޯލިއަމް ޕްރޮޑަކްޓްސް، އަދި ޓެކްސްޓައިލްސް ފަދަ މުހިއްމު މުދަލަށް ސީއޭއާރު ވަރަށް ބޮޑަށް ބަރޯސާވެފައިވަނީ ބޭރު ގައުމުތަކަށެވެ. މި ތަކެތީގެ ޑޮމެސްޓިކް ޕްރޮޑަކްޝަން ކެޕޭސިޓީ ނެތުމުން، އިމްޕޯޓް ކުރުމަކީ އޭގެ ޖުމްލަ ވިޔަފާރީގެ ބޮޑު ބައެއް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. ސީއޭއާރުގެ ވިޔަފާރީގެ ބައިވެރިންގެ ތެރޭގައި ކެމަރޫން އާއި ޗޭޑް ފަދަ އަވަށްޓެރި ގައުމުތަކުގެ އިތުރުން ޔޫރަޕާއި އޭޝިއާގެ ގައުމުތައް ހިމެނެ އެވެ. ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަން އަކީ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތަކުގެ ވެލިއު ޗޭން ތަރައްގީކުރުމުގައި އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭ ބޮޑެތި ވިޔަފާރި ބައިވެރިންގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ އެއް ކުންފުންޏެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ ސިޔާސީ ނުތަނަވަސްކަމާއި ސަލާމަތީ މައްސަލަތަކުގެ ސަބަބުން ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި ސީއޭއާރްގެ ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތަކަށް ވަރަށް ބޮޑަށް އަސަރުކޮށްފައިވާކަމެވެ. ކޯޅުންތަކުގެ ސަބަބުން ސަރަހައްދުގެ ތެރޭގައި ދަތުރުފަތުރުގެ މަގުތަކަށް ބުރޫއަރާފައިވާއިރު، އެތެރޭގެ އަދި ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން ވެސް ވިޔަފާރި ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި ހިންގުމަށް ދަތިތަކެއް ކުރިމަތިވެ އެވެ. ސީއޭއާރު ފަދަ ގައުމުތަކަށް ބޭރުގެ ވިޔަފާރީގެ ފުރުސަތުތައް ރަނގަޅު ކުރުމާ އެކު ސަރަހައްދީ އިގްތިސާދީ އިންޓަގްރޭޝަން ކުރިއެރުވުމަށްޓަކައި އިންފްރާސްޓްރަކްޗާ ތަރައްގީ ރަނގަޅު ކުރުމަށް އެހީތެރިވުމަށް ވޯލްޑް ޓްރޭޑް އޮގަނައިޒޭޝަން (ޑަބްލިޔުޓީއޯ) ފަދަ ބައިނަލްއަގްވާމީ ޖަމިއްޔާތަކުން ދަނީ މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ. ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކަށް އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ޑިވެލޮޕްމަންޓާ ގުޅޭ ގޮންޖެހުންތަކާއި ސިޔާސީ ހަމަޖެހުމުގެ ދަތިތަކުގެ ސަބަބުން ވިޔަފާރީގެ މާހައުލަށް ނޭދެވޭ އަސަރުތަކެއް ކުރި ނަމަވެސް؛ ޕްރޮސެސްޑް އެގްރިކަލްޗަރަލް ޕްރޮޑަކްޓްސް ނުވަތަ އަތްތެރި މަސައްކަތުގެ ޕްރައިމަރީ މުދަލުން ބޭރުގައި ވެލިއު އެޑެޑް އެކްސްޕޯޓް އުފެއްދުމަށް އަމާޒުކޮށްގެން އެގްރީ ޕްރޮސެސިން އިންޑަސްޓްރީތަކުގެ ތެރެއިން ޑައިވަރސިފިކޭޝަންގެ ފުރުސަތުތައް އެބަހުއްޓެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް (ސީއޭއާރު) އަކީ ބޭރުގެ ވިޔަފާރީގެ މާކެޓް ތަރައްގީ ކުރުމަށް އިންތިހާއަށް ފުރުސަތު އޮތް ގައުމެކެވެ. ސިޔާސީ ނުތަނަވަސްކަމާއި ބަލިކަށި އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ފަދަ އެތައް ގޮންޖެހުންތަކެއް ހުރި ބިންގަނޑު ފުރިފައިވާ ގައުމަކަށް ވިޔަސް، ވިޔަފާރި ފުޅާކުރުމަށް ފަހި ފުރުސަތުތަކެއް ހުރިކަން ދައްކުވައިދޭ ބައެއް ކަންތައްތައް އެބަހުއްޓެވެ. ފުރަތަމަ ކަމަކީ ސީއޭއާރްގައި ގިނަ އަދަދެއްގެ ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތައް ހުރިއިރު، އޭގެ ތެރޭގައި ޑައިމަންޑް، ރަން، ޔޫރޭނިއަމް، ލަކުޑި އަދި ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް ހިމެނެ އެވެ. މި ވަސީލަތްތަކަކީ އެކްސްޕޯޓް އޯރިއެންޓެޑް ސިނާއަތްތަކަށް ވަރުގަދަ ބިންގަލެއް ކަމަށާއި، މި އަގުހުރި މުދާތައް ހޯދުމަށް ޝައުގުވެރިވާ ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުން ޝައުގުވެރިވާ ވަސީލަތްތަކެއް ކަމަށެވެ. މީގެ އިތުރުން އެފްރިކަން ކޮންޓިނެންޓަލް ފްރީ ޓްރޭޑް އޭރިއާ (އެފްސީއެފްޓީއޭ) ފަދަ ސަރަހައްދީ އިންޓަގްރޭޝަން އިނިޝިއޭޓިވްތަކުގެ ފައިދާ ވެސް ސީއޭއާރް އަށް ލިބެ އެވެ. މި އެއްބަސްވުމުގެ ސަބަބުން މުޅި އެފްރިކާގެ 1.2 ބިލިއަން މީހުންގެ ބޮޑު މާކެޓަކަށް އިސްތިސްނާ ގޮތެއްގައި ވަދެވޭނެ އެވެ. މި ފުރުސަތުގެ ބޭނުން ހިފައިގެން ސީއޭއާރު އަށް އަވަށްޓެރި ގައުމުތަކަށާއި ބައްރުގެ އެހެން ހިސާބުތަކަށް އެކްސްޕޯޓް ވަރަށް ބޮޑަށް ފުޅާކުރެވޭނެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ދަނޑުވެރިކަމަކީ ސީއޭއާރުގެ އިގްތިސާދުގައި މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ އަދި ބޭރުގެ ވިޔަފާރި ކުރިއެރުމުގެ ފުޅާ ފުރުސަތުތަކެއް ލިބިގެންދާ ކަމެއް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. ރާއްޖޭގައި ކޮޓަން، ކޮފީ، ކޮކޯ ބިސް އަދި ޕާމް އޮއިލް ފަދަ ބާވަތްތައް އިންދުމަށް އެކަށީގެންވާ ފަހި ބިންތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. މި ދާއިރާތައް ތަރައްގީ ކުރުމަކީ ވަޒީފާގެ ފުރުސަތުތައް އުފެއްދުމާއި އިމްޕޯޓަށް ބަރޯސާވުން ކުޑަކުރުމުގެ އިތުރުން އެކްސްޕޯޓް ޕޮޓެންޝަލް އިތުރުކުރެވޭނެ ކަމެއް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. މީގެ އިތުރުން ސީއޭއާރުގައި ބޭރުގެ ވިޔަފާރީގެ ފުރިހަމަ ފުރުސަތު ހުޅުވާލުމަށްޓަކައި އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ރަނގަޅުކުރުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. ސީއޭއާރުގެ ތެރޭގައި ބޮޑެތި ސިޓީތައް ގުޅުވައިދީ، އަވަށްޓެރި ގައުމުތަކާ ގުޅުވައިދޭ މަގުތަކުގެ ނެޓްވޯކްތައް އިތުރުކުރުމަކީ ބައިނަލްއަގްވާމީ މާކެޓްތަކަށް މުދާ އުފުލުމަށް މާ ރަނގަޅަށް މަގުފަހިވާނެ ކަމެކެވެ. ގުދަންތަކާއި ސްޓޯރޭޖް ޔުނިޓްތައް ފަދަ ޒަމާނީ ވަސީލަތްތަކަށް އިންވެސްޓް ކުރުމަކީ ވެސް ޓްރާންސިޓް ކުރާއިރު ޕްރޮޑަކްޓްގެ ފެންވަރު ދެމެހެއްޓުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެކެވެ. މި ހެޔޮ ކަންތައްތައް ހުރި ނަމަވެސް، ސީއޭއާރްގެ ފޮރިން ޓްރޭޑް ސެކްޓަރގައި ކާމިޔާބު މާކެޓް ޑިވެލޮޕްމަންޓަކަށް ހައްލުކުރަންޖެހޭ ގޮންޖެހުންތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. ސިޔާސީ ހަމަޖެހުމާއި ސަލާމަތީ ކަންބޮޑުވުންތައް ފަދަ މައްސަލަތައް ޑިޕްލޮމެޓިކް މަސައްކަތްތަކުގެ ތެރެއިން ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި މެނޭޖްކުރަން ޖެހެނީ ވިޔަފާރި ހިންގުމަށް ރައްކާތެރި ޝަރުތުތަކެއް ކަށަވަރުކޮށްދީގެން އިންވެސްޓަރުން ޝައުގުވެރިވާ މާހައުލެއް އުފެއްދުމަށެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި މުއްސަނދި ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތަކުގެ ތަފާތު ކަމުން، ފޮރިން ޓްރޭޑް މާކެޓް ތަރައްގީގެ ތެރޭގައި ބޭނުން ނުކުރެވި ހުރި ބޮޑެތި ފުރުސަތުތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ؛ ސަރަހައްދީ އިންޓަގްރޭޝަންގެ އިސްނެގުމުގައި ބައިވެރިވުން؛ ދަނޑުވެރިކަމުގެ ދާއިރާތަކުގެ ތެރޭގައި ހުރި ފުރުސަތުތައް؛ އެހެންނަމަވެސް ސިޔާސީ ހަމަޖެހުމުގެ މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމާއެކު އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރަލް ބަލިކަށިކަން ފަދަ ހުރަސްތަކުން އަރައިގަތުމަކީ ކާމިޔާބު ވިޔަފާރި ފުޅާކުރުމަށް އަޅަންޖެހޭ މުހިންމު ފިޔަވަޅުތަކެކެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި ބޭރުގެ ވިޔަފާރީގެ ބާޒާރަށް އުފެއްދުންތައް ހޮވުމުގައި ވިސްނާއިރު، ލޯކަލް ޕްރެފެރެންސް، މާކެޓް ޑިމާންޑް، އަދި އިގްތިސާދީ ހާލަތު ފަދަ ކަންކަމަށް ރިއާޔަތްކުރުން މުހިންމެވެ. ހޫނު ވިއްކާ އުފެއްދުންތައް ހޮވުމަށް ދޭންޖެހޭ މަދު ލަފާތަކެއް ތިރީގައި މިވަނީއެވެ. 1. ދަނޑުވެރިކަމާއި ކާބޯތަކެތީގެ އުފެއްދުންތައް: ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކަކީ މުހިންމު ގޮތެއްގައި ދަނޑުވެރިކަމުގެ އިގްތިސާދެއް އޮންނަ ގައުމަކަށް ވާތީ، ދަނޑުވެރިކަމާއި ކާބޯތަކެތީގެ އުފެއްދުންތަކަކީ އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް މަގުބޫލު ޗޮއިސްތަކެކެވެ. ސީރިއަލްސް، ތަރުކާރީ، މޭވާ، އަދި ދިރޭތަކެތި ފަދަ ސްޓޭޕްލް ކްރޮޕްސް އަށް ފޯކަސް ކުރުމަކީ ފައިދާހުރި ކަމެއް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. މީގެ އިތުރުން ކޮފީ، ސައި، ކޮކޯ ބިސް، ޕާމް އޮއިލް ޑެރިވޭޓިވްސް، ނުވަތަ ދަޅު ކާނާ ފަދަ ޕްރޮސެސްޑް މުދަލަށް ވެސް ތައްޔާރީ މާކެޓެއް ލިބިދާނެ އެވެ. 2. ލަކުޑި އުފެއްދުންތައް: ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި ބޮޑު ފަޅުތަކެއް ހުރުމުން، ލަކުޑި އުފެއްދުންތަކުން އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ ފުރުސަތު ވަރަށް ބޮޑެވެ. އިބޮނީ ނުވަތަ މެހޯގަނީ ފަދަ މަތީ ފެންވަރުގެ ހަރުގަނޑުތަކަކީ ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ހޯދަމުންދާ އެއްޗެކެވެ. ސަގާފީ އަގު އިތުރުވާ ފަރުނީޗަރު ކޮތަޅު ނުވަތަ ލަކުޑި ވަޑާން ފަދަ ޕްރޮސެސްޑް ލަކުޑި ތަކެތި އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ވިސްނާށެވެ. 3. މަޢުދަނީ ވަސީލަތްތައް: ޤައުމުގައި ރަނާއި ޑައިމަންޑް ހިމެނޭ ގޮތަށް ގިނަ މަޢުދަނީ މުއްސަނދިކަމެއް ހުރިއިރު، އެ މުއްސަނދިކަން އަޚްލާޤީ ގޮތުން ހޯދުން ކަށަވަރުކުރުމަށްޓަކައި ރަނގަޅު މައިނިންގ އުސޫލުތަކަށް އަމަލުކޮށްފިނަމަ ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި އެކްސްޕޯޓްކުރެވޭނެއެވެ. ޒިންމާދާރު މައިނިން އުސޫލުތަކަށް ތަބާވެގެން މި މައުދަންތަކުގެ އުފެއްދުން ފުޅާކުރުމަކީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތައް ޝައުގުވެރިވާނެ ކަމެކެވެ. 4. ޓެކްސްޓައިލްސް އެންޑް ކްލޮތިންގ: ލޯކަލް މެނުފެކްޗަރިންގ ކެޕޭސިޓީ ކުޑަކަމުން އަގުހެޔޮ ހެދުމުގެ އޮޕްޝަންތަކަށް ރާއްޖޭގެ ތެރޭގައި ބޮޑު ޑިމާންޑެއް އެބައޮތެވެ. މިގޮތުން ވާދަވެރި އަގުތަކެއް އޮންނަ ގައުމުތަކުން ޓެކްސްޓައިލްސް ނުވަތަ ނިމިފައިވާ ގަމީސް އެތެރެކުރުމަކީ ފައިދާހުރި ކަމެއް ކަމަށް ވެދާނެ އެވެ. 5.އަވަސް ދުއްވާ ކޮންސިއުމަރ ގޫޑްސް (އެފްއެމްސީޖީ): ގޭތެރޭގެ ސާމާނު (އެބަހީ، ފިނިކުރާ)، ޕާސަނަލް ކެއާ ތަކެތި (އެބަހީ، ފާޚާނާ ސާމާނު)، އިލެކްޓްރޯނިކްސް(ބަދިގެ ގެޖެޓް)، ނުވަތަ ސާފުކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ ތަކެތި ފަދަ ކޮންމެ ދުވަހަކު ބޭނުންކުރާ މުދަލަށް ގޭތެރޭގައި ވެސް އެއްގޮތަކަށް ޑިމާންޑް ބޮޑުވެއެވެ އަދި ބައިނަލްއަޤްވާމީ މާކެޓްތަކެވެ. . ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ ބޭރުގެ ވިޔަފާރީގެ ބާޒާރަށް ހޫނު ވިއްކާ އުފެއްދުންތައް ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި ހޮވުމަށްޓަކައި، މާކެޓް ދިރާސާކުރުމާއި، ލޯކަލް ޕްރެފެރެންސްތަކާއި، މިހާރު ހުރި ޑިމާންޑް ޕެޓަރންތަކާއި، ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރީގެ ގަވާއިދުތައް ފުރިހަމައަށް ދެނެގަތުމަކީ ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ކަމެކެވެ. ލޯކަލް ޕާޓްނަރުން ނުވަތަ މި ސަރަހައްދަށް އަހުލުވެރި އެންގޭޖިންގ އެޖެންސީތަކާ ގުޅިގެން މަސައްކަތް ކުރުމަކީ ވެސް މިހާރުގެ ޓްރެންޑްތަކާއި ކޮންސިއުމަރ އިންޓަރެސްޓްތަކާ އެއްގޮތްވާ ގޮތަށް ޕްރޮޑަކްޓް ޗޮއިސްތަކާ ބެހޭ އަގުހުރި ވިސްނުންތަކެއް ލިބިގެންދާނެ ކަމެކެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ބިން ހިއްކާފައިވާ ގައުމެކެވެ. އެއީ ބަޔާ، ބަންޑާ، މަންޖިއާ، އަދި ސާރާ ފަދަ އެކި ނަސްލުތައް ހިމެނޭ ތަފާތު އާބާދީއެއް އޮންނަ ތަނެކެވެ. ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ ރައްޔިތުން މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ ޒިޔާރަތްކުރާ މީހުންނާ މެދު ހޫނު މެހެމާންދާރީ އާއި އެކުވެރިކަމުގެ ގޮތުންނެވެ. ކަސްޓަމަރުންގެ ސިފަތައް: 1. އަދަބުވެރިކަން: ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ މީހުން އެހެން މީހުންނާ މުޢާމަލާތް ކުރާއިރު އަދަބުވެރިކަމާއި އިޙްތިރާމަށް ވަރަށް ބޮޑު އަހަންމިއްޔަތެއް ދެއެވެ. އެއްވެސް ވިޔަފާރިއެއް ނުވަތަ އަމިއްލަ މަޝްވަރާއެއްގައި ބައިވެރިވުމުގެ ކުރިން ހިނިތުންވުމަކާއެކު އެކަކު އަނެކަކާ ސަލާމްކޮށް އުފާވެރި ވާހަކަތައް ބަދަލުކުރުމަކީ އާދައެކެވެ. 2. ކެތްތެރިވުން: ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ ކަސްޓަމަރުން މުއާމަލާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ކެތްތެރިވާން ފަށަނީ ނިންމުންތައް ނިންމުމުގެ ކުރިން ގުޅުންތައް ބިނާކުރުމަށް އަގުދޭތީއެވެ. އެއްވެސް އެއްބަސްވުމެއް ފައިނަލް ކުރުމުގެ ކުރިން ތަފްސީލުތަކާ ބެހޭ ގޮތުން ފުރިހަމައަށް މަޝްވަރާ ކުރުމަށް ވަގުތު ދިނުމަކީ އެމީހުން ފާހަގަކުރާ ކަމެކެވެ. 3. ފްލެކްސިބިލިޓީ: މި ޤައުމުގެ ކަސްޓަމަރުން ގިނަ ފަހަރަށް ޕްރޮޑަކްޓް އޮފާ ނުވަތަ ޚިދުމަތްތަކާ ބެހޭގޮތުން ވާހަކަ ދައްކާއިރު ފްލެކްސިބިލިޓީއަށް އަގުދެއެވެ. އެމީހުންގެ ވަކި ބޭނުންތަކަށް ނުވަތަ އިސްކަންދޭ ގޮތަށް ކަސްޓަމައިޒް ކުރެވޭ އޮޕްޝަންތަކުގެ އަގުވަޒަން ކުރެއެވެ. 4. ރިލޭޝަންޝިޕް އޮރިއެންޓެޑް: ދިގުމުއްދަތުގެ ގުޅުންތައް ބިނާކުރުމަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ ކަސްޓަމަރުންގެ މެދުގައި ވަރަށް ބޮޑަށް އިޙްތިރާމް ކުރާ ކަމެކެވެ. ވިޔަފާރި ކާމިޔާބުކަމާއެކު ހިންގުމުގައި އިތުބާރަކީ ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ އެއްޗެކެވެ. ތަބޫކުތައް: 1. ސިޔާސީ ނުވަތަ ޚިޔާލުތަފާތުވުން އުފެދޭ މައުޟޫޢުތަކާ ބެހޭގޮތުން މަޝްވަރާކުރުމުން ދުރުހެލިވުން، އެއީ އިޙްތިރާމް ކުޑަ ނުވަތަ ރުޅިވެރިކަމެއްގެ ގޮތުގައި ދެކިދާނެ ކަމެކެވެ. 2.މުއާމަލާތްތަކުގެ ތެރޭގައި މާ ސީދާ ނުވަތަ ކުރިމަތިލުންތަކުން ދުރުހެލިވުން؛ އަދަބުވެރި އަދި ޑިޕްލޮމެޓިކް އުސޫލެއް ދެމެހެއްޓުމުން ރަނގަޅު ނަތީޖާތަކެއް ލިބޭނެ އެވެ. 3.ދީނީ ތަންތަނަށް ނުވަތަ މުޤައްދަސް ތަންތަނަށް ޒިޔާރަތްކުރާއިރު ލޯކަލް އާދަކާދަތަކާއި ސަގާފަތްތަކަށް އިޙްތިރާމްކުރުން. 4.ޚާއްޞަކޮށް ވަކިވަކި ފަރުދުންނާ މުޢާމަލާތްކުރާއިރު ފުރަތަމަ ހުއްދައަށް އެދި ނުލައި ފޮޓޯ ނުނެގުމެވެ. ފާހަގަކުރުން މުހިންމު ކަމަކީ ކަސްޓަމަރުންގެ ސިފަތައް ގައުމުގެ ތެރޭގައި ވަކިވަކި ފަރުދުންނާއި ސަރަހައްދުތަކުގެ މެދުގައި ތަފާތުވެދާނެ ކަމެވެ؛ އެހެންކަމުން ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް ހިމެނޭ ގޮތަށް އެކި ގައުމުތަކުގައި ވިޔަފާރި ކުރަމުން ދަނިކޮށް ސަގާފީ ނާޒުކުކަން ދެއްކުމަކީ އަބަދުވެސް ރަނގަޅު ކަމެކެވެ

ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި ކަސްޓަމްސް އެޑްމިނިސްޓްރޭޝަން ނިޒާމެއް އޮންނައިރު، އެ ނިޒާމަކީ އެގައުމުގެ ބޯޑަރުތައް މެދުވެރިކޮށް ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރި ބެލެހެއްޓުމާއި މަގުފަހިކޮށްދިނުމެވެ. ކަސްޓަމްސްގެ އުސޫލުތަކާއި ގަވާއިދުތައް އެކުލަވާލާފައިވަނީ ގައުމީ ސަލާމަތާއި އާންމު ސިއްހަތާއި އިގްތިސާދީ މަސްލަހަތު ހިމާޔަތްކޮށް މުދާ ރަނގަޅަށް ދަތުރުކުރެވޭނެ ގޮތަކަށެވެ. ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކަށް ވަންނައިރު ނުވަތަ ނުކުންނައިރު ކަސްޓަމްސް މެނޭޖްމަންޓާ ގުޅޭގޮތުން ފާހަގަކުރަންޖެހޭ މުހިންމު ބައެއް ކަންތައްތައް އެބަހުއްޓެވެ. 1. ކަސްޓަމްސް ޑިކްލެރޭޝަން: ރާއްޖެއަށް އެތެރެވާއިރު ނުވަތަ ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ނުކުންނައިރު ހުރިހާ ފަރުދުންވެސް ކަސްޓަމްސް ޑިކްލެރޭޝަން ފޯމެއް ފުރިހަމަކުރަންވާނެއެވެ. މި ލިޔުމުގައި ހިމެނެނީ އަމިއްލަ ތަކެއްޗާއި، ވަކި އަދަދަކަށްވުރެ ގިނަ ފައިސާއާއި، ޓެކްސް ނެގޭ އެއްވެސް އެއްޗެއް ގެންގުޅޭ މައުލޫމާތެވެ. 2. މަނާ ތަކެތި: ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކަށް ދަތުރު ކުރުމުގެ ކުރިން މަނާ ތަކެތީގެ ލިސްޓަށް އަހުލުވެރިވުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. ބަޑި، މަސްތުވާތަކެތި، ވަގު މުދަލާއި، ނެތިދިއުމުގެ ނުރައްކާ އޮތް ބާވަތްތަކުގެ އުފެއްދުންތައް ފަދަ ތަކެތި ބޭނުންކުރުމަކީ ކަނޑައެޅިގެން މަނާކަމެކެވެ. 3. ޑިއުޓީ ފްރީ އެލަވަންސް: ދަތުރުވެރިންނަށް ޕާސަނަލް އިފެކްޓްސް ފަދަ ވަކި ތަކެތީގެ ޑިއުޓީ ފްރީ އެލަވަންސް ލިބިދާނެއެވެ. ވަކި ލިމިޓްތައް ތަފާތުވަނީ އެއްޗެއްގެ އަގާއި އަދަދަށް ބަލައިގެންނެވެ. 4. ވެކްސިން ދޭންޖެހޭ ކަންތައްތައް: ބައެއް ޤައުމުތަކުގެ ބޯޑަރަށް ވަނުމުގެ ކުރިން ދަތުރުވެރިން ޔެލޯ ފީވަރ ފަދަ ވަކި ބަލިތަކަށް ވެކްސިން ޖަހާފައިވާކަމުގެ ހެކި ހުށަހަޅަން ޖެހެއެވެ. ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކަށް ދަތުރުކުރުމުގެ ކުރިން ބޭނުންވާ ހުރިހާ ވެކްސިންތަކެއް ޒަމާނާ އެއްގޮތަށް ލިބިފައިވާކަން ޔަގީންކުރުން. 5. ހަނިކުރެވިފައިވާ މުދާ: ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ ބޯޑަރުގެ ތެރޭގައި ވަކި މުދަލެއް އެތެރެކުރުމަށް/އެކްސްޕޯޓްކުރުމަށް ޚާއްޞަ ހުއްދައެއް ނުވަތަ ލައިސަންސް ބޭނުންވެދާނެއެވެ. މިސާލަކަށް ހަތިޔާރާއި ވަޒަން ނުވަތަ ގައުމީ ޚަޒާނާއެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެވޭ ސަގާފީ ތަކެތި ހިމެނެއެވެ. 6.ފައިސާގެ ގަވާއިދު: ހުއްދަ ލިބިފައިވާ ބޭންކުތަކުން ނުވަތަ އެކްސްޗޭންޖްތަކުން އެކަށީގެންވާ ލިޔެކިޔުންތަކެއް ނެތި ވަކި އަދަދަކަށްވުރެ ގިނަ ލޯކަލް ކަރަންސީ ނޫޓް ގެނައުމަށް/ ބޭރަށް ނެރުމުގައި ހުރަސްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. 7.ވަގުތީ އިމްޕޯޓް/އެކްސްޕޯޓް: ވަގުތީ ގޮތުން ރާއްޖެއަށް އަގުހުރި ތަކެތި (އަގުބޮޑު ސާމާނު ފަދަ) ގެނައުމަށް ރާވާފައިވާނަމަ، އެތެރެވުމުން ކަސްޓަމްސްގައި މިކަންކަން އިއުލާންކުރުން ރަނގަޅެވެ ކަނޑައެޅިފައިވާ މުއްދަތެއްގެ ތެރޭގައި ގައުމު. ކަސްޓަމްސްގެ ގަވާއިދުތަކަށް އަމަލު ނުކޮށްފިނަމަ ޖޫރިމަނާ ނުވަތަ ބޮޑެތި މައްސަލަތަކުގައި ޖަލަށްލުން ފަދަ އަދަބުތައް ލިބިދާނެކަން ހަނދާން ކުރާށެވެ. ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކަށް ދަތުރުކުރުމުގެ ކުރިން ކަސްޓަމްސްއާ ގުޅޭ އެންމެ ފަހުގެ އަޕްޑޭޓްތަކާއި ގަވާއިދުތައް އަބަދުވެސް ޗެކްކުރުމަކީ ކޮންމެހެން ބޭނުންތެރި ކަމެކެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް (ސީއޭއާރު) އިން ރާއްޖެއަށް މުދާ އެތެރެވުން ރެގިއުލޭޓް ކުރުމަށް ވަކި އިމްޕޯޓް ޓެރިފް ޕޮލިސީއެއް ތަންފީޒުކޮށްފި އެވެ. މި ސިޔާސަތުގެ މައިގަނޑު މަޤްޞަދަކީ ދިވެހި ސިނާޢަތްތައް ހިމާޔަތްކުރުމާއި، ދިވެހި އުފެއްދުންތައް ކުރިއެރުވުމާއި، ސަރުކާރަށް އާމްދަނީ ހޯދުމެވެ. ސީއޭއާރުގައި އިމްޕޯޓް ޑިއުޓީ ނަގަނީ އުފެއްދުންތައް ގިންތިކުރުމަށް ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން ސްޓޭންޑަޑައިޒްޑް ސިސްޓަމެއް ކަމަށްވާ ހާރމޮނައިޒްޑް ސިސްޓަމް (އެޗްއެސް) ގެ ދަށުން ގިންތިކުރުމަށް ބަލައިގެން ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި މުދަލުންނެވެ. އެތެރެކުރާ މުދަލުގެ ބާވަތާއި ބާވަތަށް ބަލާފައި ރޭޓްތައް ތަފާތުވެއެވެ. ސީއޭއާރްގައި އިމްޕޯޓް ޓެރިފް މައިގަނޑު ތިން ބަޔަކަށް ބަހާލެވިދާނެ: ނާޒުކު އުފެއްދުންތަކާއި، ނާޒުކު ނޫން އުފެއްދުންތަކާއި، ވަކި އުފެއްދުންތަކެވެ. ނާޒުކު އުފެއްދުންތަކުގެ ތެރޭގައި ހަނޑުލާއި، ރައިސް، ކިރު އުފެއްދުންތަކާއި، މަސް ފަދަ އަސާސީ ކާބޯތަކެތި ހިމެނެއެވެ. މި ތަކެތީގެ ޓެރިފް ރޭޓް މަތިކޮށްފައި ވަނީ ލޯކަލް ޕްރޮޑަކްޝަން އަށް ހިތްވަރު ދިނުމަށާއި އިމްޕޯޓަށް ބަރޯސާވުން ކުޑަކުރުމަށެވެ. ނާޒުކު ނޫން އުފެއްދުންތަކުގައި ހިމެނެނީ އިލެކްޓްރޯނިކްސް، ހެދުން، ކޮސްމެޓިކްސް ފަދަ ކޮންސިއުމަރ ގޫޑްސް ކަމަށާއި، މިއީ ދިވެހި ސިނާއަތްތަކަށް ނުރައްކާ ނުވާތީ ޓެރިފް ރޭޓް ނިސްބަތުން ދަށް އުފެއްދުންތަކެއް ކަމަށެވެ. މިއީ ކޮންސިއުމަރުންނަށް ތަފާތު ބައިނަލްއަގްވާމީ ބްރޭންޑްތައް ހެޔޮ އަގުގައި ލިބޭނެ ގޮތް ފަހިކޮށްދޭ ކަމެކެވެ. ވަކި މުދަލެއްގެ މައްޗަށް ވަކި ޓެރިފްތަކެއް ނަގަނީ އާންމު ސިއްހަތުގެ ކަންބޮޑުވުންތަކާއި ނުވަތަ ތިމާވެށި ހިމާޔަތްކުރުމުގެ މައްސަލަތައް ފަދަ ސަބަބުތަކާ ހުރެ އެވެ. މިސާލަކަށް ނުރައްކާތެރި ކެމިކަލް ނުވަތަ ޕެސްޓިސައިޑް ގޯސްކޮށް ނުވަތަ ނުބައިކޮށް ބޭނުންކޮށްފިނަމަ ލިބިދާނެ ގެއްލުންތަކުގެ ސަބަބުން އިމްޕޯޓް ޑިއުޓީ ބޮޑުވެދާނެ އެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ ސީއޭއާރު އަކީ އިކޮނޮމިކް ކޮމިއުނިޓީ އޮފް ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ސްޓޭޓްސް (އީސީސީއޭއެސް) ގެ ކަސްޓަމްސް ޔޫނިއަން ފްރޭމްވޯކްގެ ބައެކެވެ. އެގޮތުން، ޔޫނިއަނުން ބޭރުގެ ގައުމުތަކާއެކު ވިޔަފާރި ކުރުމަށް އީސީސީއޭއެސްގެ މެމްބަރު ގައުމުތަކުން ކަނޑައަޅާފައިވާ އާންމު ބޭރު ޓެރިފްތަކަށް ތަބާވެ އެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު، ސީއޭއާރްގެ އިމްޕޯޓް ޓެރިފް ޕޮލިސީގެ މަގުސަދަކީ، އެގައުމުގެ އިގްތިސާދު އިތުރަށް ތަރައްގީ ކުރުމުގެ މަސައްކަތުގައި، އެތެރޭގެ ސިނާއަތްތައް ހިމާޔަތްކުރުމާއި، ކޮންސިއުމަރުންނަށް އަގުހެޔޮ ގޮތްތައް ފޯރުކޮށްދިނުމާ ދެމެދު ބެލެންސް ހޯދުމެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް (ސީއޭއާރު) އަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ބިން ހިއްކާފައިވާ ގައުމެކެވެ. ރާއްޖޭގެ އެކްސްޕޯޓް ޓެކްސް ޕޮލިސީގެ މަޤްޞަދަކީ، ވަކި މުދަލެއް އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ހިތްވަރުދީ، އެހެން މުދަލުން ޓެކްސް ނަގަން، އެޤައުމުގެ އިޤްތިޞާދު ރެގިއުލޭޓްކޮށް، ކުރިއެރުވުމެވެ. ސީއޭއާރުގެ މައިގަނޑު އެކްސްޕޯޓްތަކުގެ ތެރޭގައި ޑައިމަންޑް، ކޮޓަން، ކޮފީ، ލަކުޑި، އަދި ރަން ހިމެނެ އެވެ. މި މުދާ އެކްސްޕޯޓް ކުރުން ކުރިއެރުވުމަށްޓަކައި ސަރުކާރުން ވަނީ ތަފާތު ޓެކްސް އިނާޔަތްތަކާއި އިސްތިސްނާތައް ތަންފީޒުކޮށްފަ އެވެ. މިސާލަކަށް ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓް ޝައުގުވެރިކުރުމަށާއި ޑައިމަންޑް ސިނާއަތް ކުރިއެރުވުމަށްޓަކައި ޑައިމަންޑް އެކްސްޕޯޓުން ނަގާ ޓެކްސްތައް ކުޑަކުރެވި ނުވަތަ ނުނަގާފާނެ އެވެ. އަނެއްކޮޅުން ސަރުކާރަށް އާމްދަނީ ހޯދުމަށް ވަކި މުދަލުން ޓެކްސް ވެސް ނަގަ އެވެ. މި ޓެކްސްތައް ތަފާތުވަނީ އެކްސްޕޯޓްކުރާ އުފެއްދުމުގެ ބާވަތާއި އޭގެ އަގު ފަދަ ކަންކަމަށެވެ. ކޮޓަން ފަދަ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުން ވެލިއު އެޑެޑް ޓެކްސް (ވެޓް) ނުވަތަ ކަސްޓަމްސް ޑިއުޓީ ނަގާފާނެ އެވެ. އިކޮނޮމިކް ކޮމިއުނިޓީ އޮފް ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ސްޓޭޓްސް (އީސީސީއޭއެސް) އަދި އިކޮނޮމިކް ކޮމިއުނިޓީ އޮފް ވެސްޓް އެފްރިކަން ސްޓޭޓްސް (އީކޯވާސް) ފަދަ ސަރަހައްދީ އިގްތިސާދީ ޖަމާއަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ވިޔަފާރި ކުރުމަށް މަގުފަހިކުރުމަށްޓަކައި ސީއޭއާރު އިން ތަބާވަނީ އެމީހުންގެ ސަރަހައްދީ ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތަކަށެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ ސަރުކާރުގެ ނިންމުންތަކާއި ނުވަތަ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތަކާ އެއްގޮތަށް ސީއޭއާރްގެ އެކްސްޕޯޓް ޓެކްސް ޕޮލިސީތަކަށް ބަދަލު އަތުވެދާނެ ކަމެވެ. އެހެންކަމުން އެކްސްޕޯޓް ކުރަން ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކުން ސީއޭއާރް އާއި އެކު ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތައް ހިންގުމުގެ ކުރިން ގައުމީ ކަސްޓަމްސް އެޖެންސީތައް ނުވަތަ ކަމާބެހޭ ވިޔަފާރީގެ ޕަބްލިކޭޝަންތައް ފަދަ ރަސްމީ މަސްދަރުތަކުން މިހާރު އަމަލުކުރަމުންދާ ގަވާއިދުތަކާ ބެހޭ މައުލޫމާތު އަޕްޑޭޓް ވުމަށް އިލްތިމާސް ކުރެ އެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކުން އާންމު ހަރަދުތަކަށް އާމްދަނީ ހޯދުމުގެ އިތުރުން ވަކި ސިނާއަތްތައް ކުރިއެރުވުމުގެ މަގުސަދުގައި އެކްސްޕޯޓްތަކުން ޓެކްސް އިންސެންޓިވްސް އާއި ލެވީގެ މިކްސްއެއް ތަންފީޒު ކުރެ އެވެ. އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ އުސޫލުތަކުގައި އުފެއްދުމުގެ ބާވަތާއި އަގަށް ބަލައިގެން ޓެކްސް ނެގުން ރެގިއުލޭޓް ކުރާއިރު ސަރުކާރުން މުހިންމު ދާއިރާތަކަށް އިސްތިސްނާ ދިނުމުގެ ތެރެއިން އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދެ އެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކަކީ އެފްރިކާގެ ހިތުގައި އޮންނަ ބިން ހިއްކާފައިވާ ގައުމެކެވެ. ތަފާތު އިގްތިސާދެއް އޮންނަ ގައުމެއް ކަމަށާއި، އެކްސްޕޯޓްތަކުން އެގައުމުގެ ތަރައްގީއަށް އެހީތެރިވުމުގައި މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ކަމަށެވެ. އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓަކީ ރާއްޖެއިން އެކްސްޕޯޓްކުރާ މުދަލުގެ ފެންވަރާއި ތަބާވުން ކަށަވަރުކުރުމަށް ކޮންމެހެން ބޭނުންތެރި ކަމެކެވެ. އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓް ދިނުމަށްޓަކައި ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކުން ވަކި އުސޫލުތަކެއް ތަންފީޒު ކުރެ އެވެ. ފުރަތަމަ ކަމަކަށް އެކްސްޕޯޓަރުން ވިޔަފާރިއާއި ވިޔަފާރީގެ ޒިންމާ އުފުލަންޖެހޭ ސަރުކާރުގެ ކަމާބެހޭ އިދާރާތަކާ ގުޅަންޖެހެއެވެ. މި އިދާރާތަކަށް ބޭނުންވާ ލިޔެކިޔުންތަކާއި އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓް ހޯދުމަށް އަޅަންޖެހޭ ފިޔަވަޅުތަކާ ބެހޭ ގޮތުން އިރުޝާދު ދެވިދާނެއެވެ. އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކުން އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތަކަކީ ގައުމީ އަދި ބައިނަލްއަގްވާމީ ރެގިއުލޭޓަރީ ބޮޑީސްތަކުން ކަނޑައަޅާފައިވާ ކޮލިޓީގެ ހުރިހާ މިންގަނޑުތަކެއް ފުރިހަމަވާ އުފެއްދުންތަކެއްކަން ކަށަވަރުކުރަން ޖެހެ އެވެ. މީގެ ތެރޭގައި އުފެއްދުންތަކަކީ ބޭނުންކުރުމަށް ރައްކާތެރި އުފެއްދުންތަކެއްކަން ކަށަވަރުކުރުމާއި، ތިމާވެށީގެ ގަވާއިދުތަކަށް ތަބާވުމާއި، ވަކި ލޭބަލިންގ ޝަރުތުތަކެއް ފުރިހަމަވާ އުފެއްދުންތަކެއްކަން ކަށަވަރުކުރުން ހިމެނެއެވެ. އެގައުމުން އެކްސްޕޯޓްކުރާ މުދަލުގެ ބާވަތަށް ބަލާފައި ވަކި ލައިސަންސެއް ނުވަތަ ހުއްދައެއް ހޯދުމަށް އެގައުމުން އަންގާފާނެ އެވެ. މިސާލަކަށް ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތަކަށް ގަސްގަހާގެހި ސިއްހީ މިންގަނޑުތަކަށް ތަބާވާކަން ކަށަވަރުކޮށްދޭ ފައިޓޯސެނިޓަރީ ސެޓްފިކެޓްތައް ބޭނުންވެދާނެ ކަމަށާއި، ޕްރޮސެސްޑް ކާބޯތަކެތީގެ ބާވަތްތަކަށް ކާބޯތަކެތީގެ ރައްކާތެރިކަމުގެ ސެޓްފިކެޓްތައް ބޭނުންވެދާނެ ކަމަށެވެ. ބައެއް ހާލަތްތަކުގައި އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކުން މުދަލުގެ އަސްލު ސެޓްފިކެޓް ނުވަތަ އެނޫންވެސް ސަޕޯޓިންގ ޑޮކިއުމަންޓް މެދުވެރިކޮށް މުދަލުގެ އަސްލު ހެއްކެއް ހުށަހަޅަން ޖެހިދާނެއެވެ. އެކްސްޕޯޓް ގަވާއިދުތަކަށް އަންނަ ބަދަލުތަކުގެ މައުލޫމާތު ވަގުތު ފާއިތުވަމުންދާ ވަރަކަށް އެކްސްޕޯޓް ކުރާ ފަރާތްތަކުން އަމިއްލައަށް އަޕްޑޭޓް ކުރުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ. ވިޔަފާރި ޖަމިއްޔާތަކާ މަޝްވަރާ ކުރުމަކީ ނުވަތަ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ އެކްސްޕޯޓް ޕްރޮސެސްތަކަށް އަހުލުވެރި ގާނޫނީ ތަޖުރިބާކާރުން ހޯދުމަކީ ސެޓްފިކެޓް ދިނުމުގެ ތެރޭގައި ދިމާވެދާނެ އެއްވެސް ކޮމްޕްލެކްސިޓީއެއް ނޭވިގޭޓް ކުރުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެކެވެ. އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓް ދިނުމަކީ ހާމަކަން ބޮޑު ގޮތެއްގައި ކަންކަން ކަށަވަރުކޮށްދީ، ވިޔަފާރީގެ ބައިވެރިންގެ މެދުގައި އިތުބާރު ގާއިމްކޮށް، ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ އުފެއްދުންތަކަށް ދުނިޔޭގެ ބާޒާރުތަކަށް ވަދެވޭނެ ގޮތް ހެދުމުން އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުން ކުރިއެރުވުމެވެ. އެހެންކަމުން މިރާއްޖޭން އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކަށް ސެޓްފިކެޓްތަކާ ގުޅޭގޮތުން އެއްވެސް ޝަރުޠެއް ފުރިހަމައަށް ވިސްނައި އެއަށް އަމަލުކުރުން މުހިންމެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް (ސީއޭއާރު) އަކީ މުއްސަނދި ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތަކާއި ތަފާތު ސަގާފީ ތަރިކަތަކުގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު ތަނެކެވެ. ލޮޖިސްޓިކްސް ރެކޮމެންޑޭޝަންތަކާ ބެހޭގޮތުން ވާހަކަ ދައްކާއިރު، މިއީ ވިސްނަންޖެހޭ މުހިންމު ބައެއް ނުކުތާތަކެވެ. 1. ދަތުރުފަތުރުގެ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ: ސީއޭއާރް ގައި ދަތުރުފަތުރުގެ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ލިމިޓެޑް ވެއެވެ. ރާއްޖޭގެ ބޮޑެތި ސިޓީތަކާއި ރަށްތައް ގުޅުވައިދޭ ފުޅާ މަގުތަކުގެ ނެޓްވޯކެއް އޮތް ނަމަވެސް ގިނަ ފަހަރަށް މަގުތައް ބަލަހައްޓާނީ ވަރަށް ދަށްކޮށެވެ. އެހެންކަމުން މުޅި ރާއްޖެއަށް މުދާ އުފުލާއިރު އޮފްރޯޑް ވެހިކަލް ނުވަތަ ރަނގަޅު ސަސްޕެންޝަނެއް ހުންނަ ޓްރަކް ބޭނުންކުރުމަށް ލަފާދެއެވެ. 2. ބަނދަރުގެ ވަސީލަތްތައް: ސީއޭއާރު އަކީ ބިން ހިއްކާ ގައުމެއް ކަމުން ސީދާ ކަނޑަށް ނުވަދެވޭނެ ގައުމެކެވެ. ނަމަވެސް ކެމަރޫން އާއި ކޮންގޯ ފަދަ އަވަށްޓެރި ގައުމުތަކުން ސީއޭއާރް އަށް މުދާ އެތެރެކޮށް އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ބޭނުން ކުރެވޭ ކަނޑު ބަނދަރުތައް ހުށަހަޅަ އެވެ. ކެމަރޫންގެ ޑައުލާ ބަނދަރަކީ އެންމެ ކައިރީގައި އޮންނަ އެއް ބަނދަރެވެ. 3. ވައިގެ މުދާ އުފުލުން: ސީއޭއާރްގައި މަގުމަތީގެ ހާލަތު ގޮންޖެހުންތަކުގެ ސަބަބުން ވައިގެ މަގުން މުދާ އުފުލުމަކީ ވަގުތަށް ނާޒުކު ނުވަތަ އަގުބޮޑު މުދަލުގެ ދަތުރުފަތުރުގެ މުހިންމު ވަސީލަތަކަށް ވެގެންދެއެވެ. ބަންގީ އެމް'ޕޮކޯ އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓަކީ ވެރިރަށް ބަންގީ އަށް ކާގޯ ދަތުރުތައް ކުރާ މައި އެއާޕޯޓެކެވެ. 4. ކަސްޓަމްސް ގަވާއިދު: ސީއޭއާރު އަށް ނުވަތަ ސީއޭއާރު އިން ބޭރަށް މުދާ ފޮނުވާއިރު ކަސްޓަމްސް ގަވާއިދުތައް ދެނެގަނެ އެ ގަވާއިދުތަކަށް އަމަލުކުރުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. ވިޔަފާރި އިންވޮއިސް، ޕެކިންގ ލިސްޓާއި، ސެޓްފިކެޓް އޮފް އޮރިޖިން، އަދި އިމްޕޯޓް/އެކްސްޕޯޓް ހުއްދަތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް އެކަށީގެންވާ ލިޔެކިޔުންތައް ކުރިން ތައްޔާރުކުރަންވާނެއެވެ. 5.ގުދަންކުރުމުގެ ވަސީލަތްތައް: އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ލިމިޓެޝަންތަކުގެ ސަބަބުން ސީއޭއާރްގައި ހުންނަ ގުދަންކުރުމުގެ ވަސީލަތްތައް ބައިނަލްއަޤްވާމީ މިންގަނޑުތަކަށް ނުފެތޭނެއެވެ؛ އެހެންކަމުން ވިޔަފާރިތަކުން ވިސްނަންވީ ސަރަހައްދުގެ ތެރޭގައި ހުންނަ ބޮޑެތި ޑިމާންޑް ސެންޓަރު ނުވަތަ ލޮޖިސްޓިކްސް ހަބްތަކުގެ ކައިރީގައި އެމީހުންގެ ގުދަން ފެސިލިޓީތައް ގާއިމްކުރުމަށެވެ. 6.އިންޝުއަރެންސް ކަވަރޭޖް: ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި ސިޔާސީ ނުތަނަވަސްކަމާއި ސަލާމަތީ ގޮންޖެހުންތަކެއް ބައެއް ފަހަރު ކުރިމަތިވާ ކަމަށް ބަލާއިރު؛ މި ސަރަޙައްދުގެ ތެރޭގައި ޓްރާންސިޓް ކުރާއިރު ވިޔަފާރިތަކުން މުދަލުގެ ފުރިހަމަ އިންޝުއަރެންސް ކަވަރޭޖެއް ހޯދުމަށް ލަފާދެއެވެ 7.ލޯކަލް ޕާޓްނަރޝިޕްސް: ސަރަހައްދީ ޑައިނަމިކްސްގެ ފުން ވިސްނުމެއް ލިބިފައިވާ ލޯކަލް ލޮޖިސްޓިކްސް ކުންފުނިތަކާއެކު ޕާޓްނަރޝިޕް ޤާއިމުކުރުމަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި ލޮޖިސްޓިކަލް އޮޕަރޭޝަންތަކަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ފައިދާހުރި ކަމެއް 8.ސަލާމަތަށް ވިސްނަންޖެހޭ ކަންތައްތައް:މަދަނީ ހަމަނުޖެހުމާއި އަމާންކަން ނެތުމަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ގޮންޖެހުންތަކެކެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި ލޮޖިސްޓިކްސް އަށް ވިސްނާއިރު، ކުރިން ޕްލޭންކޮށް، އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރގެ ލިމިޓެޝަންތަކަށް ރިއާޔަތްކޮށް، ނަން މަޝްހޫރު ލޯކަލް ކުންފުނިތަކާ ޕާޓްނަރޝިޕް ހެދުމަކީ ކޮންމެހެން ބޭނުންތެރި ކަމެކެވެ. އެކަން ކުރުމުން ވިޔަފާރިތަކަށް މި ސަރަޙައްދުގައި އެމީހުންގެ ސަޕްލައި ޗޭންތައް ރަނގަޅަށް ބެލެހެއްޓޭނެއެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް (ސީއޭއާރު) އަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ބިން ހިއްކާފައިވާ ގައުމެކެވެ. އިގްތިސާދީ ހާލަތުގައި ގޮންޖެހުންތަކެއް ހުރި ނަމަވެސް، ސޯސިން އަދި ޑިވެލޮޕްމަންޓް ޗެނަލްތަކަށް މުހިންމު ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރީގެ ބައިވެރިންތަކެއް އެގައުމުގައި ތިބެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ސީއޭއާރުގައި ތަފާތު މުހިއްމު މައުރަޒުތަކާއި ޓްރޭޑް ޝޯތައް ބާއްވަ އެވެ. ސީއޭއާރުގައި ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން ގަންނަ މުހިންމު އެއް ފަރާތަކީ ފްރާންސް އެވެ. ފްރާންސުން ސީއޭއާރް އިން އެކި އުފެއްދުންތައް އެތެރެކުރާއިރު، އޭގެ ތެރޭގައި ޑައިމަންޑް، ކޮކޯ ބިސް، ލަކުޑި އުފެއްދުން، އަދި ކޮފީ ހިމެނެއެވެ. ކުރީގެ ފްރާންސްގެ ކޮލޮނީއަކަށް ވުމުން، ދެގައުމުގެ ދެމެދުގައި އޮތް ތާރީހީ ގުޅުމުގެ ސަބަބުން ދެގައުމުގެ ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތަކަށް މަގުފަހިވެފައިވެ އެވެ. ޗައިނާއަކީ ސީއޭއާރުގެ އަނެއް މުހިންމު ވިޔަފާރީގެ ބައިވެރިއެކެވެ. ޗައިނާއިން އެތެރެކުރަނީ ޕެޓްރޯލިއަމް ޕްރޮޑަކްޓްސް، ލަކުޑި ލޮގްސް، އަދި ކޮޓަން ފަދަ މުދާ ސީއޭއާރު އިންނެވެ. ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި ޗައިނާއިން ވަނީ އެގައުމުގެ ތެރޭގައި އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ޑިވެލޮޕްމަންޓް މަޝްރޫއުތަކަށް ވެސް ބޮޑެތި އިންވެސްޓްމަންޓްތަކެއް ކޮށްފަ އެވެ. ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން ފާހަގަކޮށްލެވޭ އެހެން ގަންނަ ފަރާތްތަކުގެ ތެރޭގައި ކެމަރޫން އާއި ޗޭޑް ފަދަ އެފްރިކާގެ އަވަށްޓެރި ގައުމުތައް ހިމެނެ އެވެ. މި ޤައުމުތަކުން ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް (ދޮންކެޔޮ އަދި މޭވާ ފަދަ)، ދިރޭތަކެތީގެ އުފެއްދުންތައް (ގޯތި ދޫނި ފަދަ)، މަޢުދަން (ޖަވާހިރާއި ރަން ހިމެނޭގޮތަށް) ފަދަ މުދާ އެތެރެކުރެއެވެ. ވިޔަފާރި ތަރައްޤީ ކުރުމުގެ ޗެނަލްތައް ފަސޭހަކޮށްދިނުމަށާއި މި ބައިނަލްއަޤްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކާއެކު ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތައް ކުރިއެރުވުމަށްޓަކައި ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި ބައެއް މައުރަޒުތައް ބާއްވައެވެ: 1. ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރި ފެއާ: އަހަރަކު އެއްފަހަރު ބާއްވާ މި އިވެންޓަކީ ދިވެހި އުފެއްދުންތެރިންނަށް ފެއާއަށް ޒިޔާރަތްކުރާ ލޯކަލް ކޮންސިއުމަރުންނާއި ބައިނަލްއަޤްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކަށް މުދާ ދައްކާލުމަށް ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. މި މައުރަޒުގައި ދަނޑުވެރިކަމާއި، އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ ސިނާއަތްތަކާއި، އަތްތެރި މަސައްކަތާއި ޓެކްސްޓައިލްސް ފަދަ ދާއިރާތައް ދައްކާލާފައިވެއެވެ. 2. މައިނިންގ ކޮންފަރެންސް އެންޑް އެގްޒިބިޝަން: ޑައިމަންޑާއި ރަން ރިޒާވް ފަދަ މުއްސަނދި މަޢުދަނީ ވަސީލަތްތަކަށް ބަލާއިރު؛ މައިނިން އަކީ ސީއޭއާރުގެ އިގްތިސާދުގައި ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ކުންފުންޏެކެވެ. މައިނިން ކޮންފަރެންސް އެންޑް އެގްޒިބިޝަނަކީ އިންވެސްޓްމަންޓް ފުރުސަތުތައް ނުވަތަ ލޯކަލް ސްޓޭކްހޯލްޑަރުންނާ އެކު ޕާޓްނަޝިޕް ހޯދުމަށް މައިނިން އޮޕަރޭޝަންތަކުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ދުނިޔޭގެ ކުންފުނިތައް ޝައުގުވެރިވާ މައުރަޒެކެވެ. 3. އެގްރިޓެކް އެކްސްޕޯ: ރާއްޖޭގެ ތެރޭގައި ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުސޫލުތައް ކުރިއެރުވުމާއި، ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގެ ތެރޭގައި އެގްރިބިޒްނަސްގެ ފުރުސަތުތަކަށް ޝައުގުވެރިވާ ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުން ޝައުގުވެރިކުރުވުން؛ މި މައުރަޒުގައި ބޮޑަށް އަލިއަޅުވާލާފައިވަނީ ދަނޑުވެރިކަމުގެ ޒަމާނީ ޓެކްނޮލޮޖީތައް ދައްކާލުމާއި އެކު ބައިވެރިންގެ މެދުގައި ޢިލްމު ބަދަލުކުރުމަށް މަގުފަހިކުރުމަށެވެ. 4.ޓްރޭޑް ޕްރޮމޯޝަން އިވެންޓް: އެކްސްޕޯޓް ޕްރޮމޯޝަން އެޖެންސީ އޮފް ސެންޓްރަލް އެފްރިކާ (APEX-CAR) ނުވަތަ ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސް ފަދަ ޖަމިއްޔާތަކުން ބާއްވާ އިވެންޓް؛ މި އިވެންޓުގައި ވިޔަފާރީގެ ސިޔާސަތުތަކުގެ ޒިންމާ އުފުލާ ސަރުކާރުގެ އޮފިޝަލުންނާއެކު ނެޓްވޯކިންގ ފުރުސަތުތައް ލިބިގެންދާއިރު، ލޯކަލް ވިޔަފާރިތައް ބައިނަލްއަޤްވާމީ ގަންނަ ފަރާތްތަކާ ގުޅުވައިދެއެވެ. 5. އިންވެސްޓްމަންޓް ސަމިޓް: ދޭތެރެ ދޭތެރެއިން ސީއޭއާރް އިން އިންތިޒާމްކޮށްގެން އިންވެސްޓްމަންޓް ސަމިޓްތައް އިންތިޒާމް ކުރަނީ ފޮރިން ޑައިރެކްޓް އިންވެސްޓްމަންޓްސް (އެފްޑީއައި) ގެނައުމަށެވެ. މި އިވެންޓްތަކުގައި ސަރުކާރުގެ އިސްވެރިންނާއި، ވިޔަފާރިވެރިންނާއި، އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ޑިވެލޮޕްމަންޓާއި، ދަނޑުވެރިކަމާއި، މައިނިންގ ފަދަ އިޤްތިޞާދުގެ އެކި ދާއިރާތަކަށް ޝައުޤުވެރިވާ އިންވެސްޓަރުން އެއްތަނަކަށް އެއްވެއެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި ފްރާންސް އާއި ޗައިނާ ފަދަ ބައިނަލްއަގްވާމީ މުހިއްމު ގަންނަ ފަރާތްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. އަދި ކެމަރޫން އާއި ޗޭޑް ފަދަ އަވަށްޓެރި ގައުމުތަކާ ވެސް ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތައް ބާއްވަ އެވެ. ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތައް އިތުރަށް ކުރިއެރުވުމަށް ސީއޭއާރު އިން އިންޓަނޭޝަނަލް ޓްރޭޑް ފެއާ، މައިން ކޮންފަރެންސް އެންޑް އެގްޒިބިޝަން، އެގްރީޓެކް އެކްސްޕޯ ފަދަ މައުރަޒުތަކުގެ އިތުރުން ޓްރޭޑް ޕްރޮމޯޝަން އިވެންޓްތަކާއި އިންވެސްޓްމަންޓް ސަމިޓްތައް ބާއްވަ އެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ސަބަބުން ޑޮމެސްޓިކް ޕްރޮޑިއުސަރުންނަށް ވެސް އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތައް ދައްކާލުމުގެ ފުރުސަތުތަކާއި ބައިނަލްއަގްވާމީ ސަޕްލައި ކުރާ ފަރާތްތަކަށް ވެސް ސީއޭއާރުގެ މާކެޓުގެ ތެރޭގައި ވިޔަފާރީގެ ކުރިމަގުތައް ހޯދުމަށް ފުރުސަތު ލިބެ އެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި އެންމެ ގިނައިން ބޭނުންކުރާ ސަރޗް އިންޖީނުތަކަކީ؛ 1. ގޫގުލް - www.google.cf ގޫގުލް އަކީ ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ޑޮމިނޭންޓް އަދި ގިނައިން ބޭނުންކުރާ ސަރޗް އިންޖީނެވެ. އެއީ ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ސަރޗް ނަތީޖާ ފޯރުކޮށްދޭ އަދި މެޕް، ތަރުޖަމާގެ ހިދުމަތް، އަދި އިމޭޖް ސަރޗް ފަދަ ފީޗާސްތައް ވެސް ހިމެނޭ ތަނެކެވެ. 2. ބިންގް - www.bing.com ބިންގް އަކީ ގޫގުލް އާއި އެއްފަދަ ފަންކްޝަނަލިޓީއެއް ފޯރުކޮށްދޭ މަޝްހޫރު އަނެއް ސަރޗް އިންޖީނެކެވެ. އެއީ ވެބް ނަތީޖާތަކާއި، ތަސްވީރުތަކާއި، ވީޑިއޯތަކާއި، ޚަބަރު އާޓިކަލްތަކާއި، މެޕްތަކުގެ އިތުރުން އެހެނިހެން ފީޗާސްތައް ފޯރުކޮށްދޭ ތަނެކެވެ. 3. ޔާހޫ - www.yahoo.com ޔާހޫ އަކީ ވެބް ނަތީޖާގެ އިތުރުން އީމެއިލްގެ ހިދުމަތްތަކާއި ޚަބަރު އަޕްޑޭޓްތައް ފޯރުކޮށްދޭ ޒަމާނުއްސުރެ ސަރޗް އިންޖީނެކެވެ. ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި ގޫގުލް ނުވަތަ ބިންގް ފަދަ ގިނައިން ބޭނުން ނުކުރެވިދާނެ ނަމަވެސް، ބައެއް މީހުން އަދިވެސް ސަރޗްތަކަށް ޔާހޫ ބޭނުން ކުރަން އިސްކަންދެއެވެ. 4. ބައިޑޫ - www.baidu.com (ޗައިނީސް ބަހުން ވާހަކަ ދައްކާ މީހުންނަށް) މުހިންމު ގޮތެއްގައި ޗައިނާ ބަހުން ސަރޗް ކުރާ ޗައިނާ ޔޫޒަރުންނަށް އަމާޒުކޮށްގެން ނަމަވެސް، ބައިޑޫ އަކީ އާންމު އިނގިރޭސި ސަރޗްތަކަށް ވެސް ބޭނުންކުރެވިދާނެ އެއްޗެކެވެ. ނަމަވެސް ޗައިނާއަށް ޚާއްސަ ކޮންޓެންޓަށް ފޯކަސް ކުރުމުން ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި ތިބި ޔޫޒަރުންނަށް އެހެން ގައުމުތަކާ އަޅާބަލާއިރު އޭގެ ފައިދާ ތަފާތުވެދާނެ އެވެ. 5. ޑަކްޑަކްގޯ - www.duckduckgo.com ޑަކްޑަކްގޯ އިން ފޯކަސް ކުރަނީ ޔޫޒަރުންގެ މައުލޫމާތު ޓްރެކް ނުކޮށް ނުވަތަ ކުރިން އޮންލައިންކޮށް ކުރި ހަރަކާތްތަކަށް ބަލައިގެން ސަރޗް ނަތީޖާ ޕާސަނަލައިޒް ނުކޮށް ޕްރައިވެސީ ޕްރޮޓެކްޝަން އަށެވެ. 6.Yandex- yandex.ru (ރަޝިޔާ ބަހުން ވާހަކަ ދައްކާ މީހުންނަށް ބޭނުންތެރި) ޔަންޑެކްސް އަކީ ރަޝިޔާގެ މަޝްހޫރު ސަރޗް އިންޖީނެއް ކަމަށާއި، މިއީ ރަޝިޔާއާ ގުޅުންހުރި މައުލޫމާތު ހޯދަން ނުވަތަ ރަޝިޔާގެ ނަޒަރަކުން ބަލާއިރު ބޭނުންތެރި އެއްޗަކަށް ވެދާނެ ކަމަށެވެ. މިއީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ ބައެއް ސަރޗް އިންޖީނުތަކެވެ؛ އެހެންނަމަވެސް އޮންލައިންކޮށް ހޯދުންތައް ކުރިއަށް ގެންދާއިރު ވަކިވަކި ފަރުދުންގެ ވަކި ބޭނުންތަކާއި ޝައުގުވެރިކަންތަކަށް ބަލައިގެން ތަފާތު އިސްކަންދީފާނެކަން ފާހަގަކުރުން މުހިންމެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް، ސީއޭއާރްގެ ނަމުން ވެސް ނަންދެވިފައިވާ ގައުމަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގެ ބިން ހިއްކާފައިވާ ގައުމެކެވެ. ގާތްގަނޑަކަށް 5 މިލިއަން މީހުންގެ އާބާދީއެއް އޮންނަ މި ރަށުގެ ވެރިރަށް ބަންގުއީ އެވެ. މި ޤައުމުގެ މައިގަނޑު ރީނދޫ ޞަފްޙާތައް ހޯދަން ބޭނުންނަމަ މިއީ ބައެއް ގޮތްތައް: 1. އެނިއުއަރ ސެންޓްރަފްރިކޭން (ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ޑައިރެކްޓަރީ) - http://www.annuairesite.com/centrafrique/ މި ވެބްސައިޓުގައި ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ ވިޔަފާރިތަކާއި ޖަމިއްޔާތަކުގެ ފުރިހަމަ ލިސްޓެއް ލިބެން ހުންނާނެއެވެ. އެއީ ކެޓަގަރީ ނުވަތަ ނަމަށް ބަލައިގެން ހޯދުމުގެ ފުރުސަތު ލިބޭ އަދި ކޮންމެ ލިސްޓިންގ އަކަށް ގުޅޭނެ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދިނުމެވެ. 2. ޕޭޖްސް ޖައުނޭސް އަފްރިކް (ޔެލޯ ޕޭޖްސް އެފްރިކާ) - https://www.pagesjaunesafrique.com/ މި އޮންލައިން ޑައިރެކްޓަރީގައި އެފްރިކާގެ ބައެއް ގައުމުތައް ހިމެނޭއިރު، އޭގެ ތެރޭގައި ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް ހިމެނެ އެވެ. ކެޓަގަރީ ނުވަތަ ލޮކޭޝަނަށް ބަލައިގެން ވިޔަފާރިތައް ހޯދައި ފޯނު ނަންބަރު ނުވަތަ އެޑްރެސް ފަދަ ކޮންޓެކްޓް ޑީޓެއިލްސް ހޯދައިލެވޭނެ އެވެ. 3. އިންފޯ-ސެންޓްރަފްރިކް - http://www.info-centrafrique.com/ އިންފޯ-ސެންޓްރަފްރިކް އަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްއާ ބެހޭ ތަފާތު މައުލޫމާތުތަކުގެ އިތުރުން ވިޔަފާރި ލިސްޓިންތައް ހިމެނޭ އޮންލައިން ޕޯޓަލެކެވެ. ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ޔެލޯ ޕޭޖްސް ސެކްޝަނެއް ނުހިމެނޭ ނަމަވެސް، އަދިވެސް ލޯކަލް ވިޔަފާރިތަކާއި ޖަމިއްޔާތަކުގެ ކޮންޓެކްޓް ޑީޓެއިލްސް ލިބެން ހުރެ އެވެ. 4.ކާރ ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީ – https://carbusinessdirectory.com/ ސީއޭއާރު ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީގައި ޚާއްޞަކޮށް ފޯކަސްކޮށްފައިވަނީ ދަނޑުވެރިކަމާއި، އިމާރާތްކުރުމާއި، ހޮސްޕިޓަލިޓީ ފަދަ އެކި ސިނާޢަތްތަކުގެ ތެރެއިން ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި ހިންގާ ވިޔަފާރިތައް ޕްރޮމޯޓްކުރުމަށެވެ. މި ވެބްސައިޓްތަކުގެ އެހީގައި ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ ތެރޭގައި އެކި ދާއިރާތަކުގައި ހިންގާ ލޯކަލް ކުންފުނިތަކާއި، ހިދުމަތްދޭ ފަރާތްތަކާއި ނުވަތަ ޕްރޮފެޝަނަލުން ހޯދުމަށް އެހީތެރިވެދެއެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ ކަމަކީ މި ޕްލެޓްފޯމްތަކުން އިތުބާރު ހުރި މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދިނުމަށް މަސައްކަތް ކުރާއިރު އެކިއެކި ލިސްޓްކޮށްފައިވާ ކުންފުނިތައް އަބަދުވެސް ސީދާ އެމީހުންގެ ރަސްމީ ޗެނަލްތައް ބޭނުންކޮށްގެން ޔަގީންކުރަންޖެހެއެވެ+

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް (ސީއޭއާރު) އަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ބިން ހިއްކާފައިވާ ގައުމެކެވެ. އެހެން ޤައުމުތަކާ އަޅާބަލާއިރު ސީއޭއާރްގައި އީ-ކޮމާސްގެ ތަރައްޤީ ނިސްބަތުން މަދު ނަމަވެސް، އީ-ކޮމާސްގެ ބޮޑެތި މަދު ޕްލެޓްފޯމްތަކެއް ލިބެން ހުރެއެވެ: 1. ޖުމިއާ: ޖުމިއާ އަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް ހިމެނޭ ގޮތަށް އެފްރިކާގެ ބައެއް ގައުމުތަކުގައި ހިންގާ އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ޕްލެޓްފޯމެވެ. އެތަނުން އިލެކްޓްރޯނިކްސް، ފެޝަން، ގޭތެރޭގެ ސާމާނު، އަދި އެހެނިހެން ގިނަ އުފެއްދުންތަކެއް ލިބެން ހުރެ އެވެ. ސީއޭއާރު އަށް އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓަކީ www.jumiacentrafrique.com އެވެ. 2. އެފްރިކާޝޮޕް: އެފްރިކާޝޮޕަކީ އިލެކްޓްރޯނިކްސް، މޯބައިލް ފޯނު، ރީތިކަމާއި ސިއްހީ އުފެއްދުންތައް، އަދި އެހެނިހެން ތަފާތު ކެޓަގަރީތަކުގެ އެކި އުފެއްދުންތައް ވިއްކުމަށް ފޯކަސްކުރާ އޮންލައިން މާކެޓެކެވެ. ސީއޭއާރް އަށް އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓް www.africashop-car.com އިން ލިބެން ހުންނާނެއެވެ. 3. އުބިކްސީ: އުބިކްސީ އަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް ސަރަހައްދުގެ ތެރޭގައި ހިންގާ ފާހަގަކޮށްލެވޭ އަނެއް އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމެވެ. އެގޮތުން އިލެކްޓްރޯނިކް ސާމާނާއި ގޭތެރޭގެ ސާމާނާއި އަންހެނުންނާއި ފިރިހެނުންނަށް ހާއްސަ ހެދުމާއި އެކްސެސަރީޒްގެ އިތުރުން ކުޑަކުދިންގެ އުފެއްދުންތައް ވެސް ލިބެން ހުރެ އެވެ. އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓް www.magasinenteteatete.com އިން ލިބިވަޑައިގަންނަވާނެއެވެ. މިދެންނެވި ޕްލެޓްފޯމްތަކަކީ ސީއޭއާރްގެ ރީޓެއިލް މާކެޓުގައި ޑިޖިޓަލް ޗެނަލްތައް ލީވަރކޮށްގެން ވިޔަފާރިތަކަށް ފުޅާ ކަސްޓަމަރ ބޭސްއަކާ ހަމައަށް ވާސިލްވުމުގެ ފުރުސަތު ލިބިގެންދާ ޕްލެޓްފޯމްތަކެކެވެ. ނަމަވެސް ލޮޖިސްޓިކްސްގެ ގޮންޖެހުންތައް ނުވަތަ މާކެޓް ޑިމާންޑް އުފުލުން ފަދަ ކަންކަމުގެ ސަބަބުން މި ވެބްސައިޓްތަކުގައި ވަކި މުދަލެއް ނުވަތަ ހިދުމަތްތަކެއް ލިބޭނެ ގޮތް ތަފާތުވެދާނެކަން ފާހަގަކުރުން މުހިންމެވެ. އޮންލައިންކޮށް އެއްވެސް އެއްޗެއް ގަތުމުގެ ކުރިން އަބަދުވެސް ރަނގަޅުވާނީ ކޮންމެ ޕްލެޓްފޯމެއްގެ ޝަރުތުތަކާއި ގަވާއިދުތައް ޝިޕިންގ އޮޕްޝަންސް (އެޕްލިކޭޓް ކުރެވޭނަމަ)، ބަލައިގަންނަ ޕޭމަންޓް މެތޯޑްސް، ރިޓަރން ޕޮލިސީސް އާއި އެކު އެއްވެސް ސަރަހައްދީ ރެސްޓްރިކްޝަނަކާ ގުޅޭގޮތުން ރިވިއު ކުރުމެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި މަޝްހޫރު ބައެއް ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތައް އެބަހުއްޓެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ބައެއް ވެބްސައިޓް އެޑްރެސްތަކާއެކު ތިރީގައި މިވަނީއެވެ. 1. ފޭސްބުކް (www.facebook.com): ފޭސްބުކަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި ގިނައިން ބޭނުންކުރާ ސޯޝަލް ނެޓްވޯކިންގ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. އެއީ ރައްޓެހިންނާ ގުޅިގެން ފޮޓޯތަކާއި ވީޑިއޯތައް ހިއްސާކުރުމާއި، އެކި އޮންލައިން ކޮމިއުނިޓީތަކުގައި ބައިވެރިވުމުގެ ފުރުސަތު ލިބޭ ގޮތަށެވެ. 2. ވަޓްސްއެޕް (www.whatsapp.com): ވަޓްސްއެޕް އަކީ ޓެކްސްޓް މެސެޖު ފޮނުވުމާއި، ވޮއިސް އަދި ވީޑިއޯ ކޯލް ކުރުމާއި، ފޮޓޯ އާއި ވީޑިއޯ ހިމެނޭ ގޮތަށް މީޑިއާ ފައިލްތައް ހިއްސާކުރުމުގެ ފުރުސަތު ލިބޭ މެސެޖިން އެޕެކެވެ. 3. ޓްވިޓަރ (www.twitter.com): ޓްވިޓަރ އަކީ މައިކްރޯބްލޮގިންގ ޕްލެޓްފޯމެއް ކަމަށާއި، މި ޕްލެޓްފޯމްގައި ކުރު މެސެޖުތައް ނުވަތަ ޓްވީޓްތައް ފޮލޯވަރުންނާ ހިއްސާކުރެވޭނެ ކަމަށެވެ. އަދި ޚަބަރުތަކާއި އިވެންޓްތަކުގެ ރިއަލް ޓައިމް އަޕްޑޭޓްތައް ވެސް ލިބޭނެ އެވެ. 4. އިންސްޓަގްރާމް (www.instagram.com): އިންސްޓަގްރާމް އަކީ ފޮޓޯ ނުވަތަ ކުރު ވީޑިއޯ އަޕްލޯޑްކޮށް އެޑިޓްކޮށް، ކެޕްޝަން ނުވަތަ ހެޝްޓެގް އެޑްކޮށް، ލައިކްސް އާއި ކޮމެންޓް މެދުވެރިކޮށް އެހެން ޔޫޒަރުންނާ ގުޅިގެން މަސައްކަތް ކުރެވޭ ފޮޓޯ ހިއްސާކުރާ އެޕެކެވެ. 5. ލިންކްޑްއިން (www.linkedin.com): ލިންކްޑްއިން އަކީ ކެރިއަރ ޑިވެލޮޕްމަންޓާއި، ވަޒީފާ ހޯދުމާއި، އެކި ސިނާއަތްތަކުގެ ޕްރޮފެޝަނަލުން ގުޅުވައިދިނުމަށް ފޯކަސްކުރާ ޕްރޮފެޝަނަލް ނެޓްވޯކިންގ ސައިޓެކެވެ. 6. ޔޫޓިއުބް (www.youtube.com): ޔޫޓިއުބަކީ އެހެން ޔޫޒަރުން ނުވަތަ ޖަމިއްޔާތަކުން ޕޯސްޓްކުރާ ވީޑިއޯތައް އަޕްލޯޑް، ބަލާ، ލައިކް، ކޮމެންޓް ކުރެވޭ ވީޑިއޯ ޝެއަރިންގ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. 7. ޓިކްޓޮކް (www.tiktok.com): ޓިކްޓޮކް އަކީ އާންމުކޮށް 15 ސިކުންތުގެ މިއުޒިކް ކްލިޕްތަކަށް ސެޓްކޮށްފައިވާ ކުރު ފޯމް މޯބައިލް ވީޑިއޯތަކުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށް އުފައްދާފައިވާ ސޯޝަލް މީޑިއާ އެޕެކެވެ. ފިލްޓަރ، އިފެކްޓްސް، އަދި މިއުޒިކް ސައުންޑްޓްރެކް ބޭނުންކޮށްގެން ޔޫޒަރުންނަށް އަމިއްލައަށް ޚާއްޞަ ކޮންޓެންޓެއް އުފެއްދިދާނެއެވެ. 8.ޓެލެގްރާމް(https://telegram.org/): ޓެލެގްރާމް އިން އިންސްޓަންޓް މެސެޖިންގ ޚިދުމަތްތަކުގެ އިތުރުން ކޮމްޕިއުޓަރާއި މޯބައިލް ޑިވައިސްތަކުގެ ތެރެއިން ވޮއިސް އޮވަރ އައިޕީ ކެޕޭސިޓީ ފޯރުކޮށްދެއެވެ. އިންޓަރނެޓް ލިބޭނެ ގޮތް ނުވަތަ ސަގާފީ އިސްކަންދޭ ކަންތައްތައް ފަދަ ކަންކަމުގެ ސަބަބުން ކޮންމެ ވަގުތެއްގައިވެސް މި ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ މަގުބޫލުކަން ރާއްޖޭގެ ތެރޭގައި ތަފާތު ފެންވަރެއްގައި ހުރެދާނެކަން ހަނދާނުގައި ބަހައްޓަވާށެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް (CAR) އަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ގައުމެކެވެ. އިޖުތިމާއީ ސިޔާސީ މާހައުލުގައި ގޮންޖެހުންތަކެއް ހުރި ދުނިޔޭގެ އެންމެ ފަގީރު އެއް ގައުމު ކަމުގައި ވިޔަސް، އެކި ދާއިރާތައް ތަމްސީލުކުރާ ސިނާއަތުގެ ބައެއް ޖަމިއްޔާތައް އެގައުމުގައި އެބަހުއްޓެވެ. މިއީ ސީއޭއާރުގައި ހިމެނޭ މައިގަނޑު ސިނާއަތުގެ ބައެއް ޖަމިއްޔާތަކެވެ. 1. ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސް، އިންޑަސްޓްރީ، އެގްރިކަލްޗަރ، އެންޑް މައިންސް (ސީސީއައިއޭއެމް): މި ޖަމިއްޔާއަކީ ވިޔަފާރި، ސިނާޢަތް، ދަނޑުވެރިކަން، އަދި މައިނިންގ ފަދަ އެކި ދާއިރާތަކުގެ އިޤްތިޞާދީ ހަރަކާތްތައް ކުރިއެރުވުމާއި އެހީތެރިވެދޭ ޖަމިއްޔާއެކެވެ. އެމީހުންގެ އަމާޒަކީ އެކި ސިނާއަތްތަކުގެ ތެރެއިން ވިޔަފާރި ކުރިއެރުމާއި ތަރައްގީއަށް މަގުފަހިކުރުމެވެ. ވެބްސައިޓް: http://www.cciac.com/ 2. ފެޑެރޭޝަން އޮފް އެގްރިކަލްޗަރ ޕްރޮފެޝަނަލްސް އިން ދަ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް (އެފްއީޕީއޭސީ): ފެޕަކް އަކީ މުޅި ރާއްޖޭގައި ދަނޑުވެރިންނާއި ދަނޑުވެރިކަމުގެ ފަންނީ ބޭފުޅުން ތަމްސީލުކުރާ ކުންފުންޏެކެވެ. އެމީހުންގެ މިޝަންގެ ތެރޭގައި ދެމެހެއްޓެނިވި ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުސޫލުތައް ކުރިއެރުވުމާއި، ރަށްރަށުގެ ތަރައްގީގެ މަސައްކަތްތަކަށް އެހީތެރިވުމާއި، ދަނޑުވެރިންގެ ދިރިއުޅުމުގެ ހާލަތު ރަނގަޅު ކުރުމަށް ވަކާލާތުކުރުން ހިމެނެއެވެ. ވެބްސައިޓް: ވަކި ވެބްސައިޓެއް ނެތެވެ. 3.މައިނިންގ ފެޑެރޭޝަން: މި ޖަމްޢިއްޔާ ތަމްސީލުކުރަނީ ވަސީލަތްތައް ބޭނުންކުރުމުގެ ސަބަބުން ގިނަ ހަމަނުޖެހުންތަކެއް ހިނގާފައިވާ ޤައުމުގެ އިރުމަތީ ސަރަހައްދުގައި މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ހުންނަ ރަނާއި ޑައިމަންޑް މައިނިންގ ސަރަޙައްދުތައް ފަދަ ސީއޭއާރްގެ މަޢުދަން މުއްސަނދި ސަރަޙައްދުތަކުގައި ހިންގާ މައިނިންގ ކުންފުނިތަކެވެ. ވެބްސައިޓް: ވަކި ވެބްސައިޓެއް ނެތެވެ. 4.އެސޯސިއޭޝަން އޮފް މެނުފެކްޗަރސް އިން ކާރ (ޔުނިކާ): ޔުނިކާރގެ މަޤްޞަދަކީ މެމްބަރު ކުންފުނިތަކުގެ މެދުގައި ޢިލްމު ހިއްސާކުރުމަށް މަގުފަހިކޮށްދީގެން ލޯކަލް އުފެއްދުންތެރިންނަށް ފަހި ސިޔާސަތުތަކެއް ކަނޑައެޅުމަށް ވަކާލާތުކޮށް އުފެއްދުންތެރިކަމުގެ ދާއިރާ ތަރައްޤީކުރުން. ވެބްސައިޓް: ވަކި ވެބްސައިޓެއް ނެތެވެ. 5.ނޭޝަނަލް ޔޫނިއަން އޮފް ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ޓްރޭޑަރސް(ޔޫއެންއޭސީޕީސީ): ޔޫއެންއޭސީޕީސީ އަކީ ސީއޭއާރްގެ ތެރޭގައި ވަރުގަދަ ވިޔަފާރީގެ ދާއިރާއެއް ކުރިއެރުވުމަށް ރީޓެއިލް، ހޯލްސޭލިންގ ފަދަ އެކި ދާއިރާތަކުގެ ވިޔަފާރިވެރިން އެއްތަނަކަށް އެއްކޮށްގެން އުފައްދާ ޖަމިއްޔާއެކެވެ. ވެބްސައިޓް: ވަކި ވެބްސައިޓެއް ނެތެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ ކަމަކީ ސިޔާސީ ނުތަނަވަސްކަމާއި ސީއޭއާރު. ނަމަވެސް މި ޖަމިއްޔާތަކުން ކުރިމަތިވެފައިވާ ގޮންޖެހުންތަކާ އެކުވެސް އިޤްތިޞާދީ ކުރިއެރުމަށް މަސައްކަތް ކުރަމުންދާއިރު، އެކި ސިނާޢަތްތަކުގެ މަސްލަހަތު ތަމްސީލުކުރާ މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރެއެވެ

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކަކީ އެފްރިކާގެ ހިތުގައި އޮންނަ ބިން ހިއްކާފައިވާ ގައުމެކެވެ. ސިޔާސީ އަދި ސަލާމަތީ ގޮތުން ގޮންޖެހުންތަކެއް ހުރި ނަމަވެސް، މައުލޫމާތާއި ވަސީލަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭ އިގްތިސާދީ އަދި ވިޔަފާރީގެ ބައެއް ވެބްސައިޓްތައް އެގައުމުގައި އެބަހުއްޓެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ބައެއް ކަންތައްތައް ތިރީގައި މިވަނީއެވެ. 1. މިނިސްޓްރީ އޮފް އިކޮނޮމީ، ޕްލޭނިންގ، އެންޑް ކޯޕަރޭޝަން - އިޤްތިޞާދީ ސިޔާސަތުތަކާއި، އިންވެސްޓްމަންޓް ފުރުޞަތުތަކާއި، އެއްބާރުލުން ދިނުމުގެ ޕްރޮގްރާމްތަކާބެހޭ މަޢުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭ ސަރުކާރުގެ ރަސްމީ ވެބްސައިޓް. ވެބްސައިޓް: http://www.minplan-rca.org/ 2. ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން އިންވެސްޓްމަންޓް ޕްރޮމޯޝަން އެޖެންސީ (އޭޕީއައި-ޕީއޭސީ) - މި އިދާރާއިން ފޯކަސް ކުރަނީ ޕްރޮޖެކްޓްތަކާއި، އިންވެސްޓަރުންނަށް އިނާޔަތްތަކާއި، ވިޔަފާރި ރަޖިސްޓްރީ ކުރުމުގެ ޕްރޮސެސްތަކުގެ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދީ، ރާއްޖޭގެ އެކި ދާއިރާތަކަށް އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ޝައުގުވެރިކުރުމަށެވެ. ވެބްސައިޓް: http://www.api-pac.org/ 3. ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސް (ސީސީއައިއެމްއޭ) - ސީސީއައިއެމްއޭ އަކީ އެގައުމުގައި ހިންގާ ވިޔަފާރިތަކުގެ މެދުގައި މެދުވެރިއެއްގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތްކޮށް، ނެޓްވޯކިންގ އިވެންޓްތަކާއި، ޓްރޭޑް ފެއާތަކާއި، ވިޔަފާރިއަށް އެހީތެރިވުމުގެ ހިދުމަތްތަކުގެ ތެރެއިން އިގްތިސާދީ ތަރައްގީ ކުރިއެރުވުމެވެ. ވެބްސައިޓް: https://ccimarca.org/ 4. ވޯލްޑް ބޭންކުގެ ޤައުމު ޞަފްޙާ: ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް - ވޯލްޑް ބޭންކް ޕޭޖުގައި ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ އިޤްތިޞާދާ ބެހޭ ތަފްޞީލީ މަޢުލޫމާތު ލިބިދެއެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.worldbank.org/en/country/rwanda 5. ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްއާ ބެހޭ ގޮތުން Export.gov ގެ މާކެޓް ރިސާޗް ރިޕޯޓްތައް - މި ވެބްސައިޓުން ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް މާކެޓަށް މުދާ ނުވަތަ ހިދުމަތް އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ޝައުގުވެރިވާ ވިޔަފާރިތަކަށް މާކެޓް ރިސާޗް ރިޕޯޓްތައް ލިބެން ހުންނާނެއެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.export.gov/Market-Intelligence/Rwanda-Market-Research މި ވެބްސައިޓްތަކުގެ އެހީގައި ވިޔަފާރީގެ ފުރުސަތުތަކާއި، އިންވެސްޓްމަންޓް ކްލައިމެޓް އެސެސްމަންޓް ރިޕޯޓްތަކާއި، ވިޔަފާރި ޑައިރެކްޓަރީތަކާއި، ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގައި ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތައް ހިންގާ ގަވާއިދުތަކާއި އެހެނިހެން ކަންކަމާ ގުޅޭ އަގުހުރި ވަސީލަތްތައް ހޯދުމަށް އެހީތެރިވެދޭން ޖެހެއެވެ. ބޭރުގެ އެއްވެސް ވެބްސައިޓަކާ ގުޅިގެން ނުވަތަ މި ސަރަޙައްދުގެ ތެރޭގައި އިންވެސްޓްމަންޓް ނިންމުމެއް ނިންމުމުގެ ކުރިން ޑިއު ޑިލިޖެންސް ގެންގުޅެން ޖެހޭނެކަން ފާހަގަކުރަމެވެ.

މިއީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ ވިޔަފާރީގެ ޑޭޓާ ޗެކްކުރުމަށް ބޭނުންކުރެވޭނެ ބައެއް ވެބްސައިޓްތަކެވެ. 1. އިންޓަރނޭޝަނަލް ޓްރޭޑް ސެންޓަރ (އައިޓީސީ): އައިޓީސީން ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް ހިމެނޭ ގޮތަށް އެކި ޤައުމުތަކަށް މުދަލާއި ޚިދުމަތް އެކްސްޕޯޓްކުރުމާއި އިމްޕޯޓްކުރުން ހިމެނޭ ގޮތަށް ވިޔަފާރީގެ ފުރިހަމަ ތަފާސްހިސާބުތައް ފޯރުކޮށްދެއެވެ. އެމީހުންގެ ޑޭޓާބޭސް އަށް ވަދެވޭނީ: https://www.trademap.org އިންނެވެ 2. އދ.ގެ ކޮމްޓްރޭޑް ޑޭޓާބޭސް: އދ.ގެ ކޮމްޓްރޭޑް ޑޭޓާބޭސް އަކީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރީގެ މަޢުލޫމާތު ހޯދުމަށް ބޭނުންކުރެވޭ އަގުހުރި ވަސީލަތެކެވެ. ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކަށް ޚާއްޞަ ވިޔަފާރީގެ މަޢުލޫމާތު ހޯދުމަށް އެމީހުންގެ އޮންލައިން ޓޫލް ބޭނުންކޮށްގެން، މި ޓޫލް ލިބެން ހުންނާނެ: https://comtrade.un.org/data 3. ވޯލްޑް ބޭންކް އޯޕަން ޑޭޓާ: ވޯލްޑް ބޭންކް އޯޕަން ޑޭޓާ ޕޯޓަލް އިން ދުނިޔޭގެ ޤައުމުތަކަށް ވިޔަފާރީގެ ތަފާސްހިސާބުތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ގިނަ އިޤްތިޞާދީ ނިޝާންތަކެއް ލިބިގެންދެއެވެ. ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ ވިޔަފާރީގެ މައުލޫމާތު ހޯދުމަށް ޒިޔާރަތް ކުރައްވާ: https://data.worldbank.org 4. ގްލޯބަލް ޓްރޭޑް އެޓްލާސް (ޖީޓީއޭ): ޖީޓީއޭ އަކީ ދުނިޔޭގެ ގައުމުތަކަށް ތަފްސީލީ އިމްޕޯޓް/އެކްސްޕޯޓް ޑޭޓާ ފޯރުކޮށްދޭ ފަސޭހަ ވަސީލަތެކެވެ. އެއީ އުފެއްދުންތަކުގެ ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ކަވަރޭޖް ހިމެނޭ ގޮތަށް ކަމަށާއި، ވަގުތު ފާއިތުވަމުންދާ ވަރަކަށް ވިޔަފާރީގެ އުސޫލުތައް ޓްރެކް ކުރެވޭނެ ގޮތް ފަހިކޮށްދޭ އެއްޗެކެވެ. އެމީހުންގެ ޑޭޓާބޭސް އަށް ވަދެވޭނީ: http://www.gtis.com/gta/ އިންނެވެ. 5. ޓްރޭޑިންގ އިކޮނޮމިކްސް: ޓްރޭޑިންގ އިކޮނޮމިކްސް އަކީ ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުން މެކްރޯ އިޤްތިޞާދީ މަޢުލޫމާތާއި، މާލީ މާކެޓްތައް ތަޙުލީލުކުރުމާއި، ތާރީޚީ އިޤްތިޞާދީ މަޢުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭ އޮންލައިން ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. އެމީހުން ވިޔަފާރީގެ ކަމާގުޅޭ ތަފާސްހިސާބުތަކާއެކު ތަފްސީލީ ގައުމުތަކުގެ ޕްރޮފައިލްތައް ފޯރުކޮށްދެއެވެ؛ ހިލޭ އެކްސެސް ހޯދުމަށް ލޮގިން ނުވަތަ ސައިންއަޕް ކުރެވޭނީ: https://tradingeconomics.com/country-list/trade-partners އިންނެވެ ބައެއް މަސްދަރުތަކުން ތަފްސީލީ މައުލޫމާތު ނުވަތަ ކުރިއަރާފައިވާ ފީޗާސްތަކަށް ފުރިހަމައަށް އެކްސެސް ހޯދުމަށް ރަޖިސްޓްރޭޝަން ނުވަތަ ޕޭޑް ސަބްސްކްރިޕްޝަން ބޭނުންވެދާނެކަން ފާހަގަކޮށްލެވެއެވެ.

ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް (ސީއޭއާރު) އަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ބިން ހިއްކާފައިވާ ގައުމެކެވެ. ސިޔާސީ އަދި އިގްތިސާދީ ހާލަތު ގޯސްވުމުގެ ސަބަބުން މިގައުމަށް ހާއްސަކޮށްގެން ވަކި ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމްތަކެއް ހޯދުމަކީ ގޮންޖެހުންތަކެއް ކުރިމަތިވެދާނެ ކަމެކެވެ. ނަމަވެސް ސީއޭއާރްގައި ނުވަތަ ސީއޭއާރް އާއި ގުޅުން ހުރި ވިޔަފާރިތަކަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ބައެއް ޕޮޓެންޝަލް ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމްތައް ތިރީގައި މިވަނީއެވެ. 1. އަފްރީކްރިއާ (https://www.afrikrea.com/): ސީއޭއާރް އަށް ވަކިން ފޯކަސް ނުކުރި ނަމަވެސް، އަފްރީކްރިއާ އަކީ އެފްރިކާގެ ފެޝަން އަދި ކްރާފްޓްސް ޕްރޮމޯޓްކުރާ އޮންލައިން މާކެޓެކެވެ. އެއީ ސީއޭއާރުގެ ފެޝަން ނުވަތަ ކްރާފްޓް އިންޑަސްޓްރީތަކުގެ ތެރޭގައި ވިޔަފާރިތަކަށް ފުރުސަތުތަކެއް ލިބިދާނެ ކަމެކެވެ. 2. އެފްރިކާ ބިޒްނަސް ޕްލެޓްފޯމް (https://www.africabusinessplatform.com/): މި ޕްލެޓްފޯމްގެ މަޤްޞަދަކީ ދަނޑުވެރިކަމާއި، އުފެއްދުންތެރިކަމާއި، ފަތުރުވެރިކަމާއި، އަދި އެހެނިހެން ދާއިރާތަކުން އެފްރިކާގެ ވިޔަފާރިވެރިންނާއި ވިޔަފާރިތައް ގުޅުވައިދިނުމެވެ. 3. އެފްރިންޑެކްސް (https://www.afrindex.com/): އެފްރިންޑެކްސް އަކީ ސީއޭއާރު ހިމެނޭ ގޮތަށް އެފްރިކާގެ އެކި ގައުމުތަކުގައި ހިންގާ ކުންފުނިތަކަށް ފުރިހަމަ ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީއެއްގެ ގޮތުގައި ހިދުމަތް ކުރާ ތަނެކެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމަކީ ލޯކަލް ސަޕްލައި ކުރާ ފަރާތްތަކާއި، އުފެއްދުންތެރިންނާއި، ހިދުމަތްދޭ ފަރާތްތަކާއި، ވިޔަފާރީގެ ފުރުސަތުތަކާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. 4. ގޯ އެފްރިކާ އޮންލައިން (https://www.goafricaonline.com/): ގޯ އެފްރިކާ އޮންލައިން އިން އެފްރިކާގެ އެތައް ޤައުމެއް ހިމެނޭ ފުޅާ ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީއެއް ލިބެން ހުރެއެވެ. ވިޔަފާރިތަކަށް ޕްރޮފައިލް އުފައްދައި، އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތައް ނުވަތަ ހިދުމަތްތައް މި ޕްލެޓްފޯމްގައި ލިސްޓް ކުރެވޭނެ އެވެ. 5. އެގްޒިމްޑޭޓާ.ކޮމް (http://www.eximdata.com/cental-african-republic-import-export-data.aspx): ޚުދު ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމެއް ނޫން ނަމަވެސް، އެކްސިމްޑޭޓާއިން ދުނިޔޭގެ ބައެއް ޤައުމުތަކަށް އިމްޕޯޓް-އެކްސްޕޯޓް ޑޭޓާ ފޯރުކޮށްދެއެވެ , ސީއޭއާރު ހިމެނޭ ގޮތަށް. މި މައުލޫމާތަކީ ރާއްޖޭގެ ތެރޭގައި ނުވަތަ ރާއްޖެއިން ބޭރުގައި ވިޔަފާރި ބައިވެރިން ހޯދަން ބޭނުންވާ ވިޔަފާރިތަކަށް އަގުހުރި މައުލޫމާތަކަށް ވެދާނެއެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ މި ޕްލެޓްފޯމްތަކުން ސީއޭއާރް އަށް ޚާއްޞަ ބީ2ބީ އިންޓަރެކްޝަންތަކަށް ޚާއްޞަކޮށްގެން ނުދިޔަ ނަމަވެސް އެފްރިކާގެ އެހެން ޤައުމުތަކާ ނުވަތަ ޖުމްލަކޮށް ދުނިޔޭގެ މާކެޓްތަކާ ވެސް ނެޓްވޯކިންގ ފުރުސަތުތައް ލިބިދާނެއެވެ. އޮންލައިން ޕްލެޓްފޯމްތަކަށް ގިނައިން އަންނަ ބަދަލުތަކާއި އެކްސެސިބީއަށް އަސަރުކުރާ ސަރަހައްދީ ހާލަތްތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ