More

TogTok

Timakete Letikulu
right
Nkatsakanyo wa Tiko
Riphabliki ra Afrika Xikarhi (CAR) i tiko leri nga ngheniwiki hi lwandle leri kumekaka eAfrika Xikarhi. Ri ni ndzilakano hi Sudan evuxeni, Sudan Dzonga edzonga-vuxa, Democratic Republic of the Congo na Republic of the Congo edzongeni, Cameroon evupela-dyambu na Chad en’walungwini. Doroba-nkulu ra kona i Bangui. Hi ndzhawu hinkwayo ya kwalomu ka 622,984 square kilometers na vaaki va kwalomu ka 5 million wa vanhu, CAR yina nhlayo yale hansi ya vaaki. Ndzhawu ya tiko leri ngopfu ngopfu yivumbiwa hi makhwati ya mpfula ya tropical eka tindzhawu ta rona tale dzongeni na ti savannahs eka tindzhawu ta rona tale xikarhi nale n’walungwini. Hi tlhelo ra ikhonomi, CAR yi langutane na mintlhontlho yo tala hi vusweti lebyi hangalakeke na swivandlanene swa nhluvukiso leswi nga nyawuriki eka vaaki va yona. Sekithara ya vurimi yi tlanga xiave xa nkoka eka ikhonomi ya CAR, yi thola kwalomu ka 75% wa vatirhi lava ngopfu ngopfu va nghenelaka eka migingiriko ya vurimi byo tihanyisa kufana naku byala swibyariwa swofana na cotton, coffee beans, fole, millet, cassava na yams. Xiyimo xa tipolitiki eCAR a xi nga tshamisekanga ku sukela loko ri kume ntshunxeko eka Furwa hi 1960. Tiko ri langutane na matshalatshala yo hlaya yo hlula mfumo na ku lwisana loku yaka emahlweni exikarhi ka mintlawa leyi hlomeke eka matimba ya tipolitiki kumbe ku lawula switirhisiwa swa ntumbuluko swo fana na tidayimani kumbe nsuku. Ku engetela kwalaho, ku nga twanani ka tinxaka ku hlohlotele madzolonga lama yisaka eka ku rhurha endzeni ka miganga. Ndhavuko wa CAR wu kombisa tinxaka ta yona to hambana leti vumbiwaka hi tinxaka ta Baya-Banda Bantu leti nga tala ku landzeriwa hi Sara (Ngambay), Mandjia (Toupouri-Foulfouldé), Mboum-Djamou,Runga boys,Baka Gor Ofregun,Ndaraw"Bua", etc., though it yitlhela yi tlangela swiphemu swa nkucetelo wa ndzhavuko wa French hikokwalaho ka matimu ya yona ya vukoloni. Emalembeni ya sweswinyana ku vile na matshalatshala lama endliweke hi minhlangano ya matiko ya misava ku tisa ntshamiseko na ku rhula hi ku tirhisa vurhumiwa byo hlayisa ku rhula lebyi rhumeriweke hi mavuthu ya Nhlangano wa Matiko xikan’we na nseketelo wa maendlelo ya ku vuyelelana ka rixaka lama kongomisiweke eka ku kurisa vun’we exikarhi ka mintlawa yo hambana endzeni ka vaaki. Hi ku gimeta,Riphabliki ra Afrika Xikarhi ri ya emahlweni ri langutana na mintlhontlho ya nkoka ya ikhonomi ya vaaki etlhelo ka ku nga tshamiseki ka tipolitiki loku khumbaka nhluvuko wa rona ku ya eka nhluvukiso lowu nga heriki; hambiswiritano, ka ha ri ni mintshembo ni matshalatshala ya vumundzuku lebyinene.
Mali ya Rixaka
Xiyimo xa mali eRiphabliki ra Afrika Xikarhi xi rhendzeleka hi ku tirhisiwa ka franc ya CFA ya Afrika Xikarhi (XAF) tanihi mali ya yona ya ximfumo. Franc ya CFA ya Afrika Xikarhi i mali leyi tolovelekeke leyi tirhisiwaka hi matiko ya tsevu endzeni ka Nhlangano wa Ikhonomi na Timali wa Afrika Xikarhi (CEMAC), ku katsa na Cameroon, Chad, Riphabliki ra Congo, Equatorial Guinea, Gabon, naswona hi ntiyiso, Riphabliki ra Afrika Xikarhi. Xifunengeto xa "CFA" xi yimela "Communauté Financière d'Afrique" kumbe "Nhlangano wa swa Timali wa Afrika." CFA franc yitlhela yi avanyisiwa hi ti units letintsongo leti tivekaka tani hi ti centimes. Hambiswiritano, hikokwalaho ka nkoka wale hansi xikan’we na ntshikelelo wa inflexini eka malembe lawa yanga hundza, ti centimes ati tirhisiwi ngopfu kumbe ku hangalasiwa. Ti franc ta CFA ta Afrika Xikarhi ti humesiwa hi Bank of Central African States (BEAC), leyi tirhaka tani hi bangi ya le xikarhi eka matiko hinkwawo ya swirho lawa ya tirhisaka mali leyi. BEAC yi tiyisisa ntshamiseko na ku lawula tipholisi ta swa timali ku seketela nhluvukiso wa ikhonomi eka matiko lawa. U nga kuma ti banknotes leti nga na ti denominations to fana na 5000 XAF, 2000 XAF, 1000 XAF, 500 XAF, na ti coins leti nga na nkoka wa 100 XAF kumbe ehansi. Tidinominexini leti ti khathalela mabindzu ya siku na siku endzeni ka tiko. Vapfhumba lava endzelaka Riphabliki ra Afrika Xikarhi va nga ha langutana ni mintlhontlho loko swi ta emhakeni yo cincana hi mali yin’wana handle ka ya kwalaho. Loko tihotela tin’wana letikulu ti nga amukela tidolara ta le Amerika kumbe ti-euro tanihi tindlela to hakela eka vukorhokeri bya vutshamo lebyi khathalelaka ku tsakela ka vafambi va matiko ya misava ngopfungopfu – mabindzu hi ntolovelo ya tsakela ku hakela loku endliwaka hi ku tirhisa mali ya laha kaya hikwalaho ka ku cinca-cinca ka mimpimo ya ku cincana. I swa nkoka ku xiya leswaku ku va tiko leri pfumalaka leri nga na switirhisiwa swa timali leswi nga nyawuriki; vuxisi byi vile mhaka leyi khumbaka ku hangalasiwa ka ti-franc ta CFA ta Afrika Xikarhi endzeni ka mindzilakano ya yona. Hambi leswi ku nga na mintlhontlho leyi na swipimelo leswi bohiweke eka matirhiselo ya sisiteme ya yona ya swa timali na swikombiso swa ntshamiseko ku fana na tiko rin’wana na rin’wana emisaveni hinkwayo – matshalatshala yo ya eka ku tshamiseka ka ikhonomi ya titshege hi migingiriko ya mfumo leyi katsaka magoza ya ndzayo ya swa timali etlhelo ka mpfuneto wa le handle ku suka eka vatirhisani na minhlangano ya matiko ya misava.
Ntsengo wa ku Cincana
Mali ya le nawini ya Riphabliki ra Afrika Xikarhi i Central African CFA franc (XAF). Loko ku ri mimpimo ya ku cincana na timali letikulu ta misava, hi kombela mi xiya leswaku leswi swi nga cinca-cinca nkarhi na nkarhi. Hi leswi mimpimo ya ku cincana leyi ringanyetiweke ku sukela hi September 2021: 1 USD (Dolara ya le United States) ≈ 563 XAF 1 EUR (Yuro) ≈ 655 XAF 1 GBP (Ponto ya le Britain) ≈ 778 XAF 1 CNY (Yuan ya Xichayina Renminbi) ≈ 87 XAF Hi kombela mi tsundzuka leswaku mimpimo leyi yinga cinca naswona yinga hambana kuya hi swilo swohambana hambana swofana na swiyimo swa makete na ku cinca cinca ka ikhonomi. Minkarhi hinkwayo swa antswa ku kambela na xihlovo xa timali lexi tshembekaka kumbe ku tirhisa xihundzuluxi xa mali xa inthanete ku kuma vuxokoxoko bya nkarhi wa xiviri na lebyi kongomeke bya mpimo wa ku cincana.
Tiholideyi ta Nkoka
Central African Republic yi tlangela tiholideyi to hlaya ta nkoka lembe hinkwaro, yin’wana na yin’wana yina nkoka wa yona na mindhavuko ya yona. Hi leti tin’wana ta tiholideyi leti xiyekaka leti tlangeriwaka etikweni: 1. Siku ra Ntshunxeko: Ri tlangeriwa hi August 13th, holideyi leyi yi fungha siku leri Riphabliki ra Afrika Xikarhi ri kumeke ntshunxeko eka Furwa hi 1960. Minkhuvo yi katsa ti parade, vuyimbeleri, mincino ya ndhavuko, na tinkulumo ta ku navela tiko. 2. Siku ra Rixaka: Ri khomiwa hi December 1st, Siku ra Rixaka ri tsundzuka ku simekiwa ka Central African Republic tani hi tiko leri tifumaka hi 1958 endzeni ka French Equatorial Africa. I nkarhi wa leswaku vaaki va anakanyisisa hi vumunhu bya vona bya rixaka na matimu. 3. Paseka: Tanihi tiko leri nga ni Vakreste ngopfu, Paseka yi ni nkoka lowukulu wa vukhongeri eka vanhu vo tala va le Afrika Xikarhi. Holideyi leyi yi tlangeriwa hi minhlangano ya kereke, minkhuvo na ndyangu na vanghana, xikan’we na vuyimbeleri na swiendlakalo swa nkhuvo. 4. Nkombiso wa Vurimi: Xiendlakalo lexi xa lembe na lembe xi humelela hi Dzivamisoko kumbe Hukuri ku kombisa ku humelela ka sekithara ya vurimi eku tlakuseni ka nsirhelelo wa swakudya na nhluvukiso wa ikhonomi eka tindhawu ta le makaya etikweni hinkwaro. Van’wamapurasi va kombisa swibyariwa na swifuwo swa vona loko mphikizano na migingiriko ya ndzhavuko swi tsakisa vayeni. 5.Masiku ya Vakwetsimi va Vaseketeri: Xifundzha xin'wana na xin'wana xa Central African Republic xina mukwetsimi wa xona loyi a tlangeriwaka hi nkarhi wa nkhuvo wa ndzhawu liya lowu tivekaka tani hi "Sainte Patronne" kumbe "Patron Saint's Day," lowu talaka ku katsa mafambiselo lawa ya rhwalaka swifaniso swa vakwetsimi hi le tindhawini ta vaakelani leti fambisanaka na vuyimbeleri bya ndhavuko mintlangu ya mintlangu. 6.Minkhuvo ya Vuyimbeleri: Vuyimbeleri byi tlanga xiave xa nkoka eku vumbekeni ka ndhavuko wa Afrika Xikarhi; hikokwalaho minkhuvo yo tala ya vaaki yi tlangela xivumbeko lexi xa vutshila hi ku kombisa tinxaka to hambana to fana na Afrobeat, vuyimbeleri bya vanhu,na ku chaya swigubu swa ndhavuko.Swiendlakalo leswi swi nyika tipulatifomo eka vayimbeleri va laha kaya ku avelana titalenta ta vona loko va ri karhi va tlakusa vun’we exikarhi ka tinxaka to hambana. Minkhuvo leyi ayi tirhi ntsena tani hi minkarhi yo tlangela kambe yi tlhela yi tiyisisa vuxaka bya vaaki loko yi ri karhi yi xixima ndzhaka ya rixaka.Mindhavuko leyi hanyaka yi tshama yi ri xiphemu xa nkoka xa vutomi bya siku na siku eka swifundzha swo hambana hambana endzeni ka Afrika Xikarhi.Hi ku tirhisa minkhuvo leyi vaaki va ndhawu leyi va kombisaka ku tinyungubyisa hi vumunhu bya vona bya rixaka na ku hlayisa mindhavuko ya vona leyi fuweke ya ndhavuko.
Xiyimo xa Mabindzu ya le Handle
Riphabliki ra Afrika Xikarhi (CAR) i tiko leri nga ngheniwiki hi lwandle leri kumekaka eAfrika Xikarhi. Yi na ikhonomi leyintsongo leyi nga na migingiriko ya mabindzu leyi nga nyawuriki ngopfungopfu leyi fambiwaka hi ku rhumeriwa ka switirhisiwa swo ka swi nga tirhisiwanga na ku nghenisiwa ka nhundzu ya nkoka. Swilo leswikulu leswi CAR yi swi xavisaka ematikweni mambe swi katsa mapulanga, khotoni, dayimani, kofi ni nsuku. Tihunyi i yin’wana ya swilo swa nkoka leswi rhumeriwaka ematikweni mambe eka CAR, tani hileswi yingana switirhisiwa swa nkoka swa makhwati. Ku engetela kwalaho, migodi yi hoxa xandla swinene eka ikhonomi ya tiko. Sekithara ya dayimani yi khome vuswikoti byo tala tanihileswi CAR yi nga na vuhlayiselo lebyikulu; hambiswiritano, yi langutane na mintlhontlho hikwalaho ka ku ngungumerisiwa na switirhisiwa leswi nga nyawuriki. Hi mayelana na ku xavisiwa ka swilo leswi humaka ematikweni mambe, CAR yi titshege ngopfu hi matiko ya le handle eka nhundzu ya nkoka yo fana na switirhisiwa swa swakudya, michini & switirhisiwa, switirhisiwa swa petroliyamu, na swiambalo. Hikwalaho ka ku pfumaleka ka yona ka vuswikoti bya vuhumelerisi bya laha kaya eka swilo leswi, ku xavisiwa ka swilo leswi humaka ematikweni mambe swi vumba xiphemu lexikulu xa bindzu ra yona hinkwaro. Vatirhisani va mabindzu va CAR va katsa matiko ya vaakelani yo fana na Cameroon na Chad xikan’we na matiko yo huma eYuropa na Asia. European Union i yin’wana ya vatirhisani lavakulu va mabindzu lava nyikaka mpfuneto eka ku hluvukisa ti value chains ta switirhisiwa swa vurimi loko va ri karhi va tlhela va xavisa switirhisiwa swo ka swi nga tirhisiwanga swo fana na mapulanga. I swa nkoka ku xiya leswaku ku nga tshamiseki ka tipolitiki na timhaka ta vuhlayiseki swi khumbe swinene migingiriko ya mabindzu ya CAR eka malembe ya sweswinyana. Minkanerisano yi kavanyetile tindlela ta vutleketli endzeni ka xifundzankulu leswi endlaka leswaku swi tika ku fambisa mabindzu hi ndlela leyinene laha tikweni na le matikweni ya misava. Matshalatshala ya endliwa hi minhlangano ya matiko ya misava yo fana na Nhlangano wa Mabindzu ya Misava (WTO) ku pfuneta ku antswisa nhluvukiso wa switirhisiwa leswaku ku ta tlakusa ku hlanganisiwa ka ikhonomi ya miganga etlhelo ka ku antswisa swivandlanene swa mabindzu ya le handle eka matiko yo fana na CAR. Hambi leswi ku nga na mintlhontlho leyi Riphabliki ra Afrika Xikarhi yi langutaneke na yona mayelana na nhluvukiso wa switirhisiwa na swipimelo swa ntshamiseko wa tipolitiki leswi khumbaka ndhawu ya rona ya mabindzu hi ndlela yo biha; ku na ntshembo wa ku hambanyisa hi ku tirhisa tiindasitiri ta vumaki bya vumaki leti kongomisaka eka ku humelerisa swixavisiwa swa nkoka lowu engeteriweke ku tlula swixavisiwa swa masungulo swo fana na swikumiwa swa vurimi leswi lulamisiweke kumbe vumaki bya mavoko leswi nga ta tlakusa ntshembo wa ku kula loko swi tirhisiwa hi ndlela leyi faneleke.
Vuswikoti bya Nhluvukiso wa Makete
Riphabliki ra Afrika Xikarhi (CAR) ri na vuswikoti lebyikulu eka nhluvukiso wa makete wa rona wa mabindzu ya le handle. Hambi leswi ri nga tiko leri nga ngheniwiki hi misava leri nga na mintlhontlho yo tala, ku fana na ku nga tshamiseki ka tipolitiki na switirhisiwa swo tsana, ku na swilo swo hlayanyana leswi kombisaka swivandlanene leswinene swa ku ndlandlamuxiwa ka mabindzu. Xosungula, CAR yina switirhisiwa swotala swa ntumbuluko, kukatsa na tidayimani, nsuku, uranium, mapulanga na switirhisiwa swa vurimi. Switirhisiwa leswi swi nyika masungulo yo tiya eka tiindasitiri leti kongomisiweke eka ku xaviseriwa matiko mambe na ku koka rinoko ra vavekisi va le matikweni mambe lava tsakelaka ku fikelela swixavisiwa leswi swa nkoka. Ku engetela kwalaho, CAR yi vuyeriwa eka migingiriko ya nhlanganelo wa miganga yo fana na Ndhawu ya Mabindzu ya Ntshunxeko ya Tikontinente ya Afrika (AfCFTA). Ntwanano lowu wu endla leswaku ku va na mfikelelo wo hlawuleka eka makete lowukulu wa 1.2 wa tibiliyoni ta vanhu eAfrika hinkwaro. Hi ku tirhisa nkarhi lowu, CAR yi nga ndlandlamuxa swinene ku rhumeriwa ka yona ematikweni ya vaakelani na le ka swiphemu swin’wana swa tikonkulu. Ku ya emahlweni, vurimi byi tlanga xiave xa nkoka eka ikhonomi ya CAR naswona byi nyika ntshembo lowukulu wa ku kula eka mabindzu ya le handle. Tiko leri rina misava yo nona leyi lulameleke ku byala swibyariwa swofana na cotton, coffee, cocoa beans na palm oil. Ku hluvukisa tisekithara leti swi nga ndlandlamuxa vuswikoti byo rhumela ematikweni mambe loko ku ri karhi ku tumbuluxiwa swivandlanene swa mitirho na ku hunguta ku titshega hi ku xavisiwa ka swilo leswi humaka ematikweni mambe. Ku tlula kwalaho, ku antswisa switirhisiwa i swa nkoka swinene ku pfula vuswikoti lebyi heleleke bya mabindzu ya le handle eka CAR. Tinetiweki ta magondzo leti antswisiweke leti hlanganisaka madoroba lamakulu endzeni ka CAR na ku yi hlanganisa na matiko ya vaakelani swi ta olovisa ku fambisiwa ka nhundzu ku ya eka timakete ta matiko ya misava hi ndlela leyinene. Ku vekisa eka switirhisiwa swa manguva lawa swo fana na vuhlayiselo na tiyuniti to hlayisa swi ta tlhela swi pfuna ku hlayisa khwalithi ya swikumiwa hi nkarhi wa ku hundziseriwa. Ku nga khathariseki swiyenge leswi leswinene, mintlhontlho yi kona leyi lavaka ku lulamisiwa eka nhluvukiso wa makete lowu humelelaka eka sekithara ya mabindzu ya le handle ya CAR. Timhaka to fana na ntshamiseko wa tipolitiki na swivilelo swa vuhlayiseki ti fanele ku lawuriwa hi ndlela leyinene hi matshalatshala ya vudiplomati ku tumbuluxa ndhawu leyi pfunaka leyi kokaka rinoko ra vavekisi loko ku ri karhi ku tiyisisiwa swiyimo leswi hlayisekeke eka matirhelo ya mabindzu. Hi ku gimeta, Riphabliki ra Afrika Xikarhi ri na vuswikoti lebyikulu lebyi nga tirhisiwangiki endzeni ka nhluvukiso wa rona wa makete wa mabindzu ya le handle hikwalaho ka ku hambana ka rona loku fuweke ka switirhisiwa swa ntumbuluko; ku nghenelela eka migingiriko ya nhlanganelo wa miganga; swivandlanene endzeni ka swiyenge swa vurimi; hambiswiritano ku hlula swihinga swo fana na ku tsana ka switirhisiwa etlhelo ka ku lulamisa timhaka ta ntshamiseko wa tipolitiki i magoza ya nkoka ku kurisa ku ndlandlamuxiwa ka mabindzu loku humelelaka.
Switirhisiwa leswi xavisiwaka hi ku hisa emakete
Loko ku langutiwa ku hlawuriwa ka switirhisiwa swa makete wa mabindzu ya matiko mambe e Central African Republic, swina nkoka ku tekela enhlokweni swilo swofana na leswi switsakelaka laha kaya, xilaveko xa makete, na swiyimo swa ikhonomi. Hi leswi switsundzuxo swi nga ri swingani swo hlawula swilo leswi xavisiwaka hi ku hisa: 1. Vurimi na Switirhisiwa swa Swakudya: Riphabliki ra Afrika Xikarhi rina ikhonomi ya vurimi ngopfu, leswi endlaka leswaku vurimi na switirhisiwa swa swakudya swiva swihlawulekisi leswi dumeke ku xaviseriwa matiko yale handle. Ku dzikisa mianakanyo eka swibyariwa swa nkoka swofana na ti cereals, matsavu, mihandzu, na swifuwo swinga vuyerisa. Ku engetela kwalaho, swilo leswi swekiweke swo tanihi kofi, tiya, tinyawa ta cocoa, swilo leswi humaka eka mafurha ya ncindzu kumbe swakudya leswi nga emathinini na swona swi nga ha kuma makete lowu lunghekeleke. 2. Switirhisiwa swa Tihunyi: Leswi ku nga na makhwati yo tala eCentral African Republic, switirhisiwa swa mapulanga swi na vuswikoti lebyikulu byo rhumela ematikweni mambe. Tihunyi to tiya ta xiyimo xale henhla tofana na ebony kumbe mahogany ta laviwa emisaveni hinkwayo. Anakanya hi ku xaviseriwa matiko mambe swilo swa mapulanga lawa ya lulamisiweke kufana na swiphemu swa fanichara kumbe swifaniso leswi vatliweke hi mapulanga leswingana nkoka wa ndzhavuko lowu engetelekeke. 3. Switirhisiwa swa Timinerali: Tiko ri na rifuwo lerikulu ra timinerali ku katsa na nsuku na tidayimani leti nga rhumeriwaka ematikweni mambe hi ndlela leyi vuyerisaka loko maendlelo ya kahle ya migodi ya landzeleriwa ku tiyisisa leswaku ku kumiwa swihlovo swa mahanyelo. Ku ndlandlamuxa vuhumelerisi bya timinerali leti loko ku ri karhi ku namarhela maendlelo ya migodi ya vutihlamuleri swi ta koka rinoko ra vaxavi va matiko ya misava. 4. Swiambalo na Swiambalo: Ku na xilaveko lexikulu endzeni ka tiko xa swihlawulekisi swa swiambalo leswi nga durhiki hikwalaho ka vuswikoti byo endla vumaki bya laha kaya lebyi nga nyawuriki. Xisweswo ku nghenisa malapi kumbe swiambalo leswi hetiweke ematikweni lama nga ni minxavo leyi phikizanaka swi nga pfuna. 5.Fast-moving Consumer Goods (FMCG): Switirhisiwa swa siku na siku swa vatirhisi swo fana na switirhisiwa swa le kaya (e.g., tifiriji), swilo swo hlayisa munhu hi xiyexe (e.g., switirhisiwa swo hlamba), switirhisiwa swa elektroniki(switirhisiwa swa khixi), kumbe switirhisiwa swo basisa swi tala ku va na xilaveko lexi nga cincekiki eka hinkwaswo swa le kaya na timakete ta matiko ya misava. . Ku hlawula hi ndlela leyinene switirhisiwa leswi xavisiwaka hi ku hisa eka makete wa mabindzu ya le handle eRiphabliki ra Afrika Xikarhi, ndzavisiso wa makete na ku twisisa hi vukheta ka swihlawulekisi swa laha kaya, swivumbeko swa xilaveko leswi nga kona, na milawu ya mabindzu ya matiko ya misava i swa nkoka. Ntirhisano na vatirhisani va laha kaya kumbe tiejensi leti nghenelelaka leti toloveleke xifundzankulu swi nga tlhela swi nyika vutivi bya nkoka eka ku hlawula ka swikumiwa leswi fambelanaka na mikhuva ya sweswi na ku tsakela ka vatirhisi.
Swihlawulekisi swa vaxavi na taboo
Riphabliki ra Afrika Xikarhi i tiko leri nga ngheniwiki hi lwandle leri kumekaka eAfrika Xikarhi. Yina vaaki vohambana hambana lava vumbiwaka hi tinxaka tohambana hambana, kukatsa na Baya, Banda, Mandjia na Sara. Vanhu va Central African Republic va tiveka hi malwandla ya vona yo kufumela na xinghana eka vayeni. Swihlawulekisi swa vaxavi: 1. Ku va ni xichavo: Vanhu va le Riphabliki ra Afrika Xikarhi va veka nkoka lowukulu eka ku va ni xichavo ni ku xixima loko va tirhisana ni van’wana. I mukhuva ku xewetana hi ku n’wayitela ni ku cincana hi swilo swo tsakisa u nga si nghenela mabulo wahi na wahi ya bindzu kumbe ya munhu hi xiyexe. 2. Ku lehisa mbilu: Vaxavi lava humaka eRiphabliki ra Afrika Xikarhi va tala ku lehisa mbilu hi nkarhi wa ku xaviselana tanihileswi va tekaka ku aka vuxaka ku ri ka nkoka va nga si teka swiboho. Va tlangela ku tinyika nkarhi wo bula hi vuxokoxoko hi vukheta va nga si hetisisa mintwanano yihi na yihi. 3. Ku cinca-cinca: Vaxavi etikweni leri va tala ku teka ku cinca-cinca loko swi ta eka swilo leswi nyikeriwaka kumbe vukorhokeri. Va tlangela swihlawulekisi leswi nga cinciwaka leswi fambisanaka ni swilaveko swa vona swo karhi kumbe leswi va swi tsakelaka. 4. Ku kongomisiwa eka vuxaka: Ku aka vuxaka bya nkarhi wo leha swi xiximiwa swinene eka vaxavi lava humaka eRiphabliki ra Afrika Xikarhi. Ku tshembana ku tlanga xiave xa nkoka eku fambiseni ka bindzu hi ndlela leyi humelelaka. Swileriso leswi yirisiweke: 1. Papalata ku bula hi tipolitiki kumbe tinhloko-mhaka leti kanetanaka, tanihi leswi swi nga voniwaka tanihi leswi nga xiximiki kumbe leswi khunguvanyisaka. 2. Papalata ku kongoma ngopfu kumbe ku kanetana hi nkarhi wa minkanerisano; ku hlayisa endlelo ra xichavo na vudiplomati swi ta humesa mbuyelo wo antswa. 3.Hlonipha mikhuva na mindhavuko ya ndhawu loko u endzela tindhawu ta vukhongeri kumbe tindhawu to kwetsima. 4.U nga teki swifaniso u nga si kombela mpfumelelo ku sungula, ngopfu-ngopfu loko u tirhisana ni vanhu. I swa nkoka ku xiya leswaku swihlawulekisi swa vaxavi swinga hambana exikarhi ka vanhu na swifundzha endzeni ka tiko; hikokwalaho swikahle kuva u tirhisa vuxiyaxiya bya ndzhavuko loko u ri karhi u endla bindzu ematikweni yo hambana, kukatsa na Central African Republic
Endlelo ra vulawuri bya khastomo
Riphabliki ra Afrika Xikarhi, leri kumekaka eAfrika Xikarhi, ri na sisiteme ya vulawuri bya swibalo leswi nga na vutihlamuleri byo lawula na ku fambisa mabindzu ya matiko ya misava hi ku tirhisa mindzilakano ya yona. Maendlelo na milawu ya swibalo swi endleriwe ku tiyisisa ku fambafamba ka nhundzu hi ndlela leyinene loko ku ri karhi ku sirhelela vuhlayiseki bya tiko, rihanyo ra vaaki, na ku tsakela ka ikhonomi. Loko u nghena kumbe u huma eRiphabliki ra Afrika Xikarhi, ku na swilo swo hlayanyana swa nkoka leswi u faneleke ku swi xiya mayelana na vulawuri bya swibalo: 1. Xitiviso xa Customs: Vanhu hinkwavo va fanele ku tata fomo ya xitiviso xa customs loko va nghena kumbe ku huma etikweni. Tsalwa leri ri katsa rungula leri vulavulaka hi swilo swa munhu hi xiyexe, mali leyi tlulaka mali yo karhi ni swilo swihi na swihi leswi hakeriwaka xibalo leswi rhwariweke. 2. Swilo leswi yirisiweke: I swa nkoka ku tolovelana na nxaxamelo wa swilo leswi yirisiweke u nga si ya eRiphabliki ra Afrika Xikarhi. Swilo swo tanihi swibamu, swidzidziharisi, nhundzu ya vuxisi ni swilo leswi endliweke hi tinxaka leti nga ekhombyeni swi yirisiwile swinene. 3. Swipfuno leswi nga hakeriki xibalo: Vafambi va nga ha faneleka ku kuma mali yo pfumala xibalo eka swilo swo karhi swo fana na swilo swa munhu hi xiyexe. Swipimelo swo karhi swa hambana kuya hi nkoka na nhlayo ya nchumu wolowo. 4. Swilaveko swa Ntlhavelo: Matiko man’wana ya lava leswaku vafambi va nyika vumbhoni bya ntlhavelo eka mavabyi yo karhi yo fana na yellow fever va nga si nghena emindzilakaneni ya wona. Tiyisisa leswaku u na switlhavelo hinkwaswo leswi lavekaka swa nkarhi wa sweswi u nga si ya eRiphabliki ra Afrika Xikarhi. 5. Nhundzu leyi nga na swipimelo: Nhundzu yo karhi yi nga ha lava mpfumelelo wo hlawuleka kumbe tilayisense to nghenisa/ku rhumela ehandle endzeni ka mindzilakano ya Riphabliki ra Afrika Xikarhi. Swikombiso swi katsa matlhari na swibalesa kumbe swilo swa ndhavuko leswi tekiwaka tanihi rifuwo ra tiko. 6.Milawu ya Mali: Ku na swipimelo swo tisa/ku humesa tinotsi ta mali ya laha kaya leti tlulaka mali yo karhi handle ka matsalwa lama faneleke ku suka eka tibangi leti pfumeleriweke kumbe ku cincana. 7.Ku Rhumela/Ku Rhumela eMatikweni mambe swa Nkarhinyana: Loko u kunguhata ku tisa swilo swa nkoka etikweni swa xinkarhana (ku fana na switirhisiwa swo durha), swa antswa ku tivisa leswi eka customs loko u nghena na matsalwa lama fambisanaka na wona lama kombisaka leswaku leswi swi ta tlhela swi suka na wena loko u suka eka tiko eka nkarhi lowu vekiweke. Tsundzuka leswaku ku tsandzeka ku landzelela milawu ya customs swi nga endla leswaku u xupuriwa ku katsa na ku hakerisiwa tihakelo kumbe hambi ku ri ku pfaleriwa ekhotsweni eka milandzu yo tika. I swa nkoka minkarhi hinkwayo ku kambela swintshuxo swa sweswinyana na milawu mayelana na mikhuva emahlweni ka riendzo ra wena ro ya eRiphabliki ra Afrika Xikarhi ku tiyisisa endlelo ro nghena na ku huma hi ndlela leyinene.
Tipholisi ta xibalo xa swilo leswi humaka ematikweni mambe
Riphabliki ra Afrika Xikarhi (CAR) ri tirhisile pholisi yo karhi ya tihakelo to nghenisa nhundzu ku lawula ku nghena ka nhundzu etikweni. Xikongomelonkulu xa pholisi leyi i ku sirhelela tiindasitiri ta laha kaya, ku tlakusa vuhumelerisi bya laha kaya, na ku humesa mali eka mfumo. Eka CAR, swibalo swa ku nghenisa swi hakeriwa eka nxaxamelo wo anama wa nhundzu hi ku ya hi ku hlawuriwa ka swona ehansi ka Sisiteme leyi Twananisiweke (HS), leyi nga sisiteme leyi ringaniseriweke emisaveni hinkwayo yo hlawula swikumiwa. Mimpimo ya hambana kuya hi muxaka na muxaka wa nhundzu leyi humaka ematikweni mambe. Tihakelo ta ku nghenisa eka CAR ti nga avanyisiwa hi mintlawa yinharhu leyikulu: swikumiwa leswi nga na vuxiyaxiya, swikumiwa leswi nga riki na vuxiyaxiya, na swikumiwa swo karhi. Switirhisiwa leswinga na vuxiyaxiya swikatsa swakudya swa xisekelo swofana na koroni, rhayisi, switirhisiwa swa masi, na nyama. Swilo leswi swina mimpimo yale henhla ya tihakelo ku hlohletela vuhumelerisi bya laha kaya naku hunguta ku titshega hi ku xavisiwa ka swilo leswi humaka ematikweni mambe. Switirhisiwa leswi nga riki na vuxiyaxiya swi vumbiwa hi switirhisiwa swa vatirhisi swo fana na swa elektroniki, swiambalo, switolwa na swin’wana, leswi nga na mimpimo ya tihakelo ya le hansi swinene tanihileswi swi nga riki nxungeto eka tiindasitiri ta laha kaya. Leswi swi pfumelela vatirhisi ku fikelela swikoweto swo hambana swa matiko ya misava hi minxavo leyi ringaneleke. Tihakelo to karhi ti vekiwa eka nhundzu yo karhi hikwalaho ka swivangelo swo fana na ku vilela hi rihanyo ra vaaki kumbe timhaka ta nsirhelelo wa mbango. Xikombiso, tikhemikhali leti nga ni khombo kumbe swidlaya-switsotswana swi nga ha koka rinoko ra swibalo swa le henhla leswi humaka ematikweni mambe hikwalaho ka khombo ra swona leri nga vaka kona loko swi nga khomiwi hi ndlela yo biha kumbe swi nga tirhisiwi hi ndlela yo biha. I swa nkoka ku xiya leswaku CAR i xiphemu xa rimba ra nhlangano wa swibalo wa Nhlangano wa Ikhonomi wa Matiko ya Afrika Xikarhi (ECCAS). Hi ndlela yaleyo, yi namarhela tihakelo ta le handle leti tolovelekeke leti simekiweke hi matiko ya swirho swa ECCAS eka mabindzu na matiko ya le handle ka nhlangano. Hi ku angarhela, pholisi ya tihakelo ta ku nghenisa ka CAR yi kongomisa ku kuma ku ringanisela exikarhi ka ku sirhelela tiindasitiri ta laha kaya na ku nyika vatirhisi swihlawulekisi leswi nga durhiki eka matshalatshala yo hluvukisa ikhonomi ya yona ku ya emahlweni.
Tipholisi ta xibalo xa ku rhumela ematikweni mambe
Riphabliki ra Afrika Xikarhi (CAR) i tiko leri nga ngheniwiki hi lwandle leri kumekaka eAfrika Xikarhi. Pholisi ya xibalo xa ku rhumela ematikweni mambe ya tiko yi kongomisa ku lawula na ku hlohlotela ikhonomi ya rona hi ku hlohlotela ku rhumeriwa ka nhundzu yo karhi loko yi ri karhi yi veka swibalo eka yin’wana. Swilo leswikulu leswi CAR yi swi xavisaka ematikweni mambe swi katsa tidayimani, khotoni, kofi, mapulanga ni nsuku. Ku tlakusa ku rhumeriwa ka nhundzu leyi ematikweni mambe, mfumo wu tirhisile swihlohloteri swo hambana swa xibalo na ku ntshunxiwa. Xikombiso, ku nga ha va na ku hungutiwa kumbe ku nga vi na swibalo leswi vekiweke eka ku xaviseriwa matiko mambe ka dayimani leswaku ku ta koka rinoko ra vuvekisi bya matiko mambe na ku tlakusa bindzu ra dayimani. Hi hala tlhelo, CAR yi tlhela yi veka swibalo eka nhundzu yo karhi ku humesa mali eka mfumo. Swibalo leswi swa hambana kuya hi swilo swofana na muxaka wa xiendliwa lexi rhumeriwaka ematikweni mambe na nkoka wa xona. Switirhisiwa swa vurimi swofana na cotton swinga ha va ehansi ka xibalo xa nkoka lowu engeteriweke (VAT) kumbe swibalo swa customs loko swixaviseriwa matiko yale handle. Ku olovisa mabindzu endzeni ka miganga ya ikhonomi ya miganga yo fana na Nhlangano wa Ikhonomi wa Matiko ya Afrika Xikarhi (ECCAS) na Nhlangano wa Ikhonomi wa Matiko ya Afrika Vupeladyambu (ECOWAS), CAR yi namarhela mintwanano ya vona ya mabindzu ya miganga leyi hakanyingi yi katsaka ku hungutiwa kumbe ku herisiwa ka tihakelo ta ku rhumeriwa ka matiko ya swirho. I swa nkoka ku xiya leswaku tipholisi ta xibalo xa ku rhumela ematikweni mambe ta CAR ti nga ha cinca tanihi hi swiboho swa mfumo kumbe mintwanano ya mabindzu ya matiko ya misava. Hikwalaho, vaxavisi lava nga ta rhumela ehandle va tsundzuxiwa ku tshama va ri karhi va tivisiwa hi milawu ya sweswi hi ku tirhisa swihlovo swa ximfumo ku fana na tiejensi ta rixaka ta swibalo kumbe minkandziyiso ya mabindzu leyi faneleke va nga si nghenela migingiriko ya mabindzu ya matiko ya misava na CAR. Hi ku gimeta, Riphabliki ra Afrika Xikarhi ri tirhisa nkatsakanyo wa swihlohloteri swa xibalo na swibalo eka ku xaviseriwa matiko mambe hi xikongomelo xo tlakusa tiindasitiri to karhi loko ri ri karhi ri humesa mali eka matirhiselo ya mali ya mfumo. Mfumo wu nyika nseketelo hi ku tirhisa ku ntshunxiwa eka tisekithara ta nkoka loko wu ri karhi wu lawula xibalo lexi simekiweke eka muxaka wa swikumiwa na nkoka hi nkarhi wa maendlelo yo rhumela ematikweni mambe.
Switifikheti leswi lavekaka ku rhumela ematikweni mambe
Riphabliki ra Afrika Xikarhi i tiko leri nga ngheniwiki hi lwandle leri kumekaka exikarhi ka Afrika. Yi na ikhonomi yo hambana hambana, naswona ku xaviseriwa matiko mambe ka yona ku tlanga xiave lexikulu eku seketeleni ka nhluvukiso wa yona. Xitifikheti xa ku rhumela ematikweni mambe i nchumu wa nkoka eka tiko ku tiyisisa khwalithi na ku landzelerisa ka nhundzu ya rona leyi rhumeriwaka ematikweni mambe. Ku nyika xitifikheti xo rhumela ematikweni mambe, Riphabliki ra Afrika Xikarhi ri landzelela maendlelo yo karhi. Xo sungula, vaxavisi va le handle va fanele ku tihlanganisa na valawuri va mfumo lava faneleke lava nga na vutihlamuleri bya mabindzu na mabindzu. Valawuri lava va nga nyika nkongomiso eka matsalwa lama lavekaka na magoza lama katsekaka eku kumeni ka xitifikheti xo rhumela ematikweni mambe. Vaxavisi va le handle va fanele ku tiyisisa leswaku swikumiwa swa vona swi fikelela swipimelo hinkwaswo swa khwalithi leswi lavekaka leswi vekiweke hi mihlangano ya vulawuri ya rixaka na ya matiko ya misava. Leswi swikatsa ku tiyisisa leswaku switirhisiwa swihlayisekile kuva swidyiwa, swilandzela milawu ya mbango, naku fikelela swilaveko swokarhi swa ku lebula. Tiko ri nga ha lava leswaku vaxavisi va le handle va kuma tilayisense to karhi kumbe mpfumelelo ku ya hi muxaka wa nhundzu yo rhumela ematikweni mambe. Xikombiso, switirhisiwa swa vurimi swinga lava switifikheti swa phytosanitary leswi tiyisisaka ku namarhela ka swona eka swipimelo swa rihanyo ra swimilani, kasi swakudya leswi lulamisiweke swinga lava switifikheti swa vuhlayiseki bya swakudya. Eka swiyimo swin’wana, vaxavisi va le handle va nga ha tlhela va laveka ku nyika vumbhoni bya masungulo ya nhundzu ya vona hi ku tirhisa switifikheti swa masungulo kumbe matsalwa man’wana yo seketela. I swa nkoka swinene eka vaxavisi va le handle ku tshama va ri karhi va tivisiwa hi ku cinca eka milawu ya ku rhumela ematikweni mambe loko yi ri karhi yi cinca hi ku famba ka nkarhi. Ku burisana na minhlangano ya mabindzu kumbe ku thola vativi va swa nawu lava toloveleke maendlelo ya ku rhumela ematikweni mambe ya Riphabliki ra Afrika Xikarhi swi nga pfuna ku fambisa swiphiqo swihi na swihi leswi nga humelelaka hi nkarhi wa xitifikheti. Xitifikheti xa ku rhumela ematikweni mambe xi tiyisisa ku va erivaleni, ku simeka ku tshembana exikarhi ka vatirhisani va mabindzu, na ku tlakusa ku kula ka ikhonomi hi ku pfumelela swikumiwa swa Riphabliki ra Afrika Xikarhi ku fikelela eka timakete ta misava hinkwayo. Hikokwalaho, i swa nkoka eka vaxavisi lava humaka etikweni leri ku twisisa na ku landzelela swilaveko swihi na swihi mayelana na switifikheti hi vukheta.
Vutleketli lebyi ringanyetiweke
Central African Republic (CAR), leyi kumekaka e Central Africa, yitiveka hi switirhisiwa swa yona swa ntumbuluko leswi fuweke na ndzhaka ya mindhavuko yohambana hambana. Loko swi ta eka switsundzuxo swa vutleketli, hi leti tinhla tin’wana ta nkoka leti u faneleke u ti kambisisa: 1. Switirhisiwa swa Vutleketli: CAR yi na switirhisiwa swa vutleketli leswi nga nyawuriki. Tiko leri ri ni magondzo lamakulu lama hlanganisaka madoroba lamakulu ni madoroba-nkulu, kambe hakanyingi magondzo a ma hlayisiwi kahle. Hikokwalaho, swa hlohleteriwa ku tirhisa mimovha leyi nga fambiki egondzweni kumbe tilori leti nga na ku yimisiwa lokunene loko ku rhwala nhundzu etikweni hinkwaro. 2. Switirhisiwa swa Ribuwa: CAR i tiko leri nga ngheniwiki hi lwandle naswona a ri na ndlela yo kongoma elwandle. Hambiswiritano, matiko ya vaakelani yo fana na Cameroon na Congo ya nyika swikepe swa le lwandle leswi nga tirhisiwaka ku nghenisa na ku rhumela nhundzu eka CAR. Ribuwa ra Douala eCameroon i rin’wana ra tindhawu leti nga ekusuhi swinene. 3. Ku Rhwala Nhundzu hi Moya: Hikwalaho ka swiyimo swa magondzo leswi tlhontlhaka eCAR, ku rhwala nhundzu hi xihahampfhuka ku hundzuka ndlela ya nkoka ya vutleketli eka nhundzu leyi nga na nkarhi kumbe ya nkoka wa le henhla. Rivala ra Swihahampfhuka ra Matiko ya Misava ra Bangui M'Poko ri tirha tanihi rivala lerikulu ra swihahampfhuka swa ndzhwalo leswi yaka edorobeni-nkulu ra Bangui. 4. Milawu ya Customs: I swa nkoka ku twisisa na ku landzelela milawu ya customs loko u rhumela nhundzu eka kumbe ku huma eka CAR. Matsalwa lama faneleke, ku katsa na ti-invoice ta mabindzu, minxaxamelo yo paka, switifikheti swa masungulo, na mpfumelelo wo nghenisa/ku rhumela ehandle swi fanele ku lulamisiwa ka ha ri emahlweni. 5.Switirhisiwa swa Vuhlayiselo: Switirhisiwa swa vuhlayiselo eCAR swi nga ha va swi nga fiki eka swiyimo swa matiko ya misava hikwalaho ka swipimelo swa switirhisiwa; hikokwalaho, mabindzu ya fanele ku ehleketa ku simeka switirhisiwa swa wona swa vuhlayiselo ekusuhi na tisenthara letikulu ta swilaveko kumbe tindhawu ta vutleketli endzeni ka xifundzankulu. 6.Nhlayiso wa Ndzivalelo: Hi ku tekela enhlokweni leswaku Riphabliki ra Afrika Xikarhi ri langutane na ku nga tshamiseki ka tipolitiki na mintlhontlho ya vuhlayiseki minkarhi yin’wana; ku ringanyetiwa leswaku mabindzu ya kuma nsirhelelo wa ndzindzakhombo lowu heleleke eka ndzhwalo wa wona hi nkarhi wa ku hundzisela endzeni ka xifundzankulu lexi 7.Ntirhisano wa laha kaya: Ku simeka vutirhisani na tikhamphani ta vutleketli bya laha kaya leti nga na ku twisisa loku dzikeke ka ku cinca ka miganga swi nga vuyerisa swinene matirhelo ya vutleketli eRiphabliki ra Afrika Xikarhi Ku tirhisana na tikhamphani ta laha kaya leti tivekaka swi nga pfuna ku fambisa swihinga leswi nga vaka kona swo fana na swihinga swa vukorhokeri 8.Ku tekeriwa enhlokweni ka Vuhlayiseki:Mpfilumpfilu wa vaaki na ku pfumaleka ka nsirhelelo i mintlhontlho leyi langutaneke na Riphabliki ra Afrika Xikarhi.Hikokwalaho, Swa antswa ku hlengeleta mahungu ya nkarhi wa sweswi eka xiyimo xa vuhlayiseki ku suka eka valawuri va miganga kumbe tiejensi ta vuhlayiseki bya xiphurofexinali u nga si teka swiboho swihi na swihi swa maendlelo. Hi ku gimeta, loko ku langutiwa vutleketli eRiphabliki ra Afrika Xikarhi, i swa nkoka ku pulana ka ha ri emahlweni, ku tekela enhlokweni swipimelo swa switirhisiwa, na ku tirhisana na tikhamphani ta laha kaya leti tivekaka. Hi ku endla tano, mabindzu ya nga lawula hi ndlela leyinene tikheteni ta wona ta mphakelo eka xifundzankulu lexi.
Tichannel ta nhluvukiso wa vaxavi

Minkombiso ya nkoka ya mabindzu

Riphabliki ra Afrika Xikarhi (CAR) i tiko leri nga ngheniwiki hi lwandle leri kumekaka eAfrika Xikarhi. Hambi leswi xiyimo xa yona xa ikhonomi xi nga na ntlhontlho, yi na vatirhisani vo hlayanyana va nkoka va mabindzu ya matiko ya misava eka tindlela to kuma swihlovo na nhluvukiso. Ku engetela kwalaho, CAR yi khoma minkombiso yo hambana ya nkoka na minkombiso ya mabindzu. Un’wana wa vaxavi va nkoka va matiko ya misava eCAR i Furwa. Furwa ri xavisa swilo swo hambana-hambana leswi humaka eCAR, ku katsa ni tidayimani, tinyawa ta cocoa, swilo leswi endliweke hi mapulanga ni kofi. Leswi a ku ri khale ka koloni ya Furwa, vuxaka bya matimu exikarhi ka matiko lawa mambirhi byi olovise vuxaka bya mabindzu bya matiko mambirhi. China i mutirhisani un’wana wa nkoka wa mabindzu eka CAR. China ri xavisa swixavisiwa swofana na switirhisiwa swa petroliyamu, swihlahla swa tihunyi, na khotoni kusuka eka CAR. Emalembeni ya sweswinyana, China ri tlhele ri endla vuvekisi lebyikulu eka tiphurojeke ta nhluvukiso wa switirhisiwa endzeni ka tiko. Vaxavi van’wana lava xiyekaka va matiko ya misava va katsa matiko ya vaakelani ya Afrika yo fana na Cameroon na Chad. Matiko lawa ya xavisa nhundzu yofana na swihumelerisiwa swa vurimi (kufana na mavele na mihandzu), switirhisiwa swa swifuwo (kufana na tihomu), timinerali (kukatsa na tidayimani na nsuku), exikarhi ka swin’wana. Ku olovisa tindlela ta nhluvukiso wa mabindzu na ku tlakusa vuxaka bya mabindzu na vaxavi lava va matiko ya misava, minkombiso yo hlaya ya khomeriwa eRiphabliki ra Afrika Xikarhi: 1. Nkombiso wa Mabindzu ya Matiko ya Misava: Xiendlakalo lexi xa lembe na lembe xi nyika pulatifomo eka vahumelerisi va laha kaya ku kombisa nhundzu ya vona eka vatirhisi va laha kaya na vaxavi va matiko ya misava lava endzelaka nkombiso. Nkombiso lowu wu kombisa swiyenge swo fana na vurimi, tiindasitiri ta vumaki, vutshila bya mavoko & swiambalo. 2. Mining Conference & Exhibition: Hi ku nyikiwa switirhisiwa swa yona leswi fuweke swa timinerali swo fana na tidayimani na vuhlayiselo bya nsuku; migodi yi tlanga xiave xa nkoka eka ikhonomi ya CAR. Khonferense ya Migodi & Nkombiso wu koka rinoko ra tikhamphani ta misava hinkwayo leti katsekaka eka matirhelo ya migodi leti lavaka swivandlanene swa vuvekisi kumbe vutirhisani na vakhomaxiave va laha kaya. 3. AgriTech Expo: Ku tlakusa maendlelo ya vurimi endzeni ka tiko na ku koka rinoko ra vavekisi va matiko mambe lava tsakelaka swivandlanene swa mabindzu ya swa vurimi endzeni ka Afrika Xikarhi; nkombiso lowu wu kongomisa eka ku kombisa thekinoloji ya vurimi ya manguva lawa loko wu ri karhi wu fambisa ku cincana ka vutivi exikarhi ka vatekaxiave. 4.Xiendlakalo xo Tlakusa Mabindzu: Xi khomiwa hi minhlangano yo fana na Export Promotion Agency of Central Africa (APEX-CAR) kumbe Chamber of Commerce; xiendlakalo lexi xi nyika swivandlanene swa vuhlanganisi na vatirhela-mfumo lava nga na vutihlamuleri eka tipholisi ta mabindzu loko xi ri karhi xi tlhela xi hlanganisa mabindzu ya laha kaya na vaxavi va matiko ya misava. 5. Samiti ya Vuvekisi: Minkarhi yin’wana, CAR yi hlela tinhlengeletano ta vuvekisi ku koka rinoko ra vuvekisi byo kongoma bya le handle (FDI). Swiendlakalo leswi swi hlanganisa vatirhela-mfumo, varhangeri va mabindzu, na lava nga ta va vavekisi lava tsakelaka swiyenge swo hambana swa ikhonomi swo fana na nhluvukiso wa switirhisiwa, vurimi, na migodi. Hi ku gimeta, Riphabliki ra Afrika Xikarhi ri na vaxavi va nkoka va matiko ya misava vo fana na Furwa na China. Yi tlhela yi nghenelela eka vuxaka bya mabindzu na matiko ya vaakelani yo fana na Cameroon na Chad. Ku yisa emahlweni vuxaka bya mabindzu, CAR yi khoma minkombiso yo fana na Nkombiso wa Mabindzu ya Matiko ya Misava, Khonferense ya Migodi & Nkombiso, AgriTech Expo xikan’we na swiendlakalo swa ku tlakusa mabindzu na tinhlengeletano ta vuvekisi. Tipulatifomo leti ti nyika swivandlanene eka vahumelerisi va laha kaya ku kombisa swikumiwa swa vona na vaphakeri va matiko ya misava ku lavisisa ntshembo wa mabindzu endzeni ka makete wa CAR.
Le Riphabliki ra Afrika Xikarhi, tinjhini to lavisisa leti tirhisiwaka ngopfu hi leti: 1. Google - www.google.cf Google i njhini yo lavisisa leyi lawulaka no tirhisiwa ngopfu emisaveni hinkwayo. Yi nyika mimbuyelo yo hambana ya ku lavisisa naswona yi hlomisiwile hi swihlawulekisi swo fana na mimepe, vukorhokeri bya vuhundzuluxeri, na ku lavisisa swifaniso. 2. Bing - www.bing.com Bing i njhini yin’wana yo lavisisa leyi dumeke leyi nyikaka ntirho lowu fanaka na wa Google. Yi nyika mbuyelo wa webu, swifaniso, tivhidiyo, swihloko swa mahungu, na mimepe exikarhi ka swihlawulekisi swin’wana. 3. Yahoo - www.yahoo.com Yahoo i njhini yo lavisisa leyi nga na nkarhi wo leha leyi nyikaka mimbuyelo ya webu xikan’we na vukorhokeri bya imeyili na ku pfuxetiwa ka mahungu. Hambi leswi yi nga ha vaka yi nga tirhisiwi ngopfu ku fana na Google kumbe Bing eCentral African Republic, vanhu van’wana va ha tsakela ku tirhisa Yahoo eka ku lavisisa ka vona. 4. Baidu - www.baidu.com (ya vavulavuri va Xichayina) . Hambileswi ngopfu-ngopfu yi kongomisiweke eka vatirhisi va Xichayina lava lavisisaka hi ririmi ra Xichayina, Baidu yi nga ha tlhela yi tirhisiwa eka ku lavisisa ka Xinghezi hi ku angarhela. Hambiswiritano, ku tirha kahle ka yona ku nga ha hambana eka vatirhisi lava simekiweke eRiphabliki ra Afrika Xikarhi loko ku pimanisiwa na matiko man’wana hikwalaho ka ku kongomisa ka yona eka swilo leswi kongomeke swa China. 5. DuckDuckGo - www.xitombo xa xitombo.com DuckDuckGo yi kongomisa eka nsirhelelo wa vuhlayiseki hi ku ka yi nga landzeleli vuxokoxoko bya mutirhisi kumbe ku endla leswaku mimbuyelo ya ku lavisisa yi va ya wena hi ku ya hi migingiriko ya khale eka inthanete. 6.Yandex- yandex.ru (yi pfuna eka lava vulavulaka Xirhaxiya) Yandex i njhini yo lavisisa leyi dumeke leyi simekiweke eRussia leyi nga pfunaka loko u lava rungula leri fambisanaka na Russia kumbe hi langutelo ra le Rhaxiya. Leswi i swin’wana swa tinjhini to lavisisa leti tirhisiwaka ngopfu eRiphabliki ra Afrika Xikarhi; hambiswiritano, i swa nkoka ku xiya leswaku vanhu va nga ha va na leswi va swi tsakelaka swo hambana hi ku ya hi swilaveko swa vona swo karhi na leswi va swi tsakelaka loko va ri karhi va endla ku lavisisa eka inthanete.

Matluka lamakulu yo tshwuka

Riphabliki ra Afrika Xikarhi, leri tlhelaka ri tiviwa tani hi CAR, i tiko leri nga ngheniwiki hi lwandle eAfrika Xikarhi. Yina vaaki va kwalomu ka 5 million naswona doroba-nkulu ra yona i Bangui. Loko u lava matluka lamakulu yo tshwuka ya tiko leri, hi lawa swin’wana leswi u nga swi hlawulaka: 1. Annuaire Centrafricain (Xikombo xa Afrika Xikarhi) - http://www.annuairesite.com/centrafrique/ . Webusayiti leyi yi nyika nxaxamelo lowu heleleke wa mabindzu na minhlangano eRiphabliki ra Afrika Xikarhi. Yi ku pfumelela ku lavisisa hi xiyenge kumbe vito naswona yi nyika vuxokoxoko bya vuhlanganisi eka nxaxamelo wun’wana na wun’wana. 2. Matluka Jaunes Afrique (Mapheji yo Tshwuka ya Afrika) - https://www.pagesjaunesafrique.com/ Nxaxamelo lowu wa inthanete wu katsa matiko yo hlayanyana eAfrika, ku katsa na Riphabliki ra Afrika Xikarhi. U nga lavisisa mabindzu hi swiyenge kumbe ndhawu ivi u kuma vuxokoxoko bya vona byo tihlanganisa byo fana na tinomboro ta riqingho kumbe tiadirese. 3. Vuxokoxoko-xikarhi - http://www.info-centrafrique.com/ . Info-Centrafrique i portal ya inthanete leyi nyikaka vuxokoxoko byo hambana mayelana na Riphabliki ra Afrika Xikarhi, ku katsa na minxaxamelo ya mabindzu. Hambileswi yi nga ha vaka yi nga ri na xiyenge lexikulu xa matluka yo tshwuka, ya ha nyikela vuxokoxoko bya vuhlanganisi bya mabindzu ni tinhlengeletano ta kwalaho. 4.Xikombo xa Mabindzu xa CAR – https://carbusinessdirectory.com/ CAR Business Directory yi kongomisa ngopfu eka ku tlakusa mabindzu lama tirhaka eRiphabliki ra Afrika Xikarhi eka tiindasitiri to hambana to fana na vurimi, ku aka, vuyeni etcetera. Tiwebsite leti ti nga ku pfuna ku kuma tikhamphani ta laha kaya, vaphakeri va vukorhokeri kumbe tiphurofexinali leti tirhaka eka tisekithara to hambana endzeni ka Riphabliki ra Afrika Xikarhi. Swi fanerile ku xiya leswaku hambileswi tipulatifomo leti ti lwelaka ku nyika vuxokoxoko lebyi tshembekaka hi ku landzelelana tikhamphani leti xaxametiweke ti fanele ku tshama ti tiyisisiwa hi ku kongoma hi ku tirhisa tichanele ta tona ta ximfumo+

Tipulatifomo letikulu ta mabindzu

Riphabliki ra Afrika Xikarhi (CAR) i tiko leri nga ngheniwiki hi lwandle leri kumekaka eAfrika Xikarhi. Hambi leswi nhluvukiso wa e-commerce eka CAR wu nga ringaniseriwangiki loko wu pimanisiwa na matiko man’wana, ku na tipulatifomo ti nga ri tingani letikulu ta e-commerce leti kumekaka: 1. Jumia: Jumia i yin’wana ya tipulatifomo ta e-commerce leti rhangelaka leti tirhaka ematikweni yo hlayanyana ya Afrika, ku katsa na Riphabliki ra Afrika Xikarhi. Va nyika switirhisiwa swo hambana hambana ku katsa na swa elektroniki, fexeni, switirhisiwa swa le kaya, na swin’wana. Website ya vona ya CAR i www.jumiacentrafrique.com. 2. Africashop: Africashop i ndhawu yo xavisa eka inthanete leyi kongomisaka eka ku xavisa switirhisiwa swo hambana ku suka eka swiyenge swo hambana ku fana na swa elektroniki, tiselfoni, switirhisiwa swo saseka na swa rihanyo, na swin’wana. Website ya vona ya CAR yi nga kumeka eka www.africashop-car.com. 3. Ubiksi: Ubiksi i pulatifomo yin’wana leyi xiyekaka ya e-commerce leyi tirhaka endzeni ka xifundzankulu xa Riphabliki ra Afrika Xikarhi. Va nyika switirhisiwa swa elektroniki, swilo swa le kaya, swiambalo na switirhisiwa swa vavanuna na vavasati xikan’we na switirhisiwa swa vana. U nga kuma webusayiti ya vona eka www.magasinenteteatete.com. Tipulatifomo leti ti boxiweke laha henhla ti nyika nkarhi eka mabindzu ku fikelela xisekelo xo anama xa vaxavi hi ku tirhisa tichanele ta xidijitali eka makete wa vuxavisi wa CAR. Hambiswiritano, i swa nkoka ku xiya leswaku ku kumeka ka nhundzu kumbe vukorhokeri byo karhi swi nga ha hambana eka tiwebsite leti hikwalaho ka swilo swo fana na mintlhontlho ya vutleketli kumbe swilaveko swa makete leswi cinca-cincaka. Swi tshama swi ri swinene ku kambisisa milawu na swipimelo swa pulatifomo yin’wana na yin’wana mayelana na tindlela to rhumela (loko swi fanerile), tindlela to hakela leti amukeriweke, tipholisi to tlherisela swin’we na swipimelo swihi na swihi swa xifundzankulu u nga si xava swihi na swihi eka inthanete.

Tipulatifomo letikulu ta swihangalasamahungu swa le ka social media

Kuna ti social media platforms to hlaya leti dumeke e Central African Republic. Hi leswi swin’wana swa swona swin’we ni tiadirese ta tona ta webusayiti: 1. Facebook (www.facebook.com): Facebook i pulatifomo ya vuhlanganisi bya le ka social network leyi tirhisiwaka ngopfu eRiphabliki ra Afrika Xikarhi. Yi pfumelela vatirhisi ku tihlanganisa na vanghana, ku avelana swifaniso na tivhidiyo, na ku nghenelela eka miganga yo hambana ya inthanete. 2. WhatsApp (www.whatsapp.com): WhatsApp i app yo rhumela marungula leyi pfumelelaka vatirhisi ku rhumela marungula, ku bela riqingho hi rito na hi vhidiyo, na ku avelana tifayela ta swihangalasamahungu, ku katsa na swifaniso na tivhidiyo. 3. Twitter (www.twitter.com): Twitter i pulatifomo ya microblogging laha vatirhisi va nga avelana marungula yo koma kumbe ti tweets na valandzeri va vona. Yi tlhela yi pfumelela ku pfuxetiwa ka nkarhi wa xiviri eka mahungu na swiendlakalo. 4. Instagram (www.instagram.com): Instagram i app yo avelana swifaniso laha vatirhisi va nga uploadaka no hlela swifaniso kumbe tivhidiyo to koma, va engetela ti captions kumbe ti hashtags, na ku tihlanganisa na vatirhisi van’wana hi ku tirhisa ti likes na comments. 5. LinkedIn (www.linkedin.com): LinkedIn i sayiti ya vuhlanganisi bya xiphurofexinali leyi kongomisaka eka nhluvukiso wa ntirho, ku lavisisa ntirho, na ku hlanganisa tiphurofexinali eka tiindasitiri to hambana. 6. YouTube (www.youtube.com): YouTube i pulatifomo yo avelana tivhidiyo laha vatirhisi va nga layicha, va hlalela, va tsakela, va nyika mavonelo eka tivhidiyo leti rhumeriweke hi vatirhisi van’wana kumbe tinhlengeletano. 7. TikTok (www.tiktok.com): TikTok i app ya swa mahungu ya swa matirhiselo ya vanhu leyi kongomisiweke eka tivhidiyo ta xivumbeko xo koma ta tiselfoni leti vekiweke eka swiphemu swa vuyimbeleri leswi hi ntolovelo swi leheke 15 wa tisekoni. Vatirhisi va nga tiendlela swilo swa vona swo hlawuleka hi ku tirhisa swisefo, switandzhaku ni mpfumawulo wa vuyimbeleri. 8.Telegram(https://telegram.org/): Telegram yi nyika vukorhokeri bya marungula ya xihatla xikan’we na vuswikoti bya rito eka IP eka tikhompyuta hinkwato na switirhisiwa swa tiselfoni. Hi kombela mi tsundzuka leswaku tipulatifomo leti ti nga va na swiyimo swo hambana swa ku duma endzeni ka tiko hi nkarhi wihi kumbe wihi hikwalaho ka swilo swo fana na ku kumeka ka mfikelelo wa inthanete kumbe ku tsakela ka ndhavuko.

Minhlangano leyikulu ya tiindasitiri

Riphabliki ra Afrika Xikarhi (CAR) i tiko leri kumekaka eAfrika Xikarhi. Hambi leswi yi nga rin’wana ra matiko lama pfumalaka swinene emisaveni lama nga na ndhawu ya ntlhontlho ya ntshamiseko na tipolitiki, yi na minhlangano yo hlayanyana ya indasitiri leyi yimelaka swiyenge swo hambana. Hi leti tin’wana ta minhlangano leyikulu ya indasitiri eCAR: 1. Huvo ya Mabindzu, Vumaki, Vurimi, na Migodi ya Riphabliki ra Afrika Xikarhi (CCIAM): Nhlangano lowu wu tlakusa no seketela migingiriko ya ikhonomi eka swiyenge swo hambana ku fana na mabindzu, indasitiri, vurimi, na migodi. Va kongomisa ku fambisa ku kula ka mabindzu na nhluvukiso eka tiindasitiri to hambana. Webusayiti: http://www.cciac.com/ . 2. Federation of Agriculture Professionals in the Central African Republic (FEPAC): FEPAC yi yimela van’wamapurasi na vatirhi va swa vurimi etikweni hinkwaro. Xikongomelo xa vona xi katsa ku tlakusa maendlelo ya vurimi lebyi nga heriki, ku seketela migingiriko ya nhluvukiso wa le makaya, na ku seketela ku antswisiwa ka swiyimo swa vutomi eka van’wamapurasi. Website: A ku na webusayiti yo karhi leyi kumekaka. 3.The Mining Federation: Nhlangano lowu wu yimela tikhamphani ta migodi leti tirhaka eka swifundzha swa CAR leswi fuweke hi timinerali ku fana na tindhawu ta migodi ya nsuku na dayimani ngopfungopfu leti kumekaka eka xiphemu xa le vuxeni bya tiko laha ku nga humelela timholovo to tala hikwalaho ka ku tirhisiwa ka switirhisiwa. Website: A ku na webusayiti yo karhi leyi kumekaka. 4.Nhlangano wa Vaendli eCAR (UNICAR): UNICAR yi kongomisa ku tlakusa nhluvukiso wa sekithara ya vumaki hi ku seketela tipholisi letinene eka vaendli va laha kaya loko yi ri karhi yi fambisa ku avelana vutivi exikarhi ka tikhamphani ta swirho. Website: A ku na webusayiti yo karhi leyi kumekaka. 5.National Union of Central African Traders(UNACPC): UNACPC i nhlangano lowu hlanganisaka vaxavisi eka swiyenge swo hambana ku fana na vuxavisi, vuxavisi bya wholesale ku tlakusa sekithara ya mabindzu yo tiya endzeni ka CAR. Website: A ku na webusayiti yo karhi leyi kumekaka. Swi fanele ku xiyiwa leswaku hikwalaho ka ku nga tshamiseki ka tipolitiki na ku pfumaleka ka switirhisiwa endzeni ka CAR., minhlangano yin’wana ya indasitiri yi nga ha va yi nga ri na tiwebsite leti simekiweke kahle kumbe vukona bya inthanete. Hambi swi ri tano , minhlangano leyi yi tlanga swiphemu swa nkoka leswi yimelaka ku tsakela ka tiindasitiri ta yona loko yi ri karhi yi tirhela ku kula ka ikhonomi hambileswi yi langutaneke na mintlhontlho

Tiwebsite ta mabindzu na mabindzu

Riphabliki ra Afrika Xikarhi i tiko leri nga ngheniwiki hi lwandle leri kumekaka exikarhi ka Afrika. Hambi leswi xiyimo xa rona xa tipolitiki na vuhlayiseki xi nga na ntlhontlho, tiko ri na tiwebsite to hlaya ta ikhonomi na mabindzu leti nyikaka vuxokoxoko na switirhisiwa. Hi leswi swin’wana swa swona: 1. Vukorhokeri bya Ikhonomi, Vupulani, na Ntirhisano - Webusayiti ya ximfumo ya mfumo leyi nyikaka vuxokoxoko eka tipholisi ta ikhonomi, swivandlanene swa vuvekisi, na minongonoko ya ntirhisano. Website: http://www.minplan-rca.org/ Xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga 2. Ejensi ya Ntlakuso wa Vuvekisi wa Afrika Xikarhi (API-PAC) - Ejensi leyi yi kongomisa eka ku koka rinoko ra vuvekisi eka tisekithara to hambana etikweni hi ku nyika vuxokoxoko eka tiphurojeke, swihlohloteri eka vavekisi, na maendlelo yo tsarisa mabindzu. Webusayiti: http://www.api-pac.org/ . 3. Huvo ya Mabindzu ya Afrika Xikarhi (CCIMA) - CCIMA yi tirha tanihi muhlanganisi exikarhi ka mabindzu lama tirhaka etikweni na ku tlakusa nhluvukiso wa ikhonomi hi ku tirhisa swiendlakalo swa vuhlanganisi, minkombiso ya mabindzu, na vukorhokeri bya nseketelo wa mabindzu. Website: https://ccimarca.org/ Xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga 4. Tluka ra Tiko ra Bangi ya Misava: Riphabliki ra Afrika Xikarhi - Tluka ra Bangi ya Misava ri nyika vuxokoxoko mayelana na ikhonomi ya Riphabliki ra Afrika Xikarhi ku katsa na swikombiso swa nkoka swa datha eka vavekisi kumbe valavisisi lava lavaka ku twisisa swo tala hi xiyimo xa rona xa ikhonomi. Website: https://www.worldbank.org/ts/tiko/rwanda 5. Swiviko swa Vulavisisi bya Makete swa Export.gov eka Riphabliki ra Afrika Xikarhi - Webusayiti leyi yi nyika swiviko swa ndzavisiso wa makete eka mabindzu lama tsakelaka ku rhumela nhundzu kumbe vukorhokeri eka makete wa Riphabliki ra Afrika Xikarhi. Webusayiti: https://www.export.gov/Vutlhari bya Makete/Ndzavisiso-Makete-wa-Rwanda Tiwebsite leti ti fanele ku ku pfuna ku kuma switirhisiwa swa nkoka leswi fambelanaka na swivandlanene swa mabindzu, swiviko swa nkambisiso wa maxelo ya vuvekisi, tidayirekitara ta mabindzu, milawu leyi lawulaka migingiriko ya mabindzu eRiphabliki ra Afrika Xikarhi exikarhi ka swin’wana. Hi kombela u xiya leswaku vukheta lebyi faneleke byi fanele ku tirhisiwa loko u ri karhi u tirhisana na tiwebsite tihi na tihi ta le handle kumbe u nga si ya emahlweni na swiboho swihi na swihi swa vuvekisi endzeni ka xifundzankulu lexi.

Tiwebsite ta swivutiso swa data swa mabindzu

Hi leti tiwebsite tin’wana leti u nga ti tirhisaka ku kambela datha ya mabindzu ya Riphabliki ra Afrika Xikarhi: 1. Senthara ya Mabindzu ya Matiko ya Misava (ITC): ITC yi nyika tinhlayo ta mabindzu leti heleleke ku katsa na ku rhumeriwa ka nhundzu na vukorhokeri eka matiko yo hambana, ku katsa na Riphabliki ra Afrika Xikarhi. U nga nghena eka database ya vona eka: https://www.trademap.org 2. United Nations Comtrade Database: UN Comtrade Database i xitirhisiwa xa nkoka xo fikelela datha ya mabindzu ya matiko ya misava. U nga lavisisa vuxokoxoko bya mabindzu lebyi kongomeke eka Riphabliki ra Afrika Xikarhi hi ku tirhisa xitirhisiwa xa vona xa inthanete, lexi kumekaka eka: https://comtrade.un.org/data 3. Data leyi Pfulekeke ya Bangi ya Misava: Portal ya Data leyi Pfulekeke ya Bangi ya Misava yi nyika swikombiso swo hambana swa ikhonomi, ku katsa na tinhlayo ta mabindzu, eka matiko emisaveni hinkwayo. Ku kuma vuxokoxoko bya mabindzu eka Riphabliki ra Afrika Xikarhi, endzela: https://data.worldbank.org 4. Atlas ya Mabindzu ya Misava Hinkwayo (GTA): GTA i xitirhisiwa xo olova lexi nyikaka vuxokoxoko bya datha ya ku nghenisa/ku rhumela ehandle eka matiko emisaveni hinkwayo. Yi katsa ku hlanganisiwa lokukulu ka swikumiwa naswona yi endla leswaku vatirhisi va kota ku landzelela swivumbeko swa mabindzu hi ku famba ka nkarhi. U nga nghena eka database ya vona eka: http://www.gtis.com/gta/ . 5. Ikhonomi ya Mabindzu: Ikhonomi ya Mabindzu i pulatifomo ya inthanete leyi nyikaka vuxokoxoko bya ikhonomi leyikulu, nxopaxopo wa timakete ta swa timali, na datha ya matimu ya ikhonomi ku suka eka swihlovo swo hambana emisaveni hinkwayo. Va nyika vuxokoxoko bya tiphrofayili ta matiko leti nga na tinhlayo ta mabindzu leti faneleke; u nga nghena kumbe ku tsarisa ku fikelela mahala eka: https://tradingeconomics.com/country-list/trade-partners Xiya leswaku swihlovo swin’wana swi nga ha lava ku tsarisiwa kumbe ku tsarisa loku hakeriweke leswaku u kuma mfikelelo lowu heleleke eka rungula leri nga ni vuxokoxoko kumbe swilo swa xiyimo xa le henhla.

Tipulatifomo ta B2b

Riphabliki ra Afrika Xikarhi (CAR) i tiko leri nga ngheniwiki hi lwandle leri kumekaka eAfrika Xikarhi. Swi nga ha tisa mintlhontlho ku kuma tipulatifomo to karhi ta B2B leti tinyiketeleke ntsena eka tiko leri hikwalaho ka xiyimo xa rona xa tipolitiki na ikhonomi lexi nga na swiphiqo. Hambiswiritano, hi leti tipulatifomo tin’wana leti nga vaka kona ta B2B leti nga pfunaka eka mabindzu lama tirhaka eka kumbe lama nga na vuhlanganisi eka CAR: 1. Afrikrea (https://www.afrikrea.com/): Hambi leswi yi nga kongomisiwangiki ngopfu eka CAR, Afrikrea i ndhawu yo xavisa eka inthanete leyi tlakusaka fexeni ya Afrika na mintirho ya mavoko. Swi nga ha nyika swivandlanene eka mabindzu endzeni ka tiindasitiri ta fexeni kumbe ta vutshila bya CAR. 2. Pulatifomo ya Mabindzu ya Afrika (https://www.africabusinessplatform.com/): Pulatifomo leyi yi kongomisa ku hlanganisa van’wamabindzu na mabindzu ya Afrika eka swiyenge swo hambana, ku katsa na vurimi, vumaki, vupfhumba, na swin’wana. 3. Afrindex (https://www.afrindex.com/): Afrindex yi tirha tanihi xikombo xa mabindzu lexi heleleke xa tikhamphani leti tirhaka ematikweni yo hambana ya Afrika, ku katsa na CAR. Pulatifomo leyi yi nyika vuxokoxoko mayelana na vaphakeri va laha kaya, vaendli, vaphakeri va vukorhokeri, na swivandlanene swa mabindzu. 4. Go Africa Online (https://www.goafricaonline.com/): Go Africa Online yi nyika nxaxamelo wo anama wa mabindzu lowu katsaka matiko yo tala eAfrika. Mabindzu ya nga endla tiphrofayili na ku xaxameta swikumiwa kumbe vukorhokeri bya wona eka pulatifomo leyi. 5. Eximdata.com (http://www.eximdata.com/cental-african-republic-import-export-data.aspx): Hambi leswi ku nga riki pulatifomo ya B2B ntsena hi yoxe, Eximdata yi nyika datha ya ku nghenisa-ku rhumela ehandle eka matiko yo hlayanyana emisaveni hinkwayo , ku katsa na CAR. Rungula leri ri nga va ra nkoka eka mabindzu lama lavaka vatirhisani va mabindzu endzeni kumbe ehandle ka tiko. I swa nkoka ku xiya leswaku tipulatifomo leti ti nga ha va ti nga khathali ntsena eka vuhlanganisi bya B2B lebyi kongomeke eka CAR kambe ti nga nyika swivandlanene swa vuhlanganisi na matiko man’wana ya Afrika kumbe hambi ku ri timakete ta misava hinkwayo hi ku angarhela. Hikwalaho ka ku cinca loku talaka ku va kona eka tipulatifomo ta inthanete na swiyimo swa miganga leswi khumbaka mfikelelo
//