More

TogTok

Timakete Letikulu
right
Nkatsakanyo wa Tiko
Angola, leyi tivekaka ximfumo tani hi Riphabliki ra Angola, i tiko leri kumekaka e Dzongeni wa Afrika. Yi avelana mindzilakano ya yona na Namibia edzongeni, Zambia evuxeni, na Democratic Republic of Congo en’walungwini. Leswi tiko ra Angola ri nga ni vaaki vo tlula 31 wa timiliyoni, ri tekiwa tanihi rin’wana ra matiko lamakulu eka tiko-nkulu ra Afrika. Doroba-nkulu ra Angola i Luanda, leri nakambe ri tirhaka tanihi doroba ra rona lerikulu. Xiputukezi i ririmi ra ximfumo leri vulavuriwaka e Angola hikokwalaho ka matimu ya rona tani hi khale ka koloni ya Xiputukezi. Hambiswiritano, ku ni tindzimi to hlayanyana ta kwalaho leti vulavuriwaka eka swifundzha swo hambana-hambana. Angola ri ni ntivo-misava wo hambana-hambana lowu katsaka tindhawu ta le hansi ta le ribuweni ra lwandle etlhelo ka Lwandle ra Atlantic ni ndhawu leyi nga ni switsunga leswi rhendzelekaka ni tintshava. Yitlhela yitinyungubyisa hi swilo swa ntumbuluko swofana na vuhlayiselo bya oyili, tidayimani, nsuku, nsimbi ya nsimbi na koporo. Ikhonomi ya Angola yi titshege ngopfu hi vuhumelerisi bya oyili na migingiriko ya migodi. Emalembeni ya sweswinyana, matshalatshala ya endliwile hi mfumo ku hambanyisa tisekithara to fana na vurimi na vupfhumba ku endlela ku kula ka ikhonomi loku nga heriki. Ku nga khathariseki matshalatshala lawa, mpimo wa vusweti wa ha ri ehenhla etindhawini to tala ta tiko. Angola rina ndzhaka leyi fuweke ya ndzhavuko leyi kuceteriweke hi tinxaka tohambana hambana tofana na vanhu va Ovimbundu na vanhu va Mbundu lava endlaka swiphemu swa nkoka swa vaaki. Tinxaka ta vuyimbeleri bya ndhavuko to fana na kizomba na semba ti tsakeriwa ngopfu endzeni ka Angola xikan’we na matiko ya misava. Hikwalaho ka matimu ya yona ya mpfilumpfilu lama funghiweke hi tinyimpi ta xin’wana-manana leti tekeke makume ya malembe leti heleke hi 2002 endzhaku ko kuma ntshunxeko eka Portugal hi 1975), swikombiso swa nhluvukiso wa vaaki swo fana na dyondzo na nhlayiso wa rihanyo swa ha lava ku antswisiwa; hambiswiritano,mfumo wu vile wu endla migingiriko yo antswisa tindhawu leti. Hi ku gimeta,ku hlangana ko hlawuleka ka Angola ka switirhisiwa swa ntumbuluko,ndzhaka ya ndzhavuko,ntlhontlho wa nkarhi lowu hundzeke,na nhluvukiso lowu yaka emahlweni swi endla leswaku ri va tiko ro tsakisa endzeni ka Dzonga wa Afrika
Mali ya Rixaka
Angola i tiko leri kumekaka e Dzongeni wa Afrika laha ntsindza wa rona kunga Luanda. Mali ya ximfumo ya Angola i kwanza ya Angola (AOA), leyi ayi tirhisiwa kusukela hi 1999. Kwanza yitlhela yi avanyisiwa hi 100 wa ti subunits leti vuriwaka centimos. Xiyimo xa mali eAngola xi vile na ku cinca-cinca lokukulu eka malembe lawa ya hundzeke hikwalaho ka swilo swo hambana, ku katsa na ku nga tshamiseki ka ikhonomi na ku cinca eka tipholisi ta mfumo. Bangi ya le xikarhi, Banco Nacional de Angola (BNA), yi tlanga xiave xa nkoka eku lawuleni ka mali ya tiko. Emalembeni ya sweswinyana, Angola ri langutane na mintlhontlho leyi fambelanaka na inflexini na ku hunguteka ka nxavo wa kwanza loko yi pimanisiwa na timali letikulu ta matiko ya misava to fana na dolara ya Amerika na Euro. Ku hunguteka loku ka nxavo ku nga khumba ku xavisiwa ka nhundzu hi ku endla leswaku swi durha swinene loko swi ri karhi swi khumba vuswikoti bya mabindzu ya laha kaya ku nghenisa nhundzu. Ku lulamisa timhaka leti, BNA yi tirhisile magoza lama kongomisiweke eka ku tiyisisa mali na ku tlakusa ku kula ka ikhonomi. Magoza lawa ya katsa vulawuri bya ku cinca ka mali ya matiko mambe lebyi sivelaka mfikelelo eka timali ta matiko mambe eka vanhu na mabindzu, xikan’we na matshalatshala yo hambanyisa ikhonomi ya vona ekule na ku titshega hi oyili. Minxaviselano yo tala endzeni ka Angola yi endliwa hi ku tirhisa mali. Hambiswiritano, tindlela to hakela hi xidijitali to fana na ku hundziseriwa ka mali hi movha na makhadi ya debiti/xikweleti ti ya ti duma swinene etindhawini ta le madorobeni. Swikahle eka vafambi lava endzelaka Angola ku rhwala mali yin’wana hi mali ya laha kaya eka switirhisiwa swa siku na siku kambe va tlhela va fikelela tindlela to hakela leti amukeriwaka emisaveni hinkwayo to fana na makhadi kumbe ticheke ta vafambi hi swikongomelo swo olova na vuhlayiseki. Hi ku gimeta, Angola ri tirhisa mali ya rona ya tiko leyi vuriwaka kwanza ya Angola (AOA). Hambiswiritano, i swa nkoka ku tshama u ri karhi u tivisiwa hi mimpimo ya sweswi ya ku cincana na ku cinca kwihi kumbe kwihi ka milawu loku vekiweke hi valawuri loko u ri karhi u endla mabindzu ya swa timali etikweni leri.
Ntsengo wa ku Cincana
Mali ya ximfumo ya Angola i Angola Kwanza (Xikombiso: AOA). Loko ku ri mimpimo ya ku cincana, hi kombela mi xiya leswaku yi nga cinca. Hambiswiritano, ku sukela hi September 2021, mimpimo leyi ringanyetiweke ya ku cincana i: 1 Dolara ya Amerika (USD) ≈ 647.77 Kwanza ya Angola (AOA) 1 Yuro (EUR) ≈ 760.31 Kwanza ya le Angola (AOA) . 1 Pound ya le Britain (GBP) ≈ 889.59 Kwanza ya le Angola (AOA) . 1 Yuan ya Xichayina Renminbi (CNY) ≈ 100.27 Kwanza ya Angola(AOA) . Hi kombela u tsundzuka leswaku tinhlayo leti ti nyikiwile hi xikongomelo xo kongomisa naswona ti nga ha va ti nga kombisi mimpimo ya sweswi hi ku kongoma. Ku kuma vuxokoxoko bya nkarhi wa sweswi bya mpimo wa ku cincana, swa tsundzuxiwa ku kambela eka xihlovo xa timali lexi tshembekaka kumbe bangi.
Tiholideyi ta Nkoka
Angola, tiko leri kumekaka eDzongeni wa Afrika, ri ni tiholideyi to hlayanyana ta nkoka lembe hinkwaro. Minkhuvo leyi na minkhuvo yi kombisa ndhavuko lowu fuweke na ndzhaka ya Angola loko yi tlhela yi kombisa swiendlakalo swa nkoka swa matimu. Holideyi yin’wana leyi xiyekaka eAngola i Siku ra Ntshunxeko hi November 11th. Siku leri ri tsundzuka ntshunxeko wa tiko leri eka Portugal hi 1975. Angola ri kume ntshunxeko endzhaku ka malembe yo tala ya ku lwisana ni vulawuri bya vukoloni bya Maputukezi. Hi siku leri, vanhu va le Angola va tlangela vuhosi bya vona hi tiparade, swiendlakalo swa ndhavuko, tinkulumo ni swibalesa swa ndzilo. Holideyi yin’wana ya nkoka i Carnival, leyi endlekaka emahlweni ka Lente lembe ni lembe. Hi ku hlohloteriwa hi mindhavuko ya Maputukezi leyi tisiweke hi vahlapfa va vukoloni, Carnival i nkhuvo wa nkhuvo lowu taleke hi vuyimbeleri, ku cina, swiambalo swa mihlovo-hlovo ni ku famba-famba loku hanyaka exitarateni. Vanhu lava humaka eka swiyimo hinkwaswo va hlangana leswaku va tiphina hi xiendlakalo lexi lexi hanyaka lexi kombisaka ndhavuko wa le Angola hi ndlela leyinene ngopfu. Ku engetela kwalaho, Siku ra Tinhenha hi March 17th ri xixima lava lweleke ntshunxeko wa Angola naswona va hoxeke xandla eka matshalatshala yo aka tiko ematin’wini hinkwawo. Holideyi leyi ya mani na mani yi xixima vanhu lava hoxeke xandla swinene eka nyimpi ya ntshunxeko yo lwisana na ntshikilelo wa vukoloni. Siku ra Vatirhi hi ti 1 ta Mawuwani na rona ri na nkoka eAngola tani hi leswi ri tlangelaka timfanelo ta vatirhi na ku humelela. Hi siku leri, tiyuniyoni to hambana ta vatirhi ti hlela swiendlakalo swo fana na ti parade na ti rally ku kombisa timhaka leti fambelanaka na timfanelo ta vatirhi loko ti ri karhi ti lemuka ku hoxa xandla ka tona eka nhluvukiso wa rixaka. Ku tlula kwalaho, Siku ra Khisimusi hi December 25th i holideyi ya nkoka ya vukhongeri leyi tlangeriwaka hi Vakreste etikweni hinkwaro ra Angola. Mindyangu yi hlangana eka minkhuvo yi tlhela yi cincana tinyiko ku tsundzuka ku velekiwa ka Yesu Kreste. Leswi i swikombiso swi nga ri swingani ntsena swa tiholideyi tin’wana ta nkoka leti tlangeriwaka eAngola lembe hinkwaro leti kombisaka ku hambana-hambana ka yona loku fuweke ka mindhavuko ni nkoka wa matimu.
Xiyimo xa Mabindzu ya le Handle
Angola i tiko leri kumekaka e Dzongeni wa Afrika, leri tivekaka hi swilo swa ntumbuluko leswi fuweke swofana na oyili, tidayimani, na timinerali. Tiko ri na ikhonomi yo hambana hambana laha mabindzu ya tlangaka xiave xa nkoka eka ku kula na nhluvukiso wa rona. Angola ngopfu-ngopfu yi rhumela ehandle swilo leswi endliweke hi petroliyamu, ku katsa ni oyili leyi nga si swekiwaka ni petroliyamu leyi antswisiweke. I yin’wana ya vahumelerisi lavakulu va oyili eAfrika, laha vunyingi bya mali ya yona yo rhumela ematikweni mambe yi humaka eka sekithara ya oyili. Tiko ritlhela ri xavisela matiko yale handle tidayimani, iron ore, kofi, switirhisiwa swa tihlampfi, tihunyi, na swixavisiwa swa vurimi swofana na mavele na fole. China i rin’wana ra matiko lamakulu ya mabindzu ya Angola. Yi nghenisa oyili yo tala ya Angola leyi nga si swekiwaka leswaku yi hlohlotela ikhonomi ya yona leyi kulaka hi xihatla. Handle ka China, Angola yitlhela yi xaviselana na matiko yofana na India, United States, Portugal,na Afrika Dzonga. Hi hala tlhelo,Angola ri xavisa nhundzu yo hambana hambana ku fikelela xilaveko xa laha kaya.Ku katsa na michini,switirhisiwa,mimovha ya timovha,swiambalo ,petroliyamu leyi antswisiweke na swin'wana. Vunyingi bya swixavisiwa leswi swi huma e Portugal,Brazil,Ireland ,South Africa,na China Hambiswiritano,ku titshega ngopfu hi ku rhumeriwa ka oyili swi endla leswaku Angola yi va ekhombyeni ro cinca-cinca ka minxavo ya misava hinkwayo.Switirhisiwa swo biha,vukungundzwana,na ku nga tshamiseki ka tipolitiki swi sivele ku hambana ka ikhonomi.Eka malembe ya sweswinyana,Angola ri vile ri endla matshalatshala yo hunguta ku titshega ka rona hi oyili hi ku tlakusa swiyenge swo fana na swona tanihi vurimi,vupfhumba,na vumaki. Mfumo wu tirhisile magoza yo antswisa ndhawu ya mabindzu,ku fana na ku olovisa vukorhokeri,ku olovisa maendlelo yo nghenisa swilo,na ku engetela ku va erivaleni.Leswi swi koke vuvekisi byo kongoma bya le handle (FDI) eAngola,ku seketela ku kula ka ikhonomi.Swihlohloteri swa xibalo swi tlhele swi nyikiwa ku hlohlotela tikhamphani ta le handle ku vekisa eka swiyenge leswi nga riki swa oyili. Hi ku gimeta,xiyimo xa mabindzu xa Angola xi rhendzeleka ngopfu hi ku rhumela ehandle swikumiwa swa petroliyamu,tidayimani,na timinerali.Ku nghenisa michini,swiambalo,mafurha a swi ri swa nkoka hikwalaho ka xilaveko xa laha kaya.China ri tlanga xiave lexikulu eka vuxaka bya mabindzu.Hambiswiritano,ku tlakusa ku hambanisiwa ekule na ku titshega hi oyili swi tshama swi ri swa nkoka eka nhluvukiso lowu nga heriki wa nkarhi wo leha.
Vuswikoti bya Nhluvukiso wa Makete
Angola, leyi kumekaka eDzongeni wa Afrika, yi na vuswikoti lebyikulu eka nhluvukiso wa makete wa yona wa mabindzu ya le handle. Leswi Angola yi nga ni vaaki vo tlula 30 wa timiliyoni ni swilo swo tala swa ntumbuluko, yi nyikela minkarhi yo hambana-hambana ya mabindzu ya matiko hinkwawo. Xo sungula, Angola ri tiveka hi timinerali leti fuweke, ku katsa ni tidayimani, oyili, gasi ni nsimbi. Tiko leri i rin’wana ra matiko lama humelerisaka dayimani lamakulu emisaveni naswona ri ni vuhlayiselo lebyikulu bya oyili. Switirhisiwa leswi swi tumbuluxa xisekelo xo tiya xa ku xaviseriwa matiko mambe na ku koka rinoko ra vuvekisi bya le handle. Tikhampani ta migodi leti humaka emisaveni hinkwayo ti hisekela ku tirhisa rifuwo ra timinerali ra Angola. Xa vumbirhi, xiyenge xa ​​vurimi xa Angola xi khome vuswikoti lebyikulu swinene. Tiko leri rina maxelo ya kahle xikan’we na misava yo nona leyi lulameleke ku byala swibyariwa swohambana hambana swa mali yofana na kofi, khotoni, fole, mihandzu, na matsavu. Ku hluvukisa sekithara leyi swi nga endla leswaku ku va na ku tlakuka ka ku xavisiwa ka switirhisiwa swa vurimi ku fikelela swilaveko swa misava hinkwayo. Xa vunharhu, Angola yi endlile matshalatshala yo hambanyisa ikhonomi ya yona ku tlula oyili hi ku tlakusa swiyenge swin’wana swo fana na vumaki na nhluvukiso wa switirhisiwa. Qhinga leri ro hambanyisa ri pfula tinyangwa ta vutirhisani bya matiko ya misava eka tindhawu to fana na vumaki bya swiambalo kumbe ku aka magondzo na mabuloho. Vavekisi va matiko mambe va nga tirhisa swihlohloteri leswi nyikiwaka hi mfumo ku simeka tiindasitiri kumbe ku vekisa eka tiphurojeke ta switirhisiwa. Ku ya emahlweni, hi ku antswisiwa ka ndhawu ya mabindzu leyi tivekaka hi ku cinca ka milawu leyi kongomisiweke eka ku koka rinoko ra vuvekisi bya le handle xikan’we na ntshamiseko wa tipolitiki endzhaku ka nguva ya nyimpi ya xin’wana-manana; Angola ri hundzuka ndhawu leyi kokaka mahlo ya swivandlanene swa mabindzu. Hambiswiritano,mintlhontlho yin’wana na yona yi kona leyi lavaka nyingiso.Tiko ri lava ku vekisa eka nhluvukiso wa switirhisiwa swo fana na swikepe,tisisiteme ta vutleketli bya le ndzeni ka tiko,na tinetiweki ta mphakelo wa eneji.Ku engetela kwalaho,ku pfumaleka ka rimba ra nawu leri simekiweke kahle leri tiyisisaka ku sindzisiwa ka tikontiraka swa ha ri xiphiqo. Mintlhontlho yin’wana yi katsa vukungundzwana ,bureaucracy,ku hambana ka mindhavuko,na ku pfumaleka ka vatirhi lava nga na vutshila.Swiphiqo leswi swi fanele ku lulamisiwa ku ndlandlamuxa ku olova ka ku endla bindzu eAngola. Hi ku gimeta,Angola ri na vuswikoti lebyikulu lebyi nga tirhisiwangiki eka makete wa rona wa mabindzu ya le handle.Ku tala ka switirhisiwa swa ntumbuluko,ku vuyeriwa ka nhlayo ya vaaki,na matshalatshala lama yaka emahlweni yo hambanyisa swi endla leswaku yi va ndhawu yo koka rinoko.Valawuri va Angola va fanele ku ya emahlweni na ku cinca ku antswisa ndhawu ya mabindzu na ku hluvukisa switirhisiwa leswi lavekaka,loko swi ri tano vavekisi va le matikweni mambe va fanele ku languta vuswikoti bya makete na mintlhontlho leyi fambelanaka na wona.
Switirhisiwa leswi xavisiwaka hi ku hisa emakete
Loko swi ta emhakeni yo hlawula swilo leswi xavisiwaka hi ku hisa eka makete wa mabindzu ya le matikweni mambe eAngola, ku fanele ku tekeriwa enhlokweni swilo swo hlayanyana. Angola yitiveka hi swilo swa ntumbuluko leswi fuweke, swofana na oyili, tidayimani, na switirhisiwa swa vurimi swofana na kofi na ti cashews. Hikwalaho, ku kongomisa eka tiindasitiri leti swi nga va masungulo lamanene. 1. Switirhisiwa leswi fambelanaka na oyili: Tanihi leswi Angola yi nga yin’wana ya vahumelerisi lavakulu va oyili eAfrika, ku na xilaveko xa switirhisiwa na michini leyi fambelanaka na bindzu ra oyili. Leswi swi nga ha katsa switirhisiwa swo bora, tiphayiphi, tivalvu, tipompo ni mathangi yo hlayisa swilo. 2. Mphakelo wa migodi: Angola na yona yi na bindzu lerikulu ro ceriwa ka dayimani. Ku nyika switirhisiwa swa migodi swofana na ti drills, ti explosives, safety gear kumbe ku nyika vukorhokeri byo pfuneta kufana na diamond cutting/processing swinga vuyerisa. 3. Vurimi: Vuhumelerisi bya kofi i xiphemu xa nkoka xa ikhonomi ya Angola. Ku lavisisa minkarhi leyi fambelanaka na michini yo lulamisa kofi kumbe ku rhumela ehandle tinyawa ta kofi ta xiyimo xale henhla swinga vuyerisa. 4. Cashew nuts: Angola yile xikarhi ka vahumelerisi lavakulu va cashew nut emisaveni hinkwayo lava nyikaka nkarhi wo xavisela matiko yale handle ka ti cashews letinga swekiwa kumbe leti lulamisiweke kuva ti fikelela xilaveko xa misava hinkwayo. 5. Nhluvukiso wa switirhisiwa: Hi ku tekela enhlokweni leswaku Angola ri xanisekile hi makume ya malembe ya nyimpi ya xin’wana-manana leyi onheke switirhisiwa swa yona swo tala; ku na mintshembo ya kahle swinene eka mphakelo wa switirhisiwa swo aka (e.g., semende), michini (switirhisiwa swo rhurhela misava), vutleketli (tilori), na tiphurojeke leti fambelanaka na sekithara ya eneji (switshuxo swa eneji leyi pfuxetiwaka). Ku engetela eka ku kuma tisekithara leti ta nkoka eka phurosese yo hlawula makete wa mabindzu ya le handle ya Angola swi ta lava ndzavisiso wa makete lowu heleleke mayelana na swivumbeko swa matirhiselo ya laha kaya na ku tsakela - ku twisisa leswaku hi swihi swikumiwa swo karhi leswi lavekaka ngopfu kumbe leswi pfumalaka endzeni ka tiko. Ku engetela kwalaho: - Ku tekela enhlokweni ku fikeleleka: Swiphemu swo tala swa Angola swi na matimba ya le hansi yo xava; hikokwalaho ku kuma swihlawulekisi leswi nga durhiki kumbe swiyenge swa swikumiwa leswi faneleke eka swiyimo swo hambana swa muholo swi nga pfuna ku tlakusa swivandlanene swa ku xavisa. - Ku cinca swihlawulekisi swa ndhavuko: Ku lemuka mikhuva ya ndhawu swi pfuneta ku lulamisa swihlawulekisi swa swikumiwa/maqhinga yo xavisa hi ku ya hi swona. - Ku fambisa swiyenge swa vutleketli: Ku tiyisisa mphakelo wa swikumiwa hi ku olova hi ku tekela enhlokweni mintlhontlho ya vutleketli endzeni ka tiko loko ku ri karhi ku endliwa matirhelo ya mabindzu ya matiko ya misava. Ku tirha swinene na vatirhisani va laha kaya, vaxavisi, kumbe minhlangano ya indasitiri swi nga pfuneta ku ya emahlweni eku kumiseni ka swivandlanene swa makete leswi nga tirhisiwangiki na ku tshama u ri karhi u pfuxetiwa hi swilaveko swa makete leswi cincaka.
Swihlawulekisi swa vaxavi na taboo
Angola i tiko leri kumekaka edzonga vupela dyambu bya Afrika leri nga na sete yo hlawuleka ya swihlawulekisi swa vaxavi na swipimelo. A hi swi kambisiseni laha hansi: Swihlawulekisi swa Vaxavi: 1. Va kufumela naswona va amukela vaendzi: Hi ntolovelo vaxavi va le Angola va kufumela naswona va ni xinghana eka van’wana, leswi endlaka leswaku va tshineleleka. 2. Ku xixima vakulu: Vanhu va le Angola va teka nkoka lowukulu eka ku xixima vakulu, hikwalaho hakanyingi vaxavi va kombisa xichavo eka vanhu lava dyuhaleke eka swiyimo swa ntshamisano ni swa mabindzu. 3. Ku titwa loku tiyeke ka vaaki: Vuxaka bya vaaki i bya nkoka eAngola, leswi vulaka leswaku vaxavi va teka vuxaka na vaakelani va vona, vanghana na swirho swa ndyangu swi ri swa nkoka. 4. Ku rhandza vuyimbeleri ni ncino: Vanhu va le Angola va wu tlangela swinene vuyimbeleri ni swivumbeko swa ncino swo tanihi kizomba, semba kumbe kuduro. Xiphemu lexi xa ndhavuko xi khumba leswi va swi tsakelaka tanihi vatirhisi. Swileriso swa Vaxavi: 1. Ku nga xiximi mindhavuko: Angola ri ni tinxaka to hambana-hambana leti nga ni mindhavuko leyi fuweke leyi faneleke ku xiximiwa hi vaendzi loko va endla bindzu kumbe va tirhisana ni vaaki va kwalaho. 2. Ku tlanga hi swakudya: Eka ndhavuko wa Angola, ku tlanga hi swakudya swi tekiwa ku ri ku pfumala xichavo swinene tanihi leswi swi fanekiselaka ku pfumaleka ka ku tlangela switirhisiwa. 3.Ku pfumaleka ka nkarhi**: Ku hlayisa nkarhi i swa nkoka loko swi ta eka ku hlangana na ku thoriwa kumbe masiku yo hetelela eka xiyimo xa Angola; ku fika endzhaku ka nkarhi swi nga tekiwa tanihi ku pfumala tihanyi kumbe ku nga ri ka xiphurofexinali. 4.Ku vulavula hi rito leri tlakukeke**: Ku tlakusa rito ra munhu hi nkarhi wa ku vulavurisana swi nga voniwa tanihi ku kanetana kumbe ku hlundzuka; hikwalaho ku hlayisa thoni leyi ringaniseriweke i swa nkoka. I swa nkoka ku tsundzuka leswaku ku andlala loku ku nga ha va ku nga tirhi hinkwako eka munhu un’wana na un’wana endzeni ka Angola tanihileswi mahanyelo ya ndhavuko ya nga hambana exikarhi ka swifundzha kumbe miganga endzeni ka tiko. Ku aka vuxaka lebyi humelelaka na tiklayenti/vaxavi va le Angola, ku kombisa xichavo eka mikhuva ya vona loko u ri karhi u tekela enhlokweni swipimelo leswi swi ta famba ndlela yo leha eku kuriseni ka vuhlanganisi lebyinene
Endlelo ra vulawuri bya khastomo
Angola, leyi tivekaka ximfumo tani hi Riphabliki ra Angola, i tiko leri kumekaka eribuweni ra vupela dyambu bya Afrika Dzonga. Loko swi ta eka mikhuva na vuhlapfa, Angola ri na milawu yo karhi leyi nga kona ku tiyisisa ku nghena na ku huma hi ndlela leyinene eka vaendzi. Vufambisi bya khastomo eAngola byi langutisiwa hi General Tax Administration (AGT). Vafambi lava nghenaka kumbe ku huma etikweni va boheka ku tivisa swilo swo karhi swo fana na mali leyi tlulaka $10,000 kumbe leyi ringanaka na yona hi timali tin’wana, nhundzu ya nkoka yo fana na vuhlalu na switirhisiwa swa elektroniki, xikan’we na swibamu kumbe swibalesa. I swa nkoka ku burisana na Vuyimeri bya Angola kumbe Vuyimeri bya Angola u nga si famba ku tiyisisa ku landzeleriwa ka milawu leyi. Vaendzi va tlhela va fanele ku humesa pasi leri tirhaka leri faneleke ku tirha ku ringana tin’hweti ta tsevu ku tlula ku tshama ka vona loku kunguhatiweke. Vhisa yi nga ha laveka ku nga si fika handle ka loko yi ntshunxiwile hi ku ya hi rixaka. Swikahle ku tihlanganisa na vurhumiwa bya vudiplomati bya le kusuhi bya Angola ku kuma swilaveko swa vhisa swa nkarhi wa sweswi. Ku engetela kwalaho, i swa nkoka ku xiya leswaku magoza ya rihanyo ra vaaki ya nga ha sindzisiwa loko u fika hikwalaho ka matshalatshala yo lawula mavabyi. Leswi swi nga katsa ku kamberiwa ka mahiselo na ku nyikiwa ka switifikheti swa ntlhavelo ku ya hi swiyimo swa rihanyo leswi nga kona. I swa nkoka eka vafambi lava fikaka eAngola hi tindlela ta vutleketli bya xihahampfhuka kumbe elwandle ku suka ematikweni lama nga ekhombyeni ro tluleriwa hi yellow fever (tani hi Nhlangano wa Rihanyo wa Misava), ku katsa na lava hundzaka hi matiko yo tano ku tlula khume mbirhi wa tiawara, va boheka ku va na ntlhavelo wa yellow fever lowu tirhaka xitifikheti. Ku tlula kwalaho, ku xiya swilo leswi yirisiweke loko u ri eku fambeni swi nga sivela swiphiqo leswi nga lavekiki etindhawini to kambela tikhasimende. Swilo leswi yirisiweke swi nga katsa swidzidziharisi (swa vuhungasi na swa xileriso xa dokodela), nhundzu leyi yisiweke (ku fana na tifilimi/vuyimbeleri), mali ya vuxisi/makhadi ya xikweleti, tinxaka ta swiharhi leswi nga ekhombyeni/swikumiwa leswi humaka eka swona (swikumiwa swa timhondzo ta tindlopfu). Hi ku gimeta, loko u endzela Angola i swa nkoka ku landzelela milawu ya vona ya customs leyi katsaka ku tivisa nhundzu yo karhi na ku namarhela swilaveko swa vhisa loko swi fanerile. Nakambe ku nyikela nyingiso eka magoza wahi na wahi yo karhi ya rihanyo ra vaaki lama tirhaka hi nkarhi wa riendzo ra wena swi nga tiyisisa ku landzeleriwa ka tiphrothokholi to nghena ta laha kaya.
Tipholisi ta xibalo xa swilo leswi humaka ematikweni mambe
Angola, leyi kumekaka eDzongeni wa Afrika, yi tirhisa swibalo swo nghenisa nhundzu eka nhundzu yo hambana hambana leyi nghenaka etikweni. Tipholisi ta xibalo xa swilo leswi humaka ematikweni mambe ta Angola ti endleriwe ku sirhelela tiindasitiri ta laha kaya, ku humesa mali eka mfumo, na ku lawula ku khuluka ka nhundzu leyi humaka ematikweni mambe. Mimpimo ya xibalo xa nhundzu ya Angola ya hambana kuya hi muxaka na xiyenge xa ​​nhundzu. Swilo swa xisekelo swa vatirhisi swo fana na swakudya, swiambalo, na mirhi hi ntolovelo swi na mimpimo ya le hansi ya xibalo kutani swi ntshunxiwa hi ku helela ku tiyisisa ku fikeleleka eka vaaki va Angola. Hambiswiritano, swilo swa xiyimo xa le henhla swo tanihi swinun’hweriso, switirhisiwa swa elektroniki, mimovha ni swakunwa swa xihoko swi koka swibalo leswi tlakukeke leswi humaka ematikweni mambe. Mimpimo ya tihakelo leyi kongomeke leyi vekiweke eka swilo leswi nghenisiwaka eAngola yi nga kumeka eka Harmonized System (HS), sisiteme leyi ringaniseriweke leyi tirhisiwaka emisaveni hinkwayo ku hlawula swikumiwa leswi xavisiwaka. Vaxavisi va swilo leswi humaka ematikweni mambe va fanele ku kuma khodi ya HS leyi tirhaka eka nhundzu ya vona ku kumisisa mpimo wa xibalo lowu fambelanaka. Handle ka tihakelo leti simekiweke eka tikhodi ta HS, Angola yi tlhela yi tirhisa mimpimo yo karhi ya xibalo leyi simekiweke eka swilo swo fana na masungulo kumbe xihlovo xa swilo leswi humaka ematikweni mambe. Leswi swi nga katsa Mimpimo ya Tihakelo to Hlawuleka (PTRs), leyi pfumelelaka swikumiwa swo karhi ku suka eka vatirhisani va mabindzu lava hlawulekeke kumbe ehansi ka mintwanano ya matiko ya misava ku vuyeriwa eka swibalo leswi hungutiweke kumbe ku ntshunxiwa. I swa nkoka eka mabindzu lama kunguhataka ku rhumela swikumiwa eAngola ku endla ndzavisiso na ku twisisa tipholisi leti ta tihakelo hi vukheta. Ku landzelela milawu leyi tirhaka swi pfuna ku papalata mintlhontlho yihi na yihi eka tindhawu to kambela ta customs loko u nghena emindzilakaneni ya Angola. Ku tlula kwalaho, swa fanela ku xiya leswaku matiko ya tala ku pfuxeta tipholisi ta wona ta xibalo xa swilo leswi humaka ematikweni mambe nkarhi na nkarhi ku hlamula eka ku cinca ka swiyimo swa ikhonomi kumbe ku cinca ka ntwanano wa mabindzu. Xisweswo swa antswa eka tikhamphani leti nghenelaka mabindzu ya matiko ya misava na Angola ti tshama ti ri karhi ti languta swintshuxo ku suka eka valawuri va mfumo lava faneleke mayelana na ku cinca ka tihakelo kumbe ku ntshunxiwa loku nga vaka kona loku fambelanaka na tisekithara to karhi. Hi ku gimeta, Angola yi veka swibalo swo hambana swa ku xavisa leswi simekiweke eka swiyenge swa swikumiwa hi ku tirhisa tikhodi ta HS tanihi swikombo loko yi ri karhi yi tekela enhlokweni mintwanano yo hlawuleka na vatirhisani vo karhi va mabindzu. Mabindzu ya fanele ku lavisisa tipholisi leti ya nga si nghenela mabindzu ya matiko ya misava na rixaka leri ra Afrika.
Tipholisi ta xibalo xa ku rhumela ematikweni mambe
Pholisi ya Angola ya tihakelo ta ku xaviseriwa matiko mambe yi kongomisiwile eka ku tlakusa ku kula ka ikhonomi, ku hambanyisa ikhonomi, na ku engetela mali leyi nghenaka eka mfumo. Tiko ngopfungopfu ri xavisela matiko mambe oyili na tidayimani, leswi yimelaka xiphemu lexikulu xa miholo ya rona hinkwayo ya ku xaviseriwa matiko mambe. Eka ku rhumeriwa ka oyili ematikweni mambe, Angola ri tirhisile xibalo xo karhi lexi tiviwaka tanihi Xibalo xa Muholo wa Petroliyamu (PIT). Xibalo lexi xi hakeriwa eka tikhamphani leti katsekaka eka vuhumelerisi bya oyili naswona xi hlayeriwa hi ku ya hi muholo wa tona wa ntsengo eka migingiriko ya petroliyamu. Mpimo wa sweswi wa PIT wuyime eka 65%, hambi leswi leswi swinga hambana kuya hi swilo swokarhi swofana na ndzhawu ya ndzhawu ya vuhumelerisi. Ku engetela eka PIT, Angola yi veka swibalo swin’wana swo hambana eka migingiriko leyi fambelanaka na oyili, ku katsa na tihakelo ta vuhosi na tibhonasi to sayina leti hakeriwaka hi tikhamphani ku fikelela tindhawu to lavisisa kumbe vuhumelerisi. Tihakelo leti ti kumiwa hi ku burisana na khamphani yin’wana na yin’wana. Malunghana na ku rhumeriwa ka dayimani ematikweni mambe, Angola yi tirhisa Xibalo xa ku Rhumela eMatikweni mambe ya Dayimani (DET). Xibalo lexi xi vekiwa eka vahumelerisi kumbe vaxavisi va dayimani loko va rhumela swilo swa vona ehandle ka Angola. Nhlayo ya DET yisuka eka 4% kuya eka 10%, kuya hi swilo swofana na khwalithi ya dayimani na nkoka. I swa nkoka ku xiya leswaku swibalo leswi swinga cinca hiku famba ka nkarhi tani hi milawu ya mfumo na swiyimo swa ikhonomi. Ku engetela kwalaho, Angola yi vile yi endla matshalatshala yo hambanyisa xisekelo xa yona xo rhumela ematikweni mambe ku tlula oyili na dayimani ntsena hi ku khutaza vuvekisi eka swiyenge swo fana na vurimi, vumaki, vumaki bya tihlampfi, vupfhumba, na eneji leyi pfuxetiwaka. Migingiriko leyi yi kongomisa eka ku tumbuluxa mimbuyelo leyintshwa ya mali loko yi ri karhi yi hunguta ku titshega hi swixavisiwa swa ndhavuko. Hi ku angarhela, tipholisi ta tihakelo ta ku rhumela ematikweni mambe ta Angola ti tlanga xiave xa nkoka eku tumbuluxeni ka mali eka mfumo loko ti ri karhi ti tiyisisa nhluvukiso wa ikhonomi lowu nga heriki hi ku tirhisa matshalatshala yo hambanyisa.
Switifikheti leswi lavekaka ku rhumela ematikweni mambe
Angola i tiko leri kumekaka e Dzongeni wa Afrika leri tivekaka hi rifuwo ra rona leri fuweke ra ntumbuluko, kukatsa na oyili, tidayimani, na switirhisiwa swohambana hambana swa vurimi. Tanihi yin’wana ya vaxavisi lava rhangelaka eAfrika, Angola yi simekile endlelo ro anama ra xitifikheti xa ku rhumela ematikweni mambe ku tiyisisa khwalithi na vuhlayiseki bya nhundzu ya yona leyi rhumeriwaka ematikweni mambe. Xitifikheti xa ku xaviseriwa matiko mambe eAngola xi katsa magoza yo hlayanyana. Xo sungula na xo hetelela, vaxavisi va le handle va fanele ku tsarisa eka Vukorhokeri bya Mabindzu. Goza leri ri tiyisisa leswaku mabindzu hinkwawo lama ngheneleke eka ku rhumela ematikweni mambe ya landzelela swilaveko swa nawu na milawu. Ku kuma switifikheti leswi lavekaka swa ku xaviseriwa matiko mambe, tikhamphani ti fanele ku nyika matsalwa yo karhi yo fana na ti-invoice ta mabindzu, minxaxamelo yo paka, na matsalwa ya vutleketli. Maphepha lawa ya tirha tani hi vumbhoni bya mabindzu naswona i ya nkoka eka ku pfumeleriwa ka customs laha kaya na le matikweni ya misava. Eka switirhisiwa swa vurimi swofana na mihandzu, matsavu, kumbe swifuwo leswi lavaka switifikheti swa sanitary kumbe phytosanitary (SPS), vaxavisi vale handle vafanele ku kuma leswi kusuka eka valawuri lava faneleke. Switifikheti swa SPS swi tiyisisa leswaku nhundzu leyi rhumeriwaka ematikweni mambe yi fikelela swipimelo swa matiko ya misava mayelana na makhombo ya rihanyo lawa ya nga fambelanisiwaka na swimilani kumbe swiharhi. Ku tlula kwalaho, switirhisiwa swo karhi swi nga ha lava switifikheti leswi engetelekeke ku ya hi muxaka wa swona. Xikombiso, ku xaviseriwa matiko mambe ka dayimani swi lava switifikheti swa Kimberley Process Certification Scheme (KPCS) ku sivela tidayimani ta mpfilumpfilu ku nghena eka timakete ta misava hinkwayo. Eka swiyimo swotala, vaxavisi vale handle vafanele kutiyisisa ku landzelerisa swipimelo swa matiko ya misava hiku kuma switifikheti swa ISO leswi fambelanaka na tisisiteme ta vulawuri bya khwalithi kumbe switifikheti swokarhi swa swikumiwa swofana na HACCP eka vuhlayiseki bya swakudya. Hi ku angarhela, phurosese ya xitifikheti xa ku rhumela ematikweni mambe ya Angola yi kongomisa ku simeka ku va erivaleni eka matirhelo ya mabindzu loko yi ri karhi yi landzelela swipimelo swa matiko ya misava leswi vekiweke hi tinhlengeletano to fana na Nhlangano wa Mabindzu ya Misava (WTO). Ku kuma xitifikheti lexi faneleke a swi tiyisisi ntsena leswaku ku cincana ka mabindzu ku famba kahle kambe swi tlhela swi pfuneta ku hlayisa ndhuma ya Angola tanihi muxavisi la tshembekaka emisaveni hinkwayo. Hi ku gimeta,s Angolesse agribusiness yi na maendlelo yo hambana loko swi ta agri food certified exports.The competent entity institute INAPEM yi lawula endlelo leri ku nyika nseketelo swipfuno laha tikweni kad tikhodi ti dyondziwile kahle togged etc.Ku ya emahlweni,institues to fana na CEIC,Kimberly,diamond trading layisense,Yuniti ya switifikheti INIP na nhlangano wa switifikheti swa vurimi swa vurimi INIAPME swi tlhela swi pfuna tikhamphani ku endla ku rhumela ematikweni mambe loku humelelaka loku amukeriwaka hi switifikheti swa ISO standard.
Vutleketli lebyi ringanyetiweke
Angola, tiko leri kumekaka eribuweni ra le vupela-dyambu bya le dzongeni wa Afrika, ri nyikela minkarhi yo hambana-hambana ya vukorhokeri bya vutleketli ni bya swo famba. Hi leti tindlela tin’wana leti ringanyetiweke ta vutleketli eAngola: 1. Swikepe: Angola ri ni swikepe swo hlayanyana leswikulu leswi tirhaka tanihi tinyangwa ta nkoka ta mabindzu ya matiko hinkwawo. Ribuwa ra Luanda, leri kumekaka edorobeni-nkulu, i ribuwa lerikulu ni leri nga ni vanhu vo tala etikweni. Yi khoma vholumo ya nkoka ya vutleketli bya tikhontheyina naswona yi tirha tanihi ntsindza wa ku xavisiwa ka swilo leswi humaka ematikweni mambe na ku rhumela ematikweni mambe. Swikepe swin’wana swa nkoka swi katsa Lobito, Namibe na Soyo. 2. Ku Rhwala Swihaha-mpfhuka: Eka nhundzu leyi nga ni nkarhi kumbe ya nkoka lowukulu, ku rhwala nhundzu hi xihaha-mpfhuka i ndlela leyi tirhaka kahle. Angola i kaya ra swihambukelo swo hlayanyana swa matiko hinkwawo leswi nyikaka switirhisiwa swo khoma ndzhwalo. Rivala ra Swihahampfhuka ra Quatro de Fevereiro eLuanda i rivala ra swihahampfhuka lerikulu etikweni naswona ri nyika vukorhokeri bya ndzhwalo eka tindhawu to hambana hambana emisaveni hinkwayo. 3. Vutleketli bya le Magondzweni: Vutleketli bya le magondzweni byi tlanga xiave xa nkoka eka vutleketli bya le Angola hikwalaho ka nhluvukiso wa switirhisiwa swa swiporo leswi nga nyawuriki eka ndhawu leyikulu ya tiko. Ku ni netiweke leyikulu ya magondzo lama hlanganisaka madoroba lamakulu ni swifundzha endzeni ka Angola, leswi olovisaka ku fambisiwa ka nhundzu laha kaya. 4. Switirhisiwa swo Hlayisa Swilo: Ku seketela swilaveko swa vuhlayiselo eka mabindzu lama tirhaka eAngola, ku na switirhisiwa swo tala swa manguva lawa swo hlayisa swilo leswi kumekaka etikweni hinkwaro. Ti warehouses leti tinyika ndzhawu yo hlayisa leyi sirhelelekeke leyingana tisisiteme leti faneleke to lawula mahiselo leti faneleke eka tinxaka tohambana hambana ta swixavisiwa. 5.Tikhamphani ta Tilori: Tikhamphani ta tilori ta laha kaya ti nyika vukorhokeri bya vutleketli bya misava eka swifundzha swo hambana endzeni ka Angola xikan’we na matirhelo yo tsemakanya mindzilakano na matiko ya vaakelani yo fana na Namibia na Democratic Republic of Congo (DRC). . 7.Vaphakeri va vutleketli/Va hundzisela: Vaphakeri vo hambana va vukorhokeri bya vutleketli bya rixaka va nyika swintshuxo swa makumu ku ya eka makumu leswi lulamisiweke ku ya hi swilaveko swo karhi swa vaxavi ku katsa na ku rhumela nhundzu, ku lulamisela matsalwa ya ku basisiwa ka customs, swintshuxo swa vulawuri bya vuhlayiselo,na vukorhokeri bya ku hangalasa hi vumbirhi bya swona laha kaya endzeni ka Angola kumbe emisaveni hinkwayo hi ku tirhisa tinetiweki ta misava hinkwayo. Swi fanerile ku xiya leswaku Angola yi ya emahlweni yi vekisa eka ku antswisa switirhisiwa swa yona swa vutleketli ku olovisa mabindzu na ku ndlandlamuxa vukorhokeri bya matirhelo ya mphakelo. Minkarhi hinkwayo swa bumabumeriwa ku tirha na vaphakeri va vukorhokeri lava tivekaka lava nga na ku twisisa lokunene ka milawu ya ndhawu na maendlelo ya customs eka ntokoto wa vutleketli lowu rhetaka eAngola.
Tichannel ta nhluvukiso wa vaxavi

Minkombiso ya nkoka ya mabindzu

Angola i tiko leri kumekaka e Dzongeni wa Afrika. Emalembeni lama hundzeke, yi koke vaxavi vo hlayanyana va nkoka va matiko hinkwawo hikwalaho ka swilo swa yona leswi fuweke swa ntumbuluko, swo tanihi oyili, dayimani ni timinerali. Switirhisiwa leswi swi endle leswaku ku va na nhluvukiso wa tindlela to hambana ta ku xava na mabindzu ya matiko ya misava. Ndlela yin’wana ya nkoka eka vaxavi va matiko ya misava eAngola i ku tirhisa tikontraka ta mfumo. Mfumo wa Angola hakanyingi wu lava tikhampani ta le matikweni mambe leswaku wu tirhisana na tona kumbe ku xava nhundzu ni vukorhokeri eka tona. Tikontiraka leti ti nga sukela eka tiphurojeke ta nhluvukiso wa switirhisiwa (ku fana na magondzo, swiporo, na swihahampfhuka) ku ya eka switirhisiwa swa nhlayiso wa rihanyo na migingiriko ya dyondzo. Vaxavi va matiko ya misava lava tsakelaka ku endla bindzu na Angola va nga kambisisa swivandlanene leswi hi ku fikelela hi ku kongoma tindzawulo ta mfumo leti faneleke leti nga na vutihlamuleri eka tiphurojeke leti. Ndlela yin’wana ya nkoka eka vaxavi va matiko ya misava i ku tirhisana na tikhamphani ta laha kaya leti tirhaka eAngola. Hi ku tirhisana na mabindzu ya laha kaya lama simekiweke, vaxavi va matiko ya misava va kuma mfikelelo eka tinetiweki ta vona na vutivi bya makete. Endlelo leri ri va pfumelela ku fambisa maendlelo ya vulawuri hi ndlela leyinene loko va ri karhi va simeka vuhlanganisi endzeni ka tiindasitiri to hambana. Ku engetela kwalaho, Angola yi khoma minkombiso yo hlayanyana ya mabindzu leyi dumeke na minkombiso leyi kokaka rinoko ra vaxavi va nkoka va matiko ya misava ku suka eka swiyenge swo hambana. Xin'wana xa swiendlakalo swo tano i "ExpoAngola," nkombiso lowu dumeke lowu tirhaka tanihi pulatifomo yo kombisa swikumiwa na vukorhokeri eka swiyenge swo hambana ku fana na vurimi, migodi, ku aka, eneji, thekinoloji, . na vuhlanganisi bya riqingho. Ku ya emahlweni," FILDA" (International Fair of Luanda) leyi khomiwaka lembe na lembe yi fambisa vuhlanganisi byo kongoma exikarhi ka vahumelerisi va rixaka/vaxavisi va le handle/vaxavisi va le handle/ vaphakeri va swilo na vatirhikulobye va vona va miganga/ya matiko ya misava va khutaza swivandlanene swa vuhlanganisi ku tlakusa vutirhisani bya mabindzu.Xiendlakalo lexi xi kongomisa eka swiyenge swo tala ku katsa na indasitiri yo lulamisa swakudya,migodi,sekithara ya oyili&gasi,eneji leyi pfuxetiwaka,indasitiri ya swiambalo,na vutleketli exikarhi ka swin’wana.Expo-Indústria nkombiso wun’wana lowukulu wu hlawulekile ngopfungopfu eka ku tlakusa vuhumelerisi bya tiindasitiri bya rixaka.Yi kongomisa eka ku koka rinoko ra vuvekisi bya le handle loko hi nkarhi wun’we yi pfuna van’wamabindzu va laha kaya hi ku olovisa ku fikelela switirhisiwa swa nkoka ku antswisa vuhumelerisi.Vavekisi va nyikiwa nxaxamelo wa swihlawulekisi swo fana na mabindzu yo hlanganela,mintwanano ya ntirhisano na swin’wana na vatirhikulobye va le Angola lava nga ta va kona. Ku tlula kwalaho,vaxavi lava langutaka hi ku kongoma eka sekithara ya oyili na gasi va nga lavisisa swivandlanene eka "OTC Brasil" na "AOG - Africa Oil & Gas Expo." Swiendlakalo leswi swi kongomisa ku hlanganisa tiphurofexinali ta indasitiri, vavekisi, na vaphakeri lava tirhaka eka sekithara ya oyili & gasi eAngola. Va nyika pulatifomo yo kombisa thekinoloji leyintshwa, ku lavisisa swivandlanene swa vuvekisi, na ku kurisa vuxaka bya mabindzu. Hi ku gimeta, Angola yi humesa tindlela to hlayanyana ta nkoka eka vaxavi va matiko ya misava lava tsakelaka ku endla bindzu etikweni. Leswi swi katsa tikontiraka ta mfumo, ku tirhisana na tikhamphani ta laha kaya, xikan’we na ku nghenelela eka minkombiso ya mabindzu na minkombiso yo fana na ExpoAngola,FILDA,,Expo-Indústria,na OTC Brasil/AOG-Africa Oil & Gas Expo. Tindlela leti ti nyika vaxavi minkarhi yo tihlanganisa na mabindzu ya le Angola eka tisekithara to hambana loko ti ri karhi ti tlakusa ku kula ka ikhonomi hi ku tirhisa vutirhisani lebyi vuyerisaka hinkwavo.
Le Angola, tinjhini to lavisisa leti tirhisiwaka ngopfu hi leti: 1. Google (www.google.co.ao): Google i njhini yo lavisisa leyi dumeke swinene naswona yi tirhisiwaka ngopfu emisaveni hinkwayo, ku katsa na le Angola. Yi nyika mimbuyelo yo lavisisa leyi heleleke na vukorhokeri byin’wana byo hambana ku fana na mimepe, imeyili, mahungu, na swin’wana. 2. Bing (www.bing.com): Bing i njhini yin’wana yo lavisisa leyi dumeke leyi nyikaka mbuyelo wa ku lavisisa eka swiyenge swo hambana ku fana na matluka ya webu, swifaniso, tivhidiyo, swihloko swa mahungu, na mimepe. 3. Yahoo (www.yahoo.com): Yahoo Search yi tlhela yi tirhisiwa hi vanhu va le Angola ku pfula webu. Yi nyika vuhlanganisi lebyi olovaka ku tirhisa naswona yi tisa vuxokoxoko lebyi faneleke ku suka eka swihlovo swo tala. 4. DuckDuckGo (duckduckgo.com): DuckDuckGo yi hambana na tinjhini tin’wana to lavisisa hi ku kandziyisa nsirhelelo wa vuhlayiseki bya vatirhisi loko yi ri karhi yi nyika mimbuyelo yo lavisisa leyi tshembekaka handle ka ku landzelerisa loku endleriweke munhu hi xiyexe kumbe swinavetiso leswi kongomisiweke. 5. Ask.com (www.ask.com): Ask.com yi pfumelela vatirhisi ku vutisa swivutiso hi ririmi ra ntumbuluko ku tlula ku titshega ntsena hi marito ya nkoka ku kuma tinhlamulo endzeni ka database ya yona ya matluka ya webu lama nga na swikombo. 6. Yandex (yandex.ru): Yandex i nhlangano wa matiko yo hambana-hambana lowu simekiweke eRhaxiya lowu tirhisaka Yandex Search—injhini yo lavisisa leyi dumeke swinene leyi humaka eRhaxiya—naswona yi nyikela vukorhokeri lebyi fanaka ni matirhelo ya Google. Leswi i swin’wana swa tinjhini to lavisisa leti tolovelekeke leti tirhisiwaka eAngola hi vatirhisi va inthanete lava lavaka vuxokoxoko hi ku tirhisa ku lavisisa eka inthanete eka swiyenge swo hambana ku fana na tiwebsite, swifaniso, tivhidiyo, tiatikili ta mahungu na swin’wana.

Matluka lamakulu yo tshwuka

Angola i tiko leri kumekaka e Dzongeni wa Afrika. Yi na nxaxamelo wo anama wa tidayirekitara ta matluka yo tshwuka leti tirhaka tanihi tidayirekitara ta mabindzu ta nkoka eka tiindasitiri to hambana. Hi lawa man’wana ya matluka lamakulu yo tshwuka eAngola na tiwebsite ta wona hi ku hambana ka tona: 1. Angola Yellow Pages (www.yellowpagesofafrica.com): Nxaxamelo lowu wu nyika vuxokoxoko bya mabindzu eka swiyenge swo tala, ku katsa na vurimi, ku aka, dyondzo, nhlayiso wa rihanyo, vupfhumba, na swin’wana. 2. Angola-Industries (www.angola-industries.com): Pulatifomo leyi yi tiveka ngopfu hi ku xaxameta tikhamphani leti tirhaka endzeni ka sekithara ya tiindasitiri eAngola. Yi nyika vuxokoxoko lebyi heleleke eka vumaki, migodi, vuhumelerisi bya eneji, na vukorhokeri lebyi fambelanaka na swona. 3. Luanda Business Directory (www.luangoladirectory.com): Ku kongomisa ngopfu eka Luanda – doroba-nkulu ra Angola – directory leyi yi kombisa mabindzu lama kumekaka endzeni ka swipimelo swa doroba. Yi katsa swiyenge swo anama swa tiindasitiri to fana na vuyeni, vuxavisi, swa timali, na vutleketli. 4. Angola Business Directory (www.thebigdirectory.co.za/angola): Webusayiti yi xaxameta mabindzu yo hambana ya Angola eka tisekithara hinkwato to fana na tikhamphani to lavisisa oyili na gasi, vaphakeri va vuhlanganisi bya riqingho, swivandla swa tibangi & tifemeni ta vukorhokeri bya swa timali. 5. Yellow Pages Africa - Angola (www.yellowpages.africa/angola): Yellow Pages Africa yi kombisa database yo anama ya mabindzu lama tirhaka eAngola hinkwaro eka ti vertical to hambana ku fana na vuxavisi bya indasitiri ya mimovha kumbe tisenthara to lunghisa eka vaphakeri va vuhlanganisi bya riqingho. 6. Xikombo xa Mabindzu xa Kwanza Sul (kwanzasulbusinessdirectory.com): Ku kongomisa eka Xifundzha xa Kwanza Sul – xin’wana xa swifundzankulu leswi hluvukeke swinene eAngola – xikombo lexi xi nyika index leyi taleke hi mabindzu ya laha kaya ku suka eka vumaki ku ya eka vurimi na mabindzu lama simekiweke eka mabindzu lama kongomeke eka xifundzha xexo Leswi i swikombiso swin’wana ntsena swa tidayirekitara ta matluka yo tshwuka leti kumekaka ku lavisisa vuxokoxoko bya mabindzu eka swifundzha swa Angola kumbe tiindasitiri to karhi leti sekeriweke eka swilaveko swa wena na ku tsakela ka wena.Hi xivindzi pfula eka tiwebsite leti ku kuma vuxokoxoko lebyi kongomeke mayelana na tinhlengeletano to hambana leti kongomisaka ku tirha kumbe se ti tirhaka endzeni ka mindzilakano ya Angola

Tipulatifomo letikulu ta mabindzu

Ku ni tipulatifomo to hlayanyana letikulu ta e-commerce eAngola. Nxaxamelo lowu nga laha hansi wu katsa swin’wana swa leswi dumeke: 1. Shoprite Angola - Shoprite i xiyenge xa ​​switolo leswikulu eAngola lexi tlhelaka xi nyika pulatifomo ya inthanete yo xava swilo swo xava, swilo swa le kaya, na switirhisiwa swa elektroniki. Webusayiti: https://www.shoprite.com/Angola 2. Kuenda Digital - Kuenda Digital i pulatifomo ya e-commerce eAngola leyi nyikaka switirhisiwa swo hambana hambana ku katsa na switirhisiwa swa elektroniki, switirhisiwa, swilo swa fexeni, na switirhisiwa swo saseka. Website: https://www.kuendadigital.com/ Xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga 3. Primeiro Mercado - Primeiro Mercado i ndhawu yo xavisa eka inthanete laha vanhu va nga xavisaka switirhisiwa swo hambana ku suka eka swiambalo na switirhisiwa ku ya eka fanichara na switirhisiwa swa elektroniki. Yi nyika ndlela yo olova eka vaxavisi ku fikelela lava nga ta va vaxavi etikweni hinkwaro. Website: http://primeiromercado.co/angola/ Xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga 4. Best Deals - Best Deals i pulatifomo yin’wana leyi dumeke ya e-commerce eAngola leyi nyikaka swihunguto eka swilo swo hambana-hambana swo fana na swiambalo, switirhisiwa, switirhisiwa swa le kaya, switirhisiwa, na swin’wana. Yi kongomisa ku nyika swipfuno swa kahle eka vaxavi va yona eka swiyenge swo hambana swa swikumiwa. Website: Sweswi a yi kumeki 5 . LojaKianda.com – Loja Kianda yi nyika switirhisiwa swo hambana hambana ku katsa na switirhisiwa swa elektroniki, swilo swa fexeni、swilo swa le kaya、mimovha、na ku hirha tindlu na swin’wana Leswi i swikombiso swi nga ri swingani ntsena swa tipulatifomo letikulu ta e-commerce eAngola leti nyikelaka switirhisiwa swo hambana hi ku tirhisa tiwebsite ta tona kumbe ti-app ta tiselfoni ku fikelela swilaveko swa vatirhisi va le Angola. Xiya leswaku ku kumeka ni ku duma swi nga ha hambana hi ku famba ka nkarhi loko tipulatifomo letintshwa ti ri karhi ti humelela kumbe tin’wana ti nga ha tirhi ngopfu. Hi kombela u xiya leswaku tiwebsite leti ti nga ha cinca hi ku famba ka nkarhi hikwalaho minkarhi hinkwayo swa bumabumeriwa ku lavisisa vuxokoxoko bya nkarhi wa sweswi hi ku tirhisa tinjhini to lavisisa kumbe endzeni ka tindhawu to karhi ta timakete endzeni ka Angola u nga si endla swiboho swihi na swihi leswi fambelanaka na ku xava

Tipulatifomo letikulu ta swihangalasamahungu swa le ka social media

Angola i tiko leri kumekaka eribuweni ra vupela dyambu bya dzonga wa Afrika. Yi na vukona bya xidijitali lebyi kulaka, naswona vaaki va yona va nghenelela hi xihatla eka tipulatifomo ta swa mahungu ya swa matirhiselo ya vanhu ku tihlanganisa na un’wana na un’wana na misava. Hi leti tipulatifomo tin’wana leti dumeke ta swihaxa-mahungu swa le ka social media leti tirhisiwaka eAngola, kun’we ni tiwebsite ta tona leti fambisanaka na tona: 1. Facebook (www.facebook.com): Facebook i pulatifomo ya vuhlanganisi bya le ka social network leyi rhangelaka emisaveni hinkwayo, ku katsa na Angola. Vatirhisi va nga endla tiphrofayili, va tihlanganisa na vanghana na ndyangu, va joyina mintlawa/matluka, va avelana ti post/tivhidiyo/swifaniso, na ku vulavurisana hi ku tirhisa marungula. 2. WhatsApp (www.whatsapp.com): WhatsApp i xitirhisiwa xa marungula lexi tirhisiwaka ngopfu eAngola lexi endlaka leswaku vanhu va kota ku rhumela marungula ya riqingho, ku bela riqingho hi rito na vhidiyo, ku avelana matsalwa/tifayela, ku tumbuluxa mimbulavurisano ya ntlawa hi swikongomelo swa vuhlanganisi. 3. Instagram (www.instagram.com): Instagram i pulatifomo yo avelana swifaniso leyi kokaka rinoko ra vatirhisi vo tala eAngola lava tsakelaka ku layicha swifaniso/tivhidiyo mayelana na vutomi bya vona bya siku na siku kumbe ku kombisa vuswikoti bya vona byo teka swifaniso. Yi tlhela yi nyika swihlawulekisi swo fana na switori na IGTV. 4. Twitter (www.twitter.com): Twitter yi pfumelela vatirhisi ku humesa mavonelo kumbe miehleketo eka swihlawulekisi swa 280 hi ku tirhisa "tweets." Vatirhisi va nga landzelela tiakhawunti ta van’wana ku kuma swintshuxo eka mahungu/swiendlakalo/mikhuva leyi humelelaka ku rhendzela Angola kumbe emisaveni hinkwayo. 5. LinkedIn (www.linkedin.com): LinkedIn yi tirhisiwa ngopfu eka swikongomelo swa vuhlanganisi bya xiphurofexinali laha vatirhisi va endlaka ti-resume/tiphrofayili ta inthanete leti kongomisiweke eka ku kombisa vuswikoti/ntokoto/vuhlanganisi exikarhi ka tiphurofexinali eka tiindasitiri to hambana eAngola. 6. TikTok (www.tiktok.com): TikTok yi kumile ndhuma eka vantshwa va le Angola lava tsakelaka ku tumbuluxa tivhidiyo to koma leti kombisaka maendlelo yo cina/mintlhontlho/swiketi/swifunengeto swa vuyimbeleri/swiphemu swo hlanganisa milomu hi ku tirhisa tinsimu leti dumeke leti tlangaka eka xitirhisiwa. 7. Snapchat: Hambi leswi ku nga riki na webusayiti ya ximfumo leyi kumekaka eka Snapchat tanihi leswi ngopfu-ngopfu yi sekeriweke eka ti-app (yi kumekaka eka iOS/Android), vanhu vo tala va le Angola va tirhisa pulatifomo leyi ya marungula ya multimedia leyi va pfumelelaka ku rhumela swifaniso/tivhidiyo leti nga ni swisefo/swifunengeto swa matsalwa leswi ku nyamalala endzhaku ko langutiwa hi va amukeri. 8 Signal: Signal yi nyika marungula lama pfaleriweke makumu ku ya eka makumu, ku bela riqingho hi rito na vhidiyo, xikan’we na switirhisiwa swo hundzisela tifayela. Ku kongomisa ka yona eka vuhlayiseki bya xihundla na vuhlanganisi lebyi sirhelelekeke swi endla leswaku yi duma swinene eAngola. Leti i tin’wana ta tipulatifomo leti dumeke ta swihaxa-mahungu swa le ka Internet leti tirhisiwaka eAngola. I swa nkoka ku xiya leswaku tipulatifomo letintshwa ti nga ha humelela kumbe ku kuma ndhuma hi ku famba ka nkarhi loko thekinoloji yi ya emahlweni yi hluvuka.

Minhlangano leyikulu ya tiindasitiri

Angola, leyi kumekaka eDzongeni wa Afrika, yi na minhlangano yo hambana ya indasitiri leyi tirhaka eka swiyenge swo hambana swa ikhonomi ya yona. Hi leti tin’wana ta minhlangano leyikulu ya indasitiri eAngola swin’we ni tiadirese ta tona ta webusayiti: 1. Huvo ya Mabindzu na Vumaki ya Angola (CCIA): - Webusayiti: http://www.cciangola.org/ . 2. Nhlangano wa Tibangi eAngola (ABANC): . - Webusayiti: http://www.abanc.org/pt/Tluka ra le kaya 3. Nhlangano wa Rixaka wa Swivandla swa Dyondzo ya le Henhla swa Phurayivhete (ANIESP): - Webusayiti: https://aniesp.com/ 4. Nhlangano wa Tikhamphani ta Vukorhokeri bya Oyili na Gasi ya Angola (AECIPA): - Website: https://aecipa-angola.com/ Xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga 5. Nhlangano wa Vumaki bya le Angola (AIA): - Website: N/A 6. Nhlangano wa Tibangi wa le Angola (ABA): - Website: N/A 7. Nhlangano wa Rixaka wa Mabindzu ya Vumaki bya swa Vurimi na Minhlangano ya Vurimi (FENCAFE): - Website: N/A 8. Nhlangano wa Mabindzu ya Vurimi wa le Angola: - Website: N/A 9. Nhlangano wa Sindiketi ya Vatirhi ya Tiindasitiri to Humesa: Nhlangano lowu wu yimela vatirhi lava thoriweke eka tiindasitiri to hambana ta ku cela ku fana na migodi, oyili na gasi. -Website:N/A. Hi kombela mi xiya leswaku minhlangano yin’wana yi nga ha va yi nga ri na vukona bya inthanete kumbe tiwebsite ta yona ti nga ha va ti ri eku akiweni kumbe ti nga ha kumeki swa xinkarhana.

Tiwebsite ta mabindzu na mabindzu

Kuna tiwebsite to hlaya ta ikhonomi na mabindzu leti fambelanaka na Angola. Hi lowu nxaxamelo wa tin’wana ta tona swin’we ni ti-URL ta tona hi ku hambana ka tona: 1. Angola Trade Portal: Website leyi yi nyika vuxokoxoko bya swivandlanene swa mabindzu, tiphurojeke ta vuvekisi, na mahungu ya mabindzu eAngola. U nga yi fikelela eka http://www.angola-trade.gov.ao/en/. 2. Vukorhokeri bya Ikhonomi na Vupulani: Webusayiti ya ximfumo ya Vukorhokeri bya Ikhonomi na Vupulani yi nyika vuxokoxoko bya vuxokoxoko bya tipholisi ta ikhonomi, tinhlayo, swivandlanene swa vuvekisi, na milawu eAngola. U nga yi endzela eka http://www.minec.gv/eng. 3. Ejensi ya Vuvekisi bya Phurayivhete na Ntlakuso wa ku Rhumela eMatikweni mambe (AIPEX): Webusayiti ya AIPEX yi kongomisa eka ku tlakusa vuvekisi byo kongoma bya le handle (FDI) eAngola hi ku tirhisa tisekithara to hambana to fana na vurimi, vupfhumba, switirhisiwa, eneji, na swin’wana na swin’wana Fikelela sayiti ya vona eka https://www .apex-angola.com/. 4. Bangi ya Rixaka ya Angola (BNA): BNA i bangi ya le xikarhi ya Angola leyi lawulaka pholisi ya swa timali na ku lawula vuhlayiselo bya mali ya le handle ya tiko. U nga kuma swo tala hi matirhelo ya vona eka https://www.bna.co.ed.mz. 5 .Angolan Customs: Webusayiti ya ximfumo ya Angolan Customs yi nyika vuxokoxoko eka maendlelo ya customs na milawu eka vaxavisi/vaxavisi va le handle lava tirhaka eka makete wa mabindzu ya matiko ya misava ya tiko - Va endzele eka https://www.aduana.co.org/ang/index.asp . 6 .Huvo ya Mabindzu ya Angola: Tanihi huvo yin’we leyi lawuriwaka exikarhi leyi tlakusaka vuxaka bya mabindzu endzeni ka tisekithara to hambana; pulatifomo leyi yi fambisa tipholisi ta vuhlanganisi & ku twisisa leti lawulaka mabindzu - Ku kuma vuxokoxoko byo tala endzela pheji ya vona ya webu eka https//:camaraangolana.com Tiwebsite leti ti nyika vuxokoxoko bya nkoka mayelana na vuvekisi eAngola xikan’we na ku pfuxetiwa eka migingiriko yo hambana ya ikhonomi leyi humelelaka eka tisekithara to hambana endzeni ka tiko. Hi kombela u xiya leswaku tiwebsite leti ti nga ha va na tindlela to hambana ta tindzimi leti nga kona ku katsa na Xinghezi ku khathalela vayingiseri va matiko ya misava lava tsakelaka ku lavisisa vuswikoti bya ikhonomi ya Angola. Minkarhi hinkwayo swa hlohleteriwa ku tiyisisa mahungu ya nkarhi wa sweswi na ku tshembheka ku suka eka swihlovo swa ximfumo, ku fana na tiwebsite ta mfumo kumbe tikhamphani ta mabindzu u nga si teka swiboho swa vuvekisi kumbe ku endla bindzu etikweni rihi na rihi.

Tiwebsite ta swivutiso swa data swa mabindzu

Kuna tiwebsite to hlaya ta swivutiso swa data ya mabindzu leti kumekaka eka Angola. Hi leswi swin’wana swa swona: 1. Xiyenge xa ​​Mabindzu xa Angola: Website: https://www.xiphemu xa mabindzu.gov.ao/ Khokholo ya Mabindzu ya Angola yi nyika dathabeyisi leyi heleleke leyi nga na tinhlayo ta mabindzu, ku katsa na datha ya ku nghenisa na ku rhumela ehandle, tihakelo, maendlelo ya swibalo, na milawu. 2. Senthara ya Mabindzu ya Matiko ya Misava (ITC): . Website: http://legacy.intracen.org/menus/tiprofayile-ti-tiko/swifundzha-afrika-na-vuxa-xikarhi/afrika-ya-sub-sahara/angola/ Webusayiti ya ITC yi nyika tiphrofayili ta matiko leti katsaka vuxokoxoko bya vuxokoxoko bya matirhelo ya mabindzu ya Angola, swiyimo swa mfikelelo wa makete, na magoza ya pholisi ya mabindzu. 3. Xitshunxo xa Mabindzu ya Misava Hinkwayo lexi Hlanganisiweke (WITS): . Website: https://wits.worldbank.org/Xivumbeko xa Tiko/ts/Tiko/AGO WITS yi nyika pulatifomo laha vatirhisi va nga fikelelaka tidathabeyisi to hambana leti fambelanaka na mabindzu ku suka eka Ntlawa wa Bangi ya Misava, ku katsa na datha ya swixavisiwa na swikombiso swin’wana swa Angola. 4. Dathabeyisi ya Tinhlayohlayo ta Mabindzu ya Swixavisiwa ya Nhlangano wa Matiko (UN Comtrade): Webusayiti: https://comtrade.un.org/ Xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga UN Comtrade i xihlovo lexi tshembekaka xa tinhlayo ta mabindzu ya swixavisiwa swa matiko ya misava. Vatirhisi va nga lava switirhisiwa swo karhi kumbe tiindasitiri leti xavisiwaka hi Angola na vatirhisani va yona va mabindzu. 5. Ikhonomi ya Mabindzu: . Webusayiti: https://tradingeconomics.com/angola/mabindzu Ikhonomi ya Mabindzu yi nyika mfikelelo eka swikombiso swo hambana swa ikhonomi ku katsa na datha ya matimu na ya sweswi ya ku nghenisa/ku rhumela ehandle eka matiko emisaveni hinkwayo, ku katsa na Angola. Hi kombela u xiya leswaku ku nga ha va ni tiwebsite tin’wana ta mabindzu kumbe leti kongomisiweke eka mfumo leti nyikelaka rungula leri engetelekeke leri nga ni vuxokoxoko eka tinhlayo ta mabindzu ya le Angola.

Tipulatifomo ta B2b

Angola i tiko leri kumekaka eribuweni ra vupela dyambu bya Afrika Dzonga. Yi vile na ku kula lokukulu ka ikhonomi eka malembe ya sweswinyana naswona yi nyika tipulatifomo to hambana ta B2B eka mabindzu. Laha hansi ku na tipulatifomo tin’wana leti dumeke ta B2B eAngola, kun’we na ti-URL ta tona ta webusayiti: 1. Angola Business Directory (www.angolabd.com): Pulatifomo leyi yi nyika nxaxamelo wa mabindzu lowu heleleke, ku katsa na vuxokoxoko bya vuhlanganisi bya tikhamphani leti tirhaka eka tiindasitiri to hambana eAngola. 2. Angola Trade Portal (www.proexca.org/angola): Webusayiti leyi yi tirha tanihi portal ya mabindzu, leyi nyikaka vuxokoxoko bya nkoka mayelana na swivandlanene swa ku nghenisa/ku rhumela ehandle na vuswikoti bya vuvekisi endzeni ka makete wa Angola. 3. Contacto Online (www.contactoonline.co.ao): Contacto Online i xikombo xa mabindzu xa inthanete lexi hlanganisaka mabindzu eka swiyenge swo hambana endzeni ka Angola, leswi va pfumelelaka ku simeka vutirhisani na ntirhisano. 4. Angazo Portal (www.portalangazo.co.mz): Hambi leswi ngopfungopfu yi kongomisiweke eka Mozambhiki, pulatifomo leyi ya B2B yi tlhela yi khathalela mabindzu lama lavaka ku ndlandlamuxa kumbe ku tirhisana na tikhamphani leti simekiweke eAngola. 5. Empresas de A a Z - Guia de Negócios em Luanda (empresas.aeiou.pt/raio-x-Luanda-4023.html): Buku leyi yi kongomisa ngopfu eka Luanda, doroba-nkulu ra Angola, yi nyika vuxokoxoko lebyi nga na vuxokoxoko mayelana na mabindzu ya ndhawu eka swiyenge swo hambana. I swa nkoka ku xiya leswaku hambileswi tipulatifomo leti ti nyikaka swivandlanene swa vuhlanganisi bya B2B eAngola, ku endla vukambisisi lebyi faneleke na ku tiyisisa ku va enawini ka vatirhisani vahi na vahi lava nga ta va kona i swa nkoka swinene ku nga si nghenela mabindzu wahi na wahi. Hi kombela mi tsundzuka leswaku tipulatifomo leti ti nga ha cinca kumbe tintshwa ti nga ha humelela hi ku famba ka nkarhi; hikokwalaho swa antswa ku endla ndzavisiso lowu heleleke ku kuma tipulatifomo ta B2B ta nkarhi wa sweswi leti tirhaka endzeni ka ndhawu ya mabindzu ya Angola
//