More

TogTok

Timakete Letikulu
right
Nkatsakanyo wa Tiko
Kiribati, leri tiviwaka ximfumo tanihi Riphabliki ra Kiribati, i tiko ra swihlala leri kumekaka exikarhi ka Lwandle ra Pacific. Hi vaaki va kwalomu ka 120,000 wa vanhu, i rin’wana ra matiko lamantsongo swinene na le kule swinene emisaveni. Kiribati yi ni swihlala swa 33 swa tikorala ni swihlala swa swiribyana leswi hangalakeke eka ndhawu leyi tlulaka 3,5 wa timiliyoni ta swikwere-khilomitara. Ti atolls leti ti hlengeletiwile eka ti chains tinharhu letikulu ta swihlala – Gilbert Islands, Line Islands, na Phoenix Islands. Doroba-nkulu ra Kiribati i Tarawa. Tiko leri rina maxelo yo hisa lawa yanga na mahiselo yale henhla lembe hinkwaro na nguva ya timpfula kusukela hi November kuya eka April. Ndzhawu ya yona leyi nga yoxe yi endla leswaku yiva na makhombo ya ntumbuluko yofana na swidzedze na ku tlakuka ka vuandlalo bya lwandle leswi vangiwaka hiku cinca ka maxelo. Ikhonomi ya le Kiribati yi titshege ngopfu hi ku phasa tinhlampfi ni vurimi. Switirhisiwa swa vumaki bya tihlampfi swinyika muholo lowukulu hiku xaviseriwa matiko yale handle, kasi vurimi byo tihanyisa byi endliwa hi vaaki votala va ndzhawu liya kuva va tihanyisa. Tiko ri tlhela ri kuma mpfuneto wa timali ku suka eka mimfumo ya matiko mambe, ngopfungopfu Australia na New Zealand. Ndhavuko wa le Kiribati wu ni mindhavuko leyi dzimeke timitsu leyi hundziseriweke eka switukulwana swo tala. Mincino ni vuyimbeleri swi hoxa xandla swinene eka minkhuvo ya ndhavuko, hakanyingi swi kombisa tinsimu ta ndhavuko leti fambisanaka ni mintlango leyi hanyaka. Hambi leswi yi sasekeke ya ntumbuluko na ndhavuko lowu fuweke, Kiribati yi langutane na mintlhontlho yo hambana ya ikhonomi ya vaaki ku fana na nhluvukiso wa switirhisiwa leswi nga nyawuriki, mfikelelo eka vukorhokeri bya nhlayiso wa rihanyo, switirhisiwa swa dyondzo, tisisiteme ta mphakelo wa mati yo tenga exikarhi ka swin’wana hikwalaho ka ndhawu ya yona ya le kule. Yisa emahlweni; ku tlakuka ka mpimo wa lwandle ku tisa nxungeto wa vukona eka tiko leri ra le hansi; va le xikarhi ka matiko lama nga sirhelelekangiki swinene lama khumbekaka hi ku tlakuka ka vuandlalo bya lwandle loku vangiwaka hi ku cinca ka maxelo leswi endlaka leswaku magoza yo cinca-cinca ya va ya nkoka eka ku hanya ka wona. Hi ku gimeta; hambileswi yi nga yitsongo hi vukulu na switirhisiwa leswi nga nyawuriki; Kiribati yi lwela ku ya eka nhluvukiso lowu nga heriki loko yi ri karhi yi langutana na mintlhontlho yo hlawuleka leyi fambelanaka na ku tihambanisa & ku khumbeka ka ku cinca ka maxelo
Mali ya Rixaka
Kiribati, leri tiviwaka ximfumo tanihi Riphabliki ra Kiribati, i tiko leritsongo ra swihlala leri kumekaka eLwandle ra Pacific. Mali ya le Kiribati i dolara ya le Australia (AUD), leyi a yi tirhisiwa ku sukela hi 1942. Tanihi tiko leri tiyimeleke, Kiribati a ri na mali ya rona naswona ri titshege hi dolara ya Australia eka mabindzu hinkwawo ya timali. Xiboho xo amukela dolara ya Australia xi tekiwile ku hlayisa ntshamiseko na vuxaka bya ikhonomi na Australia, leswi nga na nkucetelo lowukulu eka xifundzha. Ku tirhisa dolara ya Australia tanihi mali ya yona ya ximfumo swi nyika swipfuno swo hlayanyana eka Kiribati. Xo sungula, swi herisa ku cinca-cinca ka mpimo wa ku cincana loku nga khumbaka mabindzu na vupfhumba hi ndlela yo biha. Mabindzu ma nga endla mabindzu ya matiko hinkwawo handle ko vilela hi ku cinca-cinca ka mimpimo ya ku cincana. Xa vumbirhi, swi olovisa ku hlanganisiwa ka ikhonomi na matiko man’wana eka xifundzha lawa na wona ya tirhisaka tidolara ta Australia. Leswi swi olovisa mabindzu na ntirhisano exikarhi ka matiko yo fana na Australia, New Zealand, Tuvalu na Nauru. Hambiswiritano, ku ni mintlhontlho yin’wana leyi fambisanaka ni ku tirhisa mali ya matiko mambe. Ntlhontlho wun’wana wo tano hileswaku Kiribati a yi na vulawuri eka pholisi ya yona ya swa timali kumbe ntswalo tanihileswi swiboho leswi swi endliwaka hi Bangi ya Rixaka ya Australia. Hikwalaho ka sweswo, ku cinca kwihi na kwihi loku endliweke hi nhlangano lowu ku ta tlhela ku khumba ikhonomi ya Kiribati. Ku nga khathariseki mintlhontlho leyi, ku tirhisa dolara ya Australia swi hoxe xandla eka minxavo leyi tiyeke na mimpimo ya le hansi ya inflexini eKiribati eka malembe ya sweswinyana. Ku tshamiseka loku ku kurisa ku tshembana exikarhi ka vavekisi na ku hlohlotela ku kula ka ikhonomi endzeni ka tiko. Hi ku gimeta ,Kiribarti yi tirhisa dolara ya Australia tanihi mali ya vona ya ximfumo hikwalaho ka ku tshamiseka ka yona na vuxaka bya yona bya le kusuhi na Australia ,leswi herisaka ku cincacinca ka mpimo wa ku cincana kambe swi nga ha hunguta swiboho swa vona swa pholisi ya swa timali leswi endlaka leswaku va titshega hi tipholisi ta Bangi ya Rixaka ya Australia . Hambiswiritano , lunghiselelo leri hi ku angarhela ri seketerile ku kula ka ikhonomi eKiribarti loko ri ri karhi ri kurisa ku hlanganisiwa ka miganga hi ku tirhisa tindlela leti tirhaka ta ku olovisa mabindzu na matiko ya vaakelani lawa na wona ya tirhisaka AUD tanihi timali ta wona ta rixaka
Ntsengo wa ku Cincana
Mali ya le nawini ya Kiribati i Dolara ya Australia (AUD). Laha hansi ku na mimpimo leyi ringanyetiweke leyi timali tin’wana letikulu leti tolovelekeke ti hundzuriwaka ha tona ti va dolara ya Australia: - US dollar (USD) : Ntsengo wa yona wu kwalomu ka 1 USD = 1.38 AUD - Euro (EUR) : Ntsengo wa yona wu kwalomu ka 1 EUR = 1.61 AUD - British Pound (GBP) : Kwalomu ka 1 GBP = 1.80 AUD - Dolara ya Canada (CAD) : Kwalomu ka 1 CAD = 0.95 AUD - Yen ya le Japani (JPY) : Kwalomu ka 1 JPY = 0.011 AUD Hi kombela mi xiya leswaku mimpimo leyi yi le hansi ka ku cinca-cinca ka makete, hikwalaho mimpimo yo karhi yi nga ha hambana.
Tiholideyi ta Nkoka
Kiribati, tiko leritsongo ra xihlala leri kumekaka exikarhi ka Lwandle ra Pacific, ri ni tiholideyi to hlayanyana ta nkoka ni ta nkoka hi tlhelo ra ndhavuko leti tlangeriwaka lembe hinkwaro. Yin’wana ya minkhuvo ya nkoka swinene eKiribati i Siku ra Ntshunxeko, leri tlangeriwaka hi July 12th. Siku leri ri tsundzuka ntshunxeko wa Kiribati eka vulawuri bya vukoloni bya Britain hi 1979. Nkhuvo lowu wu katsa ti parade, mincino ya ndhavuko, vuyimbeleri, mphikizano wa mintlangu na minkombiso ya ndhavuko. I xiendlakalo xa leswaku vanhu va le Kiribati va kombisa ndzhaka ya vona ni vumunhu bya vona hi ku tinyungubyisa. Holideyi yin’wana ya nkoka i Gospel Day kumbe Te Kana Kamwea, leyi tlangeriwaka hi November 26th lembe na lembe. Siku leri ri ni nkoka wa vukhongeri eka vaaki va le Kiribati lava ngopfu-ngopfu va nga Vakreste. Minkhuvo leyi yi kombisa minhlangano ya kereke, vuyimbeleri bya khwayere, mphikizano wo yimbelela tinsimu, na minkhuvo yo hlawuleka leyi avelaniwa exikarhi ka ndyangu na vanghana. Khisimusi yi tlangeriwa ngopfu eswihlaleni hinkwaswo swa Kiribati hi ku hiseka lokukulu. Yi hlanganisa miganga loko yi nghenela migingiriko yohambana hambana ya nkhuvo kufana naku khavisa misinya ya coconut palm hi mavoni na swikhaviso leswi tivekaka tani hi "Te Riri ni Tobwaanin." Mintirho ya kereke yi hoxa xandla swinene hi nkarhi lowu na wona. Siku ra Lembe Lerintshwa ri fungha holideyi yin’wana ya nkoka eka vaaki va Kiribati loko va wisa lembe leri hundzeke loko va ri karhi va amukela masungulo lamantshwa hi ntshembo na ntshembo wa ku humelela emahlweni. Ku kombisiwa ka swibalesa swi tolovelekile hi nkarhi wa minkhuvo ya Madyambu ya Lembe Lerintshwa eswihlaleni swo hambana-hambana etikweni hinkwaro. Ku engetela kwalaho, Siku ra Misava Hinkwayo ra Vupfhumba hi September 27th ri tirha tanihi nkarhi wo tlangela nkoka wa vupfhumba eku hlayiseni ka ndzhaka ya ndhavuko loko hi ri karhi hi tlakusa ku kula ka ikhonomi endzeni ka Kiribati. Ku hleriwa swiendlakalo swo hambana-hambana ku tlakusa swilo leswi kokaka mahlo swa kwalaho ni ku khutaza vaendzi leswaku va kambisisa hinkwaswo leswi ndhawu leyi yo hlawuleka yi nga na swona. Minkhuvo leyi a yi tisi ntsako ntsena kambe yi tlhela yi pfumelela vanhu va le Kiribati leswaku va tlangela ndhavuko wa vona loko va ri karhi va tiyisa vuxaka bya vaaki exikarhi ka vaaki va rona.
Xiyimo xa Mabindzu ya le Handle
Kiribati, leri tiviwaka ximfumo tanihi Riphabliki ra Kiribati, i tiko leritsongo ra swihlala leri kumekaka exikarhi ka Lwandle ra Pacific. Ikhonomi ya tiko yi titshege ngopfu hi mabindzu ya matiko ya misava na mpfuneto lowu humaka ematikweni mambe. Hi mayelana na ku xaviseriwa matiko yale handle, Kiribati ngopfu ngopfu yi xavisa switirhisiwa swofana na tihlampfi na switirhisiwa swa swakudya swale lwandle, copra (nyama ya coconut leyi omisiweke), na swimilani swale lwandle. Switirhisiwa leswi swa ntumbuluko swi endla xiphemu lexikulu xa mali ya yona ya ku xaviseriwa matiko mambe. Kiribati yitlhele yi lavisisa swin’wana leswinga xavisiwaka ematikweni mambe kufana na mintirho ya mavoko leyi endliweke kusuka eka ti coconut shells kumbe matluka ya pandanus. Hi tlhelo rin’wana, Kiribati yi titshege ngopfu hi ku xavisiwa ka nhundzu yo hambana hambana hikokwalaho ka vuswikoti byo endla vumaki lebyi nga nyawuriki na vuhumelerisi bya vurimi. Swilo leswikulu leswi humaka ematikweni mambe swi katsa swilo leswi endliweke hi swakudya, mafurha, michini ni switirhisiwa, mimovha, switirhisiwa swo aka ni swilo leswi tirhisiwaka. Australia na New Zealand i vatirhisani va nkoka va mabindzu eka Kiribati. Va nyika nhlayo leyikulu ya mpfuneto ku seketela tiphurojeke ta nhluvukiso eka tindhawu to fana na dyondzo, nhluvukiso wa switirhisiwa (ku fana na tiphurojeke ta gezi ra dyambu), migingiriko yo antswisa vukorhokeri bya rihanyo na matshalatshala yo pfumelelana na ku cinca ka maxelo. Kiribati yi langutane na mintlhontlho ya mabindzu hikokwalaho ka ku tihambanisa ka yona eka ndzhawu leswi engetelaka ku durha ka vutleketli xikan’we na vuhlayiseki lebyi fambelanaka na switandzhaku swa ku cinca ka maxelo kufana na ku tlakuka ka vuandlalo bya lwandle leswi tisaka makhombo eka sekithara ya vona ya vurimi ngopfu ngopfu vuhumelerisi bya copra. Matshalatshala ya endliwa hi valawuri va laha kaya na vatirhisani va le matikweni mambe ku ya eka nhluvukiso wa ikhonomi lowu nga heriki eKiribati hi ku tirhisa migingiriko yo fana na ku hlohlotela ku fambafamba ka vatirhi lava nga na vuswikoti ematikweni ya le handle (ngopfungopfu Australia) ehansi ka mintwanano ya matiko mambirhi leyi tivekaka tanihi "Xiyenge xa ​​Mfikelelo wa Pacific" kumbe "Nongonoko wa Vatirhi va Nkarhi" eka xikimi xa nkarhi wo koma swivandlanene swa ntirho wa nkarhi eka swiyenge swo fana na vurimi kumbe indasitiri ya vuyeni. Hi ku angarhela,Kiribat yi langutane na swihinga swo hlayanyana mayelana na mabindzu; hambiswiritano,mpfuneto wa matiko ya misava xikan’we na ku hambanyisa tiindasitiri ta vona to rhumela ematikweni mambe swi nga pfuna ku tlakusa ikhonomi ya tiko leri ra xihlala.Mabindzu ya tshama ya ri xiphemu xa nkoka xo ndlandlamuxa swiyimo swa vutomi exikarhi ka vaaki va rona loko ya ri karhi ya tlhela ya lulamisa swivilelo mayelana na ku tshamiseka ka vulawuri & vuhlayiseki bya xifundzankulu.Ndhawu ya yona ya maqhinga endzeni ka xifundzha xa Pacific yi ri nyika tindlela leti nga vaka kona e.g switirhisiwa swa vumaki bya tihlampfi,eneji leyi pfuxetiwaka & vupfhumba.
Vuswikoti bya Nhluvukiso wa Makete
Kiribati, tiko leritsongo ra xihlala eLwandle ra Pacific, ri na vuswikoti lebyikulu lebyi nga tirhisiwangiki hi mayelana na nhluvukiso wa makete wa rona wa mabindzu ya le handle. Hambi leswi ku nga rin’wana ra matiko lama nga hluvukangiki ngopfu, Kiribati ri na switirhisiwa swo hlayanyana swo hlawuleka na swipfuno swa maqhinga leswi nga kokaka rinoko ra vatirhisani va mabindzu ya matiko ya misava. Xo sungula, ndhawu ya ikhonomi yo hlawuleka ya Kiribati (EEZ) yi anama eka ndhawu leyikulu leyikulu ku tlula ndhawu ya yona. EEZ leyi yi fuwile hi switirhisiwa swale lwandle swofana na tihlampfi na timinerali, leswi nyikaka swivandlanene leswikulu eka vumaki bya tihlampfi na migodi yale lwandle. Ku hluvukisa maendlelo ya vumaki bya tihlampfi lama nga ta tshama nkarhi wo leha na ku simeka vutirhisani lebyi vuyerisaka hinkwavo na tikhamphani ta le handle swi nga tlakusa swinene mali leyi nghenaka ya Kiribati eka ku xaviseriwa matiko mambe. Xa vumbirhi, vupfhumba byi na xitshembiso lexikulu eka ikhonomi ya Kiribati. Tiko leri ri katekisiwile hi swivumbeko swo hlamarisa swofana na ndzhawu leyi sirhelelekeke ya Phoenix Islands leyinga tshamiki vanhu (PIPA), leyi kunga ndzhawu ya UNESCO World Heritage. Ku hlohlotela migingiriko ya vupfhumba bya ikholoji na ku koka rinoko ra vuvekisi ku suka eka tikheteni ta tihotela ta matiko ya misava swi nga pfuna ku tlakusa vupfhumba tanihi muholo wa nkoka wa mali ya le handle. Kuya emahlweni, kutala ka ti coconut palms eka swihlala hinkwaswo swiendla leswaku kuva na vuswikoti eka ti indasitiri leti simekiweke eka ti coconut tofana na vuhumelerisi bya copra xikan’we naku humesiwa ka mafurha ya coconut. Hi ku simeka maendlelo ya nkoka lowu engeteriweke laha tikweni kumbe ku rhumela switirhisiwa swo ka swi nga tirhisiwanga eka timakete ta misava hinkwayo, Kiribati yi nga tirhisa swiyenge swo hambana ku katsa na switolwa, ku lulamisiwa ka swakudya, na vuhumelerisi bya biofuel. Hambiswiritano, i swa nkoka ku amukela mintlhontlho yo karhi leyi sivelaka nhluvukiso lowu tirhaka wa makete wa mabindzu ya le handle eKiribati. Ku tihambanisa ka tiko eka ntivo-misava swi ringanyeta ku fikelela eka timakete naswona swi tisa mintlhontlho ya maendlelo ya ku fambisa nhundzu hi ndlela leyinene. Ku tlula kwalaho, switirhisiwa swa switirhisiwa leswi nga nyawuriki swi tisa swihinga eka tiindasitiri leti hluvukaka hi xikalo. Ku tirhisa vuswikoti bya yona bya mabindzu ya le handle hi ndlela leyinene, swi ta pfuna eka Kiribati ku kongomisa eka ku antswisa switirhisiwa swa vutleketli hi ku tirhisa ntirhisano wa matiko ya misava kumbe minongonoko ya mpfuneto. Ku engetela ku ndlandlamuxa vuswikoti bya xithekiniki hi ku tirhisa minongonoko ya ndzetelo swi nga nyika matimba eka mabindzu ya laha kaya ku amukela maendlelo ya vumaki ya manguva lawa lama lavekaka eka ku kula ka tiindasitiri. Hi ku angarhela,Bthe largely untapped marine resources,the natural beauty of its pristine islands,na ti coconut palms to tala swi nyika swivandlanene leswi tshembisaka swo hluvukisa ti indasitiri leti kongomisiweke eka ku xaviseriwa matiko mambe loko ku ri karhi ku tlakusa vupfhumba.Hi vuvekisi bya maqhinga eka switirhisiwa,dyondzo na ku aka vuswikoti,Kiribati yi na vuswikoti byo vatla niche hi yoxe eka makete wa mabindzu ya misava hinkwayo.
Switirhisiwa leswi xavisiwaka hi ku hisa emakete
Loko ku tekeriwa enhlokweni switirhisiwa leswi xavisiwaka eka mabindzu ya le handle eKiribati, i swa nkoka ku kambisisa swilaveko swo karhi swa tiko na leswi ri swi tsakelaka. Kiribati, leyi kumekaka exikarhi ka Lwandle ra Pacific, i tiko ra swihlala leri nga ni vaaki vatsongo ni rifuwo leri nga nyawuriki. Hi ku nyikiwa ndhawu ya yona ya ntivo-misava na xivumbeko xa ikhonomi, swiyenge swo karhi swa swikumiwa swi kombisile vuswikoti bya ku xavisiwa loku humelelaka eka makete lowu. Xosungula, hikokwalaho ka ntumbuluko wa archipelagic ya Kiribati, switirhisiwa leswi fambelanaka na vumaki bya tihlampfi na migingiriko yale lwandle swina vuswikoti lebyikulu bya makete. Leswi swinga katsa switirhisiwa swo phasa tihlampfi swofana na tinhonga, ti reels, tintambhu na tinkoka. Ku engetela kwalaho, switirhisiwa swa mintlangu ya le lwandle swo tanihi switirhisiwa swo snorkeling kumbe tibodo to surfing swi nga ha tsakeriwa hi vapfhumba lava endzelaka swihlala leswi. Xavumbirhi, loko hi tekela enhlokweni leswaku vurimi byi tlanga xiave lexikulu eka ikhonomi ya ndzhawu ya Kiribati, kuna xilaveko xa michini na switirhisiwa swa vurimi. Switirhisiwa swofana na ti tractor, ti irrigation systems kumbe switirhisiwa swa vurimi swinga kuma niche eka makete lowu. Xa vunharhu, ku tekela enhlokweni ndhawu ya yona ya le kule na ku pfumaleka ka switirhisiwa swa ntumbuluko leswi faneleke eka vuhumelerisi bya eneji; tiphaneleni ta dyambu kumbe swintshuxo swin’wana swa eneji leyi pfuxetiwaka swi nga xavisiwa hi ndlela leyinene eKiribati. Ku cinca ku ya eka swihlovo swa eneji leswi nga ta tshama nkarhi wo leha swi fambisana na swikongomelo swa mfumo na mahanyelo ya vatirhisi lama nga na vuxiyaxiya eka ikholoji. Xo hetelela kambe ku nga ri xa nkoka eka nhluvukiso wa indasitiri ya vupfhumba; switirhisiwa leswi nga onhiki ntumbuluko swo fana na mabodlhela ya mati lama tirhisiwaka nakambe kumbe swilo swa nhlayiso wa munhu hi xiyexe leswi onhakaka swi nga khathalela vafambi lava nga na vuxiyaxiya eka mbango lava endzelaka ndhawu leyi ya ntumbuluko leyi nga basangiki. Hambi swiritano swiyenge leswi swa swikumiwa swinga vonaka swi tshembisa; ndzavisiso wa le mahlweni eka milawu ya laha kaya mayelana na ku xavisiwa ka swilo leswi humaka ematikweni mambe wu fanele ku endliwa ku nga si ringeta ku nghena eka makete wa Kiribati. Ku twisisa mimpimo ya tihakelo leyi vekiweke eka tinxaka to hambana ta nhundzu hi tikhodi ta vona ta Sisiteme leyi Twananisiweke (HS) swi ta pfuna ku kuma switandzhaku swa ntsengo leswi nga khumbhaka tindlela ta nxavo. Hi ku gimeta; loko ku hlawuriwa nhundzu leyi rhumeriwaka ematikweni mambe ku xaviselana na makete wa Kiribati lowu tivekaka hi swipimelo swa yona swa ndhawu ya ntivo-misava leswi hlanganisiweke na ku kongomisa ka yona eka tipakani ta nhluvukiso lowu nga heriki; ku kongomisa eka swikumiwa leswi fambelanaka na ku phasa tihlampfi swilo swa nkoka swa vupfhumba ku fana na swilo swa nhlayiso wa munhu hi xiyexe leswi fambisanaka na swintshuxo swa eneji leswi nga heriki etlhelo ka michini ya vurimi leyi faneleke swi nga humesa tinhlamulo letinene ku suka eka vatirhisi na mabindzu ya le Kiribati.
Swihlawulekisi swa vaxavi na taboo
Kiribati, leyi tiviwaka ximfumo tanihi Riphabliki ra Kiribati, i tiko ra Xihlala xa Pacific leri nga ni swihlala swa 33 swa tikorala ni swihlala. Yi kumeka exikarhi ka Lwandle ra Pacific, yi ni ndhavuko ni mindhavuko yo hlawuleka leyi vumbaka swihlawulekisi ni leswi vanhu va yona va swi tsakelaka. Xin’wana lexi xiyekaka xa vaxavi eKiribati i xichavo xa vona lexi dzimeke timitsu eka ndhavuko ni vakulukumba. Vanhu va teka nkoka lowukulu eka vutomi bya mani na mani na swivumbeko swa mindyangu leyi andlariweke. Hikwalaho, loko u endla bindzu kumbe u tirhisana ni vanhu va le Kiribati, i swa nkoka ku kombisa xichavo eka maendlelo ni mimpimanyeto ya vona ya ndhavuko. Ku va ni xichavo, ku va ni xichavo ni ku lehisa mbilu i timfanelo leti tlangeriwaka swinene loko u tirhisana ni vaxavi lava humaka etikweni leri. Mhaka yin’wana ya nkoka leyi faneleke ku tekeriwa enhlokweni i muxaka wa nhlengeletano ya vaaki va le Kiribati. Ku endla swiboho hakanyingi swi katsa ku burisana na swirho swa ndyangu kumbe varhangeri va vaaki ku nga si hetisisiwa mintwanano yihi na yihi ya bindzu. Swi nga teka nkarhi ku fikelela ntwanano hikwalaho ka endlelo leri ra ku burisana. Hikwalaho, mabindzu ya fanele ku kombisa ku twisisa na ku cinca-cinca hi nkarhi wa minkanerisano kumbe maendlelo wahi na wahi yo teka swiboho lama katsaka vaxavi lava humaka eKiribati. Loko swita eka ku endla bindzu e Kiribati, swipimelo swokarhi swifanele ku xiximiwa tani hileswi swi tekiwaka swiri leswi khunguvanyisaka swinene endzeni ka ndhavuko wa vona. Xikombiso: 1) Papalata ku kombetela munhu hi ku kongoma hi rintiho tani hi leswi swi tekiwaka tani hi ku pfumala xichavo. 2) Papalata ku bula hi tinhloko-mhaka leti kanetanaka to tanihi vukhongeri kumbe tipolitiki handle ka loko u sunguriwe hi mutirhi-kulobye wa le Kiribati. 3) U nga khumbi nhloko ya munhu handle ka mpfumelelo tanihileswi yi tekiwaka yi ri yo kwetsima. 4) Vukholwa-hava lebyi rhendzeleke swilo swo karhi swo fana ni tikhokhonati byi kona; hikwalaho, papalata ku ti khoma hi ku olova handle ka mpfumelelo lowu faneleke. Ku cinca ndlela ya munhu hi ku amukela swihlawulekisi leswi swa vaxavi loko u ri karhi u xixima mikhuva ya kwalaho swi nga ndlandlamuxa swinene vuxaka bya mabindzu eKiribati. Hi ku kombisa ku twisisa ka ndhavuko swin’we na vutshila eka vuhlanganisi hinkwabyo na vaxavi ku suka eka rixaka leri, mabindzu ya nga kurisa vuhlanganisi byo tiya lebyi hoxaka xandla hi ndlela leyinene eka mabindzu ya vona eka xifundzankulu.
Endlelo ra vulawuri bya khastomo
Kiribati, tiko ra xihlala leri kumekaka exikarhi ka Lwandle ra Pacific, ri ni milawu ya rona ya mikhuva ni ya ku rhurha eka vafambi lava nghenaka kumbe lava humaka etikweni. Ndzawulo ya Customs ya le Kiribati yi lawula maendlelo lawa ku tiyisisa leswaku maendzo ya matiko ya misava ya famba kahle na ku sirhelela mindzilakano ya tiko. Hi leti tinhla tin’wana ta nkoka malunghana ni fambiselo ra vulawuri bya swibalo swa le Kiribati ni switsundzuxo swa nkoka leswi u faneleke u swi xiya: 1. Maendlelo ya Vuhlapfa: Loko va fika, vaendzi va fanele ku humesa pasi leri tirhaka leri nga na ntirho wa tin’hweti ta tsevu, kun’we na thikithi ro vuyela kumbe riendzo ro ya emahlweni. Hi ntolovelo vapfhumba va nyikiwa vhisa loko va fika ku ringana masiku ya 30 kambe va nga endla xikombelo xo engeteriwa nkarhi loko swi laveka. 2. Xitiviso xa Customs: Vanhu hinkwavo lava nghenaka eKiribati va fanele ku tata fomo ya xitiviso xa customs hi ndlela leyinene ni hi ku tshembeka. I swa nkoka ku tivisa nhundzu yihi na yihi leyi hakeriwaka xibalo, mali leyi nga ehenhla ka $10,000 AUD (kumbe leyi ringanaka na yona), swibamu, swidzidziharisi, kumbe swilo swihi na swihi leswi nga ha siveriwa kumbe ku yirisiwa. 3. Swilo Leswi yirisiweke: Leswaku ku sirhelela mbango ni swilo swa ntumbuluko swa swihlala swa Kiribati, swilo swo karhi swi yirisiwile swinene ku nghenisiwa etikweni. Leswi swi katsa swibamu (handle ka switsongo), swibalesa na swibalesa, swidzidziharisi na swidzidziharisi handle ka mpfumelelo ku suka eka valawuri lava faneleke. 4. Swilo leswi siveleriweke: Swilo swin’wana swi lava mpfumelelo wa le mahlweni ku nghenisiwa eKiribati hikwalaho ka ku twisisa ka ndhavuko kumbe ku vilela hi biosecurity. Leswi swikatsa mihandzu na matsavu yotsakama (swinga lava ku kamberiwa ka quarantine), swimilani swa mirhi, switirhisiwa swa swiharhi kukatsa na ti shells/ivory/turtle shells/coral etc., switirhisiwa swa ndzhavuko. 5. Milawu ya Mali: Vafambi va fanele ku tivisa mali leyi tlulaka $10,000 AUD (kumbe leyi ringanaka na yona) hi mali loko va nghena kumbe ku suka eKiribati; ku tsandzeka ku endla tano swi nga endla leswaku ku va na swigwevo kumbe ku tekeriwa mali tanihilaha swi nga hakona eka milawu ya ndhawu leyi lwisanaka na migingiriko ya ku yiviwa ka mali. 6. Magoza ya Vuhlayiseki bya Swilo leswi hanyaka: Ku sivela ku nghenisiwa ka switsotswana/mavabyi eka ikhosisteme ya Kiribati leyi nga yoxe i switirhisiwa swa vurimi leswi pfumeleriweke ntsena leswi nga ta pfumeleriwa ku nghena hi ku ya hi ku kamberiwa hi valawuri lava faneleke ku fana na Ndzawulo ya Vurimi kumbe ya Ku Hlawula. 7. Nsirhelelo wa Ntivo-mbango: Kiribati ri teka ndhawu ya rona leyi nga riki na thyaka ya le lwandle ni ya le misaveni yi ri ya nkoka swinene. I swa nkoka leswaku vaendzi va xixima ni ku hlayisa ndhawu ya ntumbuluko, ku katsa ni ku papalata ku onha swiribyana swa tikorala, ku lahlela thyaka kumbe ku endla mintirho yihi na yihi leyi onhaka mbango. 8. Ku twisisa ka ndhavuko: Kiribati ri ni ndzhaka leyi fuweke ya ndhavuko, naswona vaendzi va khutaziwa ku amukela ni ku xixima mindhavuko ya kwalaho. I swa nkoka kuva u lemuka mikhuva ya ndzhavuko kufana naku ambala hindlela yo ringanela loko u endzela swimitana naku lava mpfumelelo loko unga se teka swifaniso kumbe ku nghena eka tindzhawu to kwetsima. Tsundzuka ku tshama u ri karhi u tivisiwa hi milawu ya sweswinyana ya customs u nga si ya eKiribati tanihileswi yi nga cincaka nkarhi na nkarhi hi ku ya hi tipholisi ta mfumo. Ku namarhela swiletelo leswi swi ta tiyisisa ntokoto lowu nga riki na swiphiqo loko swi ri karhi swi tlhela swi hoxa xandla eka vupfhumba lebyi nga heriki na nsirhelelo wa ku saseka ka ntumbuluko ka Kiribati.
Tipholisi ta xibalo xa swilo leswi humaka ematikweni mambe
Kiribati i tiko leritsongo ra swihlala leri nga exikarhi ka Lwandle ra Pacific. Loko ku ri pholisi ya yona ya tihakelo ta ku nghenisa, Kiribati yi hakela swibalo swa customs eka nhundzu yo karhi leyi nghenaka etikweni. Tihakelo leti ti vekiwa ku humesa mali eka mfumo na ku sirhelela tiindasitiri ta laha kaya. Swibalo swo xavisa eKiribati swa hambana kuya hi muxaka wa nhundzu leyi nghenisiwaka etikweni. Swilo swa xisekelo swa vatirhisi swo fana na swakudya, swiambalo, na swixavisiwa swa nkoka swi koka rinoko ra mimpimo ya le hansi ya swibalo swa customs loko swi pimanisiwa na swilo swa xiyimo xa le henhla na swilo leswi nga riki swa nkoka. Mfumo wa Kiribati wu kongomisa ku hlohlotela vuhumelerisi bya laha kaya hi ku veka tihakelo ta le henhla eka swikumiwa swo karhi leswi nga humelerisiwaka laha kaya. Pholisi leyi yi pfuneta ku sirhelela tiindasitiri ta laha kaya eka mphikizano wa le handle na ku tlakusa ku tiyimela eka swiyenge swa nkoka. Ku engetela kwalaho, Kiribati yi tirhisa mimpimo ya tihakelo to hlawuleka kumbe ku ntshunxiwa ehansi ka mintwanano yo hambana ya mabindzu ya matiko ya misava ku fana na mintlawa ya mabindzu ya miganga kumbe mintwanano ya matiko mambirhi na matiko yo karhi. Mintwanano leyi yi tlakusa vuxaka bya mabindzu exikarhi ka Kiribati na vatirhisani va yona va mabindzu loko yi ri karhi yi fambisa mfikelelo wa makete lowunene eka swikumiwa swo karhi. I swa nkoka leswaku vaxavisi va swilo leswi humaka ematikweni mambe va landzelela milawu hinkwayo leyi faneleke ya swibalo loko va tisa nhundzu eKiribati. Matsalwa ya ku nghenisa, ku katsa na ti-invoyisi, matsalwa ya ku rhumela, na switifikheti swa masungulo swi nga ha laveka ku kumisisa swibalo swa customs leswi tirhaka hi ku kongoma. Swi fanerile ku boxa leswaku mahungu lawa ya nga cinca tanihileswi mimfumo yi pfuxetaka tipholisi ta yona ta tihakelo ta ku nghenisa nkarhi na nkarhi hi ku ya hi swiyimo swa ikhonomi kumbe ku cinca ka mabindzu ya matiko ya misava. Hikwalaho, swa antswa ku vulavurisana na swihlovo swa ximfumo swo fana na Ndzawulo ya Mabindzu kumbe Ndzawulo ya Customs u nga si teka swiboho swihi na swihi swa bindzu mayelana na ku nghenisiwa ka swilo eKiribati. Hi ku gimeta, Kiribati yi veka tihakelo ta ku nghenisa nhundzu eka nhundzu yo hambana leyi nghenaka etikweni hi mimpimo yo hambana ku ya hi muxaka wa swikumiwa leswi katsekaka. Pholisi leyi yi kongomisa eka ku tumbuluxa mali eka nhluvukiso wa rixaka loko yi ri karhi yi sirhelela tiindasitiri ta laha kaya eka mphikizano wa le handle.
Tipholisi ta xibalo xa ku rhumela ematikweni mambe
Kiribati, tiko ra xihlala leri kumekaka exikarhi ka Lwandle ra Pacific, ri tirhisa nawu wa xibalo eka nhundzu ya rona leyi rhumeriwaka ematikweni mambe. Tiko ri hakela swibalo swa ku xaviseriwa matiko mambe eka swikumiwa swo karhi ku humesa mali na ku seketela ikhonomi ya rona. Pholisi ya xibalo xa ku rhumela ematikweni mambe ya Kiribati yi kongomisa ku tlakusa nhluvukiso lowu nga heriki na ku sirhelela tiindasitiri ta laha kaya. Ngopfu-ngopfu yi kongomisa eka swilo leswikulu leswi tiko ri swi xavisaka ematikweni mambe, swo tanihi swilo leswi endliweke hi tihlampfi, copra (nyama ya khokhonati leyi omisiweke), swimilana swa le lwandle ni swilo leswi endliweke hi mavoko. Switirhisiwa swa vumaki bya tihlampfi swi hoxa xandla swinene eka ikhonomi ya Kiribati. Mfumo wu veka swibalo swa ku xaviseriwa matiko mambe eka swihumelerisiwa leswi ku tiyisisa maendlelo yo phasa tihlampfi lama nga ta tshama nkarhi wo leha loko ku ri karhi ku humelerisa mali eka tiko. Ku engetela kwalano, ku xaviseriwa matiko yale handle ka copra swile hansi ka xibalo ku seketela bindzu ra ti coconut, leswinga swa nkoka eka kukula ka ikhonomi. Swimilani swale lwandle i nhundzu yin’wana ya nkoka yo xaviseriwa matiko yale handle e Kiribati. Ku hlohlotela vuhumelerisi bya laha kaya bya swimilani swale lwandle na ti indasitiri to lulamisa, mfumo wunga veka swibalo swokarhi eka ku rhumeriwa ka swimilani swale lwandle. Swilo leswi endliwaka hi mavoko leswi endliwaka hi vatirhi va mavoko va kwalaho na swona swi hoxa xandla eka makete wa Kiribati wo xavisela matiko mambe. Vutshila lebyi bya ndhavuko byi kombisa ndzhaka ya ndzhavuko wa rixaka. Hambi leswi vuxokoxoko byo karhi mayelana na tipholisi tihi na tihi ta xibalo leti kongomisaka hi ku kongoma eka vumaki bya mavoko byi nga kumeki eka nkarhi lowu. I swa nkoka leswaku mabindzu lama ngheneleke ku rhumela nhundzu ehandle ku suka eKiribati ku landzelela milawu leyi faneleke ya swibalo na tipholisi ta xibalo leti vekiweke hi valawuri va mfumo. Vuxokoxoko bya vuxokoxoko bya mimpimo yo karhi ya xibalo byi nga kumiwa eka tindzawulo leti faneleke kumbe tiejensi leti nga na vutihlamuleri bya mabindzu na mabindzu. Hi ku gimeta, Kiribati yi veka swibalo swa ku xaviseriwa matiko mambe ngopfungopfu eka switirhisiwa swa vumaki bya tihlampfi, ku rhumeriwa ka copra ku pfuneta ku kondletela tiindasitiri leti loko ku ri karhi ku humelerisa mali hi nkarhi wun’we ku seketela matshalatshala ya nhluvukiso wa ikhonomi endzeni ka mindzilakano ya vona
Switifikheti leswi lavekaka ku rhumela ematikweni mambe
Kiribati i tiko leritsongo ra swihlala leri kumekaka exikarhi ka Lwandle ra Pacific. Tanihi tiko leri kongomisiweke eka ku xaviseriwa matiko mambe, Kiribati yi tiyisisa leswaku switirhisiwa swa yona swi fikelela swipimelo swa khwalithi ya matiko ya misava hi ku tirhisa switifikheti swo hambana swa ku xaviseriwa matiko mambe. Xin’wana xa switifikheti leswikulu swa ku rhumela ematikweni mambe eKiribati i xitifikheti xa ISO 9001. Xitifikheti lexi xi kombisa leswaku khamphani yi fikelela swilaveko swa sisiteme ya vulawuri bya khwalithi, ku tiyisisa mphakelo wa swikumiwa kumbe vukorhokeri lebyi nga cincekiki na ku eneriseka ka vaxavi. Hi ku kuma xitifikheti xa ISO 9001, mabindzu ya le Kiribati ya kombisa ku tinyiketela ka wona ku humelerisa nhundzu ya xiyimo xa le henhla leswaku yi ta rhumeriwa ematikweni mambe. Xitifikheti xin’wana xa nkoka xa ku rhumeriwa ka swilo ku suka eKiribati i xitifikheti xa Nxopaxopo wa Khombo na Tindhawu to Lawula ta Nkoka (HACCP). HACCP i sisiteme leyi amukeriwaka emisaveni hinkwayo leyi kumaka makhombo lawa ya nga vaka kona eka vuhumelerisi bya swakudya na ku simeka magoza ya vulawuri ku ma sivela. Hi ku kuma xitifikheti xa HACCP, vaxavisi va swakudya va le Kiribati va tiyisisa vuhlayiseki na khwalithi ya switirhisiwa swa vona, leswi tlakusaka ku tshemba ka vatirhisi eka nhundzu ya vona. Ku engetela kwalaho, tiindasitiri tin’wana to karhi eKiribati ti lava switifikheti swo hlawuleka hi xikongomelo xo rhumela ematikweni mambe. Xikombiso, switirhisiwa swa vumaki bya tihlampfi leswi rhumeriwaka kusuka e Kiribati swinga lava ku fikelela swipimelo leswi vekiweke hi minhlangano yofana na Friend of the Sea kumbe Marine Stewardship Council (MSC) ku kombisa maendlelo ya vumaki bya tihlampfi lawa yanga heriki xikan’we na vutihlamuleri bya mbango. Kuya emahlweni, switifikheti swokarhi leswinga onhiki eco-friendly swofana na Organic Certification swinga tlhela swiva na nkoka eka switirhisiwa swa vurimi leswi rhumeriwaka kusuka e Kiribati. Switifikheti leswi switiyisisa vatirhisi leswaku swihumelerisiwa swibyariwile hiku tirhisa maendlelo ya vurimi bya organic handle ka ti khemikhali letinga na khombo kumbe swidlaya switsotswana. Hi ku gimeta, tanihi tiko leri rhumelaka ematikweni mambe, Kiribati ri hlayisa swiyimo swo tika hi ku tirhisa switifikheti swo hambana swo fana na ISO 9001 swa tisisiteme ta vulawuri bya khwalithi; HACCP ya vuhlayiseki bya swakudya; switifikheti leswi kongomisiweke eka indasitiri swo fana na Munghana wa Lwandle kumbe MSC swa vumaki bya tihlampfi; na switifikheti leswi nga onhiki eco-friendly swofana na Organic Certification eka swibyariwa swa vurimi. Switifikheti leswi swi pfuneta ku tlakusa ku tshemba ka vatirhisi eka ku xaviseriwa matiko mambe ka Kiribati loko swi ri karhi swi tlakusa ku kondletela na swiyimo swa xiyimo xa le henhla emisaveni hinkwayo. Nhlayo hinkwayo ya marito: 273
Vutleketli lebyi ringanyetiweke
Kiribati, tiko ra xihlala leri kumekaka exikarhi ka Lwandle ra Pacific, ri langutane ni mintlhontlho yo tala loko swi ta eka vutleketli ni swo famba hikwalaho ka ndhawu ya rona ya le kule ni switirhisiwa leswi nga nyawuriki. Hambiswiritano, ku na tindlela ti nga ri tingani leti ringanyetiweke to tiyisisa leswaku matirhelo ya vutleketli ya famba kahle eKiribati. 1. Ku rhwala nhundzu hi xihaha-mpfhuka: Tanihi leswi Kiribati ri nga ni swihlala swo tala leswi hangalakeke, hakanyingi ku rhwala nhundzu hi swihaha-mpfhuka i ndlela leyi tirhaka swinene yo fambisa. Rivala ra Swihahampfhuka ra Matiko Hinkwawo ra Bonriki, leri kumekaka eDzongeni wa Tarawa, i nyangwa lowukulu wa matiko hinkwawo wa tiko laha swihahampfhuka swa ndzhwalo swi tirhaka kona. Swikahle ku hlawula swihahampfhuka leswi tshembekaka leswi nyikaka vukorhokeri bya ndzhwalo kuya eKiribati. Ku engetela kwalaho, ku tirha ni vafambisi va nhundzu va kwalaho lava nga ni vutshila byo khoma swilo leswi rhumeriwaka leswi yaka ni ku vuya eKiribati swi nga olovisa endlelo leri. 2. Nhundzu ya le Lwandle: Hambileswi ku fambisiwa ka nhundzu elwandle ku nga ha tekaka nkarhi wo leha loko ku pimanisiwa ni ku rhwala nhundzu hi xihaha-mpfhuka, swi nyikela ndlela leyi nga durhiki swinene eka swilo leswikulu kumbe leswi nga riki swa xihatla. Ribuwa ra Tarawa ri tirha tani hi ribuwa rosungula ra swilo leswi xavisiwaka kusuka ematikweni mambe naku rhumela ematikweni mambe. Tilayini ta swikepe to fana na Matson ti nyika vukorhokeri bya nkarhi na nkarhi lebyi hlanganisaka Kiribati na matiko ya vaakelani yo fana na Fiji kumbe Australia. 3. Vukorhokeri bya vutleketli bya laha kaya: Eka tiphasela letitsongo kumbe matsalwa endzeni ka Kiribati hi yoxe, ku tirhisa vukorhokeri bya vutleketli bya laha kaya swi nga va ndlela leyi tirhaka. Tikhamphani to fana na Busch Express Service ti nyika ku rhumeriwa loku tshembekaka ka siku rin’we endzeni ka South Tarawa. 4. Switirhisiwa swa vuhlayiselo: Ku kuma switirhisiwa leswi faneleke swo hlayisela swilo swi nga va ntlhontlho eKiribati hikwalaho ka ndhawu leyi nga riki yingani eka swihlala swa yona leswi nga ehansi; hambiswiritano, tikhampani tin’wana ti nyikela swintshuxo swa vuhlayiselo eXihlaleni xa Tarawa Dzonga hi xoxe. 5. Ku pfumeleriwa ka swibalo: Ku tiyisisa ku pfumeleriwa ka swibalo hi ndlela leyinene swi lava ku landzeleriwa ka milawu ya ku nghenisa/ku rhumela ehandle ya matiko lama rhumelaka na lama amukelaka lama katsekaka eka mabindzu na Kiribati. Ku tirhisana na vaxavisi va swibalo lava nga na ntokoto lava toloveleke milawu ya tiko swi ta olovisa maendlelo yo hatlisa yo basisa. 6.Thekinoloji yo landzelerisa: Ku tirhisa thekinoloji yo landzelerisa ku fana na switirhisiwa leswi pfuniwaka hi GPS kumbe tisisiteme to landzelerisa na ku landzelerisa swi nga ndlandlamuxa ku vonakala eka tikheteni ta mphakelo leti katsaka nhundzu leyi nghenaka kumbe leyi humaka ku suka na ku hundza eXihlaleni xa Kiritimati – lexi hi ntolovelo xi tiviwaka tanihi Xihlala xa Khisimusi – lexi nga na vaaki vo tala naswona xi nga na switirhisiwa leswi simekiweke swinene. Hi ku angarhela, hambileswi mintlhontlho ya vutleketli yi nga kona eKiribati, ku pulana hi vukheta na ntirhisano na vaphakeri va vutleketli lava tivekaka swi nga pfuna ku hlula swihinga leswi. I swa nkoka ku nghenelela eka vatirhisani va laha kaya lava nga na vutivi lava twisisaka swilaveko swo hlawuleka swa maendlelo ya vutleketli na customs eka tiko leri ra le kule ra xihlala.
Tichannel ta nhluvukiso wa vaxavi

Minkombiso ya nkoka ya mabindzu

Kiribati i tiko leritsongo ra swihlala leri kumekaka exikarhi ka Lwandle ra Pacific. Hambileswi Kiribati yi nga ekule, yi swi kotile ku koka rinoko ra vaxavi van’wana va nkoka va matiko hinkwawo naswona yi simeke tindlela to hambana-hambana ta nhluvukiso ni mabindzu. Ku engetela kwalaho, tiko ri khoma minkombiso yo hlayanyana leyi xiyekaka ku tlakusa swikumiwa swa laha kaya na ku hlohlotela vuvekisi bya le handle. Yin’wana ya tindlela ta nkoka ta ku xava ka matiko ya misava eKiribati i ku tirhisa tiejensi ta mfumo. Mfumo wu tlanga xiave lexikulu eku fambiseni ka swivandlanene swa mabindzu na vaxavi va matiko ya misava hi ku hlela vurhumiwa bya mabindzu na ku nghenelela eka tikhonferense ta matiko ya misava. Va tirhisana swinene na mabindzu ya laha kaya ku kuma timakete leti nga vaka kona na ku va hlanganisa na vaxavi lava tsakelaka ku suka emisaveni hinkwayo. Ndlela yin’wana ya nkoka ya ku xava i ku tirhisana na minhlangano ya misava hinkwayo yo fana na tiejensi ta Nhlangano wa Matiko kumbe minhlangano leyi nga riki ya mfumo (NGOs). Tinhlengeletano leti ti tala ku nghenela tiphurojeke ta nhluvukiso leti lavaka ku xava nhundzu kumbe vukorhokeri laha tikweni. Mabindzu ya laha kaya ya nga simeka vuhlanganisi na tinhlengeletano leti hi ku kombisa vuswikoti bya wona byo hetisisa swilaveko swa ku xava loko ya ri karhi ya namarhela swiyimo swa khwalithi leswi faneleke. Ku tlula kwalaho, Kiribati yi tirhisa tipulatifomo ta e-commerce tanihi ndlela yo hlanganisa vaphakeri va laha kaya na lava nga ta xava emisaveni hinkwayo. Tindhawu ta vuxavisi bya le ka inthanete ti nyika nkarhi eka vaxavisi ku kombisa swikumiwa kumbe vukorhokeri bya vona hi ndlela leyinene eka xiyimo xa misava hinkwayo handle ka swipimelo swa ndhawu. Hi mayelana na minkombiso, xin'wana xa swiendlakalo swa nkoka leswi khomiwaka lembe na lembe i "Kiribati Trade Show." Nkombiso lowu wu tirha tanihi pulatifomo eka van’wamabindzu va laha kaya na tikhamphani ta le matikweni ya le handle leti lavaka ku nghenisa swikumiwa swa tona eka makete wa Kiribati. Yi nyika nkarhi wa vuhlanganisi exikarhi ka tiphurofexinali ta indasitiri, ku avelana vutivi mayelana na mikhuva ya sweswi, ku lavisisa vutirhisani lebyintshwa, na ku kombisa swikumiwa swa vutumbuluxi. Ku engetela kwalaho, minkombiso ya mabindzu ya miganga yo fana na nkombiso wa Khomixini ya Mabindzu na Vuvekisi ya Swihlala swa Pacific (PITIC) yi nyika swivandlanene leswi kongomisiweke hi ku kongoma eka ku ndlandlamuxa ku kula ka ikhonomi exikarhi ka matiko ya Swihlala swa Pacific. Swiendlakalo swo tano swi koka vaxavi va matiko hinkwawo lava tsakelaka ku kuma swilo swo hlawuleka leswi humaka eKiribati swin’we ni matiko man’wana lama nga ekusuhi. Ku tlula kwalaho, loko hi tekela enhlokweni ku va yi ri ekhombyeni eka switandzhaku swa ku cinca ka maxelo ku fana na ku tlakuka ka vuandlalo bya lwandle na ku nghenelela ka mati ya munyu leswi khumbaka maendlelo ya vurimi hi ndlela yo biha, ku tlhela ku va na migingiriko leyi kongomisiweke eka ku hlanganisa vaxavisi va swakudya swa organic ku suka eKiribati na vaxavi va matiko ya misava lava rhangisaka emahlweni ku kondletela na ku kuma swihlovo swa mahanyelo. Hi ku gimeta, hambi leswi Kiribati yi nga langutana na mintlhontlho ya ntivo-misava hikwalaho ka ndhawu ya yona ya le kule, tiko ri swi kotile ku simeka tindlela to hambana ta ku xava ka matiko ya misava. Kungava hi ku tirhisa tiejensi ta mfumo, vutirhisani na minhlangano ya misava hinkwayo, tipulatifomo ta e-commerce kumbe ku nghenelela eka minkombiso ya mabindzu na minkombiso, Kiribati yi kongomisa ku tlakusa swikumiwa swa yona swa laha kaya na ku tumbuluxa swivandlanene swa vuvekisi bya le handle.
Ku ni tinjhini ti nga ri tingani to lavisisa leti tirhisiwaka ngopfu eKiribati. Hi leswi swin’wana swa swona swin’we ni tiwebsite ta swona: 1. Google (www.google.ki): Google i njhini yo lavisisa leyi dumeke swinene emisaveni hinkwayo, naswona yi tirhisiwa ngopfu hi vatirhisi va inthanete eKiribati na vona. Yi nyikela mimbuyelo leyi heleleke ya ku lavisisa, ku katsa ni matluka ya webu, swifaniso, tivhidiyo ni mahungu. 2. Bing (www.bing.com): Bing i njhini yin’wana yo lavisisa leyi tirhisiwaka ngopfu eKiribati. Yi nyika swihlawulekisi leswi fanaka na Google, ku katsa na ku lavisisa eka webu na ku lavisisa swifaniso. 3. Yandex (www.yandex.com): Yandex i njhini yo lavisisa leyi simekiweke eRussia leyi na yona yi nga na vukona eKiribati. Yi nyika vuswikoti byo lavisisa eka webu xikan’we na vukorhokeri byin’wana byo fana na mimepe na vuhundzuluxi. 4. Yahoo (www.yahoo.com): Yahoo i njhini yin’wana yo lavisisa leyi tivekaka swinene leyi nga tirhisiwaka hi vanhu va le Kiribati eka swikongomelo swo hambana ku fana na ku endla ku lavisisa eka webu, ku kambela ti-imeyili, ku hlaya swihloko swa mahungu, na swin’wana. 5. DuckDuckGo (duckduckgo.com): DuckDuckGo i njhini yo lavisisa leyi kongomisiweke eka vuhlayiseki bya vuxokoxoko leyi kandziyisaka ku sirhelela data ya vatirhisi loko yi ri karhi yi nyika mbuyelo lowu kongomeke ku suka eka swihlovo swo hambana eka inthanete. Leti hi tin’wana ta tinjhini to lavisisa leti tirhisiwaka ngopfu eKiribati; hambiswiritano, tsundzuka leswaku vatirhisi va nga ha va na leswi va swi tsakelaka hi voxe loko swi ta eku hlawuleni ka njhini ya vona yo lavisisa leyi va yi tsakelaka hi ku ya hi swilaveko swa munhu hi xiyexe kumbe mikhuva.

Matluka lamakulu yo tshwuka

Kiribati, leri tiviwaka ximfumo tanihi Riphabliki ra Kiribati, i tiko leritsongo ra swihlala leri kumekaka exikarhi ka Lwandle ra Pacific. Hambi leswi yi nga ekule, Kiribati yi na vukona lebyi ha ku sungulaka eka inthanete, na tidayirekitara to hlayanyana ta inthanete leti tirhaka tanihi matluka yo tshwuka eka vaaki va yona na mabindzu. Hi leswi swin’wana swa switirhisiwa swa nkoka swa matluka yo tshwuka eKiribati swin’we ni tiwebsite ta vona: 1. Yellow Pages Kiribati - Leyi i xikombo xa inthanete lexi endleriweke hi ku kongoma ku khathalela swilaveko swa mabindzu na vaaki va le Kiribati. Yi nyika vuxokoxoko byo tihlanganisa byo fana na tinomboro ta riqingho, tiadirese, na tiwebsite ta swiyenge swo hambana ku katsa na vutshamo, tirhesiturente, vukorhokeri bya swo famba, switirhisiwa swa vutshunguri, na swin’wana. Webusayiti: www.yellowpages.ki 2. i-Kiribati Business Directory - Directory leyi yi kongomisa ku hlanganisa mabindzu ya laha kaya endzeni ka Kiribati loko yi ri karhi yi tlakusa ku kula ka ikhonomi na nhluvukiso etikweni. Yi kombisa minxaxamelo eka tiindasitiri to tala ku katsa na vurimi, vupfhumba, mavhengele ya vuxavisi, vaphakeri va vukorhokeri bya xiphurofexinali, na swin’wana. Website: www.i-kiribaniti.com/xikombo xa mabindzu 3. Matluka ya Mabindzu ya Facebook - Ku fana na matiko man’wana yo tala emisaveni hinkwayo Ellipsis Point-Semicolon Facebook yi tlanga xiave lexikulu eku hlanganiseni ka vanhu na mabindzu eKiribati na vona. Minhlangano yo tala ya laha kaya yi endlile matluka ya mabindzu ya Facebook lawa hi wona va vulavurisanaka na vaxavi hi ku kongoma hi ku avelana vuxokoxoko bya vuhlanganisi byo fana na tinomboro ta riqingho kumbe swihlanganisi swa webusayiti. 4. Tidayirekitara ta Mfumo - Tiwebsite ta ximfumo ta mfumo ta Kiribati ti nga ha tlhela ti va na tidayirekitara leti nyikaka vuhlanganisi bya nkoka eka tindzawulo ta mfumo kumbe vukorhokeri bya mfumo byo fana na switichi swa maphorisa kumbe tisenthara ta nhlayiso wa rihanyo. Hi kombela u xiya leswaku hikwalaho ka ku pfumaleka ka switirhisiwa loko ku nyikiwa vukulu bya yona lebyintsongo na vukulu bya vaaki Ntirho wa le kule ellipsis point semi colon yi nga ha nyika tidayirekitara ta mabindzu ya inthanete to anama Ku tlula swihlovo leswi tshembekaka swa laha kaya ku fana na leswi xaxametiweke laha henhla. Hi ku angarhela tidayirekitara leti ti fanele ku ku pfuna ku kuma vuxokoxoko lebyi faneleke bya vuhlanganisi lebyi lavekaka eka vaaki havambirhi lava tshamaka kwalaho kumbe vaendzi vahi na vahi lava kunguhataka ku endzela xihlala lexi xo saseka xa swihlala lexi kumekaka exikarhi ka mati ya turquoise ya Lwandle ra Pacific Xikarhi!

Tipulatifomo letikulu ta mabindzu

Ku ni tipulatifomo to hlayanyana letikulu ta e-commerce eKiribati. Hi leswi swin’wana swa swona swin’we ni tiadirese ta tona ta webusayiti: 1. Kiedy: Leyi i yin’wana ya tipulatifomo leti dumeke ta e-commerce eKiribati. U nga kuma switirhisiwa swo hambana hambana ku katsa na swa elektroniki, fexeni, switirhisiwa swa le kaya, na swin’wana eka pulatifomo leyi. Website: www.kiedy.ki 2. Kiribati Online Mart: I ndhawu yo xavisa ya le ka inthanete leyi nyikelaka swilo swo hambana-hambana ku sukela eka swiambalo ni switirhisiwa ku ya eka switirhisiwa swa elektroniki ni swa le kaya. Webusayiti: www.online-mart.ki 3. I-Kiribati Shopping Center: Pulatifomo leyi yi nyika ndlela yo olova yo pfula na ku xava swilo eka inthanete. Ku sukela eka swiambalo ku ya eka swilo swo sasekisa, u nga kuma swilo swo hambana-hambana eka webusayiti leyi. Webusayiti: www.i-kiribatishoppingcenter.com 4. Vhengele ra Ebeye (Swixavisiwa): Pulatifomo leyi ya e-commerce yi kongomisa eka ku nyika swilo swo hambana hambana swa swakudya, ku katsa na swakudya, swakunwa, switirhisiwa swo hlayisa munhu hi xiyexe, na swilo swa nkoka swa le kaya eka vaaki va Xihlala xa Ebeye eRiphabliki ra Kiribati. Webusayiti: www.ebeyestore.com/kiribatimerchandise/ swixavisiwa swa swilo swo xavisa/ 5. Vhengele ra Nanikomwai Showcase (Ntlawa wa Facebook): Hambi leswi ku nga riki webusayiti ya ndhavuko ya e-commerce, ntlawa lowu wa Facebook wu tirha tanihi ndhawu yo xavisa eka inthanete laha vaxavisi va laha kaya eKiribati va navetisaka nhundzu ya vona ku suka eka swiambalo ku ya eka mintirho ya mavoko. Website/Xihlanganisi xa Ntlawa wa Facebook: www.facebook.com/groups/nanikomwaishowcaseshop/ Leti i tin’wana ta tipulatifomo letikulu ta e-commerce leti kumekaka eKiribati leti nyikaka switirhisiwa swo hambana hambana eka vaxavi va inthanete. Hi kombela mi xiya leswaku hambileswi tiwebsite leti a ti tirha hi nkarhi lowu nhlamulo yi tsariweke ha wona (2021), minkarhi hinkwayo swa bumabumeriwa ku tiyisisa ku kumeka ka tona ka sweswi tanihileswi tiwebsite ti nga cincaka hi ku famba ka nkarhi.

Tipulatifomo letikulu ta swihangalasamahungu swa le ka social media

Le Kiribati, ku nga tiko leritsongo ra swihlala leri kumekaka eLwandle ra Pacific, ku tirhisiwa ka tipulatifomo ta swihaxa-mahungu swa le ka Internet ku sungule ku duma hi ku famba ka malembe. Vanhu va le Kiribati va tirhisa tiwebsite to hambana-hambana ta vuhlanganisi bya le ka Internet ni ti-app leswaku va tihlanganisa ni vanghana, va avelana rungula ni ku nghenela miganga ya le ka Internet. Hi leti tipulatifomo tin’wana leti dumeke ta swihaxa-mahungu swa le ka social media leti tirhisiwaka hi vanhu va le Kiribati swin’we ni tiadirese ta vona ta tiwebsite: 1. Facebook (https://www.facebook.com): Facebook i pulatifomo leyi tirhisiwaka ngopfu eKiribati. Yi pfumelela vatirhisi ku endla tiphrofayili, ku tihlanganisa na vanghana na swirho swa ndyangu, ku avelana swifaniso na tivhidiyo, na ku joyina mintlawa. 2. WhatsApp (https://www.whatsapp.com): WhatsApp i app yo rhumela marungula leyi endlaka leswaku vatirhisi va kota ku rhumela marungula, ku bela riqingho hi rito na vhidiyo, ku avelana tifayela ta multimedia to fana na swifaniso na tivhidiyo. 3. Instagram (https://www.instagram.com): Instagram yi pfumelela vatirhisi ku avelana swifaniso na tivhidiyo to koma na valandzeri va vona hi ku tirhisa tiprofayile ta vona. Vatirhisi va nga tlhela va kambisisa swilo leswi endliweke hi van’wana hi ku tirhisa ti-hashtag kumbe tithegi ta ndhawu. 4. Twitter (https://twitter.com): Twitter i microblogging platform leyi endlaka leswaku vatirhisi va kota ku veka marungula yo koma lama vuriwaka ti tweets. Vatirhisi va nga landzelela tiakhawunti tin’wana ku tshama va ri karhi va pfuxetiwa hi tinhlokomhaka leti va ti tsakelaka kumbe ku tweeta miehleketo ya munhu hi xiyexe. 5. Snapchat (https://www.snapchat.com): Snapchat yi nyika swihlawulekisi swo fana na ku rhumela marungula ya swifaniso hi tifiltara, switori leswi nyamalala leswi helaka nkarhi endzhaku ka tiawara ta 24, na tilense ta ntiyiso leti engeteriweke leti hundzulaka ku languteka ka vatirhisi. 6. YouTube (https://www.youtube.com): YouTube i pulatifomo yo avelana tivhidiyo laha vatirhisi va nga uploadaka tivhidiyo ta vona kumbe ku hlalela swilo leswi endliweke hi van’wana eka tinhlokomhaka to hambana ku suka eka vuhungasi ku ya eka dyondzo. 7.LinkedIn(https:linkedin/com) LinkedIn yi tirhisiwa ngopfu eka swikongomelo swa vuhlanganisi bya xiphurofexinali laha vanhu va nga tumbuluxaka tiphrofayili leti kombisaka vuswikoti na vutshila bya vona xikan’we na ku tihlanganisa na vatirhikulobye Leswi i swikombiso swi nga ri swingani ntsena swa tipulatifomo ta vuhlanganisi bya le ka social media leti tirhisiwaka ngopfu eKiribati; hambiswiritano, swi fanerile ku xiya leswaku ku kumeka ku nga ha hambana ku ya hi mfikelelo wa inthanete eka swifundzha swo hambana swa tiko.

Minhlangano leyikulu ya tiindasitiri

Kiribati i tiko leritsongo ra swihlala eLwandle ra Pacific naswona tiindasitiri ta rona letikulu ngopfu-ngopfu ti kongomisiwe eka vumaki bya tihlampfi, vurimi ni vupfhumba. Hi leyi yin’wana ya minhlangano leyikulu ya tiindasitiri eKiribati: 1. Huvo ya Mabindzu na Vumaki ya Kiribati (KCCI) - KCCI yi kongomisa ku tlakusa ku kula ka ikhonomi na nhluvukiso hi ku fambisa swivandlanene swa mabindzu na vuvekisi eKiribati. Yi yimela swiyenge swo hambana ku katsa na vumaki, vuxavisi, vukorhokeri, vumaki bya tihlampfi, vurimi, vupfhumba, vumaki, na swin’wana. Website: https://www.kiribatichamber.com/ Xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga 2. Nhlangano wa Vaphasi va Tinhlampfi wa Kiribati (KFA) - KFA yi tirhela ku tlakusa maendlelo ya ku phasa tihlampfi lama nga ta tshama nkarhi wo leha exikarhi ka vaphasi va tihlampfi eKiribati. Yi pfuna swirho hi swivandlanene swa mfikelelo wa makete loko yi ri karhi yi tiyisisa nhlayiso wa switirhisiwa swa le lwandle. Website: A yi kumeki 3. Nhlangano wa Van’wamapurasi wa Kiribati (KFA) - KFA yi seketela van’wamapurasi va laha kaya hiku nyika minongonoko ya ndzetelo eka tithekiniki ta vurimi xikan’we naku pfuneta eka ku xavisa swibyariwa swa vona laha kaya xikan’we nale matikweni ya misava. Website: A yi kumeki 4. Nhlangano wa Vatirhi va Tihotela va le Kiribati (KHA) - KHA yi yimela vini va tihotela na vafambisi eka sekithara ya vupfhumba ya Kiribati leyi humelelaka. Yi tlanga xiave xa nkoka eku tlakuseni ka maendlelo ya vupfhumba lama nga ta tshama nkarhi wo leha loko yi ri karhi yi seketela tipholisi leti vuyerisaka indasitiri ya vuyeni. Website: A yi kumeki 5. Rotaract Club ya Tarawa - Hambi leswi hi ku kongoma yi nga riki nhlangano wa indasitiri, nhlangano lowu lowu kongomisiwaka hi vantshwa wu tlakusa vukorhokeri bya vutshila eka vantshwa va tiphurofexinali eka tindhawu to hambana ku fana na vufambisi bya mabindzu, sayense ya vurimi, vufambisi bya vaendzi, na swin’wana. Website: A yi kumeki Hi kombela mi xiya leswaku mahungu man’wana ma nga cinca hi ku famba ka nkarhi kumbe ma nga ha fikeleriwa hi ku olova eka inthanete hikwalaho ka ndhawu ya le kule ya tiko.

Tiwebsite ta mabindzu na mabindzu

Kiribati, leri tiviwaka ximfumo tanihi Riphabliki ra Kiribati, i tiko leritsongo ra swihlala leri kumekaka exikarhi ka Lwandle ra Pacific. Tiko leri ri ni swihlala ni swihlala swa 33 swa tikorala, leswi endlaka leswaku ri va rin’wana ra matiko lama nga hluvukangiki ngopfu emisaveni. Hambi leswi ndhawu ya yona yi nga ekule na switirhisiwa leswi nga nyawuriki, Kiribati yi na tiwebsite tin’wana leti fambelanaka na ikhonomi na mabindzu leti nyikaka vuxokoxoko mayelana na swivandlanene swa mabindzu endzeni ka tiko. 1. Vukorhokeri bya Mabindzu, Tiindasitiri na Ntirhisano (MCIC) - . MCIC yi na vutihlamuleri byo tlakusa na ku fambisa migingiriko ya mabindzu na vuvekisi eKiribati. Webusayiti ya vona yi nyika vuxokoxoko bya swivandlanene swa vuvekisi, tipholisi ta mabindzu, milawu, na mahungu ya mabindzu. Webusayiti: http://www.mabindzu.gov.ki/ 2. Ndzawulo ya Vumaki bya Tinhlampfi - . Tanihi tiko leri titshegeke swinene hi migingiriko ya vumaki bya tihlampfi eka ku tirhisiwa ka laha kaya na mali leyi nghenaka eka ku xaviseriwa matiko mambe, Ndzawulo ya Vumaki bya Tinhlampfi ya Kiribati yi tlanga xiave xa nkoka eku lawuleni ka migingiriko ya vumaki bya tihlampfi endzeni ka mati ya yona. Rungula ra swilaveko swa tilayisense ta swikepe swa matiko mambe ri nga kumeka eka webusayiti ya vona. Webusayiti: http://vuhlampfi.gov.ki/ 3. Huvo ya Switirhisiwa swa Mfumo (PUB) - . PUB yi na vutihlamuleri byo lawula switirhisiwa swo fana na mphakelo wa gezi na ku hangalasiwa ka mati endzeni ka Kiribati. Webusayiti leyi yi nyika vuxokoxoko mayelana na vukorhokeri lebyi nyikiwaka hi PUB xikan’we na vuxokoxoko bya vuhlanganisi lebyi faneleke. Webusayiti: http://www.pubgov.ki/ . 4. Bangi ya Rixaka ya Kiribati (NBK) - . Eka vanhu kumbe mabindzu lama tsakelaka vukorhokeri bya tibangi kumbe tindlela ta timali leti kumekaka eKiribati, Bangi ya Rixaka ya Kiribati yi nyika vukorhokeri byo hambana bya tibangi ku katsa na swikweleti ku seketela ku kula ka ikhonomi. Website: https://www.nbk.com.ki/ Xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga 5. Vulawuri bya Vupfhumba - . Vupfhumba byi tlanga xiave lexikulu eka ikhonomi ya Kiribati hiku koka rinoko ra vayeni kuva va tiphina hi ku saseka ka rona ka ntumbuluko loku hlamarisaka kufana na mabilomu lawa yanga basa na ti ecosystems to hlawuleka ta vutomi byale lwandle kufana na Phoenix Islands Protected Area (PIPA). Webusayiti ya ximfumo ya vulawuri bya vupfhumba yi nyika vuxokoxoko byo anama mayelana na tindhawu to koka rinoko ta vaendzi xikan’we na mabindzu lama fambelanaka na maendzo eKiribati. Website: https://www.vupfhumba bya kiribati.gov.ki/ Hi kombela u xiya leswaku rungula leri nyikiweke ri nga cinca, naswona swa antswa ku endzela tiwebsite leti faneleke ku kuma rungula leri kongomeke swinene ni leri pfuxetiweke malunghana ni migingiriko ya mabindzu ni ya ikhonomi eKiribati.

Tiwebsite ta swivutiso swa data swa mabindzu

Kuna tiwebsite to hlaya ta data ya mabindzu leti kumekaka ku lavisisa tinhlayo ta mabindzu ya Kiribati. Laha hansi ku na tin’wana leti tirhisiwaka ngopfu: 1. Mepe wa Mabindzu - Wu tumbuluxiwile hi Senthara ya Mabindzu ya Matiko ya Misava (ITC), Mepe wa Mabindzu wu nyika mfikelelo eka tinhlayo ta vuxokoxoko bya mabindzu ya matiko ya misava na swikombiso. Yi nyika vuxokoxoko bya ku rhumeriwa ka nhundzu na vukorhokeri bya le Kiribati. Website: https://www.trademap.org/Tiko_ku XavisaXiendliwaTiko_TS.aspx?nvpm=1%7c296%7c361%7c156%7c516%7c1344%7c7288 2. Xitshuxo xa Mabindzu ya Misava lexi Hlanganisiweke (WITS) - WITS i dathabeyisi ya mabindzu leyi heleleke leyi tumbuluxiweke hi Bangi ya Misava. Yi katsa swiyenge swo hambana swa mabindzu ya matiko ya misava, ku katsa na mimpimo ya tihakelo, magoza lama nga riki ya tihakelo, vuxokoxoko bya mfikelelo wa makete, na swin’wana. Website: https://wits.worldbank.org/Xivumbeko xa Tiko/ts/KIR 3. United Nations Comtrade Database - UN Comtrade Database yi nyika datha ya mabindzu ya misava hinkwayo hi vuxokoxoko bya ku hlawuriwa ka swixavisiwa na ku hambanisiwa ka matiko ya vatirhisani. Vatirhisi va nga lavisisa ku rhumela ehandle kumbe ku nghenisa datha yo karhi ya Kiribati endzeni ka pulatifomo leyi. Webusayiti: https://comtrade.un.org/ Xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga xitsonga 4. Ikhonomi ya Mabindzu - Ikhonomi ya Mabindzu i xihlovo lexi tshembekaka xa swikombiso swa ikhonomi, timakete ta timali, na swiyimo swa mabindzu ya matiko ya misava emisaveni hinkwayo. Yi katsa rungula ra tinhlayo ta sweswinyana ta mabindzu ya le Kiribati swin’we ni rungula ra matimu. Website: https://tradingeconomics.com/kiribati/ku rhumela ehandle 5.GlobalEDGE - GlobalEDGE i pulatifomo ya switirhisiwa swa inthanete leyi tumbuluxiweke hi Yunivhesiti ya Mfumo ya Michigan leyi nyikaka switirhisiwa swa tinhlayo leswi fambelanaka na ndzavisiso wa mabindzu ya misava hinkwayo ku fana na tiphrofayili ta matiko, nxopaxopo wa ikhonomi, swiviko swa indasitiri na swin’wana, U nga kuma datha eka Kiribati’s exports & imports laha na swona. webusayiti: https://globaledge.msu.edu/matiko/kiribati/tinomboro ta mabindzu Hi kombela u xiya leswaku tisayiti tin’wana ti nga ha lava swikhokhelo leswi hakeriwaka kumbe ti va ni mfikelelo lowu pimiweke eka swilo swo karhi kumbe minkarhi yo karhi. Swi ringanyetiwa ku kambisisa webusayiti yin’wana na yin’wana ku kuma leyi fikelelaka kahle swilaveko swa wena swo karhi swa datha ya mabindzu ya Kiribati.

Tipulatifomo ta B2b

Kiribati, tiko leritsongo ra swihlala leri kumekaka eLwandle ra Pacific, ri ni nhluvuko lowu nga nyawuriki wa switirhisiwa ni thekinoloji loko wu pimanisiwa ni matiko man’wana. Hikwalaho, ku kumeka ka tipulatifomo ta B2B eKiribati ku ringaniseriwile swinene. Hambiswiritano, laha hansi ku na tipulatifomo ti nga ri tingani ta B2B leti nga tirhisiwaka eka swikongomelo swa bindzu: 1. Tradekey (www.tradekey.com): Tradekey i makete wa misava hinkwayo wa B2B lowu hlanganisaka vaphakeri na vaxavi ku suka emisaveni hinkwayo. Hambi leswi yi nga ha vaka yi nga ri na swixavisiwa leswi nyiketeriweke eka mabindzu ya le Kiribati hi ku kongoma, yi nyika swiyenge swo hambana-hambana na swixavisiwa swa swikumiwa laha mabindzu ya le Kiribati ma nga hlanganyelaka kona. 2. Alibaba (www.alibaba.com): Alibaba i yin’wana ya tipulatifomo letikulu ta B2B emisaveni hinkwayo, leyi hlanganisaka timiliyoni ta vaphakeri na vaxavi emisaveni hinkwayo. Hambileswi yi nga ha vaka yi nga ri na swixavisiwa swo karhi leswi fambisanaka ni mabindzu lama simekiweke eKiribati, tikhampani leti humaka eKiribati ti nga endla tiphrofayili ni ku kombisa swilo swa tona kumbe vukorhokeri bya tona eka pulatifomo leyi. 3. Swihlovo swa Misava Hinkwayo (www.globalsources.com): Swihlovo swa Misava hinkwayo i pulatifomo yin’wana ya inthanete leyi tivekaka leyi fambisaka mabindzu exikarhi ka vaphakeri na vaxavi emisaveni hinkwayo. Ku fana na tipulatifomo tin’wana leti boxiweke, hambi leswi ku nga ha vaka ku nga ri na swiyenge swo karhi leswi kongomisiweke eka Kiribati kumbe swixavisiwa leswi kumekaka eka pulatifomo leyi na swona, tikhamphani ta laha kaya ta ha swi kota ku tirhisa pulatifomo leyi hi swikongomelo swa bindzu. 4. EC21 (www.ec21.com): EC21 i makete wa misava hinkwayo wa B2B lowu rhangelaka lowu nyikaka swiyenge swo tala swa ku xaviselana swikumiwa na vukorhokeri emisaveni hinkwayo. Loko yi pfumala swiyenge leswi tinyiketeleke leswi kongomisiweke ntsena eka mabindzu ya Kiribati hikwalaho ka vukulu bya yona, tikhamphani ku suka eKiribati ta ha kota ku tirhisa swihlawulekisi swa pulatifomo leyi ku tihlanganisa na vatirhisani lava nga ta xaviselana emisaveni hinkwayo. I swa nkoka ku xiya leswaku ku hava na yin’we ya tipulatifomo leti leyi khathalelaka hi ku kongoma mabindzu lama simekiweke eka kumbe lama lavaka vuhlanganisi na mabindzu ya le Kiribati hikwalaho ka vukulu lebyintsongo bya tiko na vukona lebyi nga nyawuriki bya inthanete loko ku pimanisiwa na migingiriko ya e-commerce.
//