More

TogTok

މައި މާކެޓްތަކެވެ
right
ޤައުމުގެ އޯވަރވިއު
ރަސްމީކޮށް ރިޕަބްލިކް އޮފް ކެމަރޫންގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ކެމަރޫނަކީ މެދުތެރޭ އެފްރިކާގައި އޮންނަ ގައުމެކެވެ. އެއީ ހުޅަނގުން ނައިޖީރިއާ، އިރުއުތުރުން ޗޭޑް، އިރުމަތިން ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް، ދެކުނުން އިކުއެޓޯރިއަލް ގިނީ، ގޭބޮން، އަދި ރިޕަބްލިކް އޮފް ކޮންގޯ އެވެ. އަދި އެގައުމުގެ އައްސޭރިފަށެއް އޮންނަނީ ގަލްފް އޮފް ގިނީއާ އެއްކޮށެވެ. ގާތްގަނޑަކަށް 475،400 އަކަމީޓަރު (183،600 އަކަމީޓަރު) ގެ ސަރަހައްދެއްގައި އޮންނަ ކެމަރޫނަކީ އެފްރިކާގެ ބޮޑު އެއް ގައުމެވެ. އޭގެ ތަފާތު ޖިއޮގްރަފީގެ ތެރޭގައި އުތުރުގައި ފުޅާ ސަވާނާތަކާއި، ނައިޖީރިއާއާ އޮންނަ ހުޅަނގު ބޯޑަރުގައި ހުރި އުސް ފަރުބަދަތަކާއި، ހުޅަނގު އުތުރު ސަރަހައްދުގައި އަލިފާންގަނޑު ޝިކާރަތައް ހިމެނެއެވެ. މެދުތެރެއާއި ދެކުނުގެ ސަރަހައްދުތައް ގިނައިން އެކުލެވިގެންވަނީ ޓްރޮޕިކަލް ރެއިންފޯސްޓްތަކުންނެވެ. ކެމަރޫންގެ އާބާދީއަކީ ގާތްގަނޑަކަށް 26 މިލިއަން މީހުން ކަމަށް ލަފާކުރެވެ އެވެ. އެއީ ނަސްލީ ގޮތުން ތަފާތު ސަރަހައްދެއް ކަމަށާއި، އޭގެ ބޯޑަރުތަކުގެ ތެރޭގައި 250 އަށް ވުރެ ގިނަ ތަފާތު ނަސްލު ދިރިއުޅެމުންދާ ކަމަށެވެ. އެއް ޒަމާނެއްގައި އިނގިރޭސި ބަހާއި ފްރާންސްގެ އިސްތިއުމާރީ ވެރިކަމުގެ މެދުގައި ބަހާލެވިފައިވާތީ ރަސްމީ ބަހަކީ އިނގިރޭސި ބަހާއި ފަރަންސޭސި ބަހެވެ. ކެމަރޫންގެ އިގްތިސާދު ބިނާވެފައިވަނީ ދަނޑުވެރިކަމުގެ މައްޗަށެވެ. ބޮޑެތި ބާވަތްތަކުގެ ތެރޭގައި ކޮފީ، ކޮކޯ ބިސް، ކޮޓަން، ދޮންކެޔޮގެ އިތުރުން ތަފާތު މޭވާއާއި ތަރުކާރީ ހިމެނެއެވެ. ތެޔޮ އުފެއްދުން ފަދަ ދަނޑުވެރިކަމުގެ ދާއިރާތަކުގެ އިތުރުން (ޚާއްޞަކޮށް ކަނޑުގެ ސަރަހައްދުގައި) ކާބޯތަކެތި ޕްރޮސެސްކުރުމާއި ޓެކްސްޓައިލްސް ފަދަ އުފެއްދުންތެރި ސިނާއަތްތަކުން ވެސް އިޤްތިޞާދީ ކުރިއެރުން ހޯދުމަށް ދައުރެއް އަދާކުރެއެވެ. ކެމަރޫނުގައި ފާހަގަކޮށްލެވޭ ޖަނަވާރުތަކުގެ ތަފާތު އިކޯސިސްޓަމްތަކުގެ ސަބަބުން ފަޚުރުވެރިވަނީ އައްސޭރިފަށުގެ މެންގްރޯވްތަކުން ފެށިގެން އޯކިޑް އަދި ޖަނަވާރު ފަދަ ތަފާތު ގަސްގަހާގެހި އުޅޭ ޖަނަވާރުތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. މުއްސަނދި ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތަކާއި ތަރައްގީގެ ފުރުސަތު އޮތް ނަމަވެސް، ކޮރަޕްޝަން، އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ނެތުން، އަދި ސިޔާސީ ނުތަނަވަސްކަން ފަދަ ތަފާތު ކަންތައްތަކުގެ ސަބަބުން ދެމެހެއްޓެނިވި ތަރައްގީގެ ލަނޑުދަނޑިތައް ހާސިލްކުރުމަށް ގޮންޖެހުންތަކެއް ކުރިމަތިވެއެވެ ކެމަރޫން އަކީ ޑޮމެސްޓިކް އެންޖޯއިމަންޓަށް & ބައިނަލްއަގްވާމީ މަޝްހޫރުކަމަށް ވެސް ދިރުމެއް ހުރި ސަގާފީ ސަގާފަތްތަކެއް އޮތް ގައުމެކެވެ
ގައުމީ ފައިސާ
ކެމަރޫނަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ގައުމެއް ކަމަށާއި އެގައުމުގެ ރަސްމީ ފައިސާގެ ގޮތުގައި ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގެ ސީއެފްއޭ ފްރެންކް ބޭނުންކުރާ ގައުމެކެވެ. ސީއެފްއޭ ފްރެންކަކީ ކެމަރޫން ހިމެނޭ ގޮތަށް މި ސަރަހައްދުގެ ބައެއް ގައުމުތަކުން ބޭނުންކުރާ އާންމު ފައިސާއެކެވެ. އެއީ ބޭންކް އޮފް ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ސްޓޭޓްސް އިން ދޫކުރާ އަދި ޔޫރޯއާ ގުޅިފައިވަނީ ކަނޑައެޅިފައިވާ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓެއްގަ އެވެ. ސީއެފްއޭ ފްރެންކް ބޭނުންކުރާ އެހެން ގައުމުތަކެކޭ އެއްފަދައިން ކެމަރޫންގެ ފައިސާގައި ވެސް ފައިސާ ފޮއްޗާއި ފައިސާ ފޮތި ވެސް ދައުރުވަމުންދެ އެވެ. މި ފައިސާ ފޮތިތައް ލިބެން ހުންނަނީ 1، 2، 5، 10، 25، 50، 100، އަދި 500 ފްރާންކްގެ ޑިނޮމިނޭޝަންތަކުންނެވެ. ބޭންކްނޯޓް ލިބެން ހުންނަނީ 500، 1000 (މާ ގިނައިން ބޭނުންކުރާ)،2000 (މަދުން ބޭނުން ނުކުރާ) ,5000 (އެންމެ ގިނައިން ފެންނަ ނަމަވެސް ބޭނުން ނުވާ ),10،000 ,އަދި ދޭތެރެ ދޭތެރެއިން'މަދުން'20K(20 ހާސް)ފްރާންކްގެ ޑިނޮމިނޭޝަންތަކުގައެވެ. ސީއެފްއޭ ފްރެންކަކީ 1960 ގެ އަހަރުތަކުގެ ކުރީކޮޅު ފްރާންސްގެ އަތުން މިނިވަންކަން ލިބުނު ފަހުން ކެމަރޫންގެ ރަސްމީ ފައިސާ އެވެ'. މި ފައިސާއާ ބެހޭ ގޮތުން ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު އެއްކަމަކީ ވަކި ދެ މާލީ އިދާރާއެއްގެ ދަށުން ހިންގާ ކަމެވެ: ބޭންކް ޑެސް އެމެރިކާ ޑެ ލް އެފްރިކް ސެންޓްރަލް ކެމަރޫން ފަދަ ސަރަޙައްދުތަކަށް ފްރެންޗް ބަސް ނުވަތަ ބަހުރުވަ އާންމުކޮށް ގިނައިން އުޅޭ ކަމެވެ ފަރުމާތަކުން ޝަކުވާ ކުރަނީ 'ރެޑް ޓޭޕް" އަށް އެމީހުން ދިމާވާ/އެދި ބޭނުންވަނީ ފަހަރެއްގައި ފަންކްޝަނަލް އެފްރިކަންސެޖިއަނަލިޒަމް ކޮމްޕްލެކްސް އިން/އިން) . ދުނިޔޭގެ ކޮންމެ މަނިޓަރީ ނިޒާމެއްގައި ވެސް ވާ ފަދައިން، ކެމަރޫނަށް ވެސް ކުރިމަތިވަނީ އެގައުމުގެ އިގްތިސާދާއި މަނިޓަރީ ޕޮލިސީސް/ޑެލިވަރީއާ ގުޅުން ހުރި ވަކި ގޮންޖެހުންތަކެކެވެ. މި ކަންތައްތަކުގެ ސަބަބުން އިންފްލޭޝަން ރޭޓް، ވެލިއުޑްއެމްޕްލޯއިމަންޓް ފިގަރސް، އިކޮނޮމިކް ގްރޯތް/ރިސްކް، ޕަރޗޭސިންގ ޕަވަރ، އަދި ޓްރޭޑް ކޮމްޕެޓިޓިވްނެސް؛ މީގެ އިތުރުން، ކެމަރޫންގެ ފައިސާގެ ބައިނަލްއަޤްވާމީ އަގު ދުނިޔޭގެ އިޤްތިޞާދީ ޙާލަތްތަކާއި، އެކްސްޕޯޓްތަކަށް ޑިމާންޑް(އެއީ ތެޔޮ، ލަކުޑި، ކޮކޯ،& ކޮފީ ހިމެނޭ ގޮތަށް) ފަދަ އެކި ކަންކަމަށް ބަލައިގެން އުފުލިދާނެ ކަމެކެވެ.) ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ،ކެމަރޫނުން ރަސްމީ ފައިސާގެ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރަނީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގެ ސީއެފްއޭ ފްރެންކް އެވެ. ނަމަވެސް،ރާއްޖޭގެ ފައިސާގެ ޙާލަތަކީ، ޤައުމުގެ އަގާއި، އިޤްތިޞާދީ ހަމަޖެހުމާއި، އަދި ޖުމްލަ މާލީ ސިއްޙަތަށް އަސަރު ފޯރުވާފާނެ އެކިއެކި އެތެރޭގެ އަދި ބޭރުގެ ކަންތައްތަކެވެ.
އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް
ކެމަރޫންގެ ރަސްމީ ފައިސާއަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ސީއެފްއޭ ފްރެންކް (އެކްސްއޭއެފް) ކަމަށާއި، މިއީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން އިކޮނޮމިކް އެންޑް މަނިޓަރީ ކޮމިއުނިޓީގެ އެހެން ގައުމުތަކުން ވެސް ބޭނުންކުރާ ފައިސާ ކަމަށެވެ. ސީއެފްއޭ ފްރެންކާއި އަޅާބަލާއިރު ބޮޑެތި ފައިސާތަކުގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓް ވަގުތު ފާއިތުވަމުންދާ ވަރަކަށް ތަފާތުވެދާނެ ކަމަށާއި އެހެންކަމުން އެންމެ ޞައްޙަ މައުލޫމާތު ހޯދުމަށް އިތުބާރު ހުރި މަސްދަރަކުން ޗެކް ކުރުމަކީ އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތެވެ. ނަމަވެސް ސެޕްޓެމްބަރ 2021 ގެ ނިޔަލަށް ރިފަރެންސް ކުރުމަށްޓަކައި ގާތްގަނޑަކަށް އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓްތަކެއް ތިރީގައި މިވަނީއެވެ. - ޔޫއެސްޑީ (އެމެރިކާ ޑޮލަރު) އިން އެކްސްއޭއެފް: 1 ޔޫއެސްޑީ ≈ 540 އެކްސްއޭއެފް - ޔޫރޯ (ޔޫރޯ) އިން އެކްސްއޭއެފް: 1 ޔޫރޯ ≈ 640 އެކްސްއޭއެފް - ޖީބީޕީ (ބްރިޓިޝް ޕައުންޑް ސްޓަރލިންގ) އިން އެކްސްއޭއެފް: 1 ޖީބީޕީ ≈ 730 އެކްސްއޭއެފް - ކެނެޑާ (ކެނެޑާ ޑޮލަރު) އިން އެކްސްއޭއެފް: 1 ކެނެޑާ ≈ 420 އެކްސްއޭއެފް - އޯޑަރ (އޮސްޓްރޭލިއަން ޑޮލަރު) އިން އެކްސްއޭއެފް: 1 އޯޑަރ ≈ 390 އެކްސްއޭއެފް މި އަދަދުތަކަކީ ހަމައެކަނި އަންދާޒާތަކެއް ކަމަށާއި މިހާރުގެ އެކްސްޗޭންޖް ރޭޓްތައް ނުފެނިދާނެ ކަމަށް ފާހަގަކުރަމެވެ. އަބަދުވެސް ރަނގަޅުވާނީ ޒަމާނީ އަދި ސީދާ މައުލޫމާތު ހޯދުމަށް އިތުބާރު ހުރި މަސްދަރަކުން ނުވަތަ މާލީ އިދާރާއަކުން ހޯދުމެވެ.
މުހިންމު ބަންދު ދުވަސްތަކެވެ
ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ގައުމެއް ކަމަށްވާ ކެމަރޫންގައި މުޅި އަހަރު ދުވަހު ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބައެއް ބަންދު ދުވަސްތައް ފާހަގަކުރެ އެވެ. މި ފެސްޓިވަލްތަކަކީ ރާއްޖޭގެ ސަގާފީ އައިޑެންޓިޓީގައި މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ އަދި އެގައުމުގެ މުއްސަނދި ސަގާފަތާއި ތަފާތުކަން ދައްކުވައިދޭ ފެސްޓިވަލްތަކެކެވެ. ކެމަރޫންގައި ބާއްވާ އެންމެ މުހިންމު އެއް ފެސްޓިވަލަކީ ކޮންމެ އަހަރެއްގެ މެއި މަހުގެ 20 ވަނަ ދުވަހު ފާހަގަކުރާ ގައުމީ ދުވަހެވެ. އެއީ ފްރެންޗް ބަހުން ވާހަކަ ދައްކާ ކެމަރޫން އާއި އިނގިރޭސި ބަހުން ވާހަކަ ދައްކާ އިނގިރޭސި ދެކުނު ކެމަރޫން އެއްބައިވަންތަކޮށް އެއްބައިވަންތަ ގައުމެއް އުފެއްދި އަހަރީ ދުވަހެވެ. މިދުވަހު ރައްޔިތުން އެމީހުންގެ ޤައުމީ އެއްބައިވަންތަކަން ފާހަގަކުރުމުގެ ގޮތުން ޕެރޭޑްތަކާއި ސަގާފީ ނެށުންތަކާއި މިއުޒިކް ޕާފޯމަންސްތަކާއި ސަގާފީ މައުރަޒުތަކުގައި ބައިވެރިވެއެވެ. ފާހަގަކޮށްލެވޭ އަނެއް ބަންދަކީ ފެބްރުއަރީ މަހުގެ 11 ވަނަ ދުވަހު ޒުވާނުންގެ ދުވަހެވެ. މި ދުވަހަކީ މުސްތަޤްބަލުގެ ލީޑަރުންގެ ގޮތުގައި ޒުވާނުންގެ މުހިންމުކަން ދެނެގަނެ، މުޖުތަމަޢުގެ ތަރައްޤީއަށް ޒުވާނުންގެ ޚިދުމަތްތަކަށް ޝަރަފުވެރިކަން ދިނުމެވެ. ވިޔަފާރިވެރިކަމަށް އަމާޒުކޮށްގެން ބާއްވާ ކޮންފަރެންސްތަކާއި ހުނަރު ބިނާކުރުމުގެ ވޯކްޝޮޕްތައް ފަދަ އިޖުތިމާއީ މައްސަލަތަކުގައި ޒުވާނުން ބާރުވެރިކޮށް ބައިވެރިވުމަށް ހިތްވަރު ދިނުމަށް މުޅި ގައުމުގައި އެކި ހަރަކާތްތައް އިންތިޒާމް ކުރެ އެވެ. ންގްއޯން ފެސްޓިވަލަކީ ކެމަރޫންގެ ބޮޑު އާބާދީއެއް ހިމެނޭ ބަމޫން މީހުން ފާހަގަކުރާ ފެސްޓިވަލެކެވެ. މި ފެސްޓިވަލް ބާއްވަނީ އަހަރަކު އެއްފަހަރު ދަނޑުވެރިކަމުގެ ވަގުތުތަކުގައި (މާޗް އާއި އޭޕްރީލް މަހާއި ދެމެދު) ގިނަ ދަނޑުވެރިކަމުގެ މޫސުމަކަށް ޝުކުރު އަދާކުރުމުގެ ރަސްމިއްޔާތެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އެއީ ސަގާފީ ހެދުމާއެކު ކުލަގަދަ ޖަލްސާތަކާއި، ބެރު ޖެހުމާއެކު ދިރުމެއް ހުރި މިއުޒިކް ޕާފޯމަންސްތަކާއި، ޖީލުތަކެއްގެ ތެރެއިން ފޯރާފައިވާ ގަދީމީ ސަގާފަތްތައް ދައްކުވައިދޭ ނެށުމުގެ ރަސްމިއްޔާތުތަކެވެ. ކްރިސްމަސް އަކީ މުޅި ކެމަރޫންގައި ކްރިސްޓިއަނުންގެ އާބާދީ ބޮޑުކަމުން އާންމުކޮށް ފާހަގަކުރާ އަނެއް ފެސްޓިވަލެކެވެ. އީސާގެފާނުގެ އުފަންދުވަހުގެ ހަނދާނުގައި މީހުން ޗާޗުގެ ޚިދުމަތްތަކުގައި ބައިވެރިވެ، އޭގެ ފަހުން އާއިލާއާއި ރައްޓެހިންނާއެކު ޖާފަތްތައް ބާއްވައެވެ. ޑައުލާ އާއި ޔައުންޑޭ ފަދަ ސިޓީތަކުގެ އެކި ތަންތަނުގައި ފަޔަރވޯކްސް ޑިސްޕްލޭ ފެނިގެންދެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން، ކްރިބީ ގޮނޑުދޮށްތަކުގެ ރާޅުތަކުގައި ރާޅާއެޅުމުގެ މުބާރާތްތައް އެފްރިކާގެ އެކި ހިސާބުތަކުން ރާޅާއެޅުމަށް ލޯބިކުރާ މީހުން ޝައުގުވެރިވެއެވެ. ފަތުރުވެރިންނަށް ވެސް އެއްގޮތެވެ. މިއީ ކެމަރޫންގައި ފާހަގަކުރާ މުހިންމު ބަންދު ދުވަސްތަކުގެ ބައެއް މިސާލުތަކެވެ. ކޮންމެ ފެސްޓިވަލަކުން ވެސް ކެމަރޫންގެ މުޖުތަމައަށް ދިރުމެއް ގެނެސްދޭއިރު، އެމީހުންގެ ސަގާފަތާއި ތަރިކަ ބެލެހެއްޓުމުގެ ފުރުސަތު ލިބެ އެވެ.
ޚާރިޖީ ވިޔަފާރީގެ ޙާލަތު
އެފްރިކާގެ ހުޅަނގު މެދުތެރޭގައި އޮންނަ ކެމަރޫނަކީ ވިޔަފާރިއަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ބަރޯސާވެފައިވާ ތަފާތު އިގްތިސާދެއް އޮންނަ ގައުމެކެވެ. ދިވެހިރާއްޖެއަކީ މުއްސަނދި ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތަކާއި ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތަކުގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު ޤައުމެކެވެ. ކެމަރޫނުން އެންމެ ގިނައިން އެކްސްޕޯޓްކުރާ ތަކެތީގެ ތެރޭގައި ޕެޓްރޯލިއަމް އާއި ޕެޓްރޯލިއަމް ޕްރޮޑަކްޓްސް، ކޮކޯ ބިސް، ކޮފީ، ލަކުޑި ޕްރޮޑަކްޓްސް، އަދި އެލްމިނިއަމް ހިމެނެ އެވެ. ރާއްޖޭގެ އެކްސްޕޯޓް އާމްދަނީގެ ބޮޑު ބައެއް ހިއްސާކުރަނީ ޕެޓްރޯލިއަމް އިންނެވެ. ކެމަރޫނަކީ ކޮކޯ ބިސް އުފައްދާ މުހިއްމު ގައުމެއް ކަމަށާއި ދުނިޔޭގެ އެންމެ މޮޅު ދިހަ އެކްސްޕޯޓަރުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ގައުމެކެވެ. ކޮފީ އުފެއްދުމަކީ ވެސް ރާއްޖޭގެ އެކްސްޕޯޓް އާމްދަނީއަށް ބޮޑު އެއްބާރުލުމެއް ލިބޭ ކަމެކެވެ. ޕްރައިމަރީ މުދަލުގެ އިތުރުން ކެމަރޫނުން އެކްސްޕޯޓް ކުރަނީ ޓެކްސްޓައިލްސް އާއި ހެދުން، ރަބަރު އުފެއްދުންތަކާއި، ކެމިކަލްތަކާއި، މެޝިނަރީ ފަދަ ތަފާތު އުފެއްދުންތެރި މުދާތަކެވެ. މި ސިނާއަތްތަކަށް އެހީތެރިވެދީފައިވަނީ ވެލިއު އެޑިޝަން އަދި ޑައިވަރސިފިކޭޝަން ޕްރޮމޯޓް ކުރުމަށް ސަރުކާރުން ފޯރުކޮށްދޭ އިންވެސްޓްމަންޓް އިންސެންޓިވްތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. ކެމަރޫންގެ ވިޔަފާރީގެ ބޮޑެތި ބައިވެރިންނަކީ ފްރާންސް، އިޓަލީ، ބެލްޖިއަމް ފަދަ ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަންގެ ގައުމުތަކެވެ؛ ނައިޖީރިއާ ފަދަ އަވަށްޓެރި އެފްރިކާ ގައުމުތައް؛ ހަމައެހެންމެ ޗައިނާއާއި އެމެރިކާއެވެ. އޭގެ ގިނަ އެކްސްޕޯޓްތައް އަމާޒުކޮށްފައިވަނީ މި މަންޒިލްތަކަށެވެ. އިމްޕޯޓް ފަރާތުން ކެމަރޫނުން ދުނިޔޭގެ އެކި ޤައުމުތަކުން މެޝިނަރީއާއި އިކުއިޕްމަންޓް، އުޅަނދު، ކާބޯތަކެތި (ރައިސް ހިމެނޭގޮތަށް)، ބޭސް، ރިފައިންޑް ޕެޓްރޯލިއަމް ޕްރޮޑަކްޓްސް ފަދަ ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި މުދާ އެތެރެކުރެއެވެ. އެފްރިކާގެ ގައުމުތަކާއެކު ވިޔަފާރީގެ ގުޅުން ބަދަހިކޮށްފައިވަނީ އިކޮނޮމިކް ކޮމިއުނިޓީ އޮފް ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ސްޓޭޓްސް (އީސީސީއޭއެސް) އާއި ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން އިކޮނޮމިކް ޔޫނިއަން (ސީއޭއީޔޫ) ފަދަ ސަރަހައްދީ އިންޓަގްރޭޝަންގެ މަސައްކަތްތަކުގެ ތެރެއިންނެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި އިންޓްރާ ރީޖަނަލް ޓްރޭޑް ކުރިއަރާފައިވެއެވެ. ޕްރައިމަރީ ކޮމޮޑިޓީސް އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުން ބޭރުގައި އުފެއްދުންތެރި ސިނާއަތްތަކަށް ޑައިވަރސިފައި ކުރުމުގެ މަސައްކަތްތަކާއި އެފްރިކާގެ އެހެން ގައުމުތަކާ އިންޓަގްރޭޝަންގެ މަސައްކަތްތައް ފަދަ ހެޔޮ ކަންތައްތަކެއް ކެމަރޫންގެ ވިޔަފާރީގެ ދާއިރާގައި ހުރި ނަމަވެސް – ހައްލުކުރަންޖެހޭ ގޮންޖެހުންތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. މި ގޮންޖެހުންތަކުގެ ތެރޭގައި ރާއްޖޭގެ ތެރޭގައި މުދާ ރަނގަޅަށް ގެންދިއުމަށް ހުރަސްއެޅޭ އެކަށީގެންވާ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރެއް ނެތުން؛ ވިޔަފާރިވެރިންނަށް ކޮމްޕްލެކްސް އިދާރީ އުސޫލުތައް؛ ބޯޑަރު ހުރަސްކޮށް ހިންގާ ހަރަކާތްތަކަށް އަސަރުކުރާ ބައެއް ސަރަހައްދުތަކުގައި ސިޔާސީ ނުތަނަވަސްކަން؛ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރީގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ކުދި ވިޔަފާރިތަކަށް ފައިނޭންސް ލިމިޓް ކުރެވިފައިވުން. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު ނަމަވެސް ̧ ވިޔަފާރީގެ މާހައުލު ރަނގަޅު ކުރުމަށް އަމާޒުކޮށްގެން ސިޔާސަތުތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ސަރުކާރުގެ ދެ ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުން ކުރަމުންދާ މަސައްކަތްތަކާއެކު ސަރަހައްދީ އެއްބާރުލުމުގެ އިސްނެގުމާއެކު - ކެމަރޫނަށް ވިޔަފާރި އިތުރަށް ކުރިއެރުވުމާއި ދުނިޔޭގެ އިގްތިސާދުގައި ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި ބައިވެރިވުމުގެ ފުރުސަތު އެބައޮތެވެ.
މާކެޓް ޑިވެލޮޕްމަންޓް ޕޮޓެންޝަލް
މެދުތެރޭ އެފްރިކާގައި އޮންނަ ކެމަރޫނަކީ ބޭރުގެ ވިޔަފާރީގެ މާކެޓް ތަރައްގީ ކުރުމަށް އުއްމީދީ ފުރުސަތުތަކެއް އޮތް ގައުމެކެވެ. ތެލާއި، ލަކުޑިއާއި، މަޢުދަންތަކާއި، ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ގިނަ އަދަދެއްގެ ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތައް އެޤައުމުން ފަޚުރުވެރިވެއެވެ. މި މުއްސަނދި ވަސީލަތްތަކުގެ އަސާސަކީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ވިޔަފާރިއާއި އިންވެސްޓްމަންޓަށް ފުދޭވަރުގެ ފުރުޞަތުތަކެއް ލިބިގެންދާ ތަނެކެވެ. ފުރަތަމަ ކަމަކަށް ކެމަރޫނަކީ އިކޮނޮމިކް ކޮމިއުނިޓީ އޮފް ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ސްޓޭޓްސް (އީސީސީއޭއެސް)، ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން އިކޮނޮމިކް އެންޑް މަނިޓަރީ ކޮމިއުނިޓީ (ސީއެމްއޭސީ)، އަދި އެފްރިކަން ޔޫނިއަން (އޭޔޫ) ފަދަ އެކި ސަރަހައްދީ އިގްތިސާދީ ބްލޮކްތަކުގެ މެމްބަރެކެވެ. މި މެމްބަޝިޕްތަކުގެ ސަބަބުން ކެމަރޫނަށް ސަރަހައްދީ މާކެޓްތަކާއި އެފްރިކާގެ ތެރޭގައި އިސްތިސްނާ ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތައް ގާއިމްކުރެވޭނެ އެވެ. ދެވަނަ ކަމަކީ، ގަލްފް އޮފް ގިނީގައި އެގައުމުގެ ސްޓްރެޓެޖިކް ލޮކޭޝަނަކީ، ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގެ ބިން ހިއްކާފައިވާ ގައުމުތަކަށް ވަދެވޭނެ ދޮރެއްގެ ގޮތުގައި ހިދުމަތް ކުރެވޭނެ ގޮތް ހެދުމެވެ. ޗޭޑް އަދި ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކް ފަދަ އަވަށްޓެރި ގައުމުތަކަށް މުދާ ވަންނަ ނުވަތަ ނުކުންނަ މުހިންމު ޓްރާންސިޓް ޕޮއިންޓެއްގެ ގޮތުގައި ކެމަރޫނަށް ޓްރާންސްޝިޕްމަންޓް ހަބެއްގެ ގޮތުގައި އޮތް މަގާމުން ފައިދާ ލިބެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ކެމަރޫން ސަރުކާރުން ވަނީ އެގައުމުގެ ތެރޭގައި އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ކަނެކްޓިވިޓީ ރަނގަޅު ކުރުމަށް މަސައްކަތްތަކެއް ކޮށްފައެވެ. މަގުތަކާއި ރޭލު ފަދަ ދަތުރުފަތުރުގެ ނެޓްވޯކްތައް ތަރައްގީ ކުރުމަކީ އެކި ސަރަހައްދުތަކަށް ވަދެވޭނެ ގޮތް އިތުރުކޮށްދޭ ކަމެކެވެ. މި އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ކުރިއެރުމަކީ ކެމަރޫންގެ އަމިއްލަ ބޯޑަރުތަކުގެ ތެރޭގައި ވިޔަފާރި ކުރުމަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ ކަމެއް ކަމަށާއި، އެމީހުންގެ އޮޕަރޭޝަންތަކަށް ވަރުގަދަ ލޮޖިސްޓިކްސް ހޯދާ ބޭރުގެ އިންވެސްޓަރުން ވެސް ޝައުގުވެރިވާ ކަމެކެވެ. މީގެ އިތުރުން ދަނޑުވެރިކަން ފަދަ ދާއިރާތަކުން ކެމަރޫނުގައި ބޭރުގެ މާކެޓް ތަރައްގީ ކުރުމަށް ބޮޑެތި ފުރުސަތުތަކެއް ލިބެ އެވެ. ކޮކޯ ބިސް، ކޮފީ ބިސް، ދޮންކެޔޮ، ރަބަރު ގަސް، އަދި ޕާމް އޮއިލް ފަދަ ބާވަތްތައް އިންދުމަށް އެކަށީގެންވާ މޫސުމީ ހާލަތެއް ރާއްޖޭގައި އެބައޮތެވެ. މީގެ އިތުރުން، ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި އޯގަނައިޒް އުފެއްދުންތަކަށް އޮތް ޑިމާންޑް ބޮޑުވުމަކީ، ދަނޑުވެރިކަމުގެ މި ބާރުގަދަ ކުންފުނިން އޯގަނައިޒް އުފެއްދުންތައް އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ މަގުތައް ހުޅުވިދާނެ ކަމެކެވެ. ނަމަވެސް ސިޔާސީ ނުތަނަވަސްކަން، ދެމިއޮތް ކޮރަޕްޝަން، އަދި އެކަށީގެންވާ މުއައްސަސާތަކުގެ އޮނިގަނޑުތައް ފަދަ ގޮންޖެހުންތައް އަދިވެސް އެބަހުރިކަން ފާހަގަކުރުން މުހިންމެވެ strengthening,and anti-corruption measures.މިފަދަ އިސްނެގުމަކީ ކެމަރޫންގައި ވިޔަފާރި ކުރުމާ ގުޅިފައިވާ ނުރައްކާތައް ކުޑަކުރެވޭނެ ކަމެއް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ، ކެމަރޫނަކީ ޚާރިޖީ ވިޔަފާރީގެ މާކެޓް ތަރައްޤީކުރުމަށް ބޮޑު ފުރުޞަތުތަކެއް ލިބިފައިވާ ޤައުމެކެވެ ގޮންޖެހުންތަކާއި އިންވެސްޓްމަންޓާއި މާކެޓް ކުރިއެރުމަށް ފަހި މާހައުލެއް ގާއިމްކުރުން.
ބާޒާރުގައި ހޫނު ވިއްކާ އުފެއްދުންތަކެވެ
ކެމަރޫންގެ އެކްސްޕޯޓް މާކެޓަށް ޕްރޮޑަކްޓް ސެލެކްޓް ކުރުމަށް ވިސްނާއިރު، ޑިމާންޑް ބޮޑު އަދި ރަނގަޅަށް ވިއްކާ ތަކެއްޗަށް ފޯކަސް ކުރުން މުހިންމެވެ. މިއީ ނިންމުންތައް ނިންމުމުގެ ޕްރޮސެސްއަށް މަގުދައްކައިދޭނެ ބައެއް އިރުޝާދުތަކެވެ. 1. މާކެޓް ދިރާސާކުރުން: މަޝްހޫރު އުފެއްދުންތަކުގެ ކެޓަގަރީތަކާއި ޓްރެންޑްތައް ދެނެގަތުމަށްޓަކައި ކެމަރޫންގެ މާކެޓާ ބެހޭ ގޮތުން ފުރިހަމަ ދިރާސާތަކެއް ކުރުން. ޑިމާންޑް ބޮޑުވަމުން އަންނަ ނުވަތަ ލޯކަލް އާބާދީއަށް ޚާއްޞަ ވަކި ބޭނުންތަކާއި އިސްކަންދޭ އުފެއްދުންތައް ހޯދާށެވެ. 2. ލޯކަލް ވާދަވެރިކަން ވަޒަންކުރުން: ކެމަރޫންގެ ވިޔަފާރީގެ ސިނާޢަތުގައި މިހާރު އޮތް ވާދަވެރިކަން ތަޙުލީލުކުރުން. ލިމިޓެޑް އޮފާރިންގްސް ނުވަތަ ސަބްޕާ ކޮލިޓީ ހުންނަ ޕްރޮޑަކްޓްތައް ދެނެގަތުން، މިއީ މާކެޓްގައި ހުރި ހުސްކަންތައްތައް ފުއްދުމަށް ތިމާގެ ބްރޭންޑަށް ފުރުސަތު ލިބިގެންދާނެ ކަމެކެވެ. 3. ސަގާފީ ގޮތުން އެކަށީގެންވާ ކަމަށް ބެލުން: ކެމަރޫނަށް އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް އުފެއްދުންތައް ހޮވުމުގައި ސަގާފީ ނާޒުކުކަމާއި ތަފާތުތަކަށް ސަމާލުކަން ދިނުން. ތިބާ ހޮވާ ތަކެތި ލޯކަލް އާދަކާދަތަކާއި، ސަގާފަތްތަކާއި، ދީނީ ޢަޤީދާތަކާއި، ދިރިއުޅުމުގެ ވައްޓަފާޅިއަށް އިސްކަންދޭ ކަންކަމާ އެއްގޮތްވާކަން ކަށަވަރުކުރުން. 4. ބޭނުންވާ ކަންކަމަށް ސަމާލުކަން ދިނުން: ކާބޯތަކެތީގެ އުފެއްދުންތައް (ރައިސް، ހަނޑުލުގެ ފުށް ހިމެނޭ)، ފާޚާނާ ސާމާނު (ސައިބޯނި، ދަތްއުނގުޅާ އެއްޗެހި)، ހެދުން އެޅުމަށް ބޭނުންވާ ތަކެތި (ޓީޝާޓް، ޖީންސް)، އަދި ގޭތެރޭގެ ސާމާނު (ކެއްކުމަށް ބޭނުންކުރާ ސާމާނު) ފަދަ އަސާސީ ތަކެތި ގިނަ ފަހަރަށް ޑިމާންޑް އެއްގޮތަކަށް ހުރެއެވެ އިގްތިސާދީ އުފުލުންތަކެވެ. 5. ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތަކުގެ ފައިދާ ހޯދުން: ކެމަރޫނަކީ ލަކުޑި، ކޮފީ ބިސް، ކޮކޯ ބިސް، ޕާމް އޮއިލް ފަދަ ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތަކުން މުއްސަނދި ގައުމެއް – އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ ކުރިން އަގު އިތުރުކުރުމަށްޓަކައި މި މުދަލުގެ ޕްރޮސެސްޑް ނުވަތަ ސެމީ ޕްރޮސެސްޑް ފޯމްތައް އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ވިސްނާށެވެ. 6.ލޯކަލް އިންޕުޓްސް ބޭނުންކުރުން: ދިވެހި ބާޒާރަށް ވަކިން އަމާޒުކޮށްގެން އާ އުފެއްދުންތައް ފަރުމާކުރުމުގައި ނުވަތަ އުފެއްދުމުގައި ލޯކަލް ސޯސްޑް މެޓީރިއަލްސް ބޭނުންކުރުމަށް ނުވަތަ ކެމަރޫންގެ ސަޕްލައިއަރުންނާ ޕާޓްނަރޝިޕް ހަދަން ވިސްނުން؛ މިއީ ގަންނަ ފަރާތްތަކަށް އެކަށީގެންވާ ގޮތްތައް ތައްޔާރުކުރުމުގެ އިތުރުން އިގްތިސާދީ އެއްބާރުލުން އުފެއްދުމަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ ކަމެކެވެ. 7.ލޯކަލް މީހުންގެ ފަރާތުން ފީޑްބެކް ހޯދުން: ސާރވޭ ނުވަތަ ފޯކަސް ގްރޫޕް މެދުވެރިކޮށް ޕޮޓެންޝަލް ކަސްޓަމަރުންނާ ގުޅިގެން އެމީހުންގެ ގަތުމުގެ އާދަތަކާއި އިސްކަންދޭ ކަންކަމުގެ ވިސްނުން ހޯދުން- މި ފީޑްބެކް އިން ހޫނު ވިއްކާ ތަކެތި ހޮވުމުގައި ނިންމުންތައް ނިންމުމުގެ ޕްރޮސެސްއަށް މައުލޫމާތު ލިބިދާނެއެވެ. 8.ދެމެހެއްޓެނިވި ސިނާޢަތްތަކަށް ތާއީދުކުރުން: ދެމެހެއް ދެމެހެއްޓެނިވި އަދި ތިމާވެށްޓަށް ސަމާލުކަންދޭ ގޮތްތައް. . މި ޕޮއިންޓްތަކަކީ އާންމު ގައިޑްލައިންތަކެއްކަން ހަނދާން ކުރާށެވެ، އަދި ވަކި އުފެއްދުންތަކެއްގެ ކާމިޔާބީ ތަފާތުވެދާނެ ކޮލިޓީ، އަގު ކަނޑައެޅުމުގެ ސްޓްރެޓެޖީ، މާކެޓިންގ މަސައްކަތާއި، ހޮވާ ޑިސްޓްރިބިއުޝަން ޗެނަލްތައް ފަދަ އެކި ކަންކަމަށެވެ ބޭރު ވިޔަފާރީގެ ސިނާއަތުގައި ދަތުރުކުރާއިރު ބަދަލުވަމުންދާ ޑިމާންޑްތަކަށް.
ކަސްޓަމަރުންގެ ސިފަތަކާއި ތަބޫކު
ރަސްމީކޮށް ރިޕަބްލިކް އޮފް ކެމަރޫންގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ކެމަރޫނަކީ މެދުތެރޭ އެފްރިކާގައި އޮންނަ ގައުމެކެވެ. އެއީ ކަސްޓަމަރުންގެ ތަފާތު ސިފަތަކަށް ބާރުފޯރުވާ ތަފާތު ސަގާފީ އަދި ނަސްލީ ގްރޫޕްތަކުގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު ތަނެކެވެ. ކެމަރޫންގެ ކަސްޓަމަރުންގެ މުހިންމު އެއް ސިފައަކީ ޕާސަނަލައިޒްޑް އިންޓަރެކްޝަންތަކަށް އިސްކަންދިނުމެވެ. ވިޔަފާރީގެ މުއާމަލާތްތައް ކުރުމުގެ ކުރިން ގުޅުންތައް ބިނާކުރުމާއި އިތުބާރު ގާއިމްކުރުމަކީ ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ކަމެކެވެ. ކެމަރޫންގެ ރައްޔިތުން ފޭސް ޓު ފޭސް ބައްދަލުވުންތަކަށް އަގުދޭއިރު، ގިނަ ފަހަރަށް އެއްވެސް ޑީލެއް ހެދުމުގެ ކުރިން އެމީހުންގެ ޕޮޓެންޝަލް ބިޒްނަސް ޕާޓްނަރުން ދަންނަން ވަގުތު ނަގަ އެވެ. ކެމަރޫންގައި ކަސްޓަމަރުންގެ އަނެއް މުހިންމު ސިފައަކީ މުއާމަލާތްކުރުމާއި މުއާމަލާތް ކުރުމަށް ޝައުގުވެރިވުމެވެ. ކަސްޓަމަރުން އުންމީދު ކުރަނީ ވެންޑަރުން އަގު ކަނޑައެޅުމުގައި ފްލެކްސިބަލް ވާނެ ކަމަށާއި ހާއްސަކޮށް ފަސޭހައިން ނުލިބޭ މުދަލެއް ނުވަތަ ހިދުމަތްތަކާ ބެހޭ ގޮތުން ވާހަކަ ދައްކާއިރު ވެންޑަރުން ފްލެކްސިބަލް ވާނެ ކަމަށެވެ. އަގުތަކާ މެދު ހެގްލް ކުރުމަކީ އާންމު ކަމެއް ކަމަށާއި، ވިޔަފާރީގެ ސަގާފަތުގެ މި ފަރާތަށް ވިއްކާ މީހުން ތައްޔާރުވާން ޖެހޭ ކަމަށެވެ. މީގެ އިތުރުން ކެމަރޫންގެ ކަސްޓަމަރުން އަގުވަޒަންކުރާ ރަނގަޅު ފެންވަރުގެ އުފެއްދުންތަކުގެ އަގުވަޒަން ކުރެއެވެ. އާންމުކޮށް އެމީހުން އިސްކަންދެނީ ހަމައެކަނި އަގަށްވުރެ ދިގުދެމިގެންދާ ކަމާއި އިތުބާރު ކުރެވޭ ގޮތަށެވެ. މަތީ ފެންވަރުގެ އުފެއްދުންތައް ނުވަތަ ހިދުމަތްތައް ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ފޯކަސްކުރާ ވިޔަފާރިތަކަށް ކަސްޓަމަރުންގެ އިތުބާރާއި ވަފާތެރިކަން ހޯދުމުގައި ފައިދާއެއް ލިބިދާނެ އެވެ. ނަމަވެސް ކެމަރޫނުގައި ކަސްޓަމަރުންނާ މުއާމަލާތް ކުރާއިރު ވިޔަފާރިތަކުން ދުރުހެލިވާންޖެހޭ ވަކި ތަބޫކު މައުޟޫއުތަކެއް ނުވަތަ ސުލޫކުތަކެއް ވެސް އެބަހުއްޓެވެ. 1. ދީން: ކަސްޓަމަރު އަމިއްލައަށް އިސްނަގައިގެން ނޫނީ ދީނީ ނާޒުކު މައުޟޫއުތަކާ ބެހޭގޮތުން މަޝްވަރާ ނުކުރުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ. ކެމަރޫންގެ ގިނަ ބަޔަކަށް ދީނަކީ ވަރަށް ބޮޑު މުހިންމުކަމެއް ކަމުން އެމީހުންގެ ޢަޤީދާތަކަށް އިޙްތިރާމް ކުރުމަކީ ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ކަމެކެވެ. 2. ސިޔާސީ ކަންތައްތައް: ދީނާ އެއްގޮތަށް ސިޔާސީ ކަންކަމަކީ ވެސް އާބާދީގެ ތެރޭގައި ތަފާތު ފިކުރުތަކެއް ހުރުމުން ނާޒުކު މައުޟޫއަކަށް ވެދާނެ އެވެ. ކަސްޓަމަރު ވަކިން އެދިގެން ނޫނީ ސިޔާސީ މަޝްވަރާތަކުގައި ބައިވެރިވުމުން ނުވަތަ ސިޔާސީ ކަންކަމުގައި އަމިއްލަ ޚިޔާލު ފާޅުކުރުމުން ދުރުހެލިވުން. 3.އިޙްތިރާމްގެ ބަސް: ކަސްޓަމަރުންނާ މުޚާޠަބުކުރާއިރު ނުވަތަ ވިޔަފާރީގެ ހަރަކާތްތައް ހިންގާއިރު އިޙްތިރާމްގެ ބަސް ބޭނުންކުރުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. ފަރުދުންގެ ނަސްލަށް ނުވަތަ ފަސްގަނޑަށް ބަލައިގެން ފަރުދުންނާ މެދު ފުރައްސާރަކުރާ ލަފުޒުތައް ނުވަތަ ރުޅިވެރި ބަސްތައް ބޭނުންކުރުމުން ދުރުހެލިވުން. 4.ވަގުތު ބެލެހެއްޓުން: ކެމަރޫންގެ ތެރޭގައި ސަރަޙައްދުން އަނެއް ސަރަޙައްދަށް ގަޑިއަށް އަމަލުކުރުން ތަފާތުވެދާނެ ނަމަވެސް، ޝެޑިއުލް ކުރެވިފައިވާ ބައްދަލުވުންތަކުގައި ނުވަތަ އެޕޮއިންޓްމަންޓްތަކުގައި ދުރުހެލި ނުވެވޭނެ ލަސްތަކެއް ދިމާވެއްޖެނަމަ އެކަށީގެންވާ ނޮޓިފިކޭޝަނެއް ނުވަތަ މަޢާފަށް އެދުމެއް ނެތި ކަސްޓަމަރުން މަޑުނުކުރުން އާންމުކޮށް ރަނގަޅެވެ. މި ކަސްޓަމަރުންގެ ސިފަތަކަށް ހޭލުންތެރިވެ، މިދެންނެވި ތަބޫކުތަކުން ދުރުހެލިވެ، ވިޔަފާރިތަކަށް ކެމަރޫންގެ ކަސްޓަމަރުންނާ ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި ގުޅިގެން މާކެޓްގެ ތެރޭގައި ކާމިޔާބު ގުޅުންތަކެއް ގާއިމްކުރެވޭނެ އެވެ.
ކަސްޓަމްސް މެނޭޖްމަންޓް ސިސްޓަމް
ހުޅަނގު އެފްރިކާގައި އޮންނަ ކެމަރޫނުގައި ކަސްޓަމްސް މެނޭޖްމަންޓް ނިޒާމެއް ގާއިމްކޮށްފައިވެ އެވެ. ރާއްޖޭގެ ބޯޑަރު ހުރަސްކޮށް މުދަލާއި މީހުން ދަތުރުކުރުން ރެގިއުލޭޓްކޮށް ކޮންޓްރޯލް ކުރުމުގެ ޒިންމާ އެގައުމުގެ ކަސްޓަމްސް އެޑްމިނިސްޓްރޭޝަނުން ބަލަހައްޓަ އެވެ. ކެމަރޫންގައި ކަސްޓަމްސްގެ އުސޫލުތަކުގައި މުދާ އެތެރެވުމުން ނުވަތަ ނުކުންނައިރު ޑިކްލެއާ ކުރުން ހިމެނެ އެވެ. ދަތުރުވެރިން ގެންގުޅޭ އެއްވެސް އެއްޗެއް، އަމިއްލަ ތަކެއްޗާއި ވިޔަފާރި މުދާ ހިމެނޭ ގޮތަށް ވަކި ލިމިޓްތަކަށް ވުރެ އިތުރުވާކަން އިއުލާން ކުރަން ޖެހެ އެވެ. ފާހަގަކުރުން މުހިންމީ ހަތިޔާރު، މަސްތުވާތަކެތި، ވަގު ފައިސާ، ނެތިގެންދާ ބާވަތްތަކުގެ އުފެއްދުންތައް، ނުވަތަ ޕޯންގްރަފިކް މެޓީރިއަލް ފަދަ މަނާ ނުވަތަ ހަނި ތަކެތި ކަނޑައެޅިގެން މަނާ ކަމާއި، އިންސްޕެކްޝަންތަކުގެ ތެރޭގައި ފެނިއްޖެނަމަ ގާނޫނީ ނަތީޖާތަކެއް ކުރިމަތިވެދާނެ ކަމެވެ. ވައިގެ މަގުން ނުވަތަ ކަނޑުގެ މަގުން ކެމަރޫނަށް ވަންނައިރު ދަތުރުވެރިން ރާއްޖެ އައުމުން ލަގެޖް ޗެކް ކުރުމަށް ތައްޔާރުވާން ޖެހެ އެވެ. އިމިގްރޭޝަން ޗެކްޕޮއިންޓްތަކުގައި ޕާސްޕޯޓް އިންސްޕެކްޓް ކުރާނީ ވިސާ އާއި އެހެނިހެން ދަތުރުފަތުރުގެ ލިޔެކިޔުންތައް ހުރިތޯއެވެ. ތިބޭ ދުވަސްވަރު ހުރިހާ ވަގުތެއްގައިވެސް ބޭނުންވާ އައިޑެންޓިފިކޭޝަން ކާޑު ގެންގުޅުމަށް ލަފާދެއެވެ. އިމްޕޯޓްކުރާ މުދަލުގެ އަގަށް ބަލައި ކަސްޓަމްސް ޑިއުޓީއާއި ޓެކްސް ނެގޭނެއެވެ. އިމްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކުން ބަޑި ނުވަތަ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް ފަދަ ވަކި ކެޓަގަރީއެއްގެ މުދާ އެތެރެކުރުމަށް ބޭނުންވާ ހުއްދަތަކާއި ލިޔެކިޔުންތައް ލިބިފައިވާކަން ކަށަވަރުކުރަންވާނެއެވެ. މި ޝަރުތުތަކަށް އަމަލު ނުކުރުމުން މުދާ ލަސްވެދާނެ ނުވަތަ އަތުލައިގަނެވޭނެ އެވެ. ކެމަރޫނަށް ޒިޔާރަތް ކުރުމުގެ ކުރިން ފުރިހަމަ ޓްރެވަލް އިންޝުއަރެންސެއް ހޯދުމަކީ ރަނގަޅު ގޮތަކީ ކެމަރޫނަށް ތިބޭ ދުވަސްވަރު އެކްސިޑެންޓްތަކާއި ބަލިތައް ދިމާވެދާނެތީ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ލޯކަލް ޕޮލިސް ސްޓޭޝަން ނުވަތަ ހޮސްޕިޓަލް ހޮޓްލައިން ފަދަ ކުއްލި ކޮންޓެކްޓް ނަންބަރުތަކަށް އަހުލުވެރިވުން. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު، ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކުން ކެމަރޫނުގައި ކަސްޓަމްސް އެޑްމިނިސްޓްރޭޝަނުން ތަންފީޒުކުރާ ގާނޫނުތަކާއި ގަވާއިދުތަކަށް އިހުތިރާމްކޮށް، އަންނަ/ފުރުން އިމިގްރޭޝަންގެ ހުރިހާ ޝަރުތުތަކަށް އަމަލުކުރަން ޖެހެ އެވެ. އިންސްޕެކްޝަން ޕްރޮސެސްތަކުގައި އޮފިސަރުންނާ މެދު އިހުތިރާމްގެ ނަޒަރިއްޔާތެއް ދެމެހެއްޓުމަކީ ރާއްޖެއަށް އޮމާންކަމާއެކު އެތެރެވުމަށް ނުވަތަ ނުކުތުމަށް ކޮންމެހެން ބޭނުންތެރި ކަމެކެވެ.
އިމްޕޯޓް ޓެކްސްގެ ސިޔާސަތުތައް
މެދުތެރޭ އެފްރިކާގައި އޮންނަ ގައުމެއް ކަމަށްވާ ކެމަރޫންގެ ވިޔަފާރި ރެގިއުލޭޓްކޮށް އެތެރޭގެ ސިނާއަތްތައް ހިމާޔަތް ކުރުމަށް އިމްޕޯޓް ޑިއުޓީ އާއި ޓެކްސް ނެގުން ގާއިމްކޮށްފައިވެ އެވެ. ކެމަރޫންގެ އިމްޕޯޓް ޓެކްސް ޕޮލިސީ ތަފާތުވަނީ އިމްޕޯޓްކުރާ މުދަލުގެ ބާވަތަށް ބަލައިގެންނެވެ. ދަނޑުވެރިކަން ނޫން އުފެއްދުންތަކަށް އެޑް ވެލޯރެމް ޓެކްސް ނަގަނީ %10 ގެ ރޭޓުންނެވެ. މާނައަކީ ޓެކްސް ކަނޑައަޅަނީ އެތެރެކުރާ މުދަލުގެ އަގަށް ބަލައިގެންނެވެ. މީގެ އިތުރުން ޚަރަދާއި ކަސްޓަމްސް ޑިއުޓީއަށް ވެސް %19.25 ގެ ވެލިއު އެޑެޑް ޓެކްސް (ވެޓް) ނަގައެވެ. ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތަކުން ވެސް ކެމަރޫންގައި އިމްޕޯޓް ޓެކްސް ދައްކަ އެވެ. މިސާލަކަށް ދުންފަތުގެ ބާވަތްތަކުން ސިނގިރޭޓް ކަރުދާސް ކިލޯއަކަށް 5000 އެކްސްއޭއެފް (9 ޑޮލަރު) އިން ފެށިގެން ހޮޅި ދުންފަތުގެ ކިލޯއަކަށް އެކްސްއޭއެފް 6000 (11 ޑޮލަރު) އާ ހަމައަށް ވަކި ޓެކްސްތަކެއް ނަގަ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ބަނގުރަލާއި ތެޔޮ ފަދަ ވަކި މުދަލުން އެކްސައިޒް ޑިއުޓީ ނަގާފާނެއެވެ. އެކްސައިޒް ޑިއުޓީގެ ރޭޓްތައް ތަފާތުވަނީ ޕްރޮޑަކްޓް ކެޓަގަރީއަށް ބަލާފައި ކަމަށާއި އެއީ ބަރުދަނަށް ނުވަތަ ވޮލިއުމްއަށް ބަލައިގެން ކަނޑައަޅާ ރޭޓްތަކެއް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. ކެމަރޫންގެ އަމާޒަކީ މި އިމްޕޯޓް ޑިއުޓީތައް ތަންފީޒުކޮށްގެން އެތެރޭގެ އުފެއްދުންތައް ކުރިއެރުވުމެވެ. ސަރުކާރުން ބޭނުންވަނީ ބޭރުގެ އުފެއްދުންތަކާ މާބޮޑަށް ވާދަވެރިކަމުން ލޯކަލް ސިނާއަތްތައް ރައްކާތެރިކޮށް، އަމިއްލަ ބޯޑަރުގެ ތެރޭގައި އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުމަށް ހިތްވަރު ދިނުމަށެވެ. ކެމަރޫނަށް މުދާ އެތެރެކުރަން ރާވާ ވިޔަފާރިތަކުން ނުވަތަ ފަރުދުން ކަސްޓަމްސް އޮތޯރިޓީތަކާ މަޝްވަރާ ކުރުން ނުވަތަ އެމީހުންގެ އުފެއްދުންތަކުގެ ވަކި ޑިއުޓީ ރޭޓާއި ގަވާއިދުތަކާ ގުޅޭ ގޮތުން ޕްރޮފެޝަނަލް ލަފާ ހޯދުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ. މި ގަވާއިދުތަކަށް އަމަލުކުރުމަކީ ކެމަރޫންގެ މާކެޓަށް އޮމާންކަމާއެކު ވަދެވޭނެ ގޮތް ހެދުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެއް ކަމަށާއި، އޭގެ އިތުރުން އެގައުމުގެ އިގްތިސާދު ދެމެހެއްޓުމަށް ވެސް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެއް ކަމަށެވެ.
އެކްސްޕޯޓް ޓެކްސްގެ ސިޔާސަތުތައް
ކެމަރޫނަކީ މެދުތެރޭ އެފްރިކާގެ ތަފާތު އިގްތިސާދުތަކާއި ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތަކުގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު ގައުމެކެވެ. އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުން ކުރިއެރުވުމަށް އެހީއެއްގެ ގޮތުގައި ކެމަރޫނުން ވަނީ އާމްދަނީ ބެލެންސްކޮށް ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރި ރަނގަޅު ކުރުމަށް އެކްސްޕޯޓް ކޮމޮޑިޓީ ޓެކްސްގެ އެކި ސިޔާސަތުތައް ތަންފީޒުކޮށްފަ އެވެ. ކަސްޓަމްސް ކޯޕަރޭޝަން އެގްރީމަންޓާ އެއްގޮތަށް ކެމަރޫނުން އެކްސްޕޯޓް ޓެކްސް ނަގަނީ އެކްސްޕޯޓް ކުރާ މުދަލުގެ ހާރމޮނައިޒްޑް ސިސްޓަމް (އެޗްއެސް) ކޯޑްތަކަށް ބަލައިގެންނެވެ. މި ޓެކްސްތައް މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ނަގަނީ ކޮކޯ ބިސް، ކޮފީ، ދޮންކެޔޮ، ޕާމް އޮއިލް، ރަބަރު، އަދި ލަކުޑި ފަދަ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތަކުންނެވެ. ވަކި އުފެއްދުމަކަށް ބަލާފައި ރޭޓްތައް ތަފާތުވާއިރު، %5 އާއި %30 އާއި ދެމެދުގެ މިންވަރަކަށް ހުރެދާނެއެވެ. ސަރުކާރުގެ އަމާޒަކީ ރާއްޖޭގެ ތެރޭގައި ރޯ މެޓީރިއަލްސް ވެލިއު އެޑިޝަން އާއި އިންޑަސްޓްރިއަލައިޒް ކުރުމަށް ހިތްވަރު ދިނުމެވެ. މި މަޤްޞަދު ޙާޞިލުކުރުމަށްޓަކައި ލޮގްތަކާއި ރިފައިންޑް ނުކުރެވިފައިވާ މަޢުދަނީ އޯރސް ފަދަ ޕްރޮސެސް ނުކުރެވި ނުވަތަ ސެމީ ޕްރޮސެސްޑް މުދަލުން ބޮޑު އެކްސްޕޯޓް ޓެކްސްއެއް ނަގައެވެ. ނަމަވެސް މި ތަކެތި އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ ކުރިން ލޯކަލް ގޮތުން ޕްރޮސެސް ކުރާނަމަ ޓެރިފް ކުޑަ ނުވަތަ ޒީރޯ ކުރެވިދާނެ އެވެ. ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި ސަގާފީ މުދަލުން ބޭރުން ރާއްޖޭގެ އެކްސްޕޯޓް ތަފާތު ކުރުމަށް ސަމާލުކަން ދެވިފައިވެ އެވެ. ޓެކްސްޓައިލްސް، ގަމީސް، އަތްތެރި މަސައްކަތާއި، ޕްރޮސެސްޑް ފުޑް ޕްރޮޑަކްޓްސް (ދަޅު މޭވާ/ތަރުކާރީ)، ރިފައިންޑް ޕެޓްރޯލިއަމް ޕްރޮޑަކްޓްސް (ގޭސް/ޑީސަލް)، އިލެކްޓްރިކަލް އިކުއިޕްމަންޓް ކޮމްޕޯނެންޓްސް ފަދަ ސަގާފީ ނޫން އެކްސްޕޯޓްތަކަށް އިންސެންޓިވްސް ދީފައިވެ އެވެ. ކެމަރޫނުން އެހެން ގައުމުތަކާއެކު ނުވަތަ އިކޮނޮމިކް ކޮމިއުނިޓީ އޮފް ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ސްޓޭޓްސް (އީސީސީއޭއެސް)، ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން އިކޮނޮމިކް ކޮމިއުނިޓީ (ސީއެމްއޭސީ) ފަދަ ސަރަހައްދީ ބްލޮކްތަކާ އެކު ސޮއިކޮށްފައިވާ ވިޔަފާރީގެ އެއްބަސްވުންތަކުގެ ދަށުން ޓެކްސް އިސްތިސްނާ ނުވަތަ ރޭޓް ދަށްވުމުން ފައިދާ ހޯދުމަށް އެކްސްޕޯޓަރުން ކަސްޓަމްސްގެ އުސޫލުތަކަށް އަމަލުކުރަން ޖެހެ އެވެ. ކެމަރޫންގެ އެކްސްޕޯޓަރުންނަށް ޓެކްސް ޕޮލިސީތަކަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ލިބުމަކީ މުހިންމު ކަމެކެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު ކެމަރޫންގެ އެކްސްޕޯޓް ކޮމޮޑިޓީ ޓެކްސް ސިޔާސަތަކީ ގައުމީ ތަރައްގީގެ މަގުސަދުތަކަށް ވެސް ތާއީދުކުރާ ސިޔާސަތެކެވެ.
އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ބޭނުންވާ ސެޓްފިކެޓްތައް
ރަސްމީކޮށް ރިޕަބްލިކް އޮފް ކެމަރޫންގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ކެމަރޫނަކީ މެދުތެރޭ އެފްރިކާގައި އޮންނަ ގައުމެކެވެ. އެއީ މުއްސަނދި ސަގާފީ ތަރިކަތަކާއި ތަފާތު ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތަކުގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު ތަނެކެވެ. އެކްސްޕޯޓްގެ ފެންވަރާއި ރައްކާތެރިކަން ކަށަވަރުކުރުމުގެ ގޮތުން ކެމަރޫނުން ވަނީ އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓް ދިނުމުގެ ނިޒާމެއް ގާއިމްކޮށްފައެވެ. ކެމަރޫނުގައި އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓް ދިނުމުގެ ޕްރޮސެސްގެ މަގުސަދަކީ އެކްސްޕޯޓް ކުރާ މުދަލުގެ ސައްހަކަން ރެގިއުލޭޓްކޮށް ޔަގީން ކުރުމެވެ. މި ޕްރޮސެސްގައި އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކުން އަމަލުކުރަންޖެހޭ ބައެއް ފިޔަވަޅުތައް ހިމެނެއެވެ. 1. ރަޖިސްޓްރީކުރުން: އެކްސްޕޯޓަރުން ރަޖިސްޓްރީކުރަންވާނީ ސަރުކާރުގެ ކަމާބެހޭ އިދާރާތައް ކަމަށްވާ މިނިސްޓްރީ އޮފް ޓްރޭޑް ނުވަތަ ޗެމްބަރ އޮފް ކޮމާސް ފަދަ އިދާރާތަކުގައެވެ. އެމީހުންގެ ވިޔަފާރިއާއި އުފެއްދުންތަކާ ގުޅޭގޮތުން ބޭނުންވާ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭންޖެހެއެވެ. 2. ލިޔެކިޔުންތައް: އެކްސްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތަކުން އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް ބޭނުންވާ ހުރިހާ ލިޔެކިޔުންތަކެއް ތައްޔާރުކުރަންވާނެއެވެ. 3. ކޮލިޓީ ކޮންޓްރޯލް: އެކްސްޕޯޓްކުރާ މުދަލުގެ ބާވަތަށް ބަލާއިރު، ސެޓްފިކެޓް ދިނުމުގެ ކުރިން ކޮލިޓީ ކޮންޓްރޯލް ކުރުމަށް ވަކި ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅަން ޖެހިދާނެއެވެ. މިސާލަކަށް ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް ބައިނަލްއަޤްވާމީ މިންގަނޑުތަކަށް ތަބާވާތޯ ބެލުމަށްޓަކައި ކަމާބެހޭ އިދާރާތަކުން އިންސްޕެކްޓް ކުރެވިދާނެއެވެ. 4. ސެޓްފިކެޓް އެޕްރޫވަލް: ކުރަންޖެހޭ އެންމެހައި ޝަރުޠުތައް ފުރިހަމަކުރުމަށްފަހު އިންސްޕެކްޝަންތައް ކާމިޔާބުކަމާއެކު ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށްފަހު؛ އެކްސްޕޯޓަރުންނަށް ލިބޭނީ ނޭޝަނަލް ބިއުރޯ ފޯ ސްޓޭންޑަޑްސް (އެންއޯއާރު) ނުވަތަ މިނިސްޓްރީ އޮފް ކޮމާސް ފަދަ ކަމާބެހޭ އިދާރާއިން ދޫކުރާ އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓެކެވެ. 5.އެކްސްޕޯޓް ޑިކްލެރޭޝަން: އެ ޕްރޮސެސް ރަސްމީކޮށް ނިންމުމަށްޓަކައި އިލެކްޓްރޯނިކް އެކްސްޕޯޓް ޑިކްލެރޭށަން ކަސްޓަމްސް އޮތޯރިޓީތަކަށް ހުށަހަޅަންވާނެއެވެ؛ މިއީ ކަސްޓަމްސް ކޮންޓްރޯލުން އޮމާންކަމާއެކު ނިކުތުމަށް މަގުފަހިކޮށްދޭއިރު އެކްސްޕޯޓްތަކުގެ ތަފާސްހިސާބުތައް ޓްރެކް ކުރުމަށް އެހީތެރިވެދޭ ކަމެކެވެ. ކެމަރޫންގައި އެކްސްޕޯޓަރުން މި އުސޫލުތަކަށް އަމަލުކުރުމަކީ ހަމައެކަނި ރެގިއުލޭޓަރީ ވާޖިބުތައް އަދާކުރުމަށް ނޫން ކަމަށާއި ދުނިޔޭގެ ވިޔަފާރީގެ ބައިވެރިންގެ މެދުގައި އިތުބާރު އުފެއްދުމަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ. މި ސެޓްފިކެޓްގެ ސަބަބުން މާކެޓަށް ވަނުމުގެ ފުރުސަތުތައް އިތުރުވެ، ޕްރޮޑަކްޓްގެ ފެންވަރަށް ތަބާވުން ކަށަވަރުވެ، ދަށުދަރަޖައިގެ މުދަލާ ގުޅިގެން ސިއްހީ ނުރައްކާތައް ކުޑަވެގެންދެއެވެ. ޖުމްލަކޮށް ބަލާއިރު، ކެމަރޫންގެ އެކްސްޕޯޓް ސެޓްފިކެޓް ނިޒާމަކީ ގާނޫނީ ވިޔަފާރީގެ އުސޫލުތައް ކުރިއެރުވުމުގައި މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ނިޒާމެއް ކަމަށާއި، އެތެރޭގައިވެސް އަދި ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން ވެސް ކޮންސިއުމަރުންގެ މަސްލަހަތު ހިމާޔަތްކުރާ ނިޒާމެކެވެ.
ރެކޮމެންޑް ކުރެވިފައިވާ ލޮޖިސްޓިކްސް
މެދުތެރޭ އެފްރިކާގައި އޮންނަ ކެމަރޫނަކީ ތަފާތު ސިނާއަތްތަކާއި ކުރިއަރަމުން އަންނަ އިގްތިސާދެއް އޮންނަ ގައުމެކެވެ. ކެމަރޫންގައި ލޮޖިސްޓިކްސް ރެކޮމެންޑޭޝަންތަކާ ބެހޭގޮތުން ވާހަކަ ދައްކާއިރު، މިއީ ވިސްނަންޖެހޭ މުހިންމު ބައެއް ނުކުތާތަކެކެވެ. 1. ބަނދަރުތައް: ކެމަރޫންގެ މައިގަނޑު ދެ ބަނދަރު - ޑައުލާ ބަނދަރާއި ކްރިބީ ބަނދަރު ހުރެއެވެ. ޑައުއާލާ ބަނދަރަކީ މެދުތެރޭ އެފްރިކާގެ އެންމެ ބޮޑު އަދި އެންމެ ބިޒީ ބަނދަރު ކަމަށާއި، މިއީ އިމްޕޯޓް އަދި އެކްސްޕޯޓް ކުރުމަށް މުހިންމު ދޮރެއްގެ ގޮތުގައި ހިދުމަތް ކުރާ ބަނދަރެކެވެ. އެއީ ކޮންޓެއިނަރު، ބަލްކް ކާގޯ، އަދި ޕެޓްރޯލިއަމް ޕްރޮޑަކްޓްތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް އެކި ބާވަތުގެ މުދާ ޙަވާލުކުރާ ތަނެކެވެ. ކްރިބީ ބަނދަރަކީ ބޮޑެތި އުޅަނދުތަކަށް ފުން ފެނުގެ ވަސީލަތްތައް ފޯރުކޮށްދޭ އާ ބަނދަރެކެވެ. 2. މަގުމަތީގެ އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ: ކެމަރޫންގައި ޑައުލާ، ޔައުންޑޭ، ބަމެންޑާ، އަދި ބަފޫސަމް ފަދަ ބޮޑެތި ސިޓީތައް ގުޅުވައިދޭ ފުޅާ މަގުތަކުގެ ނެޓްވޯކެއް އޮވެއެވެ. ނަމަވެސް ރަށްރަށުގެ މަގުތަކުގެ ފެންވަރު ބަދަލުވެދާނެއެވެ. މި މަގުތަކުގެ ހާލަތު އެނގޭ ލޯކަލް ލޮޖިސްޓިކްސް ޕްރޮވައިޑަރުންނާ ޕާޓްނަރޝިޕް ހަދައިގެން ދަތުރުފަތުރު ރަނގަޅު ކުރުމަށް ލަފާދެއެވެ. 3. ރޭލު ދަތުރުފަތުރު: ކެމަރޫންގެ ރޭލު ނިޒާމުގެ ސަބަބުން މުޅި ރާއްޖެއަށް ބިމުގެ އެތެރެއަށް މުދާ ގެންދިއުމަށް މަގުފަހިވެއެވެ. ކެމްރޭލް ކުންފުނިން ޑައުލާ އާއި ޔައުންޑޭ ފަދަ ބޮޑެތި ސިޓީތަކުގެ މެދުގައި ރޭލު ދަތުރުތައް ހިންގަ އެވެ. 4. އެއާ ފްރެއިޓް: ވަގުތަށް ނާޒުކު ޝިޕްމަންޓް ނުވަތަ ބައިނަލްއަގްވާމީ ޑެލިވަރީތަކަށް އެއާ ފްރެއިޓްގެ ހިދުމަތް ލިބެނީ ޑައުލާ އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓާއި ޔައުންޑޭ ންސިމަލެން އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓް މެދުވެރިކޮށެވެ. 5.ޓްރޭޑް ހަބްސް: ކެމަރޫންގައި ލޮޖިސްޓިކްސް އޮޕަރޭޝަންތައް އެންމެ ރަނގަޅަށް ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށްޓަކައި، ޓާގެޓް މާކެޓް އޭރިއާއާ އެންމެ ކައިރީގައި ހުންނަ ބަނދަރުތަކާއި ނުވަތަ އިންޑަސްޓްރިއަލް ޕާކްތަކުގެ ކައިރީގައި ހުންނަ ފްރީ ޓްރޭޑް ޒޯން (އެފްޓީޒެޑް) ފަދަ ޓްރޭޑް ހަބްތައް ބޭނުންކުރުމަށް ވިސްނާށެވެ. . 7.ލޯކަލް ޕާޓްނަރޝިޕްސް: ގަވާއިދުތައް ރަނގަޅަށް ދަތުރުކުރުމުގެ ތަޖުރިބާ ލިބިފައިވާ ލޯކަލް ކަސްޓަމްސް އޭޖެންޓުން ނުވަތަ ފްރެއިޓް ފޯވާޑަރުންނާ ގުޅިގެން އިމްޕޯޓް/އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ އުސޫލުތައް ފަސޭހަވެދާނެއެވެ. 8.ލޮޖިސްޓިކްސް ޓެކްނޮލޮޖީ: ޖީޕީއެސް ޓްރެކިންގ، އިންވެންޓްރީ މެނޭޖްމަންޓް ސޮފްޓްވެއަރ، އަދި ސަޕްލައި ޗޭން ވިޒިބިލިޓީ ޓޫލްސް ފަދަ ލޮޖިސްޓިކްސް މެނޭޖްމަންޓް ސިސްޓަމްތައް ބޭނުންކުރުމަކީ ކެމަރޫންގައި ވަޒީފާގެ ރަނގަޅުކަން ވަރަށް ބޮޑަށް އިތުރުވެ، ޓްރާންސިޓް ވަގުތު ކުޑަކުރެވޭނެ ކަމެކެވެ. 9.ރިސްކްސް އެންޑް ޗެލެންޖްސް: ކެމަރޫނަށް ކުރިމަތިވަނީ ދޭތެރެ ދޭތެރެއިން ބަނދަރު ތޮއްޖެހުން، އަވަށްޓެރި ގައުމުތަކުގައި ބޯޑަރު ގަވާއިދުތައް ޔަގީން ނުވުމާއި، ސިޔާސީ ހަމަނުޖެހުންތަކުގެ ސަބަބުން މަގުމަތިވުން ފަދަ ގޮންޖެހުންތަކެވެ. ކެމަރޫންގައި އޮޕަރޭޓްކުރާއިރު މިކަންކަމަށް ރިއާޔަތްކުރުމަކީ އެފްރިކާގެ ތަފާތު މި ގައުމުގައި އޮމާން އަދި ވަރުގަދަ ލޮޖިސްޓިކްސް އޮޕަރޭޝަންތައް ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް އެހީތެރިވެދޭނެ ކަމެކެވެ.
ގަންނަ ފަރާތް ތަރައްޤީ ކުރުމަށް ޗެނަލްތައް

މުހިންމު ޓްރޭޑް ޝޯވތަކެއް

މެދުތެރޭ އެފްރިކާގައި އޮންނަ ކެމަރޫނަކީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ވިޔަފާރިއާއި ވިޔަފާރި ކުރިއެރުވުމަށް ބޮޑެތި ފުރުސަތުތަކެއް ހުޅުވާލާ ތަނެކެވެ. ބައިނަލްއަޤްވާމީ ޕްރޮކިއުމަންޓަށް އެކިއެކި މުހިންމު ޗެނަލްތަކާއި މުހިންމު ބައެއް ޓްރޭޑް ޝޯވތައް އެޤައުމުގައި އެބަހުއްޓެވެ. އެކަންކަން ތަފްސީލުކޮށް ދިރާސާކޮށްލަމާ ހިނގާށެވެ. 1. ބައިނަލްއަޤްވާމީ ޕްރޮކިއުމަންޓް ޗެނަލްތައް: އ) ބަނދަރު ޑައުލާ: މެދުތެރޭ އެފްރިކާގެ އެންމެ ބޮޑު ބަނދަރުގެ ގޮތުގައި ޑައުއާލާ އަކީ ކެމަރޫނަށް އެތެރެކުރާ މުދަލުގެ ބޮޑު ދޮރެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އެއީ ޗާޑް އަދި ސެންޓްރަލް އެފްރިކަން ރިޕަބްލިކްގެ ބިންގަނޑު ފުރިފައިވާ ގައުމުތަކަށް ވަދެވޭނެ ގޮތް ފަހިކޮށްދީ، ބައިނަލްއަގްވާމީ ޕްރޮކިއުމަންޓަށް މުހިންމު ޗެނަލެކެވެ. ބ) ޔައުންޑޭ-ންސިމަލެން އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓް: ވެރިރަށް ޔައުންޑޭގައި ހުންނަ މި އެއާޕޯޓަކީ ކެމަރޫން އެފްރިކާގެ އެހެން ހިސާބުތަކާއި އެއަށްވުރެ ދުރުގައި ގުޅުވައިދޭ މުހިންމު ހަބެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އެއީ ވައިގެ މަގުން މުދާ އުފުލުމަށް މަގުފަހިކޮށްދީ، މުދާ އަވަހަށް އަދި ރަނގަޅަށް އެތެރެކުރެވޭނެ ގޮތް ހެދުމެވެ. ގ) އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމްސް: ޑިޖިޓަލައިޒޭޝަން އިތުރުވުމާއެކު، ޖޫމިއާ ކެމަރޫން ފަދަ އޮންލައިން މާކެޓްޕްލޭސްތަކަށް ކޮންސިއުމަރުންނާއި ވިޔަފާރިތަކުގެ މެދުގައި މަގުބޫލުކަން ލިބިފައިވެއެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ސަބަބުން ބައިނަލްއަގްވާމީ ސޭލަރުންނަށް ކެމަރޫންގައި ތިބި ގަންނަ ފަރާތްތަކާ ގުޅުމުގެ ފުރުސަތު ލިބެ އެވެ. 2. ބޮޑެތި ޓްރޭޑް ޝޯތައް: އ) ޕްރޮމޯޓް: ކޮންމެ ދެ އަހަރަކުން އެއްފަހަރު ޔައުންޑޭގައި ބާއްވާ ޕްރޮމޯޓަކީ ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގެ އެންމެ ބޮޑު އެއް ޓްރޭޑް ފެއާ އެވެ. އެއީ ދަނޑުވެރިކަމާއި، އުފެއްދުންތެރިކަމާއި، މުވާސަލާތީ ދާއިރާއާއި، ހަކަތައާއި، އިމާރާތްކުރުމާއި، އަދިވެސް އެތައް ސިނާއަތްތަކެއް ޝައުގުވެރިވާ ތަނެކެވެ. ބ) ކެމްބިލްޑް: މި އަހަރީ އިވެންޓުގައި ކޮންސްޓްރަކްޝަން އިންޑަސްޓްރީއަށް އަލިއަޅުވާލާފައިވާއިރު، ބިލްޑިންގ މެޓީރިއަލްސް އެންޑް އިކުއިޕްމަންޓްސް، އާކިޓެކްޗަރަލް ޑިޒައިން ސާވިސަސް، އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ޑިވެލޮޕްމަންޓް ސޮލިއުޝަންސް ފަދަ ދާއިރާތަކުގެ ލޯކަލް އަދި އިންޓަނޭޝަނަލް ސަޕްލައިއަރުން އެއްތަނަކަށް އެއްކުރެއެވެ. ގ) އެފްއައިއޭއެފް (އިންޓަނޭޝަނަލް އެގްޒިބިޝަން އޮފް ކްރާފްޓްސް): ކެމަރޫންގެ އިތުރުން އެފްރިކާގެ އެހެން ގައުމުތަކުގެ ސަގާފީ އާޓްސް އެންޑް ކްރާފްޓްސް ދައްކުވައިދޭ ކޮންމެހެން ބޭނުންވާ ޕްލެޓްފޯމެއްގެ ގޮތުގައި އެފްއައިއޭއެފް އިން އެކްސްޕޯޓް ނުވަތަ ލޯކަލް ސޭލްއަށް ރަނގަޅު އަތުން ހަދާފައިވާ ތަފާތު އުފެއްދުންތައް ހޯދަން ސަރަހައްދީ ގިނަ ގަންނަ ފަރާތްތަކެއް ޝައުގުވެރިވެއެވެ. ދ) އެގްރޯ-ޕެސްޓޯރަލް ޝޯ (ސެލޯން ޑި ލް އެގްރިކަލްޗަރ): މި ފާހަގަކޮށްލެވޭ ދަނޑުވެރިކަމުގެ އެކްސްޕޯއަކީ ކެމަރޫންގެ ދަނޑުވެރިކަމުގެ ދާއިރާގެ ތެރޭގައި އުފެއްދުންތެރިންނާއި ގަންނަ ފަރާތްތަކުގެ މެދުގައި މާކެޓް ގުޅުންތައް އުފެއްދުމުގެ އިތުރުން ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުސޫލުތައް ކުރިއެރުވުމެވެ. ށ) ގްލޯބަލް ބިޒްނަސް ފޯރަމް (ޖީބީއެފް): އެފްރިކަން ޗެމްބަރ އޮފް ޓްރޭޑް އެންޑް ކޮމަންސް އިން އިންތިޒާމްކުރާ މި އިވެންޓަކީ އެކި ސިނާއަތްތަކުގެ ތެރެއިން ލޯކަލް އަދި އިންޓަނޭޝަނަލް ކުންފުނިތަކުގެ މެދުގައި ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތައް ގާއިމްކުރާ އިވެންޓެކެވެ. އެއީ ޕްރޮކިއުމަންޓް ފުރުސަތުތައް ދެނެގަތުމަށް ޕްލެޓްފޯމެއް ފޯރުކޮށްދޭ ތަނެކެވެ. ފ) ސެލޫންސް އިންޓަރނޭޝަނަލް ޑި ލެޓިއުޑިއަންޓް އެޓް ޑެ ލާ ފޯރމޭޝަން (އެސްއައިއީއެފް): ތަޢުލީމީ ދާއިރާއަށް އަމާޒުކޮށްގެން އުފައްދާފައިވާ އެސްއައިއީއެފް އިން ތަޢުލީމީ މުއައްސަސާތަކާއި، ވޮކޭޝަނަލް ޓްރޭނިންގ ސެންޓަރުތަކާއި، ހުނަރު ތަރައްޤީކުރުމުގެ ފުރުޞަތުތައް ހުށަހަޅާ ކުންފުނިތައް ހޯސްޓްކުރެއެވެ. އެއީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ތަޢުލީމުގެ ދާއިރާއިން އެއްބާރުލުން ދިނުމަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ ކަމެކެވެ. ނިންމާލަމުން ދަންނަވާނަމަ ކެމަރޫނުން ބައިނަލްއަގްވާމީ ޕްރޮކިއުމަންޓަށް މުހިންމު އެތައް ޗެނަލްތަކެއް ހުށަހަޅައިދޭއިރު އޭގެ ތެރޭގައި އުފެދިފައިވާ އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ އިތުރުން އެގައުމުގެ ބޮޑު ބަނދަރާއި އެއާޕޯޓް އިންފްރާސްޓްރަކްޗާ ހިމެނެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ޕްރޮމޯޓް، ކެމްބިލްޑް، އެފްއައިއޭއެފް، އެގްރޯ-ޕެސްޓޯރަލް ޝޯ (ސެލޯން ޑި ލް އެގްރިކަލްޗަރ)، ޖީބީއެފް، އަދި އެސްއައިއީއެފް ފަދަ މުހިންމު ބައެއް ޓްރޭޑް ޝޯތަކުން ކެމަރޫންގެ ތަފާތު ދާއިރާތަކުގައި ޕާޓްނަޝިޕް އުފެއްދުމަށް ނުވަތަ ވިޔަފާރި ފުޅާކުރުމުގެ ފުރުސަތުތައް ހޯދުމަށް ލޯކަލް އަދި އިންޓަނޭޝަނަލް ގަންނަ ފަރާތްތައް ޝައުގުވެރިވެއެވެ.
ކެމަރޫންގައި އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ ސަރޗް އިންޖީނުތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ؛ 1. ގޫގުލް (www.google.cm): ގޫގުލް އަކީ މުޅި ދުނިޔޭގައި އެންމެ މަގުބޫލު އަދި އެންމެ ގިނައިން ބޭނުންކުރާ ސަރޗް އިންޖީނެވެ. އެއީ މައުލޫމާތާއި، ތަސްވީރުތަކާއި، މެޕްތަކާއި، ވީޑިއޯތަކާއި، އަދިވެސް އެތައް ކަމެއް ހޯދުމަށް ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ފީޗާސްތަކެކެވެ. 2. ބިންގް (www.bing.com): ބިންގް އަކީ ވެބް ޕޭޖް، ތަސްވީރު، ވީޑިއޯ، ޚަބަރު އާޓިކަލް، އަދި މެޕް ފަދަ އެކި ސޯސްތަކުން ސަރޗް ނަތީޖާތަކާއެކު މުއްސަނދި ޔޫޒަރ އެކްސްޕީރިއަންސެއް ފޯރުކޮށްދޭ ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ފާހަގަކުރެވޭ އަނެއް ސަރޗް އިންޖީނެކެވެ. 3. ޔާހޫ! ހޯދުން (search.yahoo.com): ޔާހޫ! ސަރޗަކީ ޚަބަރުގެ ސުރުޚީތަކާއި އެހެނިހެން ބޭނުންތެރި ފީޗާސްތަކާއެކު ވެބް އަދި އިމޭޖް ސަރޗްތައް ފޯރުކޮށްދޭ ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ބޭނުންކުރާ ސަރޗް އިންޖީނެކެވެ. 4. ޑަކްޑަކްގޯ (duckduckgo.com): ޑަކްޑަކްގޯ އަކީ ޕްރައިވެސީއަށް ފޯކަސްކޮށްގެން އުފައްދާފައިވާ ސަރޗް އިންޖީނެއް ކަމަށާއި، މިއީ ޔޫޒަރުންގެ ހަރަކާތްތައް ޓްރެކް ނުކުރާ ނުވަތަ ޒާތީ މައުލޫމާތު އެއް ނުކުރާ އިންޖީނެކެވެ. އެއީ ކަމާގުޅޭ ނަތީޖާތައް ފޯރުކޮށްދޭއިރު ނަން ނުޖެހޭ ސަރޗްތައް ފޯރުކޮށްދޭ އެއްޗެކެވެ. 5. އިކޯސިއާ (www.ecosia.org): އީކޯސިއާ އަކީ މޫސުމަށް އަންނަ ބަދަލުތަކާ ދެކޮޅަށް ފައިދާހުރި ގޮތެއްގައި ހަނގުރާމަކުރުމަށް ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ގަސް އިންދުމުގެ މަޝްރޫއުތަކަށް ފައިސާ ހޯދުމަށް ލިބޭ ފައިދާ ބޭނުންކުރާ ތަފާތު ސަރޗް އިންޖީނެކެވެ. 6. ޔަންޑެކްސް (yandex.com): ޔަންޑެކްސް އަކީ ގޫގުލް އާއި އެއްފަދައިން ރަޝިޔާގައި ހުންނަ މަލްޓި ފަންކްޝަނަލް ޓެކްނޮލޮޖީ ކުންފުންޏެއް ކަމަށާއި، މެއިލް ސާވިސް އާއި ކްލައުޑް ސްޓޯރޭޖް ފެސިލިޓީސް ފަދަ އެކިއެކި އިތުރު ހިދުމަތްތަކާއެކު ފުރިހަމަ ވެބް ސަރޗިންގ ކެޕޭސިޓީތައް ފޯރުކޮށްދޭ ކުންފުންޏެކެވެ. 7. ސްޓާޓްޕޭޖް (www.startpage.com): ސްޓާޓްޕޭޖުން ފޯކަސް ކުރަނީ ގޫގުލްގެ އިތުބާރު ހުރި ނަތީޖާތައް ބޭނުންކޮށްގެން އަމިއްލަ ސަރޗްތައް ފޯރުކޮށްދިނުމާއި، އެއްވެސް ޕާސަނަލް ޑޭޓާއެއް ނުވަތަ ޓްރެކިންގ ހީސްޓްރީއެއް ރައްކާ ނުކޮށް، އެއްފަހަރާ ޔޫޒަރުންގެ ޕްރައިވެސީ ރައްކާތެރިކުރުމަށެވެ. ފާހަގަކޮށްލަންޖެހޭ މުހިންމު ކަމަކީ މިއީ ކެމަރޫނުގައި އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ ބައެއް ސަރޗް އިންޖީނުތައް ނަމަވެސް، ގިނަ މީހުން ގިނައިން ބޭނުންކުރަނީ ގޫގުލްގެ މަގުބޫލުކަމާއި ކެމަރޫންގެ ރަސްމީ ބަސް ކަމަށްވާ ފްރެންޗް އަދި އިނގިރޭސި ބަހުން ލިބޭ ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި ހިދުމަތްތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ.

ބޮޑެތި ރީނދޫ ޞަފްޙާތަކެވެ

ކެމަރޫންގައި ވިޔަފާރިތަކާއި ހިދުމަތްތަކާ ގުޅޭނެ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭ ބޮޑެތި ޔެލޯ ޕޭޖްތަކެއް އެބަހުއްޓެވެ. މިއީ މައިގަނޑު ބައެއް ރީނދޫ ޕޭޖްތަކާއި އެ ޕޭޖްތަކުގެ ވެބްސައިޓްތަކެވެ. 1. ޔެލޯ ޕޭޖްސް ކެމަރޫން - www.yellowpages.cm ޔެލޯ ޕޭޖްސް ކެމަރޫން އަކީ ކެޓަގަރީ، ސަރަހައްދު ނުވަތަ ވިޔަފާރީގެ ނަމަށް ބަލައިގެން ވިޔަފާރިތައް ހޯދުމުގެ ފުރުސަތު ލިބޭ މަޝްހޫރު އޮންލައިން ޑައިރެކްޓަރީއެކެވެ. އެއީ ސިއްހީ ޚިދުމަތާއި، ތައުލީމާއި، މެހެމާންދާރީއާއި، އިމާރާތްކުރުމާއި، އަދިވެސް އެތައް ދާއިރާއެއް ހިމެނޭ ގޮތަށެވެ. 2. ޕޭޖްސް ޖައުނޭސް ކެމަރޫން - www.pagesjaunescameroun.com ޕޭޖްސް ޖައުނޭސް ކެމަރޫން އަކީ ކެމަރޫންގެ މަޝްހޫރު އަނެއް ޔެލޯ ޕޭޖްސް ޕްލެޓްފޯމެއް ކަމަށާއި އެކި ސިޓީތަކާއި ސަރަހައްދުތަކުގެ ވިޔަފާރިތަކާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. ޔޫޒަރުންނަށް ބޭނުންވާ ވަކި ހިދުމަތްތަކެއް ހޯދުމަށް ކެޓަގަރީ ނުވަތަ ކީވޯޑްތަކަށް ބަލައިގެން ހޯދައިލެވޭނެ އެވެ. 3. އެފްރޯޕޭޖްސް - www.afropages.net އެފްރޯޕޭޖްސް އަކީ ކެމަރޫން ހިމެނޭ ގޮތަށް އެފްރިކާގެ އެތައް ގައުމުތަކެއްގައި ހިންގާ އޮންލައިން ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީއެކެވެ. އެއީ އުފެއްދުންތައް ނުވަތަ ހިދުމަތްތައް ހޯދުމަށް މަގުފަހިކޮށްދިނުމުގެ ގޮތުން އެކި ވިޔަފާރިތައް އެ ވިޔަފާރިތަކުގެ ސްޕެޝަލިޓީ ނުވަތަ ލޮކޭޝަނަށް ބަލައިގެން ލިސްޓްކޮށްފައިވާ ގޮތަށެވެ. 4. ބިޒްނަސްޑައިރެކްޓަރީސީއެމް.ކޮމް - www.businessdirectorycm.com ބިޒްނަސްޑައިރެކްޓަރީސީއެމް ޑޮޓްކޮމް އިން ކެމަރޫންގެ ސިޓީތަކާއި ސަރަހައްދުތަކުގައި އެކި ދާއިރާތަކުގައި ހިންގާ ކުންފުނިތަކުގެ ފުރިހަމަ ޑޭޓާބޭސްއެއް ލިބެން ހުރެ އެވެ. ފޯނު ނަންބަރު، އެޑްރެސް، ވެބްސައިޓް ލިންކް، އަދި އެހެނިހެން ގުޅުންހުރި މައުލޫމާތު ފަދަ ކުންފުނީގެ ތަފްސީލުތައް ޔޫޒަރުންނަށް ފަސޭހައިން ލިބިވަޑައިގަންނަވާނެ އެވެ. 5. ކެމަރކޮނެކްޓް ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީ - www.kamerkonnect.com/business-directory/ ކެމަރކޮނެކްޓްގެ ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީން ރާއްޖޭގެ ތެރޭގައި ތަފާތު ސިނާއަތްތަކުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ކުންފުނިތަކަށް ލިސްޓިން ހިދުމަތެއް ފޯރުކޮށްދެ އެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމްގެ މަގުސަދަކީ ކޮންޓެކްޓް ޑީޓެއިލް ހިމެނޭ ތަފްސީލީ ކުންފުނީގެ ޕްރޮފައިލްތައް ހުށަހަޅައިގެން ލޯކަލް ވިޔަފާރިތައް ކަސްޓަމަރުންނާ ގުޅުވައިދިނުމެވެ. މި ވެބްސައިޓްތަކަށް ވަގުތު ފާއިތުވަމުންދާ ވަރަކަށް އަޕްޑޭޓް ނުވަތަ ބަދަލު އަތުވެދާނެކަން ފާހަގަކުރަމެވެ؛ އަބަދުވެސް ރަނގަޅީ ބޭނުން ކުރުމުގެ ކުރިން ފޯރުކޮށްދޭ ވެބް އެޑްރެސްތަކުގެ ޞައްޙަކަން ދެފަހަރު ޗެކް ކުރުމެވެ.

ވިޔަފާރީގެ ބޮޑެތި ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ

ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ކެމަރޫން އަކީ ފާއިތުވި އަހަރުތަކުގައި އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމްތަކުގައި ބޮޑު ކުރިއެރުމެއް ހޯދާފައިވާ ގައުމެކެވެ. މިއީ ކެމަރޫންގެ މައިގަނޑު އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ތެރެއިން ބައެއް ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ. 1. ޖުމިއާ ކެމަރޫން - ޖޫމިއާ އަކީ އެފްރިކާގެ ލީޑިން އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ޕްލެޓްފޯމް ކަމަށާއި، ކެމަރޫން ހިމެނޭ ގޮތަށް ބައެއް ގައުމުތަކުގައި ހިންގާ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.jumia.cm/ 2. އެފްރިމަލިން – އެފްރިމަލިން އަކީ ކެމަރޫންގައި ވަކިވަކި ފަރުދުންނަށް އާ ނުވަތަ ބޭނުންކޮށްފައިވާ އުފެއްދުންތައް ގަނެ ވިއްކުމުގެ ފުރުސަތު ލިބޭ މަޝްހޫރު އޮންލައިން މާކެޓެކެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.afribaba.cm/ 3. އީކޯ މާކެޓް ހަބް - އީކޯ މާކެޓް ހަބުން އިލެކްޓްރޯނިކްސް، ފެޝަން، ބިއުޓީ، ​​ގޭތެރޭގެ ސާމާނު، އަދި އެހެނިހެން އެކި ކެޓަގަރީތަކުގެ އުފެއްދުންތައް ލިބެން ހުރެއެވެ. ވެބްސައިޓް: http://ekomarkethub.com/ 4. ކައިމު - ކޭމޫ އަކީ ގަންނަ ފަރާތްތަކާއި ވިއްކާ ފަރާތްތަކަށް ސީދާ އެމީހުންގެ ކޮމިއުނިޓީގެ ތެރޭގައި މުއާމަލާތްކޮށް އެކި ޕްރޮޑަކްޓް ކެޓަގަރީތަކުގެ ތެރެއިން ރައްކާތެރި މުއާމަލާތްތައް ކުރެވޭނެ އޮންލައިން ޝޮޕިން ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. ވެބްސައިޓް: މިހާރު ކިޔަނީ ޕްރޮގްރާމް އެޑްސް އެވެ. 5. ސީޑިސްކައުންޓް - ސީޑިސްކައުންޓަކީ ފްރާންސްގައި ހުންނަ މަލްޓިނޭޝަނަލް ކުންފުންޏެއް ކަމަށާއި، މި ކުންފުންޏަކީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފެންވަރުގައި ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދޭ ކުންފުންޏެއް ކަމަށާއި، އަދި އޮންލައިން ޝޮޕިންގ ޕްލެޓްފޯމް މެދުވެރިކޮށް ކެމަރޫނިއާގެ މާކެޓަށް ވެސް ޚިދުމަތް ފޯރުކޮށްދޭ ކުންފުންޏެކެވެ. ވެބްސައިޓް: https://www.cdiscount.cm/ 6. ކިލިމަލް – ކިލިމަލް އިން ލޯކަލް ވިޔަފާރިތަކުގެ އިތުރުން ބައިނަލްއަޤްވާމީ ސަޕްލައި ކުރާ ފަރާތްތަކާ ގުޅިގެން ވާދަވެރި އަގުތަކުގައި ފުޅާ ދާއިރާއެއްގައި އުފެއްދުންތައް ފޯރުކޮށްދެއެވެ. ވެބްސައިޓް: މިހާރު މަޝްހޫރު ނަމަކީ މީމީ އެވެ. 7. އަލީބާބާ ހޯލްސޭލް ސެންޓަރ (އޭޑަބްލިއުސީ) – އޭޑަބްލިއުސީން ވިޔަފާރިތަކަށް ހޯލްސޭލް ވިޔަފާރީގެ ފުރުސަތުތައް ހޯދުމުގެ ފުރުސަތު ލިބެނީ ދުނިޔޭގެ އިތުބާރު ހުރި ސަޕްލައި ކުރާ ފަރާތްތަކާ ގުޅުވައިގެންނެވެ. (އަލީބާބާގެ ހޯލްސޭލް އޮޕަރޭޝަނަށް ވަކި ވެބްސައިޓެއް ނެތް) މިއީ ކެމަރޫންގައި ހިންގާ ފާހަގަކޮށްލެވޭ އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ބައެއް މިސާލުތަކެވެ؛ ނަމަވެސް ރާއްޖޭގެ ކުރިއަރަމުން އަންނަ ޑިޖިޓަލް އިގްތިސާދުގެ ތެރޭގައި ވަކި ބޭނުންތަކަށް ޚިދުމަތް ދިނުމުގެ އިތުރުން އެހެން ލޯކަލް ނުވަތަ ނިޝް ޕްލެޓްފޯމްތައް ވެސް ހުރެދާނެ އެވެ.

ބޮޑެތި ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ

ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ކެމަރޫންގައި އާބާދީން ގިނައިން ބޭނުންކުރާ މަޝްހޫރު މަދު ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކެއް ހުރެ އެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމްތަކަކީ އޮންލައިންކޮށް އެހެން މީހުންނާ ގުޅިގެން، މުއާމަލާތްކޮށް، އެހެން މީހުންނާ ގުޅިގެން އުޅެވޭނެ ވަސީލަތެއްގެ ގޮތުގަ އެވެ. މިއީ ކެމަރޫންގެ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބައެއް ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކާއި އެ ޕްލެޓްފޯމްތަކާ ގުޅޭ ވެބްސައިޓްތަކެވެ. 1. ފޭސްބުކް (https://www.facebook.com/): ފޭސްބުކަކީ ދުނިޔޭގެ އެންމެ މަގުބޫލު ސޯޝަލް ނެޓްވޯކިން ޕްލެޓްފޯމް ކަމަށާއި ކެމަރޫންގައި ވެސް ފާހަގަކޮށްލެވޭ ޕްރެޒެންސެއް އޮންނަ ޕްލެޓްފޯމެއް ކަމަށެވެ. ޕްރޮފައިލް އުފެއްދުމާއި، ރައްޓެހިން އެޑްކުރުމާއި، އަޕްޑޭޓްތަކާއި ފޮޓޯތައް ހިއްސާކުރުމާއި، ގްރޫޕްތަކުގައި ބައިވެރިވުމާއި، އެކިއެކި ހަރަކާތްތަކުގައި ބައިވެރިވެވޭނެއެވެ. 2. ވަޓްސްއެޕް (https://www.whatsapp.com/): ވަޓްސްއެޕް އަކީ އިންޓަނެޓް ކަނެކްޝަން ނުވަތަ ވައިފައި މެދުވެރިކޮށް ޓެކްސްޓް މެސެޖު ފޮނުވުމާއި، ވޮއިސް އަދި ވީޑިއޯ ކޯލް ކުރުމާއި، ފައިލްތަކާއި މީޑިއާ ޑޮކިއުމަންޓްތައް ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ހިއްސާކުރެވޭނެ މެސެޖިން އެޕެކެވެ. އެއީ ކެމަރޫންގައި އަމިއްލަ މުއާމަލާތްތަކާއި ވިޔަފާރީގެ މުއާމަލާތްތަކަށް ވެސް ވަރަށް ބޮޑަށް ބޭނުންކުރާ އެއްޗެކެވެ. 3. ޓްވިޓަރ (https://twitter.com/): ޓްވިޓަރ އަކީ ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ފާހަގަކޮށްލެވޭ އަނެއް ޕްލެޓްފޯމެއް ކަމަށާއި، މި ޕްލެޓްފޯމްގައި 280 އަކުރުގެ ޓްވީޓް ކިޔާ ކުރު މެސެޖުތައް ޕޯސްޓް ކުރެވޭނެ ކަމަށެވެ. ކެމަރޫންގެ މީހުން ޓްވިޓާ ބޭނުންކުރަނީ އެކި ޖަމިއްޔާތަކުން ނުވަތަ ފަރުދުންގެ ޚަބަރުތައް ފޮލޯކުރުމަށް ނުވަތަ އެކި މައުޟޫއުތަކުގައި ހިޔާލު ފާޅުކުރުމަށެވެ. 4. އިންސްޓަގްރާމް (https://www.instagram.com/): އިންސްޓަގްރާމްގައި މުހިންމު ގޮތެއްގައި ފޯކަސް ކުރަނީ ސްމާޓްފޯނު ނުވަތަ އިންޓަނެޓާ ގުޅިފައިވާ އެހެން ޑިވައިސްތަކުގެ ޒަރީއާއިން ފޮލޯވަރުންނާ ފޮޓޯއާއި ވީޑިއޯ ހިއްސާކުރުމަށެވެ. އަދި ޝައުގުވެރިކަން ހުންނަ އެކައުންޓްތައް ފޮލޯކޮށްގެން އެމީހުންގެ ކޮންޓެންޓް ގަވާއިދުން ބަލާލެވޭނެ އެވެ. 5. ލިންކްޑްއިން (https://www.linkedin.com/): ލިންކްޑްއިން އަކީ ޕްރޮފެޝަނަލް ނެޓްވޯކިންގ ސައިޓެއް ކަމުން، އެކުވެރިން ނުވަތަ ވަޒީފާދޭ ފަރާތްތަކާއި/ވިޔަފާރި ބައިވެރިންނާ ގުޅިގެން، އެމީހުންގެ ހުނަރާއި، ތަޖުރިބާއާއި، ތަޢުލީމީ ތާރީޚު ފަދަ ކަންކަން ފާހަގަކޮށް ޕްރޮފައިލްތައް އުފެއްދުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބިގެންދެއެވެ . 6.ވީޗެޓް(链接: https://wechat.com/en/) : ވީޗެޓަކީ އިންސްޓަންޓް މެސެޖިން ކޮމިއުނިކޭޝަން އަށް ބޭނުންކުރާ އޮލް އިން ވަން މޯބައިލް އެޕެކެވެ ވެސް. 7.ޓިކްޓޮކް( https://www.tiktok.com/en/) : ކެމަރޫންގެ ޒުވާނުންގެ މެދުގައި ޓިކްޓޮކް އަށް އިންތިހާއަށް މަގުބޫލުކަން ލިބުނީ ކުރު ފޯމް ވީޑިއޯތަކާއި ލިޕް ސިންކްތަކާއި އުފެއްދުންތެރި ކޮންޓެންޓްތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމްގެ ސަބަބުން މިއުޒިކް ޓްރެކްތަކަށް ސެޓްކޮށްފައިވާ 15 ސިކުންތުގެ ވީޑިއޯތައް އުފައްދައި ހިއްސާކުރެވޭނެ އެވެ. މިއީ ކެމަރޫންގައި ބޭނުންކުރާ ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ މަދު މިސާލުތަކެކެވެ. އާ ޕްލެޓްފޯމްތައް އުފެދި، ޓްރެންޑްތައް ބަދަލުވަމުންދާ ވަރަކަށް ވަގުތު ފާއިތުވަމުންދާ ވަރަކަށް ލިބޭނެ ގޮތާއި މަގުބޫލުކަން ބަދަލުވެދާނެކަން ފާހަގަކުރުން ކޮންމެހެން މުހިންމެވެ.

ސިނާއަތުގެ ބޮޑެތި ޖަމިއްޔާތަކެވެ

ރަސްމީކޮށް ރިޕަބްލިކް އޮފް ކެމަރޫންގެ ނަމުން މަޝްހޫރު ކެމަރޫނަކީ މެދުތެރޭ އެފްރިކާގައި އޮންނަ ގައުމެކެވެ. އެއީ ތަފާތު ސަގާފީ ތަރިކަތަކާއި ގުދުރަތީ ވަސީލަތްތަކުގެ ސަބަބުން މަޝްހޫރު ތަނެކެވެ. މިއީ ކެމަރޫންގެ މައިގަނޑު ބައެއް އިންޑަސްޓްރީ އެސޯސިއޭޝަންތަކާއި އެ ޖަމިއްޔާތަކުގެ ވެބްސައިޓްތަކެވެ. 1. އެސޯސިއޭޝަން އޮފް ކެމަރޫނިއަން ބޭންކްސް (އެސޯސިއޭޝަން ޑެސް ބޭންކްސް ޑޫ ކެމަރޫން) - http://www.abccameroun.org/ މި ޖަމިއްޔާއަކީ ކެމަރޫންގެ ބޭންކިން ދާއިރާ ތަމްސީލުކުރާ ޖަމިއްޔާއެއް ކަމަށާއި، އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުމާއި ހަމަޖެހުން ކުރިއެރުވުމަށް މާލީ އިދާރާތަކާ ގުޅިގެން މަސައްކަތްކުރާ ޖަމިއްޔާއެކެވެ. 2. ޗެމްބަރސް އޮފް ކޮމާސް، އިންޑަސްޓްރީ، މައިންސް، އެންޑް ކްރާފްޓްސް (ޗެމްބްރެސް ޑި ކޮމާސް، ޑި އިންޑަސްޓްރީ، ޑެސް މައިންސް އެޓް ޑި ލް އާޓިސާނަޓް) - http://www.ccima.cm/ މި ޗެމްބަރުތަކަކީ ވިޔަފާރި، ސިނާއަތް، މައިނިންގ، އަދި ކްރާފްޓްސް ފަދަ އެކި ދާއިރާތަކުގެ ވިޔަފާރިތަކުގެ މަސްލަހަތު ތަމްސީލުކުރާ ޗެމްބަރުތަކެކެވެ. 3. ފެޑެރޭޝަން އޮފް ވުޑް އިންޑަސްޓްރިއަލިސްޓުން (ފެޑެރޭޝަން ޑެސް އިންޑަސްޓްރީސް ޑޫ ބޮއިސް) - http://www.bois-cam.com/ މި ފެޑެރޭޝަނަކީ ލަކުޑި ޕްރޮސެސްކުރުމުގައި ހަރަކާތްތެރިވާ ކުންފުނިތައް ތަމްސީލުކޮށްގެން ކެމަރޫންގެ ލަކުޑި ސިނާއަތް ތަރައްގީކޮށް ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ކުރިއަށް ގެންދިއުމެވެ. 4. ނޭޝަނަލް އެމްޕްލޯޔަރސް ޔޫނިއަން (ޔޫނިއަން ނޭޝަނަލް ޑެސް އެމްޕްލޯޔަރސް ޑޫ ކެމަރޫން) - https://unec.cm/ ނޭޝަނަލް އެމްޕްލޯޔަރސް ޔޫނިއަނަކީ ވިޔަފާރީގެ މާޙައުލެއް ރަނގަޅު ކުރުމަށްޓަކައި ވަޒީފާދޭ ފަރާތްތަކާއި މުވައްޒަފުންނާ ދެމެދު މަޝްވަރާތައް ކުރިއެރުވައިގެން އެކި ދާއިރާތަކުގެ ވަޒީފާދޭ ފަރާތްތަކަށް ވަކާލާތުކުރާ ފަރާތެއްގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތްކުރާ ޔޫނިއަނެކެވެ. 5. އެސޯސިއޭޝަން އޮފް ވެހިކަލް އިމްޕޯޓަރސް (އެސޯސިއޭޝަން ޑެސް އިމްޕޯޓަރސް ޑި ވެހިކިއުލްސް އޮ ކެމަރޫން) - ވެބްސައިޓެއް ނެތެވެ މި ޖަމިއްޔާއަކީ ކެމަރޫނުގައި ވެހިކަލް އިމްޕޯޓްކުރާ ފަރާތްތައް ތަމްސީލުކުރާ ޖަމިއްޔާއަކީ އިމްޕޯޓް ގަވާއިދުތަކާ ގުޅޭ އާންމު ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލުމަށާއި އޮޓޯމޯޓިވް ދާއިރާގެ ތެރޭގައި އިންސާފުވެރި ވާދަވެރިކަން ކުރިއެރުވުމަށެވެ. 6. އެސޯސިއޭޝަން އޮފް އިންޝުއަރެންސް ކޮމްޕެނީސް (އެސޯސިއޭޝަން ޑެސް ސޮސައިޓީސް ޑި އެޝުއަރެންސް ޑޫ ކެމަރޫން) - http://www.asac.cm/ އެ ޖަމިއްޔާއަކީ ކެމަރޫންގައި ހިންގާ އިންޝުއަރެންސް ކުންފުނިތައް އެއްކޮށްލައިގެން އިންޝުއަރެންސް އިންޑަސްޓްރީގެ ތެރޭގައި އެންމެ ރަނގަޅު އުސޫލުތައް ކުރިއެރުވުމެވެ. 7. ކޮކޯ އެންޑް ކޮފީ އިންޓަރޕްރޮފެޝަނަލް ކައުންސިލްސް (ކޮންސެއިލްސް އިންޓަރޕްރޮފެޝަނަލްސް ކެކެއޯ އެންޑް ކެފޭ) ކޮކޯ ކައުންސިލް: http://www.conseilcacao-cafe.cm/ ކޮފީ ކައުންސިލް: http://www.conseilcafe-cacao.cm/ މި އިންޓަރޕްރޮފެޝަނަލް ކައުންސިލްތަކަކީ ކޮކޯއާއި ކޮފީ އުފައްދާ ފަރާތްތަކުގެ މަސްލަހަތު ކުރިއެރުވުމާއި، އިންސާފުވެރި ވިޔަފާރީގެ އުސޫލުތަކާއި، ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ކަންކަން ކުރެވޭނެ ގޮތްތަކާއި، މާކެޓަށް ވަދެވޭނެ ގޮތްތައް ކަށަވަރުކޮށްދޭ ކައުންސިލްތަކެކެވެ. މިއީ ކެމަރޫންގެ ސިނާއަތުގެ ޖަމިއްޔާތަކުގެ މަދު މިސާލުތަކެކެވެ. މި ޖަމިއްޔާތަކަކީ ރާއްޖޭގެ އިގްތިސާދީ ކުރިއެރުމާއި ތަރައްގީ ކުރިއެރުވުމަށްޓަކައި އެކި ދާއިރާތަކުގެ ތެރޭގައި ސްޓޭކްހޯލްޑަރުންގެ މެދުގައި އެއްބާރުލުން ދިނުން ކުރިއެރުވުމުގައި ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ ޖަމިއްޔާތަކެކެވެ.

ވިޔަފާރިއާއި ވިޔަފާރީގެ ވެބްސައިޓްތަކެވެ

ކެމަރޫނުގައި އެގައުމުގެ ވިޔަފާރީގެ މާހައުލާއި، އިންވެސްޓްމަންޓް ފުރުސަތުތަކާއި، ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތަކާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ފޯރުކޮށްދޭ އިގްތިސާދީ އަދި ވިޔަފާރީގެ ބައެއް ވެބްސައިޓްތައް އެބަހުއްޓެވެ. އެމީހުންގެ ޔޫ.އާރް.އެލް އާއި އެކު ބައެއް ވެބްސައިޓް ހުށަހެޅުންތައް ތިރީގައި މިވަނީއެވެ. 1. އިންވެސްޓަރ އޯ ކެމަރޫން - www.investiraucameroun.com/en/ މި ސަރުކާރުގެ ރަސްމީ ވެބްސައިޓުގައި ދަނޑުވެރިކަމާއި، މައިނިންގ، ހަކަތަ، އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ، އަދި ފަތުރުވެރިކަން ފަދަ ދާއިރާތަކުން ތަފާތު އިންވެސްޓްމަންޓް ފުރުސަތުތައް ދައްކާލާފައިވެއެވެ. 2. ޗެމްބްރޭ ޑި ކޮމާސް ޑި އިންޑަސްޓްރީ ޑެސް މައިންސް އެޓް ޑި ލަ އާޓިސަނަޓް ޑޫ ކެމަރޫން (ސީސީއައިއެމްއޭ) - www.ccima.net/ ސީސީއައިއެމްއޭ އަކީ ކެމަރޫނުގައި ވިޔަފާރިއާއި ވިޔަފާރި ކުރިއެރުވުމަށް ކުރިއަރާފައިވާ އެއް މުއައްސަސާއެވެ. އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓުން ވިޔަފާރި ޑައިރެކްޓަރީތަކާއި، ޓްރޭޑް އިވެންޓްސް ކެލެންޑަރާއި، ޗެމްބަރުގެ ހިދުމަތްތަކާއި، ކަމާބެހޭ ޕަބްލިކޭޝަންތަކަށް ވަދެވޭނެއެވެ. 3. އެފްރިކާ ބިޒްނަސް ޕްލެޓްފޯމް ކެމަރޫން - www.africabusinessplatform.com/cameroon އެފްރިކާ ބިޒްނަސް ޕްލެޓްފޯމްގައި ބޮޑަށް އަލިއަޅުވާލާފައިވަނީ އެފްރިކާގެ ތެރޭގައި ވިޔަފާރީގެ ގުޅުންތައް ފަހިކޮށްދިނުމަށެވެ. ކެމަރޫން ބައިގައި ލޯކަލް ޕްރޮޑަކްޓްސް/ސާވިސް ޕްރޮވައިޑަރުންނާ ބެހޭ މައުލޫމާތު ލިބި، ވިޔަފާރިވެރިންގެ މެދުގައި ނެޓްވޯކިން އަށް ހިތްވަރު ލިބެ އެވެ. 4. ކަސްޓަމްސް އޮންލައިން ޚިދުމަތް - www.douanes.cm/en/ މި ޕްލެޓްފޯމަކީ ކެމަރޫނުން/ކެމަރޫނުން މުދާ އެތެރެކުރުމާއި އެކްސްޕޯޓްކުރުމަށް މަގުފަހިކޮށްދިނުމަށް އޮންލައިން ކަސްޓަމްސްގެ ހިދުމަތް ފޯރުކޮށްދޭ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. އެގޮތުން ޑިކްލެރޭޝަން ހުށަހެޅުމުގެ ހިދުމަތާއި، ޓެރިފް ކްލަސިފިކޭޝަން ސަރޗް އިންޖީނާއި، ރެގިއުލޭޝަންސް އަޕްޑޭޓްސް އެންޑް ގައިޑްސް ފަދަ ފީޗާސްތައް ހިމެނެއެވެ. 5. ނޭޝަނަލް އިންވެސްޓްމަންޓް ޕްރޮމޯޝަން އެޖެންސީ (އޭއެންއޭޕީއައި) - anapi.gov.cm/en އެނާޕީ އިން ކެމަރޫންގެ އެކި ދާއިރާތަކުން އިންވެސްޓްމަންޓް ފުރުސަތުތައް ޕްރޮމޯޓް ކުރަނީ އެ ކުންފުނީގެ ވެބްސައިޓް މެދުވެރިކޮށް، އެގައުމުގެ ތެރޭގައި ވިޔަފާރި ކުރުމަށް ފަސޭހަކަން ފާހަގަކޮށްދޭ އިންވެސްޓަރުންނަށް ދާއިރާތަކަށް ޚާއްސަ ޑޭޓާ ފޯރުކޮށްދީގެންނެވެ. 6. މިނިސްޓްރީ އޮފް މައިންސް، އިންޑަސްޓްރީ އެންޑް ޓެކްނޮލޮޖިކަލް ޑިވެލޮޕްމަންޓް - mines-industries.gov.cm/ މި ސަރުކާރުގެ ވެބްސައިޓުން ސިނާއަތާ ގުޅުންހުރި ޚަބަރުތަކުގެ އަޕްޑޭޓްތަކުގެ އިތުރުން ކެމަރޫންގެ ތެރޭގައި މައިނިން ހަރަކާތްތަކަށް ނުވަތަ ސިނާއީ މަޝްރޫއުތަކަށް އިންވެސްޓް ކުރުމަށް ގައިޑްލައިންތައް ވެސް ފޯރުކޮށްދެ އެވެ. 7 .ކެމަރޫން އެކްސްޕޯޓް ޕްރޮމޯޝަން އެޖެންސީ (ސީއީޕީއޭސީ) – cepac-cm.org/en އެކްސްޕޯޓް އޮރިއެންޓެޑް ވިޔަފާރިތައް ކުރިއެރުވުމަށް ސީޕެކް އިން އެހީތެރިވެދެނީ އެކްސްޕޯޓް ކުރުމުގެ އުސޫލުތަކާ ބެހޭ ގޮތުން ލަފާ ދީގެން؛ މި ރަސްމީ ސައިޓުން ޕްރޮޑަކްޓް ކޮލިޓީ ސްޓޭންޑަރޑްސް’، ކުރިއަށް އޮތް މައުރަޒު/ޓްރޭޑް ފެއާ، އަދި އެކްސްޕޯޓާ ގުޅުންހުރި އިނާޔަތްތަކާ ބެހޭގޮތުން ޒިޔާރަތްކުރާ ފަރާތްތަކަށް އަލިއަޅުވާދެއެވެ. މި ވެބްސައިޓްތަކުގެ ލިބޭނެ ގޮތާއި، ކޮންޓެންޓާއި، އިތުބާރު ކުރެވޭ މިންވަރު ތަފާތުވެދާނެކަން ފާހަގަކުރުން މުހިންމެވެ. އެހެންކަމުން ވިޔަފާރީގެ އެއްވެސް ނިންމުމެއް ނިންމުމުގެ ކުރިން އެތައް މަސްދަރަކުން މައުލޫމާތު ކްރޮސް ރެފަރެންސް ކުރުމަކީ ރަނގަޅު ގޮތެކެވެ.

ޓްރޭޑް ޑޭޓާ ކިއުއަރީ ވެބްސައިޓްތަކެވެ

ކެމަރޫނަށް ޓްރޭޑް ޑޭޓާ ކިއުއަރީ ކުރާ ބައެއް ވެބްސައިޓްތައް ލިބެން ހުރެ އެވެ. އޭގެ ތެރެއިން ބައެއް ކަންތައްތައް ތިރީގައި މިވަނީއެވެ. 1. ކެމަރޫން ކަސްޓަމްސް: ކެމަރޫން ކަސްޓަމްސްގެ ރަސްމީ ވެބްސައިޓުން ޓްރޭޑް ޑޭޓާ ކިއުއަރިންގެ ހިދުމަތެއް ލިބެ އެވެ. http://www.douanecam.cm/ އިން ލިބެން ހުންނާނެއެވެ. 2. ޓްރޭޑްމެޕް: ޓްރޭޑްމެޕަކީ ކެމަރޫން ހިމެނޭ ގޮތަށް އެކި ޤައުމުތަކުގެ އިމްޕޯޓް އަދި އެކްސްޕޯޓް ޑޭޓާ ހިމެނޭ ގޮތަށް ދުނިޔޭގެ ވިޔަފާރީގެ ތަފާސްހިސާބުތައް ފޯރުކޮށްދޭ އޮންލައިން ޑޭޓާބޭސްއެކެވެ. އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓް https://www.trademap.org/ އަށް ޒިޔާރަތް ކުރެވޭނެއެވެ. 3. އދ.ގެ ކޮމްޓްރޭޑް ޑޭޓާބޭސް: އދ. ވެބްސައިޓުގެ ލިންކަކީ https://comtrade.un.org/ އެވެ. 4.ވޯލްޑް ބޭންކުގެ ވޯލްޑް އިންޓެގްރޭޓެޑް ޓްރޭޑް ސޮލިއުޝަން (WITS): ވިޓްސް އިން ބައިނަލްއަގްވާމީ މާޗަންޑައިޒް ޓްރޭޑް ސްޓެޓިސްޓިކްސް ގިނަ މަސްދަރުތަކުން ލިބޭނެ ގޮތް ފަހިކޮށްދޭއިރު، ކެމަރޫންގެ ޓްރޭޑް ޑޭޓާ ވެސް ހިމެނެއެވެ. އެމީހުންގެ ރަސްމީ ވެބްސައިޓް https://wits.worldbank.org/ މެދުވެރިކޮށް ޑޭޓާބޭސްއާ ސުވާލު ކުރެވޭނެއެވެ. 5.ގްލޯބަލްޓްރޭޑް.ނެޓް: ގްލޯބަލްޓްރޭޑް.ނެޓް އިން ކެމަރޫނާ ބެހޭ އާންމު އިމްޕޯޓް-އެކްސްޕޯޓް މައުލޫމާތުތަކާއެކު ޤައުމުތަކަށް ޚާއްޞަ މާކެޓް ރިޕޯޓްތަކާއި ޓްރޭޑް ލީޑްސް ފޯރުކޮށްދެއެވެ. އެމީހުންގެ ވެބްސައިޓަކީ https://www.globaltrade.net/international-trade-import-exports/c/Cameroon.html އެވެ މި ވެބްސައިޓްތަކުން ތަފާތު ފެންވަރުގެ ތަފްސީލު ފޯރުކޮށްދޭއިރު، ކެމަރޫންގެ ވިޔަފާރީގެ އިކޯސިސްޓަމާ ގުޅިގެން ތިޔަބޭފުޅުންގެ ވަކި ބޭނުންތަކަށް ނުވަތަ ޝައުގުވެރިކަމަށް ބަލާއިރު ޔޫޒަރ ފްރެންޑްލީ ނުވަތަ އެކްސެސިބިލިޓީގެ ގޮތުން ތަފާތުތަކެއް ހުރެދާނެކަން ފާހަގަކުރަމެވެ.

ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ

ސެންޓްރަލް އެފްރިކާގައި އޮންނަ ކެމަރޫންގައި އެގައުމުގައި ހިންގާ ވިޔަފާރިތަކަށް ޚިދުމަތްދޭ ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމްތަކެއް ހުރެ އެވެ. މިއީ ކެމަރޫންގެ ފާހަގަކޮށްލެވޭ ބައެއް ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމްތަކެވެ. 1. ޖުމިއާ މާކެޓް (https://market.jumia.cm): ޖުމިއާ މާކެޓަކީ އިލެކްޓްރޯނިކްސް، ފެޝަން، ގޭތެރޭގެ ސާމާނު، އަދި އެހެނިހެން އެކި ކެޓަގަރީތަކުގެ ތެރެއިން ގަންނަ ފަރާތްތަކާއި ވިއްކާ ފަރާތްތައް ގުޅުވައިދޭ އޮންލައިން މާކެޓެކެވެ. އެއީ ވިޔަފާރިތަކަށް އޮންލައިންކޮށް އުފެއްދުންތައް ވިއްކޭނެ ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. 2. އެފްރިކާބިޒްނެޓް (http://www.africabiznet.com): އެފްރިކާބިޒްނެޓަކީ ކެމަރޫނާއި އެފްރިކާގެ އެހެން ގައުމުތަކުގެ ތެރޭގައި ކުންފުނިތަކަށް ނެޓްވޯކްކޮށް ވިޔަފާރި ކުރެވޭނެ ގޮތް ފަހިކޮށްދޭ ބިޒްނަސް ޓު ބިޒްނަސް ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. އެއީ ސަޕްލައި ކުރާ ފަރާތްތަކާއި، ޑިސްޓްރިބިއުޓަރުންނާއި، އުފެއްދުންތެރިންނާއި، ހިދުމަތްދޭ ފަރާތްތަކާއި، އަދިވެސް އެތައް ކަމެއްގެ މެދުގައި ގުޅުން ގާއިމްކުރުމަށް މަގުފަހިކޮށްދޭ ކަމެކެވެ. 3. އެގްރޯކެމަރޫން (http://agrocameroon.org): އެގްރޯކެމަރޫން އިން ފޯކަސް ކުރަނީ ރާއްޖޭގެ ދަނޑުވެރިކަމުގެ ދާއިރާއަށެވެ. އެއީ ދަނޑުވެރިންނާއި، ދަނޑުވެރިކަމުގެ އުފެއްދުންތައް އެކްސްޕޯޓްކުރާ/އިމްޕޯޓަރުންނާއި، އިކުއިޕްމަންޓް ސަޕްލައިކުރާ ފަރާތްތަކާއި، ޕާޓްނަޝިޕް ނުވަތަ އިންވެސްޓްމަންޓް ފުރުސަތުތައް ހޯދަން އުޅޭ އެގްރިބިޒްނަސްތަކަށް ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމެއްގެ ގޮތުގައި ހިދުމަތްކުރާ ތަނެކެވެ. 4. ޔައުންޑޭ ސިޓީ މާކެޓް (http://www.yaoundecitymarket.com): ޔައުންޑޭ ސިޓީ މާކެޓަކީ ކެމަރޫންގެ ވެރިރަށް ޔައުންޑޭ ސިޓީގައި ހިންގާ ވިޔަފާރިތަކަށް ޚާއްޞަކޮށްގެން ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ އީ-ކޮމާސް ޕްލެޓްފޯމެކެވެ. އެއީ ލޯކަލް ވިޔަފާރިތަކަށް އޮންލައިން ޓްރޭޑް މެދުވެރިކޮށް މާލޭގެ ތެރޭގައި ޕޮޓެންޝަލް ކަސްޓަމަރުންނާ ގުޅޭނެ ގޮތެކެވެ. 5. އެފްރިކާ ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީ (https://africa.business-directory.online/country/cameroon): ހަމައެކަނި ކެމަރޫންގައި ބީ2ބީ މުއާމަލާތްތަކަށް ފޯކަސް ނުކުރި ނަމަވެސް ކެމަރޫން ހިމެނޭ ގޮތަށް އެފްރިކާގެ ބައެއް ގައުމުތައް ހިމެނެއެވެ؛ އެފްރިކާ ބިޒްނަސް ޑައިރެކްޓަރީގައި އެކި ސިނާއަތްތަކުގެ އެކި ކުންފުނިތަކުގެ ފުރިހަމަ ލިސްޓިންގއެއް ލިބެން ހުންނާނެއެވެ. 6) ސަފާރީ އެކްސްޕޯޓްސް (https://safari-exports.com/). މި ބީ2ބީ ޕްލެޓްފޯމަކީ ދުނިޔޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ގަންނަ ފަރާތްތައް ގުޅުވައިދޭ ސައްހަ އަތުން ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ މުދަލާއި ސީދާ ކެމަރޫންގައި ދިރިއުޅޭ ލޯކަލް ކުޅަދާނަ ފަންނުވެރިންނާއި އާޓިޒަނުންގެ އަތުން އުފައްދާ މުދަލެވެ. މި ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ ސަބަބުން ކެމަރޫންގެ ވިޔަފާރިތަކަށް ކަސްޓަމަރުންނާއި ސަޕްލައި ކުރާ ފަރާތްތަކާއި ޕާޓްނަރުންނާ ގުޅުވައިގެން ލޯކަލް ގޮތުންނާއި ބޯޑަރުތަކުން ބޭރަށް ވެސް ފުޅާކުރުމުގެ ފުރުސަތު ލިބެ އެވެ. ނަމަވެސް ވިޔަފާރީގެ އެއްވެސް މުއާމަލާތެއް ކުރުމުގެ ކުރިން މި ޕްލެޓްފޯމްތަކުގެ އިތުބާރާއި އަބުރު ޔަގީން ކުރުމަކީ އަބަދުވެސް ރަނގަޅު ކަމެކެވެ.
//