TogTok

تێڕوانینێکی گشتی وڵات
دراوی نیشتمانی
گۆڕینی نرخ
جەژنە گرنگەکان
دۆخی بازرگانی دەرەکی
پۆتانسێلی گەشەپێدانی بازاڕ
بەرهەمەکانی فرۆشتنی گەرم لە بازاڕدا
تایبەتمەندی و تابوی کڕیار
سیستەمی بەڕێوەبردنی گومرگی
سیاسەتەکانی باجی هاوردەکردن
سیاسەتەکانی باجی هەناردەکردن
بڕوانامە پێویستەکان بۆ هەناردەکردن
لۆجستیکی پێشنیار کراو
کەناڵەکان بۆ پەرەپێدانی کڕیار

کامیرۆن کە بە فەرمی بە کۆماری کامێرون ناسراوە، وڵاتێکە دەکەوێتە ناوەڕاستی ئەفریقا. لە ڕۆژئاواوە لەگەڵ نەیجیریا و لە باکووری ڕۆژهەڵاتەوە لەگەڵ چاد و لە ڕۆژهەڵاتی کۆماری ئەفریقای ناوەڕاست و لە باشوورەوە لەگەڵ گینیا ئیکواتۆریال و گابۆن و کۆماری کۆنگۆ هاوسنوورە. هەروەها وڵاتەکە کەنار دەریایەکی بەدرێژایی کەنداوی گینیا هەیە. کامیرۆن بە ڕووبەری نزیکەی ٤٧٥ هەزار و ٤٠٠ کیلۆمەتری چوارگۆشە (١٨٣ هەزار و ٦٠٠ میل چوارگۆشە) یەکێکە لە وڵاتە گەورەکانی ئەفریقا. جوگرافیا هەمەچەشنەکەی بریتییە لە ساڤانا فراوانەکان لە باکوور، شاخەکانی بەرز بەدرێژایی سنووری ڕۆژئاوای لەگەڵ نەیجیریا و زنجیرە گڕکانەکان لە ناوچەی باکووری ڕۆژئاوا. ناوچەی ناوەڕاست و باشوور زیاتر لە دارستانە باراناوییە گەرمەکان پێکدێن. ژمارەی دانیشتوانی کامیرۆن بە نزیکەی ٢٦ ملیۆن کەس مەزەندە دەکرێت. لە ڕووی نەتەوەییەوە هەمەچەشنە و زیاتر لە ٢٥٠ نەتەوەی جیاواز لە سنوورەکانیدا دەژین. زمانە فەرمییەکان بریتین لە ئینگلیزی و فەرەنسی بەو پێیەی سەردەمانێک لە نێوان دەسەڵاتی کۆلۆنیالیزمی بەریتانیا و فەرەنسادا دابەش بووە. ئابووری کامێرون لەسەر بنەمای کشتوکاڵ دامەزراوە کە بەشدارییەکی بەرچاوی هەیە لە دامەزراندن و داهاتی هەناردەکردن. بەرهەمە سەرەکییەکان بریتین لە قاوە، دانەوێڵەی کاکاو، پەتاتە، مۆز هەروەها سەوزە و میوەی جۆراوجۆر. جگە لە کەرتەکانی کشتوکاڵی وەک بەرهەمهێنانی نەوت (بەتایبەت لە دەریاوە)، پیشەسازییەکانی بەرهەمهێنانی وەک پرۆسێسی خۆراک و قوماش ڕۆڵیان هەیە لە هاندانی گەشەی ئابووری. کامیرۆن شانازی بە جۆراوجۆری بایۆلۆجی سەرنجڕاکێشەوە دەکات بەهۆی ئیکۆسیستەمە جۆراوجۆرەکانییەوە لە دارستانە مەنگۆڕەکانی کەنار دەریاکانەوە تا دارستانە باراناوییە چڕەکان کە شوێنی جۆرەها ڕووەکی وەک ئۆرکید و ئاژەڵن لەوانە فیل، گۆریلا، و تیمساح یەدەگی گیانلەبەرە کێوییەکانی کامێرون گەشتیاران ڕادەکێشن کە ئارەزووی ئیکۆ-گەشتیاری دەکەن. سەرەڕای سەرچاوە سروشتییە دەوڵەمەندەکان و ئەگەری گەشەپێدان، هۆکارە جیاوازەکانی وەک گەندەڵی، نەبوونی ژێرخانی ئابووری، و ناسەقامگیری سیاسی تەحەددا بەرەو گەیشتن بە ئامانجەکانی گەشەپێدانی بەردەوام دروست دەکەن کامیرۆن نەتەوەیەک کە نەریتە کولتوورییە زیندووەکانی هەیە بۆ هەردوو چێژوەرگرتن لە ناوخۆ و ناوبانگێکی نێودەوڵەتی

کامیرۆن وڵاتێکە دەکەوێتە ناوەڕاستی ئەفریقا و فرانکی CFA ئەفریقای ناوەڕاست وەک دراوی فەرمی بەکاردەهێنێت. فرانکی CFA دراوێکی هاوبەشە کە چەند وڵاتێکی ناوچەکە بەکاریدەهێنن، لەنێویاندا کامیرۆن. لەلایەن بانکی وڵاتانی ئەفریقای ناوەڕاستەوە دەردەچێت و بە نرخێکی جێگیر بە یۆرۆوە بەستراوەتەوە. دراوی کامیرۆن هاوشێوەی وڵاتانی دیکە کە فرانکی CFA بەکاردەهێنن، هەم دراو و هەم دراوی بانکی لە بازاڕدا هەیە. دراوەکان بە جۆرەکانی ١، ٢، ٥، ١٠، ٢٥، ٥٠، ١٠٠ و ٥٠٠ فرانک بەردەستن. دراوی بانکی بە بەهای 500، 1000 (زیاتر بەکاردێت)، 2000 (بە دەگمەن بەکاردەهێنرێت) ,5000 (زۆربەی بینراوە بەڵام ناخوازرێت )، 10,000 , و ناوبەناو'بەدەگمەن'20K (20 هەزار)فرانک بەردەستە. فرانکی CFA دراوی فەرمی کامێرون بووە لەو کاتەوەی سەربەخۆیی لە فەرەنسا لە سەرەتای شەستەکاندا بەدەستهێناوە'. شتێکی گرنگ کە دەبێت ئاماژەی پێبدەین سەبارەت بەم دراوە ئەوەیە کە لە ژێر دوو دامەزراوەی دارایی جیاوازدا کاردەکات: بانکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەفریق سێنتڕاڵ بۆ ناوچەکانی وەک کامێرون کە زمان یان زاراوەی فەرەنسی بەگشتی زاڵە(لە دەرەوەی ڕەچاوکردنی زمانەوانی دەردەکەوێت کە وڵاتانی دەرەوە سەرچاوەی سەرمایەیان زیاترە بۆیە کۆمپانیاکان گلەیی لە 'ڕێگری سوور" دەکەن کە ڕووبەڕوویان دەبنەوە/پێویستە لە لایەن کۆمپلێکسی ناوچەیی ئەفریقایی کاراییەوە). وەک هەر سیستەمێکی دراو لە سەرانسەری جیهان، کامیرۆن ڕووبەڕووی هەندێک تەحەدا دەبێتەوە کە پەیوەندییان بە ئابووری و سیاسەتە دراوییەکانی/گەیاندنی هەیە. ئەم هۆکارانە دەتوانن کاریگەرییان هەبێت لەسەر ڕێژەی هەڵاوسان، ژمارە بەهادارەکانی دامەزراندن، گەشەی ئابووری/مەترسی، هێزی کڕین، و توانای کێبڕکێی بازرگانی؛ لەنێو ئەوانی تردا توانای بەرهەمهێنانی متمانەپێکراوی Ieel TECHINT). سەرەڕای ئەوەش، بەهای نێودەوڵەتی دراوی کامێرون دەتوانێت بەپێی هۆکارە جیاوازەکان وەک دۆخی ئابووری جیهانی، خواست لەسەر هەناردەکردن (کە نەوت، دار، کاکاو، و قاوە لەخۆدەگرێت) بگۆڕێت. لە کۆتاییدا، کامێرون فرانکی CFA ئەفریقای ناوەڕاست وەک دراوی فەرمی بەکاردەهێنێت. بەڵام دۆخی دراوی وڵاتەکە کەوتۆتە ژێر هۆکاری جۆراوجۆری ناوخۆیی و دەرەکی کە دەتوانن کاریگەرییان هەبێت لەسەر بەها و سەقامگیری ئابووری و تەندروستی دارایی گشتی.

دراوی فەرمی کامیرۆن بریتییە لە فرانکی سی ئێف ئەی ئەفریقای ناوەڕاست (XAF) کە لە لایەن وڵاتانی دیکەی کۆمەڵگەی ئابووری و دراوی ئەفریقای ناوەڕاستیشەوە بەکاردەهێنرێت. نرخی ئاڵوگۆڕی دراوە سەرەکییەکان بەرامبەر بە فرانکی CFA بە تێپەڕبوونی کات دەتوانێت جیاواز بێت، بۆیە باشتر وایە لە سەرچاوەیەکی متمانەپێکراو بزانیت بۆ وەرگرتنی وردترین زانیاری. بەڵام لە ئەیلوولی ٢٠٢١ەوە، لێرەدا چەند نرخێکی ئاڵوگۆڕی نزیکەیی بۆ ئاماژەکردن دەخەینەڕوو: - دۆلار (دۆلاری ئەمریکا) بۆ XAF: 1 دۆلار ≈ 540 XAF - یۆرۆ (یۆرۆ) بۆ XAF: 1 یۆرۆ ≈ 640 XAF - پاوەند (پاوەندی بەریتانی) بۆ XAF: 1 پاوەند ≈ 730 XAF - CAD (دۆلاری کەنەدی) بۆ XAF: 1 CAD ≈ 420 XAF - AUD (دۆلاری ئوسترالی) بۆ XAF: 1 AUD ≈ 390 XAF تکایە ئاگاداربن ئەم ژمارانە تەنها خەمڵاندنن و ڕەنگە ڕەنگدانەوەی نرخی ئێستای ئاڵوگۆڕی دراو نەبن. هەمیشە باشتر وایە لە سەرچاوەیەکی متمانەپێکراو یان دامەزراوەیەکی دارایی بزانیت بۆ زانیاری نوێ و ورد.

کامیرۆن، وڵاتێکە دەکەوێتە ناوەڕاستی ئەفریقا، بە درێژایی ساڵ چەندین جەژنی گرنگ بەڕێوەدەبات. ئەم فێستیڤاڵانە ڕۆڵێکی جەوهەری لە ناسنامەی کولتووری وڵاتدا دەگێڕن و نەریتە دەوڵەمەند و فرەچەشنییەکەی پیشان دەدەن. یەکێک لە گرنگترین فێستیڤاڵەکانی کامیرۆن ڕۆژی نیشتمانییە کە هەموو ساڵێک لە ٢٠ی ئایاردا بەڕێوەدەچێت. ساڵیادی یەکگرتنەوەی کامێرونی فەرەنسی زمان و کامێرونی باشووری بەریتانیای ئینگلیزی زمان بۆ پێکهێنانی نەتەوەیەکی یەکگرتووە. لەم ڕۆژەدا خەڵک بەشداری لە نمایش و سەمای نەریتی و نمایشی مۆسیقا و پێشانگای کولتووری دەکەن بۆ ئاهەنگگێڕان بە بۆنەی یەکگرتوویی نەتەوەیی خۆیان. پشوویەکی دیکەی گرنگ ڕۆژی لاوانە لە ١١ی شوبات. ئەم ڕۆژە ڕێز لە بەشداری گەنجان دەگرێت لە گەشەپێدانی کۆمەڵگادا لە هەمان کاتدا دان بە گرنگییاندا دەنێت وەک سەرکردەی داهاتوو. چالاکییە جۆراوجۆرەکان لە سەرانسەری وڵاتدا ڕێکدەخرێن بۆ بەهێزکردن و هاندانی بەشداریکردنی گەنجان لە پرسە کۆمەڵایەتییەکان، وەک کۆنفرانسی تایبەت بە کارگێڕی و وۆرک شۆپەکانی بنیاتنانی لێهاتوویی. فێستیڤاڵی نگون لەلایەن خەڵکی بامونەوە بەڕێوەدەچێت کە دانیشتووانێکی بەرچاوی کامێرون پێکدەهێنن. ئەم فێستیڤاڵە ساڵانە لە کاتی دروێنەکردندا (لە نێوان مانگەکانی ئازار و نیسان) وەک ڕێوڕەسمێکی سوپاسگوزاری بۆ وەرزێکی دروێنەکردنی بەخشندە بەڕێوەدەچێت. کاروانی ڕەنگاوڕەنگ بە جلوبەرگی نەریتی، نمایشی مۆسیقای زیندوو لەگەڵ تەپڵ لێدان، ڕێوڕەسمی سەماکردن کە نەریتە کۆنەکان پیشان دەدات کە بە نەوەکاندا گواستراون. جەژنی کریسمس یەکێکی ترە لە فێستیڤاڵەکان کە بە شێوەیەکی بەرفراوان لە سەرانسەری کامێرون بەڕێوەدەچێت بەهۆی ژمارەی دانیشتووانەکەی کە زۆرینەیان مەسیحیین. خەڵک یادی لەدایکبوونی عیسا مەسیح دەکەنەوە بە بەشداریکردن لە خزمەتەکانی کڵێسا و دواتر ئاهەنگ لەگەڵ خێزان و هاوڕێیان. نمایشی یارییە ئاگرینەکان دەتوانرێت لە شوێنە جیاوازەکان لە سەرانسەری شارەکانی وەک دووالا و یاوندە ببینرێت. سەرەڕای ئەوەش، پێشبڕکێکانی گەشتیاری بەدرێژایی شەپۆلەکانی کەناراوەکانی کریبی ئارەزومەندانی گەشتیاری لە سەرانسەری ئەفریقا ڕادەکێشن. گەشتیاران بە هەمان شێوە. ئەمانە تەنها چەند نموونەیەک لە جەژنە گرنگەکانن کە لە کامێرون ئاهەنگ دەگێڕن و گرنگییەکی کولتوورییان هەیە بۆ دانیشتوانی هەمەچەشنی وڵاتەکەی. هەر فێستیڤاڵێک بەشداری لە زیندوویی کۆمەڵگەی کامێرون دەکات لە هەمان کاتدا ڕێگە بە خەڵک دەدات نەریت و میراتەکانیان بە نرخی بزانن.

کامیرۆن دەکەوێتە بەشی ناوەڕاستی ڕۆژئاوای ئەفریقا، ئابوورییەکی هەمەچەشنی هەیە و زۆر پشت بە بازرگانی دەبەستێت. وڵاتەکە بە سامانە سروشتییە دەوڵەمەندەکان و بەرهەمە کشتوکاڵییەکانی ناسراوە. هەناردەکردنی سەرەکی کامێرون بریتین لە نەوت و بەرهەمە نەوتییەکان، فاسۆلیا کاکاو، قاوە، بەرهەمە دارەکان و ئەلەمنیۆم. نەوت بەشێکی بەرچاو لە داهاتی هەناردەکردنی وڵات پێکدەهێنێت. کامیرۆن یەکێکە لە بەرهەمهێنەرە گرنگەکانی فاسۆلیا کاکاو و لە ڕیزبەندی دە یەکەمی هەناردەکاری جیهاندایە. هەروەها بەرهەمهێنانی قاوە بەشدارە لە داهاتی هەناردەکردنی وڵات. جگە لە کاڵا سەرەتاییەکان، کامیرۆن کاڵای بەرهەم هێنراوی جۆراوجۆر وەک قوماش و جلوبەرگ، بەرهەمی لاستیک، ماددە کیمیاییەکان و ئامێرەکان هەناردە دەکات. ئەم پیشەسازیانە لەلایەن هاندانەکانی وەبەرهێنانەوە پشتگیری کراون کە لەلایەن حکومەتەوە پێشکەش کراوە بۆ پێشخستنی بەها زیادکردن و هەمەچەشنکردن. هاوبەشە بازرگانییە سەرەکییەکانی کامیرۆن بریتین لە وڵاتانی یەکێتی ئەوروپا وەک فەرەنسا، ئیتاڵیا، بەلجیکا؛ وڵاتانی دراوسێی ئەفریقای وەک نەیجیریا؛ هەروەها چین و ئەمریکا. زۆربەی هەناردەکانی بەرەو ئەم شوێنانە ئاراستە دەکرێت. لە لایەنی هاوردەکردنەوە، کامیرۆن کۆمەڵێک کاڵای بەرفراوان وەک ئامێر و ئامێر، ئۆتۆمبێل، خۆراک (لەوانەش برنج)، دەرمان، بەرهەمە نەوتییە پاڵاوتەکان لە وڵاتە جیاوازەکانی جیهانەوە هاوردە دەکات. پەیوەندییە بازرگانییەکان لەگەڵ وڵاتانی ئەفریقا لە ڕێگەی هەوڵەکانی یەکگرتنی ناوچەیی وەک کۆمەڵگەی ئابووری وڵاتانی ئەفریقای ناوەڕاست (ECCAS) و یەکێتی ئابووری ئەفریقای ناوەڕاست (CAEU) بەهێزتر بووە. ئەمەش بووەتە هۆی بەرەوپێشبردنی بازرگانی نێوان هەرێمەکان لە ساڵانی ڕابردوودا. سەرەڕای لایەنە ئەرێنییەکانی کەرتی بازرگانی کامێرون وەک هەوڵەکانی هەمەچەشنکردن بۆ پیشەسازییەکانی بەرهەمهێنان لە دەرەوەی هەناردەکردنی کاڵا سەرەتاییەکان و هەوڵەکانی یەکگرتن لەگەڵ وڵاتانی دیکەی ئەفریقا – تەحەدداگەلێک هەن کە پێویستە چارەسەر بکرێن. ئەم تەحەددایانە بریتین لە ژێرخانی ناتەواو کە ڕێگری لە جووڵەی کارامەی کاڵاکان لە ناو وڵاتدا دەکات؛ ڕێکارە کارگێڕییە ئاڵۆزەکان بۆ بازرگانان؛ ناسەقامگیری سیاسی لە هەندێک ناوچەدا کە کاریگەری لەسەر چالاکییەکانی سنوور بەزاندن هەیە؛ دەستڕاگەیشتن بە دارایی سنووردار بۆ ئەو بزنسە بچووکانەی کە خەریکی بازرگانی نێودەوڵەتین. بەگشتی هەرچەندە ̧ لەگەڵ هەوڵە بەردەوامەکانی هەردوو دەسەڵاتی حکومەت لەوانەش سیاسەتەکانی ئامانجی باشترکردنی ژینگەی بازرگانی لەگەڵ دەستپێشخەرییەکانی هاوکاری ناوچەیی - ئەگەری ئەوە هەیە کە کامیرۆن زیاتر بازرگانییەکەی بەرزبکاتەوە و بە شێوەیەکی کاریگەر بەشداری لە ئابووری جیهانیدا بکات.

کامیرۆن کە دەکەوێتە ناوەڕاستی ئەفریقا، توانایەکی ئومێدبەخشی هەیە بۆ گەشەپێدانی بازاڕی بازرگانی دەرەکی. وڵاتەکە شانازی بە سەرچاوە سروشتییە زۆرەکانەوە دەکات، لەوانە نەوت، دار، کانزاکان و بەرهەمە کشتوکاڵییەکان. ئەم بنکە دەوڵەمەندە سەرچاوەی دەرفەتی فراوان بۆ بازرگانی و وەبەرهێنانی نێودەوڵەتی دەڕەخسێنێت. یەکەم: کامیرۆن ئەندامی بلۆکە ئابوورییە ناوچەییە جیاوازەکانی وەک کۆمەڵگەی ئابووری وڵاتانی ئەفریقای ناوەڕاست (ECCAS)، کۆمەڵگەی ئابووری و دراوی ئەفریقای ناوەڕاست (CEMAC) و یەکێتی ئەفریقا (AU) بووە. ئەم ئەندامێتیانە دەستڕاگەیشتن بە بازاڕە ناوچەییەکان و ڕێککەوتنە بازرگانییە ئیمتیازییەکان لە ناو ئەفریقادا بۆ کامیرۆن دەڕەخسێنن. دووەم: پێگەی ستراتیژی وڵاتەکە لەسەر کەنداوی گینیا وای لێدەکات وەک دەروازەیەک بۆ وڵاتانی بێ وشکانی لە ئەفریقای ناوەڕاستدا خزمەت بکات. وەک خاڵێکی گرنگی ترانزێت بۆ کاڵاکان کە دەچنە ناو یان دەرچوون لە وڵاتانی دراوسێی وەک چاد و کۆماری ئەفریقای ناوەڕاست، کامیرۆن سوودمەندە لە پێگەی خۆی وەک ناوەندێکی گواستنەوەی کەشتی. جگە لەوەش هەوڵەکان لەلایەن حکومەتی کامێروناوە دراوە بۆ باشترکردنی پەیوەندی ژێرخانی لەناو وڵاتەکەدا. پەرەپێدانی تۆڕەکانی گواستنەوە وەک ڕێگاوبان و هێڵی ئاسن، دەستڕاگەیشتن بە ناوچە جیاوازەکان بەرز دەکاتەوە. ئەم پێشکەوتنە ژێرخانییە بازرگانیکردن لە سنوورەکانی کامێرون خۆیدا ئاسان دەکات و لە هەمان کاتدا وەبەرهێنەرانی بیانی بۆ لای خۆی ڕادەکێشێت کە بەدوای لۆجستیکی کارادا دەگەڕێن بۆ کارەکانیان. سەرەڕای ئەوەش، کەرتەکانی وەک کشتوکاڵ دەرفەتی بەرچاو بۆ گەشەپێدانی بازاڕی دەرەکی لە کامێرون دەخەنە ڕوو. وڵاتەکە بارودۆخێکی کەشوهەوای لەباری هەیە کە گونجاوە بۆ چاندنی بەرهەمەکانی وەکو دانەوێڵەی کاکاو، دانەوێڵەی قاوە، مۆز، دار لاستیک، و زەیتی خورما – کە هەموویان کاڵای سەرەکی هەناردەکردنن. جگە لەوەش، پەرەسەندنی خواست لەسەر بەرهەمی ئۆرگانیک لە سەرانسەری جیهاندا دەتوانێت ڕێگاکان بۆ هەناردەکردنی بەرهەمی ئۆرگانیک لەم هێزە کشتوکاڵییە بکاتەوە. بەڵام گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە ئاستەنگەکانی وەک ناسەقامگیری سیاسی، گەندەڵی بەردەوام، و چوارچێوەی دامەزراوەیی ناتەواو هێشتا هەن. ئەم هۆکارانە دەتوانن ڕێگری لە چوونە ناوەوەی کاریگەر لە بازاڕدا بکەن ئەم جۆرە دەستپێشخەرییانە مەترسییەکانی پەیوەست بە ئەنجامدانی کاروبار لە کامێرون کەم دەکەنەوە. لە کۆتاییدا، کامێرون خاوەنی توانایەکی بەرچاوە کاتێک باس لە پەرەپێدانی بازاڕی بازرگانی دەرەکی دەکرێت. سەرچاوە سروشتییە زۆرەکانی وڵاتەکە، شوێنی ستراتیژی و ئەندامێتی لە بلۆکە ئابوورییە ناوچەییەکان هەموویان بەشدارن لە سەرنجڕاکێشییەکەی بۆ بازرگانی دەرەکی. هێشتا، پێویستە گرنگی بە چارەسەرکردنی ناوخۆیی بدرێت تەحەددیاتەکان و دروستکردنی ژینگەیەکی لەبار بۆ وەبەرهێنان و گەشەی بازاڕ.

لەکاتی بیرکردنەوە لە هەڵبژاردنی بەرهەم بۆ بازاڕی هەناردەکردن لە کامێرون، گرنگە گرنگی بەو شتانە بدرێت کە خواستیان زۆرە و بە باشی دەفرۆشرێن. لێرەدا چەند ئامۆژگاریەک دەخەینەڕوو کە یارمەتیدەر دەبن لە ڕێنماییکردنی پرۆسەی بڕیاردانت: 1. لێکۆڵینەوە لە بازاڕ: ئەنجامدانی لێکۆڵینەوەی ورد لەسەر بازاڕی کامێرون بۆ دیاریکردنی پۆل و ڕەوتە بەرهەمە بەناوبانگەکان. بەدوای ئەو بەرهەمانەدا بگەڕێ کە خواستیان لە زیادبووندایە یان ئەوانەی کە پێداویستی و ئارەزووی تایبەتیان تێدایە کە تایبەتە بە دانیشتوانی ناوچەکە. 2. هەڵسەنگاندنی کێبڕکێی ناوخۆیی: شیکردنەوەی کێبڕکێی ئێستا لە پیشەسازی بازرگانی کامێرون. ئەو بەرهەمانە دەستنیشان بکە کە پێشکەشکردنیان سنووردارە یان کوالیتییەکی کەمتریان هەیە، چونکە ئەمە دەتوانێت دەرفەتێک بۆ براندەکەت دروست بکات بۆ پڕکردنەوەی بۆشاییەکانی بازاڕ. 3- ڕەچاوکردنی گونجاوی کولتووری: لەکاتی هەڵبژاردنی بەرهەم بۆ هەناردەکردن بۆ کامیرۆن ئاگاداری هەستیاری و جیاوازییە کولتوورییەکان بە. دڵنیابە لەوەی کە شتە هەڵبژێردراوەکانت لەگەڵ داب و نەریتی ناوخۆیی، نەریت، بیروباوەڕی ئایینی و ئارەزووەکانی شێوازی ژیاندا یەکدەگرنەوە. 4. گرنگیدان بە پێداویستییەکان: پێداویستییە سەرەتاییەکانی وەک بەرهەمە خۆراکیەکان (لەوانەش برنج، ئاردی گەنم)، کەرەستەی تەوالێت (سابون، مەعجونی ددان)، پێداویستییەکانی جلوبەرگ (تیشێرت، جینز)، و کەلوپەلی ناوماڵ (کەلوپەلی چێشت لێنان) زۆرجار خواستێکی بەردەوامیان هەیە بەبێ گوێدانە... هەڵاوسانی ئابووری. 5. سەرمایەگوزاری لە سەرچاوە سروشتییەکان: کامیرۆن دەوڵەمەندە بە سەرچاوە سروشتییەکانی وەک دار، دانەوێڵەی قاوە، دانەوێڵەی کاکاو، زەیتی خورما – بیر لە هەناردەکردنی فۆڕمی پرۆسێسکراو یان نیمچە پرۆسێسکراوی ئەم کاڵایانە بکەرەوە بۆ زیادکردنی بەها پێش هەناردەکردن. 6. بەکارهێنانی زانیارییە ناوخۆییەکان: بیرکردنەوە لە بەکارهێنانی کەرەستەی سەرچاوە ناوخۆیی یان هاوبەشیکردن لەگەڵ دابینکەرانی کامێرون لە کاتی دیزاینکردن یان بەرهەمهێنانی بەرهەمی نوێ کە بە تایبەتی بازاڕی ناوخۆیی دەکاتە ئامانج؛ ئەمەش هاوکاری ئابووری پەروەردە دەکات لە هەمان کاتدا بژاردەی گونجاو بۆ کڕیاران دادەڕێژێت. . 8. پشتگیری پیشەسازییە بەردەوامەکان بکە: لەگەڵ بەدەستهێنانی سەرنجی زیاتری بەردەوامیی لە سەرانسەری جیهاندا، بەرهەمە دۆستەکانی ژینگە وەک چارەسەری وزەی نوێبووەوە (پانێڵی خۆر)، خۆراک/خواردنەوە ئۆرگانیکەکان خەریکە ناوبانگیان بەدەستهێناوە – بیر لەوە بکەرەوە کە ئەم جۆرە شتانە بخەیتە ناو پۆرتفۆلیۆی بەرهەمەکانتەوە بۆ ئەوەی بتوانێت داواکاری بەکاربەران بگرێتەوە بژاردەی بەردەوام و هۆشیاری ژینگەیی. 9. خۆگونجاندن لەگەڵ تەکنەلۆژیا: لەگەڵ بەدەستهێنانی کێشکردنی بازرگانی ئەلیکترۆنی و پلاتفۆرمە دیجیتاڵییەکان لە ئاستی جیهانیدا، بیر لەوە بکەرەوە کە بەرهەمەکان لقیان بکەنەوە بۆ ئامێرە تەکنەلۆژییەکان، ئیکسسواراتەکانی مۆبایلە زیرەکەکان، یان چارەسەرەکانی پارەدانی مۆبایل (جزدانی ئەلیکترۆنی) کە دەتوانن دەستبخەنە ناو بازاڕی ئۆنلاین کە لە گەشەسەندنی کامێروندایە. لەبیرت بێت کە ئەم ئاماژەدەرانە ڕێنمایی گشتین، و سەرکەوتنی بەرهەمە تایبەتەکان ڕەنگە جیاواز بێت بەپێی هۆکارە جیاوازەکان وەک کوالیتی، ستراتیژی نرخدانان، هەوڵەکانی بازاڕکردن، کەناڵەکانی دابەشکردن هەڵبژێردراو و هتد. هەمیشە زۆر گرنگە چاودێری ڕەوتی بازاڕ لە کامێرون بکرێت لە هەمان کاتدا نەرم و نیان و گونجاو بمێنیتەوە بۆ گۆڕانی داواکارییەکان لەگەڵ گەشتکردنت لە پیشەسازی بازرگانی دەرەکیدا.

کامیرۆن کە بە فەرمی بە کۆماری کامێرون ناسراوە، وڵاتێکە دەکەوێتە ناوەڕاستی ئەفریقا. بە گروپە کولتووری و نەتەوەییە جۆراوجۆرەکانی ناسراوە، کە بەشدارن لە تایبەتمەندییە ناوازەکانی کڕیارەکانی. یەکێک لە تایبەتمەندییە سەرەکییەکانی کڕیار لە کامێرون، پەسەندکردنی کارلێکی کەسییە. دروستکردنی پەیوەندی و دامەزراندنی متمانە پێش ئەوەی بەشداری مامەڵەی بازرگانی بکەیت، زۆر گرنگە. خەڵکی کامێرونەکان کۆبوونەوەی ڕووبەڕوو بە نرخ دەزانن و زۆرجار کاتێک بۆ ناسینی هاوبەشە بازرگانییە ئەگەرییەکانیان تەرخان دەکەن پێش ئەوەی هەر گرێبەستێک ئەنجام بدەن. تایبەتمەندییەکی دیکەی بەرچاوی کڕیاران لە کامیرۆن، مەیلیان بەرەو دانوستاندن و موزایەدە. کڕیاران چاوەڕێی ئەوە دەکەن فرۆشیارەکان نەرم و نیان بن لە نرخدانان، بە تایبەت کاتێک باس لە کاڵا یان خزمەتگوزارییەکان دەکرێت کە بە ئاسانی بەردەست نین. مامەڵەکردن لەسەر نرخەکان کارێکی باو و ئاساییە و پێویستە فرۆشیاران ئامادەبن بۆ ئەم لایەنەی کولتوری بازرگانی. سەرەڕای ئەوەش، کڕیارانی کامیرۆن بەرهەمی کوالیتی باش بەرز دەنرخێنن کە بەهای پارە پێشکەش دەکەن. بەزۆری ئەوان مانەوە و متمانەپێکردنیان لە پێشینە دادەنێن لە چاو تەنها نرخ. ئەو بزنسانەی کە سەرنجیان لەسەر پێشکەشکردنی بەرهەم یان خزمەتگوزاری کوالیتی بەرزە، ڕەنگە سوودیان هەبێت لە بەدەستهێنانی متمانە و دڵسۆزی کڕیاران. بەڵام هەندێک بابەت یان ڕەفتاری تابویش هەن کە پێویستە بازرگانەکان خۆیان لێیان بەدوور بگرن لەکاتی مامەڵەکردن لەگەڵ کڕیاران لە کامێرون: 1- ئایین: گرنگە خۆت بەدوور بگرێت لە باسکردنی بابەتگەلی ئاینی هەستیار مەگەر لەلایەن خودی کڕیارەوە دەستپێشخەری نەبێت. ئایین بۆ زۆر کەس لە کامێرون گرنگییەکی زۆری هەیە، بۆیە زۆر گرنگە ڕێز لە بیروباوەڕەکانیان بگیرێت. 2- سیاسەت: هاوشێوەی ئایین، سیاسەت دەتوانێت بابەتێکی هەستیار بێت هەروەها بەهۆی ئایدۆلۆژیا جیاوازەکانی ناو دانیشتووان. دوور بکەوەرەوە لە بەشداریکردن لە گفتوگۆی سیاسی یان دەربڕینی بۆچوونی کەسی لەسەر بابەتە سیاسییەکان مەگەر بە تایبەتی لەلایەن کڕیارەوە داوای نەکرابێت. 3.زمانی ڕێزدار: زۆر گرنگە زمانی ڕێزدار بەکاربهێنیت لەکاتی قسەکردن لەگەڵ کڕیارەکان یان ئەنجامدانی چالاکییە بازرگانییەکان. دوور بکەوەرەوە لە بەکارهێنانی زاراوەی سووکایەتیکردن یان زمانی هێرشبەرانە بەرامبەر بە تاکەکان بە پشتبەستن بە نەتەوە یان پێشینەیان. 4.کاتی: لە کاتێکدا ڕەنگە لە هەرێمێکەوە بۆ هەرێمێکی تر لە کاتی خۆیدا لە کاتی خۆیدا بگۆڕێت، بەڵام بەگشتی باشترە کڕیارەکان بەبێ ئاگادارکردنەوە یان داوای لێبوردنێکی دروست چاوەڕوان نەبن ئەگەر دواکەوتنی خۆپارێزی لە کاتی کۆبوونەوە یان چاوپێکەوتنە بەرنامە بۆ داڕێژراوەکاندا ڕووبدات. بە ئاگاداربوون لەم تایبەتمەندیانەی کڕیار و دوورکەوتنەوە لەو تابوانەی باسکراون، بازرگانەکان دەتوانن بە شێوەیەکی کاریگەر لەگەڵ کڕیاران لە کامێرون پەیوەندی بکەن و پەیوەندی سەرکەوتوو لەناو بازاڕدا پەرەپێبدەن.

کامیرۆن کە دەکەوێتە ڕۆژئاوای ئەفریقا، سیستەمێکی بەڕێوەبردنی گومرگی بە باشی داڕێژراوی هەیە. ئیدارەی گومرگی وڵات ئەرکی ڕێکخستن و کۆنترۆڵکردنی جووڵەی کاڵا و خەڵکە لەودیو سنوورەکانییەوە. ڕێکارەکانی گومرگی لە کامێرون بریتین لە ڕاگەیاندنی کاڵاکان لە کاتی چوونە ژوورەوە یان دەرچوون. گەشتیاران دەبێت هەر شتێک کە هەڵیانگرتووە، لەوانەش کەلوپەلی کەسی و کاڵا بازرگانییەکان کە سنوورێکی دیاریکراو تێپەڕاندووە، ڕابگەیەنن. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە شتومەکی قەدەغەکراو یان سنووردارکراو وەک چەک، ماددەی هۆشبەر، دراوی ساختە، بەرهەمی جۆرە لەناوچوونەکان، یان مادەی پۆرنۆگرافی بە توندی قەدەغەکراون و ئەگەر لە کاتی پشکنینەکاندا بدۆزرێتەوە، دەتوانێت لێکەوتەی یاسایی لێبکەوێتەوە. لەکاتی چوونە ناو کامیرۆن بە فڕۆکە یان دەریایی، پێویستە گەشتیاران ئامادەبن بۆ پشکنینی جانتا لە کاتی گەیشتنیان. لە بازگەکانی کۆچبەران پشکنینی پاسپۆرت بۆ ڤیزا و بەڵگەنامەی تری پێویست بۆ گەشتکردن دەکرێت. باشتر وایە لە ماوەی مانەوەتدا لە هەموو کاتێکدا کارتی ناسنامەی پێویست لەگەڵ خۆتدا بێت. ڕەنگە کاڵا هاوردەکراوەکان بەپێی بەهاکە باجی گومرگی و باجیان لەسەر بێت. هاوردەکاران پێویستە دڵنیابن لەوەی کە مۆڵەت و بەڵگەنامەی پێویستیان هەیە بۆ هاوردەکردنی پۆلە تایبەتەکانی کاڵا وەک چەکی ئاگرین یان بەرهەمی کشتوکاڵی. پابەندنەبوون بەم مەرجانە دەتوانێت ببێتە هۆی دواکەوتن یان تەنانەت دەستبەسەرداگرتنی کاڵاکان. باشتر وایە پێش سەردانی کامێرون بیمەی گەشتیاری گشتگیر بەدەست بهێنیت چونکە لە ماوەی مانەوەتدا ڕووداو و نەخۆشی ڕوودەدات. سەرەڕای ئەوەش، خۆت ئاشنا بە ژمارە پەیوەندییە فریاگوزاریەکان وەک بنکەکانی پۆلیسی ناوخۆیی یان هێڵە گەرمەکانی نەخۆشخانە. بەگشتی، سەردانکەران پێویستە ڕێز لەو یاسا و ڕێسایانە بگرن کە لەلایەن ئیدارەی گومرگی کامیرۆنەوە جێبەجێ دەکرێن لە هەمان کاتدا پابەندبن بە هەموو مەرجەکانی کۆچبەری لە کاتی گەیشتن/ڕۆشتن. پاراستنی هەڵوێستی ڕێزدارانە بەرامبەر بە ئەفسەرەکان لە کاتی پرۆسەکانی پشکنیندا زۆر گرنگە بۆ چوونە ژوورەوە یان دەرچوونێکی ئاسان لە وڵات.

کامیرۆن وڵاتێکە و دەکەوێتە ناوەڕاستی ئەفریقا، باج و باجی هاوردەکردنی لە شوێنی خۆیدا هەیە بۆ ڕێکخستنی بازرگانی و پاراستنی پیشەسازییە ناوخۆییەکانی. سیاسەتی باجی هاوردەکردنی کامیرۆن بەپێی جۆری کاڵا هاوردەکراوەکان دەگۆڕێت. بۆ بەرهەمە غەیرە کشتوکاڵییەکان، باجی بەهادار بە ڕێژەی 10% دەسەپێندرێت. ئەمەش بەو مانایەیە کە باجەکە لەسەر بنەمای بەهای کاڵا هاوردەکراوەکان حیسابی بۆ دەکرێت. سەرەڕای ئەوەش، باجی بەهای زیادکراو (VAT) بە ڕێژەی 19.25% بۆ هەردوو تێچوون و هەر باجێکی گومرگی کارپێکراو جێبەجێ دەکرێت. هەروەها بەرهەمە کشتوکاڵییەکان باجی هاوردەکردن لە کامێرون ڕادەکێشن. بۆ نموونە بەرهەمەکانی تووتن باجی تایبەتیان لەسەرە کە لە 5000 XAF (9$) بۆ هەر کیلۆیەک بۆ کاغەزی جگەرە تاوەکو XAF 6000 (11$) بۆ هەر کیلۆیەک بۆ تووتنی بۆری. جگە لەوەش ڕەنگە باجی گومرگی لەسەر هەندێک کاڵا وەکو خواردنەوە کحولیەکان و سووتەمەنی وەربگیرێت. ڕێژەی باجی گومرگی بەپێی پۆلی بەرهەمەکە دەگۆڕێت و بەپێی کێش یان قەبارە دیاری دەکرێت. کامیرۆن ئامانجی بەرەوپێشبردنی بەرهەمی ناوخۆییە بە جێبەجێکردنی ئەم باجانەی هاوردەکردن. حکومەت دەیەوێت پیشەسازییە ناوخۆییەکان لە کێبڕکێی زیادەڕۆیی لەگەڵ بەرهەمە بیانییەکان بپارێزێت و لە هەمان کاتدا هانی گەشەی ئابووری بدات لە سنوورەکانی خۆیاندا. گرنگە بۆ ئەو بازرگانانە یان ئەو کەسانەی کە پلانیان هەیە کاڵا هاوردە بکەن بۆ کامێرون کە ڕاوێژ لەگەڵ دەسەڵاتدارانی گومرگی بکەن یان داوای ئامۆژگاری پیشەیی بکەن سەبارەت بە ڕێژەی باج و ڕێسای تایبەت بۆ بەرهەمەکانیان. پابەندبوون بەم ڕێسایانە یارمەتیدەر دەبێت بۆ دڵنیابوون لە چوونە ژوورەوەی نەرم و نیان بۆ بازاڕی کامێرون لە هەمان کاتدا بەشداری دەکات لە بەردەوامبوونی ئابوورییەکەی.

کامیرۆن وڵاتێکە لە ناوەڕاستی ئەفریقا کە بە ئابووری و سامانە سروشتییە هەمەچەشنەکانی ناسراوە. وەک هاوکارییەک بۆ بەرەوپێشبردنی گەشەی ئابووری، کامیرۆن سیاسەتی جۆراوجۆری باجی کاڵای هەناردەکردنی جێبەجێکردووە بۆ هاوسەنگکردنی داهاتەکەی و باشترکردنی بازرگانی نێودەوڵەتی. بەپێی ڕێککەوتنی هاوکاری گومرگی، کامیرۆن باجی هەناردەکردن بەکاردەهێنێت لەسەر بنەمای کۆدەکانی سیستەمی هاوسەنگ (HS)ی کاڵا هەناردەکراوەکان. ئەم باجانە بە شێوەیەکی سەرەکی لەسەر بەرهەمە کشتوکاڵییەکانی وەک دانەوێڵەی کاکاو، قاوە، مۆز، زەیتی خورما، لاستیک و دار وەردەگیرێن. ڕێژەکان بەپێی بەرهەمە تایبەتەکە دەگۆڕێت و دەتوانێت لە 5% بۆ 30% بێت. ئامانجی حکومەت هاندانی زیادکردنی بەها و پیشەسازیکردنی کەرەستەی خاو لە ناوخۆی وڵاتدایە. بۆ گەیشتن بەم ئامانجە باجی بەرزی هەناردەکردن دەسەپێنرێت لەسەر کاڵای پرۆسێس نەکراو یان نیمچە پرۆسێس کراو وەکو دار و کانزا کانزاییە پاڵاوتنەکراوەکان. بەڵام ڕەنگە باجی کەمکردنەوە یان سفر جێبەجێ بکرێت ئەگەر ئەم ماددانە پێش هەناردەکردن لە ناوخۆدا پرۆسێس بکرێن. لەم ساڵانەی دواییدا گرنگی بە هەمەچەشنکردنی هەناردەکردنی وڵاتەکە لە دەرەوەی کاڵا تەقلیدییەکانەوە دراوە. هاندان بۆ هەناردەکردنی ناتەقلیدی وەکو قوماش، جلوبەرگ، کاری دەستی، بەرهەمە خۆراکییە پرۆسێس کراوەکان (میوە/سەوزەی لە قوتودا)، بەرهەمە نەوتییە پاڵاوتەکان (بەنزین/دیزڵ)، پێکهاتەکانی ئامێری کارەبایی لەنێو ئەوانی تردا دابینکراوە. هەناردەکاران دەبێت پابەندبن بە ڕێکارەکانی گومرگی بۆ ئەوەی سوودمەند بن لە هەر لێخۆشبوونێکی باج یان کەمکردنەوەی ڕێژەیەک بەپێی ئەو ڕێککەوتنە بازرگانیانەی کە کامیرۆن لەگەڵ وڵاتانی دیکە یان بلۆکە ناوچەییەکانی وەک کۆمەڵگەی ئابووری دەوڵەتانی ئەفریقای ناوەڕاست (ECCAS)، کۆمەڵگەی ئابووری ئەفریقای ناوەڕاست (CEMAC) و هتد واژۆیان کردووە. گرنگە هەناردەکاران لە کامێرون ئاگاداری گۆڕانکارییەکانی سیاسەتی باج بن بە ئاماژەدان بە بەردەوامی بە بڵاوکراوە فەرمییەکان کە لەلایەن وەزارەتە ڕێگەپێدراوەکانەوە بڵاودەکرێنەوە وەک ماڵپەڕی وەزارەتی دارایی یان ڕاوێژکاری ڕاوێژکارە پیشەییەکان کە ئاشنان بە بازرگانی نێودەوڵەتی لە کامێرون. بەگشتی سیاسەتی باجی کاڵای هەناردەکردنی کامێرون پشتگیری لە هەردوو ئامانجی گەشەپێدانی نیشتمانی دەکات و گەشەی ئابووری بەردەوام بەرەوپێش دەبات لەڕێگەی هاندانی پیشەسازییە ناوخۆییەکانی پرۆسێسکردن لە هەمان کاتدا دەرفەتەکان بۆ هەمەچەشنکردن بۆ کەرتەکانی هەناردەکردنی ناتەقلیدی پێشکەش دەکات.

کامیرۆن کە بە فەرمی بە کۆماری کامێرون ناسراوە، وڵاتێکە دەکەوێتە ناوەڕاستی ئەفریقا. بەناوبانگە بە میراتی دەوڵەمەندی کولتووری و سەرچاوە سروشتییە جۆراوجۆرەکانی. بە مەبەستی دڵنیابوون لە کوالیتی و سەلامەتی هەناردەکردنی، کامیرۆن سیستەمێکی بڕوانامەی هەناردەکردنی دامەزراندووە. پرۆسەی بڕوانامەی هەناردەکردن لە کامیرۆن ئامانجی ڕێکخستن و پشتڕاستکردنەوەی ڕەسەنایەتی کاڵا هەناردەکراوەکانە. ئەم پرۆسەیە چەند هەنگاوێک لەخۆدەگرێت کە هەناردەکاران دەبێت پەیڕەوی لێبکەن: ١. 1. ناونووسین: پێویستە هەناردەکاران ناوی خۆیان تۆمار بکەن لە لایەنە پەیوەندیدارەکانی حکومەت وەک وەزارەتی بازرگانی یان ژووری بازرگانی. پێویستە زانیاری پێویست سەبارەت بە کار و بەرهەمەکانیان پێشکەش بکەن. 2. بەڵگەنامە: هەناردەکاران پێویستە هەموو بەڵگەنامە پێویستەکان بۆ هەناردەکردن ئامادە بکەن، لەوانەش فاکتورەی بازرگانی، لیستی پاککردنەوە، فەسڵی بارکردن/فەسڵی هێڵی ئاسمانی، بڕوانامەی سەرچاوە، و مۆڵەتی گونجاو ئەگەر پێویست بێت (بۆ نموونە، بڕوانامەی تەندروستی ڕووەکی بۆ بەرهەمە کشتوکاڵییەکان). 3- کۆنتڕۆڵی کوالیتی: بەپێی جۆری ئەو کاڵایانەی هەناردە دەکرێن، ڕەنگە پێش پێدانی بڕوانامە پێویست بە هەندێک ڕێوشوێنی کۆنتڕۆڵی کوالیتی بکرێت. بۆ نموونە، بەرهەمە کشتوکاڵییەکان لەوانەیە لەلایەن دەزگا پەیوەندیدارەکانەوە پشکنینیان بۆ بکرێت بۆ دڵنیابوون لە پابەندبوون بە ستانداردە نێودەوڵەتییەکان. 4. ڕەزامەندی بڕوانامە: دوای تێرکردنی هەموو مەرجە پێویستەکان و پشکنینەکان بە سەرکەوتوویی ئەنجام دەدرێن؛ هەناردەکاران بڕوانامەی هەناردەکردن بەدەست دەهێنن کە لەلایەن دەسەڵاتی پەیوەندیدارەوە دەرچووە وەک دیوانی نیشتمانی بۆ ستانداردەکان (ANOR) یان وەزارەتی بازرگانی. 5.بەیاننامەی هەناردەکردن: بۆ تەواوکردنی پرۆسەکە بە فەرمی پێویستە بەیاننامەی هەناردەکردنی ئەلیکترۆنی لە دەسەڵاتدارانی گومرگی تۆمار بکرێت؛ ئەمەش یارمەتی بەدواداچوونی ئاماری هەناردەکردن دەدات لە هەمان کاتدا ئاسانکاری دەکات بۆ دەرچوونێکی نەرم لە کۆنترۆڵی گومرگی. گرنگە هەناردەکاران لە کامێرون پابەند بن بەم ڕێکارانە نەک تەنها بۆ جێبەجێکردنی پابەندبوونە ڕێکخراوەییەکان بەڵکو بۆ دروستکردنی متمانە لە نێوان هاوبەشە بازرگانییەکان لە ئاستی جیهانیدا. بڕوانامەکە دەرفەتەکانی دەستڕاگەیشتن بە بازاڕ بەرز دەکاتەوە لە هەمان کاتدا دڵنیای دەدات لە پابەندبوون بە کوالیتی بەرهەم و کەمکردنەوەی مەترسییە تەندروستییەکانی پەیوەست بە کاڵای کەمتر. بە گشتی، سیستەمی بڕوانامەی هەناردەکردن لە کامێرون ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە پێشخستنی شێوازەکانی بازرگانی یاسایی لە هەمان کاتدا پاراستنی بەرژەوەندییەکانی بەکاربەران چ لە ئاستی ناوخۆیی و چ لە ئاستی نێودەوڵەتیدا.

کامیرۆن دەکەوێتە ناوەڕاستی ئەفریقا، وڵاتێکە کە پیشەسازی جۆراوجۆری هەیە و ئابوورییەکی گەشەسەندووە. کاتێک باس لە پێشنیارەکانی لۆجستی لە کامێرون دەکرێت، لێرەدا چەند خاڵێکی سەرەکی دەخەینەڕوو کە دەبێت لەبەرچاو بگیرێن. 1. بەندەرەکان: کامیرۆن دوو بەندەری سەرەکی هەیە - بەندەری دووالا و بەندەری کریبی. بەندەری دووالا گەورەترین و قەرەباڵغترین بەندەری ئەفریقای ناوەڕاستە، وەک دەروازەیەکی گرنگ بۆ هاوردە و هەناردەکردن کاردەکات. مامەڵە لەگەڵ جۆرە جیاوازەکانی بار دەکات لەوانە کۆنتێنەر، باری بەکۆمەڵ، و بەرهەمە نەوتییەکان. بەندەری کریبی بەندەرێکی نوێترە کە ئاسانکاری ئاوی قووڵ بۆ کەشتییە گەورەکان پێشکەش دەکات. 2. ژێرخانی ڕێگاوبان: کامیرۆن تۆڕێکی ڕێگاوبانی بەرفراوانی هەیە کە شارە گەورەکانی وەک دووالا، یاوندە، بامێندا، بافوسام بەیەکەوە دەبەستێتەوە. بەڵام کوالیتی ڕێگاوبانەکان لە ناوچە گوندنشینەکان دەتوانێت گۆڕاو بێت. پێشنیار دەکرێت هاوبەشی لەگەڵ دابینکەرانی لۆجستیکی ناوخۆیی بکرێت کە زانیارییان لەسەر ئەم بارودۆخە ڕێگایانە هەیە بۆ گواستنەوەی کارا. 3. هێڵی ئاسن: سیستەمی هێڵی ئاسنی لە کامیرۆن یارمەتیدەرە بۆ ئاسانکاری گواستنەوەی کاڵا لە ناوخۆی وڵاتدا لە سەرانسەری وڵاتدا. کۆمپانیای کامرایل هێڵی ئاسنی نێوان شارە گەورەکانی وەک دووالا و یاوندە بەڕێوەدەبات. 4. گواستنەوەی باری ئاسمانی: بۆ باری هەستیار بە کات یان گەیاندنی نێودەوڵەتی، خزمەتگوزاری گواستنەوەی باری ئاسمانی لە ڕێگەی فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی دووالا و فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی یاوندێ نسیماڵێنەوە بەردەستە. 5.ناوەندەکانی بازرگانی: بۆ باشکردنی کارەکانی لۆجستی لە کامێرون، بیر لە بەکارهێنانی ناوەندە بازرگانییەکان بکەرەوە وەک ناوچەی بازرگانی ئازاد (FTZ) کە دەکەوێتە نزیک بەندەرەکان یان پارکە پیشەسازییەکان کە نزیکترینن لە ناوچەی بازاڕی ئامانجەکەت. 6.کۆگا و ناوەندەکانی دابەشکردن:هەندێک شوێن دامەزراوەی کۆگاکردن دابین دەکەن کە بە ژێرخانی مۆدێرن تەیارکراون دڵنیابن لە مامەڵەکردن و هەڵگرتنی پارێزراوی کاڵاکان. تەنها دڵنیابە کە هەڵدەبژێریت بەپێی نزیکیی تۆڕەکانی گواستنەوە & ناوچەی بازاڕی ئامانج. 7. هاوبەشی ناوخۆیی: هاوکاری لەگەڵ بریکارەکانی گومرگی ناوخۆیی یان بارهەڵگرەکان کە خاوەنی ئەزموونی ڕێساکانی گەشتکردنن بە شێوەیەکی کارا دەتوانێت ڕێکارەکانی هاوردەکردن/هەناردەکردن ئاسان بکات. 8.تەکنەلۆژیای لۆجستی: بەکارهێنانی سیستەمی بەڕێوەبردنی لۆجستی وەک بەدواداچوونی GPS، نەرمەکاڵای بەڕێوەبردنی کۆگا، و ئامرازەکانی بینینی زنجیرەی دابینکردن دەتوانێت کارایی زۆر باشتر بکات و کاتەکانی ترانزێت لە کامێرون کەم بکاتەوە. 9.مەترسی و ئاستەنگەکان: کامیرۆن ڕووبەڕووی ئاستەنگەکانی وەک قەرەباڵغی ناوبەناو بەندەر، ڕێسا سنوورییە نادیارەکان لە وڵاتانی دراوسێ، بەربەستی ئەگەری بەهۆی نائارامی سیاسی و هتد. ڕەچاوکردنی ئەم هۆکارانە لەکاتی کارکردن لە کامێرون یارمەتیدەر دەبێت بۆ دڵنیابوون لە کارەکانی لۆجستیکی نەرم و کارامە لەم وڵاتە ئەفریقییە هەمەچەشنەدا.

پێشانگای بازرگانی گرنگ

کامیرۆن کە دەکەوێتە ناوەڕاستی ئەفریقا، دەرفەتی بەرچاو بۆ بازرگانی نێودەوڵەتی و گەشەپێدانی بازرگانی پێشکەش دەکات. وڵاتەکە کەناڵی گرنگی جۆراوجۆری هەیە بۆ تەداروکاتە نێودەوڵەتییەکان و چەندین پێشانگای بازرگانی سەرەکی. با بە وردی لێیان بکۆڵینەوە. 1. کەناڵەکانی تەداروکی نێودەوڵەتی: أ) بەندەری دووالا: وەک گەورەترین بەندەر لە ئەفریقای ناوەڕاست، دولا وەک دەروازەیەکی سەرەکی بۆ هاوردەکردن بۆ کامێرون کاردەکات. دەستڕاگەیشتن بە وڵاتانی بێ وشکانی چاد و کۆماری ئەفریقای ناوەڕاست دابین دەکات، ئەمەش وایکردووە کە کەناڵێکی گرنگ بێت بۆ تەداروکاتە نێودەوڵەتییەکان. ب) فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی یاوندێ-نسمالێن: ئەم فڕۆکەخانەیە دەکەوێتە پایتەختی یاوندێ، وەک ناوەندێکی گرنگ کاردەکات کە کامێرون بە ناوچەکانی دیکەی ئەفریقا و دەرەوەی ئەفریقا دەبەستێتەوە. ئاسانکاری بۆ گواستنەوەی باری ئاسمانی دەکات، کە هاوردەکردنی خێرا و کارامەی کاڵاکان دەکات. ج) پلاتفۆرمەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی: لەگەڵ زیادبوونی دیجیتاڵکردن، بازاڕە ئۆنلاینەکانی وەک جومیا کامێرون ناوبانگیان لە نێوان بەکارهێنەران و بازرگانەکاندا بەدەستهێناوە. ئەم پلاتفۆرمانە دەرفەت بۆ فرۆشیارە نێودەوڵەتییەکان دەڕەخسێنن کە پەیوەندی لەگەڵ کڕیاران لە کامێرون بکەن. 2. پێشانگە بازرگانییە گەورەکان: أ) پرۆمۆت: دوو ساڵ جارێک لە یاوندە بەڕێوەدەچێت، پرۆمۆت یەکێکە لە گەورەترین پێشانگە بازرگانییەکانی ناوەڕاستی ئەفریقا. کۆمەڵێک پیشەسازی جۆراوجۆر بۆ لای خۆی ڕادەکێشێت لەوانە کشتوکاڵ، بەرهەمهێنان، پەیوەندییەکان، وزە، بیناسازی و زۆر شتی تر. ب) کامبویلد: ئەم چالاکییە ساڵانەیە گرنگی بە پیشەسازی بیناسازی دەدات و دابینکەرانی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی لە کەرتەکانی وەک کەرەستەی بیناسازی و ئامێرەکان، خزمەتگوزارییەکانی دیزاینی تەلارسازی، چارەسەرەکانی پەرەپێدانی ژێرخانی و هتد کۆدەکاتەوە. ج) FIAF (پێشانگای نێودەوڵەتی پیشەسازی): وەک پلاتفۆرمێکی بنەڕەتی کە هونەر و پیشەسازییە نەریتییەکانی کامێرون و هەروەها وڵاتانی دیکەی ئەفریقا پیشان دەدات، FIAF چەندین کڕیاری ناوچەیی ڕادەکێشێت کە بەدوای بەرهەمی دەستی ناوازەدا دەگەڕێن کە ئایدیاڵن بۆ هەناردەکردن یان فرۆشتنی ناوخۆیی. د) پێشانگای کشتوکاڵی و شوانکاری (سالۆن دی ل کشتوکاڵ): ئەم پێشانگایە کشتوکاڵییە دیارە پەرە بە شێوازەکانی کشتوکاڵ دەدات لە هەمان کاتدا پەیوەندی بازاڕ لە نێوان بەرهەمهێنەران و کڕیاران لەناو کەرتی کشتوکاڵی کامێرون دروست دەکات. هـ) کۆڕبەندی بازرگانی جیهانی (GBF): ئەم چالاکییە لەلایەن ژووری بازرگانی و دەستپێکردنی ئەفریقاوە ڕێکخراوە، پەیوەندی بازرگانی نێوان کۆمپانیا ناوخۆیی و نێودەوڵەتییەکان لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکاندا پەروەردە دەکات. سەکۆیەک بۆ دەستنیشانکردنی دەرفەتەکانی تەداروکات دابین دەکات. و) سالۆن ئینتەرناسیۆناڵ دی ل'ئێتودیانت و دی لا فۆرمەیشن (SIEF): بە ئامانجی کەرتی پەروەردە، SIEF میوانداری دامەزراوە پەروەردەییەکان، ناوەندەکانی ڕاهێنانی پیشەیی، و کۆمپانیاکان دەکات کە دەرفەتی پەرەپێدانی کارامەیی پێشکەش دەکەن. ئاسانکاری بۆ هاوکارییەکان لە بواری پەروەردەی نێودەوڵەتیدا دەکات. لە کۆتاییدا، کامێرون چەندین کەناڵی گرنگ پێشکەش دەکات بۆ دابینکردنی نێودەوڵەتی لەوانە ژێرخانی گەورەی بەندەر و فڕۆکەخانەکانی لەگەڵ پلاتفۆرمە بازرگانییە ئەلیکترۆنییەکانی سەرهەڵداو. سەرەڕای ئەوەش، چەندین پێشانگای بازرگانی سەرەکی وەک PROMOTE، CAMBUILD، FIAF، Agro-Pastoral Show (Salon de l'Agriculture)، GBF، و SIEF هەردوو کڕیاری ناوخۆیی و نێودەوڵەتی ڕادەکێشن کە دەیانەوێت هاوبەشی پێکبهێنن یان دەرفەتەکانی فراوانکردنی بازرگانی لە کەرتە جیاوازەکانی کامێروندا بگەڕێن.

بزوێنەری گەڕانی باو

لە کامێرون ئەو بزوێنەری گەڕانانەی کە بە شێوەیەکی باو بەکاردەهێنرێن بریتین لە: 1. گووگڵ (www.google.cm): گووگڵ بەناوبانگترین و بەکارهێنراوترین بزوێنەری گەڕانە لە سەرانسەری جیهاندا. کۆمەڵێک تایبەتمەندی بەرفراوان پێشکەش دەکات بۆ دۆزینەوەی زانیاری، وێنە، نەخشە، ڤیدیۆ و زۆر شتی تر. 2. Bing (www.bing.com): Bing یەکێکی ترە لە بزوێنەرەکانی گەڕان کە بە شێوەیەکی بەرفراوان ناسراوە و ئەزموونێکی دەوڵەمەندی بەکارهێنەر دەدات بە ئەنجامی گەڕان لە سەرچاوە جیاوازەکانەوە لەوانە وێب پەڕەکان، وێنە، ڤیدیۆ، بابەتەکانی هەواڵ، و نەخشە. 3. یاهوو! گەڕان (search.yahoo.com): یاهوو! گەڕان بزوێنەرێکی گەڕانە کە بە شێوەیەکی بەرفراوان بەکاردەهێنرێت و گەڕانی وێب و وێنە لەگەڵ سەردێڕی هەواڵەکان و تایبەتمەندییە بەسوودەکانی تر پێشکەش دەکات. 4. DuckDuckGo (duckduckgo.com): DuckDuckGo بزوێنەرێکی گەڕانە کە سەرنجی لەسەر تایبەتمەندییە و بەدواداچوون بۆ چالاکییەکانی بەکارهێنەران ناکات و زانیاری کەسی کۆناکاتەوە. گەڕانی بێناو دابین دەکات لەکاتێکدا ئەنجامە پەیوەندیدارەکان دەگەیەنێت. 5. ئیکۆسیا (www.ecosia.org): ئیکۆسیا بزوێنەرێکی گەڕانی ناوازەیە کە قازانجەکانی بەرهەم هێنراو بەکاردەهێنێت بۆ دابینکردنی بودجەی پڕۆژەکانی چاندنی دار لە سەرانسەری جیهان بۆ بەرەنگاربوونەوەی گۆڕانی کەشوهەوا بە شێوەیەکی کاریگەر. 6. یاندێکس (yandex.com): کۆمپانیای یاندێکس کۆمپانیایەکی تەکنەلۆژیای فرە کاراییە کە بنکەکەی لە ڕووسیایە و هاوشێوەی گووگڵە و توانای گەڕان بەدوای وێبدا بە شێوەیەکی گشتگیر پێشکەش دەکات لەگەڵ خزمەتگوزارییە زیادەکانی جۆراوجۆر وەک خزمەتگوزاری پۆست و دامەزراوەی هەڵگرتنی هەور. 7. Startpage (www.startpage.com): Startpage گرنگی بە دابینکردنی گەڕانی تایبەت دەدات بە بەکارهێنانی ئەنجامە متمانەپێکراوەکانی گووگڵ لە هەمان کاتدا پاراستنی نهێنی بەکارهێنەران لە هەمان کاتدا بە هەڵنەگرتنی هیچ زانیارییەکی کەسی یان مێژووی بەدواداچوون. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە لەکاتێکدا ئەمانە هەندێک لە بزوێنەری گەڕانن کە بە شێوەیەکی باو لە کامێرون بەکاردەهێنرێن، زۆربەی خەڵک بە زۆری گووگڵ بەکاردەهێنن بەهۆی بەناوبانگبوونی و خزمەتگوزارییە بەرفراوانەکانی کە بە هەردوو زمانی فەرەنسی و ئینگلیزی بەردەستن کە زمانی فەرمین لە کامێرون.

لاپەڕە زەردەکانی سەرەکی

لە کامیرۆن چەندین لاپەڕەی زەرد گەورە هەیە کە زانیاری پەیوەندیکردن بۆ بازرگانی و خزمەتگوزارییەکان دابین دەکەن. لێرەدا هەندێک لە لاپەڕە زەردەکانی سەرەکی و ماڵپەڕەکانی خۆیان دەخەینەڕوو: 1. لاپەڕە زەردەکان کامیرۆن - www.yellowpages.cm لاپەڕە زەردەکانی کامێرون بەڕێوەبەرایەتییەکی ناسراوی ئۆنلاینە کە ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات بەدوای بزنسەکاندا بگەڕێن بەپێی پۆل، ناوچە، یان ناوی بازرگانی. کەرتە جیاوازەکانی وەک چاودێری تەندروستی، پەروەردە، میوانداری، بیناسازی و زۆر شتی تر دەگرێتەوە. 2. لاپەڕەکان جۆنێس کامیرۆن - www.pagesjaunescameroun.com لاپەڕەکان Jaunes Cameroun یەکێکی ترە لە پلاتفۆرمە بەناوبانگەکانی لاپەڕە زەردەکان لە کامێرون کە زانیاری لەسەر بازرگانییەکان لە سەرانسەری شار و ناوچە جیاوازەکاندا دەدات. بەکارهێنەران دەتوانن بەپێی پۆلەکان یان وشەی سەرەکی بگەڕێن بۆ دۆزینەوەی خزمەتگوزارییە تایبەتەکان کە پێویستیان پێیەتی. 3. ئەفرۆپەیجز - www.afropages.net AfroPages بەڕێوەبەرایەتییەکی بازرگانی ئۆنلاینە کە لە چەندین وڵاتی ئەفریقادا کاردەکات لەنێویاندا کامیرۆن. بزنسە جۆراوجۆرەکان بەپێی تایبەتمەندی یان شوێنەکەیان دەخاتە لیستی بزنسە جیاوازەکانەوە بە مەبەستی ئاسانکاری بۆ گەڕان بەدوای بەرهەم یان خزمەتگوزارییەکان. 4. BusinessDirectoryCM.com - www.businessdirectorycm.com BusinessDirectoryCM.com بنکەیەکی زانیاری گشتگیر پێشکەش دەکات لە کۆمپانیاکان کە لە کەرتە جیاوازەکاندا کاردەکەن لە سەرانسەری شار و ناوچەکانی کامێرون. بەکارهێنەران دەتوانن بە ئاسانی دەستیان بگات بە وردەکارییەکانی کۆمپانیا وەک ژمارەی تەلەفۆن، ناونیشان، بەستەری ماڵپەڕ و زانیارییە پەیوەندیدارەکانی تر. 5. بەڕێوەبەرایەتی بازرگانی کامێرکۆنێکت - www.kamerkonnect.com/business-directory/ بەڕێوەبەرایەتی بازرگانی KamerKonect خزمەتگوزاری لیستکردن بۆ ئەو کۆمپانیایانە دابین دەکات کە بەشدارن لە پیشەسازییە جۆراوجۆرەکانی ناو وڵاتدا. ئامانجی پلاتفۆرمەکە بەستنەوەی بازرگانییە ناوخۆییەکانە لەگەڵ کڕیارە ئەگەرییەکان لە ڕێگەی پێشکەشکردنی پرۆفایلی وردی کۆمپانیاکان کە وردەکاری پەیوەندییەکانی تێدایە. تکایە ئاگاداربن کە ئەم ماڵپەڕانە ڕەنگە بە تێپەڕبوونی کات نوێکردنەوە یان گۆڕانکارییان بەسەردا بێت؛ هەمیشە باشترە پێش بەکارهێنان دووجار وردی ناونیشانی وێبی دابینکراو بپشکنیت.

پلاتفۆرمە بازرگانییە سەرەکییەکان

کامیرۆن کە دەکەوێتە ناوەڕاستی ئەفریقا، لەم ساڵانەی دواییدا گەشەیەکی بەرچاوی لە پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنیدا بەخۆیەوە بینیوە. لێرەدا هەندێک لە پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی لە کامێرون دەخەینەڕوو: 1- جومیا کامیرۆن - کۆمپانیای جومیا یەکێکە لە پلاتفۆرمە پێشەنگەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی لە ئەفریقا و لە چەند وڵاتێک کاردەکات لەوانە کامیرۆن. ماڵپەڕ: https://www.jumia.cm/ 2- ئەفریمالین – ئەفریمالین بازاڕێکی بەناوبانگی ئۆنلاینە کە ڕێگە بە تاکەکان دەدات بەرهەمی نوێ یان بەکارهێنراو لە کامێرون بکڕن و بیفرۆشن. ماڵپەڕ: https://www.afribaba.cm/ 3. ئیکۆ مارکێت هاب - ئیکۆ مارکێت هاب کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان لە پۆلە جیاوازەکانی وەک ئەلیکترۆنیات، مۆدە، جوانکاری، ئامێری ناوماڵ، و زۆر شتی تر پێشکەش دەکات. ماڵپەڕ: http://ekomarkethub.com/ 4. Kaymu - Kaymu سەکۆیەکی کڕینی ئۆنلاینە کە کڕیاران و فرۆشیاران دەتوانن ڕاستەوخۆ لەناو کۆمەڵگاکەیاندا کارلێک بکەن بۆ مامەڵەی پارێزراو لە سەرانسەری پۆلە جیاوازەکانی بەرهەمدا. ماڵپەڕ: لە ئێستادا بە Program Ads ناسراوە. 5. Cdiscount - Cdiscount کۆمپانیایەکی فرەنەتەوەییە و بنکەکەی لە فەرەنسایە و خزمەتگوزارییەکانی لە ئاستی نێودەوڵەتیدا پێشکەش دەکات و هەروەها بە پلاتفۆرمی بازاڕکردنی ئۆنلاین خزمەت بە بازاڕی کامێرون دەکات. ماڵپەڕ: https://www.cdiscount.cm/ 6. Kilimall – Kilimall کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان بە نرخێکی کێبڕکێکار دابین دەکات بە هاوکاری لەگەڵ بازرگانییە ناوخۆییەکان و هەروەها دابینکەرانی نێودەوڵەتی. ماڵپەڕ: لە ئێستادا بە میمی ناسراوە. 7. سەنتەری فرۆشتنی جوملەی عەلی بابا (AWC) – AWC ڕێگە بە بازرگانەکان دەدات دەستیان بە دەرفەتەکانی بازرگانی جوملە بگات بە پەیوەستکردنیان بە دابینکەرانی متمانەپێکراو لە ئاستی جیهانیدا. (هیچ ماڵپەڕێکی دیاریکراو بۆ کاروباری جوملەی عەلی بابا نییە) ئەمانە تەنها چەند نموونەیەکن لەو پلاتفۆرمە دیارانەی بازرگانی ئەلیکترۆنی کە لە کامێرون کاردەکەن؛ بەڵام، لەوانەیە پلاتفۆرمی ناوخۆیی یان تایبەتی دیکە لەبەردەستدا هەبن و هەروەها پێداویستییە تایبەتەکان لەناو ئابووری دیجیتاڵی گەشەسەندووی وڵاتەکەدا دابین بکەن.

پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی سۆشیال میدیا

کامیرۆن وڵاتێکە دەکەوێتە ناوەڕاستی ئەفریقا، چەند پلاتفۆرمی سۆشیال میدیای بەناوبانگی هەیە کە بە شێوەیەکی بەرفراوان لەلایەن دانیشتووانەکەیەوە بەکاردەهێنرێن. ئەم پلاتفۆرمانە وەک ئامرازێک بۆ خەڵک بۆ پەیوەندیکردن و پەیوەندیکردن و پەیوەندیکردن لەگەڵ کەسانی دیکە بە شێوەی ئۆنلاین کاردەکەن. لێرەدا هەندێک لە پلاتفۆرمە دیارەکانی سۆشیال میدیا لە کامێرون لەگەڵ ماڵپەڕە هاوبەشەکانیان دەخەینەڕوو: 1- فەیسبووک (https://www.facebook.com/): فەیسبووک بەناوبانگترین پلاتفۆرمی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانە لەسەر ئاستی جیهان و ئامادەیییەکی بەرچاوی لە کامێرونیشدا هەیە. بەکارهێنەران دەتوانن پڕۆفایلی دروست بکەن، هاوڕێیان زیاد بکەن، نوێکاری و وێنەکان هاوبەش بکەن، بەشداری گروپەکان بکەن و بەشداری چالاکییە جۆراوجۆرەکان بکەن. 2. واتسئەپ (https://www.whatsapp.com/): واتسئەپ ئەپێکی نامە ناردنە کە ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات نامەی کورت بنێرن، پەیوەندی دەنگی و ڤیدیۆیی بکەن، فایل و بەڵگەنامەی میدیایی لە ئاستی جیهانیدا لە ڕێگەی هێڵی ئینتەرنێت یان وای فایەوە هاوبەش بکەن. لە کامێرون بە شێوەیەکی بەرفراوان بەکاردەهێنرێت بۆ هەردوو پەیوەندی کەسی و بازرگانی. 3. تویتەر (https://twitter.com/): تویتەر پلاتفۆرمی سۆشیال میدیای دیارە کە بەکارهێنەر دەتوانێت کورتە نامە بڵاوبکاتەوە کە پێی دەوترێت تویت کە دەگاتە 280 پیت. خەڵکی کامیرۆن تویتەر بەکاردەهێنن بۆ بەدواداچوون بۆ نوێکارییەکانی هەواڵەکانی ڕێکخراو یان کەسانی جیاواز یان دەربڕینی بۆچوونەکانیان لەسەر بابەتگەلێکی جیاواز. 4. ئینستاگرام (https://www.instagram.com/): ئینستاگرام بە پلەی یەکەم سەرنجی لەسەر هاوبەشکردنی وێنە و ڤیدیۆیە لەگەڵ فۆڵۆوەرەکان لە ڕێگەی مۆبایلە زیرەکەکان یان ئامێرەکانی دیکەی پەیوەست بە ئینتەرنێتەوە. هەروەها بەکارهێنەران دەتوانن فۆڵۆوی ئەو ئەکاونتانە بکەن کە ئارەزووی دەکەن بۆ بینینی ناوەڕۆکەکانیان بە بەردەوامی. 5. لینکدئین (https://www.linkedin.com/): لینکدئین سایتێکی تۆڕی پیشەیی یە کە ڕێگە بە تاکەکان دەدات پڕۆفایلی دروست بکەن کە تیشک دەخاتە سەر لێهاتوویی و ئەزموون و مێژووی خوێندن و هتد، لە هەمان کاتدا پەیوەندی لەگەڵ هاوکارەکانیان یان خاوەنکارە ئەگەرییەکان/هاوبەشە بازرگانییەکانیان دەکات . 6.WeChat(链接: https://wechat.com/en/) : WeChat ئەپێکی مۆبایلە کە بۆ پەیوەندی نامە ناردنی خێرا بەکاردێت بەڵام هەروەها تایبەتمەندی زیادەی وەک خزمەتگوزارییەکانی پارەدان دابین دەکات کە بە WePay ناسراوە و ئاماژەیە بۆ بەناوبانگکردنی پلاتفۆرمەکە لە سەرانسەری کاروبارەکاندا هەروەها. 7.TikTok( https://www.tiktok.com/en/) : تیک تۆک بەهۆی ڤیدیۆ کورت و هاوکاتکردنی لێو و ناوەڕۆکی داهێنەرانە ناوبانگێکی بێئەندازەی لەنێو گەنجانی کامێرون بەدەستهێنا. پلاتفۆرمەکە ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات ڤیدیۆی ١٥ چرکەیی دروست بکەن و هاوبەشی بکەن کە لەسەر تراکی مۆسیقا دانراون. ئەمانە تەنها چەند نموونەیەکن لە پلاتفۆرمی سۆشیال میدیا کە لە کامێرون بەکاردەهێنرێن. زۆر گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە ڕەنگە بەردەستبوون و ناوبانگ بە تێپەڕبوونی کات بگۆڕێت لەگەڵ سەرهەڵدانی پلاتفۆرمی نوێ و گۆڕانی ڕەوتەکان.

کۆمەڵە پیشەسازییە گەورەکان

کامیرۆن کە بە فەرمی بە کۆماری کامێرون ناسراوە، وڵاتێکە دەکەوێتە ناوەڕاستی ئەفریقا. بە میراتی کولتووری جۆراوجۆر و سەرچاوە سروشتییەکانی ناسراوە. لێرەدا هەندێک لە کۆمەڵە سەرەکییەکانی پیشەسازی لە کامێرون لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. کۆمەڵەی بانکەکانی کامێرون (کۆمەڵەی بانکی کامێرون) - http://www.abccameroun.org/ ئەم کۆمەڵەیە نوێنەرایەتی کەرتی بانکی لە کامێرون دەکات و هاوکاری لەگەڵ دامەزراوە داراییەکان دەکات بۆ بەرەوپێشبردنی گەشەی ئابووری و سەقامگیری. 2. ژوورەکانی بازرگانی و پیشەسازی و کان و پیشەسازی (Chambres de Commerce, d'Industrie, des Mines et de l'Artisanat) - http://www.ccima.cm/ ئەم ژوورانە نوێنەرایەتی بەرژەوەندییەکانی بازرگانییەکان دەکەن لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکاندا لەوانە بازرگانی، پیشەسازی، کانگا و پیشەسازی. 3. فیدراسیۆنی پیشەسازییەکانی دار (Fédération des Industries du Bois) - http://www.bois-cam.com/ ئەم فیدراسیۆنە پەرە بە گەشەپێدان و بەردەوامیی پیشەسازی دار لە کامێرون دەدات بە نوێنەرایەتیکردنی ئەو کۆمپانیایانە کە بەشدارن لە پرۆسێسکردنی دار. 4. یەکێتی نیشتمانی خاوەنکاران (Union Nationale des Employeurs du Cameroun) - https://unec.cm/ یەکێتی نیشتمانی خاوەنکاران وەک داکۆکیکارێک بۆ خاوەنکارەکان لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکاندا کاردەکات لە ڕێگەی پێشخستنی گفتوگۆ لە نێوان خاوەنکاران و کارمەندان بۆ دڵنیابوون لە ژینگەیەکی بازرگانی لەبار. 5. کۆمەڵەی هاوردەکارانی ئۆتۆمبێل (Association des Importateurs de Véhicules au Cameroun) - هیچ ماڵپەڕێک بەردەست نییە ئەم کۆمەڵەیە نوێنەرایەتی هاوردەکارانی ئۆتۆمبێل دەکات لە کامێرون بۆ چارەسەرکردنی ئاستەنگە هاوبەشەکانی پەیوەست بە ڕێساکانی هاوردەکردن و پێشخستنی کێبڕکێی دادپەروەرانە لەناو کەرتی ئۆتۆمبێلدا. 6. کۆمەڵەی کۆمپانیاکانی بیمە (Association des Sociétés d'Assurances du Cameroun) - http://www.asac.cm/ کۆمەڵەکە کۆمپانیاکانی بیمە کۆدەکاتەوە کە لە کامێرون کاردەکەن بۆ پێشخستنی باشترین پراکتیزەکان لەناو پیشەسازی بیمەدا. 7. ئەنجومەنی نێوان پیشەیی کاکاو و قاوە (Conseils Interprofessionnels Cacao & Café) ئەنجومەنی کاکاو: http://www.conseilcacao-cafe.cm/ ئەنجومەنی قاوە: http://www.conseilcafe-cacao.cm/ ئەم ئەنجومەنە نێوان پیشەییانەی کە بەرژەوەندییەکانی بەرهەمهێنەرانی کاکاو و قاوە بەرەوپێش دەبەن، دڵنیابوون لە شێوازەکانی بازرگانی دادپەروەرانە، بەردەوامیی و دەستڕاگەیشتن بە بازاڕ. ئەمانە تەنها چەند نموونەیەکن لە کۆمەڵە پیشەسازییەکان لە کامێرون. ئەم کۆمەڵانە ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕن لە پێشخستنی هاوکاری لە نێوان لایەنە پەیوەندیدارەکان لە ناو کەرتەکانی خۆیاندا بۆ پەرەپێدانی گەشەسەندن و گەشەپێدانی ئابووری لە وڵاتدا.

ماڵپەڕی بازرگانی و بازرگانی

لە کامێرون چەندین ماڵپەڕی ئابووری و بازرگانی هەن کە زانیاری لەسەر ژینگەی بازرگانی وڵاتەکە و هەلی وەبەرهێنان و پەیوەندییە بازرگانییەکان دەدەن. لێرەدا چەند پێشنیارێکی ماڵپەڕەکان لەگەڵ URLەکانیان دەخەینەڕوو: 1. ئینڤێستیر ئاو کامیرۆن - www.investiraucameroun.com/en/ ئەم ماڵپەڕە فەرمییەی حکومەت دەرفەتی وەبەرهێنانی جۆراوجۆر لە کەرتەکانی وەک کشتوکاڵ، کانگا، وزە، ژێرخانی، و گەشتیاریدا پیشان دەدات. 2. ژووری بازرگانی پیشەسازی دیس مین و دی ل ئارتیسانات دو کامیرۆن (CCIMA) - www.ccima.net/ CCIMA یەکێکە لە دامەزراوە پێشەنگەکان کە بازرگانی و بازرگانی لە کامێرون بەرەوپێش دەبات. ماڵپەڕەکەیان دەستڕاگەیشتن بە بەڕێوەبەرایەتییەکانی بازرگانی، ساڵنامەی ڕووداوە بازرگانییەکان، خزمەتگوزارییەکانی ژوور و بڵاوکراوە پەیوەندیدارەکان دابین دەکات. 3. پلاتفۆرمی بازرگانی ئەفریقا کامیرۆن - www.africabusinessplatform.com/cameroon پلاتفۆرمی بازرگانی ئەفریقا گرنگی بە ئاسانکاری پەیوەندییە بازرگانییەکان دەدات لەناو ئەفریقا. بەشی کامیرۆن زانیاری دەربارەی دابینکەرانی بەرهەم/خزمەتگوزاری ناوخۆیی دەدات و هاندەری تۆڕکردنە لە نێوان خاوەنکارەکان. 4. خزمەتگوزاری ئۆنلاین گومرگی - www.douanes.cm/en/ ئەم پلاتفۆرمە خزمەتگوزاری گومرگی ئۆنلاین پێشکەش دەکات بۆ ئاسانکاری هاوردەکردن و هەناردەکردنی کاڵا لە/بۆ کامێرون. تایبەتمەندیەکانی وەک خزمەتگوزاری پێشکەشکردنی بەیاننامە، بزوێنەری گەڕانی پۆلێنکردنی باج، نوێکردنەوەی ڕێساکان و ڕێنماییەکان لەخۆدەگرێت. 5. دەزگای نیشتمانی بەرەوپێشبردنی وەبەرهێنان (ANAPI) - anapi.gov.cm/en ANAPI لە ڕێگەی ماڵپەڕەکەیەوە دەرفەتی وەبەرهێنان لە چەندین کەرتدا لە سەرانسەری کامێرون بەرەوپێش دەبات لە ڕێگەی دابینکردنی زانیاری تایبەت بە کەرتەکان بۆ وەبەرهێنەرانی ئەگەری کە هێما بۆ ئاسانکاری ئەنجامدانی کاروبارەکان لە ناو وڵاتەکەدا دەکات. 6. وەزارەتی کان و پیشەسازی و گەشەپێدانی تەکنەلۆژی - mines-industries.gov.cm/ ئەم ماڵپەڕە حکومییە نوێکاری هەواڵەکانی پەیوەست بە پیشەسازی و هەروەها ڕێنماییەکان بۆ وەبەرهێنان لە چالاکییەکانی کانگا یان پڕۆژە پیشەسازییەکان لە ناو کامێروندا پێشکەش دەکات. 7 .دەزگای بەرەوپێشبردنی هەناردەکردنی کامێرون (CEPAC) – cepac-cm.org/en سیپاک یارمەتی پێشخستنی بازرگانییە هەناردەکارەکان دەدات لە ڕێگەی پێشکەشکردنی ئامۆژگاری سەبارەت بە ڕێکارەکانی هەناردەکردن؛ ئەم سایتە فەرمییە سەردانکەران ڕۆشن دەکاتەوە لەسەر ستانداردەکانی کوالیتی بەرهەم، پێشانگە/پێشانگای بازرگانی داهاتوو، و هاندانەکانی پەیوەست بە هەناردەکردن. زۆر گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە ڕەنگە بەردەستبوون و ناوەڕۆک و متمانەپێکراوی ئەم ماڵپەڕانە جیاواز بن. بۆیە باشتر وایە پێش ئەوەی هەر بڕیارێکی بازرگانی بدەیت، زانیارییەکان لە چەندین سەرچاوەوە ئاماژە بە یەکتر بکرێت.

ماڵپەڕەکانی پرسیارکردنی داتا بازرگانیکردن

چەندین ماڵپەڕی پرسیارکردن لە داتای بازرگانی بۆ کامێرون بەردەستە. لێرەدا هەندێکیان دەخەینەڕوو: 1- گومرگی کامیرۆن: ماڵپەڕی فەرمی گومرگی کامیرۆن خزمەتگوزاری پرسیارکردنی زانیاری بازرگانی پێشکەش دەکات. دەتوانن لەم لینکەدا دەستیان پێ بگات http://www.douanecam.cm/ 2. TradeMap: TradeMap بنکەیەکی زانیاریی ئۆنلاینە کە ئاماری بازرگانی جیهانی پێشکەش دەکات، لەوانەش داتای هاوردە و هەناردەکردن بۆ وڵاتانی جیاواز، لەنێویاندا کامیرۆن. دەتوانن سەردانی ماڵپەڕەکەیان بکەن لە https://www.trademap.org/ 3. بنکەدراوەی کۆمترەیدی نەتەوە یەکگرتووەکان: بنکەدراوەی کۆمترەیدی نەتەوە یەکگرتووەکان داتای بازرگانی گشتگیر دەدات، لەوانەش زانیاری وردی کاڵاکان بۆ وڵاتانی جیاواز، لەنێویاندا کامێرون. لینکی ماڵپەڕەکە بریتییە لە https://comtrade.un.org/ 4.چارەسەری بازرگانی یەکگرتووی جیهانی بانکی جیهانی (WITS): WITS دەستڕاگەیشتن بە ئاماری بازرگانی کاڵای بازرگانی نێودەوڵەتی لە چەندین سەرچاوەوە دابین دەکات، هەروەها داتای بازرگانی کامێرون دەگرێتەوە. دەتوانن لە ڕێگەی ماڵپەڕی فەرمی خۆیانەوە پرسیار لە بنکەدراوە بکەن لە https://wits.worldbank.org/ . 5.GlobalTrade.net: GlobalTrade.net ڕاپۆرتی بازاڕی تایبەت بە وڵات و پێشەنگی بازرگانی پێشکەش دەکات لەگەڵ زانیاری گشتی هاوردە-هەناردەکردن دەربارەی کامێرون. ماڵپەڕەکەیان https://www.globaltrade.net/international-trade-import-exports/c/Cameroon.html ە تکایە ئاگاداربن کە ئەم ماڵپەڕانە ئاستی جیاوازی وردەکاری پێشکەش دەکەن و لەوانەیە گۆڕانکارییان هەبێت لە ڕووی بەکارهێنەر دۆستانە یان دەستڕاگەیشتن بەپێی پێداویستییە تایبەتەکانت یان بەرژەوەندییەکانتان لە پەیوەندی لەگەڵ ئیکۆسیستەمی بازرگانی کامێرون.

پلاتفۆرمی B2b

کامیرۆن دەکەوێتە ناوەڕاستی ئەفریقا، چەندین پلاتفۆرمی B2B ی هەیە کە خزمەت بەو بازرگانیانە دەکات کە لەو وڵاتەدا کاردەکەن. لێرەدا هەندێک لە پلاتفۆرمە دیارەکانی B2B لە کامێرون دەخەینەڕوو: 1. بازاڕی جومیا (https://market.jumia.cm): بازاڕی جومیا بازاڕێکی ئۆنلاینە کە کڕیاران و فرۆشیاران بەیەکەوە دەبەستێتەوە لە سەرانسەری پۆلە جیاوازەکاندا وەک ئەلیکترۆنیات، مۆدە، ئامێری ناوماڵ و زۆر شتی تر. سەکۆیەک بۆ بازرگانەکان دابین دەکات بۆ ئەوەی بەرهەمەکانیان بە شێوەی ئۆنلاین بفرۆشن. 2. Africabiznet (http://www.africabiznet.com): Africabiznet پلاتفۆرمێکی بازرگانی بۆ بازرگانییە کە کۆمپانیاکان دەتوانن تۆڕ و بازرگانی بکەن لە ناوخۆی کامێرون و وڵاتانی تری ئەفریقا. ئاسانکاری دەکات بۆ پەیوەندی نێوان دابینکەران، دابەشکەران، بەرهەمهێنەران، پێشکەشکارانی خزمەتگوزاری و زۆر شتی تر. 3- ئاگرۆکامیرۆن (http://agrocameroon.org): ئاگرۆکامیرۆن گرنگی بە کەرتی کشتوکاڵی وڵات دەدات. وەک پلاتفۆرمی B2B بۆ جووتیاران، هەناردەکاران/هاوردەکارانی بەرهەمە کشتوکاڵییەکان، دابینکەرانی ئامێرەکان، بازرگانی کشتوکاڵی کە بەدوای هاوبەشی یان دەرفەتی وەبەرهێناندا دەگەڕێن کاردەکات. 4. بازاڕی شاری یاوندە (http://www.yaoundecitymarket.com): بازاڕی شاری یاوندە پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنییە کە بە تایبەتی بۆ ئەو بازرگانیانە داڕێژراوە کە لە شاری یاوندە کاردەکەن – پایتەختی کامێرون. ڕێگە بە بازرگانییە ناوخۆییەکان دەدات لە ڕێگەی بازرگانی ئۆنلاینەوە پەیوەندی لەگەڵ کڕیارە ئەگەرییەکان لە ناو شارەکەدا بکەن. 5. بەڕێوەبەرایەتی بازرگانی ئەفریقا (https://africa.business-directory.online/country/cameroon): هەرچەندە تەنها سەرنجی لەسەر مامەڵەکانی B2B لە کامێرون نییە بەڵام چەندین وڵاتی ئەفریقا دەگرێتەوە لەوانە کامێرون؛ بەڕێوەبەرایەتی بازرگانی ئەفریقا لیستێکی گشتگیر لە کۆمپانیا جیاوازەکان لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکاندا پێشکەش دەکات. 6) هەناردەکردنی سەفاری (https://safari-exports.com/). ئەم پلاتفۆرمە B2B کڕیاران لە سەرانسەری جیهان بە کاڵای دەستی ڕەسەنەوە دەبەستێتەوە کە ڕاستەوخۆ لە پیشەسازی و پیشەسازییە ناوخۆییەکانەوە سەرچاوەیان گرتووە کە بنکەکەیان لە کامێرونە. ئەم پلاتفۆرمانە دەرفەت بۆ بازرگانییە کامێرونییەکان دەڕەخسێنن کە دەستڕاگەیشتنەکانیان لە ناوخۆ و دەرەوەی سنوورەکانی فراوانتر بکەن لە ڕێگەی پەیوەستکردنیان بە کڕیارە ئەگەرییەکان، دابینکەران و هاوبەشەکانی. بەڵام هەمیشە باشترە پێش ئەوەی بەشداری هەر مامەڵەیەکی بازرگانی بکەیت، متمانە و ناوبانگی ئەم پلاتفۆرمانە پشتڕاست بکرێتەوە.