TogTok

تێڕوانینێکی گشتی وڵات
دراوی نیشتمانی
گۆڕینی نرخ
جەژنە گرنگەکان
دۆخی بازرگانی دەرەکی
پۆتانسێلی گەشەپێدانی بازاڕ
بەرهەمەکانی فرۆشتنی گەرم لە بازاڕدا
تایبەتمەندی و تابوی کڕیار
سیستەمی بەڕێوەبردنی گومرگی
سیاسەتەکانی باجی هاوردەکردن
سیاسەتەکانی باجی هەناردەکردن
بڕوانامە پێویستەکان بۆ هەناردەکردن
لۆجستیکی پێشنیار کراو
کەناڵەکان بۆ پەرەپێدانی کڕیار

بێلاڕوس کە بە فەرمی بە کۆماری بیلاڕووس ناسراوە، وڵاتێکی سنووردارە و دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا. ژمارەی دانیشتووانی زیاتر لە ٩.٤ ملیۆن کەسە، شاری مینسکی وەک پایتەخت و گەورەترین شاری هەیە. بیلاڕووس لە ڕۆژهەڵات و باکووری ڕۆژهەڵاتەوە هاوسنوورە لەگەڵ ڕووسیا، لە باشوورەوە لەگەڵ ئۆکرانیا، لە ڕۆژئاوای پۆڵەندا و لە باکووری ڕۆژئاوا لەگەڵ لیتوانیا و لاتڤیا. ڕووبەرەکەی نزیکەی ٢٠٧٦٠٠ کیلۆمەتر چوارگۆشەیە. لە ڕووی مێژووییەوە لە ژێر کاریگەری هەردوو کولتووری ڕووسی و ئەوروپیدایە، بێلاڕوس خاوەنی میراتێکی دەوڵەمەندی کولتوورییە. زمانی فەرمی بیلاڕووسییە بەڵام زمانی ڕووسیش بە شێوەیەکی بەرفراوان قسەی پێدەکرێت. ئایینی زۆرینە مەسیحییەتی ئۆرتۆدۆکسی ڕۆژهەڵاتە؛ بەڵام دانیشتوانی بەرچاوی کاسۆلیک و پرۆتستانتەکانیش هەن. وڵاتەکە کەشوهەوای کیشوەری مامناوەندی هەیە لەگەڵ زستانەکانی سارد و هاوین گەرم. شانازی بە دیمەنە جوانەکانەوە دەکات کە دارستانە فراوانەکانی نزیکەی یەک لەسەر سێی خاکەکەی دەگرێتەوە. گیا و گیاندارە جۆراوجۆرەکانی وای لێدەکات ببێتە شوێنێکی ئایدیاڵ بۆ ئەوانەی ئارەزووی سروشت دەکەن. بێلاڕووس ئابوورییەکی تێکەڵاوی هەیە و کشتوکاڵ یەکێکە لە کەرتە سەرەکییەکانی بەرهەمهێنانی بەرهەمی دانەوێڵە لەوانە گەنم، جۆ، جاجیم لەگەڵ پەتاتە وەک بەرهەمی سەرەکی کاش. هەروەها خاوەنی سەرچاوەی کانزایی بەرچاوە وەک خوێی پۆتاسیۆم کە بە شێوەیەکی بەرفراوان دەرهێنراون. سەرەڕای ئەوەی لە ساڵی ١٩٩٤ەوە بە دەوڵەتێکی تاکڕەو دادەنرێت کە لە ڕووی سیاسییەوە لەلایەن سەرۆک ئەلێکساندەر لوکاشینکۆوە سەرکردایەتی دەکرێت، بەڵام بێلاڕووس خوێندنی بێبەرامبەر لە هەموو ئاستەکاندا پێشکەش دەکات لەنێویاندا خوێندنی باڵا کە خوێندکارانی وڵاتە جیاوازەکانی جیهان بۆ لای خۆی ڕادەکێشێت. گەشتیاری لە بێلاڕووس بە شێوەیەکی بەردەوام گەشە دەکات بەهۆی شوێنە مێژووییەکانی وەک کۆمەڵگەی قەڵای میر یان قەڵای نەسڤیژ کە وەک شوێنی میراتی جیهانی یونسکۆ ناسراون شانبەشانی پارکە نیشتمانییە ئارامەکان کە چالاکییەکانی دەرەوە وەک گەشتکردن بە پێ یان چاودێریکردنی گیانلەبەرە کێوییەکان لەخۆدەگرن. لە ساڵانی ڕابردوودا هەوڵەکان بەرەو چاکسازی ئابووری هەبوون بە ئامانجی ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانی؛ بەڵام پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکان بەهۆی نیگەرانییەکان سەبارەت بە پرسەکانی مافی مرۆڤ لەناو سیستەمی سیاسی وڵاتەکەدا ئاڵۆز بوون. بەگشتی سەرەڕای هەندێک تەحەددای کە بێلاڕووس لە ڕووی سیاسییەوە ڕووبەڕووی دەبێتەوە چ لە ئاستی ناوخۆیی و چ لە ئاستی نێودەوڵەتیدا، بەڵام وەک نەتەوەیەکی سەرنجڕاکێش دەمێنێتەوە کە شانازی بە بەرگەگرتنی کولتووری ناوازەوە دەکات بە درێژایی مێژوو لە هەمان کاتدا گەنجینەی سروشتی جۆراوجۆر پێشکەش دەکات بۆ لێکۆڵینەوە چ بۆ مەبەستی کات بەسەربردن یان بۆ خوێندن.

بیلاڕوس وڵاتێکە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا. دراوی فەرمی بیلاڕووس بریتییە لە ڕوبڵی بیلاڕووسی (BYN). ڕوبڵی بیلاروسی لە ساڵی 1992ەوە دراوی فەرمی بووە، دوای هەڵوەشاندنەوەی یەکێتی سۆڤیەت جێگەی ڕوبڵی سۆڤیەتی گرتەوە. لەلایەن بانکی نیشتمانی بیلاڕووسەوە دەرچووە و کۆنترۆڵ دەکرێت. نرخی ئێستای ئاڵوگۆڕی دراوی ڕوبڵی بیلاروسی دەتوانێت جیاواز بێت و بە ئازادی لە ئاستی نێودەوڵەتیدا مامەڵەی پێوەناکرێت. ڕەنگە نرخی ئاڵوگۆڕەکە پابەند بێت بە سنووردارکردن و ڕێساکانی حکومەتەوە. بەڵام دەتوانرێت دراوی بیانی لە بانک و هۆتێل و نووسینگەکانی ئاڵوگۆڕی ڕێگەپێدراو لە ناوخۆی بێلاڕوسدا بگۆڕدرێتەوە. لە ساڵانی ڕابردوودا نیگەرانی سەبارەت بە هەڵاوسانی زۆر لە بێلاڕوس بەهۆی ناسەقامگیری ئابووری و سیاسەتی دارایی ناپایەدارەوە هەبووە. لە ئەنجامدا هەڵاوسان لە بەهای ڕۆبڵ بەرامبەر بە دراوە گەورە نێودەوڵەتییەکان ڕوویداوە. نرخی ئەو دراوانەی کە لە سووڕانەوەدا بەردەستن بە شێوەیەکی باو بریتین لە 5 BYN، 10 BYN، 20 BYN، 50 BYN، 100 BYN، و بەها بەرزەکان و هەروەها دراوەکان کە دراوی بچووکتریان هەیە وەک 1 kopek یان Kopiyka (فرە: kopiyki)، 2 kopiyki. گرنگە ئەو گەشتیارانە یان ئەو سەردانکەرانەی کە پلانیان هەیە گەشت بکەن بۆ بێلاڕووس ئاگاداربن کە زۆرێک لە دامەزراوەکان پارەدانی کاشیان پێ باشترە لە کارتی بانکیی بەهۆی سنووردارکردنی مامەڵە ئەلیکترۆنییەکان یان کێشەی پرۆسێسکردنی کارتی بیانی. بەگشتی، زۆر گرنگە بۆ هەر کەسێک کە گەشت دەکات یان کاردەکات لە بێلاڕووس کە ئاگاداری ئەو ڕێسایانەی ئێستای دراو بێت کە لەلایەن دەسەڵاتە ناوخۆییەکانەوە دانراون چونکە ڕەنگە جار جار بگۆڕدرێن بەهۆی گۆڕانکاری لە سیاسەتی دراو یان بارودۆخی ئابووری لە ناوخۆی وڵاتەکەدا.

دراوی فەرمی بیلاڕووس بریتییە لە ڕوبڵی بیلاڕووسی (BYN). لە ئێستادا نرخی ئاڵوگۆڕی دراوە سەرەکییەکانی جیهان بە نزیکەیی: 1 دۆلار = 2.5 باین 1 یۆرۆ = 3 BYN 1 GBP = 3.5 BYN 1 JPY = 0.02 BYN تکایە ئاگاداربن کە ڕەنگە نرخەکانی ئاڵوگۆڕکردن جیاواز بن، وە باشتر وایە لە سەرچاوەیەکی متمانەپێکراو یان دامەزراوەیەکی دارایی بزانن بۆ زانینی وردترین و نوێترین نرخەکان.

بێلاڕووس، وڵاتێکی زەمینی لە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپایە، چەندین جەژنی گرنگی هەیە کە میراتی دەوڵەمەندی کولتووری و گرنگی مێژوویی وڵاتەکە پیشان دەدەن. یەکێک لەو فێستیڤاڵە هەرە گرنگانەی کە خەڵکی بیلاڕوس ئاهەنگیان بۆ دەگێڕن، ڕۆژی سەربەخۆییە کە لە ٣ی تەمموزدا ڕوودەدات. ڕۆژی سەربەخۆیی ئەو ڕۆژەیە کە بیلاڕووس لە ساڵی ١٩٩٠ سەروەری لە یەکێتی سۆڤیەت ڕاگەیاند، ئاهەنگەکان بە نمایشێکی سەربازی گەورە و ڕێوڕەسمی بەرزکردنەوەی ئاڵا لە شاری مینسکی پایتەخت دەستپێدەکات. خەڵک کۆدەبنەوە بۆ بینینی بەرنامەی جۆراوجۆری کولتووری، لەوانە سەمای نەریتی، نمایشی مۆسیقا و پێشانگای هونەری. یەکێکی دیکە لە جەژنە بنەڕەتییەکان کە خەڵکی بێلاڕوس بەڕێوەی دەبەن، ڕۆژی سەرکەوتنە لە ٩ی ئایار. لە ڕۆژێکی وەک ئەمڕۆدا خەڵک یادی ڕزگاربوونیان لە داگیرکاری نازییەکان لە سەردەمی جەنگی جیهانی دووەمدا دەکەنەوە. بۆنەکە بە مەراسیمی تاجە گوڵینەی ڕێزلێنان لە یادگارییەکانی جەنگ لە سەرانسەری وڵات دەستپێدەکات و بەردەوام دەبێت بە نمایشی سەربازی کە چەکی مۆدێرن و نمایشی تانکە مێژووییەکان نمایش دەکەن. جگە لەوەش جەژنی کریسمس ئاهەنگێکی ئایینی گرنگە بۆ مەسیحییە ئۆرتۆدۆکسەکان لە بێلاڕووس. بە پێچەوانەی ئاهەنگەکانی کریسمسی ڕۆژئاوا لە ٢٥ی کانوونی دووەم یان ٦ی ژانویە (بەپێی ساڵنامەی جولیان)، کریسمسی ئۆرتۆدۆکس لە ٧ی ژانویە بەڕێوەدەچێت. ئاهەنگەکان بریتین لە بەشداریکردن لە نوێژە ئاینییەکان لە کڵێساکان کە بە جوانی بە مۆم و ئایکۆن ڕازاوەتەوە کە دیمەنە ئینجیلیەکان نیشان دەدەن. سەرەڕای ئەوەش، ٨ی ئازار ڕۆژی جیهانی ژنانە لە بێلاڕووس- بۆنەیەکی تایبەت کە تایبەتە بە ڕێزلێنان لە دەستکەوت و بەشدارییەکانی ژنان لە کۆمەڵگادا. وەک ڕۆژێک بۆ دەربڕینی سوپاسگوزاری بەرامبەر بە دایکان و ژن و کچ و هاوڕێیان لە ڕێگەی دیاری و گوڵەوە. لە کۆتاییدا، "کوپاڵلێ" یان شەوی ئیڤان کوپالا نوێنەرایەتی فێستیڤاڵێکی کۆن و بتپەرستانە دەکات کە لە دەوروبەری ٢١ی حوزەیران بەڕێوەدەچێت - کە بە بۆنەی کۆتایی هاتنی خۆری هاوینە - کە ڕێوڕەسمە نەریتییەکانی پەیوەست بە بیروباوەڕی بەخێوکردن وەک بازدان بەسەر ئاگردا بۆ مەبەستی پاککردنەوە لەگەڵ گۆرانی فۆلکلۆر بە یاوەری ئامێری مۆسیقای نەریتی وەک هارپسیکۆردەکان. بەگشتی،بێلاڕووس چەندین جەژنی نیشتمانی گرنگ بەڕێوەدەبات کە ڕەنگدانەوەی خەباتی خۆی بۆ سەربەخۆیی، نەریتە گەشاوە، و ڕۆحانیەتێکی ڕەگداکوتاوی قووڵە.

بێلاڕوس کە بە فەرمی بە کۆماری بیلاڕووس ناسراوە، وڵاتێکی سنووردارە و دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا. سنوورەکانی لەگەڵ ڕووسیا، ئۆکرانیا، پۆڵەندا، لیتوانیا و لاتڤیا هاوبەشە. با چاوێک لە دۆخی بازرگانییەکەی بکەین. بێلاڕووس ئابوورییەکی تێکەڵاوی هەیە کە زۆر پشت بە بەرهەمهێنانی پیشەسازی و بەرهەمهێنان دەبەستێت. هاوبەشە بازرگانییە سەرەکییەکانی ئەم وڵاتە بریتین لە ڕووسیا، ئۆکرانیا، ئەڵمانیا، چین و پۆڵەندا. ڕووسیا ڕۆڵێکی بەرچاوی هەیە لە بازرگانی بێلاڕوسدا بەو پێیەی گەورەترین هاوردەکاری کەلوپەلی بیلاڕووسییە. هەناردەکردنی سەرەکی بۆ ڕووسیا بریتییە لە بەرهەمە نەوتییەکان و ئامێرەکان. لەبەرامبەریشدا بێلاڕوس سەرچاوەی نەوت و گازی سروشتی لە ڕوسیا هاوردە دەکات. ئۆکرانیا هاوبەشێکی تری بازرگانی گرنگە بۆ بیلاڕووس. ئەم دوو وڵاتە لە مێژوودا بەهۆی نزیکیی جوگرافیاوە پەیوەندییەکی بەهێزی ئابوورییان پاراستووە. کاڵا سەرەکییەکانی بازرگانیکردن لە نێوانیاندا بریتین لە بەرهەمە کانزاییەکان، پارچەی ئامێرەکان، ماددە کیمیاییەکان، بەرهەمە کشتوکاڵییەکانی وەک دانەوێڵە و شتومەکی شیرەمەنی. ئەڵمانیا وەک شوێنێکی بنەڕەتی هەناردەکردن بۆ کاڵاکانی بێلاڕوس وەک ئامێری ئامێر و ئۆتۆمبێل کاردەکات؛ لەم نێوەندەدا هاوردەکردنی کاڵای پیشەسازی ئەڵمانیا وەک بەرهەمی ئەندازیاری میکانیکی. چین لە ماوەی ساڵانی ڕابردوودا بووەتە یاریزانێکی گرنگی پەیوەندی بازرگانی لەگەڵ بیلاڕوس. چین بە شێوەیەکی سەرەکی سەرچاوە کانزاییەکانی وەک پێوانەی پۆتاش لە بێلاڕووسەوە هاوردە دەکات لە هەمان کاتدا کەلوپەلی ئەلیکترۆنی بەکاربەر و کاڵا بەرهەم هێنراوەکانی دیکە هەناردە دەکات بۆ ئەم نەتەوەی ئەوروپای ڕۆژهەڵات. هەروەها پۆڵەندا سەرەڕای ئەوەی ناوبەناو گرژییە سیاسییەکانی نێوان هەردوو وڵات، پەیوەندییە ئابوورییە بەرچاوەکانی لەگەڵ بیلاڕووسدا دەپارێزێت. هەردوو نەتەوە بازرگانی بە کاڵای جۆراوجۆرەوە دەکەن لەوانە بەرهەمە خۆراکیەکان (وەک گۆشت)، ماددە کیمیاییەکان (وەک پلاستیک)، ئۆتۆمبێل (وەک ئۆتۆمبێل)، هتد. حکومەتی بیلاڕووس هەوڵەکانی داوە بۆ هەمەچەشنکردنی بازاڕەکانی هەناردەکردنی لەڕێگەی گەڕان بەدوای دەرفەتی نوێ لە ئاستی جیهانیدا لە هەمان کاتدا بەدوای وەبەرهێنانی بیانیدا دەگەڕێت لەڕێگەی ناوچە ئابوورییە ئازادەکانەوە کە لە سەرانسەری وڵاتدا دامەزراون بۆ ڕاکێشانی بازرگانی بیانی. شایەنی باسە بەهۆی هۆکارە جیۆپۆلیتیکییەکان و ئەو سزایانەی کە لەلایەن هەندێک وڵاتی ڕۆژئاواوە بەسەر هەندێک کۆمپانیا یان کەسانی بێلاڕووسەوە سەپێنراون سەبارەت بە نیگەرانییەکانی مافی مرۆڤ یان ڕەچاوکردنی سیاسی، ڕەنگە کاریگەری لەسەر پەیوەندییە بازرگانییە دوولایەنەکانی نێوان ئەو لایەنانەی کە ڕاستەوخۆ یان ناڕاستەوخۆ لە چوارچێوەی ئەو سنووردارکردنانەدا بەشدارن، کاریگەرییان هەبێت. بەگشتی، بێلاڕوس پشت بە هەناردەکردنی ئامێر و سەرچاوە کانزاییەکان و کاڵا پرۆسێس کراوەکان دەبەستێت بۆ بەردەوامبوونی بازرگانییەکەی. لە کاتێکدا وڵات بەردەوامە لە گەڕان بەدوای بازاڕ و وەبەرهێنانی نوێدا، ئامانجی بەهێزکردنی پێگەی خۆی لە بازرگانی نێودەوڵەتیدا.

بێلاڕوس کە بە کۆماری بێلاڕووس ناسراوە، توانای بەرچاوی بەکارنەهێنراوی هەیە لە ڕووی پەرەپێدانی بازاڕی بازرگانی دەرەکییەوە. یەکەم: بێلاڕوس لە ڕووی ستراتیژییەوە لە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا هەڵکەوتووە و وەک دەروازەیەک لە نێوان یەکێتی ئەوروپا و یەکێتی ئابووری ئۆراسیادا کاردەکات. ئەم پێگە جوگرافییە بەسوودە ڕێگە بە وڵاتەکە دەدات بتوانێت دەستی بگات بە بازاڕێکی گەورەی بەکاربەر کە زیاتر لە ٥٠٠ ملیۆن کەسی تێدایە. هەروەها توانایەکی بێئەندازە بۆ خزمەتگوزارییەکانی ترانزێت و لۆجستی پێشکەش دەکات، ئەمەش وایکردووە ببێتە شوێنێکی سەرنجڕاکێش بۆ کۆمپانیا فرەنەتەوەییەکان کە دەیانەوێت کارەکانیان لە هەردوو ناوچەکەدا فراوان بکەن. دووەم: بێلاڕووس شانازی بە هێزێکی کاری خوێندەوارەوە دەکات کە توانای تەکنیکی بەهێزی هەیە لە پیشەسازییەکانی وەک تەکنەلۆژیای زانیاری، ئەندازیاری و بەرهەمهێنان. ئەم هێزە کارە لێهاتووە دەتوانرێت بەکاربهێنرێت بۆ ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانی و دامەزراندنی کۆمپانیای هاوبەش لەگەڵ کۆمپانیا نێودەوڵەتییەکان کە بەدوای بنکەی بەرهەمهێنانی کارامەی تێچوون یان دەرفەتی دەرەکیدا دەگەڕێن. جگە لەوەش، بێلاڕوس چالاکانە کاردەکات بۆ ئازادکردنی ئابوورییەکەی لەڕێگەی جێبەجێکردنی چاکسازی جۆراوجۆر بۆ باشترکردنی کەشوهەوای بازرگانی لەناو وڵاتەکەدا. ئەم چاکسازیانە بریتین لە ئاسانکردنی ڕێکارە بیرۆکراتیکییەکان بۆ وەبەرهێنەرانی بیانی و هێنانەکایەی هاندانەکانی باج بۆ ڕاکێشانی وەبەرهێنانی زیاتر. ئەم ڕێوشوێنانە ئاسانکاری بازرگانی لە بێلاڕووسدا بە شێوەیەکی بەرچاو باشتر کردووە و کەشێکی لەباریان بۆ هاوبەشی بازرگانی دەرەکی دروست کردووە. جگە لەم هۆکارانە، بێلاڕووس خاوەنی سەرچاوەی سروشتی زۆرە وەک دار، بەرهەمە نەوتییەکان، پارچەی ئامێرەکان، ماددە کیمیاییەکان، کانزاکان (پۆڵا)، دەرمانسازی و هتد، کە دەرفەتی نایاب بۆ پیشەسازییە هەناردەکارەکان دەڕەخسێنن. هەروەها کەرتی کشتوکاڵی وڵاتەکە بە باشی گەشەسەندووە و بارودۆخی لەبار بۆ چاندنی بەروبووم کە دەبێتە هۆی بەرهەمی کشتوکاڵی کوالیتی بەرز وەک دانەوێڵە (گەنم)، گۆشت (گۆشتی بەراز)، بەرهەمە شیرەمەنیەکان کە دەتوانن داواکاری نێودەوڵەتی دابین بکەن. بەڵام سەرەڕای توانای بەرفراوانی لە گەشەپێدانی بازرگانی نێودەوڵەتیدا هەوڵەکانی فراوانکردنی بازاڕ هێشتا پێویستە. بۆ ئەوەی بە تەواوی تواناکانی وەک یاریزانێکی سەرهەڵدەدات لە بازرگانی جیهانیدا بقۆزێتەوە؛ گرنگیدان بە هەمەچەشنکردن لە دەرەوەی هاوبەشە بازرگانییە تەقلیدییەکان لە ڕێگەی گەڕان بەدوای بازاڕە نوێیەکاندا – بە تایبەت ئەوانەی کە ململانێی جیۆپۆلەتیکی یان دابەزینی ئابووری هەن – هەنگاوی بنەڕەتی دەبێت بۆ پێشەوە. لە کۆتاییدا، بێلاڕووس توانای بەرچاوی هەیە لە ڕووی کردنەوەی ڕێگەی نوێ بۆ بازرگانی لە ڕێگەی شوێنی ستراتیژی و هێزی کاری لێهاتوو و ژینگەی دۆستی بازرگانی و سەرچاوە سروشتییە زۆرەکانی. بە هەوڵە بەردەوامەکان بۆ ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانی و بەرزکردنەوەی هاوبەشی بازرگانی و بەدواداچوون بۆ هەمەچەشنکردنی بازاڕ، بێلاڕووس توانای ئەوەی هەیە ببێتە یاریزانێکی سەرەکی لە بازرگانی جیهانیدا و بەشداری بکات لە گەشەی ئابوورییەکەی.

کاتێک باس لە هەڵبژاردنی بەرهەمی گەرم فرۆش دەکرێت بۆ بازاڕی بازرگانی دەرەکی لە بێلاڕووس، چەند هۆکارێک هەن کە دەبێت لەبەرچاو بگیرێن. بێلاڕووس بە ژمارەی دانیشتووانەکەی کە نزیکەی ٩.٥ ملیۆن کەسە و لە ناوەندی ئەوروپادایە، دەرفەت بۆ جۆرە جیاوازەکانی بەرهەم دەڕەخسێنێت کە هەم داواکاری ناوخۆیی و نێودەوڵەتی دەگرێتەوە. یەکێک لە بوارەکانی گرنگیدان دەتوانێت بەرهەمە کشتوکاڵییەکان بێت. بێلاڕووس پیشەسازییەکی دەوڵەمەندی کشتوکاڵی هەیە و بە بەرهەمە خۆراکییە کوالیتی بەرزەکانی وەک شیرەمەنی و گۆشت و دانەوێڵە و میوە ناسراوە. ئەم شتانە بەهۆی کوالیتی بەرز و نرخە کێبڕکێکارەکانیانەوە بە بەراورد لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ توانای هەناردەکردنی بەهێزیان هەیە. کەرتێکی دیکەی قازانج بەخش بریتییە لە ئامێر و ئامێرەکان. بێلاڕوس مێژوویەکی دوور و درێژی هەیە لە دروستکردنی ئامێری قورس وەک تراکتۆر و بارهەڵگر و ئامێری بیناسازی و ئامێری پیشەسازی. لە کاتێکدا ئەو وڵاتە بەشێکی بەرچاو لە کاڵا بەرهەم هێنراوەکانی هەناردەی ڕووسیا و وڵاتانی دیکەی ئەوروپای ڕۆژهەڵات دەکات، دەرفەتێک هەیە بۆ زیاتر فراوانکردنی ئەم بازاڕانە. لەگەڵ سەرهەڵدانی ڕەوتە دیجیتاڵییەکان لە هەردوو کەناڵی بەکارهێنانی ناوخۆیی و بازرگانی نێودەوڵەتی، بازرگانی ئەلیکترۆنی ڕێگایەکی سەرنجڕاکێش بۆ هەڵبژاردنی بەرهەمیش دەخاتە ڕوو. دانیشتوانی شارەزای تەکنەلۆژیا تادێت کراوە دەبن بەرەو پلاتفۆرمی بازاڕکردنی ئۆنلاین کە ئاسانکاری پێشکەش دەکەن لەگەڵ هەڵبژاردنی بەرهەمی بەرفراوان بە نرخێکی کێبڕکێ. سەرەڕای ئەوەش، بە لەبەرچاوگرتنی گەشەسەندنی هۆشیاری ژینگەیی لە ئاستی جیهانیدا لەگەڵ پابەندبوونی بێلاڕووس بەرامبەر بە دەستپێشخەرییە سەوزەکان، بەرهەمە دۆستانە ژینگەییەکان یان بەردەوامەکان ئاسۆی گەشەسەندنی ئەگەرییان هەیە. دەتوانرێت خواست لەسەر شتومەکی خۆراکی ئۆرگانیک، جوانکاری سروشتی یان بەرهەمەکانی چاودێری کەسی کە لە پێکهاتەی سەرچاوە ناوخۆییەکان دروستکراون، زیاتر لێکۆڵینەوەی لەسەر بکرێت. لە کۆتاییدا هەرچەندە هەڵبژاردنی بەرهەم دەبێت لەسەر بنەمای لێکۆڵینەوەی وردی بازاڕ بێت کە هەردوو پەسەندکردنی ناوخۆیی لە ناو بێلاڕووسدا بکاتە ئامانج و هەروەها تێگەیشتن لە ڕەوتی داواکاری لە شوێنە سەرەکییەکانی هەناردەکردن وەک ڕووسیا یان وڵاتانی ئەندامی یەکێتی ئەوروپا کە لە ڕووی جوگرافییەوە نزیکترینن. لە دەرئەنجامدا بۆ هەڵبژاردنی سەرکەوتووی بەرهەم لەناو بازاڕی بازرگانی دەرەکی لە بێلاڕوس: 1) ڕەچاوکردنی کەلوپەلی کشتوکاڵی وەک بەرهەمی شیرەمەنی یان بەرهەم. 2) گەڕان بەدوای دەرفەتەکاندا لەناو بەرهەمهێنانی ئامێرەکاندا. 3) سوود لە ڕەوتە سەرهەڵداوەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی وەربگرە. 4) ڕەنگدانەوەی گەشەسەندنی خواست لەسەر کاڵای دۆستی ژینگە/بەردەوام. 5) ئەنجامدانی توێژینەوەی بازاڕی بەرفراوان بە گرنگیدان بە ئارەزووە ناوخۆییەکان لە بێلاڕوس لە هەمان کاتدا تێگەیشتن لە شوێنەکانی هەناردەکردن.

بێلاڕوس کە بە کۆماری بیلاڕووس ناسراوە، وڵاتێکە لە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا هەڵکەوتووە. بە مێژووی دەوڵەمەند و میراتی کولتووری ناوازە ناسراوە. کاتێک باس لە تێگەیشتن لە تایبەتمەندی و تابووەکانی کڕیار لە بێلاڕووس دەکرێت، لێرەدا چەند خاڵێکی سەرەکی دەخەینەڕوو کە دەبێت لەبەرچاو بگیرێن: تایبەتمەندی کڕیار: 1. میوانداری: خەڵکی بیلاروسی بە سروشتی گەرم و گوڕ و پێشوازیکردنیان بەرامبەر بە سەردانکەران ناسراون. زۆرجار لە ڕێگەی خۆیانەوە دەردەچن بۆ ئەوەی میوانەکان هەست بە ئاسوودەیی بکەن. 2. ئەدەب: ڕێزگرتن و ئەدەب لەلایەن خەڵکی بیلاڕووسەوە بەهایەکی زۆریان پێدەدرێت. نەریتە کە بە بەکارهێنانی ناونیشانە فەرمیەکانیان قسە لەگەڵ تاکەکان بکرێت مەگەر مۆڵەتی پێچەوانەیان پێ بدرێت. 3- بەهاکانی خێزان: خێزان ڕۆڵێکی چارەنووسساز دەگێڕێت لە ژیانی خەڵکی بیلاروسیدا، و ئەوان لە پێشینەی کارەکانیاندا کات بەسەربردن لەگەڵ کەسانی ئازیزدا. 4- هۆشیاری مۆدە: خەڵکی بیلاڕوس شانازی بە شێوەی کەسی خۆیانەوە دەکەن و جلوبەرگێکی باش بۆ ئەوان گرنگە. تابووەکان: 1- سیاسەت: دوور بکەوەرەوە لە باسکردنی بابەتگەلی سیاسی هەستیار مەگەر لەلایەن میواندارەکەتەوە بانگهێشت نەکرابێت یان پەیوەندییەکی نزیکت لەگەڵ ئەو کەسەدا پەرەپێداوە کە لەگەڵیدا کارلێک دەکەیت. 2- ڕەخنەگرتن لە بەها نەریتییەکان: خەڵکی بێلاڕوس بەها نەریتییەکان لە دڵەوە نزیکە، بۆیە باشترە لە کاتی گفتوگۆکاندا ڕەخنە لەم بیروباوەڕانە نەگرین یان تەحەدای ئەو باوەڕانە نەکەن. 3. ئایین: ئایین دەتوانێت بەشێکی گرنگی ژیان بێت بۆ زۆرێک لە تاکەکانی بیلاڕووس؛ بەڵام باسکردنەکان سەبارەت بە بیروباوەڕە ئاینییەکان پێویستە بە وریاییەوە مامەڵەیان لەگەڵدا بکرێت چونکە ڕەنگە بە کەسی هەژمار بکرێت. بە گشتی لە کاتی کارلێککردن لەگەڵ کڕیارانی بێلاڕووس، باشترە ڕێز لە نەریت و داب و نەریتی وڵاتەکە نیشان بدەیت و لە هەمان کاتدا ڕەفتاری بە ئەدەب بپارێزیت بە درێژایی کارلێکەکانت. تێبینی: ئەو زانیاریانەی لە سەرەوە خراونەتەڕوو، تێڕوانینێکی گشتی پێشکەش دەکەن سەبارەت بە تایبەتمەندی و تابوەکانی کڕیار کە لەناو کۆمەڵگادا چاودێری دەکرێن؛ بەڵام، ڕەنگە حەزەکانی تاک لە نێوان خەڵکدا لە ناو هەر وڵاتێک یان کولتوورێکدا جیاواز بێت

بێلاڕوس کە بە فەرمی بە کۆماری بیلاڕووس ناسراوە، وڵاتێکی سنووردارە و دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا. بێلاڕووس بەهۆی ئەوەی ئەندامێکی دەرەوەی یەکێتی ئەوروپایە، ڕێسای گومرگی و کۆچبەری تایبەتی خۆی هەیە کە پێویستە سەردانکەران پێش چوونە ناو وڵاتەکە ئاگاداری بن. لە ڕووی ڕێسا گومرگییەکانەوە، ئەو کەسانەی دەچنە ناو بێلاڕوسەوە، پێویستە هەر شتێک کە هەڵیانگرتووە و لە هەندێک ئاستدا تێپەڕێت، وەک بڕێکی زۆر دراو یان کاڵای بەنرخ، ڕابگەیەنن. گرنگە هەموو بەڵگەنامەیەکی پێویست بۆ ئەم شتانە هەبێت بۆ ئەوەی هیچ ئاڵۆزییەک لە سنوورەکەدا ڕوونەدات. هەروەها پێویستە سەردانکەران ئاگاداربن کە سنووردارکردن هەیە بۆ هێنانی هەندێک کاڵا بۆ ناو بێلاڕوس. بۆ نموونە چەکی ئاگرین و تەقەمەنی پێویستیان بە مۆڵەتی تایبەت هەیە و تەنیا لە بارودۆخی نائاساییدا دەتوانرێت هاوردە بکرێت. سەرەڕای ئەوەش، ماددە هۆشبەرەکان و ماددە هۆشبەرەکان بە توندی قەدەغەکراون. کاتێک باس لە ڕێکارەکانی کۆچبەری دەکرێت، هاوڵاتیانی بیانی بەگشتی پێویستیان بە پاسپۆرتێکی کارا هەیە کە لانیکەم سێ مانگ کاراییەکەی لە دەرەوەی بەرواری پلان بۆ داڕێژراوی ڕۆشتنیان بێت. هەروەها زۆربەی سەردانکەران پێشوەختە پێویستیان بە ڤیزە دەبێت مەگەر لە وڵاتانی بێ ڤیزە نەهاتن یان بەشداری لە بەرنامە تایبەتەکانی لێخۆشبوونی ڤیزادا نەکەن. لەگەڵ گەیشتنیان بە خاڵە سنوورییەکان، گەشتیاران دەتوانن لەلایەن بەرپرسانەوە لێپرسینەوەیان لەگەڵدا بکرێت سەبارەت بە مەبەستی سەردانکردنیان و وردەکارییە پەیوەندیدارەکانی دیکە. سەردانکەران پێویستە بە ڕاستی وەڵام بدەنەوە و بە درێژایی ئەم پرۆسەیە لەگەڵ دەسەڵاتداران هاوکاری بکەن. زۆر گرنگە گەشتیاران ڕێز لە هەموو یاسا ناوخۆییەکان بگرن لەکاتێکدا لە بێلاڕوسن. ئەمەش پابەندبوون بە کۆدی جل و بەرگ لە شوێنە ئاینییەکان دەگرێتەوە ئەگەر گونجاو بێت، دوورکەوتنەوە لە گفتوگۆی سیاسی یان خۆپیشاندان کە دەتوانێت بابەتی هەستیار بن لە هەندێک حاڵەتدا. لە کۆتاییدا شایەنی باسە کە گەشتیاران دەبێت لە ماوەی پێنج ڕۆژی کارکردندا خۆیان تۆمار بکەن دوای گەیشتنیان ئەگەر زیاتر لە پێنج ڕۆژ لە شوێنی نیشتەجێبوون جگە لە هۆتێل یان خانووی میوان بمێننەوە. پرۆسەی تۆمارکردن بەزۆری بریتییە لە پێشکەشکردنی فۆڕمەکان کە لەلایەن دابینکەری شوێنی نیشتەجێبوونەوە دابینکراون لەگەڵ کۆپی بەڵگەنامەکانی ناسنامە. بەگشتی، باشترە ئەو سەردانکەرانەی پلانی گەشتێکیان بۆ بێلاڕووس هەیە، خۆیان ئاشنا بکەن بە نوێترین نوێکارییەکان سەبارەت بە ڕێساکانی گومرگی و مەرجەکانی کۆچبەری پێش بەرواری گەشتەکەیان چونکە ڕەنگە یاساکان بە تێپەڕبوونی کات بگۆڕدرێن.

بێلاڕوس کە وڵاتێکی زەوییە لە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا، سیاسەتی تایبەتی خۆی هەیە بۆ باجی هاوردەکردن. حکومەتی بیلاڕوس باجی هاوردەکردن بەسەر کاڵا جۆراوجۆرەکاندا دەسەپێنێت بۆ ڕێکخستنی بازرگانی و پاراستنی پیشەسازییە ناوخۆییەکان. ڕێژەی باجی هاوردەکردن لە بێلاڕوس بەپێی جۆری کاڵا هاوردەکراوەکان دەگۆڕێت. لە کاتێکدا ڕەنگە هەندێک بەرهەم باجی زۆریان لەسەر بێت، بەڵام هەندێکی تریش ڕەنگە چێژ لە ڕێژەی باجی کەمتر یان تەنانەت سفر وەربگرن. ئەم جیاکارییە بە ئامانجی بەرەوپێشبردنی بەرهەمی ناوخۆیی و کەمکردنەوەی پشتبەستن بە هاوردەکردنی دەرەکییە. کاڵا هاوردەکراوەکانی باو وەکو ئەلیکترۆنیات و ئۆتۆمبێل و ئامێرەکان بە بەراورد بە پێداویستییە سەرەتاییەکانی وەک کەلوپەلی خۆراک و دەرمان ڕێژەی باجی زیاتریان لەسەرە. بەڵام ڕێژەی ورد دەتوانێت بگۆڕێت بەپێی ڕێککەوتنە بازرگانییە دوولایەنەکان لەگەڵ وڵاتانی دیاریکراو. هەروەها بێلاڕوس ئەندامی یەکێتی ئابووری ئوراسیایە کە ڕووسیا و ئەرمینیا و کازاخستان و قیرغیزستان لەخۆدەگرێت. وەک بەشێک لەم یەکێتییە، بێلاڕووس هەندێک سوودی وەک کەمکردنەوەی باجی گومرگی لەناو وڵاتانی ئەندامی یەکێتی ئەوروپا بەهرەمەندە. سەرەڕای ئەوەش، ڕێسای توند هەیە سەبارەت بەو بەڵگەنامانەی کە پێویستن بۆ هاوردەکردن بۆ بێلاڕووس. هاوردەکاران دەبێت وردەکاری ورد سەبارەت بە بەرهەمە هاوردەکراوەکان پێشکەش بکەن لەوانەش بڕی و بەهایان بۆ هەڵسەنگاندنی دروستی باج و باجی کارپێکراو. پێویستە ئاماژە بەوە بکرێت کە سیاسەتەکانی باجی هاوردەکردن بە پشتبەستن بە بارودۆخی ئابووری و بڕیارەکانی حکومەت گۆڕانکارییان بەسەردا دێت. بۆیە زۆر گرنگە بۆ ئەو بازرگانانە یان ئەو کەسانەی کە دەیانەوێت بازرگانی لەگەڵ بێلاڕوس بکەن کە لە ڕێگەی کەناڵە فەرمییەکانەوە لە نوێترین ڕێساکانی باجدان ئاگاداربن یان داوای ڕێنمایی لە کەسانی پیشەیی بکەن کە ئەزموونیان هەیە لە یاساکانی بازرگانی نێودەوڵەتیدا. لە کۆتاییدا، بێلاڕووس باجی هاوردەکردن وەک ئامرازێک بۆ کۆنترۆڵکردنی ڕەوتی بازرگانی دەرەکی جێبەجێ دەکات لە هەمان کاتدا پیشەسازییە ناوخۆییەکان لە کێبڕکێی زۆر دەپارێزێت. ڕژێمی گومرگی وڵاتەکە بەپێی پۆلەکانی بەرهەم دەگۆڕێت و دەتوانرێت لەژێر کاریگەری ڕێککەوتنە نێودەوڵەتییەکان یان ئەندامێتی لەناو یەکێتییە ئابوورییەکانی وەک یەکێتی ئەوروپادا بێت.

بیلاڕووس کە وڵاتێکی زەمینی زەوییە لە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا، سیاسەتێکی ناوازەی باجی کاڵای هەناردەکردن جێبەجێ دەکات بۆ هاندانی گەشەی ئابووری و زیادکردنی داهات. حکومەتی بیلاڕووس باج لەسەر هەندێک پۆلی کاڵا هەناردەکراوەکان بە پشتبەستن بە جۆر و بەهاکانیان دادەنێت. یەکەم: بەرهەمی کشتوکاڵی و کەرەستەی خاو باجی هەناردەکردنیان لەسەرە. ئەمەش شتگەلێکی وەک گەنم، جۆ، جاجیم، گەنمەشامی، چەوەندەر، تۆوی کەتان، بەرهەمی دار، و کانزاکانی وەک پێوانەی پۆتاسیۆم دەگرێتەوە. ڕەنگە ڕێژەی باجەکان بەپێی بارودۆخی بازاڕ و ئەولەویەتەکانی حکومەت جیاواز بێت. دووەم: وڵات باجی هەناردەکردن لەسەر بەرهەمە نەوتییە پاڵاوتەکان وەردەگرێت. بێلاڕوس بە پیشەسازی پاڵاوتنی نەوت ناسراوە؛ بۆیە باج دەخاتە سەر باری هەناردەکردنی وەرگیراوەکانی نەوت وەک بەنزین یان سووتەمەنی گازۆیل. ئەم باجانە بە مەبەستی دەستەبەرکردنی دابینکردنی ناوخۆیی متمانەپێکراو لە هەمان کاتدا دڵنیابوون لە داهاتی گونجاو لە هەناردەکردن. سەرەڕای ئەوەش، ئەو ئامێر و ئامێرانەی لە بێلاڕوس بەرهەم دەهێنرێن، لەوانەیە کاتێک هەناردە دەکرێن، باجێکی دیاریکراویان لەسەر بێت. بەڵام ئەم باجانە بە بەراورد لەگەڵ پۆلەکانی تری بەرهەم کەمتر دەبن چونکە حکومەت هەوڵدەدات گەشەی کەرتی بەرهەمهێنان بەرەوپێش ببات لەڕێگەی ئاسانکاریکردنی نرخە کێبڕکێکارەکان بۆ بازاڕەکانی دەرەوە. شایەنی باسە بێلاڕووس ڕێوشوێنی جۆراوجۆری جێبەجێ کردووە بۆ پشتگیریکردن لە پیشەسازی ناوخۆیی خۆی لە ڕێگەی مامەڵەی ئیمتیازات یان لێخۆشبوون لە باج بۆ هەناردەکردنی تایبەت بەپێی ڕێکەوتنەکانی بازرگانی ئازاد لەگەڵ وڵاتانی دراوسێ یان بلۆکە بازرگانییەکان کە بەشداری تێدا دەکات. لە کۆتاییدا، بێلاڕووس کۆمەڵێک سیاسەتی باجی کاڵای هەناردەکردن لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکانی ئابوورییەکەیدا بەکاردەهێنێت وەک بەشێک لە ستراتیژی دارایی خۆی بۆ گەشەپێدانی بەردەوام. ئامانج تەنها بەدەستهێنانی داهات نییە بەڵکو هاندانی پیشەسازییە ناوخۆییەکانە لەڕێگەی دروستکردنی هەلومەرجی لەبار بۆ هەردوو بەکارهێنانی ناوخۆیی و هاوبەشی بازرگانی نێودەوڵەتی.

بێلاڕوس کە بە فەرمی بە کۆماری بیلاڕووس ناسراوە، وڵاتێکی سنووردارە و دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا. وەک یاریزانێکی گرنگ لە بازاڕی هەناردەکردنی جیهانیدا، بێلاڕووس بڕوانامەی هەناردەکردنی جۆراوجۆری دامەزراندووە بۆ دڵنیابوون لە کوالیتی و پابەندبوونی بەرهەمەکانی. یەکێک لە بڕوانامە سەرەکییەکانی هەناردەکردن لە بێلاڕووس بڕوانامەی یەکسانییە. ئەم بڕوانامەیە لەلایەن دەزگا ڕێگەپێدراوەکانەوە دەردەکەوێت بۆ دڵنیابوون لەوەی کە بەرهەمێک هەندێک ستاندارد و مەرجی تێدایە کە لەلایەن هەردوو یاساکانی بێلاڕوس و ڕێسا نێودەوڵەتییەکانەوە دانراون. بڕوانامەی یەکسانیی کڕیاران دڵنیا دەکاتەوە کە کاڵا هەناردەکراوەکان پشکنین و تاقیکردنەوە و هەڵسەنگاندنی یەکسانی پێویستیان بۆ کراوە. سەرەڕای ئەوەش، بەڵگەنامەیەکی بەیاننامەی هەناردەکردن هەیە کە پێویستە بۆ هەموو ئەو هەناردەکردنانەی کە لە خاکی بێلاڕوس بەجێدەهێڵن. ئەم بەڵگەنامەیە وەک بەڵگەیەک کاردەکات کە کاڵاکان بە شێوەیەکی یاسایی ڕێگەیان پێدراوە بۆ هەناردەکردن و پابەندە بە ڕێساکانی گومرگی. وردەکارییەکانی وەک زانیاری هەناردەکار، وڵاتی مەبەست، وەسفکردنی ئەو کاڵایانە لەخۆدەگرێت کە هەناردە دەکرێن، بەهایان و هەر زانیارییەکی پەیوەندیداری زیادە. بۆ هەندێک پیشەسازی وەک کشتوکاڵ یان بەرهەمە خۆراکییەکان کە لە بێلاڕووسەوە هەناردە دەکرێن بۆ وڵاتانی یەکێتی ئەوروپا (EU) یان ناوچەکانی دیکە لە سەرانسەری جیهاندا ڕەنگە پێویستیان بە بڕوانامەی تایبەت هەبێت وەک GlobalG.A.P (پراکتیزە کشتوکاڵییە باشەکان)، ISO 9001 (سیستەمی بەڕێوەبردنی کوالیتی)، یان HACCP (شیکاری مەترسی خاڵی کۆنترۆڵکردنی گرینگ). ئەم بڕوانامانە دڵنیای دەدەن لە پابەندبوون بە ستانداردە نێودەوڵەتییەکانی پەیوەست بە پرۆتۆکۆڵەکانی سەلامەتی خۆراک یان ڕێنماییە ئەخلاقییەکان لە بەرهەمهێنانی کاڵای کشتوکاڵیدا. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە مەرجە تایبەتەکانی بڕوانامەدان ڕەنگە جیاواز بن بەپێی جۆری بەرهەم و ڕێساکانی بازاڕی ئامانج. هەناردەکارانی بێلاڕووس پێویستە ڕاوێژ بە ڕێکخراوە فەرمییەکانی وەک دەستەی باوەڕپێکردنی نیشتمانی یان ژووری بازرگانی بکەن بۆ وەرگرتنی زانیاری نوێ سەبارەت بە ڕێکارەکانی بڕوانامەدان بۆ بازاڕە دڵخوازەکانیان. لە کۆتاییدا، بێلاڕووس هەناردەکردنی بە جددی وەردەگرێت بە دامەزراندنی بڕوانامەی هەناردەکردنی جۆراوجۆر وەک بڕوانامەی یەکسانبوون و بەیاننامەی هەناردەکردن. بە پابەندبوون بەم ستانداردانە لەگەڵ بڕوانامە تایبەتەکانی پیشەسازی وەک GlobalG.A.P یان ISO 9001/HACCP، هەناردەکاران دڵنیا دەبنەوە لەوەی کە بەرهەمەکانیان پێداویستییە یاساییەکان بەدی دەکەن لە هەمان کاتدا دڵنیایی دەدەنە کڕیارە نێودەوڵەتییەکان سەبارەت بە ڕێوشوێنەکانی کۆنترۆڵکردنی کوالیتی کە لە چوارچێوەی پرۆسەکانی بەرهەمهێنانیاندا جێبەجێ دەکرێن.

بێلاڕوس کە بە کۆماری بیلاڕووس ناسراوە، وڵاتێکی سنووردارە و دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا. بە پێگەی ستراتیژی لە نێوان ڕووسیا و وڵاتانی یەکێتی ئەوروپا، بێلاڕوس وەک ناوەندێکی لۆجستیکی بەرچاو لە ناوچەکەدا دەرکەوتووە. کاتێک باس لە ژێرخانی گواستنەوە دەکرێت، بێلاڕووس شانازی بە تۆڕێکی بەرفراوانی ڕێگاوبان و هێڵی ئاسن و فڕۆکەخانەکانەوە دەکات کە جووڵەی کاڵاکان بە ئاسانی لە سەرانسەری وڵاتدا ئاسان دەکەن. تۆڕی ڕێگاوبانەکان زیاتر لە ٨٦ هەزار کیلۆمەتر دەگرێتەوە و بە باشی پارێزگاری لێ کراوە و متمانەپێکراوە. ئەمەش وای لێدەکات ببێتە شێوازێکی کارا بۆ گواستنەوەی بەرهەمەکان لە ناوخۆی بێلاڕوس یان بۆ وڵاتانی دراوسێ. بێلاڕوس جگە لە ڕێگاوبانەکان، سیستەمێکی هێڵی ئاسنی مۆدێرنی پەرەپێداوە کە شارە گەورەکانی ناوخۆی وڵات بەیەکەوە دەبەستێتەوە و گواستنەوەی باری نێودەوڵەتی ئاسان دەکات. پیشەسازی هێڵی ئاسن لە بێلاڕوس خزمەتگوزاری پارێزراو و کاریگەر لە ڕووی تێچوونەوە بۆ گواستنەوەی کاڵاکان لە ناوخۆ و نێودەوڵەتی پێشکەش دەکات. بە تایبەتی بۆ ناردنی باری بەکۆمەڵ وەک ماددە کیمیاییەکان و ئامێرەکان و بەرهەمە کشتوکاڵییەکان بەناوبانگە. جگە لەوەش، گواستنەوەی باری ئاسمانی ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە گواستنەوەی باری هەستیار بە کات یان کاڵای بەنرخ. فڕۆکەخانەی نیشتمانی مینسک وەک دەروازەی سەرەکی فڕۆکەوانی بۆ گەشتە بارهەڵگرەکان لە بێلاڕوس کاردەکات. پەیوەندی ڕاستەوخۆ پێشکەش بە شوێنە نێودەوڵەتییە گەورەکانی وەک فرانکفۆرت، دوبەی، ئەستەنبوڵ و هتد دەکات، ئەمەش وایکردووە کە ئاسانکاری بۆ بازرگانەکان بکەن بۆ گواستنەوەی کاڵاکانیان لە ڕێگەی فڕۆکەوە. هەروەها بێلاڕووس سوودمەندە لە سیستەمی ڕێڕەوی ئاوی ناوخۆیی خۆی کە پێکهاتووە لە ڕووبار و کەناڵەکان کە ڕێگە بە دەریاکانی وەک دەریای باڵتیک دەدەن لە ڕێگەی شاری بەندەری کلایپێدا لە لیتوانیا. ئەم بژاردەیە بە تایبەتی بۆ ناردنی قەبارەیەکی زۆر لە باری بەکۆمەڵ وەک کانزاکان یان بەرهەمە نەوتییەکان لە ڕێگەی کەشتی یان کەشتییەوە بەسوودە. بۆ ڕێکخستنی ڕێکارەکانی پاککردنەوەی گومرگی لە سنوورەکان یان بەندەرەکاندا بە شێوەیەکی کارا لە هەمان کاتدا کەمکردنەوەی دواکەوتن یان تێچووی زیادە پەیوەست بە پرسەکانی پابەندبوون بە کاغەزەکانەوە هاوردەکاران/هەناردەکاران بە گشتی هاوبەشن لەگەڵ کۆمپانیا لۆجستیکییە تایبەتمەندەکان لە مامەڵەکردن لەگەڵ فۆرماڵیتە گومرگییەکان بەپێی ڕێسا ناوخۆییەکان. هەندێک لە دابینکەرانی لۆجستیکی دیار کە لە بێلاڕووس کاردەکەن بریتین لە کۆمپانیای Beltamozhservice State Enterprise (BMS SE) کە گرنگی بە خزمەتگوزارییەکانی دەڵاڵی گومرگی دەدات لەوانەش ئامادەکردنی بەڵگەنامەی پێویست کە چالاکییەکانی هاوردە/هەناردەکردن هەماهەنگ دەکەن؛ Belspedlogistics - پێشکەشکردنی چارەسەری لۆجستیکی کۆتایی بە کۆتایی؛ یۆرۆتێرمیناڵ - تایبەتمەندە لە گواستنەوەی هێڵی ئاسن بۆ باری کۆنتێنەر؛ و یۆرۆتیر لیندەد - کە کۆمەڵێک خزمەتگوزاری بەرفراوان لە گواستنەوەی باری نێودەوڵەتی پێشکەش دەکات. بە گشتی، بە ژێرخانی گواستنەوەی گەشەسەندوو، بێلاڕووس کۆمەڵێک بژاردەی لۆجستیکی کارامە پێشکەش دەکات وەک گواستنەوەی ڕێگاوبان، هێڵی ئاسن، باری ئاسمانی و ڕێڕەوی ئاوی ناوخۆیی. دابینکەرانی لۆجستیکی پیشەیی دەتوانن یارمەتی بازرگانییەکان بدەن لە ئاڵۆزییەکانی ڕێساکانی گومرگی و دڵنیابوون لە کارکردنی زنجیرەی دابینکردن بە شێوەیەکی ڕێک و پێک.

پێشانگای بازرگانی گرنگ

بێلاڕوس بە پەیوەندییە بازرگانییە نێودەوڵەتییە بەهێزەکانی و پیشەسازی هەناردەکردنی گەشەسەندوو ناسراوە. وڵاتەکە چەندین کەناڵی گرنگی بۆ تەداروکی نێودەوڵەتی دامەزراندووە و هەروەها میوانداری پێشانگای جۆراوجۆر دەکات کە دەرفەت بۆ گەشەپێدانی بازرگانی دەڕەخسێنێت. یەکەم: بێلاڕوس ئەندامی یەکێتی ئابووری ئۆراسیایە کە هەروەها ڕووسیا و کازاخستان و ئەرمینیا و قیرغیزستانیش لەخۆدەگرێت. ئەم یەکگرتنە لە بازاڕدا ڕێگە بە دەستگەیشتنێکی ئاسان دەدات بە بنکەیەکی بەرفراوانی بەکاربەر و ئاسانکاری دەکات بۆ جووڵەی کاڵاکان لەناو سەندیکاکەدا. ئەمەش وایکردووە بێلاڕووس ببێتە شوێنێکی سەرنجڕاکێش بۆ کڕیارە نێودەوڵەتییەکان کە دەیانەوێت سەرچاوەی بەرهەم لەم وڵاتانە وەربگرن. سەرەڕای ئەوەش، بێلاڕووس چالاکانە بەشداری لە ڕێککەوتنە بازرگانییە دوولایەنەکان کردووە لەگەڵ چەندین وڵاتی جیهان. ئەم ڕێککەوتنانە هەلومەرجی لەبار بۆ کۆمپانیا بیانییەکان دەڕەخسێنن بۆ چوونە ناو بازاڕی بێلاڕوس و دامەزراندنی پەیوەندی بازرگانی لەگەڵ دابینکەرانی ناوخۆیی. هەندێک لە وڵاتانی هاوبەشی سەرەکی بریتین لە چین، ئەڵمانیا، پۆڵەندا، ئۆکرانیا، تورکیا و وڵاتانی دیکە. هەروەها بێلاڕووس بە درێژایی ساڵ پێشانگای جۆراوجۆر ڕێکدەخات کە هەردوو بازرگانی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی بۆ خۆیان ڕادەکێشن. دیارترین پێشانگاکە بریتییە لە "کۆڕبەندی پیشەسازی بێلاڕوس" کە داهێنانەکانی پیشەسازییەکانی پەیوەست بە ئامێرەکان، ئامێرەکان، تەکنەلۆژیاکان پیشان دەدات. سەکۆیەکی نایاب بۆ بەرهەمهێنەران دابین دەکات بۆ نمایشکردنی بەرهەمەکانیان و کارلێککردن لەگەڵ کڕیارە ئەگەرییەکان یان هاوبەشەکانی ناوچە جیاوازەکانی جیهان. پێشانگایەکی دیکەی دیار کە لە مینسک بەڕێوەدەچێت بریتییە لە "یۆرۆئێکسپۆ: پێشانگای تایبەتی نێودەوڵەتی". ئەم پێشانگایە تیشک دەخاتە سەر پیشەسازییە جیاوازەکان وەکو کەرەستەی بیناسازی و تەکنەلۆژیا؛ تەکنەلۆژیاکانی پاشەکەوتکردنی وزە؛ کشتوکاڵ; ئامێری پرۆسێسکردنی خۆراک؛ ئۆتۆمبێل و پێکهاتەکانی ئۆتۆمبێل؛ لۆجستی و گواستنەوە؛ لەنێوان ئەوانی تردا. جگە لەوەش، پێشانگای تایبەتی تایبەت بە کەرتەکان وەک "پێشانگای تەکنەلۆژیای بەرز" هەیە کە چارەسەری تەکنەلۆژیای پێشکەوتوو لە سەرانسەری کەرتەکانی وەک تەکنەلۆژیای زانیاری (IT)، پەرەپێدانی بەرهەم/خزمەتگوزارییەکانی پیشەسازی فڕۆکەوانی و هتد پیشان دەدات." سەرەڕای ئەوەش،' TechInnovation' کە ساڵانە لە مینسک بەڕێوەدەچێت، کۆمپانیا جیهانییەکانی داهێنان-بزوێنەر کۆدەکاتەوە کە بەدوای هاوبەشی/دەرفەتی هاوکاری لەگەڵ کۆمپانیاکانی بێلاڕوس لە سەرانسەری کەرتی ICT/پەیوەندییەکاندا دەگەڕێن - ئاسانکاریکردنی پەیوەندی بازرگانی نێوان یاریزانانی بەشداربوو لە دۆمەینی IoT (ئینتەرنێتی شتەکان) و هتد. جگە لە پێشانگەکان/هەوڵەکانی فراوانکردنی تۆڕێکی بەرفراوان- کە لەلایەن دەزگا حکومییەکان/کۆمەڵە بازرگانییە گەورەکانەوە ئەنجام دەدرێن، لێکۆڵینەوە لە هاوبەشی و هاوپەیمانییە ئەگەرییەکان، بێلاڕووس هێزێکی کاری خوێندەواری بەرز پێشکەش دەکات، کەشوهەوای وەبەرهێنانێکی لەبار لەگەڵ ڕێژەی باجی ئیمتیازات و دەستڕاگەیشتن بە تۆڕی ژێرخانی بەرفراوان . لە کۆتاییدا،' کەناڵە نێودەوڵەتییەکانی دابینکردن و پێشانگەکان لە بێلاڕووس ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕن لە پەیوەستکردنی بازرگانییەکان لە ئاستی جیهانیدا و پێشکەشکردنی دەرفەتەکان بۆ گەڕان بەدوای بژاردەکانی سەرچاوەگرتن/پێشکەشکردنی سەکۆیەک بۆ کڕیارە نێودەوڵەتییەکان بۆ کارلێککردن لەگەڵ دابینکەرانی ناوخۆیی. ئەم دەستپێشخەرییانە بەشدارییەکی بەرچاویان هەیە لە گەشەی ئابووری بێلاڕوسدا، چونکە پێگەی خۆی وەک یاریزانێکی گرنگ لە بازاڕی جیهانیدا بەهێز دەکات.

بزوێنەری گەڕانی باو

لە بێلاڕووس زۆرترین بزوێنەری گەڕان کە بەکاردەهێنرێت بریتین لە: 1. یاندێکس (https://www.yandex.by): یاندێکس بزوێنەرێکی گەڕانی بەناوبانگی ڕووسییە و لە بێلاڕوسیشدا بە شێوەیەکی بەرفراوان بەکاردەهێنرێت. گەڕانی وێب، وێنە، ڤیدیۆ، هەواڵ و خزمەتگوزارییە پەیوەندیدارەکانی تر پێشکەش دەکات. 2. گووگڵ (https://www.google.by): هەرچەندە گووگڵ بزوێنەرێکی گەڕانی بەناوبانگی نێودەوڵەتییە، بەڵام ڤێرژنێکی ناوخۆییشی هەیە بۆ بەکارهێنەرانی بیلاروسی. ئەنجامی گەڕانی وێبی گشتگیر بە هەردوو زمانی ئینگلیزی و بێلاڕووسی پێشکەش دەکات. 3. Mail.ru (https://www.mail.ru): لە کاتێکدا بە پلەی یەکەم وەک دابینکەری خزمەتگوزاری ئیمەیڵ لە جیهانی ڕووسی زماندا ناسراوە، Mail.ru هەروەها بزوێنەری گەڕانی هەیە بە ناوی "Poisk". ئەنجامی گەڕانی گشتی وێب لەگەڵ تایبەتمەندییە زیادەکانی وەک کۆکردنەوەی هەواڵ و یەکخستنی ئیمەیڵەکان دابین دەکات. 4. گەڕانی ئۆنلاین (https://search.onliner.by): گەڕانی ئۆنلاین بزوێنەرێکی تایبەت بە گەڕانی ناوخۆییە کە بە تایبەتی بۆ بەکارهێنەرانی بێلاڕوس دروستکراوە. بژاردەی گەڕانی جۆراوجۆر پێشکەش دەکات لەوانە گەڕان لە وێب و ڕێکلامە پۆلێنکراوەکان. 5. Tut.by Search (https://search.tut.by): Tut.by یەکێکە لە گەورەترین پۆرتاڵ و ماڵپەڕە هەواڵییە ئۆنلاینەکان لە بیلاڕوس. هاوکات لەگەڵ پێشکەشکردنی ناوەڕۆکی سەرەکی، هەروەها تایبەتمەندی کارایی گەڕانی ناوەکی هەیە کە گەڕانی وێب لەناو پلاتفۆرمی تایبەتی خۆیدا دابین دەکات. ئەمانە هەندێک لەو بزوێنەری گەڕانەن کە بە شێوەیەکی باو بەکاردەهێنرێن لە بێلاڕوس کە خزمەت بە ئارەزوو و پێداویستییە جیاوازەکانی بەکارهێنەرانی ئینتەرنێت لە وڵاتەکەدا دەکەن.

لاپەڕە زەردەکانی سەرەکی

بێلاڕوس کە بە فەرمی بە کۆماری بیلاڕووس ناسراوە، وڵاتێکی دەریایی لە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپایە. لێرەدا هەندێک لە بەڕێوەبەرایەتییە سەرەکییەکانی لاپەڕە زەردەکان لە بێلاڕوس لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. Yellowpages.by: ئەمە یەکێکە لە بەناوبانگترین بەڕێوەبەرایەتی لاپەڕە زەردەکان لە بێلاڕوس. زانیاری گشتگیر سەبارەت بە بازرگانی و خزمەتگوزارییە جیاوازەکان لە سەرانسەری شارە جیاوازەکانی وڵاتدا دەدات. ماڵپەڕ: www.yellowpages.by 2. Bypages.by: Bypages کۆمەڵێک لیستی بازرگانی ناوخۆیی و زانیاری پەیوەندیکردن پێشکەش دەکات. بەڕێوەبەرایەتییەکە چەندین پیشەسازی وەک فرۆشتنی تاکەکەسی، چاودێری تەندروستی، میوانداری و زۆر شتی تر دەگرێتەوە. ماڵپەڕ: www.bypages.by 3. 2gis.by: 2GIS (TwoGis) نەخشەیەکی ئۆنلاین کارلێککارانەیە کە هەروەها دوو هێندە وەک بەڕێوەبەرایەتی لاپەڕە زەردەکان بۆ بێلاڕوس کاردەکات. زانیاری ورد دەربارەی بزنسەکان دەدات، لەوانە ناونیشان، ژمارەی تەلەفۆن، کاتی کارکردن و پێداچوونەوە لەلایەن بەکارهێنەرانەوە. ماڵپەڕ: www.maps.data/en/belarus 4. Antalog.com: Antalog وەک کەتەلۆگێکی بازرگانی ئۆنلاین کاردەکات کە لیستێکی بەرفراوانی هەیە لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکاندا وەک خزمەتگوزارییەکانی ئایتی، کۆمپانیاکانی بیناسازی، ڕاوێژکاری یاسایی، و چەندانی تر لە بازاڕی بێلاڕووس. ماڵپەڕ: www.antalog.com/en 5- detmir comooua : магазин детской одежды и товаров для малышей_detmir.ua

پلاتفۆرمە بازرگانییە سەرەکییەکان

بیلاڕووس کە بە کۆماری بیلاڕووس ناسراوە، وڵاتێکە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا. زۆر گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە چەندین پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنی دیار لە بێلاڕووس کاردەکەن. ئەم پلاتفۆرمانە کۆمەڵێک بەرهەم و خزمەتگوزاری بەرفراوان پێشکەش بە بەکارهێنەران لە ناوخۆی وڵاتدا دەکەن. لێرەدا هەندێک لە پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی لە بێلاڕوس لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. تووی کێوی - ئەمە یەکێکە لە گەورەترین فرۆشگاکانی ئۆنلاین لە بێلاڕوس کە کۆمەڵێک بەرهەمی جۆراوجۆر پێشکەش دەکات، لەوانە جل و بەرگ و ئەلیکترۆنیات و کەلوپەلی ناوماڵ و زۆر شتی تر. ماڵپەڕ: https://www.wildberries.by 2. ئۆزۆن - ئۆزۆن یەکێکی ترە لە پلاتفۆرمەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی بەناوبانگ کە بەرهەمی جۆراوجۆر لە ئەلیکترۆنیات و ئامێرەکانەوە تا کەرەستەی مۆدە و جوانکاری دابین دەکات. ماڵپەڕ: https://www.ozone.by 3. 21vek.by - تایبەتمەندە بە ئەلیکترۆنیاتی بەکاربەر، 21vek فرۆشیارێکی ئۆنلاینە کە هەڵبژاردنی بەرفراوان لە ئامێرەکانی وەک مۆبایلە زیرەکەکان، لاپتۆپ، ئامێری ناوماڵ، و ئامێری دەنگی بە نرخێکی کێبڕکێکار پێشکەش دەکات. ماڵپەڕ: https://www.21vek.by 4. ASBIS/BelMarket - ئەم پلاتفۆرمە بازرگانییە ئەلیکترۆنییە بە پلەی یەکەم گرنگی بە پێکهاتەکانی ڕەقەکاڵای کۆمپیوتەر و چارەسەرەکانی ئایتی دەدات بەڵام ئەلیکترۆنیات و ئیکسسواراتەکانی تریش لەخۆدەگرێت بۆ ئەو کەسانە یان بزنسانەی کە بەدوای بەرهەمی پەیوەندیدار بە تەکنەلۆژیادا دەگەڕێن. ماڵپەڕ: https://belmarket.by 5.Rotorama- Rotorama بە تایبەتی خزمەت بەو کەسانە دەکات کە بەدوای فڕۆکەی بێفڕۆکەوان یان ئامێری پەیوەست بە فڕۆکەی بێفڕۆکەوان وەک کامێرا و پارچەی یەدەگ دەگەڕێن. ماڵپەڕ:https//: rotorama.com/by 6.Onliner- Onliner دەتوانرێت وەک بازاڕێکی ئۆنلاین وەسف بکرێت کە بەکارهێنەران دەتوانن پۆلە جیاوازەکانی بەرهەم بدۆزنەوە لە ئەلیکترۆنیاتی بەکاربەرەوە تا مۆبیلیات. ماڵپەڕ:https//: onliner.com/by ئەمانە تەنها چەند نموونەیەکن؛ بەڵام تکایە تێبینی بکە کە لەوانەیە پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنی زیاتر لە بێلاڕوس بەردەست بن بە پشتبەستن بە پێداویستییە تایبەتەکان یان شوێنی تایبەت. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە بەردەستبوونی ڕەنگە پەیوەست بێت بە ناوچە تایبەتەکەی ناو بێلاڕووس یان بژاردەکانی گواستنەوە کە لەلایەن هەر پلاتفۆرمێکەوە پێشکەش دەکرێت. تکایە دڵنیابە کە سەردانی ماڵپەڕەکانیان دەکەیت بۆ زانیاری نوێ و بۆ گەڕان بەدوای پێشکەشکردنی بەرهەمە بەرفراوانەکانیان.

پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی سۆشیال میدیا

بێلاڕوس وڵاتێکی دەریاییە و دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا. کۆمەڵگەیەکی ئۆنلاین و زیندوو و بەهێزی هەیە کە چەندین پلاتفۆرمی سۆشیال میدیای بەناوبانگی تێدایە کە بە شێوەیەکی بەرفراوان لەلایەن خەڵکی بێلاڕوسەوە بەکاردەهێنرێن. لێرەدا هەندێک لە پلاتفۆرمە بەناوبانگەکانی سۆشیال میدیا لە بێلاڕوس، لەگەڵ ناونیشانی ماڵپەڕەکانیان: 1. VKontakte (VK) - ئەمە زۆرترین پلاتفۆرمی سۆشیال میدیایە لە بیلاڕوس بەکاردێت، هاوشێوەی فەیسبووک. بەکارهێنەران دەتوانن پڕۆفایلی دروست بکەن، پەیوەندی لەگەڵ هاوڕێکانیان بکەن، وێنە و ڤیدیۆکان هاوبەش بکەن، بەشداری گروپ و کۆمەڵگاکان بکەن، هەروەها فۆڵۆوی کەسایەتییە ناودارەکان یان براندەکان بکەن. ماڵپەڕ: www.vk.com 2. Odnoklassniki - هەروەها بە OK.ru ناسراوە، ئەم پلاتفۆرمە گرنگی بە بەستنەوەی هاوپۆل و هاوڕێ دێرینەکان دەدات لە قوتابخانە یان زانکۆوە. بەکارهێنەران دەتوانن نوێکارییەکان، وێنەکان، ڤیدیۆکان هاوبەش بکەن و بەشداری گفتوگۆکان بکەن لەناو تۆڕەکانی هاوپۆلەکانیان یان هاوڕێکانیان لە قۆناغە جیاوازەکانی ژیانیان. ماڵپەڕ: www.ok.ru 3- ئینستاگرام - وەک یەکێک لە پێشەنگەکانی جیهان لە تۆڕە کۆمەڵایەتییە بینراوەکان، ئینستاگرام لە نێو بەکارهێنەرانی بیلاڕوسیشدا تاڕادەیەک بەناوبانگە بەهۆی هاوبەشکردنی وێنە و ڤیدیۆ لەگەڵ فۆڵۆوەر/هاوڕێکان یان گەڕان بەناو پۆستەکانی ئەو کەسانەی کە فۆڵۆویان دەکەن. ماڵپەڕ: www.instagram.com 4- تویتەر - هەرچەندە بە بەراورد بەو پلاتفۆرمانەی تر کە لە سەرەوە باسمان کرد بە شێوەیەکی بەرفراوان بەکارنەهێنراوە؛ تویتەر هێشتا بنکەی بەکارهێنەرانی خۆی لە بێلاڕووس هەیە کە بەکاریدەهێنن بۆ بەدواداچوونی نوێکاری هەواڵەکان یان بەشداریکردن لە گفتوگۆ جیهانییەکان لە سەرانسەری بابەتگەلێکی جیاوازدا لە ڕێگەی تویت و ڕیتویتەوە. ماڵپەڕ: www.twitter.com 5.Telegram- ئەم ئەپەی نامە ناردنی خێرا لەسەر بنەمای هەور ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات نامەی کورت بنێرن، تێبینی دەنگی فایلە دەنگییەکان بە شێوەیەکی پارێزراو بە بەکارهێنانی تەکنەلۆژیای کۆدکردنی کۆتایی بە کۆتایی. چاتی گروپ دەتوانرێت بۆ 200000 ئەندام دروست بکرێت. ئەپەکە چەندین تایبەتمەندی پێشکەش دەکات وەک کەناڵەکان، بۆتەکان، پاکەتەکانی ستیکەر و هتد کە ناوبانگێکی زۆری بەدەستهێنا لەناو بێلاڕووس. ماڵپەڕ: https://telegram.org/ ئەمانە تەنها چەند نموونەیەکن لە بەناوبانگترین پلاتفۆرمی سۆشیال میدیا کە خەڵکی نیشتەجێی بێلاڕوس زۆر سەردانی دەکەن. بەڵام پێویستە ئاماژە بەوە بکرێت کە ئەم ڕەوتانە ڕەنگە بە تێپەڕبوونی کات بگۆڕدرێن لەگەڵ سەرهەڵدانی تەکنەلۆژیای نوێ

کۆمەڵە پیشەسازییە گەورەکان

بێلاڕوس کە بە فەرمی بە کۆماری بیلاڕووس ناسراوە، وڵاتێکی سنووردارە و دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا. خاوەنی کۆمەڵێک پیشەسازی جۆراوجۆرە و هەربۆیە میوانداری کۆمەڵە پیشەسازییە جیاوازەکان دەکات. هەندێک لە کۆمەڵە سەرەکییەکانی پیشەسازی لە بێلاڕووس بریتین لە: 1. ژووری بازرگانی و پیشەسازی بێلاڕوس (BCCI) - ئەم کۆمەڵەیە هاوکاری بازرگانی نێودەوڵەتی و ئابووری بۆ بازرگانییەکانی بێلاڕوس بەرەوپێش دەبات. ماڵپەڕەکەیان بریتییە لە: https://www.cci.by/en 2. کۆمەڵەی ئۆتۆمبێلی بێلاڕوس (BAA) - BAA نوێنەرایەتی بەرهەمهێنەرانی ئۆتۆمبێل، دابینکەران، بازرگانان، و بازرگانییە پەیوەندیدارەکان دەکات لە بێلاڕوس. ئەوان کاردەکەن بۆ پەرەپێدانی پیشەسازی ئۆتۆمبێل لەناو وڵاتدا. ماڵپەڕەکەیان بریتییە لە: http://baa.by/en/ 3. کۆمەڵەی بانکەکانی کۆماری بیلاڕووس (ABRB) - ABRB ئەو بانکانە کۆدەکاتەوە کە لە بێلاڕوس کاردەکەن بۆ ئاسانکاری هاوکاری نێوان دامەزراوە داراییەکان و پشتگیریکردن لە گەشەی ئابووری لەناو کەرتی بانکیدا. ماڵپەڕەکەیان بریتییە لە: https://abr.org.by/eng_index.php 4.کۆمەڵەی زانستی و پراکتیکی "Metalloobrabotka" - ئەم کۆمەڵەیە گرنگی بە پشتگیریکردنی گەشەپێدان لەناو پیشەسازی کانزاکاری لە بێلاڕوس دەدات لەڕێگەی پێشکەشکردنی شارەزایی، پێشخستنی داهێنان، ئەنجامدانی چالاکییەکانی توێژینەوە، و ڕێکخستنی پێشانگای پیشەسازی. ماڵپەڕەکەیان بریتییە لە: http://www.metallob.com/ 5.کۆمەڵەی "پشتیوانیکردن لە کشتوکاڵ" - ئامانجی پێشکەشکردنی هاوکارییە بۆ کێڵگە و بازرگانییە کشتوکاڵییەکان لەڕێگەی ڕێکخستنی کۆبوونەوەی ڕاهێنان، کۆنفرانسی، و ڕووداوەکانی پەیوەست بە تەکنیکەکانی کشتوکاڵ، شێوازەکانی بەڕێوەبردنی کێڵگە، دەرفەتی دەستڕاگەیشتن بە بازاڕ بۆ بەرهەمە کشتوکاڵییە ناوخۆییەکان. لە ئێستادا لینکی ماڵپەڕەکەیان بەردەست نییە. 6.پارکی تەکنەلۆژیای بەرزی مینسک (HTP) – وەک ناوچەیەکی ئابووری دامەزراوە کە هاندەری پەرەپێدانی بازرگانی ئایتییە لە شاری مینسک، کۆمپانیا تەکنەلۆژییە نێودەوڵەتییەکان ڕادەکێشێت بە پێشکەشکردنی هاندان بۆ باج، پەسەندکردنی گومرگی کە وای لێدەکات ببێتە شوێنێکی سەرنجڕاکێش بۆ وەرگرتنی کار لە دەرەوە. لینکی ماڵپەڕەکەیان لە ئێستادا بەردەست نییە. 7.کۆمەڵەی بەرهەمهێنەرانی دەرمانی بێلاڕوس – کۆمەڵەیەک کە نوێنەرایەتی بەرهەمهێنەرانی دەرمان دەکات لەناو بیلاڕووس کە هاوکاری لە نێوان کۆمپانیا ئەندامەکاندا بەرەوپێش دەبەن، زانیاری هاوبەش لەسەر پێشهاتەکانی ڕێکخستنی دەرمانسازی، و داکۆکی لە بەرژەوەندییەکانی پیشەسازی بکەن. لە ئێستادا لینکی ماڵپەڕەکەیان بەردەست نییە. ئەمانە تەنها چەند نموونەیەکن، چونکە بێلاڕووس میوانداری چەندین کۆمەڵەی پیشەسازی زیاتر دەکات لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکاندا. تکایە ئاگاداربن کە ڕەنگە هەندێک لە ماڵپەڕەکانی کۆمەڵەکان لە کاتی نووسینەکەدا بەردەست نەبن، و پێشنیار دەکرێت لە ڕێگەی سەرچاوەی متمانەپێکراوەوە بگەڕێیت بۆ نوێترین زانیاری.

ماڵپەڕی بازرگانی و بازرگانی

بێلاڕوس کە بە فەرمی بە کۆماری بیلاڕووس ناسراوە، وڵاتێکی دەریایی لە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپایە. ئابوورییەکی هەمەچەشنی هەیە لەگەڵ پیشەسازییەکان لە بەرهەمهێنان و کشتوکاڵەوە تا خزمەتگوزاری و تەکنەلۆژیا. لێرەدا هەندێک لە ماڵپەڕە سەرەکییە ئابووری و بازرگانییەکانی پەیوەست بە بێلاڕووس دەخەینەڕوو: 1. وەزارەتی ئابووری کۆماری بێلاڕوس - ماڵپەڕی فەرمی زانیاری لەسەر سیاسەتە ئابوورییەکان، دەرفەتەکانی وەبەرهێنان، ئاماری بازرگانی، و ڕێساکانی هەناردەکردن-هاوردە دەدات. ماڵپەڕ: http://www.economy.gov.by/en/ 2. دەزگای نیشتمانی بۆ وەبەرهێنان و تایبەتکردن (NAIP) - ئەم دەزگایە حکومییە وەبەرهێنانی ڕاستەوخۆی بیانی (FDI) لە بێلاڕووس بەرەوپێش دەبات بە پێدانی زانیاری گشتگیر لەسەر کەشوهەوای وەبەرهێنان، هاندانە بەردەستەکان، و خزمەتگوزاریی پشتیوانی بۆ وەبەرهێنەرانی ئەگەری. ماڵپەڕ: https://investinbelarus.by/en/ 3. ژووری بازرگانی و پیشەسازی بێلاڕوس (BelCCI) - BelCCI بەرپرسیارە لە پێشخستنی بازرگانی نێوان بازرگانی ناوخۆیی و هەروەها پشتگیریکردن لە هاوکاری بازرگانی نێودەوڵەتی لە ڕێگەی خزمەتگوزارییە جیاوازەکانی وەک لێکۆڵینەوەی بازاڕ، بۆنەی هاوسەرگیری، یارمەتیدانی بڕوانامە و زۆر شتی تر. ماڵپەڕ: https://www.cci.by/eng 4- پارکە پیشەسازییەکەی گریت ستۆن - یەکێکە لە گەورەترین پارکە پیشەسازییەکانی ئەوروپا کە دەکەوێتە نزیک مینسک هەلومەرجێکی لەبار بۆ وەبەرهێنەرانی بیانی دابین دەکات کە ئامادەن دامەزراوەی بەرهەمهێنان یان پەرەپێدانی سەنتەری توێژینەوە و پەرەپێدان لە بێلاڕوس. ماڵپەڕ: https://industrialpark.by/en/ 5. بانکی گەشەپێدانی کۆماری بێلاڕووس - وەک دامەزراوەیەکی دارایی تایبەتمەند کە ئامانجی پشتگیریکردنە لە ئامانجەکانی گەشەپێدانی نیشتمانی، ئەم بانکە چارەسەری دارایی پێشکەش دەکات بۆ پڕۆژە ژێرخانییە گەورەکان لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکانی وەک وزە، گواستنەوە، کشتوکاڵ و هتد، هاندانی هەردوو کارگێڕی ناوخۆیی و هاوبەشانی FDI بە هەمان شێوە. ماڵپەڕ: http://en.bvb.by/ 6.Infocom Trade Portal- ئەم پۆرتاڵە ئۆنلاینە گشتگیرە زانیاری لەسەر چالاکییەکانی بازرگانی دەرەکی دەدات لەوانەش ڕێساکانی هەناردە-هاوردە، یاساکان، ڕاپۆرتی توێژینەوە، گومرگی و هتد. ماڵپەڕ:http:/https://infocom-trade.com/#/ تکایە ئاگاداربن لە کاتێکدا ئەم ماڵپەڕانە زانیاری بەنرخ سەبارەت بە ئابووری و بازرگانی لە بێلاڕووس دەدەن، بەڵام

ماڵپەڕەکانی پرسیارکردنی داتا بازرگانیکردن

چەندین ماڵپەڕی پرسیارکردن لە داتای بازرگانی بۆ بێلاڕوس هەیە. لێرەدا هەندێکیان دەخەینەڕوو: 1- لیژنەی ئاماری نیشتمانی بیلاروسیا (بێلستات): بێلستات دەسەڵاتی فەرمی ئاماری بیلاڕووسە، هەروەها ئاماری بازرگانی ورد لە ماڵپەڕەکەیدا پێشکەش دەکات. دەتوانیت زانیاری دەربارەی هاوردەکردن، هەناردەکردن، هاوسەنگی بازرگانی و داتاکانی تری پەیوەست بە بازرگانی بدۆزیتەوە. دەتوانرێت سەردانی ماڵپەڕەکە بکرێت لەم لینکەدا: http://www.belstat.gov.by/en/ 2. چارەسەری بازرگانی یەکگرتووی جیهانی (WITS): WITS بنکەیەکی زانیاریی ئۆنلاینە کە لەلایەن بانکی جیهانییەوە پارێزگاری لێدەکرێت و داتای بازرگانی نێودەوڵەتی گشتگیر بۆ وڵاتانی جیاواز، لەنێویاندا بیلاڕوس دابین دەکات. ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات دەستیان بگات بە زانیاری ورد لەسەر هاوردە و هەناردەکردن بەپێی کاڵا و هاوبەش و ساڵەکان. پلاتفۆرمی WITS دەتوانرێت لەم لینکەدا بدۆزرێتەوە: https://wits.worldbank.org/CountryProfile/en/Country/BLR 3. نەخشەی بازرگانی: نەخشەی بازرگانی داتابەیسێکی ئۆنلاینە کە لەلایەن ناوەندی بازرگانی نێودەوڵەتی (ITC) پەرەی پێدراوە. ئاماری هەناردەکردن و هاوردەکردن لەگەڵ پرۆفایلی گومرگی بۆ وڵاتە جیاوازەکانی جیهان، لەنێویاندا بێلاڕووس، دابین دەکات. بەکارهێنەران دەتوانن لە ڕێگەی ڕووکارە بەکارهێنەر دۆستەکەیەوە دەستیان بە زانیاری بەنرخ بگات سەبارەت بە هاوبەشە بازرگانییەکان، پۆلەکانی بەرهەم، ڕەوتی بازاڕ و هتد. بەستەری ماڵپەڕ بۆ دەستگەیشتن بە داتای بازرگانی بۆ بێلاڕووس لەسەر نەخشەی بازرگانی بریتییە لە: https://www.trademap.org/Bilateral_TS.aspx?nvpm=2%7c112%7c%7c%7c%7cTOTAL%7c-%u53EF-Ch-S -10-0-0 4.ژووری بازرگانی و پیشەسازی بێلاڕووس (BCCI): هەروەها ماڵپەڕی فەرمی BCCI هەندێک زانیاری سەبارەت بە چالاکییە بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان لە بێلاڕووس دەدات. لەوانەیە نوێکارییەکان لەسەر دانوستانەکانی گرێبەستە ئابوورییە دەرەکییەکان، کۆڕبەندە ئابوورییەکان، کارەکان، پێشانگاکان و هەروەها هەواڵی تایبەت بە پیشەسازی بدۆزیتەوە. URLی ماڵپەڕەکە بریتییە لە :https://cci .by/en ئەم ماڵپەڕانە تێڕوانینێکی جۆراوجۆرتان پێدەدەن لە چالاکییە بازرگانییەکانی بێلاڕووس لەگەڵ هاوبەشە جیهانییەکانی کە دیدگای جۆراوجۆر سەبارەت بەو بەرهەمانەی کە بازرگانییان پێوە دەکرێت، بازاڕە سەرەکییەکان، نرخەکان، ڕەوتەکان و هتد پێشکەش دەکەن.

پلاتفۆرمی B2b

لە بێلاڕوس چەندین پلاتفۆرمی B2B هەیە کە وەک بازاڕی ئۆنلاین بۆ بازرگانییەکان کاردەکەن. ئەم پلاتفۆرمانە کڕیار و فرۆشیاران بەیەکەوە دەبەستنەوە، ئەمەش ڕێگەیان پێدەدات بازرگانی بە کاڵا و خزمەتگوزارییەوە بکەن بە شێوەی بازرگانی بە بازرگانی. لێرەدا چەند نموونەیەک لە پلاتفۆرمی B2B لە بێلاڕوس لەگەڵ ناونیشانی ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. Biz.by: ئەمە یەکێکە لە بازاڕە پێشەنگەکانی B2B لە بێلاڕووس، کە کۆمەڵێک بەرهەم و خزمەتگوزاری بەرفراوان لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکاندا پێشکەش دەکات. ماڵپەڕ: www.biz.by 2. پۆرتاڵی بەرهەمهێنەرانی بیلاڕووسی (bmn.by): ئەم پلاتفۆرمە گرنگی بە بەستنەوەی بەرهەمهێنەرانی بێلاڕوس دەدات بە کڕیارە ئەگەرییەکان لە هەردوو بازاڕی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی. ڕێگە بە بازرگانەکان دەدات بەرهەمەکانیان پیشان بدەن و پەیوەندی بازرگانی بە شێوەی ئۆنلاین دروست بکەن. 3. A-Trade.by: A-Trade پلاتفۆرمێکی ئۆنلاینە کە بە تایبەتی بۆ بازرگانی جوملە لە نێوان بزنسەکانی بێلاڕوسدا دیزاین کراوە. تایبەتمەندیەکانی وەک کەتەلۆگی بەرهەمەکان، ئامرازەکانی دانوستاندن لەسەر نرخەکان و چارەسەری پارەدانی پارێزراو پێشکەش دەکات. 4. Exports.by: وەک لە ناوەکەیەوە دەردەکەوێت، ئەم پلاتفۆرمە سەرنجی لەسەر بەرەوپێشبردنی هەناردەکردن لە بێلاڕوسەوەیە لەڕێگەی ئاسانکاری پەیوەندی نێوان هەناردەکارانی ناوخۆیی و کڕیارە نێودەوڵەتییەکان. 5. GlobalMedicines.eu: ئەم پلاتفۆرمە B2B تایبەتمەندە لە بازرگانی دەرمانسازی، ڕێگە بە دەرمانخانەکان، نەخۆشخانەکان، دابەشکەران، و فرۆشیارانی جوملە دەدات کە دەرمان و پێداویستییە پزیشکییەکان ڕاستەوخۆ لە بەرهەمهێنەران یان دابینکەرانی ڕێگەپێدراو کە بنکەکانیان لە بێلاڕوسە، سەرچاوە بگرن. تکایە ئاگاداربن کە ئەم پلاتفۆرمانە ڕەنگە ئاستی جیاوازی ناوبانگیان هەبێت یان ناوچەی تایبەت بە گرنگیدان بە پیشەسازی لەناو دیمەنی فراوانتری B2B لە بێلاڕووس. هەمیشە پێشنیار دەکرێت کە بە تاک لێکۆڵینەوە لە هەر پلاتفۆرمێک بکەیت بۆ ئەوەی بزانیت کامیان لەگەڵ پێداویستییە تایبەتەکانتدا دەگونجێت.