More

TogTok

بازاڕە سەرەکییەکان
right
تێڕوانینێکی گشتی وڵات
برونێی کە بە فەرمی بە نەتەوەی برۆنێی ناسراوە، شوێنی نیشتەجێبوونی ئاشتی، دەوڵەتێکی بچووکی سەروەرە لە دوورگەی بۆرنێۆ. دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا و هاوسنوورە لەگەڵ مالیزیا، ڕووبەرەکەی نزیکەی ٥٧٧٠ کیلۆمەتر چوارگۆشەیە. سەرەڕای قەبارە بچووکەکەی، برونێی شانازی بە میراتی کولتووری دەوڵەمەند و جوانی سروشتییەوە دەکات. دانیشتوانی برونێی بە نزیکەی ٤٥٠ هەزار کەس، بەهۆی زۆری یەدەگی نەوت و گاز لە وڵاتەکەدا، ئاستێکی بەرزی ژیانیان بەهرەمەندە. لە ڕاستیدا برۆنێی یەکێکە لە بەرزترین بەرهەمی ناوخۆیی سەرتاسەری لە ئاسیادا. پایتەختەکەی بەندەر سێری بێگاوانە کە هەم وەک ناوەندی سیاسی و هەم وەک ناوەندی ئابووری کاردەکات. برونێی ئیسلام وەک ئایینی فەرمی خۆی لە باوەش دەگرێت و سیستەمێکی پاشایەتی ئیسلامی لەخۆدەگرێت کە لەلایەن سوڵتان حەسەنال بۆلکیاوە بەڕێوەدەبرێت کە لە ساڵی ١٩٦٧ەوە دەسەڵاتدارە، سوڵتان ڕۆڵێکی بەرچاوی هەیە نەک تەنها لە سیاسەتدا بەڵکو لە پێشخستنی نەریتە ئیسلامییەکانی ناو کۆمەڵگاشدا. ئابووری بە پلەی یەکەم پشت بە هەناردەکردنی نەوت و گاز دەبەستێت کە زیاتر لە 90%ی داهاتی حکومەت پێکدەهێنێت. بەم شێوەیە، برۆنێی کەمترین ڕێژەی هەژاری بەهرەمەندە لەگەڵ خزمەتگوزاری چاودێری تەندروستی بێبەرامبەر و خوێندن کە لەبەردەستی هاووڵاتیانیدایە. وڵاتەکە هەنگاوی ناوە بەرەو هەمەچەشنکردنی ئابوورییەکەی بە گرنگیدان بە کەرتەکانی وەک گەشتیاری و دارایی. ئارەزومەندانی سروشت زۆر شت دەبینن بۆ گەڕان لە برونێی چونکە شانازی بە دارستانە باراناوییە گەشاوە دەکات کە پڕن لە جۆرە گیا و گیاندارە ناوازەکان لەوانە مەیموونی پرۆبۆسیس و هۆرنبیل. پارکە نەتەوەییەکەی ئولو تێمبورۆنگ بەناوبانگە بە جۆراوجۆری بایۆلۆجی پاک و خاوێنی لە کاتێکدا تاسێک مێریمبۆن وەک یەکێک لە گەورەترین دەریاچە سروشتییەکانی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا کاردەکات. لە ڕووی کولتوورییەوە، خەڵکی برۆنێی لە ڕێگەی سەمای نەریتی وەک ئادای-دای کە لە کاتی فێستیڤاڵ یان ڕێوڕەسمەکاندا ئەنجام دەدرێن، داب و نەریتی خۆیان پاراستووە. زمانی مالای بە شێوەیەکی بەرفراوان قسە دەکرێت لەگەڵ ئەوەی ئینگلیزی لەلایەن زۆر کەسەوە تێدەگات بەهۆی پەیوەندی مێژوویی لەگەڵ بەریتانیا. لە کۆتاییدا، سەرەڕای ئەوەی برۆنێی بچووکە لە قەبارەدا، ئەزموونێکی دەوڵەمەندکەر پێشکەش بە سەردانکەران دەکات لە ڕێگەی ئابوورییە خۆشگوزەرانەکەیەوە کە لەسەر سامانی نەوت بنیات نراوە لە هەمان کاتدا نەریتە کولتوورییەکان دەپارێزێت و سەرسوڕهێنەرە سروشتییەکانی دەپارێزێت.
دراوی نیشتمانی
برونێی کە بە فەرمی بە نەتەوەی برۆنێی ناسراوە، شوێنی نیشتەجێبوونی ئاشتی، وڵاتێکی خاوەن سەروەرە و دەکەوێتە دوورگەی بۆرنیۆ لە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا. سەبارەت بە دۆخی دراوەکەی، برونێی دۆلاری برۆنێی وەک دراوی فەرمی بەکاردەهێنێت. دۆلاری برۆنێی (BND) بە کورتکراوەی "$" یان "B$" دەکرێت، و زیاتر دابەش دەکرێت بەسەر ١٠٠ سەنتدا. ئەم دراوە لە ساڵی ١٩٦٧ هاتە ئاراوە بۆ ئەوەی جێگەی دۆلاری مالایا و بۆرنێۆی بەریتانی بگرێتەوە بە یەکسانی. بانکی ناوەندی بەرپرسیارە لە دەرکردن و بەڕێوەبردنی دراو لە برونێی بریتییە لە ئۆتۆریتی مۆنێتاری برونێی داروسالام (AMBD). پەسەندکردنی یەک دراوی نیشتمانی ئاسانکاری بۆ سەقامگیری ئابووری لەناو سیستەمی دراوی برۆنێی کردووە. وڵاتەکە لە ژێر ڕژێمێکی فلۆتی بەڕێوەبەردراودا کاردەکات کە دراوەکەی بە دۆلاری سەنگافورە (SGD) بە نرخی 1 SGD = 1 BND دەبەستێتەوە. ئەم ڕێکخستنە دڵنیای دەدات لەوەی دراوەکانیان لەناو هەردوو وڵاتدا بە شێوەیەکی ئاڵوگۆڕ دەمێننەوە. دراوی برۆنێی بە نرخەکانی یەک دۆلار، ٥ دۆلار، ١٠ دۆلار، ٢٠ دۆلار، ٢٥ دۆلار، ٥٠ دۆلار، ١٠٠ دۆلار دێت و هەروەها دەتوانرێت دراوی یادگاری کە لە بۆنە تایبەتەکان یان بۆنە تایبەتەکاندا دەرچووە بدۆزرێتەوە. دراوەکان بە چەندین جۆر بەردەستن وەک 1 سەنت (مس)، 5 سەنت (نیکل-مس)، 10 سەنت (مس-نیکل)، 20 سەنت (کوپرۆنیکل-زینک)، 50 سەنت (کوپرۆنیکل). بەڵام لەم دواییانەدا دراوە دروستکراوەکان بەهۆی زیادبوونی پشتبەستن بە شێوازەکانی پارەدانی دیجیتاڵی کەمتر بەکارهێنانیان هەبووە. سەقامگیری ئابووری برۆنێی بەشداری کردووە لە بەهایەکی بەردەوام بۆ دراوی نیشتمانییەکەی لە بەرامبەر دراوە سەرەکییەکانی دیکەی جیهاندا. لە کاتێکدا هەندێک دراوی بیانی لەلایەن هەندێک بازرگانییەوە وەرگیراون کە خزمەت بە گەشتیاران دەکەن یان مامەڵە نێودەوڵەتییەکان لە شارە گەورەکانی وەک بەندەر سێری بێگاوان یان جێرۆدۆنگ؛ بەڵام بۆ مامەڵەکانی ڕۆژانە کە دراوی ناوخۆیی هەڵدەگرن بەس دەبن. بەگشتی دۆلاری برۆنێی ڕۆڵێکی گرنگی هەیە لە ئاسانکاری چالاکییە ئابوورییەکان لەناو وڵاتەکەدا و بەهۆی پەیوەستبوونی بە دۆلاری سەنگافورەوە تاڕادەیەک سەقامگیری ماوەتەوە، ئەمەش سەقامگیری دراوی بۆ بازرگانان و هاوڵاتیان بە هەمان شێوە مسۆگەر دەکات.
گۆڕینی نرخ
دراوی یاسایی برونێی بریتییە لە دۆلاری برونێی (BND). سەبارەت بە نرخی نزیکەی ئاڵوگۆڕی دۆلاری برونێی بەرامبەر بە دراوە سەرەکییەکانی جیهان، لێرەدا چەند زانیارییەکی تایبەت دەخەینەڕوو (تا ئەیلولی ٢٠٢١): 1 BND = 0.74 USD (دۆلاری ئەمریکا) 1 BND = 0.56 GBP (پاوەندی بەریتانی) 1 BND = 0.63 یۆرۆ (یۆرۆ) 1 BND = 78 JPY (یێنی ژاپۆنی) تکایە ئاگاداربن کە نرخی ئاڵوگۆڕکردن دەتوانێت بگۆڕێت و هەمیشە باشترە پێش ئەوەی هەر ئاڵوگۆڕێکی دراو ئەنجام بدەیت، لە سەرچاوەیەکی متمانەپێکراو یان دامەزراوەیەکی دارایی بۆ زانیاری نوێ بزانیت.
جەژنە گرنگەکان
برونێی، وڵاتێکی ئیسلامییە لە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا، بە درێژایی ساڵ چەندین جەژنی گرنگ بەڕێوەدەبات. ئەم فێستیڤاڵانە بەهایەکی بەرچاوی کولتووری و ئایینی بۆ خەڵکی برۆنێی هەیە. 1. حری ڕایە ئایدیلفتری: بە جەژنی ڕەمەزانیش ناسراوە، کۆتایی مانگی ڕەمەزانە (مانگی پیرۆزی ڕۆژوو). لەم فێستیڤاڵەدا موسڵمانانی شاری برۆنێی بەشداری نوێژی تایبەت دەکەن لە مزگەوتەکان و سەردانی خێزان و هاوڕێیان دەکەن بۆ داوای لێبوردن. ئەوان جلوبەرگی نەریتی لەبەر دەکەن کە پێی دەوترێت "باجو مێلایۆ" و "باجو کورونگ" لەکاتی ئاڵوگۆڕی سڵاو و دیاریدا. ئاهەنگی گەورە ئامادە دەکرێت، لەگەڵ خواردنە خۆشە بەناوبانگەکانی وەکو کاری گۆشتی گا ڕێندانگ و کێکی برنجی کەتوپات. 2- ساڵیادی لەدایک بوونی سوڵتان: ساڵانە لە 15ی تەمموزدا یاد دەکرێتەوە، ئەم جەژنە ڕێز لە ساڵیادی لەدایک بوونی سوڵتانی حوکمڕانی برونێی دەگیرێت. ڕۆژەکە بە مەراسیمێکی فەرمی دەست پێدەکات کە لە ئیستانا نورول ئیمان (کۆشکی سوڵتان) بەڕێوەدەچێت، دواتر چالاکییە جۆراوجۆرەکانی جەژنانە لەوانە نمایشی سەر شەقامەکان، نمایشی ڕۆشنبیری، نمایشی یارییە ئاگرینەکان، و پێشانگای نمایشکردنی نەریتی برونێی. 3. مەولیدور ڕەسوڵ: هەروەها ناسراوە بە مەولود النبی یان پێغەمبەر محمد یادی لەدایک بوونی موسڵمانان لە سەرانسەری جیهاندا لەنێویاندا برونێی بۆ یادی لەدایک بوونی پێغەمبەری پیرۆز محمد د.خ. پەرستیاران لە مزگەوتەکان کۆدەبنەوە بۆ نوێژی تایبەت و بەشداری لە وتارە ئاینییەکان دەکەن کە تیشک دەخەنە سەر ڕووداوە گرنگەکانی ژیانی. 4- ڕۆژی نیشتمانی: لە 23ی شوباتی هەموو ساڵێکدا یادی سەربەخۆیی بەدەستهێنانی برۆنێی لە بەریتانیا لە ساڵی 1984 دەکرێتەوە، ئاهەنگەکە نمایشێکی گەورە لەخۆدەگرێت کە کارمەندانی سەربازی لێهاتوویی خۆیان پیشان دەدەن لەگەڵ نمایشی کولتووری جۆراوجۆر کە نەریتە ناوخۆییەکانی وەک نمایشی هونەری جەنگی سیلات و... نمایشی سەمای نەریتی. 5. ساڵی نوێی چینی: هەرچەندە پشووی فەرمی نییە بەڵام بە شێوەیەکی بەرفراوان لەلایەن کۆمەڵگا چینییەکانەوە لە سەرانسەری برونێی هەموو ساڵێک لە مانگی شوبات یان ئازار بەپێی خولی ساڵنامەی مانگ بەڕێوەدەچێت.. نمایشی ڕەنگاوڕەنگ کە پێی دەوترێت سەمای شێر شەقامەکان پڕ دەکەن لە ڕەنگی سوور و زێڕینی زیندوو، کە هێمای چاکەیە بەخت و خۆشگوزەرانی. خێزانەکان بۆ نانخواردنی ئێوارە کۆدەبنەوە و دیاری ئاڵوگۆڕ دەکەن. ئەم فێستیڤاڵانە نەک هەر بەشدارن لە پەیکەری فرە کولتوری برۆنێی بەڵکو ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕن لە بەهێزکردنی پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکان و پێشخستنی یەکێتی و پاراستنی میراتی کولتووری.
دۆخی بازرگانی دەرەکی
برونێی کە بە فەرمی بە نەتەوەی برۆنێی ناسراوە، دەوڵەتێکی بچووکی سەروەرە و دەکەوێتە کەنارەکانی باکووری دوورگەی بۆرنیۆ لە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا. سەرەڕای قەبارە بچووکەکەی، برۆنێی ئابوورییەکی تاڕادەیەک گەشەسەندوو و هەمەچەشنی هەیە. دۆخی بازرگانییەکەی تا ڕادەیەکی زۆر پشت بە یەدەگی بەرچاوی نەوتی خاو و گازی سروشتی دەبەستێت. نەوتی خاو و غازی سروشتی پایەکانی ئابووری برۆنێین و زیاتر لە 90%ی کۆی هەناردەکردن و داهاتی حکومەت پێکدەهێنن. برونێی وەک ئەندامی ڕێکخراوی وڵاتانی هەناردەکاری نەوت (ئۆپێک) چالاکانە بەشداری بازاڕەکانی نەوتی جیهانی کردووە. بەڵام هەڵاوسانی نرخی نەوتی نێودەوڵەتی کاریگەری لەسەر هاوسەنگی بازرگانی وڵات هەیە. جگە لە سەرچاوە هایدرۆکاربۆنییەکان، هەناردە سەرەتاییەکانی دیکە لە برونێیەوە بریتین لە بەرهەمە پاڵاوتەکانی وەک گازی نەوت و نەوت. جگە لەوەش ئامێر و کەرەستەی میکانیکی و هەروەها کەرەستەی کارەبایی هەناردەی وڵاتانی دراوسێ دەکات. لە ڕووی هاوردەکردنەوە، برۆنێی بە شێوەیەکی سەرەکی پشت بە هاوردەکردن دەبەستێت بۆ کاڵاکانی وەک بەرهەمە دروستکراوەکان (پارچەی ئامێرەکان)، سووتەمەنی کانزایی (جگە لە نەوت)، بەرهەمە خۆراکیەکان (لەوانەش خواردنەوەکان)، ماددە کیمیاییەکان، پلاستیکەکان و ئامێرەکانی گواستنەوە. هاوبەشە بازرگانییەکان ڕۆڵێکی چارەنووسساز دەگێڕن بۆ سیناریۆی بازرگانی هەر وڵاتێک. بۆ برۆنێی داروسالام کە بە تایبەتی باس لە هاوردەکردن دەکات؛ چین گەورەترین هاوبەشی بازرگانییانە و بە ڕێککەوت مالیزیا و سەنگافورە دێن. هەروەها لە بەرەی هەناردەکردندا هەمان وڵاتان ڕۆڵی سەرەکی دەگێڕن و ژاپۆن گەورەترین شوێنی هەناردەکردنیانە و کۆریای باشوور بەدوایدا دێت. بە لەبەرچاوگرتنی قەبارەی بچووکی بازاڕی ناوخۆیی بە بەراورد بە وڵاتە بازرگانییە گەورەکانی نزیک وەک مالیزیا یان ئەندەنوسیا؛ هەوڵەکانی هەمەچەشنکردن ڕەچاوکردنی گرنگن بۆ گەشەسەندنی بەردەوام لەڕووی خزمەتکردنی چەندین بازاڕ لە سەرانسەری جیهاندا نەک تەنها پشتبەستن بە هەندێک بازاڕی سەرەکی دڵنیابوون لە خۆڕاگری لە بەرامبەر شۆکی دەرەکی کە ڕەنگە بەهۆی گۆڕانی داینامیکی جیهانییەوە ڕووبدات کە لە کۆتاییدا کاریگەری لەسەر بارودۆخی دابینکردنی داواکاری دەبێت لە ناوخۆدا بە گشتی، لە کاتێکدا سەرچاوە هایدرۆکاربۆنییەکان بەردەوامن لە زاڵبوون بەسەر کەرتی هەناردەکردنیدا لە ڕووی درووستکردنی داهات بۆ پڕۆژەکانی گەشەپێدانی نیشتمانی و سەقامگیری سیستەمی ئابووری؛ ئاماژەیە بۆ وەرگرتنی پیشەسازیی بنەما فراوانتر، سەرنجی ئێستا هەمەچەشنە بەرەو کەرتە بەڵێندەرەکانی دیکەی وەک بەرەوپێشبردنی گەشتیاری بە ئامانجی نەک تەنها وەک ڕژێمی داهاتی نوێی پۆتانسێل یان سیاسەتی هەمەچەشنکردن سەرهەڵبدات لەگەڵ پێشبینیکردن کە ببێتە ناوەندێکی گرنگی ناوچەیی بۆ بەرهەمە حەڵاڵەکان یان خزمەتگوزارییەکانی پەیوەست بە دارایی ئیسلامی.
پۆتانسێلی گەشەپێدانی بازاڕ
برونێی، وڵاتێکی بچووکە بەڵام دەوڵەمەندە و دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا، توانای گەشەسەندنی بێئەندازەی هەیە لە بازاڕی بازرگانی دەرەکیدا. سەرەڕای قەبارەکەی، برونێی خاوەنی ئابوورییەکی بەهێزە و چەندین سوودی ناوازە پێشکەش بە بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان دەکات. یەکەم: برۆنێی لە ڕووی ستراتیژییەوە لە دڵی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیادا جێگیرە. وەک دەروازەیەک بۆ بازاڕە ناوچەییە جیاوازەکانی وەک مالیزیا، ئەندەنوسیا، سەنگافورە و فلیپین کاردەکات. ئەم نزیکییە دەستگەیشتنێکی ئاسان بۆ زیاتر لە ٦٠٠ ملیۆن کەس و بنکە بەکاربەرە جۆراوجۆرەکانیان دابین دەکات. دووەم: برۆنێی بەهرەمەندە لە سەقامگیری سیاسی و سیاسەتی دۆستی وەبەرهێنان. حکومەت چالاکانە وەبەرهێنانی بیانی بەرەوپێش دەبات و هاندان بۆ ڕاکێشانی بازرگانییەکان دابین دەکات. ئەم بارودۆخە لەبارانە ئاسانکاری بۆ کارکردنی نەرم و نیان بۆ ئەو کۆمپانیایانە دەکەن کە ئامانجیان دامەزراندنی بوونی خۆیانە لە وڵاتدا. سەرەڕای ئەوەش، هەوڵەکانی برۆنێی بۆ هەمەچەشنکردنی ئابووری دەرفەتەکانی لە چەندین کەرتدا کردۆتەوە. لە کاتێکدا کە بە پلەی یەکەم بە پیشەسازی نەوت و گاز ناسراوە، میللەتەکە چالاکانە پەرە بە گەشەکردن دەدات لە بوارەکانی وەک بەرهەمهێنان، گەشتیاری، خزمەتگوزارییە تەکنەلۆژییەکان، کشتوکاڵ، و بەرهەمە حەڵاڵییەکان. ئەم هەمەچەشنییە هانی بزنسەکانی دەرەوەی وڵات دەدات بۆ گەڕان بەدوای هاوبەشیدا یان وەبەرهێنان ڕاستەوخۆ لەم کەرتە فراوانبووانەدا. جگە لەوەش، برۆنێی بەهۆی سامانە نەوتییە بەرچاوەکەیەوە، یەکێکە لە وڵاتانی داهاتی سەرتاسەری لەسەر ئاستی جیهان. ئەمەش دەگۆڕێت بۆ هێزێکی کڕینی بەهێز لەنێو هاوڵاتیانیدا کە داهاتی خاوەندارێتی بەرزیان هەیە. لە ئەنجامدا ڕاکێشانی براندە لوکسەکان یان بەرهەمە ئاست بەرزەکان کە خزمەت بەم بەشە دەوڵەمەندە دەکەن دەتوانێت قازانجێکی زۆری هەبێت. سەرەڕای ئەوەش،، بەشداربوویەکی چالاک لە ڕێککەوتنە بازرگانییە ناوچەییەکان وەک کۆمەڵگەی ئابووری ئاسیان (AEC) زیاتر پەیوەندی نێودەوڵەتی برۆنێی بەهێز دەکات.. ئەم ڕێککەوتنانە دەستڕاگەیشتن نەک تەنها لەناو ئاسیان بەڵکو دەستڕاگەیشتن بە بازاڕە جیهانییە سەرەکییەکانی وەک چین لە ڕێگەی ڕێککەوتنەکانی بازرگانی ئازادەوە دابین دەکەن کە فراوانتر دروست دەکەن دەرفەتی هەناردەکردن بۆ ئەو کۆمپانیایانە کە لە ناوخۆی برونێیەوە کاردەکەن. لە کۆتاییدا،، لەگەڵ شوێنی ستراتیژی خۆی،، سەقامگیری سیاسی،، سیاسەتە پاڵپشتییەکان،، هەوڵەکانی هەمەچەشنکردنی ئابووری کەسایەتیکراو لەلایەن بەشە قازانجدارەکانی بازاڕ لەگەڵ بەشداریکردن لە بلۆکە بازرگانییە ناوچەییەکان دەتوانرێت بڵێین کە برۆینو خاوەنی توانایەکی بەرفراوانی بەکارنەهێنراوە و ئاسۆی بەڵێندەرانەی هەیە کاتێک دێت ti پەرەپێدانی بازرگانی دەرەکی市场
بەرهەمەکانی فرۆشتنی گەرم لە بازاڕدا
کاتێک باس لە هەڵبژاردنی باشترین بەرهەمەکان دەکرێت بۆ بازاڕی برونێی، زۆر گرنگە هۆکارە ئابووری و کولتوورییە ناوازەکانی وڵاتەکە لەبەرچاو بگیرێت. برۆنێی بە ژمارەی دانیشتووانی کەمێک زیاتر لە ٤٠٠ هەزار کەس و بازاڕێکی بچووکی ناوخۆیی، بۆ گەشەسەندنی ئابووری زۆر پشت بە بازرگانی نێودەوڵەتی دەبەستێت. بۆ دەستنیشانکردنی بەرهەمە گەرمفرۆشەکان لە بازاڕی بازرگانی دەرەکی برۆنێی، پێویستە چەند هۆکارێک لەبەرچاو بگیرێن. یەکەم: بە لەبەرچاوگرتنی کەشوهەوای گەرمی برۆنێی، خواستێکی بەهێز لەسەر کاڵا بەکاربەرەکان هەیە کە ئەم ژینگە تایبەتە دەگرێتەوە. ئەمەش ئەو شتانە دەگرێتەوە وەک جل و بەرگی سووک کە گونجاوە بۆ کەشوهەوای گەرم و بەرهەمەکانی چاودێری پێست لەگەڵ پاراستنی خۆر. سەرەڕای ئەوەش، وەک وڵاتێکی دەوڵەمەند بە نەوت کە بەرهەمی ناوخۆیی بەرزی سەرتاسەری هەیە، بەکارهێنەرانی برۆنێی توانای کڕینی بەهێزیان هەیە. لێرەوە، پۆتانسێل لە هاوردەکردنی کاڵای لوکس وەک جل و بەرگی مۆدەی دیزاینەر/ئیکسسوارات و ئامێرە ئەلیکترۆنییە ئاست بەرزەکان هەیە. جگە لە کاڵای بەکاربەر، گەڕان بەدوای دەرفەتەکاندا لە پیشەسازییە تایبەتەکاندا دەتوانێت قازانجێکی زۆری هەبێت. بۆ نموونە، بەهۆی پابەندبوونی بە بەردەوامیی ژینگەیی و ئامانجەکانی هەمەچەشنکردن کە لە واوەسان ٢٠٣٥دا هاتووە – پلانی گەشەپێدانی درێژخایەنی وڵات – بەرهەمە دۆستەکانی ژینگە وەک ئامێری وزەی نوێبووەوە یان خۆراکە ئۆرگانیکەکان ڕەنگە لەنێو بەکارهێنەرانی هۆشیاری ژینگەدا جێگەی خۆیان بگرن. شایانی باسە کە ڕەچاوکردنی نۆرمەکانی کولتووری و پراکتیزە ئاینییەکان ڕۆڵێکی جەوهەری لە هەڵبژاردنی بەرهەمدا دەگێڕێت. برونێی کە دەوڵەتێکی ئیسلامییە، یاسای شەریعەت پەیڕەو دەکات کە کاریگەری لەسەر شێوازەکانی بەکاربردن هەیە. بۆیە; ڕەنگە بەرهەمە پەیوەندیدارەکان بە کحول سەرکەوتنی زۆر بەدەست نەهێنن لە کاتێکدا کە شتومەکی خۆراکی بڕوانامەدار بە حەڵاڵ لەلایەن هەردوو موسڵمان و غەیرە موسڵمانانەوە زۆر بەدواداچوونیان بۆ دەکرێت. توێژینەوەی بازاڕ دەبێتە بنەڕەتی پێش ئەوەی بچیتە ناو هەر کارێکی بازرگانی نوێ یان هاوردەکردن/هەناردەکردنی بەرهەمی تایبەت بۆ بازاڕێکی بیانی وەک برونێی. بەدەستهێنانی تێگەیشتن لە ئارەزووەکانی کڕیاران لە ڕێگەی ڕاپرسی یان هاوکاری لەگەڵ دابەشکەرانی ناوخۆیی کە خاوەنی زانیارییەکی تەواون لەسەر بازاڕ دەتوانێت بەنرخی خۆی بسەلمێنێت. بە کورتی، هەڵبژاردنی شتومەکی گەرم فرۆشراو بۆ بازرگانی دەرەکی لە برونێی پێویستی بە ڕەچاوکردنی وردی داواکارییەکانی کەشوهەوای گەرم هەیە کە پەیوەندییان بە کەرتەکانی جلوبەرگ و چاودێری پێستەوە هەیە لەگەڵ دابینکردنی ئارەزووە لوکسەکانی کڕیارە دەوڵەمەندەکان لەناو بەشە جیاوازەکانی وەک مۆدە و تەکنەلۆژیا. هەروەها دەتوانرێت پیشەسازییە تایبەتەکان و چارەسەرە ژینگەدۆستەکان بکۆڵرێتەوە. لە کۆتاییدا، دڵنیابوون لە پابەندبوون بە نۆرمەکانی کولتووری، بەتایبەتی لە ڕووی بڕوانامەی حەڵاڵ بۆ بەرهەمە خۆراکییەکان، زۆر گرنگە بۆ سەرکەوتن لە بازاڕی برونێیدا.
تایبەتمەندی و تابوی کڕیار
برونێی کە بە فەرمی بە سوڵتانیای برونێی ناسراوە، دەوڵەتێکی بچووکی سەروەرە و دەکەوێتە کەنارەکانی باکووری دوورگەی بۆرنیۆ لە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا. بە ژمارەی دانیشتووانەکەی کە نزیکەی ٤٥٠ هەزار کەسە، کۆمەڵێک تایبەتمەندی ناوازەی کڕیار و تابۆی هەیە کە گرنگە لەکاتی بازرگانیکردن یان کارلێککردن لەگەڵ خەڵکی برونێی لەبەرچاو بگیرێن. تایبەتمەندی کڕیار: 1- ئەدەب و ڕێزگرتن: خەڵکی برونێ لە کارلێکەکانیاندا بە ئەدەب و ڕێزگرتن بە نرخ دەزانن. ئەوان ڕەفتاری بەڕێزیان بەرز دەنرخێنن و چاوەڕوانی ڕێزگرتنی یەکترن لە کەسانی دیکە. 2- کۆنەپەرستی: کۆمەڵگەی برۆنێی کۆنەپەرستە، ئەمەش لە هەڵبژاردنەکانیاندا وەک کڕیار ڕەنگ دەداتەوە. بەها و نۆرمەکانی نەریتی ڕێنمایی بڕیارەکانیان دەکەن. 3- دڵسۆزی: دڵسۆزی کڕیار بۆ خەڵکی برونێ زۆر گرنگە، بە تایبەت کاتێک باس لە بازرگانی ناوخۆیی یان پێشکەشکارانی خزمەتگوزاری دەکرێت کە متمانەیان پێیەتی. 4-پەیوەندی بەهێزی خێزانی: خێزان ڕۆڵێکی بەرچاوی هەیە لە کۆمەڵگەی برونێدا، بۆیە پێویستە بازرگانەکان ئاگاداری ئەوە بن کە بڕیارەکان ڕەنگە ڕاوێژکردن لەگەڵ ئەندامانی خێزانەکەیان تێدابێت. 5- ئارەزووی کوالیتی: وەک هەر کڕیارێک خەڵکی برونێی قەدری بەرهەم و خزمەتگوزاری کوالیتی دەزانن کە بەها بۆ پارە پێشکەش دەکەن. تابوەکانی کڕیار: 1- بێڕێزیکردن بە ئیسلام: ئیسلام ئایینی فەرمی برونێیە، بێڕێزیکردن بە داب و نەریتی ئیسلامیش دەتوانێت خەڵکی ناوچەکە زۆر توڕە بکات. 2- پیشاندانی سۆز و خۆشەویستی گشتی (PDA): پێویستە دوور بخرێتەوە لە بەرکەوتنی جەستەیی لەنێوان ئەو کەسانەی هاوسەرگیریان نەکردووە یان پەیوەندییان بەیەکەوە نییە چونکە بەگشتی نمایشکردنی سۆز و خۆشەویستی بەگشتی هاندەدرێت. 3. خواردنەوەی کحول: فرۆشتن و خواردنەوەی کحول لە برونێی بەهۆی سیستەمی یاسایی لەسەر بنەمای بەها ئیسلامییەکان بە شێوەیەکی بەرز ڕێکخراوە؛ بۆیە، ژیرانە دەبێت کە وریایی سەبارەت بە بابەتەکانی پەیوەست بە کحول لە کاتی کارلێکەکانی بازرگانیدا هەبێت. 4. ڕەخنەی نەخوازراو یان فیدباکێکی نەرێنی: گرنگە بە ئاشکرا ڕەخنە نەگریت یان فیدباکێکی نەرێنی نەخوازراو سەبارەت بە بیروباوەڕی کەسی یان پراکتیزە کولتوورییەکانی تاکەکان نەدەیت چونکە لەوانەیە ببێتە هۆی توڕەیی. بە تێگەیشتن لەم تایبەتمەندیانەی کڕیار و دوورکەوتنەوە لە تابویە ئەگەرییەکان لە کاتی کارلێککردن لەگەڵ تاکەکانی برونێی، مرۆڤ دەتوانێت پەیوەندی بازرگانی ئەرێنی و سەرکەوتوو لەم نەتەوە ناوازەیەی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیادا دروست بکات.
سیستەمی بەڕێوەبردنی گومرگی
برونێی کە بە فەرمی بە نەتەوەی برۆنێی ناسراوە، شوێنی نیشتەجێبوونی ئاشتی، وڵاتێکی بچووکە و دەکەوێتە دوورگەی بۆرنیۆ لە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا. کاتێک باس لە ڕێکارەکانی گومرگی و کۆچبەری لە برۆنێی دەکرێت، لێرەدا چەند لایەنێکی بنەڕەتی دەخەینەڕوو کە دەبێت لەبەرچاو بگیرێن: 1. مەرجەکانی چوونە ژوورەوە: هەموو سەردانکەرانی برونێی دەبێت خاوەنی پاسپۆرتێکی کارا بن کە لانیکەم شەش مانگ کارا بێت لە بەرواری چوونە ژوورەوە. هەروەها ڕەنگە هەندێک لە نەتەوەکان پێویستیان بە ڤیزە هەبێت. باشتر وایە سەبارەت بە مەرجە تایبەتەکانی چوونە ژوورەوە لە نزیکترین باڵیۆزخانە یان کونسوڵخانەی برۆنێی بپرسن. 2. ڕاگەیاندنی گومرگی: لە کاتی گەیشتنیان بە هەر بەندەرێک یان فڕۆکەخانەیەکی شاری برۆنێی، پێویستە گەشتیاران فۆڕمی ڕاگەیاندنی گومرگی بە وردی و ڕاستی پڕبکەنەوە. ئەم فۆڕمە زانیاری دەربارەی کاڵا هەڵگیراوەکان لەخۆدەگرێت، لەوانەش دراو کە لە هەندێک سنوور تێپەڕێنێت. 3- شتومەکی قەدەغەکراو و سنووردار: زۆر گرنگە ئاگاداری ئەو شتانە بیت کە بە توندی قەدەغەکراون یان سنووردارکراون لە هاوردەکردنیان بۆ برونێی. ئەمەش بریتییە لە چەکی ئاگرین و تەقەمەنی، ماددە هۆشبەرەکان (مەگەر بۆ مەبەستی پزیشکی)، پۆرنۆگرافی، کەرەستەی هەستیاری سیاسی، سەوزە و میوەی تازە (جگە لەوانەی هەندێک وڵاتی دیاریکراو)، هتد. 4- ڕێساکانی دراو: هیچ سنوورێک بۆ هێنانی دراوی ناوخۆیی یان بیانی بۆ ناو برونێی نییە؛ بەڵام، ئەو بڕە پارانەی کە لە 10,000 دۆلاری ئەمریکی زیاترە دەبێت لە کاتی گەیشتن یان ڕۆشتندا ڕابگەیەندرێت. 5. دەرماڵەی بێ باج: گەشتیارانی سەروو 17 ساڵ دەتوانن چێژ لە دەرماڵەی بێ باج وەربگرن بۆ بەرهەمی تووتن (200 جگەرە) و خواردنەوە کحولیەکان (1 لیتر). زیادکردنی ئەم بڕە ڕەنگە ببێتە هۆی ئەوەی باج لەلایەن دەسەڵاتدارانی گومرگیەوە وەربگیرێت. 6. ڕێساکانی پاراستن: وەک نەتەوەیەکی هۆشیاری ژینگەیی کە جۆراوجۆری بایۆلۆجی دەوڵەمەندی هەیە، برۆنێی ڕێسای توندی هەیە سەبارەت بە پاراستنی گیانلەبەرە کێوییەکان لەوانەش ڕووەک یان ئاژەڵەکان کە لە ژێر CITES (پەیماننامەی بازرگانی نێودەوڵەتی جۆرە لەناوچووەکاندا) ڕیزکراون. سەردانکەران پێویستە خۆیان لە کڕینی یادگارییەکان بەدوور بگرن کە لە جۆرە لەناوچووەکان دروستکراون کە بەپێی ڕێساکانی CITES پارێزراون. 7.پشکنینی گومرگی: پشکنینی هەڕەمەکی لەلایەن ئەفسەرانی گومرگیەوە دەتوانێت هەم لە کاتی گەیشتن و ڕۆشتن لە فڕۆکەخانەکان یان بەندەرەکانی برونێی ڕووبدات. لەم پشکنینانەدا چاوەڕوان دەکرێت هاوکاری و پابەندبوون بە ڕێساکانی گومرگی بکرێت. 8. کەرەستەی قەدەغەکراو: برونێی ڕێسای توندی هەیە دژی هاوردەکردنی ماددە هۆشبەرەکان یان هەر ماددەیەکی مادەی هۆشبەر. هاوردەکردنی مادەی هۆشبەر دەبێتە هۆی سزای توند، لەوانە زیندانیکردن یان تەنانەت لە هەندێک حاڵەتدا سزای لەسێدارەدان. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە ڕێساکانی گومرگی و کۆچبەری دەگۆڕدرێن و هەمیشە واباشە پێش گەشتکردن بۆ برۆنێی ڕاوێژ بە سەرچاوە فەرمییەکان یان لایەنە پەیوەندیدارەکان بکرێت. پابەندبوون بەم ڕێنماییانە دەبێتە هۆی مسۆگەرکردنی پرۆسەی چوونە ژوورەوە و دەرچوونێکی ئاسان لەم وڵاتە جوانەی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا.
سیاسەتەکانی باجی هاوردەکردن
برونێی، وڵاتێکی بچووکی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیایە و دەکەوێتە کەنارەکانی باکووری ڕۆژئاوای دوورگەی بۆرنێۆ، سیاسەتێکی باشی باجی هاوردەکردنی هەیە. باجی هاوردەکردن لە برۆنێی بە شێوەیەکی باو بەسەر کاڵا جۆراوجۆرەکاندا دەسەپێنرێت کە دەچنە ناو وڵاتەکەوە. ئەم باجانە بە شێوەیەکی سەرەکی لە سێ ئاستدا پۆلێن دەکرێن: شتومەکی لێخۆشبوو، کاڵای باجخواز و ڕێژەی تایبەت کە بۆ کحول و بەرهەمەکانی تووتن بەکاردەهێنرێت. 1. شتومەکی لێخۆشبوو: هەندێک کاڵا هاوردە دەکرێن بۆ برونێی لە باجی هاوردەکردن بەخشراون. نموونە بریتین لە کاریگەرییە کەسییەکان یان ئەو شتانەی کە گەشتیاران بۆ بەکارهێنانی کەسی دەیهێنن، هەروەها هەندێک پێداویستی پزیشکی. 2. کاڵای باجخواز: زۆربەی کاڵا هاوردەکراوەکان دەکەونە ژێر ئەم پۆلە و باجی هاوردەکردنی دیاریکراویان لەسەرە. ئەم باجانە بەپێی بەهای ئەو شتەی کە هاوردە دەکرێت دەگۆڕێت وەک ئەوەی بە بەکارهێنانی شێوازی CIF (تێچوون، بیمە، و بارهەڵگر) حیسابی بۆ کراوە. 3. کحول و بەرهەمە تووتن: هاوردەکارانی خواردنەوە کحولیەکان و بەرهەمە تووتنییەکان پێویستە ئاگاداری ئەوە بن کە ئەم شتانە جگە لە باجی ئاسایی هاوردەکردن، باجی گومرگی تایبەت ڕادەکێشن. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە برۆنێی جار جارە ڕێژەی گومرگی خۆی بەپێی گۆڕانی بارودۆخی ئابووری، ڕێککەوتنە بازرگانییەکان لەگەڵ وڵاتانی دیکە، یان دەستکاریکردنی سیاسەتی ناوخۆیی نوێ دەکاتەوە. لە ئەنجامدا، باشترە بازرگانان یان ئەو کەسانەی کە بەشدارن لە چالاکییەکانی هاوردەکردن، پێش ئەوەی بەشداری چالاکییە بازرگانییەکان بکەن کە هاوردەکردنیان تێدایە، ڕاوێژ بەو زانیارییە نوێیانە بکەن کە لەلایەن دەسەڵاتە پەیوەندیدارەکانی وەک وەزارەتی دارایی یان وەزارەتی گومرگی برونێیەوە پێشکەش دەکرێن. جگە لەوەش شایەنی باسە کە پابەندبوون بە یاسا و ڕێساکانی گومرگی سەبارەت بە هاوردەکردن زۆر گرنگە بۆ مامەڵەی دەرەوەی سنوور بە ئاسانی. ئەمەش ڕاپۆرتکردنی وردی وەسفەکانی بەرهەم لەناو بەڵگەنامەکانی گواستنەوەدا (وەک فاکتورەکان)، پابەندبوون بە پێداویستییە دیاریکراوەکانی پاکەتکردن لە کاتی پێویستدا (بۆ نموونە، سنووردارکردنی ناونانی)، پابەندبوون بە هەر ڕێکارێکی ئاگادارکردنەوەی پێش گەیشتن ئەگەر کارپێکراو بێت (بۆ نموونە، سیستەمی پێشکەشکردنی ئۆنلاین)، لەنێو ئەوانی تردا دەگرێتەوە ڕەچاوکردنی پەیوەست بە کاڵا تایبەتەکان. بە کورتی، - کەلوپەلی هاوردەکراو دەتوانرێت لە باج بێبەری بکرێت بەپێی مەبەست یان سروشتی. - زۆربەی کاڵا هاوردەکراوەکان لە برونێی باجی هاوردەکردنی دیاریکراویان لەسەرە بە پشتبەستن بە بەهاکەیان. - خواردنەوە کحولیەکان و بەرهەمە تووتنییەکان باجی گومرگی زیادە ڕادەکێشن. - پێویستە هاوردەکاران ئاگاداربن لە گۆڕانکارییەکانی ڕێژەی باجی هاوردەکردن. - پابەندبوون بە ڕێساکانی گومرگی بۆ هاوردەکردنی بێ کێشە زۆر گرنگە. تکایە ئاگاداربن کە ئەو زانیاریانەی پێشتر باسمان کرد سروشتی گشتی و گۆڕانکارییان بەسەردا دێت. پێشنیار دەکرێت بۆ زانینی وردترین و نوێترین وردەکارییەکانی سیاسەتەکانی باجی هاوردەکردنی برونێی ڕاوێژ بە سەرچاوە فەرمییەکان یان ڕاوێژکاری پیشەیی بکرێت.
سیاسەتەکانی باجی هەناردەکردن
برونێی، وڵاتێکی بچووکە و دەکەوێتە دوورگەی بۆرنێۆ لە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا، سیاسەتێکی جیاوازی باجی هەناردەکردنی هەیە کە ئامانجی پاڵپشتی ئابوورییەکەیە. هەناردەی سەرەکی وڵات بریتین لە نەوتی خاو و غازی سروشتی کە بەشێکی بەرچاو لە بەرهەمی ناوخۆیی وڵاتەکەی پێکدەهێنن. لە برۆنێی هیچ باجێکی هەناردەکردن لەسەر نەوتی خاو و غازی سروشتی دانەنراوە. ئەم سیاسەتە هاندەری گەشەی کەرتی وزەیە و وەبەرهێنانی بیانی لەم پیشەسازییەدا بۆ لای خۆی ڕادەکێشێت. وەک یەکێک لە گەورەترین هەناردەکارانی گازی سروشتی شل (LNG) لە جیهاندا، برۆنێی سوودمەندە لە بازاڕە جیهانییە خواستراوەکان بەبێ ئەوەی هیچ باجێکی زیادە لەسەر هەناردەکردنی بخرێتە سەر. جگە لە سەرچاوەکانی وزە، برۆنێی کاڵای دیکەی وەک جلوبەرگ و ماددە کیمیاییەکان و بەرهەمە کشتوکاڵییەکانیش هەناردە دەکات. بەڵام ئەم هەناردەکردنانەی غەیرە وزە هیچ سیاسەتێکی باجی تایبەتیان نییە کە بە ئاشکرا باسی لێوە بکرێت. دەکرێت ئەوە تێبگەین کە حکومەت ئامانجی ئەوەیە کە هەمەچەشنیکردن لە چوارچێوەی بازاڕی هەناردەکردنیدا بەرەوپێش ببات بە دانانی باجی بەرچاو لەسەر بەرهەمە غەیرە نەوت و گازییەکان. جگە لەوەش گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە برۆنێی بەشێکە لە چەندین ڕێککەوتنی بازرگانی ناوچەیی کە زیاتر ئاسانکاری بۆ بازرگانی نێوان وڵاتانی ئەندام دەکەن لە هەمان کاتدا بەربەستە بازرگانییەکان کەم دەکەنەوە یان نەهێڵن. بۆ نموونە، برۆنێی ئەندامی ئاسیان (کۆمەڵەی گەلانی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا)ە، کە ڕێگە بە سفرکردنی ڕێژەی باج دەدات لە نێوان وڵاتانی ئەندامدا بۆ زۆرێک لە کاڵاکان کە لەناو ئەم بلۆکە ناوچەییەدا بازرگانییان پێوە دەکرێت. لە کۆتاییدا، سیاسەتی باجی هەناردەکردنی برۆنێی بە پلەی یەکەم لەسەر پشتگیریکردنی کەرتی وزەی خۆیەتی لەڕێگەی بەخشینی نەوتی خاو و غازی سروشتی لە هەر جۆرە باجێک لەکاتی هەناردەکردندا. پێناچێت هەناردەکردنی غەیرە وزە سیاسەتی باجی تایبەتی هەبێت بە ئاشکرا بەڵام سوودمەندە لە بەشێک بوون لە ڕێککەوتنە بازرگانییە ناوچەییەکان کە ئامانجیان کەمکردنەوە یان نەهێشتنی باج لە نێوان گەلانی بەشداربوودا.
بڕوانامە پێویستەکان بۆ هەناردەکردن
برونێی کە بە فەرمی بە نەتەوەی برۆنێی ناسراوە، شوێنی نیشتەجێبوونی ئاشتی، وڵاتێکی بچووکە و لە هەمان کاتدا زۆر پێشکەوتووە و دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا. برونێی خاوەنی ئابوورییەکی هەمەچەشنە و سەرچاوەی سەرەکی داهاتەکەی هەناردەکردنی نەوت و غازە. بەڵام حکومەتی برۆنێی هەوڵەکانیشی داوە بۆ هەمەچەشنکردنی بەرهەمە هەناردەکراوەکانی و بەدەستهێنانی بەردەوامیی ئابووری زیاتر. بە مەبەستی دڵنیابوون لە دڵنیایی جۆری و پابەندبوون بە ستانداردە نێودەوڵەتییەکان، برۆنێی پرۆسەی بڕوانامەی هەناردەکردنی بۆ کاڵا هەناردەکراوەکانی جێبەجێکردووە. وڵاتەکە ڕێنمایی و ڕێسای تایبەت پەیڕەو دەکات بۆ ئەوەی متمانە بە هەناردەکردنی بدات. دەسەڵاتی بڕوانامەی هەناردەکردن (ECA) لە برونێی بەرپرسیارە لە دەرکردنی بڕوانامەی هەناردەکردن. ئەم دەسەڵاتە دڵنیای دەدات لەوەی کە بەرهەمەکان هەندێک پێوەر وەک ستانداردی سەلامەتی، کۆنترۆڵکردنی کوالیتی و پابەندبوون بە ڕێساکانی بازرگانی نێودەوڵەتی بەدی دەکەن. بۆ بەدەستهێنانی بڕوانامەی هەناردەکردن لە برۆنێی، هەناردەکاران پێویستە بەڵگەنامەی پەیوەندیدار پێشکەش بکەن لەوانە تایبەتمەندییەکانی بەرهەم، بڕوانامەی سەرچاوە، لیستی پاککردنەوە، فاکتورە و هەر بەڵگەنامەیەکی دیکەی زیادە. ECA پێش پێدانی بڕوانامەکە بە تەواوی پێداچوونەوە بەم بەڵگەنامانەدا دەکات. هەناردەکاران پێویستە نیشان بدەن کە بەرهەمەکانیان لەگەڵ پێداویستییە تەکنیکییەکاندا دەگونجێت کە تایبەتن بە هەر بازاڕێکی هاوردەکردن کە دەیکەنە ئامانج. ئەم پێداویستیانە ڕەنگە جیاواز بن بەپێی جۆری ئەو بەرهەمەی کە هەناردە دەکرێت یان ڕێساکانی وڵاتی هاوردەکار سەبارەت بە ستانداردەکانی تەندروستی و سەلامەتی. بە پرۆسەی بڕوانامەدانی هەناردەکردنی دامەزراو، هەناردەکارانی برۆنێی دەتوانن توانای کێبڕکێی خۆیان لە بازاڕە جیهانییەکان بەرز بکەنەوە بە دڵنیاکردنەوەی کڕیاران کە بەرهەمەکانیان لەگەڵ هەندێک ستانداردی کوالیتیدا دەگونجێت. ئەم بڕوانامەیە وەک بەڵگەیەک کاردەکات کە ئەو کاڵایانە کە لە برونێیەوە سەرچاوە دەگرن لەلایەن دەسەڵاتە پەیوەندیدارەکانەوە هەڵسەنگێندراون و گونجاون بۆ دابەشکردن لە ئاستی نێودەوڵەتیدا. وەک یەکێک لە دەوڵەمەندترین وڵاتانی جیهان بەهۆی یەدەگی نەوتەکەیەوە بەڵام ناوبانگێکی گەشەسەندوو بۆ هەناردەکردنی کوالیتی بەرز وەک بەرهەمە پاڵاوتەکانی نەوت دەرمانسازی یان پیشەسازییە کشتوکاڵییەکانی هەناردەکردنی بەرهەمی بڕوانامەدار ڕێگە خۆشدەکات بەرەو سەرچاوەی داهاتی جێگیر بۆ بازرگانییەکان لەناو ئەم وڵاتە بچووکەدا. لە دەرئەنجامدا
لۆجستیکی پێشنیار کراو
لۆجستیک یەکێکە لە پایە گرنگەکانی گەشەپێدانی نیشتمانی برۆنێی. برونێی دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا، تەنیشت چین و مالیزیا و ئەندەنوسیا و شوێنی جوگرافیای باشی هەیە. ئەمانەی خوارەوە زانیارییە پێشنیار کراوەکانن سەبارەت بە لۆجستیکی برونێی: 1. ئاسانکارییەکی نایابی بەندەر: بەندەری موئارا یەکێکە لە بەندەرە سەرەکییەکانی شاری برونێی، کە دۆکی مۆدێرن و ئامێری بارکردن و دابەزاندنی هەیە. بەندەرەکە خزمەتگوزاری گواستنەوەی دەریایی و ئاسمانی پێشکەش دەکات، هەموو کیشوەرەکان بەیەکەوە دەبەستێتەوە و دەتوانێت مامەڵە لەگەڵ کەشتییە کۆنتێنەرە گەورەکاندا بکات. 2. ئاسانکاری گواستنەوەی ئاسمانی: فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی بەندەر سێری بێگاوان قەرەباڵغترین فڕۆکەخانەی برولییە و خزمەتگوزاری بارهەڵگر لە چەند هێڵێکی فڕۆکەوانیەوە پێشکەش دەکات. ئەم هێڵە ئاسمانیانە دەتوانن ڕاستەوخۆ بار بگوازنەوە بۆ هەموو ناوچەکانی جیهان و چارەسەری پیشەیی و کارامەی گواستنەوەی باری ئاسمانی پێشکەش بکەن. 3. لۆجستیکی ناتەقلیدی: بەهۆی زۆری سەرچاوەی زەوی و زاری برونێی و گواستنەوەی گونجاو (تۆڕی گواستنەوە هەموو وڵات دەگرێتەوە)، چەندین جۆری بژاردەی لۆجستیکی ناتەقلیدی هەیە. بۆ نموونە بەکارهێنانی بەلەمی بچووک بۆ گواستنەوەی مەودای کورت یان ڕێڕەوی ئاوی ناوخۆیی لە ناوچە گوندنشینەکان یان لەسەر ڕووبارەکان؛ دابەشکردنی خێرای کاڵاکان بەسەر شار و گوندەکاندا لە ڕێگەی تۆڕێکی ڕێگاوبانەوە. 4. دامەزراوەی بەرزکردنەوە و هەڵگرتن: دەتوانیت چەندین دابینکەری ئامێری بەرزکردنەوەی مۆدێرن و دابینکەری خزمەتگوزاری هەڵگرتن لە سەرتاسەری برونێی بدۆزیتەوە. ئەم کۆمپانیایانە ئامێری پێشکەوتوو و تەکنەلۆژیای لێهاتوویان هەیە بۆ دابینکردنی پێداویستییەکانی هەموو قەبارەیەک. 5. کۆمپانیاکانی لۆجستی: چەندین کۆمپانیای لۆجستیکی پیشەیی و جێی باوەڕپێکراو لە بازاڕی برونێی هەن و خزمەتگوزاری باری ناوخۆ و نێودەوڵەتی پێشکەش دەکەن. ئەم کۆمپانیایانە ئەزموون و شارەزایییان هەیە بۆ ئەوەی چارەسەرەکان بەپێی پێویستی کڕیارەکان بگونجێنن و دڵنیابن لەوەی کە کاڵاکان بە سەلامەتی و لە کاتی خۆیدا دەگەن. بە کورتی، برۆنێی، وەک ئابوورییەکی گەشەسەندوو و تازەپێگەیشتووی، بەردەوام لە پەرەپێدان و تەواوکردنی تۆڕی لۆجستیکیدایە، بە سوودوەرگرتن لە شوێنی جوگرافییەکەی. جا چ لە ڕێگەی دەریاوە، ئاسمانی بێت یان لۆجستیکی ناتەقلیدی، بژاردەی جۆراوجۆر هەیە کە دەتوانیت هەڵیبژێریت. بە هاوکاری لەگەڵ کۆمپانیا پیشەییەکانی لۆجستی، کۆمپانیاکان دەتوانن چارەسەری کارا و سەلامەتی گواستنەوەی بار بەدەست بهێنن، و هاوکاری بازرگانی دەرەکی باشتر و پەرەپێدانی بازاڕی ناوخۆیی بەدەستبهێنن.
کەناڵەکان بۆ پەرەپێدانی کڕیار

پێشانگای بازرگانی گرنگ

برونێی کە وڵاتێکی بچووکی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیایە لە دوورگەی بۆرنێۆ، ڕەنگە بە شێوەیەکی بەرفراوان وەک ناوەندێکی نێودەوڵەتی بۆ بازرگانی و بازرگانی ناسراو نەبێت. بەڵام هێشتا کەناڵی گرنگ بۆ دابینکردنی نێودەوڵەتی پێشکەش دەکات و پێشانگای بازرگانی جۆراوجۆر پیشان دەدات. با زیاتر لێیان بکۆڵینەوە. یەکێک لە ڕێگا گرنگەکانی تەداروکی نێودەوڵەتی لە برۆنێی لە ڕێگەی گرێبەستی تەداروکی حکومەتەوەیە. حکومەتی برونێ بەردەوام بانگهێشتی پێشنیاری کۆمپانیا بیانییەکان دەکات بۆ بەشداریکردن لە پڕۆژە جۆراوجۆرەکان و دابینکردنی کاڵا و خزمەتگوزارییەکان. ئەم گرێبەستانە کەرتەکانی وەک پەرەپێدانی ژێرخانی ئابووری، بیناسازی، گواستنەوە، پەیوەندییەکان، چاودێری تەندروستی، پەروەردە و زۆر شتی تر دەگرێتەوە. کۆمپانیا نێودەوڵەتییەکان دەتوانن دەستیان بەم دەرفەتانە بگات بە بەدواداچوون بۆ ماڵپەڕی فەرمی حکومەت یان هاوبەشیکردن لەگەڵ بریکارە ناوخۆییەکان کە پەیوەندییەکی باشیان بە پرۆسەکانی تەداروکاتەوە هەیە. جگە لەوەش، برونێی ساڵانە چەندین پێشانگای بازرگانی میوانداری دەکات کە کڕیار و فرۆشیارانی نێودەوڵەتی بە هەمان شێوە ڕادەکێشن. یەکێک لە ڕووداوە دیارەکان "پێشانگای بازرگانی نێودەوڵەتی برونێی داروسالام" (BDITF) ە. ئەم پێشانگایە کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان لە کەرتە جیاوازەکانی وەک پیشەسازییەکانی بەرهەمهێنان، پیشەسازییەکانی کشتوکاڵ و کشتوکاڵی خۆراک، دابینکەرانی چارەسەری ICT، پێشکەشکارانی خزمەتگوزاری لە کەرتەکانی گەشتیاری و میوانداری و هتد پیشان دەدات، دەرفەت بۆ خاوەن کارەکان دروست دەکات بۆ تۆڕکردن لەگەڵ هاوبەشە ئەگەرییەکان یان کڕیارانی هەردووکیان لە... لە ناوخۆی برونێی و دەرەوەی وڵات. پێشانگایەکی دیکەی سەرەکی بریتییە لە "کۆڕبەندی ئابووری ئیسلامی جیهانی" (WIEF). لە کاتێکدا تایبەت نییە بە تەنیا بە برۆنێی لەبەر ئەوەی ساڵانە لە نێوان وڵاتە جیاوازەکاندا دەسوڕێتەوە بەڵام وڵاتێکی ئەندامی دامەزراوەی WIEF خۆی بەهای ناوەکی دەهێنێت بۆ ئەو بزنسانەی کە لە برونێی کاردەکەن کاتێک میوانداری ئەم بۆنە بەناوبانگە دەکات،... WIEF ئەو بازرگانییە جیهانییانە ڕادەکێشێت کە بەدوای هاوبەشیکردندا دەگەڕێن لەناو ئەو وڵاتانەی کە زۆرینە موسڵمانن لە سەرانسەری ناوچەی ئاسیا-ئاسیایی. سەرەڕای ئەوەش،، پێشانگای تایبەت بە پیشەسازی هەیە کە بە درێژایی ساڵ بەڕێوەدەچێت کە بە تایبەتی بەڵام سنووردار نەکراوە بە هەندێک کەرت: پێشانگای کەرتی نەوت و گاز (OPEX)، نمایشی فرەنچایز (BIBD AMANAH Franchise)، پێشانگای خواردن و خواردنەوە(BEST Events Productions Food Expo ) و هتد، ئەم پێشانگایانە پلاتفۆرم بۆ یاریزانانی پیشەسازی دروست دەکەن هەردوو لایەنە پێشانگە بەشداربووەکان کە بەدوای وەبەرهێنانی هاوبەشی ئەگەریدا دەگەڕێن , هاوکاری بازرگانی و بۆ سەردانکەران کە دەیانەوێت سەرچاوەی بەرهەم یان خزمەتگوزارییە ناوازەکان یان بەدوای نوێترین ڕەوتەکاندا دەگەڕێن لە بازاڕدا. جگە لەم پێشانگە بازرگانیانە، برۆنێی ئەندامی ڕێکخراوە جیاوازەکانی ناوچەیی و نێودەوڵەتییە کە تۆڕی بازرگانی و دەرفەتەکانی دابینکردن ئاسان دەکەن. بۆ نموونە، وەک بەشێک لە ئاسیان، برونێی دەتوانێت دەستی بگات بە تۆڕی زنجیرەی دابینکردنی ناوچەیی و بەشداری لە بازرگانی نێوان ئاسیاندا بکات. جگە لەوەش، برۆنێی بەشداربووی ڕێکخراوی بازرگانی جیهانییە (WTO) کە ڕێساکانی بازرگانی جیهانی و مەکۆ بۆ دانوستان دابین دەکات، ئەمەش ئاسانکاری دەکات بۆ بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان بۆ پەیوەندیکردن لەگەڵ بازاڕە ناوخۆییەکان. لە کۆتاییدا، سەرەڕای قەبارە بچووکەکەی، برۆنێی ڕێگەی بەرچاو بۆ تەداروکاتە نێودەوڵەتییەکان لە ڕێگەی گرێبەستە حکومییەکان و بەشداریکردن لە پێشانگە بازرگانییەکاندا پێشکەش دەکات. ئەم کەناڵانە نەک هەر دەرفەت بۆ کۆمپانیا بیانییەکان دەڕەخسێنن بەڵکو بەشداری دەکەن لە گەشەی ئابووری لە برۆنێی لە ڕێگەی پێشخستنی وەبەرهێنان و هاندانی پیشەسازییە ناوخۆییەکان.
برونێی، بە فەرمی بە نەتەوەی برۆنێی ناسراوە، شوێنی نیشتەجێبوونی ئاشتی، دەوڵەتێکی بچووکی سەروەرە و دەکەوێتە دوورگەی بۆرنیۆ لە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا. لە کاتێکدا چەندین بزوێنەری گەڕان لە زۆرێک لە وڵاتانی جیهاندا بەناوبانگن و بە شێوەیەکی بەرفراوان بەکاردەهێنرێن، برونێی بە پلەی یەکەم پشت بە بزوێنەری گەڕانی جیهانی دەبەستێت کە وەشانی ناوخۆیی پێشکەش بە بەکارهێنەرانی برونێی دەکەن. لێرەدا چەند بزوێنەری گەڕان و ماڵپەڕەکانیان لە برۆنێی کە بە شێوەیەکی باو بەکاردەهێنرێن: 1- گووگڵ (https://www.google.com.bn): گووگڵ بە دووری دەزانم بەناوبانگترین بزوێنەری گەڕانە لە سەرانسەری جیهان و لەنێو بەکارهێنەرانی ئینتەرنێت لە برونێی. وەشانی ناوخۆیی تایبەت بە برۆنێی پێشکەش دەکات کە بە "Google.com.bn" ناسراوە. گووگڵ کۆمەڵێک تایبەتمەندی بەرفراوان پێشکەش دەکات لەوانە گەڕان لە وێب، گەڕان بەدوای وێنە، نەخشە، بابەتەکانی هەواڵ، وەرگێڕان و زۆر شتی تر. 2. Bing (https://www.bing.com): Bing یەکێکی ترە لە بزوێنەرە گەورەکانی گەڕانی نێودەوڵەتی کە بەکارهێنەران لە برونێی دەتوانن دەستی پێ بگات. هەرچەندە ڕەنگە وەک گووگڵ لە ئاستی جیهانی یان ناوخۆیی لە ناو برونێیدا بەناوبانگ نەبێت، بەڵام هێشتا ئەنجامی گەڕانی پەیوەندیدار لەگەڵ تایبەتمەندییە جیاوازەکانی وەک گەڕانی وێنە و کۆکردنەوەی هەواڵەکان دابین دەکات. 3. یاهوو (https://search.yahoo.com): هەروەها گەڕانی یاهوو بە شێوەیەکی بەرفراوان لە ئاستی جیهانیدا بەکاردەهێنرێت و بەکارهێنەرانی وڵاتانی جیاواز لەوانەش برونێی دەتوانن دەستی پێبگات. هاوشێوەی بزوێنەرە دیارەکانی تری گەڕان، یاهوو گەڕانی وێب پێشکەش دەکات کە تێکەڵ بە خزمەتگوزارییە زیادەکانی وەک دەستڕاگەیشتن بە ئیمەیڵ (یاهوو مەیل)، بابەتەکانی هەواڵ (یاهوو نیوز)، زانیاری دارایی (یاهوو فاینانس) و هتد. 4. DuckDuckGo (https://duckduckgo.com): DuckDuckGo بزوێنەرێکی گەڕانە کە سەرنجی لەسەر تایبەتمەندییە و بەدواداچوون بۆ چالاکییەکانی بەکارهێنەر ناکات و ئەنجامە کەسییەکان نادات بە پشتبەستن بە مێژووی گەڕان یان هەڵبژاردنەکان. بژاردەیەکی بەدیل بۆ ئەو بەکارهێنەرانە دابین دەکات کە نیگەرانن لە نهێنی ئۆنلاینەکەیان. شایەنی باسە لە کاتێکدا ئەم زەبەلاحە جیهانییانە زاڵن بەسەر فەزای گەڕانی ئۆنلاین لە سنوورەکانی برۆنێدا بە هەمان شێوە؛ هەروەها بزنسە ناوخۆییەکان بەڕێوەبەرایەتی یان پۆرتاڵی تایبەت بە شوێنی تایبەتیان دروستکردووە بۆ دابینکردنی پێداویستییە تایبەتەکانی ناو وڵات. بە گشتی ئەم بزوێنەری گەڕانە نێودەوڵەتیانەی کە بە شێوەیەکی باو بەکاردەهێنرێن دڵنیای دەدەن لەوەی کە بەکارهێنەران لە برونێی دەستیان بە کۆمەڵێک زانیاری و خزمەتگوزاری بەرفراوان دەگات کە لە ئینتەرنێتدا بەردەستن.

لاپەڕە زەردەکانی سەرەکی

برونێی لاپەڕە زەردەکانی سەرەکییە (www.bruneiyellowpages.com.bn) و برونێیYP (www.bruneiyellowpages.net). لێرەدا پێشەکییەک بۆ دوو لاپەڕە زەردەکەی سەرەکی دەخەینەڕوو: 1. لاپەڕە زەردەکانی برونێی: ئەمە خزمەتگوزاری لاپەڕەی زەردەکانی ئۆنلاینە کە زانیاری گشتگیری بازرگانی پێشکەش دەکات. زانیاری پەیوەندی و وردەکاری بۆ چەندین جۆری جیاوازی بازرگانی دەدات، لەوانە چێشتخانە، نەخۆشخانە، هۆتێل، بانک و زۆر شتی تر. تەنها پێویستە ئەو خزمەتگوزارییە یان پۆلی بەرهەمە هەڵبژێریت کە پێویستتە لە ماڵپەڕەکەدا بۆ ئەوەی وردەکارییەکانی بزنسی پەیوەندیدار بەدەست بهێنیت. 2. BruneiYP: ئەمەش خزمەتگوزارییەکی زۆر بەناوبانگی لاپەڕە زەردەکانی ئۆنلاینە. ئەم ماڵپەڕە زانیاری پەیوەندییەکانی بزنسە جیاوازەکان لە ناوچەی برونێی دەدات و ڕێگەت پێدەدات بە خێرایی بەدوای بەرهەم یان خزمەتگوزارییە تایبەتەکاندا بگەڕێیت. جگە لە زانیارییە سەرەتاییەکان، هەروەها ئەرکەکانی شوێنی نەخشە و گەشتکردن دابین دەکات بۆ ئەوەی یارمەتی بەکارهێنەران بدات بۆ دۆزینەوەی بزنسی دڵخواز بە ئاسانی. ئەم سایتانەی لاپەڕە زەردەکان کۆمەڵێک بژاردە پێشکەش بە بەکارهێنەران دەکەن کە لە کاتی گەڕان لە پۆلە جیاوازەکاندا لە سەنگافورە بەسوود دەبن. گرنگ نییە بەدوای چ جۆرە بزنسێکدا دەگەڕێیت، وەک چێشتخانە، هۆتێل، بانک و هتد، زانیاری گونجاو لەم ماڵپەڕانەدا دەدۆزیتەوە. تکایە ئاگاداربن: بەهۆی خێرای گەشەسەندنی ئینتەرنێت، تکایە دڵنیابن لەوەی کە هەڵدەبژێرن بۆ گەڕان و سەردانی ئەو ماڵپەڕانەی کە نوێترین وەشانی بەکاردەهێنن و متمانەیەکی زۆریان پێیە و بە شێوەیەکی بەرفراوان لەلایەن خەڵکی گشتیەوە ناسراون.

پلاتفۆرمە بازرگانییە سەرەکییەکان

برونێی وڵاتێکی بچووکە و دەکەوێتە دوورگەی بۆرنیۆ لە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا. سەرەڕای قەبارە بچووکەکەی، بەڵام بوونی دیجیتاڵی گەشەسەندوو و پێشکەوتن لە پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنیدا بەخۆیەوە دەبینێت. لێرەدا هەندێک لە پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی لە برونێی لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. ProgresifPAY Shop: ئەم پلاتفۆرمە کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان پێشکەش دەکات، لەوانە ئەلیکترۆنیات، مۆدە، بەرهەمی جوانکاری، ئامێری ناوماڵ و زۆر شتی تر. ماڵپەڕەکەیان https://progresifpay.com.bn/ یە. 2- بازرگانی ئەلیکترۆنی TelBru: کۆمپانیای TelBru کۆمپانیایەکی پێشەنگی پەیوەندییە لە برونێی کە هەروەها پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنی بەڕێوەدەبات کە بەرهەمی جۆراوجۆری وەک ئامێر و ئیکسسوارات و کەلوپەلی ناوماڵ و زۆر شتی تر پێشکەش دەکات. سەردانی ماڵپەڕەکەیان بکەن لە https://www.telbru.com.bn/ecommerce/ 3- سیمپای: سیمپای خزمەتگوزاری بازاڕکردنی ئۆنلاین بۆ دانیشتوانی برونێی دابین دەکات لەگەڵ بژاردەی لە ئەلیکترۆنیکەوە تا مۆدە و خواردنی بەقاڵی. ماڵپەڕەکەیان دەتوانن لەم لینکەدا ببینن https://www.simpay.com.bn/ 4. توتۆنگکو: بازاڕێکی ئۆنلاینە کە بە پلەی یەکەم بەرهەمی دەستی ناوخۆیی یان ماڵەوە پێشکەش دەکات لە خوێندکارانی زانکۆی تەکنەلۆژی سوڵتان شەریف عەلی (UTB) کە بنکەکەیان لە ناوچەی قەزای توتۆنگ لە ناوچەی برونێی داروسەلام. دەتوانن لە https://tutongku.co بەدواداچوون بۆ پێشکەشکردنەکانیان بکەن . ئەم پلاتفۆرمانە ڕێگەی گونجاو و پارێزراو بۆ تاکەکان لە برونێی دابین دەکەن بۆ ئەوەی بە شێوەی ئۆنلاین بازاڕ بکەن بەبێ ئەوەی لە ماڵەکانیان یان ئۆفیسەکانیان دەربچن. تکایە ئاگاداربن کە ئەم لیستە ڕەنگە تەواو نەبێت چونکە پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنی نوێ دەتوانێت بە تێپەڕبوونی کات سەرهەڵبدات یان ئەوانەی هەن ڕەنگە بازنەی کارکردنیان بگۆڕن..

پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی سۆشیال میدیا

لە برۆنێی، دیمەنی سۆشیال میدیا وەک هەندێک وڵاتی دیکە هەمەچەشن و بەرفراوان نییە. بەڵام هێشتا چەندین پلاتفۆرمی سۆشیال میدیای بەناوبانگ هەن کە بە شێوەیەکی بەرفراوان لەلایەن خەڵکی برونێیەوە بەکاردەهێنرێن. لێرەدا لیستی ئەم پلاتفۆرمانە لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان: 1. فەیسبووک (www.facebook.com): بێ گومان فەیسبووک بەناوبانگترین پلاتفۆرمی سۆشیال میدیایە لە برونێی، هەروەک لە زۆرێک لە وڵاتانی دیکە. بنکەیەکی بەکارهێنەری بەرچاوی هەیە و تایبەتمەندی جۆراوجۆری پێشکەش دەکات وەک هاوبەشکردنی نوێکارییەکان، وێنە و ڤیدیۆ، پەیوەندیکردن لەگەڵ هاوڕێیان، بەشداریکردن لە گروپەکان و شوێنکەوتنی لاپەڕەکان. 2. ئینستاگرام (www.instagram.com): ئینستاگرام یەکێکی ترە لە پلاتفۆرمەکانی سۆشیال میدیا کە زۆر بەناوبانگە لە برونێی کە بەکارهێنەران دەتوانن وێنە و کورتە ڤیدیۆکان بڵاوبکەنەوە و فلتەرەکان جێبەجێ بکەن و دەستکاری بکەن پێش ئەوەی لەگەڵ فۆڵۆوەرەکانیان هاوبەشی بکەن. هەروەها تایبەتمەندییەکانی وەک چیرۆک لەخۆدەگرێت کە دوای ٢٤ کاتژمێر نامێنن. 3- تویتەر (www.twitter.com): تویتەر لە برونێییش بوونی هەیە بەڵام بە بەراورد بنکەی بەکارهێنەری بچووکترە لە فەیسبووک یان ئینستاگرام. بەکارهێنەران دەتوانن تویتەکانی سنووردار بە ٢٨٠ پیت لەگەڵ هاوپێچەکانی مالتیمیدیا وەک وێنە یان ڤیدیۆ هاوبەش بکەن. 4. واتسئەپ (www.whatsapp.com): لە کاتێکدا واتسئەپ بە پلەی یەکەم بە ئەپێکی نامە ناردنی خێرا ناسراوە، هاوکات وەک پلاتفۆرمێکی تۆڕە کۆمەڵایەتییە بەرچاوەکان لە برونێی کاردەکات کە خەڵک دەتوانن گروپ دروست بکەن بۆ پەیوەندیکردن و هاوبەشکردنی زانیاری لەگەڵ یەکتر لە ڕێگەی نامە یان دەنگەوە پەیوەندی دەکات. 5. ویچات: لە کاتێکدا تایبەت نییە بە برونێی بەڵام بە شێوەیەکی بەرفراوان لە سەرانسەری ئاسیا بەکاردێت لەنێویاندا برونێی- ویچات خزمەتگوزاری نامە ناردنی خێرا پێشکەش دەکات هاوشێوەی واتسئەپ لە هەمان کاتدا تایبەتمەندی زیادە وەک ساتەکان بۆ هاوبەشکردنی نوێکاری/چیرۆکەکان دابین دەکات، پارەدان لە ڕێگەی ویچات پەی و دەستگەیشتن بە بەرنامە بچووکەکان لەناو... ئەپ. 6.Linkedin(www.linkedin.com)-LinkedIn وەک یەکێک لە پلاتفۆرمە پیشەییەکانی تۆڕکردنی دیار دەمێنێتەوە تەنانەت لە پیشەگەرەکانیشەوە کە لە ناوەوە کاردەکەن یان دەژین. لێرەدا دەتوانیت پەیوەندی لەگەڵ هاوکاران و پیشەییەکان بکەیت , پەیوەندی دروست بکەیت /تۆڕکردن و نوێترین تێڕوانینەکانی پیشەسازی بەدەستبهێنیت. ئەم پلاتفۆرمە ڕیزبەندییانە ڕێگەیەک پێشکەش دەکەن بۆ تاک و بزنسەکان لە برونێی بۆ پەیوەندیکردن، پەیوەندیکردن و هاوبەشکردنی زانیاری لەگەڵ کەسانی دیکە. بەڵام گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە ئەم لیستە ڕەنگە تەواو نەبێت و جەماوەری پلاتفۆرمی سۆشیال میدیا بە تێپەڕبوونی کات دەتوانێت بگۆڕێت لەگەڵ دەرکەوتنی پلاتفۆرمی نوێ یان گۆڕانکاری لە ئارەزووەکانی بەکارهێنەردا.

کۆمەڵە پیشەسازییە گەورەکان

برونێی کە بە فەرمی بە نەتەوەی برۆنێی ناسراوە، وڵاتێکی بچووکە و دەکەوێتە دوورگەی بۆرنیۆ لە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا. سەرەڕای قەبارەی بچووک و ژمارەی دانیشتووانەکەی، برۆنێی کۆمەڵێک کۆمەڵەی پیشەسازی جۆراوجۆری هەیە کە نوێنەرایەتی کەرتە جیاوازەکانی ئابوورییەکەی دەکەن. هەندێک لە کۆمەڵە سەرەکییەکانی پیشەسازی لە برۆنێی لە خوارەوە ئاماژەیان پێکراوە: 1. ژووری بازرگانی و پیشەسازی مالای برونێی (BMCCI): ئەم کۆمەڵەیە نوێنەرایەتی بەرژەوەندییە بازرگانییەکانی خاوەنکارانی مەلای دەکات لە برونێی. ماڵپەڕەکەیان دەتوانن لەم لینکەدا بدۆزنەوە: www.bmcci.org.bn 2. کۆمەڵەی ڕووپێوکاران و ئەندازیاران و تەلارسازەکان (PUJA): PUJA نوێنەرایەتی ئەو کەسە پیشەییانەی دەکات کە لە کەرتەکانی ڕووپێوی و ئەندازیاری و تەلارسازیدا کاردەکەن. سەردانی ماڵپەڕەکەیان بکەن لە: www.puja-brunei.org 3. کۆمەڵەی خزمەتگوزارییەکانی گەشەپێدانی گەشتیاری (ATDS): ATDS گرنگی بە پێشخستنی گەشەکردن و پەرەپێدانی پیشەسازییەکانی پەیوەست بە گەشتیاری لە برونێی دەدات. بۆ زانیاری زیاتر سەردانی ئەم لینکە بکەن: www.visitbrunei.com 4.کۆمپانیای گەشەپێدانی پیشەسازی حەڵاڵ: ئەم کۆمەڵەیە یارمەتیدەرە لە پێشخستنی و پەرەپێدانی پیشەسازی حەڵاڵ لە ناوخۆی برونێی بۆ ئەوەی سوود لە دەرفەتەکانی بازاڕی حەڵاڵی جیهانی وەربگرێت. 5.کۆمەڵەی پلاندانانی دارایی برونەI (FPAB) - نوێنەرایەتی پلاندانەرانی دارایی دەکات کە لە چوارچێوەی سیستەمی دارایی ئیسلامی ستاندارددا کاردەکەن. 6.BruneI ICT Association(BICTA)- ناوەندی سەرەکی بۆ هەموو بزنسەکانی تەکنەلۆژیای زانیاری کە گرنگی بە پێشکەوتنی دیجیتاڵی دەدەن لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکاندا. تکایە ئاگاداربن کە ئەم لیستە تەواو نییە چونکە لەوانەیە کۆمەڵەی پیشەسازی زیادە هەبن کە نوێنەرایەتی کەرتە جیاوازەکانی دیکەی ئابووری برۆنێی بکەن.

ماڵپەڕی بازرگانی و بازرگانی

چەندین ماڵپەڕی ئابووری و بازرگانی هەیە کە پەیوەندییان بە برۆنێیەوە هەیە. لێرەدا لیستێک لە هەندێک لەو ماڵپەڕانە لەگەڵ URLەکانیان دەخەینەڕوو: 1. وەزارەتی دارایی و ئابووری (MOFE) - ماڵپەڕی فەرمی بۆ وەزارەت بەرپرسیارە لە داڕشتنی سیاسەتی ئابووری و بەڕێوەبردنی دارایی گشتی و ئاسانکاری بۆ گەشەپێدانی ئابووری لە برونێی. ماڵپەڕ: http://www.mofe.gov.bn/Pages/Home.aspx 2- کۆمپانیای داروسالام ئینتەرپڕایز (DARe) - دەزگایەک کە گرنگی بە پێشخستنی کارگێڕی و پشتگیریکردنی کۆمپانیا دەستپێشخەرەکان و پەروەردەکردنی داهێنان دەدات لە برونێی. ماڵپەڕ: https://dare.gov.bn/ 3- ئۆتۆریتی مۆنێتاری برونێی داروسالام (AMBD) - بانکی ناوەندی برونێی بەرپرسیارە لە پاراستنی سەقامگیری دراو و ڕێکخستنی دامەزراوە داراییەکان و پێشخستنی پەرەپێدانی کەرتی دارایی. ماڵپەڕ: https://www.ambd.gov.bn/ 4- بەشی وزە لە نووسینگەی سەرۆک وەزیران (EDPMO) - ئەم بەشە سەرپەرشتی کەرتی وزە دەکات لە برونێی و زانیاری لەسەر هەلی وەبەرهێنان لەناو پیشەسازیدا دەدات. ماڵپەڕ: http://www.energy.gov.bn/ 5. بەشی پلاندانان و ئاماری ئابووری (JPES) - بەشی حکومییە کە ئاماری نیشتمانی کۆدەکاتەوە و توێژینەوە ئەنجام دەدات بۆ پشتگیریکردن لە داڕشتنی سیاسەت لە کەرتە جیاوازەکاندا لەوانە بازرگانی، گەشتیاری، وەبەرهێنان و هتد. ماڵپەڕ: http://www.deps.gov.bn/ 6. دەسەڵاتی پیشەسازی تەکنەلۆژیای پەیوەندییە زانیارییەکانی برونێی داروسالام (AITI) - دەزگای ڕێکخستنی بەرپرسیارە لە پەرەپێدانی پیشەسازییەکی تەکنەلۆژیای پەیوەندییە زانیارییە زیندووەکان لە برۆنێی. ماڵپەڕ: https://www.ccau.gov.bn/aiti/Pages/default.aspx 7.پەیمانگای سیاسەتی دارایی(Br()(财政政策研究院)- ئەم پەیمانگایە توێژینەوە لەسەر سیاسەتە داراییەکان ئەنجام دەدات بە ئامانجی پەرەپێدانی گەشەسەندن و گەشەپێدانی ئابووری بەردەوام لە وڵاتدا ماڵپەڕ:http:/??.fpi.edu(؟) تکایە ئاگاداربن کە ڕەنگە هەندێک ماڵپەڕ بە تێپەڕبوونی کات نوێکردنەوە یان گۆڕانکارییان بەسەردا بێت؛ بۆیە باشترە بزوێنەری گەڕان بەکاربهێنیت بۆ پشتڕاستکردنەوەی نوێترین زانیارییەکان.

ماڵپەڕەکانی پرسیارکردنی داتا بازرگانیکردن

چەندین ماڵپەڕی پرسیارکردن لە داتای بازرگانی بۆ برۆنێی بەردەستە. لێرەدا چەند دانەیەکیان لەگەڵ URL ی ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. بەشی پلاندانان و گەشەپێدانی ئابووری (JPKE) - بەشی زانیاری بازرگانی: ماڵپەڕ: https://www.depd.gov.bn/SitePages/Business%20and%20Trade/Trade-Info.aspx 2. سەنتەری بازرگانی نێودەوڵەتی (ITC) - نەخشەی بازرگانی: ماڵپەڕ: https://www.trademap.org/Country_SelProductCountry_TS.aspx?nvpm=1|||||040|||6|1|1|2|2|1| 3. چارەسەری بازرگانی یەکگرتووی جیهانی (WITS): ماڵپەڕ: https://wits.worldbank.org/CountryProfile/ku/BRN 4. ڕوانگەی ئاڵۆزی ئابووری (OEC): ماڵپەڕ: https://oec.world/en/profile/country/brn 5. بنکەدراوەی کۆمترەیدی نەتەوە یەکگرتووەکان: ماڵپەڕ:https://comtrade.un.org/data/ ئەم ماڵپەڕانە زانیاری گشتگیر لەسەر ئاماری بازرگانی برۆنێی، داتای هەناردە-هاوردە، هاوبەشە بازرگانییەکان و شیکاری بازاڕ دەدەن. بەکارهێنەران دەتوانن بەدوای بەرهەم یان پیشەسازی تایبەتدا بگەڕێن، دەستیان بە داتای بازرگانی مێژوویی بگات و بەدواداچوون بۆ پێوەرە ئابوورییە جیاوازەکانی پەیوەست بە چالاکییە بازرگانییە نێودەوڵەتییەکانی برۆنێی بکەن. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە بەردەستبوونی داتاکان لەوانەیە لە سەرانسەری ئەم پلاتفۆرمانەدا جیاواز بێت، بۆیە پێشنیار دەکرێت ڕاوێژ بە چەندین سەرچاوە بکرێت بۆ تێگەیشتنێکی گشتگیرتر لە پرۆفایلی بازرگانی وڵات.

پلاتفۆرمی B2b

برونێی، وڵاتێکی بچووکی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیایە و لە دوورگەی بۆرنیۆ، ئابوورییەکی گەشەسەندوو و هەلی بازرگانی جۆراوجۆری پێشکەش دەکات. لێرەدا چەند پلاتفۆرمی B2B لە برونێی لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. برونێی دایرێکت (www.bruneidirect.com.bn): ئەمە پۆرتاڵێکی فەرمییە کە بازرگانییەکان بە دابینکەران و کڕیاران و دەزگا حکومییەکان لە برونێی دەبەستێتەوە. دەستڕاگەیشتن بە پیشەسازییە جیاوازەکانی وەک بیناسازی، فرۆشتنی تاکەکەسی، بەرهەمهێنان، چاودێری تەندروستی و زۆر شتی تر دابین دەکات. 2. Made In Brunei (www.madeinbrunei.com.bn): ئەم پلاتفۆرمە کاڵا و خزمەتگوزارییە بەرهەم هێنراوەکانی ناوخۆیی لە بازرگانییەکانی برونێیەوە بەرەوپێش دەبات. ڕێگە بە بازرگانەکان دەدات بەرهەم یان خزمەتگوزارییەکانیان پیشانی کڕیارە ئەگەرییەکان بدەن چ لە ئاستی ناوخۆ و چ لە ئاستی نێودەوڵەتیدا. 3. Darussalam Enterprise (Dare) Marketplace (MarketPlace.Dare.gov.bn): بەڕێوەبەرایەتی قۆڵی پەرەپێدانی وەبەرهێنانی وەزارەتی دارایی و ئابووری - Darussalam Enterprise (Dare)، ئەم پلاتفۆرمە ئامانجیەتی پشتگیری لە خاوەنکارە ناوخۆییەکان بکات بە بەستنەوەیان بە کڕیارە ئەگەرییەکان لە ناوخۆدا لە ناوخۆدا وڵات. 4. BuyBruneionline.com: پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنییە کە ڕێگە بە بازرگانەکان دەدات بەرهەمەکانیان بە شێوەی ئۆنلاین بفرۆشن لە ڕێگەی ماڵپەڕێکی ناوەندییەوە بۆ کڕیارانی برونێی و بازاڕە نێودەوڵەتییەکان. 5. Idealink (www.idea-link.co.id): هەرچەندە بنکەکەی تەنها لە برونێی نییە بەڵام وڵاتانی دیکەی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا وەک ئەندەنوسیا و مالیزیا دەگرێتەوە؛ ئایدیالینک بازاڕێکی ئۆنلاین دابین دەکات کە فرۆشیارانی ئەم ناوچانە بە کڕیارە ئایندەییەکانەوە دەبەستێتەوە کە ئارەزووی سەرچاوەی بەرهەم یان خزمەتگوزارییەکان دەکەن لە سنوورەکانەوە ئەم پلاتفۆرمانە وەک ئامرازێکی کارا بۆ بازرگانییە ناوخۆییەکان کاردەکەن لە گەیشتن بە هاوبەشە ئەگەرییەکان یان کڕیارە ئەگەرییەکان لە ناو وڵاتدا و هەروەها فراوانکردنی بازاڕەکەیان لە ئاستی جیهانیدا.
//