TogTok

تێڕوانینێکی گشتی وڵات
دراوی نیشتمانی
گۆڕینی نرخ
جەژنە گرنگەکان
دۆخی بازرگانی دەرەکی
پۆتانسێلی گەشەپێدانی بازاڕ
بەرهەمەکانی فرۆشتنی گەرم لە بازاڕدا
تایبەتمەندی و تابوی کڕیار
سیستەمی بەڕێوەبردنی گومرگی
سیاسەتەکانی باجی هاوردەکردن
سیاسەتەکانی باجی هەناردەکردن
بڕوانامە پێویستەکان بۆ هەناردەکردن
لۆجستیکی پێشنیار کراو
کەناڵەکان بۆ پەرەپێدانی کڕیار

ئۆزبەکستان کە بە فەرمی بە کۆماری ئۆزبەکستان ناسراوە، وڵاتێکی سنووردارە و دەکەوێتە ئاسیای ناوەڕاست. بە ژمارەی دانیشتووانی نزیکەی ٣٤ ملیۆن کەس، پڕ دانیشتووترین وڵاتی ناوچەکەیە. ئۆزبەکستان سنوورەکانی لەگەڵ چەند وڵاتێکدا هاوبەشە لەوانە کازاخستان لە باکوور، قرغیزستان و تاجیکستان لە ڕۆژهەڵات، ئەفغانستان لە باشوور و تورکمانستان لە باشووری ڕۆژئاوا. پایتەختی وڵات و گەورەترین شاری تاشکەند. ئۆزبەکستان مێژوویەکی دەوڵەمەندی هەیە کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ هەزاران ساڵ پێش ئێستا. ناوەندێکی گرنگ بوو بەدرێژایی ڕێڕەوی بازرگانی کۆن و کۆنی ڕێگای ئاوریشم کە ئەوروپا و ئاسیا بەیەکەوە دەبەستێتەوە. لە ئەنجامدا کولتووری ئۆزبەکستان زۆر لە ژێر کاریگەری شارستانییەتە جۆراوجۆرەکانی وەک فارسی، عەرەبی، تورکی و ڕووسیدایە. ئابووری ئۆزبەکستان زۆر پشت بە کشتوکاڵ و سامانە سروشتییەکان دەبەستێت. یەکێکە لە گەورەترین بەرهەمهێنەرانی پەتاتە لە جیهاندا و هەروەها بڕێکی بەرچاو لە زێڕ و یۆرانیۆم و گاز و نەوت و مس بەرهەم دەهێنێت. لەم ساڵانەی دواییدا هەوڵەکان لەلایەن حکومەتەوە دراوە بۆ هەمەچەشنکردنی ئابووری لە ڕێگەی پیشەسازییەوە. دەتوانرێت سیستەمی سیاسی لە ئۆزبەکستان بە تاکڕەو وەسف بکرێت و شاڤکات میرزیۆیێڤ سەرۆک کۆماری ئەمریکا لە ساڵی ٢٠١٦ەوە دەسەڵاتێکی بەرچاوی بەدەستەوەیە دوای حوکمڕانی درێژخایەنی سەرۆکەکەی پێش خۆی کە زیاتر لە دوو دەیە بەردەوام بوو. بەڵام لە ژێر سەرکردایەتی ئەودا هەندێک چاکسازی بەرچاو ڕوویداوە کە ئامانجیان بەرزکردنەوەی گەشەی ئابووری و مافەکانی مرۆڤە. گەشتیاری لە ئۆزبەکستان بەهۆی گرنگی مێژوویی و سەرسوڕهێنەرە تەلارسازییەکانی وەک شارە کۆنەکانی وەک سەمەرکەند (شوێنێکی میراتی جیهانی یونسکۆ)، بوخارا، و خیڤا میراتی کولتووری خۆی. سەرەڕای هەندێک تەحەددای وەک سنووردارکردنی ئازادییە سیاسییەکان، ئازادیی ڕۆژنامەگەری و نیگەرانییەکانی مافی مرۆڤ، ئۆزبەکستان توانای بێئەندازەی هەیە بۆ گەشەپێدان و کارنەکردن بۆ باشترکردنی ژیانی هاووڵاتیان. جگە لەوەش، هەڵکەوتە جوگرافییە ستراتیژییەکەی، ئۆزبەکستان دەکاتە یاریزانێکی سەرەکی لە پڕۆژەکانی پەیوەندی ئابووری وەک دەستپێشخەری پشتێن و ڕێگاکانی چین. بە گشتی ئۆزبەکستان وڵاتێکی زیندووە و مێژوویەکی دەوڵەمەند و توانای گەشەسەندنی بێئەندازەی هەیە. لەگەڵ بەردەوامبوونی کردنەوەی بەڕووی جیهان و جێبەجێکردنی چاکسازی، میللەت کاردەکات بۆ باشترکردنی ژیانی هاوڵاتیانی و ڕاکێشانی سەردانکەران لە سەرانسەری جیهان.

ئۆزبەکستان وڵاتێکە دەکەوێتە ناوەڕاستی ئاسیا. دراوی ئۆزبەکستان بریتییە لە کۆی ئۆزبەکستانی (UZS). هێما بۆ کۆی گشتی "сўм" ە. بڕە پارەی ئۆزبەکستان لەلایەن بانکی ناوەندی ئۆزبەکستانەوە ڕێکدەخرێت و لە ساڵی ١٩٩٣ەوە، دوای بەدەستهێنانی سەربەخۆیی لە یەکێتی سۆڤیەت، دراوی فەرمی بووە. جێگەی ڕۆبڵی ڕووسی گرتەوە وەک دراوی نیشتمانی. کۆی گشتی دابەش دەکرێت بەسەر یەکە بچووکەکاندا کە بە tiyin ناسراون. بەڵام بەهۆی هەڵاوسان و کەمترین بەها، دراوی تیین لە مامەڵەی ڕۆژانەدا بە شێوەیەکی بەرفراوان بەکارناهێنرێت. لە ڕووی نرخی ئاڵوگۆڕەوە، بە تێپەڕبوونی کات، هەڵاوسان بەدی کراوە بەرامبەر بە دراوە نێودەوڵەتییە سەرەکییەکانی وەک دۆلار و یۆرۆ. نرخی ئاڵوگۆڕ دەتوانێت لە ژێر کاریگەری هۆکاری جۆراوجۆردا بێت لەوانە پێشکەوتنە ئابوورییەکان و بارودۆخی بازاڕ. لە کاتی گەشتکردن بۆ ئۆزبەکستان، باشترە دراوی بیانی لە بانکە ڕێگەپێدراوەکان یان نووسینگەکانی ئاڵوگۆڕکردن کە بە "ئۆبمەنیک" یان "بانکۆمات" ناسراون، ئاڵوگۆڕ بکرێت. ئەم دامەزراوانە نرخێکی کێبڕکێکار پێشکەش دەکەن بە بەراورد بە ئاڵوگۆڕە نافەرمیەکانی سەر شەقامەکان. لەم ساڵانەی دواییدا هەوڵی حکومەت هەبووە بۆ سەقامگیری و بەهێزکردنی دراوی نیشتمانی. ڕێوشوێنی وەک ئازادکردنی ڕێساکانی ئاڵوگۆڕی دراوی بیانی و جێبەجێکردنی ڕێبازە بازاڕییەکان ئامانجیان ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانی و بەرەوپێشبردنی گەشەی ئابوورییە. بە گشتی تێگەیشتن لە دۆخی دراوی ئۆزبەکستان پێش سەفەرکردن یان بەڕێوەبردنی کاروبار لەم وڵاتە سەرنجڕاکێشە بۆ ئەزموونێکی دارایی نەرم و نیان زۆر پێویستە.

دراوی یاسایی ئۆزبەکستان بریتییە لە سۆمی ئۆزبەکستانی (UZS). نرخی ئاڵوگۆڕی نزیکەیی بۆ هەندێک دراوی سەرەکی بریتین لە: 1 UZS = 0.000098 دۆلار 1 UZS = 0.000082 یۆرۆ 1 UZS = 0.0075 ڕوب تکایە ئاگاداربن کە ئەم نرخانەی ئاڵوگۆڕکردن لەوانەیە جیاواز بن چونکە تووشی هەڵاوسانی بازاڕی ئاڵوگۆڕی دراوی بیانی دەبێت.

ئۆزبەکستان وڵاتێکە لە ئاسیای ناوەڕاست کە بە درێژایی ساڵ چەندین فێستیڤاڵی گرنگ بەڕێوە دەبات. یەکێک لە فێستیڤاڵە هەرە بەرچاوەکانی ئۆزبەکستان، نەوروزە کە بە ساڵی نوێی فارسیش ناسراوە. لە ٢١ی ئازاردا ئاهەنگ دەگێڕدرێت و سەرەتای بەهارە. نەوروز بۆ خەڵکی ئۆزبەکستان گرنگییەکی گەورەی کولتووری و مێژوویی هەیە. هێمای نوێبوونەوە و بەخێوکردن و سەرکەوتنی ڕووناکی بەسەر تاریکیدا. لەم فێستیڤاڵەدا خەڵک کۆدەبنەوە بۆ چێژوەرگرتن لە مۆسیقای نەریتی و نمایشی سەما و سەرقاڵبوون بە خواردنی بە تام. فێستیڤاڵێکی گرنگی دیکەی ئۆزبەکستان ڕۆژی سەربەخۆییە کە لە یەکەمی ئەیلولدا بەڕێوەدەچێت. ئەم ڕۆژە یادی سەربەخۆیی وڵاتەکە لە دەسەڵاتی یەکێتی سۆڤیەت دەکرێتەوە لەم ڕۆژەدا لە ساڵی ١٩٩١.ئاهەنگەکان نمایشی گەورە لەخۆدەگرێت لەگەڵ خۆپیشاندانی سەربازی کە هێز و یەکگرتوویی ئۆزبەکستان وەک نەتەوەیەک پیشان دەدات. جگە لەوەش جەژنی ڕەمەزان بۆ موسڵمانانی ئۆزبەکستان جەژنێکی ئایینی جەوهەرییە. کۆتایی مانگی ڕەمەزانە - مانگێکە لە ڕۆژووگرتن و ڕەنگدانەوەی ڕۆحی بۆ موسڵمانان لە سەرانسەری جیهاندا. خێزانەکان کۆدەبنەوە بۆ نوێژکردن لە مزگەوتەکان پێش ئەوەی چێژ لە ئاهەنگەکان وەربگرن بە خواردنە نەریتییەکان. جگە لەوەش فێستیڤاڵی موستەقیلیک مەیدۆنی یان فێستیڤاڵی گۆڕەپانی سەربەخۆیی ساڵانە لە یەکەمی ئەیلول لە گۆڕەپانی ناوەندی تاشکەند بە ناوی موستەقیلیک مەیدۆنی (گۆڕەپانی سەربەخۆیی) بەڕێوەدەچێت. لە فێستیڤاڵەکەدا نمایشی جۆراوجۆری کولتووری وەک کۆنسێرت لەلایەن مۆسیقاژەن و هونەرمەندە بەناوبانگەکانی سەرتاسەری ئۆزبەکستانەوە نمایش دەکرێت. سەرەڕای ئەوەش، ڕۆژی دەستوور کە هەموو ٨ی کانوونی دووەم بەڕێوەدەچێت، ڕێز لە پەسەندکردنی دەستوور دەگرێت کە دوای سەربەخۆیی لە دەسەڵاتی سۆڤیەت جێبەجێکرا. لەم ڕۆژەدا سیمپۆزیۆم بۆ تاوتوێکردنی بنەما دەستوورییەکان بەڕێوەدەچێت لە کاتێکدا بۆنە کولتوورییەکان نەریت و داب و نەریتی نەتەوەیی پیشان دەدەن. ئەم فێستیڤاڵانە ڕەنگدانەوەی میراتی دەوڵەمەندی کولتووری ئۆزبەکستانن و دەرفەتێک بۆ خەڵکی ناوچەکە و گەشتیاران دەڕەخسێنن کە بە چاوی خۆیان نەریتە زیندووەکانی ئەزموون بکەن و لە هەمان کاتدا ئاهەنگ بگێڕن بۆ ئەو ساتانەی کە گرنگییەکی مێژوویییان هەیە بۆ میللەتەکە.

ئۆزبەکستان دەکەوێتە ئاسیای ناوەڕاست، وڵاتێکی سنووردارە و تادێت زیاتر سەرنجی لەسەر باشترکردنی ئابوورییەکەی لەڕێگەی بازرگانییەوە بووە. میللەت لە ماوەی دەیەی ڕابردوودا گەشەیەکی بەرچاوی لە هەناردە و هاوردەکردنیدا بەخۆیەوە بینیوە. ئۆزبەکستان بە سامانە سروشتییە زۆرەکانی بە تایبەتی نەوت و گاز ناسراوە. ئەم سەرچاوانە بەشێکی چارەنووسساز لە کەرتی بازرگانی ئۆزبەکستان پێکدەهێنن. وڵاتەکە بە شێوەیەکی سەرەکی کاڵاکانی وەک پەتاتە، زێڕ، مس، پێو، قوماش، و ئامێرەکان هەناردە دەکات. هاوبەشە بازرگانییە سەرەکییەکانی بریتین لە ڕووسیا، چین، کازاخستان، تورکیا و کۆریای باشوور. لە ساڵانی ڕابردوودا ئۆزبەکستان چالاکانە بەدوای چاکسازییە ئابوورییەکاندا ڕۆیشتووە بۆ بەرزکردنەوەی پەیوەندییە بازرگانییەکانی لەگەڵ گەلانی جۆراوجۆر لە سەرانسەری جیهاندا. چەندین ڕێککەوتنی دوو قۆڵی بۆ بەرزکردنەوەی هاوکارییە بازرگانییەکان لەگەڵ وڵاتانی دراوسێی وەک کازاخستان و قرغیزستان واژۆ کراون. جگە لەوەش حکومەت هەوڵی داوە شوێنەکانی هەناردەکردنی هەمەچەشن بکات لە دەرەوەی هاوبەشە تەقلیدییەکان. بۆ ڕاکێشانی وەبەرهێنەرانی بیانی و فراوانکردنی دەرفەتی بازرگانی نێودەوڵەتی زیاتر؛ ئۆزبەکستان چەندین هاندان بۆ کاروبارەکانی وەک لێخۆشبوونی باج لە ناوچە ئابوورییە تایبەتەکان یان پارکە پیشەسازییەکان داناوە. زیاتر; ڕێوشوێنی ئاسانکاری ڕێکارەکانی گومرگی گیراوەتەبەر بۆ کەمکردنەوەی بەربەستە بازرگانییەکان. کەرتی هاوردەکردنی وڵاتەکە کۆمەڵێک کاڵای جۆراوجۆر لەخۆدەگرێت لەوانە ئامێری ئامێرەکان (بەرهەمە کارەباییەکان)، ئۆتۆمبێل و پارچە (بەتایبەت ئۆتۆمبێل)، بەرهەمە کیمیاییەکان (لەوانەش دەرمان)، قوماش و شتومەکی جل و بەرگ لەگەڵ بەرهەمە خۆراکیەکانی وەک دانەوێڵە و دانەوێڵە. هەرچۆنێک بێت; گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە سەرەڕای پێشکەوتنەکانی دەستڕاگەیشتن بە بازاڕەکانی دەرەوە؛ هێشتا هەندێک تەحەددا هەیە کە پیشەسازی بازرگانی ئۆزبەکستان ڕووبەڕووی دەبێتەوە وەک بەربەستی بیرۆکراتی؛ ژێرخانی گواستنەوەی ناتەواو کە تێچووی لۆجستی و هتد زیاد دەکات؛ بەڵام هەنگاوەکان لەلایەن دەسەڵاتدارانی حکومەتەوە بە شێوەیەکی سیستماتیک چارەسەری ئەم پرسانە دەکەن. بەگشتی; ئۆزبەکستان بەردەوامە لە گرنگیدان بە فراوانکردنی ئابوورییەکەی لە ڕێگەی یەکگرتنی زیاتر لەگەڵ بازاڕە جیهانییەکان لە هەمان کاتدا بەهێزکردنی پەیوەندییە بازرگانییەکانی ئێستا لەگەڵ هاوبەشە سەرەکییەکان کە بەشدارن لە هەردوو هەناردەکردنی کاڵا/بەرهەمە ناوخۆییەکان کە لە ناوخۆدا بەرهەم دەهێنرێن/هاوردەکردنی شتومەکی سەرەکی پێویست لە ناوخۆدا/پیشەسازی/بەکارهێنانی تایبەت و هتد؛

ئۆزبەکستان کە دەکەوێتە ئاسیای ناوەڕاست، توانایەکی گەورەی هەیە بۆ گەشەپێدانی بازاڕی بازرگانی دەرەکی. وڵاتەکە بە پێگەی جوگرافیای ستراتیژی و سەرچاوە سروشتییە زۆرەکانی، چەندین دەرفەتی بازرگانی بۆ وەبەرهێنەرانی نێودەوڵەتی پێشکەش دەکات. یەکەم: ئۆزبەکستان شانازی بە ژینگەیەکی بازرگانی لەبارەوە دەکات بەهۆی ئەندامێتی لە چەندین ڕێکخراوی ئابووری ناوچەیی وەک یەکێتی ئابووری ئۆراسیا و ڕێکخراوی هاوکاری شەنگەهای. ئەم ئەندامێتیانە دەستڕاگەیشتن بە بازاڕەکانی دراوسێی زیاتر بۆ ئۆزبەکستان دەڕەخسێنن و پەیوەندییە بازرگانییەکان لە ڕێگەی کەمکردنەوەی باج و ڕێکارە گومرگییەکان ئاسان دەکەن. سەرەڕای ئەوەش، ئابووری ئۆزبەکستان بەهۆی چەندین پیشەسازییەوە دەجووڵێتەوە لەوانە کشتوکاڵ، کانگا، بەرهەمهێنان و خزمەتگوزارییەکان. وڵاتەکە بە یەدەگی دەوڵەمەندی کانزاکانی وەک زێڕ و گازی سروشتی و مس و یۆرانیۆم ناسراوە. ئەمەش ئاسۆیەکی بەرچاو بۆ کۆمپانیا بیانییەکان دەخاتە ڕوو کە دەیانەوێت وەبەرهێنان لەم کەرتانەدا بکەن یان کۆمپانیای هاوبەش لەگەڵ دامەزراوە ناوخۆییەکان دابمەزرێنن. جگە لەوەش ئۆزبەکستان هەنگاوی کۆنکرێتی بەرەو ئازادکردنی ئابووری ناوە بە جێبەجێکردنی چاکسازی جۆراوجۆر بە ئامانجی باشترکردنی کەشوهەوای بازرگانی. حکومەت ڕێوشوێنی بۆ ئاسانکردنی پرۆسەکانی بیرۆکراسی و بەهێزکردنی یاساکانی پاراستنی وەبەرهێنەران خستووەتە ڕوو. ئەم هەوڵانە بەشدارییان کردووە لە زیادبوونی وەبەرهێنانی ڕاستەوخۆی بیانی لە ساڵانی ڕابردوودا. جگە لەوەش ژمارەی دانیشتوانی زیاتر لە ٣٤ ملیۆن کەس بازاڕێکی بەکاربەری بەڵێندەر بۆ بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان دابین دەکات. بەرزبوونەوەی چینی ناوەڕاست خواست لەسەر بەرهەمی کوالیتی لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکاندا دەباتە پێشەوە لەوانە کاڵای بەکاربەر، خزمەتگوزارییەکانی پەروەردە، بەرهەم/خزمەتگوزارییەکانی چاودێری تەندروستی و هەروەها تەکنەلۆژیای زانیاری. لە ڕووی پەرەپێدانی ژێرخانی ئابووریشەوە، حکومەت ئەولەویەتەکانی مۆدێرنکردنی تۆڕەکانی گواستنەوەی وەک ڕێگاوبان و هێڵی ئاسنی داوە کە ئۆزبەکستان بە وڵاتانی دراوسێی وەک چین و ڕووسیا دەبەستێتەوە. جگە لەوەش فڕۆکەخانەکان نوێکراونەتەوە بۆ ئەوەی مامەڵە لەگەڵ زیادبوونی هاتوچۆی ئاسمانیدا بکەن کە لە ئەنجامی گەشەسەندنی چالاکییەکانی پەیوەست بە گەشتیارییەوە سەرچاوە دەگرێت. لە کۆتاییدا بەڵام گرنگە، حکومەتی ئۆزبەکستان چالاکانە سیاسەتەکانی هەناردەکردن بەرەوپێش دەبات بە پێشکەشکردنی هاندانەکانی وەک لێخۆشبوونی باج یان کەمکردنەوەی کەرەستەی خاو یان ئەو ئامێرانەی کە لە پرۆسەکانی بەرهەمهێناندا بەکاردەهێنرێن لە ڕێگەی ڕێککەوتننامەی بازرگانی ئازاد (FTA) کە لە نێوان ئۆزبەکستان و وڵاتانی دیکە واژۆ کراوە، لە بازاڕەکانی نیشتمانی بەڵام بازاڕەکانی ناوچەییش. لە کۆتاییدا، ژینگەی بازرگانی لەباری ئۆزبەکستان، ئابووریی هەمەچەشن، چاکسازییە بەردەوامەکان، گەشەسەندنی بازاڕی بەکاربەر، باشتربوونی ژێرخانی ئابووری و سیاسەتەکانی هەناردەکردن، توانای گەورە بۆ گەشەپێدانی بازاڕی بازرگانی دەرەکی پێشنیار دەکەن. بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان دەرفەتێکی بەنرخیان هەیە بۆ ئەوەی سوود لە بازاڕی فراوانبوونی ئۆزبەکستان وەربگرن و بەشداری لە گەشەی ئابووری وڵاتەکەدا بکەن.

کاتێک باس لە هەڵبژاردنی بەرهەمی گەرم فرۆش دەکرێت بۆ بازاڕی بازرگانی دەرەکی لە ئۆزبەکستان، چەند هۆکارێک هەن کە دەبێت لەبەرچاو بگیرێن. لێرەدا ڕێنماییەک دەخەینەڕوو بۆ چۆنیەتی گەشتکردن بە پرۆسەی هەڵبژاردن: 1. خواستی بازاڕ: ئەنجامدانی لێکۆڵینەوەی ورد لەسەر ڕەوت و خواستەکانی ئێستای بازاڕ لە ئۆزبەکستان. دیاریکردنی ئەوەی کە کام بەرهەم خواستێکی زۆری لەسەرە و توانای گەشەکردنی هەیە. دەتوانرێت ئەمە بە لێکۆڵینەوە لە شێوازەکانی بەکارهێنانی ناوخۆیی، گەڕان بە پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنی، یان تەنانەت گەیشتن بە بازرگانییە ناوخۆییەکان ئەنجام بدرێت. 2. ڕکابەرە ناوخۆییەکان: شیکاری پێشکەشکردنی ڕکابەرەکانت بکە لە بازاڕی ئۆزبەکستان. خاڵە بەهێز و لاوازەکانیان دەستنیشان بکە و بۆشاییەکانی بەرهەم بدۆزەرەوە کە دەتوانیت بە کاڵاکانی خۆت پڕیان بکەیتەوە. سەرەڕای ئەوە، بیر لە زیادکردنی تایبەتمەندی ناوازە یان گۆڕانکاری بکەرەوە بۆ بەرهەمە هەبووەکان کە لەگەڵ پەسەندکردنی ناوخۆییدا هاوتەریبن. 3- هەستیاری کولتووری: لە کاتی هەڵبژاردنی بەرهەم بۆ ئەم بازاڕە ڕێز لە نوانسە کولتوورییەکانی ئۆزبەکستان بگرن. ئاگاداری هەر داب و نەریتی ئایینی یان کۆمەڵایەتی بە کە کاریگەری لەسەر هەڵبژاردنی بەرهەم یان ستراتیژییەکانی بازاڕکردن هەبێت. 4. دڵنیایی جۆری: دڵنیابوون لەوەی کە شتە هەڵبژێردراوەکان لەگەڵ ستانداردە نێودەوڵەتییەکانی کوالیتی و هەروەها هەر ڕێسایەکی تایبەت کە لەلایەن دەسەڵاتدارانی ئۆزبەکستانەوە سەپێنراوە، دەگونجێن. 5. کێبڕکێی نرخ: هەوڵبدە هاوسەنگییەکی گونجاو لە نێوان کوالیتی و گونجاویدا هەبێت لە کاتی هەڵبژاردنی بەرهەم بۆ مەبەستی هەناردەکردن بۆ ئەوەی لەناو بازاڕی ناوخۆییدا بمێنێتەوە لە کێبڕکێدا. 6. ڕەچاوکردنی لۆجستی: هەڵسەنگاندنی هۆکارە لۆجستییەکانی وەک تێچووی گواستنەوە، ڕێساکانی هاوردەکردن، و چوارچێوەی کاتی گەیاندن لە کاتی هەڵبژاردنی کاڵا بۆ هەناردەکردن بۆ ئۆزبەکستان. 7.هاوبەشی و دەرفەتەکانی خۆجێیکردن: هاوکاری لەگەڵ دابینکەرانی ناوخۆیی یان بەرهەمهێنەران کە زانیارییەکی بەرفراوانیان لەسەر بازاڕی ناوخۆیی هەیە- دەتوانن تێڕوانینێکی بەنرخ پێشکەش بکەن لەسەر هەڵبژاردنی بەرهەم بە پشتبەستن بە ئەزموونەکانیان. 8. ستراتیژی هەمەچەشنکردن:بیر لەوە بکەرەوە کە پۆلە بەرهەمە جیاوازەکان بخەیتە ناو پۆرتفۆلیۆی خۆتەوە بە مەبەستی جێبەجێکردنی بەشە جیاوازەکانی کڕیار لەناو دانیشتووان و بازاڕی هەمەچەشنی ئۆزبەکستان. لەبیرت بێت کە ئەم ڕێنماییە وەک تێڕوانینێکی گشتی کاردەکات - لێکۆڵینەوەی ورد کە بە تایبەتی بەپێی کەرتی پیشەسازی و ئامانجەکەت داڕێژراوە، گرنگ دەبێت پێش ئەوەی بڕیاری کۆتایی بدەیت سەبارەت بە هەڵبژاردنی بەرهەمە گەرم فرۆشراوەکان لە بازاڕی بازرگانی دەرەکی ئۆکبەکستان.

ئۆزبەکستان وڵاتێکی ئاسیای ناوەڕاستە و بە مێژووی دەوڵەمەند و میراتی کولتووری ناسراوە. دانیشتوانی ئۆزبەکستان بە داب و نەریت و نەریت و ئەتەکێتی ناوازەیان تایبەتمەندن. یەکێک لە تایبەتمەندییە دیارەکانی کڕیار لە ئۆزبەکستان، میواندارییەکەیانە. ئۆزبەکییەکان بەگشتی گەرم و گوڕ و دۆستانە و بەخشندەن بەرامبەر بە میوانەکان. لەکاتی سەردانیکردنی ماڵ یان ئۆفیسی کەسێکدا، نەریتە کە دیارییەکی بچووک لەگەڵ خۆت بهێنیت وەک نیشانەی پێزانین. پێدەچێت خانەخوێ چای نەریتی ئۆزبەکستان و خواردنی کەم پێشکەش بکات بۆ ئەوەی میوانەکە هەست بە ئاسوودەیی بکات. یەکێکی تر لە تایبەتمەندییە گرنگەکان جەختکردنەوە لەسەر ڕێزگرتن لە گەورەکانە. لە کولتوری ئۆزبەکستاندا، کەسانی بەساڵاچوو ڕێزێکی زۆریان لێدەگیرێت و بۆچوونەکانیان بەهایەکی زۆریان هەیە. زۆر گرنگە ڕێز لە کەسانی بەتەمەن نیشان بدرێت بە بەکارهێنانی ڕێزلێنانی گونجاو لە کاتی قسەکردن لەگەڵیان. کاتێک باس لە کارلێکەکانی بازرگانی یان شوێنە فەرمیەکان دەکرێت، لە ئۆزبەکستاندا بەهایەکی زۆری هەیە. گەیشتن لە کاتی خۆیدا بۆ کۆبوونەوە یان چاوپێکەوتن، پیشەیی بوونی تۆ و ڕێزگرتن لە کاتەکانی کەسانی دیکە نیشان دەدات. بەڵام هەندێک تابوو یان هەستیاری کولتووریش هەن کە پێویستە لە کاتی کارلێککردن لەگەڵ خەڵکی ئۆزبەکستاندا ڕەچاو بکرێن: 1- دوور بکەوەرەوە لە گفتوگۆکردن لەسەر بابەتگەلێکی هەستیار وەک سیاسەت یان ئایین مەگەر لە لایەن هاوتا ناوخۆییەکەتەوە دەستپێشخەری نەبێت. ئەم بابەتانە دەتوانرێت بە کەسی هەژمار بکرێن و لەوانەیە ببنە هۆی ناڕەحەتی لە گفتوگۆکاندا. 2. بەرکەوتنی جەستەیی نێوان ژن و پیاوی ناپەیوەندیدار لە شوێنی گشتیدا پێویستە دوور بخرێتەوە چونکە ڕەنگە بەپێی نۆرمەکانی ئیسلامی وەک ڕەفتارێکی نادروست سەیر بکرێت. 3- بە ڕێزگرتن دادەنرێت کە ڕاستەوخۆ لە خواردنە هاوبەشەکان بە دەستی چەپ نەخۆیت چونکە ئەم دەستە بە شێوەیەکی نەریتی پەیوەست بووە بە مەبەستی پاکوخاوێنی جەستە. 4-ئاماژەکردنی ڕاستەوخۆ بۆ کەسێک بە پەنجە دەتوانرێت وەک نائەدەب سەیر بکرێت؛ لەبری ئەوە، ئەگەر پێویست بوو ئاماژەی دەستی کراوە بەکاربهێنە. 5.ئۆزبەکییەکان شانازییەکی قووڵیان بۆ میراتی نەتەوەیی خۆیان هەیە؛ بۆیە دوور بکەوەرەوە لە هەر لێدوانێکی نەرێنی سەبارەت بە داب و نەریتی ناوخۆیی کە ڕەنگە هەر کەسێک توڕە بکات. بە تێگەیشتن لەم تایبەتمەندیانە و پابەندبوون بە هەستیارییە کولتوورییەکانی ئۆزبەکستان، دەتوانیت پەیوەندییەکی بەهێز لەگەڵ کڕیارانی ئەم وڵاتە دروست بکەیت و لە هەمان کاتدا ڕێزی خۆت بۆ داب و نەریت و بەهاکانیان نیشان بدەیت.

ئۆزبەکستان دەکەوێتە ئاسیای ناوەڕاست، ڕێسا و ڕێکارە تایبەتەکانی گومرگی هەیە کە پێویستە گەشتیاران پێش سەردانی ئەو وڵاتە ئاگاداری بن. بەرپرسانی گومرگی بەرپرسیارن لە جێبەجێکردنی ئەم ڕێسایانە بۆ پاراستنی ئاسایش و کۆنترۆڵکردنی سنوورەکان. لە کاتی چوونە ناو ئۆزبەکستان، هەموو سەردانکەران دەبێت فۆڕمی ڕاگەیاندنی گومرگی پڕبکەنەوە. ئەم فۆڕمە دەبێت وردەکارییەکانی کەلوپەلی کەسی، پارە (هەردوو پارەی کاش و چێکی گەشتیار)، ئەلیکترۆنیات، کەلوپەلی بەنرخ، دەرمان و شتگەلێکی دیکەی گرنگ لەخۆبگرێت. زۆر گرنگە ئەم فۆڕمە بە وردی و ڕاستگۆیانە پڕبکرێتەوە. شتومەکی سنووردار لە ئۆزبەکستان بریتین لە ماددە هۆشبەرەکان، چەکی ئاگرین، تەقەمەنی، کەرەستەی تیشکدەر، پۆرنۆگرافی یان کەرەستەی دژی ئەخلاقی گشتی یان بەرژەوەندییەکانی ئاسایشی نیشتمانی. هاوردەکردن یان هەناردەکردنی ئەو جۆرە کاڵایانە بەپێی یاسا بە توندی قەدەغەیە. لەگەڵ گەیشتنیان بە فڕۆکەخانە یان هەر خاڵێکی سنووری ئۆزبەکستان، دەتوانرێت جانتای گەشتیاران لەلایەن ئەفسەرانی گومرگییەوە پشکنینیان بۆ بکرێت. ئەم پشکنینانە ڕۆتینی و هەڕەمەکین بەڵام دەتوانن ورد بن ئەگەر گومان هەبێت سەبارەت بە هەندێک سەرنشین. باشتر وایە پسوڵەی ئەو شتە بەنرخە کە لە دەرەوەی وڵات کڕدراون هەڵبگریت چونکە لەوانەیە لە کاتی پشکنینی گومرگیدا پێویست بن بۆ سەلماندنی خاوەندارێتی. لە ئەگەری ئەوەی کە تۆ بڕە پارەیەکی زۆرت هەڵبگریت کە لە ٢٠٠٠ دۆلاری ئەمریکی زیاترە (یان هاوتای) لە کاتی چوونە ژوورەوە/دەرچوون لە ئۆزبەکستان، هەروەها دەبێت لە فۆڕمی بەیاننامەی گومرگیەکەتدا ڕابگەیەنرێت. پێویستە گەشتیاران لەوە تێبگەن کە هەوڵدان بۆ بەرتیلدان بە بەرپرسانی گومرگی نایاساییە و لەوانەیە لێکەوتەی سەختی لێبکەوێتەوە لەوانە غەرامەکردن یان دەستبەسەرکردن. پێشنیار دەکرێت کە لە کاتی ئەم پرۆسەیەدا بە تەواوی هاوکاری ئەو ڕێنماییانە بکرێت کە لەلایەن دەسەڵاتدارانەوە دەدرێت. بۆ ئەوانەی لە ئۆزبەکستانەوە بە شوێنەوارە کولتوورییەکانی وەک فەرش یان کەلوپەلی کۆن کە لە ناوخۆی وڵاتدا کڕدراون، پێویستە بەڵگەنامەی دروست لە فرۆشیارە ڕێگەپێدراوەکان وەربگیرێن کە بڕوانامەی یاساییبوونیان بۆ مەبەستی هەناردەکردن دەدەن. بە کورتی , لەکاتی گەشتکردن بۆ ئۆزبەکستان گرنگە پابەند بیت بە مەرجە یاساییەکانی سەبارەت بە ڕێسا گومرگییەکان وەک پڕکردنەوەی فۆڕمی ڕاگەیاندنی ورد بە ڕاستی , هەڵنەگرتنی هیچ شتێکی سنووردار لەناو جانتاکانت , هاوکاری تەواو لەگەڵ دەسەڵاتداران لە کاتی پرۆسەی پشکنین , هەڵگرتنی پسوڵە بۆ شتە بەنرخەکان . تێگەیشتن لەم ڕێسایانە دەبێتە هۆی دڵنیابوون لە چوونە ژوورەوە و ڕۆشتنی بە ئاسانی لە وڵات و لە هەمان کاتدا دوورکەوتنەوە لە هەر کێشەیەکی یاسایی.

ئۆزبەکستان کە دەکەوێتە ئاسیای ناوەڕاست، سیاسەتێکی تاڕادەیەک ئاڵۆزی باجی هاوردەکردنی هەیە. وڵاتەکە باجی گومرگی و باج لەسەر کاڵا هاوردەکراوەکان جێبەجێ دەکات بە مەبەستی پاراستنی پیشەسازییە ناوخۆییەکانی و ڕێکخستنی بازرگانی نێودەوڵەتی. ڕێژەی باجی هاوردەکردن بەپێی جۆری کاڵا هاوردەکراوەکان دەگۆڕێت. ڕەنگە شتومەکی بنەڕەتی سەرەتایی وەک خۆراک، دەرمان و هەندێک بەرهەمی کشتوکاڵی ڕێژەی باجی گومرگی کەمتر یان تەنانەت سفریان هەبێت. بەڵام ڕەنگە کاڵای لوکس یان شتە ناپێویستەکان ڕووبەڕووی ڕێژەی باجی زیاتر ببنەوە. کاڵا هاوردەکراوەکان باجی بەهای زیادکراو (VAT)یان لەسەرە کە لە ئێستادا بە ڕێژەی ٢٠% دانراوە. ئەم زێدەبارییە بە پشتبەستن بە کۆی بەهای شتە هاوردەکراوەکە بە باجی گومرگی و تێچووی گواستنەوەشەوە حیسابی بۆ دەکرێت. جگە لە باجی گومرگی و باجی زیادە، ئۆزبەکستان هەندێک باجی تایبەتیش لەسەر هەندێک پۆلی بەرهەم دەسەپێنێت. بۆ نموونە، ڕەنگە باجی گومرگی زیادە لەسەر بەرهەمەکانی تووتن، خواردنەوە کحولیەکان، ئۆتۆمبێل و بەرهەمە نەوتییەکان وەربگیرێت. پێویستە ئاماژە بەوە بکرێت کە ئۆزبەکستان هەوڵی داوە بۆ ئاسانکاری بازرگانی نێودەوڵەتی بە پەیوەست بوون بە ڕێککەوتنە جیاوازەکانی ناوچەیی وەک یەکێتی ئابووری ئۆراسیا (EAEU). ئەمەش بەو مانایەیە کە ڕەنگە هەندێک هاوردەکردن لە وڵاتانی ئەندامەوە سوودمەند بن لە مامەڵەی ئیمتیازات بە کەمکردنەوەی باج یان نەهێشتنی باج. بۆ هاوردەکردنی کاڵا بۆ ئۆزبەکستان بە شێوەیەکی یاسایی، زۆر گرنگە بۆ بازرگانەکان پابەندبن بە هەموو ڕێسا پەیوەندیدارەکان و مەرجەکانی بەڵگەنامەسازی کە لەلایەن دەسەڵاتدارانی وەک لیژنەی گومرگی دەوڵەتەوە دانراون. ئەگەر ئەو کارە نەکرێت، دەبێتە هۆی سزادان یان دەستبەسەرداگرتنی کاڵاکان. بە گشتی سیاسەتی باجی هاوردەکردنی ئۆزبەکستان ئامانجیەتی هاوسەنگی لە نێوان بەرەوپێشبردنی پیشەسازییە ناوخۆییەکان لە هەمان کاتدا هاندانی پەیوەندییە بازرگانییە دەرەکییەکان دروست بکات. هەمیشە پێشنیار دەکرێت بۆ ئەو بازرگانانەی کە ئارەزووی هاوردەکردنی کاڵایان هەیە بۆ ئۆزبەکستان کە داوای ڕاوێژکاری پیشەیی بکەن یان ڕاوێژ لەگەڵ دەسەڵاتدارانی ناوخۆیی بکەن بۆ زانیاری تایبەت سەبارەت بە ئیلتزاماتی باجی بەرهەمە ئامانجدارەکانیان.

ئۆزبەکستان کە دەکەوێتە ئاسیای ناوەڕاست، سیاسەتی باجی جۆراوجۆری جێبەجێ کردووە بۆ ڕێکخستنی هەناردەکردنی کاڵاکانی. وڵاتەکە بە پلەی یەکەم پشت بە سامانە سروشتییەکانی وەک نەوت و گاز و مس و زێڕ دەبەستێت بۆ هەناردەکردن. لە ڕووی سیاسەتی باجەوە، ئۆزبەکستان بەپێی جۆری ئەو کاڵایانەی کە هەناردە دەکرێن، ڕێژەی جیاواز جێبەجێ دەکات. هەندێک لە بەرهەمەکان کرێی تایبەت یان بڕە پارەیەکی دیاریکراویان لەسەرە بۆ هەر یەکەیەک، هەندێکی تریش بەپێی بەهاکەیان باجیان لەسەرە. ڕێژەی باج لە نێوان 5% بۆ 30%. بۆ نموونە پەتاتە یەکێکە لە هەناردەکردنی سەرەکیی کشتوکاڵی ئۆزبەکستان. حکومەت ڕێژەی باج بە ڕێژەی 10% لەسەر هەناردەکردنی ڕیشاڵی پەتۆی خاو دەسەپێنێت. ئەم باجە یارمەتی بەدەستهێنانی داهات دەدات بۆ وڵات و پەرە بە پرۆسێسی ناوخۆیی دەدات لەڕێگەی هاندانی هەناردەکردنی ڕاستەوخۆی کەرەستەی پرۆسێس نەکراو. جگە لەوەش ئۆزبەکستان هانی پرۆسێسی بەهای زیادکراو دەدات بە دابینکردنی هەندێک لێخۆشبوون یان کەمکردنەوەی باج. بۆ نموونە ئەگەر نێڵی پەتۆی پرۆسێس کراو یان قوماش لەبری کەرەستەی خاو وەک ڕیشاڵی پەتاتە هەناردە بکرێت، ڕێژەی باجەکە بۆ تەنها 5% کەم دەبێتەوە. ئەمەش هاندەرە بۆ وەبەرهێنان لە بواری بەرهەمهێنان و هەلی دامەزراندن لە پیشەسازییەکانی قوماشدا بەرز دەکاتەوە. جگە لە بەرهەمە کشتوکاڵییەکانی وەک سەوزە و میوە کە بە ڕێژەیەکی کەمتر باجیان لەسەرە (نزیکەی 5%)، ڕەنگە کاڵا بەرهەم هێنراوەکانی وەک ئامێر و ئەلیکترۆنیات باجی زیاتریان لەسەر بێت کە لە نێوان 20-30% بێت. ئەم ڕێژە بەرزانە ئامانجیان پاراستنی پیشەسازییە ناوخۆییەکانە لە کێبڕکێی دەرەکی. بۆ دڵنیابوون لە پابەندبوون بە سیاسەتەکانی باجدان لەسەر هەناردەکردن، ئۆزبەکستان ڕێسای گومرگی دامەزراندووە کە داوا لە هەناردەکاران دەکات بەڵگەنامە پێشکەش بکەن لەوانە فاکتورە و بەیاننامەی بار. پشکنینی بەردەوام لە خاڵە سنوورییەکان ئەنجام دەدرێت بۆ ڕێگریکردن لە قاچاخچێتی یان چالاکییەکانی کەم ڕاگەیاندن کە ڕەنگە ببێتە هۆی لەدەستدانی داهات بۆ وڵات. بە گشتی سیاسەتی باجی هەناردەکردنی ئۆزبەکستان هەم بەدوای گەشەسەندنی ئابووریدا دەگەڕێت لە ڕێگەی پێشخستنی پیشەسازییەکانی پرۆسێسکردنی بەهای زیادکراو و هەم پارێزگاریکردن لە بەرامبەر کێبڕکێی بیانی. ئەم سیاسەتانە یارمەتیدەرن لە هەمەچەشنکردنی سەرچاوەی داهاتی نیشتمانی لە هەمان کاتدا هاندەری گەشەی بەرهەمهێنانی ناوخۆیین.

ئۆزبەکستان وڵاتێکی دەریاییە و دەکەوێتە ناوەڕاستی ئاسیا. بە مێژووی دەوڵەمەند و کولتوورە هەمەچەشنەکەی و سەرچاوە سروشتییە زۆرەکانی ناسراوە. یەکێک لە لایەنە گرنگەکانی ئابوورییەکەی هەناردەکردنیەتی کە کەوتۆتە ژێر پرۆسەی بڕوانامەدانەوە. بۆ دڵنیابوون لە کوالیتی و ڕەسەنایەتی کاڵا هەناردەکراوەکانی ئۆزبەکستان، ئەو وڵاتە پێویستی بە بڕوانامەی هەناردەکردن هەیە لە لایەنە پەیوەندیدارەکانەوە. ئەم بڕوانامانە ئامانجیان گەرەنتیکردنی ئەوەیە کە بەرهەمەکان لەگەڵ ستاندارد و ڕێسا نێودەوڵەتییەکان دەگونجێن، ئەمەش متمانە بە کڕیارە بیانییەکان دەبەخشێت. جۆری جۆراوجۆری بڕوانامەی هەناردەکردن لە ئۆزبەکستان بەردەستە بەپێی سروشتی ئەو بەرهەمەی کە هەناردە دەکرێت. هەندێک لە بڕوانامە باوەکان بریتین لە: 1. بڕوانامەی سەرچاوە: ئەم بەڵگەنامەیە دڵنیای دەدات لەوەی کە کاڵاکان لە ئۆزبەکستان بەرهەم هێنراون یان بەرهەم هێنراون. زانیاری ورد سەبارەت بە سەرچاوەی بەرهەمەکان دەدات و وەک بەڵگەیەک لە کاتی دانوستانەکانی بازرگانی نێودەوڵەتیدا کاردەکات. 2. بڕوانامەی کوالیتی: ئۆزبەکستان جەخت لەسەر بەرهەمهێنانی کوالیتی بەرز دەکاتەوە لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکاندا وەکو قوماش، بەرهەمی کشتوکاڵی، کانزا، و ئامێرەکان. بڕوانامەی کوالیتی دڵنیای دەدات لەوەی کە کاڵا هەناردەکراوەکان ستانداردە تایبەتەکانی کوالیتی دەگونجێن کە لەلایەن هەردوو دەزگای ناوخۆیی و نێودەوڵەتییەوە دانراون. 3. بڕوانامەی حەڵاڵ: بۆ ئەو وڵاتانەی کە بەرهەمی خۆراکی حەڵاڵ هەناردە دەکەن (بەرهەمی ڕێگەپێدراو بەپێی یاسای ئیسلامی)، بەدەستهێنانی بڕوانامەی حەڵاڵ زۆر گرنگە. ئۆزبەکستان بڕوانامەی حەڵاڵ بۆ پیشەسازی خۆراکی خۆی دابین دەکات بۆ ئەوەی خزمەت بە بەکارهێنەرانی موسڵمان بکات لە سەرانسەری جیهاندا. 4. بڕوانامەی تەندروستی و تەندروستی ڕووەکی: ئەم بڕوانامانە پێویستن بۆ هەناردەکردنی کشتوکاڵی وەک میوە، سەوزە، دانەوێڵە، بەرهەمە گۆشتییەکان و هتد، دڵنیابوون لەوەی پابەند دەبن بە ڕێسا تەندروستییەکان لە کاتی گواستنەوە و خواردن. 5. بڕوانامەی ISO: زۆرێک لە کۆمپانیاکان لە ئۆزبەکستان بەدوای بڕوانامەی ISO (رێکخراوی نێودەوڵەتی بۆ ستانداردکردن)دا دەگەڕێن، چونکە متمانەپێکراوی خۆیان لە ئاستی جیهانیدا بەرز دەکاتەوە بە ئاماژەدان بە پابەندبوون بە ستانداردەکانی سیستەمی بەڕێوەبردنی نێودەوڵەتی کە لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکاندا کارپێکراون. هەناردەکاران دەبێت لە نزیکەوە کار لەگەڵ دەزگا حکومییە پەیوەندیدارەکان بکەن کە بەرپرسیارن لە دەرکردنی ئەم بڕوانامانە وەک وەزارەتی کشتوکاڵ یان ژووری بازرگانی لەگەڵ جێبەجێکردنی مەرجە کاغەزییە پێویستەکان لەوانەش وەسفی بەرهەم/لیستی ناونانی بەرهەم و هتد، پێش هەناردەکردنی کاڵا لە ئاستی نێودەوڵەتی لە ئۆزبەکستانەوە بڕوانامەی هەناردەکردن نەک هەر دەستڕاگەیشتن بە بازاڕ بەرز دەکاتەوە بەڵکو بەشداری دەکات لە دروستکردنی متمانە و متمانە لە نێوان کڕیارانی بیانیدا. ئۆزبەکستان بە پابەندبوون بە ستانداردە نێودەوڵەتییەکان دەتوانێت بازاڕی هەناردەکردنی فراوانتر بکات و گەشەی ئابووری لەناو وڵاتدا بەرز بکاتەوە.

ئۆزبەکستان دەکەوێتە ئاسیای ناوەڕاست، شانازی بە پێگەیەکی جوگرافیای ستراتیژییەوە دەکات کە وایکردووە ببێتە شوێنێکی گونجاو بۆ بازرگانی و گواستنەوە. وڵاتەکە چەندین پێشنیاری لۆجستی پێشکەش دەکات بۆ ئاسانکاری جووڵەی کارا و متمانەپێکراوی کاڵاکان. یەکەم: فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی تاشکەند وەک ناوەندی سەرەکی فڕۆکەوانی لە ئۆزبەکستان کاردەکات و خزمەتگوزارییەکی نایابی بارهەڵگری ئاسمانی پێشکەش دەکات. قەبارەیەکی بەرچاو لە گواستنەوەی باری نێودەوڵەتی بەڕێوەدەبات و گەشتی ڕاستەوخۆ بۆ شارە گەورەکانی جیهان پێشکەش دەکات. فڕۆکەخانەکە بە ئاسانکاری مۆدێرن و ڕێکاری گومرگی تەیار کراوە کە مسۆگەر دەکات بە مامەڵەیەکی ڕێک و پێکی هاوردە و هەناردەکردن. دووەم: ئۆزبەکستان وەبەرهێنانی بەرچاوی لە پەرەپێدانی ژێرخانی هێڵی ئاسنینی خۆیدا کردووە. هێڵی ئاسنی ئۆزبەکستان تۆڕێکی بەرفراوان بەڕێوەدەبات کە وڵاتەکە بە وڵاتانی دراوسێی وەک کازاخستان، تورکمانستان و ڕووسیا دەبەستێتەوە. ئەم سیستەمە شەمەندەفەرە ڕێگە بە گواستنەوەی خێرای کاڵاکان دەدات لە سەرانسەری شوێنە جیاوازەکانی ناو ئاسیای ناوەڕاست. جگە لەوەش ئۆزبەکستان لە کەرتی لۆجستیکیدا دیجیتاڵکردنیشی لە باوەش گرتووە. ئەمەش بریتییە لە جێبەجێکردنی سیستەمی ئەلیکترۆنی گومرگی و ناساندنی پلاتفۆرمی ئۆنلاین بۆ بەدواداچوونی ئاسانی بارکردنەکان. ئەم جۆرە پێشکەوتنە تەکنەلۆژیانە پرۆسەی کارگێڕییان ڕێکخستووە، دواکەوتنی کات کەمکردووەتەوە و کارایی گشتی بەرزکردووەتەوە. لە ڕووی گواستنەوەی ڕێگاوبانەوە، ئۆزبەکستان چالاکانە تۆڕەکانی ڕێگاوبانەکانی باشتر کردووە بۆ ئاسانکاری لە گواستنەوەی کاڵاکان لە سەرانسەری ناوچەکانی ناو وڵاتەکەدا. ڕێگا سەرەکییەکان شارە پیشەسازییە سەرەکییەکانی وەک سەمەرقەند، بوخارا و ئەندیجان بە شاری تاشکەندی پایتەختەوە دەبەستنەوە. کۆمپانیاکانی بارهەڵگر بەدرێژایی ئەم ڕێگایانە کاردەکەن و خزمەتگوزاری دابەشکردنی ناوخۆیی پێشکەش دەکەن. جگە لەوەش چەندین دابینکەری خزمەتگوزاری لۆجستی لە ئۆزبەکستان کاردەکەن کە چارەسەری گشتگیر بۆ پێداویستییەکانی کۆگاکردن و دابەشکردن پێشکەش دەکەن. ئەم کۆمپانیایانە دامەزراوەی هەڵگرتن دابین دەکەن کە ژێرخانی مۆدێرنیان تێدایە بۆ دڵنیابوون لە بارودۆخی هەڵگرتنی کوالیتی بەرز بۆ جۆرە جیاوازەکانی کاڵا. بۆ زیاتر بەرەوپێشبردنی بازرگانی نێودەوڵەتی، حکومەت ناوچەی ئابووری ئازادی (FEZ)ی لە شوێنە ستراتیژییەکانی ناو وڵاتدا دامەزراندووە – لەنێویاندا ناوچەی ئابووری ئازادی ناڤۆی (NFZ) – کە هاندانەکانی باج پێشکەش دەکەن بۆ ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانی لە پیشەسازییەکانی بەرهەمهێناندا. ئەم FEZانە ناوەندی لۆجستیکی تایبەت لەخۆدەگرن کە بە تایبەتی بۆ ئاسانکاری چالاکییەکانی هاوردە/هەناردەکردن لە ڕێگەی دابینکردنی ڕێکارە گومرگییە ئاسانکراوەکان لە هەمان کاتدا دڵنیابوون لە ڕێوشوێنە ئەمنییەکان. لە کۆتاییدا، ئۆزبەکستان ژێرخانی لۆجستیکی گەشەسەندوو پێشکەش دەکات کە فڕۆکەخانە، هێڵی ئاسن، ڕێگاوبان و دامەزراوەی کۆگا لەخۆدەگرێت. وڵاتەکە لە کەرتی لۆجستیکیدا دیجیتاڵکردنی لە باوەش گرتووە و ڕێوشوێنەکانی بۆ ئاسانکاری بازرگانی جێبەجێکردووە. ئەم تایبەتمەندییە لۆجستییە پێشنیار کراوانەی ئۆزبەکستان دەکەنە هەڵبژاردەیەکی سەرنجڕاکێش بۆ ئەو بازرگانیانەی کە بەدوای چارەسەری کارامەی گواستنەوە و دابەشکردندا دەگەڕێن لە ناو ئاسیای ناوەڕاستدا.

پێشانگای بازرگانی گرنگ

ئۆزبەکستان کە دەکەوێتە ئاسیای ناوەڕاست، خەریکە دەبێتە بازاڕێکی تازەپێگەیشتووی بازرگانی و بازرگانی نێودەوڵەتی. لە ئەنجامدا وڵاتەکە چەندین کەناڵی گرنگی تەداروکی نێودەوڵەتی و پێشانگای بازرگانی پێشکەش بە کڕیارانی جیهانی دەکات. لە خوارەوە چەند شتێکی گرنگ دەخەینەڕوو: 1. پێشانگای نێودەوڵەتی پیشەسازی: پێشانگای نێودەوڵەتی پیشەسازی لە تاشکەند یەکێکە لە پێشانگە بازرگانییە گەورەکانی ئۆزبەکستان. بەشداربووان لە کەرتە جیاوازەکانی وەک بەرهەمهێنان، بیناسازی، نەوت و گاز، کشتوکاڵ، و پیشەسازییەکانی کارەبا بۆ لای خۆی ڕادەکێشێت. ئەم پێشانگایە سەکۆیەکی نایاب بۆ تۆڕکردن لەگەڵ بازرگانییە ناوخۆییەکان و گەڕان بەدوای دەرفەتە ئەگەرییەکانی وەبەرهێناندا دابین دەکات. 2. وۆرلفود ئۆزبەکستان: WorldFood ئۆزبەکستان گەورەترین پێشانگای خواردنە کە ساڵانە لە تاشکەند بەڕێوەدەچێت. ئەم چالاکییە بەرهەمهێنەرانی بەرهەمی خۆراک، دابەشکەران، فرۆشیارانی تاکەکەسی و هاوردەکاران لە سەرانسەری جیهان کۆدەکاتەوە بۆ نمایشکردنی بەرهەمەکانیان بۆ بازاڕی بەکاربەری گەشەسەندوو لە ئۆزبەکستان. 3. UzBuild: ئوزبیڵد پێشانگایەکی نێودەوڵەتیی بیناسازییە کە تیشک دەخاتە سەر پەرەپێدانی ژێرخانی ئۆزبەکستان. کۆمەڵێک کەرەستەی بیناسازی، ئامێر، تەکنەلۆژیا، و خزمەتگوزارییەکانی پەیوەست بە پڕۆژەکانی بیناسازی پیشان دەدات. 4. پێشانگای قوماش ئۆزبەکستان: TextileExpo ئۆزبەکستان پێشانگایەکی دیاری پیشەسازی قوماشە کە ساڵانە لە تاشکەند بەڕێوەدەچێت. تایبەتمەندی بەشە جیاوازەکانی قوماشی تێدایە لەوانە ڕیشاڵ، قوماش، ئیکسسواراتەکانی جل و بەرگ، بەرهەمەکانی دیزاینی مۆدە، و ئامێرەکان کە تیشک دەخاتە سەر کەرتی قوماشی وڵات کە لە گەشەکردندایە. 5.پێشانگای نێودەوڵەتی ئاسیای ناوەڕاست ئامێر و تەکنەلۆژیای قوماش- CAITME CAITME یەکێکی ترە لە ڕووداوە گرنگەکان کە بە تایبەتی تایبەتە بە ئامێری قوماش، ئامێر، و تەکنەلۆژیا. . 注意:此处字数已超过600字,由于篇幅有限,后续内容将无法展开。

بزوێنەری گەڕانی باو

لە ئۆزبەکستان ئەو بزوێنەری گەڕانانەی کە بە شێوەیەکی باو بەکاردەهێنرێن بریتین لە: 1. گووگڵ (www.google.com.uz) - ئەمە زۆرترین بزوێنەری گەڕانە کە لە ئۆزبەکستان بەکاردێت، گەڕانی گشتگیر لە سەرانسەری بابەت و زمانە جیاوازەکاندا پێشکەش دەکات. 2. یاندێکس (www.yandex.uz) - یاندێکس بزوێنەرێکی گەڕانی بەناوبانگی ڕووسیایە و هەروەها خزمەت بە ئۆزبەکستان دەکات. ئەنجامی گەڕانەکان دابین دەکات کە بەپێی هەڵبژاردنە ناوخۆییەکان گونجاوە. 3. Mail.ru (search.mail.ru) - هەرچەندە بە پلەی یەکەم دابینکەری خزمەتگوزاری ئیمەیڵە، بەڵام Mail.ru هەروەها میوانداری بزوێنەری گەڕان دەکات لە ئۆزبەکستان کە خزمەت بە بەکارهێنەرانی ناوخۆیی دەکات. 4. UZSearch (search.uz) - UZSearch بزوێنەری گەڕانی تایبەتە بۆ ئۆزبەکستان کە ئەنجامە ناوخۆییەکان پێشکەش دەکات و بە زمانی فەرمی وڵات کاردەکات. 5. گەڕانی وێبی ئۆسۆن (web.oson.com) - گەڕانی وێبی ئۆسۆن یەکێکی ترە لە بزوێنەرەکانی گەڕانی ناوخۆیی کە بە تایبەتی بۆ گەڕانی خێرا و ئاسان لە ناوخۆی ئۆزبەکستان داڕێژراوە. 6. حەقیقی سەیت قدیروڤ (haqqiysayt.com/ru/search/) - ئەم ماڵپەڕە ئەزموونێکی گەڕانی وێبی ناوخۆیی پێشکەش دەکات کە خزمەت بە بەکارهێنەران دەکات بە زمانی ئۆزبەک کە بە تایبەتی سەرنج دەخاتە سەر ناوەڕۆک لە ناوخۆی وڵاتەوە. 7. Rambler Alexa Mestniy poisk (poisk.rambler.ru) – Rambler Alexa Mestniy poisk بزوێنەرێکی گەڕانە کە بنکەکەی لە ڕووسیایە و چەندین وڵات دەگرێتەوە لەنێویاندا ئۆزبەکستان بە ئەنجامە تایبەتەکانی ناوچەکە. لە کاتێکدا گووگڵ لە سەرانسەری جیهاندا بە باڵادەستی دەمێنێتەوە، شایەنی باسە کە یاندێکس و هەندێک بەدیلەکانی ناوخۆیی لەنێو ئەو کەسانەدا بەناوبانگن کە بەدوای ناوەڕۆکی زمانەوانیدا دەگەڕێن کە لە ڕووی زمانەوانییەوە یان تەرکیز لەسەر ناوخۆیی بێت بۆ گەڕان لەناو وڵاتەکانیاندا

لاپەڕە زەردەکانی سەرەکی

ئۆزبەکستان دەکەوێتە ئاسیای ناوەڕاست، چەندین لاپەڕەی زەردی سەرەکی هەیە بۆ زانیاری لەسەر کاروبار و خزمەتگوزارییەکانی ئەو وڵاتە. لێرەدا هەندێکیان لەگەڵ ناونیشانی ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. لاپەڕەکانی بازرگانی ئۆزبەکستان: ئەم بەڕێوەبەرایەتییە ئۆنلاینە لیستی گشتگیری بازرگانی و ڕێکخراوەکانی ئۆزبەکستان دەخاتە ڕوو. دەتوانن زانیاری پەیوەندی و ناونیشان و وەسفی پیشەسازی و کەرتە جیاوازەکان بدۆزنەوە. ماڵپەڕ: www.businesspages.uz 2. لاپەڕە زەردەکان ئۆزبەکستان: بەڕێوەبەرایەتی لاپەڕە زەردەکان کۆمەڵێک پۆلی بازرگانی و زانیاری پەیوەندیکردن بۆ کۆمپانیاکان لە سەرانسەری شارە جیاوازەکانی ئۆزبەکستان پێشکەش دەکات. ژمارەی تەلەفۆن و ناونیشان و ماڵپەڕەکان لەخۆدەگرێت لەو شوێنانەی کە گونجاوە. ماڵپەڕ: www.yellowpages.tj 3. UZTrade - بەڕێوەبەرایەتی بازرگانی ئۆزبەکستان: UZTrade بازاڕێکی ئۆنلاینە کە کڕیاران و فرۆشیارانی کۆمپانیاکانی ئۆزبەکستان یان ئارەزووی بازرگانیکردن لەگەڵ کۆمپانیاکانی ئۆزبەکستان بەیەکەوە دەبەستێتەوە. هەروەها ماڵپەڕەکە بەڕێوەبەرایەتییەکی بازرگانی تێدایە کە وردەکاری پەیوەندییەکانی کۆمپانیا جیاوازەکان دەخاتە ڕوو. ماڵپەڕ: www.tradeuzbek.foundersintl.com 4. بەڕێوەبەرایەتی بازرگانی ئێزیلۆن - ئۆزبەکستان: ئێزیلۆن بەڕێوەبەرایەتییەکی نێودەوڵەتییە کە بەشێک لەخۆدەگرێت کە بە تایبەتی تایبەتە بەو بازرگانیانەی کە لە بازاڕی ئۆزبەکستان کاردەکەن یان پەیوەندییان بە بازاڕی ئۆزبەکستانەوە هەیە. ماڵپەڕ: www.ezilon.com/regional/uzbekis.htm 5.UZEXPO - بەڕێوەبەرایەتی ئۆنلاین بۆ پێشانگە و پێشانگە بازرگانییەکان: ئەگەر ئارەزووی بەشداریکردن یان سەردانیکردنی پێشانگاکان یان پێشانگە بازرگانییەکان دەکەیت کە لە ناوخۆی وڵاتدا بەڕێوەدەچن، UZEXPO زانیاری بەسوود سەبارەت بە بۆنە داهاتووەکان و هەروەها وردەکارییەکان لەسەر پێشانگەکان دەدات. ماڵپەڕ :www.expolist.ir/DetailList.aspx?CId=109955#P0.TreePage_0.List_DirectoryOfExpos_page_1ColumnInfo_Panel_LHN_FormattedLabel_BASE_LABEL_DEL>> ئەم لاپەڕە زەردانە سەرچاوەی بەنرخ بۆ دۆزینەوەی بزنسەکان لە ناو هەرێمەکەدا لەگەڵ زانیارییە پەیوەندیدارە پێویستەکان کە ڕەنگە یارمەتیت بدەن لەکاتی گەڕان بەدوای خزمەتگوزاری یان بەرهەمی تایبەتدا. تکایە ئاگاداربن کە ئەم ماڵپەڕانە لە کاتی نووسینی ئەم وەڵامەدا وردن بەڵام ڕەنگە بە تێپەڕبوونی کات بگۆڕدرێن؛ بۆیە باشتر وایە پێش ئەنجامدانی هەر گەڕانێک ناونیشانی ماڵپەڕەکان پشتڕاست بکرێتەوە.

پلاتفۆرمە بازرگانییە سەرەکییەکان

ئۆزبەکستان کە وڵاتێکی داخراوە لە ئاسیای ناوەڕاست، لە ساڵانی ڕابردوودا گەشەیەکی بەرچاوی لە پلاتفۆرمەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنیدا بەخۆیەوە بینیوە. لە خوارەوە هەندێک لە پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی لە ئۆزبەکستان لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. دێکا: دێکا (https://deka.uz/) یەکێکە لە پلاتفۆرمە پێشەنگەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی لە ئۆزبەکستان کە کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان پێشکەش دەکات لەوانە ئەلیکترۆنیات، مۆدە، کەلوپەلی ناوماڵ، و زۆر شتی تر. ٢. 3. تیلکیلیک: تیلکیلیک (https://www.tilkilik.com/) بازاڕێکی ئۆنلاینە کە کاڵا و خزمەتگوزاری جۆراوجۆر پێشکەش دەکات لەوانە بەرهەمی منداڵان و پێداویستی ناوماڵ و جوانکاری و زۆر شتی تر. 4. SOTILOQ.UZ: SOTILOQ.UZ (https://sotiloq.net/) شوێنێکی بەناوبانگی بازاڕکردنی ئۆنلاینە بۆ ئەو بەکارهێنەرانەی کە بەدوای کەلوپەلی ئەلیکترۆنی و کەلوپەلی ناوماڵ و مۆبیلیات و کەلوپەلی مۆدە و زۆر شتی تردا دەگەڕێن. 5. ئایۆلا: ئایۆلا (https://ayola.com.ua/uz) کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان لە پۆلە جیاوازەکانەوە پێشکەش دەکات وەک جل و بەرگی پیاوان و ئافرەتان، ئیکسسوارات، جوانکاری،و کەلوپەلی ناوماڵ. 6.Timury Lion Market : Timury Lion Market( https://timurilionmarket.com/en ) هەڵبژاردنی بەرفراوان لە کاڵای بەکاربەر لەوانەش ئەلیکترۆنیات، بابەتی مۆدە، یاری، و ئامێری وەرزشی دابین دەکات. 7.Sozlik E-Shop :Sozlik E-Shop( https://ishop.sozlik.org/ ) بە پلەی یەکەم گرنگی بە فرۆشتنی کتێب،ناوەڕۆک،بڕوانامەی پەیوەست بە زمانی ئۆزبەکستان دەدات شانبەشانی کەرەستەی فێرکاری ئەلیکترۆنی. ئەمانە تەنها چەند نموونەیەک لە پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی کە لە ئۆزبەکستان بەردەستن؛ لەوانەیە ئەوانی تریش هەبن کە خزمەت بە پۆلە بەرهەمە تایبەتەکان یان شوێنی کڕیاران بکەن. هەمیشە باشتر وایە پێش ئەوەی هەر بڕیارێکی کڕین بدەیت بە شێوەی ئۆنلاین چەندین بژاردە بکۆڵیتەوە بۆ ئەوەی دڵنیا بیت کە باشترین گرێبەست و بەرهەمی کوالیتی دەدۆزیتەوە.

پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی سۆشیال میدیا

ئۆزبەکستان وڵاتێکی ئاسیای ناوەڕاستە و دیمەنێکی دیجیتاڵی زیندووی هەیە. لێرەدا هەندێک لە پلاتفۆرمە سۆشیال میدیا بەناوبانگەکان لە ئۆزبەکستان لەگەڵ URL ی ماڵپەڕە هاوبەشەکانیان دەخەینەڕوو: 1. Odnoklassniki (ok.ru): Odnoklassniki پلاتفۆرمێکی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانە کە بە شێوەیەکی بەرفراوان بەکاردەهێنرێت لە ئۆزبەکستان، هاوشێوەی فەیسبووک. ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات پەیوەندی لەگەڵ هاوڕێکانیان بکەن و نوێکارییەکان و وێنە و ڤیدیۆکان هاوبەش بکەن. 2. VKontakte (vk.com): VKontakte کە بە شێوەیەکی گشتی بە VK ناسراوە، یەکێکی ترە لە پلاتفۆرمە بەناوبانگەکانی سۆشیال میدیا لەنێو ئۆزبەکییەکان. تایبەتمەندیەکانی وەک نامە ناردن و پۆستکردن لەسەر دیوارەکەت و دروستکردن و بەشداریکردن لە گروپەکان و گوێگرتن لە مۆسیقا پێشکەش دەکات. 3. تێلێگرام (telegram.org): تێلێگرام ئەپێکی نامە ناردنە کە بە شێوەیەکی بەرفراوان لە سەرانسەری جیهاندا بەکاردەهێنرێت بەڵام لە ئۆزبەکستانیشدا تاڕادەیەک بەناوبانگە. بە کۆدکردنی کۆتایی بە کۆتایی و تایبەتمەندییەکانی وەک چاتی گروپ و کەناڵەکانی هاوبەشکردنی زانیاری تێلێگرام ناوبانگێکی زۆری لە وڵاتەکەدا بەدەستهێناوە. 4- ئینستاگرام (instagram.com): ئینستاگرام پلاتفۆرمێکی سۆشیال میدیایە بۆ هاوبەشکردنی وێنە و لەم دواییانەدا لە نێو بەکارهێنەرانی ئۆزبەکستاندا جێگەی سەرنجی بەرچاوی بەدەستهێناوە. ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات کە فیدی وێنەکانیان کۆبکەنەوە و نوێکارییە بینراوەکان لەگەڵ فۆڵۆوەرەکانیاندا هاوبەش بکەن. 5. یوتیوب (youtube.com): یوتیوب تەنها وەک پلاتفۆرمێک بۆ سەیرکردنی ڤیدیۆ ناسراو نییە بەڵکو بە دروستکردنی ناوەڕۆک لەلایەن زۆرێک لە گەنجە ئۆزبەکییەکانەوە کە ڤلۆگ یان ناوەڕۆکی ڤیدیۆی تر لەسەر پلاتفۆرمەکە هاوبەش دەکەن. 6. فەیسبووک (facebook.com): هەرچەندە وەک پلاتفۆرمەکانی تر کە پێشتر باسمان کرد باڵادەست نییە بەهۆی بەربەستی زمانەوە لەبەرئەوەی بە شێوەیەکی سەرەکی بە زمانی ئینگلیزی یان ڕووسی بەردەستە - فەیسبووک هێشتا بوونی خۆی لە ئۆزبەکستان هەیە کە ڕێگە بە خەڵک دەدات پەیوەندی بە جیهانییەوە بکەن لەکاتێکدا بیرکردنەوە و وێنەکان بە شێوەی ئۆنلاین هاوبەش دەکەن. ئەمانە تەنها هەندێک لەو پلاتفۆرمە بەناوبانگانەی سۆشیال میدیان کە ئۆزبەکییەکان بە بەردەوامی بۆ پەیوەندیکردن و خۆدەربڕین بە شێوەی ئۆنلاین بەکاریدەهێنن.

کۆمەڵە پیشەسازییە گەورەکان

ئۆزبەکستان وڵاتێکە دەکەوێتە ناوەڕاستی ئاسیا. ئابوورییەکی هەمەچەشنی هەیە و چەندین کۆمەڵەی پیشەسازی گەورەی تێدایە کە نوێنەرایەتی کەرتە جیاوازەکان دەکەن. لێرەدا هەندێک لە کۆمەڵە سەرەکییەکانی پیشەسازی لە ئۆزبەکستان دەخەینەڕوو: ژووری بازرگانی و پیشەسازی ئۆزبەکستان (CCI) ماڵپەڕ: http://www.chamber.uz CCI گەورەترین کۆمەڵەی بازرگانییە لە ئۆزبەکستان و نوێنەرایەتی هەردوو کۆمپانیای ناوخۆیی و بیانی دەکات. پاڵپشتی بۆ پەرەپێدانی بازرگانی دابین دەکات، دەرفەتی بازرگانی و وەبەرهێنان بەرەوپێش دەبات، وەک پردێک لە نێوان بازرگانی و دەسەڵاتدارانی حکومەتدا کاردەکات. 2. کۆمەڵەی بانکەکانی ئۆزبەکستان ماڵپەڕ: http://www.abu.tj ئەم کۆمەڵەیە نوێنەرایەتی ئەو بانکە بازرگانیانە دەکات کە لە ئۆزبەکستان کاردەکەن، گرنگی بە پەرەپێدانی کەرتی بانکی و پێشخستنی سەقامگیری دارایی و بەرزکردنەوەی هاوکاری نێوان ئەندامان و جێبەجێکردنی باشترین پراکتیزە نێودەوڵەتییەکان دەدات. 3. یەکێتی پیشەسازی و خاوەنکاران (UIE) ماڵپەڕ: http://uiuz.org/en/home/ UIE کۆمەڵەیەکی کاریگەرە کە نوێنەرایەتی کۆمپانیا پیشەسازییەکان و خاوەنکارەکان دەکات لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکاندا لەوانە بەرهەمهێنان، کشتوکاڵ، بیناسازی، خزمەتگوزارییەکان و هتد. ئامانجی دروستکردنی هەلومەرجی لەبارە بۆ گەشەپێدانی بازرگانی بە داکۆکیکردن لە بەرژەوەندییەکانی ئەندامان. 4. کۆمەڵەی "Uzsanoatqurilishmateriallari". ماڵپەڕ: https://auqm.uz ئەم کۆمەڵەیە نوێنەرایەتی پیشەسازی کەرەستەی بیناسازی دەکات لە ئۆزبەکستان بە گرنگیدانێکی سەرەکی بە پێشخستنی داهێنان، پشتگیریکردنی چالاکییەکانی هەناردەکردن، پێدانی زانیاری بازاڕ بۆ ئەندامان سەبارەت بە تەندەر یان پێشانگای داهاتوو کە پەیوەندییان بەو کەرتەوە هەیە. 5.یەکێتی "بازرگانی ئۆتۆمبێل". ئەم سەندیکایە کۆمپانیاکانی پیشەسازی ئۆتۆمبێل کۆدەکاتەوە لەوانەش بەرهەمهێنەرانی ئۆتۆمبێل/هاوردەکاران/بریکارەکان/دابینکەرانی خزمەتگوزاری دوای فرۆشتن و هتد، بە ئامانجی باشترکردنی هاوکاری لەناو کەرتی ئۆتۆمبێل لەڕێگەی ڕێکخستنی بۆنە و ئاهەنگەکانی وەک پێشانگە و کۆنفرانس؛ یارمەتیدانی ئەندامان بۆ دەستگەیشتن بە دارایی/پشتیوانی کە لەلایەن دەزگا پەیوەندیدارەکانی حکومەتەوە پێشکەش دەکرێت؛ لۆبیکردنی بەرژەوەندییە هاوبەشەکانیان بەرەو دەسەڵاتە حکومییەکان. ئەمانە هەندێک نموونەی کۆمەڵە پیشەسازییە گەورەکانن کە لە ئۆزبەکستان ئامادەن کە ڕۆڵێکی بەرچاو دەگێڕن لە پشتگیریکردنی گەشەی کەرتەکانیان لە هەمان کاتدا بەرژەوەندییەکانی ئەندامان دەپارێزن. تکایە ئاگاداربن کە ئەم ماڵپەڕانە لە کاتی نووسینی ئەم هەواڵەدا ڕاست بوون، وە باشتر وایە لە ماڵپەڕە فەرمییەکانیاندا هەر نوێکارییەک یان گۆڕانکارییەک بزانن.

ماڵپەڕی بازرگانی و بازرگانی

ئۆزبەکستان وڵاتێکی دەریاییە و دەکەوێتە ناوەڕاستی ئاسیا. ئابوورییەکی هەمەچەشنی هەیە لەگەڵ پیشەسازییە سەرەکییەکان لەوانە کشتوکاڵ، کانگا، بەرهەمهێنان، و خزمەتگوزاری. ئەگەر بەدوای ماڵپەڕە ئابووری و بازرگانییەکانی ئۆزبەکستاندا دەگەڕێیت، لێرەدا هەندێک لەو ماڵپەڕە دیارانە لەگەڵ ناونیشانی وێبەکانیان دەخەینەڕوو: 1. وەزارەتی وەبەرهێنان و بازرگانی دەرەوە: ئەم ماڵپەڕە فەرمییە زانیاری لەبارەی هەلی وەبەرهێنان لە ئۆزبەکستان و سیاسەتی بازرگانی و ئاسانکاری بۆ هاوبەشی بازرگانی نێودەوڵەتی دەدات. سەردانی ماڵپەڕەکەیان بکەن لە http://www.mininvest.gov.uz/en/. 2. ژووری بازرگانی و پیشەسازی ئۆزبەکستان: ژوور ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە پێشخستنی پەیوەندییە بازرگانییە ناوخۆییەکان و هەروەها نێودەوڵەتییەکان بۆ ئەو بازرگانیانەی کە بنکەکانیان لە ئۆزبەکستانە. بۆ گەڕان بەدوای زانیاری زیاتر سەبارەت بە پێشانگە بازرگانییەکان، پێشانگاکان، ڕێساکان و هتد، بچۆ ناو ماڵپەڕەکەیان لە https://www.chamberofcommerceuzbekistan.com/. 3- UzTrade: UzTrade وەک پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنی کاردەکات کە کڕیاران و فرۆشیاران لەناو بازاڕی ناوخۆیی ئۆزبەکستان و هەروەها لە ئاستی نێودەوڵەتیدا بەیەکەوە دەبەستێتەوە. زانیاری گشتگیر لەسەر کاڵا بەردەستەکان بۆ دەرفەتی هەناردەکردن/هاوردەکردن لە سنوورەکانی وڵات یان دەرەوەی وڵات لە https://uztrade.org/ پێشکەش دەکات. 4- بانکی نیشتمانی ئۆزبەکستان: وەک بانکی ناوەندی وڵات، سەقامگیری دراوی مسۆگەر دەکات بە جێبەجێکردنی سیاسەتی دارایی پێویست کە پاڵپشتی گەشەی ئابووری دەکات. ماڵپەڕی فەرمی بانکی ناوەندی زانیاری بەسوود لەخۆدەگرێت لەسەر بازاڕە داراییەکان، نرخی ئاڵوگۆڕی دراو، و پێوەرە ئابوورییە گەورەکانی تر - سەردانیان بکەن لە https://nbu.com. 5.UZBEK ئاڵوگۆڕی کاڵا (UZEX): Uzex ئاسانکاری بۆ بازرگانی کاڵا لە ناوخۆی وڵات دەکات بە دابینکردنی سەکۆیەکی ناوەندی بۆ کڕین/فرۆشتنی کاڵا وەک بەرهەمی کشتوکاڵی یان کاڵای پیشەسازی. پلاتفۆرمەکان- سەیری https://uzex.io/en/ بکە. تێبینی بکە کە هەمیشە پێشنیار دەکرێت پێش ئەوەی هەر بڕیارێکی پیشەیی یان مامەڵەی بازرگانی بکەیت، هەر زانیارییەک کە لەم ماڵپەڕانەدا پێشکەش کراوە ڕاستەوخۆ لەگەڵ دەسەڵاتە پەیوەندیدارەکاندا پشتڕاست بکرێتەوە.

ماڵپەڕەکانی پرسیارکردنی داتا بازرگانیکردن

چەندین ماڵپەڕی پرسیارکردن لە داتای بازرگانی بۆ ئۆزبەکستان بەردەستە. لێرەدا لیستێک لە هەندێک لەوانەی کە زۆرترین بەکارهێنانیان هەیە لەگەڵ ناونیشانی ماڵپەڕەکانیان: 1. پۆرتاڵی بازرگانی ئۆزبەکستان: ماڵپەڕی فەرمی وەزارەتی بازرگانی دەرەوە میوانداری ئەم پۆرتاڵە دەکات، کە زانیاری گشتگیری بازرگانی و وەبەرهێنان سەبارەت بە ئۆزبەکستان دەدات. ماڵپەڕەکە دەتوانرێت لەم لینکەدا ببینرێت https://tradeportal.uz/en/. 2. چارەسەری بازرگانی یەکگرتووی جیهانی (WITS): WITS بەرهەمێکە کە لەلایەن بانکی جیهانییەوە پێشکەش دەکرێت و دەستڕاگەیشتن بە داتای بازرگانی کاڵای نێودەوڵەتی، گومرگی و بەربەستە غەیرە گومرگییەکان دابین دەکات. بۆ دەستگەیشتن بە داتای بازرگانی ئۆزبەکستان لەسەر WITS، سەردانی https://wits.worldbank.org/CountryProfile/en/Country/UZB بکەن. 3. نەخشەی بازرگانی ITC: نەخشەی بازرگانی بنکەیەکی زانیارییە بە شێوەی ئۆنلاین لە ئاماری بازرگانی نێودەوڵەتی و زانیارییەکانی دەستڕاگەیشتن بە بازاڕ کە لەلایەن سەنتەری بازرگانی نێودەوڵەتی (ITC) پەرەی پێدراوە. دەتوانن ئاماری وردی بازرگانی ئۆزبەکستان لەم لینکەدا ببینن https://www.trademap.org/Ozbekistan. 4. بنکەدراوەی کۆمترەیدی نەتەوە یەکگرتووەکان: ئەم بنکەدراوە کە لەلایەن نەتەوە یەکگرتووەکانەوە پارێزگاری لێدەکرێت ئاماری فەرمی هاوردەکردن/هەناردەکردن کۆدەکاتەوە کە لەلایەن وڵاتانی جیهانەوە ڕاپۆرتکراون. بۆ زانیاری تایبەت سەبارەت بە بازرگانی ئۆزبەکستان، سەردانی ئەم لینکە بکەن http://comtrade.un.org/data/. 5. نەخشەکێشی داتاکانی سندوقی دراوی نێودەوڵەتی: نەخشەکێشی داتاکانی سندوقی دراوی نێودەوڵەتی ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات کە نیشاندەری ئابووری و کۆمەڵە داتا پەیوەندیدارەکانی دیکە بۆ وڵاتانی جیاواز لە سەرانسەری جیهان ببینن، لەوانەش داتای بازرگانی بۆ هاوردە و هەناردەکردنی کاڵا و خزمەتگوزارییەکان لە ئۆزبەکستان. بۆ گەڕان بەدوای ئەم ئامرازەدا سەردانی https://www.imf.org/external/datamapper/index.php بکەن. ئەم ماڵپەڕانە زانیاری نوێتان پێدەدەن سەبارەت بە هەناردەکردن، هاوردەکردن، گومرگی، ڕاپۆرتەکانی شیکاری بازاڕ و هەروەها زانیاری بازرگانی پەیوەندیداری دیکەی پەیوەست بە چالاکییە بازرگانییە نیشتمانییەکان یان نێودەوڵەتییەکان کە ئۆزبەکستانیان تێدایە

پلاتفۆرمی B2b

ئۆزبەکستان دەکەوێتە ئاسیای ناوەڕاست، چەندین پلاتفۆرمی B2B ی هەیە کە مامەڵەی بازرگانی و پەیوەندییەکانی ناوخۆی وڵات ئاسان دەکات. لێرەدا هەندێک لە پلاتفۆرمە بەناوبانگەکانی B2B لە ئۆزبەکستان دەخەینەڕوو، لەگەڵ URL ی ماڵپەڕەکانیان: 1. UzTrade (www.uztrade.uz): ئەمە پلاتفۆرمێکی گشتگیرە B2B کە لەلایەن وەزارەتی وەبەرهێنان و بازرگانی دەرەوەی ئۆزبەکستانەوە پشتگیری دەکرێت. سەکۆیەک بۆ بازرگانەکان دابین دەکات بۆ دۆزینەوەی هاوبەشی ئەگەری، نمایشکردنی بەرهەم/خزمەتگوزارییەکانیان، و بەشداریکردن لە چالاکییە بازرگانییەکان. 2. کاڤکازتۆرگ (www.kavkaztorg.com/en/uzbekistan): ئەم پلاتفۆرمە گرنگی بە ئاسانکاری بازرگانی نێودەوڵەتی لە نێوان بازرگانییەکانی ئۆزبەکستان و وڵاتانی دیکەی ناوچەی کۆمۆنوێڵتی دەوڵەتە سەربەخۆکان (CIS) دەدات. 3. Uzagroexpo (www.facebook.com/uzagroexpo): تایبەتمەندە لە بەرهەمە کشتوکاڵییەکان و پیشەسازییە پەیوەندیدارەکان، Uzagroexpo پلاتفۆرمی B2B پێشکەش دەکات بۆ جووتیاران، بەرهەمهێنەران، دابەشکەران، و لایەنە پەیوەندیدارەکانی تر بۆ پەیوەندیکردن لەگەڵ کڕیارە ئەگەرییەکان یان دابینکەرانی ئەگەری. 4. WebNamanga (namanga.tj): هەرچەندە بنکەکەی لە تاجیکستان بوو بە پلەی یەکەم سەرنجی لەسەر بازرگانی لە ناوچەی ئاسیای ناوەڕاست بوو لەوانەش ئۆزبەکستانیش؛ وێبنامانگا وەک بازاڕێکی ئۆنلاین نێوەندگیری بۆ پیشەسازییە جیاوازەکان وەکو کەرەستەی بیناسازی، ئامێری ئامێر و هتد کاردەکات، کڕیاران و فرۆشیارانی وڵاتانی جیاواز بەیەکەوە دەبەستێتەوە. 5. Tracemob (tracemob.com): ئەم پلاتفۆرمە بە تایبەتی پیشەییەکانی پیشەسازی قوماش دەکاتە ئامانج بە پێشکەشکردنی بنکەیەکی زانیاری فراوان لە دابینکەرانی کەرتی قوماشی ئۆزبەکستان لەگەڵ زانیاری وردی بەرهەم بۆ یارمەتیدانی بڕیارەکانی سەرچاوەگرتن. 7.World Business Portal(https://woosmequick.xyz_uz/en ): بازاڕێکی جیهانی ئۆنلاینە کە بازرگانییەکان لە سەرانسەری جیهان بەیەکەوە دەبەستێتەوە لەنێویاندا پیشەییەکانی ئۆزبەکستان کە ڕێگەیان پێدەدات ئاسۆی ناو بازاڕە نێودەوڵەتییەکان تۆڕ بکەن، دەرفەتی هاوکاری نوێ بکۆڵنەوە و بنکەی کڕیارەکانیان لە دەرەوەی سنوورەکان فراوانتر بکەن ئەم پلاتفۆرمانە دەرفەت بۆ بازرگانەکان دەڕەخسێنن بۆ دامەزراندنی هاوبەشی چ لە ئاستی ناوخۆیی و چ لە ئاستی نێودەوڵەتیدا لە هەمان کاتدا بەرهەم یان خزمەتگوزارییەکانیان بە شێوەیەکی کاریگەر پیشان دەدەن بۆ ئامادەبووانی پەیوەندیدار. تکایە ئاگاداربن کە بەردەستبوون و کارایی ئەم پلاتفۆرمانە ڕەنگە جیاواز بێت، بۆیە پێشنیار دەکرێت سەردانی ماڵپەڕەکانیان بکەن بۆ زانیاری نوێ.