TogTok

تێڕوانینێکی گشتی وڵات
دراوی نیشتمانی
گۆڕینی نرخ
جەژنە گرنگەکان
دۆخی بازرگانی دەرەکی
پۆتانسێلی گەشەپێدانی بازاڕ
بەرهەمەکانی فرۆشتنی گەرم لە بازاڕدا
تایبەتمەندی و تابوی کڕیار
سیستەمی بەڕێوەبردنی گومرگی
سیاسەتەکانی باجی هاوردەکردن
سیاسەتەکانی باجی هەناردەکردن
بڕوانامە پێویستەکان بۆ هەناردەکردن
لۆجستیکی پێشنیار کراو
کەناڵەکان بۆ پەرەپێدانی کڕیار

کۆستاریکا وڵاتێکی بچووکی ئەمریکای ناوەڕاستە و دەکەوێتە نێوان نیکاراگوا لە باکوور و پەنەما لە باشوور. ژمارەی دانیشتووانەکەی نزیکەی ٥ ملیۆن کەسە، بە جوانییە سروشتییە سەرسوڕهێنەرەکانی و کولتوری زیندوو و پابەندبوونی بەهێزی بە بەردەوامیی ژینگەیی ناسراوە. کۆستاریکا زۆرجار بە "سویسرای ئەمریکای ناوەڕاست" ناودەبرێت بەهۆی کەشوهەوای سیاسی ئارام و نەبوونی سوپای لە ساڵی ١٩٤٨ەوە، نەریتێکی لەمێژینەی دیموکراسی و سەقامگیری سیاسی هەیە. وڵاتەکە گەشەی ئابووری بەردەوامی بەخۆیەوە بینیوە، کە بە شێوەیەکی بەرچاو بەهۆی پیشەسازییەکانی وەک گەشتیاری، کشتوکاڵ (بەتایبەت هەناردەکردنی قاوە)، تەکنەلۆژیا و خزمەتگوزارییەوە بووە. دیمەنی کۆستاریکا بە دارستانە باراناوییە گەشاوە، شاخەکانی هەور، گڕکانە چالاکەکان، کەنار دەریا جوانەکان لە هەردوو کەناری زەریای هێمن و دەریای کاریبی تایبەتمەندە. وڵاتەکە شانازی بە جۆراوجۆری بایۆلۆجییەکی باوەڕپێنەکراوەوە دەکات کە نزیکەی ٦%ی جۆرەکانی جیهان لە سنوورەکانیدا دەبینرێن. شانازییەکی بێئەندازە دەکات بە پاراستنی ئەم میراتە سروشتییە دەوڵەمەندە لە ڕێگەی پارکە نیشتمانییە بەرفراوانەکانیان و ناوچە پارێزراوەکانیانەوە. شانبەشانی پابەندبوونی بە پاراستنی سروشت، خەڵکی کۆستاریکا بەهایەکی زۆر بە پەروەردە دەدەن. ڕێژەی خوێندەواری لە کۆستاریکا زیاترە لە ٩٧%، کە یەکێکە لە بەرزترین ئاستی ئەمریکای لاتین. سیستەمی پەروەردەیی بەناوبانگەکەی خوێندکاری نێودەوڵەتی لە ناوچە جیاوازەکانی جیهانەوە بۆ لای خۆی ڕادەکێشێت. خەڵکی کۆستاریکا بەهۆی سروشتی دۆستانە و شێوازی ژیانی "پورا ڤیدا" ناسراون -- کە وەرگێڕدراوە بۆ "ژیانێکی پاک". ئەم تێڕوانینە جەخت لەسەر ژیانی ژیان دەکاتەوە بە تەواوی لە هەمان کاتدا بەهاکانی خێزان و پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکان بەرز دەنرخێنێت. گەشتیاری ڕۆڵێکی بەرچاو دەگێڕێت لە ئابووری کۆستاریکا بەهۆی دیمەنە هەمەچەشنەکانی کە دەرفەتی زۆر بۆ چالاکییە سەرگەردانەکانی وەکو زیپ-لاینکردن لە دارستانە باراناوییەکان یان گەشتکردن بە گەشتکردن لە کەناراوەکانی پاک و خاوێندا دەڕەخسێنن. هەروەها سەردانکەران بۆ ئەزموونی گەشتیاری ژینگەیی وەکو بینینی گیانلەبەرە کێوییەکان یان گەڕان بە گڕکانە چالاکەکاندا ڕوو لە ئێرە دەکەن. بە کورتی، کۆستاریکا خۆی وەک بەهەشتێکی هۆشیاری ژینگەیی پیشان دەدات کە جوانی سروشتی سەرسوڕهێنەری هەیە کە کەشوهەوای سیاسی سەقامگیر و پابەندبوون بە پەروەردە پشتگیری دەکرێت. جا تۆ بەدوای سەرگەرمیدا دەگەڕێیت یان تەنها بەدوای ئیسراحەتدا دەگەڕێیت لەنێو دیمەنە هەناسەبڕکێکاندا – کۆستاریکا ئەزموونێکی لەبیرنەکراو پێشکەش دەکات.

کۆستاریکا وڵاتێکە دەکەوێتە ئەمریکای ناوەڕاست، بە جوانییە سروشتییە سەرسوڕهێنەرەکانی و جۆراوجۆری زیندوو ناسراوە. دراوی فەرمی کۆستاریکا بریتییە لە کۆلۆنی کۆستاریکا (CRC). هێمای کۆلۆن کە ₡ یە بۆ نوێنەرایەتیکردنی دراوەکە بەکاردێت. لە ساڵی ١٨٩٦ هاتە ئاراوە و لەو کاتەوە تا ئێستا بووەتە پارەی یاسایی کۆستاریکا. کۆلۆن زیاتر دابەش دەکرێت بەسەر ١٠٠ سەنتیمۆدا. دراوی بانکی بە بەهای 1000 ₡، 2,000 ₡، 5,000 ₡، 10,000 ₡، 20,000 ₡ و 50,000 ₡ بەردەستە. ئەو دراوانەی کە بە شێوەیەکی باو بەکاردەهێنرێن بریتین لە ₡5 (نیکل)، ₡10 (پۆڵایەکی برۆنزی)، ₡25 (کوپرۆنیکل)، ₡50 (مسی پۆشراو بە کوپرۆنیکل) و ₵100 (مس-نیکل). لەکاتی سەردانی کۆستاریکا وەک گەشتیارێک یان تاراوگەیەک گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە دۆلاری ئەمریکی بە شێوەیەکی بەرفراوان لە زۆرێک لە دامەزراوەکانی وەک هۆتێل و شوێنە گەشتیارییە بەناوبانگەکاندا وەرگیراوە. هەرچەندە هەمیشە باشە دراوی ناوخۆیی لەگەڵ خۆتدا هەڵبگریت کاتێک دەچیتە شارۆچکە بچووکەکان یان ناوچە گوندنشینەکانەوە کە ڕەنگە کارتی بانکیی وەرنەگیرێت. چەندین بژاردە لەبەردەستدایە بۆ ئاڵوگۆڕی پارە لە کۆستاریکا وەک بانکەکان یان نووسینگەی ئاڵوگۆڕی مۆڵەتپێدراو کە لە سەرانسەری شارە گەورەکاندا دەبینرێن. هەروەها دەتوانرێت ATM بە ئاسانی بدۆزرێتەوە؛ بەڵام گرنگە پێشتر بانکەکەت ئاگادار بکەیتەوە لە پلانەکانی گەشتەکەت بۆ ئەوەی بەهۆی چالاکییە گوماناوییەکانەوە ڕاگرتن لەسەر کارتەکەت نەخەن. هەروەها شایەنی باسە کە ڕەنگە هەندێک هەڵاوسان لە بەهای CRC لە بەرامبەر دراوە نێودەوڵەتییە سەرەکییەکانی وەک دۆلاری ئەمریکی و یۆرۆدا هەبێت. پێشنیار دەکرێت پێش گەشتکردن یان ئەنجامدانی هەر مامەڵەیەکی دارایی، نرخی ئێستای ئاڵوگۆڕکردن بپشکنیت. بەگشتی بە پارێزگا زیندووەکانی گیانلەبەرە کێوییەکانی و دیمەنە وێنەکێشەکانی لەنێویاندا کەناراوەکانی جوان لە هەردوو کەناری زەریای هێمن و کاریبی - هەبوونی تێگەیشتن لە دراوی وڵاتەکە زۆر گرنگە بۆ مانەوەیەکی نەرم و چێژبەخش لە کۆستاریکا.

نرخی یاسایی کۆستاریکا بریتییە لە کۆلۆنی کۆستاریکا. لە خوارەوە داتای نزیکەی نرخی ئاڵوگۆڕی ئێستا (تەنها بۆ ئاماژە) : یەک دۆلار یەکسانە بە نزیکەی: ٦١٥ کۆلۆن یەک یۆرۆ یەکسانە بە: ٦٨٨ کۆلۆن یەک کیلۆ یەکسانە بە: ٧٨١ کۆلۆن تکایە ئاگاداربن کە ئەم زانیاریانە تەنها بۆ ئاماژەکردنە و نرخەکانی ئاڵوگۆڕکردن بە پشتبەستن بە بارودۆخی بازاڕ لە کاتی ڕاستەقینەدا دەگۆڕدرێن. ئەگەر پێویستت بە زانیاری وردی نرخی ئاڵوگۆڕە، ڕاوێژ بە دامەزراوەیەکی دارایی متمانەپێکراو یان ماڵپەڕی ئاڵوگۆڕی دراو بکە.

کۆستاریکا، وڵاتێکی بچووکی ئەمریکای ناوەڕاستە و بە ئیکۆسیستەمی جۆراوجۆر و پابەندبوونی بە پاراستن ناسراوە، بە درێژایی ساڵ کۆمەڵێک جەژنی گرنگ بەڕێوەدەبات. ئەم جەژنانە دەوڵەمەندی کولتووری و گرنگی مێژوویی کۆمەڵگەی کۆستاریکا پیشان دەدەن. یەکێک لە گرنگترین فێستیڤاڵەکانی کۆستاریکا ڕۆژی سەربەخۆییە لە ١٥ی ئەیلول. ئەم جەژنە یادی سەربەخۆیی کۆستاریکا دەکاتەوە لە دەسەڵاتی ئیسپانیا لە ساڵی ١٨٢١. ئەم جەژنە بە نمایش و کۆنسێرت و ئاهەنگی سەر شەقامەکان و نمایشی یارییە ئاگرینەکان لە سەرانسەری وڵاتدا بەڕێوەدەچێت. هەروەها قوتابخانە و شوێنە بازرگانییەکان بۆ ئەو ڕۆژە دادەخرێن بۆ ئەوەی خەڵک بەشداری ئاهەنگەکان بکەن. پشوویەکی دیکەی گرنگ لە کۆستاریکا ڕۆژی کریسمسە لە ٢٥ی کانوونی دووەم. ئەم جەژنە ئاینیە خێزانەکان کۆدەکاتەوە بۆ ئاهەنگگێڕان بەبۆنەی لەدایکبوونی عیسا مەسیح. خەڵک لە شەوی یەڵدا بەشداری لە مەراسیمی نیوەشەودا دەکەن پێش ئەوەی لە ڕۆژی یەڵدا بۆ ژەمێکی نەریتی خێزانیی کۆببنەوە. تەواوی مانگی پێش جەژنی کریسمس پڕە لە دیکۆراتی جەژن لەوانە گڵۆپ، دیمەنی لەدایکبوون (کە بە "پۆرتاڵ" ناسراوە)، و گۆرانیبێژانی نەریتی کە بە "ڤیلانسیکۆس" ناسراون. هەفتەی جەژنی ئیستەر یان سێمانا سانتا یەکێکی دیکەیە لە ئاهەنگە ئاینییە گرنگەکان لە کۆستاریکا. لە وەرزی بەهاردا دەکەوێتە خوارەوە، بەپێی بیروباوەڕی مەسیحییەکان ئاهەنگی لە خاچدان و زیندووبوونەوەی عیسا دەگێڕێت. زۆر کەس لەم هەفتەیەدا پشوو لە کار یان قوتابخانە وەردەگرن بۆ بەشداریکردن لە کاروانەکان، سەردانی کڵێساکان بۆ مەراسیمی تایبەت، یان چێژوەرگرتن لە پشوو لە شوێنە جیاوازەکانی کەنار دەریاکان. ڕۆژی دیا دی لا ڕازا یان کۆڵۆمبۆس لە ١٢ی تشرینی یەکەمی هەموو ساڵێکدا بەڕێوەدەچێت وەک ڕێزێک بۆ هاتنی کریستوفر کۆڵۆمبۆس بۆ ئەمریکا لە ساڵی ١٤٩٢ بەڵام دان بەو کولتوورە ڕەسەنانەدا دەنێت کە پێش ئەوەی کۆلۆنیالیزمی ئەوروپا ڕووبدات لە ڕێگەی نمایشی سەما , مۆسیقای ڕاستەوخۆ,و پێشانگاکان لە ناوەندەکانی ڕۆشنبیری. بەگشتی، جەژنە سەرەکییەکانی کۆستاریکا دەرفەت بۆ خەڵکی ناوچەکە و گەشتیاران بە هەمان شێوە دەڕەخسێنن کە میراتە کولتوورییە دەوڵەمەندەکانی ئەزموون بکەن لە هەمان کاتدا چێژ لە نمایشە زیندووەکانی شانازی و یەکێتی نیشتمانی وەربگرن بە درێژایی ئاهەنگەکان کە یادی ڕووداوە مێژووییە سەرەکییەکان دەکەنەوە

کۆستاریکا دەکەوێتە ئەمریکای ناوەڕاست، ئابوورییەکی هەمەچەشن و گەشەسەندنی هەیە و جەخت لەسەر بازرگانی دەکاتەوە. وڵاتەکە بەوە ناسراوە کە یەکێکە لە ئابوورییە کراوەکانی ناوچەکە، سوودمەندە لە شوێنی ستراتیژی و ژینگەی بازرگانی لەبار. هەناردەکردنی سەرەکی کۆستاریکا بریتییە لە بەرهەمە کشتوکاڵییەکانی وەک مۆز، ئەناناس، قاوە، شەکر. ئەم کاڵایانە لە مێژە سەرچاوەی سەرەکی داهات بوون بۆ وڵات. جگە لەوەش کۆستاریکا وەک پێشەنگی هەناردەکاری بەرهەمە بەنرخەکانی وەک ئامێری پزیشکی و خزمەتگوزارییە نەرمەکاڵاکان دەرکەوتووە. ئەمریکا گەورەترین هاوبەشی بازرگانی کۆستاریکایە و نزیکەی 40%ی هەناردەکردنی کۆستاریکا وەردەگرێت. هاوبەشە بەرچاوەکانی دیکە بریتین لە ئەوروپا و ئەمریکای ناوەڕاست. لە ڕێگەی ڕێککەوتنە جۆراوجۆرەکانی بازرگانی ئازاد لەوانەش CAFTA-DR (ڕێککەوتنی بازرگانی ئازادی ئەمریکای ناوەڕاست-کۆماری دۆمینیکان)، کە بازاڕی ئەمریکا لەنێو ئەوانی دیکەدا دەگرێتەوە، کاڵاکانی کۆستاریکا دەستڕاگەیشتن بە ئیمتیازات بەم بازاڕانە وەردەگرن. هەروەها کۆستاریکا چالاکانە وەبەرهێنانی بیانی بەرەوپێش دەبات بە پێشکەشکردنی هاندانێکی سەرنجڕاکێش بۆ کۆمپانیا نێودەوڵەتییەکان بۆ دامەزراندنی کارەکانیان لەناو وڵاتەکەدا. ژمارەیەکی زۆر لە کۆمپانیا فرەنەتەوەییەکان بەهۆی هێزی کاری لێهاتوو و ژێرخانی پتەوە، دامەزراوەی بەرهەمهێنان یان ناوەندی خزمەتگوزارییان لە کۆستاریکا هەڵبژاردووە. لە ساڵانی ڕابردوودا، پاڵنەرێک هەبووە بۆ هەمەچەشنکردنی بنکەی هەناردەکردنی کۆستاریکا لە دەرەوەی کاڵا کشتوکاڵییە تەقلیدییەکان. هەوڵەکان بۆ پەرەپێدانی کەرتەکانی دیکەی وەک تەکنەلۆژیای وزەی نوێبووەوە و خزمەتگوزارییەکانی ئیکۆتۆریزم لە ئارادایە. ئەم ستراتیژە ئامانجی گرتنی چالاکییە بەها زیادکراوەکانی بەرزترە لە هەمان کاتدا سەرمایەگوزاری لە پابەندبوونی میللەت بە بەردەوامیی. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە سەرەڕای ڕەوتی ئەرێنی لە گەشەی بازرگانیدا لە ساڵانی ڕابردوودا، تەحەددیاتەکان بۆ هەناردەکارانی کۆستاریکا ماونەتەوە لەوانە سنووردارکردنی ژێرخانی گواستنەوە و ڕێکارە بیرۆکراسیەکان کە دەتوانن ڕێگری لە توانای کێبڕکێ بکەن. بە گشتی، بە گرنگیدانی بەهێزی بە ئازادکردنی بازرگانی لەگەڵ هەوڵە بەردەوامەکانی بۆ مۆدێرنکردنی کەرتە سەرەکییەکانی ئابوورییەکەی وەک تەکنەلۆژیا و پیشەسازییەکانی گەشتیاری، کۆستاریکا وەک شوێنێکی سەرنجڕاکێش دەمێنێتەوە بۆ هەردوو هەناردەکارانی ناوخۆیی و وەبەرهێنەرانی نێودەوڵەتی کە بەدوای دەرفەتی بازرگانی نوێدا دەگەڕێن لە ئەمریکای لاتین.

کۆستاریکا کە وڵاتێکە دەکەوێتە ئەمریکای ناوەڕاست، توانایەکی بێئەندازەی هەیە بۆ پەرەپێدانی بازاڕی بازرگانی دەرەکی. کۆستاریکا بە ژینگەی سیاسی سەقامگیر و هێزی کاری خوێندەواری بەرز و شوێنی جوگرافیای ستراتیژی، دەرفەتی زۆر بۆ ئەو بازرگانانە دەڕەخسێنێت کە دەیانەوێت دەستڕاگەیشتن بە جیهانی خۆیان فراوانتر بکەن. یەکێک لەو هۆکارە سەرەکیانەی کە بەشدارە لە توانای بازاڕی بازرگانی دەرەکی کۆستاریکا، پابەندبوونی بەهێزی کۆستاریکایە بە بازرگانی ئازاد. وڵاتەکە چەندین ڕێککەوتنی بازرگانی ئازادی لەگەڵ چەندین هاوبەشی بازرگانی گرنگی وەک ئەمریکا، کەنەدا، چین و ئەوروپا واژۆ کردووە. ئەم ڕێککەوتنانە بووەتە هۆی کەمبوونەوەی باج و بەربەستەکانی چوونە ژوورەوە بۆ هەناردەکردنی کۆستاریکا، بەمەش ئاسانکاری بۆ بازرگانییە ناوخۆییەکان کردووە بۆ دەستگەیشتن بە بازاڕە نێودەوڵەتییەکان. جگە لەوەش کۆستاریکا شانازی بە کۆمەڵێک کاڵای هەمەچەشنی هەناردەکراوەوە دەکات. وڵاتەکە بە بەرهەمە کشتوکاڵییەکانی وەک قاوە و مۆز و ڕووەکی ڕازاوە و قەیسی شەکر ناسراوە. سەرەڕای ئەوەش، خاوەنی کەرتێکی بەرهەمهێنانی گەشەسەندووە کە ئامێری پزیشکی بەرهەم دەهێنێت

کۆستاریکا وڵاتێکی بچووکی ئەمریکای ناوەڕاستە و بە جۆراوجۆری دەوڵەمەندی زیندوو و جوانی سروشتی ناسراوە. هەروەها لە ساڵانی ڕابردوودا بەهۆی سەقامگیری دیموکراسی و ئابووری ئازادکراوەوە وەک شوێنێکی لەبار بۆ بازرگانی دەرەکی دەرکەوتووە. کاتێک باس لە هەڵبژاردنی بەرهەمە گەرم فرۆشراوەکان دەکرێت بۆ بازاڕی کۆستاریکا، پێویستە چەند هۆکارێک لەبەرچاو بگیرێن. یەکەم: دیاریکردنی خواست و ئارەزووەکانی بەکارهێنەرانی کۆستاریکا زۆر گرنگە. ئەنجامدانی توێژینەوەی بازاڕ یارمەتیدەر دەبێت بۆ دیاریکردنی ئەوەی کام بەرهەم لەنێو خەڵکی ناوخۆییدا بەناوبانگە و توانای گەشەکردنی فرۆشتنی هەیە. هەندێک لەو کەرتانەی کە لە بازاڕی کۆستاریکادا گەشەیان کردووە بریتین لە خواردن و خواردنەوەکان، خزمەتگوزارییەکانی پەیوەست بە گەشتیاری، تەکنەلۆژیا، وزەی نوێبووەوە و بەرهەمە ژینگەدۆستەکان. دووەم: لەبەرچاوگرتنی شوێنی جوگرافی وڵات دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە دەستنیشانکردنی پۆلە بەرهەمە گونجاوەکان. بەو پێیەی کۆستاریکا دەکەوێتە نێوان ئەمریکای باکوور و باشوور، وەک دەروازەیەک بۆ زۆرێک لە بازاڕە ناوچەییەکان کاردەکات. ئەمەش دەرفەت بۆ ئەو بەرهەمانە دەکاتەوە کە نەک تەنها داواکاری ناوخۆیی بەڵکو بۆ وڵاتانی دراوسێش دەگرێتەوە. سێیەم: بە لەبەرچاوگرتنی پابەندبوونی کۆستاریکا بە بەردەوامیی ژینگەیی دەتوانێت ستراتیژییەکانی هەڵبژاردنی بەرهەم ڕێنمایی بکات. بزووتنەوەی "سەوز" لە وڵاتەکەدا پەرەی سەندووە و ژمارەیەکی زۆرتر لە بەکارهێنەران بژاردەی دۆستی ژینگە هەڵدەبژێرن لەبری بژاردەی ئاسایی. بۆیە پێشکەشکردنی بەدیلێکی بەردەوام یان بەرهەمی ژینگەدۆست دەتوانێت کڕیارەکان ڕابکێشێت و براندەکەت لە ڕکابەرەکان جیا بکاتەوە. لە کۆتاییدا، دامەزراندنی هاوبەشی لەگەڵ دابەشکەرانی ناوخۆیی یان فرۆشیارانی تاکەکەسی دەتوانێت ئاسانکاری بۆ چوونە ناو بازاڕ بکات و چانسی سەرکەوتن لەناو بازاڕی کۆستاریکادا زیاد بکات. کارکردن لەگەڵ یاریزانە دامەزراوەکان کە زانیارییان لەسەر داب و نەریت و ئارەزووەکانی ناوخۆیی هەیە، تێڕوانینێکی بەنرخ لە ڕەفتاری بەکاربەران دەدات. لە کۆتاییدا، هەڵبژاردنی بەرهەمە گەرم فرۆشراوەکان لە بازاڕی کۆستاریکادا پێویستە لێکۆڵینەوەی ورد لەسەر داواکارییەکانی بەکاربەران لەخۆبگرێت لەکاتێکدا پەیوەندییە ناوچەییەکان و هەروەها ڕەوتی بەردەوامیی ژینگەیی لەبەرچاو بگیرێت. بە تێگەیشتن لەم هۆکارە سەرەکیانە و پێکهێنانی هاوبەشی ستراتیژی لەناو سیستەمی کەناڵەکانی دابەشکردنی وڵاتدا، چانسی سەرکەوتنت زۆر زیاد دەکات لەم ئابوورییە گەشەسەندووەدا

کۆستاریکا وڵاتێکی بچووکە و دەکەوێتە ئەمریکای ناوەڕاست، بە تایبەتمەندییە ناوازەکانی کڕیاران و هەندێک تابۆی کولتووری ناسراوە. کاتێک باس لە سیفەتی کڕیارەکان دەکرێت لە کۆستاریکا، یەکێک لە تایبەتمەندییە دیارەکان سروشتی دۆستانە و گەرمی خەڵکەکەیەتی. خەڵکی کۆستاریکا کە زۆرجار پێیان دەوترێت "تیکۆس" یان "تیکاس"، بە شێوەیەکی نائاسایی بە ئەدەب و میواندۆستن بەرامبەر بە کڕیاران. ئەوان پەیوەندییە کەسییەکان بە نرخ دەزانن و دروستکردنی پەیوەندی لەگەڵ ئەوانی دیکەدا لە پێشینەن. کڕیارانی کۆستاریکا لە کاتی مامەڵەی بازرگانیدا سەبریان هەیە. نەریتە پێش ئەوەی باس لە بابەتە بازرگانییەکان بکرێت وەک ڕێگەیەک بۆ دروستکردنی پەیوەندی، بەشداری قسەی بچووک بکەیت. ئەم جەختکردنەوە لەسەر پەیوەندییە کەسییەکان ڕەنگە هەندێک جار پرۆسەی بڕیاردان خاوتر بکاتەوە لەوەی کە ڕەنگە هەندێک لە کڕیارانی وڵاتانی دیکە ڕاهاتبن. بە هەمان شێوە لە کاتی خۆیدا بە توندی پابەند ناکرێت وەک ئەوەی لە کولتوورەکانی دیکەدا هەبێت. ڕەنگە کۆبوونەوە یان چاوپێکەوتنەکان کەمێک دواتر لە کاتی دیاریکراو دەست پێبکەن بەبێ ئەوەی وەک بێڕێزیکردن سەیر بکرێت. سەبر و تێگەیشتن فەزیلەتێکی گرنگن لە کاتی مامەڵەکردن لەگەڵ کڕیارانی کۆستاریکا. لە ڕووی تابۆ کولتوورییەکان یان ئەو شتانەی کە پێویستە لە کاتی کارلێککردن لەگەڵ کڕیارەکاندا لێیان دوور بکەویتەوە، مرۆڤ دەبێت ئاگاداری ئەوە بێت کە ڕەخنە لە نەریت یان داب و نەریتی کۆستاریکا نەگرێت یان سووکایەتی پێ نەکات. تیکۆس شانازییەکی قووڵیان بە میراتی کولتووری خۆیانەوە هەیە، لەوانەش جۆراوجۆری دەوڵەمەندی بایۆلۆجی و پابەندبوونیان بە بەردەوامیی ژینگەیی. دوور بکەوەرەوە لە گفتوگۆکردن لەسەر بابەتگەلێکی هەستیار وەک سیاسەت یان ئایین مەگەر باش ئاشنای ئەو کەسە نەبیت کە قسەی لەگەڵ دەکەیت. ئەم بابەتانە بە هۆی جیاوازی بیروبۆچوونەوە دەتوانن دووبەرەکی لە نێوان خەڵکدا دروست بکەن. سەرەڕای ئەوەش، باشترە پەلە نەکرێت لە دانوستانەکان یان فشار لەسەر موکلەکان نەدرێت بۆ بڕیاردانی خێرا چونکە ئەمە دەتوانێت کاریگەری نەرێنی لەسەر پرۆسەی دروستکردنی پەیوەندی هەبێت کە لەلایەن تیکۆسەوە بەهایەکی زۆری هەیە. تێگەیشتن لەم تایبەتمەندیانەی کڕیار و ڕێزگرتن لە تابووە کولتوورییەکان ڕێگەیەکی دوور دەبڕێت بەرەو دامەزراندنی پەیوەندی بازرگانی سەرکەوتوو لە کۆستاریکا لە هەمان کاتدا کلتوری زیندوو و میوانداری گەرمی بەرز دەنرخێنێت.

کۆستاریکا وڵاتێکە بە سیستەمی کارامەی بەڕێوەبردنی گومرگی و پابەندبوونی توند بە ڕێسا نێودەوڵەتییەکان ناسراوە. دەسەڵاتی گومرگی وڵات ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە دەستەبەرکردنی سەلامەتی و ئاسایشی سنوورەکانی، هەروەها ئاسانکاری بۆ بازرگانی و هاتووچۆی شەرعی. لە کۆستاریکا، هەندێک ڕەچاوکردنی گرنگ هەیە کە سەردانکەران دەبێت لەبەرچاویان بگرن کاتێک باس لە ڕێساکانی گومرگی دەکرێت. یەکەم: پێویستە گەشتیاران دڵنیابن لەوەی کە پاسپۆرتی کارایان هەیە و لانیکەم شەش مانگ ماوەی کارکردنیان لە بەرواری چوونە ناو وڵاتەوە ماوە. سەرەڕای ئەوەش، هەموو ئەو کەسانەی کە گەشت دەکەن بۆ کۆستاریکا دەبێت فۆڕمی بەیاننامەی گومرگی پڕبکەنەوە لە کاتی گەیشتنیان. ئەم فۆڕمە داوا لە گەشتیاران دەکات کە وردەکارییەکانی زانیارییە کەسییەکانیان، مەبەستی سەردانکردن، ماوەی مانەوەیان، و هەر شتێک کە پێویستە ڕایبگەیەنن (وەک کەلوپەلی ئەلیکترۆنی بەنرخ یان کاڵای بازرگانی) ئاشکرا بکەن. گرنگ ئەوەیە کۆستاریکا سنووردارکردنی هەندێک شتومەکی هەیە کە دەتوانرێت بهێنرێتە ناو وڵاتەکەوە. بۆ نموونە چەکی ئاگرین و تەقەمەنی بە توندی قەدەغە کراوە بەبێ مۆڵەتی پێشوەختە لەلایەن لایەنە پەیوەندیدارەکانەوە. هەروەها بەرهەمە ئاژەڵییەکانی وەک گۆشت و بەرهەمە شیرەمەنیەکان کەوتوونەتە ژێر ڕێسای توندەوە. جگە لەوەش، ئەو کەسانەی دەچنە ناو کۆستاریکا، پێویستە ئاگاداربن کە سنوورێک بۆ هاوردەکردنی بێ باج هەیە. ئەم سنوورانە بۆ شتگەلێکی وەک بەرهەمەکانی تووتن (بە شێوەیەکی گشتی ٢٠٠ جگەرە) و خواردنەوە کحولیەکان (بەزۆری بڕی سنووردار) دەگرێتەوە. هەر بڕە پارەیەکی زیادە دەتوانێت باج یان دەستی بەسەردا بگیرێت. هەروەها شایەنی باسە کە کۆستاریکا بەهۆی جۆراوجۆری دەوڵەمەندی بایۆلۆجییەوە ڕێوشوێنی توندی ئاسایشی بایۆلۆجی جێبەجێ دەکات. بۆ ڕێگریکردن لە هێنانە ناوەوەی ئافات یان نەخۆشی بیانی، گرنگە بەبێ مۆڵەتی پێویست ڕووەک یان بەرهەمی کشتوکاڵی نەهێنرێتە ناو وڵاتەوە. بە گشتی، زۆر گرنگە بۆ ئەو کەسانەی کە گەشت دەکەن بۆ کۆستاریکا پێش سەردانکردن خۆیان بە ڕێساکانی گومرگی ئاشنا بکەن. بە پابەندبوون بە وردی بەم ڕێنماییانە و ڕاگەیاندنی هەر شتێکی پێویست بە وردی، گەشتیاران دەتوانن دڵنیابن لە تێپەڕبوونی بێ کێشە لە ڕێگەی گومرگەکانەوە لە هەمان کاتدا ڕێزگرتن لە یاسا و ڕێساکانی ئەم شوێنە جوانەی ئەمریکای ناوەڕاست.

کۆستاریکا وڵاتێکی بچووکە و دەکەوێتە ئەمریکای ناوەڕاست، کۆمەڵێک سیاسەتی تایبەتی هەیە سەبارەت بە هاوردەکردنی کاڵا و باجدانی پەیوەست بەوەوە. ئەم سیاسەتانە ئامانجیان پاراستنی پیشەسازییە ناوخۆییەکانە لە هەمان کاتدا بەرەوپێشبردنی بازرگانی نێودەوڵەتی. حکومەتی کۆستاریکا باجی هاوردەکردن دەخاتە سەر ئەو کاڵا جۆراوجۆرانەی کە دێنە ناو وڵاتەکەوە. ڕێژەی باجەکان لەسەر بنەمای کۆدی سیستەمی هاوسەنگ دیاری دەکرێت کە بەرهەمەکان بۆ گروپە جیاوازەکان پۆلێن دەکات. گومرگی دەتوانێت لە 0% تا 85% بێت، ئەمەش بەپێی جۆر و سەرچاوەی کاڵا هاوردەکراوەکانە. جگە لە باجی ئاسایی هاوردەکردن، هەندێک باجی تایبەت هەیە کە کۆستاریکا لەسەر هەندێک جۆری بەرهەم دەسەپێنێت. بۆ نموونە، شتە لوکسەکانی وەک ئۆتۆمبێل یان ئەلیکترۆنیاتی ئاست بەرز لەوانەیە باجی زیادەیان لەسەر بێت کە بە باجی بەکاربەری هەڵبژێردراو (SCT) ناسراوە. ئەم باجە بە پشتبەستن بە نرخی تاکەکەسی یان بەهای گومرگی ئەم بەرهەمانە حیسابی بۆ دەکرێت. شایەنی باسە هەناردەکاران و هاوردەکاران دەتوانن سوود لە ڕێککەوتنەکانی بازرگانی ئازاد وەربگرن کە کۆستاریکا لەگەڵ وڵاتانی دیکە واژۆی کردووە. ئەم ڕێکەوتنانە مامەڵەی ئیمتیازات بۆ هەندێک کاڵا دەبەخشن کە لە نێوانیاندا هاوردە/هەناردە دەکرێن، ڕێگە بە کەمکردنەوە یان سفرکردنی باج دەدەن. جگە لەوەش گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە یاسای کۆستاریکا پێویستی بە بەیاننامەی گومرگی هەیە بۆ هەموو کاڵا هاوردەکراوەکان. ئەم بەیاننامانە نەک تەنها ئاماژە بە وردەکارییەکانی ئەو بەرهەمە دەکەن کە هاوردە دەکرێت بەڵکو بەهاکەی بۆ مەبەستی باجدان. بۆ ئەوەی بە سەرکەوتوویی لەم پرۆسەیەدا تێپەڕن، زۆر گرنگە بۆ ئەو بازرگانانەی کە بازرگانی نێودەوڵەتی لەگەڵ کۆستاریکادا دەکەن، بە تەواوی لەم سیاسەتە باجانە تێبگەن. ڕاوێژکاری لەگەڵ پسپۆڕانی ناوخۆیی یان بەکرێگرتنی دەڵاڵی گومرگی دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە دڵنیابوون لە پابەندبوون و کەمکردنەوەی ئاڵۆزییە ئەگەرییەکان یان دواکەوتنی هاوردەکردنی کاڵا بۆ ئەم وڵاتە جوانە.

کۆستاریکا وڵاتێکە دەکەوێتە ئەمریکای ناوەڕاست، سیاسەتی جۆراوجۆری جێبەجێ کردووە بۆ ڕێکخستنی کاڵای هەناردەکردن و باجدان. سیاسەتی باجی هەناردەکردنی وڵاتەکە ئامانجیەتی گەشەی ئابووری بەرەوپێش ببات لە هەمان کاتدا دەستەبەرکردنی پراکتیکەکانی بازرگانی دادپەروەرانە. کۆستاریکا بە پلەی یەکەم بەرهەمی کشتوکاڵی وەک قاوە، مۆز، ئەناناس و شەکر هەناردە دەکات. بە مەبەستی بەرزکردنەوەی توانای کێبڕکێی ئەم بەرهەمانە لە بازاڕە نێودەوڵەتییەکان، حکومەت کەمترین باجی یان هیچ باجێکی لەسەر زۆربەی هەناردەکردنی کشتوکاڵی داناوە. ئەمەش ڕێگە بە جووتیارانی کۆستاریکا دەدات بە تێچووی کەمتر دەستیان بە بازاڕە جیهانییەکان بگات و هاندەری ئاستی بەرهەمهێنانی بەرزترە. بەڵام هەندێک بەرهەمی غەیرە کشتوکاڵی کاتێک لە کۆستاریکا هەناردە دەکرێن، ڕووبەڕووی باجی زیاتر دەبنەوە. حکومەت باجی مامناوەند لەسەر کاڵا بەرهەم هێنراوەکانی وەک قوماش و ئەلیکترۆنیات دەسەپێنێت بۆ پاراستنی پیشەسازییە ناوخۆییەکان لە کێبڕکێی دەرەکی. ئەم باجانە یارمەتی پاراستنی گۆڕەپانێکی یەکسان دەدەن بۆ بەرهەمهێنەرانی ناوخۆیی و پێشخستنی خۆبژێوی. سەرەڕای ئەوەش، کۆستاریکا ڕێژەی باجی جیاواز بەسەر هەناردەکردنی سەرچاوە سروشتییەکانی وەک دار یان کانزاکاندا دەسەپێنێت. ئەمەش بە مەبەستی هاوسەنگکردنی گەشەپێدانی ئابووری لەگەڵ هەوڵەکانی پاراستنی ژینگە ئەنجام دەدرێت. بە جێبەجێکردنی باجی زیاتر لەسەر پیشەسازییە سەرچاوە چڕەکان، حکومەت ئامانجیەتی هاندان بۆ پراکتیزە بەردەوامەکان بدات لە هەمان کاتدا داهاتێک بەدەستبهێنێت کە دەتوانرێت وەبەرهێنان لە بەرنامەکانی پاراستنی ژینگەدا بکرێتەوە. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە کۆستاریکا بەشدارێکی چالاکە لە ڕێککەوتنە بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان کە زیاتر کاریگەرییان لەسەر سیاسەتی باجی هەناردەکردنی هەیە. لە ڕێگەی ڕێککەوتنەکانی وەک CAFTA-DR (ڕێککەوتنی بازرگانی ئازادی ئەمریکای ناوەڕاست-کۆماری دۆمینیکان)، کاڵاکانی هەناردەکردنی کۆستاریکا سوودمەند دەبن لە کەمکردنەوەی باج یان دەستڕاگەیشتن بە بێ باج کاتێک بازرگانی لەگەڵ وڵاتانی هاوبەشدا دەکرێت. بەگشتی، سیاسەتەکانی باجی هەناردەکردنی کۆستاریکا ئامانجیان پشتگیریکردنە لە گەشەی ئابوورییەکەی لەڕێگەی پێشخستنی کەرتەکانی کشتوکاڵی کێبڕکێکار لە هەمان کاتدا پاراستنی پیشەسازییە غەیرە کشتوکاڵییەکان لە کێبڕکێی دەرەکی. لە هەمان کاتدا هەوڵدەدات هاوسەنگییەک لە نێوان گەشەسەندنی ئابووری و بەردەوامیی ژینگەدا دروست بکات لە ڕێگەی باجدانی ئامانجدار لەسەر هەناردەکردنی سەرچاوە سروشتییەکان.

کۆستاریکا وڵاتێکە دەکەوێتە ئەمریکای ناوەڕاست، بە جۆراوجۆری دەوڵەمەندی زیندوو و گەشەسەندنی بەردەوام ناسراوە. لە ڕووی بڕوانامەی هەناردەکردنەوە، ئەم وڵاتە چەندین مەرجی هەیە کە هەناردەکاران پێویستە پابەندبن پێیانەوە. بۆ دەستپێکردن، کۆستاریکا پرۆسەی بڕوانامەی هەناردەکردنی ئیجباری بۆ هەندێک بەرهەمی وەک خۆراک و بەرهەمە کشتوکاڵییەکان دامەزراندووە. وەزارەتی کشتوکاڵ و ئاژەڵداری (MAG) بەرپرسیارە لە سەرپەرشتیکردنی پرۆسەی بڕوانامەدان. هەناردەکاران دەبێت دڵنیابن لەوەی کە بەرهەمەکانیان لەگەڵ هەموو ڕێسا و ستانداردە پەیوەندیدارەکاندا دەگونجێت کە لەلایەن کۆمپانیای MAG دانراون. یەکێک لە بڕوانامە سەرەکییەکانی پێویست بۆ هەناردەکردنی بەرهەمە کشتوکاڵییەکان لە کۆستاریکا، بڕوانامەی تەندروستی ڕووەکییە. ئەم بڕوانامەیە دڵنیای دەدات لەوەی کە کاڵا هەناردەکراوەکان دوورن لە ئافات و نەخۆشی کە دەتوانن زیان بە ڕووەک یان بەرهەمەکانی وڵاتانی دیکە بگەیەنن. ئەم بڕوانامەیە لە لایەن خزمەتگوزاری تەندروستی ئاژەڵانی نیشتمانی (سێناسا) دوای ئەنجامدانی پشکنین و پشکنین لەسەر بەرهەمەکە دەردەچێت. جگە لە بڕوانامەی تەندروستی ڕووەکی، ڕەنگە هەناردەکاران پێویستیان بە پابەندبوون بە ستانداردە پیشەسازییە تایبەتەکانیش بێت کە بۆ بەرهەمەکانیان دەگونجێت. بۆ نموونە، بەرهەمی ئۆرگانیک دەبێت بڕوانامەی ئۆرگانیک بەدەستبهێنێت کە لەلایەن دەزگا باوەڕپێکراوەکانی وەک ئیکۆسێرت یان IMO دەرچووە و بڕوانامەی ئەوە بدات کە کاڵاکان بەپێی شێوازەکانی کشتوکاڵی ئۆرگانیک بەرهەم هێنراون. جگە لەوەش، زۆر گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە هەر وڵاتێکی مەبەست لەوانەیە مەرج و ڕێسای هاوردەکردنی خۆی هەبێت. زۆر گرنگە بۆ هەناردەکاران پێشتر لێکۆڵینەوە لەم پێداویستییە تایبەتانە بکەن بۆ ئەوەی دڵنیابن لە پابەندبوون پێش ناردنی بەرهەمەکانیان. لە کۆتاییدا، هەناردەکردنی کاڵا لە کۆستاریکا پێویستی بە پابەندبوونە بە بڕوانامە جۆراوجۆرەکان لەوانە بەڵام سنووردار نەکراوە بە بڕوانامەی تەندروستی ڕووەکی و ستانداردە تایبەتەکانی پیشەسازی وەک بڕوانامەی ئۆرگانیک ئەگەر کارپێکراو بن. سەرەڕای ئەوەش، تێگەیشتن لە پێداویستییەکانی هاوردەکردنی بازاڕە ئامانجدارەکان زۆر گرنگە بۆ سەرکەوتنی بازرگانی سنوور بەزاندن.

کۆستاریکا وڵاتێکی بچووکە و دەکەوێتە ئەمریکای ناوەڕاست، کۆمەڵێک خزمەتگوزاری لۆجستیکی کارا و متمانەپێکراو پێشکەش دەکات. لێرەدا چەند پێشنیارێک بۆ لۆجستی لە کۆستاریکا دەخەینەڕوو. 1. بەندەرەکان: بەندەرەکانی پۆرتۆ لیمۆن و کالدێرا دوو بەندەری سەرەکین لە کۆستاریکا. هەردووکیان ئاسانکاری و ئامێری مۆدێرن پێشکەش دەکەن بۆ ئەوەی بە شێوەیەکی کارا مامەڵە لەگەڵ بارەکاندا بکەن. ئەم بەندەرانە پەیوەندییان بە ڕێگا سەرەکییە نێودەوڵەتییەکانی کەشتیوانییەوە هەیە و خزمەتگوزارییەکانی وەک کۆگاکردن، گومرگی و مامەڵەکردن لەگەڵ کۆنتێنەرەکان پێشکەش دەکەن. 2- بارهەڵگری ئاسمانی: فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی خوان سانتاماریا کە دەکەوێتە نزیک شاری سان خۆسێی پایتەخت، فڕۆکەخانەی سەرەکییە بۆ گواستنەوەی باری ئاسمانی لە کۆستاریکا. تێرمیناڵی تایبەتی بارهەڵگری هەیە کە سیستەمی مامەڵەکردنی تایبەت بە شتە لەناوچووەکان و دەرمان و کاڵا بەنرخەکانی تر تەیار کراوە. 3- ژێرخانی ڕێگاوبان: کۆستاریکا تۆڕێکی ڕێگاوبانی گەشەسەندووی باشی هەیە کە شارە گەورەکانی و ناوچەکانی بە شێوەیەکی کارا بەیەکەوە دەبەستێتەوە. ڕێگای پان ئەمریکی بەناو وڵاتەکەدا تێدەپەڕێت، ئەمەش ئاسانکاری دەکات بۆ گواستنەوەی بێ کێشە بۆ وڵاتانی دراوسێی وەک نیکاراگوا و پەنەما. 4. پاککردنەوەی گومرگی: پاککردنەوەی گومرگی دەتوانێت کاتێکی زۆری بخایەنێت ئەگەر بە دروستی ئەنجام نەدرێت؛ بۆیە ئامۆژگاری دەکرێت لەگەڵ دەڵاڵی گومرگی بەئەزموون یان گواستنەوەی بار کاربکەن کە دەتوانن پرۆسەی پاککردنەوەی نەرم و نیان مسۆگەر بکەن بە ئامادەکردنی بەڵگەنامەی پێویست بە وردی. 5. کۆگا: ژمارەیەکی زۆر لە کۆگای مۆدێرن لە سەرانسەری کۆستاریکا بەردەستن کە پێداویستییەکانی پیشەسازییە جیاوازەکان بۆ چارەسەری هەڵگرتنی کورتخایەن یان درێژخایەن دابین دەکەن. ئەم کۆگایانە زۆرجار خزمەتگوزاری بەهای زیادکراو وەک بەڕێوەبردنی کۆگا و جێبەجێکردنی داواکاری پێشکەش دەکەن. 6. لۆجستیکی لایەنی سێیەم (3PL): بۆ ڕێکخستنی کارەکانی زنجیرەی دابینکردنت لە کۆستاریکا، بیر لە هاوبەشیکردن بکەرەوە لەگەڵ دابینکەرانی ناوخۆیی 3PL کە شارەزایییان هەیە لە بەڕێوەبردنی گواستنەوە، کۆگاکردن، ناوەندەکانی دابەشکردن، سیستەمی کۆنترۆڵکردنی کۆگا لە هەمان کاتدا چارەسەری تایبەتمەند بەپێی کارە تایبەتەکەت پێشکەش دەکەن پێداویستییەکان. 7.Cold Chain Logisticse're باس لە بەکارهێنانی پلەی گەرمی-کۆنتڕۆڵ کۆنتێنەر یان ئۆتۆمبێل کاتێک دێتە سەر لۆجستی زنجیرە سارد. بە سەرنجدان بەوەی کە کشتوکاڵ ڕۆڵێکی جەوهەری لەناو ئابووریی ئەواندا دەگێڕێت؛ پاراستنی سەلامەتی خۆراک لە سەرانسەری زنجیرەی دابینکردندا دەبێتە شتێکی گرنگ. گواستنەوەی شتومەکی لەناوچوو لەوانە گۆشتی میوە، و بەرهەمە شیرەمەنیەکان؛ دەتوانێت ببێتە هۆی تەحەدای بەرچاو. بۆیە پێشنیار دەکرێت کارکردن لەگەڵ کۆمپانیاکانی لۆجستی کە تایبەتمەندن بە لۆجستیکی زنجیرەی ناسارد. ئەم کۆمپانیا تایبەتمەندانە ئامێر و ئاسانکاری و شارەزایییان هەیە بۆ پاراستنی یەکپارچەیی زنجیرە ساردەکە و دڵنیابوون لەوەی بارەکەت بە تازەیی دەمێنێتەوە بە درێژایی پرۆسەی گواستنەوە. لە کۆتاییدا، کۆستاریکا شانازی بە ژێرخانی لۆجستیکی بەهێزەوە دەکات کە پێکهاتووە لە بەندەری دەریایی کارا، تۆڕەکانی ڕێگاوبانی بە باشی بەستراو و فڕۆکەخانە نێودەوڵەتییەکان. بۆ باشکردنی کارەکانی لۆجستیکی خۆت، بیر لە بەکارهێنانی ئەم خزمەتگوزارییە پێشنیار کراوانە بکەرەوە وەک دەڵاڵی گومرگی پیشەیی، بژاردەی کۆگاکردنی مۆدێرن، دابینکەرانی متمانەپێکراوی 3PL لەگەڵ چارەسەری تایبەتی لۆجستیکی زنجیرە سارد لە کاتی گواستنەوەی کاڵا لەناوچووەکاندا.

پێشانگای بازرگانی گرنگ

کۆستاریکا، وڵاتێکی بچووکە و دەکەوێتە ئەمریکای ناوەڕاست، بازاڕێکی بازرگانی نێودەوڵەتی گەشەسەندوو و کەناڵی گرنگی جۆراوجۆری هەیە بۆ پەرەپێدانی کڕیاران و چەندین پێشانگای بازرگانی دیار. یەکێک لە ڕێگا سەرەکییەکانی تەداروکی نێودەوڵەتی لە کۆستاریکا تۆڕی بەهێزی ناوچە بازرگانییە ئازادەکانیەتی. ئەم ناوچانە وەک ناوچەی بازرگانی ئازادی میترۆی زۆنا فرانکا و ناوچەی ئازادی کۆیۆڵ، هاندانێکی باجی سودبەخش و ڕێکارەکانی گومرگی ڕێکخراو پێشکەش دەکەن بۆ کۆمپانیا بیانییەکان کە دەیانەوێت کارەکانی بەرهەمهێنان یان دابەشکردن لە وڵاتەکەدا دابمەزرێنن. لە ڕێگەی ئەم ناوچە بازرگانییە ئازادانە، کڕیارە نێودەوڵەتییەکان دەتوانن کاڵاکان بە نرخێکی کێبڕکێکار دابین بکەن و لە هەمان کاتدا چێژ لە پاشەکەوتکردنی تێچوونەکان وەربگرن. سەرەڕای ئەوەش، کۆستاریکا چالاکانە بەشداری لە چەندین ڕێککەوتنی بازرگانی ناوچەیی و جیهانیدا دەکات کە پەرەپێدانی کڕیاران ئاسان دەکات. وڵاتەکە ئەندامی بازاڕی هاوبەشی ئەمریکای ناوەڕاستە (CACM) کە ڕێگە بە دەستگەیشتن بە بازاڕەکانی ناو ئەم بلۆکە ناوچەییە بە ئاسانی دەدات، لەوانە گواتیمالا، هندۆراس، ئەلسەلڤادۆر و نیکاراگوا. جگە لەوەش، کۆستاریکا بەشدارێکی چالاکە لە ڕێککەوتنی بازرگانی ئازادی کۆماری دۆمینیکان-ئەمریکای ناوەڕاست-ئەمریکا (CAFTA-DR)، کە دەرفەتی هەناردەکردنی بێ باج بۆ بازاڕی ئەمریکا دابین دەکات. لە ڕووی پێشانگە و پێشانگە بازرگانییە تایبەتەکانەوە کە سەرنجیان لەسەر پیشەسازییە و کڕیارە نێودەوڵەتییەکان بۆ کۆستاریکا ڕادەکێشن بریتین لە: 1. ExpoLogística: ئەم چالاکییە ساڵانەیە گرنگی بە نمایشکردنی چارەسەرە لۆجستیکییەکان دەدات لە خزمەتگوزارییەکانی گواستنەوەوە تا تەکنەلۆژیای کۆگاکردن. دەرفەتێک بۆ کڕیارە نێودەوڵەتییەکان دەڕەخسێنێت کە ئارەزووی باشکردنی پرۆسەکانی زنجیرەی دابینکردنیان هەیە. 2. Expomed: وەک یەکێک لە پێشانگە سەرەکییەکانی ئامێری پزیشکی ئەمریکای لاتین، Expomed پیشەییەکانی چاودێری تەندروستی لە سەرانسەری جیهان بۆ لای خۆی ڕادەکێشێت کە بەدوای تەکنەلۆژیای پێشکەوتوودا دەگەڕێن لەناو ئەم کەرتەدا. 3. پێشانگای FIFCO Negocios: لەلایەن کۆمپانیای فلۆریدا ئایس و فارم (FIFCO) ڕێکخراوە، ئەم چالاکییە دابینکەرانی چەندین پیشەسازی وەک خواردن و خواردنەوە کۆدەکاتەوە؛ ئەلیکترۆنیاتی بەکاربەر؛ بەرهەمەکانی چاودێری کەسی و هتد، پێشکەشکردنی سەکۆیەک کە کڕیارانی بیانی دەتوانن دەرفەتی بازرگانی جۆراوجۆر بکۆڵنەوە. 4. Feria Alimentaria: پێشانگایەکی تایبەتە بە خواردن کە خواردنە خۆشەکانی خواردنە ناوخۆییەکان لەگەڵ بەرهەمە کشتوکاڵییەکانی وەک دانەوێڵەی قاوە یان میوەی ناوچە گەرمەکان نمایش دەکات؛ کڕیارانی بیانی دەتوانن سەرچاوەی خۆراک و بەرهەمە کشتوکاڵییە کوالیتی بەرزەکان ڕاستەوخۆ لە بەرهەمهێنەرانی کۆستاریکا وەربگرن. 5. فیتێکس: بە گرنگیدان بە پیشەسازی قوماش و مۆدە، فیتێکس پێشانگای ناوخۆیی و نێودەوڵەتی کۆدەکاتەوە بۆ پیشاندانی نوێترین ڕەوتەکانی قوماش و جلوبەرگ و ئیکسسوارات و هتد. کڕیارە نێودەوڵەتییەکان ئەم پلاتفۆرمە بەکاردەهێنن بۆ سەرچاوەی جلوبەرگ و بەرهەمە پەیوەندیدارەکان. لە کۆتاییدا، کۆستاریکا کەناڵی گرنگی جۆراوجۆر پێشکەش دەکات بۆ پەرەپێدانی کڕیارانی نێودەوڵەتی لە ڕێگەی ناوچە بازرگانییە ئازادەکانی و بەشداریکردن لە ڕێککەوتنە بازرگانییەکان. سەرەڕای ئەوەش، پێشانگە بازرگانییە ساڵانەیەکانی وەک ExpoLogística، Expomed، FIFCO Expo Negocios، Feria Alimentaria، و FITEX دەرفەت بۆ کڕیارە جیهانییەکان دەڕەخسێنن بۆ پەیوەندیکردن لەگەڵ بەرهەمهێنەرانی کۆستاریکا لە سەرانسەری پیشەسازییەکانی وەک لۆجستی، ئامێری چاودێری تەندروستی، خۆراک و خواردنەوە؛ قوماش؛ کشتوکاڵ لەنێو ئەوانی تردا.

بزوێنەری گەڕانی باو

کۆستاریکا وڵاتێکە لە ئەمریکای ناوەڕاست کە بە جوانی سروشتی و جۆراوجۆری زیندوو و گەشتیاری ژینگەیی ناسراوە. کاتێک باس لە بزوێنەری گەڕانی بەناوبانگ دەکرێت کە لە کۆستاریکا بەکاردەهێنرێت، چەندین بژاردە لەبەردەستدایە. لێرەدا هەندێک لەو بزوێنەری گەڕانانەی کە بە شێوەیەکی باو بەکاردەهێنرێن لەگەڵ URL ی ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1- گووگڵ - گووگڵ زۆرترین بزوێنەری گەڕانە کە لە سەرانسەری جیهاندا بەکاردێت و لە کۆستاریکاشدا بەناوبانگە. دەتوانرێت لەم لینکەدا دەستی پێبگات www.google.co.cr. 2. Bing - Bing یەکێکی ترە لە بزوێنەرەکانی گەڕان کە بە شێوەیەکی بەرفراوان بەکاردەهێنرێت و ئەنجامی گەڕانی وێب و نوێکردنەوەی هەواڵ و ناوەڕۆکی مالتیمیدیا دابین دەکات. URL ی ماڵپەڕەکەی بۆ کۆستاریکا www.bing.com/?cc=cr ە. 3- یاهوو - یاهوو کارایی گەڕانی وێب پێشکەش دەکات لەگەڵ نوێکردنەوەی هەواڵ و خزمەتگوزاری ئیمەیڵ (یاهوو مەیل) و سەرچاوەی تری ئۆنلاین وەک دارایی و وەرزش و کات بەسەربردن. لاپەڕەی گەڕانی یاهوو کە تایبەتە بە کۆستاریکا دەتوانرێت لە es.search.yahoo.com/?fr=cr-search بدۆزرێتەوە. 4. DuckDuckGo - DuckDuckGo بزوێنەرێکی گەڕانە کە سەرنجی لەسەر تایبەتمەندییە و بەدواداچوون بۆ زانیاری بەکارهێنەر یان هەڵسوکەوتی بەکارهێنەر ناکات لەکاتێکدا ئەنجامی وێبی گشتگیر لە سەرچاوە جیاوازەکانەوە دابین دەکات. URL ی ماڵپەڕەکەی بریتییە لە duckduckgo.com. 5.AOL Search- گەڕانی AOL گەڕانەکانی وێب بە بەکارهێنانی Bing وەک ئەلگۆریتمێکی سەرەکی خۆی دابین دەکات بەڵام ئامرازی زیادەی وەک کاراییەکانی توولبار لە AOL.The AOL Search سایت بۆ کۆستاریکا دەتوانرێت لە www.aolsearch.com/costa-rica/ لەخۆدەگرێت. 6.Excite- Excite دەستڕاگەیشتنێکی ئاسان بۆ گەڕانەکانی ئینتەرنێتی گشتی و هەروەها سەردێڕی هەواڵەکان لەسەر بابەتگەلی جۆراوجۆری پەیوەست بە بازرگانی، کات بەسەربردن، شێوازی ژیان، وەرزش، کات بەسەربردن، و گەشتکردن پێشکەش دەکات. لاپەڕەی Excite تایبەت بە کۆستاریکا دەتوانرێت لە excitesearch.net/ بدۆزرێتەوە. گەڕان/وێب؟fcoid=417&fcop=topnav&fpid=27&q=costa%20rica. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە لە کاتێکدا ئەمانە بزوێنەری گەڕانن کە بە شێوەیەکی باو بەکاردەهێنرێن لە چوارچێوەی کۆستاریکا، لەسەر بنەمای ئارەزووەکانی تاک، هەڵبژاردنەکە لەوانەیە جیاواز بێت .

لاپەڕە زەردەکانی سەرەکی

کۆستاریکا وڵاتێکی جوانە لە ئەمریکای ناوەڕاست کە بە دیمەنە سروشتییە سەرسوڕهێنەرەکانی و جۆراوجۆری زیندوو و دەرفەتەکانی گەشتیاری ژینگەیی ناسراوە. ئەگەر بەدوای لاپەڕە زەردەکانی سەرەکی کۆستاریکادا دەگەڕێیت، لێرەدا چەند لاپەڕەیەکی دیار لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. Paginas Amarillas - لاپەڕە زەردەکان کۆستاریکا: ئەمە یەکێکە لە بەڕێوەبەرایەتییە بەناوبانگەکانی لاپەڕە زەردەکان لە وڵاتەکەدا. لیستی گشتگیر لە بزنس و خزمەتگوزارییەکان لە سەرانسەری پۆلە جیاوازەکاندا پێشکەش دەکات. ماڵپەڕ: www.paginasamarillas.co.cr 2. Páginas Blancas - لاپەڕە سپییەکان کۆستاریکا: لە کاتێکدا بە توندی بەڕێوەبەرایەتی لاپەڕە زەردەکان نییە، Páginas Blancas زانیاری پەیوەندیکردن بۆ تاکەکان و بازرگانییەکان لە سەرانسەری کۆستاریکا دابین دەکات. ماڵپەڕ: www.paginasblancas.co.cr 3. Enlaces Amarillos - Yellow Links کۆستاریکا: بە ڕووکارێکی بەکارهێنەر دۆستانە، Enlaces Amarillos بەڕێوەبەرایەتییەکی بەرفراوان پێشکەش دەکات کە بریتین لە چێشتخانە و هۆتێل و پزیشک و پارێزەر و چەندین خزمەتگوزاری دیکە. ماڵپەڕ: www.enlacesamarillos.com 4. Conozca su Cantón - کانتۆنەکەت بناسە (ناوچە): ئەم ماڵپەڕە زانیاری ورد سەبارەت بە کانتۆنەکان یان ناوچە جیاوازەکانی ناو کۆستاریکا دەدات. لیستە بازرگانییەکان لەخۆدەگرێت کە بەپێی ناوچەکان لە چەندین کەرتدا پۆلێنکراون. ماڵپەڕ: www.conozcasucanton.com 5. Directorio de Negocios CR - بەڕێوەبەرایەتی بازرگانی CR: ئەم بەڕێوەبەرایەتییە ئۆنلاینە سەرنج دەخاتە سەر بازرگانییە ناوخۆییەکان لە ناو پارێزگا جیاوازەکانی کۆستاریکا. بەکارهێنەران دەتوانن بەپێی شوێنی خۆیان بەدوای کۆمپانیا یان خزمەتگوزارییە تایبەتەکاندا بگەڕێن. ماڵپەڕ: www.directoriodenegocioscr.com ئەم ماڵپەڕانە پێویستە دەستت بگات بە کۆمەڵێک بازرگانی و خزمەتگوزاری بەرفراوان لە شار و ناوچە سەرەکییەکانی کۆستاریکا. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە لە کاتێکدا ئەم سەرچاوانە دەتوانن یارمەتیدەر بن لە دۆزینەوەی وردەکارییەکانی پەیوەندیکردن و زانیارییە سەرەتاییەکان سەبارەت بە بزنسەکان، باشتر وایە پێش بەشداریکردن لە هەر خزمەتگوزارییەک یان دامەزراوەیەکی تایبەتدا لێکۆڵینەوەی زیاتر ئەنجام بدرێت یان داوای پێشنیار بکرێت بە مەبەستی دڵنیابوون لە متمانە و کوالیتییان. هیوادارم ئەم زانیاریانەتان بەسوود بێت! چێژ لە گەڕان بەناو پێشکەشکردنی زیندوو و هەمەچەشنی کۆستاریکا وەربگرە!

پلاتفۆرمە بازرگانییە سەرەکییەکان

کۆستاریکا کە وڵاتێکی جوانە لە ئەمریکای ناوەڕاست، چەندین پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنی بەناوبانگی هەیە کە کۆمەڵێک بەرهەم و خزمەتگوزاری بەرفراوان دەگرێتەوە. لێرەدا هەندێک لە پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی لە کۆستاریکا لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. Linio (www.linio.cr): Linio یەکێکە لە گەورەترین پلاتفۆرمەکانی بازاڕکردنی ئۆنلاین لە کۆستاریکا. کۆمەڵێک بەرهەمی جۆراوجۆر پێشکەش دەکات لەوانە ئەلیکترۆنیات، مۆدە، ئامێری ناوماڵ، بەرهەمی جوانکاری و زۆر شتی تر. 2- ئەمازۆن کۆستاریکا (www.amazon.com/costarica): وەک یەکێک لە گەورەترین کۆمپانیا زەبەلاحەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی جیهان، ئەمازۆن لە کۆستاریکاش کاردەکات. کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان لە سەرانسەری پۆلە جیاوازەکاندا وەک ئەلیکترۆنیات، کتێب، جل و بەرگ، کەلوپەلی چێشتخانە و چەندانی تر دابین دەکات. 3. وۆڵمارت ئۆنلاین (www.walmart.co.cr): وۆڵمارت زنجیرەیەکی ناسراوی فرۆشتنی تاکەکەسییە کە هەروەها لە ڕێگەی پلاتفۆرمی ئۆنلاینەکەیەوە بوونی خۆی لە کۆستاریکا هەیە. کڕیاران دەتوانن لەم ماڵپەڕەدا خواردنی بەقاڵی، پێداویستییەکانی ناوماڵ، ئەلیکترۆنیات، مۆبیلیات، و شتومەکی تر بدۆزنەوە. 4. مێرکادۆ لیبرێ (www.mercadolibre.co.cr): مێرکادۆ لیبرێ یەکێکی ترە لە پلاتفۆرمەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی بەناوبانگ کە لە کۆستاریکا و چەند وڵاتێکی ئەمریکای لاتین کاردەکات. میوانداری چەندین فرۆشیار دەکات کە بەرهەمی جۆراوجۆر پێشکەش دەکەن وەک ئەلیکترۆنیات، شتومەکی مۆدە، بەرنامەی ماڵەوە، مۆبایل، و زۆر شتی تر. 5. OLX (www.olx.co.cr): OLX پلاتفۆرمی ڕێکلامە پۆلێنبەندییە کە بەکارهێنەران دەتوانن شتومەکی نوێ یان بەکارهێنراو لە سەرانسەری کۆستاریکا بکڕن یان بفرۆشن خانووبەرە لەنێو ئەوانی تردا. 6.CyberLuxus( www.cyberluxuscr.com):ئەم فرۆشیارە ناوخۆییە ئۆنلاینە تایبەتمەندە بە شێوەیەکی سەرەکی لە ئەلیکترۆنیاتی بەکاربەر، مۆدە، زێڕینگەریی، کاتژمێر، و ئامێری ناوماڵ. خزمەتگوزاری گەیاندن پێشکەش دەکات لە سەرانسەری وڵات لە ناوچە تایبەتەکاندا. 7.Gallery One( www.galleryonecr.com ):Gallery One بە پلەی یەکەم گرنگی بە فرۆشتنی هونەری دەستی ناوازە، جل و بەرگ، زێڕینگەریی، قوماش، و ئیکسسوارات دروستکراوە لەلایەن هونەرمەندەکانی ناوخۆیی لە کۆستاریکا. ئەمانە هەندێک لە پلاتفۆرمە دیارەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنین لە کۆستاریکا. کڕیاران دەتوانن سەردانی ئەم ماڵپەڕانە بکەن بۆ گەڕان و کڕینی کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان بەپێی ئارەزوو و پێداویستیەکانیان.

پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی سۆشیال میدیا

کۆستاریکا، وڵاتێکی جوانە و دەکەوێتە ئەمریکای ناوەڕاست، چەندین پلاتفۆرمی سۆشیال میدیای بەناوبانگی هەیە کە خەڵکەکەی بۆ پەیوەندیکردن و هاوبەشکردنی زانیاری بەکاریدەهێنن. لێرەدا هەندێک لەو پلاتفۆرمە سۆشیال میدیایانەی کە لە کۆستاریکا بە شێوەیەکی بەرفراوان بەکاردەهێنرێن دەخەینەڕوو: 1. فەیسبووک (www.facebook.com): فەیسبووک بە شێوەیەکی بەرفراوان لە سەرانسەری جیهاندا بەناوبانگە، لەنێویاندا کۆستاریکا. ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات پڕۆفایلی دروست بکەن و نوێکاری و وێنە و ڤیدیۆ لەگەڵ هاوڕێ و خێزانەکانیان هاوبەش بکەن. 2. ئینستاگرام (www.instagram.com): ئینستاگرام پلاتفۆرمێکی هاوبەشکردنی وێنەکانە و ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات وێنە و کورتە ڤیدیۆکان باربکەن. لە کۆستاریکا، خەڵکێکی زۆر لە ئینستاگرام بەکاردەهێنن بۆ نمایشکردنی دیمەنە سەرسوڕهێنەرەکانی وڵاتەکە و شوێنە گەشتیارییەکان. 3- تویتەر (www.twitter.com): تویتەر پلاتفۆرمێکی مایکرۆبلۆگکردنە کە بەکارهێنەران دەتوانن بیروڕاکانی خۆیان لەڕێگەی کورتە نامەیەکەوە دەرببڕن کە پێی دەوترێت تویت. بە شێوەیەکی باو لە کۆستاریکا بۆ نوێکردنەوەی هەواڵەکان و تۆڕە گشتیەکان بەکاردەهێنرێت. 4- واتسئەپ (www.whatsapp.com): هەرچەندە واتسئەپ بە پلەی یەکەم ئەپێکی نامە ناردنە، بەڵام وەک پلاتفۆرمی سۆشیال میدیا لە کۆستاریکا کاردەکات. خەڵک گروپ بۆ بەرژەوەندییە تایبەتەکان یان کۆمەڵگە دروست دەکەن کە دەتوانن لەگەڵ کەسانی دیکەدا باسی بابەتگەلێکی جۆراوجۆر بکەن. ٥. بەکارهێنەران دەتوانن ئەو وێنە و ڤیدیۆیانە بڵاوبکەنەوە کە دوای سەیرکردنیان نامێنن. . . ئەمانە تەنها هەندێک لەو پلاتفۆرمە دیارانەی سۆشیال میدیان کە ئەو کەسانەی ئەمڕۆ لە کۆستاریکا دەژین بەکاردەهێنرێن. وەرگرتن و بەکارهێنانی ئەم پلاتفۆرمانە ڕەنگە جیاواز بێت بەپێی گروپە تەمەنییەکان یان ناوچەکانی ناو وڵاتەکە

کۆمەڵە پیشەسازییە گەورەکان

کۆستاریکا کە وڵاتێکی ئەمریکای ناوەڕاستە، بە ئابووریی هەمەچەشن و کەرتە پیشەسازییە بەهێزەکانی ناسراوە. لێرەدا هەندێک لە کۆمەڵە سەرەکییەکانی پیشەسازی لە کۆستاریکا لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: ژووری بازرگانی کۆستاریکا (کامارا دی کۆمێرسیۆ دی کۆستاریکا) ماڵپەڕ: https://www.cccr.org/ 2. کۆمەڵەی نیشتمانی نوتەرانی گشتی (کۆلێجیۆ دی ئەبۆگادۆس و ئەبۆگاداس دی کۆستاریکا) ماڵپەڕ: http://www.abogados.or.cr/ 3. ژووری تەکنەلۆژیای زانیاری و پەیوەندی کۆستاریکا (Cámara Costarricense de Tecnologías de Información y Comunicaciones) ماڵپەڕ: http://www.cameratic.org/ 4. هاوپەیمانی بازرگانی بۆ گەشەپێدان (Alianza Empresarial para el Desarrollo - AED) ماڵپەڕ: https://aliadocr.com/ 5.دەستەی گەشتیاری کۆستاریکا (Instituto Costarricense de Turismo - ICT) ماڵپەڕ: https://www.visitcostarica.com/ 6.کۆمەڵەی نیشتمانی دەرمانخانەکان لە کۆستاریکا(Asociación Nacional De Farmacias) ماڵپەڕ:http://anfarmcr.net/joomla2017/ماڵەوە/index.html 7.کۆمەڵەی کۆستاریکا بۆ بەڕێوەبردنی سەرچاوە مرۆییەکان(Association De Recursos Humanos De La Republica De Costa Rica ) ماڵپەڕ:http//www.arh.tulyagua.com/ ئەم کۆمەڵانە ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕن لە پێشخستنی گەشەکردن، داکۆکیکردن لە بەرژەوەندییەکانی پیشەسازییەکانی خۆیان، و پەرەپێدانی هاوکاری لە نێوان بازرگانییەکان لە کۆستاریکا. تێبینی: گرنگە سەردانی ماڵپەڕی هەر کۆمەڵەیەک بکەیت چونکە ڕەنگە زانیارییەکان بە تێپەڕبوونی کات بگۆڕدرێن یان بگۆڕدرێن.

ماڵپەڕی بازرگانی و بازرگانی

کۆستاریکا وڵاتێکی ئەمریکای ناوەڕاستە و دەرفەتی بازرگانی و وەبەرهێنانی سەرنجڕاکێش پێشکەش دەکات. لە خوارەوە هەندێک لە ماڵپەڕە سەرەکییە ئابووری و بازرگانییەکانی کۆستاریکا دەخەینەڕوو، لەگەڵ ناونیشانی ماڵپەڕەکانیان: 1. دەزگای بەرەوپێشبردنی وەبەرهێنانی کۆستاریکا (CINDE) - https://www.cinde.org/en کۆمپانیای CINDE بەرپرسیارە لە پێشخستنی وەبەرهێنانی ڕاستەوخۆی بیانی لە کۆستاریکا. ماڵپەڕەکەیان زانیاری لەسەر دەرفەتەکانی وەبەرهێنان، کەرتەکانی بازرگانی، هاندان و پەیوەندییەکان بۆ یارمەتی زیاتر دەدات. 2. وەزارەتی بازرگانی دەرەوە (COMEX) - http://www.comex.go.cr/ کۆمێکس بەرپرسیارە لە داڕشتن و جێبەجێکردنی سیاسەتی بازرگانی بۆ پێشخستنی پەیوەندییە ئابوورییە دەرەکییەکانی وڵات. ماڵپەڕەکە زانیاری لەسەر ڕێکارەکانی هاوردەکردن/هەناردەکردن، دەستڕاگەیشتن بە بازاڕ، ئاماری بازرگانی، و ڕێککەوتنە ئابوورییەکان دەدات. 3. پرۆکۆمەر - https://www.procomer.com/ku/procomer/ PROCOMER وەک ڕێکخراوی فەرمی کۆستاریکا بۆ بەرەوپێشبردنی هەناردەکردن کاردەکات. ماڵپەڕەکەیان ڕێنمایییەکی گشتگیر پێشکەش دەکات لەسەر خزمەتگوزارییەکانی بازرگانی نێودەوڵەتی وەک ڕاپۆرتی توێژینەوەی بازاڕ، شیکاری کەرتەکان، بەرنامەکانی هاوکاری هەناردەکردن، و ڕووداوەکانی داهاتوو. 4. ژووری هەناردەکارانی کۆستاریکا (CADEXCO) - http://cadexco.cr/en/home.aspx CADEXCO نوێنەرایەتی بەرژەوەندی هەناردەکاران دەکات لە کۆستاریکا بە ناساندنی بەرهەمەکانیان لە ئاستی جیهانیدا و پەروەردەکردنی ژینگەیەکی بازرگانی کێبڕکێکار کە لەبار بێت بۆ هەناردەکردن. ماڵپەڕەکەیان سەرچاوە لەسەر پرۆسەکانی هەناردەکردن، هەواڵی پیشەسازی، بەرنامەکانی ڕاهێنان و زیرەکی بازاڕ دابین دەکات. 5.بانکۆ سێنتڕاڵ دی کۆستاریکا (بانکی ناوەندی) - https://www.bccr.fi.cr/english بانکی ناوەندی کۆستاریکا ڕۆڵێکی چارەنووسساز دەگێڕێت لە بەڕێوەبردنی سیاسەتی دراو و پاراستنی سەقامگیری ئابووری لەناو وڵاتدا. ماڵپەڕی زمانی ئینگلیزییان داتای ئاماری پەیوەست بە نرخی ئاڵوگۆڕ، چاودێری بانکی نرخ، و گۆڕاوە ئابوورییە گەورەکانی تر لەخۆدەگرێت. ئەم ماڵپەڕانە زانیاری بەنرختان پێدەدەن سەبارەت بە ئابووری کۆستاریکا و هەروەها تواناکانی بۆ وەبەرهێنەرانی بیانی یان ئەو بازرگانیانەی ئارەزووی دامەزراندنی پەیوەندی بازرگانی لەگەڵ وڵاتەکەدا دەکەن.

ماڵپەڕەکانی پرسیارکردنی داتا بازرگانیکردن

کۆستاریکا وڵاتێکی بچووکە بەڵام ئاوەدان و دەکەوێتە ئەمریکای ناوەڕاست. وڵاتەکە بە پابەندبوونی بە بازرگانی ناسراوە و چەندین ماڵپەڕی فەرمی هەیە کە مرۆڤ دەتوانێت دەستی بگات بە داتای بازرگانی. لێرەدا هەندێک لە ماڵپەڕەکان لەگەڵ URLەکانیان دەخەینەڕوو: 1. پەرەپێدەری بازرگانی دەرەکی (PROCOMER) - PROCOMER ڕێکخراوی فەرمی کۆستاریکا بۆ بەرەوپێشبردنی بازرگانی دەرەکی. ئەوان داتای گشتگیر لەسەر هەناردەکردن و هاوردەکردن دەدەن، لەوانەش پۆلە بەرهەمە تایبەتەکان و هاوبەشە بازرگانییەکان. URL: https://www.procomer.com/en.html 2- بانکی ناوەندی کۆستاریکا (BCCR) - BCCR زانیاری ئابووری سەبارەت بە وڵاتەکە دەدات، لەوانە ئاماری بازرگانی نێودەوڵەتی وەک هەناردەکردن، هاوردەکردن، و ئامارەکانی باڵانسی پارەدان. یوڕڵ: https://www.bccr.fi.cr/ 3- وەزارەتی بازرگانی دەرەوە (COMEX) - COMEX مامەڵە لەگەڵ داڕشتن و جێبەجێکردنی سیاسەتی بازرگانی دەرەکی کۆستاریکا دەکات. ماڵپەڕەکەیان سەرچاوەی جۆراوجۆری پەیوەست بە بازرگانی نێودەوڵەتی پێشکەش دەکات، لەوانەش ڕاپۆرتی ئاماری لەسەر هەناردەکردن و هاوردەکردن بەپێی کەرتی پیشەسازی. URL: http://www.comex.go.cr/ 4. پەیمانگای نیشتمانی ئامار و سەرژمێری (INEC) - INEC بەرپرسیارە لە کۆکردنەوە و بڵاوکردنەوەی زانیاری ئاماری سەبارەت بە کۆستاریکا، لەوانەش داتای چالاکییەکانی بازرگانی دەرەکی. یوڕڵ: https://www.inec.cr/ 5. نەخشەی بازرگانی - هەرچەندە ماڵپەڕێکی فەرمی حکومەت نییە، بەڵام نەخشەی بازرگانی داتای وردی هەناردە و هاوردەکردنی جیهانی بۆ چەندین وڵات لە سەرانسەری جیهاندا دەدات، لەنێویاندا کۆستاریکا. URL: https://www.trademap.org/Country_SelProductCountry.aspx?nvpm=1|||||034|||6|||2|||1|||2 || ئەم ماڵپەڕانە سەرچاوەی بەنرخ پێشکەش دەکەن بۆ دەستگەیشتن بە زانیاری ورد سەبارەت بە چالاکییە بازرگانییەکانی کۆستاریکا وەک کەرتەکانی هەناردەکردن، شوێنی سەرەکی/سەرچاوەی کاڵا/خزمەتگوزارییە بازرگانییەکان، شیکاری ڕەوتی بازاڕ، نیشاندەری ئابووری پەیوەست بە بازرگانی نێودەوڵەتی (بۆ نموونە، داینامیکی بەها/قەبارە)، هتد. تکایە تێبینی بکە کە ئەم URLانە ڕەنگە بە تێپەڕبوونی کات بگۆڕدرێن یان بگۆڕدرێن؛ لێرەوە باشتر وایە بە بەکارهێنانی وشەی سەرەکی پەیوەندیدار و درێژکراوەی تایبەت بە وڵات، بەدوای ماڵپەڕە فەرمییەکان بگەڕێیت.

پلاتفۆرمی B2b

کۆستاریکا وڵاتێکە دەکەوێتە ئەمریکای ناوەڕاست و بە جۆراوجۆری زیندوو و جوانی سروشتی ناسراوە. هەروەها شوێنی چەندین پلاتفۆرمی B2B یە کە خزمەت بە پیشەسازییە جیاوازەکان دەکەن. لێرەدا هەندێک لە پلاتفۆرمە دیارەکانی B2B لە کۆستاریکا لەگەڵ URL ی ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. بازاڕی کادێکسکۆ (https://www.cadexcommarketplace.com/): بازاڕی کادێکسکۆ پلاتفۆرمێکی ئۆنلاینە کە بە تایبەتی بۆ هەناردەکاران و هاوردەکاران داڕێژراوە کە ئارەزووی ئەنجامدانی کاروبار لەگەڵ کۆمپانیاکانی کۆستاریکا دەکەن. کۆمەڵێک بەرهەم و خزمەتگوزاری بەرفراوان لە سەرانسەری چەندین پیشەسازیدا پێشکەش دەکات. 2. Aladeen (http://aladeencr.com/): Aladeen بازاڕێکی گشتگیری B2B دابین دەکات کە گرنگی بە بەستنەوەی کڕیاران و فرۆشیاران دەدات لە کۆستاریکا. پلاتفۆرمەکە ئاسانکاری دەکات بۆ مامەڵەکان لە سەرانسەری کەرتەکانی وەک کشتوکاڵ، بەرهەمهێنان، بیناسازی و زۆر شتی تر. 3. ڕانکمۆڵ (https://rankmall.cr/): ڕانکمۆڵ بازاڕێکی بازرگانی ئەلیکترۆنییە کە ڕێگە بە بازرگانەکان دەدات بەرهەم یان خزمەتگوزارییەکانیان بە شێوەی ئۆنلاین پیشانی کڕیارە ئەگەرییەکان بدەن لە سنوورەکانی کۆستاریکا. ڕووکارێکی بەکارهێنەر دۆستانە بۆ هەردوو کڕیار و فرۆشیار دابین دەکات. 4. CompraRedes (https://www.compraredes.go.cr/): CompraRedes پۆرتاڵێکی فەرمی تەداروکی ئۆنلاینە کە لەلایەن دامەزراوەکانی حکومەتی کۆستاریکا بۆ کڕینی کاڵا و خزمەتگوزاری لە دابینکەرانی تۆمارکراو بەکاردەهێنرێت. ئەو بازرگانیانەی ئارەزووی فرۆشتنی بەرهەم یان خزمەتگوزاری بە حکومەت دەکەن دەتوانن لەسەر ئەم پلاتفۆرمە ناوی خۆیان تۆمار بکەن. 5. Tradekey (https://costarica.tradekey.com/): Tradekey دەرفەتی بازرگانی جیهانی پێشکەش بەو بازرگانیانە دەکات کە لە ناوچە جیاوازەکاندا کاردەکەن، لەنێویاندا کۆستاریکا. ڕێگە بە بازرگانەکان دەدات پەیوەندی لەگەڵ هاوبەشە ئەگەرییەکان، دابینکەران، یان کڕیارە ئەگەرییەکان لە سەرانسەری جیهانەوە بکەن. 6.TicoBiz Expo Online Platform(https://www.ticobizexpo.com/tbep/nuestrosExpositores/tipoNegocio.html?lang=en_US) : ئەم پلاتفۆرمە بازرگانییە ناوخۆییە جیاوازەکان پیشان دەدات کە لەناو کەرتە جیاوازەکاندا کاردەکەن وەک تەکنەلۆژیا، بەرهەمهێنان، کشتوکاڵ،و زۆر شتی تر .وەک پێشانگایەکی بازرگانی مەجازی بۆ نمایشکردنی بەرهەم و خزمەتگوزارییەکان کاردەکات. 7. هێڵی ئاسمانی سەوزی کۆستاریکا (https://costaricagreenairways.com/): هێڵی ئاسمانی سەوزی کۆستاریکا پلاتفۆرمێکی B2B یە کە بە تایبەتی بۆ پیشەسازی گەشتیاری و گەشتیاری دابینکراوە. نوسینگە گەشتیارییەکان، بەڕێوەبەرانی گەشتیاری و بازرگانییەکانی دیکە کە لەم کەرتەدا کاردەکەن بە کڕیارە ئەگەرییەکانەوە دەبەستێتەوە. ئەم پلاتفۆرمانە دەرفەتی بەرفراوان بۆ بازرگانەکان دەڕەخسێنن بۆ پەیوەندیکردن و بازرگانیکردن و هاوکاریکردن لەناو بازاڕی کۆستاریکادا. بەڵام باشتر وایە پێش ئەوەی لە ڕێگەی ئەم پلاتفۆرمانەوە بەشداری هەر مامەڵەیەکی بازرگانی بکەیت، لێکۆڵینەوەی ورد و لێکۆڵینەوەی پێویست ئەنجام بدرێت.