TogTok

تێڕوانینێکی گشتی وڵات
دراوی نیشتمانی
گۆڕینی نرخ
جەژنە گرنگەکان
دۆخی بازرگانی دەرەکی
پۆتانسێلی گەشەپێدانی بازاڕ
بەرهەمەکانی فرۆشتنی گەرم لە بازاڕدا
تایبەتمەندی و تابوی کڕیار
سیستەمی بەڕێوەبردنی گومرگی
سیاسەتەکانی باجی هاوردەکردن
سیاسەتەکانی باجی هەناردەکردن
بڕوانامە پێویستەکان بۆ هەناردەکردن
لۆجستیکی پێشنیار کراو
کەناڵەکان بۆ پەرەپێدانی کڕیار

مالیزیا وڵاتێکی هەمەچەشن و زیندووە و دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا. سنوورەکانی لەگەڵ تایلەند و ئەندەنوسیا و برونێی هاوبەشە، لە هەمان کاتدا بەهۆی دەریای باشووری چینەوە لە ڤێتنام و فلیپین جیاکراوەتەوە. مالیزیا بە ژمارەی دانیشتووانی زیاتر لە ٣٢ ملیۆن کەس، بە کۆمەڵگەی فرە کولتوری ناسراوە کە لە مەلای، چینی، هیندی و هەروەها هۆزە ڕەسەنە جیاوازەکانی پێکهاتووە. پایتەختی وڵات و گەورەترین شاری کوالالامپورە. کوالالامپور شانازی بە ئاسمانێکی مۆدێرن دەکات کە بە پێکهاتەی ئایکۆنی وەک تاوەرە دووانەکانی پترۆناس ڕازاوەتەوە، تێکەڵەیەک لە کولتوری نەریتی و گەشەپێدانی مۆدێرن پێشکەش دەکات. هەروەها شارەکە بە دیمەنی چێشتلێنان بەناوبانگە، کە نوێنەرایەتی خواردنە نەتەوەییە جیاوازەکان دەکات. مالیزیا کەشوهەوای گەرمی هەیە کە بە درێژایی ساڵ پلەی گەرمی گەرمی هەیە. ئەمەش وای لێدەکات ببێتە شوێنێکی گونجاو بۆ خۆشەویستانی کەنار دەریاکان چونکە ناوچە کەنارییە سەرسوڕهێنەرەکانی وەک دوورگەی لانگاوی و دوورگەی پینانگ پێشکەش دەکات کە بە کەناراوە جوانەکانیان و ئاوە ڕوونەکانیان ناسراون. هەروەها مالیزیا شانازی بە کۆمەڵێک سەرسوڕهێنەری سروشتییەوە دەکات لەوانە دارستانە باراناوییە چڕەکان کە پڕن لە گیا و گیاندارە ناوازەکان. پارکە نەتەوەییەکەی تامان نێگارا جۆراوجۆری بایۆلۆجی مالیزیا پیشان دەدات کە سەردانکەران دەتوانن بە ڕێڕەوی جەنگەڵەکاندا بگەڕێن یان بچنە گەشتەکانی ڕووبارەکان بۆ بینینی گیانلەبەرە کێوییە نامۆکانی. وڵاتەکە ئابوورییەکی بەهێزی هەیە کە لەلایەن کەرتە جیاوازەکانەوە پشتگیری دەکرێت لەوانە بەرهەمهێنان، گەشتیاری، کشتوکاڵ، و خزمەتگوزارییەکانی وەک دارایی و پەیوەندییەکان. ژێرخانی گەشەسەندووی باشی مالیزیا بەشدارە لە گەشەی ئابوورییەکەی و ئەمەش وایکردووە ببێتە یەکێک لە ئابوورییە پێشەنگەکانی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا. گەشتیاری ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە ئابووری مالیزیا بەهۆی شوێنە سەرنجڕاکێشە هەمەچەشنەکانی کە خزمەت بە بەرژەوەندییە جیاوازەکان دەکەن لە شوێنەوارە کولتوورییەکانی وەک جۆرج تاون لە پینانگ یان شاری مەلاکا تا چالاکییە سەرگەرمیەکانی وەک گەڕان بە ئەشکەوتەکان لە پارکە نەتەوەییەکەی گونونگ مولو یان گەشتکردن لە چیای کینابالو لە سەباح. بە کورتی، مالیزیا ئەزموونێکی ناوازە پێشکەش بە سەردانکەران دەکات کە هەمەجۆریی کولتووری لەگەڵ جوانی سروشتی تێکەڵ دەکات و شتێک بۆ هەمووان دابین دەکات جا ئەوان بەدوای شوێنەوارە مێژووییەکاندا بگەڕێن یان بیانەوێت چێژ لە کەناراوە پاکەکان وەربگرن کە بە سەوزایی گەشاوە دەورە دراون.

مالیزیا کە بە فەرمی بە فیدراسیۆنی مالیزیا ناسراوە، دراوی نیشتمانی خۆی هەیە بە ناوی ڕینگتی مالیزیا (MYR). هێما بۆ Ringgit بریتییە لە RM. دراوەکە لەلایەن بانکی ناوەندی مالیزیا کە بە بانکی نێگارا مالیزیا ناسراوە ڕێکدەخرێت. ڕینگیتی مالیزیا دابەشکراوە بەسەر ١٠٠ یەکە کە پێیان دەوترێت سەنت. دراوەکان بە جۆرەکانی ٥، ١٠، ٢٠ و ٥٠ سەنت بەردەستە. دراوی کاغەزی بریتییە لە دراوەکان بە بەهاکانی RM1، RM5، RM10، RM20، RM50 و RM100. هەر تێبینییەک دیزاینی جیاوازی تێدایە کە کولتوور و میراتی مالیزیا پیشان دەدات. نرخی ئاڵوگۆڕی ڕینگتی مالیزیا لە بەرامبەر دراوە گەورە نێودەوڵەتییەکانی دیکەی وەک دۆلاری ئەمریکی یان یۆرۆدا دەگۆڕێت. باشتر وایە پێش ئەوەی هەر گۆڕانکارییەک بکەیت، لە بانکە ڕێگەپێدراوەکان یان پارەگۆڕە مۆڵەتپێدراوەکان بزانیت بۆ ڕێژەی ورد. جگە لەوەش، چالاکییە ساختەکان کە پارەی ساختەیان تێدایە لە زۆرێک لە وڵاتاندا هەن لەوانە مالیزیا؛ بەم شێوەیە زۆر گرنگە وریا بیت لە کاتی مامەڵەکردن لەگەڵ پارەی کاش. پێشنیار دەکرێت تەنها دراوی بانکی ڕەوا وەربگریت و بەکاری بهێنیت کە تایبەتمەندی ئەمنی دروستیان هەیە بۆ ئەوەی هیچ ناڕەحەتییەک یان زیانێکی دارایی ڕوونەدات. مالیزیا سیستەمێکی بانکی گەشەسەندوو و باشی هەیە کە خزمەتگوزاری دارایی جۆراوجۆری وەک حیسابی پاشەکەوتی کەسی، پارەی جێگیر و قەرز پێشکەش بە هەردوو دانیشتوو و بیانییەکانی نیشتەجێی وڵاتەکە دەکات. ئامێری ATM بە شێوەیەکی بەرفراوان لە سەرانسەری شار و شارۆچکەکاندا بەردەستە کە دەستڕاگەیشتنێکی ئاسان بۆ وەرگرتنی پارەی نەختینەیی بە بەکارهێنانی کارتی بانکیی یان بانکیی نێودەوڵەتی دابین دەکات. لە کۆتاییدا، دۆخی دراوی مالیزیا لە دەوری دراوی نیشتمانی دەسوڕێتەوە کە پێی دەوترێت ڕینگیتی مالیزی (MYR) کە بە هەردوو دراو و دراوی کاغەزی دێت کە نوێنەرایەتی بەها جیاوازەکان دەکەن. مالیزیا سیستەمێکی دارایی جێگیر دەپارێزێت کە ئاسانکاری دەکات بۆ دەستڕاگەیشتن بە خزمەتگوزارییە بانکییەکان بە ئاسانی لە ناو وڵاتەکەدا.

دراوی فەرمی مالیزیا بریتییە لە ڕینگیتی مالیزیا (MYR). سەبارەت بە نرخی ئاڵوگۆڕکردن، تکایە ئاگاداربن کە بە بەردەوامی دەگۆڕێت. بۆیە ڕەنگە لە درێژخایەندا دابینکردنی زانیاری تایبەت بە تۆ ورد نەبێت. پێشنیار دەکرێت سەرچاوەیەکی دارایی متمانەپێکراو بپشکنیت یان گۆڕینی دراوی ئۆنلاین بەکاربهێنیت بۆ نوێترین نرخەکانی ئاڵوگۆڕی نێوان MYR و دراوە سەرەکییەکانی جیهان وەک دۆلار، یۆرۆ، پاوەند و هتد.

مالیزیا وڵاتێکی فرە کولتورییە و بە درێژایی ساڵ فێستیڤاڵە گرنگە جیاوازەکان بەڕێوەدەبات. ئەم فێستیڤاڵانە گرنگن چونکە هێمای یەکێتی و هەمەچەشنی و میراتی دەوڵەمەندی کولتووری مالیزیان. یەکێک لە فێستیڤاڵە گرنگەکانی مالیزیا هەری ڕەیا ئایدیلفتری یان جەژنی ڕەمەزانە. کۆتایی مانگی ڕەمەزانە، کە ماوەی مانگێکە بۆ ڕۆژووگرتن بۆ موسڵمانان. لەم بۆنە جەژنەدا خێزان و هاوڕێیان کۆدەبنەوە بۆ ئەوەی ڕۆژوو بشکێنن و داوای لێبوردن لە یەکتر دەکەن. لەم ئاهەنگەدا خواردنە خۆشەکانی نەریتی مالای وەک کیتوپات (دۆمبڵی برنج) و ڕێندانگ (چێشتی گۆشتی بەهارات) پێشکەش دەکرێن. فێستیڤاڵێکی دیکەی گەورە لە مالیزیا ساڵی نوێی چینییە کە ساڵانە بەپێی ساڵنامەی مانگ دەکەوێتە بەرواری جیاوازەوە. ئەم ڕووداوە زیندووە نوێنەرایەتی خۆشی و بەختەوەری و خۆشگوزەرانییە بۆ کۆمەڵگەی چینی. شەقامەکان بە فانووسی سوور ڕازێنراونەتەوە لە کاتێکدا سەمای شێر و تەقەمەنی هەوا پڕ دەکەن بۆ ئەوەی ڕۆحە خراپەکان دوور بخەنەوە. خێزانەکان کۆدەبنەوە بۆ ئەوەی ژەمەکانی کۆبوونەوە بخۆن، زەرفە سوورەکانی پڕ لە پارە (ئەنگپاو) ئاڵوگۆڕ دەکەن، و سەردانی پەرستگاکان دەکەن بۆ نوێژکردن. دیپاڤالی یان دیوالی فێستیڤاڵێکی گرنگی هیندۆسییە کە لەلایەن خەڵکی مالیزیا بە ڕەچەڵەک هیندییەوە بەڕێوەدەچێت. ئاماژەیە بۆ سەرکەوتنی ڕووناکی بەسەر تاریکیدا و چاکە بەسەر خراپەدا زاڵ دەبێت. لە کاتی ئاهەنگەکانی دیپاڤالیدا خانووەکان بە دیکۆراتی ڕەنگاوڕەنگ دەڕازێنرێنەوە کە پێی دەوترێت کۆلام، چرای زەیتی کە پێی دەوترێت دیا لە هەموو گۆشەیەکدا ڕووناک دەکاتەوە، ئاهەنگی گەورە کە شیرینییە تەقلیدییەکانی هیندستانی تێدایە ئەنجام دەدرێت و یارییە ئاگرینەکان ئاسمانی شەو ڕووناک دەکەنەوە. ئاهەنگەکانی دیکەی دیار بریتین لە هاری مێردکا (ڕۆژی سەربەخۆیی) لە ٣١ی ئاب بۆ یادکردنەوەی سەربەخۆیی مالیزیا لە دەسەڵاتی بەریتانیا لە ساڵی ١٩٥٧؛ ڕۆژی وێساک کە ڕێز لە لەدایکبوونی بودا دەگرێت؛ جەژنی کریسمس کە لەلایەن مەسیحییەکانەوە بەڕێوەدەچێت؛ تایپوسام کە پەرستیارەکان وەک کردەوەیەکی پەرستش خۆیان بە قەڵغان کون دەکەن؛ فێستیڤاڵی دروێنە کە بە شێوەیەکی سەرەکی لەلایەن کۆمەڵگە ڕەسەنەکانەوە بەڕێوەدەچێت؛ و چەندانی تر. ئەم ئاهەنگانە وردەکارییەک لە کولتوری مالیزیا دەبەخشن کە خەڵکی لە پاشخانی جۆراوجۆرەوە بە هاوئاهەنگی کۆدەبنەوە بۆ ئەوەی شانبەشانی یەکتر ئاهەنگ بگێڕن بۆ نەریتەکانیان. کەشوهەوای خۆش و خواردنی بە تام و هاوبەشکردنی نیعمەتەکان لەم ئاهەنگانەدا بەڕاستی تایبەتمەندی و جوانی مالیزیا وەک نەتەوەیەکی فرە کولتوری نیشان دەدات.

مالیزیا دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا، وڵاتێکی گەشەسەندووە و ئابوورییەکی هەمەچەشنی هەیە. وەک وڵاتێکی هەناردەکار، بازرگانی ڕۆڵێکی گرنگی هەیە لە گەشەکردن و گەشەسەندنی ئابووری مالیزیا. یەکەم: مالیزیا هێدی هێدی پەیوەندییە بازرگانییەکانی لە ئاستی جیهانیدا فراوانتر کردووە. ئەم وڵاتە چالاکانە بەشداری لە ڕێککەوتنە بازرگانییە نێودەوڵەتییە جیاوازەکانی وەک کۆمەڵەی گەلانی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا (ئاسیان)، ڕێکخراوی بازرگانی جیهانی (WTO) و چەندین ڕێککەوتنی بازرگانی ئازادی دوولایەنە دەکات. ئەم ڕێکەوتنانە دەستڕاگەیشتن بە بازاڕە سەرەکییەکانی جیهان بە ئیمتیازات بۆ بازرگانانی مالیزیا دابین دەکەن. دووەم: مالیزیا گرنگییەکی بەهێزی بە بەرهەمهێنان هەیە و کۆمەڵێک کاڵای بەرفراوان هەناردە دەکات. ئەلیکترۆنیات و بەرهەمە کارەباییەکان لە بەشداربووانی سەرەکین لە هەناردەکردنی مالیزیا. هەروەها ئەم میللەتە بە بەرهەمە لاستیکییەکان، زەیتی خورما، بەرهەمە پەیوەندیدارەکان بە نەوت، گازی سروشتی، ماددە کیمیاییەکان و ئامێرەکان ناسراوە. جگە لەوەش مالیزیا پەیوەندییەکی بازرگانی بەهێزی لەگەڵ زۆرێک لە وڵاتان پەرەپێداوە. چین یەکێکە لە گەورەترین هاوبەشە بازرگانییەکانی؛ هەردوو وڵاتەکە خەریکی بازرگانییەکی دوولایەنەی بەرچاو بوون لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکانی وەک ئەلیکترۆنیات و زەیتی خورما. سەرەڕای ئەوەش، ژاپۆن وەک بازاڕێکی گرنگ بۆ هەناردەکردنی مالیزیا وەک ئامێر و ئامێرە کارەباییەکان دەمێنێتەوە. جگە لەوەش شایانی باسە کە گەشتیاری بەشێکی دیکەی بەرچاوە لە ئابووری مالیزیا لە ڕێگەی داهاتی دراوی بیانییەوە. وڵاتەکە ساڵانە ملیۆنان سەردانیکەری بۆ خۆی ڕادەکێشێت بەهۆی میراتی دەوڵەمەندی کولتووری و دیمەنە جوانەکانی لەوانەش کەناراوەکان و دارستانە باراناوییەکان و هەروەها ژێرخانی مۆدێرن. بەڵام پێویستە ئاماژە بەوە بکرێت کە هەڵاوسانی نرخی کاڵا جیهانییەکان دەتوانێت کاریگەری لەسەر ئەدای هەناردەکردنی مالیزیا هەبێت چونکە کاڵاکانی وەک زەیتی خورما یان غازی سروشتی سەرچاوەی داهاتی سەرەکین بۆ وڵاتەکە. لە کۆتاییدا، ئابوورییە زیندووەکەی مالیزیا زۆر پشت بە ڕێککەوتننامەکانی بەکارهێنانی بازرگانی نێودەوڵەتی وەک ئاسیان یان ڕێکخراوی بازرگانی جیهانی دەبەستێت لەگەڵ توانا بەهێزەکانی بەرهەمهێنان کە ئەلیکترۆنیات دەگرێتەوە تا کاڵاکانی وەک لاستیک یان زەیتی خورما لە هەمان کاتدا سوودمەندە لە لێشاوی گەشتیاری./

مالیزیا کە دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا، توانایەکی زۆری هەیە بۆ فراوانکردنی بازاڕی بازرگانی نێودەوڵەتی. شوێنی جوگرافیای ستراتیژی وڵات و ژێرخانی گەشەسەندوو وەک کاتالیستێک بۆ ڕاکێشانی وەبەرهێنەرانی بیانی و بەرزکردنەوەی دەرفەتەکانی هەناردەکردن کاردەکەن. یەکێک لە گەورەترین خاڵە بەهێزەکانی مالیزیا ئابووری هەمەچەشنەکەیە، کە ڕێگەی پێدەدات بەشداری لە کەرتە جیاوازەکانی وەک ئەلیکترۆنی، ماددە کیمیاییەکان، زەیتی خورما و گەشتیاریدا بکات. لە ساڵانی ڕابردوودا مالیزیا وەک یەکێک لە گەورەترین بەرهەمهێنەر و هەناردەکارانی زەیتی خورما لە جیهاندا دەرکەوتووە. ئەم باڵادەستییە سوودێکی بەرچاو بۆ وڵاتەکە دەڕەخسێنێت بۆ ئەوەی سوود لە خواستی جیهانی وەربگرێت و هەناردەکردنی زیاتر فراوان بکات. جگە لەوەش، مالیزیا خۆی وەک یاریزانێکی دیار لە پیشەسازی ئەلیکترۆنیدا جێگیر کردووە و چەندین کۆمپانیای فرەنەتەوەیی لە سنوورەکانیدا کاردەکەن. ئەم کەرتە توانای بەرچاوی هەیە بۆ پەرەپێدانی بازرگانی دەرەکی بەهۆی زیادبوونی خواستی جیهانی بۆ بەرهەمە ئەلیکترۆنییەکان. هەروەها بەندەرەکانی وڵات کە بە باشی پەیوەستن، بەشدارن لە توانای بازرگانی وڵاتەکەدا. پۆرت کلانگ وەک ناوەندێکی سەرەکی گواستنەوەی بارەکان کاردەکات کە چەندین ناوچە لە سەرانسەری ئاسیا بەیەکەوە دەبەستێتەوە. ئەمەش تۆڕێکی لۆجستیکی کارامە پێشکەش بە بازرگانەکان دەکات کە لە ڕێگەیەوە دەتوانن دەستیان بە بازاڕەکان بگات لە سەرانسەری جیهاندا. جگە لەم هۆکارە ئابوورییانە، مالیزیا سوودمەندە لە سەقامگیری سیاسی و سیاسەتی بازرگانی لەبار کە هاندەری وەبەرهێنانی بیانییە. حکومەت هاندانێکی جۆراوجۆر وەک لێخۆشبوونی باج یان کەمکردنەوەی باج لەسەر کەرەستەی خاو هاوردەکراو دابین دەکات بۆ ڕاکێشانی کۆمپانیا نێودەوڵەتییەکان کە دەیانەوێت کارگەی بەرهەمهێنان یان دامەزراندنی ئۆفیسی ناوچەیی دابنێن. جگە لەوەش، مالیزیا ئەندامێکی چالاکە لە چەندین ڕێککەوتنی بازرگانی ئازادی ناوچەیی وەک ناوچەی بازرگانی ئازادی ئاسیان (AFTA)، هاوبەشی پێشکەوتووی گشتگیر لە ترانز پاسیفیک (CPTPPP)، و هاوبەشی ئابووری گشتگیری ناوچەیی (RCEP). ئەم ڕێککەوتنانە بە کەمکردنەوەی بەربەستە بازرگانییەکان لە نێوان وڵاتانی ئەندامدا، دەستڕاگەیشتنێکی زیاتری بازاڕ بۆ هەناردەکارانی مالیزیا دابین دەکەن. بەڵام ئاستەنگەکان لە ڕووی هەمەچەشنکردنی بەرهەمەکانی هەناردەکردن لە دەرەوەی پیشەسازییە تەقلیدییەکانی وەک ئەلیکترۆنیات و زەیتی خورمادا ماونەتەوە. هاندانی داهێنان و وەبەرهێنان لە توێژینەوە و پەرەپێدان دەتوانێت یارمەتی بازرگانییەکانی مالیزیا بدات بۆ گەڕان بەدوای کەرتە نوێیەکاندا کە توانای هەناردەکردنی بەرزیان هەیە وەک چارەسەری وزەی نوێبووەوە یان بەرهەمهێنانی بەها بەرز. لە کۆتاییدا، مالیزیا خاوەنی توانایەکی بەرچاوە کە لە بازاڕی بازرگانی دەرەکیدا بەکارنەهێنراوە بەهۆی شوێنی جوگرافیای ستراتیژی، ئابووری هەمەچەشن، ژێرخانی گەشەسەندوو و سیاسەتی بازرگانی لەبار. بە سوودوەرگرتن لەم خاڵە بەهێزانە و چارەسەرکردنی ئاستەنگە ئەگەرییەکان، وڵاتەکە دەتوانێت پێگەی خۆی بەکاربهێنێت بۆ ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانی و فراوانکردنی دەستڕاگەیشتن لە بازرگانی جیهانیدا.

لە کاتی گەڕان بەدوای بازاڕی مالیزیا بۆ بەرهەمە گەرم فرۆشراوەکان لە بازرگانی دەرەکیدا، زۆر گرنگە کە ڕەچاوکردنی ئارەزووە ناوازەکانی وڵاتەکە، لایەنە کولتوورییەکان و ڕەوتە ئابوورییەکان. لێرەدا چەند ئامۆژگاریەک دەخەینەڕوو بۆ چۆنیەتی هەڵبژاردنی ئەو بەرهەمانەی کە لە بازاڕی بازرگانی دەرەکی مالیزیادا گەشە دەکەن. 1- بەرهەمی حەڵاڵ: مالیزیا ژمارەی دانیشتووانی موسڵمانی زۆرە، وە کاڵای بڕوانامەی حەڵاڵ زۆر بەدوایدا دەگەڕێت. تەرکیز لەسەر ئەو خواردن و خواردنەوانە بکە کە پابەندن بە سنووردارکردنی خۆراکی ئیسلامییەوە، لەوانە گۆشتی حەڵاڵ، خواردنی کەم، خواردنەوە، یان ژەمە پاکەتەکان. 2- ئەلیکترۆنیات و ئامێرەکان: مالیزیا خاوەنی دیمۆگرافیای شارەزای تەکنەلۆژیایە و نوێترین ئامێر و ئامێرە ئەلیکترۆنییەکان بەرز دەنرخێنن. بیر لە پێشکەشکردنی مۆبایلە زیرەکەکان، تابلێتەکان، کاتژمێرە زیرەکەکان، کۆنسۆلی یاریکردن یان ئیکسسواراتەکان بکەرەوە کە خزمەت بەم بنکە کڕیارە گەشەسەندووە بکەن. 3- بەرهەمی تەندروستی و جوانکاری: خەڵکی مالیزیا گرنگی بە کەرەستەی چاودێری کەسی وەک بەرهەمەکانی چاودێری پێست و جوانکاری دەدەن. بەرهەمی جوانکاری کوالیتی بەرز هەڵبژێرە کە پێکهاتەی سروشتی یان فۆرمولاسیۆنی تایبەتیان تێدایە کە پێداویستییە تایبەتەکانی بەکارهێنەران لەڕووی بارودۆخی کەشوهەوا یان ڕەنگی پێستەوە دەگرێتەوە. 4- قوماشی نەریتی و پیشەسازی دەستی: کولتوری مالیزیا شانازی بە نەریتە دەوڵەمەندەکانەوە دەکات کە لە قوماشەکانی وەک قوماشی چاپکراوی باتیک یان جلوبەرگی نەریتی وەک کراسی باتیک یان سارۆنگدا ڕەنگ دەداتەوە. سەرەڕای ئەوەش، ئەو کارە دەستییانەی کە لەلایەن کۆمەڵگە ڕەسەنەکانەوە دروست دەکرێن دەتوانن ئەو کڕیارانە ڕابکێشن کە بەدوای یادگاری ناوازەدا دەگەڕێن لە ئەزموونەکانیان لە مالیزیا. 5. بەرهەمە بەردەوامەکان: لەگەڵ زیادبوونی هۆشیاری سەبارەت بە پرسە ژینگەییەکان لە ئاستی جیهانیدا، خواست لەسەر بەدیلەکانی دۆستی ژینگەش لەنێو بەکارهێنەرانی مالیزیادا زیاد دەکات. بەرهەمە بەردەوامەکان هەڵبژێرە وەک شتومەکی دروستکراوی بامبۆ (سێتی چەقۆ)، کەرەستەی ڕیسایکل کراو (کیسە)، بەرهەمی خۆراکی ئۆرگانیک (خواردنی کەم)، یان ئامێرە وزە بەکارهێنەرەکان بۆ ئەوەی سەرنجی ئەم بەشە گەشەسەندووە ڕابکێشن. 6. دیکۆری ماڵ و مۆبیلیات: خەڵکی مالیزیا شانازی بە ڕازاندنەوەی ماڵەکانیان دەکەن بە پارچە مۆبیلیاتی شیک کە ڕەنگدانەوەی جوانکاری ناوخۆییە و تێکەڵ بە دیزاینە مۆدێرنەکانە. بژاردەی دیکۆری ماڵ پێشکەش بکە وەکو مۆبیلیاتی دار تەقلیدی کە بە توخمە هاوچەرخەکان یان پارچەی لەهجەی مۆدێرن کە لەگەڵ سەلیقەی جیاوازدا دەگونجێت. 7. خزمەتگوزاری/بەرهەمەکانی پەیوەست بە گەشتیاری: وەک شوێنێکی گەشتیاری بەناوبانگ لە ناوخۆی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا بەهۆی میراتی کولتووری هەمەچەشن، دیمەنە دیمەندارەکانی، و شارە زیندووەکانی، بەرهەمەکانی پەیوەست بە خزمەتگوزارییەکانی گەشتیاری وەک ئیکسسواراتەکانی گەشتیاری، ئەزموونە ناوخۆییەکان (گەشتی کولتووری)، یان یادگاری تایبەتمەند کە نوێنەرایەتی کولتوری مالیزیا دەکات. بە گشتی ئەنجامدانی توێژینەوەی بازاڕ و تێگەیشتن لە ئارەزووەکانی بەکارهێنەرانی مالیزیا لە هەڵبژاردنی بەرهەمە گەرمفرۆشەکاندا زۆر گرنگە. خۆگونجاندن لەگەڵ ڕەوتەکان لەکاتێکدا ڕاستگۆیی لەگەڵ نەریتە ناوخۆییەکان دەتوانێت چانسی سەرکەوتن لە بازرگانی دەرەکیدا لەناو مالیزیادا بەرز بکاتەوە.

مالیزیا وڵاتێکی هەمەچەشنی کولتوورییە لە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا، بە تایبەتمەندییە ناوازەکانی کڕیار و ئەتەکێتی ناسراوە. تێگەیشتن لەم تایبەتمەندی و تابووانە زۆر گرنگە لە کاتی ئەنجامدانی کاروبار یان کارلێککردن لەگەڵ کڕیارانی مالیزیا. 1- ئەدەب: خەڵکی مالیزیا لە هەموو کارلێکە کۆمەڵایەتییەکان بەهای ئەدەب و ڕێزگرتن دەدەن. گرنگە بە گەرمی سڵاو لە کڕیارەکان بکەیت، بە بەکارهێنانی ناونیشانی گونجاو وەک "م. یان "خاتوو". بەدواداچوون بە سڵاوی نەریتی "سەلامات پاگی" (بەیانتان باش)، "سەلامات تێنگاهاری" (نیوەڕۆتان باش)، یان "سەلامات پێتانگ" (ئێوارەتان باش). 2- هاوئاهەنگی: مالیزیاییەکان باوەڕیان بە پاراستنی هاوسەنگی لەناو ژیانی تایبەتی و پیشەیی خۆیاندا هەیە. پێویستە دوور بکەویتەوە لە ململانێ، بۆیە باشترە لە کاتی گفتوگۆ یان دانوستانەکاندا ئارام و ئارام بمێنیتەوە. 3- پلەبەندی: پێکهاتەی پلەبەندی لە کۆمەڵگەی مالیزیادا گرنگە، بەتایبەتی لە شوێنە بازرگانییەکاندا. لە کاتی کۆبوونەوە یان پێشکەشکردندا چاوەڕوان دەکرێت ڕێز لە پلە باڵا و دەسەڵات بگیرێت. 4. پەیوەندی: دروستکردنی پەیوەندی لەسەر بنەمای متمانە زۆر گرنگە لەکاتی کارکردن لەگەڵ کڕیارانی مالیزیا. ڕووداوەکانی تۆڕکردن دەرفەتی نایاب دەڕەخسێنن بۆ دامەزراندنی پەیوەندی لەسەر ئاستی کەسی پێش ئەوەی باس لە بابەتە بازرگانییەکان بکرێت. 5- کات بەسەربردن: لە کاتێکدا خەڵکی مالیزیا بەگشتی ئارامن سەبارەت بە کات بەدواداچوون بە بەراورد بە هەندێک لە کولتوورەکانی ڕۆژئاوا، بەڵام هێشتا گرنگە لە کاتی خۆیدا بیت بۆ چاوپێکەوتنی بازرگانی وەک نیشانەیەک بۆ ڕێزگرتن لە کاتەکانی هاوتا مالیزیەکانت. 6.جل و بەرگی دروست: مالیزیا کەشوهەوایەکی گەرمی هەیە بەڵام پۆشینی جل و بەرگی بێگەرد زۆر گرنگە کاتێک لە شوێنی پیشەیی چاوپێکەوتن لەگەڵ کڕیارەکان دەکەیت. پێویستە پیاوان کراس و پانتۆڵی درێژ لەبەر بکەن لە کاتێکدا ئامۆژگاری خانمان دەکرێت بە داپۆشینی شانیان و دوورکەوتنەوە لە ئاشکراکردنی کەلوپەلی جلوبەرگ جل و بەرگی بێگەرد لەبەر بکەن. 7.بابەتی هەستیار:بە هەمان شێوە زۆرێک لە کولتوورەکان لە سەرانسەری جیهان، هەندێک بابەتی تابوو هەن کە پێویستە لە کاتی گفتوگۆکردن لەگەڵ clients.Thes مالیزیا دوور بکەونەوە لەگەڵ کڕیارانی مالایساین . تێگەیشتن لەم تایبەتمەندیانەی کڕیار و پابەندبوون بە ئەتەکێتی پەیوەندیدار یارمەتیدەر دەبێت بۆ پەروەردەکردنی پەیوەندی کاریگەر لەگەڵ کڕیارانی مالیزیا و بەشداریکردن لە مامەڵە بازرگانییە سەرکەوتووەکان لە وڵاتەکەدا.

سیستەمی بەڕێوەبردنی گومرگی لە مالیزیا لایەنێکی گرنگی کۆنترۆڵکردنی سنوورەکان و ڕێساکانی بازرگانی وڵاتەکەیە. بەشی گومرگی مالیزیا کە بە وەزارەتی گومرگی شاهانەی مالیزیا (RMCD) ناسراوە، بەرپرسیارە لە دڵنیابوون لە پابەندبوون بە یاساکانی هاوردە و هەناردەکردن و کۆکردنەوەی باج و باج و ڕێگریکردن لە چالاکییەکانی قاچاخچێتی و ئاسانکاری بۆ بازرگانی شەرعی. لە کاتی چوونە ژوورەوە یان دەرچوون لە مالیزیا، سەردانکەران دەبێت بە ڕێکارەکانی کۆچبەری و گومرگی لە فڕۆکەخانەکان، بەندەرەکانی دەریایی، یان سنوورە وشکانییەکاندا تێپەڕن. لێرەدا چەند خاڵێکی سەرەکی دەخەینەڕوو کە دەبێت لەبیرت بێت: 1. بەڵگەنامە: هەڵگرتنی بەڵگەنامەی سەفەری ڕەوا وەک پاسپۆرت کە کەمترین ماوەی کارکردنی شەش مانگ بێت. لەوانەیە سەردانکەران پێویستیان بە پێشکەشکردنی بەڵگەنامەی زیادە هەبێت وەک ڤیزە یان مۆڵەتی کارکردن بەپێی ئامانجی سەردانەکەیان. 2. شتومەکی قەدەغەکراو: هەندێک شت بە توندی قەدەغەکراون لە چوونە ژوورەوە یان دەرچوون لە مالیزیا لەوانە ماددە هۆشبەرە نایاساییەکان، چەک/چەکی ئاگرین، کەلوپەلی ساختە، بەرهەمی جۆرە لەناوچووەکان (پارچەی ئاژەڵان)، کەرەستەی قێزەون/ناوەڕۆک و هتد.. خۆت ئاشنا بە لیستی تەواوی کاڵا قەدەغەکراوەکان بۆ ئەوەی هیچ کێشەیەکی یاسایی نەبێت. 3. دەرماڵەی بێ باج: گەشتیاران مافی دەرماڵەی بێ باجی تایبەتیان هەیە بۆ شتومەکی کەسی وەک جل و بەرگ، ئەلیکترۆنیات، بۆن/جوانکاری کحول/بەرهەمەکانی تووتن بە پشتبەستن بە ماوەی مانەوەیان لە مالیزیا. 4. بەیاننامەی گومرگی: ڕابگەیەنرێت هەموو ئەو کاڵایانە کە لە دەرماڵەی بێ باج زیاترن لە کاتی گەیشتنیان بە مالیزیا. ئەگەر ئەو کارە نەکرێت، دەبێتە هۆی غەرامەکردن یان دەستبەسەرداگرتنی کاڵاکان. 5. ڕاگەیاندنی دراو: هیچ سنوورێک نییە بۆ بڕی دراوی بیانی کە دەتوانرێت بهێنرێتە ناو مالیزیا بەڵام بڕی زیاتر لە 10 هەزار دۆلار دەبێت لە کاتی گەیشتن/ڕۆشتن ڕابگەیەنرێت. 6. ماددە کۆنترۆڵکراوەکان: ئەگەر دەرمانی بە ڕەچەتە هەڵدەگریت کە مادەی کۆنترۆڵکراو لەخۆدەگرێت (بۆ نموونە، ئۆپیۆید)، پێش گەشتکردن کاغەز/بڕوانامەی پێویست لە پزیشکەکەت وەربگرە بۆ ئەوەی لە بازگەکانی گومرگیدا تووشی ئاڵۆزییە یاساییەکان نەبیت. 7.پرۆگرامی گەشتیارانی زیرەک: بۆ ئەو گەشتیارانەی کە زۆرجار دەیانەوێت لە ڕێگەی دەروازەی ئۆتۆماتیکی خێرا لە فڕۆکەخانە گەورەکانی کوالالامپور و پینانگ خۆیان تۆمار بکەن بە ناو تۆمارکردن لە ڕێگەی ئۆنلاینەوە پێشوەختە. پابەندبوون بە ڕێسا و ڕێنماییە گومرگییەکانی مالیزیا زۆر گرنگە بۆ دڵنیابوون لە پرۆسەی چوونە ژوورەوە و دەرچوون بە ئاسانی. ئاگاداربوون لە یاساکانی وڵات یارمەتیدەر دەبێت لە دوورکەوتنەوە لە هەر سزایەک یان دواکەوتنێک لە کاتی سەردانەکەتدا.

مالیزیا وەک ئەندامێکی ڕێکخراوی بازرگانی جیهانی (WTO) سیاسەتی هاوردەکردنی لیبڕاڵ پەیڕەو دەکات. ئامانجی وڵاتەکە بەرەوپێشبردنی بازرگانی نێودەوڵەتی و ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانییە. بەڵام هەندێک باجی گومرگی و باج هەیە کە بەسەر کاڵا هاوردەکراوەکاندا دەسەپێندرێت. پێکهاتەی باجی هاوردەکردن لە مالیزیا لەسەر بنەمای کۆدەکانی سیستەمی هاوسەنگ (HS) دامەزراوە، کە بەرهەمەکان بۆ پۆلە جیاوازەکان پۆلێن دەکەن. ڕێژەی باج بەپێی کۆدی HS ی شتە هاوردەکراوەکە دەگۆڕێت. بەگشتی مالیزیا باجی بەهادار بەکاردەهێنێت، کە وەک ڕێژەیەک لە بەهای ڕاگەیەندراوی شتەکە لە کاتی گەیشتن بە وڵاتەکەدا حیسابی بۆ دەکرێت. باجی هاوردەکردن دەتوانێت لە نێوان 0% بۆ 50% بێت، بە تێکڕا ڕێژەی نزیکەی 6%. بەڵام ڕەنگە ڕێژەی تایبەت بۆ هەندێک بەرهەم یان پیشەسازی جیاواز بێت. جگە لە باجی هاوردەکردن، مالیزیا باجی دیکەی وەک باجی فرۆشتن و باجی خزمەتگوزاری لەسەر کاڵا هاوردەکراوەکانیش دەسەپێنێت. باجی فرۆشتن بە ڕێژەی جیاواز وەردەگیرێت بە پشتبەستن بە پۆلەکانی بەرهەم لە نێوان 5% بۆ 10%. باجی خزمەتگوزاری لەسەر خزمەتگوزارییە تایبەتەکانی پەیوەست بە هاوردەکردن دەسەپێندرێت. بۆ هاندانی بەرهەمهێنانی ناوخۆیی و کەمکردنەوەی پشتبەستن بە کاڵای هاوردەکراو، مالیزیا سیاسەتی ئیمتیازاتی جۆراوجۆری وەک لێخۆشبوونی باج یان کەمکردنەوەی کەرەستەی خاو یان ئەو پارچانەی کە پیشەسازییە ناوخۆییەکان بەکاردەهێنن جێبەجێکردووە. ئەم سیاسەتانە ئامانجیان پاڵپشتیکردنی بەرهەمی ناوخۆیی و زیادکردنی توانای کێبڕکێیە. شایەنی باسە کە ڕێککەوتنەکانی بازرگانی ئازاد (FTA) کاریگەرییان لەسەر سیاسەتەکانی هاوردەکردنی مالیزیا هەبووە بە کەمکردنەوە یان نەهێشتنی باج بۆ ئەو وڵاتانەی کە ڕێککەوتنی بازرگانی ئازاد لەگەڵیان دامەزراوە. بۆ نموونە بەپێی ڕێککەوتننامەکانی ناوچەی بازرگانی ئازادی ئاسیان (AFTA) و ڕێککەوتنە بازرگانییە دوولایەنەکانی وەک FTAی ئاسیان-چین یان ڕێککەوتنی هاوبەشی ئابووری مالیزیا-ژاپۆن؛ ڕێژەی گومرگی کەمتر لە نێوان وڵاتانی بەشداربوودا جێبەجێ دەکرێت. لە کۆتاییدا، هەرچەندە مالیزیا پشتگیری لە بازرگانی نێودەوڵەتی دەکات لە ڕێگەی ڕێژەی باجی هاوردەکردنی مامناوەندی تاڕادەیەک نزمەوە بە بەراورد لەگەڵ هەندێک وڵاتی دیکە لە سەرانسەری جیهاندا؛ هێشتا باجی گومرگی وەردەگرێت لەسەر بنەمای کۆدەکانی HS کە پۆلە جیاوازەکانی بەرهەم لەخۆدەگرێت. بەگشتی، ئاگاداربوون لە هەر گۆڕانکارییەک لە ڕێساکانی گومرگی لە ڕێگەی سەرچاوە فەرمییەکانەوە باشترە پێش ئەوەی بەشداری هەر هاوردەکردنێک بکەیت بۆ مالیزیا.

مالیزیا سیاسەتێکی گشتگیری باجی هەناردەکردنی جێبەجێ کردووە بۆ ڕێکخستنی بازرگانی کاڵاکان و دەستەبەرکردنی کێبڕکێی دادپەروەرانە لە بازاڕی جیهانیدا. وڵاتەکە باج لەسەر کاڵای هەناردەکراوی تایبەت وەردەگرێت بۆ بەرەوپێشبردنی پیشەسازییە ناوخۆییەکان و پاراستنی بازاڕە ناوخۆییەکان و بەدەستهێنانی داهات بۆ خەرجییە گشتیەکان. بەپێی ئەم سیاسەتە، مالیزیا باجی هەناردەکردن بەسەر هەندێک جۆری کاڵادا دەسەپێنێت کە لە ڕووی ستراتیژییەوە بە گرنگ دادەنرێت یان کاریگەرییەکی بەرچاویان لەسەر ئابووری ناوخۆیی هەیە. لەوانە سەرچاوە سروشتییەکانی وەک دار و زەیتی خورما و لاستیک و کانزاکان. ڕێژەکان بەپێی جۆری کاڵاکان و بەهاکانیان دەگۆڕێت. بۆ نموونە هەناردەکردنی دارەکان بەپێی پۆلێنکردنی جۆرەکان و جۆری بەرهەمە دارە پرۆسێس کراوەکان ڕێژەی باجی جیاوازیان لەسەرە. بە هەمان شێوە بەرهەمەکانی زەیتی خورما وەک زەیتی خورمای خاو (CPO) و زەیتی خورمای پاڵاوتە (RPO) باجی هەناردەکردنیان لەسەر بنەمای فۆرمولەی جیاوازی ڕێککەوتن لەسەرە. جگە لەوەش، مالیزیا ڕەنگە بە شێوەیەکی کاتی باج یان باجی کاتی هەناردەکردن بسەپێنێت لە وەڵامی گۆڕانی بارودۆخی بازاڕ یان ئامانجە ئابوورییەکان. ئەم ڕێوشوێنانە ئامانجیان سەقامگیرکردنی نرخەکانە لە ناوخۆدا یان دەستەبەرکردنی پێداویستییە ناوخۆییەکان لە شوێنی پێویستدا. شایەنی باسە کە مالیزیا بەشێکە لە ڕێککەوتنە جیاوازەکانی بازرگانی ئازادی ناوچەیی وەک ناوچەی بازرگانی ئازادی ئاسیان (AFTA) و ڕێککەوتنی هاوبەشی ترانس پاسیفیک (TPPA). ئەم ڕێکەوتنانە مامەڵەی ئیمتیازات بۆ هەندێک کاڵای هەناردەکراو دەکەن بە نەهێشتن یان کەمکردنەوەی باجی هاوردەکردن کە لەلایەن وڵاتانی هاوبەشەوە سەپێنراوە. بە کورتی، سیاسەتی باجی هەناردەکردنی مالیزیا گرنگی بە پاراستنی کەرتە ستراتیژییەکان دەدات لە هەمان کاتدا هاوسەنگکردنی پێداویستییە ناوخۆییەکان لەگەڵ پابەندبوونە نێودەوڵەتییەکان لە ڕێگەی ڕێسا گونجاوەکانەوە. حکومەت بەردەوام پێداچوونەوە بەم سیاسەتانەدا دەکات بۆ پێشخستنی گەشەپێدانی ئابووری بەردەوام لە هەمان کاتدا دادپەروەری لە پەیوەندییە بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان مسۆگەر دەکات.

مالیزیا بەناوبانگە بە پیشەسازی بەهێزی هەناردەکردن و سیستەمێکی بەهێزی بڕوانامەی هەناردەکردنی دامەزراندووە بۆ دڵنیابوون لە کوالیتی و سەلامەتی و یاساییبوونی کاڵا هەناردەکراوەکانی. وڵاتەکە جۆرە جیاوازەکانی بڕوانامەی هەناردەکردن پێشکەش دەکات بە پشتبەستن بە پۆلە جیاوازەکانی بەرهەم. یەکێک لە بڕوانامە گرنگەکانی هەناردەکردن لە مالیزیا بڕوانامەی سەرچاوەیە (CO) کە لەلایەن کۆمپانیای گەشەپێدانی بازرگانی دەرەکی مالیزیا (MATRADE) دەرچووە. ئەم بەڵگەنامەیە سەرچاوەی ئەو بەرهەمانە پشتڕاست دەکاتەوە کە لە مالیزیا هەناردە دەکرێن و بەڵگەی ئەوە دەخاتە ڕوو کە لە ناوخۆی وڵاتدا بەرهەم هێنراون، بەرهەم هێنراون، یان پرۆسێس کراون. CO یارمەتی هەناردەکاران دەدات کە داوای هاندانەکانی بازرگانی بکەن، وەک ڕێژەی باجی ئیمتیاز بەپێی ڕێککەوتنەکانی بازرگانی ئازاد. هاوکات لەگەڵ CO، بڕوانامە سەرەکییەکانی تری هەناردەکردن بریتین لە بڕوانامەی حەڵاڵ و بڕوانامەی پراکتیکی بەرهەمهێنانی باش (GMP). مالیزیا بەهۆی ئەوەی وڵاتێکی زۆرینەی موسڵمانە، جەخت لەسەر بەرهەمە بڕوانامەدارەکانی حەڵاڵ دەکاتەوە، چونکە دڵنیای دەدات لە پابەندبوون بە یاساکانی خۆراکی ئیسلامی. ئەم بڕوانامەیە گەرەنتی ئەوە دەکات کە بەرهەمە خۆراکییەکان لە پرۆسەی ئامادەکردن و مامەڵەکردنیاندا پابەندبن بە مەرجە ئایینییە تایبەتەکانەوە. جگە لەوەش پیشەسازییەکانی وەک دەرمان و جوانکاری پابەندن بە ستانداردەکانی GMP بۆ دڵنیابوون لە سەلامەتی بەرهەمەکانیان بۆ بەکارهێنان یان بەکارهێنان. بڕوانامەی GMP ئەوە نیشان دەدات کە کۆمپانیاکان شێوازە توندەکانی بەرهەمهێنان پەیڕەو دەکەن کە ستانداردە نێودەوڵەتییەکانی کوالیتی جێبەجێ دەکەن. بۆ بەرهەمە کشتوکاڵییەکانی وەک زەیتی خورما یان دار، بڕوانامە گرنگەکان بریتین لە بڕوانامەی زەیتی خورمای بەردەوام (MSPO) و بڕوانامەی ئەنجومەنی بەڕێوەبردنی دارستان (FSC). ئەم بڕوانامانە بڕوانامە بە شێوازەکانی بەرهەمهێنانی بەردەوام دەدەن لە هەمان کاتدا هەوڵەکانی پاراستنی ژینگە لەناو ئەم پیشەسازیانەدا بەرەوپێش دەبەن. سەرەڕای ئەوەش، پیشەسازی کارەبا و ئەلیکترۆنی مالیزیا پێویستی بە پابەندبوونە بە ستانداردە نێودەوڵەتییەکانی وەک سیستەمی کۆمیسیۆنی کارەبایی تەکنیکی نێودەوڵەتی بۆ تاقیکردنەوەی یەکسانی و بڕوانامەدانی ئامێرە کارەباییەکان (IECEE CB Scheme)، ڕێنمایی سنووردارکردنی ماددە مەترسیدارەکان (RoHS)، یان ڕێنمایی پاشماوەی کارەبا و ئامێرە ئەلیکترۆنییەکان (WEEE) . ئەم بڕوانامانە گەرەنتی ڕێوشوێنی سەلامەتی بەرهەم دەکەن کە پەیوەندییان بە بەکارهێنانی پێکهاتە کارەباییەکانەوە هەیە لەگەڵ ڕێنماییەکانی پاراستنی ژینگە سەبارەت بە ماددە مەترسیدارەکان لە کاتی پرۆسەکانی بەرهەمهێناندا. لە کۆتاییدا، مالیزیا خاوەنی کۆمەڵێک بڕوانامەی بەرفراوانی هەناردەکردنە بەپێی کەرتە جیاوازەکان لە بڕوانامەکانی دڵنیابوون لە سەرچاوەی بەرهەم تا ئەوانەی پابەندبوون بە پێداویستییە ئاینییەکان یان ستانداردە نێودەوڵەتییەکانی کوالیتی پشتڕاست دەکەنەوە. ئەم بڕوانامانە نەک هەر متمانەی بەکارهێنەرانی جیهانی بەرز دەکەنەوە بەڵکو پێگەی مالیزیا وەک هەناردەکارێکی متمانەپێکراو لە بازاڕی نێودەوڵەتیدا بەهێزتر دەکەن.

مالیزیا کە دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا، وڵاتێکی زیندووە و ئابوورییەکەی بە خێرایی گەشە دەکات و پیشەسازی لۆجستیکی گەشەسەندووە. لێرەدا چەند خزمەتگوزاری و ژێرخانی لۆجستیکی پێشنیار کراو لە مالیزیا دەخەینەڕوو: 1- پۆرت کلانگ: وەک قەرەباڵغترین بەندەر لە مالیزیا، پۆرت کلانگ وەک دەروازەیەکی سەرەکی بۆ بازرگانی نێودەوڵەتی کاردەکات. بە شوێنی ستراتیژی و ئاسانکارییە مۆدێرنەکانی، خزمەتگوزاری گواستنەوەی کارامە پێشکەش دەکات. بەندەرەکە چەندین تێرمیناڵی هەیە کە توانای مامەڵەکردن لەگەڵ جۆرە جیاوازەکانی باری هەیە، لەوانە کۆنتێنەر و کاڵای بەکۆمەڵ و ناردنی نەوت. 2- فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی کوالالامپور (KLIA): KLIA فڕۆکەخانەی سەرەتاییە کە خزمەت بە پایتەختی مالیزیا کوالالامپور دەکات. یەکێکە لە قەرەباڵغترین فڕۆکەخانەکانی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا و ناوەندێکی گرنگە بۆ گواستنەوەی باری ئاسمانی. KLIA دامەزراوەی بارهەڵگری پێشکەوتوو پێشکەش دەکات لەگەڵ شوێنی تایبەتمەند بۆ کاڵا لەناوچووەکان و خزمەتگوزاری کوریەری خێرا. 3. گواستنەوەی ڕێگاوبان: مالیزیا تۆڕێکی ڕێگاوبانی بەرفراوانی هەیە کە شارە گەورەکان و ناوچە پیشەسازییەکانی ناو ناوچەی نیمچە دوورگەی وڵاتەکە و هەروەها لە سنوورەکانیشەوە بە وڵاتانی دراوسێی وەک تایلەند و سەنگافورە دەبەستێتەوە. ئەم تۆڕە گواستنەوەی کارامەی وشکانی بۆ کاڵاکان لە ناو مالیزیا و دەرەوەی مالیزیا ئاسان دەکات. 4. تۆڕی شەمەندەفەر: سیستەمی شەمەندەفەری نیشتمانی مالیزیا هەردوو خزمەتگوزاری سەرنشین و بارهەڵگر لە سەرانسەری ناوچە جیاوازەکانی وڵاتدا پێشکەش دەکات. خزمەتگوزاری گواستنەوەی بار لە ڕێگەی شەمەندەفەرەوە ڕێگە بە بازرگانەکان دەدات قەبارەیەکی زۆر لە کاڵاکان بە شێوەیەکی ئابووریتر لە مەودای دوورتردا بگوازنەوە. 5. ناوچەی بازرگانی ئازاد (FTZs): مالیزیا چەندین ناوچەی بازرگانی ئازادی دامەزراندووە کە هەلومەرجی بازرگانی لەبار بۆ ئەو کۆمپانیایانە دابین دەکەن کە بەشدارن لە چالاکییەکانی بەرهەمهێنان یان بازرگانیدا کە پێکهاتەی هەناردەکردنی بەرچاویان هەیە یان قەبارەی هاوردە/هەناردەکردنی نێودەوڵەتی بەهۆی شلبوونەوەی ڕێساکانی گومرگی یان هاندانەکانی باج. 6.ئامرازەکانی کۆگا: جگە لە ژێرخانی لۆجستیکی سەرەکی وەک بەندەر و فڕۆکەخانەکان، زۆرێک لە دامەزراوە تایبەتەکانی کۆگاکردن لە سەرانسەری مالیزیا بەردەستن بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ پێداویستییەکانی هەڵگرتن بە شێوەیەکی کارا لە هەمان کاتدا دڵنیابوون لە دەستڕاگەیشتن بۆ دابەشکردنی کاڵاکان لە کاتی خۆیدا لە بازاڕی ناوخۆیی لە ڕێگەی پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنی یان کەناڵەکانی تری فرۆشتنی تاکەکەسی. 7.وەرگرتنی تەکنەلۆژیا: حکومەتی مالیزیا دەستپێشخەرییەکانی دیجیتاڵکردن لەناو کەرتی لۆجستیکی خۆیدا بەرەوپێش دەبات لەڕێگەی چارەسەری تەکنەلۆژیای وەک سیستەمی ئەلیکترۆنی گومرگی (گومرگی ئەلیکترۆنی) و سیستەمی بەدواداچوون، دابینکردنی بینینی کاتی ڕاستەقینەی بارکردنەکان و پرۆسەی گومرگی ڕێکخراو. 8. دابینکەرانی لۆجستیکی لایەنی سێیەم (3PL): دابینکەرانی جۆراوجۆری ناوخۆیی و نێودەوڵەتی 3PL لە مالیزیا کاردەکەن، چارەسەری لۆجستیکی گشتگیر پێشکەش دەکەن لەوانە کۆگاکردن، گواستنەوە، بەڕێوەبردنی کۆگا، دەڵاڵی گومرگی، و خزمەتگوزارییەکانی دابەشکردن. پەیوەندیکردن لەگەڵ دابینکەرێکی متمانەپێکراوی 3PL دەتوانێت یارمەتی بزنسەکان بدات کە زنجیرەکانی دابینکردنیان باشتر بکەن. بە کورتی، پیشەسازی لۆجستی مالیزیا کۆمەڵێک خزمەتگوزاری جێی متمانە پێشکەش دەکات وەک ئاسانکاری بەندەر لە پۆرت کلانگ، خزمەتگوزاری باری ئاسمانی لە KLIA، تۆڕەکانی ڕێگاوبان و شەمەندەفەری باش بەستراو بۆ گواستنەوەی وشکانی؛ FTZs بۆ ئاسانکاری بازرگانی نێودەوڵەتی؛ دامەزراوەی کۆگاکردنی مۆدێرن؛ دەستپێشخەرییەکانی دیجیتاڵکردن کە لەلایەن حکومەتەوە پشتگیری دەکرێن؛ و بەردەستبوونی دابینکەرانی بە ئەزموونی 3PL بۆ پشتگیریکردنی پێداویستییە لۆجستییە جۆراوجۆرەکانی ئەو بزنسانەی کە لە مالیزیا کاردەکەن یان بازرگانی لەگەڵدا دەکەن.

پێشانگای بازرگانی گرنگ

مالیزیا وەک وڵاتێکی گەشەسەندوو کە ئابوورییەکی بەهێز و شوێنێکی ستراتیژی لە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا هەیە، چەندین ڕێگای گرنگی نێودەوڵەتی بۆ دابینکردن و پێشانگای بازرگانی بۆ بازرگانییەکان پێشکەش دەکات. ئەم پلاتفۆرمانە دەرفەت بۆ کڕیارە ناوخۆیی و نێودەوڵەتییەکان دەڕەخسێنن بۆ پەیوەندیکردن، سەرچاوەی بەرهەم و خزمەتگوزارییەکان، تۆڕکردن و گەڕان بەدوای هاوبەشییە ئەگەرییەکان. لێرەدا هەندێک لە کەناڵە گرنگەکانی تەداروکات و پێشانگە بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان لە مالیزیا دەخەینەڕوو. 1. کۆمپانیای گەشەپێدانی بازرگانی دەرەوەی مالیزیا (MATRADE): MATRADE دەزگای نیشتمانی بەرەوپێشبردنی بازرگانی مالیزیایە کە یارمەتی بەرهەمهێنەرانی مالیزیا دەدات لە هەناردەکردنی بەرهەمەکانیان بۆ ئاستی نێودەوڵەتی. بۆنە جۆراوجۆرەکانی وەک ئەرکی بازرگانی، بەرنامەی هاوتاکردنی بازرگانی، سیمینار، وۆرک شۆپ، و پێشانگە ڕێکدەخات بۆ ئاسانکاری پەرەپێدانی بازرگانی لە نێوان دابینکەرانی مالیزیا و کڕیارە جیهانییەکان. 2. پێشانگای پرۆگرامی سەرچاوەی نێودەوڵەتی (INSP): ئەم پێشانگایە لە ژێر پرۆگرامی INSP ی MATRADE بەڕێوەدەچێت کە هەناردەکارانی مالیزیا بە هاوردەکارانی نێودەوڵەتی دەبەستێتەوە کە بەدوای بەرهەمی کوالیتی مالیزیادا دەگەڕێن لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکاندا وەک خواردن و خواردنەوە؛ شێوازی ژیان و ڕازاندنەوە؛ جلوبەرگ; جوانکاری و چاودێری تەندروستی؛ کارەبا و ئەلیکترۆنی؛ کەرەستەکانی بیناکردن; مۆبیلیات و مۆبیلیات. 3. پێشانگای ئاسیان سوپەر 8: ئاسیان سوپەر ٨ پێشانگەیەکی بازرگانی ساڵانەیە کە گرنگی بە کەرتەکانی بیناسازی، ئەندازیاری، کارایی وزە دەدات لە هەمان کاتدا ڕووداوە گەورەکانی تری پیشەسازی وەک کۆنفرانسی پەرەپێدانی تەکنەلۆژیای سەوز لەخۆدەگرێت. پێشانگاکە بەڵێندەران، گەشەپێدەران، بیناکارانی وڵاتانی ئاسیان لەنێویاندا یاریزانە پێشەنگەکانی پیشەسازی لە سەرانسەری جیهان کۆدەکاتەوە. 4. MIHAS (پێشانگای نێودەوڵەتی حەڵاڵ لە مالیزیا): MIHAS یەکێکە لە گەورەترین پێشانگاکانی جیهانی کە گرنگی بە حەڵاڵ دەدات کە گرنگی بە ناساندنی بەرهەم و خزمەتگوزارییە حەڵاڵییەکان دەدات لەوانە خواردن و خواردنەوە؛ بەرهەمەکانی چاودێری کەسی؛ دەرمانسازی؛ دارایی ئیسلامی لە وڵاتانی جۆراوجۆری جیهانەوە. 5. پێشانگای مۆبیلیاتی مالیزیا (MAFE): MAFE سەکۆیەک بۆ بەرهەمهێنەرانی مۆبیلیاتی ناوخۆیی دابین دەکات بۆ ئەوەی کاری دەستی خۆیان پیشان بدەن لە هەمان کاتدا کڕیارە نێودەوڵەتییەکان ڕادەکێشێت کە بەدوای شتومەکی مۆبیلیاتی کوالیتی بەرزدا دەگەڕێن کە لە مالیزیا بەرهەم دەهێنرێن. 6. پێشانگای نێودەوڵەتی جوانکاری (IBE): IBE نوێترین ڕەوتی جوانکاری پیشان دەدات لەوانە بەرهەمەکانی چاودێری پێست، براند/خزمەتگوزارییەکانی جوانکاری بۆ هەردوو پیشەیی و بەکارهێنەر بە هەمان شێوە. ئەم پێشانگایە کڕیارانی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی لەناو پیشەسازی جوانکاریدا بەیەکەوە دەبەستێتەوە. 7. پێشانگای نێودەوڵەتی زێڕینگەریی مالیزیا (MIJF): MIJF پێشانگەیەکی بازرگانی بەناوبانگی زێڕینگەرییە کە کۆمەڵێک زەڕەنگەری جوانی بەرفراوان نمایش دەکات لەوانە بەردی بەنرخ، ئەڵماس، مرواری، زێڕ، کەلوپەلی زیو کە هەردوو زێڕینگەری ناوخۆیی و نێودەوڵەتی و هەروەها کڕیارانی بەدوای زێڕینگەریی کوالیتیدا ڕادەکێشێت. 8. خواردن و هۆتێل مالیزیا (FHM): FHM گەورەترین پێشانگای بازرگانی خۆراک و میواندارییە لە مالیزیا کە خزمەت بە بازرگانییەکانی کەرتەکانی خزمەتگوزاری خۆراک، پێداویستی هۆتێل، تەکنەلۆژیای میوانداری دەکات. دەرفەت بۆ کڕیارە نێودەوڵەتییەکان دەڕەخسێنێت کە بەدوای بەرهەمە خۆراکیەکانی مالیزیا یان چارەسەری ئامێری هۆتێلدا دەگەڕێن. ئەمانە تەنها چەند نموونەیەکن لە کەناڵ و پێشانگە نێودەوڵەتییە بەرچاوەکانی دابینکردن لە مالیزیا کە کڕیارە جیهانییەکان ڕادەکێشن کە بەدوای بەرهەم و خزمەتگوزارییە جیاوازەکاندا دەگەڕێن. ئەم پلاتفۆرمانە دەرفەتی زۆر پێشکەش بە بازرگانەکان دەکەن بۆ گەڕان بەدوای هاوبەشی، سەرچاوەی کاڵا/خزمەتگوزاری کوالیتی لە مالیزیا لە هەمان کاتدا هاوکاری سنوور بەزاندن بەرەوپێش دەبەن.

بزوێنەری گەڕانی باو

لە مالیزیا چەندین بزوێنەری گەڕان هەیە کە بە شێوەیەکی باو بەکاردەهێنرێن کە خەڵک بۆ مەبەستی جۆراوجۆر پشتیان پێدەبەستن. ئەم بزوێنەرە گەڕانانە یارمەتی تاکەکان دەدەن بۆ دۆزینەوەی زانیاری، ماڵپەڕ، وێنە، ڤیدیۆ و زۆر شتی تر. لە خوارەوە هەندێک لە بزوێنەرە بەناوبانگەکانی گەڕان لە مالیزیا لەگەڵ URL ی ماڵپەڕە هاوبەشەکانیان دەخەینەڕوو: 1. گووگڵ - https://www.google.com.my بێ گومان گووگڵ زۆرترین بزوێنەری گەڕانە کە لە سەرانسەری جیهاندا بەکاردەهێنرێت، لەنێویاندا لە مالیزیا. ڕووکارێکی بەکارهێنەر دۆستانە پێشکەش دەکات و ئەنجامە ورد و پەیوەندیدارەکان بە پشتبەستن بە پرسیاری بەکارهێنەر دابین دەکات. 2. بینگ - https://www.bing.com/?cc=my Bing یەکێکی ترە لە بزوێنەرە بەناوبانگەکانی گەڕان کە خەڵکی مالیزیا بەکاری دەهێنن. ئەلگۆریتمەکانی خۆی بەکاردەهێنێت بۆ گەیاندنی ئەنجامی گەڕانی وێب لەگەڵ تایبەتمەندییەکانی وەک گەڕانی وێنە و ڤیدیۆ. 3. یاهوو - https://my.yahoo.com هەروەها گەڕانی یاهوو لە مالیزیا بە شێوەیەکی زۆر باو بەکاردەهێنرێت. ئەزموونێکی گشتگیر لە گەڕان لە وێبدا دابین دەکات لە هەمان کاتدا تایبەتمەندیەکانی وەک هەواڵ، خزمەتگوزاری ئیمەیڵ و بابەتەکانی ترێند پێشکەش دەکات. 4. کۆتر کۆترگۆ - https://duckduckgo.com/?q=%s&t=hf&va=m&ia=web#/ DuckDuckGo خۆی وەک بەدیلێکی تایبەت بە تایبەتمەندی بۆ بزوێنەری گەڕانی تەقلیدی نیشان دەدات بە بەدواداچوون نەکردنی داتای بەکارهێنەر یان هەڵگرتنی زانیاری کەسی لە کاتی گەڕانەکاندا. 5. ئیکۆسیا - https://www.ecosia.org/ وەک بژاردەیەکی هۆشیاری ژینگەیی بۆ بەکارهێنەرانی نیگەرانی گۆڕانی کەشوهەوا، ئیکۆسیا بەشێک لە داهاتەکەی دەبەخشێتە چاندنی نەمام لە سەرانسەری جیهاندا کاتێک بەکارهێنەران گەڕان لەسەر پلاتفۆرمەکەیان ئەنجام دەدەن. 6. Ask.com - http://www.ask.com/ Ask.com ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات ڕاستەوخۆ پرسیار بکەن نەک وشەی سەرەکی تایبەت بخەنە ناو پەڕەی گەڕان؛ پۆلە جیاوازەکان پێشکەش دەکات لەوانە سەردێڕی هەواڵەکان و لیستەی بازرگانی ناوخۆیی. 7. بەیدو (百度) - http://www.baidu.my هەرچەندە بە شێوەیەکی سەرەکی چینییە، بەڵام بایدو هێشتا بە شێوەیەکی بەرفراوان لەلایەن چینی زمانەکانی مالیزیاوە بەکاردەهێنرێت بەهۆی بەردەستبوونی ناوەڕۆکی چینی ئیندێکسکراوی بەرفراوانی سەبارەت بە بابەتەکانی هەواڵ لە چین یان ڕووداوە جیهانییەکانی پەیوەست بە چین. ئەمانە تەنها چەند بزوێنەری گەڕانن کە بە شێوەیەکی باو لە مالیزیا بەکاردەهێنرێن. لە کاتێکدا گووگڵ هەڵبژاردەی سەرەکییە بۆ زۆربەیان، هەموو بزوێنەرێکی گەڕان تایبەتمەندی و ئەزموونی بەکارهێنەری جیاواز پێشکەش دەکات، بۆیە شایەنی ئەوەیە بە پشتبەستن بە ئارەزوو و پێداویستییەکانی تاکەکەسی لێیان بکۆڵیتەوە.

لاپەڕە زەردەکانی سەرەکی

لە مالیزیا، بەڕێوەبەرایەتییە سەرەکییەکانی لاپەڕە زەردەکان کە لیستی بازرگانی گشتگیر لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکاندا دابین دەکەن بریتین لە: 1. لاپەڕە زەردەکانی مالیزیا: ماڵپەڕی فەرمی لاپەڕە زەردەکانی مالیزیا دایرێکتۆرێکی گەڕان و پشکنینی بازرگانی و خزمەتگوزارییەکان لە سەرتاسەری وڵاتدا پێشکەش دەکات. دەتوانن بچنە ناو ماڵپەڕەکەیان لە www.yellowpages.my. 2. Super Pages Malaysia: Super Pages یەکێکی ترە لە دایرێکتۆرییە بەناوبانگەکان کە لیستی بزنسەکانی مالیزیا دەخاتە ڕوو. ئەوان کۆمەڵێک پیشەسازی بەرفراوان دەگرێتەوە و زانیاری ورد سەبارەت بە هەر لیستێک دەدەن. دەتوانن لە ڕێگەی ئۆنلاینەوە لە www.superpages.com.my بیاندۆزنەوە. 3. iYellowPages: iYellowPages دایرێکتۆرێکی ئۆنلاینە کە زانیاری پەیوەندی و وردەکاری بازرگانی بۆ کۆمپانیا جیاوازەکانی مالیزیا دەدات. ماڵپەڕەکەیان بژاردەی گەڕان بەپێی پۆل یان شوێن پێشکەش دەکات، ئەمەش دۆزینەوەی بزنسە تایبەتەکان ئاسان دەکات. سەردانی ماڵپەڕەکەیان بکەن لە www.iyp.com.my. 4. FindYello: FindYello بزوێنەرێکی گەڕانی ناوخۆییە کە یارمەتی بەکارهێنەران دەدات بۆ دۆزینەوەی بزنس لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکانی مالیزیا. پلاتفۆرمی ئەوان ڕێگەت پێدەدات ئەنجامەکان بەپێی پیشەسازی، شوێن، پێداچوونەوە و زۆر شتی تر فلتەر بکەیت بۆ گەڕانە ئامانجدارەکان. دەستت بگات بە FindYello لە www.findyello.com/malaysia. 5 .MySmartNest: MySmartNest بە شێوەیەکی سەرەکی گرنگی بە خزمەتگوزارییەکانی بەڕێوەبردنی خانووبەرە و سەرچاوەی پەیوەست بە موڵک و ماڵی مالیزیا دەدات. ئەوان لیستی گشتگیر پێشکەش دەکەن بۆ موڵکەکان لەوانە شوقە، خانوو، ئۆفیس و هتد ئەمانە هەندێک لە بەڕێوەبەرایەتییە سەرەکییەکانی لاپەڕە زەردەکانن کە ئەمڕۆ لە مالیزیا بەردەستن کە دەتوانیت بە ئاسانی بەدوای بزنسەکاندا بگەڕێیت بە پشتبەستن بە پێداویستییەکان یان ئارەزووەکانت

پلاتفۆرمە بازرگانییە سەرەکییەکان

مالیزیا کە وڵاتێکی زیندووی باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیایە، گەشەیەکی بەرچاوی لە پیشەسازی بازرگانی ئەلیکترۆنیدا بەخۆیەوە بینیوە. چەندین پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنی دیار لە مالیزیا کاردەکەن. لێرەدا هەندێک لە پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. لازادا مالیزیا (www.lazada.com.my): لازادا یەکێکە لە گەورەترین و بەناوبانگترین بازاڕەکانی ئۆنلاین لە مالیزیا. کۆمەڵێک بەرهەمی جۆراوجۆر پێشکەش دەکات، لەوانە ئەلیکترۆنیات، مۆدە، جوانکاری، کەلوپەلی ناوماڵ و زۆر شتی تر. 2. Shopee Malaysia (shopee.com.my): Shopee یەکێکی ترە لە بازاڕە دیارەکانی ئۆنلاین کە پۆلە جیاوازەکانی وەک مۆدە، ئەلیکترۆنیات، یاری، کەلوپەلی ناوماڵ بە نرخێکی کێبڕکێکار دابین دەکات. 3- زالۆرا مالیزیا (www.zalora.com.my): بە ئامانجی ئارەزومەندانی مۆدە، زالۆرا کۆمەڵەیەکی بەرفراوانی جلوبەرگ بۆ پیاوان و ئافرەتان لە هەردوو براندی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی پێشکەش دەکات. 4. ئیبەی مالیزیا (www.ebay.com.my): ئیبەی لە ئاستی جیهانیدا بە وەشانی ناوخۆیی کاردەکات کە لە وڵاتە جیاوازەکانی وەک مالیزیا بەردەستە. بەرهەمە جۆراوجۆرەکان لە ڕێگەی زیادکردن یان بژاردەی کڕینی ڕاستەوخۆ نمایش دەکات. 5. کۆمپانیای Tmall World MY ی گروپی عەلی بابا (world.taobao.com): کۆمپانیای Tmall World MY گرنگی بە بەستنەوەی فرۆشیارانی چینی لەگەڵ بەکارهێنەرانی مالیزیا دەدات بە پێشکەشکردنی کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان بە نرخێکی کێبڕکێ. 6. Lelong.my (www.lelong.com.my): Lelong یەکێکە لە پێشەنگەکانی بازاڕە ناوخۆییەکانی ئۆنلاین لە مالیزیا کە بە هەڵبژاردنی بەرفراوانی بەرهەمەکانی ناسراوە لە سەرانسەری پۆلە جیاوازەکاندا وەک ئەلیکترۆنیات، ئامێری ناوماڵ، شتومەکی مۆدە و هتد. 7. 11street (www.estreet.co.kr/my/main.do): 11street پلاتفۆرمێکی ئۆنلاینە کە کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان پێشکەش بە بەکارهێنەرانی مالیزیا دەکات بە نرخێکی کێبڕکێ لەلایەن فرۆشیارە جیاوازەکانەوە. 8 .PG Moll(pgmall.my): وەک یەکێک لە پلاتفۆرمە بازرگانییە ئەلیکترۆنییەکانی ناوخۆیی سەرهەڵدەدات لە مالیزیا،PG Moll ئامانجیەتی ئەزموونێکی گونجاوی بازاڕکردن پێشکەش بکات بە پێشکەشکردنی چەندین جۆری بەرهەم بە نرخێکی سەرنجڕاکێش ئەمانە تەنها چەند نموونەیەکی سەرەکین لە نێوان زۆرێک لە پلاتفۆرمە بازرگانییە ئەلیکترۆنییەکانی دیکەی سەرنجڕاکێش کە لە بازاڕی مالیزیادا بەردەستن. هەر پلاتفۆرمێک تایبەتمەندی ناوازەی خۆی و پێشکەشکردنی بەرهەمەکانی هەیە بۆ دابینکردنی پێداویستییە جیاوازەکانی بەکاربەر.

پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی سۆشیال میدیا

لە مالیزیا پلاتفۆرمی جۆراوجۆری سۆشیال میدیا هەن کە وەک ئامرازی باو بۆ پەیوەندیکردن و کارلێکی کۆمەڵایەتی کاردەکەن. لێرەدا چەند پلاتفۆرمەکانی سۆشیال میدیا کە زۆرترین بەکارهێنانیان هەیە لە مالیزیا لەگەڵ ناونیشانی ماڵپەڕەکانیان: 1. فەیسبووک (www.facebook.com): فەیسبووک پلاتفۆرمێکی تۆڕە کۆمەڵایەتییە جیهانیەکانە کە مرۆڤەکان بەیەکەوە دەبەستێتەوە، ڕێگەیان پێدەدات وێنە و ڤیدیۆ و نوێکارییەکان لەگەڵ هاوڕێ و خێزانەکانیاندا هاوبەش بکەن. 2. ئینستاگرام (www.instagram.com): ئینستاگرام پلاتفۆرمێکە بۆ هاوبەشکردنی وێنە و ڤیدیۆ کە بەکارهێنەر دەتوانێت وێنە یان کورتە ڤیدیۆی لەگەڵ کەپشن یان هاشتاگدا باربکات. 3. تویتەر (www.twitter.com): تویتەر سایتێکی مایکرۆ بلۆگکردنە کە بەکارهێنەران دەتوانن نوێکارییەکانی ناسراو بە "تویت" بڵاوبکەنەوە کە سنووردارە بە 280 پیت. ئاسانکاری دەکات بۆ پەیوەندی کاتی ڕاستەقینە لەسەر بابەتگەلێکی جیاواز لە ڕێگەی هاشتاگەکانەوە. 4. لینکدئین (www.linkedin.com): لینکدئین پلاتفۆرمێکی تۆڕی پیشەیی یە کە بۆ پیشەگەرەکانی بازرگانی داڕێژراوە بۆ پەیوەندیکردن و هاوبەشکردنی ناوەڕۆکی پەیوەست بە پیشەسازی و هەلی کار و دروستکردنی پەیوەندی پیشەیی. 5. واتسئەپ (www.whatsapp.com): واتسئەپ بەرنامەیەکی نامە ناردنە کە نامەی کورت، نامەی دەنگی، پەیوەندی، پەیوەندی ڤیدیۆیی و هەروەها هاوبەشکردنی فایل لە نێوان بەکارهێنەران لە ئاستی نێودەوڵەتیدا لە ڕێگەی هێڵی ئینتەرنێتەوە چالاک دەکات. 6. ویچات: لە کاتێکدا بە شێوەیەکی سەرەکی لە چین بەکاردەهێنرێت بەڵام لە سەرانسەری جیهاندا ناوبانگێکی زۆری بەدەستهێناوە لەنێویاندا مالیزیا؛ ویچات خزمەتگوزاری نامە ناردنی خێرا پێشکەش دەکات کە نامەی کورت پەیوەندی دەنگی/ڤیدیۆیی چالاک دەکات شانبەشانی تایبەتمەندیەکانی تری وەک گواستنەوەی پارەدان و هتد. 7. تیک تۆک (https://www.tiktok.com/en/): تیک تۆک پلاتفۆرمی پێشەنگی هاوبەشکردنی کورتە ڤیدیۆیە و بە بەهای کات بەسەربردن و داهێنەری ناسراوە کە بەکارهێنەران دەتوانن ناوەڕۆکی ناوازە لە ڕێگەی تەحەددا یان ڕەوتەکانی بنەمای مۆسیقا دروست بکەن. 8- یوتیوب: هەرچەندە یوتیوب بە پلەی یەکەم وەک "تۆڕێکی کۆمەڵایەتی" سەیر ناکرێت، بەڵام ڕێگە بە خەڵکی مالیزیا دەدات ڤیدیۆ باربکەن و لە ڕێگەی کۆمێنت و بەشداریکردن لەگەڵ دروستکەرانی ناوەڕۆکی دیکە کارلێک بکەن. 9. تێلێگرام: تێلێگرام ئەپێکی نامە ناردنی خێرا و کۆدکراوە و گرنگی بە پاراستنی نهێنی دەدات لە هەمان کاتدا تایبەتمەندی وەک چاتی گروپی پێشکەش دەکات بۆ تا 200K ئەندام لەگەڵ کەناڵەکانی پەخشکردن بۆ بینەری بێسنوور. 10.بلۆگسپۆت/بلۆگەر: لە کاتێکدا تەنها لە ژێر سۆشیال میدیادا پۆلێن نەکراوە، بلۆگسپۆت یان بلۆگەر پلاتفۆرمێکی بەناوبانگە بۆ خەڵکی مالیزیا بۆ ئەوەی چیرۆکی کەسی، بیرکردنەوە، یان شارەزایی خۆیان لە بوارە جیاوازەکاندا لە ڕێگەی بلۆگکردنەوەدا بەیەکەوە باس بکەن. ئەمانە تەنها چەند نموونەیەک لە پلاتفۆرمی سۆشیال میدیان کە بەکارهێنەرانی مالیزیا بە بەردەوامی پەیوەندییان پێوە دەکەن. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە ڕەنگە ناوبانگ و بەکارهێنانی ئەم پلاتفۆرمانە لە نێوان تاکەکاندا جیاواز بێت بەپێی ئارەزوو و مەبەستەکانیان.

کۆمەڵە پیشەسازییە گەورەکان

مالیزیا وەک وڵاتێکی هەمەچەشن و گەشەسەندوو لە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئاسیا، چەندین کۆمەڵەی پیشەسازی هەیە کە بەشدارییەکی بەرچاویان لە گەشەکردن و گەشەپێدانی ئابووریدا هەیە. لێرەدا هەندێک لە کۆمەڵە پیشەسازییە گەورەکانی مالیزیا دەخەینەڕوو، لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان: 1. کۆمەڵەی هۆتێلەکانی مالیزیا (MAH) - کۆمەڵەی پێشەنگ کە نوێنەرایەتی پیشەسازی میوانداری دەکات لە مالیزیا. ماڵپەڕ: https://www.hotels.org.my/ 2- کۆمەڵەی بریکارەکانی گەشتیاری و گەشتیاری مالیزیا (MATTA) - ڕێکخراوێکە نوێنەرایەتی بەرژەوەندییەکانی بریکارەکانی گەشتیاری و بەڕێوەبەرانی گەشتیاری دەکات لە مالیزیا. ماڵپەڕ: https://www.matta.org.my/ 3. فیدراسیۆنی بەرهەمهێنەرانی مالیزیا (FMM) - کۆمەڵەیەکی دیارە کە نوێنەرایەتی کەرتی بەرهەمهێنان دەکات لە مالیزیا. ماڵپەڕ: https://www.fmm.org.my/ 4. ئەنجومەنی دارەکانی مالیزیا (MTC) - دەزگایەکە کە بەڕێوەبردنی بەردەوامی دارستانەکان و بەرزکردنەوەی بازرگانی بۆ پیشەسازی دار بەرەوپێش دەبات. ماڵپەڕ: http://mtc.com.my/ 5. کۆمەڵەی نیشتمانی ICTی مالیزیا (PIKOM) - ڕێکخراوێکی پیشەیی بۆ کۆمپانیاکانی تەکنەلۆژیای پەیوەندی زانیاری لە مالیزیا. ماڵپەڕ: https://pikom.org.my/ 6. کۆمەڵەی گەشەپێدەرانی خانووبەرە و خانووبەرە (REHDA) - کۆمەڵەیەک کە نوێنەرایەتی گەشەپێدەرانی خانووبەرە و بیناکاران دەکات لە مالیزیا. ماڵپەڕ: https://rehda.com/ 7. دامەزراوەی بانکی و دارایی ئیسلامی مالیزیا (IBFIM) - پەیمانگای پێشەنگە لە پێشکەشکردنی خوێندن و ڕاهێنان بۆ پیشەییەکانی دارایی ئیسلامی. ماڵپەڕ: http://www.ibfim.com/ 8. ژووری بازرگانی و پیشەسازی نێودەوڵەتی مالیزیا (MICCI) - ژوورێکە کە بازرگانی نێودەوڵەتی و وەبەرهێنان و دەرفەتی تۆڕکردن بۆ بازرگانییەکان بەرەوپێش دەبات. ماڵپەڕ: http://micci.com/ 9. ژووری بازرگانی مالیزیا مالیزیا (DPMM) - ژوورێکە پشتگیری لە خاوەنکارانی مالای دەکات بە داکۆکیکردن لە بەرژەوەندییەکانیان لەسەر ئاستی نیشتمانی. ماڵپەڕ: https://dpmm.org.my/en 10. کۆمەڵەی ئۆتۆمبێلی مالیزیا (MAA)- کۆمەڵەیەک کە پەرە بە گەشەکردن، گەشەپێدان، ستانداردەکانی سەلامەتی، و پاراستنی ژینگە دەدات لەناو کەرتی ئۆتۆمبێل لە مالیزیا ماڵپەڕ :http://www.maa.org.my/ ئەمانە تەنها چەند نموونەیەکن لە کۆمەڵە پیشەسازییە جیاوازەکانی مالیزیا. هەر کۆمەڵەیەک ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە پشتگیریکردن و نوێنەرایەتیکردنی ئەو پیشەسازیانەی کە خزمەتیان دەکەن، بەشداریکردن لە خۆشگوزەرانی ئابووری و گەشەپێدانی گشتی مالیزیا.

ماڵپەڕی بازرگانی و بازرگانی

لێرەدا هەندێک لە ماڵپەڕە ئابووری و بازرگانییەکانی مالیزیا لەگەڵ URL ی تایبەت بە خۆیان دەخەینەڕوو: 1. وەزارەتی بازرگانی و پیشەسازی نێودەوڵەتی (MITI) - www.miti.gov.my ئەم ماڵپەڕە فەرمییەی حکومەت زانیاری لەسەر سیاسەتەکانی بازرگانی، دەرفەتەکانی وەبەرهێنان و دەستپێشخەرییە تایبەتەکانی کەرتەکان دەدات. 2. دەسەڵاتی پەرەپێدانی وەبەرهێنانی مالیزیا (MIDA) - www.mida.gov.my کۆمپانیای میدا بەرپرسیارە لە ڕاکێشانی وەبەرهێنانی ناوخۆیی و دەرەکی بۆ مالیزیا. ماڵپەڕەکەیان زانیاری گشتگیر لەسەر دەرفەتەکانی وەبەرهێنان، هاندان و خزمەتگوزارییەکانی پشتگیری بازرگانی پێشکەش دەکات. 3. کۆمپانیای گەشەپێدانی بازرگانی دەرەوەی مالیزیا (MATRADE) - www.matrade.gov.my کۆمپانیای MATRADE هەناردەی مالیزیا بۆ بازاڕە جیهانییەکان بەرەوپێش دەبات. ماڵپەڕەکە خزمەتگوزارییەکانی پەیوەست بە هەناردەکردن، ڕاپۆرتی هەواڵگری بازاڕ، و یارمەتیدان لە پەیوەستکردنی بازرگانییەکان لەگەڵ کڕیارە ئەگەرییەکان یان هاوبەشە ئەگەرییەکان پێشکەش دەکات. 4. کۆمپانیای SME Corporation مالیزیا (SME Corp) - www.smecorp.gov.my وەک دەزگای هەماهەنگی ناوەندی بۆ کۆمپانیا بچووک و مامناوەندەکان (SMEs)، SME Corp زانیاری لەسەر بەرنامەکانی پەرەپێدانی کارگێڕی، پلانەکانی یارمەتی دارایی، وۆرک شۆپ، سیمینار و چالاکییەکانی تۆڕکردن دەدات. 5. کۆمپانیای گەشەپێدانی حەڵاڵ بەرهاد (HDC) - www.hdcglobal.com HDC بەرپرسیارە لە هەماهەنگی گەشەپێدانی گشتی پیشەسازی حەڵاڵ لە مالیزیا. ماڵپەڕەکەیان تیشک دەخاتە سەر بەرهەم/خزمەتگوزارییە بڕوانامەدارەکانی حەڵاڵ و هەروەها ڕووداوەکانی هاوسەرگیری بازرگانی لەناو ئەم کەرتەدا. 6. InvestKL - investkl.gov.my InvestKL دامەزراوەیەکی حکومییە کە پشتگیری لەو کۆمپانیایانە دەکات کە دەیانەوێت کارەکانیان لە کوالالامپور وەک ناوەندێکی ناوچەیی یان بارەگایەک بە تایبەتی بۆ کۆمپانیا فرەنەتەوەییەکان (MNCs) دابنێن. 7. بورسا مالیزیا بێرهاد (بورسا مالیزیا) - bursamalaysia.com بورسا مالیزیا بۆرسەی نیشتمانی مالیزیایە کە پشکەکان بە شێوەیەکی ڕێکوپێک لەلایەن وەبەرهێنەرانەوە لە ئاستی ناوخۆیی و هەروەها جیهانیدا مامەڵەیان پێوەدەکرێت؛ ماڵپەڕەکەیان وەبەرهێنەران ئاگادار دەکاتەوە لەسەر ئەدای بازاڕ، زانیارییەکانی کۆمپانیا لیستبراوەکان و هتد. ئەم ماڵپەڕانە سەرچاوەی بەنرخ بۆ ئەو بازرگانیانە دابین دەکەن کە بەدوای دەرفەتی وەبەرهێنان یان ئاسۆی هاوکاریدا دەگەڕێن لە کەرتە جیاوازەکاندا لە ناو ئابوورییە دینامیکی مالیزیادا. باشتر وایە ڕاستەوخۆ سەردانی ئەم ماڵپەڕانە بکەیت بۆ وەرگرتنی نوێترین و وردترین زانیاری.

ماڵپەڕەکانی پرسیارکردنی داتا بازرگانیکردن

مالیزیا بەهۆی ئەوەی یاریزانێکی گرنگە لە بازرگانی جیهانیدا، چەندین ماڵپەڕی فەرمی هەیە کە دەستڕاگەیشتن بە داتای بازرگانی دابین دەکەن. لێرەدا هەندێک لە ماڵپەڕەکانی پرسیارکردنی داتای بازرگانی پەیوەست بە مالیزیا دەخەینەڕوو: 1- بازرگانی نێودەوڵەتی مالیزیا (ITM): ITM پۆرتاڵێکی گشتگیرە کە زانیاری لەسەر ئاماری بازرگانی نێودەوڵەتی مالیزیا دەدات. بوارەکانی وەک هەناردەکردن، هاوردەکردن، هاوسەنگی پارەدان و داتای بازرگانی دوولایەنە دەگرێتەوە. دەتوانن لەم ماڵپەڕەدا بچنە ناو ئەم ماڵپەڕە https://www.matrade.gov.my/en/trade-statement. 2. کۆمپانیای گەشەپێدانی بازرگانی دەرەوەی مالیزیا (MATRADE): MATRADE پلاتفۆرمێک پێشکەش دەکات بە ناوی "TradeStat" کە دەتوانیت زانیاری ورد لەسەر ئەدای هەناردەکردنی مالیزیا بەپێی بەرهەم یان وڵاتان بدۆزیتەوە. هەروەها ئەم ماڵپەڕە شیکاری بازاڕ، ڕاپۆرتی توێژینەوە، و خزمەتگوزاری هاوتاکردنی بازرگانی بۆ هەناردەکاران و هاوردەکاران دابین دەکات. بۆ زانیاری زیاتر سەردانی https://www.matrade.gov.my/en/interactive-tradestat بکەن. 3. وەزارەتی ئاماری مالیزیا: وەزارەتی ئاماری مالیزیا داتای ئاماری جۆراوجۆر لەوانەش ئاماری بازرگانی کاڵا لە ماڵپەڕی فەرمی خۆیدا لە https://www.dosm.gov.my/v1/index.php?r=column/cdouble2&menu_id=L0pheU43NWJwRWVSZklWdzQ4TlhUUT09 بڵاودەکاتەوە . 4. بنکەدراوەی کۆمترایدی نەتەوە یەکگرتووەکان: هەرچەندە تایبەت نییە بە تەنها مالیزیا، بەڵام ئەم بنکەدراوە ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات پرسیار لە هاوبەشە بازرگانییە بازرگانییە بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان بکەن لەگەڵ دامەزراوە مالیزیاکان یان کاڵاکانی بەڕەچەڵەک مالیزیا کە بەشدارن لە مامەڵەی هاوردەکردن یان هەناردەکردندا. دەستت بگات بە بنکەدراوەی کۆمترەیدی نەتەوە یەکگرتووەکان لە https://comtrade.un.org/. شایەنی باسە ئەم ماڵپەڕانە ئاستی جیاوازی وردەکاری پێشکەش دەکەن و گرنگی بە لایەنە جیاوازەکانی ئاماری بازرگانی دەدەن کە پەیوەندییان بە ئابووری مالیزیا و پەیوەندییە جیهانییەکانیەوە هەیە. بۆ بەدەستهێنانی زانیاری دروست و نوێ سەبارەت بە پرسیارە تایبەتەکان سەبارەت بە بازرگانییەکانی مالیزیا، پێشنیار دەکرێت کە ڕاستەوخۆ سەرچاوە باسکراوەکان بکۆڵینەوە بە سەردانیکردنی ناونیشانی وێبی تایبەت بە خۆیان کە لە سەرەوە پێشکەش کراون.

پلاتفۆرمی B2b

پلاتفۆرمەکانی B2B (Business-to-Business) لە مالیزیا ئامانجیان ئاسانکاری بازرگانی و پەیوەندی نێوان بزنسەکانە. لێرەدا چەند پلاتفۆرمی بەناوبانگی B2B لە مالیزیا لەگەڵ URL ی ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. Alibaba.com.my - ئەم پلاتفۆرمە بازرگانییەکانی مالیزیا بە کڕیاران و دابینکەرانی جیهانییەوە دەبەستێتەوە. کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان پێشکەش دەکات و خزمەتگوزاری جۆراوجۆر پێشکەش دەکات بۆ بەرزکردنەوەی پەیوەندییە بازرگانییەکان. (پەیجی ئەلیبابا.کۆم.م/) 2. TradeKey.com.my - TradeKey بازاڕێکی B2B یە کە کۆمپانیاکانی مالیزیا دەتوانن پەیوەندی لەگەڵ کڕیارە نێودەوڵەتییەکان بکەن و بەرهەمەکانیان لە ئاستی جیهانیدا بەرز بکەنەوە. هەروەها پێشانگای بازرگانی و ڕیکلامی ئامانجدار و خزمەتگوزاری هاوسەرگیری بازرگانی پێشکەش دەکات. (https://www.tradekey.com.my/) 3.MyTradeZone.com - MyTradeZone بازاڕێکی ئۆنلاینە B2B کە بە تایبەتی بۆ بەرهەمهێنەران، هاوردەکاران، هەناردەکاران، دابەشکەران، و فرۆشیارانی جوملەی مالیزیا دیزاین کراوە کە بەدوای کڕیاری بەتوانادا دەگەڕێن لە ئاستی جیهانیدا. 4.BizBuySell.com.my - BizBuySell پلاتفۆرمی پێشەنگی B2B یە لە مالیزیا کە گرنگی بە کڕین/فرۆشتنی بزنس یان فرەنچایزەکانی ئێستا دەدات. بەڕێوەبەرایەتییەکی گشتگیر پێشکەش دەکات کە هەلی بازرگانی جۆراوجۆری تێدایە کە بەردەستن بۆ فرۆشتن لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکاندا.(https://www.bizbuysell.com.au/) 5.iTradenetworksAsiaPacific.net - iTraderNetworks تۆڕێکی بازرگانی ئۆنلاینە لەسەر بنەمای ئاسیان کە بازرگانانی پیشەسازییە جۆراوجۆرەکانی ناو هەرێمەکە بەیەکەوە دەبەستێتەوە لەنێویاندا مالیزیا. 6.Go4WorldBusiness- Go4WorldBusiness وەک پلاتفۆرمێکی جیهانی خزمەت دەکات کە هەناردەکارانی مالیزیا بە هاوردەکارانی نێودەوڵەتی لە وڵاتە جیاوازەکانی جیهانەوە دەبەستێتەوە.(https://www.go4worldbusiness.co.kr/) گرنگە ئاماژە بەوە بکەیت کە ئەم پلاتفۆرمانە دەگۆڕدرێن، بۆیە هەمیشە باشتر وایە پێش ئەوەی پەیوەندییان پێوە بکەیت، متمانە و گونجاوییان بۆ پێداویستییە تایبەتەکانی کارەکەت پشتڕاست بکەیتەوە.