TogTok

تێڕوانینێکی گشتی وڵات
دراوی نیشتمانی
گۆڕینی نرخ
جەژنە گرنگەکان
دۆخی بازرگانی دەرەکی
پۆتانسێلی گەشەپێدانی بازاڕ
بەرهەمەکانی فرۆشتنی گەرم لە بازاڕدا
تایبەتمەندی و تابوی کڕیار
سیستەمی بەڕێوەبردنی گومرگی
سیاسەتەکانی باجی هاوردەکردن
سیاسەتەکانی باجی هەناردەکردن
بڕوانامە پێویستەکان بۆ هەناردەکردن
لۆجستیکی پێشنیار کراو
کەناڵەکان بۆ پەرەپێدانی کڕیار

یەمەن کە بە فەرمی بە کۆماری یەمەن ناسراوە، وڵاتێکە دەکەوێتە کۆتایی باشووری نیمچە دوورگەی عەرەبی لە ڕۆژئاوای ئاسیا. لە باکوورەوە سنوورەکانی لەگەڵ سعودیە و لە باکوری ڕۆژهەڵاتەوە لەگەڵ عوماندا هاوبەشە و دەگاتە هەردوو دەریای سوور و کەنداوی عەدەن. یەمەن بە نزیکەی ٣٠ ملیۆن کەس ژمارەی دانیشتووانەکەی، خاوەنی میراتێکی دەوڵەمەندی کولتووری و مێژوویەکی دەوڵەمەندە کە مێژووەکەی دەگەڕێتەوە بۆ هەزاران ساڵ لەمەوبەر. پایتەختی یەمەن شاری سنەیە کە هاوکات یەکێکە لە کۆنترین شارەکانی جیهان کە بەردەوام دانیشتووی هەیە. وڵاتەکە بە دیمەنە هەمەچەشنەکانی ناسراوە کە لە کوێستانە فراوانەکانەوە دەست پێدەکات تا دەگاتە چیای بەرزی وەک جەبەل ئەن نەبی شوعەیب (بەرزترین لوتکەی نیمچە دوورگەی عەرەبی). سەرەڕای ئەوەش، ناوچە کەنارییەکانی یەمەن کەناراوی وێنەکێشان و چەندین بەندەر پێشکەش دەکەن کە وەک ڕێڕەوی سەرەکی بازرگانی نێودەوڵەتی کاردەکەن. یەمەن لە چەند دەیەی ڕابردوودا ڕووبەڕووی ناسەقامگیری سیاسی و ئاستەنگی ئابووری بەرچاو بووەتەوە. شەڕی ناوخۆی بەردەوام لە ساڵی ٢٠١٥ەوە بۆ گەلەکەی وێرانکەر بووە و لە ئەنجامدا قەیرانێکی مرۆیی سەخت لەگەڵ ئاوارەبوونی بەرفراوان و نائاسایشی خۆراک. ئەم ململانێیە لایەنە جیاوازەکان لەخۆدەگرێت لەوانە یاخیبووانی حوسی کە بەشێکی زۆری باکووری یەمەنیان کۆنترۆڵکردووە و هێزەکانی دڵسۆز بۆ عەبدرابوح مەنسور هادی سەرۆک کۆماری یەمەن کە لەلایەن هاوپەیمانییەکەوە بە سەرۆکایەتی سعودیە پاڵپشتی دەکرێن. لە ڕووی ئابوورییەوە یەمەن زۆر پشت بە کشتوکاڵ دەبەستێت لەوانە بەرهەمهێنانی قاوە (کە بە فاسۆلیا کوالیتی بەرز ناسراوە) لەگەڵ بەخێوکردنی ئاژەڵدا. سەرچاوە سروشتییەکانی بریتین لە یەدەگی نەوت؛ بەڵام بەهۆی ناسەقامگیری سیاسی و ململانێکانەوە، بەرهەمهێنانی نەوت لە ساڵانی ڕابردوودا بە شێوەیەکی بەرچاو دابەزیوە و کاریگەری لەسەر ڕژێمی داهاتەکەی هەبووە. میراتی کولتووری یەمەن، کاریگەرییەکانی شارستانییەتە جیاوازەکانی وەک شانشینییە کۆنەکانی وەک شارستانیەتی سابی و هەروەها نەریتە ئیسلامییەکان کە لەلایەن فەتحکەرانی عەرەبەوە هێنراون، ڕەنگ دەداتەوە. فۆرمەکانی مۆسیقای نەریتی وەک ئەلسەنانی لەگەڵ سەما نەریتییەکانی وەک سەمای بەراعدا بەناوبانگن. زۆرجار جلوبەرگی نەریتی لە جل و بەرگی شل پێکدێت کە پێی دەوترێت جامبیا کە پیاوان لەبەری دەکەن لەگەڵ باڵاپۆشی ڕەنگاوڕەنگ کە ژنان لەبەری دەکەن. لە کۆتاییدا، لە کاتێکدا یەمەن خاوەنی گرنگییەکی مێژوویی سەرنجڕاکێشە بەهۆی هەڵکەوتەی لە گۆڕەپانی ڕێگا بازرگانییە کۆنەکاندا، بەڵام ئەمڕۆ وڵاتەکە ڕووبەڕووی تەحەدای گەورە دەبێتەوە. نەتەوەیەکی زیندووە و دیمەنی جۆراوجۆر و نەریتی کولتووری دەوڵەمەندی هەیە، بەڵام لەگەڵ ئەوەشدا ململانێی بەردەوام و پرسە ئابووری-کۆمەڵایەتییەکان سەختییەکی بێئەندازەیان بۆ دانیشتووانەکەی بەدوای خۆیدا هێناوە.

یەمەن کە بە فەرمی بە کۆماری یەمەن ناسراوە، وڵاتێکە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە نیمچە دورگەی عەرەبی. ئەو دراوەی لە یەمەن بەکاردێت بریتییە لە ڕیاڵی یەمەن (YER) کە بە هێمای ﷼ دیاری دەکرێت. ڕیال یەمەنی لەم ساڵانەی دواییدا بەهۆی بەردەوامی ناسەقامگیری سیاسی و ململانێکانی نێوخۆی وڵات ڕووبەڕووی ئاستەنگ و هەڵاوسانی بەرچاو بووەتەوە. ئەم ناجێگیرییە بووەتە هۆی دابەزینی زۆری بەها لە بەرامبەر دراوە بیانییە سەرەکییەکان، بەتایبەتی بەرامبەر دۆلاری ئەمریکی. پێش ساڵی ٢٠٠٣ یەک دۆلاری ئەمریکی یەکسان بوو بە نزیکەی ١١٤ ڕیاڵ. بەڵام لەو کاتەوە تا ئێستا دابەزینێکی بەردەوام لە بەهای ڕیاڵدا ڕوویداوە. لە ئێستادا نزیکەی ٦٠٠ ساڵ دەخایەنێت بۆ کڕینی تەنها یەک دۆلاری ئەمریکی. جگە لەوەی ناسەقامگیری سیاسی کاریگەری لەسەر ئابوورییەکەی هەیە، یەمەن ڕووبەڕووی چەندین تەحەدای ئابووری دیکە دەبێتەوە. لەوانە بەرزبوونەوەی ڕێژەی بێکاری و پشتبەستن بە هەناردەکردنی نەوت بۆ بەدەستهێنانی داهات. دابەزینی نرخی نەوت لە جیهاندا کاریگەری نەرێنی زیاتری لەسەر ئابووری یەمەن داناوە. لە ئەنجامی ئەم هۆکارانە و بەرزبوونەوەی بەرچاوی ڕێژەی هەڵاوسان لە کاتی ململانێ یان بارودۆخی قەیرانەکاندا، زۆرێک لە بازرگانەکان پێیان باشە یان دراوی بیانی یان سیستەمی ئاڵوگۆڕکردن بۆ مامەڵەکان بەکاربهێنن لەبری ئەوەی تەنها پشت بە دراوی نیشتمانی خۆیان ببەستن. بە کورتی، دۆخی دراوی یەمەن بە ئابوورییەکی ناسەقامگیر لەگەڵ دابەزینی بەهای دراوی ناوخۆیی بە هۆی ناسەقامگیری سیاسی و پشتبەستن بە هەناردەکردنی نەوت دەناسرێتەوە. ئەم ژینگە ناجێگیرە وا دەکات هەم بۆ بازرگانان و هەم بۆ تاکەکانی ناو یەمەن کە بە بەکارهێنانی دراوی نیشتمانی خۆیان مامەڵەی دارایی سەقامگیر ئەنجام بدەن.

دراوی یاسایی یەمەن بریتییە لە ڕیاڵی یەمەن (YER). نرخی ئاڵوگۆڕی دراوە سەرەکییەکان بۆ ڕیال یەمەنی جیاوازە و ئەگەری گۆڕانکاری هەیە. بەڵام تا مانگی تشرینی یەکەمی ٢٠٢١، بە نزیکەیی: - 1 دۆلاری ئەمریکی (USD) یەکسانە بە نزیکەی 645 YER. - 1 یۆرۆ (EUR) یەکسانە بە نزیکەی 755 YER. - 1 پاوەندی بەریتانی (GBP) یەکسانە بە نزیکەی 889 YER. - 1 یێنی ژاپۆنی (JPY) یەکسانە بە نزیکەی 6.09 YER. تکایە ئاگاداربن کە ئەم نرخانەی ئاڵوگۆڕکردن بە نزیکەیی و ڕەنگە بەهۆی هۆکارە جیاوازەکانی بازاڕەوە بگۆڕدرێن.

یەمەن، وڵاتێکە و دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، بەدرێژایی ساڵ چەندین جەژنی گرنگ بەڕێوەدەبات. ئەم فێستیڤاڵانە گرنگییەکی بەرچاوی کولتووری و ئایینییان بۆ گەلەکەی هەیە. لێرەدا چەند جەژنێکی دیار دەخەینەڕوو کە لە یەمەن بەڕێوەدەچن: 1- جەژنی ڕەمەزان: ئەم فێستیڤاڵە کۆتایی هاتنی مانگی ڕەمەزانە، کە مانگی بەڕۆژووبوونە بۆ موسڵمانان لە سەرانسەری جیهاندا. خەڵکی یەمەن لە مزگەوتەکاندا نوێژی تایبەت دەکەن و سەردانی خێزان و هاوڕێیان دەکەن و دیاری ئاڵوگۆڕ دەکەن و پێکەوە چێژ لە ژەمە جەژنەکان وەردەگرن. کاتی خۆشی و لێبوردن و سوپاسگوزارییە. 2- ڕۆژی نیشتمانی: لە 22ی ئایاری هەموو ساڵێکدا یادی یەکگرتنەوەی یەمەن دەکرێتەوە وەک یەک کۆمار لە ساڵی 1990، ئەو ڕۆژە بە بۆنەی جۆراوجۆر وەک نمایشی سەربازی نمایش دەکرێت کە میرات و کولتووری یەمەن پیشان دەدات. 3- ڕۆژی شۆڕش: ساڵانە لە 26ی ئەیلولدا بۆ ڕێزگرتن لە ڕاپەڕینی سەرکەوتوو لە دژی دەسەڵاتی کۆلۆنیالیزمی بەریتانیا لە باشووری یەمەن (عەدەن) بەڕێوەدەچێت کە بووە هۆی سەربەخۆیی لە ساڵی 1967. 4- جەژنی قوربان: بە جەژنی قوربانیش ناسراوە، یادی ئامادەیی پێغەمبەر ئیبراهیم دەکاتەوە بۆ قوربانیکردنی کوڕەکەی وەک کردەوەیەکی گوێڕایەڵی بۆ خودا پێش ئەوەی لەبری ئەوە بەرخێکی بۆ دابین بکرێت. خێزانەکان ئاژەڵێک دەکەنە قوربانی (بەزۆری مەڕ یان بزن)، گۆشت بەسەر کەسوکار و ئەوانەی کەمتر بەختیان هەیە لەکاتی سەرقاڵی نوێژکردندا دابەش دەکەن. 5.ڕەس ئەس-سەنە (سەری ساڵی نوێ): بەپێی ساڵنامەی مانگی ئیسلامی ئاهەنگ دەگێڕدرێت و لەو ماوەیەدا خێزانەکان کۆدەبنەوە بۆ خواردنی ژەمە تەقلیدییەکانی وەک سەلتا (قیمەی بەرخی یەمەن) و زەهاوێق (سۆسی مریشکی بەهارات). زۆرجار مرۆڤەکان لە نیوەشەودا یارییە ئاگرینەکان دەکەنەوە بۆ خۆشی. 6.ڕۆژی لەدایک بوونی پێغەمبەر محمد: یادی ساڵیادی لەدایکبوونی پێغەمبەری ئیسلامی محمد دەکاتەوە لە دوانزەهەمین ڕۆژی ڕەبیع الاول بەپێی سیستەمی ساڵنامەی ئیسلامی هەموو ساڵێک. زۆرێک لە پێکهاتەکان کاروان ڕێکدەخەن و دواتر وانە سەبارەت بە فێرکارییەکانی ژیانی پێغەمبەر محەمەد دەکرێت. ئەم ڕۆژە گەورەیە بەڕێوەدەچێت گرنگی ئایینی لە نێوان موسڵمانان لە سەرانسەری یەمەن. ئەم فێستیڤاڵانە تیشک دەخەنە سەر میراتی دەوڵەمەندی کولتووری یەمەن و لە هەمان کاتدا یەکێتی لە نێوان دانیشتوانی هەمەچەشنی یەمەندا پەروەردە دەکەن. ئەوان نەریت و بەها و بیروباوەڕی ئایینی وڵاتەکە پیشان دەدەن و ڕێگە بە یەمەنییەکان دەدەن پەیوەندی بە ڕەگ و ڕیشەی خۆیانەوە بکەن و لە بۆنە خۆشەکاندا پێکەوە ئاهەنگ بگێڕن.

یەمەن وڵاتێکە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە نوکی باشووری نیمچە دوورگەی عەرەبی. ژمارەی دانیشتووانی زیاتر لە ٣٠ ملیۆن کەسە و پایتەختەکەی سنەیە. ئابوری یەمەن زۆر پشت بە بازرگانی دەبەستێت و هەناردە و هاوردە ڕۆڵێکی چارەنووسساز دەگێڕێت. وڵاتەکە بە شێوەیەکی سەرەکی بەرهەمە نەوتییەکان هەناردە دەکات، وەک نەوتی خاو، نەوتی پاڵاوتە و گازی سروشتی شل (LNG). هەروەها قاوە و بەرهەمی ماسی و کەلوپەلی کشتوکاڵی وەک سەوزە و میوە و قوماش هەناردە دەکات. هاوبەشە بازرگانییە سەرەکییەکانی یەمەن بۆ هەناردەکردن بریتین لە چین، هیندستان، تایلەند، کۆریای باشوور، ژاپۆن، وڵاتانی دراوسێی یەمەن لە ناوچەی کەنداو وەک سعودیە و عومان هەروەها ڕۆڵی بەرچاو لە بازاڕی هەناردەکردنیدا دەگێڕن. لە لایەکی دیکەوە یەمەن کۆمەڵێک کاڵای بەرفراوان هاوردە دەکات لەوانە ئامێر و ئامێر؛ خۆراکی وەک برنج، ئاردی گەنم؛ ماددە کیمیاییەکان؛ ئۆتۆمبێلی ماتۆڕ؛ ئامێریی کارەبایی; قوماش؛ ئاسن و پۆڵا. هاوبەشە سەرەکییەکانی هاوردەکردن بریتین لە چین کە گەورەترین هاوبەشی هاوردەکردنیەتی و دواتر سعودیە نزیکترین دراوسێی یەمەنە. بەڵام بەهۆی ناسەقامگیری سیاسی کە بەهۆی بەردەوامی شەڕی ناوخۆ لە ساڵی ٢٠١٥ەوە لە نێوان یاخیبووانی حوسییەکان کە لەلایەن ئێرانەوە پشتیوانی دەکرێن لە دژی هێزەکانی لایەنگری حکومەت کە لەلایەن هاوپەیمانی بە سەرۆکایەتی سعودیە پشتیوانی دەکرێن، کاریگەرییەکی بەرچاوی لەسەر بازرگانی یەمەن هەبووە. ئەمەش بووە هۆی پچڕانی ژێرخانی وەک بەندەرەکان لەگەڵ سنووردارکردنی دەستڕاگەیشتن بە بازاڕەکان کە بووە هۆی دابەزینی بەرچاو لە هەردوو هاوردە و هەناردەکردن. سەرەڕای ئەوەش ئاستەنگە ئابوورییەکانی وەکوو ڕێژەی بەرزی بێکاری، کورتهێنانی بودجە زیاتر ڕێگری لە بازرگانی ناوخۆیی یەمەن کرد لە کۆتاییدا، یەمەن ڕووبەڕووی تەحەدای توند دەبێتەوە کاتێک باس لە دۆخی بازرگانی خۆی دەکرێت بەهۆی ململانێکانەوە، سنووردار تەنها هیوایەک سەرهەڵدەدات بۆ زیادکردنی سەقامگیری کە ڕێگە بە هەمەچەشنکردنی ئابوورییەکەی دەدات زیاتر بەرزکردنەوەی بەشداریکردنی نێودەوڵەتی خۆیان لە ڕێگەی بازرگانییەوە

یەمەن وڵاتێکە دەکەوێتە بەشی باشووری ڕۆژئاوای نیمچە دوورگەی عەرەبی. سەرەڕای ئەوەی یەمەن ڕووبەڕووی چەندین تەحەدا بووەتەوە، توانای بەرچاوی هەیە بۆ پەرەپێدانی بازاڕی بازرگانی دەرەکی. یەکەم: پێگەی ستراتیژی یەمەن پێگەیەکی سەرەکی بۆ بازرگانی نێودەوڵەتی بۆ دابین دەکات. وڵاتەکە لە یەکتربڕینی ئەفریقا و ئەوروپا و ئاسیا دانیشتووە و دەستی بە ڕێگا سەرەکییەکانی کەشتیوانی دەگات. بەندەرەکانی وەک عەدەن و حودەیدە لە مێژوودا ناوەندی بازرگانی گرنگی ناوچەکە بوون. ئەم سوودە جوگرافییانە یەمەن دەکاتە دەروازەیەکی ئایدیاڵ بۆ ئەو بازرگانیانەی کە دەیانەوێت دەستڕاگەیشتنەکانیان لە سەرانسەری کیشوەرەکاندا فراوان بکەن. دووەم: یەمەن خاوەنی کۆمەڵێک سەرچاوەی سروشتی جۆراوجۆرە کە دەتوانرێت بۆ مەبەستی هەناردەکردن بەکاربهێنرێت. وڵاتەکە بە یەدەگی نەوت ناسراوە، خاوەنی کێڵگەی نەوتی بەرچاوە کە وەبەرهێنانی بیانی بۆ خۆی ڕادەکێشێت. سەرەڕای ئەوەش، یەمەن نەوتی کانزا بەنرخەکانی وەک زێڕ و مسی هەیە، کە دەتوانێت توانای هەناردەکردنی زیاتر بەرز بکاتەوە. سێیەم: یەمەن دەرفەتی زۆر لە کەرتەکانی کشتوکاڵ و ماسیگرتندا دەڕەخسێنێت. زەوییە بەپیتەکانی وڵات گونجاوە بۆ چاندنی بەرهەمی جۆراوجۆر وەک دانەوێڵەی قاوە و میوەی ناوچە گەرمەکان. جگە لەوەش ئاوە کەنارییەکانی یەمەن دەوڵەمەندە بە سەرچاوەی ماسی لەوانەش کرێش و تونە. بە وەبەرهێنان لە تەکنیکەکانی کشتوکاڵی مۆدێرن و باشترکردنی دامەزراوە ژێرخانەکانی وەک سیستەمی هەڵگرتنی سارد یان کارگەی پرۆسێسکردن لە نزیک بەندەرەکانی ماسیگرتن؛ یەمەن دەتوانێت هەناردەی کشتوکاڵی خۆی بە شێوەیەکی بەرچاو بەرز بکاتەوە. جگە لەوەش، ئاسۆی بەرزکردنەوەی گەشتیاری لە یەمەن هەیە بەهۆی شوێنەوارە مێژووییەکانی وەک شاری کۆنی سنە - کە شوێنێکی میراتی جیهانی یونسکۆیە و تەلارسازی ناوازەی شارستانییەتە کۆنەکان پیشان دەدات. پەرەپێدانی ژێرخانی گەشتیاری وەک هۆتێل یان هاوینەهەواری دەتوانێت سەردانکەران لە سەرانسەری جیهانەوە بۆ خۆی ڕابکێشێت و گەشەی ئابووری لە ڕێگەی زیادکردنی هاتنی دراوی بیانییەوە پەرەپێبدات بەڵام ناسەقامگیری سیاسی کاتی تەحەدای بەرچاو بەرەو ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانی دروست دەکات. پاراستنی سەقامگیری سیاسی زۆر گرنگە بۆ دابینکردنی متمانە بە وەبەرهێنەرانی ئەگەری. لە کۆتاییدا، یەمەن توانایەکی بێئەندازەی بەکارنەهێنراوی هەیە لە ڕووی بازرگانی نێودەوڵەتییەوە. سەرچاوە سروشتییە فراوانەکان، شوێنی ستراتیژی، دەرفەتی چەندین کەرت لەگەڵ هەوڵەکان بۆ پێشخستنی سەقامگیری بەشدارییەکی بەرچاویان دەبێت لە پەرەپێدانی بازاڕی بازرگانی دەرەکی یەمەن.

هەڵبژاردنی بەرهەمە بەناوبانگەکان بۆ بازاڕی بازرگانی دەرەکی یەمەن بریتییە لە شیکردنەوەی وردی پێداویستییەکان، ئارەزووەکان و ڕەوتی هاوردە/هەناردەکردنی وڵاتەکە. یەمەن بە ژمارەی دانیشتووانی زیاتر لە ٣٠ ملیۆن کەس و ئابوورییەکی هەمەچەشن، چەندین شتومەکی گەرمی فرۆشراو لە بازاڕی بازرگانی نێودەوڵەتی خۆیدا پێشکەش دەکات. یەکەم: بەرهەمە کشتوکاڵییەکانی وەک قاوە، هەنگوین، خورما و بەهارات کاڵایەکی زۆر داواکراون. یەمەن مێژوویەکی دوور و درێژی هەیە لە بەرهەمهێنانی دانەوێڵەی قاوە بە کوالێتی بەرز کە بە "مۆچا" ناسراوە، کە بەهۆی تامە جیاوازەکەیەوە سەرسامن. هەناردەکردنی ئەم دانەوێڵەی قاوە بۆ ئەو وڵاتانەی کە خواستێکی زۆریان لەسەر قاوە تایبەتەکان هەیە دەتوانێت قازانجێکی زۆری هەبێت. بە هەمان شێوە هەنگوین کە لە فلۆرای یەمەن بەرهەم دەهێنرێت بە ناوازە دادەنرێت و دەتوانێت کڕیارە نێودەوڵەتییەکان بۆ لای خۆی ڕابکێشێت کە بەدوای بەرهەمی سروشتی و ئۆرگانیکدا دەگەڕێن. دووەم: یەمەن یەدەگی زۆری نەوت و غازی هەیە. هەناردەکردنی نەوتی خاو لە مێژوودا بەرچاوترین داهاتی وڵات بووە پێش ئەوەی ململانێی بەردەوام بەرهەمهێنان پەک بخات. بۆیە کاتێک سەقامگیری بۆ کەرتەکە دەگەڕێتەوە، زۆر گرنگە کە سەرمایەگوزاری لەم سەرچاوە بەنرخە بە ئامانجگرتنی ئەو بازاڕانە بکرێت کە زۆر پشت بە هاوردەکردنی نەوت دەبەستن یان خواستی وزەیان زیاد دەکات. جگە لەوەش، ئەو پیشە دەستیانەی کە لەلایەن پیشەسازییە لێهاتووەکانەوە دروست دەکرێن، دەیانتوانی شوێنێکی تایبەت لە بازاڕەکانی دەرەوەدا بدۆزنەوە. زەڕەنگەری زیوینی نەریتی یەمەن کە بە شێوەیەکی ئاڵۆز دیزاین کراوە بە مۆتیڤی ناوخۆیی دەتوانرێت وەک ئیکسسواراتێکی ڕەسەنی نەتەوەیی لە سەرانسەری جیهاندا بخرێتە بازاڕەوە. فەرشەکان کە بە ڕەنگی زیندوو تواوەتەوە و نەخشی ئەندازەیی پیشان دەدەن نموونەیەکی دیکەی کارە دەستییە ناوازەکانن کە سەرنجی بەکارهێنەرانی بیانی ڕادەکێشن کە بەدوای شوێنەوارە کولتوورییەکاندا دەگەڕێن. جگە لەو کاڵایانەی کە لە سەرەوە باسمان کرد، ناسینەوەی پیشەسازییە تازەپێگەیشتوەکانی وەک ئامێری وزەی نوێبووەوە یان خزمەتگوزارییەکانی ئایتی دەتوانێت دەرفەتی هەناردەکردنی ئومێدبەخشیش پێشکەش بکات ئەگەر بە شێوەیەکی دروست سوودی لێ وەربگیرێت. بۆ دیاریکردنی ئەوەی کە چ بەرهەمێکی تایبەت لەم پۆلانەدا لە بازاڕەکانی دەرەوەدا بە باشی دەفرۆشرێت پێویستی بە شیکارییەکی وردی لێکۆڵینەوەی بازاڕ هەیە لەوانە تێگەیشتن لە شێوازەکانی داواکاری ناوچەیی لە ڕێگەی ڕاپرسی یان ڕاوێژکاری لەگەڵ پسپۆڕانی پیشەسازی کە ئاشنان بە بارودۆخی بازرگانی لە وڵاتانی ئامانج. لە دەرئەنجامدا, هەڵبژاردنی بەرهەمە گەرم فرۆشراوەکان بۆ بازرگانی دەرەکی سعودیە پەیوەستە بە چەند هۆکارێکەوە وەک ڕەچاوکردنی سەرچاوە هەبووەکانی وەک بەرهەمی کشتوکاڵی یان سەرچاوە سروشتییەکان (وەک نەوت)، بەرەوپێشبردنی پیشە دەستییە نەریتییەکانی وەک زێڕینگەریی زیو یان فەرشی تواوە کە میراتی کولتووری پیشان دەدەن، و دەستنیشانکردنی پیشەسازییە تازەپێگەیشتوەکان کە... لەگەڵ ڕەوتە جیهانییەکان هاوتەریب بن. ئەنجامدانی لێکۆڵینەوەی گشتگیر لە بازاڕدا زۆر گرنگە بۆ دەستنیشانکردنی بەرهەمە تایبەتەکان لەناو ئەم پۆلە فراوانانەدا کە توانایان لە بازاڕەکانی دەرەوەدا هەیە و لە ئەنجامدا دەرفەتی سەرکەوتووی هەناردەکردن بۆ یەمەن بەدەستدەهێنن.

تایبەتمەندی کڕیارانی یەمەن: 1- میوانداری: خەڵکی یەمەن بە میوانداری گەرم و گوڕ بەرامبەر بە میوانەکان ناسراون. زۆرجار چا و خواردنی کەم پێشکەش بە سەردانکەران دەکەن وەک ئاماژەیەک بۆ بەخێرهاتن. 2- بەها نەریتییەکان: یەمەنییەکان خاوەنی بەها و داب و نەریتی نەریتی بەهێزن، ئەمەش کاریگەری لەسەر کارلێککردنیان لەگەڵ ئەوانی دیکەدا هەیە. گرنگە ڕێز لە نۆرم و پراکتیزە کولتوورییەکانیان بگیرێت. 3- پەیوەندی بەهێزی خێزانی: خێزان ڕۆڵێکی سەرەکی لە کۆمەڵگای یەمەندا دەگێڕێت و زۆرجار بڕیارەکان بە کۆمەڵ لە ناو یەکەی خێزاندا دەدرێن. ڕەنگە دروستکردنی پەیوەندی لەگەڵ خێزانەکاندا زۆر گرنگ بێت بۆ بەڕێوەبردنی کاروبارەکان بە سەرکەوتوویی. 4- ڕێزگرتن لە گەورەساڵان: ڕێزگرتن لە کەسانی بەتەمەن لە کولتوری یەمەندا بەهایەکی زۆری هەیە. گرنگە لە کاتی پەیوەندیکردن لەگەڵیاندا ڕێزگرتن بەرامبەر بە کڕیارە بەتەمەنەکان یان هاوتا بازرگانییەکان نیشان بدەیت. 5. پەیوەندی کەسی: دروستکردنی پەیوەندی کەسی لەسەر بنەمای متمانە و ڕێزگرتنی یەکتر لایەنێکی سەرەکییە لە ئەنجامدانی کاروبار لە یەمەن. 6- تێگەیشتن لە کات: لە یەمەن کات بە خێراییەکی ئارامتر کاردەکات بە بەراورد لەگەڵ وڵاتانی ڕۆژئاوا، جەخت لەسەر گرنگی دروستکردنی پەیوەندی درێژخایەن دەکاتەوە لە سەر ئەنجامە دەستبەجێیەکان. تابوەکان لە یەمەن: 1. شێوازی جل و بەرگ: لە کاتی سەردانکردن یان ئەنجامدانی کاروبارەکان لە یەمەن چاوەڕوان دەکرێت جل و بەرگی بێگەرد لەبەر بکرێت، بەتایبەتی بۆ ئەو خانمانەی کە پێویستە زۆربەی بەشەکانی جەستەیان داپۆشن لەوانەش قۆڵ و قاچ. 2- داب و نەریتی ئایینی: ئیسلام کاریگەری زۆری لەسەر ژیانی ڕۆژانەی یەمەن هەیە؛ بۆیە زۆر گرنگە ڕێزگرتن لە داب و نەریتە ئیسلامییەکان وەک کاتی نوێژ و ڕێوڕەسمەکان لە کاتی کۆبوونەوە یان کۆبوونەوەکاندا. 3. بابەتەکانی تابوو: پێویستە بە وریاییەوە گفتوگۆ سیاسییەکان نزیک ببنەوە چونکە دەتوانرێت وەک بابەتێکی هەستیار لەناو وڵاتدا هەست پێبکرێت بەهۆی ململانێی بەردەوام یان دابەشبوون لە نێوان گروپە جیاوازەکاندا. 4. ئاداب و ئادابەکانی خواردن:کاتێک لەگەڵ کڕیارەکان نان دەخۆیت، ئەوەت لەبیربێت کە نەریتە کە لە کاتی خواردندا دەستی چەپت بەدوور بگرێت؛ لەبری ئەوە دەستی ڕاستت یان کەلوپەلەکانت بەکاربهێنە ئەگەر دابینکرابێت چونکە بەکارهێنانی دەستی چەپت ڕەنگە بە ناپاک هەژمار بکرێت. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە تایبەتمەندی و تابوەکانی کڕیار دەتوانن لە نێوان تاکەکاندا لە هەر وڵاتێکدا جیاواز بن، بۆیە هەمیشە باشترین پراکتیزە کە ئاگاداری و ڕێزگرتن لە ئارەزوو و داب و نەریتەکانی تاک بیت.

یەمەن کە بە فەرمی بە کۆماری یەمەن ناسراوە، وڵاتێکە دەکەوێتە نیمچە دوورگەی عەرەبی لە باشووری ڕۆژئاوای ئاسیا. یەمەن ڕێسای توندی گومرگی جێبەجێ دەکات و سیستەمێکی بەڕێوەبردنی گومرگی بە باشی دیاری کراوە. ئیدارەی گومرگی لە یەمەن بە پلەی یەکەم بەرپرسیارە لە ڕێکخستنی هاوردە و هەناردەکردنی کاڵاکانی هاتووچۆ یان دەرچوون لەو وڵاتە. دەسەڵاتی گشتی گومرگی (GCA) ئەو دەستەی بەڕێوەبەرییە کە سەرپەرشتی ئەم کارانە دەکات. GCA دڵنیای دەدات لە پابەندبوون بە یاساکانی گومرگی، باج و باج کۆدەکاتەوە، ڕێگری لە چالاکییەکانی قاچاخچێتی دەکات، و ئاسانکاری بازرگانی بەرەوپێش دەبات. لە کاتی گەشتکردن بۆ یەمەن یان لە یەمەنەوە، زۆر گرنگە ئاگاداری هەندێک ڕێنمایی گومرگی بیت: 1. شتومەکی قەدەغەکراو: هەندێک کاڵا بە توندی قەدەغە کراوە لە یەمەنەوە هاوردەکردن یان هەناردەکردن. لەوانە چەکی ئاگرین، تەقەمەنی، ماددەی هۆشبەر، دراوی ساختە یان بەرهەمی پێشێلکردنی مافی خاوەندارێتی فیکری. 2. شتومەکی سنووردار: هەندێک شت پێش ئەوەی بتوانرێت بگوازرێتەوە بۆ ناو یەمەن یان دەرەوەی یەمەن پێویستیان بە مۆڵەتی تایبەت یان مۆڵەتی تایبەت هەیە. نموونە بریتین لە دەرمان/دەرمان (جگە لە بڕی بەکارهێنانی کەسی)، شوێنەوارە کولتوورییەکان/کەلوپەلی کۆن کە پێویستیان بە ڕەزامەندی دەسەڵاتە پەیوەندیدارەکان هەیە. 3. ڕاگەیاندنی دراو: ئەگەر زیاتر لە 10 هەزار دۆلاری ئەمریکیت هەڵگرتووە (یان بڕی هاوتا بە هەر دراوێکی تر)، پێویستە لە کاتی گەیشتن بە فڕۆکەخانە یان دەروازە سنوورییەکان ڕایبگەیەنیت. 4. باج و باج: زۆربەی ئەو شتانەی کە دەهێنرێنە یەمەن باجیان لەسەرە بەپێی بەها و پۆلەکانیان وەک لە خشتەی باجی گومرگیدا هاتووە کە لەلایەن GCA بڵاوکراوەتەوە. 5. هاوردە/هەناردەکردنی کاتی: بۆ هاوردە/هەناردەکردنی کاتی کاڵاکانی وەک ئامێری کۆنفڕانس/پێشانگا یان کەلوپەلی کەسی کە لە کاتی گەشتکردندا دەهێنرێن و دواتر هەناردە دەکرێنەوە دەبێت بەڵگەنامەی پێویست لە GCA وەربگرن بۆ چوونە ژوورەوە/دەرچوون بە شێوەیەکی ڕێک و پێک بەبێ ئەوەی باجیان لەسەر بێت /ئەو باجانەی کە بەسەر هاوردە/هەناردەکردنی ئاساییدا سەپێنراون. 6. دەرماڵەی گەشتیاران: گەشتیارانی نابازرگانی مافی دەرماڵەی تایبەتیان هەیە لەسەر پۆلە جیاوازەکانی کاڵا کە هێنراونەتە ناو یەمەن/دەرەوەی یەمەن بەبێ ئەوەی باج/باجی زیادە ڕابکێشن بەپێی سنوورە دیاریکراوەکان کە لەلایەن ڕێنماییەکانی GCA دانراون. . زۆر گرنگە پێش گەشتکردن بۆ یەمەن خۆت ئاشنا بکەیت بە ڕێسا و مەرجە تایبەتەکان. ڕاوێژکردن بە ماڵپەڕی فەرمی ڕێکخراوی GCA یان پەیوەندیکردن بە نوێنەرایەتییە دیپلۆماسییەکانی یەمەن دەتوانێت زانیاری نوێ سەبارەت بە ڕێکارە گومرگییەکان پێشکەش بکات.

یەمەن وڵاتێکە دەکەوێتە نیمچە دورگەی عەرەبی و سیاسەتەکانی باجی هاوردەکردن ئامانجیان ڕێکخستنی هاتنی کاڵاکانە بۆ ئەو وڵاتە. یەمەن سیستەمێکی باجی هاوردەکردن پەیڕەو دەکات کە بە باج ناسراوە، کە بۆ بەدەستهێنانی داهات و پاراستنی پیشەسازییە ناوخۆییەکان لەسەر کاڵا هاوردەکراوەکان وەردەگیرێت. ڕێژەی وردی ئەم باجە هاوردەکردنانە بەپێی سروشتی ئەو بەرهەمەی کە هاوردە دەکرێت دەگۆڕێت، هەندێک بەرهەم باجی زیاتر لە هەندێکی تر ڕادەکێشن. شتومەکی خۆراکی هاوردەکراو وەک دانەوێڵە، سەوزە، میوە، گۆشت، و بەرهەمە شیرەمەنیەکان باجی هاوردەیان لەسەرە. ئامانج لێی هاندانی کشتوکاڵی ناوخۆییە لەڕێگەی کردنی زیاتری کێبڕکێکار بە بەراورد بە کاڵای هاوردەکراو. سەرەڕای ئەوەش، یەمەن باجی هاوردەکردن لەسەر کاڵا دروستکراوەکانی وەک ئەلیکترۆنیات، ئامێر، ئۆتۆمبێل و قوماش دەسەپێنێت. ئەم باجانە ئامانجیان پاراستنی پیشەسازییە ناوخۆییەکانە بە گرانکردنی ئەم کاڵا هاوردەکراوانەی تاڕادەیەک گرانتر. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە یەمەن لە ساڵانی ڕابردوودا بەهۆی بەردەوامی ململانێکانەوە ڕووبەڕووی ناسەقامگیری سیاسی بووەتەوە. ئەمەش ڕەنگە کاریگەری لەسەر جێبەجێکردن و یەکدەنگی سیاسەتی باجەکانیان هەبێت. بە گشتی سیاسەتی باجی هاوردەکردنی یەمەن سەرنجی لەسەر بەرهەمهێنانی داهاتە بۆ گەشەپێدانی ئابووری لە هەمان کاتدا هاوسەنگکردنی پارێزگاریکردن بۆ پیشەسازییە ناوخۆییەکان. ئامانجی دەستەبەرکردنی کێبڕکێی دادپەروەرانە لە نێوان هاوردەکردنی دەرەکی و بەرهەمە ناوخۆییەکان لەکاتێکدا بەرژەوەندییە ئابوورییەکانی خۆی لەبەرچاو دەگرێت.

یەمەن کە وڵاتێکە دەکەوێتە نیمچە دوورگەی عەرەبی، سیاسەتی تایبەتی هەیە سەبارەت بە باجدان لەسەر کاڵا هەناردەکراوەکان. وڵاتەکە کۆمەڵێک ڕێسای پەیڕەو دەکات بۆ دڵنیابوون لە وەرگرتنی باج بە شێوەیەکی دادپەروەرانە و گونجاو. یەمەن بە پشتبەستن بە سروشت و بەهای بەرهەمە هەناردەکراوەکانی باج لەسەر بەرهەمەکانی هەناردە دەکات. سیاسەتی باجدان ئامانجی بەدەستهێنانی داهاتە بۆ حکومەت لە هەمان کاتدا هاوسەنگکردنی پەیوەندییە بازرگانییەکان لەگەڵ گەلانی دیکە. ئەو باجانەی کە بەسەر کاڵا هەناردەکراوەکاندا دەسەپێندرێت بە پلەی یەکەم بە هۆکاری جۆراوجۆر وەک جۆر و بڕی و کوالیتی و شوێنی مەبەستی شتەکە دیاری دەکرێت. یەمەن هەناردەکردنی خۆی بۆ گروپە جیاوازەکان پۆلێن دەکات و بەو پێیەش ڕێژەی باجی تایبەت بەکاردەهێنێت. یەکێک لە لایەنە سەرەکییەکان ئەوەیە کە یەمەن هانی هەناردەکاران دەدات لە ڕێگەی ڕێژەی باجی ئیمتیازییەوە یان لێخۆشبوون بۆ هەندێک پۆلی کاڵا وەک بەرهەمی نانەوت وەک کاڵای کشتوکاڵی، قوماش، جلوبەرگ، پیشەسازی دەستی و هەندێک شتومەکی دروستکراو. بەڵام گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە یەمەن باج لەسەر هەندێک هەناردەکردنیش دەسەپێنێت. بۆ نموونە بەرهەمە نەوتییەکان بەپێی قەبارە و خواستی بازاڕیان باجیان لەسەرە. سەرەڕای ئەوەش، ڕەنگە شتە لوکسە بەنرخەکانی وەک کانزا بەنرخەکان یان بەردی بەنرخیش باجێکی بەرچاویان لەسەر بێت کاتێک لە یەمەنەوە هەناردە دەکرێن. ڕێژەی وردی باج بۆ هەر پۆلێکی هەناردەکردن ڕەنگە بە تێپەڕبوونی کات بگۆڕێت بەهۆی گۆڕانی بارودۆخی ئابووری یان بڕیارەکانی حکومەت. بۆیە زۆر گرنگە بۆ هەناردەکاران لە یەمەن کە لە نوێترین ڕێساکانی باج کە لەلایەن دەسەڵاتە پەیوەندیدارەکانی وەک وەزارەتی دارایی یان وەزارەتی گومرگەوە دابینکراون، ئاگاداربن. لە کۆتاییدا لەم کورتە تێڕوانینە گشتییەدا، یەمەن سیستەمێکی تۆکمەی باجدان بۆ کاڵا هەناردەکراوەکانی جێبەجێ دەکات. سیاسەتەکانی حکومەت ئامانجیان ئەوەیە هاوسەنگییەک دروست بکەن لە نێوان بەرهەمهێنانی داهات و پشتگیریکردنی پیشەسازییە سەرەکییەکان لە هەمان کاتدا ناوبەناو هاندان بۆ هەناردەکردنی نانەوت دابین دەکات.

یەمەن کە بە فەرمی بە کۆماری یەمەن ناسراوە، دەکەوێتە نیمچە دوورگەی عەرەبی لە ڕۆژئاوای ئاسیا. وڵاتێکە ئابوورییەکی هەمەچەشنی هەیە و هەناردەکردن پێکهاتەیەکی گرنگە. بۆ دڵنیابوون لە کوالیتی و یەکسانیی بەرهەمە هەناردەکراوەکانی، یەمەن هەندێک بڕوانامەی هەناردەکردن جێبەجێ دەکات. یەکێک لەو بڕوانامانە بریتییە لە بڕوانامەی بنەچە (CO). ئەم بەڵگەنامەیە سەرچاوەی ئەو کاڵایانە پشتڕاست دەکاتەوە کە لە یەمەن بەرهەم دەهێنرێن یان بەرهەم دەهێنرێن. پشتڕاستی دەکاتەوە کە ئەم کاڵایانە بەڕاستی لە یەمەن بەرهەم دەهێنرێن و یارمەتیدەرە بۆ ڕێگریکردن لە ساختەکاری یان چەواشەکاری سەبارەت بە سەرچاوەکانیان. بڕوانامەیەکی گرنگی دیکەی هەناردەکردن لە یەمەن بڕوانامەی تەندروستی و تەندروستی ڕووەکییە (SPS). ئەم بڕوانامەیە دڵنیای دەدات لەوەی کە بەرهەمە کشتوکاڵی و خۆراکییە هەناردەکراوەکان لەگەڵ ستانداردە تەندروستییە پەیوەندیدارەکاندا دەگونجێن. دڵنیای دەدات لەوەی کە بەرهەمەکانی وەک میوە، سەوزە، گۆشت، ماسی و بەرهەمە شیرەمەنیەکان پابەندن بە ڕێسا دیاریکراوەکان بۆ سەلامەتی و پاکوخاوێنی خۆراک. هەروەها یەمەن جەخت لەسەر بڕوانامەی نیشانەی ستانداردکردن دەکاتەوە بۆ هەندێک پۆلی بەرهەم وەک ئامێرە کارەباییەکان، کەرەستەی بیناسازی، جلوبەرگ و هتد. ئەم بڕوانامەیە دڵنیای دەدات لە پابەندبوون بە ستانداردە نیشتمانییەکانی کوالیتی بۆ پاراستنی سەلامەتی بەکاربەر و بەرزکردنەوەی توانای کێبڕکێی بەرهەم. جگە لەوەش، هەندێک بڕوانامەی هەناردەکردنی نێودەوڵەتی بۆ هەناردەکارانی یەمەن گرنگییان بەدەستهێناوە، چونکە دەستڕاگەیشتن بە بازاڕە جیهانییەکان دابین دەکەن. بۆ نموونە، بڕوانامەی ISO (ڕێکخراوی نێودەوڵەتی بۆ ستانداردکردن) ئاماژەیە بۆ پابەندبوون بە سیستەمی بەڕێوەبردنی کوالیتی تایبەت کە لە سەرانسەری جیهاندا دانپێدانراون. لە کۆتاییدا ئەم بڕوانامە جۆراوجۆرانەی هەناردەکردن ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕن لە بەهێزکردنی متمانە لە نێوان هاوبەشە بازرگانییەکان لە هەمان کاتدا دەرفەتی بازرگانی بۆ هەناردەکارانی یەمەن لە ئاستی جیهانیدا بەرەوپێش دەبەن. بە پابەندبوون بە مەرجە توندەکانی پەیوەست بە شوێنپێهەڵگرتنی سەرچاوەی بەرهەم و ڕێکارەکانی هەڵسەنگاندنی یەکسانی لە ناوخۆ و هەروەها ستانداردە نێودەوڵەتییە دانپێدانراوەکان؛ یەمەن دەتوانێت دڵنیایی لە کوالیتی کاڵا هەناردەکراوەکانی مسۆگەر بکات کە دەبێتە هۆی زیادبوونی دەستڕاگەیشتن بە بازاڕ و توانای کێبڕکێ لەسەر ئاستی نێودەوڵەتی.

یەمەن وڵاتێکە دەکەوێتە بەشی باشووری نیمچە دوورگەی عەرەبی. سەرەڕای ئەوەی کە ڕووبەڕووی چەندین تەحەدا بووەتەوە، بەڵام هێشتا دەتوانرێت خزمەتگوزاری لۆجستیکی جێی متمانە و کارامە لەم وڵاتەدا بدۆزرێتەوە. لەکاتی گەڕان بەدوای چارەسەری لۆجستی لە یەمەن، گرنگە چەند هۆکارێک لەبەرچاو بگیرێت. یەکەم: بەهۆی ناسەقامگیری سیاسی و نیگەرانییە ئەمنییەکان، هەڵبژاردنی دابینکەرێکی لۆجستی کە ئەزموونی کارکردنی لە ژینگە تەحەدایەکاندا هەبێت، زۆر گرنگە. پێویستە ئەو کۆمپانیایانە باشتر بن کە پێشینەیەکی دامەزراویان هەیە لە مامەڵەکردن لەگەڵ ئەم جۆرە بارودۆخانەدا. دووەم: کوالیتی ژێرخانی ڕۆڵێکی بەرچاو دەگێڕێت لە دیاریکردنی کارایی لۆجستی. یەمەن وەبەرهێنانی کردووە بۆ باشترکردنی تۆڕەکانی گواستنەوەی خۆی، لەوانە ڕێگاوبانەکان، بەندەرەکان و فڕۆکەخانەکان. ژیرانە دەبێت کۆمپانیا لۆجستیکیەکان هەڵبژێردرێت کە دەستیان بەم ژێرخانە بەرزکراوە بگات چونکە دەتوانن گواستنەوەی نەرم و خزمەتگوزاری باشتر بۆ کڕیاران پێشکەش بکەن. جگە لەوەش، لەکاتی بیرکردنەوە لە بارکردنی نێودەوڵەتی یان کارەکانی بازرگانی لە ناو یەمەن، مرۆڤ دەبێت دڵنیابێت لەوەی کە دابینکەری هەڵبژێردراو زانیارییەکی بەرفراوانی لەسەر ڕێساکانی گومرگی هەیە و دەتوانێت بە شێوەیەکی کارا بەناو هەر تەحەدای بیرۆکراتیدا تێپەڕێت. ئەم شارەزاییە یارمەتیدەر دەبێت بۆ دوورکەوتنەوە لە دواکەوتن یان ئاڵۆزییەکان لە خاڵە پشکنینە جیاوازەکاندا. لە ڕووی خزمەتگوزارییە تایبەتمەندەکانەوە کە لەلایەن دابینکەرانی لۆجستیکەوە لە یەمەن پێشکەش دەکرێن، ئەوە بەندە بە پێداویستی تاکەکەسی. ڕەنگە هەندێک کۆمپانیا پێویستیان بە دامەزراوەی هەڵگرتنی زنجیرە ساردەکان هەبێت بۆ گواستنەوەی کاڵا لەناوچووەکان وەک بەرهەمی کشتوکاڵی یان پێداویستی پزیشکی. لەم جۆرە حاڵەتانەدا، هەڵبژاردنی دابینکەرێک کە کۆگای ساردکەرەوەی تێدایە لەگەڵ ئۆتۆمبێلەکانی کۆنتڕۆڵکراوی پلەی گەرمی، زۆر گرنگ دەبێت. جگە لەوەش، بەو پێیەی یەمەن زۆر پشت بە هاوردەکردن دەبەستێت بۆ کاڵای سەرەکی بەهۆی سنوورداربوونی توانای بەرهەمهێنانی ناوخۆیی کە بەهۆی ململانێ یان کارەساتی سروشتی وەک وشکەساڵی یان لافاوەوە دروست دەبێت؛ گرنگ دەبێت بۆ هاوبەشیکردن لەگەڵ خزمەتگوزارییەکی لۆجستی کە توانای مامەڵەکردن لەگەڵ هاوردەکردنی بەرفراوانی هەبێت بە شێوەیەکی کارا لە هەمان کاتدا دڵنیابوون لە گەیاندنی لە کاتی خۆیدا لە سەرانسەری چەندین شوێنی ناو وڵاتدا. لە کۆتاییدا بەڵام بە هەمان شێوە پەیوەندیدارە یەکخستنی تەکنەلۆژیایە لەلایەن هاوبەشە لۆجستیکییە ئەگەرییەکانەوە کە کارەکان ڕێکدەخات کە نوێکارییەکانی بەدواداچوون لە کاتی ڕاستەقینەدا پێشکەش دەکات پەیوەندی شەفاف لە نێوان هەموو لایەنە پەیوەندیدارەکاندا دەکات کە بەشدارن لە پرۆسەی بەڕێوەبردنی زنجیرەی دابینکردندا کە ناهاوسەنگی زانیاری لەناو دەبات کە بەشدارە لە ئاستی بەرزی ڕازیبوونی کڕیار کە لە کۆتاییدا ئاسۆی گەشەی بازرگانی گشتی بەرز دەکاتەوە. لە کۆتاییدا، دۆزینەوەی خزمەتگوزارییە لۆجستیکییە جێی متمانە و کارامەکان پێویستی بە ڕەچاوکردنی ورد هەیە بە لەبەرچاوگرتنی ئەو تەحەدایە ناوازانەی کە ڕووبەڕووی ئەو بازرگانیانە دەبنەوە کە لە یەمەن کاردەکەن. بە هەڵبژاردنی دابینکەرانی لۆجستی کە ئەزموونیان لە ژینگە تەحەداییەکان هەیە، دەستڕاگەیشتن بە ژێرخانی بەرزکراوە و شارەزایی لە ڕێساکانی گومرگیدا، بازرگانەکان دەتوانن دڵنیابن لە کارکردنی نەرم و گەیاندنی کاڵا لە کاتی خۆیدا سەرەڕای ئەو سەختییانەی کە ئەم وڵاتە ڕووبەڕووی دەبێتەوە.

پێشانگای بازرگانی گرنگ

یەمەن کە دەکەوێتە بەشی باشووری نیمچە دورگەی عەرەبی، وڵاتێکە کە کڕیارانی نێودەوڵەتی بۆ کاڵا و خزمەتگوزاری جۆراوجۆر بۆ خۆی ڕادەکێشێت. سەرەڕای بەردەوامی ململانێکان و ناسەقامگیری سیاسی، یەمەن خاوەنی چەندین کەناڵی گرنگی نێودەوڵەتیی تەداروکات و پێشانگای بازرگانییە کە بەشدارن لە گەشەسەندنی ئابوورییەکەی. 1- بەندەری عەدەن: بەندەری عەدەن یەکێکە لە گەورەترین بەندەرەکانی یەمەن و وەک دەروازەیەکی گرنگ بۆ بازرگانی نێودەوڵەتی کار دەکات. هاوردەکاران دەستڕاگەیشتن بە کاڵا لە سەرانسەری جیهان بە ئاسانی پێشکەش دەکات. بەندەرەکە مامەڵە لەگەڵ کاڵا جۆراوجۆرەکان دەکات، لەوانە بەرهەمە نەوتییەکان، ماددە کیمیاییەکان، کەرەستەی بیناسازی، کەلوپەلی خۆراک و ئامێرەکان. 2. فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی سنە: فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی سنە گواستنەوەی ئاسمانی بۆ هەردوو سەرنشین و بارهەڵگر دابین دەکات. ڕۆڵێکی چارەنووسساز دەگێڕێت لە ئاسانکاری چالاکییە بازرگانییەکان لە ڕێگەی بەستنەوەی یەمەن بە وڵاتانی دیکە لە ڕێگەی هێڵە ئاسمانییەکانەوە کە هاوردە یان هەناردەکردن هەڵدەگرن. 3. ناوچەی ئازادی تایز: ئەم ناوچە تایبەتە ئابوورییە دەکەوێتە شاری تایز، وەک ناوەندێکی گرنگ بۆ وەبەرهێنانی دەرەکی و هەلی بازرگانی. هاندانەکانی وەک لێخۆشبوونی باج، ڕێسا ئاسانکراوەکان، و ئاسانکاری ژێرخانی پێشکەش دەکات بۆ ڕاکێشانی بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان کە ئارەزووی چالاکییەکانی بەرهەمهێنان یان بازرگانی دەکەن. 4. پێشانگای بازرگانی یەمەن: سەرەڕای تەحەددیاتی پەیوەست بە نیگەرانییە ئەمنییەکان لەکاتی ململانێکانی بەردەوامدا، یەمەن پێشانگای بازرگانی نێودەوڵەتی ئەنجام دەدات کە بەرهەمهێنەرانی ناوخۆیی لەگەڵ کڕیارانی بیانی کۆدەکاتەوە کە بەدوای هەلی بازرگانیدا دەگەڕێن لە کەرتە جیاوازەکانی وەک کشتوکاڵ، قوماش، دەرمان، 5.سەنتەری پێشانگای عەدەن: یەکێک لە ناوەندەکانی پێشانگای دیار دەکەوێتە ناو شاری عەدەن - کە بە سەنتەری پێشانگای عەدەن (AEC) ناسراوە. ئەم سەنتەرە بە درێژایی ساڵ میوانداری چەندین پێشانگای نیشتمانی و نێودەوڵەتی دەکات کە پیشەسازییە جۆراوجۆرەکانی وەک تەکنەلۆژیا، 6. گۆڕەپانی پێشانگای نێودەوڵەتی سنە: لە شاری سنە-پایتەخت- شوێنێکی دیکەی بەرچاو هەیە بە ناوی گۆڕەپانی پێشانگای نێودەوڵەتی سنە کە بەرهەمهێنەرانی ناوخۆیی بەرهەمەکانیان نمایش دەکەن لە هەمان کاتدا کۆمپانیا بیانییەکان ڕادەکێشن کە بەدوای هاوبەشی یان دەرفەتی وەبەرهێنانی ئەگەریدا دەگەڕێن. . هەروەها یەمەن ئەم ڕەوتەی گرتۆتەبەر، بازرگانییە ناوخۆییەکان بەشداری لە بۆنە بازرگانییە مەجازییەکان دەکەن و بازاڕە ئۆنلاینەکان بەکاردەهێنن بۆ گەیشتن بە کڕیارە نێودەوڵەتییە ئەگەرییەکان. سەرەڕای ئاستەنگە بەردەوامەکان، یەمەن هێشتا لە ڕێگەی بەندەرەکان، فڕۆکەخانەکان، ناوچە ئازادەکان و ناوەندەکانی پێشانگەکانییەوە دەرفەت بۆ کارلێکی بازرگانی نێودەوڵەتی دەڕەخسێنێت. بەڵام زۆر گرنگە بۆ کڕیارە ئەگەرییەکان کە لە کاتی گەڕان بەدوای کەناڵ و پلاتفۆرمە جیاوازەکاندا کە بەردەستن بۆ گەیشتن بە دابینکەران یان هەناردەکارانی یەمەن، لە نوێترین زانیاریدا بن سەبارەت بە دۆخی ئەمنی.

بزوێنەری گەڕانی باو

لە یەمەن ئەو بزوێنەری گەڕانانەی کە بە شێوەیەکی باو بەکاردەهێنرێن بریتین لە: 1. گووگڵ: زۆرترین بەکارهێنانی بزوێنەری گەڕانە لەسەر ئاستی جیهان، کۆمەڵێک ئەنجامی گەڕان و خزمەتگوزارییەکی بەرفراوان پێشکەش دەکات. ماڵپەڕ: www.google.com. 2. Bing: بزوێنەری گەڕانی مایکرۆسۆفت کە گەڕانی وێب و گەڕان بەدوای وێنە و گەڕانی ڤیدیۆ و نەخشە و زۆر شتی تر دابین دەکات. ماڵپەڕ: www.bing.com. 3- Yahoo!: بزوێنەری گەڕانێکی بەناوبانگە و گەڕانی وێب و نوێکردنەوەی هەواڵ و خزمەتگوزاری ئیمەیڵ و ئامرازەکانی تری ئۆنلاین پێشکەش دەکات. ماڵپەڕ: www.yahoo.com. 4- DuckDuckGo: ناسراوە بە شێوازی تایبەتی خۆی بۆ گەڕان لە ئینتەرنێتدا لە هەمان کاتدا دوورکەوتنەوە لە ئەنجامە کەسییەکان یان بەدواداچوون بۆ چالاکییەکانی بەکارهێنەران. ماڵپەڕ: www.duckduckgo.com. 5. یاندێکس: یەکێکە لە بزوێنەری گەڕانی پێشەنگی ڕووسیا کە هەروەها خزمەتگوزاری وەرگێڕان و دەستڕاگەیشتن بە کۆمەڵێک بەرهەم/خزمەتگوزاری ئۆنلاین وەک نەخشە و ئەکاونتی ئیمەیڵ بە چەندین زمان لەنێویاندا عەرەبی دابین دەکات. ماڵپەڕ (بە ئینگلیزی): www.yandex.com. 6.Baidu:گەورەترین بزوێنەری گەڕانی چین کە گەڕانی وێب پێشکەش دەکات لەگەڵ تایبەتمەندی جۆراوجۆری دیکەی وەک گەڕان بەدوای وێنە، گەڕان بەدوای ڤیدیۆ،کۆکردنەوەی هەواڵ،نەخشەی مەجازی، هتد.Wesite (بەشێکی وەرگێڕدراوە بۆ زمانی ئینگلیزی):www.baidu.com ئەمانە تەنها چەند نموونەیەکن لەو بزوێنەری گەڕانانەی کە لە یەمەن بە شێوەیەکی باو بەکاردەهێنرێن؛ بەڵام گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە هەندێک لە بەکارهێنەرانی ئینتەرنێتی یەمەن ڕەنگە پشت بە پلاتفۆرمە ناوخۆییەکان یان ناوچەییەکان ببەستن بۆ پێداویستی یان ئارەزووی تایبەت

لاپەڕە زەردەکانی سەرەکی

لە یەمەن دایرێکتۆری سەرەکی لاپەڕە زەردەکان ناوی "Yellow Pages Yemen" (www.yellowpages.ye)ە. گشتگیرترین بەڕێوەبەرایەتییە کە زانیاری پەیوەندیکردن بۆ بزنس و خزمەتگوزارییەکان لە سەرانسەری وڵاتدا دابین دەکات. هەندێک لە بەڕێوەبەرایەتییە دیارەکانی دیکەی لاپەڕەی زەرد لە یەمەن بریتین لە: 1. لاپەڕە زەردەکانی یەمەن (www.yemenyellowpages.com): بەڕێوەبەرایەتییەکی پێشەنگی بازرگانی ئۆنلاین کە پیشەسازی و کەرتە جیاوازەکانی یەمەن دەگرێتەوە. 2. 010101.Yellow YEmen (www.yellowyemen.com): ماڵپەڕێکی دیکەی بەناوبانگی لاپەڕە زەردەکان لە یەمەن کە لیستێکی بازرگانی و ڕێکخراو و خزمەتگوزارییە پیشەییەکان دەخاتە ڕوو. 3. S3iYEMEN: ئەم ماڵپەڕە (s3iyemen.com) دایرێکتۆرێکی گشتگیر پێشکەش دەکات کە پۆلی جۆراوجۆری تێدایە لەوانە هۆتێل، چێشتخانە، نەخۆشخانە، بانک، زانکۆ، و زۆر شتی تر. ئەم بەڕێوەبەرایەتییە لاپەڕە زەردانە زانیارییە سەرەکییەکانی پەیوەندیکردن وەک ژمارەی تەلەفۆن، ناونیشان، ماڵپەڕ/ئیمەیڵ بۆ بازرگانییە ناوخۆییەکان و پێشکەشکارانی خزمەتگوزاری لە یەمەن لەخۆدەگرن. ئەوان سەرچاوەی یارمەتیدەرن بۆ ئەو کەسانەی کە دەیانەوێت کاڵا یان خزمەتگوزاری تایبەت بدۆزنەوە یان پەیوەندی لەگەڵ دامەزراوەکان بکەن لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکاندا. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە بەردەستبوونی ئەم ماڵپەڕانە ڕەنگە جیاواز بێت بەپێی بارودۆخی دەستڕاگەیشتن بە ئینتەرنێت لە وڵاتەکەدا.

پلاتفۆرمە بازرگانییە سەرەکییەکان

لە یەمەن چەندین پلاتفۆرمی گەورەی بازرگانی ئەلیکترۆنی هەیە. لێرەدا هەندێک لە دیارەکان لەگەڵ ماڵپەڕەکانی خۆیان دەخەینەڕوو: 1- یەمەن ئەلغەد (www.yemenalghad.com): ئەمە پلاتفۆرمێکی بازرگانی ئەلیکترۆنی بەناوبانگە لە یەمەن کە کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان پێشکەش دەکات لەوانە ئەلیکترۆنیات، جلوبەرگ، ئامێری ناوماڵ، و خواردنی بەقاڵی. 2. Sahafy.net (www.sahafy.net): بە گرنگیدان بە کتێب و بەرهەمە پەیوەندیدارەکان بە پەروەردە، Sahafy.net کتێبفرۆشێکی پێشەنگی ئۆنلاینە لە یەمەن. کۆمەڵە کتێبێکی بەرفراوان لە سەرانسەری ژانرە جیاوازەکاندا پێشکەش دەکات. 3- Yemencity.com (www.yemencity.com): ئەم ماڵپەڕە وەک بازاڕێکی ئۆنلاین کاردەکات کە چەندین جۆری بەرهەمی وەک مۆدە، ئەلیکترۆنی، مۆبیلیات، و کەلوپەلی ناوماڵ دەفرۆشێت. 4. جومیا یەمەن (www.jumia.com.ye): جومیا پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنی نێودەوڵەتی ناسراوە کە لە چەندین وڵاتدا کاردەکات لەنێویاندا یەمەن. کۆمەڵێک بەرهەمی جۆراوجۆر پێشکەش دەکات لە ئەلیکترۆنیاتەوە تا شتومەکی جوانکاری و مۆدە. 5- Noon Electronics (noonelectronics.com): وەک لە ناوەکەیەوە دەردەکەوێت ئەم پلاتفۆرمە تایبەتمەندە لە فرۆشتنی ئامێرە ئەلیکترۆنیەکانی وەک مۆبایلی زیرەک و لاپتۆپ و ئیکسسوارات و هتد، کە مارکەی سەرەکی بە نرخێکی گونجاو بۆ کڕیاران دابین دەکات. 6. iServeYemen (iserveyemen.co

پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی سۆشیال میدیا

یەمەن وڵاتێکە دەکەوێتە نیمچە دورگەی عەرەبی و خاوەنی میراتێکی دەوڵەمەندی کولتووری و کۆمەڵگەیەکی ئۆنلاین و زیندوو. سەرەڕای ئەوەی یەمەنەکان تووشی ململانێ بوون، بەڵام هێشتا توانیویانە ئامادەیی خۆیان لە پلاتفۆرمە جیاوازەکانی سۆشیال میدیادا بپارێزن، کە وەک ئامرازێکی سەرەکی پەیوەندی و پەیوەندی بۆ خەڵک کاردەکەن. ئەمەش هەندێک لەو پلاتفۆرمە بەناوبانگانەی سۆشیال میدیا کە لە یەمەن بەکاردەهێنرێن: 1. فەیسبووک: فەیسبووک بە شێوەیەکی بەرفراوان لە سەرانسەری یەمەن بەکاردێت و بنکەیەکی بەکارهێنەری بەرچاوی هەیە. ڕێگە بە خەڵک دەدات پەیوەندی لەگەڵ هاوڕێکانیاندا بکەن و وێنە و ڤیدیۆ و نوێکارییەکانی ژیانیان بڵاوبکەنەوە. ماڵپەڕی فەرمی فەیسبووک بریتییە لە www.facebook.com. 2- تویتەر: تویتەر یەکێکی ترە لە پلاتفۆرمەکانی سۆشیال میدیای بەناوبانگ کە بەکارهێنەران دەتوانن بە بەکارهێنانی کورتە نامە بڵاوبکەنەوە و کارلێک بکەن کە پێی دەوترێت "تویت". بەهۆی هاوبەشکردنی نوێکاری هەواڵەکان و دەربڕینی بۆچوونەکان لەسەر بابەتگەلێکی جیاواز لە نێو یەمەنییەکان ناوبانگێکی بەرچاوی بەدەستهێناوە. ماڵپەڕی فەرمی تویتەر بریتییە لە www.twitter.com. 3. واتسئەپ: واتسئەپ ئەپێکی نامە ناردنە کە بە شێوەیەکی بەرفراوان لە یەمەن بەکاردێت بۆ هەردوو پەیوەندی کەسی و بازرگانی. بەکارهێنەران دەتوانن نامەی کورت، تۆماری دەنگی، وێنە، ڤیدیۆ، پەیوەندی دەنگی یان ڤیدیۆیی بنێرن بەبێ هیچ پارەیەکی زیادە جگە لە بەکارهێنانی داتا لە ڕێگەی هێڵی ئینتەرنێتەوە کە پێویستە بۆ دەستگەیشتن پێی. 4- ئینستاگرام: ئینستاگرام لە ساڵانی ڕابردوودا ناوبانگێکی بێئەندازەی بەدەستهێناوە لەنێو گەنجانی یەمەنیدا کە زۆرجار وەک پلاتفۆرمێکی بینراو بەکاریدەهێنن بۆ بڵاوکردنەوەی وێنە و ڤیدیۆ کە ژیانی ڕۆژانەیان یان خولیاکانیان بە شێوەیەکی داهێنەرانە پیشان دەدەن. ماڵپەڕی فەرمی ئینستاگرام www.instagram.com ە. 5. تیک تۆک: تیک تۆک لە سەرانسەری جیهاندا زیاتر بەناوبانگ بووە بە هۆی ڤیدیۆ کورتە فۆرمەکانیەوە کە ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات لە ڕێگەی لێو هاوسەنگکردنەوە یان دروستکردنی فۆرماتێکی ناوەڕۆکی ناوازە وەک سەما یان سکیتی کۆمیدی، داهێنان و بەهرەکانیان پیشان بدەن. هەروەها زۆرێک لە بەکارهێنەرانی گەنجی یەمەن بە هاوبەشکردنی ناوەڕۆکی سەرگەرمی لە پلاتفۆرمی تیک تۆک (www.tiktok.com) بەشداریان لەم ڕەوتە کردووە. 6. لینکدئین: لینکدئین وەک پلاتفۆرمێکی تۆڕی پیشەیی کاردەکات کە تاکەکان دەتوانن پەیوەندی لەگەڵ پیشەگەرەکانی تردا دروست بکەن لەسەر بنەمای بەرژەوەندی هاوبەش یان ئاواتەکانی پیشەیی لەناو یەمەن یان لە ئاستی جیهانیدا (www.linkedin.com). 7.Snapchat:Snaochat app alsom سەرنجی لەنێو یەمەنییەکان بەدەست دەهێنێت. ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات وێنە و ڤیدیۆ بنێرن کە دوای سەیرکردنیان نامێنن، ئەمەش وایکردووە بەناوبانگ بێت بۆ هاوبەشکردنی ساتەکانی کاتی لەگەڵ هاوڕێکانیان (www.snapchat.com). ئەم پلاتفۆرمە سۆشیال میدیایانە ڕۆڵێکی چارەنووسساز دەگێڕن لە یارمەتیدانی یەمەنییەکان بۆ مانەوە لە پەیوەندی و هاوبەشکردنی ئەزموونەکانیان و دەربڕینی بۆچوونەکانیان سەرەڕای ئەو تەحەددایانەی کە لەم وڵاتەدا ڕووبەڕوویان دەبێتەوە.

کۆمەڵە پیشەسازییە گەورەکان

یەمەن، وڵاتێکە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، چەندین کۆمەڵەی پیشەسازی گەورەی هەیە کە نوێنەرایەتی کەرتە جیاوازەکان دەکەن. لێرەدا هەندێک لە کۆمەڵە پیشەسازییە دیارەکانی یەمەن لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. یەکێتی گشتی ژوورەکانی بازرگانی و پیشەسازی - GUCOC&I ڕێکخراوێکی چەترە کە نوێنەرایەتی هەموو ژوورەکانی بازرگانی و پیشەسازی دەکات لە سەرانسەری یەمەن. ماڵپەڕ: http://www.yemengucoci.org/ 2. یانەی بازرگانانی یەمەن - ئەم کۆمەڵەیە نوێنەرایەتی بەرژەوەندی بازرگانان و خاوەنکارەکان دەکات لە یەمەن. ماڵپەڕ: http://www.ybc-yemen.org/ 3. فیدراسیۆنی ژوورەکانی کشتوکاڵی یەمەن - ئەم فیدراسیۆنە گرنگی بە بەرەوپێشبردنی کەرتی کشتوکاڵی یەمەن دەدات. ماڵپەڕ: N/A 4. فیدراسیۆنی ژوورەکانی ئەنجومەنی هاوکاری کەنداو (FGCCC) - هەرچەندە تایبەت نییە بە یەمەن، بەڵام ئەم فیدراسیۆنە نوێنەرانی کەرتە جیاوازەکان لەوانەش بازرگانی، بازرگانی، و خزمەتگوزارییەکانی یەمەن لەخۆدەگرێت وەک بەشێک لە تۆڕەکەی. ماڵپەڕ: https://fgccc.net/ 5. کۆمەڵە بۆ پەرەپێدانی کارگە بچووک و مامناوەندەکان (ASMED) - ئامانجی ASMED پشتگیریکردنی کارگە بچووک و مامناوەندەکانە لە ڕێگەی پێشکەشکردنی بەرنامەی ڕاهێنان و خزمەتگوزاری ڕاوێژکاری و دەستڕاگەیشتن بە دەرفەتی دارایی. ماڵپەڕ: N/A 6. یەکێتی بۆ کۆمەڵە هاوبەشەکانی ژنان (UWCA) - UWCA بەهێزکردنی ژنان لە ڕێگەی کارگێڕییەوە بەرەوپێش دەبات لە ڕێگەی پشتگیریکردنی تەعاونەکانی خاوەندارێتی ژنان لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکانی وەک کشتوکاڵ، پیشەسازی دەستی، قوماش و هتد. ماڵپەڕ: N/A تکایە ئاگاداربن کە ڕەنگە هەندێک لە کۆمەڵەکان ماڵپەڕی دەستڕاگەیشتن یان ئامادەیی ئۆنلاینیان نەبێت بەهۆی ململانێی بەردەوام یان سەرچاوە سنووردارەکان لە دۆخی ئێستای وڵاتدا.

ماڵپەڕی بازرگانی و بازرگانی

لێرەدا چەند ماڵپەڕێکی ئابووری و بازرگانی لە یەمەن بە URL ی تایبەت بە خۆیان دەخەینەڕوو: 1- وەزارەتی پیشەسازی و بازرگانی یەمەن: ماڵپەڕی فەرمی وەزارەت زانیاری لەسەر هەلی وەبەرهێنان و سیاسەتی بازرگانی و ڕێساکان و ڕێکارەکانی هەناردەکردن و هاوردەکردن دەدات. URL: http://mit.gov.ye/ 2- دەسەڵاتی گشتی وەبەرهێنانی یەمەن (GIA): ماڵپەڕی GIA زانیاری لەسەر پڕۆژەکانی وەبەرهێنان و چوارچێوەی یاسایی و هاندان بۆ وەبەرهێنەرانی بیانی و وردەکاری سەبارەت بە کەرتە جیاوازەکانی ئابووری دەخاتە ڕوو. URL: http://www.gia.gov.ye/en 3. ژووری بازرگانی و پیشەسازی یەمەن (YCCI): ماڵپەڕی فەرمی YCCI سەکۆیەکی بنەڕەتییە بۆ ئەو بازرگانانەی کە دەیانەوێت پەیوەندی لەگەڵ کۆمپانیا ناوخۆییەکانی یەمەندا بکەن. بەڕێوەبەرایەتییەک لە ئەندامان، نوێکردنەوەی هەواڵی بازرگانی، ساڵنامەی ڕووداوەکان و هەوڵەکانی داکۆکیکردن پێشکەش دەکات. URL: http://www.yemenchamber.com/ 4- بانکی ناوەندی یەمەن: ماڵپەڕی بانکی ناوەندی تێڕوانینێکی بەنرخ لە چوارچێوەی سیاسەتی دراوی وڵات و هەروەها پێوەرە ئابوورییەکانی پەیوەست بە نرخی دراوی بیانی، ڕێژەی هەڵاوسان، ڕێساکانی بانکی و هتد دەخاتە ڕوو. URL: http://www.centralbank.gov.ye/eng/index.html 5. ڕێکخراوی بازرگانی جیهانی WTO - گەشەپێدانی ئابووری لە یەمەن پرۆفایلی: ئەم بەشە لەناو ماڵپەڕی ڕێکخراوی بازرگانی جیهانیدا سەرنج دەخاتە سەر پێشکەشکردنی زانیاری سەرەکی سەبارەت بە ئاماری بازرگانی نێودەوڵەتی بۆ یەمەن لەگەڵ شیکاری سیاسەتە بازرگانییەکانی. URL: https://www.wto.org/english/tratop_e/devel_e/dev_rep_p_2018_e_yemen.pdf 6. سەنتەری خزمەتگوزاری بازرگانان (BSC): BSC ئاسانکاری دەکات بۆ کۆمەڵێک خزمەتگوزاری لەوانەش ڕێکارەکانی تۆمارکردنی کار وەک بەدەستهێنانی مۆڵەت یان مۆڵەتی پێویست بۆ دەستپێکردنی کارێک لە یەمەن. URL: http://sanid.moci.gov.ye/bdc/زانیاریەکان.jsp?ناوەڕۆک=c1 تکایە ئاگاداربن کە ئەم ماڵپەڕانە سەرچاوەی گرنگ بۆ گەڕان بەدوای دەرفەتە ئابووری و بازرگانییەکان لە یەمەن دابین دەکەن؛ بەڵام بەهۆی ئەگەری ناسەقامگیری سیاسی یان دۆخی ململانێ باشترە لە کاتی وەرگرتنی هەر بڕیارێک کە پەیوەندی بە وەبەرهێنانەوە هەبێت یان بەشداری چالاکییە بازرگانییەکان لە وڵاتەکەدا دەکەیت، وریایی هەبێت.

ماڵپەڕەکانی پرسیارکردنی داتا بازرگانیکردن

یەمەن وڵاتێکە دەکەوێتە نیمچە دوورگەی عەرەبی و هاوسنوورە لەگەڵ سعودیە و عومان. بەهۆی بەردەوامی ململانێکان و ناسەقامگیری سیاسی، ئابووری یەمەن کاریگەرییەکی بەرچاوی لەسەر بووە. بەڵام هێشتا چەند سەرچاوەیەک هەن کە دەتوانیت داتای بازرگانی پەیوەست بە یەمەن بدۆزیتەوە: 1. وەزارەتی پیشەسازی و بازرگانی: ئەم ماڵپەڕە حکومییە زانیاری لەسەر سیاسەت و ڕێسا و ئاماری بازرگانی پەیوەست بە هاوردە و هەناردەی یەمەن دەدات. دەتوانیت داتای کەرتە جیاوازەکان وەک کشتوکاڵ، بەرهەمهێنان، کانگا و هتد بدۆزیتەوە. ماڵپەڕ: http://www.moit.gov.ye/ 2- ڕێکخراوی ناوەندی ئاماری یەمەن: ڕێکخراوی کۆمەڵایەتیی کۆمەڵی ئیسلامی داتای ئاماری لەسەر لایەنە جیاوازەکانی ئابووری وڵات لەوان بازرگانی نێودەوڵەتی کۆدەکاتەوە و بڵاوی دەکاتەوە. ئەوان زانیاری ورد لەسەر هاوردە و هەناردەکردن بەپێی پۆلی بەرهەم و هەروەها وڵاتانی هاوبەشی بازرگانی دەدەن. ماڵپەڕ: http://www.cso-yemen.org/ 3- سندوقی دراوی نێودەوڵەتی (IMF): سندوقی دراوی نێودەوڵەتی ڕاپۆرتی ئابووری گشتگیر لەسەر وڵاتانی جیهان دەدات کە هەروەها داتای ئابووریی گەورە بۆ یەمەن لەخۆدەگرێت. ئەم ڕاپۆرتانە زۆرجار زانیاری لەسەر ڕەوتی بازرگانی، ژمارەی باڵانسی پارەدان، ئاماری قەرزی دەرەکی و هتد لەخۆدەگرن. ماڵپەڕ: https://www.imf.org/ku/وڵاتەکان/YEM 4. بانکی نێودەوڵەتی - چارەسەری بازرگانی یەکگرتووی جیهانی (WITS): بنکەدراوەی WITS ئامرازێکی بەنرخە کە ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات لە سەرچاوە جیاوازەکانەوە دەستیان بە زانیارییە وردەکانی بازرگانی نێودەوڵەتی بگات لەوانەش دەسەڵاتە گومرگییە نیشتمانییەکان. زانیارییەکانی وەک بەهاکانی هاوردە/هەناردەکردن لەلایەن بەرهەمە تایبەتەکان و وڵاتانی هاوبەشەوە دەدات. ماڵپەڕ: https://wits.worldbank.org/CountryProfile/ku/CTRY/YEM تکایە ئاگاداربن کە دەستڕاگەیشتن بە داتای بازرگانی نوێ بۆ یەمەن ڕەنگە بەهۆی دۆخی ناجێگیری وڵاتەکەوە چالاک بێت. بۆیە باشترە پشتڕاستکردنەوە یان پەیوەندیکردن بەم سەرچاوانەوە ڕاستەوخۆ بۆ وەرگرتنی متمانەپێکراوترین زانیاری.

پلاتفۆرمی B2b

لە یەمەن چەندین پلاتفۆرمی B2B هەیە کە مامەڵەی بازرگانی و پەیوەندی نێوان بازرگانی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی ئاسان دەکات. لێرەدا هەندێک لە دیارەکان لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. بەڕێوەبەرایەتی بازرگانی یەمەن (https://www.yemenbusiness.net/): ئەم پلاتفۆرمە بەڕێوەبەرایەتییەکی گشتگیر لە بازرگانییەکان دابین دەکات کە لە یەمەن لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکاندا کاردەکەن، ئەمەش ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات هاوبەشە بازرگانییە ئەگەرییەکان بدۆزنەوە. 2. eYemen (http://www.eyemen.com/): eYemen بازاڕێکی ئۆنلاینە کە کڕیاران و فرۆشیاران لە یەمەن بەیەکەوە دەبەستێتەوە، کۆمەڵێک بەرهەم و خزمەتگوزاری بەرفراوان پێشکەش دەکات بۆ مامەڵەی B2B. 3. Tradekey Yemen (https://yemen.tradekey.com/): Tradekey Yemen بازاڕێکی ئۆنلاین B2B یە کە هاوردەکاران و هەناردەکاران لە پیشەسازییە جیاوازەکانی وەک کشتوکاڵ، بیناسازی، قوماش، ئەلیکترۆنی و هتد بەیەکەوە دەبەستێتەوە. 4. Exporters.SG - بەڕێوەبەرایەتی دابینکەرانی یەمەن (https://ye.exporters.sg/): ئەم پلاتفۆرمە وەک بەڕێوەبەرایەتییەک بۆ دابینکەرانی یەمەن لە سەرانسەری پۆلە جیاوازەکانی بەرهەم وەک خۆراک و خواردنەوە، ماددە کیمیاییەکان، ئامێرەکان، قوماش و هتد. ڕێگەدان بە کۆمپانیاکان لە سەرانسەری جیهان بۆ پەیوەندیکردن لەگەڵ دابینکەرانی ئەگەری لە وڵاتەکەدا. 5. Globalpiyasa.com - بەڕێوەبەرایەتی دابینکەرانی یەمەن (https://www.globalpiyasa.com/en/yemin-ithalat-rehberi-yemensektoreller.html): Globalpiyasa لیستێکی گشتگیر لە دابینکەرانی پیشەسازییە جیاوازەکان پێشکەش دەکات کە بنکەکانیان لە یەمەنە بۆ ئەو بازرگانیانەی کە دەیانەوێت... سەرچاوەی بەرهەم یان دامەزراندنی هاوبەشی لە ناو وڵاتدا. ئەم پلاتفۆرمانە وەک ئامرازێکی کاریگەر بۆ ئەو کۆمپانیایانە کاردەکەن کە بەدوای دەرفەتی بازرگانی یان هاوبەشیکردن لە چوارچێوەی بازاڕی یەمەندا دەگەڕێن. بەڵام زۆر گرنگە لەکاتی پەیوەندیکردن لەگەڵ هاوبەشە ئەگەرییەکان و پشتڕاستکردنەوەی متمانەپێکراوییان پێش ئەوەی بچیتە ناو هەر ڕێککەوتنێک یان مامەڵەیەکەوە، وردبینییەکی پێویست ئەنجام بدەیت.