TogTok

تێڕوانینێکی گشتی وڵات
دراوی نیشتمانی
گۆڕینی نرخ
جەژنە گرنگەکان
دۆخی بازرگانی دەرەکی
پۆتانسێلی گەشەپێدانی بازاڕ
بەرهەمەکانی فرۆشتنی گەرم لە بازاڕدا
تایبەتمەندی و تابوی کڕیار
سیستەمی بەڕێوەبردنی گومرگی
سیاسەتەکانی باجی هاوردەکردن
سیاسەتەکانی باجی هەناردەکردن
بڕوانامە پێویستەکان بۆ هەناردەکردن
لۆجستیکی پێشنیار کراو
کەناڵەکان بۆ پەرەپێدانی کڕیار

ڕۆمانیا کە بە فەرمی بە کۆماری ڕۆمانیا ناسراوە، وڵاتێکە دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا. سنوورەکانی لەگەڵ چەند وڵاتێکدا هاوبەشە لەوانە ئۆکرانیا لە باکوور، هەنگاریا لە ڕۆژئاوا، سربیا لە باشووری ڕۆژئاوا، بولگاریا لە باشوور و مۆڵدۆڤا لە ڕۆژهەڵات. پایتەخت و گەورەترین شاری ڕۆمانیا شاری بوخارێستە. ڕۆمانیا کە ڕووبەرەکەی نزیکەی ٢٣٨٣٩٧ کیلۆمەتری چوارگۆشەیە و دیمەنێکی هەمەچەشنی هەیە کە شاخەکانی کارپاتیان لە ناوچەی ناوەڕاست و دەشتە وەرچەرخانەکان لە بەشەکانی دیکەی وڵات لەخۆدەگرێت. ڕووباری دانوب بە درێژایی سنووری باشووری خۆیدا دەڕژێت و بەشێک لە سنوورە سروشتییەکەی پێکدەهێنێت. ڕۆمانیا بە ژمارەی دانیشتووانەکەی لە ١٩ ملیۆن کەس زیاترە، یەکێکە لە وڵاتە پڕ دانیشتووەکانی ئەوروپا. میللەتەکە خاوەنی میراتێکی کولتووری دەوڵەمەندە کە لە ژێر کاریگەری شارستانییەتە جیاوازەکاندایە وەک ڕۆمانییەکان (گرووپی نەتەوەیی ڕەسەن)، ساکسۆنەکان (دانیشتووی ئەڵمانی)، هەنگارییەکان (کەمینەی ماگیار) و ڕۆما (گەورەترین کەمینەی نەتەوەیی). زمانی ڕۆمانی نزیکەی هەموو هاوڵاتیان قسەی پێدەکەن بەڵام هەنگاری و ئەڵمانی زمانی ناوچەیی دانپێدانراون. ڕۆمانیا لە ساڵی ٢٠٠٧ەوە کە پەیوەندی بە یەکێتی ئەوروپاوە کردووە گەشەیەکی ئابووری بەرچاوی بەخۆیەوە بینیوە، ئابوورییەکەی پشت بە کەرتە جیاوازەکان دەبەستێت لەوانە پیشەسازی، کشتوکاڵ، بەرهەمهێنانی وزە و خزمەتگوزارییەکان. بە دروستکردنی ئۆتۆمبێل و بەرهەمی ئەلیکترۆنی و هەروەها پیشەسازی پاڵاوتنی نەوت ناسراوە. وڵاتەکە شانازی بە چەندین شوێنی گەشتیارییەوە دەکات لەوانە قەڵای سەدەی ناوەڕاست وەکو قەڵای بران کە بەناوبانگن بە چیرۆکی دراکولا. ناوچەی ترانسیلڤانیا بە دیمەنە گوندنشینە دڵڕفێنەکانیەوە سەردانکەران ڕادەکێشێت کە بەدوای ئەزموونی فۆلکلۆری ڕەسەندا دەگەڕێن لە کاتێکدا شارەکانی وەک تیمیسۆارا یان سیبیو تەلارسازی جوان پیشان دەدەن کە هەردوو مۆدێرنیتە و کاریگەرییە مێژووییەکان تێکەڵ دەکەن. گەشتیاران دەتوانن بەدوای سەرسوڕهێنەرە سروشتییە ناوازەکاندا بگەڕێن وەک خانەقای ڕەنگاوڕەنگ یان دێڵتای دانوب کە لە لیستی یونسکۆدایە - کە جۆرەها دەگمەنی گیا و گیاندارە. بەگشتی ڕۆمانیا تێکەڵەیەک لە مێژوو، کولتوری زیندوو لەگەڵ جوانی دیمەنەکاندا پێشکەش بە سەردانکەران دەکات کە وایکردووە ببێتە شوێنێکی سەرنجڕاکێش بۆ گەشتیاران.

دراوی ڕۆمانیا بریتییە لە لیو (RON)ی ڕۆمانی. لیو بە کورتکراوەی RON و بە هەردوو شێوەی کاغەزی و دراو دێت. لیو دابەشکراوە بەسەر ١٠٠ بانی کە یەکە بچووکەکانی دراون. نرخی ئێستای دراوی ڕۆمانی بریتین لە 1 (دەگمەن)، 5، 10، 50، 100 و 200 لی. ئەم تێبینیانە کەسایەتییە مێژووییە گرنگەکان و شوێنە گرینگەکان نیشان دەدەن کە گرنگن بۆ مێژوو و کولتووری ڕۆمانیا. لە ڕووی دراوەوە، ڕۆمانیا بەهای 1 بان (دەگمەن) بەرهەم دەهێنێت، لەگەڵ بەها بچووکەکانی وەک دراو بە بەهای 5، 10 و گەورەتر کە بەهای تا چەند لییە. دەسەڵاتی فەرمی کە بەرپرسیارە لە دەرهێنانی دراوەکە، بانکی نیشتمانی ڕۆمانیایە. ئەوان سەقامگیری و یەکپارچەیی لیو بە جێبەجێکردنی سیاسەتی دراوی دروست وەک کۆنترۆڵکردنی ڕێژەی هەڵاوسان مسۆگەر دەکەن. هەروەها دەتوانرێت دراوی بیانی لەناو بانکەکان یان نووسینگەکانی ئاڵوگۆڕی ڕێگەپێدراو لە سەرتاسەری وڵاتدا ئاڵوگۆڕ بکرێت. گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە لە کاتێکدا کارتە بانکییە سەرەکییەکانی وەک ڤیزە یان ماستەرکارد بە شێوەیەکی باو لە هۆتێل یان چێشتخانەکانی شارە گەورەکاندا وەرگیراون، بەڵام ژیرانە دەبێت هەندێک پارەی کاش هەڵبگریت بۆ مامەڵەکردن لە شارۆچکە بچووکەکان یان ناوچە گوندنشینەکاندا کە ڕەنگە بژاردەی پارەدان بە کارت بە شێوەیەکی بەرفراوان بەردەست نەبێت . بە گشتی سیستەمی دراوی ڕۆمانیا لە سنوورەکانیدا بە شێوەیەکی کارا کاردەکات لە هەمان کاتدا ڕێگە بە سەردانکەرانی بیانی دەدات بە ئاسانی دراوەکانیان بگۆڕنەوە بۆ لیوی ناوخۆیی لە ڕێگەی کەناڵە ڕێگەپێدراوەکانەوە بۆ ئەزموونێکی بێ کێشە لە ماوەی مانەوەیان لەم وڵاتە جوانەی ئەوروپای ڕۆژهەڵات.

پارەی یاسایی ڕۆمانیا بریتییە لە لیو ڕۆمانی. لە خوارەوە نرخەکانی ئاڵوگۆڕی نزیکەیی بۆ هەندێک لە دراوە سەرەکییەکانی جیهان لە بەرامبەر لیو ڕۆمانی (تەنها بۆ ئاماژە) : یەک دۆلاری ئەمریکی یەکسانە بە نزیکەی ٤.١٥ لیو ڕۆمانی. یەک یۆرۆ یەکسانە بە نزیکەی ٤.٩٢ لیو ڕۆمانی. یەک پاوند یەکسانە بە نزیکەی ٥.٥٢ لیو ڕۆمانی. یەک دۆلاری کەنەدی یەکسانە بە نزیکەی ٣.٢٤ لیو ڕۆمانی. تکایە ئاگاداربن کە ئەم ڕێژانە بەپێی بارودۆخی ئێستایە و ڕەنگە ڕێژەی ڕاستەوخۆ جیاواز بێت. پێشنیار دەکرێت پێش ئەوەی بەڕاستی بازرگانی بکەیت دووجار نوێترین نرخی ئاڵوگۆڕکردن بپشکنیت.

ڕۆمانیا وڵاتێکە لە ئەوروپای ڕۆژهەڵات کە بە میراتی دەوڵەمەندی کولتووری و نەریتە هەمەچەشنەکانی ناسراوە. بە درێژایی ساڵ چەندین جەژنی گرنگ بەڕێوەدەبات، کە بۆ گەلەکەی گرنگییەکی زۆریان هەیە. یەکێک لە گرنگترین جەژنەکانی ڕۆمانیا ڕۆژی نیشتمانییە کە لە یەکەمی کانوونی دووەمدا بەڕێوەدەچێت. یادی یەکگرتنی ترانسیلڤانیا لەگەڵ شانشینی ڕۆمانیا دەکرێتەوە لە ساڵی ١٩١٨. ڕۆژەکە بە بۆنەی جۆراوجۆر بەڕێوەدەچێت، لەوانە نمایش و کۆنسێرت و نمایشی یارییە ئاگرینەکان لە سەرانسەری وڵاتدا. جەژنێکی دیکەی گرنگ جەژنی ئیستەرە. لەلایەن هەردوو مەسیحی ئۆرتۆدۆکس و کاسۆلیکەوە ئاهەنگ دەگێڕدرێت، نوێنەرایەتی ڕێوڕەسمێکی ئایینی جەوهەری دەکات بۆ ڕۆمانییەکان. خێزانەکان کۆدەبنەوە بۆ بەشداریکردن لە نوێژەکانی کڵێسا و ژەمێکی جەژنانە پێکەوە بەیەکەوە دەخۆن لەکاتێکدا ڕۆژووەکەیان لە جەژنی ڕەمەزانەوە دەشکێنن. هەروەها لە ڕۆمانیا جەژنی کریسمس بە شێوەیەکی بەرفراوان بەڕێوەدەچێت، بە نەریتێک کە بە چەندین نەوە گوازراوەتەوە. درەختی کریسمسی ڕازاوە لەم ماوەیەدا دیمەنێکی باو و منداڵانە و منداڵان بە تامەزرۆییەوە چاوەڕێی ئەو دیارییانە دەکەن کە بابا نوئێل یان سانت نیکۆلاس لە ٢٥ی کانوونی دووەمدا دەیهێنن. جەژنی دراگۆبێت گرنگییەکی تایبەتی هەیە بۆ هاوسەرە ڕۆمانیاییەکان، چونکە ئاهەنگ دەگێڕێت بۆ خۆشەویستی و منداڵبوون. هەموو ساڵێک لە ٢٤ی شوباتدا چاودێری دەکرێت، گەنجان کاتەکانیان لە دەرەوە بەسەر دەبەن و بەشداری چالاکییە دڵخۆشکەرەکان دەکەن وەک گۆرانی وتن بە گۆرانی نەریتی یان یاریکردن بەو یارییانەی کە پەیوەندییان بە ڕێوڕەسمەکانی خۆشەویستییەوە هەیە. سەرەڕای ئەوەش، Mărţişor جەژنێکی ناوازەی ڕۆمانییە کە لە یەکەمی ئازاردا بەڕێوەدەچێت کاتێک خەڵک نیشانەی بچووکی دیکۆراتی پێشکەش دەکەن کە لە تارەکانی سوور و سپی دروستکراون بۆ هێمای تەندروستی و بەختێکی باش بە درێژایی ساڵ. لە کۆتاییدا ڕۆژی جیهانی منداڵان لە یەکەمی حوزەیران دڵخۆشی بۆ منداڵان لە سەرانسەری ڕۆمانیا دەهێنێت بە بۆنەی جۆراوجۆر کە بۆ ئاهەنگگێڕان بە خۆشی و خۆشگوزەرانییان ڕێکدەخرێن. زۆرجار قوتابخانەکان میوانداری چالاکیی تایبەت دەکەن وەک پێشبڕکێی وەرزشی یان نمایشی تایبەت بە داهێنەری منداڵان. ئەمانە تەنها چەند نموونەیەک لە جەژنە گرنگەکانن کە لە ڕۆمانیا بەڕێوەدەچن کە ڕەنگدانەوەی تابلۆ دەوڵەمەندی کولتوورەکەین. هەریەکەیان گرنگییەکی زۆریان هەیە بۆ ڕۆمانییەکان چونکە نەک هەر هەستی ناسنامەی نەتەوەیی قووڵتر دەکەنەوە بەڵکو دەرفەت بۆ خێزانەکان دەڕەخسێنن کە لە ئاهەنگدا کۆببنەوە.

ڕۆمانیا وڵاتێکە دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا. ئابوورییەکی هەمەچەشن و گەشەسەندوو و گرنگییەکی بەهێزی بە بازرگانی هەیە. هەناردەکردنی سەرەکی ڕۆمانیا بریتییە لە ئامێر و کەرەستەی کارەبایی، قوماش و پێڵاو، ئۆتۆمبێل، ماددە کیمیاییەکان، بەرهەمە کشتوکاڵییەکان و سووتەمەنی. زۆرترین شوێنی هەناردەکردنی بەرهەمەکانی ڕۆمانیا بریتین لە ئەڵمانیا، ئیتاڵیا، فەرەنسا، هەنگاریا و بەریتانیا. ئەم وڵاتانە بەشێکی بەرچاو لە کۆی هەناردەی ڕۆمانیا پێکدەهێنن. لە لایەکی دیکەوە، ڕۆمانیا بە پلەی یەکەم ئامێر و ئامێری کارەبایی، سووتەمەنی کانزایی، ئۆتۆمبێل، ماددە کیمیاییەکان، و دەرمان هاوردە دەکات. هاوبەشە سەرەکییەکانی هاوردەکردن بۆ ڕۆمانیا بریتین لە ئەڵمانیا، یۆنان، هەنگاریا، هۆڵەندا، و ئیتاڵیا. هاوسەنگی بازرگانی وڵاتەکە بە شێوەیەکی نەریتی نەرێنی بووە بەهۆی زیاتری هاوردەکردن لە هەناردەکردن؛ بەڵام لە ساڵانی ڕابردوودا ئاستی هەناردەکردنی ڕۆمانیا بە شێوەیەکی بەرچاو زیادی کردووە، لە ئەنجامدا هاوسەنگی بازرگانی باشتر بووە. جگە لە هاوبەشە بازرگانییە تەقلیدییەکانی، ڕۆمانیا چالاکانە بەدوای دەرفەتی بازرگانی نوێدا دەگەڕێت لەگەڵ وڵاتانی دەرەوەی ئەوروپا. هەروەها ڕۆمانیا بەشێکە لە یەکێتی ئەوروپا (یەکێتی ئەوروپا)، کە دەستڕاگەیشتن بە بازاڕێکی گەورەی ناوخۆیی بۆ دابین دەکات. سەرەڕای ئاستەنگەکانی ناوبەناو، کۆمپانیاکانی ڕۆمانیا سوودمەندن لە ئەندامێتی یەکێتی ئەوروپا بەهۆی ئەوەی کاڵاکانیان بەبێ باجی گومرگی زیادە لە سەرانسەری وڵاتانی ئەندامدا دەگەیەنرێن گەشەی بازرگانی نێودەوڵەتی گشتی وڵات. بەگشتی، ڕۆمانیا بەردەوامە لە بەشداریکردنی چالاکانە لە بازرگانی نێودەوڵەتیدا، چێژ لە هەردوو هاوبەشی درێژخایەن وەردەگرێت لە سەرانسەری ئەوروپا و هەروەها بەدواداچوون بۆ دەرفەتی بازرگانی نوێ لە ئاستی جیهانیدا

پۆتانسێلی گەشەپێدانی بازاڕ لە کەرتی بازرگانی دەرەکی ڕۆمانیا بەڵێندەرە و دەرفەتی زۆر بۆ بازرگانییەکان دەڕەخسێنێت. ڕۆمانیا کە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا، بە ئابووریی هەمەچەشن و شوێنی ستراتیژی لەناو یەکێتی ئەوروپادا ناسراوە. یەکێک لە هۆکارە سەرەکییەکانی بەشداریکردن لە توانای بازرگانی دەرەکی ڕۆمانیا، ئەندامێتی لە یەکێتی ئەوروپادایە. ئەم ئەندامێتییە ڕێگە بەو بزنسانە دەدات کە لە ڕۆمانیا کاردەکەن دەستیان بە بازاڕێک بگات کە زیاتر لە ٥٠٠ ملیۆن بەکارهێنەری تێدایە. هەروەها یەکێتی ئەوروپا چەندین سوودی وەک ئاسانکاری ڕێکارەکانی گومرگی، جووڵەی ئازادی کاڵا و خزمەتگوزارییەکان و دەستڕاگەیشتن بە بەرنامە جۆراوجۆرەکانی هاوکاری دارایی پێشکەش دەکات. سەرەڕای ئەوەش، ڕۆمانیا لە ساڵانی ڕابردوودا گەشەیەکی ئابووریی بەردەوامی بەخۆیەوە بینیوە. ئەم گەشەکردنە بووەتە هۆی زیادبوونی ئاستی داهاتی خاوەندارێتی لە نێو دانیشتوواندا، ئەمەش بووەتە هۆی زیادبوونی خواستی بەکاربەران بۆ بەرهەمە هاوردەکراوەکان. پیشەسازییەکانی وەک بەرهەمهێنان، کشتوکاڵ، تەکنەلۆژیای زانیاری و خزمەتگوزارییەکان فراوانبوونی بەرچاویان بەخۆوە بینیوە. هەروەها ڕۆمانیا سوودمەندە لە هەڵکەوتە جوگرافییەکەی وەک دەروازەیەک لە نێوان ئەوروپای ناوەڕاست و باڵکان. وەک خاڵێکی ترانزێتێکی گرنگ کاردەکات کە بازاڕەکانی ئەوروپای ڕۆژئاوا بەو بازاڕانەی کە لە ڕۆژهەڵاتی دوورترەوە دەبەستێتەوە. وڵاتەکە تۆڕێکی گواستنەوەی بەرفراوانی هەیە کە ڕێگا سەرەکییەکان، هێڵی ئاسن، فڕۆکەخانەکان و بەندەرەکانی هەردوو دەریای ڕەش و ڕووباری دانوب لەخۆدەگرێت. جگە لەوەش ڕۆمانیا خاوەنی سەرچاوەی سروشتی زۆرە وەک یەدەگی دار و زەوی کشتوکاڵی کە گونجاوە بۆ چاندن. ئەم سەرچاوانەی دەرفەت بۆ ئەو بازرگانییە بیانیانە دەڕەخسێنن کە دەیانەوێت وەبەرهێنان یان هەناردەکردنی کەرەستەی خاو لە وڵاتەوە بکەن. لە ساڵانی ڕابردوودا چەندین کۆمپانیای فرەنەتەوەیی توانای ڕۆمانیایان ناسیوە بە دامەزراندنی دامەزراوەی بەرهەمهێنان یان بارەگای ناوچەیی لەناو وڵاتەکەدا. ئەمەش متمانە بە سەقامگیری بازاڕ و توانای کێبڕکێی لەسەر ئاستی جیهانی نیشان دەدات. لە کاتێکدا کە دەرفەتی بەرچاو لەناو کەرتی بازرگانی دەرەکی ڕۆمانیادا هەیە؛ گرنگە بۆ بازرگانەکان پێش ئەوەی بچنە ناو ئەم بازاڕەوە لێکۆڵینەوەی وردی بازاڕ بکەن. تێگەیشتن لە ئارەزووەکانی بەکاربەری ناوخۆیی لەگەڵ پێداویستییە یاساییەکانی پەیوەست بە هاوردەکردن بۆ سەرکەوتن زۆر گرنگ دەبێت. لە کۆتاییدا، بە کورتکردنەوەی هەموو ئەم هۆکارانە – یارمەتییەکانی ئەندامێتی یەکێتی ئەوروپا، گەشەی ئابووری بەردەوام، پێگەی جوگرافی لەبار، و زۆری سەرچاوە سروشتییەکان – ڕۆمانیا توانای سەرنجڕاکێش دەخاتە ڕوو بۆ ئیستغلالکردنی دەرفەتە بازرگانییە دەرەکییە بەکارنەهێنراوەکانی.

کاتێک بازاڕی هەناردەکردن لە ڕۆمانیا لەبەرچاو دەگیرێت، چەندین پۆلی بەرهەمی بەناوبانگ هەیە کە دەتوانرێت بۆ زۆرترین توانای فرۆشتن هەڵبژێردرێت. ئەم پۆلانە بریتین لە جل و بەرگ و قوماش، ئەلیکترۆنیات، پارچە و ئیکسسواراتەکانی ئۆتۆمبێل، مۆبیلیات، و بەرهەمە خۆراکییەکان. پیشەسازی جلوبەرگ و قوماش لە ڕۆمانیا بە کوالێتی بەرز و نرخێکی گونجاو ناسراوە. بۆیە هەناردەکردنی جلوبەرگی مۆدێرن وەک جینز و تیشێرت و کراس و پێڵاو دەتوانێت بژاردەیەکی قازانج بەخش بێت. هەروەها بەرهەمە قوماشییەکانی وەک پەردە و سێتی جێگەی نوستن و خاولی خواستیان لەسەرە. ئەلیکترۆنیات کەرتێکی دیکەی قازانجبەخشە کە دەتوانرێت لە کاتی هەڵبژاردنی بەرهەمەکان بۆ بازاڕی ڕۆمانیا سوودی لێ وەربگریت. مۆبایل، لاپتۆپ، تابلێت، تەلەفزیۆن، کامێرا هەموویان لەلایەن بەکارهێنەرانەوە زۆر بەدوایدا دەگەڕێن. سەرەڕای ئەوەش ئامێرەکانی ناوماڵ وەک ساردکەرەوە، ئامێری جل شۆردن، و فڕنی مایکرۆوەیڤ خواستیان لە زیادبووندایە. پیشەسازی ئۆتۆمبێلی ڕۆمانیا لە ساڵانی ڕابردوودا گەشەسەندنی بەخۆیەوە بینیوە و زۆرێک لە بەرهەمهێنەرانی گەورەی نێودەوڵەتی دامەزراوەی بەرهەمهێنانیان لەوێ دامەزراندووە. بەم شێوەیە پارچەی ئۆتۆمبێل وەک بزوێنەر، گێڕ، پاتری، تایە، و ئیکسسوارات دەرفەتێکی بەڵێندەر بۆ هەناردەکردن دەخەنە ڕوو. مۆبیلیات کاڵایەکی بنەڕەتییە کە ڕۆمانییەکان زۆرجار لە کاتی دانانی ماڵ یان نۆژەنکردنەوەی ناوەوە دەیکڕن. لەم ساڵانەی دواییدا، خواست لەسەر شتومەکی باش دیزاینکراو، مۆبیلیات گەشەسەندنی بەخۆیەوە بینیوە کڕیارەکان ڕابکێشن. لە کۆتاییدا، ڕۆمانییەکان قەدرزانییەکیان هەیە بۆ خواردنی نەریتی بەڵام چێژ لە خۆبەخشین بە تامی نێودەوڵەتی وەردەگرن بۆ جێبەجێکردنی ڕێسا تەندروستییەکان، دانانی نرخە کێبڕکێکارەکان، و دابینکردنی پاکەتێکی سەرنجڕاکێش بۆ ئەوەی لەسەر ڕەفەکان جیاواز بن. بۆیە کلیلی هەڵبژاردنی شتومەکی گەرم فرۆشراو لە بازاڕی بازرگانی دەرەکی ڕۆمانیا لەناو ئەم پۆلە بەناوبانگانەی جل و بەرگ، قوماش، ئەلیکترۆنیات، پارچەی ئۆتۆمبێل، مۆبیلیات، و خۆراک. هەمیشە چاوێکی ورد لەسەر ئارەزووەکانی بەکاربەران، ڕەوتەکان، داواکارییەکانی ئێستا لە هەمان کاتدا دڵنیابوون لە ستانداردە باشەکانی کوالیتی بە نرخێکی کێبڕکێکار.

ڕۆمانیا وڵاتێکی ناوازەیە و دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا و تایبەتمەندی کڕیار و تابۆی جیاوازی هەیە. لە ڕووی تایبەتمەندی کڕیارەوە، ڕۆمانییەکان بەها بە پەیوەندی و پەیوەندییە کەسییەکان دەدەن. دروستکردنی متمانە و دامەزراندنی پەیوەندییەکی باش لەگەڵ کڕیاران زۆر گرنگە بۆ بەڕێوەبردنی کاروبارەکان بە سەرکەوتوویی لە ڕۆمانیا. تەرخانکردنی کات بۆ ناسینی کڕیارەکانت لەسەر ئاستی کەسی ڕێگەیەکی دوور دەبڕێت لە دروستکردنی پەیوەندی بازرگانی بەهێز. کڕیارانی ڕۆمانیا پیشەیی بوون و لە کاتی خۆیدا و متمانەپێکراوی بەرز دەنرخێنن. گرنگە بەڵێنەکان جێبەجێ بکرێت و کاڵا یان خزمەتگوزارییەکان بگەیەنرێت وەک ئەوەی لەسەری ڕێککەوتوون. خێرا بوون بۆ کۆبوونەوە و چاوپێکەوتنەکان ڕەنگدانەوەی ڕێزگرتنە لە کاتەکانی موکل و پابەندبوونی تۆ نیشان دەدات. لە کاتی مامەڵەکردن لەگەڵ کڕیارە ڕۆمانییەکان، زۆر گرنگە سەبرت هەبێت چونکە زۆرجار بڕیاردان بەهۆی وریایی و شیکاری وردەوە دەتوانێت خاو بێت. ڕۆمانییەکان پێش ئەوەی هەر بەڵێنێک یان بڕیارێک بدەن، زانیاری وردیان پێ باشترە. لە ڕووی تابۆوە، گرنگە دوور بکەوینەوە لە باسکردنی بابەتگەلێکی هەستیار وەک مێژووی ڕۆمانیا لە ژێر کۆمۆنیزم یان پرسە سیاسییە مشتومڕاوییەکان مەگەر لەلایەن خودی موکلەوە هانیان نەدرێت. ئەم بابەتانە دەتوانن بۆ هەندێک لە ڕۆمانییەکان بارگاویی سۆزداری بن، بۆیە باشتر وایە بە هەستیارییەوە لێیان نزیک ببنەوە. تابۆیەکی دیکە لە ڕۆمانیا لە دەوری ڕێزگرتن لە فەزای کەسی لە کاتی کارلێکەکاندا دەسوڕێتەوە. دوور بکەوەرەوە لە بەرکەوتنی جەستەیی وەک دەست لێدانی زۆر یان باوەشکردن مەگەر پەیوەندییەکی ئینتیمی لەگەڵ ئەو کەسەدا دروست نەکردبێت کە مامەڵەی لەگەڵ دەکەیت. جگە لەوەش، لە کاتی کارلێککردن لەگەڵ کڕیارە ڕۆمانییەکان، باشترە ڕەخنەی ڕاستەوخۆ یان سەرنجی نەرێنی سەبارەت بە کولتوور یان نەریتەکانیان نەدرێت. بەڵکو سەرنج بدەنە تیشک خستنە سەر لایەنە ئەرێنییەکانی وڵاتەکەیان لە هەمان کاتدا لە ڕووی کولتوورییەوە هەستیار بن. بە کورتی، تێگەیشتن لە بەهاکانی کڕیارانی ڕۆمانیا سەبارەت بە دروستکردنی پەیوەندی لەسەر بنەمای متمانە و ڕێزگرتنی یەکتر بەشدارییەکی بەرچاوی دەبێت لە مامەڵە بازرگانییە سەرکەوتووەکان لەم وڵاتە ئەوروپییە ناوازەیەدا.

سیستەمی کۆنترۆڵکردنی سنوورەکان و ڕێنماییەکانی ڕۆمانیا ئامانجیان دڵنیابوونە لە سەلامەتی و ئاسایشی سنوورەکانی لە هەمان کاتدا ئاسانکاری بۆ گەشتکردن بۆ سەردانکەرانی شەرعی. وڵاتەکە وڵاتێکی ئەندامی یەکێتی ئەوروپایە، واتە بنەماکانی ڕێککەوتنی شنگن سەبارەت بە ئازادی هاتوچۆی خەڵک لە ناوچەی شنگن پەیڕەو دەکات. دەسەڵاتدارانی کۆنترۆڵکردنی سنوورەکانی ڕۆمانیا ڕێوشوێنی جۆراوجۆر جێبەجێ دەکەن بۆ بەڕێوەبردنی کارا گەشتیارانی هاتوو و دەرچوون. لەگەڵ گەیشتنیان، پێویستە هەموو هاووڵاتیانی بیانی پاسپۆرت یان ناسنامەیەکی کارا لە وڵاتی خۆیانەوە پێشکەش بکەن. هەروەها لەوانەیە هاووڵاتیانی دەرەوەی یەکێتی ئەوروپا پێش چوونە ناو ڕۆمانیا پێویستیان بە ڤیزەی کارا هەبێت، ئەمەش بەپێی ڕەگەزنامەیان. ڕێساکانی گومرگی لە ڕۆمانیا هاوشێوەیی وڵاتانی دیکەی یەکێتی ئەوروپایان هەیە. گەشتیاران پێویستە ئەو کاڵایانە ڕابگەیەنن کە سنوورێکی دیاریکراوی بەهایان تێپەڕاندووە یان سنووردارکردنی تایبەتیان هەیە، وەک چەکی ئاگرین، ماددە هۆشبەرەکان، یان جۆرەکانی ئاژەڵە مەترسیدارەکان. هەروەها دەبێت بڕی پارەی نەختینەیی کە لە ١٠ هەزار یۆرۆ زیاترە لە کاتی چوونە ژوورەوە یان دەرچوون ڕابگەیەندرێت. ئەفسەرانی کۆنترۆڵکردنی پاسپۆرت پاسپۆرت/ناسنامەی گەشتیاران بۆ ڕەوایەتی هەڵدەسەنگێنن و لەوانەیە لە کاتی پێویستدا لێکۆڵینەوەی زیاتر ئەنجام بدەن. زۆر گرنگە دڵنیا بیت لەوەی کە بەڵگەنامەکانی ناسنامەی کەسی بەسەرچوو نەبوون پێش ئەوەی گەشت بکەیت بۆ ڕۆمانیا. ڕەنگە هەندێک شت سنووردارکردنی هاوردەکردنیان لەسەر بێت یان پێویستیان بە مۆڵەتی تایبەت هەبێت (بۆ نموونە، دەرمان کە پێویستی بە ڕەچەتە هەیە). باشتر وایە گەشتیاران پێش چوونە ناو وڵاتەکە خۆیان بە ڕێساکانی گومرگی ڕۆمانیا ئاشنا بکەن. لە کاتی ڕۆشتن لە ڕۆمانیا، بەرپرسانی گومرگی دەتوانن داوای پشکنینی جانتا و کەلوپەلەکان بکەن بۆ ئەو شتانەی کە قەدەغەکراون کە بە شێوەیەکی نایاسایی دەبرێنە دەرەوەی وڵات. بۆ دڵنیابوون لە تێپەڕبوونی بێ کێشە لە خاڵەکانی پشکنینی کۆچبەری ڕۆمانیا، زۆر گرنگە سەردانکەران پابەندبن بە هەموو یاسا و ڕێسا پەیوەندیدارەکانەوە: 1. هەڵگرتنی بەڵگەنامەی سەفەری ڕەوا (پاسپۆرت/ناسنامە) لە هەموو کاتێکدا. 2. هەڵگرتنی ڤیزەی پێویست ئەگەر پێویست بێت. 3. هەڵگرتنی کەلوپەلی سنووردار وەک مادەی هۆشبەری نایاسایی یان چەکی ئاگرین. 4. ئاشنابوون بە ڕێکارەکانی گومرگی سەبارەت بە دەرماڵەی بێ باج و مەرجەکانی ڕاگەیاندن. 5. ڕێزگرتن لە هەر ڕێنماییەکی زیادەی کۆچبەری کە لەلایەن کارمەندانی کۆنتڕۆڵی سنوورەوە دابینکراوە. 6. ئاگاداربوون لە نوێکارییە ئەگەرییەکان لە پێداویستییەکانی چوونە ژوورەوە بەهۆی گۆڕانی بارودۆخ (وەک پرۆتۆکۆڵەکانی پەیوەست بە کۆڤید-19). بە پابەندبوون بەم ڕێنماییانە و ئامادەکردنی هەموو بەڵگەنامە پێویستەکان، گەشتیاران دەتوانن چێژ لە ئەزموونی چوونە ژوورەوە و دەرچوون بێ کێشە لە ڕۆمانیا وەربگرن.

ڕۆمانیا وەک ئەندامێکی یەکێتی ئەوروپا، سیاسەتی گومرگی و گومرگی هاوبەشی یەکێتی ئەوروپا پەیڕەو دەکات. بۆیە سیاسەتەکانی باجی هاوردەکردنی تاڕادەیەکی زۆر لەگەڵ ئەو سیاسەتانەدا دەگونجێت کە لەلایەن یەکێتی ئەوروپا پەسەندکراون. پێکهاتەی باجی هاوردەکردن لە ڕۆمانیادا پەیڕەوی لە تێکەڵەیەک لە باجی تایبەت و باجی بەهادار و هەندێکجاریش تێکەڵەیەک لە هەردووکی دەکات. باجی تایبەت لەسەر کاڵاکان بە پشتبەستن بە بڕی یان کێشیان وەردەگیرێت، لەکاتێکدا باجی بەهادار وەک ڕێژەیەک لە بەهای ڕاگەیەندراوی بەرهەمەکە حیسابی بۆ دەکرێت. بۆ ئەو کاڵایانەی وڵاتانی دەرەوەی یەکێتی ئەوروپا کە هاوردە دەکرێن بۆ ڕۆمانیا، ڕێژەی باجی گومرگییان لەسەرە کە بەپێی باجی گومرگی هاوبەشی یەکێتی ئەوروپا دیاری کراوە. ئەم باجە لەسەر بنەمای کۆدەکانی سیستەمی هاوسەنگ (HS) جێبەجێ دەکرێت کە بەرهەمەکان بۆ گروپە جیاوازەکان بۆ مەبەستی باجدان پۆلێن دەکەن. ڕێژەی ڕاستەقینە بەندە بە سروشتی ئەو کاڵایانەی کە هاوردە دەکرێن. جگە لەم باجانە، باجی بەهای زیادکراو (VAT) لەسەر زۆربەی ئەو هاوردەکردنانەش دەگونجێت کە دەچنە ناو ڕۆمانیا بە ڕێژەیەکی ستانداردی 19%. بەڵام ڕەنگە هەندێک کاڵای سەرەکی ڕێژەی زێدەباری کەمیان هەبێت کە لە ٥% بۆ ٩% بێت. گرنگە هاوردەکاران لەکاتی حیسابکردنی کۆی خەرجییەکانیاندا حساب بۆ ئەم تێچوونە زیادەیە بکەن. هەروەها پێویستە هاوردەکاران ئاگاداربن کە لەوانەیە لێخۆشبوون یان کەمکردنەوەی باجی هاوردەکردن هەبێت بۆ پۆلە تایبەتەکان وەکو کەرەستەی خاو کە لە پرۆسەی بەرهەمهێناندا بەکاردەهێنرێن یان ئەو شتانەی کە ئامانجیان هاندانی کەرتە ئابوورییە تایبەتەکانە. ئەم لێخۆشبوونانە بەزۆری بە پشتبەستن بە هەندێک پێوەر و بڕوانامە لە لایەنە پەیوەندیدارەکانەوە دەدرێن. پێشنیار دەکرێت کە ئەو کەسانە یان بازرگانیانەی کە پلانیان هەیە بازرگانی نێودەوڵەتی لەگەڵ ڕۆمانیا بکەن، ڕاوێژ لەگەڵ دەسەڵاتە ناوخۆییەکان بکەن یان داوای ئامۆژگاری پیشەیی بکەن بۆ دڵنیابوون لە پابەندبوون بە هەموو ڕێسا کارپێکراوەکانی هاوردەکردن و بە وردی هەڵسەنگاندنی کۆی تێچوونەکانی پەیوەست بە هاوردەکردنی کاڵا بۆ وڵاتەکە بکەن.

ڕۆمانیا وڵاتێکە لە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا و بە جۆرەها کاڵای هەناردەکراو ناسراوە. وڵاتەکە سیاسەتێکی لەباری باجی جێبەجێ کردووە بۆ پشتگیریکردنی پیشەسازی هەناردەکردنی. لە ڕۆمانیا ڕێژەی باجی گشتی داهاتی کۆمپانیاکان ١٦% یە، کە هەموو ئەو بازرگانیانە دەگرێتەوە، لەوانە ئەوانەی سەرقاڵی هەناردەکردنی کاڵاکانن. بەڵام هەندێک لێخۆشبوون و هاندان هەیە بۆ کۆمپانیاکانی هەناردەکردن. یەکەم: ئەو کۆمپانیایانە کە لانیکەم ٨٠%ی کۆی داهاتەکانیان لە هەناردەکردنەوە بەدەستدەهێنن، مافی لێخۆشبوونیان هەیە لە پێدانی باجی داهاتی کۆمپانیاکان لەسەر قازانجەکانیان. ئەم ڕێوشوێنە ئامانجی هاندانی کۆمپانیاکانە بۆ ئەوەی سەرنجیان لەسەر بازرگانی نێودەوڵەتی و بەرزکردنەوەی کەرتی هەناردەکردنی ڕۆمانیا بێت. سەرەڕای ئەوەش، باجی بەهای زیادکراو (VAT) لایەنێکی گرنگی دیکەی سیستەمی باجدان بۆ کاڵا هەناردەکراوەکان لە ڕۆمانیا. ئەو کاڵایانەی کە بۆ هەناردەکردن دانراون بە گشتی بە سفر دادەنرێت بۆ مەبەستی باجی زیادە. ئەمەش بەو مانایەیە کە هەناردەکاران هیچ جۆرە باجی زیادە لە کڕیارەکانیان وەرناگرن لەسەر ئەو جۆرە مامەڵانە. لەبری ئەوە، دەتوانن داوای گەڕانەوەی باجی زیادە بکەن کە لە کاتی پرۆسەی بەرهەمهێنان یان کڕینی کاڵا/خزمەتگوزارییەکانی پەیوەست بە هەناردەکردنەوە دراون. بۆ ئەوەی هەناردەکاران وەک پێداویستییەکانی سفر بناسرێن، پێویستە بەڵگەی بەڵگەنامەیی پێشکەش بکەن کە پشتڕاستی بکەنەوە کە کاڵاکان ڕۆمانیایان بەجێهێشتووە و چوونەتە ناو وڵاتێک یان خاکێکی دیکەی دەرەوەی یەکێتی ئەوروپا (EU). شایەنی باسە کە لەوانەیە ڕێسا و پێداویستی تایبەت هەبن بەپێی جۆری ئەو بەرهەمەی کە هەناردە دەکرێت یان وڵاتی مەبەست کە بەشدارە. بۆیە زۆر گرنگە هەناردەکاران پێش ئەنجامدانی بازرگانی نێودەوڵەتی ڕاوێژ لەگەڵ دەسەڵاتە ناوخۆییەکان بکەن یان لەگەڵ کەسانی پیشەیی کە زانیارییان لەسەر سیاسەتە داراییەکانی ڕۆمانیا هەیە پەیوەندی بکەن. بەگشتی، سیاسەتە لەبارەکانی باجی ڕۆمانیا یارمەتی هاندانی ئابوورییەکەی دەدات لەڕێگەی هاندانی بازرگانەکان بۆ بەشداریکردن لە چالاکییەکانی هەناردەکردن لە هەمان کاتدا دڵنیابوون لە پابەندبوون بە ستانداردە بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان و ڕێساکانی یەکێتی ئەوروپا سەبارەت بە بابەتە باجدانەکان.

ڕۆمانیا کە دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا، بە بەرهەمە هەمەچەشنەکانی هەناردەکردن ناسراوە. بۆ دڵنیابوون لە کوالیتی و متمانەپێکراوی هەناردەکردنی ڕۆمانیا، وڵاتەکە پرۆسەی بڕوانامەدانی جێبەجێکردووە. دەسەڵاتی سەرەکی بەرپرسیار لە بڕوانامەی هەناردەکردن لە ڕۆمانیا بریتییە لە پەیمانگای نیشتمانی بۆ ستانداردکردن و بڕوانامەدان (INCERCOM). کۆمپانیای INCERCOM لە نزیکەوە لەگەڵ دەزگا جیاوازەکانی تایبەت بە پیشەسازی کاردەکات بۆ دڵنیابوون لەوەی کە بەرهەمەکان لەگەڵ ستانداردە نیشتمانی و نێودەوڵەتییەکان دەگونجێن. هەناردەکاران لە ڕۆمانیا دەبێت پابەندبن بە ڕێسا تایبەتەکان و بڕوانامەی ڕەوا بەدەستبهێنن پێش ئەوەی کاڵاکان بنێرن بۆ دەرەوەی وڵات. ئەم بڕوانامانە گەرەنتی ئەوە دەکەن کە کاڵاکان تاقیکردنەوەی توندیان بۆ کراوە و پابەندن بە ستانداردەکانی کوالیتی و سەلامەتی و ژینگەییەوە. یەکێک لە بڕوانامە گرنگەکان لە ڕۆمانیا بریتییە لە ISO 9001. ئەم ستانداردە ناسراوە لە ئاستی نێودەوڵەتیدا دڵنیای دەدات لەوەی کە هەناردەکاران سیستەمی بەڕێوەبردنی کوالیتی کاریگەریان هەیە. پابەندبوونی ڕۆمانیا بە دابینکردنی بەرهەمی کوالیتی بەرز بۆ بازاڕە جیهانییەکان نیشان دەدات. سەرەڕای ئەوەش، هەناردەکارانی ڕۆمانی دەتوانن بڕوانامەی وەک ISO 14001 بۆ بەڕێوەبردنی ژینگە یان OHSAS 18001 بۆ تەندروستی و سەلامەتی پیشەیی بەدەست بهێنن. ئەمانە زیاتر خۆبەخشی خۆیان بۆ پراکتیزە بەردەوامەکان و سەلامەتی کرێکاران نیشان دەدەن. زۆرجار بەرهەمە کشتوکاڵییەکانی ڕۆمانیا پێویستیان بە بڕوانامەی تایبەت هەیە. وەزارەتی کشتوکاڵ سەرپەرشتی ئەم پرۆسەیە دەکات بە پێدانی بڕوانامەی وەکو ناوی پارێزراوی بنەچە (PDO) یان ئاماژەی جوگرافی پارێزراو (PGI). ئەم بڕوانامانە شێوازە کشتوکاڵییە نەریتییەکانی ڕۆمانیا دەپارێزن لە هەمان کاتدا دڵنیابوون لە ڕەسەنایەتی بەرهەمەکە. جگە لەوەش، کاتێک باس لە هەناردەکردنی خۆراک دەکرێت، پابەندبوون بە ڕێساکانی یەکێتی ئەوروپا (یەکێتی ئەوروپا) زۆر گرنگە. سیاسەتی کشتوکاڵی هاوبەشی یەکێتی ئەوروپا ڕێنماییە توندەکان سەبارەت بە شوێنپێهەڵگرتنی سەرچاوەی بەرهەم، وردی نیشانەدان لەگەڵ شێوازەکانی خۆشگوزەرانی ئاژەڵان لە کاتی بەرهەمهێنانی ئاژەڵدا - هەموو لایەنە سەرەکییەکانی بڕوانامەی هەناردەکردن لە ناو ڕۆمانیادا دەخاتە ڕوو. لە کۆتاییدا، ئەم بڕوانامانەی هەناردەکردن ناوبانگی ڕۆمانیا وەک هاوبەشێکی بازرگانی متمانەپێکراو چەسپێنن بە نیشاندانی پابەندبوون بە ستانداردە نیشتمانی و نێودەوڵەتییەکان لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکاندا. ڕۆمانیا بە خۆبەخشی خۆی بۆ ڕێوشوێنی دڵنیایی کوالیتی لە ڕێگەی پرۆسەی بڕوانامەدانی گشتگیرەوە، خۆی بە شێوەیەکی کێبڕکێکارانە لە گۆڕەپانی بازاڕی جیهانیدا جێگیر دەکات

ڕۆمانیا وڵاتێکە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا، بە مێژووی دەوڵەمەند و دیمەنە جوانەکانی ناسراوە. کاتێک باس لە لۆجستی و گواستنەوە دەکرێت، ڕۆمانیا چەندین بژاردە پێشکەش دەکات کە زۆر پێشنیار دەکرێن. 1- گواستنەوەی ڕێگاوبان: ڕۆمانیا تۆڕێکی ڕێگاوبانی بەرفراوانی هەیە کە شار و شارۆچکە گەورەکان بەیەکەوە دەبەستێتەوە، ئەمەش وایکردووە گواستنەوەی ڕێگاوبان ببێتە بژاردەیەکی متمانەپێکراو بۆ لۆجستی. وڵاتەکە ڕێگاوبانی باشی پارێزراوی هەیە کە جووڵەی کاڵاکان بە شێوەیەکی کارا ئاسان دەکات. لە ڕۆمانیا چەندین کۆمپانیای بارهەڵگر هەن کە خزمەتگوزاری لۆجستی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی پێشکەش دەکەن. 2- گواستنەوەی شەمەندەفەر: هەروەها ڕۆمانیا تۆڕێکی شەمەندەفەری کارامەی هەیە کە ناوچە جیاوازەکانی ناو وڵاتەکە و هەروەها وڵاتانی دراوسێی وەک بولگاریا و هەنگاریا و ئۆکرانیا و سربیا بەیەکەوە دەبەستێتەوە. گواستنەوەی باری شەمەندەفەر بۆ قەبارەیەکی زۆر لە کاڵاکان لە مەودای دووردا کاریگەرە لە تێچوون. 3. خزمەتگوزاری گواستنەوەی باری ئاسمانی: بۆ باری هەستیار بە کات یان بەهای بەرز، خزمەتگوزاری گواستنەوەی باری ئاسمانی لە ڕۆمانیا زۆر پێشنیار دەکرێت. فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی هێنری کواندێ لە شاری بوخارێست قەرەباڵغترین فڕۆکەخانەی وڵاتەکەیە و وەک ناوەندێک بۆ گەشتە بارهەڵگرەکان کاردەکات. هەروەها فڕۆکەخانە سەرەکییەکانی دیکە لە سەرانسەری ڕۆمانیا ئامرازەکانی بارهەڵگری ئاسمانی پێشکەش دەکەن کە سیستەمی مامەڵەکردنی کارامەیان هەیە. 4- بەندەر و گواستنەوەی دەریایی: بەهۆی هەڵکەوتەی لە کەناراوەکانی دەریای ڕەش، ڕۆمانیا چەندین بەندەری هەیە کە خزمەت بە بازرگانی دەریایی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی دەکەن. بەندەری کۆنستانتا گەورەترین بەندەری وڵاتەکەیە و پەیوەندییەکی نایاب بە بەندەرەکانی دیکەی ئەوروپا لە ڕێگەی هێڵی کەشتیوانی جۆراوجۆرەوە دابین دەکات. 5.ئامرازەکانی کۆگا: لە ڕووی چارەسەری هەڵگرتن بۆ کارەکانی لۆجستی، ڕۆمانیا کۆمەڵێک دامەزراوەی کۆگا بە ژێرخانی مۆدێرن لە سەرانسەری شارە جیاوازەکانی وەک بوخارێست، کلوج-ناپۆکا، تیمسۆرا و هتد پێشکەش دەکات. 6.دابینکەرانی لۆجستی: ژمارەیەکی زۆر لە دابینکەرانی لۆجستیکی هەن کە لە ڕۆمانیا کاردەکەن کە چارەسەری کۆتایی بە کۆتایی پێشکەش دەکەن لەوانە خزمەتگوزاری گواستنەوەی بار (هەردوو دەریایی و ئاسمانی)، یارمەتیدانی گومرگی، و پشتگیری بەڕێوەبردنی زنجیرەی دابینکردن. ئەم دابینکەرانە ئەزموونی کارکردنیان لەگەڵ ڕێسا ناوخۆییەکان هەیە، خزمەتگوزارییەکان بۆ ئەوەی لەگەڵ پێداویستییەکانی تاکەکەسی بازرگانیدا بگونجێت بەگشتی، شوێنی جوگرافیای ڕۆمانیا ژێرخانی گواستنەوەی لەبار، بە توندی وەک هەڵبژاردەیەکی نایاب بۆ دامەزراندنی کەناڵی لۆژیکی کارا، کاریگەری تێچوون بۆ خزمەتکردنی هەردوو کڕیاری ناوخۆیی و نێودەوڵەتی جێگیر دەکات.

پێشانگای بازرگانی گرنگ

ڕۆمانیا وڵاتێکە دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا و بووەتە شوێنێکی سەرنجڕاکێش بۆ کڕیارە نێودەوڵەتییەکان کە دەیانەوێت سەرچاوەی کاڵای کوالیتی بە نرخێکی کێبڕکێکار بەدەستبهێنن. وڵاتەکە کەناڵی گرنگی جۆراوجۆر پێشکەش دەکات بۆ تەداروکی نێودەوڵەتی و میوانداری چەندین پێشانگای بازرگانی و پێشانگای بەرچاو دەکات. ئەم بابەتە ئامانجیەتی هەندێک لەم لایەنە گرنگانەی دیمەنی بازرگانی نێودەوڵەتی ڕۆمانیا بکۆڵێتەوە. یەکێک لە کەناڵە گرنگەکان بۆ دابینکردنی نێودەوڵەتی لە ڕۆمانیا بازاڕی ئۆنلاینە. پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنی وەک OLX، eMag، و Cel.ro بە شێوەیەکی بەرفراوان لەلایەن کڕیارانی ناوخۆیی و بیانی بەکاردەهێنرێن بۆ سەرچاوەگرتنی کۆمەڵێک بەرهەمی جۆراوجۆر لەوانە ئەلیکترۆنیات، کەلوپەلی ناوماڵ، جل و بەرگ و زۆر شتی تر. ئەم پلاتفۆرمانە ڕێگەیەکی گونجاو بۆ کڕیارە نێودەوڵەتییەکان بۆ پەیوەندیکردن لەگەڵ فرۆشیاران لە سەرانسەری وڵاتدا دابین دەکەن. ڕێگایەکی دیکەی بنەڕەتی بۆ تەداروکی نێودەوڵەتی لە ڕۆمانیا لە ڕێگەی بریکاری بازرگانی یان دابەشکەرانەوەیە. ئەم ناوەندانە تۆڕەکانیان لەناو بازاڕی ناوخۆییدا دامەزراندووە و دەتوانن یارمەتیدەر بن لە پەیوەستکردنی کۆمپانیا بیانییەکان لەگەڵ دابینکەران یان بەرهەمهێنەرانی ناوخۆیی. ئەوان هاوکاری بەنرخ لە وەرگێڕانی زمان، لێکۆڵینەوەی بازاڕ، پشتگیری لۆجستی و بەڕێوەبردنی دابەشکردن پێشکەش دەکەن. هەروەها ڕۆمانیا لە ڕێگەی بەشداریکردن لە پێشانگە بازرگانییەکان و پێشانگەکاندا دەرفەتی بەرچاو دەڕەخسێنێت. یەکێک لە ڕووداوە دیارەکان پێشانگای بازرگانی نێودەوڵەتی INDAGRA یە بۆ ئامێر و بەرهەمەکان لە کشتوکاڵدا کە ساڵانە لە بوخارێست بەڕێوەدەچێت. ژمارەیەکی زۆر کڕیاری ناوخۆیی و نێودەوڵەتی بۆ لای خۆی ڕادەکێشێت کە ئارەزووی ئامێری کشتوکاڵی، بەرهەمەکانی بەخێوکردنی ئاژەڵ، ئامێری پرۆسێسکردنی خۆراک و چەندانی تر دەکەن. پێشانگای نێودەوڵەتی گەشتیاری (TTR) کە ساڵانە لە بوخارێست بەڕێوەدەچێت، یەکێکی دیکەیە لە بۆنە سەرنجڕاکێشەکان کە بەرهەمە پەیوەندیدارەکانی گەشتیاری لە سەرانسەری جیهانەوە بەرەوپێش دەبات. وەک سەکۆیەکی نایاب بۆ دەزگاکانی گەشتیاری، زنجیرە هۆتێلەکان، دابینکەرانی گواستنەوە کاردەکات بۆ نمایشکردنی پێشکەشکردنەکانیان بۆ هاوبەشە ڕۆمانییە ئەگەرییەکان. جگە لەوەش پێشانگای ڕۆمهۆتێل کە تایبەتە بە هۆتێلەکان، دابینکەرانی کەرتە جیاوازەکانی وەک بەرهەمهێنەرانی مۆبیلیات کۆدەکاتەوە کە چارەسەرەکان پێشکەش دەکەن کە تایبەتە بە پێداویستییەکانی هۆتێلەکان. پێشانگای نێودەوڵەتی کارەبا و ئۆتۆماتیکی (E&D) گرنگی بە پێشکەوتنە تەکنەلۆژییەکان دەدات کە پەیوەندییان بە سیستەمی ئۆتۆماتیکی بەرهەمهێنانی ئامێرە کارەباییەکانەوە هەیە کە پیشەییەکانی پیشەسازییەکانی وەک بەرهەمهێنانی وزە یان ئۆتۆماتیکی پیشەسازی ڕادەکێشن جگە لەوەش COSMOPACK – PACKAGING FAIR بانگهێشتی ئەو کەسە پیشەییانەی دەکات کە ئارەزووی هەردوو تەکنەلۆژیای بەرهەمهێنان دەکەن بەڵام هەروەها چارەسەری کۆگاکردن و پاکەتکردنی توانایان هەیە. جگە لەوەش ڕۆمانیا بەشێکە لە یەکێتی ئەوروپا و دەستی بە بازاڕی تاکەکەسی یەکێتی ئەوروپا هەیە. ئەمەش ڕێگە بە کڕیارە نێودەوڵەتییەکان دەدات کە لە کاتی هاوردەکردنی بەرهەم لە ڕۆمانیا سوود لە ئازادی جووڵەی کاڵاکان لە ناو یەکێتی ئەوروپا وەربگرن. هەروەها دڵنیای دەدات لەوەی کە ئەو بەرهەمانەی لە ڕۆمانیا بەرهەم دەهێنرێن لەگەڵ ستاندارد و ڕێساکانی یەکێتی ئەوروپادا دەگونجێن. لە کۆتاییدا، ڕۆمانیا کەناڵی گرنگی جۆراوجۆر پێشکەش دەکات بۆ دابینکردنی نێودەوڵەتی، لەوانە بازاڕە ئۆنلاینەکان، بریکار/دابەشکەرانی بازرگانی، و بەشداریکردن لە پێشانگە بازرگانییەکان/پێشانگاکان. ئەم ڕێگایانە دەرفەت بۆ کڕیارە نێودەوڵەتییەکان دەڕەخسێنن کە پەیوەندی لەگەڵ دابینکەران/بەرهەمهێنەرانی ڕۆمانی لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکاندا بکەن. جگە لەوەش، ئەندامبوون لە یەکێتی ئەوروپا چینێکی زیادەی متمانە و ئاسانکاری زیاد دەکات لەکاتی ئەنجامدانی مامەڵەی بازرگانی لەگەڵ هاوتا ڕۆمانییەکان.

بزوێنەری گەڕانی باو

لە ڕۆمانیا زۆرترین بەکارهێنانی بزوێنەری گەڕان گووگڵە. دەتوانن لەم لینکەدا دەستیان پێ بگات www.google.ro. کۆمەڵێک ئەنجامی گەڕانی بەرفراوان دابین دەکات و چەندین تایبەتمەندی بەسوودی هەیە بۆ بەرزکردنەوەی ئەزموونی بەکارهێنەر. بزوێنەرێکی تری گەڕانی بەناوبانگ لە ڕۆمانیا بریتییە لە Bing کە دەتوانرێت لە www.bing.com بدۆزرێتەوە. کارایی هاوشێوەی گووگڵ پێشکەش دەکات و زۆرجار وەک بەدیلێک بەکاردەهێنرێت. هەروەها ڕۆمانیا بزوێنەری گەڕانی ناوخۆیی خۆی هەیە بە ناوی StartPage.ro (www.startpage.ro). ئەنجامە ناوخۆییەکان دابین دەکات و بە تایبەتی بۆ بینەرانی ڕۆمانی بە ناوەڕۆکی پەیوەندیدارەوە. چەند بزوێنەری گەڕانی تر هەن کە کەمتر بەناوبانگن بەڵام هێشتا لەلایەن هەندێک لە ڕۆمانییەکانەوە بەکاردەهێنرێن. لەوانە یاهوو (www.yahoo.com)، داکداکگۆ (duckduckgo.com) و یاندێکس (www.yandex.com). شایەنی باسە لە کاتێکدا گووگڵ وەک بزوێنەری گەڕانی باڵادەست لە ڕۆمانیا دەمێنێتەوە، بەڵام ڕەنگە جیاوازی ناوچەیی یان ئارەزووی کەسی هەبێت کاتێک باس لە هەڵبژاردنی بزوێنەری گەڕانی پەسەندکراو دەکرێت.

لاپەڕە زەردەکانی سەرەکی

لاپەڕە زەردە سەرەکییەکانی ڕۆمانیا بریتین لە: 1. Pagini Aurii (https://paginiaurii.ro) - ئەمە بەڕێوەبەرایەتی فەرمی ئۆنلاینە لە ڕۆمانیا، کە لیستێکی گشتگیر لە بازرگانییەکان لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکاندا دابین دەکات. ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات بەدوای کۆمپانیا تایبەتەکاندا بگەڕێن و وردەکاری پەیوەندیکردن و ناونیشان و خزمەتگوزارییەکان پێشکەش دەکات کە لەلایەن هەر بزنسێکەوە پێشکەش دەکرێن. 2. YellowPages ڕۆمانیا (https://yellowpages.ro) - بەڕێوەبەرایەتییەکی تری ئۆنلاین بەناوبانگە لە ڕۆمانیا، YellowPages بنکەیەکی زانیاری بەرفراوانی بازرگانییەکان پێشکەش دەکات کە بەپێی پۆلەکان ڕێکخراون. بەکارهێنەران دەتوانن بەدوای کۆمپانیاکاندا بگەڕێن بە پشتبەستن بە شوێن، جۆری پیشەسازی، یان بەرهەم/خزمەتگوزارییە تایبەتەکان. 3. Cylex Romania (https://www.cylex.ro) - Cylex بەڕێوەبەرایەتییەکی گەڕانی بازرگانی لە شارە جیاوازەکانی ڕۆمانیا دابین دەکات. زانیاری ورد سەبارەت بە هەر لیستێک پێشکەش دەکات، لەوانەش زانیاری پەیوەندی، کاتی کردنەوەی، خزمەتگوزارییە پێشکەشکراوەکان و پێداچوونەوەی کڕیاران. 4. 11800 (https://www.chirii-romania.ro/) - 11800 ماڵپەڕێکی تایبەتی لاپەڕە زەردەکانە کە گرنگی بە لیستی خانووبەرە دەدات لە ڕۆمانیا. بەکارهێنەران دەتوانن شوقە بۆ کرێ یان فرۆشتن بدۆزنەوە و هەروەها بەدوای شوێنە بازرگانییەکان بگەڕێن کە لە سەرانسەری ناوچە جیاوازەکانی وڵاتدا بەردەستن. 5. QDPM Aplicatia Mobile (http://www.qdpm-telecom.ro/aplicatia-mobile.php) - QDPM Telecom پلاتفۆرمێک لەسەر بنەمای ئەپ دابین دەکات کە ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات ڕاستەوخۆ لە مۆبایلە زیرەکەکان یان تابلێتەکانیانەوە دەستیان بە خزمەتگوزاری بەڕێوەبەرایەتی هەڵگری مۆبایل بگات بە بەکارهێنانی هەڵبژاردەکانی گەڕانی ئەلفوبێی ژمارەیی. ئەم بەڕێوەبەرایەتییە لاپەڕە زەردانە سەرچاوەی بەنرخ پێشکەش بەو کەسانە دەکەن کە بەدوای زانیاریدا دەگەڕێن دەربارەی بازرگانی، بەردەستبوونی خزمەتگوزارییەکان لە ناوچە جیاوازەکانی ڕۆمانیا. تکایە ئاگاداربن کە ڕەنگە هەندێک ماڵپەڕ پێویستیان بە وەرگێڕان لە ڕۆمانییەوە بۆ ئینگلیزی هەبێت ئەگەر زمانەکە شارەزا نەبیت

پلاتفۆرمە بازرگانییە سەرەکییەکان

ڕۆمانیا کە وڵاتێکە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا، چەندین پلاتفۆرمی بازرگانی ئەلیکترۆنی گەورەی هەیە. لێرەدا هەندێک لەو دیارانە دەخەینەڕوو کە URL ی خۆیان هەیە: 1. eMAG - یەکێکە لە گەورەترین فرۆشگاکانی ئۆنلاین لە ڕۆمانیا، کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان پێشکەش دەکات لەوانە ئەلیکترۆنیات، ئامێری ناوماڵ، شتومەکی مۆدە و زۆر شتی تر. - ماڵپەڕ: https://www.emag.ro/ 2- OLX - ماڵپەڕێکی بەناوبانگی ڕیکلامە پۆلێنکراوییە کە بەکارهێنەران دەتوانن کاڵای جۆراوجۆر بکڕن و بفرۆشن، لەوانە ئۆتۆمبێل و خانووبەرە و ئەلیکترۆنیات و خزمەتگوزارییەکان. - ماڵپەڕ: https://www.olx.ro/ 3. فلانکۆ - فرۆشگایەکی ئۆنلاینە کە تایبەتە بە فرۆشتنی کەلوپەلی ئەلیکترۆنی و کەرەستەی ناوماڵ وەک تەلەفزیۆن و مۆبایلە زیرەکەکان تابلێت کۆمپیوتەری لاپتۆپ ئامێری جل شۆردن ساردکەرەوە و هتد. - ماڵپەڕ: https://www.flanco.ro/ 4. ڕۆژانی مۆدە - پلاتفۆرمی پێشەنگی بازرگانی ئەلیکترۆنی مۆدە لە ڕۆمانیا کە جلوبەرگ بۆ پیاوان و ئافرەتان و منداڵان لە براندە جیاوازەکانەوە پێشکەش دەکات لەگەڵ ئیکسسوارات. - ماڵپەڕ: https://www.fashiondays.ro/ 5. Elefant - بازاڕێکی ئۆنلاینە کە جۆرەها بەرهەم دەفرۆشێت لە ئەلیکترۆنیاتەوە تا بەرهەمی جوانکاری تا کەلوپەلی دیکۆری ماڵەوە. - ماڵپەڕ: https://www.elefant.ro/ 6. کارفۆر ئۆنلاین - پلاتفۆرمی ئۆنلاین زنجیرەی هایپەرمارکێتی بەناوبانگ کارفۆر ڕۆمانیا کە بەقاڵی بەرهەمی تازە پێداویستییەکانی ناوماڵ پێداویستییەکانی چاودێری کەسی و هتد پێشکەش دەکات - ماڵپەڕ: https://online.carrefour.ro/ 7. Mall.CZ - گرنگی بە ئەلیکترۆنیاتی بەکاربەر وەک مۆبایل تابلێت ئامێری کۆمپیوتەر ئامێری یاری etc.as هەروەها ئامێرەکانی تر accessoriesand بەرهەمەکانی شێوازی ژیان - ماڵپەڕ: www.mall.cz 8.Elefante.Ro – فرۆشیارێکی تاکەکەسی سەرنجی لەسەر فرۆشتنی جل و بەرگی منداڵان یاری ئیکسسوارات ئامێری ڕازاندنەوە پێداویستییەکانی منداڵبوون بوو ماڵپەڕ :https://elefante.ro ئەمانە تەنها چەند نموونەیەک لە پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی لە ڕۆمانیا؛ هەروەها چەندین ماڵپەڕی بچووکی دیکە هەن کە خزمەت بە شوێنی تایبەت یان پیشەسازییەکانی ناو دیمەنی بازرگانی ئەلیکترۆنی وڵات دەکەن. تکایە ئاگاداربن کە ڕەنگە بەردەستبوونی ماڵپەڕەکان بە تێپەڕبوونی کات بگۆڕێت، بۆیە باشترە بە بەکارهێنانی ناوەکانیان لە بزوێنەری گەڕان بەدوای ئەم پلاتفۆرمانەدا بگەڕێیت بۆ وەرگرتنی نوێترین زانیاری.

پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی سۆشیال میدیا

ڕۆمانیا وڵاتێکی جوانە و دەکەوێتە باشووری ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا، دیمەنێکی سۆشیال میدیای زیندوو و چالاکی هەیە. لێرەدا هەندێک لە پلاتفۆرمە بەناوبانگەکانی سۆشیال میدیا لە ڕۆمانیا لەگەڵ URL ی ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. فەیسبووک (www.facebook.com): فەیسبووک بەناوبانگترین پێگەی تۆڕە کۆمەڵایەتیەکانە لە ڕۆمانیا، هەروەک چۆن لە زۆر وڵاتی تردا. ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات پەیوەندی لەگەڵ هاوڕێ و خێزانەکانیان بکەن و وێنە و ڤیدیۆکان هاوبەش بکەن و ڕووداوەکان دروست بکەن و بەشداری گروپەکان بکەن و پەیجەکانی ئارەزووی فۆڵۆو بکەن. 2. ئینستاگرام (www.instagram.com): ئینستاگرام پلاتفۆرمێکی هاوبەشی وێنە و ڤیدیۆیە کە بە شێوەیەکی بەرفراوان بەکاردێت و بەکارهێنەر دەتوانێت ساتەکان بگرێت و لەگەڵ فۆڵۆوەرەکانیدا بڵاوی بکاتەوە. زۆرێک لە خەڵکی ڕۆمانیا ئینستاگرام بەکاردەهێنن بۆ پیشاندانی تواناکانی وێنەگرتن یان بەڵگەنامەکردنی ژیانی ڕۆژانەیان. 3. لینکدئین (www.linkedin.com): لینکدئین بە پلەی یەکەم ماڵپەڕێکی تۆڕی پیشەیی یە کە تاکەکان دەتوانن پرۆفایلی پیشەیی دروست بکەن، پەیوەندی لەناو پیشەسازی یان بوارە ئارەزووی خۆیاندا دروست بکەن، بەدوای هەلی کاردا بگەڕێن و تۆڕ لەگەڵ کەسانی پیشەیی تردا بکەن. 4. تویتەر (www.twitter.com): تویتەر پلاتفۆرمێکی ئۆنلاینە بۆ مایکرۆبلۆگ و تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان کە بەکارهێنەران دەتوانن کورتە نامە بڵاوبکەنەوە کە بە "تویت" ناسراون. ڕۆمانییەکان تویتەر بەکاردەهێنن بۆ ئەوەی لە ڕووداوە هەواڵییەکان ئاگاداربن یان فۆڵۆوی کەسایەتییە گشتیەکانی دۆمەینی جیاواز بکەن. 5. تیک تۆک (www.tiktok.com/ro/): تیک تۆک ئەپێکی بەناوبانگی هاوبەشکردنی ڤیدیۆیە کە بەکارهێنەران دەتوانن ڤیدیۆ کلیپی کورت دروست بکەن و بیدۆزنەوە کە لەسەر مۆسیقا یان گازگرتنی دەنگ دانراون. بەهۆی ئامرازە داهێنەرەکانی دروستکردنی ناوەڕۆکەوە ناوبانگێکی بەرفراوانی لە نێو نەوە گەنجەکانی ڕۆمانیا بەدەستهێناوە. 6. سناپچات (www.snapchat.com): سناپچات پلاتفۆرمی هاوبەشکردنی وێنەیە کە بە تایبەتمەندی ناوەڕۆکی نەمانی ناسراوە. بەکارهێنەران دەتوانن وێنە یان ڤیدیۆ ڕاستەوخۆ بۆ هاوڕێکانیان بنێرن یان وەک چیرۆک بڵاوی بکەنەوە کە تا ٢٤ کاتژمێر دەخایەنێت پێش ئەوەی نەمێنێت. 7. Reddit (www.reddit.com/r/Romania/): Reddit کۆمەڵگەیەکە لەسەر بنەمای مەکۆی ئینتەرنێت کە ئەندامانی تۆمارکراو دەتوانن لە ڕێگەی پۆستی دەقی یان سەرنجەکانی بەشداربووانی دیکەوە بەشداری گفتوگۆ بکەن لەسەر بابەتگەلێکی جیاواز. 8. Pinterest (www.pinterest.ro): Pinterest وەکو پینبۆردێکی ئۆنلاین کاردەکات کە بەکارهێنەران دەتوانن بیرۆکەکان بۆ ئارەزووە جیاوازەکان وەک دیکۆری ماڵ، مۆدە، ڕێچکەی چێشت لێنان، شوێنی گەشتیاری و زۆر شتی تر بدۆزنەوە و پاشەکەوت بکەن. 9- یوتیوب (www.youtube.com): پلاتفۆرمی بەناوبانگی هاوبەشکردنی ڤیدیۆ ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات ڤیدیۆکان باربکەن، بیبینن، ڕیزبەندی بکەن، هاوبەشی بکەن و کۆمێنت لەسەر ڤیدیۆکان بکەن. زۆرێک لە ڕۆمانییەکان یوتیوب وەک سەرچاوەیەکی کات بەسەربردن یان بۆ شوێنکەوتنی دروستکەرانی ناوەڕۆکی دڵخوازیان بەکاردەهێنن. 10- تیکتاک (www.tiktalk.ro): تیکتاک پلاتفۆرمێکی سۆشیال میدیای ناوخۆیی ڕۆمانییە هاوشێوەی تویتەر. گرنگی بە گفتوگۆی دەق دەدات کە بەپێی هاشتاگ یان بابەتەکانی ترێند ڕێکخراون. ئەمانە تەنها چەند پلاتفۆرمێکی سۆشیال میدیان کە زۆرجار لە ڕۆمانیا بەکاردەهێنرێن. بەپێی بەرژەوەندی و ئارەزووە کەسییەکان، تاکەکان دەتوانن لەگەڵ پلاتفۆرمە تایبەتەکانی دیکەی تایبەت بە خولیاکانیان یان بوارە پیشەییەکانیان لەناو دیمەنە هەمەچەشنەکانی سۆشیال میدیای وڵاتەکەدا بەشداری بکەن.

کۆمەڵە پیشەسازییە گەورەکان

لە ڕۆمانیا چەندین کۆمەڵەی سەرەکی پیشەسازی هەن کە نوێنەرایەتی کەرتە جیاوازەکانی ئابووری دەکەن. ئەم کۆمەڵانە ڕۆڵێکی چارەنووسساز دەگێڕن لە پێشخستنی بەرژەوەندییەکانی پیشەسازییەکانی خۆیان و پێشخستنی گەشەکردن و هاوکاری لەناو خۆیاندا. لێرەدا چەند کۆمەڵەیەکی پیشەسازی دیار لە ڕۆمانیا لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. سەرکردەکانی بازرگانی ڕۆمانیا (RBL) - ئەم کۆمەڵەیە بەڕێوەبەری جێبەجێکاری کۆمپانیا پێشەنگەکانی ڕۆمانیا لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکاندا کۆدەکاتەوە. ئامانجیان بەشداریکردنە لە گەشەپێدانی بەردەوامی ژینگەی بازرگانی وڵات. ماڵپەڕ: https://rbls.ro/ 2. کۆمەڵەی ڕۆمانی بۆ پیشەسازی ئەلیکترۆنی و نەرمەکاڵا (ARIES) - ARIES نوێنەرایەتی کەرتی ئایتی و پەرەپێدانی نەرمەکاڵا دەکات لە ڕۆمانیا، داکۆکی لە سیاسەتەکان دەکات کە داهێنان و گەشەکردن و کارگێڕی پەروەردە دەکەن. ماڵپەڕ: https://aries.ro/en 3. کۆمەڵەی بانکەکانی ڕۆمانیا (ARB) - ARB وەک دەزگایەکی نوێنەرایەتی بۆ ئەو بانکانە کاردەکات کە لە ناوخۆی ڕۆمانیا کاردەکەن، کاردەکات بۆ پێشخستنی ڕێسا و سیاسەتە داراییە جێگیرەکان کە کارەکانی بانکی ئاسان دەکەن. ماڵپەڕ: https://www.arb.ro/ro/ 4. یەکێتی نیشتمانی خاوەنکارانی ڕۆمانیا (UNPR) - UNPR نوێنەرایەتی خاوەنکارەکان دەکات لە سەرانسەری کەرتەکانی ڕۆمانیا، وەک داکۆکیکاریان خزمەت دەکات لە ڕێگەی چارەسەرکردنی کێشەکانی بازاڕی کار، لۆبیکردن بۆ چاکسازی پێویست، و پەرەپێدانی گفتوگۆ لە نێوان نوێنەرانی خاوەنکارەکان. ماڵپەڕ: http://unpr.ro/ 5. کۆمەڵەی نیشتمانی بۆ ئاسایشی سیستەمی زانیاری (ANSSI) - ANSSI سەرنج دەخاتە سەر پێشخستنی هۆشیاری ئاسایشی ئەلیکترۆنی لەنێوان بازرگانی و تاکەکاندا لە هەمان کاتدا نوێنەرایەتی پیشەییەکانی ئاسایشی زانیاری دەکات لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکاندا. ماڵپەڕ: https://anssi.eu/ 6. ژووری بازرگانی و پیشەسازی ڕۆمانیا (CCIR) – CCIR وەک ڕێکخراوێکی بازرگانی پێشەنگ کە نوێنەرایەتی کەرتە جۆراوجۆرەکان دەکات بە پێشکەشکردنی خزمەتگوزارییەکانی وەک پشتگیری بەرەوپێشبردنی بازرگانی، لێکۆڵینەوە و شیکاری ئابووری و هتد. ماڵپەڕ: http://ccir.ro/index.php?sect=ماڵەوە&lang=ku&detalii=index ئەمانە تەنها چەند نموونەیەکن لە نێوان زۆرێک لە کۆمەڵە پیشەسازییەکانی ئامادەبوو لە ڕۆمانیا کە بەشدارییەکی بەرچاو دەکەن لە داڕشتنی دیمەنی ئابووری وڵاتەکە لە ڕێگەی هەوڵەکانی داکۆکیکردن کە بەپێی پێداویستی و پێداویستییەکانی کەرتە تایبەتەکان گونجاون.

ماڵپەڕی بازرگانی و بازرگانی

ڕۆمانیا وڵاتێکە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ئەوروپا. ئابوورییەکی هەمەچەشنی هەیە و پیشەسازی بەهێزی هەیە لە بواری بەرهەمهێنان، کشتوکاڵ، خزمەتگوزاری، و تەکنەلۆژیای زانیاری. چەندین ماڵپەڕی ئابووری و بازرگانی بەردەستن کە زانیاری لەسەر ژینگەی بازرگانی ڕۆمانیا و دەرفەتەکانی وەبەرهێنان و ڕێساکانی بازرگانی دەدەن. لێرەدا هەندێک لە دیارەکان دەخەینەڕوو: 1. ئاڵوگۆڕی بازرگانی ڕۆمانی (www.rbe.ro): ئەم ماڵپەڕە پلاتفۆرمێک پێشکەش دەکات بۆ بازرگانی ڕۆمانی بۆ پەیوەندیکردن لەگەڵ هاوبەشە نێودەوڵەتییەکان. لیستی بازرگانی و دەرفەتی وەبەرهێنان و نوێکاری هەواڵەکان سەبارەت بە بازاڕی ڕۆمانیا پێشکەش دەکات. 2. فەرمانگەی بازرگانی ڕۆمانیا (www.trade.gov.ro): ماڵپەڕی فەرمی وەزارەتی ئابووری هۆشیاری دروست دەکات سەبارەت بە توانای هەناردەکردنی ڕۆمانیا و ئامانجی ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانییە. زانیاری لەسەر سیاسەتی بازرگانی، ڕووداوەکان، توێژینەوەکانی بازاڕ، تەندەر و زۆر شتی تر دەدات. 3. ڕۆمانیا ئینسایدەر (www.romania-insider.com/business/): هەرچەندە بە پلەی یەکەم پۆرتاڵێکی هەواڵە کە لایەنە جیاوازەکانی ڕۆمانیا وەک کولتوور و گەشتیاری دەگرێتەوە؛ بەشەکانی تایبەت بە هەواڵی بازرگانیش لەخۆدەگرێت. تێڕوانینێکی بەنرخ لە ئابووری ڕۆمانیا پێشکەش دەکات. 4.بانکی نیشتمانی ڕۆمانیا (www.bnr.ro): بانکی ناوەندی ڕۆمانیا ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە پاراستنی سەقامگیری دارایی لەناو وڵاتدا. ماڵپەڕەکەیان داتای ئاماری لەسەر پێوەرە ئابوورییە سەرەکییەکانی وەک ڕێژەی هەڵاوسان و نرخی ئاڵوگۆڕکردن دەخاتە ڕوو. 5.Romania-Export.com: ئەم پلاتفۆرمە بە تایبەتی گرنگی بە بەرەوپێشبردنی کۆمپانیاکانی هەناردەکردنی ڕۆمانیا دەدات لە ڕێگەی پێشکەشکردنی بەڕێوەبەرایەتی بازرگانی کە بەپێی بوارەکانی پیشەسازی وەک کشتوکاڵ/پڕۆسێسکردنی خۆراک یان کەرتەکانی بەرهەمهێنان پۆلێنکراون. 6. ژووری بازرگانی ڕۆمانیا (www.ccir.ro/en): تۆڕێکە ژوورە ناوخۆییەکان بەیەکەوە دەبەستێتەوە کە ئاسانکاری بۆ هاوبەشییە ناوخۆیی و نێودەوڵەتییەکان دەکات کە خزمەتگوزارییە کۆمپانیاکان وەک بڕوانامە یان ئامۆژگاری یاسایی پێشکەش دەکات کاتێک بازرگانی لە دامەزراوە ڕۆمانیاییەکان یان لەگەڵیاندا دەکەن ئەم ماڵپەڕانە سەرچاوەی بەنرخ بۆ ئەو کەسانە دابین دەکەن کە ئارەزووی گەڕان بەدوای دەرفەتە ئابووری و بازرگانییەکان لە ناو ڕۆمانیا یان بەدەستهێنانی تێگەیشتن لە بارودۆخی داینامیکی بازاڕەکەی دەکەن.

ماڵپەڕەکانی پرسیارکردنی داتا بازرگانیکردن

زانیارییە بازرگانییەکانی ڕۆمانیا دەتوانرێت لە ڕێگەی ماڵپەڕە فەرمییە جیاوازەکانی حکومەت و بنکەدراوەی بازرگانی نێودەوڵەتییەوە دەستیان پێ بگات. لێرەدا چەند سەرچاوەیەکی متمانەپێکراو بۆ دۆزینەوەی زانیارییە بازرگانییەکانی ڕۆمانیا دەخەینەڕوو: 1- پەیمانگای نیشتمانی ئاماری ڕۆمانیا (INSSE) - دەزگای ئاماری فەرمی ڕۆمانیا ئاماری بازرگانی گشتگیر لە ماڵپەڕەکەیدا پێشکەش دەکات. ماڵپەڕ: https://insse.ro/cms/en 2. مێزی یارمەتی بازرگانی کۆمیسیۆنی ئەوروپا - ئەم پلاتفۆرمە دەستڕاگەیشتن بە دوایین ئاماری هاوردە و هەناردەکردنی یەکێتی ئەوروپا دابین دەکات، لەنێویاندا ئەوانەی بۆ ڕۆمانیا. ماڵپەڕ: https://trade.ec.europa.eu/ 3. سەنتەری بازرگانی نێودەوڵەتی (ITC) - ITC پۆرتاڵێک بە ناوی "نەخشەی بازرگانی" دابین دەکات کە ئاماری بازرگانی ورد بۆ وڵاتانی جیهان پێشکەش دەکات، لەنێویاندا ڕۆمانیا. ماڵپەڕ: https://www.trademap.org/ 4- داتای کراوەی بانکی نێودەوڵەتی - بانکی نێودەوڵەتی دەستڕاگەیشتن بە کۆمەڵێک پێوەرە ئابوورییە بەرفراوانەکان دابین دەکات، لەوانەش داتای بازرگانی دەرەکی بۆ وڵاتانی جیاواز، لەنێویاندا ڕۆمانیا. ماڵپەڕ: https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators 5. بنکەدراوەی کۆمترەیدی نەتەوە یەکگرتووەکان - ئەم بنکەدراوە بەکارهێنەران دەتوانن بەدواداچوون بۆ ئاماری بازرگانی کاڵای نێودەوڵەتی بکەن کە لەلایەن دەسەڵاتە گومرگییە نیشتمانییەکانەوە دابینکراوە. زانیاری ورد لەسەر هاوردە و هەناردەکردن لە ڕۆمانیا لەخۆدەگرێت. ماڵپەڕ: https://comtrade.un.org/ ئەم ماڵپەڕانە داتای گشتگیر لەسەر بازرگانییە نێودەوڵەتییەکانی ڕۆمانیا پێشکەش دەکەن، وەک بەهای هەناردەکردن و هاوردەکردن، پۆلێنکردنی کاڵاکان، وڵاتانی هاوبەش و زانیارییە پەیوەندیدارەکانی دیکەی پەیوەست بە چالاکییە بازرگانییە جیهانییەکانی وڵاتەکە. باشتر وایە ڕاستەوخۆ سەردانی ئەم سەرچاوە فەرمییانە بکەیت بۆ وەرگرتنی زانیارییە بازرگانییە وردەکان و نوێکراوەکان سەبارەت بە ڕۆمانیا نەک تەنها پشت بە ماڵپەڕە نافەرمیەکان یان لایەنی سێیەم ببەستیت کە ڕەنگە متمانەپێکراوییان جیاواز بێت

پلاتفۆرمی B2b

لە ڕۆمانیا چەندین پلاتفۆرمی B2B هەیە کە بازرگانییەکان بەیەکەوە دەبەستنەوە و بازرگانی ئاسان دەکەن. لێرەدا هەندێک لەو بەناوبانگانە دەخەینەڕوو: 1. Romanian-Business.com: ئەم پلاتفۆرمە ئامانجی پەرەپێدانی کۆمپانیا و بەرهەمە ڕۆمانییەکانە لە سەرانسەری جیهاندا. بەڕێوەبەرایەتییەک لە لیستە بازرگانییەکان لە کەرتە جیاوازەکاندا دابین دەکات، کە ڕێگە بە پەیوەندییەکانی B2B دەدات. ماڵپەڕ: www.romanian-business.com 2- Romaniatrade.net: ئەم پلاتفۆرمە ڕێگە بە هەناردەکارانی ڕۆمانیا دەدات کە پەیوەندی لەگەڵ کڕیارە نێودەوڵەتییەکان بکەن و بازاڕەکانیان لە ئاستی جیهانیدا فراوانتر بکەن. ئامرازەکان بۆ یەکسانکردنی B2B، پێشەنگی بازرگانی و بەڕێوەبەرایەتی بازرگانی پێشکەش دەکات. ماڵپەڕ: www.Romaniatrade.net 3. S.C.EUROPAGES ڕۆمانیا S.R.L.: Europages پلاتفۆرمی پێشەنگی B2B یە کە بازرگانییەکانی وڵاتانی جیاواز بەیەکەوە دەبەستێتەوە، لەنێویاندا ڕۆمانیا. ڕێگە بە کۆمپانیاکان دەدات بەرهەم/خزمەتگوزارییەکانیان پیشان بدەن، هاوبەش یان دابینکەری ئەگەری بدۆزنەوە، و دەرفەتی بازرگانی لە دەرەوەی وڵات بەرەوپێش ببەن. ماڵپەڕ: www.europages.ro 4. TradeKey ڕۆمانیا: TradeKey بازاڕێکی جیهانی B2B یە کە بەشێکی تایبەت بە بازرگانی ڕۆمانیا لەخۆدەگرێت هەروەها. ڕێگە بە کڕیاران و فرۆشیاران دەدات کە پەیوەندی بکەن و دانوستان لەسەر گرێبەستەکان بکەن و بازاڕی نوێ لە ناو ڕۆمانیا یان لە ئاستی نێودەوڵەتیدا بگەڕێن. ماڵپەڕ: romania.tradekey.com 5.WebDirectori.com.ro – بەڕێوەبەرایەتییەکی وێبی گشتگیرە لە ڕۆمانیا کە لیستی بزنسە جیاوازەکان لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکانی ناو وڵاتەکەدا دەخاتە ڕوو. ماڵپەڕ: webdirectori.com.ro ئەمانە تەنها چەند نموونەیەک لە پلاتفۆرمە بەناوبانگەکانی B2B لە ڕۆمانیا کە بازرگانەکان دەتوانن بەدوای هاوبەشی نوێدا بگەڕێن و لە ڕێگەی کەناڵە ئۆنلاینەوە دەستڕاگەیشتنەکانیان لە ناوخۆ و نێودەوڵەتیدا فراوانتر بکەن.