TogTok

تێڕوانینێکی گشتی وڵات
دراوی نیشتمانی
گۆڕینی نرخ
جەژنە گرنگەکان
دۆخی بازرگانی دەرەکی
پۆتانسێلی گەشەپێدانی بازاڕ
بەرهەمەکانی فرۆشتنی گەرم لە بازاڕدا
تایبەتمەندی و تابوی کڕیار
سیستەمی بەڕێوەبردنی گومرگی
سیاسەتەکانی باجی هاوردەکردن
سیاسەتەکانی باجی هەناردەکردن
بڕوانامە پێویستەکان بۆ هەناردەکردن
لۆجستیکی پێشنیار کراو
کەناڵەکان بۆ پەرەپێدانی کڕیار

عومان کە بە فەرمی بە سوڵتانییەتی عومان ناسراوە، وڵاتێکە دەکەوێتە کەنارەکانی باشووری ڕۆژهەڵاتی نیمچە دوورگەی عەرەبی. سنوورەکانی لەگەڵ سعودیە و یەمەن و ئیماراتی یەکگرتووی عەرەبی هاوبەشە. بە ژمارەی دانیشتووانی نزیکەی ٥ ملیۆن کەس، یەکێکە لە کۆنترین دەوڵەتە سەربەخۆکانی جیهانی عەرەبی. عومان دیمەنێکی هەمەچەشنی هەیە کە بیابان و شاخ و کەناراوەکانی سەرسوڕهێنەر لەخۆدەگرێت بەدرێژایی 1700 کیلۆمەتر کەناراوەکانی لەسەر دەریای عەرەبی و کەنداوی عومان. پایتەختی ئەو وڵاتە شاری مەسقەتە. زمانی عەرەبی زمانی فەرمییە و ئیسلام زۆربەی دانیشتوانەکەی پەیڕەوی لێدەکەن. عومان لە دەیان ساڵی ڕابردوودا لە ڕووی گەشەسەندنی ئابوورییەوە پێشکەوتنی بەرچاوی بەدەستهێناوە. لە کۆمەڵگایەکی زۆرینەی کۆچەرییەوە گۆڕاوە کە لەسەر بنەمای ماسیگرتن و مەڕدارکردنی ئاژەڵ و بازرگانی دامەزراوە بۆ ئابوورییەکی مۆدێرن کە بەهۆی پیشەسازییەکانی وەک بەرهەمهێنان و پاڵاوتنی نەوت، گەشتیاری، لۆجستی، ماسی، کەرتەکانی بەرهەمهێنانی وەک قوماش و کەرەستەی بیناسازی سووتەمەنی پێدەدرێت. سوڵتانییەت شانازی بە یەدەگی نەوتی بەرفراوان دەکات کە ڕۆڵێکی گرنگی لە گەشەسەندنی ئابووریدا هەبووە. بەڵام حکومەتی عومان دان بەوەدا دەنێت کە هەمەچەشنیکردن بۆ بەردەوامیی درێژخایەن زۆر گرنگە. بەم شێوەیە، دەستیپێکردووە پلانی جۆراوجۆر بۆ پەرەپێدانی کەرتەکانی تر،وەک گەشتیاری، وەبەرهێنانی بەرچاو بۆ ڕاکێشانی سەردانکەران کە ئارەزووی گەڕان بەدوای مێژووە دەوڵەمەندەکەی، کولتوور، و جوانییە سروشتییەکانی. مێژوو و کولتوری عومان ڕەگێکی قووڵی لە نەریتەکاندا داکوتاوە لە هەمان کاتدا بەها مۆدێرنەکان لە باوەش گرتووە. مرۆڤ دەتوانێت ئەم تێکەڵە ئەزموون بکات کاتێک سەردانی سووکە نەریتییەکان دەکات (بازاڕەکان)، مزگەوتە نایابەکانی وەک مزگەوتی گەورەی سوڵتان قابوس، و قەڵا کۆنەکان. خەڵکی عومان بە میوانداری خۆیان ناسراون، پێشوازیکردن لە بیانییەکان بە گەرمی. هەروەها میراتی کولتووری دەوڵەمەند لە ڕێگەی مۆسیقا، سەما، و فێستیڤاڵەکانی وەک فێستیڤاڵی مەسقەتەوە دیارە، بۆ ناوهێنانی چەند. جگە لەوەش، عومان جەختێکی زۆر لەسەر پەروەردە دەکاتەوە بەرزە لەسەر چەندین نیشاندەری گەشەسەندنی مرۆیی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست. بە کورتی، عومان وڵاتێکی هەمەچەشن و زیندووە و مێژوویەکی دەوڵەمەند و دیمەنێکی جوان و ئابوورییەکی گەشەسەندووی هەیە. گرنگیدانی حکومەت بە گەشەپێدان، پەروەردە و پاراستنی میراتی کولتووری عومان وەک شوێنێکی سەرنجڕاکێش بۆ گەشتیاران و وەبەرهێنەران بە هەمان شێوە جێگیر دەکات.

عومان کە بە فەرمی بە سوڵتانییەتی عومان ناسراوە، دراوی تایبەتی خۆی هەیە بە ناوی تمەنی عومان. تمەنی عومانی زیاتر دابەش دەکرێت بەسەر ١٠٠٠ بەیسا. تمەنی عومانی بە شێوەیەکی باو بە "OMR" کورت دەکرێتەوە و بە هێمای ڕ.ع نیشان دەدرێت. بەهۆی سەقامگیری عومان و گەشەی ئابووری جێگیرەوە پێگەیەکی بەهێزی لە بازاڕی جیهانیدا هەیە. تا ئەمڕۆ یەک تمەنی عومانی بە نزیکەیی یەکسانە بە ٢.٦٠ دۆلاری ئەمریکی یان ٢.٣٢ یۆرۆ. بەڵام تکایە ئاگاداربن کە ڕەنگە ڕۆژانە نرخی ئاڵوگۆڕکردن بگۆڕێت بە پشتبەستن بە هەڵاوسانی بازاڕی دراوی بیانی. بانکی ناوەندی عومان دراوی دراو بە بەهای یەک ڕیاڵ، ٥ ڕیاڵ، ١٠ ڕیاڵ و هتد تا بەهای بەرزتر وەک ٢٠ ڕیاڵ و تەنانەت تا زۆرترین بەهای ٥٠ ڕیاڵ ڕێکدەخات و دەردەکات. هەروەها دراوەکان بە شێوەی بچووکتر وەک پێنج بەیسا و دە بایسا بەردەستە. لە کاتی سەردانی عومان یان بەشداریکردن لە هەر مامەڵەیەکی بازرگانی لە ناوخۆی وڵاتدا، باشترە دڵنیا بیت لەوەی کە دراوی ناوخۆیی پێویستت هەیە بۆ خەرجییەکانی ڕۆژانە یان پارەدان لە دامەزراوە ناوخۆییەکان کە ڕەنگە بە ئاسانی کارتی بانکیی یان جۆرەکانی تری پارەدان وەرنەگرن. لەکاتی گەشتکردنیان بۆ عومان لە دەرەوەی وڵات، ڕەنگە گونجاو بێت بۆ گەشتیاران لە کاتی گەیشتنیان بە فڕۆکەخانەکان یان شارە گەورەکانی سەرتاسەری وڵات، دراوەکەیان بە ڕیاڵی عومانی لە نووسینگە ڕێگەپێدراوەکانی ئاڵوگۆڕکردن یان بانکەکان بگۆڕنەوە. بە گشتی پاراستنی تێگەیشتن لە نرخی ئاڵوگۆڕی ئێستای نێوان دراوی نیشتمانی و OMR پلانی دارایی کاریگەر لە ماوەی مانەوەت لە عومان مسۆگەر دەکات!

تمەنی فەرمی عومان بریتییە لە تمەنی عومانی (OMR). سەبارەت بە نرخە نزیکەکانی ئاڵوگۆڕکردن بۆ دراوە سەرەکییەکانی جیهان، تکایە ئاگاداربن کە ئەم بەهایانە دەتوانن بگۆڕدرێن و پێشنیار دەکرێت پێش ئەنجامدانی هەر مامەڵەیەک، دوایین نرخەکان بپشکنرێت. لێرەدا چەند نرخێکی ئاڵوگۆڕی نزیکەیی ئەم دواییە دەخەینەڕوو: 1 OMR = 2.60 دۆلار 1 OMR = 2.23 یۆرۆ 1 OMR = 1.91 GBP 1 OMR = 3.65 ئوسترالی 1 OMR = 20.63 INR جارێکی تریش تکایە ئاگاداربن کە ئەم نرخانەی ئاڵوگۆڕکردن لە کاتی ڕاستەقینەدا نین و ڕەنگە کەمێک جیاواز بن بەپێی هەڵاوسانی بازاڕ.

عومان دەکەوێتە کەنارەکانی باشووری ڕۆژهەڵاتی نیمچە دورگەی عەرەبی، بە درێژایی ساڵ چەند جەژنێکی گرنگ بەڕێوەدەچێت. ئەم فێستیڤاڵانە خەڵکی عومانی لە ناوچە و کۆمەڵگە جیاوازەکان کۆدەکەنەوە و تیشک دەخەنە سەر داب و نەریتی نەریتی و میراتی دەوڵەمەند و کولتووری ڕەسەنیان. یەکێک لە فێستیڤاڵەکانی بەرچاو لە عومان ئاهەنگی ڕۆژی نیشتمانییە کە لە ١٨ی تشرینی دووەم بەڕێوەدەچێت. ئەم ڕۆژە یادی سەربەخۆیی وڵاتەکەیە لە پورتوگال لە ساڵی ١٦٥٠، هاوڵاتیانی عومان بە بەشداریکردن لە چالاکییە جۆراوجۆرەکانی وەک نمایش و نمایشی یارییە ئاگرینەکان و نمایشی کولتووری و سەمای نەریتی شانازییەکی بێئەندازە بۆ نەتەوەکەیان نیشان دەدەن. شەقامەکان بە دیکۆراتی ڕەنگاوڕەنگ ڕازێنراونەتەوە کە ئاڵای نیشتمانییان لەسەرە، لە کاتێکدا خەڵک بە جلوبەرگی نەریتی خۆیان دەپۆشن بۆ ئەوەی یەکێتی نیشتمانی پیشان بدەن. فێستیڤاڵێکی دیکەی دیار کە لە عومان بەڕێوەدەچێت، جەژنی ڕەمەزانە کە کۆتایی مانگی ڕەمەزانە، کە ماوەی مانگێکە بەڕۆژووبوون و موسڵمانان لە سەرانسەری جیهاندا بەڕێوەی دەبەن. لەم بۆنە خۆشەدا خێزانەکان کۆدەبنەوە بۆ ئەوەی خۆیان بە ئاهەنگە گەورەکاندا سەرقاڵ بکەن و دیاری ئاڵوگۆڕ بکەن. مزگەوتەکان پڕن لە نوێژخوێنان کە نوێژی سوپاسگوزاری دەکەن بۆ تەواوکردنی گەشتە ڕۆحیەکەیان. شەقامەکان ئەنیمەیشن کراون و منداڵان لە دەرەوە یاری دەکەن و گەورەکان بە "جەژن" (جەژنی پیرۆز) سڵاو لە یەکتر دەکەن. کاتێکە کە بەخشندەیی و بەزەیی گەشە دەکات، کاتێک خێزانەکان خەریکی کردەوەی خێرخوازی بەرامبەر بەو کەسانەن کە کەمتر بەختیان هەیە. هەروەها عومان ساڵانە ڕۆژی ڕێنێسانس لە 23ی تەمموز بەڕێوەدەبات بۆ ڕێزگرتن لە سەرکەوتنی سوڵتان قابوس بن سەعید سەعید بۆ سەر دەسەڵات لە ساڵی 1970. ئەم جەژنە ئاماژەیە بۆ ڕۆڵی ئامرازی ئەو لە مۆدێرنکردنی عومان لە ڕێگەی چاکسازییەکانی پەروەردە و پڕۆژەکانی پەرەپێدانی ژێرخانی ئابووری و دەستپێشخەرییە کۆمەڵایەتییەکان و هەروەها هەوڵە دیپلۆماسییەکان کە باشتر بوون پەیوەندییە نێودەوڵەتییەکانی بە شێوەیەکی بەرچاو. جگە لەم فێستیڤاڵە گەورانەی کە لە سەرانسەری وڵاتدا بەڕێوەدەچن، هەروەها هەر ناوچەیەک ڕووداوی ناوخۆیی ناوازەی هەیە کە ڕەنگدانەوەی مێژوو و نەریتە جیاوازەکانی خۆیەتی. بۆ نموونە: - لە شاری مەسقەت (پایتەخت)، فێستیڤاڵی مەسقەت ساڵانە لە نێوان مانگەکانی یەک و شوبات بەڕێوەدەچێت و نمایشی کولتووری نمایش دەکات لەوانە پێشانگای هونەری، سەمای فۆلکلۆر، نمایشی کاری دەستی، و خواردنی بە تام کە نوێنەرایەتی ناوچە جیاوازەکانی عومان دەکات. - فێستیڤاڵی گەشتیاری سەڵاڵە لە ماوەی مانگی تەمموز-ئابدا ڕوودەدات و هەم خەڵکی ناوچەکە و هەم گەشتیاران بە بۆنەی وەک نمایشی مۆسیقای نەریتی، پێشانگای میرات، و پێشبڕکێی وشتر، کە جوانی سروشتی دیمەنە سەوزە گەشاوەکانی سەڵاحە لە وەرزی وەرزی گەرمادا پیشان دەدات. ئەم فێستیڤاڵانە ڕۆڵێکی چارەنووسساز دەگێڕن لە پاراستنی کولتوری عومان و پەرەپێدانی یەکێتی لە نێوان گەلەکەی و ڕاکێشانی سەردانکەران لە سەرانسەری جیهان بۆ ئەزموونکردنی میوانداری گەرم و نەریتە زیندووەکانیان.

عومان کە بە فەرمی بە سوڵتانییەتی عومان ناسراوە، وڵاتێکە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لە کەنارەکانی باشووری ڕۆژهەڵاتی نیمچە دوورگەی عەرەبی. عومان بە پێگەی ستراتیژی لە دەروازەی کەنداوی فارس، خاوەنی ئابوورییەکی هەمەچەشن و گەشەسەندووە کە زۆر پشت بە بازرگانی دەبەستێت. عومان وەک یەکێک لە ئابوورییە لیبڕاڵەکانی ناوچەکە ناسراوە. هەوڵی بەرچاوی داوە بۆ هەمەچەشنکردنی ئابوورییەکەی دوور لە پشتبەستن بە نەوت، گرنگی بە کەرتەکانی وەک بەرهەمهێنان، گەشتیاری، لۆجستی و ماسیگرتن دەدات. ئەم ستراتیژەی هەمەچەشنکردنە ڕێگەی نوێی بۆ بازرگانی نێودەوڵەتی هێناوەتە ئاراوە. عومان وەک وڵاتێکی هەناردەکار، کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان هەناردە دەکات لەوانە نەوت و بەرهەمە نەوتییەکان، پێو، کانزاکانی وەک ئەلەمنیۆم و مس، ماددە کیمیاییەکان، قوماش و جلوبەرگ. هەروەها وڵاتەکە یەکێکە لە گەورەترین بەرهەمهێنەر و هەناردەکارانی خورما. لە ڕووی هاوردەکردنەوە، عومان پشت بە وڵاتانی دەرەوە دەبەستێت بۆ کاڵا جۆراوجۆرەکان لەوانە ئامێر و کەلوپەل (بەتایبەت بۆ پڕۆژەکانی پەرەپێدانی ژێرخانی)، ئۆتۆمبێل (هەم بازرگانی و نابازرگانی)، کەلوپەلی خۆراک (وەک دانەوێڵە)، ئەلیکترۆنی، دەرمان لەنێو ئەوانی تردا. هاوبەشە بازرگانییە سەرەکییەکان بۆ عومان بریتین لە چین (گەورەترین هاوبەشی بازرگانی)، ئیماراتی یەکگرتووی عەرەبی (ئیمارات)، سعودیە، و هیندستان. بەهۆی شوێنی ستراتیژی نزیک لە ڕێگا دەریاییە سەرەکییەکانی وەک گەرووی هورمز، عومان وەک ناوەندێکی گرنگی گواستنەوەی بارەکان کاردەکات کە ئاسانکاری بازرگانی نێوان ئاسیا، ئەفریقا، و ئەوروپا دەکات. حکومەتی عومان چەند هەنگاوێکی ناوە بۆ بەرەوپێشبردنی بازرگانی نێودەوڵەتی وەک دامەزراندنی ناوچەی ئازاد بە هاندان بۆ باج بۆ ئەو بازرگانیانەی لەناویاندا کاردەکەن. بەندەری سوڵتان قابوس لە مەسقەت، پایتەخت، دەروازەیەکی گرنگی دەریاییە کە پشتگیری زیادکردنی چالاکییە بازرگانییەکان دەکات. شایەنی باسە کە دەسەڵاتدارانی عومان چالاکانە بەشداری لە ڕێککەوتنە بازرگانییە ناوچەییەکانی وەک ئەنجومەنی هاوکاری کەنداو و ڕێککەوتنە دوولایەنەکان لەگەڵ وڵاتانی دیکە دەکەن، بە مەبەستی بەرزکردنەوەی هاوکاری ئابووری. بەگشتی، ئابووری عومان بەردەوامە لە پەرەسەندن لە ڕێگەی چاکسازی جۆراوجۆر، بەرەوپێشبردنی توانای کێبڕکێ لە هەمان کاتدا پاراستنی پەیوەندی بازرگانی بەهێز لەگەڵ هاوبەشە جیهانییەکان. سەرچاوە سروشتییە زۆرەکانی وڵاتەکە، شوێنی ستراتیژی، و پابەندبوون بە فراوانکردنی کەرتە غەیرە نەوتییەکان دەیکاتە شوێنێکی سەرنجڕاکێش بۆ بازرگانی و وەبەرهێنانی نێودەوڵەتی.

عومان وڵاتێکە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، توانای بەرچاوی هەیە بۆ پەرەپێدانی بازاڕی بازرگانی دەرەکی. سوڵتانییەتی عومان هەوڵەکانی بۆ هەمەچەشنکردنی ئابوری وڵاتەکەی و کەمکردنەوەی پشتبەستن بە داهاتی نەوتی خستۆتەگەڕ، ئەمەش دەرفەتی ئومێدبەخش بۆ بازرگانی نێودەوڵەتی دەخاتە ڕوو. یەکێک لەو هۆکارە سەرەکیانەی کە بەشدارە لە توانای بازرگانی عومان، شوێنی جوگرافیای ستراتیژییەتی. دەکەوێتە یەکتربڕینی ڕێگاکانی ئاسیا و ئەفریقا و ئەوروپا، وەک دەروازەیەک لە نێوان ئەم ناوچانەدا کاردەکات. ژێرخانی گواستنەوەی نایابی دامەزراندووە، لەوانەش بەندەر و فڕۆکەخانەکان کە ئاسانکاری بۆ لۆجستیکی کارا دەکەن بۆ بازرگانی نێودەوڵەتی. جگە لەوەش عومان شانازی بە ژینگەیەکی سیاسی سەقامگیر و کەشوهەوایەکی دۆستی بازرگانییەوە دەکات. حکومەت دەستپێشخەری کردووە بۆ باشترکردنی ئاسانکاری کارکردن لەڕێگەی جێبەجێکردنی سیاسەت و ڕێسای دۆستانە بۆ وەبەرهێنەران. ئەمەش هانی کۆمپانیا بیانییەکان دەدات کە عومان وەک شوێنێکی سەرنجڕاکێش بۆ وەبەرهێنان و بازرگانی لەبەرچاو بگرن. جگە لە ژینگەی بازرگانی لەبار، عومان خاوەنی چەندین سەرچاوەی سروشتییە کە دەتوانرێت لە هەناردەکردنیدا سوودی لێ وەربگیرێت. جگە لە یەدەگی نەوت و گاز - کە وەک بەشداربوویەکی بەرچاو لە ئابووریدا دەمێنێتەوە - دەرفەتی زۆر لە کەرتەکانی وەک ماسیگرتن، کانزاکان، کانزاکان، کشتوکاڵ و گەشتیاریدا هەیە. حکومەتی عومان لە ڕێگەی پلانی پەرەپێدانی جۆراوجۆری وەک دیدگای ٢٠٤٠ەوە هەمەچەشنکردنی ئابووری لە پێشینە داناوە. لەوانەش گەشتیاری ژینگەیی)، پێشکەوتنی پەروەردە (وەک دابینکردنی هێزی کاری لێهاتوو)، و پڕۆژەکانی گەشەپێدانی شارەکان. هەروەها عومان سوودمەندە لە دەستڕاگەیشتن بە چەندین بازاڕی ناوچەیی بەهۆی ڕێکەوتنی بازرگانی ئازاد کە لەگەڵ وڵاتانی وەک ئەمریکا، سەنگافورە، ئەندامانی کۆمەڵەی بازرگانی ئازادی ئەوروپا (سویسرا\ئایسلەندا\ نەرویج\ لیختنشتاین)، ئوسترالیا، و نیوزلەندا واژۆی کردووە.A گەشەسەندنی ژمارەی هاوبەشییەکان لەگەڵ وڵاتانی دیکەشدا دەکۆڵرێتەوە. بەگشتی، بە شوێنی بەسوودەکەی، سیاسەتەکانی وەبەرهێنانی قازانج، سەقامگیری، و توانا لە پیشەسازییە جیاوازەکاندا، عومان دەرفەتی بەرچاو پێشکەش بە بازرگانییە بیانییەکان دەکات کە دەیانەوێت بوونی خۆیان لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست فراوانتر بکەن و سەرمایەگوزاری لە گەشەسەندنی توانا بازرگانییەکانی بکەن.

کاتێک باس لە هەڵبژاردنی بەرهەمەکان دەکرێت بۆ بازاڕی بازرگانی دەرەکی لە عومان، گرنگە سەرنج بدرێتە ئەو شتانەی کە خواستیان زۆرە و دەتوانن قازانجێکی بەرچاو بەدەست بهێنن. لێرەدا چەند هۆکارێک دەخەینەڕوو کە دەبێت لەبەرچاو بگیرێن لەکاتی هەڵبژاردنی بەرهەمە گەرم فرۆشەکاندا: 1- پەیوەندی کولتووری: لە کاتی هەڵبژاردنی بابەتەکاندا، ڕەچاوکردنی کولتوور و نەریت و ئارەزووەکانی عومان. ئەو بەرهەمانەی کە دەنگدانەوەیان لەگەڵ بەها و داب و نەریتەکانی عوماندا هەیە، زیاتر سەرنجی دانیشتوانی ناوچەکەیان ڕابکێشن. 2- سامانە سروشتیەکان: وەک وڵاتێکی دەوڵەمەند بە سامانی سروشتی وەک نەوت و گاز و کانزاکان، ڕەنگە خواست لەسەر بەرهەمی پەیوەندیدار یان کەلوپەلێک هەبێت کە لەم پیشەسازیانەدا بەکاردەهێنرێت. سەرەڕای ئەوەش، لەبەرچاوگرتنی کشتوکاڵی عومان یان پیشەسازییە دەریاییەکان دەتوانێت یارمەتیدەر بێت لە دیاریکردنی پۆلە بەرهەمە ئەگەرییەکان. 3. پێداویستییەکانی پیشەسازییە ناوخۆییەکان: هەڵسەنگاندنی پێداویستییەکانی پیشەسازییە ناوخۆییەکان دەتوانێت تێڕوانینێک بۆ دەرفەتەکانی فرۆشتنی ئەگەری دابین بکات. بۆ نموونە ئەگەر هەندێک کەرتی وەک بیناسازی یان گەشتیاری گەشەکردن یان پشتیوانی حکومەت بەخۆیەوە ببینن، پێشکەشکردنی بەرهەمی پەیوەندیدار دەتوانێت سوودی هەبێت. 4- گونجاوی کەشوهەوا: بەهۆی بارودۆخی وشکی کەشوهەوا و پلەی گەرمی بەرزەوە، ئەو کاڵایانەی توانای بەرگەگرتنی ئەو جۆرە ژینگەیانەیان هەیە، ڕەنگە بازاڕێکی تایبەت لە عومان بدۆزنەوە. 5. پێشکەوتنی تەکنەلۆژیا: لە کاتێکدا عومان بەردەوامە لە گەشتەکەی بەرەو بوون بە ئابوورییەکی بنەمادار بە زانیاری لە ڕێگەی پێشکەوتنی تەکنەلۆژیا و دەستپێشخەرییەکانی ئۆتۆماتیکی وەک ستراتیژییەکانی پیشەسازی 4.0؛ بەرهەمە تەکنەلۆژییەکانی وەک چارەسەری نەرمەکاڵا لەوانەش سیستەمی بنەمادار بە AI دەتوانن دەرفەتی سەرنجڕاکێش بخەنە ڕوو. 6. ڕەوتی بەکاربەران: دەستنیشانکردنی ڕەوتی بەکاربەرانی ئێستا ڕۆڵێکی سەرەکی دەگێڕێت لە پرۆسەکانی هەڵبژاردنی بەرهەمدا لە ئاستی جیهانی و هەروەها لە ئاستی ناوخۆییدا لە چوارچێوەی عوماندا- بە لەبەرچاوگرتنی هۆکارەکانی وەک زیادبوونی هۆشیاری تەندروستی کە دەبێتە هۆی خواست لەسەر خۆراکە ئۆرگانیکەکان یان بەدیلەکانی دۆستی ژینگە لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکانی وەک مۆدە یان دیکۆری ماڵه‌وه‌. 7 کاریگەرییەکانی جیهانگیری: شیکردنەوەی چۆنیەتی کاریگەری جیهانگیری لە کۆمەڵگەی عوماندا ڕێگەت پێدەدات تێبگەیت کە ئایا براندە هاوردەکراوەکان بەهۆی کوالیتی هەستپێکراوی خۆیانەوە ناوبانگیان بەدەستهێناوە یان نا؛ لێرەوە دەستنیشانکردنی ئەو شوێنە گونجاوانەی کە براندە بیانییەکان هێشتا بە تەواوی خۆیان جێگیر نەکردووە بەڵام دەرفەتی گەشەسەندنی پۆتانسێلیان هەیە، زۆر گرنگە لەبیرت بێت کە ئەنجامدانی توێژینەوەی بازاڕ تایبەت بە پیشەسازییەکەت ڕێگە دەدات بە ناسینەوەی زیاتری بژاردە قازانج بەخشەکان کە بەرەو ئامانجە تاکەکەسییەکانی بازرگانی دابین دەکرێن. باشتر وایە ڕاوێژ لەگەڵ پسپۆڕانی ناوخۆیی یان کۆمەڵە بازرگانییەکان بکەیت بۆ بەدەستهێنانی تێگەیشتن لە داینامیکی و ڕێسا ناوازەکانی بازاڕی عومان بەپێی پیشەسازییەکەت.

عومان وڵاتێکە دەکەوێتە نیمچە دورگەی عەرەبی و کۆمەڵێک تایبەتمەندی کڕیار و تابۆی ناوازەی هەیە. کاتێک باس لە تایبەتمەندی کڕیارەکان دەکرێت، عومانییەکان میوانداری بەهادارن و بە سروشتی گەرم و گوڕ و دۆستانەیان ناسراون. شانازی بە خانەخوێیەکی باشەوە دەکەن، زۆرجار خواردنی تازە یان خواردن پێشکەش بە میوانەکانیان دەکەن. کڕیارانی عومان سەرنجی کەسی بەرز دەنرخێنن و چاوەڕوانی ئاستێکی بەرزی خزمەتگوزاری دەکەن لەکاتی کارلێککردن لەگەڵ بازرگانەکاندا. هەروەها بەها تەقلیدییەکانی وەک ڕێزگرتن، سەبر و ئەدەب لە هەموو کارلێکەکانیاندا بە نرخ دەزانن. لە ڕووی تابۆوە گرنگە لە کاتی بازرگانیکردن لە عومان ئاگاداری هەندێک هەستیاری کولتووری بیت. یەکێک لە تابو سەرەکییەکان ئەوەیە کە دوور بکەویتەوە لە باسکردنی بابەتگەلێکی هەستیار وەک ئایین یان سیاسەت مەگەر لەلایەن هاوتا عومانییەوە دەستپێشخەری نەکرێت. باشتر وایە ڕێز لە داب و نەریتی خۆیان نیشان بدەن بە دوورکەوتنەوە لە هەر ڕەخنەیەک یان سەرنجێکی نەرێنی سەبارەت بە ئیسلام یان سوڵتانییەت. خاڵێکی دیکەی گرنگ کە پێویستە ئاماژەی پێبدەین ئەوەیە کە کولتوری عومان گرنگییەکی زۆر بە حەیا و حەیا دەدات. بۆیە زۆر گرنگە لەکاتی کۆبوونەوە لەگەڵ کڕیارەکان یان ئەنجامدانی چالاکییە بازرگانییەکان جل و بەرگی کۆنەپەرستانە لەبەر بکەیت. چاوەڕوان دەکرێت هەردوو ژن و پیاو شان و ئەژنۆیان داپۆشن؛ پێویستە دوور بکەویتەوە لە تەنوورە کورت، شۆرت، یان جل و بەرگی ئاشکراکەر. سەرەڕای ئەوەش، لە کاتێکدا خواردنەوەی کحول لەناو هەندێک دامەزراوەی عومان (وەک هۆتێلەکان) یاساییە، بەڵام بەهۆی نۆرمەکانی کولتووری دەوروبەری بەکارهێنانی کحولەوە پێویستە بە وریاییەوە و بە ڕێزەوە بخورێتەوە. باشتر وایە مەی وەک دیاری پێشکەش نەکەیت مەگەر دڵنیا بیت کە پێشوازییەکی باشی لێدەکرێت. بە گشتی تێگەیشتن لە تایبەتمەندییەکانی کڕیار و پابەندبوون بە تابووە کولتوورییەکان یارمەتیدەر دەبێت بۆ دروستکردنی پەیوەندییەکی بەهێز لەگەڵ کڕیارانی عومان لەسەر بنەمای ڕێزگرتنی یەکتر و قەدرزانیی یەکتر بۆ داب و نەریتی یەکتر.

عومان کە بە فەرمی بە سوڵتانییەتی عومان ناسراوە، وڵاتێکە دەکەوێتە کەنارەکانی باشووری ڕۆژهەڵاتی نیمچە دوورگەی عەرەبی. کاتێک باس لە گومرگی و ڕێکارەکانی کۆچبەری لە عومان دەکرێت، چەندین ڕێسا و ڕەچاوکردنی گرنگ بۆ گەشتیاران هەیە. 1. مەرجی پاسپۆرت: هەموو ئەو گەشتیارانەی دەچنە ناو عومان دەبێت پاسپۆرتی کارایان هەبێت و لانیکەم شەش مانگ کاراییەکەی دەمێنێتەوە. 2-پێداویستی ڤیزە: سەردانکەرانی زۆر وڵات پێویستە پێش گەیشتنیان بۆ عومان ڤیزا وەربگرن. زۆر گرنگە پێش ئەوەی پلانی گەشتەکەت دابنێیت، مەرجەکانی ڤیزەی تایبەت بە ڕەگەزنامەت بپشکنیت. 3- ڕێکارەکانی گەیشتن: لەکاتی گەیشتنیان بە فڕۆکەخانەی عومان یان خاڵی پشکنینی سنووری، گەشتیاران پێویستە بە کۆنترۆڵی کۆچبەریدا تێپەڕن کە پاسپۆرتەکانیان پشکنینیان بۆ دەکرێت و مۆری چوونە ژوورەوەیان لەسەرە. هەروەها لەوانەیە پشکنینی جانتا و پشکنینی گومرگییان بۆ بکرێت. 4. کەلوپەلی قەدەغەکراو: عومان وەک هەر وڵاتێکی تر لیستی ئەو شتانەی هەیە کە هاوردەکردنی قەدەغەکراون. ئەمەش چەکی ئاگرین، ماددە هۆشبەرە نایاساییەکان، ماددە مەترسیدارەکان، مادەی پۆرنۆگرافی و هەندێک بەرهەمی خۆراکی دەگرێتەوە. 5. دەرماڵەی بێ باج: گەشتیاران دەتوانن بڕێکی سنووردار لە شتومەکی بێ باج وەک بەرهەمی تووتن و کحول بۆ خواردنەوەی کەسی بهێنن بەپێی ڕێسا تایبەتەکان کە لەلایەن دەسەڵاتدارانی عومانەوە دانراون. 6. ڕێساکانی دراو: هیچ سنوورێک بۆ هێنانی دراوی ناوخۆیی یان بیانی بۆ ناو عومان نییە بەڵام بڕی زیاتر لە 10,000 تمەن (نزیکەی 26,000 دۆلار) دەبێت لە کاتی چوونە ژوورەوە یان دەرچوون ڕابگەیەنرێت. 7. ناوچەی قەدەغەکراو: هەندێک ناوچە لە عومان سنووردارن یان پێویستیان بە مۆڵەتی تایبەت هەیە بەهۆی ناوچەی سەربازی یان شوێنە پارێزراوەکانی وەک ناوچەی شوێنەواری و یەدەگی سروشتی. زۆر گرنگە پابەند بیت بە توندی بەم سنووردارکردنانە لەبەر هۆکاری سەلامەتی. 8.ڕێزگرتن لە داب و نەریتە ناوخۆییەکان: وەک وڵاتێکی زۆرینە موسڵمان کە کاریگەری نەریت و کولتووری لەسەرە، سەردانکەران پێویستە جل و بەرگی بێگەردیان لەبەر بکەن (دوورکەوتنەوە لە ئاشکراکردنی جلوبەرگ)، ڕێز لە کارە ئاینییەکان بگرن وەک کاتەکانی نوێژ لە مانگی ڕەمەزاندا کاتێک خواردن/خواردنەوە بە ئاشکرا قەدەغەیە تا خۆرئاوابوون)، ڕێزگرتن نیشان بدەن بەرامبەر بە خەڵکی ناوچەکە (وەک نیشان نەدانی سۆز و خۆشەویستی لە خەڵکدا)، هتد. 9.ڕێساکانی تەندروستی: ڕەنگە عومان ڕێسای تەندروستی تایبەتی هەبێت، بەتایبەتی لە حاڵەتی هەڵگرتنی دەرمانی بە ڕەچەتە یان ماددە قەدەغەکراوەکان. باشتر وایە بەڵگەنامەی پەیوەندیدار لەگەڵ خۆتدا هەڵبگریت و لە باڵیۆزخانە یان کونسوڵخانەی ناوخۆیی خۆت بپشکنیت بۆ دڵنیابوون لە پابەندبوون. 10- ڕێکارەکانی ڕۆشتن: لەگەڵ جێهێشتنی عومان، گەشتیاران پێویستە بە کۆنتڕۆڵی کۆچبەریدا تێپەڕن و لەوێ پاسپۆرتەکانیان پشکنین بۆ مۆری دەرچوون. سەرەڕای ئەوەش، ڕەنگە پشکنینی گومرگی ئەنجام بدرێت. هەمیشە لەبیرت بێت کە ڕێساکان دەتوانن بگۆڕدرێن، بۆیە زۆر گرنگە لە نوێترین ئامۆژگارییەکانی گەشتکردن ئاگادار بیت و پابەند بیت بە ڕێنماییە فەرمییەکانی دەسەڵاتدارانی عومان.

عومان وڵاتێکی عەرەبییە و دەکەوێتە کەناراوەکانی باشووری ڕۆژهەڵاتی نیمچە دوورگەی عەرەبی، سیاسەتێکی لەباری باجی هاوردەکردنی هەیە بۆ بەرەوپێشبردنی گەشەی ئابووری و ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانی. لە عومان، پێکهاتەی باجی هاوردەکردن سیستەمێکی بنەمادار بە گومرگی پەیڕەو دەکات کە بەپێی جۆر و بەهای کاڵا هاوردەکراوەکان دەگۆڕێت. ڕێژەی باجی گشتی لە نێوان 5% بۆ 20% دایە، بەپێی پۆلی بەرهەمەکە. بەڵام هەندێک بابەتی سەرەکی وەک دەرمان و کتێبی خوێندن لە باجی هاوردەکردن بەخشراون. هەروەها ڕێککەوتنی بازرگانی ئازاد لە نێوان عومان و چەند وڵاتێکی دیکەشدا دامەزراوە. بۆ نموونە لە ڕێگەی ئەندامێتی لە ئەنجومەنی هاوکاری کەنداو (GCC)، باجی هاوردەکردنی لەسەر ئەو کاڵایانە نەهێشتووە کە لە نێوان وڵاتانی ئەندامی وەک بەحرەین، کوێت، قەتەر، سعودیە و ئیماراتی یەکگرتووی عەرەبیدا بازرگانییان پێوە دەکرێت. جگە لەوەش، عومان ڕێکاری گومرگی جۆراوجۆری جێبەجێ کردووە بۆ ئاسانکاری بازرگانی و کەمکردنەوەی ئاستەنگی بیرۆکراتی بۆ ئەو بازرگانانەی کە بەرهەم هاوردە دەکەن بۆ وڵات. پرۆسەکانی پاککردنەوەی گومرگی ڕێکوپێک بریتین لە پێداویستییە ئاسانکراوەکانی بەڵگەنامەکردن و مامەڵەکردنی کارامەی بار لە بەندەرەکانی چوونە ژوورەوە. شایەنی باسە کە ڕەنگە هەندێک کاڵا پێش هاوردەکردن پێویستیان بە مۆڵەت یان مۆڵەتی زیادە هەبێت بەهۆی ڕێوشوێنە ڕێکخراوەییەکان کە ئامانجیان پاراستنی تەندروستی گشتی یان بەرژەوەندییەکانی ئاسایشی نیشتمانییە. بەڵام ئەم پێداویستییە تایبەتانە بە پشتبەستن بە تاکە کاڵاکان دەگۆڕدرێن نەک سیاسەتێکی ستانداردی بەتانی کە کاریگەری لەسەر هەموو هاوردەکردنەکان هەبێت. بەگشتی، بە ڕێژەیەکی کەمی باجی هاوردەکردن لەگەڵ هەوڵەکانی باشترکردنی ڕێوشوێنی ئاسانکاری بازرگانی لە سنوورەکانیدا و هەروەها ڕێککەوتنە بازرگانییە ناوچەییەکانی وەک ئەندامێتی GCC سوود بەو کەسانە و بازرگانانە دەگەیەنێت کە دەیانەوێت بازرگانی نێودەوڵەتی لەگەڵ عوماندا بکەن.

عومان کە وڵاتێکە دەکەوێتە نیمچە دورگەی عەرەبی، سیاسەتێکی لەباری باجی هەناردەکردنی جێبەجێ کردووە بۆ بەرەوپێشبردنی گەشەی بازرگانی و ئابووری. حکومەتی عومان ڕژێمێکی کەمی باجی بۆ زۆربەی کاڵا هەناردەکراوەکان گرتۆتەبەر، ئەمەش وایکردووە بازرگانییەکان لە بازاڕی نێودەوڵەتیدا گەشە بکەن. بەگشتی عومان هیچ باجێکی هەناردەکردن لەسەر هەناردە سەرەتاییەکانی وەک نەوت و گازی سروشتی دانانێت. وەک وڵاتێکی بەرهەمهێنەری نەوت کە یەدەگی بەرچاوی هەیە، ئەم سەرچاوانە ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕن لە ئابووریی عوماندا. عومان بە نەسەپاندنی باج لەسەر هەناردەکردنیان، ئامانجی هاندانی وەبەرهێنانی بیانی و پاراستنی توانای کێبڕکێیە لە بازاڕی وزەی جیهانیدا. جگە لە نەوت و گاز، عومان بەرهەمی دیکەی وەک کانزاکان (بۆ نموونە مس)، کانزاکان (بۆ نموونە بەردی لیمۆ)، بەرهەمی ماسی، قوماش، جلوبەرگ، ماددە کیمیاییەکان، پێو و بەرهەمی کشتوکاڵیش هەناردە دەکات. ئەم هەناردەکردنە نانەوتیانە بەپێی پۆلە دیاریکراوەکە ڕێژەی باجی جۆراوجۆریان لەسەرە. بۆ نموونە، ڕەنگە هەندێک لە کاڵای غەیرە نەوتی لە کاتی هەناردەکردندا باجی سفر یان کەمترین باجیان هەبێت بە ئاماژەدان بە بەرژەوەندی نیشتمانی ستراتیژی یان پابەندبوون بە ڕێککەوتنەکانی بازرگانی ئازاد لەگەڵ گەلانی دیکە. ئەم ڕێبازە یارمەتی بەرزکردنەوەی پەیوەندییە بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان دەدات لە هەمان کاتدا هانی پیشەسازییە ناوخۆییەکان دەدات بۆ فراوانکردنی دەستڕاگەیشتنەکانیان. بەڵام زۆر گرنگە هەناردەکارانی عومان ئاگاداری گۆڕانکارییە ئەگەرییەکانی ڕێژەی باج بن بە پشتبەستن بە ڕێساکانی وڵاتی مەبەست. وڵاتە جیاوازەکان پێکهاتەی گومرگی و سیاسەتی گومرگی جۆراوجۆریان هەیە کە ڕەنگە کاریگەری لەسەر باجی تایبەت بە بەرهەم یان باجی هاوردەکردن هەبێت لە کاتی گەیشتنیان. بە کورتی، سیاسەتی باجی هەناردەکردنی عومان لە پێشینەی کارەکانیدایە بۆ بەرزکردنەوەی ئابووریی وابەستە بە نەوت بە دوورکەوتنەوە لە سەپاندنی باج لەسەر ناردنی بەرهەمە پەیوەندیدارەکانی نەوت بۆ دەرەوەی وڵات. لە هەمان کاتدا، حکومەت هانی گەشەکردنی کەرتی غەیرە نەوت دەدات بە جێبەجێکردنی پلانی باجدانی لەبار بۆ پۆلە جیاوازەکانی کاڵای هەناردەکراو، بە هیوای دامەزراندنی تۆڕی بازرگانی جیهانی بەهێز لە هەمان کاتدا پشتگیری پیشەسازییە ناوخۆییەکان دەکات بە ئامانجی چوونە ناو بازاڕە نێودەوڵەتییەکان. هەرچەندە زۆر گرنگە بۆ هەناردەکارانی عومەند لە هاوردەکردنی وڵاتانی مەبەست تێبگەن ڕێساکان کە لەوانەیە باجی گومرگی یان باجی تایبەت بە بەرهەم لەخۆ بگرن.

عومان دەکەوێتە نیمچە دوورگەی عەرەبی وڵاتێکە کە پیشەسازی هەناردەکردنی گەشەسەندنی هەیە. بۆ دڵنیابوون لە کوالیتی و یەکسانیی کاڵا هەناردەکراوەکان، عومان پرۆسەی بڕوانامەی هەناردەکردنی دامەزراندووە. وەزارەتی بازرگانی و پیشەسازی لە عومان ڕۆڵێکی چارەنووسساز دەگێڕێت لە دەرکردنی بڕوانامەی هەناردەکردن. بڕوانامەی سەرەکی کە پێویستە بۆ هەناردەکردنی کاڵاکان بریتییە لە بڕوانامەی سەرچاوە (CO). ئەم بەڵگەنامەیە سەرچاوەی کاڵاکان پشتڕاست دەکاتەوە و زانیارییەکانی وەک وردەکارییەکانی هەناردەکار و وەسفکردنی کاڵاکان و بڕی کاڵاکان و وڵاتی مەبەست لەخۆدەگرێت. کڕیارانی بیانی دڵنیا دەکاتەوە کە بەرهەمەکان بەڕاستی لە عومانەوە هاتوون. بۆ بەدەستهێنانی CO، هەناردەکاران پێویستە هەندێک بەڵگەنامە پێشکەش بە وەزارەت بکەن. ئەمانە بریتین لە فاکتورەی بازرگانی، لیستی پاککردنەوە، فەسڵی بارکردن/فەسڵی هێڵی ئاسمانی یان بەڵگەنامەکانی تری گواستنەوە، و هەر مۆڵەتێک یان مۆڵەتێکی پەیوەندیدار کە پێویستە بۆ بەرهەمە تایبەتەکانی وەک خۆراک یان دەرمان. هەروەها هەناردەکاران پێویستە دڵنیابن لە پابەندبوون بە ڕێسا و ستانداردە پەیوەندیدارەکان کە لەلایەن دەزگا نێودەوڵەتییەکان یان وڵاتانی ئامانجەوە دانراون. بۆ نموونە، ئەگەر بەرهەمە کشتوکاڵییەکان هەناردە بکرێت بۆ ئەوروپا یان ئەمریکا، پابەندبوون بە ستانداردەکانی سەلامەتی خۆراک وەک HACCP ڕەنگە پێویست بێت. سەرەڕای ئەوەش، ڕەنگە هەندێک کەرت پێویستیان بە بڕوانامەی تایبەت هەبێت بە پشتبەستن بە پۆلی بەرهەم. بۆ نموونە: - بەرهەمی کشتوکاڵی: بڕوانامەی تەندروستی ڕووەکی پشتڕاستی دەکاتەوە کە ڕووەکەکان دوورن لە ئافات یان نەخۆشی. - پیشەسازی فڕۆکەوانی: بڕوانامەی AS9100 دڵنیای دەدات لە پابەندبوون بە ستانداردە نێودەوڵەتییەکانی کوالیتی فڕۆکەوانی. - کەرتی وزە: بڕوانامەی ISO 14001 پابەندبوون بە سیستەمی بەڕێوەبردنی ژینگەیی نیشان دەدات. لەمەودوا، زۆر گرنگە بۆ هەناردەکاران لە عومان خۆیان ئاشنا بکەن بە پێداویستییەکانی کەرتەکانیان بۆ بڕوانامەدان چونکە ڕۆڵێکی دانەبڕاو دەگێڕن لە ئاسانکاری بازرگانی. لە کۆتاییدا، عومان بڕوانامەی جۆراوجۆری هەناردەکردن جێبەجێ دەکات لەوانە بڕوانامەکانی سەرچاوە لەسەر بنەمای بەرهەمە هەناردەکراوەکان. هەناردەکاران دەبێت پابەندبن بە هەموو ڕێسا کارپێکراوەکان، دڵنیایی کوالیتی گەرەنتی دەکات متمانەی بێزارکەر لە هەمان کاتدا پەیوەندییە بازرگانییە هاوسەنگەکان لە سەرانسەری سنوورەکاندا

عومان کە بە فەرمی بە سوڵتانییەتی عومان ناسراوە، وڵاتێکە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست. شوێنێکی ستراتیژی هەیە بەدرێژایی دەریای عەرەبی و بە پیشەسازی لۆجستیکی گەشەسەندوو ناسراوە. لێرەدا چەند پێشنیارێکی سەرەکی بۆ لۆجستیک لە عومان دەخەینەڕوو: 1. بەندەری سەڵاڵە: بەندەری سەلالە یەکێکە لە دەروازە سەرەکییەکانی بازرگانی نێودەوڵەتی لە عومان. بە شێوەیەکی ستراتیژی لە نزیک ڕێگا سەرەکییەکانی کەشتیوانی هەڵکەوتووە و ئاسانکاری پێشکەوتووی پێشکەش دەکات، لەوانە تێرمیناڵی کۆنتێنەر و توانای مامەڵەکردن لەگەڵ باری بەکۆمەڵ. بە ڕێکارە گومرگییە کارامەکان و ژێرخانی مۆدێرن، پشتگیری لۆجستیکی نایاب بۆ هاوردەکاران و هەناردەکاران دابین دەکات. 2- فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی مەسقەت: فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی مەسقەت وەک ناوەندێکی گەورەی بارهەڵگری ئاسمانی لە عوماندا خزمەت دەکات. بە تێرمیناڵە تایبەتەکانی بارهەڵگر و سیستەمی مامەڵەکردنی پێشکەوتوو تەیار کراوە، دڵنیای دەدات لە جوڵەی بێ کێشەی کاڵاکان لە سنوورەکانەوە. هەروەها خزمەتگوزاری جۆراوجۆری گواستنەوەی باری ئاسمانی پێشکەش دەکات وەک بژاردەی گەیاندنی خێرا بۆ جێبەجێکردنی باری هەستیار بە کات. 3. تۆڕی ڕێگاوبان: عومان بەدرێژایی ساڵان وەبەرهێنانێکی بەرچاوی لە ژێرخانی ڕێگاوبانەکانیدا کردووە، لە ئەنجامدا تۆڕێکی بە باشی بەستراوەتەوە لە سەرتاسەری وڵاتدا. ڕێگا سەرەکییەکان بە باشی پارێزراون، ڕێگە بە گواستنەوەی کاڵاکان دەدات بە ئاسانی لە نێوان شارەکانی وەک مەسقەت (پایتەخت)، سەڵاڵە، سۆهار و سور. 4. پارکەکانی لۆجستی: بۆ بەرزکردنەوەی کارایی و ڕێکخستنی کارەکان، چەندین پارکی لۆجستی لە سەرانسەری عومان دامەزراون. ئەم پارکانە چارەسەری یەکگرتوو پێشکەش دەکەن کە بۆ دابینکردنی پێداویستییە لۆجستیکییە تایبەتەکان وەک دامەزراوەی کۆگاکردن، ناوەندەکانی دابەشکردن، خزمەتگوزارییەکانی پاککردنەوەی گومرگی، و خزمەتگوزارییە بەها زیادکراوەکان وەکو ئاماژەکردن یان پاکەتکردن. 5. دەستپێشخەرییە حکومییەکان: حکومەتی عومان دەستپێشخەری جۆراوجۆری جێبەجێکردووە بۆ زیاتر بەرزکردنەوەی توانای کێبڕکێی کەرتی لۆجستیکی. - یەکێک لەو دەستپێشخەرییانە بریتییە لە تانفید (بەرنامەی نیشتمانی بۆ بەرزکردنەوەی هەمەچەشنی ئابووری) کە گرنگی بە پەرەپێدانی کەرتە سەرەکییەکان دەدات لەوانەش لۆجستی. - هەوڵێکی دیکەی دیار ناوچەی ئابووری تایبەتی دوقم (SEZ). دەکەوێتە کەنارەکانی دەریای عەرەبی و نزیکە لە ڕێگا سەرەکییەکانی کەشتیوانی؛ ئامانجی ڕاکێشانی وەبەرهێنانی بیانییە لە ڕێگەی دابینکردنی ژێرخانی ئاست بەرزی جیهانی بۆ لۆجستی و بەرهەمهێنان. 6- گەشەی بازرگانی ئەلیکترۆنی: سەرهەڵدانی بازرگانی ئەلیکترۆنی شۆڕشێکی گەورەی لە پیشەسازی لۆجستی جیهانیدا کردووە، عومانیش لەوە بێبەری نییە. لەگەڵ زیادبوونی خواست لەسەر بازاڕکردنی ئۆنلاین، چەندین پلاتفۆرمی تایبەت بە بازرگانی ئەلیکترۆنی لە وڵاتەکەدا سەریان هەڵداوە. بۆیە، هاوبەشیکردن لەگەڵ دابینکەرانی لۆجستیکی بازرگانی ئەلیکترۆنی ناوخۆیی دەتوانێت سوودی هەبێت بۆ ئەو بازرگانیانەی کە دەیانەوێت دەست لەم بازاڕە قازانج بەخشە بکەن. لە کۆتاییدا، عومان ژێرخانی لۆجستیکی گەشەسەندوو پێشکەش دەکات کە پێکهاتووە لە بەندەرەکان، فڕۆکەخانەکان، تۆڕەکانی ڕێگاوبانەکان، پارکە لۆجستیکەکان لەگەڵ دەستپێشخەرییەکانی حکومەت کە هەمەچەشنکردنی ئابووری بەرەوپێش دەبەن و وەبەرهێنانەکان ڕادەکێشن. پێگەی ستراتیژی لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست وای لێدەکات ببێتە ناوەندێکی ئایدیاڵ بۆ ڕەوتی بازرگانی نێودەوڵەتی لە ناوچەکەدا.

پێشانگای بازرگانی گرنگ

عومان، وڵاتێکە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، چەندین کەناڵی گرنگی تەداروکات و گەشەپێدانی نێودەوڵەتی هەیە، هەروەها پێشانگای جۆراوجۆری تێدایە. ئەم پلاتفۆرمانە دەرفەت بۆ هەردوو بازرگانی ناوخۆیی و نێودەوڵەتی دەڕەخسێنن بۆ نمایشکردنی بەرهەمەکانیان و دامەزراندنی هاوبەشی. لێرەدا هەندێک لەو دیارانە دەخەینەڕوو: 1- هاوبەشانی ڕێککەوتنی بازرگانی ئازادی عومان: عومان چەندین ڕێککەوتنی بازرگانی ئازادی لەگەڵ وڵاتانی وەک ئەمریکا، سەنگافورە، ئوسترالیا و تورکیا واژۆکردووە. ئەم ڕێککەوتنانە بەربەستە بازرگانییەکانی نێوان ئەم گەلانە لەناو دەبەن یان کەم دەکەنەوە، ئەمەش ڕێگە دەدات بە ئاسانی دەستڕاگەیشتن بە بازاڕەکان و زیادکردنی دەرفەتی بازرگانی. 2. بەندەری سوڵتان قابوس: دەکەوێتە شاری مەسقەت، بەندەری سوڵتان قابوس دەروازەی سەرەکی دەریایی عومانە بۆ هاوردەکردن و هەناردەکردنی کاڵاکان. ڕۆڵێکی چارەنووسساز دەگێڕێت لە ئاسانکاری بازرگانی لەگەڵ وڵاتانی دیکە لە ڕێگەی پێشکەشکردنی پشتیوانی لۆجستیکی کارا. 3. بەڕێوەبەرایەتییەکانی عومان: بەڕێوەبەرایەتییەکانی عومان بەڕێوەبەرایەتییەکی ئۆنلاینە کە بازرگانییەکانی ناو عومان بە کڕیارە ئەگەرییەکانەوە دەبەستێتەوە چ لە ئاستی ناوخۆ و چ لە ئاستی نێودەوڵەتیدا. ئەم پلاتفۆرمە ڕێگە بە کۆمپانیاکان دەدات کە بینین بەرز بکەنەوە و دەستیان بگاتە کڕیارە نوێیەکان. 4. دەسەڵاتی گشتی بۆ بەرەوپێشبردنی وەبەرهێنان و پەرەپێدانی هەناردەکردن (ITHRAA): ITHRAA دامەزراوەیەکە کە دەرفەتی وەبەرهێنان لە عومان بەرەوپێش دەبات لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکاندا لەوانە بەرهەمهێنان، لۆجستی، گەشتیاری، دەستپێکردنی تەکنەلۆژیا و هتد، چالاکییەکانیان بریتین لە ڕێکخستنی کۆڕبەندی وەبەرهێنان و بۆنە هاوتاکردنی بازرگانی کە... پەیوەندی لە نێوان بازرگانییەکانی عومان و وەبەرهێنەرانی ئەگەری یان کڕیارە ئەگەرییەکان دروست بکەن. 5. بۆنە و پێشانگە نێودەوڵەتییەکان: عومان میوانداری چەندین پێشانگای بازرگانی نێودەوڵەتی دەکات کە بەشداربووان لە سەرانسەری جیهانەوە ڕادەکێشن کە بەدوای فراوانکردنی بازاڕ یان دەرفەتی هاوکاریدا دەگەڕێن: - پێشانگای بازرگانی نێودەوڵەتی مەسقەت: یەکێکە لە کۆنترین پێشانگەکانی عومان کە بەشداربووانی جۆراوجۆر لە چەندین کەرتدا بۆ خۆی ڕادەکێشێت. - پێشانگای InfraOman: پێشانگایەک کە تیایدا تیشک دەخاتە سەر پڕۆژەکانی پەرەپێدانی ژێرخانی وەک دابینکەرانی ئامێری بیناسازی. - پێشانگای نەوت و گاز ڕۆژئاوای ئاسیا (OGWA): نمایشکردنی بەرهەمە پەیوەندیدارەکان بە پیشەسازی نەوت و گاز لەوانەش تەکنەلۆژیای گەڕان. - پێشانگای خواردن و میوانداری: چالاکییەکە تایبەتە بە نمایشکردنی بەرهەمە خۆراکییەکان بە ئامانجی بەرزکردنەوەی ئەزموونی چێشتلێنان لەناو دامەزراوە میواندارییەکان. ئەم پێشانگایانە سەکۆیەک بۆ بازرگانەکان دەڕەخسێنن بۆ نمایشکردنی بەرهەم و خزمەتگوزارییەکانیان، تۆڕکردن لەگەڵ کڕیارە ئەگەرییەکان یان هاوبەشەکان، و بەردەوامبوون لە نوێکاری لەگەڵ ڕەوتی پیشەسازی. بە گشتی عومان چەندین کەناڵی گرنگی نێودەوڵەتی بۆ تەداروکات پێشکەش دەکات وەکو ڕێککەوتنە بازرگانییە ئازادەکانی و بەندەری سوڵتان قابوس. سەرەڕای ئەوەش، پلاتفۆرمەکانی وەک بەڕێوەبەرایەتییەکانی عومان و ITHRAA پەیوەندییە بازرگانییەکان ئاسان دەکەن. هاوکات پێشانگاکانی وەک پێشانگای بازرگانی نێودەوڵەتی مەسقەت و پێشانگای ئینفرائۆمان بەشداربووانی کەرتە جیاوازەکان بۆ خۆیان ڕادەکێشن. ئەم دەستپێشخەرییانە لەڕێگەی هاندانی بازرگانی و وەبەرهێنانی بیانی لە ناوخۆی عوماندا بەشدارن لە گەشەسەندنی ئابووریی عومان.

بزوێنەری گەڕانی باو

لە عومان ئەو بزوێنەری گەڕانانەی کە بە شێوەیەکی باو بەکاردەهێنرێن بریتین لە: 1- گووگڵ (www.google.com) - گووگڵ بەناوبانگترین و بە شێوەیەکی بەرفراوانترین بزوێنەری گەڕانە لە عومان وەک ئەوەی لە سەرانسەری جیهاندا هەیە. ئەزموونێکی گەڕانی گشتگیر پێشکەش دەکات و ئەنجامە ناوخۆییەکان پێشکەش دەکات بە پشتبەستن بە ئارەزووەکانی بەکارهێنەر. 2. Bing (www.bing.com) - Bing یەکێکی ترە لە بزوێنەرە بەناوبانگەکانی گەڕان کە بەردەوام لە عومان بەکاردێت. تایبەتمەندی هاوشێوەی گووگڵ پێشکەش دەکات، لەوانە گەڕان لە وێب، گەڕان بەدوای وێنە، گەڕان بەدوای هەواڵ و هتد. 3. یاهوو! (www.yahoo.com) - یاهوو! هەروەها بە شێوەیەکی باو وەک بزوێنەری گەڕان لە عومان بەکاردەهێنرێت. لە کاتێکدا وەک گووگڵ یان بینگ باو نییە، بەڵام هێشتا بژاردەیەکی متمانەپێکراو بۆ گەڕان لە ئینتەرنێتدا دابین دەکات. 4. DuckDuckGo (duckduckgo.com) - بۆ ئەو کەسانەی کە لە کاتی گەڕانەکانیان بە شێوەی ئۆنلاین، تایبەتمەندی لە پێشینە دادەنێن، DuckDuckGo هەڵبژاردەیەکی نایاب و باشە. بەدواداچوون بۆ چالاکییەکانی بەکارهێنەر ناکات و ڕێکلامە کەسییەکان پیشان نادات. 5. یاندێکس (yandex.com) - هەرچەندە بە پلەی یەکەم خزمەت بە بەکارهێنەرانی ڕووسیا و وڵاتانی دراوسێ دەکات، بەڵام یاندێکس بەهۆی توانا پێشکەوتووەکانی ناسینەوەی زمان و زانیارییە ناوخۆییە گشتگیرەکانییەوە تا ڕادەیەک ناوبانگێکی زۆری لە عومان بەدەستهێناوە. 6. EIN Presswire MASATCEN Services Pvt Ltd (oman.mysita.net) – ئەم پلاتفۆرمە هەواڵییە ناوخۆییە عومانییە گرنگی بە پێشکەشکردنی بابەتەکانی هەواڵی پەیوەندیدار سەبارەت بە سیاسەت، ئابووری، کولتوور، گەشتیاری و هتد، پەیوەست بە عومان دەدات. 7.بەیدو(https://www.baidu.om/)-بەیدو ڕەنگە بەسوود بێت بۆ گەڕان بەدوای زانیارییەکانی زمانی ماندارین یان گرنگیدان بە بابەتە پەیوەندیدارەکان بە چین لە ناو کاروباری عوماندا یان پەیوەندییان بەوەوە هەیە. ئەمانە هەندێک لە بزوێنەری گەڕانە کە بە شێوەیەکی باو بەکاردەهێنرێن لە عومان کە دانیشتووان بۆ گەڕانەکانیان لە وێبدا لە سەرانسەری بوارە جیاوازەکانی ئارەزووی خۆیان بەکاریدەهێنن لەوانە بەدەستهێنانی زانیاری گشتی یان گەڕان بەدوای زانیاری تایبەت کە پەیوەندییان بە چالاکییەکانی ژیانی ڕۆژانە یان مامەڵە بازرگانییەکانەوە هەیە."

لاپەڕە زەردەکانی سەرەکی

لە عومان چەند بەڕێوەبەرایەتییەکی سەرەکی لاپەڕە زەردەکان هەن کە لیستەکان بۆ بزنس و خزمەتگوزارییە جیاوازەکان دابین دەکەن. لێرەدا هەندێک لەو بەناوبانگانە دەخەینەڕوو: 1. لاپەڕە زەردەکانی عومان (www.yellowpages.com.om): ئەمە یەکێکە لە بەڕێوەبەرایەتییە پێشەنگەکانی ئۆنلاین لە عومان. لیستی گشتگیر پێشکەش دەکات بۆ بازرگانییەکان لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکاندا، لەوانە شوێنی نیشتەجێبوون، ئۆتۆمبێل، پەروەردە، چاودێری تەندروستی، چێشتخانەکان و زۆر شتی تر. 2. لاپەڕە زەردەکانی ئۆمانتێل (yellowpages.omantel.net.om): کۆمپانیای ئۆمانتێل کۆمپانیایەکی گەورەی پەیوەندییە لە عومان و بەڕێوەبەرایەتی لاپەڕە زەردەکانی خۆی بەڕێوەدەبات. کۆمەڵێک پۆلی بازرگانی بەرفراوان دەگرێتەوە و وردەکاری پەیوەندیکردن لەگەڵ زانیارییە پەیوەندیدارەکانی تردا دەدات. 3. بەڕێوەبەرایەتی بازرگانی OIFC (www.oifc.om/business-directory): کۆمپانیای وەبەرهێنان و دارایی عومان (OIFC) بەڕێوەبەرایەتییەکی بازرگانی ئۆنلاین دەپارێزێت کە دەتوانیت زانیاری لەسەر کۆمپانیا جیاوازەکان بدۆزیتەوە کە لە کەرتە جیاوازەکاندا کاردەکەن وەک کشتوکاڵ، بەرهەمهێنان، گەشتیاری، دارایی، بیناسازی و هتد. 4. بەڕێوەبەرایەتی بازرگانی تایمز ئۆف عومان (timesofoman.com/business_directory/): ڕۆژنامەیەکی بەناوبانگی زمانی ئینگلیزییە لە وڵاتەکەدا کە هەروەها بەڕێوەبەرایەتی بازرگانی ئۆنلاین پێشکەش دەکات کە بازرگانییە ناوخۆییەکان لە سەرانسەری کەرتە جیاوازەکاندا دەخاتە ڕوو. 5. HiyaNek.com (www.hiyanek.com): HiyaNek پلاتفۆرمێکی بازرگانی ئەلیکترۆنی بەناوبانگە کە هەم وەک بازاڕێکی ئۆنلاین و هەم وەک بەڕێوەبەرایەتی بازرگانی لە عوماندا کاردەکات. ڕێگە بە تاک و کۆمپانیاکان دەدات کە پڕۆفایلی خۆیان دروست بکەن بۆ ئەوەی بەرهەم یان خزمەتگوزارییەکانیان بەرز بکەنەوە. ئەم بەڕێوەبەرایەتییە لاپەڕە زەردانە دەتوانرێت لە ڕێگەی ماڵپەڕەکانیانەوە کە لە سەرەوە باسکراون دەستیان پێ بگات بۆ زانیاری ورد لەسەر ئەو بزنس یان خزمەتگوزارییە تایبەتانەی کە لەوانەیە لە عومان بەدوایدا بگەڕێیت.

پلاتفۆرمە بازرگانییە سەرەکییەکان

عومان کە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، لەم ساڵانەی دواییدا گەشەیەکی بەرچاوی لە کەرتی بازرگانی ئەلیکترۆنیدا بەخۆیەوە بینیوە. لێرەدا هەندێک لە پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی لە عومان لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1. فرۆشگای عومانی: (https://www.omanistore.com/) فرۆشگای عومانی بازاڕێکی بەناوبانگی ئۆنلاینە کە کۆمەڵێک بەرهەمی بەرفراوان پێشکەش دەکات لەوانە ئەلیکترۆنیات، مۆدە، ئامێری ناوماڵ و زۆر شتی تر. لە سەرانسەری شارە جیاوازەکانی عومان خزمەتگوزاری پێشکەش دەکات. 2. ئاوتاد: (https://www.awtad.com.om/) ئاوتاد پلاتفۆرمێکی ئۆنلاینە کە بەرهەمی جۆراوجۆری وەک ئەلیکترۆنیات، مۆبایل، کەلوپەلی مۆدە، کەلوپەلی ناوماڵ، و بەرهەمی جوانکاری دابین دەکات. خزمەتگوزاری گەیاندنی گونجاو پێشکەش دەکات لە سەرتاسەری عومان. 3. ڕومان: (https://www.roumaan.com/om-en) ڕۆمان ماڵپەڕێکی بازرگانی ئەلیکترۆنییە و کۆمەڵێک بەرهەمی جۆراوجۆر پێشکەش دەکات لەوانە ئەلیکترۆنیات، ئامێر، ئیکسسواراتەکانی مۆدە، بەرهەمی جوانکاری و جوانکاری. 4. هابیبی دیل: (https://www.habibideal.com/) هابیبی دیل پلاتفۆرمێکی کڕینی ئۆنلاینە و بە پێشکەشکردنی کۆمەڵێک ئامێری ئەلیکترۆنی وەک مۆبایلە زیرەکەکان و تابلێتەکان بە نرخێکی کێبڕکێ ناسراوە. 5. شەقامی عەلادین عومان: (https://oman.aladdinstreet.com/) شەقامی عەلادین عومان مۆدێلی بازرگانی B2B2C پەیڕەو دەکات کە براندی نێودەوڵەتی کوالیتی بەرز پێشکەش بە بەکارهێنەران دەکات لە سەرانسەری پۆلە جیاوازەکاندا وەکو ئامێری ئەلیکترۆنی، خواردن، مۆدە و هتد 6.بازاڕی ئۆنلاین سوق : ( https://souqonline.market) بازاڕی ئۆنلاین سوق هەڵبژاردەی جۆراوجۆر پێشکەش دەکات بۆ کاڵای تاکەکەسی وەک جل و بەرگ،مۆبیلیات و هتد... 7.نەحشە.یت : https://nehseh.it nehseh.it کاڵا دەفرۆشێت لە کوێت , ئیماراتی یەکگرتووی عەرەبی , سعودیە بۆ عومان.لە ئەنجامدا هەبوونی فرۆشیاری فەرمی وەک سوود دێت نەک وەک کێشە. تکایە ئاگاداربن کە ئەم لیستە تەنها نوێنەرایەتی هەندێک لە پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی بازرگانی ئەلیکترۆنی دەکات کە لە عومان بەردەستن و لەوانەیە پلاتفۆرمە ناوخۆییەکانی تر یان فرۆشیاری سەربەخۆی ئۆنلاین لە وڵاتەکەدا هەبن.

پلاتفۆرمە سەرەکییەکانی سۆشیال میدیا

لە عومان لەم ساڵانەی دواییدا بەکارهێنانی پلاتفۆرمی سۆشیال میدیا زیاتر بووەتە جێی بایەخ. جا تۆ بەدوای پەیوەندیکردن لەگەڵ هاوڕێکانتدا دەگەڕێیت، وێنە و ڤیدیۆکان هاوبەش بکەیت، ڕووداوە ناوخۆییەکان بدۆزیتەوە، یان تەنها لە هەواڵ و ڕەوتەکاندا ئاگادار بیت، چەندین پلاتفۆرمی سۆشیال میدیا هەیە کە بە شێوەیەکی بەرفراوان لەلایەن خەڵکی عومانییەوە بەکاردەهێنرێن. 1- تویتەر: تویتەر پلاتفۆرمی مایکرۆبلۆگکردنە کە ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات کە کورتە نامە بڵاوبکەنەوە و کارلێک بکەن کە بە "تویت" ناسراون. زۆرجار تاک و ڕێکخراوە عومانییەکان تویتەر بەکاردەهێنن بۆ هاوبەشکردنی نوێکارییەکانی هەواڵ و گفتوگۆکردن لەسەر ڕووداوەکانی ئێستا و بەشداریکردن لە گفتوگۆکان. دەتوانن عومانییەکان لە تویتەر لە twitter.com بدۆزنەوە. 2- ئینستگرام: ئینستگرام پلاتفۆرمێکی هاوبەشکردنی وێنە و ڤیدیۆیە بە شێوەیەکی بەرفراوان لەلایەن عومانییەکانەوە بەکاردێت بۆ پیشاندانی داهێنانەکانیان لەڕێگەی وێنەوە. تەنها شوێنێک نییە بۆ تاکەکان بەڵکو شوێنێکە بۆ ئەو بزنسانەی کە بەرهەم یان خزمەتگوزارییەکان بە بەکارهێنانی ناوەڕۆکی سەرنجڕاکێشی بینراو بەرەوپێش دەبەن. عومانییەکان دەتوانن لە ئینستاگرام لە instagram.com بدۆزنەوە. 3- سناپچات: سناپچات بریتیە لە ئەپێکی نامە ناردنی مالتیمیدیا کە بەکارهێنەر دەتوانێت وێنە و ڤیدیۆی کورت بنێرێت کە دوای بینینی نامێنێت. لە عومان سناپچات بە تایبەتی لەنێو نەوە گەنجەکاندا بەناوبانگە کە چێژ لە هاوبەشکردنی ساتەکانی ژیانی ڕۆژانەیان لەگەڵ هاوڕێیان یان فۆڵۆوەرەکانیان وەردەگرن. ئەپەکە دەتوانرێت لە ماڵپەڕی snapchat.com دابەزێنرێت. 4. لینکدئین: لینکدئین پلاتفۆرمێکی تۆڕی پیشەیی و پیشەیی کە بەکاردێت بۆ بەستنەوەی پیشەگەرەکان لە ئاستی جیهانیدا، لەوانە ئەوانەی لە عومانن کە بەدوای هەلی کار یان هاوبەشی بازرگانیدا دەگەڕێن لەناو وڵات یان دەرەوەی وڵات. پیشەگەرەکانی عومان ئەم پلاتفۆرمەیان لە باوەش گرتووە چونکە توانای دروستکردنی سیڤی ئۆنلاین و فراوانکردنی تۆڕی پیشەیی خۆیان بە شێوەیەکی کاریگەر لە linkedin.com. 5. فەیسبووک: فەیسبووک وەک یەکێک لە باڵادەستترین پلاتفۆرمەکانی سۆشیال میدیا لە سەرانسەری جیهاندا دەمێنێتەوە؛ تاکەکان لە پاشخانی جیاوازەوە بەیەکەوە دەبەستێتەوە لە ڕێگەی پڕۆفایلی، گروپ، لاپەڕە و تایبەتمەندی ڕووداوەکانەوە کە بۆ مەبەستی بەشداریکردنی گشتی لە عومانیش لە facebook.com بەردەستە. 6. تیک تۆک: تیک تۆک ناوبانگێکی بەرچاوی لەنێو بەکارهێنەرانی گەنجی عومانیدا بەدەستهێناوە کە چێژ لە دروستکردنی ڤیدیۆی کورت فۆرم وەردەگرن کە بەهرەکانی وەک سەماکردن یان لێو هاوسەنگکردن پیشان دەدات شانبەشانی تەحەددای سەرگەرمی تایبەت بە سروشتی ئەم پلاتفۆرمە کە لە tiktok.com بەردەستە. 7) واتسئەپ: هەرچەندە واتسئەپ بە پلەی یەکەم وەک ئەپێکی نامە ناردنی خێرا کاردەکات، بەڵام لە عومان بە شێوەیەکی بەرفراوان بۆ پەیوەندی تاکەکەسی و گروپ بەکاردەهێنرێت. ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات نامە بنێرن، پەیوەندی دەنگی و ڤیدیۆیی بکەن، بەڵگەنامەکان، ناوەڕۆکی مالتیمیدیا و پەیوەندیکردن لەگەڵ هاوڕێیان، ئەندامانی خێزان یان هاوکارەکانیان بەبێ کێشە لە whatsapp.com. ئەمانە تەنها چەند نموونەیەکن لە پلاتفۆرمە بەناوبانگەکانی سۆشیال میدیا لە نێو عومانییەکان؛ بەڵام گرنگە ئاماژە بەوە بکەین کە ڕەوتەکانی بەکارهێنانی سۆشیال میدیا دەتوانن بە تێپەڕبوونی کات بگۆڕدرێن.

کۆمەڵە پیشەسازییە گەورەکان

عومان وڵاتێکە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست، بە مێژووی دەوڵەمەند و جوانی سروشتی و ئابووری هەمەچەشن ناسراوە. لە عومان چەندین کۆمەڵەی گەورەی پیشەسازی هەن کە نوێنەرایەتی کەرتە جیاوازەکانی ئابووری دەکەن. لێرەدا هەندێک لە کۆمەڵە پیشەسازییە دیارەکانی عومان لەگەڵ ماڵپەڕەکانیان دەخەینەڕوو: 1- ژووری بازرگانی و پیشەسازی عومان (OCCI) - OCCI یەکێکە لە کۆنترین و کاریگەرترین ڕێکخراوە بازرگانییەکانی عومان. نوێنەرایەتی کەرتە جیاوازەکان دەکات لەوانە بازرگانی، بەرهەمهێنان، کشتوکاڵ، خزمەتگوزاری و زۆر شتی تر. ماڵپەڕ: https://www.chamberoman.com/ 2. کۆمەڵەی عومان بۆ خزمەتگوزاری نەوت (OPAL) - ئۆپاڵ نوێنەرایەتی ئەو کۆمپانیایانە دەکات کە بەشدارن لە کەرتی نەوت و گاز لە عومان. ئامانجیەتی هاوکاری لە نێوان ئەندامەکانیدا لە ڕێگەی بۆنە تۆڕییەکان و هاوبەشکردنی زانیارییەوە بەرەوپێش ببات. ماڵپەڕ: http://www.opaloman.org/ 3. دەسەڵاتی تەکنەلۆژیای زانیاری (ITA) - ITA بەرپرسیارە لە پەرەپێدان و پێشخستنی کەرتی تەکنەلۆژیای زانیاری لە عومان. پشتگیری لە دەستپێشخەرییەکانی گۆڕینی دیجیتاڵی دەکات و ڕێنمایی دەدات بەو کۆمپانیایانە کە لەم بوارەدا کاردەکەن. ماڵپەڕ: https://ita.gov.om/ 4. کۆمەڵەی بانکەکان لە عومان (ABO) - ڕێکخراوێکە نوێنەرایەتی بانکە بازرگانییەکان دەکات لە عومان. ئامانجی سەرەکییەکەی بریتییە لە پێشخستنی گەشەسەندنی بەردەوام لەناو کەرتی بانکیدا لەڕێگەی هاوکاری نێوان بانکە ئەندامەکانەوە. ماڵپەڕ: http://www.abo.org.om/ 5. کۆمەڵگەی عومان بۆ بەڵێندەران (OSC) - OSC نوێنەرایەتی ئەو بەڵێندەران دەکات کە لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکاندا کاردەکەن وەک بیناسازی، ئەندازیاری، پڕۆژەکانی پەرەپێدانی ژێرخانی و هتد، پەرەپێدانی هاوکاری لە نێوان کۆمپانیا ئەندامەکاندا. ماڵپەڕ: بەردەست نییە 6. دامەزراندنی گشتی بۆ ناوچە پیشەسازییەکان (PEIE) - PEIE ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە پێشخستنی پیشەسازیکردن لە ڕێگەی دابینکردنی ئاسانکاری ژێرخانی گونجاو بۆ وەبەرهێنەرانی دامەزراندنی پڕۆژەی پیشەسازی لەناو ناوچە پیشەسازییە جیاوازەکان لە سەرانسەری عومان. ماڵپەڕ: https://peie.om/ 7.کۆمەڵەی هۆتێلەکانی عومان(OHA)- OHA وەک دەزگایەکی نوێنەرایەتی بۆ ئەو هۆتێلانەی کە لە ناو سوڵتانییەتی عوماندا کاردەکەن خزمەت دەکات. پێشکەشکردنی خزمەتگوزاری جۆراوجۆر وەک ڕاهێنان و چالاکییەکانی گەشتیاری. ماڵپەڕ: https://ohaos.com/ ئەمانە تەنها چەند کۆمەڵەیەکی پیشەسازی گەورەن لە عومان. بەپێی ئەو کەرتەی کە تۆ ئارەزووی دەکەیت، لەوانەیە کۆمەڵەی تایبەتمەندی زیادە هەبن کە نوێنەرایەتی پیشەسازی یان پیشە تایبەتەکان بکەن.

ماڵپەڕی بازرگانی و بازرگانی

چەندین ماڵپەڕی ئابووری و بازرگانی پەیوەندیدار بە عومانەوە هەیە کە دەتوانن زانیاری لەسەر پیشەسازییە جیاوازەکان، هەلی وەبەرهێنان، و پەیوەندییە بازرگانییەکانی وڵاتەکە بدەن. لێرەدا لیستێک لە هەندێک ماڵپەڕی گرنگ لەگەڵ URL ی تایبەت بە خۆیان دەخەینەڕوو: 1. وەزارەتی بازرگانی و پیشەسازی و بەرەوپێشبردنی وەبەرهێنان - https://www.moci.gov.om/en/home ئەم ماڵپەڕە فەرمییەی حکومەت زانیاری لەسەر سیاسەتە ئابوورییەکان، ڕێساکانی بازرگانی، دەرفەتەکانی وەبەرهێنان و داتای بازرگانی دەدات. 2. ژووری بازرگانی و پیشەسازی عومان - https://www.chamberoman.com/ ماڵپەڕی ژوورەکە تێڕوانینەکان لە کۆمەڵگەی بازرگانی ناوخۆیی، هەواڵی پیشەسازی، ڕووداوەکان، بەرنامەکانی ڕاهێنان بۆ خاوەنکارەکان و خزمەتگوزارییەکان بۆ ئەندامان پێشکەش دەکات. 3. ئیترا (دەزگای پەرەپێدانی وەبەرهێنانی ناوخۆیی و پەرەپێدانی هەناردەکردنی عومان) - http://ithraa.om/ ئیترا هاوکاری بازرگانی عومان دەکات لە فراوانکردنی بازاڕەکانیان لە ئاستی نێودەوڵەتیدا لە ڕێگەی چالاکییەکانی پەرەپێدانی هەناردەکردنەوە. ماڵپەڕەکە سەرچاوە لەسەر کەرتە جیاوازەکان بۆ وەبەرهێنەرانی ئەگەری دابین دەکات. 4. سەنتەری نیشتمانی بۆ ئامار و زانیاری - https://ncsi.gov.om/Pages/Home.aspx ئەم دامەزراوە حکومییە سەرنجی لەسەر کۆکردنەوەی زانیارییە ئامارییەکانی پەیوەست بە ئابووری عومانە لەوانەش پێوەرەکانی وەک ڕێژەی گەشەی بەرهەمی ناوخۆیی، ڕێژەی هەڵاوسان، ئاماری بازاڕی کار و زیاتر کە دەتوانێت یارمەتیدەر بێت بۆ بازرگانییەکان. 5. دەسەڵاتی وەبەرهێنانی عومان - https://investment-oman.com/ پلاتفۆرمێکی یەک وێستگە کە زانیاری گشتگیر سەبارەت بە وەبەرهێنان لە عومان دەدات لە هەمان کاتدا وەک پەیوەندییەک لە نێوان وەبەرهێنەرانی نێودەوڵەتی و هاوتا ناوخۆییەکانیشدا کاردەکات. 6. دەسەڵاتی گشتی بۆ بەرەوپێشبردنی وەبەرهێنان و پەرەپێدانی هەناردەکردن (Ithraa) لاپەڕەی کۆمپانیا- https://paiped.gov.om/ ئامانجی پێشخستنی وەبەرهێنانی بیانییە بۆ سووتەمەنی فراوانکردنی ئابووری لەڕێگەی ئاسانکاریکردنی هاوبەشی نێودەوڵەتی لەگەڵ کۆمپانیاکانی عومان لەگەڵ پێشکەشکردنی تێڕوانینەکان سەبارەت بە کەرتە یەکەمایەتییەکانی وەک لۆجستی، ئەم ماڵپەڕانە سەرچاوەی بەنرخ پێشکەش بەو کەسانە یان ڕێکخراوانە دەکەن کە ئارەزووی گەڕان بەدوای دەرفەتەکانی بازرگانی یان بەرزکردنەوەی کارەکانی ئێستا لە ناو ئابووری عوماندا دەکەن.

ماڵپەڕەکانی پرسیارکردنی داتا بازرگانیکردن

چەندین ماڵپەڕی پرسیارکردن لە داتای بازرگانی بۆ عومان بەردەستە. لێرەدا لیستێک بە URL ی تایبەت بە خۆیانەوە دەخەینەڕوو: 1. سەنتەری نیشتمانی بۆ ئامار و زانیاری (NCSI): ئەمە ماڵپەڕی فەرمی NCSI یە، کە ئاماری بازرگانی گشتگیر و زانیاری لەسەر ئابووری عومان دەدات. ماڵپەڕ: www.ncsi.gov.om 2. بازاڕی پارەپاسەوانەکانی مەسقەت (MSM): MSM زانیاری لەسەر بازاڕی بۆرسە لە عومان پێشکەش دەکات، لەوانەش داتای بازرگانی و ڕاپۆرتی دارایی. ماڵپەڕ: www.msm.gov.om 3. وەزارەتی بازرگانی و پیشەسازی و بەرەوپێشبردنی وەبەرهێنان: ماڵپەڕی وەزارەت دەستڕاگەیشتن بە داتای جۆراوجۆری پەیوەست بە بازرگانی، لەوانە هاوردە، هەناردە، ڕێکەوتنی بازرگانی، و دەرفەتی وەبەرهێنان دابین دەکات. ماڵپەڕ: www.commerce.gov.om 4. سیستەمی کارەکانی گومرگی بەندەری سوڵتان قابوس (PCSOS): وەک بەندەرێکی سەرەکی لە عومان، PCSOS زانیاری لە کاتی ڕاستەقینەدا سەبارەت بە کارەکانی گومرگی و چالاکییە بازرگانییەکان لە بەندەری سوڵتان قابوس دەدات. ماڵپەڕ: www.customs.gov.om 5. ژووری بازرگانی و پیشەسازی عومان (OCCI): OCCI نوێنەرایەتی بەرژەوەندییەکانی بازرگانییەکان دەکات لە عومان و هاوکارییە بازرگانییە نێودەوڵەتییەکان بەرەوپێش دەبات. ماڵپەڕەکەیان سەرچاوەی بەسوود لەخۆدەگرێت کە پەیوەندییان بە نرخی دراوی بیانی، ڕێساکانی هەناردە-هاوردە، هەڵسەنگاندنی کەشوهەوای وەبەرهێنان و هتدەوە هەیە. ماڵپەڕ: www.occi.org.om 6. بانکی ناوەندی عومان (CBO): ماڵپەڕی CBO ڕاپۆرتە ئابوورییەکانی تێدایە کە زانیاری لەسەر ئاماری هاوسەنگی پارەدان لەخۆدەگرێت کە ڕەوتی هەناردەکردن و هاوردەکردن دەگرێتەوە جگە لە پێوەرە ئابوورییە گەورەکانی دیکە. ماڵپەڕ: www.cbo-oman.org 7. پۆلیسی شاهانەی عومان - بەڕێوەبەرایەتی گشتی بۆ پۆرتاڵی پرسیاری زانیاری گومرگی: ئەم پۆرتاڵە ڕێگە بە بەکارهێنەران دەدات بەدوای زانیارییە تایبەتەکانی پەیوەست بە گومرگی وەک ڕێژەی باج یان قەبارەی هاوردە/هەناردەکردن بگەڕێن بە بەکارهێنانی پارامێتەرەکانی گەڕانی جیاواز وەک کۆدی HS یان ناوی وڵاتان. ماڵپەڕ: portalservices.police.gov.om/PublicDCSUI/QueryCustomData.aspx

پلاتفۆرمی B2b

عومان کە بە فەرمی بە سوڵتانییەتی عومان ناسراوە، وڵاتێکە دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست. سەرەڕای ئەوەی ژمارەی دانیشتووانی تاڕادەیەک کەمترە لە چاو وڵاتانی دراوسێ، بەڵام ئابووریی عومان بە درێژایی ساڵان بە شێوەیەکی بەردەوام گەشە دەکات. لە ئەنجامدا چەندین پلاتفۆرمی B2B سەریان هەڵداوە بۆ ئاسانکاری بازرگانی و بازرگانی لەم هەرێمەدا. 1. عومان ماد (www.omanmade.com): ئەم پلاتفۆرمە B2B یە گرنگی بە پێشخستنی بەرهەم و خزمەتگوزارییەکانی عومان دەدات لە سەرانسەری پیشەسازییە جیاوازەکانی وەک بەرهەمهێنان، کشتوکاڵ، بیناسازی، و گەشتیاری. بەڕێوەبەرایەتی کۆمپانیاکان لەگەڵ زانیاری پەیوەندیکردنیان دابین دەکات. 2. بزنس بید (www.businessbid.com): بزنس بید بازاڕێکی ئۆنلاینە کە کڕیاران و فرۆشیاران لە عومان بەیەکەوە دەبەستێتەوە. کۆمەڵێک بەرهەم و خزمەتگوزاری پێشکەش دەکات لەوانە ئەلیکترۆنیات، کەرەستەی بیناسازی، پێداویستی ئۆفیس، ئامێری ئامێر و زۆر شتی تر. 3. Tradekey (om.tradekey.com): Tradekey پلاتفۆرمی نێودەوڵەتی B2B یە کە هەروەها لیستەکانی عومانی لەخۆدەگرێت بۆ مەبەستی بازرگانی. ڕێگە بە بازرگانەکان دەدات پەیوەندی لەگەڵ هاوبەشە ئەگەرییەکان لە وڵاتانی جیاوازەوە بکەن بۆ هاوردەکردن یان هەناردەکردنی کاڵا یان خزمەتگوزارییەکان. 4. BizOman (bizoman.om/en/): BizOman وەک کۆمەڵگەیەکی بازرگانی ئۆنلاین خزمەت دەکات کە سەنتەری لە دەوری دابینکردنی زانیاری دەربارەی بازرگانی ناوخۆیی لە عومان لەگەڵ ڕێکلامە پۆلێنکراوەکان بۆ کڕین/فرۆشتنی بەرهەم یان خزمەتگوزارییەکان. 5.Omane Lawyer Platform(oomani-lawyer.com))ئەم پلاتفۆرمە B2B یە کاروبارەکان بەیەکەوە دەبەستێتەوە کە داوای هاوکاری یاسایی دەکەن لەگەڵ پارێزەرانی بەناوبانگ کە یاسا لە oman.it یارمەتی کۆمپانیاکان دەدات کە کێشەی یاسایی هەیە لەوانەش داڕشتنی گرێبەست، دانوستاندن، وەسپاندن،و زیاتر. پارێزەران، چاتی دەق، و سەرچاوە پەیوەندیدارەکانی تر. 6.پۆرتاڵی پێشەنگی بیناسازی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست: ئەم ماڵپەڕە گرنگی بە بەستنەوەی بازرگانی پەیوەست بە پیشەسازی بیناسازی دەدات لە سەرانسەری وڵاتە جیاوازەکانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست لەوانەش عومان (www.constructionweekonline.com). ئەمانە تەنها چەند نموونەیەک لە پلاتفۆرمی B2B کە لە عومان بەردەستن؛ لەوانەیە هەندێکی تر هەبن کە بەپێی پیشەسازی یان کەرتە تایبەتەکان لە ناو ئابووری وڵاتەکەدا داڕێژراون. تکایە ئاگاداربن کە ڕەنگە بەردەستبوون بە تێپەڕبوونی کات بگۆڕێت، بۆیە هەمیشە باشترە گەڕانێکی ورد بۆ نوێترین زانیاریەکان بکەیت.