TogTok

ሓፈሻዊ ትሕዝቶ ሃገር
ሃገራዊ ባጤራ
ሸርፊ ሸርፊ
ኣገደስቲ በዓላት
ኩነታት ንግዲ ወጻኢ
ናይ ዕዳጋ ልምዓት ዓቕሚ
ኣብ ዕዳጋ ውዑይ መሸጣ ፍርያት
ባህርያት ዓማዊልን ክልኩልን።
ስርዓት ምሕደራ ጉምሩክ
ፖሊሲታት ግብሪ ኣእትዎ።
ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ
ንሰደድ ዘድልዩ ምስክር ወረቐት
ዝምከር ሎጂስቲክስ
ንልምዓት ዓዳጊ ዝኸውን ቻነላት

ብወግዒ ሪፓብሊክ ቤላሩስ ተባሂላ እትፍለጥ ቤላሩስ ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር እያ። ልዕሊ 9.4 ሚልዮን ህዝቢ ዘለዋ ሚንስክ ርእሰ ከተማኣን ዝዓበየት ከተማኣን እያ። ቤላሩስ ብምብራቕን ሰሜናዊ ምብራቕን ሩስያ፡ ብደቡብ ዩክሬን፡ ብምዕራብ ፖላንድ፡ ብሰሜናዊ ምዕራብ ድማ ምስ ሊትዋንያን ላቲቭያን ትዳወብ። ኣስታት 207,600 ትርብዒት ኪሎ ሜተር ስፍሓት ኣለዎ። ብታሪኽ ብባህልታት ሩስያን ኤውሮጳን ዝተጸልወት ቤላሩስ ሃብታም ባህላዊ ውርሻ ኣለዋ። ወግዓዊ ቋንቋ ቤላሩስያዊ ኮይኑ ግን ሩስያኛ እውን ብሰፊሑ ይዝረብ። እቲ ዝበዝሐ ሃይማኖት ምብራቓዊ ኦርቶዶክሳዊ ክርስትና እዩ፤ ይኹን እምበር፡ ካቶሊካውያንን ፕሮቴስታንት ዚነብሩን እውን ብርክት ዝበሉ ህዝቢ ኣለዉ። እታ ሃገር ዝሑል ክረምትን ውዑይ ሓጋይን ዘለዎ ምዉቕ ኣህጉራዊ ክሊማ ኣለዋ። ንኣስታት ሓደ ሲሶ ግዝኣታ ዝሽፍን ሰፊሕ ኣግራብ ዘለዎ ውቁብ መልክዓ ምድሪ ኣለዋ። እቲ ዝተፈላለየ ዕንባባታትን እንስሳታትን ንኣፍቀርቲ ተፈጥሮ ምቹእ መዕረፊ ይገብሮ። ቤላሩስ ዝተሓዋወሰ ቁጠባ ዘለዋ ኮይና ሕርሻ ሓደ ካብቶም ቀንዲ ዓውድታታ ኮይኑ ስርናይ፣ ስገም፣ ስገም ሓዊሱ ምስ ድንሽ ከም ዓበይቲ ናይ ገንዘብ ዝራእቲ ዝራእቲ እኽሊ ዘፍሪ እዩ። ብተወሳኺ ብሰፊሑ ዝዕደኑ ከም ጨው ፖታስየም ዝኣመሰሉ ብርክት ዝበሉ ማዕድናዊ ሃፍቲታት ይውንን። ቤላሩስ ካብ 1994 ጀሚራ ብፖለቲካዊ መዳይ ብፕረዚደንት ኣሌክሳንደር ሉካሸንኮ እትምራሕ ምልካዊት ሃገር ትቑጸር እኳ እንተኾነት፡ ቤላሩስ ካብ ዝተፈላለያ ሃገራት ዓለም ዝመጹ ተማሃሮ ዝስሕብ ላዕለዋይ ትምህርቲ ሓዊሱ ኣብ ኩሉ ደረጃታት ነጻ ትምህርቲ ትህብ። ቱሪዝም ቤላሩስ ብሰንኪ ከም ሚር ካስትል ኮምፕሌክስ ወይ ኔስቪዝ ካስትል ዝኣመሰሉ ታሪኻዊ ቦታታት ጎኒ ጎኒ ከም ምጉዓዝ እግሪ ወይ ምዕዛብ እንስሳ ዘገዳም ዝኣመሰሉ ናይ ደገ ንጥፈታት ዝሓቖፉ ርጉኣት ሃገራዊ ፓርክታት ከም ቅርሲ ዓለም ዩኔስኮ ተፈላጥነት ዘለዎም ብቐጻሊ ይዓቢ ኣሎ። ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ንኢንቨስትመንት ወፃኢ ንምስሓብ ዝዓለመ ቁጠባዊ ሪፎርም ዝገብር ፃዕርታት ተኻይዱ እዩ፤ እንተኾነ ግን ኣብ ውሽጢ ፖለቲካዊ ስርዓት እታ ሃገር ንዝርከቡ ጉዳያት ሰብኣዊ መሰላት ብዝምልከት ብዝተፈጥረ ስክፍታታት ኣህጉራዊ ዝምድናታት ተሃስዩ ኣሎ። ብሓፈሻ ዋላ እኳ ገለ ብድሆታት ቤላሩስ ብፖለቲካዊ መዳይ ብውሽጣውን ኣህጉራውን እንተጋጠማ ንመዘናግዒ ይኹን ንመጽናዕቲ ንምድህሳስ ዝተፈላለየ ተፈጥሮኣዊ ሃብቲ እናቕረበት ኣብ ታሪኽ ፍሉይ ባህላዊ ጽንዓት እትምካሕ መሳጢት ሃገር ኮይና ትቕጽል ኣላ።

ቤላሩስ ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ ሃገር እያ። ወግዓዊ ባጤራ ቤላሩስ ሩብል ቤላሩስ (BYN) እዩ። ሩብል ቤላሩስ ካብ 1992 ጀሚሩ ወግዓዊ ባጤራ ኮይኑ፡ ድሕሪ ምፍራስ ሕብረት ሶቭየት ንሩብል ሶቭየት ተኪኡ። ብሃገራዊ ባንክ ቤላሩስ ዝወጽእን ዝቆጻጸርን እዩ። ሕጂ ዘሎ ሸርፊ ሩብል ቤላሩስ ክፈላለ ይኽእል እዩ፡ ብናጻ ድማ ብዓለምለኻዊ ደረጃ ኣይሽየጥን እዩ። እቲ ሸርፊ መንግስታዊ ገደባትን ስርዓታትን ክግዛእ ይኽእል። ይኹን እምበር ኣብ ውሽጢ ቤላሩስ ኣብ ዝርከቡ ፍቓድ ዘለዎም ባንክታት፡ ሆቴላትን ኣብያተ ጽሕፈት ሸርፊ ወጻኢን ናይ ወጻኢ ባጤራ ምልውዋጥ ይከኣል እዩ። ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት፡ ኣብ ቤላሩስ ብሰንኪ ቁጠባዊ ዘይምርግጋእን ዘላቒ ዘይኮነ ፊስካላዊ ፖሊሲታትን ልዕሊ ዓቐን ዝቕባበ ዋጋታት ስክፍታታት ተራእዩ እዩ። ከም ውጽኢቱ ድማ ኣብ ዋጋ ሩብል ምስ ዓበይቲ ኣህጉራውያን ባጤራታት ምልውዋጥ ተራእዩ እዩ። ኣብ ዑደት ዝርከቡ ኖት ኖት ብተለምዶ 5 BYN, 10 BYN, 20 BYN, 50 BYN, 100 BYN, ከምኡ’ውን ዝለዓለ ክብርታት ከምኡ’ውን ከም 1 ኮፐክ ወይ ኮፒይካ (ብዙሕ ቁጽሪ: kopiyki) ዝኣመሰሉ ንኣሽቱ ዲኖሚንሽን ዘለዎም ሳንቲማት እዮም። በጻሕቲ ወይ ናብ ቤላሩስ ክገሹ ዝሓስቡ በጻሕቲ፡ ብዙሓት ትካላት ብሰንኪ ድሩትነት ኤሌክትሮኒካዊ ትራንዛክሽን ወይ ናይ ወጻኢ ካርድታት ኣብ ምምስራሕ ጸገማት ካብ ክረዲት ካርድ ብጥረ ገንዘብ ክፍሊት ከም ዝመርጻ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ብሓፈሻ ዝኾነ ሰብ ኣብ ቤላሩስ ዝገይሽ ወይ ንግዲ ዝገብር ሰብ ብሰንኪ ለውጢ ገንዘባዊ ፖሊሲታት ወይ ቁጠባዊ ኩነታት ኣብ ውሽጢ ሃገር በብእዋኑ ክቕየር ስለዝኽእል ብሰበስልጣን ከባቢ ዘቐመጥዎ እዋናዊ ስርዓታት ባጤራ ሓበሬታ ክረክብ ወሳኒ እዩ።

ወግዓዊ ባጤራ ቤላሩስ ሩብል ቤላሩስ (BYN) እዩ። ከምዚ ሕጂ፡ ሸርፊ ዓበይቲ ባጤራታት ዓለም ብግምት፤ 1 ዶላር = 2.5 ባይን 1 ዩሮ = 3 ባይን 1 GBP = 3.5 BYN እዩ። 1 ጀፒዋይ = 0.02 ባይን ዋጋ ሸርፊ ክፈላለ ከም ዝኽእል ኣስተውዕሉ፣ ዝበለጸ ቅኑዕን እዋናውን ዋጋ ንምርካብ ድማ ምስ እሙን ምንጪ ወይ ፋይናንሳዊ ትካል ክትረኽብዎ ይምከር።

ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ ቤላሩስ፡ ሃብታም ባህላዊ ቅርስታትን ታሪኻዊ ትርጉምን እታ ሃገር ዘርእዩ ብዙሓት ኣገደስቲ በዓላት ኣለዋ። ሓደ ካብቲ ብቤላሩሳውያን ዘብዕልዎ ኣገደስቲ በዓላት፡ መዓልቲ ናጽነት ኮይኑ፡ ኣብ 3 ሓምለ ዝኽበር እዩ። መዓልቲ ናጽነት ቤላሩስ ኣብ 1990 ካብ ሕብረት ሶቭየት ልኡላውነታ ዝኣወጀትላ መዓልቲ እዩ።እቲ ጽምብል ኣብ ርእሰ ከተማ ሚንስክ ብዓቢ ወተሃደራዊ ሰልፍን ባንዴራ ምልዓልን ይጅምር። ሰባት ዝተፈላለዩ ባህላዊ መደባት ንምዕዛብ ይእከቡ፣ ንኣብነት ባህላዊ ትልሂታት፣ ምርኢት ሙዚቃን ምርኢታት ስነ-ጥበብን። ካልእ ብቤላሩሳውያን ዝኽበርዎ ኣገዳሲ በዓል ድማ 9 ግንቦት መዓልቲ ዓወት እዩ። ኣብዚ ዕለት እዚ ሰባት ኣብ እዋን ካልኣይ ውግእ ዓለም ካብ መግዛእቲ ናዚ ሓራ ዝወጹ ይዝክሩ። እቲ ኣጋጣሚ ኣብ መላእ ሃገር ኣብ ዝርከቡ መዘከርታታት ኲናት ብኽቡር ስነ-ስርዓት ዕንበባ ምቕማጥ ዝጅምር ኮይኑ፡ ዘመናዊ ኣጽዋር ዘርኢ ወተሃደራዊ ሰልፍታትን ምርኢት ታሪኻዊ ታንክታትን ይቕጽል። ብተወሳኺ በዓል ልደት ኣብ ቤላሩስ ንዝርከቡ ኦርቶዶክሳውያን ክርስትያናት ኣገዳሲ ሃይማኖታዊ ጽምብል እዩ። ዘይከምቲ ምዕራባውያን በዓል ልደት ብ25 ታሕሳስ ወይ 6 ጥሪ (ብመሰረት ኣቆጻጽራ ጁልያን)፡ ኦርቶዶክሳዊ በዓል ልደት ኣብ 7 ጥሪ እዩ ዝካየድ። ጽምብላት ኣብተን ብሽምዓታትን መጽሓፍ ቅዱሳዊ ትርኢታት ዝገልጹ ስእልታትን ብጽቡቕ ዝተሰለማ ኣብያተ ክርስቲያናት ኣብ ሃይማኖታዊ ኣገልግሎት ምክፋል የጠቓልል። ብተወሳኺ፡ 8 መጋቢት ኣብ ቤላሩስ ኣህጉራዊ መዓልቲ ደቂ ኣንስትዮ እዩ- እዚ ድማ ንዓወታትን ኣበርክቶን ደቂ ኣንስትዮ ኣብ ሕብረተሰብ ንምኽባር ዝተወፈየ ፍሉይ ኣጋጣሚ እዩ። ኣብ ልዕሊ ኣዴታት፡ ኣንስቲ፡ ኣዋልድን ፈተውትን ብህያባትን ዕምባባታትን ምስጋና ንምግላጽ ከም መዓልቲ ኮይኑ የገልግል። ኣብ መወዳእታ,"ኩፓለ" ወይ ኢቫን ኩፓላ ለይቲ ኣብ ከባቢ 21 ሰነ ዝኽበር ጥንታዊ ኣረማዊ በዓል ዝውክል እዩ - ንሓጋይ ምዕጻው ጸሓይ ዝኽበር - እዚ ድማ ምስ እምነት ፍርያምነት ዝተኣሳሰሩ ባህላዊ ስርዓታት ከም ንዕላማ ምጽራይ ኣብ ልዕሊ ሓዊ ምዝላል ምስ ብባህላዊ መሳርሒታት ሙዚቃ ዝተሰነዩ ህዝባዊ ደርፍታት ከም... ሃርፕሲኮርድስ ዝበሃሉ መሳርሒታት። ብሓፈሻ፣ቤላሩስ ንናጽነት፣ልሙዕ ልምድታት፣ከምኡውን ሱር ዝሰደደ መንፈሳውነት ዘካይዶ ቃልሲ ዘንጸባርቑ ሓያሎ ኣገደስቲ ሃገራዊ በዓላት ተካይድ።እዚ ኣጋጣሚታት ሃገራዊ መንነት ዘሐይል፣ሓድነት ዘዕብዩ፣ነባሪ መንፈስ ቤላሩስ ምስክር እዩ።

ብወግዒ ሪፓብሊክ ቤላሩስ ተባሂላ እትፍለጥ ቤላሩስ ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር እያ። ምስ ሩስያ፡ ዩክሬን፡ ፖላንድ፡ ሊትዋንያን ላቲቭያን ዶባት ኣለዋ። ናይ ንግዲ ኩነታታ እስከ ንርአ። ቤላሩስ ኣብ ኢንዱስትርያዊ ምህርትን ማኑፋክቸሪንግን ኣዝዩ ዝተመርኮሰ ዝተሓዋወሰ ቁጠባ ኣለዋ። ዓበይቲ መሻርኽቲ ንግዲ እታ ሃገር ሩስያ፣ ዩክሬን፣ ጀርመን፣ ቻይናን ፖላንድን ይርከብዎም። ሩስያ ዝዓበየት ኣምጻኢት ኣቑሑት ቤላሩስ ብምዃና ኣብ ንግዲ ቤላሩስ ልዑል ተራ ኣለዋ። ናብ ሩስያ ዝለኣኹ ዓበይቲ ፍርያት ነዳድን ማሽነሪታትን ይርከብዎም። ብመቕጻዕቲ ድማ ቤላሩስ ካብ ሩስያ ጸጋታት ነዳድን ተፈጥሮኣዊ ጋዝን ትእቱ። ዩክሬን ካልእ ኣገዳሲት ንግዳዊት መሻርኽቲ ቤላሩስ እያ። ክልቲኤን ሃገራት ብሰንኪ ጂኦግራፍያዊ ቅርበት ብታሪኽ ድልዱል ቁጠባዊ ርክብ ዓቂበን እየን። ኣብ መንጎኦም ዝሽየጡ ቁልፊ ኣቑሑት፡ ፍርያት ሓጺን፡ ክፍልታት ማሽነሪታት፡ ኬሚካላት፡ ፍርያት ሕርሻ ከም እኽልን ኣቑሑት ጸባን ይርከብዎም። ጀርመን ከም ማሽነሪ መሳርሒታትን ተሽከርከርትን ዝኣመሰሉ ኣቑሑት ቤላሩስ ኣገዳሲት ሰደድ ኮይና ተገልግል፤ እዚ ከምዚ ኢሉ እንከሎ ከም ፍርያት መካኒካል ምህንድስና ዝኣመሰሉ ናይ ጀርመን ኢንዱስትርያዊ ኣቑሑት ካብ ወጻኢ ምእታው። ቻይና ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ኣብ ንግዳዊ ርክብ ምስ ቤላሩስ ኣገዳሲት ተሳታፊት ኮይና ትመጽእ ኣላ። ቻይና ብቐንዱ ካብ ቤላሩስ ከም መዳበርያ ፖታሽ ዝኣመሰሉ ማዕድናዊ ጸጋታት እናኣእተወት እንከላ፡ ሃለኽቲ ኤሌክትሮኒክስን ካልኦት ዝተሰርሑ ኣቑሑትን ናብዛ ሃገር ምብራቕ ኤውሮጳ ትሰድድ። ፖላንድ ኣብ መንጎ ክልቲአን ሃገራት ሓሓሊፉ ፖለቲካዊ ወጥሪ እኳ እንተጋጠመ ምስ ቤላሩስ ርኡይ ቁጠባዊ ርክብ ትሕሉ ኣላ። ክልቲኦም ኣህዛብ ፍርያት መግቢ (ከም ስጋ)፣ ኬሚካላት (ከም ፕላስቲክ)፣ ተሽከርከርቲ (ከም መኪና) ወዘተ ሓዊሱ ዝተፈላለዩ ሸቐጣት ይነግዱ። መንግስቲ ቤላሩስ ብደረጃ ዓለም ሓደስቲ ዕድላት ብምድህሳስ ዕዳጋታት ሰደዱ ንምብዛሕ ጻዕርታት ክገብር ጸኒሑ’ዩ፡ ኣብ መላእ ሃገር ብዝተመስረቱ ነጻ ቁጠባዊ ዞባታት (FEZs) ኣቢሉ ናይ ወጻኢ ንግዳዊ ትካላት ንምስሓብ ናይ ወጻኢ ወፍሪ ክደሊ ጸኒሑ’ዩ። ብሰንኪ ጂኦፖለቲካዊ ረቛሒታትን ገለ ምዕራባውያን ሃገራት ኣብ ልዕሊ ዝተወሰና ኩባንያታት ወይ ውልቀሰባት ካብ ቤላሩስ ብዛዕባ ስክፍታታት ሰብኣዊ መሰላት ወይ ፖለቲካዊ ርእይቶታት ዝገብርኦ እገዳታትን ኣብ መንጎ እቶም ብቐጥታ ይኹን ብተዘዋዋሪ ኣብ ውሽጢ ስፍሓት እቶም ገደባት ዝሳተፉ ኣካላት ንዘሎ ክልተኣዊ ንግዳዊ ዝምድናታት ክጸልዎ ከም ዝኽእል ምጥቃስ ኣገዳሲ እዩ። ብሓፈሻ፡ቤላሩስ ንግዳ ንምቕጻል ኣብ ሰደድ ማሽነሪታት፡ ማዕድናዊ ጸጋታት፡ ከምኡ’ውን ዝተመስርሑ ኣቑሑት ትምርኮስ። እታ ሃገር ሓደሽቲ ዕዳጋታትን ኢንቨስትመንትን ምድላይ ኣብ እትቕጽለሉ ዘላ እዋን፡ ኣብ ኣህጉራዊ ንግዲ ዘለዋ መርገጺ ንምሕያል ዕላማ ኣለዋ።

ሪፓብሊክ ቤላሩስ ተባሂላ እትፍለጥ ቤላሩስ ኣብ ምምዕባል ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢኣ ርኡይ ዘይተጠቕመላ ዓቕሚ ኣለዋ። ቀዳማይ፡ ቤላሩስ ኣብ ምብራቕ ኤውሮጳ ብስትራተጂካዊ ኣገባብ እትርከብ ኮይና፡ ኣብ መንጎ ሕብረት ኤውሮጳን ቁጠባዊ ሕብረት ኤውሮጳን ከም ኣፍደገ ኮይና ተገልግል። እዚ ረብሓ ዘለዎ ጂኦግራፍያዊ ኣቀማምጣ፡ እታ ሃገር ልዕሊ 500 ሚልዮን ህዝቢ ዘለዎ ዓቢ ዕዳጋ ሃለኽቲ ክትረክብ የኽእላ። ብተወሳኺ ንኣገልግሎት ትራንዚትን ሎጂስቲክስን ዘይተኣደነ ዓቕሚ ስለዘለዎ፡ ኣብ ክልቲኡ ዞባታት ስርሐን ንምስፋሕ ንዝደልዩ ብዙሕ ሃገራት ዝቖማ ኩባንያታት ሰሓቢ መዕረፊ ይገብሮ። ካልኣይ፡ ቤላሩስ ኣብ ከም ኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ፡ ምህንድስና፡ ማኑፋክቸሪንግ ዝኣመሰሉ ኢንዱስትሪታት ሓያል ቴክኒካዊ ክእለት ዘለዎም ልዑል ትምህርቲ ዝወሰደ ሓይሊ ስራሕ ዘለዋ ኮይና ትምካሕ። እዚ ክኢላ ሓይሊ ዕዮ’ዚ፡ ናይ ወጻኢ ወፍሪ ንምስሓብን ምስተን ወጻኢታት ዝቕንሱ መሰረታት ምፍራይ ወይ ዕድላት ኣውትሶርሲንግ ዝደልዩ ዓለምለኻውያን ኩባንያታት ናይ ሓባር ትካላት ንምቛምን ክውዕል ይኽእል። ካብዚ ሓሊፉ ቤላሩስ ኣብ ውሽጢ ሃገር ንዘሎ ናይ ንግዲ ሃዋህው ንምምሕያሽ ዝተፈላለዩ ጽገናታት ብምትግባር ቁጠባኣ ናጻ ንምግባር ብንጥፈት ክትሰርሕ ጸኒሓ እያ። እዞም ጽገናታት ንናይ ወጻኢ ኣውፈርቲ ቢሮክራስያዊ ኣገባባት ምቕላልን ተወሳኺ ወፍሪ ንምስሓብ ምትብባዕ ግብሪ ምትእትታውን ዘጠቓልሉ እዮም። እዞም ስጉምትታት ኣብ ቤላሩስ ንቐሊልነት ንግዲ ብዓቢኡ ዘመሓይሹን ንናይ ወጻኢ ንግዲ ሽርክነት ምቹእ ሃዋህው ፈጢሮምን እዮም። ካብዞም ረቛሒታት ብተወሳኺ ቤላሩስ ከም ዕንጨይቲ፣ ፍርያት ነዳዲ፣ ክፍልታት ማሽነሪ፣ ኬሚካላት፣ ሓፂን (ሓፂን)፣ መድሓኒት ወዘተ ዝኣመሰሉ ብዙሓት ተፈጥሮኣዊ ፀጋታት ዝውንን ኮይና፣ ንሰደድ ዝቐንዐ ኢንዱስትሪታት ብሉፅ ዕድላት የቕርባ። ጽላት ሕርሻ እታ ሃገር’ውን ብጽቡቕ ዝማዕበለ ኮይኑ፡ ንኣህጉራዊ ጠለብ ከማልእ ዝኽእል ልዑል ጽሬት ዘለዎ ፍርያት ሕርሻ ከም እኽሊ (ስርናይ)፡ ስጋ (ስጋ ሓሰማ)፡ ፍርያት ጸባ ዝመርሕ ንልምዓት ዝራእቲ ምቹእ ኩነታት ኣለዎ። ይኹን እምበር ኣብ ኣህጉራዊ ልምዓት ንግዲ ሰፊሕ ዓቕሚ እኳ እንተሃለዎ ዕዳጋ ምስፍሕፋሕ ፃዕርታት ገና የድሊ። ኣብ ዓለማዊ ንግዲ ከም ዝቕልቀል ተጻዋታይ ዘለዎ ዓቕሚ ምሉእ ብምሉእ ንምምዝማዝ፤ ሓደስቲ ዕዳጋታት ብምድህሳስ ኪኖ ባህላውያን መሻርኽቲ ንግዲ ኣብ ምብዛሕ ምትኳር - ብፍላይ ድማ እቶም ዝጸንሑ ጂኦፖለቲካዊ ግርጭታት ወይ ቁጠባዊ ምንቁልቋል ዘለዎም - ኣገደስቲ ስጉምትታት ንቕድሚት ምኾኑ። ኣብ መደምደምታ፡ቤላሩስ ብስትራተጂካዊ ኣቀማምጣኣ፡ ብኽኢላ ሓይሊ ዕዮ፡ ንንግዲ ዝምችእ ሃዋህውን ብብዝሒ ተፈጥሮኣዊ ጸጋታትን ሓደስቲ መንገድታት ንግዲ ኣብ ምኽፋት ልዑል ዓቕሚ ኣለዋ። ናይ ወጻኢ ወፍሪ ንምስሓብ፡ ንግዳዊ ሽርክነት ንምዕባይን ዕዳጋ ምብዛሕ ንምስዓብን ብቐጻሊ ጻዕርታት፡ ቤላሩስ ኣብ ዓለማዊ ንግዲ ቁልፊ ተዋሳኢት ክትከውንን ኣብ ቁጠባዊ ዕብየታ ኣበርክቶ ናይ ምግባርን ዓቕሚ ኣለዋ።

ንዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ቤላሩስ ዝኸውን ውዑይ መሸጣ ዘለዎም ፍርያት ኣብ ምምራጽ ክመጽእ ከሎ፡ ኣብ ግምት ክኣትዉ ዘለዎም ሓያሎ ረቛሒታት ኣለዉ። ኣስታት 9.5 ሚልዮን ህዝቢ ዘለዋን ኣብ ማእከል ኤውሮጳ እትርከብን ቤላሩስ፡ ንውሽጣውን ኣህጉራውን ጠለብ ዘማልእ ዝተፈላለዩ ዓይነታት ፍርያት ዕድላት ትቕርብ። ሓደ ካብቲ ትኹረት ክግበረሉ ዝኽእል ዓውዲ ፍርያት ሕርሻ ክኸውን ይኽእል እዩ። ቤላሩስ ሃብታም ናይ ሕርሻ ኢንዱስትሪ ዘለዋ ኮይና፡ ከም ጸባ፡ ስጋ፡ እኽልን ፍረታትን ዝኣመሰሉ ልዑል ጽሬት ዘለዎም ፍርያት መግቢ ትፍለጥ። እዞም ኣቑሑት ምስ ጎረባብቲ ሃገራት እንትነፃፀሩ ዝለዓለ ፅሬትን ተወዳዳሪ ዋጋን ብምህላዎም ሓያል ናይ ሰደድ ዓቕሚ ኣለዎም። ካሊእ መኽሰብ ዘለዎ ዓውዲ ማሽነሪን መሳርሕታትን እዩ። ቤላሩስ ከም ትራክተራት፣ ናይ ጽዕነት መካይን፣ መሳርሒታት ህንጻን ኢንዱስትርያዊ ማሽነሪታትን ዝኣመሰሉ ከበድቲ ማሽነሪታት ናይ ምፍራይ ነዊሕ ታሪኽ ኣለዋ። እታ ሃገር ካብቲ ዝሰርሖ ኣቑሑታ ርኡይ ክፋል ናብ ሩስያን ካልኦት ሃገራት ምብራቕ ኤውሮጳን ኣብ እትሰድድሉ ዘላ እዋን፡ ነዞም ዕዳጋታት ዝያዳ ንምስፋሕ ዕድል ኣሎ። ኣብ ክልቲኡ ውሽጣዊ ሃልኪን ኣህጉራዊ መስመራት ንግድን ዝቕልቀል ዘሎ ዲጂታላዊ ኣንፈታት፡ ኢ-ኮሜርስ ንምርጫ ፍርያት እውን መሳጢ መንገዲ የቕርብ። እቲ ቴክኖሎጂ ዝፈልጥ ህዝቢ፡ ምስ ሰፊሕ ምርጫታት ፍርያት ብተወዳዳሪ ዋጋ ተደሚሩ ምቹእነት ዝህብ ናይ ኦንላይን ዕዳጋ መድረኻት ክፉት እናኾነ ይመጽእ ኣሎ። ብተወሳኺ፡ ብዓለም ደረጃ እናዓበየ ዝኸይድ ዘሎ ንቕሓት ከባቢ ምስቲ ቤላሩስ ኣብ ሓምለዋይ ተበግሶታት ዘለዋ ተወፋይነት ኣብ ግምት ብምእታው፡ ንከባቢ ዝምችኡ ወይ ዘላቒ ፍርያት እውን ተኽእሎታት ዕብየት ኣለዎም። ጠለብ ኦርጋኒክ መግቢ፡ ተፈጥሮኣዊ መመላኽዒታት ወይ ካብ ውሽጢ ዓዲ ዝመጽእ ቀመማት ዝተሰርሑ ፍርያት ውልቃዊ ክንክን ዝያዳ ክድህሰስ ይከኣል። ኣብ መወዳእታ ዋላ እኳ ምርጫ ፍርያት ኣብ ውሽጢ ቤላሩስ ንኽልቲኡ ውሽጣዊ ምርጫታት ዒላማ ዝገበረ ዕሙቕ ዝበለ መጽናዕቲ ዕዳጋ ዝተመርኮሰ ክኸውን ኣለዎ ከምኡ’ውን ኣብ ወሰንቲ መዳረግቲ ሰደድ ከም ሩስያ ወይ ብጂኦግራፊያዊ ኣቀማምጣ ዝቐረባ ኣባል ሃገራት ሕብረት ኤውሮጳ ዝረአ ዘሎ ኣንፈታት ጠለብ። ኣብ መደምደምታ ኣብ ውሽጢ ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ኣብ ቤላሩስ ንዕዉት ምርጫ ፍርያት፤ 1) ናይ ሕርሻ ኣቑሑት ከም ውጽኢት ጸባ ወይ ፍርያት ኣብ ግምት ምእታው። 2) ኣብ ውሽጢ ምፍራይ ማሽነሪታት ዕድላት ምድህሳስ። 3) ንዝቕልቀሉ ዘለዉ ኣንፈታት ኢ-ኮሜርስ ምጥቃም። 4) እናዓበየ ዝኸይድ ዘሎ ጠለብ ንከባቢ ዝምችኡ/ዘላቒ ኣቑሑት ዘንጸባርቕ። 5) ኣብ ቤላሩስ ኣብ ውሽጣዊ ምርጫታት ዘተኮረ ሰፊሕ መፅናዕቲ ዕዳጋ ምክያድ ኣብ ርእሲኡ ድማ መዳረግቲ ሰደድ እውን ምርዳእ።

ሪፓብሊክ ቤላሩስ ተባሂላ እትፍለጥ ቤላሩስ ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ ሃገር እያ። ብሃብታም ታሪኻን ፍሉይ ባህላዊ ውርሻን ዝፍለጥ እዩ። ኣብ ቤላሩስ ንዘሎ ባህርያት ዓማዊልን ክልኩላትን ንምርዳእ ክመጽእ ከሎ፡ ኣብ ግምት ከተእትዎም ዘለካ ውሑዳት ወሰንቲ ነጥብታት እነሆ፤ ባህርያት ዓማዊል፤ 1. ኣጋይሽ ምቕባል፡- ቤላሩሳውያን ኣብ ልዕሊ በጻሕቲ ብዘለዎም ምዉቕን ተቐባሊን ባህሪ ይፍለጡ። መብዛሕትኡ ግዜ ንኣጋይሽ ምቹእ ስምዒት ንኽስምዖም ካብ መደቦም ወጻኢ ይገብሩ። 2. ጭውነት፦ ምክብባርን ጭውነትን ብሰባት ቤላሩስ ልዑል ዋጋ ኣለዎ። ንውልቀሰባት ብኻልእ መንገዲ ፍቓድ እንተዘይተዋሂብዎም ወግዓዊ መዓርጎም ተጠቒምካ ምጽዋዕ ልሙድ እዩ። 3. ክብርታት ስድራቤት፦ ስድራቤት ኣብ ህይወት ቤላሩሳውያን ወሳኒ ተራ ኣለዋ፣ ምስ ዝፈትውዎም ሰባት ግዜ ምሕላፍ ድማ ቀዳምነት ይህቡ። 4. ንቕሓት ፋሽን፡- ኣብ ቤላሩስ ዝርከቡ ሰባት ብውልቃዊ መልክዖም ይሕበኑ፡ ጽቡቕ ኣከዳድና ድማ ኣገዳሲ እዩ። ክልኩላት ነገራት፤ 1. ፖለቲካ፡ ብኣአንጋዲኻ እንተዘይተዓዲምካ ወይ ምስቲ እትራኸበሉ ሰብ ጥቡቕ ርክብ እንተ ኣማዕቢልካ፡ ስሱዕ ፖለቲካዊ ኣርእስታት ካብ ምዝታይ ተቖጠብ። 2. ንባህላዊ ክብርታት ምንቃፍ፡- ቤላሩሳውያን ንባህላዊ ክብርታት ኣብ ልቦም ስለ ዝሕዝዎ፡ ኣብ እዋን ዕላል ነዚ እምነታት እዚ ዘይምንቃፍ ወይ ዘይምፍታሕ ይምከር። 3. ሃይማኖት፦ ሃይማኖት ንብዙሓት ውልቀሰባት ኣብ ቤላሩስ ኣገዳሲ ክፋል ህይወት ክኸውን ይኽእል እዩ፤ እንተኾነ ግን ብዛዕባ ሃይማኖታዊ እምነታት ዝግበር ዘተ ብውልቂ ክውሰድ ስለ ዝኽእል ብጥንቃቐ ክቐርብ ይግባእ። ብሓፈሻ ምስ ካብ ቤላሩስ ዝመጹ ዓማዊል ክትራኸብ ከለኻ፡ ኣብ ምሉእ ርክባትካ ጭዋ ባህሪ እናዓቀብካ፡ ንልምድታትን ልምድታትን እታ ሃገር ኣኽብሮት ከተርኢ ይምከር። መተሓሳሰቢ፡ ኣብ ላዕሊ ዝተዋህበ ሓበሬታ ኣብ ውሽጢ ሕብረተሰብ ዝተዓዘብናዮም ባህርያት ዓማዊልን ክልኩላትን ሓፈሻዊ ርድኢት ዝህብ እዩ፤ እንተኾነ ግን ኣብ ውሽጢ ዝኾነት ሃገር ወይ ባህሊ ኣብ ዝርከቡ ሰባት ውልቃዊ ምርጫታት ክፈላለ ይኽእል።

ብወግዒ ሪፓብሊክ ቤላሩስ ተባሂላ እትፍለጥ ቤላሩስ ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር እያ። ቤላሩስ ኣባል ሕብረት ኤውሮጳ ዘይኮነት ብምዃና፡ በጻሕቲ ቅድሚ ናብታ ሃገር ምእታዎም ክፈልጥዎ ዘለዎም ናይ ገዛእ ርእሳ ልምድን ኢሚግሬሽንን ስርዓታት ኣለዋ። ብመንጽር ደንቢ ጉምሩክ፡ ናብ ቤላሩስ ዝኣትዉ ውልቀሰባት፡ ዝኾነ ዝሓዝዎ ንብረት ካብ ዝተወሰነ ደረት ዝሓለፈ፡ ከም ብዙሕ ባጤራ ወይ ክቡር ኣቑሑት ክእውጁ ይግደዱ። ኣብ ዶብ ዝኾነ ይኹን ሕልኽላኻት ንኸይፍጠር ነዞም ኣቑሑት ኩሉ ዘድሊ ሰነዳት ምህላው ኣገዳሲ እዩ። በጻሕቲ እውን ገለ ኣቑሑት ናብ ቤላሩስ ኣብ ምምጻእ ገደብ ከምዘሎ ክፈልጡ ይግባእ። ንኣብነት ኣጽዋርን ተተኮስትን ፍሉይ ፍቓድ ዝሓትት ኮይኑ፡ ኣብ ትሕቲ ፍሉይ ኩነታት ጥራይ ካብ ወጻኢ ክኣቱ ይኽእል። ብተወሳኺ ሓሽሽን ዕጸፋርስን ብጥብቂ ክልኩል እዩ። ኣብ ኣገባባት ኢሚግሬሽን ክመጽእ ከሎ፡ ዜጋታት ወጻኢ ሃገራት ብሓፈሻ ካብቲ ዝሓሰቡሉ ዕለት ንላዕሊ ብውሑዱ ንሰለስተ ወርሒ ዝጸንሕ ሕጋዊ ፓስፖርት የድልዮም። መብዛሕትኦም በጻሕቲ ካብ ቪዛ ነጻ ዝኾና ሃገራት እንተዘይመጺኦም ወይ ኣብ ፍሉይ መደባት ምሕረት ቪዛ እንተዘይተሳቲፎም እውን ኣቐዲሞም ቪዛ ምጠለቡ። ኣብ መሳገሪ ዶባት ምስ በጽሑ፡ ተጓዓዝቲ ብዛዕባ ዕላማ ምብጻሖምን ካልእ ኣገዳሲ ዝርዝራትን ብሓለፍቲ ሕቶታት ክቐርቡ ይኽእሉ። በጻሕቲ ኣብ ምሉእ እዚ መስርሕ ሓቂ ክምልሱን ምስ ሰበስልጣን ክተሓባበሩን ይግባእ። ተጓዓዝቲ ኣብ ቤላሩስ ኣብ ዘለዉሉ እዋን ንኹሉ ሕግታት እቲ ከባቢ ከኽብሩ ኣገዳሲ እዩ። እዚ ድማ ኣድላዪ እንተኾይኑ ኣብ ሃይማኖታዊ ቦታታት ስርዓታት ኣከዳድና ምኽባር፣ ኣብ ገለ ኣጋጣሚታት ተሃዋሲ ኣርእስታት ክኾኑ ዝኽእሉ ፖለቲካዊ ዘተ ወይ ሰልፍታት ምውጋድ የጠቓልል። ኣብ መወዳእታ፡ ተጓዓዝቲ ካብ ሆቴላት ወይ መዕረፊ ኣጋይሽ ወጻኢ ኣብ ካልእ መንበሪ ኣባይቲ ካብ ሓሙሽተ መዓልታት ንላዕሊ እንተጸኒሖም፡ ድሕሪ ምምጽኦም ኣብ ውሽጢ ሓሙሽተ ናይ ስራሕ መዓልታት ክምዝገቡ ከምዘለዎም ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። መስርሕ ምዝገባ መብዛሕትኡ ግዜ ብወሃቢ መንበሪ ኣባይቲ ዝቐረቡ ቅጥዕታት ምስ ቅዳሕ መለለዪ ሰነዳት ምቕራብ የጠቓልል። ብሓፈሻ፡ ናብ ቤላሩስ ክገሹ ዝሓስቡ በጻሕቲ፡ ቅድሚ ዕለታት መገሻኦም፡ ሕግታት ምስ ግዜ ክቕየሩ ስለ ዝኽእሉ፡ ብዛዕባ ደንብታት ጉምሩክን ረቛሒታት ኢሚግሬሽንን ዝምልከት እዋናዊ ሓበሬታታት ክላለዩ ይምከር።

ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ ምድረበዳ ዘይብላ ሃገር ቤላሩስ፡ ናይ ገዛእ ርእሳ ፍሉይ ፖሊሲ ግብሪ ኣእትዎት ኣለዋ። መንግስቲ ቤላሩስ ንግዲ ንምቁጽጻርን ውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት ንምሕላውን ኣብ ዝተፈላለዩ ኣቑሑት ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ቀረጽ ይገብር። ኣብ ቤላሩስ ዝኽፈል መጠን ግብሪ ኣእትዎት ከከም ዓይነት ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ኣቑሑት ይፈላለ እዩ። ገለ ፍርያት ልዑል ታሪፍ ክኽፈሉ ይኽእሉ እኳ እንተኾኑ፡ ገለ ድማ ዝተሓተ ወይ ዜሮ ቀረጽ ከይተረፈ ከስተማቕሩ ይኽእሉ። እዚ ፍልልይ እዚ ንውሽጣዊ ምህርቲ ንምድንፋዕን ኣብ ወፃኢ ኣእትዎት ፅግዕተኛነት ንምንካይን ዝዓለመ እዩ። ልሙድ ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ኣቑሑት ከም ኤሌክትሮኒክስ፡ መካይንን ማሽነሪታትን ምስ መሰረታዊ ኣድለይቲ ነገራት ከም መግብን መድሃኒትን ክነጻጸሩ እንከለዉ ዝለዓለ መጠን ታሪፍ ይግበረሎም። ይኹን እምበር፡ እቲ ልክዕ ደረጃታት ከከም ክልተኣዊ ንግዳዊ ስምምዓት ምስ ፍሉያት ሃገራት ክለዋወጥ ይኽእል። ቤላሩስ ኣባል ቁጠባዊ ሕብረት ኤውሮጳ (EEU) እውን እያ፣ እዚ ሕብረት እዚ ንሩስያ፣ ኣርመንያ፣ ካዛኪስታንን ኪርጊስታንን ዘጠቓለለ እዩ። ከም ኣካል ናይዚ ሕብረት እዚ፡ ቤላሩስ ኣብ ውሽጢ ኣባላት ሃገራት ሕብረት ኤውሮጳ ዝተወሰነ ረብሓታት ከም ምጉዳል ቀረጽ ጉምሩክ ትረክብ። ብተወሳኺ፡ ናብ ቤላሩስ ንምእታው ዘድሊ ሰነዳት ብዝምልከት ጽኑዕ ስርዓታት ኣሎ። ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ሰባት ብዛዕባ እቶም ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ፍርያት ብብዝሖምን ዋጋኦምን ሓዊሱ ቅኑዕ ዝርዝር ሓበሬታ ክህቡ ኣለዎም፣ ንዝምልከቶም ግብሪን ቀረጽን ብግቡእ ንምግምጋም። ኣብዚ ክፍለጥ ዘለዎ ፖሊሲታት ግብሪ ኣእትዎት ኣብ ቁጠባዊ ኩነታትን ውሳነታት መንግስትን መሰረት ብምግባር ክቕየሩ ይኽእሉ እዮም። ስለዚ ምስ ቤላሩስ ንግዲ ክዋፈሩ ዝደልዩ ትካላት ንግዲ ወይ ውልቀሰባት ብወግዓዊ መስመራት እዋናዊ ደንቢ ግብሪ ክፈልጡ ወይ ድማ ካብ ኣህጉራዊ ሕግታት ንግዲ ምኩራት ሰብ ሞያ መምርሒ ክደልዩ ኣገዳሲ እዩ። ኣብ መደምደምታ፡ ቤላሩስ ግብሪ ኣእትዎት ከም መሳርሒ ዋሕዚ ንግዲ ወጻኢ ንምቁጽጻርን ኣብ ርእሲኡ ድማ ንናይ ውሽጢ ዓዲ ኢንዱስትሪታት ካብ ልዕሊ ዓቐን ውድድር ትከላኸልን ትትግብሮ። ስርዓት ታሪፍ እታ ሃገር ከከም ምድብ ፍርያት ዝፈላለ ኮይኑ፡ ብኣህጉራዊ ስምምዓት ወይ ኣባልነት ኣብ ውሽጢ ከም EEU ዝኣመሰሉ ቁጠባዊ ማሕበራት ክጽሎ ይኽእል።

ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ ቤላሩስ፡ ቁጠባዊ ዕብየት ንምትብባዕን እቶት ንምዕባይን ፍሉይ ፖሊሲ ግብሪ ኣቑሑት ሰደድ ትትግብር። መንግስቲ ቤላሩስ ኣብ ዝተወሰኑ ምድባት ናብ ወጻኢ ዝለኣኹ ኣቑሑት ብመሰረት ዓይነቶምን ዋጋኦምን ግብሪ ይኸፍል። ቀዳማይ ፍርያት ሕርሻን ጥረ ነገራትን ሰደድ ቀረጽ ይኽፈል። እዚ ድማ ከም ስርናይ፡ ስገም፡ ስገም፡ ቆሎ፡ ሽኮር ቢትሮ፡ ፍላክስሲድ፡ ፍርያት ዕንጨይቲ፡ ከምኡ’ውን ከም ፖታሽየም ድኹዒ ዝኣመሰሉ ማዕድናት ዝኣመሰሉ ነገራት የጠቓልል። እቲ መጠን ግብሪ ከከም ኩነታት ዕዳጋን ቀዳምነታት መንግስትን ክፈላለ ይኽእል። ካልኣይ፡ እታ ሃገር ኣብ ዝተጻረየ ፍርያት ነዳዲ ናይ ሰደድ ቀረጽ ትእክብ። ቤላሩስ ብኢንዱስትሪ ምጽራይ ነዳዲ ትፍለጥ፤ ስለዚ ኣብ ሰደድ ጽዕነት መውጽኢታት ነዳዲ ከም ነዳዲ ከም በንዚን ወይ ናፍታ ግብሪ ይገብር። እዞም ቀረጽታት ካብ ሰደድ እኹል እቶት እናረጋገጸ ዘተኣማምን ቀረብ ውሽጢ ዓዲ ንምርግጋጽ ዝዓለሙ እዮም። ብተወሳኺ ኣብ ቤላሩስ ዝፈርዩ ማሽነሪታትን መሳርሒታትን ናብ ወጻኢ ክለኣኹ ከለዉ ዝተወሰነ ግብሪ ክኽፈሉ ይኽእሉ። ይኹን እምበር መንግስቲ ንዕዳጋታት ወፃኢ ተወዳዳሪ ዋጋታት ብምምችቻው ዕብየት ዓውዲ ማኑፋክቸሪንግ ንምድንፋዕ ስለዝፅዕር እዞም ቀረፅታት ምስ ካልኦት ምድባት ፍርያት እንትነፃፀሩ ዝተሓተ ክኾኑ ይኽእሉ እዮም። ቤላሩስ ምስ ጎረባብቲ ሃገራት ወይ ትሳተፈሎም ንግዳዊ ብሎካት ብዝገበሮ ስምምዓት ናጻ ንግዲ፡ ንፍሉይ ሰደድ ብዝምልከት ብምምራጽ ኣተሓሕዛ ወይ ካብ ግብሪ ነጻ ብምግባር ንውሽጣዊ ኢንዱስትሪኣ ንምድጋፍ ዝተፈላለዩ ስጉምትታት ተግባራዊ ከምዝገበረት ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ኣብ መደምደምታ፡ ቤላሩስ ከም ኣካል ናይቲ ንዘላቒ ልምዓት እትጥቀመሉ ፊስካላዊ ስትራተጂ፡ ኣብ ዝተፈላለየ ጽላታት ቁጠባኣ ዝተፈላለየ ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ ኣቑሑት ትጥቀም። እቲ ዕላማ እቶት ንምፍራይ ጥራይ ዘይኮነስ ንኽልቲኡ ውሽጣዊ ሃልኪን ኣህጉራዊ ንግዳዊ ሽርክነትን ምቹእ ኩነታት ብምፍጣር ንናይ ውሽጢ ዓዲ ኢንዱስትሪታት ንምንቕቓሕ እዩ።

ብወግዒ ሪፓብሊክ ቤላሩስ ተባሂላ እትፍለጥ ቤላሩስ ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር እያ። ቤላሩስ ኣብ ዓለማዊ ዕዳጋ ሰደድ ኣገዳሲት ተዋሳኢት ብምዃና፡ ጽሬትን ምትእስሳርን ፍርያታ ንምርግጋጽ ዝተፈላለዩ ናይ ሰደድ ምስክር ወረቐት ኣጣይሻ እያ። ሓደ ካብቶም ቀንዲ ናይ ሰደድ ምስክር ወረቐት ኣብ ቤላሩስ ምስክር ወረቐት ምትእስሳር እዩ። እዚ ምስክር ወረቐት ብፍቓድ ዘለዎም ኣካላት ዝወሃብ ኮይኑ፡ ሓደ ፍርያት ብኽልቲኡ ሕግታትን ኣህጉራዊ ስርዓታትን ቤላሩስ ዝተቐመጡ ዝተወሰኑ ደረጃታትን ጠለባትን ከምዘማልእ ንምርግጋጽ እዩ። እቲ ናይ ምትእስሳር ምስክር ወረቐት ንዓደግቲ እቶም ናብ ወጻኢ ዝለኣኹ ኣቑሑት ኣድላዪ መርመራታት፣ ፈተነታትን ናይ ምትእስሳር ገምጋምን ከምዝተገብረሎም የረጋግጽ። ብተወሳኺ ንኹሉ ካብ መሬት ቤላሩስ ዝወጽእ ሰደድ ዘድሊ ሰነድ ኣዋጅ ሰደድ ኣሎ። እዚ ሰነድ እዚ ኣቑሑት ንሰደድ ብሕጋዊ መንገዲ ከምዝፍቀድን ምስ ደንቢ ጉምሩክ ዝሰማማዕን ምዃኑ ከም መርትዖ ኮይኑ የገልግል። ከም ሓበሬታ ሰደድቲ፣ መዕለቢ ሃገር፣ መግለፂ ናይቲ ዝለኣኽ ኣቑሑት፣ ዋጋኦምን ዝኾነ ተወሳኺ ኣገዳሲ ሓበሬታን ዝኣመሰሉ ዝርዝር ሓበሬታታት ዝሓዘ እዩ። ንገለ ኢንዱስትሪታት ከም ሕርሻ ወይ ፍርያት መግቢ ካብ ቤላሩስ ናብ ሃገራት ሕብረት ኤውሮጳ (EU) ወይ ካልኦት ዞባታት ዓለም ዝለኣኹ ፍሉይ ምስክር ወረቐት ከም GlobalG.A.P (ጽቡቕ ኣሰራርሓ ሕርሻ)፡ ISO 9001 (ስርዓታት ምሕደራ ጽሬት)፡ ወይ HACCP (ትንተና ሓደጋ) ከድልዮም ይኽእል። ወሳኒ ቁጽጽር ነጥቢ)። እዞም ምስክር ወረቐት ምስ ፕሮቶኮላት ድሕንነት መግቢ ወይ ስነ-ምግባራዊ መምርሒታት ኣብ ምፍራይ ኣቑሑት ሕርሻ ዝተኣሳሰሩ ዓለምለኻዊ ደረጃታት ምኽባር ዘረጋግጹ እዮም። ፍሉይ ናይ ምስክር ወረቐት ጠለባት ብመሰረት ዓይነት ፍርያትን ዕላማ ዕዳጋ ደንብታትን ክፈላለ ከም ዝኽእል ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ካብ ቤላሩስ ዝመጹ ሰደድቲ ንዝደልይዎ ዕዳጋታት ዝምልከት ኣገባባት ምስክር ወረቐት ብዝምልከት እዋናዊ ሓበሬታ ንምርካብ ከም ሃገራዊ ኣካል ኣክረዲቴሽን ወይ ቤት ምኽሪ ንግዲ ዝኣመሰሉ ወግዓውያን ትካላት ክውከሱ ይግባእ። ኣብ መደምደምታ፡ ቤላሩስ ዝተፈላለዩ ናይ ሰደድ ምስክር ወረቐት ከም ምስክር ወረቐት ምትእስሳርን ኣዋጃት ሰደድን ብምቛም ንሰደዳ ብዕቱብ ትወስዶ። ነዞም ደረጃታት ምስ ከም GlobalG.A.P ወይ ISO 9001/HACCP ዝኣመሰሉ ንኢንዱስትሪ ዝምልከት ክኾኑ ዝኽእሉ ምስክር ወረቐት ብምኽባር፡ ሰደድቲ ፍርያቶም ሕጋዊ ጠለባት ከምዘማልእ የረጋግጹ፡ ኣብ ርእሲኡ ድማ ንኣህጉራውያን ዓደግቲ ብዛዕባ ኣብ ውሽጢ መስርሕ ምፍራይኦም ዝትግበሩ ስጉምትታት ቁጽጽር ጽሬት የረጋግጹ።

ሪፓብሊክ ቤላሩስ ተባሂላ እትፍለጥ ቤላሩስ ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር እያ። ኣብ መንጎ ሩስያን ሃገራት ሕብረት ኤውሮጳን ዘለዋ ስትራተጂካዊ ኣቀማምጣ፡ ቤላሩስ ኣብቲ ዞባ ርኡይ ማእከል ሎጂስቲክስ ኮይና ተቐልቂላ ኣላ። ኣብ ትሕተ ቅርጺ መጓዓዝያ ክመጽእ ከሎ፡ ቤላሩስ ኣብ መላእ ሃገር ስሉጥ ምንቅስቓስ ኣቑሑት ዘመቻችእ ሰፊሕ መርበብ ጽርግያታት፡ ባቡርን መዓርፎ ነፈርትን ኣለዋ። እቲ መርበብ ጽርግያታት ልዕሊ 86 ሽሕ ኪሎሜተር ዝሽፍን ኮይኑ፡ ጽቡቕ ምሕደራ ዘለዎን ዘተኣማምንን እዩ። እዚ ድማ ኣብ ውሽጢ ቤላሩስ ወይ ናብ ጎረባብቲ ሃገራት ፍርያት ንምጉዕዓዝ ስሉጥ ኣገባብ ይገብሮ። ቤላሩስ ብዘይካ ጽርግያታት፡ ኣብ ውሽጢ ሃገር ንዝርከባ ዓበይቲ ከተማታት ዘራኽብን ኣህጉራዊ መጓዓዝያ ጽዕነት ዘመቻችእን ዘመናዊ ስርዓተ ባቡር ኣማዕቢላ ኣላ። ኣብ ቤላሩስ ዝርከብ ኢንዱስትሪ ባቡር፡ ኣብ ውሽጢ ሃገርን ኣህጉራውን ኣቑሑት ንምጉዕዓዝ ውሑስን ውጽኢታውን ኣገልግሎት ይህብ። ብፍላይ ከም ኬሚካላት፣ ማሽነሪታትን ፍርያት ሕርሻን ዝኣመሰሉ ጅምላ ጽዕነት ንምልኣኽ ተፈታዊ እዩ። ካብዚ ሓሊፉ ናይ ኣየር ጽዕነት ኣብ ምጉዕዓዝ ግዜ ዝምልከት ጽዕነት ወይ ልዑል ዋጋ ዘለዎም ኣቑሑት ወሳኒ ተራ ኣለዎ። ሃገራዊ መዓርፎ ነፈርቲ ሚንስክ ኣብ ቤላሩስ ንዝካየድ ናይ ጽዕነት በረራታት ከም ቀንዲ ኣፍደገ ኣቬሽን ኮይኑ የገልግል። ናብ ዓበይቲ ዓለምለኻዊ መዳረግቲ ቦታታት ከም ፍራንክፈርት፡ ዱባይ፡ ኢስታንቡል ወዘተ ቀጥታዊ ምትእስሳር ብምሃብ፡ ትካላት ንግዲ ኣቑሑቶም ብኣየር ንምጉዕዓዝ ምቹእ ይገብሮ። ቤላሩስ ካብቲ ብወደባዊት ከተማ ሊትዋንያ ክላይፔዳ ኣቢላ ናብ ከም ባሕሪ ባልቲክ ዝኣመሰሉ ባሕርታት ንምብጻሕ ዝሕግዙ ሩባታትን ካናላትን ዝሓቖፈ ውሽጣዊ ስርዓተ መስመራት ማይ እውን ተጠቃሚት እያ። እዚ ኣማራጺ ብፍላይ ብዓቢ ጽዕነት ከም ማዕድናት ወይ ፍርያት ነዳዲ ብባርጅ ወይ መራኽብ ንምልኣኽ ረብሓ ኣለዎ። ምስ ጉዳያት ምኽባር ወረቐት ዝተኣሳሰር ምድንጓያት ወይ ተወሳኺ ወጻኢታት እናነከየ ኣብ ዶባት ወይ ወደባት ኣገባባት ምጽራይ ጉምሩክ ብብቕዓት ንምምሕያሽ ኣምጻእቲ/ሰደድቲ ብሓፈሻ ምስተን ብመሰረት ናይ ውሽጢ ዓዲ ደንቢታት ኣብ ምሕላው ወግዓውነት ጉምሩክ ዝነጥፋ ፍሉያት ኩባንያታት ሎጂስቲክስ ይሻረኹ። ገለ ኣብ ቤላሩስ ዝንቀሳቐሱ ፍሉጣት ወሃብቲ ሎጂስቲክስ፡ ንጥፈታት ኣእትዎ/ሰደድ ዘወሃህዱ ኣድለይቲ ሰነዳት ምድላው ሓዊሱ ኣብ ኣገልግሎት ደላሎ ጉምሩክ ዘተኮረ ቤልታሞዝሰርቪስ ስቴት ኢንተርፕራይዝ (BMS SE)፤ ቤልስፐድሎጂስቲክስ - ካብ መወዳእታ ናብ መወዳእታ ሎጂስቲካዊ ፍታሕ ምቕራብ፤ ዩሮተርሚናል - ኣብ መጓዓዝያ ባቡር ንኮንተይነሪዝድ ጽዕነት ዝፍለጥ፤ ከምኡ’ውን ዩሮቲር ሊሚተድ - ሰፊሕ ኣህጉራዊ ኣገልግሎት ምትሕልላፍ ጽዕነት ዝህብ። ብሓፈሻ፡ ቤላሩስ ብጽቡቕ ዝማዕበለ ትሕተ-ቅርጺ መጓዓዝያ፡ ከም መጓዓዝያ ጽርግያ፡ ባቡር፡ ጽዕነት ኣየርን ውሽጣዊ መስመራት ማይን ዝኣመሰሉ ዝተፈላለዩ ስሉጣት ናይ ሎጂስቲክስ ኣማራጺታት ትህብ። ሞያውያን ወሃብቲ ሎጂስቲክስ ንንግዳዊ ትካላት ኣብ ዝተሓላለኸ ደንቢ ጉምሩክ ንኽጓዓዙን ስሉጥ ስርሓት ቀረብ ሰንሰለት ከረጋግጹን ክሕግዙ ይኽእሉ።

ኣገደስቲ ምርኢታት ንግዲ

ቤላሩስ ብጽኑዕ ኣህጉራዊ ንግዳዊ ዝምድናታትን ምዕቡል ናይ ሰደድ ኢንዱስትሪን ትፍለጥ። እታ ሃገር ብርክት ዝበሉ ኣገደስቲ መስመራት ዓለም ለኸ ዕድጊት ዘጣየሸት እንትኾን ንልምዓት ቢዝነስ ዕድላት ዝህቡ ዝተፈላለዩ ምርኢታት እውን ተአንግድ እያ። ቀዳማይ፡ ቤላሩስ ኣባል ቁጠባዊ ሕብረት ኤውሮጳ (EAEU) ኮይና፡ ንሩስያ፡ ካዛኪስታን፡ ኣርመንያን ኪርጊስታንን እውን ዘጠቓልል እዩ። እዚ ናይ ዕዳጋ ውህደት እዚ ንሰፊሕ ተጠቃሚ ብቐሊሉ ንኽርከብ ዘኽእልን ኣብ ውሽጢ ሕብረት ስራሕ ምንቅስቓስ ኣቑሑት ዘመቻችእን እዩ። እዚ ድማ ንቤላሩስ ካብዘን ሃገራት ፍርያት ንምርካብ ንዝደልዩ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ሰሓቢት መዕረፊት ይገብራ። ብተወሳኺ ቤላሩስ ምስ ብዙሓት ሃገራት ዓለም ኣብ ክልተኣዊ ንግዳዊ ስምምዓት ብንጥፈት ተዋፊራ እያ። እዞም ስምምዓት እዚኦም፡ ናይ ወጻኢ ኩባንያታት ናብ ዕዳጋ ቤላሩስ ንኽኣትዋን ምስ ናይ ውሽጢ ዓዲ ኣቕረብቲ ንግዳዊ ዝምድና ንኽምስርታ ምቹእ ኩነታት ይፈጥሩ። ገለ ወሰንቲ መሻርኽቲ ሃገራት ቻይና፣ ጀርመን፣ ፖላንድ፣ ዩክሬን፣ ቱርኪን ካልኦትን ይርከብአን። ቤላሩስ ኣብ ምሉእ ዓመት ዝተፈላለዩ ምርኢታት እውን ትውድብ እያ፣ እዚ ድማ ንውሽጣውን ዓለምለኻውን ትካላት ንግዲ ዝስሕብ እዩ። እቲ ዝያዳ ጐሊሑ ዝረአ ምርኢት "ቤላሩስያዊ ኢንዱስትርያዊ መድረኽ" ኮይኑ፡ ማሽነሪታት፡ መሳርሒታት፡ ምስ ቴክኖሎጂታት ዝተኣሳሰሩ ኢንዱስትሪታት ምህዞታት ዘርኢ እዩ። ኣፍረይቲ ፍርያቶም ንምርኣይን ምስ ካብ ዝተፈላለየ ክፋላት ዓለም ዝመጹ ዓደግቲ ወይ መሻርኽቲ ክኾኑ ዝኽእሉ ሰባት ንኽራኸቡን ብሉጽ መድረኽ ይህብ። ካልእ ኣብ ሚንስክ ዝተኻየደ ፍሉጥ ምርኢት "ዩሮኤክስፖ፡ ዓለምለኻዊ ፍሉይ ምርኢት" እዩ። እዚ ምርኢት ኣብ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ከም construction materials & technologies፤ ጸዓት ዝቑጥቡ ቴክኖሎጂታት፤ ግብርና; መሳርሒታት ምምስራሕ መግቢ፤ መካይን & ናይ መኪና ኣካላት፤ ሎጂስቲክስ & መጓዓዝያ፤ ካልኦትን ዝበሃሉ ምዃኖም ይፍለጥ። ካብዚ ብተወሳኺ ኣብ መላእ ዓውድታት ከም ኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ (IT)፣ ምምዕባል ፍርያት/ኣገልግሎታት ኢንዱስትሪ ኣየርን ስፔስን ወዘተ ዝኣመሰሉ ምዕቡላት መፍትሒታት ቴክኖሎጂ ዘርእዩ ከም "High-Tech Expo" ዝኣመሰሉ ፍሉያት ንዓውዲ ዝምልከቱ ምርኢታት ኣለዉ።" ብተወሳኺ፡' ኣብ ሚንስክ ዓመታዊ ዝካየድ ' TechInnovation' ምስ ኩባንያታት ቤላሩስ ኣብ መላእ ጽላት ICT/ቴሌኮም ሽርክነት/ናይ ምትሕብባር ዕድላት ዝደልዩ ዓለማዊ ምህዞ ዝምራሕ ትካላት ይእክብ - ኣብ መንጎ ተጻወትቲ ዝተዋፈሩ IoT (Internet of Things) domain ወዘተ ዝተዋፈሩ ንግዳዊ ጽምዶታት ምምችቻው፡ ብዘይካ ምርኢታት/ሰፊሕ መርበብ ምስፍሕፋሕ ጻዕርታት-ብመንግስታዊ ኣካላት/ዓበይቲ ማሕበራት ንግዲ ዝካየድ፣ ክህሉ ዝኽእል ሽርክነትን ምሕዝነትን ምድህሳስ፣ ቤላሩስ ልዑል ትምህርቲ ዝረኸበ ሓይሊ ስራሕ፣ ምቹእ ናይ ወፍሪ ሃዋህው ምስ ምሩጽ መጠን ግብሪን ተበጻሕነት ናብቲ ሰፊሕ ትሕተ ቅርጺ መርበብን ትህብ . ኣብ መደምደምታ፡' ኣብ ቤላሩስ ዝርከቡ ዓለምለኻዊ መስመራት ዕድጊትን ምርኢታትን ንንግዳዊ ትካላት ብዓለም ደረጃ ኣብ ምትእስሳር & ምንጪ ኣማራጺታት ንምድህሳስ ዕድላት ኣብ ምቕራብ/ንዓለምለኻዊ ዓደግቲ ምስ ውሽጣዊ ኣቕረብቲ ንኽራኸቡ መድረኽ ኣብ ምቕራብ ዓቢ ተራ ይጻወቱ። እዞም ተበግሶታት እዚኦም ኣብ ቁጠባዊ ዕብየት ቤላሩስ ልዑል ኣበርክቶ ኣለዎም፣ ምኽንያቱ ኣብ ዓለማዊ ዕዳጋ ከም ኣገዳሲት ተጻዋታይ ዘለዋ መርገጺ ትሕይል።

ልሙዳት ሞተር ምድላይ

ኣብ ቤላሩስ፡ እቶም ዝበዝሑ ዝጥቀሙሉ ሞተር ምድላይ፤ 1. ያንዴክስ (https://www.yandex.by)፦ ያንዴክስ ኣብ ቤላሩስ እውን ብሰፊሑ ዝጥቀመሉ ህቡብ ሩስያዊ ሞተር ምድላይ እዩ። ኣብ መርበብ ሓበሬታ ምድላይ፡ ምስልታት፡ ቪድዮታት፡ ዜናታትን ካልእ ተዛመድቲ ኣገልግሎታትን ይህብ። 2. ጉግል (https://www.google.by)፦ ጉግል ብዓለም ደረጃ ፍሉጥ ሞተር ምድላይ እኳ እንተኾነ፡ ንቤላሩሳውያን ተጠቀምቲ ዝኸውን ውሽጣዊ ስሪት እውን ኣለዎ። ብኽልቲኡ ቋንቋታት እንግሊዝን ቤላሩስያን ኩለመዳያዊ ውጽኢት ምድላይ መርበብ ሓበሬታ የቕርብ። 3. Mail.ru (https://www.mail.ru)፦ ብቐንዱ ኣብቲ ሩስያኛ ዝዛረብ ዓለም ከም ወሃቢ ኣገልግሎት ኢመይል ዝፍለጥ እኳ እንተኾነ፡ Mail.ru "Poisk" ዝበሃል ሞተር ምድላይ'ውን ኣለዎ። ሓፈሻዊ ውጽኢት ምድላይ መርበብ ሓበሬታ ምስ ተወሳኺ ባህርያት ከም ምትእኽኻብ ዜናን ምውህሃድ ኢመይልን ይህብ። 4. Onliner Search (https://search.onliner.by): Onliner Search ብፍሉይ ንቤላሩሳውያን ተጠቀምቲ ዝተዳለወ ውፉይ ናይ ውሽጢ ዓዲ ሞተር ምድላይ እዩ። ኣብ መርበብ ሓበሬታ ምድላይን ምድብ መወዓውዒታትን ሓዊሱ ዝተፈላለዩ ናይ ምድላይ ኣማራጺታት የቕርብ። 5. Tut.by Search (https://search.tut.by)፦ Tut.by ኣብ ቤላሩስ ካብ ዘለዉ ዓበይቲ ናይ ኦንላይን ፖርታላትን መርበብ ሓበሬታን ሓደ እዩ። ጎኒ ጎኒ እቲ ቀንዲ ትሕዝቶ ዝህቦ፡ ኣብ ውሽጢ ናይ ገዛእ ርእሱ መድረኽ ናይ መርበብ ሓበሬታ ምድላይ ዝህብ ኣብ ውሽጡ ዝተሃንጸ ናይ ምድላይ ተግባር እውን ኣለዎ። እዚኦም ገለ ካብቶም ኣብ ቤላሩስ ልሙድ ዝኾኑ ሞተር ምድላይ ኮይኖም፡ ዝተፈላለየ ምርጫታትን ድሌታትን ተጠቀምቲ ኢንተርነት ኣብታ ሃገር ዘማልኡ እዮም።

ዓበይቲ ብጫ ገጻት።

ብወግዒ ሪፓብሊክ ቤላሩስ ተባሂላ እትፍለጥ ቤላሩስ ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ ምድረበዳ ዘይብላ ሃገር እያ። ገለ ካብቶም ቀንዲ ብጫ ገጻት ማውጫታት ኣብ ቤላሩስ ምስ መርበብ ሓበሬታታቶም እነሆ፤ 1. Yellowpages.by: እዚ ኣብ ቤላሩስ ካብቶም ዝበዝሑ ህቡባት ብጫ ገጻት ማህደር እዩ። ኣብ ዝተፈላለያ ከተማታት እታ ሃገር ብዛዕባ ዝተፈላለዩ ንግዳዊ ትካላትን ኣገልግሎታትን ሰፊሕ ሓበሬታ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.yellowpages.by 2. Bypages.by: Bypages ሰፊሕ ዝርዝር ናይ ውሽጢ ዓዲ ንግዳዊ ዝርዝርን ርክብ ሓበሬታን የቕርብ። እቲ ማውጫ ንብዙሓት ኢንዱስትሪታት ከም ቸርች፣ ክንክን ጥዕና፣ ኣጋይሽ ምቕባልን ካልእን ዝሽፍን እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.bypages.by 3. 2gis.by: 2GIS (TwoGis) ንቤላሩስ ከም ብጫ ገጻት ማህደር ኮይኑ እውን ብዕጽፊ ዝሰርሕ መስተጋብራዊ ናይ ኦንላይን ካርታ እዩ። ብዛዕባ ትካላት ንግዲ ዝርዝር ሓበሬታ ይህብ፣ ኣድራሻ፣ ቁጽሪ ተሌፎን፣ ናይ ስራሕ ሰዓታትን ካብ ተጠቀምቲ ዝመጽእ ገምጋምን ሓዊሱ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.maps.data/en/belarus 4. Antalog.com: Antalog ከም ናይ ኦንላይን ቢዝነስ ካታሎግ ኮይኑ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ኣገልግሎት ኣይቲ፣ ኩባንያታት ህንጻ፣ ኣማኸርቲ ሕጊ፣ ከምኡ’ውን ካልኦት ብዙሓት ኣብ ዕዳጋ ቤላሩስ ሰፊሕ ዝርዝር ዘለዎ ኮይኑ የገልግል። መርበብ ሓበሬታ፡ www.antalog.com/en 5- detmir comooua : магазин детской одежды и товаров для малышей_detmir.ua

ዓበይቲ ናይ ንግዲ መድረኻት።

ሪፓብሊክ ቤላሩስ ተባሂላ እትፍለጥ ቤላሩስ ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ ሃገር እያ። ኣብ ቤላሩስ ዝንቀሳቐሱ ሓያሎ ፍሉጣት ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ከምዘለዉ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። እዞም መድረኻት ኣብ ውሽጢ ሃገር ንዝርከቡ ተጠቀምቲ ሰፊሕ ፍርያትን ኣገልግሎታትን ይህቡ። ገለ ካብቶም ቀንዲ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ቤላሩስ ምስ መርበብ ሓበሬታታቶም እነሆ፤ 1. ዋይልድቤሪ - እዚ ሓደ ካብቶም ኣብ ቤላሩስ ዝርከቡ ዓበይቲ ናይ ኦንላይን ቸርችታት ኮይኑ፡ ክዳውንቲ፡ ኤሌክትሮኒክስ፡ ኣቑሑት ገዛን ካልእን ሓዊሱ ዝተፈላለዩ ፍርያት ዘቕርብ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.wildberries.by 2. ኦዞን - ኦዞን ካልእ ህቡብ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኽ ኮይኑ ካብ ኤሌክትሮኒክስን መሳርሒታትን ክሳብ ፋሽንን ጽባቐን ዝበጽሕ ዝተፈላለዩ ፍርያት ዘቕርብ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.ozone.by 3. 21vek.by - ብፍሉይ ኣብ ሃለኽቲ ኤሌክትሮኒክስ ዝነጥፍ 21vek፡ ሰፊሕ ምርጫ ናይ ከም ስማርትፎናት፡ ላፕቶፕ፡ ናይ ገዛ መሳርሒታት፡ ከምኡ’ውን ናይ ድምጺ መሳርሒታት ብተወዳዳሪ ዋጋ ዘቕርብ ናይ ኦንላይን ቸርቻሪ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.21vek.by 4. ASBIS/BelMarket - እዚ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኽ ብቐንዱ ኣብ ናይ ኮምፒተር ሃርድዌር ኣካላትን ናይ ኣይቲ ፍታሕን ዘተኮረ ኮይኑ ምስ ቴክኖሎጂ ዝተኣሳሰሩ ፍርያት ንዝደልዩ ውልቀሰባት ወይ ትካላት ንግዲ ካልኦት ኤሌክትሮኒክስን መሳርሒታትን ዘጠቓልል እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://belmarket.by 5.ሮቶራማ- ሮቶራማ ብፍላይ ነቶም ሰብ ኣልቦ ነፈርቲ ወይ ምስ ሰብ ኣልቦ ነፋሪት ዝተኣሳሰሩ መሳርሒታት ከም ካሜራን መለዋወጢ ኣቑሑትን ንዝደልዩ ኣፍቀርቲ ዘገልግል እዩ። መርበብ ሓበሬታ:https//: rotorama.com/by 6.Onliner- Onliner ተጠቀምቲ ካብ ሃለኽቲ ኤሌክትሮኒክስ ክሳብ ፍርናሽ ዝበፅሑ ዝተፈላለዩ ምድባት ፍርያት ዝረኽብሉ ኩሉ ኣብ ሓደ ዝኾነ ናይ ኦንላይን ዕዳጋ ተባሂሉ ክግለፅ ይከኣል። መርበብ ሓበሬታ:https//: onliner.com/by እዚኦም ገለ ኣብነታት ጥራይ እዮም፤ እንተኾነ ግን ኣብ ቤላሩስ ኣብ ፍሉይ ድሌታት ወይ ኒች ዝተመርኮሰ ዝያዳ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ክህልዉ ከምዝኽእሉ ኣስተውዕሉ። ምህላው ኣብቲ ኣብ ውሽጢ ቤላሩስ ዘሎ ፍሉይ ዞባ ወይ ድማ ነፍሲ ወከፍ መድረኽ ዝቐርብ ናይ ምልኣኽ ኣማራጺታት ክምርኮስ ከም ዝኽእል ምጥቃስ ኣገዳሲ እዩ። እዋናዊ ሓበሬታ ንምርካብን ነቲ ሰፊሕ ምቕራብ ፍርያት ንምድህሳስን በጃኹም በብወገኖም ኣብ መርበብ ሓበሬታታቶም ምብጻሕኩም ኣረጋግጹ።

ዓበይቲ ማሕበራዊ መራኸቢታት

ቤላሩስ ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር እያ። ብህዝቢ ቤላሩስ ብሰፊሑ ዝጥቀሙሉ ሓያሎ ህቡባት ማሕበራዊ መራኸቢታት ዘለዎ ንጡፍ ናይ ኦንላይን ማሕበረሰብ ኣለዎ። ገለ ካብቶም ኣብ ቤላሩስ ዝርከቡ ህቡባት ማሕበራዊ መራኸቢታት መድረኻት፡ ምስ በብወገኖም ዘለዎም ኣድራሻ መርበብ ሓበሬታ እነሆ፤ 1. VKontakte (VK) - እዚ ኣብ ቤላሩስ ብብዝሒ ዝጥቀመሉ ማሕበራዊ ሚድያ መድረኽ ኮይኑ፡ ምስ ፌስቡክ ዝመሳሰል እዩ። ተጠቀምቲ ፕሮፋይል ክፈጥሩ፡ ምስ ኣዕሩኽቶም ክራኸቡ፡ ስእልታትን ቪድዮታትን ከካፍሉ፡ ኣብ ጉጅለታትን ማሕበረሰባትን ክጽንበሩ፡ ከምኡ’ውን ፍሉጣት ሰባት ወይ ምልክታት ክከታተሉ ይኽእሉ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.vk.com 2. Odnoklassniki - OK.ru ተባሂሉ ዝፍለጥ እዚ መድረኽ ካብ ቤት ትምህርቲ ወይ ዩኒቨርሲቲ ዝመጹ መማህርትን ናይ ቀደም ኣዕሩኽን ኣብ ምትእስሳር ዘተኮረ እዩ። ተጠቀምቲ ኣብ ውሽጢ መርበቦም ናይቶም ካብ ዝተፈላለየ እዋናት ህይወቶም ዝመጹ መማህርቶም ወይ ኣዕሩኽቶም ሓድሽ ሓበሬታ፡ ስእልታት፡ ቪድዮታት ከካፍሉን ኣብ ዘተ ክዋፈሩን ይኽእሉ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.ok.ru 3. ኢንስታግራም - ኢንስታግራም ሓደ ካብቶም ኣብ ዓለምና ፍሉጣት ስእላዊ መሰረት ዝገበሩ ማሕበራዊ መራኸቢታት ብምዃኑ፡ ኣብ ቤላሩሳውያን ተጠቀምቲ ስእልታትን ቪድዮታትን ምስ ተኸታተልቶም/ኣዕሩኽቶም ብምክፋል ወይ ድማ ካብ ዝከታተልዎም ሰባት ዝመጽእ ጽሑፋት ብምድህሳስ እውን ኣዝዩ ተፈታዊ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.instagram.com 4. ትዊተር - ዋላ እኳ ምስ ካልኦት ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሱ መድረኻት እንትነፃፀር ብሰፊሑ እንተዘይተጠቕመሉ፤ ትዊተር ክሳብ ሕጂ ኣብ ቤላሩስ ተጠቀምቱ ኣለዉዎ፡ ንሳቶም ድማ ብትዊትን ሪትዊትን ኣቢሎም ኣብ ዝተፈላለየ ኣርእስታት ንዝመጽእ ዜናታት ንምክትታል ወይ ኣብ ዓለማዊ ዕላል ንምስታፍ ይጥቀሙሉ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.twitter.com 5.ቴሌግራም- እዚ ኣብ ደበና ዝተመርኮሰ ቅጽበታዊ መልእኽቲ ኣፕ ተጠቀምቲ ካብ መወዳእታ ናብ መወዳእታ ምስጢራዊ ቴክኖሎጂ ተጠቒሞም ናይ ጽሑፍ መልእኽቲ፣ ድምጺ መዘኻኸሪታት ድምጺ ፋይላት ብውሑስ መንገዲ ክሰዱ የኽእሎም።ክሳብ 200000 ኣባላት ዝኸውን ናይ ጉጅለ ዕላል ክፈጥር ይኽእል።እቲ ኣፕ ዝተፈላለዩ ባህርያት የቕርብ ከም channels,bots,sticker packs ወዘተ ኣብ ውሽጢ ቤላሩስ ተፈታውነት ዝረኸበ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://telegram.org/ እዚኦም ውሑዳት ኣብነታት ካብቶም ኣብ ቤላሩስ ዝነብሩ ሰባት ብተደጋጋሚ ዝበጽሕዎም ህቡባት ማሕበራዊ መራኸቢታት እዮም።እንተኾነ ግን፡እዚ ዝንባለታት ምስ ግዜ ሓደስቲ ቴክኖሎጂታት እናተቐልቀሉ ክቕየሩ ከምዝኽእሉ ክፍለጥ ይግባእ።

ዓበይቲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ

ብወግዒ ሪፓብሊክ ቤላሩስ ተባሂላ እትፍለጥ ቤላሩስ ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር እያ። ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ስለዘለዎ ዝተፈላለዩ ማሕበራት ኢንዱስትሪ ዘአንግድ እዩ። ገለ ካብተን ቀንዲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ ቤላሩስ፤ 1. ቤት ምኽሪ ንግድን ኢንዱስትሪን ቤላሩስ (BCCI) - እዚ ማሕበር እዚ ንንግዳዊ ትካላት ቤላሩስ ኣህጉራዊ ንግድን ቁጠባዊ ምትሕብባርን የስፋሕፍሕ። መርበብ ሓበሬታኦም ድማ፡ https://www.cci.by/en እዩ። 2. ማሕበር መካይን ቤላሩስ (BAA) - BAA ኣብ ቤላሩስ ንዝርከቡ ኣፍረይቲ መካይን፣ ኣቕረብቲ፣ ነጋዶን ተዛመድቲ ትካላት ንግዲን ዝውክል እዩ። ኣብ ውሽጢ ሃገር ንዘሎ ኢንዱስትሪ መካይን ንምምዕባል ይሰርሑ። መርበብ ሓበሬታኦም ድማ፡ http://baa.by/en/ 3. ማሕበር ባንክታት ሪፓብሊክ ቤላሩስ (ABRB) - ABRB ኣብ ቤላሩስ ዝንቀሳቐሳ ባንክታት ኣብ ሓደ ብምምጻእ ኣብ መንጎ ፋይናንሳዊ ትካላት ምትሕብባር ንምምችቻውን ኣብ ውሽጢ ጽላት ባንክታት ቁጠባዊ ዕብየት ንምድጋፍን ይሰርሕ። መርበብ ሓበሬታኦም ድማ፡ https://abr.org.by/eng_index.php እዩ። 4.The Scientific & Practical Society "Metalloobrabotka" - እዚ ማሕበር ኣብ ውሽጢ ኢንዱስትሪ ስራሕ ሓጺን ኣብ ቤላሩስ ክእለት ብምሃብ፣ ምህዞ ብምስፋሕ፣ ንጥፈታት ምርምር ብምክያድ፣ ኢንዱስትርያዊ ምርኢታት ብምውዳብ ንልምዓት ኣብ ምድጋፍ ዘተኮረ እዩ። መርበብ ሓበሬታኦም ድማ፡ http://www.metallob.com/ እዩ። 5.ማሕበር "ሕርሻ ዝድግፍ" - ንሕርሻታትን ትካላት ንግዲ ሕርሻን ስልጠናታት፣ ዋዕላታት፣ ... ከምኡ’ውን ምስ ሜላታት ሕርሻ፡ ኣሰራርሓ ምሕደራ ሕርሻ፡ ዕድላት ምብጻሕ ዕዳጋ ንፍርያት ሕርሻ ውሽጢ ዓዲ ዝተኣሳሰሩ ፍጻመታት። ኣብዚ ሕዚ እዋን ናይ ዌብሳይት ሊንክ ኣይርከብን። 6.ፓርክ ላዕለዋይ ቴክኖሎጂ ሚንስክ (HTP) – ኣብ ከተማ ሚንስክ ንልምዓት ንግዲ IT ዘተባብዕ ቁጠባዊ ዞባ ኮይኑ ተመስሪቱ፣ ንመተባብዒ ግብሪ ብምሃብ ዓለምለኻውያን ኩባንያታት ቴክኖሎጂ ይስሕብ፣ ምርጫታት ጉምሩክ ሰሓቢ ናይ ንግዲ ኣውትሶርሲንግ መዳረጊ ይገብሮ። ኣብዚ እዋን እዚ ናይ መርበብ ሓበሬታኦም ሊንክ ኣይርከብን። 7.ማሕበር ኣፍረይቲ መድሃኒት ቤላሩስ – ንኣፍረይቲ መድሃኒት ዝውክል ማሕበር ኣብ ውሽጢ ቤላሩስ ኣብ መንጎ ኣባላት ኩባንያታት ምትሕብባር ዘተባብዑ፣ ኣብ ምዕባለታት ምቁጽጻር መድሃኒት ፍልጠት ምክፋል፣ ከምኡ’ውን ንረብሓታት እቲ ኢንዱስትሪ ዝጣበቕ። ኣብዚ ሕዚ እዋን ናይ ዌብሳይት ሊንክ ኣይርከብን። እዚኦም ውሑዳት ኣብነታት እዮም፣ ምኽንያቱ ቤላሩስ ኣብ ዝተፈላለየ ዓውድታት ብዙሓት ካልኦት ማሕበራት ኢንዱስትሪ ተአንግድ። እዚ ጽሑፍ ኣብ ዝጸሓፈሉ እዋን ገለ መርበብ ሓበሬታታት ማሕበራት ክህልዉ ከምዘይክእሉ ኣስተውዕሉ፡ እዋናዊ ሓበሬታ ንምርካብ ድማ ብእሙናት ምንጭታት ምድላይ ይምከር።

ናይ ንግድን ንግድን መርበብ ሓበሬታታት

ብወግዒ ሪፓብሊክ ቤላሩስ ተባሂላ እትፍለጥ ቤላሩስ ኣብ ምብራቓዊ ኤውሮጳ እትርከብ ምድረበዳ ዘይብላ ሃገር እያ። ካብ ማኑፋክቸሪንግን ሕርሻን ክሳብ ኣገልግሎትን ቴክኖሎጅን ዝበፅሑ ኢንዱስትሪታት ዘለዎ ዝተፈላለየ ቁጠባ ኣለዎ። ገለ ካብቶም ምስ ቤላሩስ ዝተኣሳሰሩ ወሰንቲ ቁጠባውን ንግዳውን መርበብ ሓበሬታታት እነሆ፤ 1. ሚኒስትሪ ቁጠባ ሪፓብሊክ ቤላሩስ - ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ ብዛዕባ ቁጠባዊ ፖሊሲታት፡ ዕድላት ወፍሪ፡ ስታቲስቲክስ ንግዲ፡ ከምኡ’ውን ደንብታት ሰደድ-ኣእትዎ ሓበሬታ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.economy.gov.by/en/ 2. ሃገራዊ ትካል ወፍርን ውልቃውነትን (NAIP) - እዚ መንግስታዊ ትካል ኣብ ቤላሩስ ቀጥታዊ ወፍሪ ወጻኢ (FDI) ብዛዕባ ኩነታት ወፍሪ፡ ዝርከቡ ምትብባዕ፡ ከምኡ’ውን ንኽህልዉ ዝኽእሉ ኣውፈርቲ ሰፊሕ ሓበሬታ ብምሃብ የስፋሕፍሕ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://investinbelarus.by/en/ 3. ቤት ምኽሪ ንግድን ኢንዱስትሪን ቤላሩስ (BelCCI) - BelCCI ኣብ መንጎ ውሽጣዊ ንግዳዊ ትካላት ንግዲ ናይ ምድንፋዕ ከምኡ’ውን ብዝተፈላለዩ ኣገልግሎታት ከም ዕዳጋ ምርምር፣ ናይ ምትሕንፋጽ ፍጻመታት፣ ናይ ምስክር ወረቐት ሓገዝን ካልእን ኣቢሉ ኣህጉራዊ ንግዳዊ ምትሕብባር ናይ ምድጋፍ ሓላፍነት ኣለዎ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.cci.by/eng 4. ዓቢ እምኒ ኢንዱስትሪ ፓርክ - ኣብ ጥቓ ሚንስክ ዝርከብ ሓደ ካብቶም ዝዓበዩ ኢንዱስትርያዊ ፓርክታት ኤውሮጳ ኣብ ቤላሩስ ትካላት ምፍራይ ንምቛም ወይ ማእከላት ምርምርን ምዕባለን ንምምዕባል ንዝደልዩ ናይ ወጻኢ ኣውፈርቲ ምቹእ ኩነታት ዝፈጥር እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://industrialpark.by/en/ 5. ባንኪ ልምዓት ሪፓብሊክ ቤላሩስ - እዚ ባንኪ ሃገራዊ ዕላማታት ልምዓት ንምድጋፍ ዝዓለመ ፍሉይ ፋይናንሳዊ ትካል ብምዃኑ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ጸዓት፣ መጓዓዝያ፣ ሕርሻ ወዘተ ንዝካየዱ ዓበይቲ ትሕተ ቅርጺ ፕሮጀክትታት ናይ ፋይናንስ መፍትሒታት የቕርብ፣ እዚ ድማ ንኽልቲኦም መሻርኽቲ ውሽጣዊ ዋኒንን ቀጥታዊ ወፍሪን ዘተባብዕ እዩ። ብተመሳሳሊ መንገዲ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://en.bvb.by/ 6.Infocom Trade Portal- እዚ ኩለመዳያዊ ናይ ኦንላይን ፖርታል ብዛዕባ ሰደድ-ኣእትዎት ደንቢ፣ሕግታት፣ፀብፃብ መፅናዕቲ፣ታሪፍ ወዘተ ሓዊሱ ኣብ ስራሕቲ ንግዲ ወፃኢ ሓበሬታ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡http:/https://infocom-trade.com/#/ እዞም መርበባት ሓበሬታ ብዛዕባ ቁጠባን ንግድን ቤላሩስ ጠቓሚ ሓበሬታ እኳ እንተሃቡ፡

ናይ ንግዲ ዳታ ሕቶ መርበባት ሓበሬታ

ንቤላሩስ ዝምልከት ሓያሎ ናይ ንግዲ ዳታ ምሕታት መርበባት ሓበሬታ ኣለዉ። ገለ ካብኣቶም እነሆ፤ 1. ሃገራዊ ኮሚተ ስታቲስቲክስ ቤላሩስ (ቤልስታት)፦ ቤልስታት ወግዓዊ በዓል መዚ ስታቲስቲክስ ቤላሩስ ኮይኑ፡ ኣብ መርበብ ሓበሬታኡ ዝርዝር ስታቲስቲክስ ንግዲ የቕርብ። ብዛዕባ ኣእትዎት፡ ሰደድ፡ ሚዛን ንግድን ካልእ ምስ ንግዲ ዝተኣሳሰር ዳታን ሓበሬታ ክትረክብ ትኽእል ኢኻ። እቲ መርበብ ሓበሬታ ኣብዚ ዝስዕብ መርበብ ሓበሬታ ክትረኽብዎ ትኽእሉ ኢኹም፡ http://www.belstat.gov.by/en/ 2. ዓለምለኻዊ ዝተዋደደ ንግዳዊ መፍትሒታት (WITS)፦ WITS ብባንኪ ዓለም ዝሕሎ ናይ ኦንላይን ዳታቤዝ ኮይኑ ንቤላሩስ ሓዊሱ ንዝተፈላለዩ ሃገራት ኩለመዳያዊ ኣህጉራዊ ንግዳዊ መረዳእታ ዝህብ እዩ። ተጠቀምቲ ብዛዕባ ኣእትዎትን ሰደድን ብኣቑሑት፡ መሻርኽትን ዓመታትን ዝርዝር ሓበሬታ ክረኽቡ የኽእሎም። እቲ ናይ WITS መድረኽ ኣብዚ ክትረኽብዎ ትኽእሉ ኢኹም፡ https://wits.worldbank.org/CountryProfile/en/Country/BLR 3. ካርታ ንግዲ፦ ካርታ ንግዲ ብዓለምለኻዊ ማእኸል ንግዲ (ITC) ዝተዳለወ ናይ ኦንላይን ዳታቤዝ እዩ። ስታቲስቲክስ ሰደድን ኣእትዎትን ምስ ፕሮፋይል ታሪፍ ብደረጃ ዓለም ንቤላሩስ ሓዊሱ ንዝተፈላለዩ ሃገራት የቕርብ። ተጠቀምቲ ብዛዕባ ንግዳዊ መሻርኽቲ፣ ምድብ ፍርያት፣ ኣንፈት ዕዳጋ ወዘተ ብተጠቃሚ ምቹእ ዝኾነ መተሓላለፊኡ ክቡር ሓበሬታ ክረኽቡ ይኽእሉ። ንቤላሩስ ዝምልከት ንግዳዊ መረዳእታ ኣብ ንግዳዊ ካርታ ንምርካብ ዝሕግዝ ናይ መርበብ ሓበሬታ መላግቦ፡ https://www.trademap.org/Bilateral_TS.aspx?nvpm=2%7c112%7c%7c%7c%7cTOTAL%7c-%u53EF-Ch-S እዩ። -10-0-0 4.ቤት ምኽሪ ንግድን ኢንዱስትሪን ቤላሩስ (BCCI)፤ ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ BCCI ውን ኣብ ቤላሩስ ንዝካየድ ኣህጉራዊ ንግዳዊ ንጥፈታት ዝምልከት ገለ ሓበሬታ ይህብ።ኣብ ናይ ወጻኢ ቁጠባዊ ውዕላት ድርድር፣ቁጠባዊ መድረኻት፣w orkshops, fairs ከምኡ’ውን ንኢንዱስትሪ ዝምልከት ዜናታት ሓድሽ ሓበሬታ ክትረኽቡ ትኽእሉ ኢኹም።እቲ መርበብ ሓበሬታ URL :https://cci እዩ። .ብ/en እዞም መርበባት ሓበሬታ ዝተፈላለየ ርድኢት ኣብ ንግዳዊ ንጥፈታት ቤላሩስ ምስ ዓለማዊ መሻርኽታ ኣብ ዝሽየጡ ፍርያት,ዓበይቲ ዕዳጋታት,ደረጃታት,ኣንፈታት ወዘተ ዝተፈላለየ ኣረኣእያታት ክህቡኹም እዮም።

B2b መድረኻት

ኣብ ቤላሩስ፡ ንንግዳዊ ትካላት ከም ናይ ኦንላይን ዕዳጋታት ዘገልግሉ ሓያሎ B2B መድረኻት ኣለዉ። እዞም መድረኻት ንዓደግትን ሸየጥትን ብምትእስሳር፡ ኣቑሑትን ኣገልግሎታትን ብመልክዕ ንግዲ ናብ ንግዲ ክነግዱ የኽእሎም። ገለ ኣብነታት ናይ B2B መድረኻት ኣብ ቤላሩስ ምስ ኣድራሻ መርበብ ሓበሬታኦም እነሆ፤ 1. Biz.by: እዚ ሓደ ካብቶም ኣብ ቤላሩስ ዝርከቡ ፍሉጣት ዕዳጋታት B2B ኮይኑ፡ ኣብ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ሰፊሕ ዝርዝር ፍርያትን ኣገልግሎታትን ዝህብ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.biz.by 2. ፖርታል ኣፍረይቲ ቤላሩስ (bmn.by)፦ እዚ መድረኽ ንኣፍረይቲ ቤላሩስ ምስ ካብ ውሽጣውን ዓለምለኻውን ዕዳጋታት ዝመጹ ዓደግቲ ክኾኑ ዝኽእሉ ሰባት ኣብ ምትእስሳር ዘተኮረ እዩ። ትካላት ንግዲ ፍርያቶም ከርእዩን ንግዳዊ ርክብ ብኢንተርነት ክምስርቱን የኽእሎም። 3. A-Trade.by: A-Trade ብፍላይ ኣብ መንጎ ትካላት ንግዲ ቤላሩስ ንዝግበር ጅምላ ንግዲ ዝተዳለወ ናይ ኦንላይን መድረኽ እዩ። ከም ካታሎግ ፍርያት፣ መሳርሒታት ድርድር ዋጋን ውሑስ ፍታሕ ክፍሊትን ዝኣመሰሉ ባህርያት የቕርብ። 4. Exports.by: ከምቲ ስሙ ዝሕብሮ እዚ መድረኽ ኣብ መንጎ ውሽጣዊ ሰደድትን ዓለምለኻውያን ዓደግትን ርክብ ብምምችቻው ካብ ቤላሩስ ዝመጽእ ሰደድ ኣብ ምድንፋዕ ዘተኮረ እዩ። 5. GlobalMedicines.eu: እዚ B2B መድረኽ ኣብ ንግዲ መድሃኒት ዝነጥፍ ኮይኑ፡ ፋርማሲታት፡ ሆስፒታላት፡ ኣከፋፈልትን ጅምላ ሸየጥትን መድሃኒትን ሕክምናዊ ቀረብን ብቐጥታ ካብ ኣፍረይቲ ወይ ኣብ ቤላሩስ ዝመደበሮም ፍቓድ ዘለዎም ኣቕረብቲ ንምርካብ የኽእሎም። እዞም መድረኻት ኣብ ውሽጢ እቲ ሰፊሕ B2B መልክዓ ምድሪ ኣብ ቤላሩስ ዝተፈላለየ ደረጃታት ተፈታውነት ወይ ፍሉይ ናይ ኢንዱስትሪ ትኹረት ዘለዎም ከባቢታት ክህልዎም ከም ዝኽእል ኣስተውዕሉ። ኩሉ ግዜ ነፍሲ ወከፍ መድረኽ ብውልቂ ክትምርምሮን ኣየናይ ንፍሉይ ድሌታትካ ከም ዝሰማማዕ ንምፍላጥ ይምከር።