TogTok

ሓፈሻዊ ትሕዝቶ ሃገር
ሃገራዊ ባጤራ
ሸርፊ ሸርፊ
ኣገደስቲ በዓላት
ኩነታት ንግዲ ወጻኢ
ናይ ዕዳጋ ልምዓት ዓቕሚ
ኣብ ዕዳጋ ውዑይ መሸጣ ፍርያት
ባህርያት ዓማዊልን ክልኩልን።
ስርዓት ምሕደራ ጉምሩክ
ፖሊሲታት ግብሪ ኣእትዎ።
ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ
ንሰደድ ዘድልዩ ምስክር ወረቐት
ዝምከር ሎጂስቲክስ
ንልምዓት ዓዳጊ ዝኸውን ቻነላት

ብወግዒ ንግስነት ኖርወይ ተባሂላ እትፍለጥ ኖርወይ፡ ኣብ ሰሜን ኤውሮጳ እትርከብ ስካንዲናቭያዊት ሃገር እያ። ኣስታት 5.3 ሚልዮን ህዝቢ ዝነብረላ ኮይና፡ ኣስታት 385,207 ትርብዒት ኪሎ ሜተር ስፍሓት ዘለዋ እያ። ርእሰ ከተማ ኖርወይ ኦስሎ ኮይና፡ ከም ዝዓበየት ከተማኣ እውን ተገልግል እያ። እታ ሃገር ቅዋማዊ ንግስነት ዘለዋ ኮይና ኣብዚ እዋን ንጉስ ሃራልድ 5ይ ንጉስ ኮይኑ ይገዝእ ኣሎ። ኖርወይ ብዝለዓለ ደረጃ መነባብሮን ጽሬት ዘለዎ ስርዓተ ክንክን ጥዕናን ትምህርትን ትፍለጥ። ብሓጎስን ምዕባለ ደቂ ሰባትን ኣብ ዝዕቅኑ ኣህጉራውያን መዐቀኒታት ብቐጻሊ ልዑል ደረጃ ይሕዝ። ቁጠባ ኖርወይ ኣብ ዳህሳስን ምፍራይን ነዳድን ጋዝን ኣዝዩ ዝተመርኮሰ ኮይኑ፡ ኣብ ዞባ ሰሜናዊ ባሕሪ ርኡይ ዕቑር ሃብቲ ተረኺቡ። ብሰንኪ ሃብቲ ተፈጥሮኣዊ ሃፍቲ ብደረጃ ዓለም ካብ ዝለዓለ እቶት ነፍሲ ወከፍ ሰብ ዘለዋ ሃገር እያ። ካልኦት ኣገደስቲ ኢንዱስትሪታት ኖርወይ ተሓዳሲ ጸዓት (ከም ሓይሊ ማይ)፡ ምግፋፍ ዓሳ፡ መራኽብ፡ ኣግራብን ቱሪዝምን ይርከብዎም። ኖርወይ ፍዮርድስ (ነዊሕ ጸበብቲ መእተዊ ባሕሪ)፡ ከም ፍሉጥ ገደል ትሮልቱንጋን ፕረይከስቶለንን ዝኣመሰሉ ኣኽራናት፡ ከም ደሴታት ሎፎተን ዝኣመሰሉ ስእላዊ ዞባታት ገማግም ባሕሪ ምስ ባህላዊ ዓድታት ገፈፍቲ ዓሳ፡ ከምኡ’ውን ኣብ ደሴታት ስቫልባርድ ዝርከብ መነባብሮ እንስሳ ዘገዳም ኣርክቲክ ሓዊሱ ዘደንቕ ተፈጥሮኣዊ መልክዓ ምድሪ ኣለዋ። መንግስቲ ድሕነት ኖርወይ ንዜጋታት ብግብሪ ዝምወል ኣድማሳዊ ሽፋን ክንክን ጥዕና ኣቢሉ ብመንግስታዊ ሆስፒታላት ዝወሃብ ኣገልግሎት ክንክን ጥዕና ሓዊሱ ኩለመዳያዊ ሓገዛት ማሕበራዊ ድሕነት ይህብ። ካብ መባእታ ክሳብ ዩኒቨርሲቲ ደረጃ ትምህርቲ ኣብ መንግስታዊ ትካላት ኖርወይ ንነበርቲ ብነጻ እዩ። ኖርወይ ከም ተበግሶታት ዳግመ-ምጥቃምን ኣብ ከም ቴክኖሎጂ ሓይሊ ንፋስ ዝኣመሰሉ ተሓዳሲ ምንጪታት ጸዓት ወፍሪን ዝኣመሰሉ ኣሰራርሓታት ዘላቕነት ተወፋይነት ዘለዋ ንከባቢ እትነቅሕ ሃገር ብምዃና ትሕበን። ብመንጽር ባህላዊ ልምድታት፡ ኖርወጃውያን ንሃብታም ውርሻኦም ቫይኪንግ ብዝተፈላለዩ በዓላት ከም በዓል ቅዱስ ኦላቭ ኣቢሎም ከብዕሉ እንከለዉ፡ ኣብ ፍሉይ ኣጋጣሚታት ከም በዓል ሃገራዊ መዓልቲ ኣብ 17 ግንቦት ዝኽደኑ ከም ቡናድ (ባህላዊ ክዳውንቲ) ዝኣመሰሉ ልምድታት ፎክሎር ኣኽቢሮም የብዕሉ። ብሓፈሻ,ኖርወይ ፍሉይ ምትሕውዋስ ተፈጥሮኣዊ ጽባቐ,ፖለቲካዊ ምርግጋእ,ዓቢ ጽሬት ህይወት,ከምኡውን ጽኑዕ ተወፋይነት ናብ ከባብያዊ ዘላቕነት,ንበጻሕትን ኣብታ ሃገር ክሰፍሩ ዝደልዩን ሰሓቢ መዕረፊት ትገብር.

ባጤራ ኖርወይ ናይ ኖርወይ ክሮነ (NOK) እዩ። ሓደ ኖርወጃዊ ክሮነ ኣብ 100 ኦረ ይምቀል። ምልክት ንክሮነ "kr" እዩ። ኖርወጃዊ ክሮነ ካብ 1875 ጀሚሩ ወግዓዊ ባጤራ ኖርወይ ኮይኑ፡ ነቲ ቅድሚ ሕጂ ዝነበረ ስፔሲዳለር ዝበሃል ባጤራ ተኪኡ። እቲ ባጤራ ናይ ምውጻእን ምምሕዳርን ሓላፍነት ዘለዎ ማእከላይ ባንክ ኖርገስ ባንክ እዩ። ኖርወይ ከም ናጻ ሃገር መጠን ኣብ ልዕሊ ገንዘባዊ ፖሊሲኣ ተቖጻጺራ ዋጋ ባጤራኣ ብዝተፈላለዩ ቁጠባዊ ረቛሒታት ትውስን። ሸርፊ ሸርፊ ክሮና ምስ ካልኦት ዓበይቲ ባጤራታት ከም ዶላር ኣመሪካን ዩሮን ይንቀሳቐስ። ናይ ኖርወይ ኖት ብ50 ክሮነር፣ 100 ክሮነር፣ 200 ክሮነር፣ 500 ክሮነርን 1000 ክሮነርን ይመጹ። ሳንቲም ብ1 ክሮነር፣ 5 ክሮነር፣ 10 ክሮነርን 20 ክሮነርን ይርከቡ። ካብ መወዳእታ 1960ታት ጀሚሩ ኣብ ኖርወይ ብዝነበረ ብዙሕ ቀረብ ዕቑር ነዳዲ፡ ቁጠባኣ ምስ ግዜ እናሰሰነ መጺኡ። ከም ውጽኢቱ ድማ ባጤራ ኖርወይ ኣብ ኣህጉራዊ ዕዳጋታት ድልዱል ኮይኑ ይቕጽል ኣሎ። ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት፡ ከም ክረዲት ካርድ ወይ ሞባይል ትራንዛክሽን ዝኣመሰሉ ኤለክትሮኒካዊ መልክዓት ክፍሊት ኣብ መላእ ኖርወይ እናተፈተዉ መጺኦም ኣለዉ። ይኹን እምበር፡ ጥረ ገንዘብ ንመብዛሕትኡ ትራንዛክሽን ኣብ ድኳናት፡ ቤት መግቢ፡ንኻልኦት ትካላትን ብሰፊሑ ተቐባልነት ኣለዎ። ከም በጻሒ ናብ ኖርወይ ክትበጽሕ ከለኻ ወይ ናብኡ እናተጓዓዝካ ባጤራ ክትቅይር ክትሓስብ ከለኻ,ገንዘብካ ናብ ኖርወጃዊ ክሮነር ቅድሚ ምቕያርካ ምስ ናይ ውሽጢ ዓዲ ባንክታት ወይ ናይ ምልውዋጥ ቢሮታት ንዝተመሓየሸ ዋጋታት ክትምርምር ይምከር።

ሕጋዊ ጨረታ ኖርወይ ኖርወጃዊ ክሮነ (NOK) እዩ። ገለ ገለ ድሩት ኣሃዛት ሸርፊ ሸርፊ (ንመወከሲ ጥራይ) እነሆ : 1 ኖርወጃዊ ክሮነ (NOK) ብግምት ማዕረ፤ - $0.11 (USD) - 0.10 ዩሮ (ዩሮ) - 9.87 የን (JPY) - £0.09 (GBP) - 7.93 RMB (ሲኤንዋይ) እዞም ደረጃታት እዚኦም ናይ ዕዳጋ ምልውዋጥ ከም ዘለዎም ኣስተውዕሉ። ንሓቀኛ ግዜ ወይ ቅኑዕ ሓበሬታ ሸርፊ ሸርፊ፡ በጃኹም ከም ናይ ወጻኢ ሸርፊ መርበብ ሓበሬታ ወይ ባንክታት ዝኣመሰሉ እሙናት ምንጭታት ተወከሱ።

ብዘደንቕ መልክዓ ምድርን ሃብታም ባህላዊ ቅርስታትን እትፍለጥ ኖርወይ፡ ኣብ ምሉእ ዓመት ብዙሓት ኣገደስቲ በዓላት ተብዕል። ገለ ካብዞም ኣገደስቲ በዓላት ንመርምር፤ 1. መዓልቲ ቅዋም (ግንቦት 17)፦ እዚ ኣብ 1814 ቅዋሞም ዝፈረመሉ ብምዃኑ ኣብ ኖርወይ ዝበዝሐ በዓል እዩ።እታ መዓልቲ ህጻናት ኣብ ጎደናታት እናተሳተፉ፡ ባንዴራታት ኖርወይ እናወዛወዙን ባህላዊ ደርፍታት እናደረፉን እያ ትጅምር። ሰባት ባህላዊ ኣከዳድና (ቡናድስ) ተኸዲኖም ዝተፈላለዩ ንጥፈታት ከም ኮንሰርት፡ መደረታትን ጥዑም መግቢ ኖርወይን የስተማቕሩ። 2. ልደት (24-25 ታሕሳስ)፦ ከም ብዙሓት ሃገራት ዓለም፡ ኖርወጃውያን ንመንፈስ ልደት ብሓጎስን ብውዕዉዕ ስምዒትን ይቕበልዎ። ስድራቤታት ተኣኪቦም ንኣግራብ ልደት የስልሙ፣ ህያባት ይለዋወጡ፣ ኣብ ዋዜማ ልደት "ጁለጉድስትጀነስተ" ኣብ ዝበሃል ኣገልግሎት ቤተክርስትያን ይሳተፉ፣ ከምኡ'ውን ኣብ በዓል ሉተፊስክ (ኣብ ላይ ዝተጠልቀየ ደረቕ ኮድ ኮድ)፣ ሪብ (ዝተጠበሰ ከብዲ ሓሰማ)፣ ከምኡ'ውን ሙልተክረም (ክላውድቤሪ) ዝኣመሰሉ ናይ በዓል መቐረት ምግቢ ይሕዙ ክሬም)። 3. ሃገራዊ መዓልቲ ሳሚ (6 ለካቲት)፦ እዚ መዓልቲ እዚ ንደቀባት ኖርወይ - ህዝቢ ሳሚ - ዘኽብር እዩ። በዓላት ከም "ጆይኪንግ" ዝበሃል ውድድር ረይንደስ ዝኣመሰሉ ባህላዊ ፍጻመታት ዘጠቓልል ኮይኑ፡ ከም ዱኦድጂ ዝኣመሰሉ ስነ-ጥበባዊ ስርሓት ኢድ ሳሚ ዘርኢ፡ ብ"ጋክቲ" ዝፍለጥ ሕብራዊ ዲዛይናት ዘጉልሕ ምርኢት ባህላዊ ክዳውንቲ፡ ደርፍታት ጆይክ ዝሓዘ ምርኢታት ሙዚቃ - ንባህሊ ሳሚ ፍሉይ ዝኾነ ዓይነት ምዝማር። 4.ፈስቲቫል መፋርቕ ሓጋይ/Fadsummer Festival/June 23rd-24th): ንሓጋይ solstice ወይ St.Hans Aften(Norway name) ንምጽንባል፡ ኣብ መላእ ኖርወይ ኣብ 23 ሰነ ምሸት ናብ Midsummer Day(June24th) ዝመርሕ ሓዊ ይውላዕ። ደቂ ዓዲ ኣብ ዙርያ እዞም ሓዊታት ተኣኪቦም ባርቤኪው እናስተማቐሩ፣ድንሽ እናጠሓኑ፣ስትሮቤሪ እናበልዑ ኣብ ህዝባዊ ሳዕስዒት እናተሳተፉ፣ደርፍታት እናዘመሩ፣ካብ ፎክሎር ብዛዕባ ጠንቆልቲ ዛንታታት እናነገሩ ይርከቡ። 5.በዓል ፋሲካ፡ ፋሲካ ንኖርወጃውያን ዓቢ ትርጉም ኣለዎ። ማውንዲ ሓሙስ፡ ዓርቢ ስቕለት፡ ሰንበት ፋሲካን ሶኒ ፋሲካን ህዝባዊ በዓላት እዮም። ሰባት ኣብዚ ግዜ እዚ መብዛሕትኡ ግዜ ናብ ቤተሰቦምን ፈተውቶምን ይበጽሑን ኣብ ናይ ደገ ንጥፈታት ከም ስኪንግ ወይ ምጉዓዝ እግሪ ይዋፈሩን። ባህላዊ መግቢ ፋሲካ እንቋቑሖ፡ ገንሸል፡ ቅጫ ሄሪንግ፡ ከምኡ'ውን ዝተፈላለዩ ዝተጠብሰ ምግቢ ከም "ሰሪናካከር" (ኩኪስ ኣልሞንድ)ን "ፓስከካከ" (ኬክ ፋሲካ)ን ይርከብዎም። እዚኦም ውሑዳት ኣብነታት ናይቶም ኣብ ኖርወይ ዝኽበሩ ኣገደስቲ በዓላት እዮም። ነፍሲ ወከፍ በዓል ዓሚቝ ባህላዊ ትርጉም ዘለዎ ኮይኑ፡ ሰባት ከም ማሕበረሰብ ተኣኪቦም ውርሻኦም ብዘሐጉስ በዓላት ከብዕሉ ዕድል ዝፈጥር እዩ።

ኖርወይ ሓያል ንግዳዊ ኢንዱስትሪ ዘለዋ ብልጽግቲ ሃገር እያ። እታ ሃገር ኣዝዩ ዝማዕበለን ብዙሕነት ዘለዎን ቁጠባ ዘለዋ ኮይና፡ ነዳድን ጋዝን፡ ምግቢ ባሕሪ፡ መራኽብን ቱሪዝምን ዝኣመሰሉ ቁልፊ ዓውድታት ኣለዋ። ኖርወይ ሓንቲ ካብተን ዝዓበያ ሰደድቲ ነዳድን ጋዝን ዓለም እያ። ኣብ ሰሜናዊ ባሕሪ ዝርከብ ኣብ ባሕሪ ዝርከብ ዕደና ነዳዲ ኣብ ትርፊ ንግዲኣ ልዑል ኣበርክቶ ኣለዎ። እታ ሃገር ብዕቑር ነዳዲን ኣብ ወጻኢ ሃገራት ኣብ ፋይናንሳዊ ንብረት ብዘካየደቶ ወፍሪን ልዑል ሃብቲ ከተዋህልል ክኢላ ኣላ። ኖርወይ ብዘይካ ሰደድ ነዳድን ጋዝን፡ ርኡይ መጠን ፍርያት ምግቢ ባሕሪ ከም ሳልሞን፡ ኮድን ሄሪንግን እውን ትሰድድ። ኢንዱስትሪ ምግቢ ባሕሪ ኣብ ቁጠባ እታ ሃገር ወሳኒ ተራ ዝጻወት ኮይኑ፡ ብዓለምለኻዊ መሸጣ ልዑል እቶት ይረክብ። ኖርወይ ብደረጃ ዓለም ሓንቲ ካብተን ዝዓበያ መርከባት ንግዲ ብምህላዋ ትፍለጥ። ናይ መራኽብ ኢንዱስትሪኣ ናብ መላእ ዓለም ኣቑሑት ዘጓዕዝ ኮይኑ ኣብ ኣህጉራዊ ንግዲ ልዑል ኣበርክቶ ይገብር። ኩባንያታት ኖርወይ ኣብ ክልቲኡ ኣገልግሎት መጓዓዝያ ባሕርን ህንጸት መራኽብን ኣገዳሲ ተራ ይጻወታ። ቱሪዝም ካልእ ኣብ ንግዳዊ ሚዛን ኖርወይ ኣወንታዊ ኣበርክቶ ዝገብር ዓውዲ እዩ። እታ ሃገር ኣብ ዓመት ብሚልዮናት ዝቑጸሩ በጻሕቲ ትስሕብ እሞ፡ ንፍዮርድስ፡ ኣኽራናት፡ በረድታትን ሰሜናዊ መብራህትን ሓዊሱ ትንፋስ ዝህብ መልክዓ ምድላታ ክድህስሱ ይመጹ። ቱሪዝም ካብ ኣገልግሎት መንበሪ ኣባይቲ፡ ትካላት መጓዓዝያ ከምኡ’ውን ካብ መላእ ዓለም ንዝመጹ በጻሕቲ ዘገልግሉ ትካላት መግቢ ኣታዊ ይረክብ። ኖርወይ ብዝተፈላለዩ ስምምዓት ናጻ ንግዲ (FTAs) ኣቢላ ብዓለም ደረጃ ብንጥፈት ትዋሳእ። ምስ ከም በዓል ኣይስላንድ፣ ሊክተንሽታይን ዝኣመሰላ ሃገራት FTA ኣለዋ፤ ስዊዘርላንድ፤ ደሴታት ፋሮ፤ ኣባላት ማሕበር ናጻ ንግዲ ኤውሮጳ (EFTA) ከም በዓል ሜክሲኮ፤ ሲንጋፖር፤ ቺለ፤ ደቡብ ኮርያ። ብሓፈሻ ኖርወይ ካብ ፍርያት ነዳዲ፣ ፍርያት ምግቢ ባሕሪ ከም ፊለ ዓሳ/ጥረ ዓሳ ወይ ቅራፍ ዓሳ/ሞሉስክ/ፍረታት/ፍረታት/ኣሕምልቲ/ወዘተ፣ ኤሌክትሪካዊ ማሽነሪታት/መሳርሒታት/መቐረጽቲ/ሬድዮታት/ስእሊ ተለቪዥን/መቕረጺ ድምጺ/ ቪድዮ ምቕራጽ ክፍልታት/ኣክሰሰሪታት/ካሜራታት/ኦፕቲካል ሪደርስ መሕተሚታት/ኮፒየርስ/ስካነራት/ክፋላት/ኣክሰሰሪታት/ወዘተ፣ መራኽብ/ጀላቡ/ሆቨርክራፍት/ሳብማሪናት/ብባህጊ ዝተሃንጻ/ንግዳዊ መራኽብ/ባሕረኛ/ሆቨርክራፍት ወዘተ፣ ፍርናሽ፣ ክዳውንቲ፣ ከምኡ’ውን ዓለምለኻዊ ቱሪዝም . ሓያል ንግዳዊ ኢንዱስትሪ እታ ሃገር ኣብ ቁጠባዊ ዕብየታን ብልጽግናን ኣበርክቶኡ ይቕጽል ኣሎ።

ኣብ ሰሜን ኤውሮጳ እትርከብ ኖርወይ፡ ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢኣ ንምምዕባል ተስፋ ዘለዎ ዓቕሚ ኣለዋ። ሓደ ካብቲ ቀንዲ ጥንካረታት ኖርወይ ኣብ ሃብታም ተፈጥሮኣዊ ጸጋታታ ብፍላይ ድማ ኣብ ዕቑር ነዳድን ጋዝን ይርከብ። እታ ሃገር ብደረጃ ዓለም ካብተን ዝዓበያ ሰደድቲ ናይዞም ሃፍቲ ሃገራት ኮይና ከም ዘተኣማምን ኣቕራቢት ሃገር ክትምስርት ክኢላ እያ። እዚ ብዝሒ ጸጋታት፡ ንንግዳዊ ትካላት ኖርወይ ኣብ ከም ጸዓትን ፍርያት ነዳድን ዝኣመሰሉ ዓውድታት ብዓለምለኻዊ ደረጃ ንኽስፍሑ ርኡይ ዕድላት የቕርብ። ካብዚ ሓሊፉ ኖርወይ ልዑል ክእለት ዘለዎ ሓይሊ ዕዮን ምዕቡል ጽላታት ቴክኖሎጅን ኣለዋ። እታ ሃገር ኣብ ምርምርን ምዕባለን ብዙሕ ወፍሪ ትገብር፡ ውጽኢቱ ድማ ከም ተሓዳሲ ጸዓት፡ ባዮቴክኖሎጂ፡ ምህርቲ ዓሳን ቴክኖሎጂታት ባሕርን ዝኣመሰሉ መሃዝቲ ኢንዱስትሪታት ትፈጥር። እዞም ዓውድታት እዚኦም ንኹባንያታት ኖርወይ ምዕቡል ፍርያትን መፍትሒታትን ብምቕራብ ናብ ዕዳጋታት ወጻኢ ንኽኣትዋ ልሙዕ መሬት ይፈጥሩ። ካብዚ ሓሊፉ ኖርወይ ብዝተፈላለዩ ዞባዊ ስምምዓት ከም ማሕበር ናጻ ንግዲ ኤውሮጳ (EFTA) ኣቢላ ድልዱል ኣህጉራዊ ንግዳዊ ዝምድናታት ትሕሉ። ከም ኣባል ሃገር EFTA ጎኒ ጎኒ ኣይስላንድ፣ ሊክተንስታይን ፣ን ስዊዘርላንድን፤ ኖርወይ ንባዕላ ኣባል ሃገር ዘይኮነት ክንሳ፡ ኣብ ሓደ ዕዳጋ ሕብረት ኤውሮጳ ምሩጽ ተበጻሕነት ኣለዋ። እዚ ብልጫ እዚ ኩባንያታት ኖርወይ ምስ ካልኦት ሃገራት ኤውሮጳ ብቐሊሉ ክነግዳ የኽእለን። ብተወሳኺ መንግስቲ ኖርወይ ንጻዕርታት ኣህጉራዊ ምትእስሳር ትካላት ንግዲ ብዝተፈላለዩ ተበግሶታት ከም ንመደባት ምወላ ንንጥፈታት ምልላይ ሰደድን ምርምር ዕዳጋን ብንጥፈት ይድግፍ። ብተወሳኺ ኣብ ወጻኢ ሃገራት ንዘሎ ዕድላት ሓበሬታ ብምሃብ ንንግዳዊ ትካላት ኖርወይ ናብ ዕዳጋታት ወጻኢ ንኽበጽሑ ንምሕጋዝ ውፉያት ዝኾና ሓያሎ ትካላት ኣለዋ። ይኹን እምበር ኖርወይ ዕዳጋ ንግዲ ወፃኢኣ ኣብ ምስፋሕ ገለ ብድሆታት ከምዘጋጥማ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ሓደ ዓቢ ዕንቅፋት ምስተን ኪኖ ዶባተን ዕብየት ዝደልያ ካልኦት ሃገራት ክነጻጸር እንከሎ ብተዛማዲ ውሑድ ብዝሒ ህዝባ እዩ። እዚ ውሱን ስፍሓት ውሽጣዊ ዕዳጋ ኣብ እዋን ቁጠባዊ ምንቁልቋል ወይ ፖለቲካዊ ዘይርጉጽነት ተቓላዕቲ ክኾኑ ዝኽእሉ ኣብ ግዳማዊ ዕዳጋታት ጽግዕተኛነት ክፈጥር ይኽእል። ኣብ መደምደምታ፣ኖርወይ ብሰንኪ ከም ብዙሕ ተፈጥሮኣዊ ሃብቲ፣ምዕቡል ጽላታት ቴክኖሎጂ፣ኣብ ውሽጢ EFTA ድልዱል ኣህጉራዊ ንግዳዊ ዝምድናታት፣ከምኡ’ውን ብመንግስታዊ ደገፍ ተበግሶታት ዝኣመሰሉ ረቛሒታት ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢኣ ንምምዕባል ርኡይ ዓቕሚ ኣለዋ። ብዓለም ደረጃ ስርሖም ከስፍሑን ሓደስቲ ዕድላት ዕዳጋ ክጥቀሙን እዮም።

ኣብ ሰሜን ኤውሮጳ እትርከብ ኖርወይ፡ ንንግዲ ወጻኢ ዝምዕብልን ብዙሕነት ዘለዎን ዕዳጋ ኣለዋ። ናብ ኖርወይ ንሰደድ ዝኸውን ፍርያት ኣብ ምምራጽ ክመጽእ ከሎ፡ ኣብ ዕዳጋ ንዘሎ ውዑይ መሸጣ ዘለዎ ኣቑሑት ንምጥቃም ኣብ ግምት ከተእትዎም ዘለካ ሓያሎ ረቛሒታት ኣለዉ። ቀዳማይ፡ ምርጫታትን ድሌታትን ተጠቀምቲ ኖርወይ ምምርማርን ምርዳእን ኣገዳሲ እዩ። ኖርወይ ልዑል ደረጃ መነባብሮ ዘለዋ ኮይና ብከባብያዊ ንቕሓት ትፍለጥ። ስለዚ ንከባቢ ዝምችኡ ወይ ዘላቒ ዝኾኑ ፍርያት ኣብዚ ዕዳጋ ልዑል ተደለይቲ እዮም። እዚ ድማ ፍርያት መግቢ ኦርጋኒክ፡ ቴክኖሎጂታት ተሓዳሲ ጸዓት፡ ወይ ንከባቢ ዝምችኡ ኣቑሑት ገዛ ከጠቓልል ይኽእል። ብተወሳኺ ኖርወጃውያን ተጠቀምቲ ንልዑል ጽሬት ዘለዎም ፍርያት ብርቱዕ ኣድናቖት ኣለዎም። ስለዚ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ዝርከቡ ፕሪምየም ምልክታት ከም ፋሽን ኣልባሳት፣ ምቾት ዘለዎም ኣቑሑትን ኤሌክትሮኒካዊ መሳርሒታትን ኣብዚ ዕዳጋ ፅቡቕ ውጽኢት ክህልዎም ይኽእል። ብተወሳኺ፡ ብሰንኪ ዝሑል ክሊማን ጽባቐ ዘለዎ መልክዓ ምድርን፡ ኣብ ደገ ዝግበር ንጥፈታት ኣብ ባህሊ ኖርወይ ልዑል ተራ ኣለዎ። ስለዚ ናይ ደገ ናውቲ ከም ናይ ምጉዓዝ መሳርሒታት ወይ ናይ ክረምቲ ስፖርታዊ ክዳውንቲ ኣብ ኖርወጃውያን ህቡባት ነገራት ኣብ ግምት ከተእቱ ከለኻ ዓበይቲ ምርጫታት ክኾኑ ይኽእሉ። ካብዚ ተወሳኺ, ኖርወይ ንጥዕና ዝግደስ ህዝቢ እናወሰኸ ይኸይድ ኣሎ። ስለዚ ምስ ጥዕና ዝተኣሳሰሩ ፍርያት ከም መመላእታ መግቢ ወይ መሳርሒታት ብቕዓት እውን ኣብዚ ዓወት ክረኽቡ ይኽእሉ እዮም። ኣብ መወዳእታ፡ ኖርወጃውያን ንፍሉያት ባህላዊ ተመኩሮታት እውን ዋጋ ከም ዝህቡ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ካብ ዝተፈላለያ ሃገራት ዝመጹ ባህላዊ ስነ-ጥበባዊ ስርሓት ዘርእዩ ፍርያት ነቶም ባህላዊ ትርጉም ዘለዎም ፍሉያት ኣቑሑት ዝደልዩ ክስሕብዎም ይኽእሉ። ብሓጺሩ፡ ናብ ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ኖርወይ ንምልኣኽ ውዑይ መሸጣ ዘለዎም ምድባት ፍርያት ንምምራጽ፤ 1) ንከባቢ ዝምችእ ወይ ዘላቒ ኣቑሑት። 2) ፕሪምየም ምልክታት 3) ናይ ደገ ማርሻ 4) ምስ ጥዕና ዝተኣሳሰሩ ፍርያት 5) ፍሉያት ባህላዊ ተመኩሮታት ብቐጻሊ መጽናዕትን ትንተናን ዕዳጋ ምስቲ ዝምዕብል ዘሎ ምርጫታት ተጠቀምቲ እናተኸታተልካ ኣብዞም ምድባት ብምትኳር፡ ናብ ኢንዱስትሪ ወጻኢ ንግዲ ኖርወይ ክትኣቱ ከለኻ መኽሰብ ዘለዎም ሸቐጣት ብዓወት ናይ ምምራጽ ዕድልካ ክትውስኽ ትኽእል ኢኻ።

ብወግዒ ንግስነት ኖርወይ ተባሂላ እትፍለጥ ኖርወይ ኣብ ሰሜን ኤውሮጳ እትርከብ ሃገር እያ። ኖርወይ ብዘደንቕ ተፈጥሮኣዊ መልክዓ ምድርን ሃብታም ባህላዊ ቅርስታትን ልዑል ጽሬት ህይወትን ንብዙሓት ተጓዓዝቲ ሰሓቢት መዕረፊት እያ። ኣብዛ ሃገር ዘሎ ባህርያት ዓማዊልን ክልኩላትን ምርዳእ ምስ ዓማዊል ኖርወይ ስሉጥን ኣኽብሮታውን ርክብ ንምርግጋጽ ክሕግዝ ይኽእል። ዓማዊል ኖርወይ ኣብ ንግዳዊ ርክባት ንሞያዊነትን ቅንዕናን ኣኽቢሮም ይርእይዎ። ሰዓት ምሕላው የድንቑን ኣኼባታት ብእዋኑ ክጅመር ይጽበዩን። ጽቡቕ ምድላዋትን ውዳበን ምዃን ንጊዜኦም ኣኽብሮት ከም ዘለዎም ዘርኢ እዩ። ኖርወጃውያን ብዙሕ ምጽራፍ ወይ ንእሽቶ ዘረባ ከይጥቀሙ ብቐጥታዊ ቅዲ ርክብ ይፍለጡ። ኣብ እዋን ድርድር ወይ ዘተ ንጹርን ጽፉፍን ሓበሬታ ይመርጹ። ዓማዊል ኖርወይ እውን ኣብ ውሳነታት ዕድጊ ንዘላቕነትን ከባብያዊ ስክፍታታትን ቀዳምነት ይህቡ። "ሓምላይ መነባብሮ" ዝብል ኣምር ኣብ ኖርወይ ዘይተኣደነ ተፈታውነት ብምርካቡ፡ ጠለብ ንከባቢ ዝምችኡ ፍርያትን ኣገልግሎታትን ክውስኽ ገይሩ። ምስ ዘላቒ ኣሰራርሓ ዝሰማምዑ ትካላት ንግዲ ንኖርወጃውያን ተጠቀምቲ ዒላማ ክገብራ እንከለዋ ብልጫ ክህልዎም ይኽእል እዩ። ካብዚ ሓሊፉ ኖርወጃውያን ንማዕርነት ውልቀሰባት ኣዝዮም ኣኽቢሮም እዮም፤ ስለዚ ንኹሎም ዓማዊል ኣብ ውሽጢ ሓደ ኩባንያ ዘለዎም ማሕበራዊ ደረጃ ወይ መርገጺ ብዘየገድስ ፍትሓዊ ኣተሓሕዛ ምግባር ወሳኒ እዩ። ብጾታ፡ ብሄር፡ ሃይማኖት ወይ ካልእ ረቛሒታት መሰረት ዝገበረ ኣድልዎ ዝፈጥር ኣካይዳ ብጥብቂ ክልኩል እዩ። ምስ ኖርወጃውያን ዓማዊል ኣብ እትራኸበሉ እዋን ብዙሓት ፍሉያት ክልኩላት እኳ እንተዘይሃለዉ፡ ውልቃዊ ቦታ ብኖርወጃውያን ልዑል ዋጋ ከምዘለዎ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ኣብ እዋን ዕላል ወይ ምትእስሳር ካልእ ምልክት እንተዘይተገይሩሉ ግቡእ ኣካላዊ ርሕቀት ብምሕላው ዶባት ምኽባር። ብተወሳኺ ምስ ፖለቲካ ወይ ኣካታዕቲ ጉዳያት ዝተኣሳሰሩ ኣርእስታት ኣብ መላእ ቦርድ ውልቀሰባት ሓያል ርእይቶ ከለዓዕሉ ስለዝኽእሉ ብጥንቃቐ ክቐርቡ ከምዘለዎም ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ኣብ መደምደምታ፡ ባህርያት ባህርያት ዓማዊል ኖርወይ ምርዳእ፡ ምስኦም ብውልቃውን ብሞያውን ዕዉት ዝምድናታት ንምፍጣር ክሕግዝ እዩ። ባህላዊ ንኡሳን ነገራት እናኣኽበርካ ስነ-ምግባራዊ ንግዳዊ ኣሰራርሓታት ምኽባር ምስ ኖርወጃውያን ዓማዊልካ ምትእምማን ኣብ ምፍጣር ኣበርክቶ ክገብር እዩ።

ብዘደንቕ ፍዮርድን ለምለም መልክዓ ምድርን እትፍለጥ ሃገር ኖርወይ፡ ኣብ ዶባታ ጽቡቕ ስርዓት ምሕደራ ጉምሩክ ኣለዋ። ኣገልግሎት ጉምሩክ ኖርወይ ንመምርሒታት ጉምሩክ ናይ ምትግባርን ምስ ኣህጉራዊ ሕግታት ንግዲ ምኽባር ናይ ምርግጋጽን ሓላፍነት ኣለዎ። ኣብ ኖርወይ፡ ተጓዓዝቲ ናብታ ሃገር ክኣትዉ ከለዉ ክኽተልዎም ዘለዎም ዝተወሰኑ ኣገደስቲ መምርሕታትን ኣገባባትን ኣለዉ። ምስ ልምድታት ኖርወይ ክንራኸብ ከለና ክንዝክሮም ዘለና ገለ ወሰንቲ ነጥብታት እዞም ዝስዕቡ እዮም፤ 1. ካብ ቀረጽ ነጻ ዝኾነ ኣበል፡- ከም መብዛሕትአን ሃገራት ኖርወይ ካብ ቀረጽ ነጻ ዝኾነ ኣእትዎት ገደብ ኣቐሚጣ ኣላ፡ ካብዚ ወጻኢ ኣቑሑት ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ቀረጽ ወይ ግብሪ ክኽፈል ይኽእል። ካብ 2021 ጀሚሩ፡ ሓፈሻዊ ካብ ቀረጽ ነጻ ዝኾነ ኣበል ንኖርወይ ዝኣትዉ ተጓዓዝቲ 6,000 ኖርወይ ክሮነር (ኣስታት $700) እዩ። እዚ ድማ ከም ክዳውንትን ኤሌክትሮኒክስን ዝኣመሰሉ ውልቃዊ ኣቑሑት የጠቓልል። 2. ኣልኮላዊ መስተን ትምባኾን፡- ተወሳኺ ግብሪ ከይተኸፍለ ናብ ኖርወይ ክኣቱ ዝኽእል ብዝሒ ኣልኮላዊ መስተታትን ፍርያት ትምባኾን ፍሉይ ገደብ ኣሎ። ብሓፈሻ ተጓዓዝቲ ንሓደ ዓቢ ሰብ ሓደ ሊትሮ ስፒሪት ወይ ክልተ ሊትሮ ቢራ/ወይንን 200 ሽጋራ ወይ 250 ግራም ትምባኾን ይፍቀደሎም። 3. ዝተገደቡ ነገራት፡- ዝተወሰኑ ነገራት ከም ኣጽዋር (ብረት ሓዊሱ)፡ መድሃኒት (ብዘይካ ዝተኣዘዙ መድሃኒታት)፡ ናይ ሓሶት ኣቑሑት፡ ኣብ ሓደጋ ዝርከቡ ፍርያት ዓሌታት (ስኒ ሓርማዝ)፡ ከምኡ’ውን ስእለ-ጽዩፍ ናብ ኖርወይ ከይኣትዉ ክድረት ወይ ክኽልከል ይኽእል። መቕጻዕቲ ንኸይፍጠር ነዞም ደንብታት ምኽባር ምርግጋጽ ወሳኒ እዩ። 4 ወግዓዊ ሰነዳት፡- ተጓዓዝቲ ኣብ ውሽጢ ከባቢ ሸንገን ወይ ካብኣ ወጻኢ ብዘሎ ዶባት ናብ ኖርወይ ክኣትዉ ከለዉ ከም ፓስፖርት ወይ መለለዪ ካርድ ዝኣመሰሉ ቅኑዓት ናይ ጉዕዞ ሰነዳት ክሕዙ ይግባእ። ካብ ሕብረት ኤውሮጳ ዘይኮኑ ዜጋታት እውን ከከም ዕላማ ዑደትኦም ኣድላዪ ቪዛ ክህልዎም ኣለዎ። 5. ምእዋጅ ባጤራ፡ ካብ ኣባል ሃገር ሕብረት ኤውሮጳ ብመጓዓዝያ ኣየር €10,000 ወይ ልዕሊኡ ብጥረ ገንዘብ (ወይ ብኻልእ ባጤራታት ተመጣጣኒ ዋጋ) ሒዝካ ናብ ኖርወይ ምስ ኣተኻ ብሕጊ ኣብ ጉምሩክ ክእወጅ ይግደድ። 6.ኣዋጅ ጉምሩክ፡- ከከም ባህሪ ዑደቶም ወይ ካብቲ ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሰ ካብ ቀረጽ ነጻ ዝኾነ ኣበል/ገደብ እንተሓሊፎም፡ ውልቀሰባት ንብረቶም ኣብ ጉምሩክ ምእዋጅን ተግባራዊ ዝኾነ ቀረጽ ወይ ግብሪ ክኸፍሉን ከድልዮም ይኽእል። ኖርወይ ቀጠልያን ቀይሕን መውጽኢ ስርዓት ብምጥቃም ብዘይተሓሰበ መንገዲ ትሰርሕ - ተጓዓዝቲ ብመሰረት እዚ ዝምጥን መስመር ክመርጹ ኣለዎም። እዚ መምርሒታት ክቕየር ከም ዝኽእል ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ፡ ስለዚ ቅድሚ ናብ ኖርወይ ምኻድካ ብወግዓዊ ምንጭታት ከም መርበብ ሓበሬታ ኣገልግሎት ጉምሩክ ኖርወይ ኣቢልካ ሓድሽ ሓበሬታ ክትረክብ ወይ ምስ ዝምልከቶም ኤምባሲታት ወይ ቆንስላት ክትመኻኸር ይምከር። ደንቢ ጉምሩክ ምኽባር ናብታ ሃገር ስሉጥ ምእታው ዘረጋግጽን ክመጽእ ዝኽእል መቕጻዕቲ ወይ ምምንዛዕ ኣቑሑት ዝከላኸልን እዩ።

ኖርወይ ካብ ወጻኢ ንዝኣትዉ ኣቑሑት ፍሉይ ፖሊሲ ግብሪ ኣለዋ። እታ ሃገር ናብ ዶባታ ኣብ ዝኣትዉ ዝተፈላለዩ ፍርያት ቀረጽ ጉምሩክን ግብሪን ትገብር። እዚ ግብሪታት ብቐንዱ ንናይ ውሽጢ ሃገር ኢንዱስትሪታት ንምሕላው፣ ሃገራዊ ድሕነት ንምዕቃብን ፍትሓዊ ውድድር ንምድንፋዕን ዝዓለመ እዩ። ኣብ ኖርወይ ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ኣቑሑት ተወሳኺ እሴት ግብሪ (ቫት)ን ቀረጽ ጉምሩክን ይኽፈሉ። ቫት ኣብ ዝበዝሑ ናብ ሃገር ዝኣትዉ ኣቑሑት ብ25% ደረጃ ይግበር። እዚ ግብሪ እዚ ኣብ ጠቕላላ ዋጋ እቲ ፍርያት መሰረት ብምግባር ዝሕሰብ ኮይኑ፡ ንዋጋታት ምልኣኽን ካልእ ምስ መስርሕ ኣእትዎት ዝተኣሳሰር ክፍሊታትን ሓዊሱ እዩ። ኣብ ኖርወይ ቀረጽ ጉምሩክ ኣብቲ ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ዓይነት ፍርያት ይምርኮስ። እቲ መጠን ኣዝዩ ዝተፈላለየ ኮይኑ፡ ካብ ዜሮ ሚእታዊት ክሳብ ዝለዓለ መጠን ኣብ ዝተወሰኑ ተሃዋሲ ኢንዱስትሪታት ወይ ፍርያት ዝግበር እዩ። ንኣብነት፡ ፍርያት ሕርሻ መብዛሕትኡ ግዜ ብሰንኪ ንሓረስቶት ኖርወይ ንምሕላው ዝዓለመ ስጉምትታት ዝለዓለ መጠን ቀረጽ የጋጥሞም። ኣብ ኖርወይ ዝርከቡ ኣምጻእቲ ፍርያቶም ብትኽክል ክምድቡ ኣገዳሲ እዩ ምኽንያቱ እዚ ድማ ተግባራዊ ዝኾነ መጠን ቀረጽ ስለ ዝውስን። ኣገልግሎት ጉምሩክ ኖርወይ ብዛዕባ ኮዳት ታሪፍ ዝርዝር ሓበሬታ ይህብ፣ እዚ ድማ ቅኑዕ ምደባን ተዛማዲ መጠን ቀረጽን ንምልላይ ይሕግዝ። መንግስቲ ኖርወይ ንዝቕየር ቁጠባዊ ኩነታት ወይ ምስ ካልኦት ሃገራት ወይ ማሕበራት ከም ሕብረት ኤውሮጳ (EU) ዝገብሮ ንግዳዊ ስምምዓት ምላሽ ንምሃብ በብእዋኑ ታሪፍ የስተኻኽል። ኖርወይ ምስ ዝተፈላለዩ መሻርኽቲ ንግዲ ብዝገበሮ ክልተኣዊ ስምምዓት፡ ካብ ዝተወሰና ሃገራት ንዝመጹ ፍሉያት ኣቑሑት ዝተቐነሰ ታሪፍ ወይ ካብ ቀረጽ ነጻ ዝኾነ ምብጻሕ ኣጣይሻ ኣላ። ንግዲ ንምምችቻውን ኣገባባት ጉምሩክ ንምምሕያሽን ኖርወይ ኣብ ከም ውድብ ንግዲ ዓለም (WTO) ዝኣመሰሉ ኣህጉራዊ ተበግሶታት ትሳተፍን ብመሰረት ዝተፈላለዩ ብዙሕነታዊ ስምምዓት ንግዲ ትሰርሕን። ብሓፈሻ ፖሊሲ ግብሪ ኣእትዎት ኖርወይ ኣብ መንጎ ምክልኻል ውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት ኣብ ርእሲኡ ፍትሓዊ ውድድር ምትብባዕን ተጠቀምቲ ብተመጣጣኒ ዋጋ ፅሬት ዘለዎም ኣቑሑት ከምዝረኽቡ ምርግጋፅን ሚዛን ንምሓዝ ዝዓለመ እዩ። ኣምጻእቲ፡ ናብ ኖርወይ ኣብ ዘእትዉሉ እዋን፡ ከም መንግስታዊ መርበብ ሓበሬታታት ዝኣመሰሉ ወግዓውያን ምንጭታት ብምውካስ ወይ ድማ ካብ ወሃብቲ ኣገልግሎት ጉምሩክ መምርሒ ብምሕታት፡ ዝኾነ ይኹን ምዕባለ ወይ ለውጢ ኣብ ደንቢ ታሪፍ ክፈልጡ ይግባእ።

ኖርወይ ፍሉይን ብተዛማዲ ዝተሓላለኸን ስርዓት ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ ኣለዋ። እታ ሃገር ኣብ ሰደዳ ብፍላይ ድማ ኣብ ከም ነዳዲ፡ ጋዝን ፍርያት ዓሳን ዝኣመሰሉ ተፈጥሮኣዊ ጸጋታት ብብዝሒ ትምርኮስ። ኣብ ኖርወይ ግብሪ ሰደድ ብቐንዱ ምስ ነዳዲ ዝተኣሳሰሩ ንጥፈታት ዝኽፈል እዩ። መንግስቲ ኣብ ልዕሊ ኩለን ኣብ ዳህሳስን ምፍራይን ነዳድን ጋዝን ዝነጥፋ ኩባንያታት ግብሪ እቶት ነዳዲ (PRT) ዝበሃል ፍሉይ ግብሪ የኽፍል። እዚ ግብሪ እዚ ካብቲ ኩባንያ ካብ ስርሓት ነዳዲ ዝረኽቦ ጽሩይ ዋሕዚ ገንዘብ መሰረት ብምግባር ዝሕሰብ እዩ። ካልእ ኣብ ኖርወይ ርኡይ ዝኾነ ፖሊሲ ግብሪ ሰደድ ምስ ኢንዱስትሪ ዓሳ ዝተኣሳሰር እዩ። ጸጋታት ዓሳ ከም ሃገራዊ ንብረት ይቑጸር፣ ስለዚ ድማ መንግስቲ ንምውጻእ ዓሳ ብዝተፈላለየ ግብሪ ይቆጻጸሮ። ንኣብነት መራኽብ ገፈፍቲ ዓሳ ብዓቕመንን ዋጋን መሰረት ዓመታዊ ክፍሊት ክኸፍላ ይግደዳ። ብተወሳኺ ኣብ ፍርያት ዓሳ ናይ ሰደድ ቀረጽ ይግበር፣ እዚ ድማ ንናይ ውሽጢ ሃገር ኣሰናዳእቲ ንምክልኻል እዩ። ካብዚ ሓሊፉ ኖርወይ ኣብ ልዕሊ ናብ ወጻኢ ዝለኣኹ ግን ከኣ ንዕላማታት ሃልኪ ዝተመደቡ ኣቑሑት ከም ኣልኮል፡ ፍርያት ትምባኾ፡ ማዕድናት፡ ካብ መመንጨዊ ሓይሊ ኤሌክትሪክ ሃይድሮኤሌክትሪክ ዝፍጠር ሓይሊ ኤሌክትሪክ ወይ ንዕላማታት ምውዓይ ዝውዕሉ ተሓዳሲ ጸዓት ዝኣመሰሉ ዝተወሰኑ ኤክሳይዝ ቀረጽ ትትግብር። ኖርወይ ኣብ ከም ማሕበር ናጻ ንግዲ ኤውሮጳ (EFTA)ን ቁጠባዊ ከባቢ ኤውሮጳን (EEA) ዝኣመሰሉ ኣህጉራዊ ስምምዓት ንግዲ’ውን ብንጥፈት ከም እትሳተፍ ክፍለጥ ይግባእ። እዞም ስምምዓት እዚኦም መብዛሕትኡ ግዜ ኣብ መንጎ ኣባላት ሃገራት ናጻ ንግዲ ብምስፋን ፍትሓዊ ኣሰራርሓ ውድድር ብምርግጋጽ ኣብ ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ ይጸልዉዎ። ብሓፈሻ ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ ኖርወይ ካብ ክቡር ተፈጥሮኣዊ ጸጋታታ ናብ ዝለዓለ ደረጃ ንምብጻሕ ዝዓለመ ኮይኑ፡ ንውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት ንምሕላው ዝዓለመ እዩ። ብቐንዱ ምስ ነዳዲ ዝተኣሳሰሩ ንጥፈታት ግብሪ ብምኽፋልን ንዕላማታት ንዘላቒ ምሕደራ ዝኸውን ጸጋታት ዓሳ ብምቁጽጻርን ጎኒ ጎኒ ኣብ ኣህጉራዊ ስምምዓት ንግዲ ምስታፍ – ሰበስልጣን ኖርወይ ኣብ ውሽጢ ዓለማዊ ንግዳዊ ዳይናሚክስ ኣብ መንጎ ቁጠባዊ ዕብየትን ከባብያዊ ዘላቕነትን ሚዛን ንምሓዝ ይጽዕሩ።

ኖርወይ ኣብ ቁጠባ እታ ሃገር ወሳኒ ተራ ዝጻወት ሰደድ ኢንዱስትሪ ብዝሰፍሐት ሃገር ትፍለጥ። ኖርወይ ጽሬትን ሓቅነትን ሰደዳ ንምርግጋጽ ጽኑዕ ኣገባብ ምስክር ወረቐት ሰደድ ኣተግቢራ ኣላ። ኣብ ኖርወይ ናይ ሰደድ ምስክር ወረቐት ንምርካብ እቲ ቀዳማይ ስጉምቲ ንዕላማ ዕዳጋ ዝምልከት ፍሉይ ጠለባት ምውሳን እዩ። ዝተፈላለያ ሃገራት ቅድሚ ኣቑሑት ናብ ወጻኢ ምልኣኽ ክማላእ ዘለዎ ዝተፈላለየ ደረጃታትን ስርዓታትን ክህልወን ይኽእል እዩ። ዝኾነ ይኹን ክመጽእ ዝኽእል ምዕንቃፍ ወይ ምንጻግ ንምክልኻል ነዚ ረቛሒታት እዚ ምምርማርን ምኽባርን ኣገዳሲ እዩ። እቶም ፍሉያት ጠለባት ምስተለለዩ፡ ኣብ ኖርወይ ዝርከቡ ትካላት ንግዲ ፍርያቶም ነቶም ደረጃታት ከምዘማልኡ ከረጋግጹ ኣለዎም። እዚ ድማ ኩሉ ሰደድ ውሑስ፣ ዘተኣማምንን ምስ ኣህጉራዊ ደንብታት ዝሰማማዕን ምዃኑ ንምርግጋፅ ዕሙቕ ዝበለ ፈተነ፣ ምርመራን ስጉምትታት ቁፅፅር ፅሬትን ምክያድ ዘጠቓልል እዩ። ኣብ ብዙሕ ኣጋጣሚታት፡ ሰደድቲ ኖርወይ እውን ንብረቶም መበቆል ምስክር ወረቐት ክረኽቡ ኣለዎም። እዞም ሰነዳት እዚኦም ፍርያት መበቆሎም ካብ ኖርወይ ምዃኑን ብሰበስልጣን ጉምሩክ ኣብታ ዘእተወት ሃገር ክድለዩ ከምዝኽእሉን ዘረጋግጹ እዮም። ብተወሳኺ ገለ ኢንዱስትሪታት ወይ ፍርያት ካብ ኖርወይ ቅድሚ ምልኣኾም ፍሉይ ምስክር ወረቐት ወይ ፍቓድ ከድልዮም ይኽእል እዩ። ንኣብነት ፍርያት መግቢ ንሰደድ ቅድሚ ምርግጋጹ መብዛሕትኡ ግዜ ብበዓል መዚ ድሕነት መግቢ ኖርወይ (ማቲልሲነት) ናይ ድሕነት መርመራ ክግበረሉ ኣለዎ። ኣብ መወዳእታ፡ ሰደድቲ ኖርወይ፡ ምስ ምልኣኽ ኣቑሑት ብዓለምለኻዊ ደረጃ ዝተኣሳሰሩ ዝተፈላለዩ መስርሓት ሰነዳት ክዛዝሙ ኣለዎም። እዚ ድማ ቅኑዕ ፋክቱራት፡ ዝርዝር መዐሸጊታት፡ ንግዳዊ ፋክቱራት፡ ሰነዳት መድሕን (ኣድላዪ እንተኾይኑ)፡ ከምኡ’ውን ዝኾነ ተወሳኺ ወረቐት ብኽልቲኡ በዓል መዚ ጉምሩክ ኖርወይን ኣብታ ዝኸድካላ ሃገርን ዝጠልቦ ምቕራብ የጠቓልል። ብሓፈሻ ኣብ ኖርወይ ናይ ሰደድ ምስክር ወረቐት ምርካብ ንዕዳጋ ዝምልከት ደንብታትን ጽኑዕ ስጉምትታት ምቁጽጻር ጽሬትን ብጥንቃቐ ምኽባር ዘጠቓልል እዩ። ነዞም ደረጃታትን ምስክር ወረቐትን ምኽባር ብምርግጋጽ፡ ሰደድቲ ኖርወይ፡ ምስ ኣህጉራውያን መሻርኽቶም ስሉጥ ንግዳዊ ዝምድናታት እናመቻችኡ፡ ኣብ መላእ ዓለም ልዑል ጽሬት ዘለዎ ፍርያት ብምቕራብ ዘለዎም ዝናኦም ክዕቅቡ ይኽእሉ።

ኖርወይ ኣብ ሰሜን ኤውሮጳ እትርከብ ሃገር ኮይና፡ ጽቡቕ ዝማዕበለን ስሉጥን ስርዓተ ሎጂስቲክስ እተቕርብ ሃገር እያ። ኣብ ኖርወይ ገለ ዝምከሩ ኣገልግሎታት ሎጂስቲክስ እነሆ፤ 1. ኣገልግሎት ፖስታ፡- ኣገልግሎት ፖስታ ኖርወይ፡ ፖስተን ኖርጅ፡ ዘተኣማምንን ሰፊሕን ናይ ውሽጢ ሃገርን ኣህጉራውን ፖስታ ምብጻሕ የቕርብ። ዝተፈላለዩ ኣማራጺታት ከም ኤክስፕረስ ዲሊቨሪ፡ ምዝጉብ ፖስታ፡ ከምኡ’ውን ትራክ ኤንድ ትራስ ኣገልግሎት ይህቡ። 2. ምትሕልላፍ ጽዕነት፦ ኣብ ኖርወይ ሓያሎ ኩባንያታት ምልኣኽ ጽዕነት ይሰርሓ፣ ኣብ ውሽጢ ሃገርን ዓለምን ስሉጥ መጓዓዝያ ኣቑሑት ይገብራ። ገለ ህቡባት ኩባንያታት DHL, UPS, FedEx, DB Schenker, ከምኡውን Kuehne + Nagel ይርከብዎም። 3. መራኽብ ባሕሪ፡- ሰፊሕ ገማግም ባሕራን ናብ ዓበይቲ ወደባት ከም በዓል ኦስሎ፡ በርገን፡ ስታቫንገር፡ ክርስቲያንሳንድ፡ ትሮምሶ ወዘተ ምብጻሕ ስለዘለዋ፡ ኖርወይ ንመጓዓዝያ ጽዕነት ጽቡቕ ስርዓት ዘለዎ ጽላት ባሕሪ ኣለዋ። ከም Maersk Line, MSC Mediterranean Shipping Company, CMA CGM Group ዝኣመሰላ ትካላት ኣብ መላእ ዓለም ናብ ዝተፈላለዩ መዳረግቲ ቦታታት ኣገልግሎት ምልኣኽ ይህባ። 4. ጽዕነት ኣየር፡- ንጊዜ ተሃዋሲ ዝኾነ ምብጻሕ ወይ ንነዊሕ ርሕቀት ምልኣኽ ድሌታት፡ ጽዕነት ኣየር ተመራጺ ኣማራጺ እዩ። ኣቪኖር ኣብ መላእ ሃገር መዓርፎ ነፈርቲ ኦስሎ (ጋርደርሞን)፡ መዓርፎ ነፈርቲ በርገን (ፍለስላንድ)፡ መዓርፎ ነፈርቲ ስታቫንገር (ሶላ) ወዘተ ሓዊሱ ሓያሎ መዓርፎ ነፈርቲ ብምክያድ ስሉጥ ስርሓት ጽዕነት ኣየር የረጋግጽ። 5. ሎጂስቲክስ ዝሑል ሰንሰለት፡- ኖርወይ ርኡይ ኢንዱስትሪ ሰደድ ምግቢ ባሕሪ ኣብ ግምት ብምእታውን ኣብ ምሉእ መስርሕ ቀረብ ሰንሰለት ንፍርያት መግቢ ዝሑል ሰንሰለት ምሉእነት ኣብ ምሕላው ትኹረት ብምግባርን፤ ፍሉያት መኽዘናት ዝሑል ኣብ መላእ ሃገር ምስ ሙቐት ዝቆጻጸር ናይ መጓዓዝያ ኣማራጺታት ኣለዉ። 6. ማእከላት ምፍጻም ኢ-ኮሜርስ፡- ኣብ ኖርወይ እናዓበየ ዝኸይድ ዘሎ ተፈታውነት ኢ-ኮሜርስ፡ ሓያሎ ናይ ሳልሳይ ወገን ወሃብቲ ሎጂስቲክስ ንመኽዘን ዝሕዝ ናይ ምፍጻም ማእከል ኣገልግሎት ይህቡ፣ order processing & fulfillment operations ከምኡ’ውን ንናይ መወዳእታ ማይል ኣገልግሎት ምብጻሕ ንናይ ኦንላይን ንግዳዊ ንጥፈታት። 7.ኣገልግሎት ምጽራይ ጉምሩክ፤ ወሃብቲ ሎጂስቲክስ መብዛሕትኡ ግዜ ብመሰረት ዓለማዊ ስርዓታት ንግዲ ኣብ ዶባት/ወደባት ስሉጥ ዋሕዚ ኣቑሑት ዘረጋግጽ ስርዓታት ጉምሩክ ኖርወይ ብምኽባር ንኣገባባት ኣእትዎ/ሰደድ ዝኸውን ወግዓውነት ምጽራይ ጉምሩክ ይሕግዙ። ኣብ ፍሉይ ጠለባትካ፣ ባጀትካን ናይ ምልኣኽ መዳረግቲካን መሰረት ብምግባር ወሃብቲ ሎጂስቲክስ ምምርማርን ምምራጽን ኣገዳሲ እዩ። ውሳነኻ ክትወስድ ከለኻ ከም ተኣማንነት፡ ትራክ ሪከርድ፡ ግምገማ ዓማዊል፡ ዋጋን ጂኦግራፍያዊ ሽፋንን ዝኣመሰሉ ረቛሒታት ኣብ ግምት ኣእቱ።

ኣገደስቲ ምርኢታት ንግዲ

ብተፈጥሮኣዊ ጽባቐኣን ፈጠራዊ መንፈሳን ልዑል ደረጃ መነባብሮኣን እትፍለጥ ሃገር ኖርወይ፡ ንዝርገሐኦም ከስፍሑ ንዝደልዩ ትካላት ንግዲ ሓያሎ ኣገደስቲ ዓለምለኻዊ መስመራት ዕድጊትን ምርኢታት ንግድን ተቕርብ። ኣብ ኖርወይ ዝካየዱ ገለ ወሰንቲ ቻነላትን ምርኢታትን እነሆ፤ 1. ማሕበራት ንግዲ፡- ኖርወይ ንኔትወርክን ምዕባለ ንግድን ከም ኣገደስቲ መድረኻት ዘገልግላ ሓያሎ ማሕበራት ንግዲ ኣለዋ። እዘን ማሕበራት ካብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ዝመፁ ሰብ ሞያ ኢንዱስትሪ ኣብ ሓደ ዘራኽባ ኮይነን ዓለም ለኸ ዕድጊት ዕድላት ዝህባ እየን። ኣብነት ናይዚ ድማ ማሕበር ሃነጽቲ ኖርወይ፡ ማሕበር ወነንቲ መራኽብ ኖርወይን ኮንፈደረሽን ኢንተርፕራይዝ ኖርወይን (NHO) ይርከብዎም። 2. መድረኻት ኣእትዎ/ሰደድ፦ ድልዱል ቁጠባ ኖርወይ ብኸም ኮምፓስ ኖርወይ (www.kompass.no)ን ኤክስፖርት ክረዲት ኖርወይ (www.exportcredit.no)ን ዝኣመሰሉ ድልዱላት መድረኻት ኣእትዎ/ሰደድ ዝድገፍ እዩ። እዞም መድረኻት ብኢንተርነት ማህደር፣ ኣገልግሎት ምትእስሳር ንግዲን ፋይናንሳዊ ደገፍን ዓደግቲ ምስ ኣቕረብቲ የራኽብዎም። 3. ምንጪ ምውሳድ ፍጻመታት፡- ኣብ መንጎ ዓደግትን ሸየጥትን ካብ መላእ ዓለም ቀጥታዊ ርክብ ንምምችቻው፡ ኖርወይ ኣብ ምሉእ ዓመት ብዙሓት ናይ ምንጪ ፍጻመታት ተአንግድ። ሓደ ኣገዳሲ ፍጻመ ሰሙን ምህዞ ኦስሎ (www.oslobusinessregion.no/oiw) ኮይኑ፡ ዓለማውያን ኣውፈርቲ፡ ጀመርቲ፡ ዝተመስረቱ ትካላት ንግዲ፡ ተመራመርቲ፡ ሓንጸጽቲ ፖሊሲታት ኣብ ሓደ ብምእካብ ኣብ መጻኢ ዝንባለታት ዘላቒ ምህዞ ዝዝቲ እዩ። 4. ምርኢት ንግዲ ምህዞ ኦስሎ፡ እዚ ኣብ ኦስሎ ዝካየድ ዓመታዊ ምርኢት ኣብ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ከም ጸዓት ውሕስነት ፍታሕ/ፍርያት/ኣገልግሎታት/ኣፕሊኬሽናት IoT ጽላታት ወዘተ፣ ኣብ ምዕባለታት ቴክኖሎጂ ዘተኮረ እዩ። ንናይ ውሽጢ ዓዲ ሸየጥቲ ፍርያቶም/ኣገልግሎታቶም ንምርኣይ ዕድል ዝህብ ኮይኑ፡ ምንጪ ፈጠራዊ መፍትሒታት ንምርካብ ዝደልዩ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ይስሕብ። 5. ኖር-ሺፒንግ፦ ኖር-ሺፒንግ ሓደ ካብቶም ኣብ መላእ ዓለም ኣብ ክልተ ዓመት ኣብ ጥቓ ኦስሎ ኣብ ዝርከብ ሊለስትሮም ዝካየዱ ፍሉጣት ምርኢታት ባሕሪ እዩ። ካብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ባሕሪ ከም ኩባንያታት መራኽብ፣ መረባ ህንጸት መራኽብ፣ ወሃብቲ ቴክኖሎጂ ወዘተ፣... እዚ ፍጻመ እዚ ተሳተፍቲ ኣብ ውሽጢ ሓደ ካብቶም ፍሉጣት ኢንዱስትሪታት ኖርወይ ሓደስቲ ዕድላት ንግዲ ክድህስሱ የኽእሎም። 6. ሰሜናዊ ባሕርታት ባሕሪ (ONS)፦ ONS ኣብ ክልተ ዓመት ኣብ ስታቫንገር ዝካየድ ዓቢ ኣብ ጸዓት ዘተኮረ ምርኢት እዩ። ካብ ጽላት ነዳድን ጋዝን ባሕሪ ዝመጹ ዓለምለኻውያን ኣቕረብቲ፡ ዓደግትን ክኢላታት ኢንዱስትሪን ዘራኽብ እዩ። እዚ ፍጻመ እዚ ምዕቡል ቴክኖሎጂ ንምርኣይን ኣብ ውሽጢ ኢንዱስትሪ ጸዓት ንግዳዊ ምትሕብባር ንምድንፋዕን መድረኽ ዝህብ እዩ። 7. ኣክዋ ኖር፡ ኣክዋ ኖር ኣብ ዓለምና ኣብ ክልተ ዓመት ኣብ ትሮንድሃይም ዝካየድ ዝዓበየ ምርኢት ቴክኖሎጂ ምህርቲ ዓሳ እዩ። ምስ ሕርሻ ዓሳን ኢንዱስትሪታት ምህርቲ ዓሳን ዝተኣሳሰሩ ሓደስቲ መሳርሒታት፣ ቴክኖሎጂታትን ኣገልግሎታትን ምንጪ ንምርካብ ዝደልዩ በጻሕቲ ካብ ዝተፈላለያ ሃገራት ይስሕብ። 8. ሰሙን ምህዞ ኦስሎ ምትእስሳር ኣውፈርትን ጀመርትን፡ እዚ ፍሉይ ፍጻመ፡ ንጀመርቲ ትካላት ምስቶም ኣብ ውሽጢ እቲ ዝምዕብል ዘሎ ስነ-ህይወት ዋኒን ኖርወይ ተስፋ ዘለዎም ዕድላት ወፍሪ ዝደልዩ ኣውፈርቲ ኣብ ምትእስሳር ዘተኮረ እዩ። ብዘይካ እዞም ቻነላትን ምርኢታትን፡ ትካላት ንግዲ ምስ ክኾኑ ዝኽእሉ መሻርኽቲ ወይ... ዓደግቲ ኣብ ኖርወይ። ኣብዞም ናይ ዕድጊ መስመራትን ምርኢታት ንግድን ብንጥፈት ብምስታፍ፡ ትካላት ንግዲ ኣብ ውሽጢ እቲ ንጡፍ ማሕበረሰብ ንግዲ ኖርወይ ወሳኒ ምትእስሳር ክምስርታ እንከለዋ፡ ኣህጉራዊ ዝርገሐአን እናሰፍሓ ይኽእላ።

ልሙዳት ሞተር ምድላይ

ኣብ ኖርወይ፡ እቶም ልሙድ ዝኾኑ ሞተር ምድላይ እዞም ዝስዕቡ እዮም፤ 1. Google (www.google.no)፦ Google ኣብ መላእ ዓለም እቲ ዝበዝሐ ተፈታዊ ሞተር ምድላይ ኮይኑ፡ ኣብ ኖርወይ እውን ብሰፊሑ ይጥቀመሉ። ንገጻት መርበብ ሓበሬታ፡ ምስልታት፡ ቪድዮታት፡ ጽሑፋት ዜናን ካልእን ሓዊሱ ሰፊሕ ኣገልግሎት ምድላይ የቕርብ። 2. Bing (www.bing.com)፦ Bing ካልእ ኣብ ኖርወይ ብሰፊሑ ዝጥቀመሉ ሞተር ምድላይ እዩ። ንጉግል ተመሳሳሊ ባህርያት ዝህብ ኮይኑ፡ ተወሳኺ ኣገልግሎታት ከም ካርታን ትርጉምን እውን ይህብ። 3. ያሁ! (www.yahoo.no): ያሁ! ኣብ ኖርወይ ሓበሬታ ንምድላይ እውን ህቡብ ምርጫ እዩ። ውጽኢት ምድላይ መርበብ ሓበሬታ ምስ ጽሑፋት ዜና፡ ኣገልግሎት ኢመይል፡ ሓበሬታ ፋይናንስ፡ ሓድሽ ሓበሬታ ኩነታት ኣየርን ካልእ ብዙሕን ይህብ። 4. DuckDuckGo (duckduckgo.com): DuckDuckGo ኣብ ብሕታዊነት ዘተኮረ ሞተር ምድላይ ኮይኑ፡ ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት ኣብ መላእ ዓለም ተፈታውነት ረኺቡ። ዘተኣማምን ውጽኢት ምድላይ እናሃበ ንጥፈታት ተጠቀምቲ ኣይከታተልን ወይ ውልቃዊ ሓበሬታ ኣይዕቅብን እዩ። 5. ስታርትፔጅ (www.startpage.com)፦ ልክዕ ከምቲ ዳክዳክጎ ኣብ ምክልኻል ብሕታዊነት ዘተኮረሉ፡ ስታርትፔጅ ኣብ መንጎ ተጠቀምትን ካልኦት ከም ጉግል ዝኣመሰሉ ዝተመስረቱ ሞተርን ከም መንጎኛ ኮይኑ ዝሰርሕ ኮይኑ፡ ንዝለዓለ ሓለዋ ብሕታዊነት ንዝግበር ፍተሻታት ስሙ ከይገለጸ ይሰርሕ። 6. ኢኮስያ (www.ecosia.org)፦ ኢኮስያ ንዘላቕነት ከባቢ ብዝገበሮ ተወፋይነት ዝፍለጥ እዩ፤ ካብ ናይ መወዓውዒ ኣታዊታቱ 80% ኣብ መላእ ዓለም ፈልሲ ንምትካል ዝውዕል ኮይኑ፡ ኣብ ኖርወይ ንዝርከቡ ተጠቀምቲ እውን ዘተኣማምን ኣብ መርበብ ሓበሬታ ዝተመርኮሰ ምድላይ ይህብ። 7. Opera Search Engine (search.opera.com): Opera Browser Opera Search Engine ዝበሃል ናይ ገዛእ ርእሱ ኣብ ውሽጡ ዝተሃንጸ መሳርሒ ምድላይ ሒዙ ዝመጽእ ኮይኑ፡ ብቐጥታ ካብ ኣድራሻ ባር ወይ ሓድሽ tab page ናይቲ browser ኣብ ኦንላይን ፍተሻታት ንምፍጻም ክጥቀመሉ ይኽእል። እዚኦም ገለ ካብቶም ኣብ ኖርወይ ልሙድ ዝኾኑ ሞተር ምድላይ ምስ በብወገኖም ዝጥቀሙሉ URL/web address ኮይኖም ሰባት መዓልታዊ ኣብ ዝተፈላለየ ኣርእስታት ሓበሬታ ንምርካብ ወይ ኢንተርነት ብብቕዓት ንምድህሳስ ዝጥቀሙሉ እዮም።

ዓበይቲ ብጫ ገጻት።

ኖርወይ ብስሉጥን ዘተኣማምንን ኣገልግሎት ብጫ ገጻት ትፍለጥ። ገለ ካብቶም ቀንዲ ብጫ ገጽ ዘለዎም ማህደር ኖርወይ ምስ ናይ መርበብ ሓበሬታ መላግቦታቶም እነሆ፤ 1. ጉለ ሲደር (ብጫ ገጻት ኖርወይ)፦ ኣብ ኖርወይ ዝበዝሐ ሰፊሕን ብሰፊሑ ዝጥቀመሉን ማህደር ኮይኑ፡ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ከም መንበሪ፡ ቤት መግቢ፡ ክንክን ጥዕና፡ ቸርችን ካልእን ዝሽፍን እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.gulesider.no/ 2. ፊንዴክሳ (ኢኒሮ)፦ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ብዛዕባ ትካላት ንግዲ፣ ሰባት፣ ፍርያትን ኣገልግሎታትን ሓበሬታ ዝህብ መራሒ ኣገልግሎት ማህደር እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.eniro.no/ 3. 180.no: ኣብ መላእ ኖርወይ ንዝርከቡ ውልቀሰባትን ትካላት ንግድን ርክብ ሓበሬታ ዝህብ ናይ ኦንላይን ማህደር እዩ። ኣብ ቦታ ወይ ፍሉይ ምድብ ንግዲ ዝተመርኮሰ ምዕቡል ናይ ምድላይ ኣማራጺታት የቕርብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.finnkatalogen.no/ 4. ፕሮፍ ፎርቫልት ቢዝነስ ዳይረክተሪ፦ ብቐንዱ ኣብ ፋይናንስ፣ ማርኬቲንግ፣ ኮንስትራክሽን፣ ሎጂስቲክስ ወዘተ ሓዊሱ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ዘጠቓለለ ቢዝነስ-ቱ-ቢዝነስ (B2B) ዝርዝር ዘተኮረ ኮይኑ እዚ ማህደር ንፕሮፌሽናል ኔትወርክ ዕድላትን ሽርክነትን ንምምችቻው ዝርዝር ርክብ ዝህብ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.proff.no/ 5. Norske Bransjesøk (Norwegian Industry Search)፦ ተጠቀምቲ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ሓዊሱ ኣብ ማኑፋክቸሪንግ፣ ኩባንያታት ምህንድስና ወዘተ ኣገደስቲ ኣቕረብቲ ወይ ወሃብቲ ኣገልግሎት ንምርካብ ዝሕግዝ ብኢንዱስትሪ-ፍሉይ ምድብ ዝፍለጥ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://bransjesok.com/ 6. Mittanbud.no (ጨረታይ)፦ እዚ መድረኽ ኣብ ውሽጢ ዝተወሰነ ቦታ ኣብ ኖርወይ ንፕሮጀክትታት ምምሕያሽ ገዛ ከም ምሕዳስ ወይ ፅገና ኮንትራክተራት ክትረክብ ወይ ዋጋ ክትሓትት የኽእለካ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://mittanbud.no/ እዞም ማህደራት ኣብ ውሽጢ ዝተፈላለየ ቁጠባ ኖርወይ ዝንቀሳቐሱ ኣሽሓት ትካላት ንግዲ ምብጻሕ ዝህቡ ኮይኖም ዝርዝር ናይ ርክብ ሓበሬታ ከም ቁጽሪ ተሌፎን,ኣድራሻ,ኢመይል ኣድራሻ,ን ዌብሳይታትን ይህቡ።እዚ ድማ ንነበርቲ,መንእሰያት ሰብ ሞያ,በጻሕቲ,ንሰብ ሃፍቲ ብማዕረ ብቕልጡፍ ነቲ... ዘድልዮም ኣቑሑት፣ኣገልግሎታት፣ንጸጋታትን። እዞም ናይ መርበብ ሓበሬታ መላግቦታት ምስ ግዜ ክቕየሩ ከምዝኽእሉ ኣስተውዕሉ። ኩሉ ግዜ ኣብቲ ዝምልከቶ መርበብ ሓበሬታታት ዘሎ ሓበሬታ ትኽክለኛነቱን ተዛማድነቱን ምርግጋጽ ይምከር።

ዓበይቲ ናይ ንግዲ መድረኻት።

ኣብ ስካንዲናቭያ እትርከብ ጽብቕቲ ሃገር ኖርወይ፡ ንጠለባትን ምርጫታትን ናይቲ ቴክኖሎጂ ዝፈልጥ ህዝባ ዘማልኡ ሓያሎ ዓበይቲ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ኣለዋ። ገለ ካብቶም ኣብ ኖርወይ ዝርከቡ ፍሉጣት ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ምስ ኣድራሻ መርበብ ሓበሬታኦም እነሆ፤ 1. ኮምፕሌት (www.komplett.no)፦ ሓደ ካብቶም ዝዓበዩ ናይ ኦንላይን ሸየጥቲ ኖርወይ ዝኾነ ኮምፕሌት፡ ኮምፒዩተራት፡ ስማርትፎናት፡ ታብሌታትን ናይ ጸወታ መሳርሒታትን ሓዊሱ ዝተፈላለዩ ኤሌክትሮኒካዊ ፍርያት የቕርብ። 2. ኤልክዮፕ (www.elkjop.no)፦ ከም ኣካል ጉጅለ ዲክሰንስ ካርፎን፡ ኤልክዮፕ ኣብ ኖርወይ ህቡብ ሸያጢ ሃለኽቲ ኤሌክትሮኒክስ እዩ። ኣብ ኦንላይን መድረኾም ዝተፈላለዩ ኤሌክትሮኒካዊ መሳርሒታትን መሳርሒታትን የቕርብ። 3. CDON (www.cdon.no)፦ CDON ፍሉጥ ናይ ኦንላይን ዕዳጋ ኮይኑ፡ ኤሌክትሮኒክስ፡ ፋሽን ኣቑሑት፡ ፍርያት ጽባቐ፡ መጽሓፍቲ፡ ፊልምታትን ካልእን ሓዊሱ ሰፊሕ ዝርዝር ፍርያት ዝሸይጥ እዩ። 4. ኔትኦንኔት (www.netonnet.no)፦ ኔትኦንኔት ብተመጣጣኒ ዋጋ ዝሽየጡ ኤሌክትሮኒክስ ከም ተለቪዥን፣ ኦድዮ ሲስተም፣ ካሜራ፣ ላፕቶፕ ከምኡ እውን ካልኦት ናይ ገዛ መሳርሒታት ዝነጥፍ ትካል እዩ። 5. ጆሊሩም (www.jollyroom.no): ንወለድን ህጻናትን ብፍሉይ ዘድልዮም ነገራት ምምላእ፣ ጆሊሩም ሰፊሕ ዝርዝር ናይ ህጻናት ማርሻታት የቕርብ፣ ዓረብያታት፣ክዳውንቲ፣መጻወቲ፣ከምኡውን ፍርናሽ ሓዊሱ። 6. GetInspired (www.ginorge.com): GetInspired ኣብ ስፖርታዊ ክዳውንቲ ዘተኮረ እዩ፣ ንዝተፈላለዩ ንጥፈታት ዝኸውን ጫማ፣ማርሻ፣ከምኡውን መሳርሒታት ከም ጉያ፣ብሽክለታ፣ዮጋ፣ከምኡውን ስኪንግ 7.Hvitevarer.net (https://hvitevarer.net) : እዚ መድረኽ ብፍላይ ንመሸጣ ዓበይቲ ናይ ገዛ መሳርሒታት ከም ፍሪጅ,መሕጸቢ ማሽናት,መሕጸቢ ሳእኒ ,ን ፎርኖን ዘገልግል እዩ። 8.Nordicfeel(https://nordicfeel.no) : ኖርዲክ ፊል ኣብ ምሻጥ ዝነጥፍ ፍሉይ ሞያ ዘለዎ እዩ። ንኽልቲኦም ደቂ ተባዕትዮ ዝኸውን መመላኽዒ . ጨናታት,ንጸጉሪ ምሕብሓብ,ኣካል ክንክን,ከምኡ ውን ናይ መመላኽዒ ፍርያት የቕርቡ። እዚ ዝርዝር ምሉእ ከምዘይኮነ ኣስተውዕሉ፣ ካልኦት ሓያሎ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ንፍሉያት ኒችታት ኣብ ኖርወይ ዘገልግሉ ክህልዉ ይኽእሉ እዮም።

ዓበይቲ ማሕበራዊ መራኸቢታት

ኖርወይ ብቴክኖሎጂ ዝማዕበለት ሃገር ብምዃና፡ ነበርታ ብሰፊሑ ዝጥቀሙሉ ሓያሎ ህቡባት ማሕበራዊ መራኸቢታት ኣለዋ። ገለ ካብቶም ኣብ ኖርወይ ብብዝሒ ዝጥቀሙሉ ማሕበራዊ መራኸቢታት ምስ በብወገኖም ዝጥቀሙሉ መርበብ ሓበሬታታት እነሆ፤ 1. ፌስቡክ (www.facebook.com) - ብደረጃ ዓለም ካብ ዝዓበዩ ማሕበራዊ መራኸቢታት ሓደ ብምዃኑ፡ ፌስቡክ ኣብ ኖርወይ ብብዝሒ ይጥቀመሉ። ሰባት ምስ ኣዕሩኽን ቤተሰቦምን ክራኸቡ፡ ኣብ ዝተፈላለዩ ናይ ተገዳስነት ጉጅለታት ክጽንበሩ፡ ስእልታትን ቪድዮታትን ከካፍሉ፡ ከምኡ’ውን ብመልእኽቲ ክረዳድኡ የኽእሎም። 2. ኢንስታግራም (www.instagram.com) - ኢንስታግራም ኣብ ኖርወይ እውን ዘይተኣደነ ተፈታውነት ዝረኸበ ስእልን ቪድዮን ዝካፈል መድረኽ እዩ። ተጠቀምቲ ኣብቲ መድረኽ ምስ ካልኦት ሰባት ንምትእስሳር ስእልታት ወይ ሓጸርቲ ቪድዮታት ምስ መግለጺታትን ሃሽታግን ክዝርግሑ ይኽእሉ። 3. ስናፕቻት (www.snapchat.com) - ብዝጠፍኡ መልእኽትታት ዝፍለጥ ስናፕቻት ኣብ ኖርወጃውያን መንእሰያት ብሰፊሑ ይጥቀሙሉ። ተጠቀምቲ ድሕሪ ምርኣይ ዝጠፍኡ ስእልታት ወይ ሓጸርቲ ቪድዮታት ክሰዱ የኽእሎም። 4. ትዊተር (www.twitter.com) - ኣብ ኖርወይ ከም ፌስቡክ ወይ ኢንስታግራም ተፈታዊ እኳ እንተዘይኮነ፡ ትዊተር ግን ኣብቶም ሓሳባት ምክፋል ወይ ንህዝባዊ ሰባት/ውድባት ክከታተሉ ዝፈትዉ ኖርወጃውያን ተጠቀምቲ ርኡይ ህላወ ኣለዎ። 5. ሊንክድኢን (www.linkedin.com) - ብቐንዱ ኣብ ሞያዊ መርበብ ሓበሬታ ዘተኮረ ሊንክድይን ብኖርወጃውያን ንስራሕ ምድላይ፣ ሞያዊ ምትእስሳር ንምህናጽ፣ ምስ ስራሕ ዝተኣሳሰር ትሕዝቶን ዜናታት ኢንዱስትሪን ንምክፋል ይጥቀመሉ። 6. ፒንተርስት (www.pinterest.com) - ፒንተርስት ከም ናይ ኦንላይን ስእላዊ ርኽበት መሳርሒ ኮይኑ ዘገልግል ኮይኑ ተጠቀምቲ ንዝተፈላለዩ ድሌታት ከም ፋሽን ትረንድስ፣ ኣሰራርሓ መግቢ፣ ሓሳባት ዲኮር ገዛ ወዘተ ምትብባዕ ክረኽቡ ይኽእሉ። 7. ቲክቶክ (www.tiktok.com) - ቲክቶክ ብሓጺር መልክዕ ዘለዎ ትሕዝቶ ቪድዮ ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ንኖርወይ ሓዊሱ ብዓለም ደረጃ ሰፊሕ ተፈታውነት ረኺቡ፤ ተጠቀምቲ ብሙዚቃ ዝተቐመጡ ፈጠራዊ ቪድዮታት ይፈጥሩን የካፍሉን። ብዘይካ እዞም ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሱ ዓለማዊ ማሕበራዊ መራኸቢታት መድረኻት ኖርወይ ሓዊሱ ኣብ መላእ ዓለም ብሰፊሑ ዝጥቀሙ ከም ኩድል ዝኣመሰሉ ንህዝቢ ዝምልከቱ ዞባዊ መድረኻት ኣለዉ።

ዓበይቲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ

ኖርወይ ብሓያል ጽላታት ኢንዱስትሪን ሱር ዝሰደደ ልምድታት ማሕበርን ምትሕግጋዝን ትፍለጥ። እታ ሃገር ዝተፈላለዩ ዓውድታት ዝውክላን ዝድግፋን ዝተፈላለዩ ማሕበራት ኢንዱስትሪ ተአንግድ። ገለ ካብተን ቀንዲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ ኖርወይ እነሆ፤ 1. ማሕበር ወነንቲ መራኽብ ኖርወይ - እዚ ማሕበር እዚ ንኢንዱስትሪ መራኽብ ኖርወይ ዝውክል ኮይኑ፡ ሓደ ካብ ዓበይቲ ሃገራት ባሕሪ ዓለም እዩ። ሓባራዊ ረብሓ ወነንቲ መራኽብ ንምድንፋዕ፣ ምስ ሃገራውን ዓለምለኻውን ሰብመዚ ብምውህሃድ፣ ኣብቲ ዓውዲ ዘላቒ ዕብየት ንምርግጋፅ ይሰርሑ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.rederi.no/en/ 2. ኮንፈደረሽን ኢንተርፕራይዝ ኖርወይ (NHO) - NHO ኣብ ኖርወይ ንዝርከቡ ኣስራሕቲ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ከም ማኑፋክቸሪንግ፣ ዘፈር ኣገልግሎት፣ ቱሪዝም፣ ኮንስትራክሽን ወዘተ ዝውክል ጽላል ትካል ኮይኑ ንንግዲ ዝምችእ ፖሊሲታት ይጣበቑን ን... ትካላት ንግዲ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.nho.no/ 3. ፈደረሽን ኢንዱስትሪታት ኖርወይ - እዚ ማሕበር ኢንዱስትሪ ኣብ ኖርወይ ንዝርከቡ ወሰንቲ ማኑፋክቸሪንግ ኢንዱስትሪታት ከም ምህንድስና፣ ስራሕቲ ሓፂን፣ መካኒካል ወርክሾፕ ወዘተ ዝውክል ኮይኑ ብሃገርን ዓለምለኻውን ደረጃ ረብሓታቶም እናተጣበቐ ኣብ ውሽጢ እዞም ዓውድታት ምህዞታት እናስፋሕፍሐ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.norskindustri.no/ትግርኛ/ 4. ማሕበር ኢንዱስትሪታት ምህንድስና ኖርወይ (Teknologibedriftene) - Teknologibedriftene ኣብ ከም ICT (Information Communication Technology)፣ ኤሌክትሮኒክስ ማኑፋክቸሪንግ፣ ኣውቶማቲክ ቴክኖሎጂ ወዘተ ዝኣመሰሉ ዓውድታት ዝነጥፉ ቴክኖሎጂ መሰረት ዝገበሩ ኩባንያታት ዝውክል ኮይኑ፣ ብኣባላት ብዕድላት ኔትወርክን ፃዕርታት ሎቢን ደገፍ ዝህብ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://teknologibedriftene.no/home 5. ኮንፈደረሽን ሞያውያን ሰራሕተኛታት (ኣካደሚከርነ) - ኣካዳሚከርነ ኣብ ውሽጢ ውልቃውን መንግስታውን ትካላት ንዝርከቡ ልዑል ክእለት ዘለዎም ሰብ ሞያ ከም ኣካዳሚያ/ተመራመርቲ/ሳይንቲስት/መሃንድሳት/ቁጠባውያን/ማሕበራዊ ሳይንቲስት/ምምሕዳራዊ ሰራሕተኛታት ዝውክል ማሕበር ሰራሕተኛታት እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://akademikerne.no/forbesokende/እንግሊዝኛ-ጽማቕ 6.ኮንፈደረሽን ማሕበራት ማሕበራት ሰራሕተኛታት(YS): YS ንመንግስታውን ውልቃውን ጽላታት ሓዊሱ ሰፊሕ ጽላታት ዝሽፍን ማሕበር ሰራሕተኛታት እዩ። ንዝተፈላለዩ ሞያውያን ጉጅለታት ከም መምህራን፡ ነርስታት፡ ቴክኒሻናት፡ ክኢላታት ስነ-ኣእምሮን ካልኦትን ዝውክል እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.ys.no/ እዚኦም ውሑዳት ኣብነታት ካብቶም ኣብ ኖርወይ ዝርከባ ብዙሓት ማሕበራት ኢንዱስትሪ እዮም። መርበብ ሓበሬታታቶም ብዛዕባ ዝውክሉዎም ኢንዱስትሪታትን ኣብ ውሽጢ እቶም ዓውድታት ዝገብርዎ ንጥፈታትን ዝያዳ ሓበሬታ ይህቡ።

ናይ ንግድን ንግድን መርበብ ሓበሬታታት

ብወግዒ ንግስነት ኖርወይ ተባሂላ እትፍለጥ ኖርወይ ኣብ ሰሜን ኤውሮጳ እትርከብ ኖርዲክ ሃገር እያ። ድልዱል ቁጠባ ዘለዋ ኮይና፡ ነዳዲ፡ ጋዝን ማዕድናትን ሓዊሱ ብተፈጥሮኣዊ ጸጋታታ ትፍለጥ። ብዛዕባ ኖርወይ ቁጠባውን ንግዳውን ሓበሬታ ትደልዩ እንተኾይንኩም፡ ብዛዕባ ቁጠባዊ መልክዕ እታ ሃገር ዝርዝር ርድኢት ዝህቡ ሓያሎ መርበባት ሓበሬታ ኣለዉ። 1. ኢኖቬሽን ኖርወይ (www.innovasjonnorge.no)፦ እዚ ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ ኮይኑ ኣብ ወጻኢ ሃገራት ንንግድን ወፍርን ኖርወይ ዘስፋሕፍሕ ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ እዩ። ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ቴክኖሎጂ፡ ቱሪዝም፡ ጸዓት፡ ኢንዱስትሪ ምግቢ ባሕሪ፡ ካልእን ሓበሬታ ይህብ። 2. ስታቲስቲክስ ኖርወይ (www.ssb.no)፦ ብናይ መንግስቲ ኖርወይ ትካል ስታቲስቲክስ ዝካየድ እዚ መርበብ ሓበሬታ፡ ዲሞግራፊ፡ ኣንፈት ዕዳጋ ስራሕ፡ ደረጃ ዕብየት GDP፡ ስታቲስቲክስ ኣእትዎት/ሰደድን ካልእን ሓዊሱ፡ ብዛዕባ ዝተፈላለዩ መዳያት ቁጠባ ኖርወይ ሰፊሕ መረዳእታ ዝህብ እዩ። 3. ፈደረሽን ኢንዱስትሪታት ኖርወይ (www.norskindustri.no)፦ እዚ መርበብ ሓበሬታ ኣብ ኖርወይ ንዝርከቡ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ኢንዱስትሪ ዝውክል ኮይኑ ከም ምስ ማሽነሪን መሳርሒታትን ኢንዱስትሪታት ዝሰርሑ ማኑፋክቸሪንግ ኩባንያታት፤ ወሃብቲ ቴክኖሎጂ ከባቢ፤ ኣፍረይቲ ኢንዱስትሪ መካይን፤ ናይ ባሕሪ ኢንዱስትሪታት፤ ወዘተ. 4. ንጉሳዊ ሚኒስትሪ ንግድን ኢንዱስትሪን ኖርወይ (www.regjeringen.no/en/dep/nfd.html?id=426): እዚ ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ ናይቲ ምስ ካልኦት ዝግበር ንግዳዊ ስምምዓት ዝምልከት ኣህጉራዊ ንግዳዊ ድርድርን ፖሊሲታትን ሓላፍነት ዘለዎ ሚኒስትሪ እዩ። ሃገራት። 5. ቤት ጽሕፈት ንግዲ ኤምባሲ ንጉሳዊ ኖርወይ (ናይ ውልቀ ኣብያተ ጽሕፈታት ሃገራት መርበብ ሓበሬታ ርአ)፦ ኣብ መላእ ዓለም ዝርከባ ኣብያተ ጽሕፈት ንግዲ ኤምባሲ ኣብ መንጎ ፍሉያት ሃገራት ወይ ዞባታትን ኖርወይን ንዘሎ ዕድላት ንግዲ ዝምልከት ጠቓሚ ሓበሬታ ይህባ። 6. ኣብ ኖርወይ ወፍሪ – www.investinorway.com: ኣብ መንጎ ሓያሎ ኣብ ፍሉያት ዓውድታት ከም ተበግሶታት ተሓዳሲ ጸዓት ወይ ጽላት ፋይናንሳዊ ኣገልግሎት ዝኣመሰሉ ቀጥታዊ ወፍሪ ወጻኢ ዘተባብዑ ሓያሎ ኣካላት ብመንግስታውን ውልቃውን ሽርክነት ዝዕቀብ መድረኽ- ንገለ ኣብነታት ጥራይ ንምጥቃስ - ኣብ ውሽጢ/ኣብ ውሽጢ /ካብ/ናብ/ኣብ ዝምድና ምስ/ዝተዋህበ መበቆል ካብ-ብውሑዱ ብተኽእሎ-መሳጢ ምዝታይ-ዝተፈላለዩ ማዕረ ኣገደስቲ ሜዳታት ኣብ ውሽጢ ሃገር/ኣህጉራዊ ትርጉም ዘለዎም ኣድማሳዊ ማዕቀፍ ሕጋዊ ኣወዳድባ/ውድባት ዝተመስረቱ-ዝነብረሉ መስመራት መርበብ ምትእስሳር ዝተፈላለያ ግዝኣታት/ዞባታት/ግዝኣታት። እዞም መርበብ ሓበሬታታት እዚኣቶም፡ ነቶም ኣብ ቁጠባውን ንግዳውን መዳያት ኖርወይ ዝግደሱ ሰባት፡ ሰፊሕ ሓበሬታ፡ ስታቲስቲክስን ጸጋታትን ይህቡ። ኣብ ኖርወይ ወፍሪ ክትገብር ትደሊ ትኹን፡ ምስ ኩባንያታት ኖርወይ ክትነግድ ወይ ኣብ ቁጠባ እታ ሃገር ርድኢት ክትረክብ ትደሊ ትኹን፡ እዞም መርበብ ሓበሬታታት ከም ክቡራት ምንጪታት ኮይኖም ከገልግሉ ይግባእ።

ናይ ንግዲ ዳታ ሕቶ መርበባት ሓበሬታ

ኖርወይ ብሓያል ቁጠባን ኣህጉራዊ ንግድን እትፍለጥ ሃገር ብምዃና፡ ምስ ንግዲ ዝተኣሳሰር ዳታ ክትረኽበሉ እትኽእል ዝተፈላለዩ መርበባት ሓበሬታ ኣለዋ። ኣብ ኖርወይ ዝርከቡ ገለ ፍሉጣት ናይ ንግዲ ዳታ ሕቶ መርበባት ሓበሬታ ምስ በብወገኖም URL እነሆ፤ 1. ስታቲስቲክስ ኖርወይ (SSB) - ወግዓዊ ትካል ስታቲስቲክስ ኖርወይ ኣብ ዝተፈላለዩ ንግዳዊ መርኣይታት ከም ኣእትዎት፣ ሰደድ፣ ሚዛን ንግዲ፣ ከምኡ እውን ንኢንዱስትሪ ዝምልከት ዝርዝር ሓበሬታታት ሰፊሕ መረዳእታ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.ssb.no/en/ 2. ጉምሩክ ኖርወይ - ምምሕዳር ግብሪ ኖርወይ ንጉዳያት ጉምሩክ ይከታተልን ምስ ጉምሩክ ዝተኣሳሰር ሓበሬታ ንምርካብ ውፉይ ፖርታል ይሕሉን፣ ስታቲስቲክስ ኣእትዎን ሰደድን ሓዊሱ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.toll.no/en/ 3. ካርታ ንግዲ - ብኣህጉራዊ ማእከል ንግዲ (ITC) ዝተዳለወ ካርታ ንግዲ ንኖርወይ ዝምልከት ዝርዝር ንግዳዊ ስታቲስቲክስ ብፍርያት ደረጃ ሰደድን ኣእትዎን፣ ኣንፈታት ዕዳጋ፣ ፕሮፋይል ታሪፍን ካልእን ሓዊሱ የቕርብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.trademap.org/ 4. ዓለምለኻዊ ዝተዋደደ ንግዳዊ መፍትሒ (WITS) - WITS ብባንኪ ዓለም ዝውሰድ ተበግሶ ኮይኑ ኣብ መላእ ዓለም ንዝርከባ ሃገራት ዓለም ለኸ መረዳእታ ንግዲ ሸቐጣት ንምርካብ ዝሕግዝ እዩ። ንፍሉያት ፍርያት ወይ መሻርኽቲ ሃገራት ምስ ንግዳዊ ንጥፈታት ኖርወይ ኣኽቢርካ ንምትንታን ሕቶታት ክትቅይሮ ትኽእል ኢኻ። URL፡ https://wits.worldbank.org/CountryProfile/en/NOR 5. ናይ ሰደድ ልቓሕ ኖርወይ - እዚ መንግስታዊ ትካል ንኖርወጃውያን ሰደድቲ ብሰንኪ ፖለቲካዊ ሓደጋታት ወይ ካብ ወጻኢ ዓደግቲ ዝመጽእ ክሳራታት መድሕን ብምቕራብ ዝሕግዝ ኮይኑ፡ ብዛዕባ ዕዳጋታት ሰደድን ዓማዊል ክኾኑ ዝኽእሉን ሓበሬታ ብምሃብ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://exportcredit.no/ እዞም መርበባት ሓበሬታ እዚኣቶም ተኣማንነት ዘለዎም ምንጭታት እዮም ግን ንዝለዓለ ባህርያት ወይ ዝርዝር ጸብጻባት ምዝገባ ወይ ምዝገባ ከድልዮም ከም ዝኽእል ኣስተውዕሉ።

B2b መድረኻት

ኖርወይ ብሓያልን ንጡፍን ማሕበረሰብ ንግዲ ትፍለጥ ኮይና፡ ንB2B መድረኻት ምቹእ ቦታ ይገብራ። ኣብ ኖርወይ ዝርከቡ ውሑዳት መድረኻት B2B ምስ መርበብ ሓበሬታታቶም እነሆ፤ 1. ኣቕረብቲ ኖርዲክ (https://www.nordicsuppliers.com/): ኣቕረብቲ ኖርዲክ ንዓደግቲ ምስ ኣብ ዞባ ኖርዲክ ዝርከቡ ኣቕረብቲ ዘራኽብ ኩለመዳያዊ ናይ ኦንላይን ማህደር እዩ። ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ከም ማኑፋክቸሪንግ፣ ኮንስትራክሽን፣ ኣገልግሎት ዝሽፍን እዩ። 2. ኦሪጎ ሶሉሽንስ (https://www.origosolutions.no/)፦ ኦሪጎ ሶሉሽንስ ንነዳድን ጋዝን፣ ጸዓት፣ መጓዓዝያን ባሕርን ሓዊሱ ንሰፊሕ ኢንዱስትሪታት ምዕቡል ናይ ቁጽጽር ክፍሊ መፍትሒታት ኣብ ምሃብ ዝነጥፍ ፍሉይ ሞያ ዘለዎ እዩ። መድረኾም ምስ ዲዛይን ክፍሊ ቁፅፅር፣ ውህደት ስርዓት፣ ፍታሕ ምስሊ ዝተኣሳሰሩ ፍርያትን ኣገልግሎታትን የቕርብ። 3. NIS - Norwegian Innovation Systems (http://nisportal.no/)፦ NIS ዝተፈላለዩ መዳርግቲ ኣካላት ከም ንግዳዊ ትካላት፣ ተመራመርትን ኣውፈርትን ኣብ ሓደ ብምምፃእ ኣብ ፕሮጀክትታት ምርምርን ንግዳዊ ምግባር ሓደሽቲ ቴክኖሎጂታትን ንምትሕብባር ዝዓለመ ናይ ምህዞ መድረኽ ይህብ። 4. ኢኖቫስዮን ኖርጅ - ወግዓዊ ገጽ ሰደድ ኖርወይ (https://www.innovasjonnorge.no/en/): ኢኖቫስዮን ኖርጅ ንንግዳዊ ትካላት ምስ ክኾኑ ዝኽእሉ ኣህጉራውያን መሻርኽቲ ወይ ዓማዊል ብምትእስሳር ንሰደድ ኖርወይ ኣብ መላእ ዓለም ንምልላይ ዝሕግዝ ወግዓዊ ፖርታል እዩ። 5. ትሬድባን (https://www.tradebahn.com/)፦ ትሬድባን ኣብ መንጎ ኩባንያታት ኣብ ኖርወይን ዓለምለኸን ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ኣቑሑት ሕርሻ ወይ መሳርሒታት ኢንዱስትሪ ዝኣመሰሉ ካብ ንግዲ ናብ ንግዲ ዝግበር ንግዳዊ ንጥፈታት ዘመቻችእ ናይ ኦንላይን ንግዳዊ መድረኽ እዩ። እዚኦም ውሑዳት ኣብነታት ናይቶም ኣብ ኖርወይ ዝርከቡ B2B ፕላትፎርማት እዮም። ኣብ ውሽጢ እቲ ዝምዕብል ዘሎ ንግዳዊ ስነ-ህይወት ኖርወይ ከከም ፍሉይ ኢንዱስትሪኻ ወይ ኒች ዕዳጋ ጠለባትካ - ካልኦት ሓያሎ ፍሉያት B2B መድረኻት ንጠለባትካ እውን ዘማልኡ ክትረክብ ትኽእል ኢኻ።