TogTok

ሓፈሻዊ ትሕዝቶ ሃገር
ሃገራዊ ባጤራ
ሸርፊ ሸርፊ
ኣገደስቲ በዓላት
ኩነታት ንግዲ ወጻኢ
ናይ ዕዳጋ ልምዓት ዓቕሚ
ኣብ ዕዳጋ ውዑይ መሸጣ ፍርያት
ባህርያት ዓማዊልን ክልኩልን።
ስርዓት ምሕደራ ጉምሩክ
ፖሊሲታት ግብሪ ኣእትዎ።
ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ
ንሰደድ ዘድልዩ ምስክር ወረቐት
ዝምከር ሎጂስቲክስ
ንልምዓት ዓዳጊ ዝኸውን ቻነላት

ብወግዒ ሃገረ ኤርትራ ተባሂላ እትፍለጥ ኤርትራ፡ ኣብ ምብራቓዊ ክፋል ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር እያ። ብምዕራብ ምስ ሱዳን፡ ብደቡብ ምስ ኢትዮጵያ፡ ብደቡባዊ ምብራቕ ምስ ጅቡቲ ዝዳወብ ኮይኑ፡ ምስ የመን ዶብ ባሕሪ ይካፈል። ኤርትራ ንሰለስተ ዓሰርተታት ዓመታት ዝቐጸለ ነዊሕ ዕጥቃዊ ቃልሲ ብ1993 ካብ ኢትዮጵያ ናጽነት ረኺባ። ኣስታት 117,600 ትርብዒት ኪሎሜተር ዝሽፍን ኤርትራ፡ ካብ ኣኽራን ክሳብ ቆላታት ዝበጽሕ ዝተፈላለየ መልክዕ ዘለዎ እዩ። ርእሰ ከተማን ዝዓበየት ከተማን እታ ሃገር ኣስመራ እያ። ኣስታት 6 ሚልዮን ህዝቢ ዘለዋ ኤርትራ፡ ትግርኛ (እቲ ዝዓበየ)፡ ትግረ፡ ሳሆ፡ ቢለን፡ ራሻይዳን ካልኦትን ሓዊሱ ሓያሎ ብሄራት ዝነብሩላ ሃገር እያ። ኣብ ኤርትራ ዝዝረብ ወግዓዊ ቋንቋታት ትግርኛን ዓረብኛን፤ ዋላኳ ተኾነ, እንግሊዝኛ ኣብ እዋን ካልኣይ ኲናት ዓለም ከም መግዛእቲ ጥልያን ብምንባሩ እውን ብሰፊሑ ይዝረብ። ኣብ ኤርትራ ዝበዝሐ ሃይማኖት እስልምና ስዒቡ ክርስትና እዩ። ብቑጠባዊ መዳይ፡ ጂኦግራፍያዊ ኣቀማምጣኡ ናብ ዓበይቲ መስመራት መራኽብን ከም ወርቂ ዝኣመሰሉ ተፈጥሮኣዊ ጸጋታትን ቀረባ ብምዃኑ፡ ነሓስ, ዚንጎ፣ . ከምኡ’ውን ዕቑር ጨው፣ኤርትራ ቁጠባዊ ዕብየት ርኡይ ዓቕሚ ኣለዋ። መንግስቲ ንኢንቨስትመንት ወፃኢ ንምስሓብ ከም መንገዲን ወደባትን ዝኣመሰሉ ፕሮጀክትታት መሰረተ ልምዓት ኣብ ምምዕባል ትኹረት እናገበረ ፀኒሑ እዩ። ሕብረተሰብ ብኤርትራኛ ኣብ ዙርያ ማሕበረሰባዊ ክብርታት ምስ ድልዱል ናይ ዘመድ ምትእስሳር ዝዘውር እዩ። ከም ስነ-ስርዓት ቡን ዝኣመሰሉ ልምድታት መብዛሕትኡ ግዜ ኣብ ምሉእ ማሕበራዊ ምትእኽኻባት ይኽበሩ። ኤርትራውያን በቲ ዝተሓላለኸ ስልማት ምስራሕ ዘጠቓልል ባህላዊ ስነ-ጥበባቶምን ኢደ-ጥበባቶምን ይሕበኑ ከምኡ’ውን ንዝተፈላለዩ ባህላዊ ጉጅለታት ዝውክል ብሃብታም ዝተጠልፈ ክዳውንቲ። እንተኾነ፣ኤርትራ ፖለቲካዊ ዓፈና፣ምጽዋር ድርቂ፣ውሱን ሲቪላዊ ናጽነት ሓዊሱ ብድሆታት የጋጥማ።መንግስቲ እታ ሃገር ንናጽነት ሓሳብካ ምግላጽ፣ፖለቲካዊ ተቓውሞ፣ንነጻ መራኸቢ ብዙሃንን ይድርት።ብሰንኪ እዚ፣ነዞም ኣብዚ ዝነብሩ ሰባት ዘጋጥሞም ጉዳያት ብዝምልከት ዝተፈላለያ ትካላት ተጣበቕቲ ሰብኣዊ መሰላት ስክፍታታት ኣልዒለን ኣለዋ። ኣብ መደምደምታ፣ኤርትራ፣መንእሰይ ህዝቢ፣ብፖለቲካዊ፣ቁጠባዊ፣ማሕበራዊ ብድሆታት ዝተሓንገጠት፣ንምርግጋእን ልምዓትን ጻዕሪ ቀጺላ ኣላ።

ብወግዒ ሃገረ ኤርትራ ተባሂላ እትፍለጥ ኤርትራ፡ ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር እያ። ከም ሕጂ ኤርትራ ናይ ገዛእ ርእሳ ወግዓዊ ባጤራ የብላን። ኣብ መዓልታዊ ንግዳዊ ንጥፈታት ዝጥቀሙሉ ሕጋዊ ጨረታ ብጭቡጥ ብር ኢትዮጵያ (ETB) እዩ። ብታሪኽ ኤርትራ ኣብ 1993 ካብ ኢትዮጵያ ናጽነት ምስ ረኸበት፡ ናይ ኤርትራ ናክፋ ዝበሃል ናይ ገዛእ ርእሳ ባጤራ ኣተኣታትያ። ይኹን እምበር፡ ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት እታ ሃገር ዘጋጠማ ፖለቲካዊ ዘይምርግጋእን ቁጠባዊ ብድሆታትን፡ ምስ ጎረባብቲ ሃገራት ዘጋጠማ ግጭታትን ብኣህጉራዊ ትካላት ዝተገብረ እገዳን ሓዊሱ፡ መንግስቲ ዋጋ ሸርፊ ባጤራኦም ከጉድልን ክዓጽዎን ወሲኑ። በዚ ምኽንያት ድማ ምስ ካልኦት ናይ ወጻኢ ባጤራታት ክነጻጸር እንከሎ ዋጋኡ ኣዝዩ ኣጥፊኡ። ካብ ሽዑ ጀሚሩ መብዛሕትአን ትካላት ንግድን ውልቀሰባትን ብቐንዱ ኣብ ውሽጢ ኤርትራ ንዝግበር መዓልታዊ ንግዲ ብር ኢትዮጵያ ይጥቀሙ። እዚ ኣብ ናይ ወጻኢ ባጤራ ምጽጋዕ ንነበርትን ንንግዳዊ ትካላትን ብማዕረ ገለ ቁጠባዊ ብድሆታት ፈጢሩሎም ኣሎ። ባጤራ ካልእ ሃገር ምጥቃም ምስ ካልኦት ሃገራት ንግዲ ንዝገብሩ ዜጋታት ኣብ ንግዳዊ ድርድር ጸገማትን ሓደጋ ሸርፊ ሸርፊን ከስዕብ ከምዝኽእል ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ናጻ ባጤራ ዘይምህላዉ እውን ንመንግስቲ ኣብ ልዕሊ ገንዘባዊ ፖሊሲን ቁጠባዊ ምርግጋእን ዝድርት እዩ። ኣብ መደምደምታ ኤርትራ ብሰንኪ ታሪኻዊ ፍጻሜታትን እታ ሃገር ዘጋጥማ ቁጠባዊ ብድሆታትን ከም ቀንዲ መልክዕ ሕጋዊ ጨረታኣ ኣብ ብር ኢትዮጵያ ትምርኮስ። ናጻ ሃገራዊ ባጤራ ዘይምህላው ዝተወሰኑ ጉድለታት ዘስዕብ ኮይኑ ኣብዚ ሕጂ እዋን ግን ኣብ ኤርትራ ንዝነብሩ ሰባት ቅቡል ክፋል መዓልታዊ ህይወት እዩ።

ናይ ኤርትራ ሕጋዊ መኽፈሊ ናክፋ እዩ። ኣብዚ ሕጂ እዋን፡ ኤርትራ ምስ ዝኾነ ካብ ዓበይቲ ባጤራታት ዓለም ወግዓዊ ሸርፊ ሸርፊ ብግልጺ ኣይትእውጅን። ይኹን እምበር ብመሰረት ኩነታት ዕዳጋ ሸርፊ ወፃኢ ኣብ ዘይወግዓዊ ዕዳጋ 1 ዶላር ኣሜሪካ ማዕረ ኣስታት 15 ክሳብ 17 ናካ እዩ። እዚ ኣሃዛት እዚ ግምታት ጥራይ ምዃኑን ጭቡጥ ኩነታት ክቕየር ከምዝኽእልን ኣስተውዕሉ። ኣብ ዝድለየሉ እዋን እዋናዊ ሓበሬታ ሸርፊ ሸርፊ ምውካስ ይምከር።

ኤርትራ፡ ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር፡ ባህላውን ታሪኻውን ትርጉም ዘለዎም ሓያሎ ኣገደስቲ ሃገራዊ በዓላት ኣለዋ። እዞም በዓላት እዚኣቶም ብዓቢ ኒሕ ዝኽበሩን ሰባት ኣብ ሓደ ዘራኽቡን ልምዶምን ቅርስታቶምን ዘኽብሩ እዮም። መዓልቲ ናጽነት ሓደ ካብቶም ኣብ ኤርትራ ኣገደስቲ በዓላት እዩ። 24 ግንቦት ዝኽበር፡ ኤርትራ ድሕሪ ነዊሕን ደማዊን ቃልሲ ኣብ 1991 ካብ ኢትዮጵያ ናጽነታ ዝረኸበትላ መዓልቲ እያ። እቲ ጽምብል፡ ሰልፍታት፡ ምርኢት ሙዚቃ፡ ባህላዊ ሳዕስዒት፡ ከምኡ’ውን እታ ሃገር ካብ ናጽነት ጀሚራ ዘመዝገበቶ ዓወታት ዘጉልሕ መደረታት የጠቓልል። ካልእ ኣገዳሲ በዓል ድማ፡ በብዓመቱ 20 ሰነ ዝኽበር መዓልቲ ሰማእታት እዩ። እዛ መዓልቲ እዚኣ ነቶም ኣብ እዋን ቃልሲ ኤርትራ ንናጽነት ህይወቶም ዝሰውኡ ክብሪ ትህብ። ሰባት ኣብ መቓብሮም ዕንበባታትን ዕምባባታትን ብምቕማጥ ንዝወደቑ ጀጋኑ ንምዝካር ናብ መቓብር ይበጽሑ። ኤርትራውያን እውን ዕለት 24 ሕዳር መዓልቲ ሃገራዊ ሕብረት የብዕሉ። እዚ በዓል እዚ ኣብ 1952 ኣብ መንጎ ኤርትራን ኢትዮጵያን ፈደረሽን ድሒሩ ብኢትዮጵያ ቅድሚ ምሕዋሳ ዝኽሪ እዩ። ናይ ሓባር ባህልታትን ልምድታትን ኣፍልጦ እናሃበ ኣብ ውሽጢ ክልቲአን ሃገራት ንዘሎ ባህጊ ሓድነት ዘኽብር እዩ። መስቀል (ምርካብ ሓቀኛ መስቀል) ኣብ ኤርትራ እውን ብሰፊሑ ዝኽበር ጥንታዊ ናይ ኢትዮጵያ ኦርቶዶክሳውያን ክርስትያናዊ በዓል እዩ። በብዓመቱ ኣብ መስከረም 27 ወይ ከባቢ እዚ ዕለት እዚ ከከም ስሌታት ኣቆጻጽራ ኣቆጻጽራ ኢትዮጵያ ኦርቶዶክሳዊት ቤተ ክርስቲያን ዝኽበር ኮይኑ፡ ኣብ ራብዓይ ክፍለ ዘመን ዓ.ም ሃይማኖታዊ ትርጉሙ ዘመልክት ሓዊ ብምውላዕ። ብሓፈሻ እዞም ጽምብላት እዚኣቶም ሃብታም ታሪኽ ኤርትራ፣ ጽንዓት፣ ባህላዊ ብዙሕነት፣ኣብ ዜጋታታ ሃገራዊ ሓበን ዘጽንዑ ኮይኖም፣ ንሃገሮም ናብዚ ሎሚ ደው ኢላቶ ዘላ ዝቐረጹ ኣገደስቲ ህሞታት ዝዝክሩ እዮም።

ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ እትርከብ ኤርትራ፡ ኣስታት 5.3 ሚልዮን ህዝቢ ዝነብረላ ንእሽቶ ሃገር እያ። ቁጠባ እታ ሃገር ብብዝሒ ኣብ ጽላታት ሕርሻ፡ ዕደናን ኣገልግሎትን ዝተመርኮሰ እዩ። ብመንጽር ንግዲ ኤርትራ ብቐንዱ ከም ማዕድናት (ወርቂ፡ ነሓስ፡ ዚንጎ)፡ ጥሪት (ከብትን ኣግማልን)፡ ዓለባ፡ ከምኡ’ውን ፍርያት ሕርሻ ከም ፍረታትን ኣሕምልትን ዝኣመሰሉ ኣቑሑት ናብ ወጻኢ ትሰድድ። ቀንዲ ንግዳዊ መሻርኽታ ድማ ኢጣልያ፣ ቻይና፣ ስዑዲ ዓረብ፣ ሱዳን፣ ቀጠርን ይርከብዎም። ብኻልእ ሸነኽ ድማ ኤርትራ ንዕደናን ህንጸትን ዝውዕሉ ማሽነሪታትን መሳርሕታትን ሓዊሱ ዝተፈላለዩ ኣቑሑት ካብ ወጻኢ ትኣቱ። ብተወሳኺ ኣብ ዝተወሰኑ ሕርሻዊ ከባቢታት ድሩት ርእሰ-ምኽኣልን ከም ሩዝን ስርናይን ዝኣመሰሉ ፍርያት መግቢ ካብ ወጻኢ ትኣቱ። ዓበይቲ ምንጭታት ኣእትዎት ንኤርትራ ቻይና፣ ኢጣልያ ግብፂ፣ቱርኪ ይርከብዎም። መንግስቲ ቀጥታዊ ወፍሪ ወፃኢ (FDI) ንምስሓብ ኣብ ከም ማኑፋክቸሪንግ ዝኣመሰሉ ዓውድታት ወፍሪ ወፃኢ ንምስሓብ ሓያሎ ናፃ ዞባታት ንግዲ ኣጣይሹ ኣሎ። እዞም ነጻ ዞባታት ንናይ ውሽጢ ሃገር ምህርቲ ድሌታት ዝድግፉ ከም ምፍራይ ዓለባ ዝኣመሰሉ ኢንዱስትሪታት ንምድንፋዕ ምትብባዕ ግብሪ ይህቡ። ይኹን’ምበር፡ኤርትራ ምስ ጎረባብታ ሃገራት ብዘጋጠማ ናይ ዶብ ምስሕሓብ ብዙሕ ፖለቲካዊ ወጥሪታት ከም ዘጋጠማ ምጥቃስ ኣገዳሲ ኮይኑ፡ እዚ ድማ ንመጻኢ ቁጠባዊ ዕብየታ ዝጸለወ እዩ። እዞም ብድሆታት እዚኦም፡ ንናይ ውሽጢ ዓዲ ፍርያት ሓደስቲ ዕዳጋታት ብምቕራብ ንጻዕርታት ቁጠባዊ ልምዓት ክሕግዝ ዝኽእል ኣህጉራዊ ንግዳዊ ሽርክነት ክህሉ ዝኽእል ተኽእሎ ይዕንቅፉ። ኤርትራ ኣብ ሞንጎ ዝተፈላለዩ ውሽጣዊ ብድሆታት እንተላይ እኹል ትሕተ-ቅርጺ ሓዊሱ ብውሱን ዓቕሚ ሰደድ ኣብ እትቃለሰሉ ዘላ እዋን፡ ሓፈሻዊ ሕጽረት ንግዲ፡ ንቁጠባ ኤርትራ ርኡይ ጉዳይ ኮይኑ ይቕጽል ኣሎ። ብተወሳኺ፡ብገለ ሃገራት ብሰንኪ ስክፍታ ሰብኣዊ መሰላት ዝተተግበረ እገዳ፡ ኣብ ኣህጉራዊ ዕድላት ንግዲ ነዛ ሃገር ዝያዳ ጽልዋ ኣሕዲሩ。 ኣብ መደምደምታ፣ኤርትራ ህሉው ኩነታት ንግዲ ኣብ ሕርሻ ብብዝሒ ዝተጸግዐ ቁጠባ ዘንጸባርቕ ኮይኑ ብወፍሪ ናብ ስርሓት ዕደና ክብዛሕ ይፍትን、ነጻ ዞባታት ንግዲ ። እዚ ከምዚ ኢሉ እናሃለወ፣ሕጽረት ንግዲ ምስቲ ክህሉ ዝኽእል ዕድላት ዕብየት ዝድርቱ ጂኦፖለቲካዊ ጉዳያት ብድሆ ኮይኑ ይቕጽል ኣሎ。

ኤርትራ ናይ ወጻኢ ንግዳዊ ዕዳጋኣ ንምምዕባል ልዑል ዓቕሚ ኣለዋ። ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር ብምዃና፡ ኣብ ዓበይቲ መስመራት መራኽብ ስትራተጂካዊ ርክብ ኣለዋ። እዚ ድማ ንኤርትራ ኣቑሑትን ኣገልግሎታትን ምስ ዞባውን ዓለማውን ዕዳጋታት ክትነግደሉ ምቹእ ኩነታት ይፈጥረላ። ሓደ ካብቶም ኣብ ናይ ወጻኢ ንግዲ ዓቕሚ ኤርትራ ኣበርክቶ ዝገብሩ ወሰንቲ ዓውድታት ዕደና እዩ። እታ ሃገር ከም ወርቂ፡ ነሓስ፡ ዚንጎ፡ ፖታሽ ዝኣመሰሉ ማዕድናት ብርክት ዝበሉ ዕቑር ሃብቲ ኣለዋ። ኤርትራ ኣብ ትሕተ-ቅርጽን ቴክኖሎጂን ግቡእ ወፍሪ እንተገይራ፡ ነዚ ክቡር ጸጋታት ንምውጻእ ዝግደሳ ናይ ወጻኢ ኩባንያታት ክትስሕብ ትኽእል እያ። እዚ ድማ እቶት ሰደድ ምዕባይ ጥራሕ ዘይኮነስ ዕድላት ስራሕ ዝፈጥርን ቁጠባዊ ዕብየት ዘነቓቕሕን ምኾነ። ጽላት ሕርሻ’ውን ኣብ ኤርትራ ንልምዓት ንግዲ ወጻኢ ተስፋ ዝህብ ተስፋታት የቕርብ። እታ ሃገር እኽሊ፣ ፍረታት፣ ኣሕምልቲ፣ ቡን፣ ጡጥ ሓዊሱ ዝተፈላለዩ ኣእካል ንምልማዕ ዝምችእ ልሙዕ መሬት ኣለዋ። ብዘመናዊ ሜላታት ኣሰራርሓ ሕርሻ ብምምሕያሽን ኣብ ስርዓተ መስኖ ወፍሪ ብምግባርን፡ ኤርትራ ኣብ ኣህጉራዊ ዕዳጋ ከም እሙን ኣቕራቢት ኮይና ንነብሳ እናመስረተት፡ ውሽጣዊ ጠለብ ንምምላእ ዓቕማ ምፍራይ ከተዕቢ ትኽእል እያ። ካብዚ ሓሊፉ ቱሪዝም ብልምዓት ንግዲ ወፃኢ ንቁጠባዊ ዕብየት ካልእ መንገዲ የቕርብ። ኤርትራ ፍሉያት ታሪኻዊ ቦታታት ከም ኣርት ዲኮ ኣርኪቴክቸር ኣስመራ ብመዝገብ ቅርስታት ዓለም ዩኔስኮ ኣፍልጦ ዝረኸበት እያ ትውንን። ብተወሳኺ ኣብ ቀይሕ ባሕሪ ንዝግበር ንጥፈታት ቱሪዝም ገማግም ባሕሪ ከም ስኖርኪሊንግን ዳይቪንግን ፍጹም ዝኾነ ውቁብ ገማግም ባሕሪ ኣለዎ። ነዞም መስሕባት ናብ ዓለምለኻውያን በጻሕቲ ምልላይ፡ ኣብ ምውሳኽ ኣታዊታት ሸርፊ ወጻኢ ዓቢ ኣበርክቶ ክህልዎ ይኽእል እዩ። እዚ ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሰ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ናይ ግዳም ንግዲ ልምዓት ሰፊሕ ዓቕሚ እኳ እንተሃለወ፣ ኤርትራ ገለ ብኣድማዒ መንገዲ ክፍታሕ ዝግበኦ ብድሆታት ኣጋጢምዋ ኣሎ፡ መርበባት መጓዓዝያ ሓዊሱ እኹል መሰረተ ልምዓት ዘይምህላው፤ ድሩት ተበፃሕነት ዕድላት ፋይናንስ፤ ምስ ጎረባብቲ ሃገራት ንዝህሉ ክልተኣዊ ዝምድናታት ዝጸሉ ፖለቲካዊ ወጥሪ እዚ ድማ ንናይ ስግረ-ዶባዊ ንግዳዊ ተኽእሎታት ዕንቅፋት ኮይኑ ኣሎ። ናይ ደገ ንግዳዊ ዓቕሙ ምሉእ ብምሉእ ንምኽፋት፣ሰበስልጣን መንግስቲ ኤርትራ ቀዳምነት ኣብ ምምላእ ድሌታት ትሕተ-ቅርጺ፣ ምቕራብ ዝተመሓየሸ ሎጂስቲካዊ መሳለጥያታት ንምኽኣል፣ ምስ ጎረባብታ ስሉጥን ስኒትን ዝምድናታት ንምትብባዕ ዝዓለመ ኢንዲፕሎማስያዊ ጻዕርታት ብምውፋር ዞባዊ ምርግጋእን ምትሕብባርን ንምርግጋጽ ኣገዳሲ እዩ። ብሓፈሻ ኣብ ወሰንቲ ዓውድታት ግቡእ ወፍሪ ብምግባር፣ ምስ ብድሆታት ንምስጋር ዝግበር ፃዕሪ ኤርትራ ናይ ወጻኢ ንግዳዊ ዕዳጋኣ ንምምዕባልን ኣብ ቁጠባዊ ዕብየታ ኣበርክቶ ናይ ምግባርን ልዑል ዓቕሚ ኣለዋ።

ንዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ኤርትራ ዝኸውን ህቡብ ፍርያት ንምምራጽ ክመጽእ ከሎ፡ ቁጠባ እታ ሃገር፡ ምርጫታት ተጠቀምቲ፡ ከምኡ’ውን ክህሉ ዝኽእል ጠለብ ኣብ ግምት ምእታው ኣገዳሲ እዩ። ነዞም ውዑያት መሸጣ ዘለዎም ኣቑሑት ንምምራጽ ብኸመይ ከም እትቕጽል ገለ ምኽርታት እነሆ፤ 1. መጽናዕቲ ዕዳጋ ምክያድ፡- ቁጠባዊ ኩነታትን ዓቕሚ ዕብየትን ኤርትራ ብምርዳእ ጀምር። እታ ሃገር ተወዳዳሪ ብልጫ ዘለወን ወሰንቲ ኢንዱስትሪታትን ዓውድታትን ወይ ድማ ኣብ ምምዕባል ዝርከባ ዕዳጋታት ምልላይ። 2. ምርጫታት ተጠቀምቲ ምግምጋም፡- ባህሊ ከባቢ፡ ኣንፈታት ኣነባብራ፡ ከምኡ’ውን ዓቕሚ ምዕዳግ ኤርትራውያን ተጠቀምቲ ምጽናዕ። ምስ ድሌታቶምን ምርጫታቶምን ዝሰማማዕ ፍርያት ኣብ ግምት ኣእቱ፡ ኣብ ውሽጢ ዓዲ ድማ ፍሉይ ወይ ዘይርከብ ነገር እውን ምቕራብ። 3. ኣብ ፍርያት ሕርሻ ትኹረት ምግባር፦ ሕርሻዊ ቁጠባኣ ኣብ ግምት ብምእታው፡ ፍርያት ሕርሻ ኣብ ኤርትራ ልዑል ናይ ሰደድ ዓቕሚ ኣለዎ። ከም ፍረታት ቡን፡ ቀመማት (ከም ከሚን ወይ ተርሚክ)፡ ፍረታት (ማንጎ ወይ ፓፓዮ)፡ ወይ ኣሕምልቲ (ኮሚደረ ወይ ቱፋሕ) ዝኣመሰሉ ኣማራጺታት ዳህሰሱ። 4. ኢደ ጥበብ ምድንፋዕ፦ ኢደ ጥበብ ብፍሉይነቱን ባህላዊ ትርጉሙን ንዓለምለኻውያን ተጠቀምቲ ልዑል ስሕበት ኣለዎ። ስነ ጥበባውያን ባህላዊ ኢደ ጥበብ ከም ስርሓት ሸኽላ፣ ዝተሰፍዩ ዓለባታት ከም ሻውል ወይ ምንጻፍ፣ ቅርጺ ዕንጨይቲ፣ ካብ ናይቲ ከባቢ ንብረት ዝተሰርሐ መሶብ ክፈጥሩ ምትብባዕ። 5. ኣግሮ-ፕሮሰሲንግ ኣቑሑት ምምዕባል፦ ኣብ ውሽጢ ኤርትራ ኣብ ዝርከቡ ኣግሮ-ፕሮሰሲንግ ትካላት ከም ፍረታት ሕርሻ ከም ፍረታት ቡን ናብ ንሰደድ ድሉው ዝኾነ ዝተመጠጠ ቡን ዋጋ ምውሳኽ ኣብ ግምት ምእታው፤ እዚ ድማ ሓደስቲ ዕዳጋታት እናኸፈተ ዋጋ ፍርያት ክውስኽ ይኽእል። 6.ባህላዊ ክዳውንቲ ምውዕዋዕ፦ ንባህሊ ኤርትራ ዘንጸባርቕ ሓቀኛ ብሄራዊ ክዳውንቲ ብናይ ውሽጢ ዓዲ ጨርቅታትን ዲዛይናትን ተጠቒምካ ዕዳጋ ምግባር-እዚ ንበጻሕቲ ዓዲ ከምኡ’ውን ንፍሉይ ፋሽን ዝግደሱ ናይ ወጻኢ ዓደግቲ ክስሕብ ይኽእል። 7.ዓቕሚ ሃፍቲ ማዕድናት ምግምጋም:ኢንዱስትሪ ዕደና ምግምጋም ኣብ ውሽጢ ሃገር ዝርከቡ ብዓለም ደረጃ ክድለዩ ዝኽእሉ ክቡራት ማዕድናት ከም ወርቂ፣ታንታለም፣ኒኬል፣ነሓስ ወዘተ ንምልላይ ክሕግዝ ይኽእል እዩ። 8.Consider ተሓዳሲ ጸዓት ፍታሕ:Erectria ዘይተኣደነ ጸሓያዊ ጸዓት possibilities.Being ደረቕ ዞባ, ጸሓያዊ ማይ መሞቒ,ጸሓያዊ ፋኑስ ንምድንፋዕ ኣገደስቲ ጸጋታት ክኾኑ ይኽእሉ. 9. ምሕዝነት ምህናጽ፡ ኣብ ውሽጢ ኤርትራ ምስ ናይ ውሽጢ ዓዲ ንግዳዊ ትካላት፡ ትካላትን ንግዳዊ ማሕበራትን ምትእስሳር ምፍጣር። ኣብ ጠለባት ዕዳጋ፣ ናይ ምእታው ዕንቅፋታት ርድኢት ንምርካብን ክህልዉ ዝኽእሉ ዕድላት ንምርካብን ምትሕብባር። 10. ፅሬትን ምኽባርን ምርግጋፅ፦ ንሰደድ ዝኸውን ዓለምለኻዊ ደረጃታት ዘማልኡ ልዑል ደረጃ ዘለዎም ፍርያት ንምዕቃብ ስጉምትታት ቁፅፅር ፅሬት ቀዳምነት ምሃብ። ንናይ ንግዲ ደንብታትን ምስክር ወረቐትን ዝምልከት ሕጋዊ ረቛሒታት ምኽባር። ዓወት ዝኾነ ፍርያት ኣብ ዕዳጋታት ወጻኢ ኣብ ዕሙቕ ዝበለ መጽናዕቲ፣ ምትዕጽጻፍ፣ ቀጻሊ ምክትታል ኣንፈታት ዕዳጋ፣ከምኡ’ውን ፍርያት ከከም ዝምዕብል ድሌታት ተጠቀምቲ ንምምዕርራይ ተዓጻጻፍነት ከም ዝምርኮስ ኣይትረስዕ

ባህርያት ዓማዊል ኤርትራ: 1. ኣቀባብላ ኣጋይሽ፡- ህዝቢ ኤርትራ ብውዑይን ሓቀኛን ኣቀባብላኡ ዝፍለጥ እዩ። ንኣጋይሽ ብዓቢ ኣኽብሮትን ብናይ ምቕባል ምልክትን ይሕዝዎም፣ እዚ ድማ በጻሕቲ ኣብ ገዝኦም ኮይኖም ከም ዝስምዖም ይገብሩ። 2. ኣኽብሮት ሽማግለታት፦ ኣብ ባህሊ ኤርትራ ሽማግለታት ክቡር መርገጺ ዘለዎምን ልዑል ክብሪ ዘለዎምን እዮም። ዓማዊል ብፍላይ ድማ መንእሰያት ወለዶታት ኣብ ዝተፈላለየ ምድላዋት ምስኦም እናተራኸቡ ኣብ ልዕሊ ኣረጋውያን ውልቀሰባት ኣኽብሮት ከርእዩ ይኽእሉ። 3. ሓያል ናይ ማሕበረሰብ ስምዒት፦ ኤርትራውያን ሓያል ናይ ማሕበረሰብ ስምዒት ስለዘለዎም፡ ካብ ውልቃዊ ድሌታት ንላዕሊ ንጉጅላዊ ስኒት ቀዳምነት ይህቡ። ዓማዊል ኣብ ዕድጊ ወይ ንግዳዊ ድርድር ክመጹ ከለዉ፡ ንውልቃዊ ኣገባባት ዘይኮነስ፡ ንሓባራዊ መስርሕ ውሳነታት ዋጋ ክህቡ ይኽእሉ። 4. ባህሊ ድርድር፡- ኣብ ኤርትራ ኣብ ዕዳጋታትን ንኣሽቱ ትካላትን ድራር ልሙድ እዩ። ካብ ናይ ውሽጢ ዓዲ ሸየጥቲ ወይ ስነ-ጥበባውያን ኣቑሑት ወይ ኣገልግሎት ኣብ እትገዝኣሉ እዋን ዋጋታት ምድርዳር ትጽቢት ይግበር። ዓማዊል ጭውነት እናዓቀቡ ኣብ ምሕዝነታዊ ድርድር ክዋፈሩ ኣገዳሲ እዩ። ምኽልካል ወይ ባህላዊ ተነቃፍነት፤ 1.ተሃዋስነት ኣብ ልዕሊ ሃይማኖታት፦ ሃይማኖት ኣብ ህይወት ብዙሓት ኤርትራውያን ልዑል ተራ ስለዘለዎ፡ ሓደ ሰብ ንሃይማኖታዊ ዝርርባት ብጥንቃቐ ክቐርቦን ምስ ዓማዊል ኣብ ዝገብሮ ርክብ ዘጋጥም ዝተፈላለየ እምነት ወይ ተግባራት ከኽብር ይግባእ። 2.ፖለቲካዊ ዘተ፡- ፖለቲካዊ ኣርእስታት ብሰንኪ ሕሉፍ ግርጭታት፡ ጉዳይ ሰብኣዊ መሰላት፡ ወይ ካልእ ተዛመድቲ ክትዓት ኣብ ውሽጢ ታሪኽ ሃገር ተሃዋሲ ክኾኑ ይኽእሉ፤ በዚ ኸኣ እቲ ዓሚል ባዕሉ እንተዘይተዓዲሙ ኣብ ፖለቲካዊ ዕላል ካብ ምውፋር ዝበለጸ እዩ። 3.ቋንቋ ኣካላት፡- ኣብ ካልእ ቦታታት ቅቡል ክኾኑ ዝኽእሉ ዝተወሰኑ ኣካላዊ ምንቅስቓሳት ኣብ ባህላዊ ኵነታት ኤርትራ ከም ኣጸያፊ ክውሰዱ ይኽእሉ እዮም- ከም ኣጻብዕቲ ብቐጥታ ናብ ሰብ ምምልካት ወይ ኮፍ ኢልካ ጫፍ እግርኻ ናብ ሓደ ሰብ ምርኣይ-ስለዚ ብዛዕባ ቋንቋ ኣካላት ምሕሳብ ኣገዳሲ እዩ። ንግዳዊ ትራንዛክሽን እናካየደ እንከሎ። 4.ጾታዊ ተራን ማዕርነትን፦ ባህላዊ ጾታዊ ተራታት ኣብ ውሽጢ ሕብረተሰብ ክሳብ ሕጂ ኣሎ፤ ስለዚ ዓማዊል ኣብ ጾታ ዝተኣሳሰሩ ጉዳያት ከም ኣብ ውሽጢ ፍሉይ ኵነታት ተራ ደቂ ኣንስትዮ ብኣኽብሮት ምሕላውን ንስራሕ ወይ ስድራቤታዊ ዳይናሚክስ ብዝምልከት ኣብ ጽልዋታት ዝተመርኮሰ ግምታት ምውጋድን ተሃዋስነት ክህልዎም ይግባእ። ንኤርትራውያን ዓማዊል ብባህላዊ ተሃዋስነት፡ ኣብ ከባብያዊ ልምድታት ኣኽቢርካ፡ ፍሉይ ባህርያቶም ብምርዳእ፡ ኣድማዒ ርክብ ንምምስራትን ድልዱል ዝምድናታት ንምህናጽን ክቐርብ ይምከር።

ኤርትራ ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር እያ። ኣብ ዶባታ ጽቡቕ ስርዓት ጉምሩክን ኢሚግሬሽንን ኣለዋ። ምሕደራ ጉምሩክ እታ ሃገር፡ ምንቅስቓስ ኣቑሑት፡ ሰባትን ተሽከርከርትን ስግረ ዶባታ ንምቁጽጻርን ንምቁጽጻርን ዝዓለመ እዩ። ናብ ኤርትራ ክትኣቱ ወይ ክትወጽእ ከለኻ፡ ንመምርሒታት ጉምሩክ ብዝምልከት ኣብ ግምት ከተእትዎ ዘለካ ዝተወሰኑ ኣገደስቲ ነገራት ኣለዉ፤ 1. ዘድሊ ሰነድ፦ ተጓዓዝቲ ብውሑዱ ናይ ሽዱሽተ ወርሒ ዕድመ ተሪፍዎ ሕጋዊ ፓስፖርት ክህልዎም ኣለዎ። መብዛሕትኡ ግዜ ናብ ኤርትራ ንምእታው’ውን ቪዛ የድሊ፡ ዋላ’ኳ ዜጋታት ገለ ሃገራት ካብዚ ጠለብ ነጻ ክኾኑ ይኽእሉ። ቅድሚ ምጉዓዝኩም ኣብ ቀረባኹም ኣብ ዝርከብ ኤምባሲ ወይ ቆንስል ኤርትራ ክትረኽብዎ ይምከር። 2. ዝተኸልከሉ ኣቑሑት፦ ዝተወሰኑ ኣቑሑት ብዘይ ኣቐዲምካ ፍቓድ ካብ ኤርትራ ከይኣትዉ ወይ ናብ ወጻኢ ከይኣትዉ ዝተኸልከሉ ኮይኖም፡ ብረት፡ ሓሽሽ፡ ስእለ-ጽዩፍ ንዋት፡ ከምኡ’ውን ናይ ሓሶት ፍርያት ይርከብዎም። 3. ካብ ቀረጽ ነጻ ዝኾነ ኣበል፡- ተጓዓዝቲ ንባዕሎም ዝጥቀሙሉ ውልቃዊ ኣቑሑት ካብ ቀረጽ ነጻ ሒዞም ክመጹ ይፍቀደሎም፤ እንተኾነ ግን፡ ኣብ ብዝሒ ናይ ዝተወሰኑ ንውልቃዊ ኣጠቓቕማ ዝሕሰቡ ኣቑሑት (ንኣብነት፡ ፍርያት ትምባኾን ኣልኮላዊ መስተ) ደረት ክህሉ ይኽእል። 4. ክቡር ኣቑሑት ምእዋጅ፦ ናብ ኤርትራ ኣብ እትኣትወሉ እዋን ከም ክቡር ኤሌክትሮኒክስ ወይ ስልማት ዝኣመሰሉ ክቡራት ኣቑሑት ሒዝካ ትኸይድ እንተኾንካ፡ ድሒርካ ዝኾነ ዘይምርድዳእ ንኸይፍጠር፡ ኣብ ዝበጻሕካሉ እዋን ኣብ ጉምሩክ ብግልጺ ምእዋጅ ኣገዳሲ እዩ። 5. ደንቢ ባጤራ፡- ብሕጊ ኤርትራ ብዘይ ግቡእ ኣዋጅ ብብዝሒ ናይ ወጻኢ ባጤራ ናብ ሃገር ንምእታው ገደብ ኣሎ። ኣቐዲምካ ምስዞም ደንብታት ምልላይ ይምከር። 6.ገደብ ባህላዊ ንብረት፡- ባህላዊ ቅርስታት ከም ኣርኪዮሎጂካዊ ርኽበታት ወይ ታሪኻዊ ትርጉም ዘለዎም ነገራት ብዘይ ፍቓድ ዝምልከቶም ኣካላት ናብ ወጻኢ ምስዳድ ኣብ ውሽጢ ኤርትራ ይኹን ብዓለም ደረጃ ሕጋዊ ሳዕቤን ከስዕብ ይኽእል። 7.Respect Local Customs & Etiquette: ኣብ ኤርትራ እናሃለኻ ምስ ሓለፍቲ ጉምሩክ ወይ ካልኦት ደቂ ዓዲ ክትራኸብ ከለኻ፡ ንባህልኦም ኣኽብሮት ምርኣይን ናይ ከባቢና ስርዓታት ኣካይዳ ምኽታልን ወሳኒ እዩ። እዚ መምርሒ’ዚ ብዛዕባ ስርዓተ ምሕደራ ጉምሩክ ኤርትራ ሓፈሻዊ ሓበሬታ ንምሃብ ዝዓለመ እዩ። ተጓዓዝቲ ደንብታት ክቕየሩ ከምዝኽእሉ ኣብ ግምት ክኣትዉ ኣለዎም፣ ቅድሚ ምጉዓዝ ድማ ኩሉ ግዜ ምስ ወግዓውያን ምንጭታት ምምኽኻር ወይ ካብ ዝምልከቶም ኣካላት መምርሒ ምሕታት ይምከር።

ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ እትርከብ ኤርትራ፡ ዋሕዚ ኣቑሑት ናብታ ሃገር ዝቆጻጸር ፍሉይ ፖሊሲ ግብሪ ኣእትዎት ኣለዋ። ኣብ ውሽጢ ዓዲ ኢንዱስትሪታት ንምሕላውን ንመንግስቲ እቶት ንምምጻእን ኣብ ዝተፈላለዩ ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ፍርያት ቀረጽ ኣእትዩ ይግበር። መጠን ግብሪ ኣእትዎት ከከም ዓይነት ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ኣቑሑት ይፈላለ እዩ። ንኣብነት መሰረታዊ ድሌታት ከም ቀንዲ መግቢ፣ መድሓኒትን ዝተወሰኑ እታዎታት ሕርሻን ብተመጣጣኒ ዋጋኦምን ተረባሕነቶምን ንምርግጋፅ ዝተሓተ ወይ ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ቀረጽ ይወሃቦም። ብኻልእ ወገን ድማ ከም ተሽከርከርቲ፣ ኤሌክትሮኒክስን ላዕለዎት ሃለኽቲ ኣቑሑትን ዝኣመሰሉ ምቾት ዘለዎም ኣቑሑት ዝለዓለ ግብሪ ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ይስሕቡ። እዞም ዝለዓለ ታሪፍ ካብ መጠን ንላዕሊ ኣገደስቲ ዘይኮኑ ኣቑሑት ንምትብባዕን እንተተኻኢሉ ምህርቲ ውሽጢ ዓዲ ንምድንፋዕን ዝዓለሙ እዮም። ብተወሳኺ ኤርትራ ኣብ ዝተወሰኑ ጐዳእቲ ወይ ንከባቢ ዘይምቹእ ተባሂሎም ዝሕሰቡ ፍርያት ተወሳኺ ግብሪ ተግባራዊ ገይራ ኣላ። እዚ ድማ ፍርያት ትምባኾ፣ መስተታት ኣልኮላዊ መስተ ከምኡ እውን ብባዮሎጂ ዘይበላሸዉ መዐሸጊ ንብረት የጠቓልል። እቲ ዕላማ ተወሳኺ እቶት ንምምፃእ ጥራሕ ዘይኮነስ ከባቢ እናሓለወ ሓላፍነታዊ ሃልኪ ንምትብባዕ እዩ። ካብዚ ሓሊፉ ኤርትራ ሓሓሊፋ መጠን ግብሪ ኣእትዎት ኣብ ቁጠባዊ ረቛሒታትን ምስ ካልኦት ሃገራት ወይ ከም ውድብ ንግዲ ዓለም (WTO) ዝኣመሰላ ኣህጉራዊ ትካላት ዝገብርኦ ንግዳዊ ድርድርን መሰረት ብምግባር ተስተኻኽሎ። እዞም ምትዕርራያት እዚኦም ንፍሉያት ምድባት ኣእትዎት ዝኽፈል ታሪፍ ምንካይ ወይ ኣብ እዋን ህጹጽ ኩነታት ወይ ቅልውላው ኩነታት ግዝያዊ ነጻ ምግባር ከጠቓልሉ ይኽእሉ። ንኹሉ ናብ ኤርትራ ዝኣቱ ኣእትዎት ከም መግለጺ ጉምሩክን ግቡእ ፋክቱርን ዝኣመሰሉ ናይ ሰነዳት ረቛሒታት ኣድለይቲ ምዃኖም ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ነዞም ደንብታት ዘይምኽባር ብበዓል መዚ ጉምሩክ መቕጻዕቲ ወይ ምምንዛዕ ኣቑሑት ከስዕብ ይኽእል። ብሓፈሻ፡ፖሊሲ ግብሪ ኣእትዎት ኤርትራ፡ ኣብ ምድብ ፍርያት ዝተመርኮሰ ዝተፈላለየ መጠን ታሪፍ ብምቕማጥ፡ ንወሰንቲ ኢንዱስትሪታት ንምሕላው ዝዓለመ እዩ። ብተወሳኺ፡ምስ ዕላማታት ዘላቕነት ከባቢ ዝሰማማዕ ሓላፍነታዊ ኣሰራርሓ ሃልኪ እናስፋሕፍሐ ንሃገራዊ ልምዓት እቶት ንምፍራይ ዝዓለመ እዩ።

ኤርትራ፡ ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር፡ ኩለመዳያዊ ፖሊሲ ቀረጽ ሰደድ ኣብ ስራሕ ኣለዋ። ሃገር ኣብ ሰደድ ኣቑሑቱ ኣብ ዝተፈላለዩ ረቛሒታት ከም ዓይነት ፍርያትን ዋጋኡን መሰረት ብምግባር ዝተወሰነ ግብሪ ይኸፍል። ፖሊሲ ሰደድ ቀረጽ ኤርትራ፡ ንመንግስቲ እቶት ብምፍጣር ቁጠባዊ ዕብየትን ምዕባለን ንምድንፋዕ ዝዓለመ ኮይኑ፡ ውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት እውን ምሕላው እዩ። እታ ሃገር ብቐንዱ ኣብ ተፈጥሮኣዊ ሃፍቲ፣ ፍርያት ሕርሻን ዝተሰርሑ ኣቑሑትን ቀረፅ ሰደድ ትገብር። እቲ መጠን ግብሪ ከከምቲ ናብ ወጻኢ ዝለኣኽ ፍሉይ ሸቐጥ ይፈላለ እዩ። ንኣብነት ኤርትራ ኣብ ከም ማዕድናት (ወርቅን ነሓስን ሓዊሱ)፡ ፍርያት ጥሪት (ከም ቆርበትን ቆርበትን)፡ ቡን፡ ዓለባ፡ ዝተመስርሐ መግቢ፡ መሳርሒታት ማሽነሪ፡ ኬሚካል፡ ከምኡ’ውን ካልእ ዝተሰርሑ ኣቑሑት ዝተፈላለየ መጠን ግብሪ ትጥቀም። ኤርትራ ኣብ ውሽጢ ዶባታ ንጥፈታት ተወሳኺ እሴት ከም እተተባብዕ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ስለዚ ኣብ ውሽጢ ሃገር ርኡይ መስርሕ ምፍራይ ንዝሓለፉ ዝተመስርሑ ወይ ዝተቐየሩ ፍርያት ዝተሓተ ወይ እውን ዜሮ ናይ ሰደድ ቀረፅ ከቕርብ ይኽእል እዩ። ኣብ እዋን ሰደድ ነዞም ደንብታትን ጠለባት ግብሪን ምኽባር ንምርግጋጽ ግዱሳት ወገናት ኣብ መፈተሺ ነቑጣታት ጉምሩክ ኣቑሑቶም ብትኽክል ክገልጹ ኣለዎም። ሰደድቲ ኣድላዪ ሰነዳት ሓዊሱ ንመግለጺ ፍርያት ዝርዝር ዝገልጽ ንግዳዊ ፋክቱራት ምስ ቅኑዕ ፍቓድ ኣድላዪ እንተኾይኑ ከቕርቡ ይግደዱ። ፖሊሲ ቀረጽ ሰደድ ኤርትራ ኣብ መንጎ ብሰደድ ኣቢልካ ቁጠባዊ ዕብየት ምድንፋዕ ኣብ ርእሲኡ ድማ ውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት ምሕላው ሚዛን ንምሓዝ ዝዓለመ እዩ። ኣብ ልዕሊ ዝተወሰኑ ናብ ወጻኢ ዝለኣኹ ኣቑሑት ብዓይነቶምን ኣብ ውሽጢ ዶባት ኤርትራ ዝውሰድ ስጉምትታት ምውሳኽ ዋጋን መሰረት ብምግባር ግብሪ ብምኽፋል ብትሪ ይተባባዕ። እዚ ሓበሬታ’ዚ ብዛዕባ ፖሊሲታት ቀረጽ ሰደድ ኤርትራ ሓፈሻዊ ትሕዝቶ ዝህብ፤ እንተኾነ ግን ምስ ኤርትራ ዝኾነ ናይ ሰደድ ንጥፈታት ቅድሚ ምውፋርካ ካብ ዝምልከቶም መንግስታዊ ምንጭታት ወይ ንግዳዊ ማሕበራት ዝርዝር ሓበሬታ ምርካብ ይከኣል።

ኤርትራ ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር እያ። ኣብ 1993 ካብ ኢትዮጵያ ናጽነት ዝረኸበት ኮይና፡ ካብኡ ንደሓር ድማ ብዝተፈላለዩ ኢንዳስትሪታት ኢኮኖሚኣ ኣብ ምምዕባል ትኹረት ሂባ ኣላ። ኤርትራ ፅሬትን ሕጋውነትን ናይ ሰደድ ፍርያታ ንምርግጋፅ መስርሕ ምስክር ወረቐት ሰደድ ኣቚማ ኣላ። ሰደድ ምስክር ወረቐት ኣብ ኤርትራ ሓያሎ ስጉምትታት ዘጠቓልል እዩ። ቀዳማይ ሰደድቲ ንግዶም ኣብ ዝምልከቶም መንግስታዊ ትካላት ከም ሚኒስትሪ ንግድን ኢንዱስትሪን ክምዝግቡ ኣለዎም። እዚ ምዝገባ እዚ እቲ ሰደድ ዝገብር ኣካል ሕጋዊ ኣፍልጦ ከም ዘለዎን ኩሉ ኣድላዪ ረቛሒታት ከም ዘማልእን የረጋግጽ። ካልኣይ ድማ ሰደድቲ ዝተወሰኑ ፍርያት ንሰደድ ንምልኣኽ ፍሉይ ፍቓድ ወይ ፍቓድ ክረኽቡ ኣለዎም። እዞም ፍቓድ እዚኦም ከከም ዓይነት እቲ ናብ ወጻኢ ዝለኣኽ ኣቑሑት ይፈላለዩ፣ ከም ፍርያት ሕርሻ ወይ ዝተሰርሑ ኣቑሑት። ሚኒስትሪ ሕርሻ ንሰደድ ሕርሻ ምስክር ወረቐት ክህብ ይኽእል እዩ፣ ካልኦት ሚኒስትሪታት ወይ ተቖጻጸርቲ ኣካላት ድማ ንዝተፈላለዩ ዓውድታት ምስክር ወረቐት ይከታተሉ። ሳልሳይ፡ ሰደድቲ ሰደድ ሰርቲፊኬት ንምርካብ ዓለምለኻዊ ደረጃታትን ስርዓታትን ጽሬት ክኽተሉ ኣለዎም። እዚ ድማ ፍርያት ደረጃታት ድሕንነት ከምዘማልኡ፣ ግቡእ ምልክትን መዐሸጊን ከምዘለዎም፣ ከምኡ እውን ካብ ወፃኢ ሃገራት ዘቐመጥዎ ዝኾነ ፍሉይ ጠለባት ከምዘማልኡ ምርግጋፅ የጠቓልል። ብዘይካ’ዚ ስጉምትታት፡ ኤርትራውያን ሰደድቲ ኣብ መስርሕ ሰደድ ምስ ምጽራይ ጉምሩክን ፋይናንሳዊ ንግዳዊ ንጥፈታትን ዝተኣሳሰር ሰነዳት’ውን ከቕርቡ ከድልዮም ይኽእል እዩ። እዚ ወረቐታዊ ስራሕ እዚ ንጽዕነት ንምክትታልን ኣብ ንግዳዊ ንጥፈታት ግሉጽነት ንምምስራትን ይሕግዝ። ኤርትራውያን ሰደድቲ ንነፍሲ ወከፍ ሰደድ ክገብሩሉ ዝደልዩ ዕላማ ዕዳጋ ፍሉይ ጠለባት ክላለዩ ኣገዳሲ እዩ። ዝተፈላለያ ሃገራት ንኣእትዎት ብዝምልከት ዝተፈላለየ ደንቢ ኣለወን፣ ከም ስጉምትታት ጽሬት ወይ ደረጃ ታሪፍ። ሰደድቲ ቅድሚ ፍርያቶም ናብ ወጻኢ ምልኣኾም ነዞም ጠለባት ክፈልጡ ይግባእ። ብሓፈሻ ኣብ ኤርትራ ናይ ሰደድ ምስክር ወረቐት ምርካብ ንግድኻ ኣብ ዝምልከቶ ኣካላት ምምዝጋብ፣ ብሕጊ ወይ ደንቢ እንተድኣ ኣድልዩ ንፍርያት ዝምልከት ፍቓድ/ፍቓድ ምርካብ የጠቓልል፤ ዓለምለኻዊ ደረጃታት ፅሬት ምኽባር፤ ንመጽረዪ ጉምሩክ ኣድላዪ ሰነድ ምቕራብ፤ ዕላማ ዝገበሩ ደንብታት ዕዳጋ ምርዳእ፤ ኣብ ምሉእ መስርሕ ሰደድ ግሉጽነት ምርግጋጽ

ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ እትርከብ ኤርትራ፡ ኣብ ገማግም ቀይሕ ባሕሪ ብዘለዋ ስትራተጂካዊ ኣቀማምጣ እትፍለጥ ሃገር እያ። ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት፡ ኤርትራ ንንግዲ ንምምችቻውን ቁጠባዊ ዕብየት ንምድንፋዕን ትሕተ ቅርጺ ሎጂስቲክስ ንምምሕያሽ ልዑል ጻዕርታት ክትገብር ጸኒሓ እያ። ኣብ ኤርትራ ንኣገልግሎት ሎጂስቲክስ ዝምልከት ገለ ለበዋታት እነሆ፤ 1. ወደብ ማሳዋ፡ ወደብ ማሳዋ እቲ ዝዓበየን ኣገዳስን ወደብ ኤርትራ እዩ። ንኤርትራ ጥራሕ ዘይኮነ ንጎረባብቲ ኣብ ምድረበዳ ዘይኣትዋ ሃገራት ከም ኢትዮጵያን ሱዳንን ከም ኣፍደገ ኣእትዎን ሰደድን ኮይኑ የገልግል። እቲ ወደብ ዝተፈላለዩ ኣገልግሎታት ከም ኣተሓሕዛ ኮንተይነራት፡ መኽዘን ጽዕነት፡ ምጽራይ ጉምሩክ፡ ከምኡ’ውን ስሉጥ ስርሓት መራኽብ ይህብ። 2. ኣህጉራዊ መዓርፎ ነፈርቲ ኣስመራ፡- ኣህጉራዊ መዓርፎ ነፈርቲ ኣስመራ ኣብ ኤርትራ ናይ ውሽጢ ሃገርን ኣህጉራውን በረራታት ዘካይድ ቀንዲ መዓርፎ ነፈርቲ እዩ። ኣብ ውሽጢ ሃገር ኣብ መጓዓዝያ ጽዕነት ኣየር ወሳኒ ተራ ዝጻወትን ምስ ካልኦት ክፋላት ዓለም ርክባት ዘመቻችእን እዩ። እዚ መዓርፎ ነፈርቲ ዘመናዊ ትሕተ ቅርጽን ምዕቡል ናይ ጽዕነት ኣተሓሕዛ ዓቕምን ዘለዎ ዘተኣማምን ናይ ሎጂስቲክስ መፍትሒታት ይህብ። 3. መርበብ ጽርግያታት፡- ኣብ ውሽጢ ሃገር ንዝርከቡ ዝተፈላለያ ዞባታት ብብቕዓት ንምትእስሳር ዝዓለመ ቀጻሊ ፕሮጀክትታት ልምዓት ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት፡ መርበብ ጽርግያታት ኤርትራ ብዓቢኡ ተመሓይሹ እዩ። ህንጸት ሓደስቲ ጽርግያታት፡ ቅድሚ ሕጂ መጓዓዝያ በዳሂ ዝነበረሉ ርሑቕ ከባቢታት ተበጻሕነት ኣዕብዩ ኣሎ። 4. መስመራት መራኽብ፡ ዝተፈላለዩ መስመራት መራኽብ ካብ ከም ኤውሮጳ፡ ኤስያ፡ ማእከላይ ምብራቕ ዝኣመሰሉ ኣህጉራዊ መዳረግቲ ቦታታት ናብ ወደባት ኤርትራ ስሩዕ መስመራት የካይዳ። ዓበይቲ ዓለማውያን ተሸከርከርቲ ናብ ኤርትራ ንዝኣቱን ካብኣ ንዝለኣኽን ናይ ኮንተይነር መርከብ ኣገልግሎት ይህባ። 5.መኽዘናት: ሓያሎ ናይ ውልቀ ትካላት ኣብ መላእ ዓበይቲ ከተማታት ከም ኣስመራ ወይ ማሳዋ ንዝተፈላለዩ ዓይነታት ኣቑሑት እንተላይ ንዝበላሸዉ ኣቑሑት ውሑስ መኽዘን ኣማራጺታት ብምሃብ መኽዘን ይህባ። 6.ወኪላት ምጽራይ ጉምሩክ:ናይ ኤርትራ ደንቢ ጉምሩክ ዝተሓላለኸ ክኸውን ይኽእል እዩ፤ ካብዚ ብምብጋስ ዘተኣማምን ወኪል ምጽራይ ጉምሩክ ምቑጻር ኣብ ወደባት ወይ መዓርፎ ነፈርቲ ስሉጥ ኣገባብ ምእታው ወይ ምውጻእ ንምርግጋጽ ክሕግዝ ይኽእል እዩ።ንሱ/ንሳ ንኣምጻእቲ/ሰደድቲ ብናይ ሰነድ ጠለባት፣ምደባ ታሪፍ፣ከምኡውን ቅልጡፍ ምጽራይ ኣቑሑት ክሕግዞም እዩ። 7.ምጉዕዓዝ ከባቢ፦ ዝተፈላለያ ናይ ሎጂስቲክስ ኩባንያታት ካብ ወደባት ናብ ናይ መወዳእታ መዕለቢ ኣብ ውሽጢ ኤርትራ ወይ ናብ ጎረባብቲ ሃገራት ጽዕነት ንምግዓዝ ናይ ውሽጢ ሃገር ኣገልግሎት መጓዓዝያ ይህባ።ተበጻሕነት መጓዓዝያ ጽርግያ ምስ ዝዓቢ ፕሮጀክትታት ምስፍሕፋሕ መርበብ ይቐልል። 8.ዓለምለኻዊ ጽዕነት ኣሰጋገርቲ:ዓለምለኻዊ ጽዕነት ኣሰጋገርቲ ጽዕነት ብምውህሃድ፣ ብዙሕ ኣገባብ መጓዓዝያ ፍታሕ ብምድላው፣ ከምኡ’ውን ምስ ደንቢ ጉምሩክ ምኽባር ብምርግጋጽ መስርሕ ሎጂስቲክስ ኣብ ምምሕዳር ይሕግዙ።ንኽልቲኡ ስርሓት ኣእትዎን ሰደድን ኩለመዳያዊ ሎጂስቲካዊ ደገፍ ክህቡ ይኽእሉ። ኣብ መደምደምታ፣ኤርትራ ኣብ ውሽጢ ሃገር ብቑዕ መጓዓዝያ ኣቑሑት ንምምችቻውን ምስ ካልኦት ኣህዛብ ንግዲ ንምዕባይን ኣብ ትሕተ ቅርጺ ሎጂስቲክስ ወፍሪ ክትገብር ጸኒሓ እያ።ወደብ ማሳዋ፣ ኣህጉራዊ መዓርፎ ነፈርቲ ኣስመራ፣ከምኡ’ውን ጽቡቕ ምትእስሳር ዘለዎ መርበብ ጽርግያታት ኣብ ልምዓት ሎጂስቲክስ ኣበርክቶ ዝገብሩ ቁልፊ ንብረት እዮም። . ብተወሳኺ፡ምህላው መኽዘናት፡ ወኪላት ምጽራይ ጉምሩክ ፡ኣህጉራዊ መተሓላለፍቲ ጽዕነት፡ ከምኡ’ውን እሙናት ወሃብቲ ኣገልግሎት መጓዓዝያ ውሽጢ ዓዲ፡ ንሓፈሻዊ ሎጂስቲካዊ ዓቕሚ ኤርትራ ዝያዳ የዕብዮ።

ኣገደስቲ ምርኢታት ንግዲ

ኤርትራ ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ እትርከብ ንእሽቶ ሃገር እያ። ዋላ እኳ ስፍሓት እንተሃለዎ፡ ሓያሎ ኣገደስቲ ዓለምለኻዊ ልምዓት ዕድጊት መስመራትን ምርኢታት ንግድን ኣለዋ። 1. ኣህጉራዊ ምርኢት ንግዲ ኣስመራ፡ እዚ ዓመታዊ መደብ ኣብ ርእሰ ከተማ ኤርትራ ኣስመራ ዝካየድ እዩ። ንናይ ውሽጢ ዓድን ዓለምለኻውን ትካላት ንግዲ ኣብ ሓደ ኣኪቡ ፍርያቶምን ኣገልግሎቶምን የቕርብ። እዚ ምርኢት ንግዲ ካብ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ሕርሻ፣ ማኑፋክቸሪንግ፣ ኮንስትራክሽን፣ ቴክኖሎጂን ሓዊሱ ዓደግቲ ይስሕብ። 2. ካንሸሎ ንግዲ ኤርትራን ኢትዮጵያን፡ ድሕሪ’ቲ ኣብ ቀረባ እዋን ኣብ መንጎ ኤርትራን ኢትዮጵያን ዝተገብረ ስምምዕ ሰላም፡ ኣብ መንጎ ክልቲአን ሃገራት ንግዳዊ ካንሸሎ ተጣይሹ ኣሎ። እዚ ድማ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ካብ ክልቲአን ሃገራት ኣቑሑት ንምርካብ ኣገዳሲ መንገዲ ይፈጥር። 3. ወደብ ዓሰብ፡ ወደብ ዓሰብ ሓደ ካብ ዓበይቲ ወደባት ባሕሪ ኤርትራ ኮይኑ፡ ኣብ ምምችቻው ኣህጉራዊ ንግዲ ወሳኒ ተራ ዝጻወት እዩ። ናብ ሃገር ንዝኣትዉ ወይ ዝወጽእ ኣቑሑት ከም መእተዊ ነጥቢ ኮይኑ የገልግል። ብዙሓት ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ነዚ ወደብ ተጠቒሞም ከም ማሽነሪታት፣ ተሽከርከርቲ፣ ኤሌክትሮኒክስ፣ ጥረ ነገራትን ሃለኽቲ ኣቑሑትን ዝኣመሰሉ ፍርያት ካብ ወጻኢ ይኣትዉ። 4.ቁጠባዊ ነጻ ዞባታት:ኤርትራ ናይ ወጻኢ ኢንቨስትመንት ንምስሓብን ሰደድ ንምድንፋዕን ኢኮኖሚያዊ ነጻ ዞባታት መዲባ ኣላ።ንኣእትዎት-ሰደድ ንጥፈታት ምቹእ ኩነታት ይፈጥራ።ኣብ ጥቓ ከተማ ማሳዋ ዝርከብ ናጻ ዞባ ማሳዋ፡ ትካላት ንግዲ መደበር ስርሒታተን ዝሰርዓሉ ትሕተ ቅርጽን መሳለጥያታትን የቕርብ። 5.ምሕብረት ኣእትዎት: ኤርትራ ምስ ከም በዓል ሱዳን ዝኣመሰላ ጎረባብቲ ሃገራት ሽርክነት መስሪታ ስግረ-ዶባዊ ንግዲ ንምምችቻው ሓባራዊ ተበግሶታት ዝተወስደላ እያ።ብመረጻዊ ምድላዋት ታሪፍ፣ዓደግቲ ኣቑሑት ብዝተቐነሰ ዋጋ ክረኽብዎ ይኽእሉ፣ብመንገዲኦም ፍርያት ክረኽቡ ሰሓቢ ይገብሮም እዞም ሽርክነታት እዚኣቶም። 6.ልምዓት ሕርሻዊ ቢዝነስ፦ ሕርሻ ኣብ ቁጠባ ኤርትራ ልዑል ተራ ኣለዎ።ብሕርሻ ዝድረኽ ትልምታት ኢንዱስትርያላይዜሽን ዝዓለመ ናይ ሕርሻ ቢዝነስ ጽላታት ከም ምምስራሕ መግቢ፣ምውጻእ ነዳዲ፣ምፍራይ ጡጥ ወዘተ ንምምዕባል ዝዓለመ እዩ።ዓለምለኻዊ ዓደግቲ ንምስሓብ፣መንግስቲ መተባብዒ ብምቕራብ፣ምስራሕ ኢንቨስትመንት የተባብዕ ንናይ ዕድጊ ውዕላት ክኸውን ዝኽእል መንገዲ እዩ። 7.ዘፈር ዕደና: ኤርትራ ብማዕድናዊ ጸጋታት ከም ወርቂ፣ነሓስ፣ዚንጎ፣ ፖታሽ ሃብታም እያ።እዚ ድማ ኣብ ጽላት ዕደና ወፍሪ ብምግባር ጥረ ማዕድናት ንምዕዳግ ወይ ኣብ ስርሓት ዕደና ወፍሪ ንዝደልዩ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ዕድላት ከምዘርኣየ ይፍለጥ። 8.ኢንዱስትሪ ማኑፋክቸሪንግ ዓለባ፡- ኢንዱስትሪ ዓለባ ኤርትራ ብቐጻሊ እናዓበየ ብምምጽኡ፡ ኣቓልቦ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ይስሕብ ኣሎ። መንግስቲ ንልምዓት ማኑፋክቸሪንግ ዓለባ ዝድግፍ ምትብባዕ ብምሃብን ኢንዳስትሪ ፓርክታት ብምቛምን እዩ። ዓደግቲ ካብዚ ዓውዲ ድሉው ክዳውንቲ፣ ዓለባን ጨርቅን ክረኽቡ ይኽእሉ። 9.ልምዓት ትሕተ-ቅርጺ፡- ኤርትራ ኣብ ፕሮጀክትታት ልምዓት ትሕተ-ቅርጺ ብዙሕ ወፍሪ ክትገብር ጸኒሓ እያ። እዚኦም ድማ ህንፀት መንገዲ፣ልምዓት ኣባይቲ፣ፕሮጀክትታት ጸዓት ከም ዲጋን መመንጨዊ ሓይሊ ኤሌክትሪክን ይርከብዎም።ካብዞም ፕሮጀክትታት ዝፍጠሩ ዕድላት ዓለምለኻውያን ኩባንያታት ኮንስትራክሽንን ኣቕረብቲ ማሽነሪ፣መሳርሒታት፣ኣቕሑ ገዛ ወዘተ ይስሕቡ። ኣብ መደምደምታ፣ኤርትራ ብናይ ንግዲ ምርኢታት፣ብወደብ ምብጻሕ፣ብሽርክነት ኣቢላ ዝተፈላለዩ ኣገደስቲ ኣህጉራዊ መስመራት ዕድጊት ትቕርብ።እዞም መንገድታት እዚኦም ንንግዳዊ ስራሕ፣ንግዳዊ ውዕላት፣ወይ ኢንቨስትመንት ኣብ ኤርትራውያን ኢንዱስትሪታት ንምድህሳስ ንዝደልዩ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ብሉጽ ዕድላት ይህቡ

ልሙዳት ሞተር ምድላይ

ኣብ ኤርትራ ሓያሎ ልሙዳት ሰርች ኢንጅናት ኣለዉ። ገለ ካብኣቶም ምስ በብወገኖም ናይ ዌብሳይት URL ዝርዝር ኣብዚ ኣሎ፤ 1. Bing (www.bing.com)፦ Bing ኣብ መርበብ ሓበሬታ ምድላይ፣ ምስሊ ምድላይ፣ ቪድዮ ምድላይ፣ ዜና ምድላይን ካልእን ዝህብ ህቡብ ሞተር ምድላይ እዩ። ኣብ ኣቀማምጣ ተጠቃሚ ዝተመርኮሰ ከባብያዊ ውጽኢት የቕርብ። 2. ያንዴክስ (www.yandex.com)፦ ያንዴክስ ካልእ ኣብ ኤርትራ ብሰፊሑ ዝጥቀመሉ ሞተር ምድላይ እዩ። ኣብ መርበብ ሓበሬታ ምድላይ፡ ምስልታት፡ ቪድዮታት፡ ካርታታት፡ ጽሑፋት ዜናን ካልእ ኣገልግሎታትን ይህብ። 3. ጉግል (www.google.com)፦ ጉግል ኣብ ኤርትራ ብሰንኪ ድሩት ተበፃሕነት ኢንተርነት ኣብ ኤርትራ ከም ቢንግ ወይ ያንዴክስ ልሙድ ዘይክኸውን ይኽእል እኳ እንተኾነ፣ ሕጂ’ውን ንብዙሓት ሓፈሻዊ ሓበሬታ ዝደልዩ ተጠቀምቲ ተፈታዊ ምርጫ ኮይኑ ይቕጽል ኣሎ። . 4. ሶጎው (www.sogou.com)፦ ሶጎው ኣብ ቻይና ዝመደበሩ ሞተር ምድላይ ኮይኑ፡ ኣብ መርበብ ሓበሬታ ምድላይን ካልእ ኣገልግሎታት ከም ምስልታትን ጽሑፋት ዜናን እውን ዝህብ እዩ። 5. DuckDuckGo (duckduckgo.com): DuckDuckGo ኣብ ብሕታዊነት ዘተኮረ ኣገባብ ምድላይ ኣብ መርበብ ሓበሬታ ዝፍለጥ እዩ። ናይ ተጠቀምቲ ውልቃዊ ሓበሬታ ወይ ናይ ምድህሳስ ልምዲ ኣይከታተልን ወይ ኣይዕቅብን እዩ። 6. ያሁ ሰርች (search.yahoo.com)፦ ያሁ ሰርች ምስ ናይ ዜና ጽሑፋት፣ ምስሊ ምድላይ፣ ካብ ብዙሓት ምንጭታት ዝመጽእ ቪድዮ ምድላይ ሓዊሱ ናይ ያሁ ናይ ገዛእ ርእሱ ኣልጎሪዝም ተጠቒምካ ኣብ መርበብ ሓበሬታ ምድላይ ሓዊሱ ዝተፈላለዩ ባህርያት የቕርብ። 7: ስታርትፔጅ (startpage.com)፦ ስታርትፔጅ ተጠቀምቲ ብመንገዲ ፕሮክሲ ሰርቨራቱ ስሞም ከይተገልጸ ፍተሻታት እናገበሩ ኣብ መንጎ ተጠቃምን ዝበጽሖም መርበባት ሓበሬታን ከም መንጎኛ ብምዃን ዝዓበየ ናይ ኦንላይን ብሕትውና ክህልዎም የኽእሎም። 8: Qwant (qwant.com/en/): Qwant ኣብ ኤውሮጳ ዝመደበሩ ኣብ ብሕታዊነት ዝተመርኮሰ ሞተር ምድላይ ኮይኑ፡ ንብሕታዊነት ተጠቃሚ ቀዳምነት ዝህብ ኮይኑ፡ ውጽኢት መርበብ ሓበሬታ ምስ ምድላይ ምስልን ዜናን ዝህብ እዩ።

ዓበይቲ ብጫ ገጻት።

ኤርትራ ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ እትርከብ፡ ምስ ሱዳን፡ ኢትዮጵያ፡ ጅቡቲ እትዳወብ ሃገር እያ። ኣብ ኣፍሪቃ ካብ ዘለዋ ብዕድመ ዝነኣሳ ሃገራት ሓንቲ እኳ እንተኾነት፡ ሃብታም ታሪኽን ዝተፈላለየ ባህልን ኣለዋ። ኣብ ኤርትራ ገለ ኣገደስቲ ብጫ ገጻት ትደልዩ እንተኾይንኩም፡ ምስ በብወገኖም ዝርከቡ ውሑዳት ኣማራጺታት እነሆ፤ 1. Eritrean Yellow Pages (www.er.yellowpages.net)፦ እዚ ናይ ኦንላይን ማህደር ብዛዕባ ኣብ ዝተፈላለየ ጽላታት ኤርትራ ዝርከባ ትካላት ንግዲ፡ ኣገልግሎታት፡ ከምኡ’ውን ትካላት ሓበሬታ ዝህብ እዩ። ከም ሆቴላት፡ ቤት መግቢ፡ መኪና ክራይ፡ ባንክታት፡ ሆስፒታላት፡ ትካላት ትምህርቲ፡ ካልእን ዝኣመሰሉ ምድባት ዝሽፍን እዩ። 2. መንገዲ ኣየር ኢትዮጵያ - ቤት ጽሕፈት ኣስመራ (www.ethiopianairlines.com)፦ መንገዲ ኣየር ኢትዮጵያ ሓደ ካብቶም ንኤርትራ ዘገልግሉ ዓበይቲ ኣህጉራዊ መንገዲ ኣየራት እዩ። ኣብ ከባቢኦም ዝርከብ ቤት ጽሕፈቶም ኣብ ውሽጢ ኤርትራ በረራታት ንምሕዛዝ ወይ ተዛማዲ ሕቶታት ንምርካብ ዝርዝር ርክብ ይህብ። 3. ሸራተን ኣስመራ ሆቴል +251 29 1121200 (www.marriott.com/asmse)፦ ሸራተን ኣስመራ ሆቴል ኣብ ርእሰ ከተማ ከተማ ዝርከብ ምልክት ሆቴል ኮይኑ፡ ንንግድን ንመዘናግዕን ዝገሹ ሰባት ዘገልግል ኮይኑ፡ ምዕሩግ መንበሪን ምቹእነትን ዝህብ እዩ። 4. ባንኪ ኤርትራ (+291 1 182560 / www.bankoferitrea.org)፦ ማእከላይ ባንክ ኤርትራ ምስ ምርግጋጽ ፋይናንሳዊ ምርግጋእ ኣብ ውሽጢ ጽላት ባንክታት ኣብ ምምሕዳር ገንዘባዊ ፖሊሲታት ሃገርና ወሳኒ ተራ ኣለዎ። 5. በዓል መዚ ወደብ ማሳዋ +291 7 1162774: ወደብ ማሳዋ ኣብ ኤርትራ ኣእትዎን ሰደድን ኣገዳሲ ኣፍደገ እዩ። ምስ በዓል መዚኦም ርክብ ምግባር ብዛዕባ ኣገልግሎት ምልኣኽ ወይ ካልእ ንሎጂስቲክስ ዝምልከት ስክፍታታት ኣገዳሲ ሓበሬታ ክህበካ ይኽእል። 6. ኣስመራ ቢራ ሊሚተድ (+291 7 1190613 / www.asmarabrewery.com)፦ ኣስመራ ቢራ ኣብ ውሽጢ ሃገር ህቡባት ኣልኮላዊ መስተታት ዘፍሪ ኮይኑ፡ ብዛዕባ ፍርያቶም ወይ መከፋፈሊ መስመራት ሕቶታት እንተሃልዩካ ክትረኽቦ ትኽእል ኢኻ። ምህላውን ትኽክለኛነትን ሓበሬታ ክፈላለ ከም ዝኽእል ኣስተውዕሉ፣ ስለዚ እዋናዊ ሓበሬታ ንምርካብ ነቶም መርበብ ሓበሬታታት ድርብ ምፍታሽ ወይ ብቐጥታ ክትረኽቦም ይምከር።

ዓበይቲ ናይ ንግዲ መድረኻት።

ኣብ ኤርትራ ውሑዳት ዓበይቲ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ኣለዉ፤ 1. ሾፕትሰ፡ ሾፕትሰ ኣብ ኤርትራ ካብ ዝፍለጡ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ሓደ እዩ። ኤሌክትሮኒክስ፡ ክዳውንቲ፡ ኣቑሑት ገዛን ካልእን ዝኣመሰሉ ዝተፈላለዩ ፍርያት የቕርብ። ናይ ሾፕትሰ መርበብ ሓበሬታ www.shoptse.er እዩ። 2. ዛኪ፡ ዛኪ ኣብ ኤርትራ ካልእ ህቡብ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኽ እዩ። ዝተፈላለዩ ፍርያት ከም ፋሽን ኣቑሑት፣ ኣክሰሰሪ፣ ፍርያት ፅባቐ፣ ከምኡ እውን ናይ ገዛ መሳርሒታት የቕርብ። ኣብ መርበብ ሓበሬታኦም www.zaky.er ክትበጽሑ ትኽእሉ ኢኹም። 3. MekoradOnline: MekoradOnline ካብ ኤሌክትሮኒክስ ክሳብ ፍርናሽ ክሳብ ግሮሰሪን ካልእን ዝተፈላለዩ ኣቑሑት ዘቕርብ ናይ ኦንላይን ዕዳጋ እዩ። መርበብ ሓበሬታኦም ኣብ www.mekoradonline.er ክትረኽብዎ ትኽእሉ ኢኹም። 4. ኣስመራ ኦንላይን ሹፕ፡ ኣስመራ ኦንላይን ሹፕ ብቐንዱ ንነበርቲ ከተማ ኣስመራ ኣብ ኤርትራ ዘገልግል ኮይኑ ኣብ መላእ ሃገር ንዝርከቡ ዓማዊል ዘገልግል ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኽ እዩ። ዝተፈላለዩ ፍርያት ከም ክዳውንቲ፡ ኣክሰሰሪታት፡ መጽሓፍቲ፡ ከምኡ’ውን ንገዛ ዝኸውን ንብረት የቕርቡ። መርበብ ሓበሬታኦም ኣብ www.asmaraonlineshop.er ይርከብ። 5. ማእከል ዕዳጋ ቀመር፡- ማእከል ዕዳጋ ቀመር ኣብ ኤርትራ ሰፊሕ ምርጫ ሃለኽቲ ኣቑሑት ከም ኤሌክትሮኒክስ፡ ኣቕሑ ክሽነ፡ ክዳውንቲ፡ መጻወቲ፡ ካልእን ዝቐርብ ድኳን እዩ። ኣብ መርበብ ሓበሬታኦም www.qemershoppingcenter.er ንዝህብዎ ምቕራብ ዳህሰሱ። እዚኦም ገለ ኣብ ኤርትራ ዝንቀሳቐሱ ፍሉጣት ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ኮይኖም ብናይ ኦንላይን ዕዳጋ ተመኩሮታት ብዝተመቻቸወ መንገዲ ዝተፈላለየ ኣቑሑት ክትረኽበሎም ትኽእል።

ዓበይቲ ማሕበራዊ መራኸቢታት

In+Eritrea%2C+a+country+in+East+Africa%2C+there+is+limited+access+to+social+media+platforms+due+to+government+restrictions+on+internet+usage.+The+government+tightly+controls+online+activities+and+has+imposed+strict+regulations+on+the+use+of+social+media.+As+a+result%2C+there+are+only+a+few+official+social+media+websites+available+in+the+country%3A%0A%0A1.+Shaebia%3A+It+is+an+Eritrean+government-owned+news+portal+that+serves+as+a+platform+for+sharing+official+news+and+information.+Website%3A+www.shaebia.org%0A%0A2.+Haddas+Eritra%3A+A+state-run+daily+newspaper+that+provides+updates+on+national+and+international+news%2C+politics%2C+sports%2C+culture%2C+and+more.There+might+be+an+active+presence+of+Haddas+Eritra+on+various+platforms+such+as+Facebook+or+Twitter.%0A%0A3.+Shabait.com%3A+Another+state-controlled+website+that+publishes+news+related+to+politics%2C+economy%2C+society%2C+culture+as+well+as+entertainment+in+multiple+languages+including+English+and+Tigrinya.%0A%0A4.+Madote.com%3A+This+independent+online+platform+offers+diverse+articles+covering+topics+like+current+affairs%2C+general+knowledge+questions+%26+answers+in+various+fields+such+as+science+%26+technology+etc.%2C+human+rights+issues+etc.%0A%0AIt%27s+important+to+note+that+these+official+websites+aren%27t+typical+social+media+platforms+where+users+can+freely+interact+with+each+other+but+rather+provide+controlled+access+to+certain+information+approved+by+the+government.%0A%0AFurthermore%2C+due+to+limited+access+to+the+internet+and+strict+censorship+policies+within+Eritrea%3B+popular+global+social+media+websites+like+Facebook%2A%2C+Instagram%2A%2C+Twitter%2A+or+YouTube%2A+may+not+be+readily+accessible+for+individuals+residing+within+the+country.%0A%0A%28%2ANote%3A+These+globally+popular+examples+are+mentioned+based+on+their+popularity+worldwide+but+do+double-check+if+they%27re+accessible+within+Eritrea.%29%0A%0AIt%27s+worth+mentioning+that+this+information+may+not+fully+capture+recent+developments+or+any+new+platforms+introduced+in+Eritrea+since+internet+regulations+can+change+over+time.+For+up-to-date+information+about+social+media+availability+within+the+country+itself+or+any+potential+alternative+platforms+specific+to+Eritrea%2C+it+would+be+advisable+to+consult+local+sources+or+individuals+familiar+with+the+current+situation.翻译ti失败,错误码: 错误信息:OpenSSL SSL_connect: SSL_ERROR_SYSCALL in connection to www.google.com.hk:443

ዓበይቲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ

ብወግዒ ሃገረ ኤርትራ ተባሂላ እትፍለጥ ኤርትራ፡ ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር እያ። ብተዛማዲ ንእሽቶ ሃገር እኳ እንተኾነት፡ ኣብ ቁጠባዊ ምዕባለኣ ኣበርክቶ ዝገብሩ ሓያሎ ፍሉጣት ናይ ኢንዱስትሪ ማሕበራትን ትካላትን ኣለዋ። ኣብ ኤርትራ ካብ ዘለዋ ቀንዲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ እነሆ፤ 1. ቤት ምኽሪ ንግድን ኢንዱስትሪን ኤርትራ (ECCI) - ECCI ኣብ ውሽጢ ኤርትራ ንግድን ንግድን ኣብ ምድንፋዕ ወሳኒ ተራ ኣለዎ። ንንግዳዊ ትካላት ናይ መርበብ ሓበሬታ ዕድላት ብምሃብ፣ ናይ ንግዲ ደገፍ ኣገልግሎት ብምሃብን ምስ ዓለምለኻውያን መዛኑኡ ሽርክነት ብምምችቻውን ይሕግዝ። ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.eritreachamber.org/ እዩ። 2. ሃገራዊ ኮርፖሬሽን ዕደና ኤርትራ (ኤናምኮ) - ዕደና ሓደ ካብቶም ቀንዲ ጽላታት ቁጠባ ኤርትራ ስለዝኾነ፡ ኤናምኮ ንረብሓታት ናይተን ኣብ ቆርቆሮ፡ ነሓስ፡ ዚንጎ፡ ወርቂ፡ ብሩር፡ ካልእ ማዕድናት ዝሰርሓ ኩባንያታት ዕደና ዝውክል እዩ። ኣብ ውሽጢ እዚ ኢንዱስትሪ ኢንቨስትመንት ንምስሓብን ዘላቒ ልምዓት ንምርግጋፅን ይሰርሑ። 3. ማሕበር መስርሒ ፍርያት ሕርሻ (APPA) - ብዓቢኡ ሕርሻዊ ቁጠባ ኣብ ግምት ብምእታው፡ APPA ብዝሓሸ ኣሰራርሓ ሕርሻን ዝተመሓየሸ ኣገባብ ምምስራሕን ከም ስርናይ፡ ምሸላ፡ ስርናይ፡ ቆሎ፡ ስገም ወዘተ ዝኣመሰሉ ዝራእቲ ውሕስነት መግቢ ንምዕባይ ዝዓለመ እዩ። 4. ማሕበር ኣገልግሎት ቱሪዝም (TSA)- ምድንፋዕ ቱሪዝም ንቁጠባዊ ዕብየት ኤርትራ ኣገዳስነቱ እናወሰኸ መጺኡ፤ TSA ንበጻሕቲ ሓቀኛ ተመክሮ ዝህብ ደረጃ ጽሬት ብምትካል ከም ፍሉይ ስነ ህንጻ ኣስመራ ወይ ታሪኻዊ ህንጻታት ማሳዋ ዝኣመሰሉ ባህላዊ ቅርስታት ብምዕቃብ ንቱር ኦፕሬተራት ይድግፍ። 5.ማሕበር ኮንትራክተራት ኮንስትራክሽን-ካብ ፕሮጀክትታት ኣባይቲ ክሳብ ልምዓት መሰረተ ልምዓት ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ስራሕቲ ህንፀት ንምክትታል ዝተጣየሸ። 6.EITC(Eritrean Information & Communication Technology)- ኣብ ቴክኖሎጂ ሓበሬታ መሰረት ዝገበሩ ኢንዱስትሪታት ከም software development & ICT services ትኹረት ብምግባር ኣብ መላእ ሃገር ዲጂታላዊ ምትእትታው እውን ምርግጋፅ። እዘን ማሕበራት እዚኣተን ኣብዚ ጽሑፍ ኣብ ዝጸሓፈሉ እዋን ኣብ ዘሎ ሓበሬታ መሰረት ብምግባር ኣብነታት ምዃነን ኣስተውዕል፤ ኣብ ኤርትራ ንፍሉይ ጽላታት ዝምልከታ ካልኦት ዝያዳ ፍሉያት ናይ ኢንዱስትሪ ማሕበራት ክህልዋ ይኽእላ እየን። ብተወሳኺ ገለ ካብቶም መርበባት ሓበሬታ ክህልዉ ኣይክእሉን ወይ ኣብ መጻኢ ተቐይሮም ክኾኑ ስለዝኽእሉ፡ ሞተር ምድላይ ተጠቒምካ እዋናዊ ሓበሬታ ክትደሊ ይምከር።

ናይ ንግድን ንግድን መርበብ ሓበሬታታት

ምስ ኤርትራ ዝተኣሳሰሩ ሓያሎ ናይ ቁጠባን ንግዳውን መርበባት ሓበሬታ ኣለዉ። ውሑዳት ካብኣቶም እነሆ፤ 1. ሚኒስትሪ ዜና፡- እዚ መርበብ ሓበሬታ ብዛዕባ ዝተፈላለየ ጽላታት ቁጠባ ኤርትራ፡ ከም ሕርሻ፡ ዕደና፡ ቱሪዝም፡ ከምኡ’ውን ዕድላት ኢንቨስትመንት ዝምልከት ሓበሬታ ዝህብ እዩ። ብተወሳኺ ዜናታትን ወግዓዊ ሕትመታትን የቕርብ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.shabait.com/ 2. ማእከል ምድንፋዕ ወፍሪ ኤርትራ (EIPC)፦ ከም ሃገራዊ ትካል ኣብ ኤርትራ ቀጥታዊ ወፍሪ ወጻኢ ንምድንፋዕ ሓላፍነት ዘለዎ፡ መርበብ ሓበሬታ EIPC ብዛዕባ ሃዋህው ወፍሪ፡ ፖሊሲታት፡ ምትብባዕ፡ ከምኡ’ውን ዕድላት ፕሮጀክት ዝርዝር ሓበሬታ የቕርብ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.eipce.org/ 3. ሃገራዊ ቤት ፅሕፈት ስታቲስቲክስ (NSO)፦ መርበብ ሓበሬታ NSO ንዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ሕርሻ፣ ኢንዱስትሪ፣ ሚዛን ንግዲ፣ መጠን ስራሕ፣ መጠን ዋጋ ንብረትን ፀብፃብ ቆፀራ ህዝብን ዝምልከት ቁጠባዊ መረዳእታን ስታቲስቲክስን ከም ክቡር ሃፍቲ ኮይኑ የገልግል። መርበብ ሓበሬታ፡ https://eritreadata.org.er/ 4. Chamber of Commerce & Industry in Eritrea (CCIE)፦ እዚ መድረኽ እዚ ምስ ናይ ውሽጢ ዓዲ ትካላት ንግዲ ዝርዝር ናይ ቢዝነስ ዳይረክተሪ ምስ ሓበሬታ ብዛዕባ ብCCIE ዝቐርብ ናይ ኣባልነት ጥቕምታት ንምርካብ ዝሕግዝ እዩ። ንሰብ ሃፍቲ እውን ናይ ኔትወርክ ዕድላት ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://cciepro.adsite.com.er/ 5. በዓል መዚ ምምሕዳር ወደብ (PAA)፦ መርበብ ሓበሬታ ፓ.ኤ.ኤ ኣብ ኤርትራ ኣማራጺታት መጓዓዝያ ባሕሪ ንምድህሳስ ንዝደልዩ ነጋዶን ኣውፈርትን ኣገዳሲ ጸጋ እዩ። ሓበሬታ ብዛዕባ መሰረተ ልምዓት ወደባት ከም ወደብ ማሳዋ ኣብዚ ክትረኽብዎ ትኽእሉ ኢኹም። መርበብ ሓበሬታ፡ https://asc-er.com.er/port-authorities.php እዘን መርበባት ሓበሬታ ብዛዕባ ቁጠባዊ መልክዕ ኤርትራ ጠቓሚ ሓበሬታ ክህባ እንከለዋ፤ ምስ ዝምልከቶም መንግስታዊ ሰበስልጣን ወይ ትካላት ብቐጥታ ምርኻብ፡ ምስ ንግዲ ወይ ወፍሪ ዝተኣሳሰር ዝኾነ ፍሉይ ጠለባት ወይ ደንብታት ዝያዳ እዋናዊ ዝርዝር ሓበሬታ ከቕርብ ይኽእል። ኣብ ላዕሊ ዝተዘርዘሩ ናይ ኦንላይን ጸጋታት ብሰንኪ ዳይናሚክ ባህሪ፤ ቅድሚ ምጥቃሞም ህሉው ምህላዎም ምርግጋጽ ይምከር

ናይ ንግዲ ዳታ ሕቶ መርበባት ሓበሬታ

ንኤርትራ ዝምልከት ናይ ንግዲ ዳታ ክትረኽበሉ እትኽእል ሓያሎ መርበባት ሓበሬታ ኣሎ። ውሑዳት ካብኣቶም እነሆ፤ 1. ሕቡራት ሃገራት ኮምትሬድ፡ እዚ ብክፍሊ ስታቲስቲክስ ሕቡራት ሃገራት ዝሕሎ ሰፊሕ ኣህጉራዊ ንግዳዊ ዳታቤዝ እዩ። ናይ ኤርትራ ንግዲ ዳታ ክትደሊ ትኽእል ሃገርን ዝደለኻዮ ናይ ዓመታት ዳታን ብምምራጽ። እቲ መርበብ ሓበሬታ፡ https://comtrade.un.org/ እዩ። 2. መረዳእታ ባንኪ ዓለም፦ ባንኪ ዓለም ንነፍሲ ወከፍ ሃገር ዝምልከት መረዳእታ ንግዲ ሓዊሱ ዝተፈላለዩ ቁጠባዊ መርኣይታት ንምርካብ ዕድል ይህብ። ኣብ መርበብ ሓበሬታኦም ብምእታው ናይ ኤርትራ ንግዳዊ ሓበሬታ ክትደልዩ ትኽእሉ ኢኹም ኣብ ዳታቤዞም ተጠቒምኩም። እቲ መርበብ ሓበሬታ፡ https://databank.worldbank.org/source/trade-statistics እዩ። 3. ማእከል ኣህጉራዊ ንግዲ (ITC)፦ ናይ ውድብ ንግዲ ዓለምን ሕቡራት ሃገራትን ሓባራዊ ትካል ITC፡ ንኤርትራ ሓዊሱ ኣብ መላእ ዓለም ዝርከባ ዝተፈላለያ ሃገራት፡ ሰደድን ኣእትዎትን ሓዊሱ ኩለመዳያዊ ስታቲስቲክስ ንግዲ የቕርብ። መርበብ ሓበሬታኦም ድማ፡ https://www.intracen.org/ 4. ንግዳዊ ቁጠባ፦ ንግዳዊ ቁጠባ ንኤርትራ ሓዊሱ ኣብ መላእ ዓለም ዝርከባ ሃገራት ቁጠባዊ መርኣዪታትን ታሪኻዊ መረዳእታታት ንግዲን የቕርብ። ኣብዚ ዝስዕብ መርበብ ሓበሬታ ዳታቤዞም ክትረኽብዎ ትኽእሉ ኢኹም፡ https://tradingeconomics.com/ ኣብ መላእ እዞም መድረኻት ዝርከቡ ወግዓውያን ምንጭታት ወይ መንግስታት ከምዚ ዓይነት ሓበሬታ ብቐጥታ ኣብ ሃገራዊ መርበብ ሓበሬታኦም ኣብ ዝዝርግሕዎ ጸብጻብ ስለዝምርኮስ ምህላውን ትኽክለኛነትን ንግዳዊ መረዳእታታት ክፈላለ ከምዝኽእል ኣስተውዕሉ።

B2b መድረኻት

ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ እትርከብ ኤርትራ፡ ኣስታት 3.5 ሚልዮን ብዝሒ ህዝቢ ዘለዋ ንእሽቶ ሃገር እያ። ዋላ እኳ ድሩት ኣገልግሎት ኢንተርነትን ቁጠባዊ ምዕባለን ሓዊሱ ሓያሎ ብድሆታት ይገጥሞ እንተሃለወ፡ ገና ኣብ ኤርትራ ንንግዳዊ ትካላት ዝኸውን ገለ B2B መድረኻት ኣሎ። 1. ዕዳጋ ኣፍሪቃ (www.africanmarket.com.er)፦ እዚ መድረኽ ኣብ ዝተፈላለዩ ጽላታት ንዝርከቡ ትካላት ንግዲ ብምትእስሳር ኣብ ውሽጢ ኣፍሪቃ ንግዲ ንምድንፋዕ ዝዓለመ እዩ። ኤርትራውያን ትካላት ንግዲ ፍርያቶም ወይ ኣገልግሎቶም ኣብዚ መድረኽ ዘርዚሮም ምስቶም ኣብ ካልኦት ሃገራት ኣፍሪቃ ዝርከቡ ዓደግትን መሻርኽትን ክኾኑ ዝኽእሉ ሰባት ክራኸቡ ይኽእሉ። 2. ማሕበር ንግዲ ኢትዮጵያ-ኤውሮጳ (www.eeba.org.er)፦ እዚ ማሕበር ብቐንዱ ኣብ ምድንፋዕ ንግዲ ኢትዮጵያን ኤውሮጳን ዘተኮረ እኳ እንተኾነ፡ ንኤርትራውያን ትካላት ንግዲ ፍርያቶምን ኣገልግሎቶምን ናብ ሰፊሕ ዓለም-ለኻዊ ተዓዛቢ ንኸቕርቡ ዕድላት ዝህብ እዩ። 3. GlobalTrade.net: እዚ ናይ ኦንላይን መድረኽ ኣብ መላእ ዓለም ንዝርከቡ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ከም ዓለምለኻዊ B2B ዕዳጋ ኮይኑ የገልግል። ኣብ ኤርትራ ዝርከቡ ትካላት ንግዲ ኣብዚ መድረኽ ክምዝገቡ፣ ፕሮፋይላትን ዝርዝር ፍርያትን ብምፍጣር ካብ ዝተፈላለየ ክፋላት ዓለም ዝመጹ ዓደግቲ ክኾኑ ዝኽእሉ ሰባት ክስሕቡ ይኽእሉ። 4. ትሬድፎርድ.ኮም፡ ትሬድፎርድ ካልእ ዓለማዊ ዕዳጋ B2B ኮይኑ፡ ካብ መላእ ዓለም ዝመጻ ኩባንያታት ክራኸባ፡ ፍርያትን ኣገልግሎታትን ክነግዳ፡ ከምኡ’ውን ኣብ ፍሉያት ኢንዱስትሪታት ኣቕረብቲ ወይ ኣፍረይቲ ክረኽባ ዘኽእል እዩ። ኤርትራውያን ትካላት ንግዲ ነዚ መድረኽ እዚ ካብ ሃገራዊ ዶባት ወጻኢ ዝርገሐኦም ንምስፋሕ ክጥቀሙሉ ይኽእሉ እዮም። ብሰንኪ ከም ጉዳይ ምትእስሳር ኢንተርነት ዝኣመሰሉ ድሩትነታትን ኣብ ኤርትራ ብዙሓት ትካላት ንግዲ ዘጋጥሞም ቁጠባዊ ጸገማትን፡ ምህላው ውፉያት መድረኻት B2B ምስ ካልኦት ዝያዳ ምዕቡል ቁጠባ ዘለወን ሃገራት ክነጻጸር ከሎ ድሩት ክኸውን ከም ዝኽእል ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ይኹን እምበር እዞም መድረኻት እዚኦም ብድሆታት እናሃለዉ ንናይ ውሽጢ ዓዲ ትካላት ዓለምለኻዊ ንግዳዊ ሽርክነት ንኽድህስሱ ዕድል ዝህቡ እዮም።