TogTok

ሓፈሻዊ ትሕዝቶ ሃገር
ሃገራዊ ባጤራ
ሸርፊ ሸርፊ
ኣገደስቲ በዓላት
ኩነታት ንግዲ ወጻኢ
ናይ ዕዳጋ ልምዓት ዓቕሚ
ኣብ ዕዳጋ ውዑይ መሸጣ ፍርያት
ባህርያት ዓማዊልን ክልኩልን።
ስርዓት ምሕደራ ጉምሩክ
ፖሊሲታት ግብሪ ኣእትዎ።
ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ
ንሰደድ ዘድልዩ ምስክር ወረቐት
ዝምከር ሎጂስቲክስ
ንልምዓት ዓዳጊ ዝኸውን ቻነላት

ብወግዒ ሪፓብሊክ ቱኒዝያ ተባሂላ እትፍለጥ ቱኒዝያ፡ ኣብ ገማግም ባሕሪ ማእከላይ ባሕሪ እትርከብ ሰሜን ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር እያ። ብምዕራብ ምስ ኣልጀርያ ብደቡባዊ ምብራቕ ድማ ምስ ሊብያ ዶባታ ትካፈል። ልዕሊ 11 ሚልዮን ህዝቢ ዘለዋ ቱኒዝያ ኣስታት 163,610 ትርብዒት ኪሎ ሜተር ስፍሓት ኣለዋ። ቱኒዝያ ካብ ጥንቲ ዝጅምር ሃብታም ታሪኻውን ባህላውን ቅርስታት ኣለዋ። ቅድሚ ብፊንቄኣውያን፡ ሮማውያን፡ ቫንዳላውያንን ዓረብን ብተኸታታሊ መግዛእቲ ምግባራ ብደቀባት ቀቢላታት በርበር ይነብሩ ነበሩ። ታሪኽ እታ ሃገር ከም ካርታጅያውያንን ኑሚድያውያንን ዝኣመሰሉ ገዛእቲ ስርወ መንግስቲ ምስ ጽልዋታት ዝተፈላለዩ ሰዓርቲ ዘጠቓልል እዩ። ርእሰ ከተማ ቱኒዝያ ከም ቁጠባውን ፖለቲካውን ማእከል እታ ሃገር ኮይና እተገልግል ቱኒዝ እያ። ካልኦት ዓበይቲ ከተማታት ድማ ስፋክስ፡ ሱስን ጋቤስን ይርከብአን። ኣብ ቱኒዝያ ዝዝረብ ወግዓዊ ቋንቋ ዓረብ እዩ፤ እንተኾነ ግን ፈረንሳ ብሰንኪ ታሪኻዊ መግዛእታዊ ርክብ ብሰፊሑ ይርዳእ እዩ። ቱኒዝያ ኣብ ሕርሻ፣ ማኑፋክቸሪንግ ኢንዱስትሪ (ብፍላይ ዓለባ)፣ ከም ቱሪዝምን ፋይናንስን ዝኣመሰሉ ዓውድታት ኣገልግሎት ዝተመስረተ ዝተፈላለየ ቁጠባ ኣለዋ። ጽላት ሕርሻኣ ዘይቲ ኣውሊዕ፡ ፍረታት ሲትረስ ምስ ካልኦት ኣእካል ከም እኽልን ኣሕምልትን ተደሚሩ የፍሪ። ካብዚ ሓሊፉ ኣብ ድኹዒ ብሰፊሑ ዝጥቀሙሉ ፎስፌት ናብ ሰደድ ብምልኣኽ እውን ይፍለጥ። ቱሪዝም ኣብ ቁጠባ ቱኒዝያ ወሳኒ ተራ ኣለዎ ምኽንያቱ ውቁብ ገማግም ባሕሪ ሑጻዊ ገማግም ባሕሪ ምስ ታሪኻዊ ቦታታት ከም ዑናታት ካርቴጅ ወይ ጥንታዊት ከተማ ዶጋ ብዩኔስኮ ቅርሲ ዓለም ኣፍልጦ ምሃባ። ኣብ ቱኒዝያ ዘሎ መሓውር መንግስቲ፡ ክልቲኦም ፕረዚደንትን ቀዳማይ ሚኒስተርን ፈጻሚ ስልጣን ዝሕዙሉ ስርዓተ ባይቶኣዊ ሪፓብሊክ ዝኽተል እዩ። ኣብ 1956 ብሓቢብ ቦርጉይባ – ኣቦ ናጽነት ተባሂሉ ዝቑጸር – ኣብ ዝተመርሐ ሰላማዊ ድርድር ካብ ፈረንሳ ናጽነት ድሕሪ ምርካቡ፡ ኣብ ተበጻሕነት ክንክን ጥዕና’ውን ምዕባለታት ዘምጽአ ጽገናታት ትምህርቲ ሓዊሱ ጻዕርታት ዘመናዊ ምግባር ተኻይዱ። ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ዋላ እኳ ምስ ፖለቲካዊ ምርግጋእ ዝተኣሳሰሩ ገለ ብድሆታት ምስ ጸጥታዊ ስክፍታታት ብፍላይ ድሕሪ ደሞክራስያዊ ምስግጋር ድሕሪ ሰውራ ጽድያ ዓረብ ኣብ 2011፤ እዚ ከምዚ ኢሉ እናሃለወ ናብ ዲሞክራስያዊ ጽገናታትን ንቁጠባዊ ዕብየት ዝኸውን ወፍሪ ንምስሓብን ምጽዓር። ኣብ መደምደምታ ቱኒዝያ ብታሪኽ ትርጉም ዘለዋን ብባህሊ ዝተፈላለየትን ሃገር ኮይና እናዓበየ ዝኸይድ ዘሎ ቁጠባ ዘለዋ ሃገር እያ። ብውቁብ ገማግም ባሕሪ: ጥንታዊ ዑናታትን ምዉቕ ኣጋይሽ ምቕባልን ትፍለጥ። ገለ ብድሆታት እኳ እንተገጠማ፡ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ናብ ምዕባለን ልምዓትን ዝገብሮ ጻዕሪ ይቕጽል።

ብወግዒ ሪፓብሊክ ቱኒዝያ ተባሂላ እትፍለጥ ቱኒዝያ፡ ኣብ ገማግም ባሕሪ ማእከላይ ባሕሪ እትርከብ ሰሜን ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር እያ። ባጤራ ቱኒዝያ ዲናር ቱኒዝያ (TND) ኮይኑ፡ ምልክታቱ ድማ DT ወይ د.ت እዩ። ዲናር ቱኒዝያ ኣብ 1958 ዝተኣታተወ ኮይኑ፡ ቱኒዝያ ካብ ፈረንሳ ናጽነታ ኣብ ዝረኸበትሉ እዋን ንፍራንክ ፈረንሳ ተኪኡ። ኣብ ንኣሽቱ ኣሃዱታት ይምቀል ሚሊም ተባሂሎም ይጽውዑ። ኣብ ሓደ ዲናር 1000 ሚሊሜር ኣሎ። ሸርፊ ዲናር ቱኒዝያ ምስ ካልኦት ዓበይቲ ባጤራታት ከም ዶላር ኣመሪካን ዩሮን ይንቀሳቐስ። ማእከላይ ባንክ ቱኒዝያ ኣብ ውሽጢ ሃገር ምርግጋእ ንምርግጋጽን ዝቕባበ ዋጋ ንምቁጽጻርን ነቲ ገንዘባዊ ፖሊሲ የመሓድርን ይቆጻጸሮን። ኣገልግሎት ሸርፊ ወጻኢ ኣብ ባንክታት፡ መዓርፎ ነፈርቲን ፍቓድ ዘለዎም ኣብያተ ጽሕፈት ሸርፊ ሸርፍን ኣብ መላእ ቱኒዝያ ክትረኽቦም ትኽእል ኢኻ። ተጓዓዝቲ ዝሓሸ ውዕል ንምርካብ ቅድሚ ባጤራኦም ምልውዋጦም ዋጋታት ከነጻጽሩ ይምከር። ኣብ ከተማታት ቱኒዝያ ኤቲኤም ብሰፊሑ ይርከቡ፤ እንተኾነ ግን ንጸጥታዊ ምኽንያት ካብ ንበይኖም ዝሰርሓ ማሽናት ዘይኮነስ ምስ ባንክታት ዝተተሓሓዙ ኤቲኤም ምጥቃም ይምከር። ክረዲት ካርድ ኣብ ዓበይቲ ሆቴላት፣ ቤት መግቢን ዓበይቲ ሱፐርማርኬታትን ብሰፊሑ ተቐባልነት ኣለዎ፤ እንተኾነ ግን ንኣናእሽቱ ትካላት ካርድ ዘይቅበላ ወይ ኣብ እትጥቀመሉ እዋን ተወሳኺ ክፍሊት ክኽፈል ዝኽእል ገለ ጥረ ገንዘብ ሒዝካ ምኻድ ኣገዳሲ እዩ። ኣብ ቱኒዝያ ናይ ገንዘብ ትራንዛክሽን ክትሕዝ ከለኻ፡ እዚ ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት ጉዳይ ኮይኑ ስለዝጸንሐ፡ ንዝኾነ ክኸውን ዝኽእል ናይ ሓሶት ኖት ኣቓልቦ ምሃብ ኣገዳሲ እዩ። ነጋዶ ብተለምዶ ኣብ ሓቀኛ ኣንጻር ናይ ሓሶት ኖት ዝተፈላለየ ምላሽ ዝህቡ ናይ ሓሶት መፍለጢ ብርዒ ይጥቀሙ። ብሓፈሻ ኣብ ቱኒዝያ ኣብ እትበጽሓሉ እዋን ወይ ኣብ ውሽጢ ሃገር ዝኾነ ፋይናንሳዊ ንግዳዊ ንጥፈታት ኣብ እትዋፈረሉ እዋን TND ወግዓዊ ባጤራኦም ምዃኑ ዘክርን ኣብ ዘተኣማምን ቦታታት ገንዘብ ኣብ ምልውዋጥ ጥንቃቐ ኣብ ርእሲ ምግባር ካብ ክመጽእ ዝኽእል ናይ ሓሶት ንብረት እውን ምክልኻል።

ሕጋዊ ጨረታ፡ ዲናር ቱነዝያ (TND) ኣብ ታሕቲ ሸርፊ ቱኒዝያ ዲናር ምስ ገለ ዓበይቲ ባጤራታት (ንመወከሲ ጥራይ) ኣሎ : - ዶላር ኣመሪካ (USD) : ኣስታት 1 TND = 0.35 USD - ዩሮ (EUR) : ኣስታት 1 TND = 0.29 EUR - ብሪጣንያዊ ፓውንድ (GBP) : ኣስታት 1 TND = 0.26 GBP - ጃፓናዊ የን (JPY) : ኣስታት 1 TND = 38.28 JPY ሸርፊ ሸርፊ ከከም ሰዓት መዓልቲ፣ ዕዳጋን ቁጠባዊ ኩነታትን ዝኣመሰሉ ረቛሒታት ከምዝለዋወጥ ኣስተውዕሉ። እዞም ዳታታት ንመወከሲ ጥራይ ዝኾኑ ኮይኖም ኣብ ሓቀኛ ግዜ ሸርፊ ሸርፊ ብመንገዲ ፋይናንሳዊ ትካላት ወይ ብኢንተርነት ብኢንተርነት ዝርከባ መርበብ ሓበሬታታት ምልውዋጥ ባጤራ ክትረኽቦም ትኽእል ኢኻ።

ቱኒዝያ ኣብ ምሉእ ዓመት ሓያሎ ኣገደስቲ በዓላት ተብዕል። ኣብዛ ሃገር ገለ ወሰንቲ በዓላት እነሆ፤ 1. መዓልቲ ናጽነት፡- ብ20 መጋቢት ዝኽበር ኮይኑ፡ ቱኒዝያ ኣብ 1956 ካብ ፈረንሳ ናጽነታ ዝዝክር ኮይኑ፡ እቲ መዓልቲ ብሰልፍታት፡ ርችትን ባህላዊ ፍጻሜታትን ይዝከር። 2. መዓልቲ ሰውራ፡- ብ14 ጥሪ ዝካየድ እዚ በዓል፡ ዝኽሪ ናይቲ ኣብ 2011 ንስርዓት ፕረዚደንት ዚነ ኤል ኣቢዲን ቤን ዓሊ ንምውዳቕ ዝመርሐ ዕዉት ሰውራ ቱኒዝያ እዩ። ኣብ ቱኒዝያ ዝተኸፍለ መስዋእቲ ንምዝካርን ልደት ዲሞክራሲ ንምኽባርን ዝካየደሉ መዓልቲ እዩ። 3. ዒድ ኣል-ፊጥር፡- እዚ እስላማዊ በዓል ሮሞዳን ዝዛዘም ኮይኑ፡ ኣብ መላእ ዓለም ኣስላም ዝኽበርዎ ንሓደ ወርሒ ዝጸንሕ ጾም እዩ። ኣብ ቱኒዝያ ሰባት ኣብ ከም ስድራቤታዊ ምትእኽኻብ፡ ህያባት ምልውዋጥን ባህላዊ መግቢ ምብላዕን ዝኣመሰሉ ናይ በዓላት ንጥፈታት ይሳተፉ። 4. መዓልቲ ደቂ ኣንስትዮ፡- ኣብ ነፍሲ ወከፍ ዓመት ኣብ 13 ነሓሰ ዝኽበር መዓልቲ ደቂ ኣንስትዮ፡ ንዓወታት መሰላት ደቂ ኣንስትዮ ኣፍልጦ ንምሃብን ኣብ ቱኒዝያ ንጾታዊ ማዕርነት ንምጉስጓስን ኣገዳሲ ኣጋጣሚ እዩ። 5. መዓልቲ ሰማእታት፦ በብዓመቱ ኣብ ሚያዝያ 9 ዝኽበር መዓልቲ ሰማእታት ነቶም ኣብ መንጎ 1918-1923 ቱኒዝያ ኣንጻር መግዛእቲ ፈረንሳ ኣብ ዘካየደቶ ቃልሲን ካልእ ንናጽነት ኣብ ዝተኻየደ ውግእን ህይወቶም ዝሰኣኑ ሰባት ክብሪ ዝህብ እዩ። 6.ኣህጉራዊ ፈስቲቫል ካርቴጅ፡- ካብ 1964 ጀሚሩ ዓመታዊ ካብ ሓምለ ክሳብ ነሓሰ ኣብ ከባቢ ቱኒዝ ኣብ ዝርከብ ካርቴጅ ኣምፊትያትር ዝካየድ እዚ ፈስቲቫል፡ ዝተፈላለዩ ስነ-ጥበባዊ ምርኢታት ከም ናይ ሙዚቃ ኮንሰርት (local & international)፡ ተዋስኦታትን ምርኢታት ሳዕስዒትን ንዜጋታት እቲ ከባቢን በጻሕትን ብማዕረ ዝስሕብ ዘርኢ እዩ። እዞም በዓላት ኣጋጣሚታት፡ ቱኒዝያውያን ከም ሃገር ኣብ ሓደ ክመጹ ዕድል ዝህቡ ኮይኖም፡ ካብ መላእ ዓለም ንዝመጹ በጻሕቲ ድማ ሃብታም ባህሎምን ቅርስታቶምን ከርእዩ እዮም።

ቱኒዝያ ንእሽቶ ናይ ሰሜን ኣፍሪቃ ሃገር ኮይና፡ ብመንግስቲን ብውልቂን ዝውነና ትካላት ዘለዋ ዝተሓዋወሰ ቁጠባ ዘለዋ ሃገር እያ። ስትራተጂካዊ ጂኦግራፍያዊ ኣቀማምጣ ስለዘለዋ፡ ኣብ ዞባ ማእከላይ ባሕሪ ኣገዳሲ ማእከል ንግዲ ይገብራ። ዓበይቲ ንግዳዊ መሻርኽቲ ቱኒዝያ፡ ሕብረት ኤውሮጳ (EU) ብፍላይ ድማ ፈረንሳ፡ ኢጣልያን ጀርመንን ይርከብዎም። ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት ቱኒዝያ ብሰንኪ ፖለቲካዊ ዘይምርግጋእን ቁጠባዊ ብድሆታትን ንግዲ ምንቁልቋል ኣጋጢምዋ እዩ። ይኹን እምበር፡ ኪኖ ባህላዊ መሻርኽቲ ንግዳዊ ዝምድናታታ ንምብዛሕ ጻዕርታት ይግበር ኣሎ። ቀንዲ ሰደድ እታ ሃገር፡ ዓለባን ክዳውንትን፡ ከም ዘይቲ ኣውሊዕን ቴምብርን ዝኣመሰሉ ፍርያት ሕርሻ፡ ማሽነሪ ኤሌክትሪክ፡ መካኒካዊ መሳርሒታት፡ ከምኡ’ውን ክፍልታት መካይን ይርከብዎም። ቱኒዝያ ብኢንዱስትሪ ዓለባ ትፍለጥ ኮይና፡ እዚ ድማ ኣብ ኣታዊታት ሰደድ ልዑል ኣበርክቶ ኣለዋ። ብወገን ኣእትዎት ቱኒዝያ ብቐንዱ ንልምዓት ኢንዱስትሪ ዘድልዩ ማሽነሪታትን መሳርሕታትን ካብ ወጻኢ ትኣቱ። ካልኦት ኣገደስቲ ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ፍርያት ከም ዘይቲ ነዳዲን ጸዓት ኤሌክትሪክን ዝኣመሰሉ ምስ ጸዓት ዝተኣሳሰሩ ፍርያት ይርከብዎም። ቱኒዝያ ኣህጉራዊ ንግዲ ንምድንፋዕ ዝተፈላለዩ ስጉምትታት ወሲዳ እያ። ምስ ከም በዓል ሕብረት ኤውሮጳ፣ ቱርኪ፣ ኣልጀርያ ዮርዳኖስን ካልኦትን ዝኣመሰላ ሃገራት ሓያሎ ስምምዓት ናጻ ንግዲ ኣውጺኣ ኣላ)። እዞም ስምምዓት ኣብ መንጎ እዘን ሃገራት ኣብ ዝሽየጡ ኣቑሑት ዝኽፈል ቀረጽ ንምንካይ ዝዓለመ ኮይኑ፡ ዝሓሸ ናይ ዕዳጋ ምብጻሕ ዕድላት ንምፍጣር ዝዓለመ እዩ። ብተወሳኺ፡ቱኒዝያ ኣካል ናይቲ ኣብ መንጎ ኣባላት ሃገራት ዝግበር ቀረጽ ጉምሩክ ዘወግድ ዓቢ ናጻ ንግዲ ዓረብ ከባቢ (GAFTA) እውን እያ፡ እዚ ድማ ኣብ ውሽጢ ዞባዊ ውህደት ንግዲ ዓረብ ንምዕባይ ዝዓለመ እዩ። ብሓፈሻ፡ቱኒዝያ ኣብ ጽላት ንግዳ ገለ ብድሆታት የጋጥማ እኳ እንተሃለዋ፡ ኪኖ ባህላውያን መሻርኽታ ሓደስቲ ዕዳጋታት እናደለየት፡ ብመተባብዒታት ኣቢላ ወፍሪ ወጻኢ ብምስሓብ ንምምሕያሽ ጻዕርታታ ትቕጽል ኣላ

ኣብ ሰሜን ኣፍሪቃ እትርከብ ቱኒዝያ ንዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ንምምዕባል ተስፋ ዘለዎ ዓቕሚ ኣለዋ። እታ ብርጉእ ፖለቲካዊ ሃዋህውን ምቹእ ናይ ንግዲ ሃዋህውን እትፍለጥ ሃገር፡ ንኣህጉራዊ ንግዳዊ ትካላት ሓያሎ ዕድላት ትህብ። ቀዳማይ፡ ቱኒዝያ ካብቲ ስትራተጂካዊ ኣቀማምጣኣ ከም ኣፍደገ ክልቲኡ ኤውሮጳን ኣፍሪቃን ተጠቃሚት እያ። ምስ ሕብረት ኤውሮጳ (EU) ስምምዓት ነጻ ንግዲ ብምምስራት፡ ካብ ቀረጽ ነጻ ናብ ዕዳጋ ሕብረት ኤውሮጳ ምእታው ዘፍቅድ እዩ። እዚ ብልጫ እዚ ንቱኒዝያ ሰሓቢት ናይ ምፍራይን ኣውትሶርሲንግን መዕረፊት ይገብራ። ብተወሳኺ ቱኒዝያ ንንጥፈታት ንግዲ ወጻኢ ዝድግፍ ጽቡቕ ዝማዕበለ ትሕተ ቅርጺ ኣለዋ። ወደባታ ዘመናዊ መሳለጥያታት ዝተዓጠቓ ኮይነን፡ ስሉጥ ስርሓት ኣእትዎ-ሰደድ የኽእላ። እታ ሃገር ንዓበይቲ ከተማታትን ጎረባብቲ ሃገራትን ዘራኽብ ሰፊሕ መርበብ ጽርግያታት እውን ኣለዋ - ኣብ መላእ ዞባ ንዝካየድ መጓዓዝያን ሎጂስቲክስን ዘመቻችእ እዩ። ብተወሳኺ፡ ክኢላ ሓይሊ ዕዮ ቱኒዝያ ንኣውፈርቲ ተወዳዳሪ ብልጫ ይህብ። እታ ሃገር ብጽቡቕ ዝተማህረ ህዝቢ ብኽእለት ቋንቋታት ከም ዓረብኛ፡ ፈረንሳን እንግሊዝን ትምካሕ - እዚ ድማ ምስ ዝተፈላለዩ ኣህጉራውያን መሻርኽቲ ንግዲ ንምክያድ ዝቐለለ ይገብሮ። ከምኡ ስለዝኾነ ድማ ከም ኣገልግሎት ኣይቲ፣ ማእከላት ጻውዒት ኣውትሶርሲንግ፣ ምፍራይ ዓለባ ዝኣመሰሉ ዓውድታት ብሰንኪ እዚ ዘሎ ምትእኽኻብ ተውህቦ ዕብየት ርእዮም እዮም። ካብዚ ሓሊፉ ቱኒዝያ ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ኣብ ቁጠባዊ ጽገናታት ርኡይ ምዕባለ ኣመዝጊባ እያ። መንግስቲ ከም ምትብባዕ ግብሪን ምቕሉል ምምሕዳራዊ ኣገባባትን ዝኣመሰሉ ተበግሶታት ብምግባር ንኢንቨስትመንት ወጻኢ ብንጥፈት የተባብዕ። ብተወሳኺ,Made in Tunisia,ከም ክዳውንቲ , ፍርናሽ ,ኤሌክትሪካዊ መሳርሒታት ወዘተ,ብሰንኪ ጽሬት ዘለዎ ኢደ ጥበብ ብተወዳዳሪ ዋጋ ኣብ ዓለምለኻዊ ዕዳጋታት ተፈላጥነት ረኺቦም ኣለዉ።ቱኒዝያ ካብ ባህላዊ ጽላታት ከም ዓለባታት ወጻኢ ናብ ምህንድስና ንኡስ ኮንትራክቲንግ ንሰደድ ዝህቦም ምቕራብ እናበዝሐ ይኸይድ ኣሎ። ,ናይ መኪና ኣካላት & ኤሌክትሮኒክስ . ብሓፈሻ ቱኒዝያ ምርግጋእ፣ፖለቲካዊ ክፉትነት፣ንንግዲ ዝምችእ ሃዋህው፣ስትራተጂካዊ ኣቀማምጣ፣ንኽኢላ ሓይሊ ዕዮን ብመንፅር ዕዳጋ ንግዲ ወፃኢ ንዝያዳ ምዕባለ ዘለዋ ዓቕሚ ኣበርክቶ ይገብሩ።ኣብዚ ዝምዕብል ዘሎ ዕዳጋ ምጥቃም ንሓድሽ ዕድላት ወፍሪ ንዝደልዩ ትካላት ንግዲ ረብሓ ክህልዎ ይኽእል እዩ።

ንዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ቱኒዝያ ዝበለጸ መሸጣ ዘለዎም ፍርያት ኣብ ምምራጽ ክመጽእ ከሎ፡ ሓያሎ ረቛሒታት ኣብ ግምት ክኣትዉ ኣለዎም። እዞም ዝስዕቡ መትከላት ንመስርሕ ምምራጽ ፍርያት ክመርሑ ይኽእሉ፤ 1. ትንተና ዕዳጋ፡- ህሉው ኣንፈታት፡ ጠለባትን ምርጫታትን ተጠቀምቲ ቱኒዝያ ንምልላይ ዕሙቕ ዝበለ መጽናዕቲ ዕዳጋ ምክያድ። ናይ ምዕዳግ ዓቕሞም፡ ምርጫታት ኣነባብራኦምን ንውሳነታት ዕድጊኦም ክጸልዉ ዝኽእሉ ባህላዊ ንኡሳን ነገራትን ኣብ ምርዳእ ኣተኩር። 2. ምልላይ ዘፈር፡- ኣብ ቁጠባ ቱኒዝያ ዝሰስኑን ናይ ሰደድ ዕብየት ተኽእሎ ዘለዎምን ዓውድታት ምልላይ። ከም ዓለባ፣ ሕርሻ፣ ኬሚካል፣ ምምስራሕ መግቢ፣ ኤሌክትሮኒክስ፣ ምፍራይ ክፍልታት መካይን፣ ምስ ቱሪዝም ዝተኣሳሰሩ ኣቑሑትን ኣገልግሎታትን ዝኣመሰሉ ዓውድታት ምትንታን እዩ። ናይ ዕብየት ከባቢታት ዕላማ ምግባር ናይ ዓወት ዕድል ንምዕባይ ክሕግዝ እዩ። 3. ተወዳዳሪ ብልጫ፦ ቱኒዝያ ምስ ካልኦት ሃገራት እንትነፃፀር ተወዳዳሪ ብልጫ ወይ ፍሉይ ናይ ምሻጥ ሓሳብ ዘለዋ ፍርያት ኣብ ግምት ምእታው። እዚ ድማ ብጽሬት ዘለዎ ስነ-ጥበባዊ ስርሓት ወይ ኣብ ቱኒዝያውያን ስነ-ጥበባውያን ብዘሎ ባህላዊ ክእለት ወይ ድማ ኣብ ውሽጢ ዓዲ ዝተወሰኑ ጥረ ነገራት ብምህላዎም ክኸውን ይኽእል። 4. ምኽባር ደንቢ ኣእትዎት፡- ዝተመርጹ ፍርያት ብሰበስልጣን ቱኒዝያን ንመምርሒታት ጉምሩክ ዕላማ ዝገበራ ሃገራትን ዝተቐመጡ ደንብታትን ደረጃታትን ኣእትዮም (ኣድላዪ እንተኾይኑ) ምርግጋጽ። ነዞም ሕግታት ምኽባር ውሕስነት ምሃብ ንመስርሕ ኣእትዎት ከስልጥንን ኣብ ትሕቲ መስመር ንዝፍጠር ግርጭታት ክከላኸልን እዩ። 5. Sustainability & Environment-Friendly Products: ብዓለም ደረጃ ናብ ንቑሕ ሃልኪ ዝወስድ ዝንባለ እናወሰኸ ስለዝኸይድ ንከባቢ ዝምችኡ ፍርያት ወይ ንሓምለዋይ ኣሰራርሓ ዝኽተሉ ብምምራፅ ዘላቕነት ምድንፋዕ። 6. ስትራተጂ ተወዳዳሪ ዋጋ ምውሳን፡- ንኽልቲኡ ዕዳጋታት ውሽጢ ዓዲ ሃልኪን ሰደድን ተወዳዳርነት ንምዕባይ ፍርያት ኣብ ምምራጽ ዋጋ-ውጽኢታዊነት ኣብ ግምት ምእታው። 7.Branding & Packaging Optimization: ኣብ እዋን ምምራጽ ፍርያት ንብራንዲንግ ስትራተጂታት ኣቓልቦ ምሃብ - ምስ ናይ ውሽጢ ዓዲ ተጠቀምቲ ጽቡቕ ዝድመጹ ኣስማት ምምራጽ ሓዊስካ - ኣብ መደርደሪታት ካብ ተወዳደርቲ ፍሉይ እናሃለኻ ንዕላማ ክፍልታት ዝምስጥ ዲዛይናት መዐሸጊ ስፌት ምግባር። 8.ዓቕሚ ኢ-ኮሜርስ፦ ድሕሪ ለበዳ ኮቪድ-19 ኣብ መላእ ቱኒዝያ ብኢንተርነት ዝሽየጡ መድረኻት ብቕልጡፍ ተፈታውነት ይረኽቡ ስለዘለዉ ዝተመርጹ ኣቑሑት ንመሸጣ ኢ-ኮሜርስ ዓቕሚ እንተሃልይዎም ምግምጋም፤ እዚ ድማ ኪኖ ባህላዊ መስመራት መሸጣ ሕጡብን ሞርታርን ኣብ ውሽጢ ሃገር ዕድላት ይኸፍት። 9. ፈተነ ፈተነ፦ ቅድሚ ምሉእ ምፍራይ ወይ ኣእትዎ ምጅማርካ፡ ኣብ ዕዳጋ ቱኒዝያ ዘለዎም ተቐባልነት ንምግምጋምን ኣድላዪ ምትዕርራይ ንምግባርን ብውሑድ ብዝሒ ዝተመርጹ ፍርያት ፈተነ ፈተነ ምክያድ። ነዞም መምርሒታት ምጥቃም፡ ትካላት ንግዲ ኣብ ውሽጢ ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ቱኒዝያ ውዑይ መሸጣ ዘለዎም ፍርያት ክመርጹ ዘኽእሎም ኮይኑ፡ ጠለባትን ምርጫታትን ተጠቀምቲ ቱኒዝያ እናማልኡ ድማ ዕድላት ንግዳዊ ዓወት ከዕቢ እዩ።

ኣብ ሰሜን ኣፍሪቃ እትርከብ ቱኒዝያ፡ ብፍሉይ ምትሕውዋስ ጽልዋታት ዓረብ፡ በርበርን ኤውሮጳን ትፍለጥ። እታ ሃገር ዝተፈላለየ ባህላዊ ውርሻታት፡ መስተንክር መልክዓ ምድርን ሰፊሕ ዓለምለኻውያን በጻሕቲ ዝስሕብ ሃብታም ታሪኽን ኣለዋ። ኣብ ቱኒዝያ ንዘሎ ባህርያት ዓማዊልን ክልኩላትን ምርዳእ ዕዉት ናይ ንግዲ ወይ ቱሪዝም ተመኩሮ ንምርግጋጽ ክሕግዝ ይኽእል። ባህርያት ዓማዊል፤ 1. ኣቀባብላ ኣጋይሽ፦ ቱኒዝያውያን ብውዑይ ኣቀባብላን ተቐባሊ ባህርያቶምን ይፍለጡ። ኣጋይሽ ብምእንጋድን ባህ ዘብል ተመክሮ ብምሃብን ይሕበኑ። 2. ስድራቤት ዝቐንዐ፦ ስድራቤታት ኣብ ሕብረተሰብ ቱኒዝያ ዓቢ ተራ ኣለዎም። ዓማዊል መብዛሕትኡ ግዜ ምስ ስድራቤቶም ግዜ ምሕላፍ ቀዳምነት ይህቡን ኣብ መስርሕ ውሳነ ከሳትፍዎም ይኽእሉን። 3. ግዜ-ንቕሓት፦ ኣብ ቱኒዝያ ሰዓት ምሕላው ዋጋ ስለ ዝወሃቦ፡ ምስ ዓማዊል ውሽጢ ዓዲ ክትራኸብ ከለኻ፡ ናይ ግዜ ገደብ ምጥንቃቕ ኣገዳሲ እዩ። 4. ባህሊ ምድራር፡- ኣብ መላእ ቱኒዝያ ኣብ ዕዳጋታትን ንኣሽቱ ትካላት ንግዲን ብዛዕባ ዋጋታት ምውጋድ ልሙድ ልምዲ እዩ። መብዛሕትኡ ግዜ ዓማዊል ዝኾነ ዕድጊ ቅድሚ ምዝዛሞም ዋጋታት ክደራደሩ ትጽቢት ይገብሩ። ክልኩላት ነገራት፤ 1. ሃይማኖት፡- ሃይማኖት ንብዙሓት ቱኒዝያውያን ዓቢ ኣገዳስነት ኣለዎ፡ ምኽንያቱ እስልምና እቲ ዝበዝሐ ህዝቢ ዝኽተሎ ዓብላሊ እምነት እዩ። ኣብ ልዕሊ ሃይማኖት ዝግበር ዝኾነ ይኹን ኣኽብሮት ዘይብሉ ዘረባ ይኹን ኣካይዳ እናተቖጠብካ እስላማዊ ልምድታትን ትውፊታትን ምኽባር ኣገዳሲ እዩ። 2. ኣከዳድና፦ ቱኒዝያ ብተዛማዲ ብእስላማዊ ክብርታት ዝተጸልወ ዓቃባዊ ኣከዳድና ኣለዋ፤ ስለዚ፡ ምስ ደቂ ዓዲ ክትራኸብ ከለኻ ወይ ናብ ሃይማኖታዊ ቦታታት ክትበጽሕ ከለኻ ልክዕ ዝኾነ ክዳን ክትክደን ይምከር። 3.መሰላት ደቂ ኣንስትዮ፡- ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት ናብ መሰል ደቂ ኣንስትዮ ርኡይ ስጉምቲ ክውሰድ እንከሎ፡ ኣብ ውሽጢ ሕብረተሰብ ንዘሎ ጾታዊ ተራ ብዝምልከት ገለ ባህላዊ ኣረኣእያታት ግን ይቕጽል ኣሎ።ምስ ጾታ ዝተኣሳሰሩ ኣርእስታት ኣብ ዝዝተየሉ እዋን ባህላዊ ተሃዋስነት ክግበር ኣለዎ፡ ምእንቲ ክቐርብ ዝኽእል ዕላል ንምክልኻል። 4.ፖለቲካ፡- ፖለቲካዊ ዘተ ብሰንኪ ዝተፈላለየ ኣረኣእያ ተሃዋሲ ክኸውን ስለ ዝኽእል ብናይ ከባቢኻ መዛኑ እንተዘይተዓዲምካ ካብ ምዝታይ ፖለቲካ ክትርሕቕ ይምከር። ነዞም ባህርያት ዓማዊል ምርዳእን ክህልዉ ዝኽእሉ ክልኩላት ምውጋድን ኣብ መንጎ በጻሕቲ/ናይ ወጻኢ ትካላት ንግድን ቱኒዝያውያንን ኣኽብሮታዊ ዝምድናታት ንምምስራት ክሕግዝ እንከሎ፡ ኣብዛ ህያው ሰሜን ኣፍሪቃዊት ሃገር ድማ ሓፈሻዊ ተመኩሮታት ከዕቢ እዩ።

ቱኒዝያ ኣብ ሰሜን ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር ኮይና፡ ብሃብታም ታሪኻን ህያው ባህላን እትፍለጥ ሃገር እያ። ኣብ ምሕደራ ጉምሩክ ክመጽእ ከሎ፡ ቱኒዝያ ክትክተሎ ዘለካ ዝተወሰኑ ደንብታትን መምርሕታትን ኣለዋ። ኣብ ቱኒዝያ ቁጽጽር ጉምሩክ ብናይ ቱኒዝያ ኣገልግሎት ጉምሩክ ዝቆጻጸር ኮይኑ፡ ኣብ ትሕቲ ሚኒስትሪ ፋይናንስ ዝሰርሕ እዩ። ቀንዲ ዕላማ ቁጽጽር ጉምሩክ ድሕነት ሃገራዊ ዶባት ንምርግጋጽ ኮይኑ፡ ንግዳዊ ምምችቻውን ከም ዘይሕጋዊ ምስግጋር ዝኣመሰሉ ዘይሕጋዊ ንጥፈታት ምክልኻልን እዩ። ተጓዓዝቲ ናብ ቱኒዝያ ክኣትዉ ከለዉ፡ ኣብ መዓርፎ ነፈርቲ ወይ ኣብ ዝተመደበ ዶባዊ ነጥብታት ብጉምሩክ ክሓልፉ ይግደዱ። ኩሎም ኣድለይቲ ሰነዳት ጉዕዞ ብቐሊሉ ብሓለፍቲ ጉምሩክ ንኽምርመሩ ክቐርቡ ኣገዳሲ እዩ። እዚኦም ድማ ሕጋዊ ፓስፖርት ምስ ግቡእ ቪዛ (ኣድላዪ እንተኾይኑ)ን ንፍሉይ ዕላማ ምብጻሕካ ዝተሓተተ ዝኾነ ተወሳኺ ደጋፊ ሰነዳትን የጠቓልሉ። ንዝተኸልከሉ/ዝተገደቡ ነገራት ዝምልከት ደንቢ ቱኒዝያ ምኽባር ኣገዳሲ እዩ። ገለ ልሙዳት ዝተገደቡ ነገራት፡ ኣጽዋር፡ መድሃኒት (እንተዘይተኣዘዘ)፡ ናይ ሓሶት ኣቑሑት፡ ብዘይ ግቡእ ፍቓድ ባህላዊ ቅርስታት፡ ከምኡ’ውን ኣብ ሓደጋ ዝርከቡ ፍርያት ዓሌታት ይርከብዎም። ተጓዓዝቲ ኣብ ቱኒዝያ ከእትውዎ ወይ ከውጽእዎ ዝኽእሉ መጠን ባጤራ ደረት ከምዘለዎ እውን ክፈልጡ ይግባእ። ኣብዚ ሕዚ እዋን ልዕሊ 18 ዓመት ዝዕድሚኦም ሰባት ብዘይ መግለፂ ክሳብ 10 ሽሕ ዲናር ቱኒዝያ ወይ ማዕረ ናይ ወፃኢ ባጤራ ሒዞም ክመፁ ይኽእሉ፤ ካብዚ ገደብ ንላዕሊ ዝኾነ መጠን ገንዘብ ኣብ ዝመጽኣሉ ወይ ኣብ ዝብገሰሉ እዋን ኣብ ጉምሩክ ክእወጅ ኣለዎ። ናብ ቱኒዝያ ምስ ኣተኻ ዝኾነ ክቡር ንብረት ከም ክቡር ኤሌክትሮኒክስ ወይ ጌጣጌጥ ምእዋጅ ይምከር። እዚ ድማ ነዞም ኣቑሑት ሒዝካ ካብ ሃገር ክትወጽእ ከለኻ ናይ ምውናን መርትዖ ከድሊ ስለ ዝኽእል ኣብ እዋን ምብጋስ ጸገማት ከይፍጠር ይሕግዝ። ሓለፍቲ ጉምሩክ ቱኒዝያ ኣብ ውልቀሰባትን ንብረቶምን ብዘይ መደብ መርመራ ከካይዱ ይኽእሉ እዮም። ኣብዚ ምፍታሽ እዚ ብዛዕባ መደባት መገሻኻ ወይ ምሳኻ ዝስከም ኣቑሑትካ ምስ ተሓተትካ ቅኑዕ ሓበሬታ ብምሃብ ምትሕብባር ኣገዳሲ እዩ። ንናይ ቱኒዝያ ደንቢ ልምዲ ዘይምኽባር መቕጻዕትን ክመጽእ ዝኽእል ሕጋዊ ሳዕቤናትን ከስዕብ ይኽእል እዩ፤ ስለዚ ተጓዓዝቲ ቅድሚ ናብታ ሃገር ምብጽሖም ምስ እዋናዊ ሕግታት ክላለዩ ወሳኒ እዩ። ኣብ መደምደምታ፡ ስርዓት ምሕደራ ጉምሩክ ቱኒዝያ ምርዳእ፡ ስሉጥ መስርሕ ምእታውን ምውጻእን ኣዝዩ ኣገዳሲ እዩ። ተጓዓዝቲ ንመምርሒታት ብምኽባር፡ ኣብዛ ውቅብቲ ሰሜን ኣፍሪቃዊት ሃገር ዘሕልፍዎ ግዜ እናስተማቐሩ፡ ምኽባር ከረጋግጹ ይኽእሉ።

ቱኒዝያ ኣብ ሰሜን ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር ኮይና፡ ብብዙሕ ቁጠባን ስትራተጂካዊ ኣቀማምጣኣን እትፍለጥ ሃገር እያ። ኣብታ ሃገር ናይ ኣእትዎት ቀረጽ ጉምሩክን ፖሊሲታት ግብሪን ክመጽእ ከሎ፡ ዝተወሰኑ ደንብታት ኣብ ቦትኦም ኣለዉ። ኣብ ቱኒዝያ፡ ካብ ዕዳጋታት ወጻኢ ናብታ ሃገር ኣብ ዝኣትዉ ኣቑሑት ቀረጽ ጉምሩክ ካብ ወጻኢ ይኽፈል። መጠን ቀረጽ ጉምሩክ ከከም ዓይነት ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ኣቑሑት ይፈላለ እዩ። ገለ ፍርያት ካብ ካልኦት ዝለዓለ መጠን ቀረጽ ክህልዎም ይኽእል እዩ፣ እዚ ድማ ንናይ ውሽጢ ዓዲ ኢንዱስትሪታት ንምሕላው ወይ ድማ ምስ ውሽጣዊ ምህርቲ ዝወዳደር ኣእትዎት ንምትብባዕ እዩ። ብተወሳኺ ቱኒዝያ ኣባል ሓያሎ ንግዳዊ ስምምዓትን ትካላትን ኮይና፡ ኣብ ፖሊሲታት ግብሪ ኣእትዎት እውን ጽልዋ ኣለዎም። ንኣብነት ቱኒዝያ ከም ኣባል ውድብ ንግዲ ዓለም (WTO) መጠን፡ ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ኣቑሑት ኣድልዎ ዘይብሉ ኣተሓሕዛ ዘረጋግጽ ኣህጉራዊ ሕግታት ንግዲ ተተግብር። ብተወሳኺ ቱኒዝያ ምስ ብዙሓት ሃገራት ክልተኣዊ ስምምዓት ናጻ ንግዲ ብምፍራም ስርዓታ ንግዳ ነጻ ንምግባር ስጉምትታት ወሲዳ ኣላ። እዞም ስምምዓት መብዛሕትኡ ግዜ ኣብ መንጎ መሻርኽቲ ሃገራት ኣብ ዝሽየጡ ፍሉያት ኣቑሑት ዝኽፈል ቀረጽ ንምንካይ ወይ ንምውጋድ ዝዓለሙ ድንጋገታት ዘጠቓልሉ እዮም። ኣምጻእቲ ንብረት ናብ ቱኒዝያ ኣብ ዘእትዉሉ እዋን ብዘይካ ቀረጽ ጉምሩክ ካልእ ግብሪ ክኽፈል ከምዝኽእል ክፈልጡ ኣገዳሲ እዩ። እዞም ግብሪታት እዚኦም ንገለ ፍርያት ከም ኣልኮላዊ መስተ ወይ ትምባኾ ዝኽፈል ተወሳኺ እሴት ግብሪ (ቫት)ን ኤክሳይዝ ግብሪን ከጠቓልሉ ይኽእሉ። ንግዲ ንምምችቻውን ወፍሪ ወጻኢ ንምስሓብን ቱኒዝያ ኣብ ፍሉይ ጽላታት ወይ ዞባታት ንዝነጥፋ ኩባንያታት ዝተፈላለዩ መተባብዒታት ከም መደባት ነጻነት ወይ ምጉዳል መጠን ግብሪ እውን ኣተግቢራ እያ። ቱኒዝያ ምስታ ሃገር ኣህጉራዊ ንግዲ ኣብ እትገብረሉ እዋን፡ ፖሊሲታት ግብሪ ኣእትዎት ምርዳእ ወሳኒ እዩ። ኣምጻእቲ ቅድሚ ናብታ ሃገር ኣቑሑት ምእታዎም፡ ብዛዕባ ፍሉይ ምደባ ታሪፍ ፍርያትን ተግባራዊ ዝኾነ መጠን ግብሪን ዝርዝር ሓበሬታ ንምርካብ፡ ከም ምምሕዳር ጉምሩክ ቱኒዝያ ዝኣመሰሉ ዝምልከቶም መንግስታዊ ትካላት ክውከሱ ይግባእ።

ፖሊሲ ግብሪ ሰደድ ቱኒዝያ ቁጠባዊ ዕብየት ንምድንፋዕን ውሽጣውን ወጻእን ወፍሪ ንምዕባይን ዝዓለመ እዩ። እታ ሃገር ኢንቨስተራት ንምስሓብን ሰደድኣ ንምዕባይን ዝተፈላለዩ ስጉምትታት ተግባራዊት ኮይና ኣላ። ብዛዕባ ፖሊሲ ግብሪ ሰደድ ቱኒዝያ ገለ ወሰንቲ ነጥብታት እዞም ዝስዕቡ እዮም፤ 1. ዜሮ ወይ ዝተቐነሰ ታሪፍ፡ ቱኒዝያ ምስ ሓያሎ ሃገራትን ዞባዊ ብሎካትን ከም ሕብረት ኤውሮጳ፡ ሕብረት ዓረብ ማግረብን ኣመሪካን ንግዳዊ ስምምዓት ፈሪማ እያ፡ እዚኣተን ድማ ንሰደድ ቱኒዝያ ምርጫ ዝህባ እየን። እዚ ድማ ካብ ቱኒዝያ ኣብ ዝለኣኹ ሰፊሕ ፍርያት ዜሮ ወይ ምጉዳል ታሪፍ የጠቓልል። 2. ምትብባዕ ግብሪ፡- መንግስቲ ኣብ ከም ሕርሻ፡ ዓለባ፡ ኤሌክትሮኒክስ፡ ከምኡ’ውን ኢንዱስትሪታት መካይን ዝኣመሰሉ ሰደድ ጽላታት ወፍሪ ንምትብባዕ ምትብባዕ ግብሪ ይህብ። እዞም ምትብባዕ እዚኦም ንሰደድቲ ነጻ ምግባር ወይ ምጉዳል ግብሪ ኣታዊ ትካላት ከጠቓልሉ ይኽእሉ። 3. ገንዘብ ምልላይ ሰደድ፦ ቱኒዝያ ኣብ ኣህጉራዊ ዕዳጋታት ተወዳዳርነቶም ንምምሕያሽ ዝዓለመ ንሰደድቲ ብዝወሃብ ድጋፍ ወይ ብናይ ምወላ መደባት ፋይናንሳዊ ሓገዝ ብምሃብ ንሰደድ ንምድንፋዕ ዝውፈ ገንዘብ ኣጣይሻ እያ። 4. ዞባታት ነፃ ንግዲ፦ ሃገርና ኩባንያታት ብውሑድ ቢሮክራሲ ዝሰርሓሉን ተወሳኺ ረብሓታት ከም ንሰደድ ዝቐንዐ ማኑፋክቸሪንግ ዝውዕሉ ጥረ ነገራት ካብ ቀረፅ ነፃ ካብ ወፃኢ ዝኣትዉሉ ናፃ ንግዳዊ ዞባታት ፈጢራ ኣላ። 5. ምምላስ ተወሳኺ እሴት ግብሪ (ቫት)፦ ሰደድቲ ናብ ዕዳጋ ወፃኢ ዝዓለመ ኣቑሑት ኣብ ምፍራይ ኣብ ዝጥቀሙሉ እታዎታት ቫት ምምላስ ክሓቱ ይኽእሉ። እዚ ድማ ኣብ ልዕሊ ናብ ወጻኢ ዝለኣኹ ፍርያት ዝኽፈል ጾር ዘይቀጥታዊ ግብሪ ብምንካይ ተወዳዳርነት ወጻኢታት ይውስኽ። 6.Investment Incentives: ብዘይካ ንሰደድ ዝገብራ ኩባንያታት ዝምልከት ግብሪ ካብ ኣገደስቲ ናይ ወፍሪ ምትብባዕ መኽሰብ ዝረኽባ ኮይነን ብቐጥታ ይኹን ብተዘዋዋሪ መንገዲ ሓደሽቲ ፕሮጀክትታት ንምምስራት ዝዓለመ ካፒታል ኣቑሑት ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ርእሰ-ማላዊ ኣቑሑት ካብ ወጻኢ ዝወጽእ ቀረጽ ጉምሩክ ነጻ ምግባር ዘጠቓልል ኮይኑ ክፉት መወዳእታ ዘለዎ Import /Export Deposit Accountand ዝዋፈሩን ብውሑዱ 80% ካብ ናቶም ዝሰደዱን እዮም። ምህርቲ ካብ ተወሳኺ እሴት ግብሪ ነጻ እዩ ሓደስቲ ትካላት ክሳብ 10 ዓመት ነጻነት ቅጥዒ ምጥቃስ ኣበርክቶ ኣብ ልዕሊ ጠቕላላ መጠን ወፍሪ ይሕሰብ በዚ ኸምዚ እውን ኩባንያ ኣእትዩ ምጥራይ ኣገልግሎታት ኣቐዲሙ መለዋወጢ ኣቑሑት ጣብያ ምትካል ፍርቂ-ውዱእ ኣቑሑት ተጠቃሚ ብሕታዊ ኣተሓሕዛ መሰላት ከም Go/On compliance plus ኣብ ውሽጢ 8 ዓመት ኩሉ ግብሪታት ብዘይ ወለድ ዝምለስ ምርካብ። እዞም ፖሊሲታት እዚኦም፡ ቱኒዝያ ናይ ወጻኢ ወፍሪ ንምስሓብ፡ ተወዳዳርነት ሰደድ ንምዕባይን ቁጠባኣ ንምብዛሕን እትገብሮ ጻዕሪ ኣበርክቶ ይገብሩ። እታ ሃገር ሰደድ ብምድንፋዕ ዕድላት ስራሕ ንምፍጣር፣ ኣታዊታት ሸርፊ ወጻኢ ንምፍራይን ዘላቒ ቁጠባዊ ምዕባለ ንምምዕባልን ዕላማ ኣለዋ።

ቱኒዝያ ኣብ ሰሜን ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር ኮይና ብብዙሕ ቁጠባኣ ትፍለጥ። ሓደ ኣገዳሲ መዳይ ቁጠባ ቱኒዝያ፡ ኣብ ውሽጣዊ ፍርያት እታ ሃገር ልዑል ኣበርክቶ ዝገብር ናይ ሰደድ ኢንዱስትሪ እዩ። ፅሬትን ድሕንነትን ሰደድ ቱኒዝያ ንምርግጋፅ መንግስቲ ስርዓት ምስክር ወረቐት ሰደድ ኣተግቢሩ ኣሎ። እዚ ስርዓት እዚ ካብ ቱኒዝያ ናብ ወጻኢ ዝለኣኹ ፍርያት ዝተወሰኑ ደረጃታት ከምዘማልኡን ምስ ኣህጉራዊ ደንብታት ከምዘማልኡን ንምርግጋጽ ዝዓለመ እዩ። እቲ መስርሕ ምስክር ወረቐት ሓያሎ ስጉምትታት ዘጠቓልል እዩ። ቀዳማይ፡ ሰደድቲ ኣብ ከም ሚኒስትሪ ንግድን ኢንዱስትሪን ቱኒዝያ ዝኣመሰሉ ዝምልከቶም ኣካላት ክምዝገቡ ኣለዎም። ብድሕሪኡ ብዛዕባ ፍርያቶም ዝርዝር ሓበሬታ ክህቡ ይግደዱ፣ እዚ ድማ ስፔሲፊኬሽን፣ መስርሕ ምፍራይን መዐሸጊን ሓዊሱ እዩ። ቀፂሉ ሰደድቲ ብፍቓድ ዘለዎም ናይ ምርመራ ትካላት ዝካየድ ናይ ፍርያት ምርመራ ክገብሩ ኣለዎም። እዞም መርመራታት ዝተፈላለዩ መዳያት ከም ጽሬት ፍርያት፣ ምኽባር ደረጃታት ድሕነትን ግቡእ ምልክት ምግባርን ይግምግሙ። እቲ መርመራ ብዓወት ምስተዛዘመ፡ ብሚኒስትሪ ንግድን ኢንዱስትሪን ወይ ካልኦት ኣብ ቱኒዝያ ዝርከቡ ፍቓድ ዘለዎም ኣካላት ናይ ሰደድ ምስክር ወረቐት ክወሃብ እዩ። እዚ ምስክር ወረቐት እዚ፡ እቲ ናብ ወጻኢ ዝለኣኽ ኣቑሑት ንምልኣኽ ዘድሊ ኩሉ ረቛሒታት ከምዘማልአ ከም መርትዖ ኮይኑ ይሰርሕ። ዝተፈላለዩ ዓይነታት ፍርያት ከከም ባህርያቶም ፍሉይ ምስክር ወረቐት ወይ ፍቓድ ከድልዮም ከም ዝኽእል ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ንኣብነት ፍርያት ሕርሻ ካብ ባልዕ ወይ ሕማማት ነጻ ምዃኖም ዘረጋግጽ ናይ ፋይቶሳኒታሪ ምስክር ወረቐት ከድልዮም ይኽእል። ስርዓተ ምስክር ወረቐት ሰደድ ቱኒዝያ፡ ጽሬት ሰደድ ዝለኣኽ ኣቑሑት ንምርግጋጽ ጥራይ ዘይኮነስ ኣብ መንጎ ቱኒዝያን ኣብ መላእ ዓለም ዝርከባ መሻርኽታ ንግዲን ንግዳዊ ዝምድናታት ንምምችቻው ዝዓለመ እዩ። በዞም ምስክር ወረቐት ኣቢሎም ኣብ ጽሬት ፍርያትን ምኽባር ደረጃታት ድሕነትን መረጋገጺ ብምሃብ፡ ሰደድቲ ቱኒዝያ ካብ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ እምነት ክረኽቡን ሓደስቲ ዕዳጋታት ብቐሊሉ ክረኽቡን ይኽእሉ። ኣብ መደምደምታ፡ ቱኒዝያ ንዝተፈላለዩ ዝርዝር ሰደዳታ ምስ ኣህጉራዊ ደረጃታት ምትእስሳር ንምርግጋጽ ስርዓተ ምስክር ወረቐት ሰደድ ተግባራዊት ኮይና ኣላ። እዚ ስርዓት እዚ ኣብ መንጎ ቱኒዝያን ዓለማዊ መሻርኽታን ንግዳዊ ዝምድናታት ኣብ ምምችቻው ኣብ ርእሲኡ ድማ ጽሬትን ድሕነትን ፍርያት ኣብ ምርግጋጽ ወሳኒ ተራ ኣለዎ።

ኣብ ሰሜን ኣፍሪቃ እትርከብ ቱኒዝያ፡ ንንጥፈታት ኣእትዎን ሰደድን ዝድግፍ ጽቡቕ ዝማዕበለ ትሕተ ቅርጺ ሎጂስቲክስ ኣለዋ። ኣብ ቱኒዝያ ገለ ዝምከሩ ኣገልግሎታት ሎጂስቲክስ እነሆ፤ 1. ወደብ ራደስ፦ ወደብ ራደስ ኣብ ቱኒዝያ እቲ ዝዓበየን ዝበዝሐ ስራሕ ዝበዝሖን ወደብ ኮይኑ፡ ከም ቀንዲ ማእከል መጓዓዝያ ኮንተይነራት ኮይኑ የገልግል። ንኣተሓሕዛ ጽዕነት፡ ምኽዛንን ምጉዕዓዝን ኣቑሑት ኣብ ውሽጢ ዓድን ዓለምን ኩለመዳያዊ ኣገልግሎት ይህብ። 2. ኣህጉራዊ መዓርፎ ነፈርቲ ቱኒስ-ካርቴጅ፡- ከም ቀንዲ ኣፍደገ መጓዓዝያ ጽዕነት ኣየር፡ ኣህጉራዊ መዓርፎ ነፈርቲ ቱኒዝ-ካርቴጅ ኣብ ቱኒዝያ ንዝንቀሳቐሱ ትካላት ንግዲ ውጽኢታዊ ናይ ሎጂስቲክስ ፍታሕ ይህብ። ከም ኣተሓሕዛ ጽዕነት ኣየር፡ ምጽራይ ጉምሩክ፡ መኽዘን፡ ከምኡ’ውን ናይ ቅልጡፍ ምብጻሕ ኣማራጺታት ዝኣመሰሉ ኣገልግሎታት ይህብ። 3. መጓዓዝያ ጽርግያ፡- ቱኒዝያ ኣብ ውሽጢ ሃገር ንዝርከባ ዓበይቲ ከተማታትን ኢንዱስትርያዊ ከባቢታትን ዘራኽብ ሰፊሕ መርበብ ጽርግያ ኣለዋ። ናይ ውሽጢ ዓዲ ናይ ጽዕነት መካይን ኩባንያታት ኣብ መላእ ሃገር ኣቑሑት ብብቕዓት ንምንቅስቓስ ዘተኣማምን ኣገልግሎት መጓዓዝያ ይህባ። 4. መንገዲ ባቡር፡- ሃገራዊ ኩባንያ ባቡር፡ ኣብ ቱኒዝያ ንዝርከቡ ወሰንቲ ቦታታት ምስ ከም በዓል ኣልጀርያን ሊብያን ዝኣመሰላ ጎረባብቲ ሃገራት ዘራኽብ ኣገልግሎት መጓዓዝያ ባቡር ይህብ። እዚ ኣገባብ መጓዓዝያ ብፍላይ ንጅምላ ወይ ንኸቢድ ጽዕነት ዝምችእ እዩ። 5. ኣገልግሎት መልእኽተኛታት፦ ኣብ ውሽጢ ቱኒዝያ ዝተፈላለያ ዓለምለኻውያን ኩባንያታት መልእኽተኛታት ኣብ ኢ-ኮሜርስ ንዝነጥፉ ወይ ንህጹጽ ሰነዳት ወይ ንኣሽቱ ዕሹጋት ቅልጡፍ ናይ ምልኣኽ ኣማራጺታት ዘድልዮም ትካላት ንግዲ ዘተኣማምን ናይ ኣፍደገ ናብ ኣፍደገ ምብጻሕ ፍታሕ ይህቡ። 6.መኽዘን መኽዘን መፍትሒታት:ቱኒዝያ ንክራይ ወይ ንሊዝ ዝቐርቡ ስርርዕ መኽዘናት ኣለዋ እዚኦም ድማ ብዘመናዊ ቴክኖሎጂ ከም ስርዓተ ምቁጽጻር ንብረት ዝተዓጠቑ ውሑስ መኽዘን ፍታሕ ዝህቡ ኮይኖም ስሉጥ ምሕደራ ኣቑሑት ንምርግጋጽ። 7.ኣገልግሎት ምጽራይ ጉምሩክ:በዓል መዚ ጉምሩክ ቱኒዝያ ኣብ መላእ ሃገር ኣብ ዝርከባ ዝተፈላለዩ መእተዊ ወደባት ናይ ጉምሩክ ምጽራይን ናይ ሰነድ ሓገዝን ብምሃብ ስሉጥ መስርሕ ኣእትዎ/ሰደድ የመቻችኡ። 8.ሳልሳይ ወገን ሎጂስቲክስ ወሃብቲ (3PL): ዝተፈላለዩ ሞያውያን 3PL ወሃብቲ ኣብ ውሽጢ ቱኒዝያ ይንቀሳቐሱ ዝተዋደደ ሎጂስቲክስ መፍትሒታት ዘጠቓልል መኽዘን, ምክፍፋል ምሕደራ,ከምኡውን ተወሳኺ እሴት ኣገልግሎታት ከም መዐሸጊ,ዳግመ-መዐሸጊ,ጽዕነት ምቕራብ,ከምኡውን ቀረብ ሰንሰለት ምኽሪ ክእለት. ብሓፈሻ,ዓውዲ ሎጂስቲክስ ቱኒዝያ እናማዕበለ ይቕጽል ኣሎ,ንዓቢ ጠለብ ካብ ጽላት ኣእትዎ/ሰደድን ውሽጣዊ ዕዳጋን ንምምላእ,ዓለምለኻዊ ንግዲ ንምምችቻው ንንግዳዊ ትካላት ዝተፈላለየ ዘተኣማምንን ስሉጥን ኣገልግሎታት ምሃብ።

ኣገደስቲ ምርኢታት ንግዲ

ኣብ ሰሜን ኣፍሪቃ እትርከብ ቱኒዝያ፡ ብዙሓት ኣገደስቲ ዓለምለኻዊ መስመራት ዕድጊትን ምርኢታትን ዘለዋ ሃገር እያ። ቱኒዝያ ብስትራተጂካዊ ኣቀማምጣኣን ዝምዕብል ዘሎ ቁጠባን፡ መርበባቶም ከስፍሑን ሓደስቲ ዕድላት ዕዳጋ ክድህስሱን ንዝደልዩ ዓለማዊ ትካላት ንግዲ ሰሓቢት መዕረፊት ኮይና ኣላ። ገለ ካብቶም ኣብታ ሃገር ዝርከቡ ኣገደስቲ ዓለምለኻዊ ዕድጊ መስመራትን ምርኢታትን ኣብ ታሕቲ ንመርምር፤ 1. ማእከል ምልላይ ሰደድ (CEPEX)፦ ሴፐክስ ኣብ መላእ ዓለም ንሰደድ ቱኒዝያ ንምልላይ ሓላፍነት ዘለዎ መንግስታዊ ትካል እዩ። ሰደድቲ ቱኒዝያ ምስ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ኣብ ምትእስሳር ወሳኒ ተራ ኣለዎ። ሴፐክስ ኣብ መንጎ ቱኒዝያውያን ኣቕረብትን ናይ ወጻኢ ዓደግትን ርክብ ንምምችቻው ዝተፈላለዩ ፍጻመታት ከም ንግዳዊ ምርኢታት፡ ንግዳዊ ተልእኾታት፡ ከምኡ’ውን ናይ ምትሕንፋጽ መደባት የዳሉ። 2. በዓል መዚ ወፍሪ ቱኒዝያ (TIA)፦ TIA ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ቀጥታዊ ወፍሪ ወፃኢ ናብ ቱኒዝያ ንምስሓብ ይሰርሕ። ዓለምለኻውያን ኣውፈርቲ ናብታ ሃገር ኣብ ዝኣትዉሉ እዋን፡ መብዛሕትኡ ግዜ ምስ ናይ ውሽጢ ዓዲ ኣቕረብቲ ሽርክነት ይደልዩ ወይ ድማ ኣብ ውሽጢ እቲ ዞባ ኣብ ንጥፈታት ዕድጊ ይዋፈሩ። 3. ኣህጉራዊ ምርኢታት፡- ቱኒዝያ ሓያሎ ዓበይቲ ኣህጉራዊ ምርኢታት ተአንግድ፡ እዚኦም ድማ ከም መድረኽ መርበብ ሓበሬታ፡ ምትሕብባርን ዕድላት ንግድን ኮይኖም የገልግሉ፤ - ስያማፕ፡ ዓለምለኻዊ ምርኢት ማሽነሪ ሕርሻ፡ ኣብ ሰሜን ኣፍሪቃ ሕርሻዊ ቴክኖሎጂታትን ማሽነሪታትን ንምልላይ ዝዓለመ እዩ። - ITECHMER: እዚ ምርኢት ኣብ ኢንዱስትሪ ምግፋፍ ዓሳ ዘተኮረ ኮይኑ፡ ምስ ንጥፈታት ምግፋፍ ዓሳ ዝተኣሳሰሩ መሳርሒታት፡ ቴክኖሎጂታት፡ ፍርያት ዘርኢ እዩ። - SITIC AFRICA: ካብ ዝተፈላለያ ሃገራት ንዝመጹ ሰብ ሞያ ኢንዱስትሪ ኢንፎርሜሽን ቴክኖሎጂ (IT) ዝውፈ ዓመታዊ መደብ እዩ። - ፕላስቲክ ኤክስፖ ቱኒዝያ፡ እዚ ምርኢት ኣብ ጽላት ምፍራይ ፕላስቲክ ዝሰርሑ ሃገራውን ዓለምለኻውን ሰብ ሞያ ዘራኽብ እዩ። - ሜዴክስፖ ኣፍሪቃ ቱኒዝያ፡ ሰብ ሞያ ክንክን ጥዕና ንሕክምናዊ ድሌታት ዘማልእ ፍርያቶም/ኣገልግሎታቶም ንምርኣይ ከም መድረኽ ኮይኑ የገልግል። 4. B2B Online Platforms: ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት ንዓለምለኻዊ ዓደግቲ ብቐጥታ ምስ ኣቕረብቲ ቱኒዝያ ብዘይ ኣካላዊ ደረት ወይ ጂኦግራፍያዊ ድሩትነት ዘራኽቡ ናይ ኦንላይን መድረኻት ተቐልቂሎም ኣለዉ። 5 . ናይ ውሽጢ ዓዲ ቤት ምኽሪ ንግዲ፦ ቱኒዝያ ዝተፈላለዩ ናይ ውሽጢ ዓዲ ባይቶታት ንግዲ ኣለዋኦ፣ እዚኣተን ድማ ንናይ ውሽጢ ዓድን ዓለምለኻውን ትካላት ንግዲ ደገፍን ናይ መርበብ ሓበሬታን ዕድላት ዝህባ እየን። እዘን ባይቶታት እዚኣተን መብዛሕትኡ ግዜ ክልተኣዊ ንግዲ ንምድንፋዕ ንግዳዊ ፍጻመታት፡ ንግዳዊ ተልእኾታትን ምርኢታትን የዳልዋ። 6 . ዓለማውያን ዓደግቲ፡- ኣብ ቱኒዝያ ብሰንኪ ምቹእ ናይ ንግዲ ሃዋህው፡ ክኢላዊ ሓይሊ ዕዮን ተወዳዳሪ ኣቃውማ ወጻኢታትን ሓያሎ ዓለምለኻውያን ኩባንያታት ኣብ ንጥፈታት ዕድጊ ይዋፈራ። እዞም ዓደግቲ ከም ማኑፋክቸሪንግ መካይን፣ ዓለባ/ክዳውንቲ፣ ኤሌክትሮኒክስ፣ ዘፈር መስርሒ ፍርያት ሕርሻ ዝኣመሰሉ ኢንዱስትሪታት ዝውክሉ እዮም። ኣብ መደምደምታ፡ ቱኒዝያ ኣብ ሰሜን ኣፍሪቃ ዝርገሐኦም ከስፍሑ ንዝደልዩ ትካላት ንግዲ ብዙሓት ኣገደስቲ ኣህጉራዊ መስመራት ዕድጊትን ዕድላት ምርኢትን ትህብ። ብመንገዲ ከም CEPEX ወይ TIA ዝኣመሰሉ መንግስታዊ ትካላት ይኹን ኣብ ኣህጉራዊ ምርኢታት ብምስታፍ ወይ ንB2B ርክባት ብኢንተርነት መድረኻት ብምጥቃም፡ ናብ ዕዳጋታት ቱኒዝያ ክጥቀሙ ንዝደልዩ ዓለማውያን ዓደግቲ ብዙሓት መንገድታት ኣለዉ።

ልሙዳት ሞተር ምድላይ

ኣብ ቱኒዝያ፡ እቶም ልሙድ ዝኾኑ ሞተር ምድላይ ጉግል (www.google.com.tn)ን ቢንግን (www.bing.com) እዮም። እዞም ክልተ ሞተር ምድላይ ብዘለዎም ኩለመዳያዊ ውጽኢት ምድላይን ንተጠቃሚ ምቹእ ዝኾነ መተሓላለፊታትን ኣብ ተጠቀምቲ ኢንተርነት ኣብታ ሃገር ብሰፊሑ ተፈተውቲ እዮም። ጉግል ብደረጃ ዓለም እቲ ዝበዝሐ ተፈታዊ ሞተር ምድላይ ምዃኑ ዘጠራጥር ኣይኮነን፣ ብዘይካ እቲ ባህላዊ ናይ መርበብ ሓበሬታ ምድላይ ተግባር ሰፊሕ ኣገልግሎት ይህብ። ካብ ካርታታት ክሳብ ኢመይል፡ ትርጉም ናብ ምክፋል ሰነዳት ብኢንተርነት – ጉግል ዘይነጻጸል ኣካል ዲጂታላዊ ህይወትና ኮይኑ ኣሎ። ኣብ ቱኒዝያ፡ ጉግል ንመርበብ ሓበሬታ ንምድላይ፡ ብጂሜይል ኣቢሉ ንኣገልግሎት ኢመይል፡ ንመጓዓዝያ ዝኸውን ካርታታት ወይ ንመዘናግዒ ቦታታት ንምድላይ ብሰፊሑ ይጥቀመሉ። ቢንግ ካልእ ኣብ ሞንጎ ተጠቀምቲ ኢንተርነት ቱኒዝያ ህቡብ ምርጫ ኮይኑ፡ ምስ ጠቐምቲ ባህርያት ብዓይኒ ዝስሕብ መተሓላለፊ ስለዘቕርብ። ብተወሳኺ ንዞባ ቱኒዝያ ብፍሉይ ዝተዳለወ ናይ ከባቢ ኣገልግሎት ይህብ። ቢንግ ምስልን ቪድዮን ዝገብሮ ምድላይ ብኣዝዩ ተዛማዲ ውጽኢት ዝፍለጥ እዩ። ቱኒዝያ ብዘይካ እዞም ክልተ ዓበይቲ ኣህጉራውያን ሞተር ምድላይ፡ ብፍላይ ንጠለባት ተጠቀምቲ ቱኒዝያ ዘማልኡ ናይ ገዛእ ርእሳ ውሽጣዊ ኣማራጺታት እውን ኣለዋ። ገለ ኣብ ውሽጢ ዓዲ ዝርከቡ ሞተር ምድላይ ቱኒዝያ፡ ምስ ዜናን ፍጻሜታትን ቱኒዝያ ዝተኣሳሰር ኣገዳሲ ትሕዝቶ ኣብ ምቕራብ ዘተኮረ Tounesna (www.tounesna.com.tn)፤ ብቐንዱ ኣብ ምቕራብ ምድብ መወዓውዒታት ዘተኮረ ኣችጋሉ (www.achghaloo.tn) ኮይኑ፡ ፍርያት ንምዕዳግን ንምሻጥን ህቡብ መድረኽ ይገብሮ፤ ወለዲ ኣብ ከባቢኦም ከም መዋእለ ህጻናት ወይ መዋእለ ህጻናት ዝኣመሰሉ መዕበዪ ህጻናት ንኽረኽቡ ኣብ ምሕጋዝ ዝነጥፍ AlloCreche (www.allocreche.tn) ዝበሃል ትካል እዩ። ጉግልን ቢንግን ብሰንኪ ዓለማዊ ዝናኦምን ሰፊሕ ምቕራብን ኣብ ቱኒዝያ ብጽሒት ዕዳጋ ምድላይ ኢንተርነት ክዕብለሉ እንከለዉ፡ እዞም ናይ ውሽጢ ዓዲ ኣማራጺታት ብፍሉይ ንጠለባት ወይ ምርጫታት ቱኒዝያውያን ዘማልኡ ኮይኖም፡ ብዛዕባ ሓድሽ ሓበሬታ ዜና ብደረጃ ሃገር ዝያዳ ዕላማ ዝገበረ ሓበሬታ ብምሃብ ወይ ድማ ዓደግቲ ምስ ሸየጥቲ ብምትእስሳር እዩ። ኣብ ውሽጢ ዶባት ቱኒዝያ።

ዓበይቲ ብጫ ገጻት።

ኣብ ቱኒዝያ ዝርከቡ ቀንዲ ብጫ ገጻት፤ 1. Pagini Jaune (www.pj.tn): እዚ ኣብ ቱኒዝያ ወግዓዊ ናይ ብጫ ገጻት ማውጫ ኮይኑ፡ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ቤት መግቢ፡ ሆቴላት፡ ባንክታት፡ ሆስፒታላትን ካልእን ሰፊሕ ዝርዝር ንግዲ ዝህብ እዩ። እቲ መርበብ ሓበሬታ ተጠቀምቲ ብስሞም ወይ ብደረጃ ትካላት ንግዲ ክደልዩ የኽእሎም። 2. ቱኒዝ-ኢንዴክስ (www.tunisieindex.com)፦ ቱኒዚ-ኢንዴክስ ካልእ ኣብ ቱኒዝያ ህቡብ ናይ ኦንላይን ቢዝነስ ማውጫ ኮይኑ ኣብ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ንዝንቀሳቐሱ ኩባንያታት ሰፊሕ ዝርዝርን ዝርዝር ርክብን ዝህብ እዩ። ተጠቀምቲ ብመሰረት ኣቀማምጣኦም ወይ ፍሉይ ናይ ኣገልግሎት ጠለባት መሰረት ንግዳዊ ትካላት ክደልዩ ይኽእሉ። 3. Yellow.tn (www.yellow.tn)፦ Yellow.tn ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ንብረት፣ ኣገልግሎት መኪና፣ ወሃብቲ ክንክን ጥዕናን ካልእን ዝተመደበ ሰፊሕ ዳታቤዝ ትካላት ንግዲ ይህብ። ብተወሳኺ ውልቀሰባት ብዛዕባ ምምራጽ ትኽክለኛ ኣገልግሎታት ብግቡእ ዝተሰነየ ውሳነታት ንኽወስዱ ዝሕግዝ ናይ ተጠቀምቲ ገምጋምን ደረጃታትን የቕርብ። 4. Annuaire.com (www.annuaire.com/tunisie/): Annuaire.com ብቐንዱ ቱኒዝያ (`Tunisie`) ሓዊሱ ንሓያሎ ሃገራት ዝሽፍን ብቋንቋ ፈረንሳ ዝስራሕ ናይ ንግዲ ማውጫ እኳ እንተኾነ፡ ሕጂ’ውን ኣብ ዝተፈላለዩ ናይ ውሽጢ ዓዲ ኩባንያታት ንምርካብ ብሰፊሑ ይጥቀመሉ ሴክተራት። 5. Let's Click Tunisie (letsclick-tunisia.com): Let's Click Tunisie ንናይ ውሽጢ ዓዲ ትካላት ንግዲ ፕሮፋይሎም ከም ካርታ ቦታ፣ ንመሳለጥያታቶም/ኣገልግሎታቶም ዘርእዩ ስእልታት/ቪድዮታት፣ ግምገማታት/ደረጃ ዓማዊል ወዘተ ዝኣመሰሉ ዝርዝር ሓበሬታታት ዝፈጥሩሉ መስተጋብራዊ መድረኽ ይህብ። ፣ ተጠቀምቲ እሙናት ወሃብቲ ኣገልግሎት ብቐሊሉ ንኽረኽቡ ይገብር። እዚኦም ገለ ካብቶም ኣብ ቱኒዝያ ዝርከቡ ዓበይቲ ናይ ብጫ ገጻት ማውጫታት ኮይኖም ውልቀሰባት ብዛዕባ ናይ ውሽጢ ዓዲ ንግዳዊ ትካላት ዝርዝር ሓበሬታ ብዝጥዕም መንገዲ ብኢንተርነት ክረኽቡ ይኽእሉ።

ዓበይቲ ናይ ንግዲ መድረኻት።

ኣብ ቱኒዝያ፡ ሓያሎ ፍሉጣት ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ኣለዉ። ሰባት ብኢንተርነት ፍርያትን ኣገልግሎታትን ንኽገዝኡ ምቹእን ተበጻሒን መንገዲ ይህቡ። ገለ ካብቶም ኣብ ቱኒዝያ ዝርከቡ ዓበይቲ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት እነሆ፤ 1. ጁምያ ቱኒዝያ፡ ጁምያ ኣብ ኣፍሪቃ ካብ ዝዓበዩ ናይ ኦንላይን ዕዳጋታት ሓደ ኮይኑ፡ ቱኒዝያ ሓዊሱ እዩ። ኤሌክትሮኒክስ፡ ፋሽን፡ ፍርያት ጽባቐ፡ መሳርሒታት ገዛን ካልእን ዝኣመሰሉ ዝተፈላለዩ ፍርያት የቕርብ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.jumia.com.tn 2. ማይቴክ፡ ማይቴክ ኣብ ኤሌክትሮኒክስን ፍርያት ቴክኖሎጅን ከም ስማርትፎናት፡ ላፕቶፕ፡ ካሜራ፡ ናይ ጸወታ መሳርሒታትን ኣክሰሰሪታትን ዝነጥፍ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኽ እዩ። ኣብ መላእ ቱኒዝያ ኣገልግሎት ምብጻሕ እውን ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.mytek.tn 3. ስታርቴክ ቱኒዚ፡ ስታርቴክ ቱኒዝ ኣብ ቴክኖሎጂ ዝተኣሳሰሩ ፍርያት ማለት ኮምፒዩተራት፡ ክፍልታት ኮምፒተርን ፔሪፈራላትን (ከም መሕተሚ)፡ ሃለኽቲ ኤሌክትሮኒክስ (ተለቪዥን ሴት)፡ ናይ ቤት ጽሕፈት ኣውቶማቲክ (ፎቶኮፒየር)፡ ቪድዮ ጸወታታት ኮንሶላት & ሶፍትዌር — ብፍላይ ድማ ፕለይስተሽን 5 & ናቱ ዘተኮረ እዩ። ተዛመድቲ ፔሪፈራላት-ንኻልኦት እውን።[1] ኣብ ውሽጢ ቱኒዝያ ብደረጃ ሃገር ከከም ርሕቀት ካብ መኽዘኖም ወይ ምውሳድ ነጥብታቶም ርትዓዊ ክፍሊት ምልኣኽ የቕርብ፤ ኣገባባት ክፍሊት ኣገልግሎት ገንዘብ ኣብ ምብጻሕ ወይ ብኤሌክትሮኒካዊ ኣፍደገታት ክፍሊት ቀጥታዊ መስርሕ ክረዲት ካርድ ብጆርዳንያዊ ቅድመ ክፍሊት መስርሕ ጉጅለ ማእከላይ ምብራቕ ኣገልግሎት ክፍሊት MEPS-Visa Authorised) ዝሰርሕ ማስተርካርድ ኣገልግሎት ኣፍደገ ኢንተርነት (MiGS) ምስ ኣብ ባንክ ተለርስ ወይ ኤቲኤም ዝርከብ ጥረ ገንዘብ ተደሚሩ የጠቓልል ኣብ መላእ ኩለን ጎቨርኖሬትስ ሜትሮፖሊስ' ፕረፈክቸራት ብዞባዊ ደረጃ ዝርከብ ዓማዊል ቅድሚ ናብ ውሑስ መውጽኢ ቆጸራ ምኻዶም ቅድሚ ሕጂ ዝተገብረ ናይ ምሕዛዝ ትእዛዝ ቁጽሪ ብመንገዲ ቴሌፎን መስመር ቴሌፎን ክረኽቡ ዝጠልቡ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.startech.com.tn 4.ያሲር ሞል :www.yassirmall.com 5.ClickTunisie : clicktunisie.net ዝብል ጽሑፍ ኣሎ። እዞም ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ብሰንኪ ሰፊሕ ዝርዝር ፍርያትን ንዓማዊል ዝቐርቡ ውሑስ ናይ ክፍሊት ኣማራጺታትን ኣብታ ሃገር ተፈታውነት ረኺቦም ኣለዉ። ኣስተውዕል እዞም መድረኻት ህቡባትን ብሰፊሑ ዝጥቀሙን እኳ እንተኾኑ፡ ቅድሚ ዕድጊ ምግባርካ ግን ኩሉ ግዜ ዋጋታት፡ ጽሬት ፍርያት፡ ወጻኢታት ምልኣኽን ገምጋም ዓማዊልን ክትምርምርን ከተነጻጽርን ይምከር።

ዓበይቲ ማሕበራዊ መራኸቢታት

ቱኒዝያ ከም ገስጋሲትን ምትእስሳርን ዘለዋ ሃገር መጠን፡ ዝተፈላለዩ ማሕበራዊ መራኸቢታት መድረኻት ርክብን ምትእስሳርን ሓቚፋ እያ። ገለ ካብቶም ኣብ ቱኒዝያ ዝበዝሑ ተፈተውቲ ማሕበራዊ መራኸቢታት መድረኻት እነሆ፤ 1. ፌስቡክ፡ ኣብ ማሕበራዊ መራኸቢታት ዓለም መራሒ ብምዃኑ፡ ፌስቡክ ኣብ ቱኒዝያ ብሰፊሑ ይጥቀመሉ። ተጠቀምቲ ምስ ኣዕሩኽቶም ክራኸቡ፡ ስእልታትን ቪድዮታትን ከካፍሉ፡ ኣብ ጉጅለታት ክጽንበሩ፡ ከምኡ’ውን ዜናን ፍጻሜታትን ክፈልጡ የኽእሎም። (መርበብ ሓበሬታ፡ www.facebook.com) 2. ዩቱብ፡ እዚ ቪድዮ ምክፋል መድረኽ ኣብ ቱኒዝያ ሰፊሕ ተጠቃሚ ኣለዎ። ቱኒዝያውያን ቪድዮታት ንምዕዛብ ወይ ንምስቃል፡ ዝፈትውዎም ቻነላት ወይ ፈጠርቲ ትሕዝቶ ንምክትታል፡ ከምኡ’ውን ሓድሽ ሙዚቃ ወይ መዘናግዒ ትሕዝቶ ንምርካብ ዩቱብ ይጥቀሙ። (መርበብ ሓበሬታ፡ www.youtube.com) 3. ኢንስታግራም፡ ብስእላዊ ስሕበትን ቅልልነትን ዝፍቶ ኢንስታግራም፡ ስእልታትን ሓጸርቲ ቪድዮታትን ብምክፋል ኣብ ቱኒዝያውያን ተፈታውነት ረኺቡ ኣሎ። ተጠቀምቲ ብላይክ፣ ኮመንት፣ ዛንታታትን ካልእን እናተዋፈሩ ንኣዕሩኽቶም ወይ ዝፈትውዎም ፍሉጣት ሰባት/ብራንድታት/ኮኾባት ክከታተሉ ይኽእሉ! (መርበብ ሓበሬታ፡ www.instagram.com) 4. ትዊተር፡ ምስ ሃሽታግ (#) ብ280 ፊደላት ወይ ትሕቲኡ ሓሳባት ንምክፋል ብሰፊሑ ዝጥቀመሉ ትዊተር፡ ካልእ ፍሉጥ መድረኽ ኮይኑ፡ ቱኒዝያውያን ብዛዕባ ፖለቲካ፡ ስፖርታዊ ፍጻመታት ዝምልከት ዜናዊ ሓድሽ ሓበሬታ ንምርካብ & ምስ ውሽጣዊ/ዓለማዊ ዕላላት ብኢንተርነት ክዋፈሩ ዝደልዩ ይጥቀሙሉ! (መርበብ ሓበሬታ፡ www.twitter.com) 5. ሊንክድይን፡ ኣብ ዓለም እቲ ዝዓበየ ሞያዊ መርበብ ሓበሬታ ተባሂሉ ዝፍለጥ – ሊንክድይን ነቲ ንጡፍ ዕዳጋ ስራሕ ቱኒዝያ ሓዊሱ ብደረጃ ዓለም ካብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ዝመጹ ሰብ ሞያ የራኽብ! ተጠቀምቲ ብሞያዊ መንገዲ እናተራኸቡ/መርበብ እናገበሩ ተመኩሮ/ትምህርቲ ዘጉልሕ ሞያዊ ፕሮፋይሎም ክሃንጹ ይኽእሉ። 6.ቲክቶክ:ቲክቶክ ተጠቀምቲ ናይ ሳዕስዒት ልምድታት ዝሓዘ ሓጸርቲ ቪድዮታት ዝፈጥሩሉ ህቡብ መድረኽ እዩ፤ ኮሜዲ ስኪት፤ ጎኒ ጎኒ ቪድዮታት ካልኦት ተጠቀምቲ ዝቐረቡ ድዩት፤ ብፍሉጣት ስነጥበባውያን ብከንፈር ዝተመዓራረዩ ደርፍታት፤ ወዘተ. 7.ስናፕቻት:ስናፕቻት ካልእ ኣብ መንጎ መንእሰያት ቱኒዝያ ብሰፊሑ ዝጥቀሙሉ ማሕበራዊ መራኸቢታት ኮይኑ፡ ድሕሪ ምርኣይ ዝጠፍኡ ስእልታት/ቪድዮታት ምቕራጽ ዝኣመሰሉ ባህርያት ዘቕርብ (እንተዘይተቐመጠ)፤ ቻት/ቴክስት መልእኽቲ፤ ተመኩሮታት ብቕጽበት ንምክፋል፡ ቦታ-ፍሉይ ፍልተር/ሌንስ ተጠቒምካ ዛንታታት ምፍጣር። 8.ቴሌግራም፡ ቴሌግራም ኣብ ቱኒዝያ ብናይ ብሕትውና ባህርያት ከም ካብ መወዳእታ ናብ መወዳእታ ምስጢራዊ ዕላል፡ ንነብሱ ዘጥፍእ መልእኽቲ፡ ሓበሬታ/ዜና ንምፍናው ዝሕግዙ ቻነላትን ካልእን ዝኣመሰሉ ህቡባት ቅጽበታዊ መልእኽቲ ዝልእኽ ኣፕ እዩ። ቱኒዝያውያን ርክብ ንኽህልዎም፡ ፋይላት/ስእልታት/ቪድዮታት ብህዝቢ ወይ ብውልቂ ንምክፋል ይጥቀሙሉ! እዚኦም ውሑዳት ኣብነታት ናይቶም ኣብ ቱኒዝያ ህቡባት ዝኾኑ ማሕበራዊ መራኸቢታት መድረኻት ምዃኖም ኣስተውዕሉ። ካልኦት ንዲጂታላዊ መልክዕ ቱኒዝያ ፍሉያት ዝኾኑ ናይ ከባቢ መድረኻት ወይ ዞባዊ ፍልልያት ክህልዉ ይኽእሉ እዮም።

ዓበይቲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ

ቱኒዝያ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ዝውክላ ዝተፈላለዩ ማሕበራት ኢንዱስትሪ ኣለዋ። ገለ ካብተን ቀንዲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ ቱኒዝያ ምስ ኣድራሻ መርበብ ሓበሬታአን፤ 1. ማሕበር ኢንዱስትሪ፡ ንግድን ኢደ ጥበብን ቱኒዝያ (UTICA) - www.utica.org.tn ዩቲካ ኣብ ቱኒዝያ ካብ ዘለዋ ዓበይቲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ ሓደ ኮይኑ፡ ንዝተፈላለዩ ዓውድታት ዝውክል ኮይኑ፡ ንማኑፋክቸሪንግ፡ ንግዲ፡ ከምኡ’ውን ኢደ ጥበብ ሓዊሱ ይውክል። ኣብ ሃገርና ኢንተርፕሪነርሺፕ ንምድንፋዕን ቁጠባዊ ልምዓት ንምድጋፍን ዝዓለመ እዩ። 2. ፈደረሽን ቴክኖሎጂ ሓበሬታ ቱኒዝያ (FTICI) - www.ftici.org FTICI ኣብ ቱኒዝያ ንዝርከብ ጽላት IT ዝውክል ኮይኑ፡ ዲጂታላዊ ለውጢ ንምድንፋዕ፡ ምህዞ ንምዕባይን ኣብዚ ዓውዲ ንዝንቀሳቐሱ ኩባንያታት ደገፍ ንምሃብን ይሰርሕ። 3. ኮንፈደረሽን ኢንዱስትሪ ቱኒዝያ (CTI) - www.confindustrietunisienne.org ሲቲኣይ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ማኑፋክቸሪንግ፣ ንብረት ህንፀት፣ ኬሚካላት፣ ዓለባ ወዘተ ንዝርከቡ ኢንዱስትርያዊ ኩባንያታት ዝውክል ማሕበር ኮይኑ ኣብ መንጎ ኣባላት ትካላት ብምትሕብባር ተወዳዳርነት ንምዕባይ ይፅዕር። 4. ማሕበር ትካላት ቴክኖሎጂ ሓበሬታ (ATIC) - www.atic.tn ATIC ብሃገርን ዓለምን ብኩባንያታት ቱኒዝያ ዝቐርብ ኣገልግሎት ITን ናይ ቴክኖሎጂ መፍትሒታትን ዘስፋሕፍሕ ትካል እዩ። 5. ቤት ምኽሪ ንግድን ኢንዱስትሪን ቱኒዝያ (CCIT) - www.ccitunis.org.tn ሲሲኣይቲ ኣብ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ንዝርከቡ ትካላት ንግዲ ከም ወኪል ኣካል ኮይኑ ከም ስልጠና መደባት፣ ንግዳዊ ምትእስሳር ፍጻመታት ዝኣመሰሉ ኣገልግሎታት ብምሃብ ይሰርሕ ኣብ ርእሲኡ ድማ ናይ መበቆል ምስክር ወረቐት ናይ ምሃብ ሓላፍነት ይወስድ። 6. ማሕበር ኤጀንሲ ምድንፋዕ ወፍሪ ወጻኢ (FIPA-Tunisia)-www.investintunisia.com ፊፓ-ቱኒዝያ ኣብ ውሽጢ ቱኒዝያ ከም መዳረጊ ንግዲ ዘለዋ ጥንካረታት ብምጉላሕ ኣብ ውሽጢ ቱኒዝያ ዕድላት ቀጥታዊ ወፍሪ ወፃኢ ንምድንፋዕ ሓላፍነት ኣለዎ። 7 .ፈደረሽን ቱኒዝያ ኢ-ኮሜርስን ርሕቀት መሸጣን(FTAVESCO-go )- https://ftavesco.tn/ እዚ ማሕበር ኣብ ሃገርና ዘፈራት ኢ-ኮሜርስን ርሕቐት ምሻጥን ኣብ ምድንፋዕን ምምዕባልን፣ ንኣባላቱ ብፍልጠት ምክፋል፣ ዕድላት ኔትወርክ፣ መደባት ስልጠና፣ ከምኡ እውን ምስዞም ኢንዱስትሪታት ዝተተሓሓዘ ዝኾነ ይኹን ስክፍታታት ኣብ ምፍታሕ ትኹረት ዝገበረ እዩ። እዚኦም ውሑዳት ኣብነታት ናይተን ቀንዲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ ቱኒዝያ እዮም። ነፍሲ ወከፍ ማሕበር ኣብ ውሽጢ በብዓውዱ ንዝካየዱ ትካላት ንግዲ ኣብ ምድንፋዕን ምድጋፍን ወሳኒ ተራ ይፃወት።

ናይ ንግድን ንግድን መርበብ ሓበሬታታት

ምስ ቱኒዝያ ዝተኣሳሰሩ ሓያሎ ቁጠባውን ንግዳውን መርበባት ሓበሬታ ኣለዋ፡ እዚኣተን ድማ ብዛዕባ ናይታ ሃገር ንግዳዊ ሃዋህው፡ ዕድላት ወፍሪን ንግዳዊ ንጥፈታትን ሓበሬታ ይህባ። ገለ ኣብነታት እነሆ፤ 1. በዓል መዚ ወፍሪ ቱኒዝያ (TIA) - ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ ናይቲ ኣብ ዝተፈላለዩ ጽላታት ቁጠባ ቀጥታዊ ወፍሪ ወጻኢ (FDI) ንምድንፋዕ ሓላፍነት ዘለዎ መንግስታዊ ትካል ቱኒዝያ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.tia.gov.tn/en/ 2. ማእከል ምልላይ ሰደድ (CEPEX) - እዚ መድረኽ ኣብ ቱኒዝያ ንዘሎ ዕድላት ሰደድ፡ ኣንፈታት ዕዳጋ፡ ማህደር ንግዲ፡ ከምኡ’ውን ንግዳዊ ፍጻመታት ሰፊሕ ሓበሬታ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.cepex.nat.tn/ 3. ሕብረት ሕርሻን ዓሳን ቱኒዝያ (UTAP) - እቲ መርበብ ሓበሬታ ኣብ ፍርያት ሕርሻን ኢንዱስትሪታት ዓሳን ቱኒዝያ ዘተኮረ ኮይኑ፡ ንውሽጣውን ዓለምለኻውን ኣውፈርቲ ጸጋታት ዝህብ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.utap.org.tn/index.php/en/home-english 4. ማእከላይ ባንክ ቱኒዝያ (BCT) - ከም ማእከላይ ባንክ እታ ሃገር መጠን፡ እዚ መርበብ ሓበሬታ ቁጠባዊ መርኣይታት፡ ምዕባለታት ገንዘባዊ ፖሊሲታት፡ ኣብ ቱኒዝያ ዝንቀሳቐሳ ፋይናንሳዊ ትካላት ዝምልከት ደንብታት የቕርብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.bct.gov.tn/site_en/cat/37 5. ቱኒስ ስቶክ ኤክስቸንጅ - እዚ ኣውፈርቲ ኣብ ዝርዝር ዝኣተዋ ኩባንያታት ፕሮፋይላት፣ ፀብፃብ ዕዳጋ ኣክስዮን፣ ኣፈፃፅማ መዐቀኒታት ከምኡ እውን ምስ ንግዲ ዋሕስ ዝተኣሳሰር ቁፅፅራዊ ሓበሬታ ዝረኽብሉ ወግዓዊ መድረኽ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://bvmt.com.tn/ 6. ሚኒስትሪ ኢንዱስትሪ ጸዓትን ዕደናን - እዚ መንግስታዊ ሚኒስትሪ ኣብ ሓያሎ ዓውድታት ከም ማኑፋክቸሪንግን ምፍራይ ጸዓትን ንዝካየዱ ፕሮጀክትታት ልምዓት ኢንዱስትሪ ይከታተል። መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.miematunisie.com/En/ 7. ሚኒስትሪ ልምዓት ንግድን ሰደድን – ብዝተፈላለዩ መደባትን ተበግሶታትን ንሃገራዊ ትካላት ንግዲ ደገፍ ኣብ ምሃብ ክልተኣዊ ንግዳዊ ዝምድናታት ኣብ ምድንፋዕ ዘተኮረ መርበብ ሓበሬታ፡ http://trade.gov.tn/?lang=en እዞም መርበባት ሓበሬታ እዚኦም ክቕየሩ ይኽእሉ ወይ ካብቲ መበቆላዊ ቋንቋኦም ናብ እንግሊዝኛ ምትርጓም ከድልዮም ከምዝኽእል ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ ምኽንያቱ ገለ ክፍልታት ብዓረብ ወይ ፈረንሳ ጥራይ ክቐርቡ ስለዝኽእሉ ወግዓዊ ቋንቋታት ቱኒዝያ።

ናይ ንግዲ ዳታ ሕቶ መርበባት ሓበሬታ

ብዛዕባ ቱኒዝያ ሓበሬታ ንምሕታት ሓያሎ ናይ ንግዲ ዳታ መርበብ ሓበሬታታት ኣለዉ። ገለ ካብቶም ፍሉጣት ዝርዝር ኣብዚ ኣሎ፤ 1. ሃገራዊ ኢንስቲትዩት ስታቲስቲክስ (INS)፦ ኣብ ቱኒዝያ ዝርከብ ወግዓዊ በዓል መዚ ስታቲስቲክስ ኣብ መርበብ ሓበሬታኡ ሰፊሕ መረዳእታ ንግዲ ይህብ። ኣብ www.ins.tn/en/Trade-data ክትረኽብዎ ትኽእሉ ኢኹም። 2. ኣህጉራዊ ማእከል ንግዲ (ITC)፦ ITC ንቱኒዝያ ሓዊሱ ንዝተፈላለዩ ሃገራት ሰፊሕ ናይ ንግዲ ዳታን ናይ ዕዳጋ ስለያን የቕርብ። ስታቲስቲክስ ንግዲ ቱኒዝያ ንምርካብ ኣብ መርበብ ሓበሬታኦም www.intracen.org ተወከሱ። 3. ዓለምለኻዊ ዝተዋደደ ንግዳዊ መፍትሒ (WITS)፦ እዚ መድረኽ ካብ ዝተፈላለዩ ዓለምለኻውያን ምንጭታት፣ እንተላይ ካብ ሕቡራት ሃገራትን ባንኪ ዓለምን ዝርዝር ሓበሬታ ንግዲ ዝህብ እዩ። ኣብ መርበብ ሓበሬታኦም wits.worldbank.org ብምእታው ቱኒዝያ ከም እትፈትውዋ ሃገር ክትመርጹ ትኽእሉ ኢኹም። 4. ጉምሩክ ቱኒዝያ፡- መርበብ ሓበሬታ ጉምሩክ ቱኒዝያ ምስ ንጥፈታት ኣእትዎ-ሰደድ፡ ቀረጽ ጉምሩክ፡ ታሪፍ፡ ደንብታትን ካልእን ዝተኣሳሰር ፍሉይ ሓበሬታ ይህብ። ንግዳዊ ፖርታሎም ኣብ www.douane.gov.tn/en ብእንግሊዝኛ ረኸቡ ወይ ድማ ከም ድላይኩም ፈረንሳ ምረጹ። 5. United Nations Comtrade Database: እዚ መድረኽ ካብ ልዕሊ 200 ሃገራትን ግዝኣታትን ቱኒዝያ ሓዊሱ ዓለምለኻዊ ስታቲስቲክስ ንግዲ ሸቐጣት ዘጠቓልል እዩ። ኣብ comtrade.un.org/data/ ኣብ ዳታቤዞም ዳህሰሱ እሞ ኣብ ትሕቲ ክፍሊ ምምራጽ ሃገር "ቱኒዝያ" ምረጽ። 6.ቢዝነስ ሽወደን፡ ቢዝነስ ሽወደን ኣብ መላእ ዓለም ምስ ዝተፈላለያ ሃገራት ንግዲ ክገብሩ ንዝደልዩ ትካላት ንግዲ ኩለመዳያዊ ርድኢት ዕዳጋ ዝህብ ዓለማዊ ናይ ምኽሪ ኩባንያ ኮይኑ፡ ኣብ export.gov/globalmarkets/country-guides/ ጸብጻባት ትንተና ዕዳጋ ቱኒዝያ ሓዊሱ። እዚኦም ኣብ ቱኒዝያ ዝምልከት ንግዳዊ መረዳእታ ንምርካብ ዝርከቡ ውሑዳት ኣማራጺታት እዮም፤ ነፍሲ ወከፍ መርበብ ሓበሬታ ብዛዕባ ንግዳዊ ንጥፈታት እዛ ሃገር ኣገዳሲ ሓበሬታ ኣብ ምውጻእ ኣብ ዝመጽእሉ እዋን ዝተፈላለየ ድሌታት ወይ ምርጫታት ዘማልእ ናይ ገዛእ ርእሱ ፍሉይ ባህርያትን ኣገባብ ምእካብን ኣለዎ።

B2b መድረኻት

ኣብ ሰሜን ኣፍሪቃ እትርከብ ቱኒዝያ፡ ኣብ መንጎ ዓደግትን ኣቕረብትን ንግዳዊ ትራንዛክሽንን ርክብን ዘመቻችኡ ሓያሎ B2B መድረኻት ኣለዋ። እዞም መድረኻት ኣብታ ሃገር ንግድን ቁጠባዊ ምዕባለን ንምድንፋዕ ዝዓለሙ እዮም። ገለ ካብቶም ኣብ ቱኒዝያ ዝርከቡ B2B ፕላትፎርማት ምስ በብወገኖም መርበብ ሓበሬታታት እነሆ፤ 1. ፓርክ ኢንዱስትሪ ቢዘርተ (BIP) - https://www.bizertepark.com/index-en.html BIP ኣብ ምድንፋዕ ንጥፈታት ኢንዱስትሪን ኣብ ውሽጢ ዞባ ቢዘርተ ዝንቀሳቐሳ ኩባንያታት ኣብ ምትእስሳርን ዘተኮረ B2B መድረኽ እዩ። ዝተፈላለዩ ኣገልግሎታት ከም ናይ ቢዝነስ ማህደር፣ ናይ ኢንዱስትሪ ዜና፣ ከምኡ እውን ናይ ምትሕንፋጽ መሳርሒታት ይህብ። 2. ቱኒስ ቢዝነስ ሃብ (TBH) - http://www.tunisbusinesshub.com/en/ TBH ካብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ዝመጻ ኩባንያታት ቱኒዝያ ዘርኢ ኩለመዳያዊ ናይ ኦንላይን ማውጫ እዩ። ትካላት ንግዲ ምስ ክኾኑ ዝኽእሉ መሻርኽቲ ወይ ኣቕረብቲ ብናይ ምድላይ ዓቕምን ቅጥዕታት ምሕታትን ንኽራኸቡ መድረኽ ይህብ። 3. ሶቴክስ - http://sottex.net/eng/ SOTTEX ንኣፍረይቲ ዓለባ ቱኒዝያ ምስ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ዘራኽብ ናይ ኦንላይን ዕዳጋ ዓለባ እዩ። እቲ መድረኽ ዝርዝር ፕሮፋይላት ኣፍረይቲ፡ ዝርዝር ፍርያት፡ ከምኡ’ውን ንቐጥታዊ ድርድር ዝኸውን ናይ ርክብ መሳርሒታት የቕርብ። 4. መዲላብ ቱኒዝያ - https://medilabtunisia.com/ ሜዲላብ ቱኒዝያ ብፍሉይ ንጽላት ሕክምና ቱኒዝያ ዝተዳለወ B2B መድረኽ ኮይኑ የገልግል። ሰብ ሞያ ክንክን ጥዕና ምስ ናይ ውሽጢ ዓዲ ኣቕረብቲ ብምትእስሳር ናይ ሕክምና መሳርሒታት፣ ቀረብ፣ መድሓኒት ወይ ምስ መሳለጥያታት ዝተኣሳሰሩ ፍርያት ንምርካብ የኽእሎም። 5. ስራሕ ጣኒት - https://tanitjobs.com/ ዋላ እኳ ከም ካልኦት ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሱ መድረኻት ኣብ B2B ትራንዛክሽን ጥራይ ዘተኮረ እንተዘይኮነ፡ ታኒት ጆብስ ኣብ ቱኒዝያ ከም መሪሕ ናይ ስራሕ ፖርታል ኮይኑ ብምግልጋል፡ ትካላት ንግዲ ንፍሉይ ተራ ብቑዓት ሕጹያት ክረኽባሉ ዝኽእላሉ ኣገዳሲ ኣገልግሎት ይህብ። እዚኦም ገለ ኣብነታት ናይቶም ኣብ ቱኒዝያ ዘለዉ B2B መድረኻት ኣብ ውሽጢ ቁጠባ እታ ሃገር ንዝርከቡ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታትን ዓውድታትን ዘገልግሉ እዮም። ነዞም መርበባት ሓበሬታ ምድህሳስ ዝያዳ ሓበሬታ ክህበካን ምስ ትካላት ንግዲ ቱኒዝያ ንኽትገብሮም ዝኽእል ምትሕብባር ወይ ንግዳዊ ዕድላት ክትራኸብን ክሕግዘካን እዩ።