TogTok

ሓፈሻዊ ትሕዝቶ ሃገር
ሃገራዊ ባጤራ
ሸርፊ ሸርፊ
ኣገደስቲ በዓላት
ኩነታት ንግዲ ወጻኢ
ናይ ዕዳጋ ልምዓት ዓቕሚ
ኣብ ዕዳጋ ውዑይ መሸጣ ፍርያት
ባህርያት ዓማዊልን ክልኩልን።
ስርዓት ምሕደራ ጉምሩክ
ፖሊሲታት ግብሪ ኣእትዎ።
ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ
ንሰደድ ዘድልዩ ምስክር ወረቐት
ዝምከር ሎጂስቲክስ
ንልምዓት ዓዳጊ ዝኸውን ቻነላት

ብወግዒ ብብዙሕ ሃገራት ቦሊቭያ እትፍለጥ ቦሊቭያ፡ ኣብ ደቡብ ኣመሪካ እትርከብ ምድረበዳ ዘይብላ ሃገር እያ። 1,098,581 ትርብዒት ኪሎ ሜተር ስፍሓት ዘለዋ ኮይና፡ ብሰሜናዊ ምብራቕን ብምብራቕን ብራዚል፡ ብደቡብ ምስ ፓራጓይን ኣርጀንቲናን፡ ብደቡባዊ ምዕራብ ብቺለ፡ ብሰሜናዊ ምዕራብ ድማ ብፔሩ ትዳወብ። ርእሰ ከተማ ቦሊቭያ ሱክረ እያ። ታሪኽ ቦሊቭያ ንኣሽሓት ዓመታት ዝጸንሐ ኮይኑ፡ ቅድሚ ስጳኛ ምውራር ነዊሕ እዋን ኣብ ግዝኣታ ስልጣነታት ደቀባት ይስስኑ ነይሮም። ሎሚ ኣስታት 11 ሚልዮን ህዝቢ ዝነብረላ ኮይና፡ ንደቀባት ኲቹዋን ኣይማራን ሓዊሱ ዝተፈላለዩ ብሄራት ዝሓቖፈት እያ። ጂኦግራፊ እታ ሃገር ዝተፈላለየ ኮይኑ፡ ኣብ ሰፊሕ ከባቢታት ዝዝርጋሕ ቆላታት ከምኡ’ውን ኣኽራናዊ መሬት ዘጠቓልል እዩ። ኣኽራናት ኣንደስ ንመብዛሕትኡ ምዕራባዊ ቦሊቭያ ዝዕብለል ኮይኑ ገለ ጫፋት ልዕሊ 6,000 ሜትሮ ቁመት ዘለዎም እዮም። ብተወሳኺ ቦሊቭያ ምስ ከም ቆርቆሮ ዝኣመሰሉ ሃብታማት ማዕድናት ከም ዕቑር ነዳድን ጋዝን ዝኣመሰሉ ርኡይ ተፈጥሮኣዊ ጸጋታት ትውንን። ብቑጠባዊ መዳይ ቦሊቭያ ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ርኡይ ዕብየት ኣመዝጊባ እያ፤ እንተኾነ ግን ብሰንኪ ዘይምዕሩይነት እቶትን ንብዙሓት ዜጋታት ድሩት ተበጻሕነት ጸጋታትን ሓንቲ ካብተን ዝደኸያ ሃገራት ላቲን ኣመሪካ ኮይና ትቕጽል ኣላ። ሕርሻ ኣብ ቁጠባ ቦሊቭያ ወሳኒ ተራ ይጻወት ከም ሶያ፣ ፍረ ቡን፣ቆጽሊ ኮካ፣ቁልፊ ሕርሻዊ ሰደድ እታ ሃገር ዝኣመሰሉ ፍርያት። ብተወሳኺ፡እታ ሃገር ተፈጥሮኣዊ ጽባቐኣ ከም ንብረት ንምስሓብ ቱሪዝም ኣፍልጦ ትህቦ።ቦሊቭያ ከም ቀላይ ቲቲካካ ዝኣመሰሉ ትንፋስ ዝህቡ መልክዓ ምድሪታት ትምካሕ – ሓደ ካብቶም ዝዓበዩ ቀላያት ደቡብ ኣመሪካ – ጎኒ ጎኒ ከም ሳላር ደ ኡዩኒ ዝኣመሰሉ መስተንክር ጸፍሒ ጨው፣ኣብ ልዕሊ 3 ኪ.ሜ (9.) ቁመት ዝርከብ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ ፍርቂ. ብባህሊ ሃብታም,ማሕበረሰብ ቦሊቭያ ኣብ ደቀባት ልምድታት ብዕምቆት ሱር ዝሰደደ ህያው ልምድታት ዘርኢ እዩ።ጥንታውያን ስርዓታት ዘብዕሉ በዓላት ኣብ መላእ ዝተፈላለዩ ዞባታት ኣብ መላእ ቦሊቫ ክርአ ይከኣል።ካብዞም ተወለድቲ ባህልታት ዝመጽእ ጽልዋ ኣብ ውሽጢ ስነ-ጥበባቶም,መግቦም,ከምኡውን ሙዚቃ- መለለዪኦም እውን ክርአ ይከኣል ሕብራዊ ክዳውንቲ,ዓለባታት ከም ፖንቾስ,ቆሎ መሰረት ዝገበረ ምግቢ,ከምኡውን ባህላዊ ዜማታት ኣንደስ. ማሕበራውን ቁጠባውን ብድሆታት እኳ እንተገጠማ፡ቦሊቭያ ካብ መላእ ዓለም ንዝመጹ በጻሕቲ ምምራኽ ዝቕጽል ፍሉይ ባህላዊ ውርሻታታን ተፈጥሮኣዊ ተኣምራትን ዘለዋ ፍልይቲ ሃገር ኮይና ደው ኢላ ኣላ።

ብወግዒ ብብዙሕ ሃገራት ቦሊቭያ እትፍለጥ ቦሊቭያ፡ ቦሊቭያዊ ቦሊቭያኖ (BOB) ዝበሃል ናይ ገዛእ ርእሳ ባጤራ ኣለዋ። ቦሊቭያኖ ኣብ 100 ሳንቲም ወይ ሴንታቮስ ይምቀል። ኣብዚ እዋን’ዚ ብማእከላይ ባንክ ቦሊቭያ ዝወጸ ኖት ብ10፣ 20፣ 50፣ 100ን 200ን ቦሊቪያኖ እዩ። ነፍሲ ወከፍ ኖት ዝተፈላለዩ ታሪኻውያን ሰባትን ንሃብታም ባህላዊ ቅርስታት ቦሊቭያ ዝውክሉ ኣገደስቲ ምልክታትን ዝሓዘ እዩ። እንተ ሳንቲም ግን ኣብ ንኣሽቱ ትራንዛክሽን ምጥቃም ልሙድ እዩ። ካብ 10 ክሳብ 50 ሳንቲም ዝበጽሕ ሳንቲም ወይ ሴንታቮ ዝበጽሕ ሳንቲም ኣሎ። ቁጠባ ቦሊቭያ ብብዝሒ ኣብ ከም ማዕድናትን ሰደድ ጋዝን ዝኣመሰሉ ተፈጥሮኣዊ ጸጋታት እዩ ዝምርኮስ። ዋጋ ቦሊቭያኖ ነዞም ጸጋታት ዝጸሉ ከም ውሽጣዊ ቁጠባዊ ኩነታትን ዓለማዊ ሓይልታት ዕዳጋን ዝኣመሰሉ ረቛሒታት መሰረት ብምግባር ይንቀሳቐስ። ባጤራኦም ናብ ቦሊቪያኖ ወይ ብኣንጻሩ ክቕይሩ ንዝደልዩ በጻሕቲ ኣብ መላእ ቦሊቭያ ኣገልግሎት ሸርፊ ወጻኢ ብሰፊሑ ይርከብ። ኣብ ዝተፈላለዩ ኣቕረብቲ ሸርፊ ቁሩብ ክፈላለ ስለ ዝኽእል ምውድዳር ኣገዳሲ እዩ። ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት፡ ቦሊቭያ ብግዳማዊ ረቛሒታት ከም ለውጢ ኣህጉራዊ ዋጋታት ኣቑሑት ዝኣመሰሉ ገለ ምልውዋጥ እኳ እንተሃለወ፡ ምስ ባጤራኣ ተዛማዲ ምርግጋእ ኣጋጢምዋ እዩ። መንግስቲ ውሑስ ፋይናንሳዊ ሃዋህው ንምሕላውን ዋጋታት ንብረት ብኣድማዒ መንገዲ ንምምሕዳርን ገንዘባዊ ፖሊሲታት ተግባራዊ ኮይኑ ኣሎ። ንቦሊቭያ ዝበጽሑ ተጓዓዝቲ ኩሉ ግዜ ንመዓልታዊ ወጻኢታት ከም መግቢ፡ መጓዓዝያን ንኣሽቱ ዕድጊታትን ገለ ናይ ውሽጢ ዓዲ ባጤራ ኣብ ኢዶም ክህልዎም ይምከር ምኽንያቱ ኩለን ትካላት ክረዲት ካርድ ወይ ናይ ወጻኢ ባጤራ ስለዘይቅበላ። ብተወሳኺ፡ ናይ ገንዘብ ትራንዛክሽን ኣብ እትሕዘሉ እዋን፡ ናይ ሓሶት ሕሳብ ምክትታል ኣገዳሲ እዩ። ብሓፈሻ ንቦሊቭያ ክትበጽሕ ወይ ከም በጻሒ ወይ ነጋዳይ ምስ ቁጠባኣ ክትዋሳእ ከለኻ፡ ኩነታት ባጤራ እታ ሃገር ምርዳእ ኣብ ውሽጢ እዛ ሃገር ደቡብ ኣመሪካ ስሉጥ ፋይናንሳዊ ንግዳዊ ንጥፈታት ንምርግጋጽ ክሕግዝ እዩ።

ኣብ ቦሊቭያ ሕጋዊ ጨረታ ቦሊቭያዊ ቦሊቭያኖ (BOB) እዩ። ከምዚ ሕጂ፡ ግምታዊ ሸርፊ ቦሊቭያ ቦሊቭያኖ (BOB) ምስ ዓበይቲ ባጤራታት ዓለም ከምዚ ዝስዕብ ይመስል፤ 1 ቦብ = 0.14 ዶላር ኣመሪካ 1 ቦብ = 0.12 ዩሮ 1 ቦብ = 10.75 ኢነር 1 ቦብ = 11.38 ጀፓይ እዞም ሸርፊ ወፃኢታት ምልውዋጥ ዘለዎም ኮይኖም ምስ ግዜ ክፈላለዩ ከምዝኽእሉ ኣስተውዕሉ።

ቦሊቭያ፡ ኣብ ደቡብ ኣመሪካ ዘይትርከብ ሃገር፡ ኣብ ምሉእ ዓመት ሓያሎ ኣገደስቲ በዓላት ተብዕል። እዚ በዓላት እዚ ባህላዊ ብዙሕነትን ታሪኻዊ ትርጉምን ሃገር ዘንጸባርቕ እዩ። ገለ ካብቶም ኣገደስቲ በዓላት ቦሊቭያ እነሆ፤ 1. መዓልቲ ናጽነት (6 ነሓሰ)፦ ብደረጃ ሃገር ዝኽበር መዓልቲ ናጽነት፡ ቦሊቭያ ካብ መግዛእቲ ስጳኛ ብ1825 ሓራ ዝወጸት እያ።እዛ መዓልቲ ብናይ ጎደና ሰልፍታት፡ ሙዚቃን ሳዕስዒትን ዝተመልአት እያ። 2. ካርናቫል ደ ኦሩሮ፡- ኣብ ነፍሲ ወከፍ ወርሒ ለካቲት ወይ መጋቢት ኣብ ከተማ ኦሩሮ ዝካየድ እዚ ካርኒቫል ሓደ ካብቶም ፍሉጣት በዓላት ቦሊቭያ እዩ። ንደቀባት ስርዓታት ምስ ካቶሊካዊ ልምድታት ዘወሃህድ ኮይኑ፡ ንጡፍ ኣከዳድና፡ ከም ላ ዲያብላዳን ቲንኩን ዝኣመሰሉ ህዝባዊ ትልሂታት፡ ከምኡ’ውን ውሕሉል ሰልፍታት ዝሓዘ እዩ። 3. ኤል ግራን ፖደር፡ እዚ በዓል እዚ ኣብ ነፍሲ ወከፍ ወርሒ ግንቦት ወይ ሰነ ኣብ ላ ፓዝ ዝካየድ ኮይኑ፡ ንየሱስ ደል ግራን ፖደር (የሱስ ዓቢ ሓይሊ) ንምኽባር እዩ። ብኣሽሓት ዝቑጸሩ ሕብራዊ ኣከዳድና ዝተኸድኑ ሳዕሳዕቲ፡ ብባህላዊ ጉጅለታት ሙዚቃ ዝተሰነዩ ኣብ ጎደናታት ኣብ ዝግበር ሰፊሕ ሰልፍታት ይሳተፉ። 4. መዓልቲ ባሕሪ (23 መጋቢት)፦ እዚ በዓል እዚ ቦሊቭያ ኣብ እዋን ኲናት ፓስፊክ (1879-1884) ንቺለ ኣብ ገማግም ባሕሪ ዝነበራ መሬታ ዝሰኣነት ዝዝክር እዩ። ፍጻመታት ባህላዊ ምርኢታትን ስነ-ስርዓትን ዘጠቓልል ኮይኑ፡ ቦሊቭያ ናብ ባሕሪ ንምብጻሕ ዘለዋ ቀጻሊ ባህጊ ዘጉልሕ እዩ። 5. ቶዶስ ሳንቶስ፡ ኣብ ዓመት ኣብ 1ን 2ን ሕዳር ዝኽበር እዚ በዓል፡ ኣብ መላእ ቦሊቭያ ንዝሞቱ ኣዝማድ ንምኽባር ወሳኒ እዩ። ስድራቤታት ናብ መቓብር ብምኻድ መቓብር ይጽረጉ፣ ንመንፈሳት መግብን ህያባትን የቕርቡ፣ ንዝፈትውዎም ሰባት ዘለኣለማዊ ዕረፍቲ እናጸለዩ። 6.መዓልቲ ባንዴራ ዊፓላ፡- ካብ 2010 ዓ.ም ብወግዒ ከም ሃገራዊ መዓልቲ ተፈሊጡ ካብ ዝፍለጥ ጀሚሩ ዓመታዊ 31 ሓምለ ዝኽበር፤ ንዊፓላ-ኣብ ዝተፈላለያ ሃገራት ደቡብ ኣመሪካ ንዝርከቡ ደቀባት ባህልታት ዝውክል ምልክት-ንብዙሕ ባህላዊ ውርሻታት ቦሊቭያ ዘመልክት ኣፍልጦ ይህብ። እዞም በዓላት እዚኦም ንደቂ ዓድን በጻሕትን ኣብቲ ንጡፍ ልምድታት ናይዚ ብዙሕነት ዘለዎ ህዝቢ ክጥሕሉ ዕድል ዝህቡ ኮይኖም፡ ኣብ ታሪኽ፡ ባህልን መንነትን ቦሊቭያ ርድኢት ይህቡ።

ቦሊቭያ ኣብ ደቡብ ኣመሪካ እትርከብ፡ ምስ ብራዚል፡ ፓራጓይ፡ ኣርጀንቲና፡ ቺለን ፔሩን እትዳወብ፡ ኣብ ምድረበዳ ዘይትርከብ ሃገር እያ። ብሃብታም ተፈጥሮኣዊ ጸጋታት ከም ማዕድናት፣ ተፈጥሮኣዊ ጋዝን ፍርያት ሕርሻን ዝልለ ዝተሓዋወሰ ቁጠባ ኣለዋ። ብመንጽር ንግዲ ቦሊቭያ ብቐንዱ ኣብ ሰደድ ኣቑሑታ ከተተኩር ጸኒሓ እያ። ተፈጥሮኣዊ ጋዝ ሓደ ካብቶም ቀንዲ ሰደድ እታ ሃገር እዩ። ርኡይ ዕቑር ሃብቲ ስለዘለዋ ብሻምብቆ ናብ ከም በዓል ብራዚልን ኣርጀንቲናን ዝኣመሰላ ጎረባብቲ ሃገራት ትሰድድ። ካልኦት ኣገደስቲ ሰደድታት ከም ዚንጎ፡ ቆርቆሮ፡ ብሩርን ሊድን ዝኣመሰሉ ማዕድናት ይርከብዎም። ሓደ ካብቲ ንንግዲ ቦሊቭያ ዘጋጥማ ብድሆታት፡ ብሰንኪ ምድረበዳ ምድረበዳ ብምዃና ውሱን ትሕተ ቅርጺ መጓዓዝያ እዩ። እዚ ድማ ንወደባት ባሕሪ ምብጻሕ ይድርት እዚ ድማ ንኣእትዎን ሰደድን ወጻኢታት መጓዓዝያ ክውስኽ ይኽእል። ብተወሳኺ ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ፖለቲካዊ ዘይምርግጋእን ማሕበራዊ ናዕብን ንሃዋህው ንግዲ እታ ሃገር እውን ጸልይዎ እዩ። ቦሊቭያ ንሰደድ ፖርትፎሊዮኦም ንምብዛሕ፡ ካልኦት ዓውድታት ከም ሕርሻ ከተስፋሕፍሕ ጸኒሓ እያ። ከም ሶያ፡ ኪኖኣ (መኣዛዊ እኽሊ)፡ ፍረታት ቡን፡ ፍርያት ቃንጫ ሽኮር ዝኣመሰሉ ፍርያት እውን ናብ ወጻኢ ይለኣኹ። ጽላት ሕርሻ ንብዙሓት ኣብ ገጠራት ዝነብሩ ቦሊቭያውያን ዕድል ስራሕ ይህብ። ቦሊቭያ ብተወሳኺ ምስ ፔሩን ኮሎምብያን ሓዊሱ ምስ ዝተፈላለያ ሃገራት ኣብ ውሽጢ ማሕበረሰባት ኣንደስ (CAN) ክልተኣዊ ንግዳዊ ስምምዓት ትገብር። እዞም ስምምዓት ኣብ መንጎ ኣባላት ሃገራት ንዝፍጠር ንግዳዊ ዕንቅፋታት ብምንካይ ዞባዊ ቁጠባዊ ውህደት ንምዕባይ ዝዓለሙ እዮም። ካብዚ ሓሊፉ ቦሊቭያ ምስ ካልኦት ሃገራት ደቡብ ኣሜሪካ ከም ብራዚልን ኣርጀንቲናን ኣካል መርኮሱር (ደቡባዊ ሓባራዊ ዕዳጋ) ኮይና ኣብ መንጎ ኣባላት ሃገራት ንዝተወሰኑ ዕዳጋታት ብተመሳሳሊ መንገዲ ክትበፅሕ ዘኽእል እዩ። ብሓፈሻ ቦሊቭያ ኪኖ ኣቑሑት ቁጠባኣ ኣብ ምብዛሕ ብድሆታት የጋጥማ ኣሎ።ብመሬት ዘይሓልፍ ጂኦግራፊያዊ ድሩትነታ ንዓበይቲ መስመራት ማይ ትበጽሕ እንተኾነ ግን ነዞም ዕንቅፋታት ብዞባዊ ምትሕብባርን ከም ሕርሻ ዝኣመሰሉ ዓውድታት ንምድንፋዕን ጻዕርታት ይካየድ ኣሎ።

ኣብ ማእከል ደቡብ ኣመሪካ እትርከብ ቦሊቭያ፡ ንዕዳጋ ንግዲ ወጻኢኣ ንምምዕባል ዘይተኣደነ ዓቕሚ ኣለዋ። ሃብታም ተፈጥሮኣዊ ሃብትን ስትራተጂካዊ ጂኦግራፍያዊ ኣቀማምጣን ዘለዋ ቦሊቭያ ኣብ ዓለማዊ ዕዳጋ ህላወኣ ንምዕባይ ርኡይ ዕድላት ኣለዋ። ቀዳማይ ቦሊቭያ ብሩር፣ ቆርቆሮን ነሓስን ካልኦትን ሓዊሱ ብብዝሒ ማዕድናዊ ዕቑር ማዕድናት ትምካሕ። እዚ ክቡር ሃፍቲ እዚ ንኢንዱስትሪ ሰደድ እታ ሃገር ድልዱል መሰረት ዝፈጥር እዩ። ብተወሳኺ ቦሊቭያ ሓንቲ ካብተን ዝዓበያ ኣፍረይቲ ጥረ ነገራት ከም ሶያን ኪኖኣን እያ። ጠለብ እዞም ኣቑሑት ብደረጃ ዓለም እናዓበየ ይኸይድ ኣሎ፡ ብሰንኪ እቲ ዘለዎም መኣዛዊ ዋጋን ምስ ዝተፈላለዩ መግብታት ምትዕጽጻፍ ዘለዎምን እዮም። እዚ ድማ ንሓረስቶትን ሕርሻዊ ንግድን ቦሊቭያ ዕዳጋ ሰደዶም ንምስፋሕ ዓቢ ዕድል ዝፈጥር እዩ። ካልኣይ፡ ጂኦግራፍያዊ ብልጫታት ኣብ ዓቕሚ ቦሊቭያ ንዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ንምምዕባል ዓቢ ተራ ኣለዎ። መብዛሕትኡ ግዜ ኣብ መሬት ዘይተዓጽዋ ሃገራት ምስ ወጻኢታት መጓዓዝያ ይቃለሳ፤ እንተኾነ ቦሊቭያ ምስ ከም በዓል ብራዚል፡ ኣርጀንቲናን ቺለን ዝኣመሰላ ጎረባብቲ ሃገራት ዘራኽባ ዓበይቲ መርበባት ጽርግያታት ኣቢላ ጽቡቕ ምትእስሳር ኣለዋ። ብተወሳኺ ቦሊቭያ ምስ ፔሩን ፓራጓይን ሓዊሱ ምስ ብዙሓት ሃገራት ደቡብ ኣሜሪካ ዶብ ስለዘለዋ፤ ንዝተፈላለዩ ዞባታት ዘራኽብ ኣገዳሲ መተሓላለፊ ማእከል ኮይኑ ከገልግል ይኽእል በዚ ድማ ስግረ-ዶባዊ ንግዲ ከመቻችእ ይኽእል። ካብዚ ሓሊፉ፡ ከምቲ ሓድሽ ዝተመስረተ ስምምዕ ሓባራዊ ዕዳጋ ደቡባዊ (MERCOSUR) ዝኣመሰለ ዞባዊ ውህደት ጻዕርታት፡ ምስ ጎረባብቲ ሃገራት ኣብ ቁጠባዊ ምትሕብባር ዝተኣሳሰሩ ጉዳያት ምትሕብባር ብምምዕባል፡ ኣብ ውሽጢ ዕዳጋታት ንግዲ ወጻኢ ንዘለዋ ተስፋታት ቦሊቭያ ዝያዳ የዕብዩ። እዞም ዕድላት እዚኦም ንልምዓት ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ቦሊቭያ ንምድልዳል ተስፋ ዝህቡ ክኾኑ ይኽእሉ እኳ እንተኾኑ ገለ ኣብ ግምት ክኣትዉ ዝግበኦም ብድሆታት ኣለዉ። ሓደ ኣቓልቦ ዘድልዮ መዳይ ልምዓት ትሕተ ቅርጺ ኮይኑ ኣብ ምንካይ ወጻኢታት መጓዓዝያ ከምኡ’ውን ኣብ ውሽጢ ደቡብ ኣመሪካ ስግረ ዶባት ስሉጥ ስርሓት ሎጂስቲክስ ንምርግጋጽ ልዑል ኣበርክቶ ክገብር እዩ። ኣብ መደምደምታ፡ቦሊቭያ ሳላ ዝተፈላለየ ተፈጥሮኣዊ ጸጋታታ፡ጽኑዕ ዞባዊ ምትእስሳራታ፡ከምኡውን ቀጻሊ ናይ ውህደት ጻዕርታታ፡ ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢኣ ኣብ ምምዕባል ብዝምልከት ርኡይ ዓቕሚ ተርኢ ኣላ።እታ ሃገር ኣብ ጽላት ኣቑሑታ ርእሰማል እናገበረት ኣብ ምምሕያሽ ትሕተ ቅርጺ ወፍሪ ከተተኩር ይግባእ።እዚ ድማ ብዘይጥርጥር ከም ዝህልዋ ዘጠራጥር እዩ። ንዝያዳ ሰደድ መንገዲ ዝኸፍት፣ዕብየት ኣህጉራዊ ንግዲን ቦሊቭያ ኣብ ዓለማዊ ዕዳጋ ዘለዋ መርገጺ ምድልዳልን እዩ።

ኣብ ዕዳጋ ወጻኢ ቦሊቭያ ውዑይ መሸጣ ዘለዎም ፍርያት ንምምራጽ ክመጽእ ከሎ፡ ኣብ ግምት ክኣትዉ ዘለዎም ሓያሎ ረቛሒታት ኣለዉ። ቦሊቭያ ብዝተፈላለዩ ዕድላት ዕዳጋ ትፍለጥ ኮይና፡ ንዕዉት ምርጫ ፍርያት ናይቲ ከባቢ ምርጫታትን ጠለባትን ምርዳእ ወሳኒ እዩ። ቀዳማይ፡ ቦሊቭያውያን ምስ ባህሎምን ልምዶምን ዝሰማማዕ ተፈጥሮኣውን ኦርጋኒካውን ፍርያት ዋጋ ኣለዎም። ስለዚ ፍርያት ሕርሻ ከም ኪኖኣ፡ ፍረ ቡን፡ ፍረ ካካዎ፡ ከምኡ’ውን ዝተፈላለዩ ፍረታት ከም ብውዑይ ክሽየጡ ዝኽእሉ ነገራት ክውሰዱ ይኽእሉ። እዞም ፍርያት ካብ ዘላቒ ምንጭታት ብግቡእ ምስክር ወረቐት ዘለዎም ክኾኑ ይግባእ። ብተወሳኺ ቦሊቭያ ብሰንኪ ሃብታም ባህላዊ ውርሻኣ ድልዱል ኢንዱስትሪ ዓለባ ኣለዋ። ኣብቲ ከባቢ ዝተሰርሑ ክዳውንቲ ከም ባህላዊ ኣከዳድና፡ ኣልፓካ ሱፍ ክዳውንቲ፡ ኮቦርታን ኢደ ጥበብን ኣብ ደቂ ዓድን በጻሕትን ተፈታዊ እዮም። ፍሉይ ዲዛይናት ብምቕራብ ወይ ምስ ናይቲ ከባቢ ስነ-ጥበባውያን ብምትሕብባር ነዚ ዓውዲ ምስፋሕ ዕድላት ውዑይ መሸጣ ከስዕብ ይኽእል። ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት፡ ኣብ ቦሊቭያ ብሰንኪ እናዓበየ ዝኸይድ ዘሎ ንቕሓት ከባቢ፡ ንከባቢ ዝምችኡ ፍርያት ርኡይ ስሕበት ረኺቦም እዮም። ከም ብህይወት ዝበላሸዉ መዐሸጊ ንብረት፡ ዳግማይ ክጥቀሙ ዝኽእሉ ኣቑሑት ገዛ (ንኣብነት፡ ኣቕሑ ባምቡላ)፡ ከምኡ’ውን ብጸሓያዊ ጸዓት ዝሰርሑ መሳርሒታት ዝኣመሰሉ ኣቑሑት ኣብታ ሃገር ድሉው ዕዳጋ ክረኽቡ ይኽእሉ እዮም። ካብዚ ሓሊፉ፡ ቦሊቭያውያን ምስ ጥዕናን ጽቡቕ ምህላውን ዝተኣሳሰሩ ፍርያት ከም መድሃኒት ዕጸ-ፋርስ ወይ ካብ ደቀባት ኣትክልቲ ወይ ኣብ ሰፊሕ ብዙሕነት ህይወት እታ ሃገር ካብ ዝርከቡ ተኽልታት ዝተሰርሑ ተፈጥሮኣዊ ፍርያት ጽባቐ ዘለዎም ተገዳስነት እናወሰኸ ይኸይድ ኣሎ። ኣብ መወዳእታ ግን ኣገዳሲ ዝኾነ፡ ከም ባህላዊ ንብረት (ንኣብነት ብሩር) ዝጥቀሙ ብኢድ ዝተሰርሑ ስልማት ዝኣመሰሉ መሳርሒታት ኣብ ዓለምለኻዊ ዕዳጋታት ጽቡቕ ምርኢት ኣለዎም። ንዕዳጋ ወጻኢ ቦሊቭያ ዝኸውን ውዑይ መሸጣ ዘለዎም ኣቑሑት ብኣድማዒ መንገዲ ንምምራጽ፤ 1. መጽናዕቲ፡- ንዓማዊል ቦሊቭያ ዒላማ ብምግባር ብናይ ውሽጢ ዓዲ ሕትመታት ወይ ናይ ኢንተርነት መድረኻት ኣቢልካ ኣንፈታት ተጠቀምቲ ምጽናዕ። 2. ባህላዊ ተሃዋስነት፡- ኣብ ከባቢኦም ዝመጹ ወይ ዝተሰርሑ ኣማራጺታት ኣብ ግምት እናኣእተኻ ክብርታቶምን ልምድታቶምን ምርዳእ። 3. ምርግጋፅ ፅሬት፦ ፍትሓዊ ንግዳዊ ኣሰራርሓ እናኽበርካ ዓለምለኻዊ ደረጃታት ዘማልኡ ልዑል ፅሬት ዘለዎም ፍርያት ከም እተቕርብ ምርግጋፅ። 4 ፈተነ ዕዳጋ :ቅድሚ ናብ ሰፊሕ ምፍራይ/ምክፍፋል ምጅማርካ ንኣሽቱ ፈተነታት ምክያድ። 5 ምሕዝነት፤ ምስ ናይ ውሽጢ ዓዲ ኣፍረይቲ ወይ ኣቕረብቲ ብምትሕብባር ነቲ ዝጸንሐ መርበባቶም ንምጥቃምን ኣብ ዕዳጋ ርድኢት ምርካብን ምግባር። 6 ዕዳጋ ዕዳጋ . ኣብ ውጽኢታዊ ናይ መወዓውዒ ስትራተጂታት ወፍሪ ግበር ንዘላቕነት ፍርያት፣ ባህላዊ ትርጉም፣ ጥዕናዊ ረብሓታት ወዘተ። ብዕሙቕ ዝበለ መጽናዕቲ፡ ምርጫታት ውሽጢ ዓዲ ኣብ ግምት ብምእታው፡ ከምኡ’ውን ኣብ ጽሬትን ዘላቕነትን ትኹረት ብምግባር፡ ምስ ተጠቀምቲ ቦሊቭያ ዝድመጹ ውዑይ መሸጣ ዘለዎም ፍርያት ክትመርጽ ትኽእል ኢኻ፡ ኣብ ርእሲኡ ድማ ኣብ ቁጠባኦምን ሕብረተሰቦምን ኣወንታዊ ኣበርክቶ ክትገብር ትኽእል ኢኻ።

ኣብ ደቡብ ኣሜሪካ እትርከብ ቦሊቭያ፡ ፍሉይ ባህርያት ዓማዊልን ባህላዊ ክልኩላትን ዘለዋ ዝተፈላለየ ህዝቢ ዘለዋ ሃገር እያ። ኣብ ቦሊቭያ ብዛዕባ ባህርያት ዓማዊል ክመጽእ ከሎ፡ እቲ ህዝቢ ኣብ ልዕሊ ወጻእተኛታት ብዝገብሮ ምዉቕ ኣቀባብላን ምሕዝነትን ይፍለጥ። ውልቃዊ ምትእስሳርን ምስ ዓማዊል ዝምድና ምህናጽን ኣኽቢሮም ይሰርሑ። ዓማዊል ቦሊቭያ ብሕታዊ ኣገልግሎትን ንውልቃዊ ድሌታቶም ትኹረት ምሃብን የድንቑ። ካብ ኣውቶማቲክ ስርዓታት ንላዕሊ ንሰብኣዊ ምትእስሳር ቀዳምነት ክህቡ ይፍትኑ። ብተወሳኺ፡ ዓማዊል ቦሊቭያ መብዛሕትኡ ግዜ ውሳነታት ዕድጊ ኣብ ዝገብሩሉ እዋን፡ ብኣፍ ዝውሰድ ለበዋታት እዮም ዚምርኰሱ። ኣብዚ ዕዳጋ ብውልቃዊ ሪፈራል ምትእምማን ምህናጽ ኣገዳሲ እዩ። ዋጋ ንዓማዊል ቦሊቭያ ኣገዳሲ ረቛሒ ኮይኑ፡ ብዙሓት ብሰንኪ ትሑት ደረጃ እቶት ንዋጋ ተሃዋስያን እዮም። ናብ ባህላዊ ክልኩላትን ተሃዋስነትን ምስ እንሰጋገር፡ ምስ ዓማዊል ቦሊቭያ ኣብ እትራኸበሉ እዋን ዝተወሰኑ መዳያት ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ፤ 1. ውልቃዊ ቦታ፡- ቦሊቭያውያን ምስ ገለ ካልኦት ባህልታት ክነጻጸሩ ከለዉ ክዕልሉ ከለዉ ዝያዳ ኣካላዊ ቅርበት ክህልዎም ይኽእል እዩ - ውልቃዊ ቦታኦም ምውራር ምቾት ከምዘይብሎም ወይ ኣኽብሮት ከምዘይብሎም ክገብሮም ይኽእል። 2. ልምዲ ሰላምታ፦ ምጭብባጥ ኢድ ምስ ሓድሽ ሰብ ኣብ እትራኸበሉ እዋን ወይ ንነባራት ዓማዊል ሰላምታ እናሃብካ ከም ምልክት ኣኽብሮት ልሙድ እዩ-መጀመርታ ድልዱል ዝምድና ከይመስረትካ ካብ መጠን ንላዕሊ ፍሉጥ ኣካላዊ ምንቅስቓስ ካብ ምጥቃም ተቖጠብ። 3.ቋንቋ፡ ስጳኛ ወግዓዊ ቋንቋ ቦሊቭያ እዩ፤ እንተኾነ ግን ኣብ ዝተፈላለየ ዞባታት ዝዝረቡ ደቀባት ቋንቋታት ከም ኲቹዋ ወይ ኣይማራ እውን ኣለዉ። ናይ ብዙሕ ቋንቋታት ደገፍ ምቕራብ ንዝሓሸ ምትእስሳር ዓማዊል ጠቓሚ ክኸውን ይኽእል። 4.ሰዓት ምሕላው፦ ኣብ ውሽጢ ንግዳዊ ምድላዋት ከከም ኩነታት ክፈላለ ይኽእል እዩ ብሓፈሻ ትጽቢት ዝግበረሉ ቅልጣፈ ሞያዊነት ዘመልክት እኳ እንተኾነ-ደንጉኻ ምምጻእ ብዓማዊል ቦሊቭያ ከም ኣኽብሮት ዘይብሉ ወይ ዘይሞያዊ ክረአ ይኽእል። 5.ባህላዊ ተሃዋስነት፡ ኣብ ቦሊቭያ ጥራይ ዘይኮነስ ብዓለምለኻዊ ደረጃ ኣገዳሲ እዩ፤ ናይ ከባቢ ልምድታትን ልምድታትን ምርዳእ ኣኽብሮታዊ ርክባት ንምዕቃብ ይሕግዝ-ዓሚል ባዕሉ እንተዘይተበጊሱ ከም ፖለቲካ ወይ ሃይማኖት ዝኣመሰሉ ተሃዋሲ ኣርእስታት ካብ ምዝታይ ተቖጠብ። ነዞም ባህርያት ዓማዊል ኣፍልጦ ብምሃብን ባህላዊ ክልኩላት ብምውጋድን፡ ትካላት ንግዲ ምስ ዓማዊል ቦሊቭያ ዕዉት ዝምድናታት ክምስርታን ድሌታቶም ዘማልእ ፍሉይ ኣገልግሎት ክህባን ይኽእላ።

ኣብ ደቡብ ኣመሪካ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር ቦሊቭያ፡ ንዋሕዚ ኣቑሑትን ሰባትን ስግረ ዶባታ ንምቁጽጻር ብጽቡቕ ዝመሓደር ስርዓተ ጉምሩክ ተዳልዩ ኣሎ። ገለ ቁልፊ ነጥብታት ብዛዕባ ስርዓተ ምሕደራ ጉምሩክ ቦሊቭያን ኣብ ግምት ክኣትዉ ዘለዎም ነገራትን እዞም ዝስዕቡ እዮም፤ 1. በዓል መዚ ጉምሩክ፡- ሃገራዊ ጉምሩክ ቦሊቭያ (ANB) ኣብ መላእ ሃገር ንዝካየድ ንጥፈታት ጉምሩክ ናይ ምምሕዳርን ምቁጽጻርን ሓላፍነት ኣለዎ። ንመምርሒታት ኣእትዎትን ሰደድን ምኽባር የረጋግጹ። 2. ኣገባብ ኣእትዎ/ሰደድ፡- ውልቀሰባት ናብ ቦሊቭያ ክኣትዉ ወይ ክወጹ ከለዉ፡ ካብ ውልቃዊ ኣጠቓቕማ ብዝሒ ወይ ገንዘባዊ ገደብ ንላዕሊ ዝኾነ ዝሕዝዎ ንብረት ክእውጁ ኣለዎም። ኣቑሑት ከከም ምድቦም ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ቀረጽ፡ ግብሪ ወይ እገዳ ክግበረሎም ይኽእል። 3. ዝተኸልከሉን ዝተገደቡን ኣቑሑት፦ ዝተወሰኑ ኣቑሑት ናብ/ካብ ቦሊቭያ ካብ ምእታው/ሰደድ ብጥብቂ ዝተኸልከሉ እዮም። እዚኦም ድማ ናርኮቲክስ፣ ብረት፣ ናይ ሓሶት ኣቑሑት፣ ባህላዊ ቅርስታት ብዘይ ግቡእ ሰነድ ወዘተ ይርከብዎም።ብተመሳሳሊ ንገለ ተፈጥሮኣዊ ሃፍቲ ከም ወርቂ ናብ ሰደድ ኣብ ዝግበር ገደብ ኣሎ። 4. ናይ ሰነድ ረቛሒታት፡- ተጓዓዝቲ ኣብ ቦሊቭያ ዶባት ኣብ ዝሰግሩሉ እዋን ኣድለይቲ መለለዪ ሰነዳት ከም ፓስፖርት ክሕዙ ይግባእ። ንፍሉይ ኣቑሑት ከም ፋክቱር ወይ ቅብሊት ዝኣመሰሉ ናይ ኣእትዎ/ሰደድ ሰነዳት እውን ክድለዩ ይኽእሉ እዮም። 5. ደንቢ ባጤራ፡- ሓደ ውልቀሰብ ኣብ በዓል መዚ ጉምሩክ ከይኣወጀ ናብ ቦሊቭያ ከእትዎን ክወጽእን ዝኽእል መጠን ባጤራ ገደብ ኣሎ። 6.Utilizing Declarations Channels: ኣብ ቦሊቭያ ጉምሩክ ንተጓዓዝቲ ከከምቲ ዝእውጅዎ ነገር እንተሃልይዎም ("ቀይሕ ቻነል") ወይ የብሎምን ("ቀጠልያ ቻነል") ዝተፈላለየ ቻነላት ኣሎ። ኣብ ኩነታትካ ተመርኲስካ ዝምጥን ቻነል ምምራጽ ኣዝዩ ኣገዳሲ እዩ። 7.ኣበል ተጓዓዝቲ፡ በጻሕቲ ብጉምሩክ ቦሊቭያ ካብ ቀረጽ ነጻ ዝኾነ ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ከም ፍርያት ትምባኾ፡ መስተ ኣልኮላዊ መስተ ዝወሃብ ኣበል ክላለዩ ኣለዎም፤ ካብዞም ኣበል ንላዕሊ እንተኾይኑ ተወሳኺ ክፍሊት ከስዕብ ይኽእል። 8.ምዕቃብ ቅብሊታት፦ ኣብ ምሉእ ጻንሖትኩም ኣብ ቦሊቭያ ኩሎም ዝምልከቶም ቅብሊታት ከም መርትዖ ዕድጊ/ምእታው ምዕቃብ ኣገዳሲ እዩ፤ እዚ ድማ ኣድላዪ እንተኾይኑ ኣብ መፈተሺ ነቑጣታት ጉምሩክ ኣብ እዋን ምብጋስካ ስሉጥ መውጽኢኻ ክሕግዘካ እዩ። 9. ስግረ-ዶባዊ ጉዕዞታት፡- ቅድሚ ናብ ቦሊቭያ ምኻድካ፡ በብእዋኑ ክቕየር ስለ ዝኽእል፡ ብዛዕባ እዋናዊ ደንቢ ጉምሩክ ክትምርምርን ክትፈልጥን ይምከር። ኣብ ቦሊቭያ ዝርከቡ ብዙሓት መሳገሪታት ዶባት ናይ ገዛእ ርእሶም ፍሉይ ኣገባባት ወይ ጠለባት ክህልዎም ይኽእል እዩ። 10. ሞያዊ ምኽሪ ድለዩ፦ ኣብ ቦሊቭያ ብዛዕባ ደንቢ ጉምሩክ ፍሉይ ስክፍታታት እንተሃልዩካ፡ ከም ኣህጉራዊ ጠበቓ ንግዲ ወይ ደላላይ ጉምሩክ ዝኣመሰለ በዓል ሞያ ምምኽኻር፡ ካብ ጸገም ነጻ ዝኾነ ምሕላፍ ዶባት ንምምችቻው መዳርግቲ ዘይብሉ መምርሒ ክህበካ ይኽእል። ስርዓተ ምሕደራ ጉምሩክ ምኽባርን ሕግታት ምፍላጥን፡ ናብ ቦሊቭያ ኣብ እትኣትወሉ ወይ ክትወጽእ ከለኻ ስሉጥ ተመክሮ ንምርግጋጽ ክሕግዝ ምዃኑ ኣይትረስዑ፡ ኣብ ርእሲኡ ድማ ካብ ክመጽእ ዝኽእል መቕጻዕቲ ወይ ምድንጓያት ንምውጋድ ይሕግዝ።

ፖሊሲ ግብሪ ኣእትዎት ቦሊቭያ ኣገዳሲ መዳይ ቁጠባዊ ቅርጺ እታ ሃገር እዩ። መንግስቲ ንዋሕዚ ኣቑሑት ናብ ቦሊቭያ ንምቁጽጻርን ንምቁጽጻርን ግብሪ ኣእትዩ ዝገብር ኮይኑ፡ ዕላማኡ ድማ ውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት ንምሕላውን እቶት ንምፍራይን እዩ። ኣብ ቦሊቭያ መጠን ግብሪ ኣእትዎት ከከም ምድብ ፍርያት ይፈላለ እዩ። መብዛሕትኦም ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ኣቑሑት ካብ 5% ክሳብ 15% ዝበጽሕ ታሪፍ ይኽፈሉ። ይኹን እምበር፡ ገለ ነገራት ዝለዓለ መጠን ግብሪ ክህልዎም ይኽእል እዩ። ብተወሳኺ ዝተወሰኑ ኣቑሑት ካብ ግብሪ ኣእትዎት ጠቕሊሎም ነፃ እዮም። እዚኦም ድማ ንኸም ሕርሻ፣ ዕደና፣ ምፍራይ ፀዓትን ቴክኖሎጂ ሓበሬታን ዝኣመሰሉ ዓውድታት ዝውዕሉ ፍሉያት ጥረ ነገራት፣ ማሽነሪታትን መሳርሕታትን ይርከብዎም። እዚ ነጻነት ኣብ ቁጠባዊ ምዕባለ ቦሊቭያ ኣበርክቶ ኣብ ዝገብሩ ስትራተጂካዊ ዓውድታት ወፍሪ ንምትብባዕ ዝዓለመ እዩ። ካብዚ ሓሊፉ ቦሊቭያ ብናይ ኣንደስ ማሕበረሰብ (CAN) ሓባራዊ ግዳማዊ ታሪፍ (CET) ዝፍለጥ ስርዓተ ምርጫ ታሪፍ ኣተግቢራ ኣላ። እዚ ስርዓት እዚ ካብ ካልኦት ኣባል ሃገራት CAN ከም ኮሎምብያ፣ ኢኳዶርን ፔሩን ዝብገስ ኣእትዎት ንብረት ዝተቐነሰ ቀረጽ ይትግብር። ሲኢቲ ኣብ ውሽጢ እዚ ዞባዊ ብሎክ ኣቑሑት ንምእታው ዝተሓተ ወጻኢታት ብምምችቻው ኣብ መንጎ ኣባላት ሃገራት ንግዲ የተባብዕ። ቦሊቭያ ምስ ሓያሎ ሃገራት ዓለም ክልተኣዊ ንግዳዊ ስምምዓት ከምዘለዋ እውን ምፍላጥ ኣገዳሲ ኮይኑ እዚ ድማ ንፖሊሲታት ግብሪ ኣእትዎት ዝያዳ ይጸልዎ። እዞም ስምምዓት ካብ መሻርኽቲ ሃገራት ንዝኣትዉ ፍሉያት ፍርያት ምርጫዊ ኣተሓሕዛ ወይ ምጉዳል ታሪፍ ክህቡ ይኽእሉ። ቦሊቭያ ኣብ ውሽጢ ሃገርን ዓለምን ንዝቕየር ቁጠባዊ ኩነታት ንምምላስ፡ ፖሊሲታት ግብሪ ኣእትዎት በብእዋኑ ምግምጋምን ምትዕርራይን ቀጺላ ኣላ። እዞም ስጉምትታት እዚኦም ንውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት ንምሕላውን ሃገራዊ ልምዓት ንምንቕቓሕን ንኸም ሕርሻ ወይ ማኑፋክቸሪንግ ዝኣመሰሉ ዕላማ ዝገበሩ ዓውድታት ብስትራተጂካዊ ምትብባዕ ዝዓለሙ እኳ እንተኾኑ: ብሰንኪ ዝለዓለ ግብሪ ኣብ ልዕሊ ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ኣቑሑት ዝመጽእ ወሰኽ ዋጋታት ኣብ ምርጫ ተጠቀምቲ ጽልዋ ከሕድሩ ይኽእሉ እዮም።

ኣብ ደቡብ ኣሜሪካ እትርከብ መሬት ዘይትርከብ ሃገር ቦሊቭያ፡ ኣብ ሰደድ እትሰዶ ኣቑሑት ዝተፈላለየ ፖሊሲታት ግብሪ ኣለዋ። እታ ሃገር ብሰደድ ግብሪ ኣቢላ ተፈጥሮኣዊ ሃፍትኣን ፍርያት ሕርሻን ኣብ ምልላይ ትኹረት ትገብር። ኣብ ቦሊቭያ፡ ፖሊሲ ግብሪ ንሰደድ ዝለኣኽ ኣቑሑት ኣብ ዓይነት ፍርያት ይምርኮስ። መንግስቲ ንሰደድ ብምትብባዕ ኣብ ውሽጢ ሃገር ንዝርከቡ ኢንዱስትሪታት ንምድጋፍ ዝዓለመ እዩ። ንኣቑሑት ሕርሻ፡ ከም ሶያ፡ ቡን፡ ኪኖኣን ፍርያት ቃንጫ ሽኮርን፡ ቦሊቭያ ብተዛማዲ ትሑት መጠን ግብሪ ሰደድ ተተግብር። እዚ ፖሊሲ እዚ ዋጋታቶም ኣብ ዓለማዊ ዕዳጋ ተወዳዳሪ ብምግባር ኣህጉራዊ ንግዲ ናይዞም ፍርያት ንምዕባይ ዝዓለመ እዩ። ብኻልእ ወገን ድማ ሃብቲ ማዕድናት ኣብ ቁጠባ ቦሊቭያ ልዑል ተራ ኣለዎ። ስለዚ ዝተወሰኑ ማዕድናት ከም ሊትየም ዝለዓለ ግብሪ ሰደድ ይኽፈሎም። ቦሊቭያ ብደረጃ ዓለም ካብ ዝዓበያ ዕቑር ሊትየም ሓንቲ ብምህላዋ ትፍለጥ፤ ካብዚ ብምብጋስ ድማ ነዚ ሃፍቲ ጥረ ኮይኑ ናብ ወጻኢ ካብ ምልኣኽ ኣብ ውሽጢ ሃገር ተወሳኺ እሴት ዘለዎ መስርሕ ንምድንፋዕ ዝዓለመ እዩ። ነዚ ዕላማ ንምዕዋትን ኣብ ውሽጢ ዶባት እታ ሃገር ዝያዳ ዕድላት ስራሕ ንምፍጣርን ኣብ ልዕሊ ሰደድ ጥረ ሊትየም ዝለዓለ ግብሪ ይኽፈል። ብተወሳኺ፡ቦሊቭያ ፊስካላዊ ፖሊሲታቶም ሞዴል ብምግባር፡ ብሰንኪ ብዙሕ ዕቑር ጋዝ ኣብ ሰደድ ተፈጥሮኣዊ ጋዝ’ውን ፍሉይ ቀረጽ ሰደድ ትገብር።ካብዞም ግብሪታት ዝረኽቦ ገንዘብ ኣብ ውሽጢ ዶባት ቦሊቭያ ንዝካየዱ ማሕበራዊ መደባትን ትሕተ ቅርጺ ፕሮጀክትታትን ንምምዋል ይሕግዝ እዚ ድማ ንቁጠባዊ ምዕባለ ኣበርክቶ ይገብር። ፖሊሲታት ግብሪ ቦሊቭያ ምስ ግዜ ከከም ምቅይያር ፖለቲካዊ ቀዳምነታት ወይ ዝቕየር ቁጠባዊ ኩነታት ክፈላለ ከምዝኽእል ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ።ብተወሳኺ፡ቦሊቭያ ምስ ካልኦት ሃገራት ወይ ዞባዊ ብሎካት ከም በዓል መርኮሱር-ኮሙኒዳድ ኣንዲና ደ ኔሽንስ(ደቡባዊ ሓባራዊ ዕዳጋ-ማሕበረሰብ ኣንደስ)። ብሓፈሻ,ቦሊቭያ ሰደድ ግብሪ ፖሊሲታት ክልቲኡ ሚዛን ኣብ መንጎ ምድጋፍ ውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት ኣብ ርእሲ ምርግጋጽ እቶት ምፍጣር ብመንገዲ taxation.For ሕርሻዊ ፍርያት,ንውድድር ምድንፋዕ ኣብ ርእሲኡ ንስትራተጂካዊ ማዕድናዊ ጸጋታት,ምውህሃድ ዝያዳ መስርሒ ኢንዱስትሪታት domestically.To understand more about current specifics,it is advisable you consult ወግዓውያን ምንጭታት መንግስቲ ወይ ንፖሊሲታት ግብሪ ቦሊቭያ ብዝምልከት ቅኑዕ ሓበሬታ ናይ ምእካብ ሓላፍነት ዘለዎም ዝምልከቶም ንግዳዊ ትካላት።

ኣብ ደቡብ ኣሜሪካ እትርከብ ኣብ ባሕሪ ዘይትርከብ ሃገር ቦሊቭያ፡ ዝተፈላለየ ዝርዝር ሰደድ ዘለዋ ኮይና፡ ጽሬትን ምትእስሳርን ፍርያታ ንምርግጋጽ ዝተፈላለየ ናይ ሰደድ ምስክር ወረቐት የድልያ። ካብ ቦሊቭያ ካብ ዝለኣኹ ፍሉጣት ሰደድ ሓደ ተፈጥሮኣዊ ጋዝ እዩ። ቦሊቭያ ሓንቲ ካብተን ዝዓበያ ኣፍረይቲ ዓለም ብምዃና፡ ከም ISO 9001:2015 ንናይ ጽሬት ምሕደራ ስርዓታት፡ ISO 14001:2015 ንከባብያዊ ምሕደራ ስርዓታት ዝኣመሰሉ ናይ ሰደድ ምስክር ወረቐት ክትረክብ ኣለዋ። እዞም ምስክር ወረቐት ቦሊቭያ ብዘላቒ መንገዲ ተፈጥሮኣዊ ጋዝ ንምፍራይን ንምልኣኽን ዘለዋ ተወፋይነት ዘርእዩ እዮም። ካልእ ካብ ቦሊቭያ ዝመጽእ ርኡይ ሰደድ ማዕድናት ብፍላይ ድማ ብሩር፡ ቆርቆሮን ዚንጎን እዩ። ነዚ ሰደድ ማዕድናት ንምርግጋጽ፡ ቦሊቭያ ከም ማሕበር ዕዳጋ ቡልዮን ለንደን (LBMA) ንብሩር ዝህብ ምስክር ወረቐት ዝኣመሰሉ ኣህጉራዊ ደረጃታት ትኽተል። እዚ ምስክር ወረቐት እዚ፡ ብሩር ቦሊቭያ ብመንጽር ጽሬትን ጽሬትን ዓለምለኻዊ ደረጃታት ከም ዘማልእ ዘረጋግጽ እዩ። ኢንዱስትሪ ዓለባ ኣብ ቁጠባ ቦሊቭያ እውን ወሳኒ ተራ ኣለዎ። ከም ኣልፓካ ሱፍ ክዳውንቲ ዝኣመሰሉ ፍርያት ሓቅነቶምን ስነ-ምግባራዊ ምንጪ ኣሰራርሓኦምን ንምርግጋጽ ፍሉይ ምስክር ወረቐት የድልዮም። ከም ፍትሓዊ ንግዲ ወይ ኦርጋኒክ ስታንዳርድ ዓለባ (GOTS) ዝኣመሰሉ ምስክር ወረቐት ንሰደድቲ ዓለባ ቦሊቭያ ፍርያቶም ብዘላቒ መንገዲ ከም ዝፈርዩ ንምግላጽ ኣገደስቲ እዮም። ካብዚ ሓሊፉ ሕርሻ ኣብ ዕዳጋ ሰደድ ቦሊቭያ ልዑል ኣበርክቶ ኣለዎ። ፍረታት ቡን ቦሊቭያ ዓለምለኻዊ ተፈላጥነት ረኺቡ፤ ስለዚ ከም Rainforest Alliance ወይ UTZ Certified ዝኣመሰሉ ምስክር ወረቐት ምርካብ ኣዝዩ ኣገዳሲ እዩ። እዞም ምስክር ወረቐታት እዚኦም፡ ቡን ቦሊቭያ ንመሰላት ሰራሕተኛታት ኣኽቢሩ ንከባቢ ዝምችእ ኣሰራርሓ ተጠቒሙ ከምዝተለምዐ የረጋግጹ። ኣብ መደምደምታ፡ ቦሊቭያ ኣብ መላእ ኢንዱስትሪታት ዝተፈላለዩ ናይ ሰደድ ምስክር ወረቐት ትሓትት ኮይና፡ ምፍራይ ተፈጥሮኣዊ ጋዝ፡ ጽላት ዕደና (ከም ምስክር ወረቐት LBMA)፡ ምፍራይ ዓለባ (ፍትሓዊ ንግዲ ወይ GOTS)፡ ከምኡ’ውን ፍርያት ሕርሻ (Rainforest Alliance ወይ UTZ Certified) ሓዊስካ። እዞም ምስክር ወረቐታት ኣብ ሞንጎ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ምትእምማን ንምዕባይ ዝሕግዙ ኮይኖም ምስ ዓለማዊ ደረጃታት ምርግጋፅ ፅሬትን ኣሰራርሓ ዘላቕነትን ምኽባር ዘርእዩ እዮም።

ቦሊቭያ ኣብ ማእከል ደቡብ ኣመሪካ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር እያ። ቦሊቭያ ጂኦግራፍያዊ ድሩትነት እኳ እንተሃለዋ፡ ኣብ ውሽጢ ዶባታን ኣብ ስግር ኣህጉራዊ ዕዳጋታትን ንዝግበር ምንቅስቓስ ኣቑሑት ንምምችቻው ድልዱል ኢንዱስትሪ ሎጂስቲክስ ኣማዕቢላ እያ። ኣብ መጓዓዝያ ክመጽእ ከሎ፡ ቦሊቭያ ንኣገልግሎት ሎጂስቲክስ ዝተፈላለየ ኣማራጺታት ትህብ። መጓዓዝያ ጽርግያ ኣብ ውሽጢ ሃገር እቲ ዝበዝሐን ብሰፊሑ ዝጥቀመሉን ኣገባብ መጓዓዝያ እዩ። ቦሊቭያ ንዓበይቲ ከተማታትን ከተማታትን ዘራኽብ ሰፊሕ መርበብ ጽርግያታት ስለዘለዋ፡ ብናይ ጽዕነት መካይን ወይ ብኻልኦት ተሽከርከርቲ ኣቑሑት ብብቕዓት ንምንቅስቓስ የኽእል። ንኣህጉራዊ ጽዕነት፡ ኣብ ቀላይ ቲቲካካን ኣብ መስመር ማይ ፓራጓይ-ፓራናን ዝርከባ ወደባት ቦሊቭያ፡ ብመጓዓዝያ ሩባታት ኣቢለን ናብ ዓለማዊ ዕዳጋታት ምብጻሕ ይፈጥራ። እዞም ወደባት እዚኣቶም ካብ ከም በዓል ብራዚል፡ ኣርጀንቲና፡ ፔሩ፡ ቺለን ፓራጓይን ዝኣመሰላ ጎረባብቲ ሃገራት ኣቑሑት ንምልኣኽ ወይ ንምእታው ኣገደስቲ ኣፍደገታት እዮም። ቦሊቭያ ብዘይካ ናይ ጽርግያን ሩባን መጓዓዝያ፡ ኣብ ከም በዓል ላ ፓዝ፡ ሳንታ ክሩዝ ደ ላ ሴራ፡ ኮቻባምባ፡ ሱክረን ታሪጃን ዝኣመሰላ ዓበይቲ ከተማታት ናይ ጽዕነት መሳለጥያታት ዘለዎም መዓርፎ ነፈርቲ እውን ኣለዋ። ኣገልግሎት ጽዕነት ኣየር ንጊዜ ዝምልከት ጽዕነት ወይ ምስ ካልኦት ኣህጉራት ንዝግበር ነዊሕ ርሕቀት ንግዳዊ መስመራት ምቹእ እዩ። መንግስቲ ቦሊቭያ ተወዳዳርነት ንግዲ ንምዕባይ ስሉጥ ጽላት ሎጂስቲክስ ምምዕባል ኣገዳሲ ምዃኑ ይግንዘብ። ኣብ መላእ ሃገር ጽርግያታት ብምስፋሕን ወደባት ዘመናዊ ብምግባርን ምትእስሳር ንምምሕያሽ ፕሮጀክትታት መሰረተ ልምዓት ኣበጊሳ ኣላ። ኣብ ቦሊቭያ ኣገልግሎት ሎጂስቲክ ንዝደልዩ ኩባንያታት፡ ሓያሎ ስሙያት ወሃብቲ ኣገልግሎት ኣለዉ። ገለ ፍሉጣት ኩባንያታት ኣብ መላእ ዓለም ኣብ ምልኣኽ ኣየር ኤክስፕረስ ዝነጥፍ DHL Express Bolivia፤ ቦሊቭያዊ ሎጂስቲክስ ሶሉሽንስ (BLS) ንጉምሩክ ምጽራይ ሓዊሱ ኩለመዳያዊ ናይ ሎጂስቲክስ መፍትሒታት ዝህብ፤ ትራንስሎጂስቲካ ግሩፕ ማልቲሞዳል መጓዓዝያ ፍታሕ ዝህብ፤ ከምኡ’ውን ንናይ ባሕሪ መራኽብ ድሌታት ዝሕዝ ካርጎ ማርስክ ላይን እዩ። ኣብ ሎጂስቲካዊ ስርሓት ቦሊቭያ ስሉጥ መስርሕ ቀረብ ሰንሰለት ንምርግጋጽ ወይ ዝኾነ ይኹን ሎጂስቲካዊ ጻዕሪ ብደረጃ ዓለም ብማዕረ ፋክቱራት/ዝርዝር ምዕሻግ/ሕሳብ ጽዕነት/ናይ መንገዲ ኣየር ሕሳብ ሓዊሱ ግቡእ ሰነዳት ብቕልጡፍ ክዳሎ ኣለዎ: ምድንጓያት ንምውጋድ ምስ ልምዳዊ ደንቢ ምኽባር ምስ ምምራጽ እሙናት እሙናት መሻርኽቲ ወሳኒ እዩ። ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሰ ስሉጥ ካብ መወዳእታ ናብ መወዳእታ ምልኣኽ ምርግጋጽ። ኣብ መደምደምታ፡ ኢንዱስትሪ ሎጂስቲክስ ቦሊቭያ ዝተፈላለዩ ናይ መጓዓዝያ ኣማራጺታት ዝህብ ኮይኑ፡ መጓዓዝያ ጽርግያ ኣብ ውሽጢ ሃገር ብሰፊሑ ዝጥቀመሉ ኮይኑ፡ ኣብ ቀላይ ቲቲካካን መስመር ማይ ፓራጓይን ፓራናን ዝርከቡ ወደባት ድማ ኣህጉራዊ ንግዲ ዘመቻችኡ እዮም። ኣገልግሎት ጽዕነት ኣየር ብዓበይቲ መዓርፎ ነፈርቲ እውን ይርከብ። ካብዚ ብተወሳኺ ፕሮጀክትታት ትሕተ ቅርጺ ኣብ ስርሓት ሎጂስቲክስ ምትእስሳርን ብቕዓትን ንምምሕያሽ ዝዓለመ እዩ። ከም ዲኤችኤል ኤክስፕረስ ቦሊቭያ፣ ቦሊቭያን ሎጂስቲክስ ሶሉሽንስ (BLS)፣ ትራንስሎጂስቲካ ግሩፕን ካርጎ ማርስክ ላይንን ዝኣመሰሉ ፍሉጣት ወሃብቲ ሎጂስቲክስ ኣብ ቦሊቭያ ኣገልግሎት ሎጂስቲክስ ንዝደልዩ ኩባንያታት ኩለመዳያዊ ፍታሕ ይህቡ።

ኣገደስቲ ምርኢታት ንግዲ

ቦሊቭያ ኣብ ደቡብ ኣሜሪካ ከም መሬት ዘይትርከብ ሃገር ብምዃና፡ ንቁጠባዊ ምዕባለኣ ኣገደስቲ ኣህጉራዊ መስመራት ዕድጊትን ምርኢታት ንግድን ኣለዋ። 1. ዓለም ለኸ መስመራት ዕድጊት፤ ሀ) ቤት ምኽሪ ሰደድቲ ቦሊቭያ (CADEX)፦ እዚ ትካል እዚ ንፍርያት ቦሊቭያ ዕድላት ሰደድ ዘተባብዕን ንናይ ውሽጢ ዓዲ ንግዳዊ ትካላት ምስ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ዘራኽብን እዩ። ካዴክስ ፍርያት እታ ሃገር ንምርኢት ኣብ ዝተፈላለዩ ምርኢታት ንግድን ንግዳዊ ፍፃመታትን ይሳተፍ። ለ) ኮርፖሬሽን ልምዓት ኣልቲፕላኖ (ኮርዴፓ)፦ ኮርዴፓ ንናይ ወፃኢ ወፍሪ ዘመቻችእን ንሰደድ ፍርያት ቦሊቭያ ዝድግፍን ብምዃኑ ናይ ዕዳጋ ስለያ ብምቕራብ፣ ንግዳዊ ምትእስሳር ፍፃመታት ብምክያድ፣ ንግዳዊ ተልእኾታት ብምውዳብ እዩ። ሐ) ኤምባሲታትን ኣብያተ ፅሕፈት ንግድን፦ ቦሊቭያ ኣብ ሓያሎ ሃገራት ኤምባሲታትን ኣብያተ ፅሕፈት ንግድን ብምቛም ኣህጉራዊ ንግዲ ዝድግፍ እዩ። እዞም ዲፕሎማስያዊ ውክልናታት ንንግዳዊ ትካላት ኣብ ወጻኢ ሃገራት ክኾኑ ዝኽእሉ ኣቕረብቲ ወይ ዓደግቲ ኣብ ምልላይ ይሕግዙ። 2. ምርኢታት ንግዲ፤ ሀ) ኤክስፖክሩዝ፡- ኤክስፖክሩዝ ኣብ ቦሊቭያ ዓመታዊ ኣብ ሳንታ ክሩዝ ደ ላ ሴራ ዝካየድ ዝዓበየ ምርኢት እዩ። ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ከም ሕርሻ፡ ማኑፋክቸሪንግ፡ ቴክኖሎጂ፡ ኣገልግሎት ወዘተ ዘርኢ ኮይኑ፡ ካብ መላእ ዓለም ብኣሽሓት ዝቑጸሩ ምርኢት ዘቕርቡ ሰባት ይስሕብ። ለ) FIT – ኣህጉራዊ ምርኢት ቱሪዝም፡- እዚ ምርኢት ሃገራውን ኣህጉራውን ቱሪዝም ኦፕሬተራት፡ ትካላት ጉዕዞ፡ ሆቴላት፡ መንገዲ ኣየርን ካልኦትን ኣብ ሓደ ብምምጻእ ኢንዱስትሪ ቱሪዝም ቦሊቭያ ኣብ ምልላይ ዘተኮረ እዩ። ሐ) ኤክስፖ ኣላዲ፡- ብማሕበር ውህደት ላቲን ኣመሪካ (ALADI) ዝተዳለወ እዚ ምርኢት፡ ኣብ መንጎ ሃገራት ላቲን ኣመሪካ ውሽጣዊ ዞባዊ ንግዲ ንምዕባይ ዝዓለመ እዩ። ንናይ መርበብ ሓበሬታ ዕድላትን ካብ ኣባላት ሃገራት ዝተፈላለዩ ፍርያት ንምርኣይን መድረኽ ይህብ። መ) ኤክስፖክሩዝ ቺኪታንያ፡- ከም መቐጸልታ ናይቲ ኣብ ሳንታ ክሩዝ ደ ላ ሴራ ዝተኻየደ ኤክስፖክሩዝ ብዞባዊ ደረጃ ኣብ ከም ሶያ ወይ ሕርሻ ከብቲ ዝኣመሰሉ ፍርያት ሕርሻ ዘተኮረ እዩ። እዞም ናይ ዕድጊ መንገድታት ምንጪ ወይ ወፍሪ ዝደልዩ ዓለማዊ ኩባንያታት ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ሕርሻ (ፍረታት ቡን፣ካካዎ፣ፍረታት)፣ ዕደና (ቆርቆሮ፣ብሩር፣ዚንጎ፣ወርቂ)፣ ዓለባታት (ኣልፓካ ሱፍ፣ላማ ፉር፣ጡጥ)፣ ኣብ መንጎ ክድህስሱ የኽእሉ። ካልኦት። ተፈጥሮኣዊ ሃብትን ፍሉይ ፍርያትን ቦሊቭያ፡ ንጽሬት ዘለዎ ኣቑሑት ንዝደልዩ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ሰሓቢት መዕረፊት ይገብራ። ፍሉያት መስመራት ዕድጊትን ምርኢታት ንግድን ምስ ግዜ ክፈላለዩ ከምዝኽእሉ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ፣ ኣብ ቦሊቭያ ንዘሎ እዋናዊ ዕድላት ዝያዳ ቅኑዕ ሓበሬታ ንምርካብ ድማ ከም ወግዓውያን ትካላት ንግዲ ወይ መንግስታዊ ትካላት ዝኣመሰሉ እዋናዊ ምንጭታት ምውካስ ይምከር።

ልሙዳት ሞተር ምድላይ

ኣብ ቦሊቭያ፡ ሰባት ኣብ ኢንተርነት ሓበሬታ ንምርካብ ዝጥቀሙሉ ሓያሎ ልሙዳት ሞተር ምድላይ ኣለዉ። ገለ ካብኣቶም ምስ ኣድራሻ መርበብ ሓበሬታኦም እነሆ፤ 1. ጉግል (www.google.com.bo)፦ ጉግል ኣብ መላእ ዓለም እቲ ዝበዝሐ ተፈታዊ ሞተር ምድላይ ብምዃኑ፡ ኣብ ቦሊቭያ እውን ብሰፊሑ ይጥቀመሉ። ተጠቀምቲ ነቲ ሓያል ናይ ምድላይ ኣልጎሪዝም ተጠቒሞም ሰፊሕ ሓበሬታ ክረኽቡ ይኽእሉ። 2. ያሁ (www.yahoo.com)፦ ያሁ ካልእ ኣብ ቦሊቭያ ልሙድ ዝኾነ ሞተር ምድላይ እዩ። ዝተፈላለዩ ባህርያት ከም ዜና፡ ኣገልግሎት ኢመይል፡ ከምኡ’ውን ኣብ ምርጫ ተጠቃሚ ዝተመርኮሰ ብሕታዊ ትሕዝቶ የቕርብ። 3. ቢንግ (www.bing.com)፦ ማይክሮሶፍት ዝሰርሖ ቢንግ ንተጠቀምቲ ኢንተርነት ቦሊቭያ ንናይ መርበብ ሓበሬታ ምድላይ ንምክያድ እውን ህቡብ ምርጫ እዩ። ምስ ስሩዕ ጽሑፍ መሰረት ዝገበረ ውጽኢት ስእላዊ ናይ ምድላይ ኣማራጺታት ይህብ። 4. DuckDuckGo (duckduckgo.com)፦ ኣብ ብሕታዊነት ዘተኮረ ኣገባቡ ዝፍለጥ DuckDuckGo፡ ዘተኣማምን ውጽኢት እናሃበ ዳታ ተጠቀምቲ ከይከታተል ብዝገበሮ ቃልሲ፡ ንቦሊቭያ ሓዊሱ ብዓለም ደረጃ ተፈታውነት እናረኸበ ይርከብ። 5. ያንዴክስ (yandex.ru)፦ ዋላ’ኳ ብቐንዱ ኣብ ሩስያ ዝመደበሩ ሞተር ምድላይ እንተኾነ፡ ያንዴክስ ዋላ’ውን ብውሑድ ፍሉጣት ቋንቋታት ከም ኲቹዋን ኣይማራን ዝኣመሰሉ ኣብ ቦሊቭያ ብደቀባት ዝዝረቡ ቋንቋታት ከባብያዊ ውጽኢት ዝህብ ኣህጉራዊ ስሪት ኣለዎ። 6. ኢኮስያ (www.ecosia.org)፡ ኢኮስያ ካብ ካልኦት ምርጫታት ፍሉይ ዝገብሮ፡ ዝበዝሕ ኣታዊታቱ ኣብ መላእ ዓለም ኣግራብ ንምትካል ዝውዕል ኮይኑ፡ ንተጠቀምቲ ቦሊቭያ ድማ ንከባቢ ዝምችእ ናይ ምድላይ ተመኩሮ ብምሃብ እዩ። 7. ባይዱ (www.baidu.com) : ብቐንዱ ኣብ ቻይና ዘተኮረ ክኸውን ከሎ፡ ባይዱ ብቋንቋ ስጳኛ ውሱን ናይ መርበብ ሓበሬታ ምድላይ ዓቕሚ ስለዘለዎ ምስ ቻይና ዝተኣሳሰር ትሕዝቶ ንዝደልዩ ቦሊቭያውያን ወይ ብዓለምለኻዊ ደረጃ ዝንቀሳቐሱ ትካላት ንግዲ ጠቓሚ ይገብሮም። ህቡብነት ናይዞም ሞተር ምድላይ ኣብ ውሽጢ ቦሊቭያ ኣብ መንጎ ውልቀሰባትን ዞባታትን ከከም ውልቃዊ ምርጫታትን ኣብ ፍሉይ ቦታታት ዝርከብ ኣገልግሎታትን ክፈላለ ከምዝኽእል ምፍላጥ ኣገዳሲ’ዩ።

ዓበይቲ ብጫ ገጻት።

ኣብ ቦሊቭያ፡ እቶም ቀንዲ ብጫ ገጽ ማህደር ዝተፈላለዩ ንግዳዊ ትካላትን ኣገልግሎታትን ንምርካብ ክሕግዙኻ ይኽእሉ። ገለ ካብቶም ዓበይቲ ብጫ ገጽ ማህደር ቦሊቭያ ምስ መርበብ ሓበሬታታቶም እነሆ፤ 1. Páginas Amarillas (ብጫ ገጻት ቦሊቭያ): እዚ ሓደ ካብቶም ኣብ ቦሊቭያ ዝርከቡ ፍሉጣት ብጫ ገጻት ማህደር ኮይኑ ኣብ ዝተፈላለየ ምድባት ርክብ ሓበሬታን ዝርዝር ንግድን ዝህብ እዩ። ኣብ መርበብ ሓበሬታኦም ኣብዚ ዝስዕብ ክትረኽብዎ ትኽእሉ ኢኹም፡ www.paginasamarillas.com.bo 2. ጉያ ቴሌፎኒካ ደ ቦሊቭያ፦ ጉያ ቴሌፎኒካ ደ ቦሊቭያ ካልእ ህቡብ ማህደር ኮይኑ፡ ናይ ቴሌፎን ማውጫ፡ ዝርዝር ንግዳዊ ትካላትን ምድብ መወዓውዒታትን ዘቕርብ እዩ። ኣብዚ መርበብ ሓበሬታኦም ክትበጽሑ ትኽእሉ ኢኹም፡ www.guialocal.com.bo 3. BolivianYellow.com: BolivianYellow.com ኣብ ዝተፈላለዩ ምድባት ከም ሆቴላት፣ ቤት መግቢ፣ መካኒካትን ካልእን ዝርዝር ንግዲ ዘቕርብ ናይ ኦንላይን ማውጫ እዩ። መርበብ ሓበሬታኦም ኣብዚ ዝስዕብ መርበብ ሓበሬታ ይርከብ፡ www.bolivianyellow.com 4. Directorio Empresarial de Santa Cruz (Santa Cruz Business Directory)፦ እዚ ማህደር ብፍላይ ኣብ ሳንታ ክሩዝ ኣብ እትርከብ ትካላት ንግዲ ዘተኮረ ኮይኑ፡ ሓንቲ ካብተን ዝዓበያ ከተማታት ቦሊቭያ እያ። ኣብ ውሽጢ ዞባ ክፍሊ ሳንታ ክሩዝ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ዝንቀሳቐሳ ኩባንያታት ሰፊሕ ዝርዝር ይህብ። ናይዚ ማህደር መርበብ ሓበሬታ፡ www.directorio-empresarial-bolivia.info/Santa-Cruz-de-la-Sierra.html እዩ። 5. Directorio Comercial Cochabamba (Cochabamba Commercial Directory)፦ እዚ ናይ ኦንላይን ማህደር ኣብ ከተማ ኮቻባምባን ከባቢኣን ኣብ ዞባ ክፍሊ ኮቻባምባ ማእከላይ ቦሊቭያን ንዝመደበሮም ትካላት ንግዲ ዘገልግል እዩ። ናይ መርበብ ሓበሬታኦም ሊንክ፡ www.directoriocomercialbolivia.info/directorio-comercial-cochabamba.html እዩ። እዞም መርበባት ሓበሬታ ምስ ግዜ ክቕየሩ ከምዝኽእሉ ኣስተውዕሉ፣ ስለዚ ቅድሚ ምጥቃምኩም ትኽክለኛነቶም ምርግጋጽ ይምከር። ነዞም ቀንዲ ብጫ ገጽ ማህደር ብምውካስ፡ ኣብ መላእ ቦሊቭያ ኣብ ዝተፈላለየ ጽላታት ዝንቀሳቐሱ ትካላት ንግዲ ኣገዳሲ ርክብ ሓበሬታ ብቐሊሉ ክትረክብ ትኽእል።

ዓበይቲ ናይ ንግዲ መድረኻት።

ኣብ ደቡብ ኣሜሪካ ኣብ መሬት ዘይትርከብ ሃገር ቦሊቭያ ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ኣብ ኢንዱስትሪ ኢ-ኮሜርስ ርኡይ ዕብየት ርእያ እያ። ገለ ካብቶም ዓበይቲ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ቦሊቭያ እነሆ፤ 1. መርካዶ ሊብሬ (www.mercadolibre.com.bo)፦ መርካዶ ሊብሬ ኣብ ቦሊቭያ ጥራይ ዘይኮነስ ኣብ መላእ ላቲን ኣመሪካ ካብ ዘለዉ ህቡባት ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ሓደ እዩ። ኤሌክትሮኒክስ፡ ክዳውንቲ፡ መሳርሒታት ገዛን ካልእን ዝኣመሰሉ ዝተፈላለዩ ፍርያት የቕርብ። 2. ሊኒዮ (www.linio.com.bo)፦ ሊንዮ ካልእ ኣብ ቦሊቭያ ዝሰርሕ ፍሉጥ ናይ ኢንተርነት ዕዳጋ እዩ። ካብ ዝተፈላለዩ ምድባት ዝመጹ ዝተፈላለዩ ፍርያት ከም ፋሽን፡ ኤሌክትሮኒክስ፡ ፍርያት ጽባቐ፡ ከምኡ’ውን ኣቑሑት ገዛ የቕርብ። 3. ቶዶሴሉላር (www.todocelular.com)፦ ከምቲ ስሙ ዝሕብሮ (ቶዶ ሴሉላር ብእንግሊዝኛ "ኩሉ ሞባይል" ማለት እዩ) እዚ መድረኽ ብቐንዱ ኣብ ምሻጥ ሞባይላትን ተዛመድቲ መሳርሒታትን ከም ቻርጀርን ኬዝን ዝፍለጥ እዩ። 4. DeRemate (www.deremate.com.bo)፦ DeRemate ውልቀሰባት ካብ ኤሌክትሮኒክስ ክሳብ ተሽከርከርቲ ዝተፈላለዩ ኣቑሑት ጨረታ ዝገብሩሉ ናይ ኦንላይን ሓራጅ መርበብ ሓበሬታ እዩ። 5. ቱሞሞ (www.tumomo.com)፦ ቱሞሞ ብቐንዱ ኣብ ምድብ መወዓውዒታት ዝተፈላለዩ ኣቑሑት ከም መካይን፣ ንብረት ንብረት፣ ንብረት ገዛን ካልእን ንምዕዳግን ንምሻጥን ዘተኮረ እዩ። 6. ኩፖናቲክ (www.cuponatic.com.bo)፦ ኩፖናቲክ ከም መዓልታዊ ውዕላት መርበብ ሓበሬታ ኮይኑ ይሰርሕ፣ ንዝተፈላለዩ ኣገልግሎታት ከም ቤት መግቢ፣ ስፓ፣ ናይ ትርፊ ግዜ ንጥፈታት ንዝነብሩ ወይ ንዝበጽሑ ዓማዊል ብቕናሽ ቫውቸር ይህብ። 7. Goplaceit (bo.goplaceit.com)፦ Goplaceit ከም ናይ ኦንላይን ዝርዝር ንብረት ዝዝርዝር መድረኽ ኮይኑ የገልግል፣ ተጠቀምቲ ኣብ ዝተፈላለያ ከተማታት ቦሊቭያ ዝካረ ንብረት ወይ ንመሸጣ ዝኸውን ገዛውቲ ክደልዩ ይኽእሉ። ሓደስቲ ተጻወትቲ ናብ ዕዳጋ ምስ ዝኣትዉ፡ ምህላውን ተፈታውነትን ናይዞም መድረኻት ምስ ግዜ ክፈላለ ከም ዝኽእል፡ ካልኦት ድማ ብሰንኪ ዝቕየር ምርጫታት ተጠቀምቲ ወይ ዳይናሚክስ ዕዳጋ ኣገዳስነቶም ክጎድል ከም ዝኽእል ኣስተውዕሉ።

ዓበይቲ ማሕበራዊ መራኸቢታት

ኣብ ደቡብ ኣሜሪካ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር ቦሊቭያ፡ ብርክት ዝበሉ ህቡባት ማሕበራዊ መራኸቢታት ኣለዋ። ገለ ካብቶም ኣብ ቦሊቭያ ብሰፊሑ ዝጥቀሙሉ ማሕበራዊ መራኸቢታት ምስ በብወገኖም መርበብ ሓበሬታታት እነሆ፤ 1. ፌስቡክ - ፌስቡክ ኣብ ዓለም ካብ ዘለዉ መራሕቲ ማሕበራዊ መራኸቢታት ሓደ እዩ። ተጠቀምቲ ምስ ኣዕሩኽቶምን ቤተሰቦምን ክራኸቡ፡ ስእልታትን ቪድዮታትን ከካፍሉ፡ ከምኡ’ውን ኣብ ዝተፈላለዩ ናይ ተገዳስነት ጉጅለታት ክጽንበሩ የኽእሎም። ንፌስቡክ ዝኸውን መርበብ ሓበሬታ https://www.facebook.com እዩ። 2. ዋትስኣፕ - ዋትስኣፕ ተጠቀምቲ ብኢንተርነት ናይ ጽሑፍ መልእኽቲ፡ ናይ ድምጺ መልእኽቲ፡ ምስሊ፡ ቪድዮ፡ ከምኡ’ውን ድምጺ ወይ ቪድዮ ጻውዒት ክገብሩ ዘኽእሎም ናይ መልእኽቲ መተሓላለፊ መድረኽ እዩ። ከም ሞባይል ኣፕ ዝቐርብ ኮይኑ፡ ዌብ ቨርዥን እውን ኣለዎ። ንዝያዳ ሓበሬታ ኣብ https://www.whatsapp.com ተወከሱ። 3. ኢንስታግራም - ኢንስታግራም ስእልን ቪድዮን ምክፋል ዝሕግዝ መድረኽ ኮይኑ፡ ተጠቀምቲ ስእልታትን ሓጸርቲ ቪድዮታትን እናሰቐሉ ፍልተር ወይ መሳርሒታት ኤዲቲንግ ብምውሳኽ ንዕኦም ንምዕባይ ዝሕግዝ እዩ። ተጠቀምቲ ኣብ መስመር ግዜኦም ዝጽሕፍዎ ጽሑፋት ንምርኣይ ካልኦት ኣካውንታት እውን ክከታተሉ ይኽእሉ። ተወሳኺ ሓበሬታ ኣብ https://www.instagram.com ዳህሰሱ። 4. ትዊተር - ትዊተር ተጠቀምቲ ትዊት ዝበሃሉ ሓጸርቲ መልእኽትታት ክዝርግሑ የኽእሎም፡ እዚ ድማ ክሳብ 280 ፊደላት ዝንውሓቱ ጽሑፍ፡ ምስሊ ወይ ሊንክታት ከጠቓልል ይኽእል (ክሳብ ሓምለ 2021)። ሰባት ናይ ካልኦት ኣካውንት ክከታተሉን ኣብ መላእ ዓለም ዝፍጸሙ ዜናታት ወይ ኣንፈታት ብሃሽታግ (#) ኣብ ሓቀኛ ግዜ ክፈልጡን የኽእሎም። ንትዊተር ዝኸውን መርበብ ሓበሬታ https://twitter.com እዩ። 5. ሊንክድይን - ሊንክድይን ብቐንዱ ንሞያዊ ዕላማታት መርበብ ሓበሬታ ዝውዕል ኮይኑ፡ ውልቀሰባት ምስ ካብ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ዓለም ዝመጹ መሳርሕቶም ከምኡ’ውን ኣብ ውሽጢ ቦሊቭያ ወይ ብዓለም ደረጃ ምስ ክኾኑ ዝኽእሉ ኣስራሕቲ ወይ ንግዳዊ መሻርኽቲ እናተራኸቡ ናይ ስራሕ ተመኩሮኦምን ክእለቶምን ዘጉልሕ ፕሮፋይል ይፈጥሩ። ኣብ https://www.linkedin.com ናይ ባዕልኹም ፕሮፋይል ፍጠሩ። 6. ቲክቶክ - ቲክቶክ ተጠቀምቲ ብሓጺር መልክዕ ዘለዎም ፈጠራዊ ትሕዝቶታት ከም ሳዕስዒት ብድሆታት፡ ከንፈር ምትእስሳር ዘለዎም ምርኢታት፡ ኮሜዲ ስኪት ንኽፈጥሩን ኣብ ውሽጢ ማሕበረሰቡ ብ"ድምጽታት" ዝበሃሉ ናይ ድምጺ ክሊፓት ንኽካፈሉን ዕድል ይህብ። ተወሳኺ ሓበሬታ ኣብ https://www.tiktok.com/en/ ርኸቡ። 7.Xing- Xing ብቐንዱ ኣብ ምትእስሳር ሰብ ሞያ ዘተኮረ ማሕበራዊ ሚድያ መድረኽ እዩ። ኣብቲ ጀርመንኛ ዝዛረብ ዞባ ኤውሮጳ ብሰፊሑ ዝጥቀመሉ ኮይኑ፡ ኣብ ቦሊቭያ ተፈታውነት ረኺቡ ኣሎ። ዚንግ ምስ ሊንክድኢን ዝመሳሰሉ ባህርያት ብምቕራብ፡ ተጠቀምቲ ሞያዊ ፕሮፋይል ክፈጥሩን ምስ ካልኦት ኣብ ኢንዱስትሪኦም ክራኸቡን የኽእሎም። ንዝያዳ ሓበሬታ ኣብ https://www.xing.com ተወከሱ። እዚኦም ውሑዳት ኣብነታት ናይቶም ኣብ ቦሊቭያ ብህዝቢ ዝጥቀሙሉ ማሕበራዊ መራኸቢታት መድረኻት ኮይኖም፡ ንውልቀሰባት ኣብ ውሽጢ ዓድን ዓለምን ኣብ ዝተፈላለየ ድሌታት፡ ሞያታትን ዕላማታትን ዘራኽቡ እዮም።

ዓበይቲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ

ኣብ ደቡብ ኣሜሪካ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር ቦሊቭያ፡ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ዝውክላ ብዙሓት ማሕበራት ኢንዱስትሪ ኣለዋ። ገለ ካብተን ቀንዲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ ቦሊቭያ ምስ በብወገነን ዝርከባ መርበብ ሓበሬታታት እነሆ፤ 1. ሃገራዊ ቤት ምኽሪ ንግዲ (CNC)፦ ሲኤንሲ ንውልቃዊ ጽላት ዝውክል ኮይኑ ኣብ ቦሊቭያ ቁጠባዊ ምዕባለ ዘተባብዕ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.cnc.bo 2. ፌደሬሽን ውልቀ ሰብ ሃፍቲ (FEP)፦ FEP ኣብ ምድንፋዕ ኢንተርፕሪነርሺፕን ዕብየት ኣናእሽተይን ማእኸለዎትን ትካላት (SMEs) ኣብ ምድጋፍን ዘተኮረ ማሕበር እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.fepbol.org 3. ቤት ምኽሪ ኢንዱስትሪታት ቦሊቭያ (CBI)፦ ሲቢኣይ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ማኑፋክቸሪንግ፣ ዕደና፣ ፀዓትን ሕርሻን ንዝርከቡ ኢንዱስትርያዊ ኩባንያታት ዝውክል እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.cni.org.bo 4. ሃገራዊ ቤት ምኽሪ ሰደድቲ (CANEB)፡ CANEB ኣብ ቦሊቭያ ንሰደድ ዝቐንዐ ኢንዱስትሪታት ይድግፍን የስፋሕፍሕን ኣህጉራዊ ንግዲ ንምዕባይ። መርበብ ሓበሬታ: ኣይርከብን። 5. ቤት ምኽሪ ንግዲ ቦሊቭያን ኣሜሪካን (AMCHAM Bolivia)፦ AMCHAM ቦሊቭያ ካብ ክልቲአን ሃገራት ንዝመጹ ትካላት ንግዲ ናይ መርበብ ሓበሬታ ዕድላት ብምሃብ ኣብ መንጎ ቦሊቭያን ኣሜሪካን ንግዳዊ ዝምድናታት ንምዕባይ ዝዓለመ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.amchambolivia.com.bo 6. ሃገራዊ ማሕበር መሃንድሳት ሜታላርጂ ዕደና (ANMPE)፦ ANMPE ኣብ ቦሊቭያ ዘላቒ ኣሰራርሓ ዕደና ንምድንፋዕ ኣብ ጽላት ዕደና ዝሰርሑ ሰብ ሞያ ዝውክል እዩ። መርበብ ሓበሬታ: ኣይርከብን። 7. ማሕበር ሆቴላትን ኩባንያታት ቱሪዝምን ቦሊቭያ (ABHOTUR)፡ ABHOTUR ኣብ ውሽጢ ቦሊቭያ ልምዓት ቱሪዝም ብምድንፋዕ ምስ ቱሪዝም ዝተኣሳሰሩ ንግዳዊ ትካላት ኣብ ምድጋፍ ዘተኮረ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ abhotur.org/index.php/en/ 8 .ማሕበር ኩባንያታት ንብረት ቦሊቭያ(ACBBOL):ACBBOL ኩለን ኩባንያታት ንብረት ብምጥርናፍ ኣብ ፕሮጀክትታት ትልሚ ከተማ ኣበርክቶ ንምግባር ሓላፍነት ኣለዎ ብግልፅነት ኣንጻር ምትላል ደገፍ ብምሃብ.. መርበብ ሓበሬታ :www.acbbol.com ገለ ትካላት መርበብ ሓበሬታ ዘይብለን ወይ መርበብ ሓበሬታአን ንግዚኡ ዘይርከብ ወይ ንምብጻሕ ኣጸጋሚ ክኸውን ከም ዝኽእል ኣስተውዕሉ።

ናይ ንግድን ንግድን መርበብ ሓበሬታታት

ኣብ ቦሊቭያ ብዛዕባ ቁጠባዊ ንጥፈታት እታ ሃገር፡ ዕድላት ወፍሪን ፖሊሲታት ንግድን ሓበሬታ ዝህቡ ሓያሎ ቁጠባውን ንግዳውን መርበብ ሓበሬታታት ኣለዉ። ውሑዳት ካብኣቶም እነሆ፤ 1. ትካል ንግዲ ወጻኢ ቦሊቭያ (Instituto Boliviano de Comercio Exterior) - እዚ መርበብ ሓበሬታ እዚ ንሰደድ ቦሊቭያ ንምልላይን ወፍሪ ወጻኢ ንምስሓብን ዝዓለመ እዩ። ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ቁጠባ፣ ስታቲስቲክስ ሰደድ፣ ደንቢ ንግዲ፣ ምትብባዕ ኢንቨስትመንት ሓበሬታ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.ibce.org.bo/ 2. ሚኒስትሪ ቁጠባን ህዝባዊ ፋይናንስን (Ministerio de Economía y Finanzas Públicas) - ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ ናይቲ ሚኒስትሪ ብዛዕባ ሓፈሻዊ ቁጠባዊ ኩነታት ቦሊቭያ፡ ፊስካላዊ ፖሊሲታት፡ ምምቕራሕ ባጀት፡ ውጥናት ልምዓትን ፕሮጀክትታት ወፍሪን ርድኢት ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.economiayfinanzas.gob.bo/ 3. ማእከላይ ባንክ ቦሊቭያ (ባንኮ ማእከላይ ደ ቦሊቭያ) - እዚ መርበብ ሓበሬታ ብዛዕባ ማዕቀፋት ገንዘባዊ ፖሊሲ፡ ሸርፊ ሸርፊ፡ ወለድ፡ ጸብጻባት ዝቕባበ ዋጋ፡ ደንቢ ባንክታት ከምኡ’ውን ቁጠባዊ መርኣይታት ከም መጠን ዕብየት GDP ዝኣመሰሉ ሰፊሕ መረዳእታታት ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.bcb.gob.bo/ 4. ሚኒስትሪ ወፍሪ (Ministerio de Planificación del Desarrollo) - መርበብ ሓበሬታ ናይቲ ሚኒስትሪ ኣብ ቦሊቭያ ዕድላት ክድህስሱ ንዝደልዩ ኣውፈርቲ ክኾኑ ዝኽእሉ ሰባት ሓበሬታ ኣብ ምሃብ ዘተኮረ እዩ። ንኢንቨስትመንት ዝኸውን ስትራተጂካዊ ዓውድታት ዝርዝር ሓበሬታ ምስ ዝምልከቶም ሕግታትን ኣሰራርሓታትን ዘጠቓልል እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.inversiones.gob.bo/ 5. ዕዳጋ ኣክስዮን ቦሊቭያ (ቦልሳ ቦሊቭያና ደ ቫሎረስ) - እዚ መርበብ ሓበሬታ ምስ ኣንፈታት ዕዳጋ ኣክስዮን ቦሊቭያ ዝተኣሳሰር ዜናታት ምስ መጠን ንግድን ዋጋታት ኣክስዮን ኣብ ዝርዝር ዝኣተዋ ኩባንያታትን ዝሓዘ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.bbv.com.bo/ 6. ቤት ምኽሪ ንግዲ ኣገልግሎትን ቱሪዝምን ሳንታ ክሩዝ (Cámara de Industria Comercio Servicios y Turismo Santa Cruz) - ከም ሓደ ካብተን ብቑጠባዊ ንጥፈታት ዝነጥፋ ዞባታት ቦሊቭያ(ኣብ ሳንታ ክሩዝ እትርከብ)፡ መርበብ ሓበሬታ ናይዚ ቤት ምኽሪ ብዛዕባ ናይ ውሽጢ ዓዲ ንግዳዊ ዕድላት ርድኢት ይህብ፣ ፍጻመታት፡ ከምኡ’ውን ቁጠባዊ ዜናታት። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.cainco.org.bo/ መተሓሳሰቢ፡- ምህላውን ኣሰራርሓን ናይዞም መርበባት ሓበሬታ ምስ ግዜ ክፈላለ ከም ዝኽእል ምጥቃስ ኣገዳሲ እዩ።

ናይ ንግዲ ዳታ ሕቶ መርበባት ሓበሬታ

ንቦሊቭያ ዝምልከት ሓያሎ ናይ ንግዲ ዳታ ሕቶ መርበባት ሓበሬታ ኣለዉ። ገለ ኣብነታት ምስ ተዛመድቲ ናይ መርበብ ሓበሬታ URLs እነሆ፤ 1. ኢንስቲትዩት ንግዲ ወፃኢ ቦሊቭያ (IBCE)፦ ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ IBCE ስታቲስቲክስ ንግዲ፣ ሓበሬታ ዕዳጋን ካልኦት ተዛመድቲ መረዳእታታትን ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.ibce.org.bo/ 2. ዓለምለኻዊ ማእከል ንግዲ (ITC) - ካርታ ንግዲ፦ ካርታ ንግዲ ITC ተጠቀምቲ ዝርዝር ክልተኣዊ ስታቲስቲክስ ንግዲ፣ መርኣይታት ተበፃሕነት ዕዳጋን ንቦሊቭያ ዝኸውን ናይ ሰደድ ተኽእሎ መረዳእታን ንምርካብ የኽእሎም። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.trademap.org/ 3. ዓለምለኻዊ ዝተዋደደ ንግዳዊ መፍትሒታት (WITS)፦ WITS ንቦሊቭያ ካብ ዝተፈላለዩ ምንጭታት ኣእትዎ፣ ሰደድ፣ ታሪፍን ካልእን ሓዊሱ ኩለመዳያዊ መረዳእታ ንግዲ የቕርብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://wits.worldbank.org/wits/wits/witshome.aspx 4. ዳታቤዝ ኮምትሬድ ሕቡራት ሃገራት፡- ዳታቤዝ ኮምትሬድ ሕቡራት ሃገራት፡ ካብ ቦሊቭያ ሓዊሱ ካብ ዝተፈላለያ ሃገራት ዝመጹ ወግዓዊ ስታቲስቲክስ ኣህጉራዊ ንግዲ ዝሓዘ መኽዘን እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://comtrade.un.org/ 5. ትዕዝብቲ ቁጠባዊ ውስብስብነት (OEC)፦ OEC ንከም በዓል ቦሊቭያ ዝኣመሰላ ሃገራት ቁጠባዊ መርኣይታትን ኣህጉራዊ ሰደድን ስእላዊ ስእልን ትንተናን ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://oec.world/en/profile/country/bol እዞም መርበባት ሓበሬታ እዚኦም፡ ኣብ ዝተፈላለየ መዳያት ኣህጉራዊ ንግዳዊ ንጥፈታት ቦሊቭያ ከም ሰደድ፡ ኣእትዎት፡ መሻርኽቲ ንግዲ፡ ምብትታን ኣቑሑትን ካልእን ርድኢት ክህቡ ይኽእሉ።

B2b መድረኻት

ቦሊቭያ ኣብ ደቡብ ኣሜሪካ እትርከብ ምድረበዳ ዘይብላ ሃገር እያ። ቦሊቭያ ዋላ እኳ ጂኦግራፍያዊ ብድሆታት እንተሃለዋ፡ ኣብ ውሽጢ ሃገር ንዝግበር ንግዳዊ ትራንዛክሽንን ምትእስሳርን ዘመቻችኡ ሓያሎ B2B መድረኻት ኣለዋ። ገለ ካብቶም ኣብ ቦሊቭያ ዝርከቡ ፍሉጣት መድረኻት B2B ምስ በብወገኖም መርበብ ሓበሬታታት እነሆ፤ 1. ቤት ምኽሪ ንግድን ኣገልግሎትን ቦሊቭያ (Cámara Nacional de Comercio y Servicios - CNC)፦ ሲኤንሲ ሓደ ካብቶም ኣገደስቲ ንግዳዊ ትካላት ቦሊቭያ ኮይኑ፡ ኣብ ውሽጢ ሃገር ንግድን ኣገልግሎታትን ዘተባብዕ እዩ። መርበብ ሓበሬታኦም ንB2B ምትእስሳር ዝኸውን መድረኽ ዝህብ ኮይኑ ኣብ https://www.cnc.bo/ ክትረኽብዎ ትኽእሉ ኢኹም። 2. መርካዶ ሊብረ ቦሊቭያ፡ መርካዶ ሊብረ ኣብ ቦሊቭያ ሓዊሱ ኣብ ላቲን ኣመሪካ ፍሉጥ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኽ እዩ። ውልቀሰባትን ትካላት ንግድን ፍርያት ብኢንተርነት ክገዝኡን ክሸጡን የኽእሎም። እቲ B2B ዝብል ክፍሎም ንንግዳዊ ትካላት ምስ ኣብ ውሽጢ ሃገር ዝርከቡ ኣቕረብቲ፣ ጅምላ ሸየጥትን ኣከፋፈልትን ንኽራኸቡ ዕድላት ይህብ: https://www.mercadolibre.com.bo/ 3. ኤክስፖርታዶረስ ደ ሳንታ ክሩዝ (ሰደድቲ ሳንታ ክሩዝ)፦ እዚ መድረኽ እዚ ካብታ ሓንቲ ካብተን ቀንዲ ቁጠባዊ ማእከላት ቦሊቭያ ዝኾነት ሳንታ ክሩዝ ደ ላ ሴራ ሰደድ ኣብ ምድንፋዕ ዘተኮረ እዩ። እቲ መርበብ ሓበሬታ ብዛዕባ ኣብ ውሽጢ ዓዲ ዝርከቡ ሰደድቲ ኣብ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ከም ሕርሻ፡ ማኑፋክቸሪንግ፡ ዓለባን ካልእን ሓበሬታ ይህብ፡ http://exportadoresdesantacruz.com/ 4.Grandes Empresas de Computacion (GECOM): GECOM ኣብ ውሽጢ ቦሊቭያ ኣብ ጽላት ቴክኖሎጂ ሓበሬታ ዝንቀሳቐሱ ትካላት ንግዲ ኣብ ምትእስሳር ዝነጥፍ ፍሉይ ሞያ ዘለዎ እዩ። ምስ ኮምፒተር፣ ምምዕባል ሶፍትዌር፣ ኣገልግሎት ምኽሪ IT ወዘተ ዝተኣሳሰር B2B ዝምድናታት ንምምስራት ንዝደልዩ ዓደግትን ሸየጥትን ከም ክቡር ጸጋ ኮይኑ የገልግል: http://gecom.net/ 5.መጽሔት ባጆ ኣራንሰለስ (መጽሔት ታሪፍ): ብጥብቂ ባህላዊ B2B መድረኽ ንባዕሉ እኳ እንተዘይኮነ፤ መጽሔት ታሪፍ ኣብ መንጎ ኣብ ውሽጢ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ዝንቀሳቐሳ ኩባንያታት ምስ ንግዲ ዝተኣሳሰር ዘተ ኣብ ምምችቻው ኣገዳሲ ተራ ይጻወት፣ ኣብ ደንቢ ታሪፍ ርድኢት ብምሃብ ከምኡ’ውን ንዝደልዩ ወገናት ናይ መርበብ ሓበሬታ ዕድላት ብምፍጣር: https://www.magazineba.com/ እዞም ኣብ ቦሊቭያ ዝርከቡ B2B መድረኻት፡ ትካላት ንግዲ ንኽራኸቡ፡ ሽርክነት ንኽምስርቱን ኣብ ውሽጢ ሃገር ሓደስቲ ዕዳጋታት ንኽድህስሱን ኣፍደገ ይህቡ። ብዛዕባ ዝቐርቡ ኣገልግሎታትን ምስ ክኾኑ ዝኽእሉ ናይ ንግዲ መሻርኽቲ ብኸመይ ከም እትዋስኡን ዝያዳ ፍሉይ ሓበሬታ ንምርካብ ኩሉ ግዜ ኣብ ነፍሲ ወከፎም መርበብ ሓበሬታታት ምብጻሕ ይምከር።