TogTok

ሓፈሻዊ ትሕዝቶ ሃገር
ሃገራዊ ባጤራ
ሸርፊ ሸርፊ
ኣገደስቲ በዓላት
ኩነታት ንግዲ ወጻኢ
ናይ ዕዳጋ ልምዓት ዓቕሚ
ኣብ ዕዳጋ ውዑይ መሸጣ ፍርያት
ባህርያት ዓማዊልን ክልኩልን።
ስርዓት ምሕደራ ጉምሩክ
ፖሊሲታት ግብሪ ኣእትዎ።
ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ
ንሰደድ ዘድልዩ ምስክር ወረቐት
ዝምከር ሎጂስቲክስ
ንልምዓት ዓዳጊ ዝኸውን ቻነላት

ብወግዒ ሪፓብሊክ ሴራሊዮን ተባሂላ እትፍለጥ ሴራሊዮን ኣብ ምዕራባዊ ገማግም ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር እያ። ብሰሜናዊ ምብራቕ ምስ ጊኒ ብደቡባዊ ምብራቕ ድማ ምስ ላይበርያ ዝዳወብ ክኸውን ከሎ፡ ብደቡባዊ ምዕራባ ድማ ኣትላንቲክ ውቅያኖስ ይርከብ። ርእሰ ከተማን ዝዓበየት ማእከል ከተማን ሴራሊዮን ፍሪታውን እያ። ኣስታት 8 ሚልዮን ህዝቢ ዘለዋ ሴራሊዮን ብዝተፈላለየ ባህላዊ ቅርስታት ትፍለጥ። ልዕሊ 18 ብሄራት ዘለውዎ ኮይኖም፡ ነፍሲ ወከፎም ናይ ገዛእ ርእሶም ቋንቋን ልምድን ኣለዎም። እቶም ዝዝረቡ ክልተ ዓበይቲ ቋንቋታት እንግሊዝኛ (ወግዓዊ)ን ክሪዮ (ቋንቋ ክሪዮል)ን እዮም። ሴራሊዮን ኣብ 1961 ካብ መግዛእቲ እንግሊዝ ናጽነት ዝረኸበት ኮይና፡ ካብ ሽዑ ጀሚራ ድማ ከም ዲሞክራስያዊት ሪፓብሊክ መስሪታ። እታ ሃገር ካብ 1991 ክሳብ 2002 ኣዕናዊ ኲናት ሓድሕድ ኣጋጢምዋ፡ እዚ ድማ ንማሕበራዊ ጨርቅን ትሕተ ቅርጻን ኣዝዩ ዝጸለወ እዩ። ሕሉፍ ብድሆታት እኳ እንተ ኣጋጠማ፡ ናይ ሎሚ ሴራሊዮን ንልምዓትን ምርግጋእን ትጽዕር ኣላ። ቁጠባኣ ብቐንዱ ኣብ ሕርሻ፣ ዕደና (ብፍላይ ኣልማዝ)፣ ዓሳ፣ ቱሪዝምን ማኑፋክቸሪንግን ከም ምምስራሕ መግብን ዓለባን ዝኣመሰሉ ዓውድታት ዝምርኮስ እዩ። ተፈጥሮኣዊ ጽባቐ ሴራሊዮን፡ ጽሩይ ገማግም ባሕሪ ምስ እንስሳ ዘገዳም ዝመልአ ልሙዕ ጫካታት ንዝደልዩ በጻሕቲ ሰሓቢ መዕረፊት ይገብራ። ህቡባት መስሕባት በጻሕቲ፡ መዕቆቢ ቺምፓንዚ ታኩጋማ፡ መዕቆቢ እንስሳ ዘገዳም ደሴት ቲዋይ፡ ደሴት ቡንስ (ናይ ቀደም ንግዲ ባሮት ዝነበረት)፡ ገማግም ባሕሪ ላካ፡ ደሴታት ባናና - ንገለ ንምጥቃስ ጥራይ። ሴራሊዮን ብሰንኪ ብሕማቕ ስርዓተ ትምህርቲ ዝተጸልወ ልዑል መጠን ሽቕለት ኣልቦነት፡ ጻዕርታት ምንካይ ድኽነት ሓዊሱ ዝተፈላለዩ ማሕበረ-ቁጠባዊ ብድሆታት የጋጥማ። ይኹን እምበር መንግስቲ ምስ ዓለምለኻውያን መሻርኽቲ ብምዃን ኣገልግሎት ክንክን ጥዕና፣ማሕበራዊ ትሕተ ቅርጺ፣ሰብኣዊ መሰላት ንምድንፋዕ፣ናይ ወጻኢ ወፍሪ ዕድላት ንምስሓብ ይሰርሕ ኣሎ። ብሓጺሩ፡ሴራሊዮን ሃብታም ባህላዊ ብዙሕነት፡ትንፋስ ዝህብ ተፈጥሮኣዊ ጽባቐ፡ከምኡ’ውን ሕሉፍ ጸገማት ንምብዳህ ቀጻሊ ጻዕርታት ዘለዋ ሃገር እያ።ሰላም፡ምርግጋእ፡ከምኡ’ውን ዘላቒ ማሕበረ-ቁጠባዊ ዕብየት ምምስራት፡ ንኹሎም ዜጋታታ ብልጽግና ንምርግጋጽ ቁልፊ ቀዳምነታት ኮይኑ ይቕጽል ኣሎ።

ምዕራብ ኣፍሪቃዊት ሃገር ሴራሊዮን፡ ብሴራሊዮን ሊዮን (SLL) ዝፍለጥ ናይ ገዛእ ርእሳ ባጤራ ኣለዋ። እዚ ባጤራ ኣብ 1964 ዝተኣታተወ ኮይኑ፡ ብ"ለ" ዝብል ምልክት ይምልከት። ንኡስ ኣሃዱ ናይ ልዮን ሳንቲም እዩ። ኣብዚ ሕዚ እዋን ኣብ ዕዳጋ ዝርከቡ ዝተፈላለዩ ዲኖሚንሽን ኖትን ሳንቲምን ኣለዉ። ኖት፦ እቶም ልሙድ ዝኾኑ ኖት ብ10 ሽሕ ብር፣ 5 ሽሕ ብር፣ 2 ሽሕ ብር፣ 1 ሽሕ ብርን 500 ብርን ይወፁ። ነፍሲ ወከፍ ኖት ካብ ታሪኽ ወይ ባህላዊ ውርሻ ሴራሊዮን ዝተፈላለዩ ፍሉጣት ሰባት ዝሓዘ እዩ። ሳንቲም፦ ሳንቲም ንንኣሽቱ ንግዳዊ ንጥፈታት እውን ይጥቀሙ እዮም። ኣብዚ ሕዚ እዋን ኣብ ዙረት ዝርከቡ ሳንቲማት 50 ሳንቲምን 1 ሊዮን ሳንቲምን ዝሓቖፉ እዮም። ይኹን እምበር፡ ከም 10 ሳንቲምን 5 ሳንቲምን ዝኣመሰሉ ንኣሽቱ ዲኖሚንያታት ሕጂ እውን ሓሓሊፎም ክርከቡ ይኽእሉ እዮም። ሸርፊ ሸርፊ፡- ሸርፊ ሸርፊ ኣብ ኩነታት ዕዳጋ ተመርኲሱ ብቐጻሊ ይንቀሳቐስ ምዃኑ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ከምኡ ስለዝኾነ ድማ ቅድሚ ዝኾነ ምቕያር ወይ ትራንዛክሽን ትኽክለኛን እዋናውን ሸርፊ ሸርፊ ንምርካብ ምስ ፍቓድ ዘለዎም ፋይናንሳዊ ትካላት ወይ ናይ ኦንላይን መድረኻት ምፍታሽ ይምከር። ምሕደራ ባጤራ፦ ኣብ ሴራሊዮን ዘሎ ባጤራ ብማእከላይ ባንክ ሴራሊዮን (ባንክ ሴራሊዮን) ይመሓደር። እዚ ትካል እዚ ኣብ ውሽጢ ቁጠባ ምርግጋእ ንምዕቃብ ገንዘባዊ ፖሊሲታት ዝቆፃፀር እዩ። ኣጠቓቕማን ተቐባልነትን፦ SLL ኣብ መላእ ሴራሊዮን ንኽልቲኡ ናይ ገንዘብ ትራንዛክሽንን ኤሌክትሮኒካዊ ክፍሊትን ብሰፊሑ ተቐባልነት ኣለዎ። ኣብ ውሽጢ ሃገር ኣብ ዝርከቡ ዕዳጋታት፣ ድኳናት፣ ቤት መግቢን ካልኦት ትካላትን ኣቑሑት ንምኽፋል ክውዕል ይኽእል። ናይ ወጻኢ ባጤራታት፡- ብሓፈሻ ንመዓልታዊ ወጻኢታት ኣብ ሴራሊዮን ኣብ እትበጽሓሉ እዋን SLL ክትጥቀም ዝምከር እኳ እንተኾነ፤ ዓበይቲ ሆቴላት ከም ዶላር ኣመሪካ ወይ ዩሮ ዝኣመሰሉ ናይ ወጻኢ ባጤራታት ክቕበሉ ይኽእሉ እዮም ግን መብዛሕትኡ ግዜ ካብቲ መጀመርታ ናብ ናይ ውሽጢ ዓዲ ባጤራ እንተተቐይሩ ብዝወሓደ ምቹእ ሸርፊ ሸርፊ። ብተወሳኺ ገለ ዶባዊ ከባቢታት ብሰንኪ ስግረ-ዶባዊ ንግዳዊ ንጥፈታት ባጤራ ጎረባብቲ ሃገራት ክቕበሉ ይኽእሉ እዮም፤ however again ኩሉ ግዜ ብርሑቕ ከባቢታት ክትጓዓዝ ከለኻ ናይ ውሽጢ ዓዲ ባጤራ ኣብ ኢድካ ምህላው ይሓይሽ። ብሓፈሻ፡ሃገራዊ ባጤራ ሴራሊዮን ሊዮን (SLL) ኣገዳሲ ኣካል ቁጠባ እታ ሃገር ኮይኑ፡ ኣብ መዓልታዊ ንግዳዊ ንጥፈታት ድማ ዓቢ ተራ ኣለዎ።

ወግዓዊ ባጤራ ሴራሊዮን ሴራሊዮን ሊዮን (SLL) እዩ። ብዛዕባ ግምታዊ ሸርፊ ዓበይቲ ባጤራታት እንተኾይኑ፡ ገለ ሓፈሻዊ ኣሃዛት (ክሳብ መስከረም 2021) እነሆ፤ 1 ዶላር ኣሜሪካ (USD) ≈ 10,000 SLL 1 ዩሮ (ዩሮ) ≈ 12,000 SLL 1 ብሪጣንያዊ ፓውንድ (GBP) ≈ 14,000 SLL 1 ዶላር ካናዳ (CAD) ≈ 7,500 SLL 1 ዶላር ኣውስትራልያ (AUD) ≈ 7,200 SLL ዋጋ ሸርፊ ክፈላለ ከም ዝኽእልን ቅድሚ ዝኾነ ምቕያር ባጤራ ምግባርካ ኩሉ ግዜ ምስ እሙን ምንጪ ምፍታሽ ከም ዝምከርን ኣስተውዕሉ።

ኣብ ምዕራብ ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር ሴራሊዮን፡ ኣብ ምሉእ ዓመት ሓያሎ ኣገደስቲ በዓላት ተብዕል። ሓደ ትርጉም ዘለዎ በዓል መዓልቲ ናጽነት ኮይኑ፡ ብዕለት 27 ሚያዝያ ዝኽበር እዩ። እዚ ዕለት እዚ እታ ሃገር ካብ መግዛእቲ እንግሊዝ ኣብ 1961 ሓራ ዝወጸትሉ ዕለት እዩ።ደቂ ሴራሊዮን ነዚ ኣጋጣሚ ብዝተፈላለዩ ፍጻሜታትን ንጥፈታትን ከም ሰልፊ፡ ባህላዊ ምርኢታት፡ ስነ-ስርዓት ምልዓል ባንዴራ፡ ከምኡ’ውን ርችት ይዝክርዎ። ካልእ ፍሉጥ ጽምብል ድማ ዒድ ኣል-ፊጥር ኮይኑ፡ እዚ ድማ ምዝዛም ሮሞዳን ኮይኑ፡ ሓደ ካብቶም ኣገደስቲ ሃይማኖታዊ በዓላት ንኣስላም ሴራሊዮን እዩ። ኣብ መሳጊድ ናይ ሓባር ጸሎት ብዝግበር ምትእኽኻብ ዝልለ ኮይኑ፡ ስድራቤትን ፈተውትን ብምብጻሕ ህያባት ምልውዋጥ ዘጠቓልል እዩ። እታ ሃገር 25 ታሕሳስ እውን በዓል ልደት ብዓቢ ኒሕ ተብዕል። ሴራሊዮናውያን ነዚ ክርስትያናዊ በዓል ዝቕበልዎ ኣብ ኣብያተ ክርስትያናት ኣብ ዝርከብ ህዝባዊ ኣገልግሎት ብምስታፍን ኣብ በዓላዊ ንጥፈታት ብምክፋልን መዝሙር መዝሙር፣ ገዛውቲ ብመብራህትን ስልማትን ብምስልሳል፣ ምስ ዝፈትውዎም ሰባት መግቢ ብምክፋልን ህያባት ብምልውዋጥን እዩ። ሓደ ካብ ሴራሊዮን ፍሉይ ዝኾነ በዓል ቡምባን፡ ብብሄረ ተምነ ኣብ ኣውራጃ ቦምባሊ ኣብ እዋን ቀውዒ (መብዛሕትኡ ግዜ ጥሪ ወይ ለካቲት) ዝኽበር በዓል ቡምባን እዩ። እዚ በዓል እዚ "ሶዌይ" ተባሂሎም ዝፍለጡ ንዝተፈላለዩ መናፍስቲ ወይ ኣማልኽቲ ዝውክል መሸፈኒ ኣፍን ኣፍንጫን ዝገብሩ ንጡፋት መሸፈኒታት ዝቐርቡ እዮም። እቲ ናይ ሶዌይ ሳዕስዒት ምርኢታት ባህላዊ ሙዚቃ ምስ ዝተሓላለኸ ምንቅስቓሳት ዝወሃሃድ ኮይኑ፡ ከም ፍርያምነት፡ ምክልኻል ካብ እኩያት መናፍስቲ፡ ትብዓት፡ ጽባቐ ወይ ጥበብ ዝኣመሰሉ ኣምር ዘመልክቱ እዮም። ብዘይካ እዞም ንባዕላ ሴራሊዮን ፍሉያት ዝኾኑ ባህላዊ በዓላት፡ ሰባት ሓድሽ ጅማሮ እናተጸበዩ ብዛዕባ ዝሓለፈ ዓመት ዘስተንትኑሉ ከም በዓል ሓድሽ ዓመት (1 ጥሪ) ዝኣመሰሉ ኣጋጣሚታት እዮም። ኣህጉራዊ መዓልቲ ሰራሕተኛታት (1 ግንቦት) ብዓለም ደረጃ መሰል ሰራሕተኛታት ዘኽብር ኮይኑ ኣብ ውሽጢ ዓዲ ንዝርከቡ ጉዳያት ዕዮ እውን ዘጉልሕ እዩ። ኣብ መወዳእታ፡ናይ ፋሲካ ሶኒ መብዛሕትኡ ግዜ ሰባት ከም ፒክኒክ ወይ ገማግም ባሕሪ ምጉዓዝ ዝኣመሰሉ ናይ ደገ ንጥፈታት እናስተማቐሩ ብሓባር ናይ ፋሲካ መግቢ ክበልዑ ይርኢ። እዚ ጽምብላት ኣብ ውሽጢ ሴራሊዮን ዘሎ ሃብታም ብዙሕነት ባህልታት ዘርኢ ኮይኑ፡ ኣብ መንጎ ህዝባ ሓድነት ዘስፋሕፍሕ እዩ። ብሓጺሩ፡ሴራሊዮን ከም በዓል ናጽነት ዝኣመሰሉ ሃገራዊ ምዕራፋት ምስ ከም በዓል ዒድ ኣል-ፊጥርን በዓል ልደትን ዝኣመሰሉ ሃይማኖታዊ በዓላት ትዝክር። በዓል ቡምባን ንፍሉይ ባህላዊ ልምድታት ናይቲ ዞባ ንእሽቶ ምልክት ይህብ። ብተወሳኺ ኣብ ሴራሊዮን መዓልቲ ሓድሽ ዓመት፣ ኣህጉራዊ መዓልቲ ሰራሕተኛታትን ሶኒ ፋሲካን እውን ብትርጉም ይኽበር።

ኣብ ምዕራባዊ ገማግም ኣፍሪቃ እትርከብ ሴራሊዮን ንቁጠባዊ ዕብየትን ምዕባለን ኣብ ኣህጉራዊ ንግዲ ኣዝያ እትምርኮስ ሃገር እያ። እታ ሃገር ኣብ ንግዳዊ ንጥፈታታ ኣበርክቶ ዝገብሩ ዝተፈላለዩ ፍርያት ኣለዋ። ሓደ ካብቲ ቀንዲ ሰደድ ሴራሊዮን ማዕድናት ብፍላይ ድማ ኣልማዝ እዩ። እታ ሃገር ብፍርያት ኣልማዝ እትፍለጥ ኮይና፡ ካብ ሰደድ እቶት ሴራሊዮን ርኡይ ክፋል ትሕዝ። ካልኦት ማዕድናዊ ጸጋታት ከም ማዕድን ሓጺን፡ ቦክሳይት፡ ወርቂ፡ ማዕድን ታይታንየምን ሩታይልን እውን ኣብ ሰደድ እታ ሃገር ኣበርክቶ ኣለዎም። ፍርያት ሕርሻ ኣብ ንግዲ ሴራሊዮን እውን ወሳኒ ተራ ኣለዎ። እቲ ህዝቢ ከም ሩዝ፣ ፍረ ካካዎ፣ ፍረ ቡን፣ ዘይቲ ስየ፣ ጎማ ዝኣመሰሉ ኣእካል የፍሪ። እዞም ኣቑሑት ናብ ዝተፈላለያ ሃገራት ዓለም ይለኣኹ። ብተወሳኺ ዓሳ ኣብ ቁጠባ ሴራሊዮን ኣገዳሲ ዓውዲ እዩ። ኣብ ጎኒ ኣትላንቲክ ውቅያኖስ ዝርከብ ሃብታም ገማግም ባሕሪ ማያትን ኣብ ውሽጢ ሃገር ዝርከቡ ሓያሎ ዓበይቲ ሩባታትን ብምህላዉ፡ ምግፋፍ ዓሳ ንብዙሓት ደቂ ዓዲ መነባብሮ ዝህብን ኣብ ውሽጢ ዓዲ ሃልኪን ዕዳጋ ሰደድን ኣበርክቶ ዝገብርን እዩ። ሴራሊዮን ብቐንዱ ንከም ዕደናን ሕርሻን ዝኣመሰሉ ኢንዱስትሪታት ዘድልዩ ማሽነሪታትን መሳርሒታትን ኣቑሑት ካብ ወጻኢ ትኣቱ። ከምኡ እውን ዝተሰርሑ ኣቑሑት ከም ዓለባ፣ ኬሚካላዊ ፍርያት ነዳዲ ካብ ወፃኢ የእቱ። እታ ሃገር ብቐንዱ ምስ ከም በዓል ቻይና (ሓንቲ ካብተን ዝዓበያ ንግዳዊ መሻርኽታ እያ)፣ ህንዲ፣ ቤልጅየም-ሉክሰምበርግ ቁጠባዊ ሕብረት (BLEU)፣ ጀርመን፣ ፈረንሳን ካልኦትን ዝኣመሰላ ሃገራት ኣብ ኣህጉራዊ ንግዲ ትዋሳእ። ይኹን'ምበር፡ለበዳ ኮቪድ-19 ብሰንኪ ስጉምትታት ዕጽዋ ብዓለም ደረጃ ኣብ ዓለማዊ ቀረብ ሰንሰለት ብዝተፈጥረ ምዝንባዕ ኣብ ንግዳዊ ንጥፈታት ሴራሊዮን ጽልዋ ኣሕዲሩ'ሎ። ገደባት ንኽልቲኡ ኣእትዎትን ሰደድን ጽልዋ ብምግባር ብሓፈሻ መጠን ምጉዳል ኣስዒቡ። ዕድላት ንግዲ ዝያዳ ንምዕባይ፣ሴራሊዮን ምስ ከም ECOWAS (Economic Community of West African States) ዝኣመሰሉ ዞባዊ ቁጠባዊ ብሎካት ብንጥፈት ብምትሕብባር ኣብ መንጎ ኣባላት ሃገራት ውሽጣዊ ዞባዊ ንግዲ ዘተባብዕ ኮይኑ ንኻልኦት ዕዳጋታት ምዕራብ ኣፍሪቃ ዝያዳ ተበጻሒ ይገብሮ፣ምልዓል potential barriers that previously hampered bilateral trades within the region.እዚ ተበግሶ ዝዓበየ ቁጠባዊ ውህደት፣ምትሕብባር፣ኣብ መወዳእታ ድማ ንዕብየት ንግዲ ሴራሊዮን ኣበርክቶ ክገብር ይኽእል።

ኣብ ምዕራባዊ ገማግም ኣፍሪቃ እትርከብ ሴራሊዮን፡ ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢኣ ንምምዕባል ዘይተኣደነ ዓቕሚ ኣለዋ። ሓደ ካብቲ ንዓቕሚ ሴራሊዮን ኣበርክቶ ዝገብር ርኡይ ረቛሒ፡ ሃብታም ተፈጥሮኣዊ ጸጋታታ እዩ። እታ ሃገር ኣልማዝ፡ ሩቲል፡ ቦክሳይትን ወርቅን ሓዊሱ ሰፊሕ ማዕድናዊ ዕቑር ማዕድናት ኣለዋ። እዚ ጸጋታት እዚ፡ ንኢንዱስትሪ ዕደና ሴራሊዮን ርእሰማል ክጥቀሙ ዝደልዩ ናይ ወጻኢ ኣውፈርቲ ስሒቡ ኣሎ። ግቡእ ምሕደራን ዘላቒ ኣሰራርሓን ኣብ ቦትኡ ምስ ዝህሉ፡ እዚ ማዕድናዊ ጸጋታት ንቁጠባዊ ዕብየት እታ ሃገር ከም እምነ ኩርናዕ ኮይኖም ክቕጽሉ ይኽእሉ። ሴራሊዮን እውን ካብቲ ብዙሕ ልሙዕ መሬትን ምቹእ ኩነታት ክሊማን ዘለዎ ሰፊሕ ጽላት ሕርሻ ተጠቃሚት እያ። እታ ሃገር ከም ሩዝ፣ ፍረ ካካዎ፣ ፍረ ቡን፣ ዘይቲ ስየ፣ ዝተፈላለዩ ፍረታት ዝኣመሰሉ ኣእካል ተፍሪ። ሴራሊዮን ኣብ ዘመናዊ ሜላታት ሕርሻን ልምዓት ትሕተ ቅርጽን ወፍሪ ብምግባር፡ ንፍርያታ ሕርሻ ሓድሽ ዕዳጋታት ሰደድ ክትድህስስ ትኽእል። ካብዚ ሓሊፉ ሴራሊዮን ኣብ ኢንዱስትሪ ዓሳን ምህርቲ ዓሳን ዕድላት ዘቕርብ ዝሰፍሐ ብዙሕነት ህይወት ባሕሪ ዘለዎ ሰፊሕ ገማግም ባሕሪ ዝውንን እዩ። ከም ዓሳን ሽሪምፕን ዝኣመሰሉ ፍርያት ምግቢ ባሕሪ ናይ ሰደድ ዓቕሚ ኣብ ግቡእ መመስርሒ ትካላት ወፍሪ ብምግባር ክሰፍሕ ይኽእል እዩ፣ ኣብ ርእሲኡ ድማ ዘላቒ ኣገባብ ምግፋፍ ዓሳ ምርግጋጽ ይከኣል። መንግስቲ ሴራሊዮን ናብታ ሃገር ዋሕዚ ኢንቨስትመንት ዘተባብዕ ምቹው ፖሊሲታት ብምትግባር ዕዳጋ ንግዲ ወፃኢ ኣብ ምዕባይ ኣገዳሲ ተራ ይፃወት። ከም ወደባት መዓርፎ ነፈርቲ ዝኣመሰሉ ትሕተ ቅርጺ ንምምሕያሽ ዝግበር ቀጻሊ ጻዕርታት ብቕዓት ንግዲ ንምዕባይ ወሳኒ እዩ። ብተወሳኺ መንግስቲ ግሉጽነት ብምድንፋዕ፣ቢሮክራሲ ብምንካይ፣ከምኡውን ሓለዋ መሰላት ኣእምሮኣዊ ንብረት ብምሕያል ንንግዲ ዝምችእ ሃዋህው ንምፍጣር ክሰርሕ ይግባእ።እዚ ተግባራት ኣብ ውሽጢ ምውጻእ ኢንዱስትሪታት ጥራይ ዘይኮነስ ኣብ መላእ ጽላታት ዕብየት ምብዛሕ ንምምችቻው ህላወኦም ንምምስራት ዝደልዩ ዝያዳ ኣውፈርቲ ክስሕብ እዩ። ከም ማኑፋክቸሪንግ፣ዓለባ፣ከምኡውን ምፍራይ ተሓዳሲ ጸዓት ዝኣመሰሉ ምዃኖም ይፍለጥ። ምሉእ ብምሉእ ኣህጉራዊ ንግዳዊ ዓቕማ ንምኽፋት,ሴራሊዮን ኣብ መደባት ህንጸት ዓቕሚ ምትኳር የድልዮ ምህዞ ክእለት ዋኒን ዘዕብዩ ,and access technical expertise.Thus enabling local businessesto effectively compete regionally&internationally allowing themto take advantage of preferential bilateral agreements boosting exports. ኣብ መደምደምታ፡ሴራሊዮን ዕዳጋ ንግዳ ወጻኢ ንምምዕባል ዓቢ ተስፋታት ዘንጸባርቕ እዩ።እኹል ምሕደራ ሃፍቲ ተፈጥሮ፡ወፍሪ ኣብ ጽላታት ሕርሻን ዓሳን ምስ ምትግባር ምቹእ ፖሊሲታትን ምዕባለ ትሕተ ቅርጽን፡ ሴራሊዮን ከም ተወዳዳሪት ተሳታፊት ኣብ ዓለማዊ ንግዲ ዘለዋ ዓቕሚ ንምኽፋት ክሕግዝ ይኽእል። ሜዳ።

ንዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ሴራሊዮን ውዑይ መሸጣ ዘለዎም ፍርያት ኣብ ምምራጽ ክመጽእ ከሎ፡ ዝተፈላለዩ ረቛሒታት ከም ጠለብ ውሽጢ ዓዲ፡ ምርጫታት ተጠቀምቲ፡ ከምኡ’ውን ክህሉ ዝኽእል መኽሰብ ኣብ ግምት ምእታው ኣገዳሲ እዩ። ሓደ ቁልፊ ትኹረት ክግበረሉ ዘለዎ ዓውዲ ሕርሻ እዩ። ሴራሊዮን ብዙሕ ተፈጥሮኣዊ ጸጋታትን ንሕርሻ ምቹእ ኩነታት ኣየርን ኣለዋ። ስለዚ ከም ካካዎ፣ ቡን፣ ዘይቲ ስየ፣ ጎማ ዝኣመሰሉ ፍርያት ሕርሻ ኣብ ዕዳጋ ንግዲ ወፃኢ ብውዑይ ክሽየጡ ዝኽእሉ ኣቑሑት ክውሰዱ ይኽእሉ እዮም። እዞም ፍርያት ኣብ ውሽጢ ዓድን ዓለምን ልዑል ጠለብ ኣለዎም። ብተወሳኺ ዓለባን ክዳውንትን ንዕዳጋ ዝቐርቡ ኣቑሑት ንምምራፅ ካልእ ተስፋ ዘለዎ ዓውዲ እዩ። ሴራሊዮን ንውሽጣዊ ሃልኪን ንሰደድን ዝኸውን ክዳውንቲ ዘፍሪ እናዓበየ ዝኸይድ ዘሎ ኢንዱስትሪ ዓለባ ኣለዋ። ኣብ ባህላዊ ጽልዋታት ዘለዎም ትራንዲ ዲዛይናት ብምትኳር ወይ ድማ ኣብ መስርሕ ምፍራይ መዳያት ዘላቕነት ብምውህሃድ (ንኣብነት፡ ንከባቢ ዝምችኡ ንዋት)፡ እዞም ፍርያት ኣብ ዕዳጋታት ወጻኢ ኣቓልቦ ክስሕቡ ይኽእሉ። ካብዚ ሓሊፉ፡ ዓቕሚ ቱሪዝም እታ ሃገር ኣብ ግምት ብምእታው፡ ስነ-ጥበብን ኢደ-ጥበብን ንምርጫ ንግዲ ወጻኢ ሰሓቢ ኣማራጺ ክኸውን ይኽእል እዩ። ባህላዊ ስነ-ጥበባዊ ስርሓት ከም ቅርጺ ዕንጨይቲ፡ ንብረት ሸኽላ፡ ባህሊ እቲ ከባቢ ወይ እንስሳ ዘገዳም ዝገልጹ ስእልታት፡ ነቶም ንሓደ ቁራጽ ፍሉይ ባህሊ ሴራሊዮን ናብ ገዝኦም ክወስዱ ዝደልዩ በጻሕቲ ርኡይ ስሕበት ክህልዎም ይኽእል። ዝኾነ ይኹን ምርጫ ፍርያት ቅድሚ ምዝዛምካ መፅናዕቲ ዕዳጋ ምክያድ ወሳኒ እዩ። እዚ ድማ ካብ ጎረባብቲ ሃገራት ወይ ተመሳሰልቲ ኢንዱስትሪታት ኣብ መላእ ዓለም ዝመጽእ ውድድር ምጽናዕ ዘጠቓልል እዩ፤ ደንቢ ኣእትዎ/ሰደድ ምግምጋም፤ ዕላማ ዝገበሩ ዕዳጋታት ምውሳን፤ ናይ ተጠቃሚ ናይ ምዕዳግ ዓቕሚ ምግምጋም፤ ስትራተጂታት ዋጋ ምውሳን ምትንታን፤ ናይ መጓዓዝያ ሎጂስቲክስ ምርዳእ፤ ወዘተ. ኣብ መወዳእታ ምስ ናይ ውሽጢ ዓዲ ኣቕረብቲ/ኣፍረይቲ ድልዱል ሽርክነት ምህናፅ ኣብ መስርሕ ምንጪ ምርካብ ቁፅፅር ፅሬት ፍርያት ዘረጋግፅ እንትኸውን ዘላቒ ልምዓት ውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት እውን ዘስፋሕፍሕ እዩ። ኣብ መደምደምታ,ኣብ ዕዳጋ ሴራሊዮን ንንግዲ ወጻኢ ውዑይ-መሸጢ ኣቑሑት ብኣድማዒ መንገዲ ንምምራጽ ሓደ ኣብ ሕርሻ መሰረት ዝገበረ ኣቑሑት ከም ቡን,ዘይቲ ስየ,ጎማ.ከምኡውን ዓለባ/ክዳውንቲ ጽላት ከም ትራንዲ ዲዛይናት,and sustainable practices.Arts&Crafts ዝውክሉ ከተኩር ይግባእ። ባህላዊ ባህሊ&ቱሪዝም ዓቕሚ እውን ኣብ ግምት ክኣቱ ኣለዎ።ንውድድር፣ዕላማ ዕዳጋታት፣ዓቕሚ ዕድጊ፣ን ሎጂስቲክስን ዝትንትን ዝርዝር መፅናዕቲ ዕዳጋ ኣገዳሲ እዩ።ከምኡውን ቁፅፅር ፅሬት ንምዕቃብ ምስ ኣቕረብቲ ውሽጢ ዓዲ ሽርክነት ምፍጣር ንነዊሕ እዋን ዓወት ወሳኒ እዩ።

ኣብ ምዕራባዊ ገማግም ኣፍሪቃ እትርከብ ሴራሊዮን ዝተፈላለየ ባህላውን ማሕበራውን ባህርያት ዘለዋ ሃገር እያ። ባህርያት ዓማዊሉን ክልኩላታቱን ምርዳእ፡ ትካላት ንግዲ ምስ ህዝቢ እቲ ከባቢ ብኣድማዒ መንገዲ ንኽዋስኣ ክሕግዘን ይኽእል። ባህርያት ዓማዊል፤ 1. ምዉቕን ምሕዝነታውን፦ ሴራሊዮንውያን ብውዑይ ኣቀባብላን ኣብ ልዕሊ በጻሕቲ ምሕዝነታዊ ባህርያቶምን ይፍለጡ። ውልቃዊ ምትእስሳር የድንቑን ኣብ ንግዳዊ ርክባት ንዝህሉ ዝምድናታት ዋጋ ይህቡን። 2. ስድራቤት ዝቐንዐ፦ ስድራቤት ኣብ ሕብረተሰብ ሴራሊዮን ማእከላይ ተራ ኣለዋ፣ መብዛሕትኡ ግዜ ውልቀሰባት ንመላእ ስድራቤቶም ዝጠቅም ናይ ዕድጊ ውሳነታት ብሓባር ይገብሩ። 3. ኣኽብሮት ሽማግለታት፦ ኣኽብሮት ሽማግለታት ኣብ ባህሊ ሴራሊዮን ኣዝዩ ሱር ሰዲዱ እዩ። ዓማዊል ቅድሚ ውሳነታት ምውዳኦም ካብ ኣረጋውያን ኣባላት ስድራቤት ፍቓድ ወይ መምርሒ ክሓቱ ይኽእሉ። 4. ዋጋ ልምድታት፡- ባህላዊ ልምድታትን እምነታትን ንብዙሓት ሴራሊዮናውያን ኣገዳሲ ስለዝኾነ፡ ኣብ ምርጫ ዕድጊኦም ክጸልዎ ይኽእል። 5. ተነቃፍነት ዋጋ፡- ቁጠባዊ ኩነታት እታ ሃገር ኣብ ግምት ብምእታው፡ ወጻኢታት ንውሳነታት ዕድጊ ዝጸሉ ኣገዳሲ ረቛሒ እዩ። ክልኩላት ነገራት፤ 1. ፖለቲካ ወይ ብሄር ካብ ምዝታይ ምቑጣብ፦ ፖለቲካዊ ዘተ ብሰንኪ ታሪኻዊ ግርጭታት ተሃዋሲ ክኸውን ስለ ዝኽእል፡ ብደቂ ዓዲ ባዕሎም እንተዘይተበጊሶም ኣብ ከምዚ ዓይነት ዕላል ካብ ምእታው ምቑጣብ ዝበለጸ እዩ። 2. ሃይማኖታዊ ልምድታት ምኽባር፦ ክርስትናን እስልምናን ኣብ ሃይማኖታዊ መልክዕ ሴራሊዮን ዓብሊሎም ኣለዉ። ኣብ እዋን ንግዳዊ ንጥፈታት ወይ ኣኼባታት ከም ግዜ ጸሎት ዝኣመሰሉ ሃይማኖታዊ ልምድታት ምኽባር ኣገዳሲ እዩ። 3.ኣኽብሮታዊ ሕጊ ኣከዳድና:I t ኣብ ሴራሊዮን ምስ ዓማዊል ክትራኸብ ከለኻ ኣብ ውሽጢ ዓቃባዊ ባህላዊ ስርዓታት ዘይግቡእ ተባሂሉ ክውሰድ ዝኽእል ኣከዳድና ምውጋድ ልክዕ ዝኾነ ኣከዳድና ምኽዳን ከም ኣኽብሮት ይቑጸር። 4.ኣብ ህዝባዊ ምርኢት ፍቕሪ ምውጋድ:PDA (Public Display of Affection) ከም ምሕቋፍ ወይ ምስዓም ዝኣመሰሉ ምስቲ ብሓፈሻ ኣብ መንጎ መጻምድቲ ዘሎ ቅርበት ብዝያዳ ብጥንቃቐ ዝረኣየሉ ናይቲ ከባቢ ልምድታት ዘይሰማማዕ ክኸውን ስለ ዝኽእል ክውገድ ኣለዎ። ኣብ ሴራሊዮን ንግዲ ኣብ እትገብረሉ እዋን፡ ምስ ዓማዊል ኣብ ምትእምማንን ተኣማንነትን ዝተመርኮሰ ድልዱል ናይ መንጎ ሰባት ምትእስሳር እናሃነጽካ፡ ንናይ ከባቢ ልምድታት ኣኽብሮት ምርኣይ ወሳኒ እዩ።ፍሉይ ዞባ/ባህላዊ ስርዓታት ብዝምልከት ዕሙቕ ዝበለ መጽናዕቲ፡ ሓደ ሰብ ብዛዕባ ዓማዊል ዘለዎ ርድኢት ዝያዳ ከዕብን ንኽምስርቱ ክሕግዞምን እዩ። ነባሪ ዝምድናታት።

ኣብ ምዕራብ ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር ሴራሊዮን፡ በጻሕቲ ቅድሚ ምእታዎም ክፈልጥዎ ዘለዎም ፍሉይ ስርዓታት ጉምሩክን ኢሚግሬሽንን ኣለዋ። ኣብ ሴራሊዮን ዝርከብ ስርዓተ ምሕደራ ጉምሩክ ብሃገራዊ በዓል መዚ እቶት (NRA) ይቆጻጸር። ኣብ ሓደ ካብቶም ዓበይቲ መእተዊ ዶባት ከም ኣህጉራዊ መዓርፎ ነፈርቲ ሉንጊ ወይ ኣብ ፍሪታውን ዝርከብ ንግስቲ ኤልሳቤጥ ዳግማዊ ኳይ ምስ በጽሑ፡ ሕጋዊ ፓስፖርትን ቪዛን ከቕርቡ ይግደዱ። ኣቐዲምካ ካብቲ ኣብ ቀረባኻ ዝርከብ ኤምባሲ ወይ ቆንስል ሴራሊዮን ኣድላዪ ቪዛ ምውሳድ ኣገዳሲ እዩ። ኩሎም ናብ ሴራሊዮን ዝኣትዉ ውልቀሰባት ዝኾነ ልዕሊ 10 ሽሕ ዶላር ዝኾነ ባጤራ ወይ ገንዘባዊ መሳርሒ ክእውጁ ከምዘለዎም ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ከምዚ ዓይነት መጠን ገንዘብ ዘይምእዋጅ ከቢድ መቕጻዕቲ ወይ ሕጋዊ ሳዕቤን ከስዕብ ይኽእል። ብተወሳኺ፡ ብዘይ ግቡእ ፍቓድ ኣጽዋርን ተተኮስትን ሓዊሱ፡ ገለ ኣቑሑት ናብ ሴራሊዮን ኣብ ምምጻእ ገደብ ኣሎ። በጻሕቲ ኣብ እዋን ምጽራይ ጉምሩክ ዝኾነ ይኹን ምዝንባዕ ንኸይፍጠር ዝተኸልከሉ ነገራት ካብ ምሓዝ ክቑጠቡ ይግባእ። መስርሕ ኢሚግሬሽን ኣብ መፈተሺ ነቑጣታት ኢሚግሬሽን ኣብ ዝኣትዉሉን ዝብገሱን እዋን ባዮሜትሪክ ዳታ ምሓዝ ዘጠቓልል እዩ። ኣሰር ኣጻብዕቲ ተጓዓዝቲ ንመፍለጢ ዕላማ ብዲጂታል ክውሰድ እዩ። በጻሕቲ ኣብ ምሉእ እዚ መስርሕ ኣብ ውሽጢ ሃገር ስጉምትታት ጸጥታ ስለዘስፋሕፍሕ ምሉእ ብምሉእ ክተሓባበሩ ይምከሩ። ኣብ ሴራሊዮን ኣብ እትጸንሓሉ እዋን፡ ናይቲ ከባቢ ሕግታትን ልምድታትን ምኽባር ኣገዳሲ እዩ። ኣብ ሴራሊዮን ግብረሰዶም ዘይሕጋዊ ምዃኑን ኣብ መንጎ ተመሳሳሊ ጾታ ዘለዎም መጻምድቲ ኣብ ቅድሚ ህዝቢ ዝግበር ፍቕሪ ብሕጊ እቲ ከባቢ ከቢድ ሳዕቤን ክህልዎ ከምዝኽእልን ኣይትረስዑ። ካብዚ ሓሊፉ ኣብ ውሽጢ ሃገር ዝተፈላለዩ ዞባታት እናዳህሰስካ ኩሉ ኣድላዪ ሰነዳት ጉዕዞ ከምዘለካ ምርግጋፅ ውሽጣዊ ቁፅፅር ዶባት ዋላ ንውሽጣዊ መገሻታት ስለዘሎ። ኣብ መደምደምታ፡ ናብ ሴራሊዮን ክትገይሽ ከለኻ፤ 1) ሕጋዊ ፓስፖርትን ቪዛን ምህላውካ ምርግጋጽ። 2) ኣብ እዋን ምእታው ካብ $10k ንላዕሊ ዝኾነ መጠን ገንዘብ ምእዋጅ። 3) ዝተኸልከሉ ነገራት ከም ብረት ካብ ምሓዝ ምቑጣብ። 4) ኣብ መፈተሺ ነቑጣታት ኢሚግሬሽን ኣብ እዋን ባዮሜትሪክ ዳታ ምሓዝ ሙሉእ ምትሕብባር። 5) ናይ ከባቢ ሕግታትን ልምድታትን ምኽባር። 6) ኣብ ውሽጢ ሃገር ንዝግበር ናይ ውሽጢ ሃገር መገሻታት እውን እንተኾነ ኩሉ ዘድሊ ናይ መገሻ ሰነዳት ክህልዎም ይግባእ። ብዛዕባ እዞም መዳያት ሓበሬታ ምርካብ፡ ንናይ ከባቢ ልምድታትን ስርዓታትን እናተኸተልካ ናብ ሴራሊዮን ስሉጥ ምእታው ንምርግጋጽ ክሕግዝ እዩ።

ኣብ ምዕራባዊ ገማግም ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር ሴራሊዮን፡ ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ንብረት ንምቁጽጻር ዝተወሰኑ ቀረጽን ፖሊሲታት ግብሪን ተግባራዊት ኮይና ኣላ። መንግስቲ ሴራሊዮን ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ኣቑሑት ግብሪ ከም መሳርሒ እቶት ንምምጻእን ውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት ንምሕላውን ይገብር። ኣብ ሴራሊዮን መጠን ግብሪ ኣእትዎት ከከም ዓይነት ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ኣቑሑት ይፈላለ እዩ። ብሓፈሻ ኣቑሑት ኣብ ትሕቲ ሰለስተ ሰፋሕቲ ምድባት ይምደቡ፡ ኣገደስቲ ነገራት፡ ሓፈሻዊ ሸቐጣትን ምቾት ዘለዎም ኣቑሑትን እዮም። ኣገደስቲ ነገራት መሰረታዊ መግቢ፡ መድሃኒታት፡ ትምህርታዊ ናውቲ፡ ከምኡ’ውን ናውቲ ሕርሻ ይርከብዎም። እዞም ኣገደስቲ ኣቑሑት ብሓፈሻ ካብ ቀረጽ ኣእትዎት ነጻ ወይ ትሑት ምርጫዊ ታሪፍ ዝኽፈል ኮይኑ፡ ንዜጋታት ብተመጣጣኒ ዋጋኦምን ተረባሕነቶምን ንምርግጋጽ እዩ። ሓፈሻዊ ሸቐጣት ከም ኣገደስቲ ወይ ምቾት ዘለዎም ኣቑሑት ዘይተመደቡ ሰፊሕ ዝርዝር ፍርያት ዝሓቖፈ እዩ። ነዞም ኣቑሑት ዘምጽኡ ኣምጻእቲ ካብ 5% ክሳብ 20% ዝበጽሕ ስታንዳርድ ኣድ ቫሎረም ቀረጽ ክኸፍሉ ይግደዱ፣ እዚ ድማ ብዋጋ እቲ ካብ ወጻኢ ዝኣተወ ፍርያት መሰረት ይሕሰብ። ብኻልእ ወገን ድማ ከም ላዕለዋይ ደረጃ ኤሌክትሮኒክስ ወይ ክቡራት ተሽከርከርቲ ዝኣመሰሉ ምቾት ዘለዎም ኣቑሑት ክሳብ 35% ዝበጽሕ ዝለዓለ መጠን ቀረጽ ጉምሩክ ይስሕቡ። ኣብ ልዕሊ ምቾት ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ግብሪ ዝኽፈል ግብሪ፡ ንመንግስቲ ዝዓበየ እቶት እናረኸበ፡ ካብ መጠን ንላዕሊ ሃልኪ ንምትብባዕ ዝዓለመ እዩ። ብተወሳኺ ሴራሊዮን ኣብ ልዕሊ ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ኣቑሑት ተወሳኺ እሴት ግብሪ (VAT) ብመደበኛ መጠን 15% ትጥቀም። ቫት ዝኽፈል ካብ ወፃኢ ዝኣትዉ ፍርያት CIF ዋጋ (Cost + Insurance + Freight) መሰረት ብምግባር ዝኽፈል ኮይኑ እዚ ድማ ምስ ኣብ እዋን መጓዓዝያ ዝኽፈል ናይ ፅዕነት ክፍሊት ሓዊሱ ጉምሩክ ቀረፅ ዘጠቓልል እዩ። ገለ ፍርያት ብመሰረት ዝተፈላለዩ ንግዳዊ ስምምዓት ከም ECOWAS (Economic Community Of West African States) ተመራጺ ኣተሓሕዛ ክረኽቡ ብቑዓት ክኾኑ ከምዝኽእሉ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ዞባዊ ንግዳዊ ስምምዓት ካብ ኣባላት ሃገራት ኣብ ውሽጢ ኢኮዋስ ንዝመጹ ፍሉያት ኣቑሑት ነጻ ወይ ምጉዳል መጠን ታሪፍ ክህቡ ይኽእሉ። ፖሊሲ ግብሪ ኣእትዎት ሴራሊዮን፡ ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ንብረት ኣብ ምቁጽጻር ወሳኒ ተራ ይጻወት፡ ኣብ ርእሲኡ ድማ ውሽጣዊ ምህርትን ኢንዱስትርያዊ ዕብየትን የተባብዕ። ብመሰረት ስምምዓት ምድብ ፍርያትን መበቆል ሃገርን ከም ኣባልነት ኢኮዋስ ዝተፈላለየ ታሪፍ ብምግባር፤ ሴራሊዮን ቁጠባዊ ምርግጋእ ትዕቢን ውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት ትሕሉን ኣብ ርእሲኡ ድማ ንዜጋታታ ኣገደስቲ ኣቑሑት ብተመጣጣኒ ዋጋ ትረክብ።

ኣብ ምዕራብ ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር ሴራሊዮን፡ ንሰደድ እትልእኾ ኣቑሑት ግብሪ ንምቁጽጻር ዝዓለመ ፖሊሲ ግብሪ ሰደድ ተግባራዊ ገይራ። መንግስቲ ሴራሊዮን ካብታ ሃገር ናብ ወጻኢ ዝለኣኹ ዝተፈላለዩ ኣቑሑት ግብሪ የኽፍል። ሓደ ካብቲ ንሰደድ ግብሪ ዝኽፈል ትርጉም ዘለዎ ነገር ማዕድናት እዩ። ሴራሊዮን ብብዝሒ ማዕድናዊ ጸጋታት ከም ኣልማዝ፡ ሩታይልን ቦክሳይትን ትፍለጥ። እዞም ማዕድናት ብመሰረት በብዋጋ ዕዳጋኦም ወይ ድማ ናብ ሰደድ ዝለኣኹ ብዝሒ መሰረት ናይ ሰደድ ግብሪ ይኽፈሎም። ዕላማ እዚ ፖሊሲ ንመንግስቲ እቶት ንምምጻእ ኣብ ርእሲኡ ድማ ንጽላት ዕደና ንምቁጽጻርን ንምምሕዳርን እዩ። ፍርያት ሕርሻ ካብ ማዕድናት ብተወሳኺ ኣብ ትሕቲ ስልጣን ግብሪ ሰደድ ኣብ ሴራሊዮን እውን ይኣቱ። ዝተፈላለዩ ኣቑሑት ከም ፍረታት ካካዎ፡ ቡን፡ ዘይቲ ስየ፡ ከምኡ’ውን ፍረታት ሰደድ ቀረጽ ይኽፈሉ። እዞም ግብሪታት እዚኦም ምስ ሰደድ ጥረ ነገራት እንትነፃፀር ንኢንዱስትሪታት መስርሒ ውሽጢ ዓዲ ዝያዳ ውፅኢታዊ ብምግባር ንዓኣቶም ንምትብባዕ ዝዓለመ እዩ። ሴራሊዮን ኣብ ሰደድ ዕንጨይቲ እውን ግብሪ ትገብር። እዚ ግብሪ ብኣግራብን ጸጋታት ዕንጨይትን ሃብታም ሃገር ብምዃና መጠን ምብራስ ኣግራብ ኣብ ትሕቲ ቁጽጽር ከምዝጸንሕን ብሓላፍነታዊ ንጥፈታት ምቑራጽ ኦም ኣታዊ እናፈጠረ ብምርግጋጽ ዘላቒ ኣሰራርሓ ምሕደራ ዝዓለመ እዩ። እቲ ዝትግበር ፍሉይ መጠን ወይ ሚእታዊት ከከም ዓይነት ሸቐጥ፡ ኩነታት ዕዳጋ፡ ወይ ምስ ካልኦት ሃገራት ዝግበር ንግዳዊ ስምምዓት ዝኣመሰሉ ረቛሒታት ይፈላለ እዩ። ኣብ ሴራሊዮን ዝርከቡ ሰደድቲ ንሰበስልጣን መንግስቲ ወይ ኣብ ኣህጉራዊ ንግዲ ዝነጥፉ ብቑዓት ትካላት ብምውካስ ብዛዕባ እዋናዊ ፖሊሲታት ግብሪ ክፈልጡ ኣገዳሲ እዩ። ብሓፈሻ ፖሊሲ ግብሪ ሰደድ ሴራሊዮን ኣብ መንጎ ምፍራይ እቶት ንመንግስቲን ዕብየት ኢንዱስትሪታት ውሽጢ ዓዲ ምድንፋዕን ኣብ ሰደድ ጥረ ነገራት ካብ መጠን ንላዕሊ ምጽጋዕ ብምትብባዕን ሚዛን ንምሓዝ ዝዓለመ እዩ።

ሴራሊዮን ኣብ ምዕራብ ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር ኮይና ቁጠባኣ ብብዝሒ ኣብ ሰደድ ዝተፈላለዩ ተፈጥሮኣዊ ሃፍቲ ዝተመርኮሰት ሃገር እያ። ፅሬትን ሕጋውነትን ናይዞም ሰደድ ንምርግጋፅ ሴራሊዮን ስርዓት ምስክር ወረቐት ሰደድ ተግባራዊ ገይራ ኣላ። እዚ ስርዓት እዚ ናብ ወጻኢ ዝለኣኹ ፍርያት ዝተወሰኑ ደረጃታት፣ ስርዓታትን ጠለባትን ከምዘማልኡ ንምርግጋጽ ዝዓለመ እዩ። ሓደ ካብቲ ካብ ሴራሊዮን ዝመጽእ ርኡይ ሰደድ ኣልማዝ እዩ። መደብ ምስክር ወረቐት መስርሕ ኪምበርሊ (KPCS) ብዓለም ደረጃ ተፈላጥነት ዘለዎ ተበግሶ ኮይኑ፡ ካብ ግጭት ነጻ ዝኾኑ ኣልማዝ ካብ ሴራሊዮን ክዕደኑ፡ ክስርሑን ናብ ወጻኢ ክለኣኹን ዘረጋግጽ እዩ። እዚ ምስክር ወረቐት እዚ፡ እቶም ኣልማዛት ንዝኾነ ጉጅለ ዓመጽቲ ኣበርክቶ ከምዘይገበሩ ወይ ንዝኾነ ግጭታት ከምዘይመወሉ ውሕስነት ይህብ። ብተወሳኺ ሴራሊዮን ካልኦት ክቡራት ማዕድናት ከም ወርቂ፡ ቦክሳይት፡ ሩታይልን ማዕድን ሓጺንን ናብ ወጻኢ ትሰድድ። እዞም ሰደድታት መበቆሎምን ምስ ደንብታት ከባብያዊ ምትእስሳሮምን ንምርግጋጽ ምስክር ወረቐት ወይ ፍቓድ ከድልዮም ይኽእል እዩ። ብመንጽር ፍርያት ሕርሻ፡ ሴራሊዮን ፍረታት ካካዎ፡ ፍረ ቡን፡ ፍርያት ዘይቲ ስየ ከምኡ’ውን ከም ኣናናስን ማንጎን ዝኣመሰሉ ፍረታት ናብ ወጻኢ ትሰድድ። ቢሮ ሃገራዊ ስታንዳርድ (ኤን.ኤስ.ቢ) ንኣቑሑት ሕርሻ ዝምልከቶም ምስክር ወረቐት ብምሃብ ቁፅፅር ፅሬት ንምርግጋፅ ወሳኒ ተራ ይፃወት። ካብዚ ሓሊፉ ዕንጨይቲ ንሴራሊዮን ካልእ ኣገዳሲ ሰደድ እዩ። ክፍሊ ኣግራብ ዘላቒ ኣሰራርሓ ኣግራብ እናተኸተለ ብሕጋዊ መንገዲ ዝተዓፀደ ዕንጨይቲ ጥራሕ ናብ ወፃኢ ከምዝለኣኽ ዘረጋግጽ ፍቓድ ምሕደራን ንግድን ኣኽበርቲ ሕጊ ኣግራብ (FLEGT) ይህብ። ብሓፈሻ እዞም ናይ ሰደድ ምስክር ወረቐት መንግስቲ ሴራሊዮን ኣብ ዝተፈላለዩ ጽላታት ቁጠባ ኣብ ሓላፍነታዊ ንግዳዊ ኣሰራርሓ ዘለዎ ተወፋይነት ዘጉልሑ እዮም። ንዝተፈላለዩ ኣቑሑት ከም ኣልማዝ ወይ ዕንጨይቲ ብቕደም ተኸተል ብጽኑዕ መስርሕ ምስክር ወረቐት ከም KPCS ወይ FLEGT ፍቓድ ኣህጉራዊ ደረጃታትን ስርዓታትን ምትእስሳር ብምርግጋጽ - እዞም ስጉምትታት እዚኦም ንኢንዱስትሪ ሰደድ ሴራሊዮን ኣብ ዓለማዊ ዕዳጋታት ኣወንታዊ ምስሊ ኣብ ምህናጽ ኣበርክቶ ይገብሩ፣ ኣብ ውሽጢ ዓዲ ድማ ዘላቒ ልምዓት የስፋሕፍሑ።

ኣብ ምዕራብ ኣፍሪቃ እትርከብ ሴራሊዮን፡ ሰፊሕ ዓቕሚ ዕብየትን ምዕባለን ዘለዋ ሃገር እያ። ቁጠባኣ እናሰፍሐ ኣብ ዝኸደሉ ዘሎ እዋን፡ ስሉጥን ውጽኢታውን ስርዓተ ሎጂስቲክስ ንገስጋስ ሃገር ወሳኒ እዩ። ገለ ገለ ናይ ሎጂስቲክስ ለበዋታት ንሴራሊዮን እነሆ፤ 1. ትሕተ ቅርጺ ወደብ፡ ሴራሊዮን ንዝወሰኸ መጠን ንግዲ ንምሕላው ትሕተ ቅርጺ ወደባታ ኣብ ምምሕያሽ ከተተኩር ይግባእ። ከም ፍሪታውን ፖርት ዝኣመሰሉ ነባራት ወደባት ምስፋሕን ዘመናዊ ምግባርን ወይ ሓደስቲ ምህናጽ ጽቕጥቕጥ ከጉድልን ስሉጥ ዋሕዚ ኣቑሑት ካብ ሃገርን ወጻእን ክህሉን እዩ። 2. መርበብ ጽርግያታት፡- ኣብ ውሽጢ ሴራሊዮን ስሉጥ ምትእስሳር ንምምስራት መርበብ ጽርግያታት ምዕባይ ኣዝዩ ኣገዳሲ እዩ። ጽቡቕ ምሕደራ ዘለዎም ጽርግያታት ብፍላይ ድማ ከም በዓል ፍሪታውን፡ ቦ፡ ከነማን ማከኒን ዝኣመሰላ ዓበይቲ ከተማታት ዘራኽብ ጽርግያታት ምምዕባል፡ ኣብ መላእ ሃገር ስሉጥ መጓዓዝያ ኣቑሑት ዘመቻችእ እዩ። 3. መጓዓዝያ ባቡር፡- ምሕዳስ መጓዓዝያ ባቡር፡ ኣብ ነዊሕ ርሕቀት ንዝግበር መጓዓዝያ ብጅምላ ጽዕነት ውጽኢታዊ ዝኾነ ኣገባብ ስለ ዝህብ፡ ዓቕሚ ሎጂስቲክስ ሴራሊዮን ብዓቢኡ ከዕቢ ይኽእል። መስመራት ባቡር ምህናጽ ወይ ምሕዳስ ንወሰንቲ ቁጠባዊ ዞባታት ምስ ወደባት ከራኽብን ኣማራጺ ኣገባብ መጓዓዝያ ከቕርብን ይኽእል። 4. መኽዘን ትካላት፦ ምምሕያሽ ትሕተ ቅርፂ መኽዘን ኣብ ውሽጢ ሴራሊዮን ንዝግበር ቀረብ ሰንሰለት ኣብ ምምሕያሽ ወሳኒ ተራ ኣለዎ። ከም ስርዓት ቁፅፅር ሙቐት፣ ምክትታል RFID፣ መሳርሒታት ምሕደራ ንብረት ዝኣመሰሉ ምዕቡላት ቴክኖሎጂታት ዝተዓጠቑ ምዕቡላት መኽዘናት ምምስራት ፅሬት ፍርያት እናረጋገፀ ዓቕሚ መኽዘን ዘዕቢ እዩ። 5. ኣገባብ ጉምሩክ፡- ኣብ መሳገሪ ዶባት ዝፍጠር ምድንጓያት ንምንካይን ኣብ ሴራሊዮን ሓፈሻዊ ብቕዓት ንግዲ ንምዕባይን ኣገባባት ጉምሩክ ምምሕያሽ ኣገዳሲ እዩ። መስርሕ ምጽራይ ብኣውቶማቲክ ዝገብሩ ምዕቡላት ኤሌክትሮኒካዊ ስርዓታት ምትግባር፡ ንሓደጋታት ብልሽውና እናነከየ፡ ወግዓውነት ኣእትዎ-ሰደድ ከቃልል እዩ። 6.ዘመናዊ ምግባር መርከብ መጓዓዝያ፦ ምትብባዕ ብምቕራብ ወይ ሓምለዋይ ተበግሶታት ብምትእትታው ዘመናዊ ምግባር መርከብ ምትብባዕ ኣብ መላእ ሃገር ኣብ ስርሓት ሎጂስቲክስ ዘላቒ ልምዓት ክድርኽ ይኽእል።ምሕደራ ጽኑዕ ጎሓፍመሰረተ ልምዓት 7.ትምህርትን ስልጠናን ሎጂስቲክስ: ኣብ መደባት ትምህርቲ ሎጂስቲክስ ወፍሪ ምግባር ነቲ ዝምዕብል ዘሎ ጠለባት ናይቲ ኢንዱስትሪ ዝምልከት ኣድላዪ ክእለት ዘለዎም ናይ ውሽጢ ዓዲ ተውህቦታት ከሐይል እዩ።ምናልባት ምስ ዝተረጋገጹ ዓለምለኻውያን ትካላት ሽርክነት ምምስራት ምትሕልላፍ ፍልጠት ምርግጋጽ፣ ኣብ ሴራሊዮን ውጽኢታዊ ስነ-ህይወት ሎጂስቲክስ ምድንፋዕ። 8. መንግስታዊን ውልቃውን ምሕዝነት፦ ምስ ናይ ውልቀ ሴክተር ሎጂስቲክስ ኩባንያታት ምትሕብባር ንሎጂስቲካዊ ዓቕሚ ሴራሊዮን ከዕቢ ይኽእል። ናይ ብሕቲ ትካላት ንህዝቢ እቲ ከባቢ እውን ዕድላት ስራሕ እናፈጠራ ስሉጥ ቀረብ ሰንሰለት ንምምዕባል ክእለተን፣ ቴክኖሎጅን ርእሰማለን ከቕርባ ይኽእላ እየን። ነዚ ለበዋታት ብምትግባር፡ ሴራሊዮን ንቁጠባዊ ዕብየት፡ ምውሳኽ ኣህጉራዊ ንግዲ፡ ወፍሪ ወጻኢታት ዝስሕብ፡ ሓፈሻዊ ደረጃ መነባብሮ ዜጋታታ ዘመሓይሽ ድልዱልን ርግጸኛን ስርዓተ ሎጂስቲክስ ክትምስርት ትኽእል እያ።

ኣገደስቲ ምርኢታት ንግዲ

ኣብ ምዕራብ ኣፍሪቃ እትርከብ ሴራሊዮን፡ ኣብ ቁጠባዊ ምዕባለኣ ኣበርክቶ ዝገብሩ ሓያሎ ኣገደስቲ ዓለምለኻዊ መስመራት ዕድጊትን ምርኢታትን ኣለዋ። እዞም መድረኻት ንናይ ውሽጢ ዓዲ ንግዳዊ ትካላት ምስ ዓለማዊ ዓደግቲ ንምትእስሳርን ንንግዳዊ ሽርክነት ዕድላት ንምፍጣርን ወሳኒ እዮም። ኣብ ሴራሊዮን ሓደ ትርጉም ዘለዎ ኣህጉራዊ መስመር ዕድጊት እታ ሃገር ኣብ ውድብ ንግዲ ዓለም (WTO) ኣባልነት ምህላዋ እዩ። ሴራሊዮን ከም ኣባል መጠን ኣብ ኣህጉራዊ ንግዳዊ ድርድር ክትሳተፍን ምስ ካልኦት ሃገራት ንግዳዊ ስምምዓት ክትምስርትን ካብ እትረኽቦ ዕድላት ተጠቃሚት እያ። ብተወሳኺ ውድብ ንግዲ ዓለም ንንግዳዊ ዘይምርድዳእ ንምፍታሕ፣ ግልፅነት ንምድንፋዕን ተበፃሕነት ዕዳጋ ንምስጓምን ደጋፊ ማዕቀፍ ይህብ። ብተወሳኺ ሴራሊዮን ከም ኣገደስቲ መስመራት ዕድጊት ዘገልግሉ ዝተፈላለዩ ዞባዊ ውህደት ተበግሶታት ትሳተፍ። ሓደ ፍሉጥ ኣብነት ቁጠባዊ ማሕበረሰብ ሃገራት ምዕራብ ኣፍሪቃ (ECOWAS) ዝበሃል 15 ሃገራት ዝሓቖፈ ዞባዊ ቁጠባዊ ውድብ እዩ። ኢኮዋስ ከም ኢኮዋስ ትሬድ ሊበራላይዜሽን ስኬም (ETLS) ዝኣመሰሉ ተበግሶታት ኣቢሉ ኣብ ውሽጢ ዞባዊ ንግዲ የመቻችእ፣ እዚ ድማ ካብ ቀረጽ ነጻ ምብጻሕ ናብ ዕዳጋታት ኣባላት ሃገራት ዘተባብዕ እዩ። ካብዚ ሓሊፉ ሴራሊዮን ምስ ከም ውድብ ልምዓት ኢንዱስትሪ ሕቡራት ሃገራት (UNIDO)ን ኣህጉራዊ ማእከል ንግድን (ITC) ዝኣመሰሉ ኣህጉራውያን ትካላት ብንጥፈት ትሰርሕ። እዘን ትካላት እዚኣተን ንዓቕሚ ሰደድ ናይ ውሽጢ ዓዲ ትካላት ንግዲ ንምድጋፍ ቴክኒካዊ ሓገዝ፣ መደባት ህንፀት ዓቕሚን ኣገልግሎት ስለያ ዕዳጋን ይህባ። ብመንጽር ምርኢታትን ምርኢታት ንግድን ሴራሊዮን ንውሽጣውን ዓለምለኻውን ተሳተፍቲ ዝስሕብ ሓያሎ ፍጻመታት ተአንግድ። እቲ ዝያዳ ጐሊሑ ዝረአ ምርኢት፡ ብኤጀንሲ ምልላይ ወፍሪን ሰደድን ሴራሊዮን (SLIEPA) ዝዳሎ ዓመታዊ "Leonebiz Expo" እዩ። እዚ መደብ ኣብ ውሽጢ ሃገር ኣብ መላእ ሕርሻ፣ ዕደና፣ ቱሪዝም፣ ልምዓት ትሕተ ቅርፂን ካልኦትን ዝተፈላለዩ ዓውድታት ዕድላት ኢንቨስትመንት ዘርኢ እዩ። ካልእ ንንግዳዊ መርበብ ሓበሬታ ዝምችእ መድረኽ "Trade Fair SL" እዩ። ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ማኑፋክቸሪንግ፣ ኮንስትራክሽን ማተርያላትን መሳርሒታትን ኣቕረብቲ ፣ ኢንዱስትሪታት መስርሒ መግቢ ወዘተ ዕድላት ኢንቨስትመንት ዝደልዩ ናይ ውሽጢ ዓዲ ሰብ ሃፍትን ዓለም ለኸ ኩባንያታትን ኣብ ሓደ ዘራኽብ እዩ። ካብዚ ብተወሳኺ "ኤግዚቢሽን ዕደና ማዕድናት" ኣልማዝ ሓዊሱ ካብ ሃብታም ማዕድናዊ ሃብቲ ሴራሊዮን ማዕድናት ንምውፋር ወይ ንምዕዳግ ዝደልዩ ዓለማዊ ዓደግቲ ኣብ ምስሓብ ዘተኮረ እዩ።እቲ ምርኢት ንግዳዊ ሽርክነት ንምዕባይን ጽላት ዕደና እታ ሃገር ንምልላይን ዝዓለመ እዩ። እዞም ምርኢታትን ምርኢታት ንግድን ትካላት ንግዲ ፍርያቶምን ኣገልግሎታቶምን ንምርኣይ፣ ምስ ዓደግቲ ክኾኑ ዝኽእሉ ሰባት ርክብ ንምፍጣር፣ ሓደስቲ ዕዳጋታት ንምድህሳስን ብዛዕባ እዋናዊ ኣንፈታት ኢንዱስትሪ ንምፍላጥን መድረኽ ዝህቡ እዮም። ብሓፈሻ ሴራሊዮን ዓለምለኻዊ ንግዳዊ ተስፋኣ ንምዕባይ ከም ኣባልነት ኣብ ውድብ ንግዲ ዓለምን ከም ኢኮዋስ ዝኣመሰሉ ዞባዊ ውህደት ተበግሶታትን ዝኣመሰሉ ኣህጉራዊ መስመራት ዕድጊት ትጥቀም። ጎኒ ጎኒ ድማ ከም "ሌኦነቢዝ ኤክስፖ"፣ "ትሬድ ፌር ኤስ ኤል"፣ "ምርኢት ዕደና ማዕድናት" ዝኣመሰሉ ምርኢታት ኣብ መንጎ ውሽጣዊ ትካላት ንግድን ዓለምለኻውያን ዓደግትን ርክብ ኣብ ምምዕባል ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ቁጠባዊ ዕብየት ኣብ ምድልዳል ዓብዪ ተራ ኣለዎም።

ልሙዳት ሞተር ምድላይ

ኣብ ሴራሊዮን፡ እቶም ዝበዝሑ ዝጥቀሙሉ ሞተር ምድላይ፡ ጉግል፡ ቢንግን ያሁን ይርከብዎም። እዞም ሞተር ምድላይ ሰፊሕ ሓበሬታ ዝህቡ ኮይኖም ንተጠቀምቲ ብቐሊሉ ዝረኽብዎም እዮም። ንነፍሲ ወከፍ ካብዞም ሞተር ምድላይ ዝምልከት መርበብ ሓበሬታታት እነሆ፤ 1. ጉግል - www.google.com ዝብል ጽሑፍ ኣሎ። ጉግል ብደረጃ ዓለም እቲ ዝበዝሐ ተፈታዊን ብሰፊሑ ዝጥቀመሉን ሞተር ምድላይ እዩ። ናይ መርበብ ሓበሬታ ገጻት፡ ምስልታት፡ ቪድዮታት፡ ጽሑፋት ዜናን ካልእን ዝሓዘ ሰፊሕ መመልከቲ የቕርብ። 2. ቢንግ - www.bing.com ዝብል ጽሑፍ ኣሎ። ቢንግ ካልእ ንጉግል ተመሳሳሊ ባህርያት ዝህብ ህቡብ ሞተር ምድላይ እዩ። ምስ ካልኦት ኣገልግሎታት ከም ካርታታት፡ ጽሑፋት ዜና፡ ትርጉማትን ካልእን ናይ መርበብ ሓበሬታ ምድላይ ዓቕሚ የቕርብ። 3. ያሁ - www.yahoo.com ያሁ ከም ሰርች ኢንጅን ኮይኑ ዝተፈላለዩ ኣገልግሎታት ከም ዌብ ሰርች፣ ካብ ዝተፈላለዩ ምንጭታት ዝመጽእ ዜናታት (ያሁ ኒውስ)፣ ኣገልግሎት ኢመይል (ያሁ ሜይል)፣ ስቶክ ኣፕዴት ወዘተ ዝህብ ኮይኑ እውን ይሰርሕ። እዞም ሰለስተ ዓበይቲ ሞተር ምድላይ ዳርጋ ኩሎም ዓይነታት ሓበሬታ ዝሽፍኑ ኮይኖም ኣብ ሴራሊዮን ዝርከቡ ሰባት ንመዓልታዊ ንጥፈታቶም ኣብ ዝተፈላለየ ኣርእስታት ከም ትምህርታዊ ጸጋታት፡ ዜናታት ብውሽጣውን ዓለምለኻውን ደረጃታት ወይ’ውን ኣብ ውሽጢ እቲ... ሃገር. ብዘይካ እዞም ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሱ ዓለማዊ መድረኻት ገለ ንሴራሊዮን ዝምልከቱ ዞባዊ ወይ ከባብያዊ ማህደር መርበብ ሓበሬታታት ኣብ ዝርዝር ንግዲ ኣብ ምዝዋር ወይ ኣገዳሲ ውሽጣዊ ትሕዝቶ/ጸጋታት ኣብ ምርካብ ዝያዳ ክሕግዙ ይኽእሉ እዮም፤ 4. ቪኤስኤል ትራቨል - www.vsltravel.com ቪኤስኤል ትራቨል ኣብ ሴራሊዮን ፍሉጥ ናይ ጉዕዞ መርበብ ሓበሬታ ኮይኑ ምስ ቱሪዝም ዝተኣሳሰር ሓበሬታ ዝህብ ጥራይ ዘይኮነስ ኣብ ውሽጢ ሃገር ንዝርከቡ ሆቴላት፣ ቤት መግብታትን ካልኦት መስሕባት በጻሕትን ዝርዝር ዘቕርብ ናይ ኦንላይን ማውጫ ኮይኑ የገልግል። 5. ቢዝነስ ዳይረክተሪ SL – www.businessdirectory.sl/ ቢዝነስ ዳይረክተሪ ኤስ.ኤል. እዚኦም ገለ ኣብ ሴራሊዮን ዝርከቡ ህቡባት ኣማራጺታት ኮይኖም ብውጽኢታዊ መንገዲ ናይ ኦንላይን ፍተሻታት ንምክያድ፤ ምጥቃስ ኣገዳሲ እዩ ኣብ ውሽጢ ሃገር ኣብ ዝርከባ ዞባታት ተበጻሕነት ኢንተርነት ክፈላለ ስለ ዝኽእል ተረባሕነት/ተበጻሕነት ብመሰረት ቦታ ወይ ውልቀ ወሃብቲ ኣገልግሎት ኢንተርነት ክፈላለ ይኽእል እዩ።

ዓበይቲ ብጫ ገጻት።

ሴራሊዮን ኣብ ምዕራባዊ ገማግም ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር እያ። ዝርዝር ናይ ትካላት ንግድን ኣገልግሎታትን ዝህቡ ሓያሎ ዓበይቲ ብጫ ገጻት ማህደር ኣለዉዎ። ገለ ካብቶም ቀንዲ ብጫ ገጻት ሴራሊዮን ምስ መርበብ ሓበሬታታቶም እነሆ፤ 1. Yellow Pages SL - እዚ ሓደ ካብቶም ኣብ ሴራሊዮን ዝርከቡ ሰፊሕ ናይ ኦንላይን ማውጫታት ኮይኑ፡ ንዝተፈላለዩ ምድባት ከም መንበሪ፡ መኪና፡ ትምህርቲ፡ ክንክን ጥዕናን ካልእን ዝርዝር ዝህብ እዩ። ኣብ መርበብ ሓበሬታኦም ኣብዚ ዝስዕብ ክትረኽብዎ ትኽእሉ ኢኹም፡ www.yellowpages.sl 2. Africaphonebooks - እዚ ማውጫ እዚ ንብዙሓት ሃገራት ኣፍሪቃ ዝሽፍን ኮይኑ፡ ንሴራሊዮን ሓዊሱ እዩ። ብኢንዱስትሪን ቦታን ዝተመደቡ ሰፊሕ ዝርዝር ንግዲ ይህብ። ብፍላይ ኣብ ሴራሊዮን ዝርከቡ ትካላት ንግዲ ንምርካብ፡ ኣብ መርበብ ሓበሬታኦም ክትበጽሑ ትኽእሉ ኢኹም፡ www.africaphonebooks.com/sierra-leone/en 3. ዓለምለኻዊ ዳታቤዝ - ኣብ ሴራሊዮን ጥራይ ዘተኮረ እኳ እንተዘይኮነ፡ ግሎባል ዳታቤዝ ካብ መላእ ዓለም ዝመጹ ትካላት ንግዲ ዘጠቓለለ ሰፊሕ ማህደር የቕርብ። ዳታቤዞም ተጠቀምቲ ኣብ ውሽጢ ሴራሊዮን ብኢንዱስትሪ ወይ ስም ኩባንያ መሰረት ዝገበሩ ኩባንያታት ክደልዩ የኽእሎም። ተወሳኺ ሓበሬታ ኣብዚ ዝስዕብ መርበብ ሓበሬታ ክትረኽቡ ትኽእሉ ኢኹም፡ www.globaldatabase.com/sierra-leone-companies-database 4 . ቪኮኔክት - ብቐንዱ ናይጀርያዊ ንግዳዊ ማህደር መድረኽ ተባሂሉ ዝፍለጥ እኳ እንተኾነ፡ ቪኮኔክት ንሴራሊዮን ሓዊሱ ናብ ካልኦት ሃገራት ኣፍሪቃ እውን ስርሑ ኣስፊሑ ኣሎ። ኣብ ውሽጢ ሃገር ኣብ ዝርከቡ ዝተፈላለዩ ቦታታት ንዝተፈላለዩ ኣገልግሎታትን ኢንዱስትሪታትን ናይ ምድላይ ኣማራጺታት ይህቡ። መርበብ ሓበሬታኦም ድማ፡ sierraleone.vconnect.com እዩ። እዞም ብጫ ገጻት ዘለዎም ማህደር ኣብ ሴራሊዮን ዝርከቡ ትካላት ንግድን ኣገልግሎታትን ብብቕዓት ንምርካብ ክሕግዙኹም ይግባእ። ዌብሳይታት ወይ URL ምስ ግዜ ክቕየሩ ከም ዝኽእሉ ኣስተውዕሉ፤ ስለዚ ኩሉ ግዜ እዞም መድረኻት ገና ንጡፋት እንተኾይኖም ወይ ንጠለባትካ ዝምልከቱ ሓደስቲ ኣማራጺታት እንተሃልዮም ድርብ ምፍታሽ ጽቡቕ ሓሳብ እዩ።

ዓበይቲ ናይ ንግዲ መድረኻት።

ኣብ ሴራሊዮን ሓያሎ ዓበይቲ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ኣለዉ። ገለ ህቡባት ምስ ተዛመድቲ ናይ መርበብ ሓበሬታ URLs ዝርዝር ኣብዚ ኣሎ፤ 1. GoSL Marketplace - ብመንግስቲ ሴራሊዮን ዝተበገሰ ወግዓዊ ሃገራዊ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኽ ኮይኑ፡ ንናይ ውሽጢ ዓዲ ንግዳዊ ትካላት ንምልላይን ንምድጋፍን እዩ። መርበብ ሓበሬታ URL፡ goslmarketplace.gov.sl 2. ጁምያ ሴራሊዮን - ኣብ ኣፍሪቃ ዝዓበየ ናይ ኦንላይን ዕዳጋ ዝኾነ ጁምያ፡ ሴራሊዮን ሓዊሱ ኣብ ዝተፈላለያ ሃገራት ይሰርሕ። ከም ኤሌክትሮኒክስ፡ ፋሽን፡ መሳርሒታት ገዛን ካልእን ዝኣመሰሉ ዝተፈላለዩ ፍርያት የቕርቡ። መርበብ ሓበሬታ URL፡ www.jumia.com.sl 3. ኣፍሪማሊን - እዚ መድረኽ እዚ ውልቀሰባት ኣብ ሴራሊዮን ካብ ኤሌክትሮኒክስ ክሳብ ተሽከርከርትን ንብረትን ዝበጽሕ ሓደስቲ ወይ ኣብ ጥቕሚ ዝወዓሉ ኣቑሑት ክገዝኡን ክሸጡን ዝኽእሉሉ ናይ ኦንላይን ምልክታታት ዕዳጋ ኮይኑ የገልግል። መርበብ ሓበሬታ URL፡ sl.afrimalin.com/en/ 4. ኢ-ቤይ ሴራሊዮን - ኣብ ኢ-ኮሜርስ ዓለምለኻዊ ትካል ብምዃኑ፡ ኢ-ቤይ ኣብ ሴራሊዮን እውን ህላወ ኣለዎ፡ ኣብኡ ውልቀሰባት ኣብ ዝተፈላለየ ምድባት ዝተፈላለዩ ፍርያት ብቐጥታ ወይ ብጨረታ ክገዝኡ ወይ ክሸጡ ይኽእሉ። መርበብ ሓበሬታ URL፡ www.ebay.com/sl/ 5.ZozaMarket- ኣብ ውሽጢ ዶባት ሴራሊዮን ንዝርከቡ ዓማዊል ብዝተፈላለዩ ምድባት ፍርያት ከም ኤሌክትሮኒክስ፡ ክዳውንቲ፡ ፍርያት ጽባቐ፡ ኣቑሑት ገዛ ወዘተ ዘገልግል ናይ ውሽጢ ዓዲ ኢ-ኮሜርስ መድረኽ። መርበብ ሓበሬታ URL፡ https://www.zozamarket.co እዞም መድረኻት ንገለ ካብቶም ኣብ ሴራሊዮን ዝርከቡ ፍሉጣት ኣማራጺታት ናይ ኦንላይን ዕዳጋ ክውክሉ እንከለዉ፡ ኣብ ውሽጢ እታ ሃገር ንፍሉያት ኒች ዘማልኡ ወይ ኣብ ውሽጢ ዶባት እታ ሃገር ኣብ ዝርከቡ ፍሉያት ዞባታት ዘተኮሩ ካልኦት ንኣሽቱ ተጻወትቲ ዝንቀሳቐሱ ክህልዉ ከምዝኽእሉ ምጥቃስ ኣገዳሲ እዩ።

ዓበይቲ ማሕበራዊ መራኸቢታት

ኣብ ሴራሊዮን፡ ሰባት ንርክብ፡ ንመርበብ ሓበሬታን ሓበሬታ ንምክፋልን ዝጥቀሙሉ ሓያሎ ማሕበራዊ መራኸቢታት ኣለዉ። ኣብ ሴራሊዮን ገለ ህቡባት ማሕበራዊ መራኸቢታት ምስ መርበብ ሓበሬታታቶም እነሆ፤ 1. ፌስቡክ - ፌስቡክ ኣብ ሴራሊዮን ብብዝሒ ዝጥቀመሉ ማሕበራዊ መራኸቢታት እዩ። ሰባት ምስ ኣዕሩኽን ቤተሰብን ንምትእስሳር፡ ሓድሽ ሓበሬታ፡ ስእልታትን ቪድዮታትን ንምክፋል ይጥቀሙሉ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.facebook.com 2. ዋትስኣፕ - ዋትስኣፕ ተጠቀምቲ ናይ ቴክስት መልእኽቲ፣ ናይ ድምጺ መልእኽቲ፣ ናይ ድምጽን ቪድዮን ጻውዒት ክገብሩ፣ ስእልታትን ቪድዮን ንምክፋል ዘኽእል ናይ መልእኽቲ ኣፕ እዩ። ኣብ ሴራሊዮን ንውልቃውን ጉጅላውን ዕላል ብሰፊሑ ይጥቀመሉ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.whatsapp.com 3. ትዊተር - ትዊተር ተጠቀምቲ ክሳብ 280 ፊደላት ዝበጽሕ ሓጸርቲ መልእኽትታት ወይ ትዊተር ዝልጥፉሉ ማይክሮብሎጊንግ ፕላትፎርም እዩ። ኣብ ሴራሊዮን፡ ሓድሽ ዜናታት ብምክትታልን ኣብ ዝተፈላለየ ኣርእስታት ኣብ ዘተ ብምስታፍን ተፈታዊት እያ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.twitter.com 4. ኢንስታግራም - ኢንስታግራም ተጠቀምቲ ስእልታት ወይ ሓጸርቲ ቪድዮታት ምስ መግለጺ ጽሑፍ ወይ ሃሽታግ ክሰቕሉ ዝኽእሉሉ ናይ ስእሊ ምክፋል መድረኽ እዩ። ኣብ ሴራሊዮን ዝርከቡ ሰባት ብስእሊ ኣቢሎም ተመኩሮታቶም ንምክፋል ይጥቀሙሉ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.instagram.com 5. ሊንክድኢን - ሊንክድኢን ተጠቀምቲ ብዓለም ደረጃ ምስ ሰብ ሞያ ንምትእስሳር ክእለቶምን ተመኩሮኦምን ዘጉልሕ ፕሮፋይል ዝፈጥሩሉ ሞያዊ መርበብ ሓበሬታ መድረኽ እዩ። ዕድላት ስራሕ ዝደልዩ ወይ ሞያዊ መርበቦም ዘስፍሑ ውልቀሰባት ልሙድ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.linkedin.com 6.Native Forum Websites- ንሴራሊዮን ፍሉያት ዝኾኑ ሓያሎ ተወለድቲ መድረኽ መርበብ ሓበሬታታት ከም SaloneJamboree (http://www.salonejamboree.sl/), Seerranetworksalone (http://sierranetwork.net/) ወዘተ ኣለዉ፣ እዚኦም ድማ ዘተ ዝህቡ እዮም። ምስ ሃገር ዝተኣሳሰሩ ዝተፈላለዩ ኣርእስታት ዝዛረቡ መድረኻት ምክያድ። እዞም ማሕበራዊ መራኸቢታት መድረኻት ኣብ ሴራሊዮን ህቡባት እኳ እንተኾኑ፡ ተበጻሕነት ኣብ ከም ምህላው ኢንተርነትን ኣብ መንጎ ክፋላት ህዝቢ ብተመጣጣኒ ዋጋን ዝኣመሰሉ ረቛሒታት ክፈላለ ከምዝኽእል ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ቅኑዕ ናይ ዌብሳይት URL ምግላጽ ኣብ ገለ እዋናት ብሰንኪ ዳይናሚክ ባህሪ ናይ ዌብሳይታትን ተደጋጋሚ ለውጥታቶምን ከምዘይከኣል ኣስተውዕሉ።

ዓበይቲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ

ሴራሊዮን ኣብ ምዕራብ ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር እያ። ኣብ ቁጠባዊ ምዕባለ ሃገርና ዓቢ ተራ ዝጻወታ ሓያሎ ፍሉጣት ማሕበራት ኢንዱስትሪ ኣለዋ። ገለ ካብተን ቀንዲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ ሴራሊዮን፤ 1. ቤት ምኽሪ ንግዲ፣ ኢንዱስትሪን ሕርሻን ሴራሊዮን (SLCCIA) - እዚ ትካል ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ንዝርከቡ ትካላት ንግዲ ዝውክል ኮይኑ ኣብ ሴራሊዮን ዕድላት ንግድን ወፍርን ዘተባብዕ እዩ። ብዛዕባ SLCCIA ዝያዳ ሓበሬታ ኣብ መርበብ ሓበሬታኦም ክትረኽቡ ትኽእሉ ኢኹም፡ www.slccia.com 2. ማሕበር ኣፍረይቲ ሴራሊዮን (SLAM) - SLAM ኣብ ሴራሊዮን ንጽላት ማኑፋክቸሪንግ ኣብ ምድንፋዕ ዘተኮረ ኮይኑ፡ ንፍርያት ውሽጢ ዓዲ ዝድግፉ ፖሊሲታት ብምጉስጓስን ኣብ መንጎ ኣፍረይቲ ምትሕብባር ብምምችቻውን እዩ። ብዛዕባ ስላም ዝያዳ ንምፍላጥ ኣብ መርበብ ሓበሬታኦም www.slam.org.sl ክትበጽሑ ትኽእሉ ኢኹም። 3. ማሕበር ሞያዊ ኣገልግሎት ሴራሊዮን (SLePSA) - SLePSA ካብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ሕጊ፣ ኣካውንቲንግ፣ ምህንድስና፣ ምኽሪ ወዘተ ዝመፁ ሰብ ሞያ ዝውክል ኮይኑ ኣብ ውሽጢ እዞም ኢንዱስትሪታት ሞያዊ ደረጃን ምዕባለን ንምዕባይ ይሰርሕ። ብዛዕባ SLePSA ዝያዳ ዝርዝር ሓበሬታ ንምርካብ፡ ኣብ መርበብ ሓበሬታኦም ክትበጽሑ ትኽእሉ ኢኹም፡ www.slepsa.org 4. ፈደረሽን ማሕበራት ሕርሻ ሴራሊዮን (FAASL) - FAASL ኣብ ዝተፈላለዩ ዞባታት እታ ሃገር ንዝርከቡ ሓረስቶት ኣሰራርሓ ሕርሻ ንምድንፋዕን ዘላቒ ዕብየት ንምምችቻውን ውፉይ እዩ። ብዛዕባ FAASL ዝያዳ ሓበሬታ ኣብ መርበብ ሓበሬታኦም www.faasl.org ክትረኽቡ ትኽእሉ ኢኹም። 5. ማሕበር ባንከኛታት ሴራሊዮን (BASL) - BASL ኣብ ሴራሊዮን ዝንቀሳቐሳ ባንክታት ኣብ ሓደ ብምምጻእ ምስ ደንቢ ባንክታት ዝተኣሳሰሩ ጉዳያት ንምፍታሕ፣ ኣብ መንጎ ኣባላት ምትሕብባር ንምድንፋዕ፣ ከምኡ’ውን ኣብ ሓፈሻዊ ምዕባለ ፋይናንሳዊ ጽላት እታ ሃገር ኣበርክቶ ይገብር። መርበብ ሓበሬታኦም ድማ፡ www.baslsl.com እዩ። 6.ማሕበር ዓለም ለኸ ኩባንያታት ዕደና ሴራ-ሊዮን(SIMCA)-SIMCA ኣብ ሴራሊዮን ንዝንቀሳቐሱ ዓለምለኻውያን ኩባንያታት ዕደና ከም መድረኽ ኮይኑ የገልግል።ኣብ ውሽጢ ዓውዲ ዕደና መምርሒ፣ደገፍ፣ን ምቁፅፃር ምኽባር ንምሃብ ዝዓለመ እዩ።ዝያዳ ሓበሬታ ብ ኣብ ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታኦም:www.simca.sl ብምብጻሕ እዚኦም ውሑዳት ኣብነታት ናይተን ቀንዲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ ሴራሊዮን እዮም። ካልኦት ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ትኹረት ዝገብራ ማሕበራት ከም ቱሪዝም፣ ኮንስትራክሽን፣ ቴሌኮሙኒኬሽን እውን ኣለዋ። መርበባት ሓበሬታ ክፈላለዩ ከምዝኽእሉ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ፣ ስለዚ ኣገደስቲ ቁልፊ ቃላት ተጠቒምካ ዝያዳ እዋናዊ ሓበሬታ ክትደሊ ወይ ድማ ኣብ ሴራሊዮን ዝርከባ ኩለመዳያዊ ዝርዝር ማሕበራት ኢንዱስትሪ ንምርካብ ናብ ከባብያዊ ማህደርን መንግስታዊ መርበብ ሓበሬታን ምውካስ ይምከር።

ናይ ንግድን ንግድን መርበብ ሓበሬታታት

ሴራሊዮን ኣብ ምዕራባዊ ገማግም ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር እያ። ኣልማዝ፡ ወርቅን ማዕድን ሓጺንን ሓዊሱ ብሃብታም ተፈጥሮኣዊ ጸጋታቱ ይፍለጥ። ምስ ሴራሊዮን ዝተኣሳሰሩ ናይ ቁጠባን ንግዳውን መርበባት ሓበሬታ ብዛዕባ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታትን ዕድላት ኢንቨስትመንትን እታ ሃገር ክቡር ሓበሬታ ክህቡ ይኽእሉ። 1. ኤጀንሲ ምልላይ ኢንቨስትመንትን ሰደድን ሴራሊዮን (SLIEPA) - እዚ መንግስታዊ ትካል ኣብ ሴራሊዮን ኢንቨስትመንት ንምድንፋዕ ዝዓለመ ኮይኑ ንሰደድቲ ንግዳዊ ሓበሬታ፣ ብልሒ ዕዳጋ፣ ምርኢታት ንግዲ ወዘተ ብምሃብ ዝድግፍ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.sliepa.org 2. ቤት ምኽሪ ንግዲ፣ ኢንዱስትሪን ሕርሻን ሴራሊዮን (SLCCIA) - SLCCIA ንንግዳዊ ትካላት ኔትወርክ ዝገብሩ፣ መደባት ስልጠና፣ ኣገልግሎት ልምዓት ንግዲ ንምርካብ፣ ከምኡ እውን ኣብ ምጉስጓስ ፖሊሲ ክሳተፉ መድረኽ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.slccia.org 3. ፍሪታውን ተርሚናል ሊሚተድ - እዚ ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ ናይ ፍሪታውን ተርሚናል ሊሚተድ (FTL) ኮይኑ፡ ኣብ ፍሪታውን ኣብ ዝርከብ ንግስቲ ኤልሳቤጥ ዳግማዊት ኳይ ዝርከብ ኮንተይነር ዘለዎ ናይ ጽዕነት መዕርፎ ነፈርቲ ዘካይድ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.ftl-sl.com 4. ሃገራዊ ኤጀንሲ ማዕድናት (NMA) - NMA ኣብ ሴራሊዮን ንዘሎ ጽላት ዕደና ዝከታተል ኮይኑ፡ ዘላቒ ዳህሳስን ኣሰራርሓ ዕደናን ብምድንፋዕ ርኡይ ወፍሪ እናሰሓበ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.nma.gov.sl 5. ሚኒስትሪ ንግድን ኢንዱስትሪን - ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ ሚኒስትሪ ንግድን ኢንዱስትሪን ብዛዕባ ንግዳዊ ፖሊሲታትን ስርዓታትን፣ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ሕርሻ፣ ጸዓት/መገልገሊታት/ኣገልግሎታት ዝርከቡ ዕድላት ወፍሪ ሓበሬታ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.mti.gov.sl 6. ባንኪ ሴራሊዮን - ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ ማእከላይ ባንክ ብመንግስቲ ዝተተግበረ ገንዘባዊ ፖሊሲታት ምስ ፋይናንስ/ኢንዱስትሪ ባንክታት ኢንቨስትመንት/ መርበብ ሓበሬታ፡ www.bsl.gov.sl 7. ሃገራዊ ቦርድ ቱሪዝም (NTB) – NTB ኣብ ውሽጢ ሃገርን ዓለምን ብዘካይዶ ወፍሪ ዕዳጋ ኣብ ሴራሊዮና ቱሪዝም የስፋሕፍሕ፤ መርበብ ሓበሬታኦም ሓፈሻዊ ትሕዝቶ ናይ ህቡባት መስሕባት በጻሕቲ/መምርሒታት መንበሪ ኣባይቲ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.visitsierraleone.org/ እዞም መርበባት ሓበሬታ ብዛዕባ ዕድላት ወፍሪ፡ ደንቢ ንግዲ፡ ስለያ ዕዳጋ፡ ከምኡ’ውን መስሕባት ቱሪዝም ሴራሊዮን ኣገዳሲ ሓበሬታ ክህቡ ይኽእሉ። ብተወሳኺ ምስ ቁጠባ እታ ሃገር ክዋስኡ ንዝደልዩ ውልቀሰባት ወይ ትካላት ንግዲ ከም መበገሲ ኮይኖም ከገልግሉ ይኽእሉ።

ናይ ንግዲ ዳታ ሕቶ መርበባት ሓበሬታ

ንሴራሊዮን ዝምልከት ሓያሎ ናይ ንግዲ ዳታ ሕቶ መርበባት ሓበሬታ ኣለዉ። ገለ ካብኣቶም ምስ ኣድራሻ መርበብ ሓበሬታኦም እነሆ፤ 1. በዓል መዚ ሃገራዊ እቶት ሴራሊዮን (NRA) - ፖርታል መረዳእታ ንግዲ መርበብ ሓበሬታ፡ https://tradedata.slnra.org/ 2. ኤጀንሲ ምልላይ ወፍርን ሰደድን ሴራሊዮን (SLIEPA) መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.sliepa.org/export/international-trade-statistics 3. ዓለምለኻዊ ዝተዋደደ ንግዳዊ መፍትሒ (WITS) . መርበብ ሓበሬታ፡ https://wits.worldbank.org/CountryProfile/en/SL 4. ዳታቤዝ ስታቲስቲክስ ንግዲ ኣቑሑት ሕቡራት ሃገራት (UN Comtrade) መርበብ ሓበሬታ፡ https://comtrade.un.org/ 5. ኢንዴክስሙንዲ - ፕሮፋይል ሰደድን ኣእትዎትን ሴራሊዮን መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.indexmundi.com/sierra_leone/exports_profile.html 6. ግሎባል ኤጅ - ሴራሊዮን ጽማቕ ንግዲ መርበብ ሓበሬታ፡ https://globaledge.msu.edu/ሃገራት/ሴራ-ሊዮን/ንግዳዊ ስታቲስቲክስ እቲ ዝቐርብ ሓበሬታ ክቕየር ከምዝኽእል ኣስተውዕሉ፣ ስለዚ ቅድሚ ምእታውኩም ትኽክለኛነቶምን ምህላዎምን ናይቶም መርበባት ሓበሬታ ምርግጋጽ ይምከር።

B2b መድረኻት

ሴራሊዮን ኣብ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ንዝርከቡ ትካላት ንግዲ ዘገልግሉ ቁጽሮም እናወሰኸ ዝኸይድ ዘሎ B2B ፕላትፎርማት ኣለዋ። ኣብ ሴራሊዮን ዝርከቡ ገለ B2B መድረኻት ምስ መርበብ ሓበሬታታቶም እነሆ፤ 1. ConnectSL (https://connectsl.com)፦ ConnectSL ኣብ ሴራሊዮን ንዝርከቡ ትካላት ንግዲ ዘራኽብ ኩለመዳያዊ ናይ ኦንላይን መድረኽ ኮይኑ፡ ሽርክነት ክድህስሱን መርበባቶም ከስፍሑን ዘኽእሎም እዩ። እቲ መድረኽ ከም ንግዳዊ ፕሮፋይላት፡ ዝርዝር ፍርያት፡ ከምኡ’ውን ናይ መልእኽቲ ምልውዋጥ ዓቕሚ ዝኣመሰሉ ባህርያት የቕርብ። 2. ኣፍሮማርኬትፕለይስ (https://www.afromarketplace.com/sierra-leone)፦ ኣፍሮማርኬትፕለይስ ኣብ ኣፍሪቃ ዘተኮረ B2B ኢ-ኮሜርስ መድረኽ ኮይኑ፡ ኣብ ሴራሊዮን ዝርከቡ ትካላት ንግዲ ምስ ዓደግትን ሸየጥትን ኣብ መላእ ኣህጉር ክራኸቡ ዘኽእሎም እዩ። እቲ መድረኽ ንመሪሕነት ንግዲ፣ ካታሎግ ፍርያትን ውሑስ ናይ ክፍሊት ኣማራጺታትን ምብጻሕ ይህብ። 3. SLTrade (http://www.sltrade.net)፦ SLTrade ብፍላይ ኣብ ሴራሊዮን ንዝርከቡ ትካላት ንግዲ ዝተዳለወ ናይ ውሽጢ ዓዲ ናይ ኦንላይን ንግዲ መድረኽ እዩ። ኩባንያታት ፍርያተንን ኣገልግሎታተንን ንምርኣይ፡ ዓማዊል ወይ ኣቕረብቲ ክኾኑ ዝኽእሉ ሰባት ክረኽባ፡ ከምኡ’ውን ብመንገዲ ንተጠቃሚ ምቹእ ዝኾነ መተሓላለፊ ንግዳዊ ትራንዛክሽን ከቃልዓ የኽእለን። 4. ትሬድኪ ሴራሊዮን (https://sierraleone.tradekey.com)፦ ትሬድኪይ ንሴራሊዮን ሓዊሱ ንሃገራት ዓለም ፍሉያት ክፍልታት ዘለዎ ዓለምለኻዊ ዕዳጋ B2B እዩ። ትካላት ንግዲ ነዚ መድረኽ ተጠቒሞም ምስ ካብ መላእ ዓለም ዝመጹ መሻርኽቲ ክኾኑ ዝኽእሉ ሰባት እናተራኸቡ ፍርያቶም ወይ ኣገልግሎታቶም ብዓለም ደረጃ ከርእዩ ይኽእሉ። 5.CAL-Business Exchange Network(CALBEX)(http:/parts.calbex.net/)ብፍሉይ ኣብ መንጎ ሃገራት ኣፍሪቃ ንንግዲ ዝውፈ ዓለምለኻዊ ቢዝነስ ማውጫ እዩ።ዕላማ ተዓዘብቶም ኣፍረይቲ,ዓደግቲ,ሸየጥቲ,ነጋዶ,ኣከፋፈልቲ ዝደልዩ ውልቀሰባት የጠቓልል ፣ኣቕረብቲ፣ከምኡውን ጅምላ ሸየጥቲ። እዞም ናይ ኦንላይን መድረኻት ኣብ ሴራሊዮን ንዝርከቡ ትካላት ንግዲ ኣብ ውሽጢ ኢንዱስትሪታቶም ምትእስሳር እናማዕበሉ ኣብ ውሽጢ ዓዲ ከምኡ እውን ብዓለም ደረጃ ንነብሶም ንምልላይ ዕድል ዝህቡ እዮም። ምህላው ናይዞም መድረኻት ምስ ግዜ ክፈላለ ከምዝኽእል ኣስተውዕሉ፤ ስለዚ ነዞም መድረኻት ብኣድማዒ መንገዲ ንምብጻሕ እዋናዊ ሓበሬታ ንምርካብ ኣብ ዝምልከቶም መርበብ ሓበሬታታት ምብጻሕ ይምከር