TogTok

ሓፈሻዊ ትሕዝቶ ሃገር
ሃገራዊ ባጤራ
ሸርፊ ሸርፊ
ኣገደስቲ በዓላት
ኩነታት ንግዲ ወጻኢ
ናይ ዕዳጋ ልምዓት ዓቕሚ
ኣብ ዕዳጋ ውዑይ መሸጣ ፍርያት
ባህርያት ዓማዊልን ክልኩልን።
ስርዓት ምሕደራ ጉምሩክ
ፖሊሲታት ግብሪ ኣእትዎ።
ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ
ንሰደድ ዘድልዩ ምስክር ወረቐት
ዝምከር ሎጂስቲክስ
ንልምዓት ዓዳጊ ዝኸውን ቻነላት

ዚምባብወ ኣብ ደቡባዊ ኣፍሪቃ እትርከብ ምድረበዳ ዘይብላ ሃገር እያ። ምስ ደቡብ ኣፍሪቃ፡ ሞዛምቢክ፡ ቦትስዋናን ዛምብያን ዶባት ኣለዋ። ርእሰ ከተማ ሃራረ እያ። እታ ሃገር ኣስታት 15 ሚልዮን ህዝቢ ዘለዋ ኮይና፡ ሾና፡ ንደቤለ፡ ቶንጋን ካልኦት ሓያሎ ብሄራትን ሓዊሱ ብዝተፈላለዩ ብሄራት ትፍለጥ። ኣብ ዚምባብወ ዝዝረብ ወግዓዊ ቋንቋታት እንግሊዝኛ፡ ሾናን ደቤልን እዮም። ዚምባብወ ቅድሚ መግዛእቲ ዝተፈላለዩ ሓያላት መንግስታት ነታ መሬት ዝገዝእዋ ዝነበሩ ንዘመናት ዝጅምር ሃብታም ታሪኽ ኣለዋ። ኣብ 1980 ካብ መግዛእቲ እንግሊዝ ናጽነት ረኺባ ሪፓብሊክ ኮይና። ቁጠባ ዚምባብወ ኣብ ሕርሻ ኣዝዩ ዝተመርኮሰ ኮይኑ እዚ ድማ ርኡይ ክፋል ውሽጣዊ ፍርያት ሃገር ዝሕዝ እዩ። ቀንዲ ዝራእቲ ቆሎ፡ ትምባኾ፡ ጡጥን ስርናይን ይርከብዎም። እታ ሃገር ከም ወርቂ፣ . ፕላቲኒየም፣ . ኣልማዝ፣ . ከምኡውን ከሰል፣ . ኣብ ቁጠባኣ ኣበርክቶ ዝገብሩ እዮም። ብሰንኪ ብዙሕ ተፈጥሮኣዊ ሃፍቲ ቁጠባዊ ዕብየት ክህልዎ ዝኽእል እኳ እንተኾነ፣ ዚምባብወ ዝተፈላለዩ ብድሆታት ከም ልዕሊ ዓቐን ዝቕባበ፣ ብልሽውና፣ ከምኡ’ውን ኣብ ዝሓለፈ ዓመታት ዝነበረ ፖለቲካዊ ዘይምርግጋእ’ዩ። እዚ ጉዳያት እዚ ኣብ ደረጃ መነባብሮ ዜጋታታ ብኣሉታ ጸልይዎ እዩ። ብመንግስቲ ቁጠባዊ ጽገናታት ብምትግባር ኢኮኖሚ ንምርግጋእ ጻዕርታት ተገይሩ እዩ። ቱሪዝም ኣብ ቁጠባ ዚምባብወ ዓቢ ተራ ኣለዎ ብሰንኪ ተፈጥሮኣዊ ጽባቐኣ ሓዊሱ ፏፏቴ ቪክቶርያ - ሓደ ካብቶም ዝዓበዩ ፏፏቴታት ዓለም። ሃገራዊ ፓርክ ህዋንገ ካልእ ካብ መላእ ዓለም ዝመጹ ኣፍቀርቲ እንስሳ ዘገዳም ዝስሕብ ህቡብ መዕረፊ እዩ። ብመንጽር ባህሊ፡ ዚምባብወ ባህላዊ ሙዚቃን ሳዕስዒትን ልዑል ጽምብል ዝግበረሉ ንጡፍ መድረኽ ስነ-ጥበብ ኣለዋ። ቅርጻ ቅርጻ ካልእ ፍሉጥ ስነ ጥበብ ኮይኑ፡ ናይቲ ከባቢ ተውህቦ ዘርኢ እዩ። እታ ሃገር ከም ዓባይ ዚምባብወ ዝኣመሰሉ ቅርስታት ዓለም ዩኔስኮ - ታሪኻዊ ትርጉማ ከም መዘኻኸሪ ኮይና እተገልግል ጥንታዊት ዝዓነወት ከተማ እውን ትምካሕ። ኣብ መደምደምታ፡ዚምባብወ ንዘላቒ ልምዓት ኣብ እትጽዕረሉ ዘላ እዋን ዕድላትን ብድሆታትን እያ እተቕርብ።ሃብታም ባህላዊ ውርሻታታ፡ንሕርሻ ዘለዋ ዓቕሚ፡ከምኡውን ትርኢታዊ ተኣምራት መሳጢት መዕረፊት ይገብራ።

ኣብ ደቡባዊ ኣፍሪቃ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር ዚምባብወ፡ ምስ ባጤራኣ ዕግርግር ዝመልኦ ጉዕዞ ኣካይዳ። ወግዓዊ ባጤራ እታ ሃገር ዝኾነ ዶላር ዚምባብወ ኣብ መወዳእታ 2000ታት ከቢድ ልዕሊ ዓቐን ዝቕባበ ኣጋጢምዎ ነይሩ። እዚ ድማ ዋጋታት ሰማይ ዓሪጉ ነቲ ናይ ውሽጢ ዓዲ ባጤራ ዳርጋ ዋጋ ዘይብሉ ገይርዎ። ነዚ ኣሰቃቒ ቁጠባዊ ኩነታት ንምምላስ ዚምባብወ ኣብ 2009 ብዙሕ ባጤራታት ዝሓዘ ስርዓት ኣኽቢራ።እዚ ማለት ድማ ሓያሎ ዓበይቲ ባጤራታት ወጻኢ ከም ዶላር ኣመሪካ፡ ራንድ ደቡብ ኣፍሪቃ፡ ዩሮን ቦትስዋና ፑላን ኣብ ውሽጢ እታ ሃገር ብሕጋዊ መንገዲ ተቐባልነት ዘለዎም መልክዓት ክፍሊት ኮይኖም። እዚ ስጉምቲ ዋጋታት ንምርግጋእን ኣብ ቁጠባ ምትእምማን ንምምላስን ዝዓለመ እዩ። ይኹን እምበር ኣብ ናይ ወጻኢ ባጤራታት ምጽጋዕ ከም ድሩት ተበጻሕነት ጥረ ገንዘብን ብሰንኪ ጉዳይ ሸርፊ ባጤራ ኣብ ኣህጉራዊ ንግዲ ጸገማትን ዝኣመሰሉ ብድሆታት ፈጢሩ። ስለዚ ኣብ ሰነ 2019 ሪዘርቭ ባንክ ዚምባብወ ብዶላር ዚምባብወ (ZWL$) ዝፍለጥ ናይ ውሽጢ ዓዲ ባጤራ ከም እንኮ ሕጋዊ ጨረታኦም ዳግማይ ኣተኣታትዩ። እዚ ውሳነ እዚ፡ ገንዘባዊ ምቁጽጻር ዳግማይ ንምርካብን ነቲ መሰረታዊ ቁጠባዊ ዘይምዕሩይነት ንምፍታሕን ዝዓለመ እዩ። ሓድሽ ዶላር ዚምባብወ ብኣካላዊ መልክዕ (ኖት)ን ብዲጂታል (ኤሌክትሮኒካዊ ዝውውር)ን ይርከብ። ዲኖሚንሽን ካብ ZWL$2 ክሳብ ZWL$50 ኖት ይበጽሕ። ይኹን እምበር፡ ብሰንኪ ቀጻሊ ጸቕጥታት ዝቕባበን ቁጠባዊ ዘይርጉጽነትን ብግዳማዊ ረቛሒታት ከም ቀይድታት ለበዳ ኮቪድ-19ን ንውጽኢት ሕርሻ ዝጸሉ ድርቂን – ንቁጠባ ወሳኒ ዝኾነ – ብዛዕባ ምርግጋእ ስክፍታታት ክቐርብ ጸኒሑ። ኣብ ወጻኢ ሃገራት ኣብ ዝርከባ ማእከላይ ባንክታት ዝተሓዝ ውሱን ናይ ወጻኢ ዕቑር ሃብቲ እናገጠመ፡ ልዕሊ ዓቕሙ ብዝገበሮ ወጻኢታት መንግስቲ ዝያዳ ዝጋደድ ጸቕጢ ንብረት ንምግታእ፤ ቅዋማዊ ምምሕያሻት ካብ 2016 ጀሚሩ ጎኒ ጎኒ ኤሌክትሮኒካዊ ሚዛን ኣብ ሞባይል ክፍሊት መድረኻት ከም ኢኮካሽ ወይ ዋንማኒ ዝወጽእ ዘፍቅድ ተገይሩ ኣብ ትሕቲ ሓድሽ ገንዘባዊ ፖሊሲ ማዕቀፍ ካብ ለካቲት 2020 ጀሚሩ ኣካል ቀረብ ገንዘብ ዕቑር ባንክ ኮይኑ ኣብ ትሕቲ ሓድሽ ገንዘባዊ ፖሊሲ ማዕቀፍ ዝተነድፈ ዕብየት ቀረብ ገንዘብ ኣብ ውሽጢ ዝተቐመጠ መለክዒታት ዕላማ ብምግባር ምርግጋእ ዝደሊ ኮይኑ ፊስካላዊ ምድንፋዕ እዩ። ዲሲፕሊን ብምንካይ ብልቓሕ ዝምወል ሕጽረት ባጀት ኣብ ክንዲ ናብ ዝያዳ ገንዘብ ምሕታም ምጥቃም በዚ ድማ ርጉእ ሸርፊ ናብ ዶላር ዚምባብወ ይምለስ። ኣብ መደምደምታ ኩነታት ባጤራ ዚምባብወ ላዕልን ታሕትን ኣርእዩ እዩ። እታ ሃገር ካብ ከቢድ ልዕሊ ዓቐን ዝቕባበን ስርዓት ብዙሕ ባጤራታት ምቕባልን ናብ ዳግማይ ምትእትታው ናይ ገዛእ ርእሳ ባጤራ ተሰጋጊራ ኣላ። ይኹን እምበር ከም ዝቕባበን ቁጠባዊ ዘይርጉጽነትን ዝኣመሰሉ ብድሆታት ይቕጽሉ ስለዘለዉ፡ ምርግጋእ ንምርግጋጽን ዘላቒ ቁጠባዊ ዕብየት ንምምዕባልን ቀጻሊ ጻዕርታት የድሊ።

ሕጋዊ ጨረታ ዚምባብወ ዶላር ዚምባብወ (ZWL) እዩ። ይኹን እምበር፡ ዚምባብወ ልዕሊ ዓቐን ዝቕባበ ድሕሪ ምግጣማ፡ ቅልውላው ባጤራ ኣጋጢምዋ፡ ኣብ 2009 ድማ ብዙሕ ባጤራታት ዝሓዘ ስርዓት ከም ዝወሰደት ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ።ኣብ ዚምባብወ ብብዝሒ ዝጥቀሙሉ ባጤራታት፡ ዶላር ኣመሪካ (USD)፡ ራንድ ደቡብ ኣፍሪቃ (ZAR)፡ ከምኡ’ውን ቦትስዋና ፑላ (BWP)። እንተ እቲ ቅድሚ ዳግማይ ምትእትታው ZWL ኣብ መንጎ እዞም ዓበይቲ ባጤራታትን ዶላር ዚምባብዌን ዝነበረ ግምታዊ ሸርፊ ግን፤ - 1 ዶላር = 361 ZWL - 1 ዛር = 26.5 ዙ - 1 ቢ.ደብሊዩ.ፒ = 34.9 ዜ.ደብሊዩ.ኤል እዞም ደረጃታት ብሰንኪ ቁጠባዊ ምልውዋጥን ፖሊሲታት መንግስትን ክቕየሩ ከምዝኽእሉ ኣብ ግምት ኣእትውዎ።

ኣብ ደቡባዊ ኣፍሪቃ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር ዚምባብወ፡ ሃብታም ባህላዊ ውርሻኣን ታሪኻዊ ኣገዳስነታን ዘንጸባርቑ ሓያሎ ኣገደስቲ ሃገራዊ በዓላት ኣለዋ። መዓልቲ ናጽነት ኣብ ዚምባብወ ካብቶም ኣገደስቲ በዓላት ሓደ እዩ። ብ18 ሚያዝያ ዝኽበር ኮይኑ፡ ዚምባብወ ኣብ 1980 ካብ መግዛእቲ እንግሊዝ ናጽነታ ዝረኸበትላ መዓልቲ እያ።እዚ በዓል ብዝተፈላለዩ ፍጻመታት ከም ሰልፊ፡ ምርኢት ርችት፡ ባህላዊ ቅኒታትን ሳዕስዒትን ዚምባብወ ዝሳተፍ ናይ ሙዚቃ ኮንሰርት፡ ከምኡ’ውን ፖለቲካዊ መደረታት ዝዝከር እዩ። መዓልቲ ሓድነት ካልእ ኣብ 22 ታሕሳስ ዝኽበር ኣገዳሲ በዓል እዩ። ኣብ ውሽጢ ዚምባብወ ኣብ መንጎ ዝተፈላለዩ ብሄራት ሓድነትን ሰላምን ዘለዎ ኣገዳስነት ዘጉልሕ እዩ። ኣብዚ ዕለት እዚ ሰባት ብባህላዊ ምርኢታት፡ ስፖርታዊ ውድድራትን ብዛዕባ ሃገራዊ ዕርቂ ብዝግበር ዘተን ኣብ መንጎ ዝተፈላለዩ ማሕበረሰባት ስኒት ዘስፍሕ ንጥፈታት ይሳተፉ። መዓልቲ ሓርበኛታት ኣብ ነፍሲ ወከፍ ዓመት ኣብ ካልኣይ ሰኑይ ወርሒ ነሓሰ ዝኽበር ኮይኑ፡ ንናጽነትን ናጽነትን ዚምባብወ ዝተቓለሱ ዝወደቑ ጀጋኑ ንምኽባር እዩ። እዚ በዓል እዚ ኣብ እዋን ዕጥቃዊ ቃልሲ ኣንጻር መግዛእቲ ህይወቶም ዝሰውኡ ወይ ድሕሪ ናጽነት ኣብ ጻዕርታት ህንጸት ሃገር ልዑል ኣበርክቶ ንዝገበሩ ውልቀሰባት ክብሪ ዝህብ እዩ። እቲ ዝኽሪ ኣብ ሃገራዊ ሓወልትታትን መካነ መቓብርን ከም ምልክት ክብሪ ዕንበባ ዝቕመጠሉ ክቡር ስነ-ስርዓት ዘጠቓልል እዩ። መዓልቲ ሰራሕተኛታት ወይ መዓልቲ ሰራሕተኛታት ኣብ መላእ ዓለም ኣብ ነፍሲ ወከፍ ዓመት 1 ግንቦት ዝወድቕ ኮይኑ ኣብ ውሽጢ ዚምባብወ ንብዙሓት ውልቀሰባት እውን ትርጉም ኣለዎ። ርትዓዊ ደሞዝን ዝተመሓየሸ ኩነታት ስራሕን እናተጣበቐ መሰላትን ዓወታትን ሰራሕተኛታት ዘጉልሕ እዩ። ሰባት ኣብ መላእ ሃገር ብማሕበራት ሰራሕተኛታት ኣብ ዝዳሎ ሰልፍታት ወይ ሰልፍታት ብምስታፍ ምስ መሰላት ሰራሕተኛታት ዝተኣሳሰር ስክፍታታቶም ወይ ጠለባቶም የስምዑ። በዓል ልደት ውሑዳት ክርስትያናዊት ሃገር ጥራይ ክንሳ ኣብ መላእ ዚምባብወ ብዓቢ ኒሕ ዝኽበር ኣገዳሲ ሃይማኖታዊ በዓል እዩ። ካብ ምውቃብ ገዛውቲ ብሕብራዊ መብራህቲ ክሳብ ኣብ ዋዜማ ልደት ፍርቂ ለይቲ ኣብ ኣገልግሎት ቤተክርስትያን ምክፋል (ብፍርቂ ለይቲ ቅዳሴ ዝፍለጥ)፡ ዚምባብወውያን ነዚ ናይ በዓል እዋን ህያባት ብምልውዋጥ፡ ምስ ዝፈትውዎም ሰባት መግቢ ብምክፋል፡ ብሓባር ካሮል ብምዝማር፡ ምሉእ ልቦም ይቕበልዎ። ከምኡ’ውን ኣብ ባህላዊ ትልሂታት ምውፋር። እዞም ፍሉጣት ጽምብላት፡ ኣብ መንጎ ህዝባ ሓድነትን ሃገራዊ ሓበንን እናዓበዩ፡ ንዘመናዊት ዚምባብወ ዝቐርጹ ዝተፈላለየ መዳያት ባህልን ታሪኽን ርድኢት ይህቡ።

ዚምባብወ ኣብ ደቡባዊ ኣፍሪቃ እትርከብ ምድረበዳ ዘይብላ ሃገር እያ። ኣብ ሕርሻ፣ ዕደና፣ ማኑፋክቸሪንግ፣ ኣገልግሎት ሓዊሱ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ዝምርኮስ ኣዝዩ ዝተፈላለየ ቁጠባ ዘለዎ እዩ። ብመንጽር ንግዲ ዚምባብወ ብቐንዱ ከም ትምባኾ፡ ጡጥ፡ ከምኡ’ውን ፍርያት ሆርቲካልቸር ዝኣመሰሉ ፍርያት ሕርሻ ናብ ወጻኢ ትሰድድ። እዞም ኣቑሑት ብቐንዱ ናብ ጎረባብቲ ሃገራት እቲ ዞባ፡ ከምኡ’ውን ናብ ከም በዓል ቻይናን ሕቡራት ኢማራት ዓረብን ዝኣመሰላ ሃገራት ይለኣኹ። ዕደና ንኣታዊታት ሰደድ ዚምባብወ እውን ኣገዳሲ ዓውዲ ኮይኑ ከም ፕላቲኒየም፣ ወርቅን ኣልማዝን ዝኣመሰሉ ማዕድናት ልዑል ኣበርክቶ ኣለዎም። ብወገን ኣእትዎት ዚምባብወ ብቐንዱ ንከም ዕደናን ማኑፋክቸሪንግን ዝኣመሰሉ ኢንዱስትሪታት ዝኸውን ማሽነሪታትን መሳርሕታትን የምጽእ እዩ። ካልኦት ዓበይቲ ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ፍርያት ነዳድን መግብን ይርከብዎም። እታ ሃገር ብቐንዱ ነዞም ኣቑሑት ካብ ጎረባብታ ሃገራት ኣፍሪቃ ከም ደቡብ ኣፍሪቃን ዛምብያን እያ እትረኽቦም። ዚምባብወ ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ብሰንኪ ፖለቲካዊ ዘይምርግጋእን ቁጠባዊ ጸገማትን ኣብ ጽላት ንግዳ ገለ ብድሆታት ኣጋጢምዋ እዩ። ይኹን እምበር ግሉጽነትን ምቕሉልነት ንግዲ ንምምሕያሽ ዝዓለመ ጽገናታት ብምግባር ናይ ወጻኢ ኢንቨስትመንት ንምስሓብን ምስ ካልኦት ሃገራት ንግዳዊ ዝምድናታት ንምኽፋትን ጻዕርታት ተገይሩ እዩ። እታ ሃገር ምስ ካልኦት ሃገራት ኣፍሪቃ ንግዲ ዘመቻችኡ ሓያሎ ዞባዊ ንግዳዊ ስምምዓት እውን ኣባል እያ። እዞም ስምምዓት፡ ማሕበረሰብ ልምዓት ደቡብ ኣፍሪቃ (SADC) ናጻ ንግዳዊ ከባቢን ሓባራዊ ዕዳጋ ምብራቓውን ደቡብን ኣፍሪቃ (COMESA) ዘጠቓልሉ እዮም። ብሓፈሻ ዚምባብወ ብሰንኪ ከም ዋጋታት ንብረትን ፖለቲካዊ ዘይምርግጋእን ዝኣመሰሉ ውሽጣዊ ጉዳያት ኣብ ጽላት ንግዳ ብድሆታት እናገጠማ እንከላ፡ ኣብ ውሽጢ ሃገር ናብ ቁጠባዊ ምብዛሕ ዝመርሕ ኢንዱስትሪታት ዘድልዩ ማሽነሪታት/መሳርሒታት እናኣእተወት ፍርያት ሕርሻ ምስ ማዕድናዊ ጸጋታት ናብ ወጻኢ ብምልኣኽ ኣብ ኣህጉራዊ ንግዲ ምጽማዳ ቀጺላ ኣላ .

ኣብ ደቡባዊ ኣፍሪቃ እትርከብ ዚምባብወ፡ ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢኣ ንምምዕባል ልዑል ዓቕሚ ኣለዋ። ብብዝሒ ተፈጥሮኣዊ ሃፍቲን ስትራተጂካዊ ጂኦግራፍያዊ ኣቀማምጣን ዘለዋ ሃገር፡ ንኣህጉራዊ ንግዲ ዝተፈላለየ ዕድላት ትህብ። ቀዳማይ፡ ዚምባብወ ከም ወርቂ፡ ፕላቲኒየም፡ ኣልማዝን ከሰልን ዝኣመሰሉ ስርርዕ ማዕድናዊ ጸጋታት ኣለዋ። እዞም ክቡራት ኣቑሑት ብደረጃ ዓለም ልዑል ጠለብ ዘለዎም ኮይኖም ንዕብየት ሰደድ ነዳዲ ክኾኑ ይኽእሉ። ብተወሳኺ እታ ሃገር ትምባኾ፣ ቆሎ፣ ጡጥ ሓዊሱ ሰፊሕ ዕቑር ፍርያት ሕርሻ ኣለዋ። ጽላት ሕርሻ ሰደድ ንምስፋሕን ወፍሪ ወጻኢ ንምስሓብን ዘይተኣደነ ዓቕሚ ኣለዎ። ካልኣይ፡ ዚምባብወ ስትራተጂካዊ ኣቀማምጣኣ፡ ኣብ ደቡባውን ምብራቓውን ኣፍሪቃ ንዝርከቡ ዞባዊ ዕዳጋታት ብቐሊሉ ክትበጽሖ ዝሕግዝ እዩ። እታ ሃገር ኣባል ሓያሎ ዞባዊ ቁጠባዊ ማሕበረሰባት ከም ማሕበረሰብ ልምዓት ደቡብ ኣፍሪቃ (SADC)ን ሓባራዊ ዕዳጋ ምብራቓውን ደቡብን ኣፍሪቃ (COMESA)ን ኮይና፡ ምስ ጎረባብቲ ሃገራት ምርጫዊ ንግዳዊ ስምምዓት ዝህባ እያ። እዚ ድማ ንዝዓበየ ዓማዊል ኣቑሑት ዚምባብወ ማዕጾ ይኸፍት። ካብዚ ብተወሳኺ ዚምባብወ ደንብታት ብምምሕያሽን ቀጥታዊ ወፍሪ ወፃኢ (FDI) ብምስሓብን ንግዳዊ ሃዋህው ንምምሕያሽ ፃዕሪ ትገብር ኣላ። መንግስቲ ንሰደድ ዝኸውን ውሽጣዊ ምህርቲ ከምኡ’ውን ምትኽኻእ ኣእትዎት ዘተባብዕ ብግብርን ፍሉይ ቁጠባዊ ዞባታትን ኣቢሉ ኣብ ሰደድ ዝቐንዐ ኢንዱስትሪታት ንምድንፋዕ ዝዓለመ ፖሊሲታት ኣተግቢሩ ኣሎ። ካብዚ ሓሊፉ ኣብታ ሃገር ዝካየድ ዘሎ ልምዓት መሰረተ ልምዓት ተበግሶታት ንዝለዓለ ብቕዓት ንግዲ ዕድላት የቕርቡ። ኣብ መርበባት መጓዓዝያ ከም ጽርግያታት፡ ወደባት ባቡር ዝግበር ወፍሪ፡ ኣብ ውሽጢ ዚምባብወ ከምኡ’ውን ስግረ ዶባት ስሉጥ ምንቅስቓስ ኣቑሑት ዘመቻችእ እዩ። ይኹን እምበር እዞም ዓቕምታት እናሃለዉ ትኹረት ዘድልዮም ብድሆታት ኣለዉ፡ ንተወዳዳርነት ዋጋታት ክጸልዎ ዝኽእል ዘይርጉእነት ባጤራ፤ ንኣውፈርቲ ክዕንቅፉ ዝኽእሉ ፖለቲካዊ ምርግጋእ ስክፍታታት፤ ንውጥናት ምስፍሕፋሕ ዝዕንቅፍ እኹል ተበፃሕነት ፋይናንስ ዘይምህላው፤ ንቐሊልነት ንግዲ ዝጸሉ ብልሽውና፤ ድኹም ትካላዊ ቅርጻታት ውዕላት ንምትግባር ኣጸጋሚ ዝገብሮ። ብሓፈሻ፡ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ዚምባብወ ብዝተፈላለዩ ተፈጥሮኣዊ ጸጋታታ፡ምቹእ ዞባዊ መርገጺኣ፡ንንግዲ ዝምችእ ፖሊሲታታ፡ ከምኡ’ውን ምምሕያሽ ትሕተ-ቅርጺ ዝድረኽ ርኡይ ዘይተጠቕመሉ ዓቕሚ የቕርብ።እንተኾነ ግን፡ብድሆታት ብኣድማዒ መንገዲ ምምካት ነዚ ዓቕሚ’ዚ ምሉእ ብምሉእ ኣብ ምግሃድ ወሳኒ ክኸውን እዩ።

ኣብ ዚምባብወ ንዕዳጋ ሰደድ ዝኸውን ፍርያት ኣብ እንመርጸሉ እዋን፡ ፍሉይ ባህላውን ቁጠባውን ረቛሒታት እታ ሃገር ኣብ ግምት ምእታው ኣገዳሲ እዩ። ገለ ሓሳባት ንውዑይ መሸጣ ፍርያት ንምምራጽ እነሆ፤ 1. መሳርሒታት ሕርሻን ዕደናን፡- ዚምባብወ ሓያል ጽላት ሕርሻን ዕደናን ኣለዋ። ስለዚ ናይ ሕርሻ ማሽነሪታት፣ መስኖ፣ ትራክተራት፣ መሳርሒታት ምፍራይ ድኹዒ፣ ከምኡ እውን ናይ ዕደና ማሽነሪታትን መሳርሒታትን ህቡባት ምርጫታት ክኾኑ ይኽእሉ እዮም። 2. ፍርያት መግቢ፡- ዕዳጋ ዚምባብወ ዝተፈላለዩ ፍርያት መግቢ ከም እኽሊ (ቆሎ፡ ስርናይ)፡ ፍረታት፡ ኣሕምልቲ፡ ዝተመስርሑ መግብታት (ቆርቆሮ)፡ ከምኡ’ውን መስተታት ይጠልብ። ኦርጋኒክ ወይ ኣብ ጥዕና ዘተኮረ መግቢ እውን ኣብ ዘመናውያን ተጠቀምቲ ምርጫ ክረክብ ይኽእል እዩ። 3. ዓለባን ክዳውንትን፦ ዚምባብወውያን ኣብ ፋሽን ተገዳስነት እናዓበየ ይኸይድ ኣሎ። ትራንዲ ዝኾኑ ኣቑሑት ክዳውንቲ ከም ቲሸርት፣ ክዳን ወይ ባህላዊ ኣከዳድና ንናይ ውሽጢ ዓዲ ዲዛይን ዘጠቓለለ ምቕራብ ዕዉት ክኸውን ይኽእል። 4. ንብረት ህንጻ፡- ኣብ ከተማታት ዚምባብወ ጠለብ ልምዓት ትሕተ ቅርጺ እናወሰኸ ምስ ከደ፡ ከም ሲሚንቶ ብሎክ/ሻምብቆ/ታይልስ/ሕጡብ ወይ ማሽነሪ ህንጻ ዝኣመሰሉ ንብረታት ህንጻ ኣዝዮም ተደለይቲ ምኾኑ። 5. ፍርያት ተሓዳሲ ጸዓት፡- ሃገርና ኣብ ሸቶታት ዘላቒ ልምዓትን ኣብ ባህላዊ ምንጪ ሓይሊ ኤሌክትሪክ ዘለዋ ጽግዕተኛነት ኣብ ምንካይን ኣብ እትሰርሓሉ ዘላ እዋን፡ ከም ሶላር ፓነል ወይ ተርባይናት ንፋስ ዝኣመሰሉ ፍርያት ተሓዳሲ ጸዓት ዓቢ ዓቕሚ ክህልዎም ይኽእል። 6. ኢደ ጥበብን ቅርስታትን፦ ዚምባብወ ካብ እምኒ ወይ ካብ ዕንጨይቲ ዝተሰርሑ ውቁባት ቅርጻታት ብዝተሓላለኸ ዲዛይን ብዘፍርዩ ንፉዓት ስነ ጥበባውያን ትፍለጥ፤ እዞም ስነ-ጥበባዊ ስርሓት መብዛሕትኡ ግዜ ብደረጃ ዓለም ኣብ መዳረግቲ በጻሕቲ ይሽየጡ። 7.Cosmetics & Personal Care Products: ክንክን ጽባቐ ብሰንኪ ኣንፈታት ከተማነት ኣብ ሞንጎ ተጠቀምቲ ዚምባብወ ተፈታውነት እናረኸበ ይመጽእ ኣሎ፤ በዚ ኸኣ ከም ሎሽን/መጽረዪ/ጸረ-እርጋን ክሬማት ዝኣመሰሉ ፍርያት ክንክን ቆርበት ምስ ዝተፈላለየ ቃና ቆርበት ዝምችኡ ናይ መመላኽዒ ኣቑሑት ጽቡቕ ውጽኢት ክህልዎም ይኽእል። 8.Electronics & Communication Devices– ኣብቲ ዞባ ምትእትታው ቴክኖሎጂ እናወሰኸ ምስ ከደ፡ጠለብ ኤሌክትሮኒካዊ መሳርሒታት ከም ስማርትፎናት,ላፕቶፕ,and accessories ተስፋ ዘለዎ ክኸውን ይኽእል እዩ። ዝኾነ ፍርያት ናብ ዚምባብወ ንሰደድ ኣብ እትመርጸሉ እዋን፡ ህሉው ኣንፈታት፡ ምርጫታት ውሽጢ ዓዲን ውድድርን ኣብ ግምት ብምእታው፡ ዕሙቕ ዝበለ መጽናዕቲ ዕዳጋ ምክያድ ወሳኒ እዩ። ዕላማ ዝገበሩ ተዓዘብትን ናይ ምዕዳግ ዓቕሞምን ምርዳእ፡ ትካላት ንግዲ ናብ ዕዳጋ ዚምባብወ ብዓወት ንምእታው፡ ምምራጽ ፍርያት ብዝምልከት ብግቡእ ዝተሰነየ ውሳነታት ክወስዱ የኽእሎም።

ኣብ ደቡባዊ ኣፍሪቃ እትርከብ ዚምባብወ፡ ናይ ገዛእ ርእሳ ፍሉይ ባህርያት ዓማዊልን ክልኩላትን ኣለዋ። ነዞም ባህርያት ምርዳእ ምስ ዕዳጋ ውሽጢ ዓዲ ክዋስኡ ንዝደልዩ ትካላት ንግዲ ወሳኒ እዩ። ባህርያት ዓማዊል፤ 1. ንቕሓት ዋጋ፡- ብዙሓት ዓማዊል ዚምባብወ ንዋጋ ተሃዋስያን ንገንዘቦም ጽቡቕ ዋጋ ዝደልዩን እዮም። ቅድሚ ውሳነ ዕድጊ ምውሳዶም ዋጋታት ከነጻጽሩ ተኽእሎ ኣሎ። 2. ትኹረት ኣብ ፅሬት፦ ኣብ ዚምባብወ ዝርከቡ ዓማዊል ካብ ትሑት ዋጋ ንላዕሊ ፅሬት ዘለዎም ፍርያትን ኣገልግሎታትን ቀዳምነት ይህቡ። ልዑል ደረጃታት ዝሕልዉ ትካላት ንግዲ እሙናት ዓማዊል ናይ ምስሓብ ዝሓሸ ዕድል ኣለዎም። 3. ድልዱል ስድራቤታዊ ርክብ፦ ስድራቤት ኣብ ባህሊ ዚምባብወ ልዑል ተራ ኣለዋ፣ ንዕድጊ ዝምልከት ውሳነታት ድማ መብዛሕትኡ ግዜ ብርእይቶ ኣባላት ስድራቤት ይጽሎ። 4. ንስልጣን ምኽባር፦ ዚምባብወውያን ኣብ ስልጣን ዘለዎም ውልቀሰባት ከም ወነንቲ ትካላት ወይ ኣካየድቲ ዓቢ ኣኽብሮት ኣለዎም። ዓማዊል ብኣኽብሮትን ብሞያን ምሕላው ኣገዳሲ እዩ። 5. ንውልቃዊ ዝምድናታት ምርጫ፦ ኣብ ዚምባብወ ንግዲ ኣብ እትገብረሉ እዋን ብውልቃዊ ምትእስሳር ምትእምማን ምህናጽ ኣዝዩ ኣገዳሲ እዩ። ዓማዊል ዝኽልከሉ ነገራት፤ 1. ንሰበስልጣን ብግልጺ ካብ ምንቃፍ ምቑጣብ፦ ፖለቲካዊ ሃዋህው ኣብ ግምት ብምእታው፡ ንሰበስልጣን መንግስቲ ወይ ትካላት ብግልጺ ዘይምንቃፍ፡ ኣብ ልዕሊኦም ጽኑዕ ተኣማንነት ዘለዎም ዓማዊል ክኾኑ ዝኽእሉ ሰባት ከሕርቕ ስለ ዝኽእል ወሳኒ እዩ። 2. ባህላዊ ስርዓታት ምኽባር፦ ብዘይ ፍላጥ ነቲ ናይቲ ከባቢ ባህሊ ወይ እምነት ዘይምኽባር ንምክልኻል ብዛዕባ ናይቲ ከባቢ ልምድታትን ልምድታትን ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። 3. ኣብ ዋዛን ሳርካዝምን ጥንቁቕ ኩን፡ ዋዛ ኣብ ባህልታት ይፈላለ እዩ፡ ስለዚ ሳርካዝም ዘይምጥቃም ወይ ብቐሊሉ ብጌጋ ክርድኦ ወይ ከሕርቕ ዝኽእል ዋዛታት ዘይምስራሕ ብልሒ እዩ። ትካላት ንግዲ ካብ ዚምባብወ ዝመጹ ዓማዊል ብኣድማዒ መንገዲ ኣብ ምግልጋል ንኽዕወታ፡ ነዞም ባህርያት ዓማዊል ኣብ ግምት ከእትዋ፡ ምስ ፖለቲካ፡ ባህሊ፡ ሃይማኖት፡ ዓሌት/ብሄር ወዘተ ዝተኣሳሰሩ ናይ ከባቢ ክልኩላት እናኽበሩ፡ በዚ ድማ ኣብ ዕዳጋ እታ ሃገር ንዝረኽብዎ ዓወት ልዑል ኣበርክቶ ዝገብር ኣወንታዊ ዝምድና ዓማዊል ከዕብዩ ይግባእ። . (መተሓሳሰቢ፡ ኣብ ላዕሊ ዝተዋህበ ቁጽሪ ቃላት ካብ 300 ቃላት ንላዕሊ እዩ)

ዚምባብወ ኣብ ደቡባዊ ኣፍሪቃ እትርከብ ብዙሕ ባህላዊ ቅርስታትን ሃብታም ተፈጥሮኣዊ ጸጋታትን ዘለዋ ሃገር እያ። ናብ ዚምባብወ ኣብ እትጓዓዘሉ እዋን፡ ምስ ስርዓታት ጉምሩክን ኣገባባት ኢሚግሬሽንን እታ ሃገር ምልላይ ኣገዳሲ እዩ። ስርዓተ ምሕደራ ጉምሩክ ዚምባብወ፡ ኣእትዎን ሰደድን ኣቑሑት ናብታ ሃገርን ወጻእን ናይ ምቁጽጻር ሓላፍነት ኣለዎ። ኩሎም በጻሕቲ ኣብ ዝበጽሕሉ እዋን ብናይ ኢሚግሬሽን ቁጽጽር ክሓልፉ ይግደዱ፡ ኣብኡ ድማ ፓስፖርት ቅኑዕ ምዃኑ ክምርመርን መእተዊ ቪዛ ክወሃብ ይኽእል። ገለ ኣቑሑት ናብ ዚምባብወ ከይኣትዉን ክወጹን ዝተኸልከሉ ምዃኖም ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። እዚኣቶም ድማ ዕጸፋርስ: ብረት: ተተኮስቲ: ናይ ሓሶት ኣቕሑ: ከምኡውን ስእለ ጽዩፍ የጠቓልል። ቅድሚ ምጉዓዝካ ምስ በዓል መዚ እቶት ዚምባብወ (ZIMRA) ምዝርራብ ንኹሉ ዝምልከቶ ደንብታት ከም እትኽተል ንምርግጋጽ ይምከር። ካብ ቀረጽ ነጻ ዝኾነ ኣበል ንውልቃዊ ንብረት ከም ክዳውንቲ፡ ጌጣጌጥ፡ ካሜራን ላፕቶፕን ይምልከት። ይኹን እምበር ካብዚ ኣበል ንላዕሊ ዝኾነ ይኹን ንብረት ኣብ ዝኣትወሉ ወይ ዝወጽእ ቀረጽ ወይ ግብሪ ክኽፈል ይኽእል። ካብ ወጻኢ ዝተዓደጉ ክቡራት ኣቑሑት ከም መረጋገጺ ዋንነት ቅብሊት ምሓዝ ይምከር። ተጓዓዝቲ ካብ ዚምባብወ ኣብ ዝበጽሑሉ ወይ ኣብ ዝብገሱሉ እዋን ዝኾነ ልዕሊ USD $10 000 ዝኾነ ባጤራ ክእውጁ ኣለዎም ምኽንያቱ ከምኡ እንተዘይገይሮም ምምንዛዕ ወይ መቕጻዕቲ ከስዕብ ይኽእል። ኣብ ዚምባብወ ናይ ውሽጢ ዓዲ ባጤራ RTGS ዶላር (ZWL$) ኮይኑ፡ ከም ዶላር ኣመሪካ ዝኣመሰሉ ናይ ወጻኢ ባጤራታት ግን ብሰፊሑ ተቐባልነት ኣለዎም። ኣብ ዚምባብወ ብጉምሩክ ስሉጥ ምሕላፍ ንምምችቻው፤ 1. ፓስፖርትን ቪዛን ሓዊሱ ናይ መገሻ ሰነዳትኩም ቅቡል ምዃኑ ምርግጋጽ። 2. ቅድሚ ምዕሻግካ ምስ ዝተኸልከሉ ነገራት ምልላይ። 3. ኣብ ወጻኢ ሃገር ንዝግበር ክቡር ዕድጊታት ቅብሊት ምሓዝ። 4. ልዕሊ USD $10 000 ዝኾነ መጠን ገንዘብ ኣብ ምእታው ወይ ምስ ወጻእካ ምእዋጅ። 5. ብሓለፍቲ ጉምሩክ ኣብ ሻንጣ ክግበር ዝኽእል ምርመራ ድሉው ክኸውን። ብሓፈሻ፡ ስርዓተ ምሕደራ ጉምሩክ ዚምባብወ ምርዳእ፡ ኣብ እዋን ምብጻሕካ ዘየድሊ ምድንጓያት ወይ መቕጻዕቲ እናወገደ፡ ንመምርሒታት ምኽባር የረጋግጽ

ፖሊሲ ታሪፍ ኣእትዎት ዚምባብወ ኣብ ዝተወሰኑ ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ኣቑሑት ግብሪ ምኽፋል ዘጠቓልል እዩ። እቲ ዕላማ ንናይ ውሽጢ ዓዲ ኢንዱስትሪታት ምሕላው፣ ውሽጣዊ ምህርቲ ምድንፋዕ፣ ንመንግስቲ እቶት ምፍራይ እዩ። እታ ሃገር፡ ኣቑሑት ኣብ ቁጠባዊ ትርጉሞምን ኣብ ውሽጣዊ ዕዳጋ ክህልዎም ዝኽእል ጽልዋን መሰረት ብምግባር ኣብ ዝተፈላለየ ደርብታት ዝምድብ መሓውር ታሪፍ ትጥቀም። ኣብ ዚምባብወ ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ቀረጽ ከከም ዓይነት ፍርያት ካብ 0% ክሳብ 40% ክኸውን ይኽእል። ከም መድሃኒታትን መሰረታዊ ኣቑሑት መግብን ዝኣመሰሉ ኣገደስቲ ኣቑሑት ንሓፈሻዊ ህዝቢ ብተመጣጣኒ ዋጋን ተበፃሕነትን ንምርግጋፅ መብዛሕትኡ ግዜ ካብ ታሪፍ ኣእትዎት ነፃ ይኾኑ። መንግስቲ ምስ ፍሉያት ሃገራት ወይ ዞባታት ዝግበር ንግዲ ንምትብባዕ ወይ ንምትብባዕ ፍሉይ ደረጃታት ታሪፍ እውን የተግብር። እዚ ድማ ከም ኣካል ክልተኣዊ ንግዳዊ ስምምዓት ካብ ዝተወሰኑ መሻርኽቲ ንግዲ ንዝኣቱ ንብረት ዝወሓደ ታሪፍ ወይ ድማ ካብተን ከም ውድድር ምስ ውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት ዝቑጸራ ሃገራት ንዝኣቱ ንብረት ዝለዓለ ታሪፍ ከጠቓልል ይኽእል። ዚምባብወ ኣብ እዋን ቁጠባዊ ቅልውላው ወይ ፍሉያት ዓውድታት ሓለዋ ኣብ ዘድልዮም እዋን ከም ተወሳኺ ክፍሊት ወይ ተወሳኺ ቀረጽ ዝኣመሰሉ ግዝያዊ ስጉምትታት እውን ኣተግቢራ እያ። ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ዚምባብወ ንዞባዊ ውህደት ጻዕርታት ከም ኣባል ናይቲ ንግዳዊ ምምችቻው ንግዲ ንምድንፋዕ፣ ንግዳዊ ዕንቅፋታት ንምንካይን ኣብ መንጎ ኣባላት ሃገራት ዘሎ ውሽጣዊ ዞባዊ ንግዲ ንምዕባይን ዝዓለመ ናጻ ንግዳዊ ከባቢ ማሕበረሰብ ልምዓት ደቡብ ኣፍሪቃ (SADC) ምዃን ዝኣመሰለ ጻዕርታት ክትሰርሕ ጸኒሓ እያ። ከም ውጽኢቱ ድማ ኣብ ውሽጢ ዞባ ሳድክ ፖሊሲታት ታሪፍ ኣእትዎት ንምስምማዕ ጻዕርታት ተኻይዱ እዩ። ፖሊሲ ታሪፍ ኣእትዎት ዚምባብወ ኣብ ዝምዕብል ቁጠባዊ ኩነታት፡ ቀዳምነታት መንግስትን ኣህጉራዊ ስምምዓትን መሰረት ብምግባር ክቕየር ከምዝኽእል ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ምስ ዚምባብወ ኣብ ኣህጉራዊ ንግዲ ዝነጥፉ ውልቀሰባት ወይ ትካላት ንግዲ ቅድሚ ኣብ ዝኾነ ናይ ኣእትዎ ንጥፈታት ምውፋሮም ከም ወግዓዊ ሕትመታት መንግስቲ ዝኣመሰሉ እዋናዊ ምንጭታት ምውካስ ወይ ሞያዊ ምኽሪ ምሕታት ይምከር።

ኣብ ደቡባዊ ኣፍሪቃ ኣብ ምድረበዳ ዘይትርከብ ሃገር ዚምባብወ፡ ቁጠባዊ ምዕባለ ንምንቕቓሕን ውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት ንምድንፋዕን ዝተፈላለዩ ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ ተግባራዊት ኮይና ኣላ። እታ ሃገር ኣብ ዝተወሰኑ ናብ ወጻኢ ዝለኣኹ ኣቑሑት ግብሪ ብምኽፋል ምእካብ እቶት ንምዕባይ ዕላማ ኣለዋ። ፖሊሲ ግብሪ ሰደድ ዚምባብወ ኣብ ፍሉያት ዓውድታት ከም ዕደናን ሕርሻን ዘተኮረ እዩ። ንኣብነት ኣብ ጽላት ዕደና ኣብ ልዕሊ ከም ኣልማዝን ወርቅን ዝኣመሰሉ ክቡራት ማዕድናት ዝኽፈል ግብሪ ሰደድ ኣሎ። መንግስቲ ካብ ሃብታም ማዕድናዊ ሃፍቲ እታ ሃገር መኽሰብ ንምርካብ ዝዓለመ ኮይኑ፡ ርኡይ ክፋል ናይቲ ተወሳኺ እሴት ዘለዎ መስርሕ ኣብ ውሽጢ ሃገር ከምዝፍጸም ይገብር። ብተወሳኺ ዚምባብወ ኣብ ልዕሊ ትምባኾ ሰደድ ቀረጽ ትገብር፡ እዚ ድማ ሓደ ካብቶም ዓበይቲ ሕርሻዊ ሰደዳታ እዩ። እዚ ግብሪ እዚ፡ ንገለ ክፋል ናይዚ ኣታዊ ዘለዎ ኢንዱስትሪ ዝረኽቦ መኽሰብ ንምሓዝ ዝዓለመ ኮይኑ፡ ኣብ ውሽጢ ዓዲ መስርሕን ምፍራይን ፍርያት ትምባኾ ንምትብባዕ ዝዓለመ እዩ። ካብዚ ብተወሳኺ ዚምባብወ ኣብ ኣህጉራዊ ዕዳጋታት ተወዳዳርነት ዝተወሰኑ ዓውድታት ንምዕባይ ፖሊሲ ምሕረት ቀረጽ ሰደድ ኣተግቢራ ኣላ። እዚ ስትራተጂ እዚ ንናይ ወጻኢ ወፍሪ ንምስሓብ ወይ ንናይ ውሽጢ ዓዲ ኢንዱስትሪታት ንምድንፋዕ ኣገደስቲ ተባሂሎም ዝሕሰቡ ዝተወሰኑ ኣቑሑት ዝኽፈል ግብሪ የወግድ ወይ የጉድል። ካብዚ ምሕረት ምግባር ዝተፈላለዩ ዓውድታት ተጠቀምቲ ኮይኖም፡ ማኑፋክቸሪንግን ሕርሻን ሓዊሱ። ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ ዚምባብወ ኣብ ተወዳዳርነት ንግዲን ቀጥታዊ ወፍሪ ወፃኢ (FDI) ምስሓብን ክህልዎ ዝኽእል ኣሉታዊ ፅልዋ ነቐፌታ ከምዘጋጠሞ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ነቐፍቲ፡ ልዑል ግብሪ፡ ሰደድትን ኣውፈርትን ምስ ቁጠባ እታ ሃገር ካብ ምትእስሳር ተስፋ ከቑርጾም ከምዝኽእል ይምጉቱ። ኣብ መደምደምታ፡ ዚምባብወ ብፖሊሲ ግብሪ ሰደድ ኣቢላ ዝተፈላለዩ ስትራተጂታት ተጠቒማ ዋሕዚ እቶት ትፈጥር፡ ብሓንሳብ ድማ ከም ዕደናን ሕርሻን ዝኣመሰሉ ወሰንቲ ዓውድታት ትስጉም። ይኹን እምበር፡ ሓንጸጽቲ ፖሊሲ ነዞም ስጉምትታት ኣብ ምትግባር ኣብ መወዳእታ ኣብ መንጎ ደረጃታት ግብሪን ምዕባይ ኣህጉራዊ ተወዳዳርነትን ረቂቕ ሚዛን ክሕዙ ኣለዎም።

ኣብ ደቡባዊ ኣፍሪቃ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር ዚምባብወ፡ ዓንዲ ሕቖ ናይ ሰደድ ኢንዱስትሪኣ ዝኾኑ ዝተፈላለዩ ፍርያት ሕርሻኣ ትፍለጥ። እታ ሃገር ሃብታም ዝተፈላለዩ ማዕድናትን ተፈጥሮኣዊ ጸጋታትን ዝውንን ኮይኑ፡ እዚ ድማ ኣብ ሰደድ ንዝገብሮ ምቕራብ ዝያዳ ኣበርክቶ ይገብር። ናይ ሰደድ ምስክር ወረቐት ጽሬትን ምትእስሳርን ኣቑሑት ዚምባብወ ምስ ዓለምለኻዊ ደረጃታት ኣብ ምርግጋጽ ወሳኒ ተራ ኣለዎ። ቀንዲ ትካል ምስክር ወረቐት ሰደድ እታ ሃገር፡ ምስ ኣካላት መንግስቲ ብምትሕብባር ድሕነትን ምትእስሳርን ፍርያት ንምርግጋጽ ዝሰርሕ ማሕበር ደረጃታት ዚምባብወ (SAZ) እዩ። ከም ትምባኾ ዝኣመሰሉ ፍርያት ሕርሻ፡ ሓደ ካብ ቀንዲ ሰደድ ዚምባብወ፡ መስርሕ ምስክር ወረቐት፡ ኣህጉራዊ ስርዓታት ጥዕናን ድሕነትን ንምምላእ ጽኑዕ መርመራታት የጠቓልል። ሳዝ ናብ ወጻኢ ዝለኣኽ ትምባኾ ብከም ISO (International Organization for Standardization) ዝኣመሰሉ ትካላት ዝተቐመጡ ናይ ኢንዱስትሪ ደረጃታት ጽሬት ከም ዝኽተል የረጋግጽ። ዚምባብወ ብዘይካ ትምባኾ ካልኦት ናይ ሕርሻ ኣቑሑት ከም ጡጥ፡ ፍረታት ሲትረስ፡ ቡን፡ ሻሂን ሽኮርን ናብ ወጻኢ ትሰድድ። ነፍሲ ወከፍ ካብዞም ፍርያት ብሳዝ ወይ ካልኦት ዝምልከቶም ተቖጻጸርቲ ኣካላት ዝካየድ ናይ ምስክር ወረቐት ኣገባባት ይሓልፍ። እዞም መስርሓት ኣብ ከም ደረጃ ጽሬት፣ ዘይምህላው ጎዳእቲ ንጥረ ነገራት ወይ ተረፍ ኬሚካላት፣ ምኽባር ጠለባት መዐሸጊን ምኽባር ኣሰራርሓታት ፍትሓዊ ንግዲን ዝኣመሰሉ ረቛሒታት ዘተኮሩ እዮም። ካብ ዕቑር ማዕድናት ዚምባብወ (ከም ወርቂ ወይ ኣልማዝ) ምስ ዕደና ዝተኣሳሰር ሰደድ ብዝምልከት፡ ስነ-ምግባራዊ ኣሰራርሓ ምንጪ ንምርግጋጽ ፍሉይ ምስክር ወረቐት የድሊ። መደብ ምስክር ወረቐት መስርሕ ኪምበርሊ ብዓለም ደረጃ ንግዲ ኣልማዝ ዝከታተልን ዕንቊታት ካብ ዞባታት ግጭት ከምዘይብገሱ ወይ ኣብ ምግሃስ ሰብኣዊ መሰላት ኣበርክቶ ከምዘይገብሩ ዘረጋግጽን እዩ። ካብዚ ብተወሳኺ በዓል መዚ ዞባታት መስርሕ ሰደድ (EPZA) ኣብ ዚምባብወ ኣብ ውሽጢ ዝተመደበ ፍሉይ ቁጠባዊ ዞባታት ንዝንቀሳቐሱ ትካላት ንግዲ ደገፍ ይህብ። እዚ መንግስታዊ ኣካል ኣብ ኣገባባት ሰደድ መምርሒ ዝህብን ምስ ሰደድ ኣቑሑት ዝተኣሳሰሩ ዝተፈላለዩ ምትብባዕ ንምርካብ ዘድሊ ኣክረዲቴሽን ዝደልዩ ኩባንያታት ዝሕግዝን እዩ። ዚምባብወ፡ ብዓለምለኻውያን ትካላት ዝተቐመጡ ስነ-ምግባራዊ ንግዳዊ ኣሰራርሓታት እናተኸተለት፡ ኣብ መላእ ዓለም ከም ዘተኣማምን ኣቕራቢት ልዑል ጽሬት ዘለዎም ፍርያት ክትምስርት ኣብ እትጽዕረሉ ዘላ እዋን፡ ምስክር ወረቐት ሰደድ ኣገዳሲ መዳይ ኮይኑ ይቕጽል ኣሎ።

ኣብ ደቡባዊ ኣፍሪቃ እትርከብ ዚምባብወ፡ ብተፈጥሮኣዊ ጽባቐኣን ብብዝሒ ጸጋታታን እትፍለጥ መሬት ዘይብላ ሃገር እያ። ኣብ ዚምባብወ ብዛዕባ ሎጂስቲክስ ለበዋታት ክመጽእ ከሎ፡ ኣብ ግምት ክኣትዉ ዘለዎም ውሑዳት ኣገደስቲ ረቛሒታት እነሆ፤ 1. መጓዓዝያ፡- ኣብ ውሽጢ ዚምባብወ ቀንዲ ኣገባብ መጓዓዝያ ጽርግያ መጓዓዝያ እዩ። እታ ሃገር ዓበይቲ ከተማታትን ከተማታትን ዘራኽብ ሰፊሕ መርበብ ጽርግያታት ኣለዋ። ኣብ ውሽጢ ሃገር ንዝግበር ምንቅስቓስ ኣቑሑት እሙናት ናይ ውሽጢ ዓዲ መጓዓዝያ ኩባንያታት ምቑፃር ወይ ኣገልግሎት መልእኽተኛ ምጥቃም ይምከር። 2. ጽዕነት ኣየር፡- ንኣህጉራዊ መጓዓዝያ ወይ ህጹጽ ምብጻሕ፡ ኣገልግሎት ጽዕነት ኣየር ኣብቲ ዝዓበየ መዓርፎ ነፈርቲ ዚምባብወ ዝኾነ ኣህጉራዊ መዓርፎ ነፈርቲ ሃራረ ይርከብ። ሓያሎ ኣህጉራውያን መንገዲ ኣየራት ካብን ናብን ሃራረ ኣገልግሎት ጽዕነት ብምክያድ፡ ንጊዜ ዝምልከት ጽዕነት ምቹእ ኣማራጺ ይገብሮ። 3. ወደባትን ጽዕነት ባሕርን፦ ዚምባብወ ዋላ’ኳ ኣብ ባሕሪ እንተዘይተኸተለት፡ ብጐረባብቲ ሃገራት ከም በዓል ሞዛምቢክ (ወደብ ቤይራ)ን ደቡብ ኣፍሪቃን (ወደብ ደርባን) ኣቢላ ናብ ወደባት ባሕሪ ትበጽሕ። ጽዕነት ባሕሪ ዝዓበየ መጠን ኣቑሑት ንምእታው ወይ ንሰደድ ቁጠባዊ ምርጫ ክኸውን ይኽእል። 4. መኽዘን፦ ኣብ ከም በዓል ሃራረን ቡላዋዮን ዝኣመሰላ ዓበይቲ ከተማታት መኽዘን ይርከቡ። እዞም መሳለጥያታት ንዝተፈላለዩ ፍርያት ዝተመጣጠነ መኽዘን መፍትሒታት ዝህቡን ኣገልግሎት ምክፍፋል እውን ዝህቡን እዮም። 5. ምጽራይ ጉምሩክ፡- ኣቑሑት ስግረ ዶባት ኣብ ዝግዕዘሉ እዋን ስሉጥ ምጽራይ ጉምሩክ ወሳኒ እዩ። ኣቐዲምካ ብክፍሊ ጉምሩክ ዚምባብወ ዝተቐመጡ ደንብታት ኣእትዎ/ሰደድ ተላለዩ ወይ ድማ ምስቶም ነቲ መስርሕ ብዘይ ገለ ጸገም ክመርሑኻ ዝኽእሉ ወከልቲ ምጽራይ ጉምሩክ ተራኸቡ። 6.Track & Trace Systems: ካብ pickup point ክሳብ delivery destination ንዘሎ ምንቅስቓስ ጽዕነትኩም ብትኽክል ንምክትታል ብናይ ሎጂስቲክስ ኩባንያታት ዝቐርቡ tracking systems ምጥቃም ኣብ ግምት ኣእትዉ። 7.ኣገልግሎት መድሕን፦ ኣብ እዋን መጓዓዝያ ፅዕነትካ ካብ ክመጽእ ዝኽእል ሓደጋታት ምክልኻል ኣገዳሲ እዩ፤ በዚ ኸኣ ብእሙናት መድሕን ዝወሃብ ሽፋን መድሕን ምጥቃም ኣብ ምሉእ ጉዕዞ ሎጂስቲክስ ናይ ኣእምሮ ሰላም ክህበካ ይኽእል። 8.ወሃብቲ ኣገልግሎት ሎጂስቲክስ/ኣከባበርቲ: ምስቶም ኣብ ውሽጢ ፍሉይ ኩነታት ዕዳጋ ዚምባብወ ዝሰርሑ ክእለት ዘለዎም ፍሉጣት ወሃብቲ ኣገልግሎት ሎጂስቲክስ ምትእስሳር ንስራሕቲ ቀረብ ሰንሰለትካ ብኣድማዒ መንገዲ ንምምሕያሽ ክሕግዝ እዩ። ኣብ መደምደምታ፡ዚምባቡዌ፡ዋላ’ኳ ኣብ መሬት ዘይትርከብ እንተኾነት፡ ከም መጓዓዝያ ጽርግያ፡ ኣገልግሎት ጽዕነት ኣየር ብመንገዲ ኣህጉራዊ መዓርፎ ነፈርቲ ሃራረ፡ ከምኡ’ውን ብጎረባብቲ ወደባት ባሕሪ ኣቢላ ጽዕነት ባሕሪ ዝኣመሰሉ ዝተፈላለዩ ኣማራጺታት ሎጂስቲክስ ትህብ። ኣገልግሎት መኽዘንን ምጽራይ ጉምሩክን እውን ኣሎ። ምስ እሙናት ወሃብቲ ኣገልግሎት ሎጂስቲክስ ምሕዝነትን ሕጋዊ ጠለባት ምርዳእን ኣብ ውሽጢ ዚምባብወን ስግር ኣህጉራዊ ዶባትን ስሉጥ ዋሕዚ ኣቑሑት ከረጋግጽ ይኽእል።

ኣገደስቲ ምርኢታት ንግዲ

ኣብ ደቡባዊ ኣፍሪቃ እትርከብ ዚምባብወ፡ ንዓለምለኻውያን ዓደግቲ ሓያሎ ኣገደስቲ መስመራትን ንልምዓት ንግዲ ዝኸውን ምርኢታት ንግድን ትቕርብ። ብዛዕባ ዓበይቲ ዓለምለኻዊ መስመራት ዕድጊትን ንግዳዊ ምርኢታትን እታ ሃገር ገለ ቁልፊ ሓበሬታታት እነሆ፤ 1. ኣህጉራዊ ምርኢት ንግዲ ዚምባብወ (ZITF)፦ ZITF ኣብ ዚምባብወ ካብ ዝካየዱ ዓበይቲ ዓመታዊ ምርኢታት ንግዲ ብዙሕ ዓውድታት ሓደ እዩ። ንናይ ውሽጢ ዓድን ዓለምለኻውን ትካላት ንግዲ ፍርያቶም ንምርኣይ፣ ምትእስሳር ንምህናፅን ሓደሽቲ ዕድላት ንግዲ ንምድህሳስን መድረኽ ይህብ። እቲ ምርኢት ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ሕርሻ፣ ዕደና፣ ማኑፋክቸሪንግ፣ ቱሪዝም፣ ፀዓት፣ ኮንስትራክሽንን ካልኦትን ዝሽፍን እዩ። 2. ኣህጉራዊ ማእከል ዋዕላ ሃራረ (HICC)፦ HICC ኣብ ርእሰ ከተማ ዚምባብወ ሃራረ ዝዓበየ ማእከል ዋዕላ ብምዃኑ፡ ኣብ ምሉእ ዓመት ዓለምለኻውያን በጻሕቲ ዝስሕቡ ብዙሓት ፍጻመታት የአንግድ። ኣብ HICC ከም ቴክኖሎጂ፣ ፋይናንስ፣ ኣገልግሎት ክንክን ጥዕናን ካልኦትን ዝኣመሰሉ ዓውድታት ዝሽፍን ሓያሎ ልዑል ሽም ዘለዎም ዋዕላታትን ኤክስፖን ይካየዱ። 3. ሳንጋናይ/ህላንጋናኒ ዓለማዊ ኤክስፖ ቱሪዝም፡ እዚ ዓመታዊ መደብ፡ ንናይ ውሽጢ ዓዲ ትካላት ጉዕዞን ዓለምለኻውያን ቱሪዝም ኦፕሬተራትን ኣብ ትሕቲ ሓደ ናሕሲ ብምጥርናፍ ንኢንዱስትሪ ቱሪዝም ዚምባብወ ኣብ ምልላይ ዘተኮረ እዩ። ኣብ መንጎ ኣቕረብቲ ምስ ቱሪዝም ዝተኣሳሰሩ ፍርያት/ኣገልግሎታት ካብ ዚምባብወ ምስ ካብ መላእ ዓለም ዝመጹ ዓደግቲ ክኾኑ ዝኽእሉ ሰባት ንምትእስሳር ኣገዳሲ መድረኽ ኮይኑ የገልግል። 4. ዕደና ኢንዳባ፡- ንዚምባብወ ጥራይ ዝምልከት እኳ እንተዘይኮነ ኣብ ዞባ ደቡብ ኣፍሪቃ ሓዊሱ ኣብ ሃገራት ዕደና ኣፍሪቃ ህቡብ እኳ እንተኾነ፤ እዚ ዓመታዊ ኣብ ኬፕታውን ዝካየድ ኣገዳሲ ዓለማዊ ናይ ዕደና ወፍሪ መደብ ኮይኑ፡ ንወሰንቲ ተጻወትቲ ጽላት ዕደና ንፕሮጀክትታት ንምምዋል ወይ ካብ ኣፍሪቃ ጸጋታት ንምዕዳግ ዝደልዩ ኣውፈርቲ ክራኸቡ ዕድል ዝህብ እዩ። 5. መንግስታዊ ዕድላት ዕድጊት፡- መንግስቲ ዚምባብወ ብተወሳኺ ኣብ መላእ ዓውድታት ከም ልምዓት ትሕተ ቅርጺ (ህንጸት ጽርግያ)፡ ኣገልግሎት ክንክን ጥዕና (መሳርሒታት ሕክምና)፡ ትምህርቲ (ፍታሕ ቴክኖሎጂ)፡ መሳርሒታት ሕርሻ፡ ኣብ መንጎ ዝተፈላለዩ ሚኒስትሪታቱን ትካላትን ኣቢሉ ንዓለምለኻዊ ትካላት ንግዲ ዝተፈላለየ ዕድላት ዕድጊ የቕርብ ካልኦት። 6.ናይ ውልቀ ዘፈር ምትእስሳር፦ ብመንግስታት ወይ ፍሉያት ኢንዱስትሪታት ካብ ዝዳለዉ ወግዓዊ ፍፃመታት ወፃኢ፤ ኣብ ውሽጢ እዚ ህዝቢ እዚ ብማዕረ ክድህሰሱ ዝግበኦም ዝምዕብሉ መስመራት ከቕርቡ ዝኽእሉ ሓያሎ ናይ ውልቀ ጽላት ተበግሶታት ይካየዱ። መድረኻት ንግዲ፣ ፍጻመታት ቤት ምኽሪ ንግዲ፣ ንኢንዱስትሪ ዝምልከት ሲምፖዝዩማት ገለ ንጥፈታት ውልቃዊ ጽላት ኮይኖም መብዛሕትኡ ግዜ ንዝግደሱ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ርኡይ ናይ ንግዲ ዕድላት ዘስዕቡ እዮም። ለበዳ ኮቪድ-19 ዓለምለኸ ንግድን መገሻን ብሰፊሑ ከም ዘበላሸወ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ስለዚ ኣብ ዚምባብወ ንዝካየድ ኣህጉራዊ ምርኢታት ንግዲ ዝምልከት እዋናዊ ሓበሬታታት ብመንገዲ ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታታት ወይ ማሕበራት ንግዲ ውሽጢ ዓዲ ክትከታተሉ ይምከር። ዚምባብወ ኣብዚ እዋን’ዚ ንኣህጉራዊ መስመራት ዕድጊትን ምርኢታትን ክኾኑ ዝኽእሉ መገድታት እኳ እንተሃበ፡ ዳይናሚክስ ዕዳጋ ምስ ግዜ ክቕየር ከምዝኽእል ኣብ ግምት ብምእታው፡ ትካላት ንግዲ ተዓጻጻፍነትን ምትዕጽጻፍን ክሕልዉ ወሳኒ እዩ። በዚ ኸኣ ምስ ዝምልከቶም መዳርግቲ ኣካላት ከም ናይ ውሽጢ ዓዲ ትካላት ንግዲ፣ ኤምባሲታት፣ ወይ ባይቶታት ንግዲ ምትእስሳር ንጠለባት ወይ ኢንዱስትሪ ሓደ ዓዳጊ ዝምልከት ፍሉይ ዝኾነ ንዘሎ ዕድላት ተወሳኺ ርድኢት ክህብ ይኽእል።

ልሙዳት ሞተር ምድላይ

ኣብ ዚምባብወ፡ ብብዝሒ ዝጥቀሙሉ ሞተር ምድላይ፡ ጉግል፡ ቢንግን ያሁን እዮም። እዞም ሞተር ምድላይ ተጠቀምቲ ኣብ ኢንተርነት ዝርከብ ሰፊሕ ሓበሬታ ብቕልጡፍ ንምርካብ ይሕግዙ። ናይዞም ኣብ ዚምባብወ ዝርከቡ ህቡባት ሞተር ምድላይ URLs እነሆ፤ 1. ጉግል - www.google.co.zw ጉግል ብሩሑቕ ኣብ መላእ ዓለም እቲ ዝበዝሐ ዝጥቀመሉ ሞተር ምድላይ ኮይኑ፡ ንተጠቀምቲ ዚምባብወ እውን ዝኸውን ውሽጣዊ ስሪት ኣለዎ። 2. ቢንግ - www.bing.com ዝብል ጽሑፍ ኣሎ። Bing ካልእ ህቡብ ሞተር ምድላይ ኮይኑ፡ ውጽኢት መርበብ ሓበሬታ ጎኒ ጎኒ ከም ምስልን ቪድዮን ምድላይ ዝኣመሰሉ ጠቐምቲ ባህርያት ዝህብ እዩ። 3. ያሁ - www.yahoo.co.zw ያሁ ብተወሳኺ ኣብ መርበብ ሓበሬታ ምድላይ፣ ኢመይል፣ ዜናን ካልኦት ዝተፈላለዩ ጸጋታትን ሓዊሱ ዝተፈላለዩ ኣገልግሎታት ይህብ። ካብዞም ቀንዲ ኣማራጺታት ወጻኢ፡ ገለ ንዚምባብወ ዝምልከቱ ናይ ውሽጢ ዓዲ ወይ ዞባዊ ሞተር ምድላይ ክህልዉ ይኽእሉ እዮም፤ እንተኾነ ግን ምስቶም ዝተጠቕሱ ኣህጉራውያን መድረኻት ክነጻጸሩ ከለዉ ድሩት ኣጠቓቕማ ኣለዎም። ብዙሓት መርበብ ሓበሬታታት ቅድሚ ሕጂ ብነባሪ ናይ ሞተር ምድላይ ኣማራጺታት ከም ክሮም (ምስ ጉግል)፡ ፋየርፎክስ (ምስ ጉግል ወይ ያሁ)፡ ሳፋሪ (ምስ ጉግል ወይ ያሁ) ተጻዒኖም ከም ዝመጹ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ኣብ ዚምባብወ ዝርከቡ ተጠቀምቲ፡ ኣብ ውልቃዊ ምርጫታቶምን ድሌታቶምን መሰረት ብምግባር፡ ሓበሬታ ብኢንተርነት ብኣድማዒ መንገዲ ንምድላይ፡ ዝኾነ ካብዞም ኣማራጺታት ክጥቀሙ ክመርጹ ይኽእሉ።

ዓበይቲ ብጫ ገጻት።

ኣብ ዚምባብወ፡ ኩለመዳያዊ ዝርዝር ንግድን ርክብ ሓበሬታን ዝህቡ ቀንዲ ማህደር ወይ ብጫ ገጻት፤ 1. ብጫ ገጻት ዚምባብወ - www.yellowpages.co.zw: እዚ ወግዓዊ ናይ ኦንላይን ማውጫ ናይ ትካላት ንግዲ ኣብ ዚምባብወ እዩ። ቤት መግቢ፡ ሆቴላት፡ ማእከላት ዕዳጋ፡ ኣገልግሎት ክንክን ጥዕናን ካልእን ሓዊሱ ሰፊሕ ምድባት የቕርብ። 2. ZimYellowPages - www.zimyellowpage.com: ZimYellowPages ሓደ ካብቶም ኣብ ዚምባብወ ዝርከቡ ፍሉጣት ማህደር እዩ። ኣብ ሕርሻ፣ ህንፀት፣ ትምህርቲ፣ ቱሪዝም ሓዊሱ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ዝርከቡ ትካላት ንግዲ ሰፊሕ ዳታቤዝ ይህብ። 3. The Directory Zimbabwe - www.thedirectory.co.zw: The Directory Zimbabwe ካልእ ፍሉጥ ብጫ ገጻት ዘለዎ መርበብ ሓበሬታ ኮይኑ ብኢንዱስትሪ ዝተመደበ ዝርዝር ንግዳዊ ዝርዝር ዘቕርብ እዩ። ከም ኣድራሻታት፡ ቁጽሪ ተሌፎን፡ መላግቦታት መርበብ ሓበሬታን ካርታታትን ዝኣመሰሉ ጠቐምቲ ሓበሬታታት የጠቓልል። 4. ያልዋ ቢዝነስ ዳይረክተሪ ዚምባብወ - zimbabwe.yalwa.com: ያልዋ ቢዝነስ ዳይረክተሪ ብፍላይ ኣብ ውሽጢ ዝተፈላለያ ከተማታት ዚምባብወ ከም ሃራረን ቡላዋዮን ኣብ ዝርከቡ ናይ ውሽጢ ዓዲ ቢዝነስ ዘተኮረ እዩ። 5. ፊንዳዚም ቢዝነስ ዳይረክተሪ - findazim.com: ፊንዳዚም ንተጠቃሚ ምቹእ ዝኾነ ማህደር ኮይኑ ኣብ መላእ ሃገር ሰፊሕ ስብስብ ቢዝነስ ዘለዎ እዩ። ተጠቀምቲ ብፍሉይ ቦታታት ወይ ኢንዱስትሪታት ትካላት ክደልዩ የኽእሎም። እዞም ማህደርታት እዚኦም ንሰፊሕ ኢንዱስትሪታት ዝሽፍኑ ኮይኖም ውልቀሰባት ኣብ ዝተፈላለየ ከባቢታት ዚምባብወ ዝደልይዎ ኣገደስቲ ኣገልግሎታት ወይ ፍርያት ብቐሊሉ ንኽረኽቡ ክሕግዙ ይኽእሉ።

ዓበይቲ ናይ ንግዲ መድረኻት።

ብሃብታም ታሪኻን ዝተፈላለየ ባህልን እትፍለጥ ዚምባብወ ኣብ ዝሓለፉ ዓመታት ኣብ ጽላት ኢ-ኮሜርስ ርኡይ ዕብየት ርእያ እያ። ኣብ ውሽጢ ሃገር ሓያሎ ዓበይቲ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ይንቀሳቐሱ፣ ንዜጋታታ ሰፊሕ ፍርያትን ኣገልግሎታትን የቕርቡ። ገለ ካብቶም ቀንዲ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ዚምባብወ እነሆ፤ 1. ምልክታታት - ምልክታታት ሓደ ካብቶም ኣብ ዚምባብወ ዝርከቡ ፍሉጣት ናይ ኦንላይን ዕዳጋ መድረኻት እዩ። ውልቀሰባትን ትካላት ንግዲን ዝተፈላለዩ ፍርያትን ኣገልግሎታትን ክገዝኡን ክሸጡን ዝኽእሉሉ መድረኽ ይህብ። ከም ተሽከርከርቲ፡ ንብረት፡ ኤሌክትሮኒክስ፡ ስራሕን ካልእን ዝኣመሰሉ ምድባት የቕርቡ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.classifieds.co.zw/ 2. ዚማል - ዚማል ኣብ መላእ ዚምባብወ ካብ ዝተፈላለዩ ሸየጥቲ ሰፊሕ ፍርያት ኣብ ምቕራብ ዘተኮረ ናይ ኦንላይን ዕዳጋ መድረኽ እዩ። ተጠቀምቲ ኣብዚ መድረኽ ኤሌክትሮኒክስ፡ ክዳውንቲ፡ ምግቢ፡ ንብረት ገዛን ካልእ ብዙሕን ክረኽቡ ይኽእሉ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.zimall.co.zw/ 3. ኩዶቡዝ - ኩዶቡዝ ኣብ ውሽጢ ዓዲ ዝርከቡ ትካላት ንግዲ ናይ ገዛእ ርእሶም ናይ ኢንተርነት ድኳናት ብምፍጣር ፍርያቶም ወይ ኣገልግሎቶም ብቐጥታ ኣብ ዚምባብወ ንዝርከቡ ዓማዊል ክሸጡ ዘኽእሎም ናይ ኢ-ኮሜርስ መርበብ ሓበሬታ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.kudobuzz.com/zimbabwe 4. ቴክዚም ማርኬትፕለይስ - ቴክዚም ማርኬትፕለይስ ምስ ቴክኖሎጂ ዝተኣሳሰሩ ፍርያት ከም ስማርትፎንን ላፕቶፕን ዝነጥፍ ኮይኑ ካልኦት ምድባት ከም መሳርሒታትን መሳርሒታት መኪናን እውን የቕርብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://marketplace.techzim.co.zw/ 5. ማይሾፕ - ማይሾፕ ብቐንዱ ኣብ ውሽጢ ዓዲ ዝተሰርሑ ስነ-ጥበባዊ ስርሓት፡ ስልማት፡ ብባህላዊ ዲዛይናት ኣፍሪቃ ዝተደፋፍኡ ኣቑሑት ክዳውንቲ ኣብ ምሻጥ ዘተኮረ ናይ ኢንተርነት ድኳን እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://myshop.co.zw/ 6.NOPA Online Shopping – NOPA ዝተፈላለዩ ምድባት ፍርያት ንኣብነት ምግቢ፣ electronics,clothing,and home appliances ምስ ናይ ምብጻሕ ኣማራጺታት ኣብ መላእ ዚምባብወ ይርከብ። 7.Techfusion- Techfusion ብቐንዱ ኣብ መሸጣ ኤሌክትሮኒክስ ስማርትፎናት,ላፕቶፕ,and accessories ሓዊሱ ዘተኮረ እዩ። እዚኦም ገለ ኣብነታት ካብቶም ቀንዲ መድረኻት ኢ-ኮሜርስ ዚምባብወ እዮም። እዞም መድረኻት ተጠቀምቲ ብዝጥዕም መንገዲ ሰፊሕ ዝርዝር ፍርያት ክዕድጉን ትኽ ኢሎም ኣብ ኣፍደገ ገዛኦም ክበጽሑን ዘኽእሉ ኮይኖም፡ ኣብ መላእ ሃገር ንዝርከቡ ተጠቀምቲ ምቹእን ስሉጥን ናይ ዕዳጋ ተመኩሮ ይህቡ።

ዓበይቲ ማሕበራዊ መራኸቢታት

ኣብ ዚምባብወ፡ ኣብ ዜጋታታ ተፈተውቲ ዝኾኑ ሓያሎ ማሕበራዊ መራኸቢታት ኣለዉ። እዞም መድረኻት ሰባት ንኽራኸቡ፡ ርእይቶታት ንኽካፈሉን ብዛዕባ እዋናዊ ፍጻመታት ንኽፈልጡን ከም መሳርሒ ኮይኖም የገልግሉ። ገለ ካብቶም ኣብ ዚምባብወ ዝርከቡ ህቡባት ማሕበራዊ መራኸቢታት እነሆ፤ 1. ፌስቡክ (www.facebook.com) ፌስቡክ ኣብ ዚምባብወ ብሰፊሑ ዝጥቀመሉ ማሕበራዊ መራኸቢታት እዩ። ተጠቀምቲ ፕሮፋይል ክፈጥሩ፡ ምስ ኣዕሩኽን ቤተሰቦምን ክራኸቡ፡ ኣብ ጉጅለታት ክጽንበሩ፡ ስእልታትን ቪድዮታትን ከካፍሉ፡ ከምኡ’ውን ሓድሽ ሓበሬታ ክዝርግሑ የኽእሎም። 2. ዋትስኣፕ (www.whatsapp.com) ዋትስኣፕ ኣብ ዚምባብወ ኣዝዩ ተፈታዊ ዝኾነ ናይ መልእኽቲ ኣፕ እዩ። ተጠቀምቲ ናይ ጽሑፍ መልእኽቲ ክሰዱ፡ ድምጽን ቪድዮን ጻውዒት ክገብሩ፡ ፋይላት ከካፍሉ፡ ናይ ጉጅለ ዕላል ክፈጥሩን ካልእን ይኽእሉ። 3. ትዊተር (www.twitter.com) ትዊተር ካልእ ብዙሓት ዚምባብወውያን ርእይቶኦም ብህዝቢ ንምግላጽን ብዓለም ደረጃ ንዝመጽእ ዜናታት ውሽጢ ዓዲ ወይ ትረንድ ኣርእስታት ንምክትታልን ዝጥቀሙሉ ፍሉጥ መድረኽ እዩ። 4. ኢንስታግራም (www.instagram.com) ኢንስታግራም፡ ተጠቀምቲ ስእልታት ወይ ቪድዮታት ምስ መግለጺ ጽሑፍ ክሰቕሉ ዝኽእሉሉ ኣፕ ኮይኑ፡ ፍልተር ወይ ሃሽታግ ናይ ምውሳኽ ኣማራጺ እዩ። ብዙሓት ዚምባብወውያን ነዚ መድረኽ ስእላዊ ዛንታ ምዝንታው ይጥቀሙሉ። 5. ሊንክድኢን (www.linkedin.com) ሊንክድይን ከም ካልኦት ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሱ መድረኻት ዘይኮነስ ኣብ ውልቃዊ ርክባት ኣብ ሞያዊ መርበብ ሓበሬታ ዘተኮረ እዩ።ስለዚ ኣብ ውሽጢ ዚምባብወ ሞያዊ መርበባት ትደልዩ እንተኾይንኩም እዚ ቦታ እዚ እዩ ክኸውን ዘለዎ። ኣብዚ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ፡ ምብጻሕ ናይዞም ማሕበራዊ መራኸቢታት ከከም ምህላው ምትእስሳር ኢንተርነት ኣብ ዝተፈላለየ ክፋላት ሃገር ከምኡ’ውን ውልቃዊ ምርጫታት ነፍሲ ወከፍ ተጠቃሚ ክፈላለ ይኽእል።

ዓበይቲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ

ዚምባብወ ኣብ ደቡብ ኣፍሪቃ እትርከብ ሃገር እያ። ብዝተፈላለዩን ምዕቡላትን ኢንዱስትሪታት ትፍለጥ። ገለ ካብተን ቀንዲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ ዚምባብወ፤ 1. ኮንፈደረሽን ኢንዱስትሪታት ዚምባብወ (CZI) - CZI ንረብሓታት ጽላታት ማኑፋክቸሪንግ፣ ዕደናን ኣገልግሎትን ዚምባብወ ዝውክል እዩ። ልምዓት ኢንዱስትሪ ንምድንፋዕን ኣብ መንጎ ትካላት ንግድን መንግስትን ዘተ ዝካየደሉ መድረኽ ንምፍጣርን ዝዓለሙ እዮም። መርበብ ሓበሬታ፡ www.czi.co.zw 2. ሃገራዊ ቤት ምኽሪ ንግዲ ዚምባብወ (ZNCC) - ZNCC ኣብ ምድንፋዕ ንግዲ፡ ወፍርን ቁጠባዊ ዕብየትን ዚምባብወ ዘተኮረ እዩ። ዕድላት መርበብ ሓበሬታ፣ ኣገልግሎት ምጉስጓስን ምርምር ዕዳጋን ብምሃብ ንንግዳዊ ትካላት ይድግፍ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.zimbabwencc.org 3. ቤት ምኽሪ ዕደና ዚምባብወ (COMZ) - COMZ ኣብተን ብማዕድን ዝሃብተማ ዞባታት ዚምባብወ ዝንቀሳቐሳ ኩባንያታት ዕደና ዝውክል እዩ። ንኢንቨስትመንት ምቹእ ሃዋህው ክህሉ እናተጣበቑ ናብ ዘላቒ ኣሰራርሓ ዕደና ይሰርሑ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.chamberofminesofzimbabwe.com 4. ማሕበር ንግዳዊ ሓረስቶት (CFU) - CFU ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ሕርሻ ከም ምህርቲ ዝራእቲ፣ ሕርሻ ጥሪት፣ ሆርቲካልቸርን ካልእን ንዝርከቡ ሓረስቶት ዝውክል እዩ። እቲ ማሕበር መሰል ሓረስቶት ንምሕላውን ረብሓታቶም ንምድጋፍን ይጽዕር። መርበብ ሓበሬታ፡ ኣብዚ እዋን እዚ ኣይርከብን። 5. ማሕበር ኣጋይሽ ዚምባብወ (HAZ) - HAZ ኣብ ውሽጢ እዞም ዓውድታት ንዝርከቡ ኣባላት መደባት ስልጠና፣ ኣገልግሎት ምጉስጓስ፣ን ዕድላት መርበብ ሓበሬታን ብምቕራብ ንኢንዱስትሪታት ቱሪዝምን ኣጋይሽ ምቕባልን የስፋሕፍሕ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.haz.co.zw 6. ማሕበር ባንከኛታት ዚምባብወ (BAZ) - BAZ ኣብ ውሽጢ ፋይናንሳዊ ጽላት እታ ሃገር ንዝንቀሳቐሳ ባንክታት ከም ወኪል ኣካል ኮይኑ የገልግል።ንሳቶም ንስራሕቲ ባንክታት ዘዕብዩ ፖሊሲታት ዝጣበቑ ኮይኖም ሓለዋ ተጠቀምቲ ዘረጋግጹ እዮም። መርበብ ሓበሬታ፡ www.baz.org.zw 7.Zimbabwe Technology Informatin Communications Union(ZICTU)- ZICTU ኣብ መላእ ሃገር ኣብ ውሽጢ ኩሎም ዓውድታት ልምዓት ትሕተ ቅርጺ ICT ንምስጓም ይጽዕር።ናይ ፖሊሲ ለበዋታት ብምቕራብ፣ምስ መዳርግቲ ኣካላት ብምርኻብ፣ንኢንዱስትሪ ቴክኖሎጂ ኣድላዪ ደገፍ ብምሃብ ኣብ ዲጂታላዊ ለውጢ ይሕግዙ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.zictu.co.zw እዚኦም ውሑዳት ካብተን ኣብ ዚምባብወ ዝርከባ ዓበይቲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ እየን። ንንግዳዊ ትካላት ኣብ ምድጋፍ፣ ዕብየት ኣብ ምምችቻው፣ ኣብ ውሽጢ በብዓውዶም ምቹእ ፖሊሲታት ክህሉ ኣብ ምጉስጓስ ወሳኒ ተራ ይፃወቱ። መርበባት ሓበሬታን ርክብ ሓበሬታን ምስ ግዜ ክቕየሩ ከምዝኽእሉ ኣስተውዕሉ፣ ስለዚ ቅድሚ ምብጻሕኩም ኩሉ ግዜ ህሉው ኩነታቶም ምርግጋጽ ጽቡቕ እዩ።

ናይ ንግድን ንግድን መርበብ ሓበሬታታት

ዚምባብወ ኣብ ደቡባዊ ኣፍሪቃ እትርከብ ምድረበዳ ዘይብላ ሃገር እያ። ሕርሻ፣ ዕደናን ቱሪዝምን ፍሉጣት ዓውድታት ብምዃኖም ዝተፈላለየ ቁጠባ ዘለዋ እያ። ኣብ ታሕቲ ገለ ካብቶም ምስ ዚምባብወ ዝተኣሳሰሩ ቁጠባውን ንግዳውን መርበብ ሓበሬታታት ምስ URLታቶም ኣለዉ፤ 1. በዓል መዚ ወፍሪ ዚምባብወ፡- እዚ መርበብ ሓበሬታ ኣብ ዝተፈላለዩ ጽላታት ቁጠባ ዚምባብወ ብዛዕባ ዘሎ ዕድላት ወፍሪ ሓበሬታ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.zia.co.zw/ 2. ዕዳጋ ኣክስዮን ዚምባብወ (ZSE)፦ ZSE ኣብ ዚምባብወ ምዕዳግን ምሻጥን ኣክስዮንን ዋሕስን ናይ ምምችቻው ሓላፍነት ኣለዎ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.zse.co.zw/ 3. ሚኒስትሪ ጉዳያት ወጻኢን ኣህጉራዊ ንግድን፡- እዚ መርበብ ሓበሬታ ኣብ ዚምባብወ ብዛዕባ ንግዳዊ ፖሊሲታት፡ ስርዓታት፡ ንግዳዊ ስምምዓትን ዕድላት ወፍሪን ዝምልከት ሓበሬታ ዝሓዘ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.mfa.gov.zw/ 4. ሪዘርቭ ባንክ ዚምባብወ (RBZ)፦ RBZ ገንዘባዊ ፖሊሲ ንምትግባር ከምኡ’ውን ትካላት ባንክ ናይ ምቁጽጻር ሓላፍነት ዘለዎ ማእከላይ ባንክ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.rbz.co.zw/ 5. ኮንፈደረሽን ኢንዱስትሪታት ዚምባብወ (CZI)፦ CZI ኣብ ውሽጢ ሃገር ንዝርከቡ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ዝውክል ኮይኑ ልምዓት ኢንዱስትሪን ተወዳዳርነትን ንምድንፋዕ ዝዓለመ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://czi.co.zw/ 6. ኮርፖሬሽን ዕዳጋ ማዕድናት ዚምባብወ (MMCZ)፦ እዚ መርበብ ሓበሬታ ካብ ዚምባብወ ንሰደድ ማዕድናት ዝምልከት ኣገባባት፣ ዋጋታትን ፍቓድ ምሃብን ዘድልዩ ነገራት ሓዊሱ ሓበሬታ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://mmcz.co.zw/ 7. በዓል መዚ ሃገራዊ ማሕበራዊ ድሕነት (NSSA)፦ NSSA ኣብ ውሽጢ ዚምባብወ ንዝርከቡ ብቑዓት ውልቀሰባት ናይ እቶት ደገፍ ንምሃብ ዝዓለመ መደባት ማሕበራዊ ድሕነት የመሓድር። መርበብ ሓበሬታ፡ https://nssa.org.zw/ 8. ኮርፖሬሽን ውሕስነት ልቓሕ ሰደድ (ECGC) - እዚ መርበብ ሓበሬታ ካብ ህንዲ ናብ ዚምባብዌ ሓዊሱ ናብ ዝተፈላለያ ሃገራት ኣብ ዝግበር ውሕስነት ልቓሕ ሰደድ ዘተኮረ እኳ እንተኾነ ብዛዕባ ቁጠባ &ንግዲ ኣብ መንጎ ክልተ ሃገራት ዝተፈላለየ መዳያት እውን ዝሽፍን እዩ። መርበብ ሓበሬታ :https ://www .ecgc .in /en /ኣገልግሎታትና/ሰደድ -ዋሕስ -ልቓሕ /ሃገራት -ዝሽፈና /ኣፍሪቃ .html ኩሉ ግዜ ሓበሬታ ምርግጋጽን ወግዓዊ ምንጭታት መንግስቲ ምጥቃምን ንዝበለጸ ቅኑዕን እዋናውን ሓበሬታ ከም ዝምከር ኣስተውዕሉ።

ናይ ንግዲ ዳታ ሕቶ መርበባት ሓበሬታ

ገለ ገለ መርበባት ሓበሬታ ብዛዕባ ንግዳዊ መረዳእታ ዚምባብወ ክትረኽበሎም እትኽእሉ እዞም ዝስዕቡ እዮም፤ 1. ሃገራዊ ትካል ስታቲስቲክስ ዚምባብወ (ZIMSTAT)፦ እዚ ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ ንግዳዊ መረዳእታ ሓዊሱ ዝተፈላለዩ ስታቲስቲካዊ ሓበሬታታት ይህብ። ኣብ መርበብ ሓበሬታኦም https://www.zimstat.co.zw/ ብምእታው ጸብጻባትን ሕትመታትን ንግዲ ክትረኽቡ ትኽእሉ ኢኹም። 2. ሪዘርቭ ባንክ ዚምባብወ፡- ማእከላይ ባንክ ዚምባብወ እውን ኣብ መርበብ ሓበሬታኦም ስታቲስቲክስ ንግዲ የቕርብ። ብዛዕባ ሰደድን ኣእትዎትን ዝርዝር ሓበሬታ ኣብ ክፍሎም ስታቲስቲክስ https://www.rbz.co.zw/statistics ብምእታው ክትረኽቡ ትኽእሉ ኢኹም። 3. United Nations Comtrade Database: እዚ ዓለማዊ ዳታቤዝ እዚ ብዛዕባ ኣእትዎን ሰደድን ዚምባብወ ዝምልከት ሓበሬታ ሓዊሱ ኣህጉራዊ ንግዳዊ መረዳእታ ክትደሊን ክትረክብን የኽእለካ። ነቲ ዳታቤዝ ብመንገዲ መርበብ ሓበሬታ UN Comtrade https://comtrade.un.org/ ክትረኽብዎ ትኽእሉ ኢኹም። 4.ክፉት መረዳእታ ባንኪ ዓለም፦ ባንኪ ዓለም ንኸም በዓል ዚምባብወ ዝኣመሰላ ሃገራት ዝምልከት ንግዳዊ ስታቲስቲክስ ሓዊሱ ሰፊሕ ዓለምለኻዊ መረዳእታ ልምዓት ብነፃ ንምርካብ ይሕግዝ። ናብ Open Data platform ናቶም https://data.worldbank.org/ ብምኻድ ኣብ ትሕቲ "Trade" ዝብል ምድብ "Zimbabwe" ዝብል ድለዩ። 5.ዓለምለኻዊ ንግዲ ኣትላስ፦ ዓለምለኻዊ ንግዲ ኣትላስ ካብ ዝተፈላለዩ ምንጭታት ዓለምና ዝተረኸበ ኩለመዳያዊ መረዳእታ ሰደድ-ኣእትዎት ዝህብ ናይ ኦንላይን ዳታቤዝ ኮይኑ ንዚምባብወ ሓዊሱ ንኣማኢት ሃገራት ዝሽፍን እዩ። ነዚ ዳታቤዝ ብመንገዲ መርበብ ሓበሬታኦም http://www.gtis.com/products/global-trade-atlas/gta-online.html ክትረኽብዎ ትኽእሉ ኢኹም። እዞም መርበባት ሓበሬታ ዝተፈላለየ ደረጃ ዝርዝር ሓበሬታ እኳ እንተሃቡ፡ ምስ ቁጠባ ዚምባብወ ብዝተኣሳሰር ንግዳዊ ዳታ ንምምርማር ዝና ዘለዎም ምንጪታት ምዃኖም ኣስተውዕሉ።

B2b መድረኻት

ኣብ ዚምባብወ ውልቀሰባትን ትካላት ንግድን ንዘድልዮም ክጥቀሙሉ ዝኽእሉ ሓያሎ B2B መድረኻት ኣለዉ። እዞም መድረኻት ትካላት ንግዲ ኣቑሑትን ኣገልግሎታትን ክገዝኡን ክሸጡን ዝኽእሉሉ፣ ምስ ክኾኑ ዝኽእሉ መሻርኽቲ ዝራኸብሉን መርበባቶም ዘስፍሑሉን ቨርቹዋል ዕዳጋ ይህቡ። ገለ ካብቶም ኣብ ዚምባብወ ዝርከቡ መድረኻት B2B ምስ መርበብ ሓበሬታታቶም እነሆ፤ 1. AfricaPace - ኣብ ዚምባብወ ሓዊሱ ኣብ ኣፍሪቃ ንዝርከቡ ሰብ ሞያ ንግዲ ዘራኽብ ዲጂታላዊ መድረኽ እዩ። ተጠቀምቲ ምስ ክኾኑ ዝኽእሉ መሻርኽቲ ክራኸቡ፣ ኣብ ፕሮጀክትታት ክተሓባበሩን ፍልጠት ከካፍሉን የኽእሎም። መርበብ ሓበሬታ፡ www.africapace.com 2. ትሬድፌር ኢንተርናሽናል - ብዓለም ደረጃ ኣብ መንጎ ዓደግትን ሸየጥትን ንግዲ ዘመቻችእ ናይ ኦንላይን ንግዳዊ መድረኽ እዩ። ብተወሳኺ ንንግዳዊ ትካላት ብግቡእ ዝተሰነየ ውሳነታት ንኽወስዳ ዝሕግዝ ኣብ ኣንፈታት ዕዳጋን ትንታነን ርድኢት ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.tradefareinternational.com 3. Go4WorldBusiness - ካብ መላእ ዓለም ዝመጹ ኣምጻእትን ሰደድትን ዘራኽብ ዓለምለኻዊ B2B መድረኽ ኮይኑ፡ ንንግዳዊ ትካላት ዚምባብወ ሓዊሱ። ኣብ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ከም ሕርሻ፣ ኤሌክትሮኒክስ፣ ዓለባ ወዘተ ንዕላማታት ምዕዳግ ወይ ምሻጥ ዝኸውን ሰፊሕ ምድብ ፍርያት የቕርብ። መርበብ ሓበሬታ፡ www.go4worldbusiness.com 4.LinkedIn- LinkedIn ውልቀሰባት ክእለቶም፣ ተመኩሮኦም ዘጉልሕ ፕሮፋይል ንኽፈጥሩ ዘኽእሎም ብሰፊሑ ዝጥቀሙሉ ሞያዊ መርበብ ሓበሬታ ኮይኑ ንንግዳውያን ትካላት ገጻት ኩባንያታት ብምፍጣር ፍርያት/ኣገልግሎታት ንምርኣይ መንገዲ ዝፈጥር እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡www.linkedin.com። 5.TechZim Market- TechZim ዕዳጋ ኣብ ቴክ ኢንዱስትሪ ኣብ Zimbabwe.It ቴክኖሎጂ ዓደግቲ ዘራኽብ ኢ-ንግዲ መርበብ ሓበሬታ እዩ,ኣፍረይቲ / ኣከፋፈልቲ ይድግፍ ሓደስቲ ጋጀት ምርኢት,and platform navigate ተጠቃሚ ኤሌክትሮኒክስ የቕርብ መርበብ ሓበሬታ:market.techzim.co.zw እዞም መድረኻት ንዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ወይ ጽላታት ዝምልከቱ ኮይኖም ግን ኣብ ዚምባብወ ንዝግበር ርክብ ንግዲ ናብ ንግዲ ዕድላት ይህቡ።እዞም መርበብ ሓበሬታታት ዝተፈላለዩ ተግባራት/መስርሕ መተግበሪ ስለዘቕርቡ ከከም ፍሉይ ጠለባትካ ዝያዳ ክድህሰሱ ይኽእሉ።ገሊኦም ቅድሚ ምዝገባ/ምምዝጋብ ከድልዮም ይኽእል እዩ። accessing all features.Take ግዜ ወሲድካ ናይ ነፍሲ ወከፍ ባህርያት ምርምር,ተጠቃሚ ግምገማ,ን ዓማዊል ደገፍ ኣገልግሎታት ቅድሚ ምርጫኻ ሕጉስ ምድህሳስ ምግባር!