TogTok

ሓፈሻዊ ትሕዝቶ ሃገር
ሃገራዊ ባጤራ
ሸርፊ ሸርፊ
ኣገደስቲ በዓላት
ኩነታት ንግዲ ወጻኢ
ናይ ዕዳጋ ልምዓት ዓቕሚ
ኣብ ዕዳጋ ውዑይ መሸጣ ፍርያት
ባህርያት ዓማዊልን ክልኩልን።
ስርዓት ምሕደራ ጉምሩክ
ፖሊሲታት ግብሪ ኣእትዎ።
ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ
ንሰደድ ዘድልዩ ምስክር ወረቐት
ዝምከር ሎጂስቲክስ
ንልምዓት ዓዳጊ ዝኸውን ቻነላት

ብወግዒ ብፌደራላዊት ደሞክራስያዊት ሪፓብሊክ ኔፓል እትፍለጥ ኔፓል፡ ኣብ ደቡብ ኤስያ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር እያ። ብሰሜን ምስ ቻይና፡ ብምብራቕ፡ ደቡብን ምዕራብን ድማ ምስ ህንዲ ዶብ ኣለዋ። ኔፓል ኣስታት 147,516 ትርብዒት ኪሎ ሜተር ስፍሓት ዘለዋ ኮይና፡ ብዝተፈላለየ ጂኦግራፊኣ ትፍለጥ። ርእሰ ከተማን ዝዓበየት ከተማን እታ ሃገር ካትማንዱ እያ። ወግዓዊ ቋንቋ ኔፓል ኔፓል እዩ። ይኹን እምበር ኣብታ ሃገር ብዘሎ ባህላዊ ብዙሕነት ካልኦት ሓያሎ ቋንቋታት እውን ይዝረቡ እዮም። ኔፓል ኣስታት 30 ሚልዮን ህዝቢ ኣለዋ። ንእሽቶ ህዝቢ እኳ እንተኾነት ብሰንኪ ሃብታም ታሪኹን ባህላዊ ውርሻታቱን ዓቢ ትርጉም ኣለዎ። መብዛሕትኦም ሰባት ሂንዱነት ስዒቡ ድማ ቡድሂዝም ከም ቀንዲ ሃይማኖቶም ይኽተሉ። ኔፓል ካብ መላእ ዓለም ዝመጹ ኣድቨንቸረራት ንወፍሪ ምድያብ ኣኽራን ዝስሕብ እምባ ኤቨረስት ሓዊሱ ሓያሎ ተፈጥሮኣዊ ተኣምራት ትምካሕ - ኣብ ዓለም እቲ ዝለዓለ ጫፍ። ብተወሳኺ ካልኦት ብዙሓት ከም ኣናፑርናን ካንቸንጁንጋን ዝኣመሰሉ ትንፋስ ዝህብ ትርኢት ዝህቡ ግርማውያን ኣኽራናት ኣለዉ። መሬት እታ ሃገር ካብ ትሑት ደረጃ ዘለዎም ትሕተ-ትሮፒካዊ ቆላታት ኣብ ደቡባዊ ዞባ ተራይ ክሳብ ኣብ መንጎ ዝርከቡ ጎቦታት ዝበዝሖ ዞባታት ኣዝዩ ዝተፈላለየ ኮይኑ፡ ከም ጎልጎል ካትማንዱ ዝኣመሰሉ ጎላጉል ብመልክዓ ጽባቐኦም ዝፍለጡ እዮም። እዞም ዝተፈላለዩ መልክዓ ምድሪ ንደገ ንጥፈታት ከም ምጉዓዝ እግሪ፣ ምጉዓዝ፣ ዑደት ሳፋሪ እንስሳ ዘገዳም ኣብ ከም ሃገራዊ ፓርክ ቺትዋን ዝኣመሰሉ ሃገራዊ ፓርክታት እኹል ዕድላት ይህቡ እዚ ድማ ኣብ ሓደጋ ዝርከቡ ዓይነታት እንስሳታት ከም ነብሪ ቤንጋልን ህንዳዊ ኣንበጣን ብዝገብሮ ጻዕርታት ዕቃበ ፍሉጥ እዩ። ብተወሳኺ፡ ኔፓል ዓቢ ታሪኻዊ ኣገዳስነት ኣለዋ፡ ከም ቤተ መቕደስ ፓሹፓቲናዝ (ኣገዳሲ ናይ ሂንዱ ንግደት ቦታ)፡ ቦውድሃናት ስቱፓ (ሓደ ካብቶም ዝዓበዩ ስቱፓታት ዓለም)፡ ስዋያምቡናት (ብህዝቢ ብቤተ መቕደስ ኣህባይ ዝፍለጥ) ንዘመናት ዝጸንሐ ባህሊ ብዘይ ገለ ጸገም ዝተሓዋወሰ ባህሊ ዘርኢ ዘመናዊነት። ይኹን እምበር ኔፓል ድኽነትን ውሱን ዕድላት ቁጠባዊ ምዕባለን ሓዊሱ ብዙሓት ብድሆታት የጋጥማ ኣለዋ እዚ ድማ ንገለ ውልቀሰባት ኣብ ወጻኢ ሃገራት ዕድላት ስራሕ ክደልዩ ደሪኽዎም እዩ።ቁጠባ እታ ሃገር ብቐንዱ ኣብ ሕርሻ፣ ቱሪዝምን ካብ ወጻኢ ሃገራት ዝርከቡ ሰራሕተኛታት ኔፓላውያን ዝለኣኽ ሓዋላን ዝተመርኮሰ እዩ። ብሓፈሻ ኔፓል ብባህሊ ሃብታምን ብተፈጥሮኣዊ መዳይ ብዙሕነትን ዘለዋ ሃገር ኮይና፡ በቲ ዕሙር ጫፋቱ፡ ምሥጢራዊ ቤተ መቕደሳትን ምዉቕ ኣቀባብላ ህዝቢ ኔፓልን ንገያሾ ዝተፈላለየ ተመኩሮታት እተቕርብ እያ። ብተፈጥሮኣዊ ጽባቐኡን መንፈሳዊ ጸዓትን ንበጻሕቲ ምድናቕ ይቕጽል ኣሎ።

ብወግዒ ብፌደራላዊት ደሞክራስያዊት ሪፓብሊክ ኔፓል እትፍለጥ ኔፓል፡ ኣብ ደቡብ ኤስያ እትርከብ ምድረበዳ ዘይብላ ሃገር እያ። ወግዓዊ ባጤራ ኔፓል ሩፒ ኔፓል (NPR) እዩ። ሩፒ ኔፓል ብ"ሩ" ወይ "Rs" ዝብል ምልክት ይምልከት። ከምኡ’ውን ፓይሳ ዝበሃሉ ንኣሽቱ ኣሃዱታት ይምቀል። ይኹን እምበር፡ ኣብ መዓልታዊ ንግዳዊ ንጥፈታት ንእሽቶ ዋጋ ስለዘለዎ፡ ሳንቲም ፓይሳ ድሕሪ ሕጂ ኣብ ዕዳጋ የለን። ኣብዚ ሕዚ እዋን ኔፓል 1፣ 2፣ 5፣ 10፣ 20፣ 50፣ 100፣ 500ን 1000ን ሩፒ ዝግመት ኖት ኣለዋ። እቶም ዝርከቡ ሳንቲማት ብ1 ዲኖሚንሽንን/ወይ ሓሓሊፉ ልዕሊኡን ከም መዘከርታ ሳንቲም ንፍሉይ ፍጻመታት ዝኣመሰሉ እዮም። ብዛዕባ ሸርፊ ሸርፊ ምስ ናይ ወጻኢ ባጤራታት እንተላይ ከም ዶላር ኣመሪካ (USD) ወይ ዩሮ (EUR) ዝኣመሰሉ ዓበይቲ ባጤራታት እንተሃልዩ፡ ኣብ ኩነታት ዕዳጋን ንኔፓልን መሻርኽታ ንግዳዊ መሻርኽታን ዝጸሉ ቁጠባዊ ረቛሒታትን መሰረት ብምግባር ይፈላለ እዩ። ናይ ወጻኢ በጻሕቲ ኣብ መላእ ዓበይቲ ከተማታትን ከተማታትን ኣብ ዝርከባ ፍቓድ ዘለዎም ቢሮታት ፎርክስ ወይ ባንክታት ባጤራኦም ናብ ሩፒ ኔፓል ብቐሊሉ ክቕይሩ ይኽእሉ። መብዛሕትኡ ግዜ ናይ ሓሶት ኖት ንኸይህሉ ብፍቓድ መስመራት ገንዘብ ምልውዋጥ ተመራጺ ምዃኑ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ካብዚ ብተወሳኺ ኣብ ውሽጢ ኔፓል ፋይናንሳዊ ትራንዛክሽን ከም ዕዳጋ ወይ ኣብ ደገ ኣብ ደገ ኣብ ካብ ቱሪዝም ከባቢታት ወፃኢ ኣብ ዝርከባ ትካላት ክረዲት ካርድ ብሰፊሑ ተቐባልነት ዘይህልዎ ኣብ ዝካየደሉ እዋን፤ ጥረ ገንዘብ ምጥቃም ኣገዳሲ ምኾነ። ብተወሳኺ ክፍለጥ ዘለዎ፡ ብሰንኪ ምልውዋጥ ሸርፊ ባጤራን፡ በብእዋኑ ብሰበስልጣን ኣብ ልዕሊ ምሓዝ ባጤራ ወጻኢ ክህሉ ዝኽእል ገደብ፤ ኣብ ኔፓል ንሓጺር ግዜ ወይ ነዊሕ ግዜ ክጸንሑ ዝሓስቡ ውልቀሰባት ብዛዕባ ዝኾነ ይኹን ብሰበስልጣን ከባቢ ዝትግበር ኣገዳሲ ደንቢ ሓድሽ ሓበሬታ ክህልዎም ወሳኒ እዩ። ኣብ መደምደምታ፣ናይ ኔፓል ሩፒ ከም ወግዓዊ ባጤራ ኔፓል ኮይኑ ዘገልግል ኮይኑ ኖት ንመዓልታዊ ንግዳዊ ንጥፈታት ብሰፊሑ ክውዕል እንከሎ ሳንቲም ድማ ውሑድ ኮይኑ ኣሎ።The availabilityof denomination ranges from small values like one rupee up until high-value notes like thousand rupees.Visitors are ብፍቓድ መንገዲ ባጤራ ክቕይሩን ኣብ ኔፓል ንኣጠቓቕማ ባጤራ ወጻኢ ዝምልከት ኣገደስቲ ደንብታት ብዝምልከት ንነብሶም ሓበሬታ ክህቡን መኺሮም።

ሕጋዊ ጨረታ ባጤራ ኔፓል ኔፓላዊ ሩፒ (NPR) እዩ። ብዛዕባ ግምታዊ ሸርፊ ዓበይቲ ባጤራታት ዓለም እንተኾይኑ፡ ገለ እዋናዊ ግምታት እነሆ፤ 1 ዶላር ኣሜሪካ (USD) ብግምት ማዕረ 121.16 ሩፒ ኔፓል (NPR) እዩ። 1 ዩሮ (EUR) ብግምት ማዕረ 133.91 ሩፒ ኔፓል (NPR) እዩ። 1 ፓውንድ ብሪጣንያ (GBP) ብግምት ማዕረ 155.66 ሩፒ ኔፓል (NPR) እዩ። 1 ዶላር ካናዳ (CAD) ብግምት ማዕረ 95.26 ሩፒ ኔፓል (NPR) እዩ። 1 ዶላር ኣውስትራልያ (AUD) ብግምት ማዕረ 88.06 ሩፒ ኔፓል (NPR) እዩ። እዞም ናይ ሸርፊ ዋጋታት ክፈላለዩ ከም ዝኽእሉን ቅድሚ ባጤራ ምልውዋጥኩም እዋናዊ ሓበሬታ ንምርካብ ምስ እሙን ምንጪ ወይ ፋይናንሳዊ ትካል ክትረኽብዎ ከም ዝምከርን ኣስተውዕሉ።

ጽባቐ ዘለዎ መልክዓ ምድርን ሃብታም ባህላዊ ውርሻታትን ዘለዋ ኔፓል፡ ዓመት ምሉእ ብዙሓት በዓላት ተብዕል። እዞም በዓላት እዚኣቶም ኣብ ህይወት ህዝቢ ኔፓል ዓቢ ትርጉም ዘለዎም ኮይኖም፡ ብዛዕባ ዝተፈላለየ ልምድታቶምን እምነታቶምን ርድኢት ዝህቡን እዮም። ኣብ ኔፓል ካብ ዝኽበሩ ኣገደስቲ በዓላት ሓደ፡ ዳሻይን ዝበሃል ኮይኑ፡ ብቪጃያ ዳሻሚ ዝፍለጥ እዩ። ንዓወት ሰናይ ኣብ ልዕሊ ክፉእ ዝዝክር ኮይኑ ን15 መዓልታት ዝጸንሕ እዩ። ኣብዚ ግዜ እዚ ኣባላት ስድራቤት ተኣኪቦም ንኣምላኽቲ ዱርጋ በረኸታን ሓለዋኣን ተስፋ ብምግባር ጸሎት የቕርቡ። ሰባት ህያባትን በረኸትን ክለዋወጡ እንከለዉ ሽማግለታት ድማ "ቲካ" (ሕውስዋስ ዱቄት ቨርሚልዮን፡ እኽሊ ሩዝን ጣፍን) ኣብ ግንባር ንኣሽቱ ኣዝማዶም ከም ምልክት ፍቕሮም ይህቡ። ካልእ ትርጉም ዘለዎ በዓል ቲሃር ወይ ዲፓዋሊ ኮይኑ፡ መብዛሕትኡ ግዜ በዓል መብራህቲ ተባሂሉ ይጽዋዕ። ንሓሙሽተ መዓልታት ዝኽበር ኮይኑ፡ ዝተፈላለዩ ባእታታት ከም ኳዃት፡ ኣኽላባት፡ ላሕሚ፡ ብዕራይን ኣሕዋትን ብፑጃ ብዝፍለጥ ስነ-ስርዓት ኣምልኾ የኽብር። ዲያስ (ናይ ዘይቲ መብራህቲ) ኣብ ግዜ ለይቲ ጸልማት ንምክልኻል ክበርህ እንከሎ፡ ኣብ መእተዊታት ድማ ሕብራዊ ፓውደር ወይ ዕምባባታት ተጠቒምካ ሕብራዊ ቅርጺ ራንጎሊ ይፍጠር። ካብዚ ሓሊፉ ኔፓል ከም ቡዳ ፑርኒማ (ዓመተ ልደት ቡዳ) ዝኣመሰሉ ሃይማኖታዊ ጽምብላት እውን ተካይድ እያ፣ እዚ ድማ ንጐይታ ቡዳ ኣብ ትሕቲ ኦም ቦድሂ ኣብ ሉምቢኒ ንልደቱ ምብራህ ዝዝክር እዩ። ውፉያት ጻዕዳ ክዳን ተኸዲኖም ናብ ገዳማት ብምኻድ ጸሎት የቕርቡ። ሉምቢኒ ንባዕላ ካብ መላእ ዓለም ዝመጹ ቡድሃውያን ይስሕብ እሞ ኣብዚ ቅዱስ ንግደት ክብሪ ክህቡ ዝመጹ እዮም። ብተወሳኺ፡ ኔፓላውያን ንሆሊ ምስቲ ህንዳዊ መዘንኣ ብዝመሳሰል ምልዕዓል የብዕልዎ። እዚ በዓል እዚ ኣብ ማሕበራዊ ደረጃ ወይ ዓሌታዊ ፍልልይ ዝተመርኮሰ ፍልልያት ዕሽሽ ብምባል ብጸወታ ብሕብሪ- ብሓጎስ ዝውክል ሕብርታት ብምሽፋን ኣብ መንጎ ሰባት ሓድነት ዘመልክት እዩ። ኣብ መወዳእታ ቻት ፑጃ- ብቐንዱ ንኣምልኾ ጸሓይ ኣምላኽ ሱርያ ዝውፈ ጥንታዊ በዓል ሂንዱ ኮይኑ ብልጽግና & ጽቡቕ ምህላው ንፍቑራት ሰባት ይደሊ።ኣብ ጥቓ ገምገም ሩባ ኣብ እምነት ዝተመርኮሰ ስርዓታት & ኣብ እዋን ምብራቕን ምዕራብን ጸሓይ ኣምልኾ ዘጠቓልል እዩ። እዞም በዓላት እዚኦም ነቲ ባህላዊ ብዙሕነት ዘርእዩ ጥራይ ዘይኮኑስ፡ ንሰባት ኣብ ሓደ ብምትእኽኻብ፡ ሓባራዊ ምትእስሳር ንምድልዳልን ስኒት ንምድንፋዕን ዝሕግዙ እዮም። ኔፓላውያን ብጽንብል ኣቢሎም፡ እዞም በዓላት ዘንጸባርቕዎ ክብርታት- ፍቕሪ፡ ምክብባርን ሓድነትን እናዘከሩ፡ ንባህልታቶም ኣኽቢሮም ይርእይዎ።

ኔፓል ኣብ ደቡብ ኤስያ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር እያ። እታ ሃገር በዳሂ መሬትን ድሩት ተፈጥሮኣዊ ሃብትን ዘለዋ ኮይና፡ ንንግዳዊ ዳይናሚክስ ጸልይዋ እዩ። ብመንጽር ሰደድ፡ ኔፓል ብቐንዱ ኣብ ከም ሻሂ፡ ሩዝ፡ ቀመማትን ዓለባን ዝኣመሰሉ ፍርያት ሕርሻ እያ እትምርኮስ። እዞም ኣቑሑት እዚኦም ካብ ሰደድ እቶት እታ ሃገር ርኡይ ክፋል ይሕዙ። ይኹን እምበር ብሰንኪ ዝተፈላለዩ ረቛሒታት ከም ፅልዋ ለውጢ ክሊማን ኣብ ዓውዲ ሕርሻ ውሱን ምዕባለ ቴክኖሎጂን ሰደድ እዞም ፍርያት ብመንፅር ተወዳዳርነትን ቁፅፅር ፅሬትን ብድሆታት የጋጥሞም። ብኻልእ ወገን ድማ ኔፓል ካብ ወጻኢ እትኣቱ ብቐንዱ ፍርያት ነዳዲ፡ ማሽነሪታትን መሳርሕታትን፡ ወርቅን ብሩርን ስልማት፡ ንብረት ህንጻ፡ ኤሌክትሪካዊ መሳርሒታት ከምኡ’ውን ሞተር ተሽከርከርቲ ዝሓቖፈ እዩ። ጠለብ እዞም ኣቑሑት ብናይ ውሽጢ ዓዲ ሃልኪ ድሌታት ከምኡ እውን ብመንግስቲ ዝሰርሖም ፕሮጀክትታት ልምዓት መሰረተ ልምዓት ዝድረኽ እዩ። ዋላ እኳ ብሰንኪ ጂኦግራፍያዊ ኣቀማምጣኣን ዘይእኹል ትሕተ ቅርጺ ትካላት ከም ጽርግያታት ወይ ወደባት ምትእስሳር ምስ ከም ህንዲ ወይ ቻይና ዝኣመሰላ ጎረባብቲ ሃገራት እንተሃለዋ፡ኔፓል ሕጂ’ውን ምስ ዝተፈላለያ ሃገራት ዓለም ንግዳዊ ዝምድናታት ትሕሉ ኣላ። ዓበይቲ ንግዳዊ መሻርኽታ ህንዲ (ክፉት ዶብ እትካፈል)፣ ቻይና፣ ኣሜሪካ፣ጀርመንን ካልኦትን ይርከብዎም። ኣብዚ ቀረባ እዋን፡ንግዳዊ ሚዛና ንምሕያል፡ኔፓል ምስ ዝተፈላለያ ሃገራት ክልተኣዊ ስምምዓት ናጻ ንግዲ (FTAs) ኣብ ምስፍሕፋሕ ብንጥፈት ክትዋሳእ ጸኒሓ እያ።ኣብ 2020፡መንግስቲ ምስ ባንግላድሽ ስምምዕ FTA ፈሪሙ፡ምስ ሲሪላንካ ክግበር ዝኽእል FTAs ድርድር ይካየድ ኣሎ። ,Malaysia,and other Southeast Asian nations.እዞም FTAs ንኣቑሑት ኔፓል ዕድላት ሰደድ ንምዕባይ ዝዓለሙ ኮይኖም ብተወዳዳሪ ደረጃ ድማ ዝሰፍሐ ዝተፈላለዩ ናይ ኣእትዎት ኣማራጺታት ንምርካብ ዝዓለመ እዩ። ብሓፈሻ፡ኩነታት ንግዲ ኔፓል ብሰንኪ ሓያሎ ውሽጣዊ ረቛሒታት በዳሂ ኮይኑ ይቕጽል ኣሎ፡ ንኣብነት ጂኦግራፍያዊ ጸገማት፡ስእነት ዝተፈላለየ ጽላታት ምፍራይ፡ከምኡ’ውን ውሱን ዕድላት ወፍሪ።እንተኾነ ግን፡መንግስታዊ ጻዕርታት ናብ ምብዛሕ ብመንገዲ ክልተኣዊ FTAs ኣብ መጻኢ ኩነታት ንግዲ ንምምሕያሽ ተስፋ ይህብ።

ኔፓል ኣብ ደቡብ ኤስያ እትርከብ፡ ኣብ መንጎ ክልተ ቁጠባዊ ሓያላት ሃገራት ህንዲን ቻይናን እትርከብ ሃገር እያ። ኔፓል ጂኦግራፍያዊ ጸገማት እኳ እንተሃለዋ፡ ኣብ ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢኣ ርኡይ ምዕባለ ናይ ምምጻእ ተኽእሎ ኣለዋ። ሓደ ዓቢ ብልጫ ኔፓል ስትራተጂካዊ ኣቀማምጣኣ እዩ። ኣብ መንጎ ክልተ ዓበይቲ ዕዳጋታት - ህንድን ቻይናን ከም ቁልፊ መተሓላለፊ ነጥቢ ኮይኑ ክሰርሕ ይኽእል። እዚ ቅርበት እዚ ንኔፓል ብመንጽር ተበጻሕነት ነዞም ዓበይቲ መደበራት ተጠቀምቲ ብልጫ ይህባ። እታ ሃገር ምስ ክልቲኦም ጎረባብቲ ሃገራት ዘለዎም ንግዳዊ ዝምድናታት ብምጥቃም፡ ናይ ወጻኢ ወፍሪ ክትስሕብን ነዞም ኣታዊ ዘለዎም ዕዳጋታት ክትጥቀመሎምን ትኽእል እያ። ብተወሳኺ ኔፓል ንሰደድ ክትጥቀመሉ እትኽእል ብዙሕ ተፈጥሮኣዊ ጸጋታት ኣለዋ። እታ ሃገር ብብዝሒ ሩባታታን ኣኽራናዊ መሬትን ብዘለዋ ዓቕሚ ሓይሊ ማይ ሃብታም እያ። ነዚ ሃብቲ ምጥቃም፡ ውሽጣዊ ድሌታት ንምምላእ ተሓዳሲ ጸዓት ንምፍራይን ዋላ’ውን ትርፊ ጸዓት ናብ ጎረባብቲ ሃገራት ንምልኣኽን ከኽእል ይኽእል። ካብዚ ሓሊፉ ሕርሻ ኣብ ቁጠባ ኔፓል ዓቢ ተራ ኣለዎ። እቲ ልሙዕ መሬት ዝተፈላለዩ ኣእካል ከም ሩዝ፣ ቆሎ፣ ስርናይ፣ ሻሂ፣ ቡን፣ ቀመማት ወዘተ ዝህብ ኮይኑ ኩሎም ብሉፅ ናይ ሰደድ ዓቕሚ ዘለዎም እዮም። ዘላቒ ኣሰራርሓ ሕርሻ ብምድንፋዕን ኣብ ሕርሻ መሰረት ዝገበሩ ኢንዱስትሪታት ከም መግብን መዐሸጊን መሳለጥያታት ወፍሪ ብምግባር--ምስ ዝተመሓየሸ ትሕተ-ቅርጺ--ኔፓል ጽሬት ዘለዎ ሰደድ እናረጋገጸት ደረጃታት ኣፍራይነት ሕርሻ ክትውስኽ ትኽእል እያ። ቱሪዝም ኣብ ምዕባለ ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ኔፓል ዘይተጠቕመሉ ዓቕሚ ዘለዎ ካልእ ዓውዲ እዩ። እምባ ኤቨረስት - ኣብ ምድሪ ዝለዓለ ጫፍ - ሓዊሱ መስተንክር መልክዓ ምድርን ከም ሉምቢኒ (ትውልዲ ቦታ ጎይታ ቡዳ) ዝኣመሰሉ ሓያሎ ቅርስታት ዓለም ዩኔስኮን ስለዘለዎም፡ በጻሕቲ ዓዲ ንኹሉ ባህሊ ኔፓል ዘቕርቦ ንምርኣይ ይውሕዙ። ትሕተ ቅርጺ በጻሕቲ ብመንገዲ መደባት ህንጸት ዓቕሚ ንደቂ ዓዲ ኣብ ቱሪዝም ዝተኣሳሰር ንጥፈታት ከም ኣገልግሎት ኣጋይሽ ምቕባል ወይ ብሃገራዊ ፓርክታት ወይ መስመራት ምጉዓዝ ዝቐርብ ኣድቨንትሪ ስፖርት ብምዕባይ-—ኔፓል ዝያዳ በጻሕቲ ክትስሕብ ትኽእል እያ፡ ካብዚ ዓውዲ ዝመጽእ ዋሕዚ እቶት እውን ክትውስኽ ትኽእል እያ። ኣብ መደምደምታ፡ ኣብ መላእ ዓለም ምስ ካልኦት ቁጠባታት ክነጻጸር እንከሎ፡ ብውሱን ጸጋታት መሬት ዝተዓጽወ እኳ እንተኾነ፤ ከም ስትራተጂካዊ ኣቀማምጣ ኣብ መንጎ ዕዳጋታት ህንዲ-ቻይና ከም መተሓላለፊ ነጥቢ ምቕማጥ፣ ሃብታም ተፈጥሮኣዊ ሃብቲ፣ ኣብ ሕርሻ ዝተመስረተ ቁጠባ፣ ከምኡ እውን ዝዓቢ ዘሎ ኢንዱስትሪ ቱሪዝም ዝኣመሰሉ ብልጫታት ንዕቤት ዕዳጋ ንግዲ ወፃኢ ኔፓል ልዑል ተኽእሎ ይህቡ። ነዚ ዓቕሚ ምሉእ ብምሉእ ንምጥቃም መንግስቲ ድልዱል ትሕተ ቅርጺ ኣብ ምህናጽ፣ ኣብ ምህዞን ቴክኖሎጅን ብዝግበር ወፍሪ ውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት ኣብ ምዕባይ ኣብ ርእሲኡ ድማ ቀጥታዊ ወፍሪ ወጻኢ ንምስሓብ ምቕሉል ንግዳዊ ፖሊሲታት ኣብ ምምሕያሽ ከተኩር ይግባእ።

ኣብ ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ኔፓል ዝያዳ ውዑይ መሸጣ ዘለዎም ፍርያት ኣብ ምምራጽ ክመጽእ ከሎ፡ ኣብ ግምት ክኣቱ ዘለዎም ሓያሎ ረቛሒታት ኣለዉ። ገለ መምርሒታት ከመይ ጌርካ ትኽክለኛ ሸቐጥ ትመርጽ እነሆ፤ መጽናዕትን ትንተናን፡- ኣብ ህሉው ኣንፈታት ዕዳጋ፡ ምርጫታት ተጠቀምቲን ጠለባትን ኣብ ኔፓል ዕሙቕ ዝበለ መጽናዕቲ ብምክያድ ጀምር። ህቡባት ምድባት ፍርያት ድለዩን ክህልዎም ዝኽእል መኽሰብ ተንቲኑን። ናይ ከባቢ ድሌታትን ምርጫታትን፦ ፍሉይ ድሌታት፡ ባህላዊ መዳያትን ናይ ምዕዳግ ልምድታትን ናይ ኔፓላውያን ተጠቀምቲ ምርዳእ። ምስ ምርጫታቶም ዝሰማማዕ ፍርያት ኣተኩር፣ እዚ ኣብ ዕዳጋ ናይ ዓወት ዕድልካ ክውስኽ እዩ። ትንተና ተወዳደርቲ፦ ኣብ ተመሳሳሊ ምድብ ፍርያት ዝርከቡ መወዳድርትኻ ኣለሊኻ ንቕርባቶም ገምግም። ኣብ ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ኔፓል እንታይ ጽቡቕ ከም ዝሰርሕ ርድኢት ንምርካብ፡ ስትራተጂታት ዋጋ ምውሳን፡ ጽሬት ኣቑሑት፡ ጻዕርታት ምልክት ምግባር፡ መስመራት ምክፍፋልን ገምጋም ዓማዊልን ምትንታን። ምርግጋፅ ፅሬት፦ እቶም ዝተመረፁ ፍርያት ዓለምለኻዊ ደረጃታት ቁፅፅር ፅሬት ከምዘማልኡ ምርግጋፅ። ተጠቀምቲ ኔፓል ንገንዘብ ዋጋ ዝህቡ ልዑል ጽሬት ዘለዎም ኣቑሑት የድንቑ። ስትራተጂ ዋጋ ምውሳን፦ ንፍርያትካ ብናይ ውሽጢ ዓዲ ናይ ምዕዳግ ዓቕሚ መሰረት ብምግባር ብተወዳዳሪ መንገዲ ዋጋ ምሃብ፣ መኽሰብ ድማ ከም ዘይተበላሸወ። ስትራተጂታት ዋጋ ኣብ ምውሳን ዝኾነ ይኹን ናይ ኣእትዎት ግብሪ ወይ ቀረጽ ኣብ ግምት ምእታው። ሎጂስቲክስ ኣብ ግምት ዘእተወ፦ ወጻኢታት መጓዓዝያ፣ ምህላው ኣማራጺታት ምልኣኽ (ኣየር ወይ ባሕሪ)፣ ጠለባት ምጽራይ ጉምሩክ ከምኡ’ውን ክህልዉ ዝኽእሉ ኣማራጺታት ሸቐጥ ኣብ ዝግምገመሉ እዋን ናይ ምምራሕ ግዜ ምግምጋም። ምኽባር ስርዓታት፦ ዝኾነ ምርጫ ቅድሚ ምዝዛምካ ምስ ናይ ከባቢኻ ደንብታት ከም ምስክር ወረቐት ፍርያት ወይ ምልክት ምግባር ዝጠልቦ ነገራት ተላለ። ምቕራብ ምብዛሕ፦ ኣብ ሓደ ፍሉይ ምድብ ኣቕሓ ጥራይ ካብ ምትኳር፡ ንዝተፈላለዩ ፍርያት ዕላማ ግበር። እዚ ድማ ኣብ ውሽጢ ዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ኔፓል ንዝርከቡ ዝተፈላለዩ ክፋላት ተጠቀምቲ እናኣገልገለ ሓደጋ ይዝርግሕ። ውጥን ወፍሪ ዕዳጋ፡- ንዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ኔፓል ዝምችኡ ውዑይ መሸጣ ፍርያት ብዓውዲ ምስ ኣለለኻ፤ ንዝደለኻዮ ተዓዘብቲ ብዝግባእ መስመራት ዒላማ ዝገበረ ኩለመዳያዊ ውጥን ዕዳጋ ምፍጣር - ብኢንተርነት መድረኻት (መርበባት ሓበሬታ/ዕዳጋታት/ማሕበራዊ መራኸቢታት) ወይ ካብ መስመር ወጻኢ ዝኾኑ ኣገባባት (ምርኢታት ንግዲ/ኣከፋፈልቲ)። ቀጻሊ ገምጋምን ምህዞን: ርእይቶ ዓማዊል፣ ዳታ መሸጣ፣ ንጥፈታት ተወዳደርቲ፣ ከምኡ’ውን ዳይናሚክስ ዕዳጋ ብቐጻሊ ምክትታል። ምስቲ ዝምዕብል ዘሎ ኣንፈታትን ምርጫታትን ንምስጓም፡ ስትራተጂታት ምምራጽ ፍርያትካ ብኡ መሰረት ኣመዓራርዮም። ነዞም መምርሒታት ብምኽታል፡ ንዕዳጋ ንግዲ ወጻኢ ኔፓል ዝኸውን ውዑይ መሸጣ ዘለዎም ፍርያት ብኣድማዒ መንገዲ ክትመርጽን ኣብዚ ዞባ ናይ ዓወት ዕድልካ ክትውስኽን ትኽእል።

ኣብ ደቡብ ኤስያ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር ኔፓል፡ ብሃብታም ባህላን ትንፋስ ዝህብ ተፈጥሮኣዊ ጽባቐኣን ትፍለጥ። ናብ ኔፓል ዝበጽሑ በጻሕቲ ዓዲ፡ እታ ሃገር ብዙሓት ጥንታውያን መቕደሳትን ገዳማትን ስለዘለዋ፡ ፍሉይ ምትሕውዋስ ሃይማኖት ሂንዱን ቡድሂዝምን ክረኽቡ ይኽእሉ። ሓደ ካብቲ ቀንዲ ባህርያት ዓማዊል ኔፓል፡ ባህላዊ ክብርታት ንምዕቃብ ዘለዎም ሓያል ዝንባለ እዩ። ኣብ ባህላዊ ውርሻታቶም ሱር ዝሰደዱን ንልምድታቶምን ስርዓታቶምን ዓቢ ኣኽብሮት ኣለዎም። እዚ ንባህሊ ዘለዎም ኣኽብሮት መብዛሕትኡ ግዜ ኣብ ናይ ዕድጊ ባህርያቶም ይጸልዎ፣ ምኽንያቱ ባህላዊ መንነቶም ዘንጸባርቕ ኣብ ከባቢኦም ዝተሰርሑ ፍርያት ይመርጹ። ብተወሳኺ ዓማዊል ኔፓል ልዑል ዋጋ ዘለዎም እዮም። ርኡይ ክፋል ህዝቢ ካብ ትሑት እቶት ዘለዎም ጉጅለታት ስለዝኾነ፡ ዋጋ ምኽኣል ንውሳነታት ዕድጊ ዝጸሉ ኣገዳሲ ረቛሒ ይኸውን። ቅድሚ ዕድጊ ምግባሮም ኣብ ዝተፈላለዩ ድኳናት ዋጋታት ከነጻጽሩ ይፍትኑ፣ ኩሉ ግዜ ጽቡቕ ውዕላት ወይ ቅናስ ንምርካብ ይደልዩ። ህዝቢ ኔፓል ኣብ ንግዳዊ ንጥፈታት እውን ንውልቃዊ ዝምድናታት ቀዳምነት ይህብዎ። ኣብ ኔፓል ምስ ዓማዊል ኣብ ዝራኸበሉ እዋን ምትእምማን ዓቢ ተራ ኣለዎ፤ ኣብ ሓድሕዳዊ ምርድዳእን ምትእምማንን ዝተሃንጸ ነዊሕ ዝጸንሕ ዝምድናታት ኣኽቢሮም ይርእይዎ። ብተደጋጋሚ ምትእስሳር ወይ ናይ መርበብ ሓበሬታ ፍጻመታት ርክብ ምህናጽ ኣብዚ ዕዳጋ ንዘሎ ዕድላት ንግዲ ብዓቢኡ ከዕብዮ ይኽእል። ንዓማዊል ኔፓል ዕዳጋ ኣብ እትገብረሉ እዋን፡ ኣብቲ ሕብረተሰብ ዝሰፍሐ ዝተወሰኑ ክልኩላት ወይ ገደባት ተሃዋሲ ምዃን ወሳኒ እዩ። ንኣብነት ርእሲ ሰብ ምትንካፍ ቅዱስ ምዃኑ ስለዝእመን ከም ዘይምኽባር ይቑፀር፤ ስለዚ ከምዚ ዓይነት ምልክታት ምውጋድ ኣብ እዋን ርክባት ዓማዊል ጥንቃቐ ምኾነ። ብተመሳሳሊ፡ ዝዀነ ይኹን ዓይነት ኣብ ቅድሚ ህዝቢ ፍቕሪ ምርኣይ ከም ዘይግቡእ ወይ ከም ዜሕርቕ ጌርካ ኺርአ ይኽእል እዩ። ካብዚ ሓሊፉ ከም ሃይማኖት ወይ ፖለቲካ ዝኣመሰሉ ተሃዋሲ ኣርእስታት ምዝታይ ዓሚል ባዕሉ እንተዘይተበጊሱ ብጥንቃቐ ክቐርብ ይግባእ። ኣብ ከምዚ ዝኣመሰለ ጉዳያት ገለልተኛ መርገጺ ምሕላው ዝበለጸ እዩ፡ ኣብ ክንድኡ ብዛዕባ ፍርያትካ/ኣገልግሎትካ ኣብ ምምሃር ዝያዳ ከተተኩር። ነዞም ባህርያት ዓማዊል ብምርዳእን ኣብ ኔፓል ንግዲ ክገብራ እንከለዋ ናይ ከባቢ ልምድታትን ክልኩላትን ብምኽባርን፡ ኩባንያታት ምስ ተጠቀምቲ ኔፓል ብኣድማዒ መንገዲ ክራኸባ ይኽእላ፡ ኣብ ምትእምማንን ባህላዊ ተሃዋስነትን ዝተመርኮሰ ድልዱል ሽርክነት ክሃንጻ ይኽእላ።

ኣብ ኔፓል ዝርከብ ስርዓተ ምሕደራ ጉምሩክ፡ ምእታውን ምውጻእን ኣቑሑትን ተጓዓዝትን ናብታ ሃገር ናይ ምቁጽጻር ሓላፍነት ኣለዎ። ብዛዕባ ስርዓታት ጉምሩክ ኔፓል ክንፈልጦም ዘለና ኣገደስቲ ነጥብታት እዞም ዝስዕቡ እዮም፤ 1. ኣዋጅ ጉምሩክ፡- ኩሎም ናብ ኔፓል ዝኣትዉ ወይ ዝወጽእ ውልቀሰባት፡ ውልቃዊ ንብረቶም፡ ባጤራ፡ ኤሌክትሮኒክስን ካልእ ቀረጽ ወይ ገደብ ዝግበረሉ ኣቑሑትን ሓዊሱ ዝርዝር ሻንጣኦም ብትኽክል ዝህብ ቅጥዒ መግለጺ ጉምሩክ ክመልኡ ይግደዱ። 2. ካብ ቀረጽ ነጻ ዝኾነ ኣበል፡- ተጓዓዝቲ ኣብ ዝተወሰነ ደረት ካብ ቀረጽ ነጻ ዝኾኑ ዝተወሰኑ ኣቑሑት ከምጽኡ ይፍቀደሎም። ንኣብነት 200 ሽጋራ ወይ 50 ሲጋር ወይ 250 ግራም ትምባኾ ብዘይ ቀረጽ ከምጽእ ይከኣል። ብተመሳሳሊ ኣበል ኣልኮላዊ መስተ ኣብቲ ካብ ፍቓድ ዘለዎም ድኳናት ዝተዓደገ ዓይነትን ብዝሕን ይምርኮስ። 3. ዝተገደቡ/ዝተኸልከሉ ኣቑሑት፦ ካብ ዝምልከቶም ኣካላት ብዘይ ፍቓድ ሃገራዊ ክብሪ/መሳርሒታት ሬድዮ ዘዳኽሙ ዝተወሰኑ ኣቑሑት ከም ናርኮቲክስ፣ ኣጽዋር (ጠበንጃ/ካራ)፣ ናይ ሓሶት ባጤራ/ናይ ድምጽን ስእልን ንብረት፣ ስእለ ጽዩፍ ንብረት/ግሉጽ ትሕዝቶ ዘለዎም መጻሕፍቲ/ፓምፍሌታት/መጽሔታት/ሎጎ ወዘተ፣ ብጥብቂ ክልኩላት እዮም። 4. ደንቢ ባጤራ፡- ብዘይ መግለጺ ናብ ኔፓል ክኣቱ ወይ ክወጽእ ዝኽእል መጠን ባጤራ ገደብ ኣለዎ - ክሳብ 5,000 ዶላር ወይ ተመጣጣኒ ኣብ ጉምሩክ ብግቡእ ሰነድ ክእወጅ ኣለዎ። 5. ምጽራይ ሻንጣታት፡- ኩሉ ሻንጣታት ካብ መዓርፎ ነፈርቲ ኔፓል ምስ በጽሑን ምስ ወጹን ብጸጥታዊ ምኽንያት ከምኡ’ውን ክህልዉ ዝኽእሉ ንጥፈታት ዘይሕጋዊ ምስግጋር ንምውሳን ራጂ መርመራ ይግበረሎም። 6. ቀይሕ ቻነል/ቀጠልያ ቻነል፡- ክትእውጅዎ ዘለኩም ነገር እንተሃልዩኩም (ካብቲ ካብ ቀረጽ ነጻ ዝኾነ ኣበል ንላዕሊ)፡ በቲ ቦርሳታትኩም ብሓለፍቲ ጉምሩክ ክምርመሩሉ ዝኽእሉ ቀይሕ ቻነል ኣቢልኩም ምኻድ። ብሕጊ ጉምሩክ ኔፓል ዝተነጸረ ፍቑድ ገደብ ኣበል ምስ ሰገርካ ንመግለጺ ዘድሊ ተወሳኺ ነገር እንተዘይብልካ ሽዑ ጥርጣረ እንተዘይኮይኑ ብዝርዝር ምፍታሽ ብምውጋድ ብቀጠልያ መስመር ምኻድ። 7.ዝተኸልከሉ ንግዳዊ ቦታታት/ኔፓል-ቻይና ዶብ ንግዳዊ ነጥብታት : ኣብ መንጎ ኣብ ጥቓ ዶብ ቻይና ዝርከቡ ከባቢታት ንዝግበር ንግዲ ፍሉይ ፍቓድ ክድለ ይኽእል እዩ i.e.: Tatopani/Kodari/Syabrubesi/Rasuwagadhi ወዘተ ኣብ ከምዚ ዝኣመሰለ ኩነታት ብንጹር ዝተነጸረ ሰነድ ዘለዎ ግቡእ ኣገባብ ጉምሩክ ኣገዳሲ እዩ። ቅድሚ ምጉዓዝካ ምስ ስርዓታት ጉምሩክ ኔፓል ምልላይ ኣገዳሲ ኮይኑ፡ ስሉጥ መስርሕ ምእታውን ምውጻእን ንምርግጋጽ እዩ። ሕግታት ጉምሩክ ዘይምኽባር መቕጻዕቲ፡ ዝተኸልከሉ ነገራት ምምንዛዕ፡ ወይ ሕጋዊ ስጉምቲ ከይተረፈ ከስዕብ ይኽእል።

ኣብ ደቡብ ኤስያ ብግርማዊ ኣኽራናት ሂማላያ እትፍለጥ ኣብ ምድረበዳ ዘይትርከብ ሃገር ኔፓል፡ ፍሉይ ፖሊሲ ግብሪ ኣእትዎት ኣለዋ። እታ ሃገር ንግዲ ንምቁፅፃርን ውሽጣዊ ኢንዱስትሪታታ ንምሕላውን ካብ ወፃኢ ዝኣትዉ ኣቑሑት ዝተፈላለየ ግብሪ ትእቱ። ቀዳማይ ኔፓል ካብ ወጻኢ ዝኣቱ ንብረት ብባህሪኡን ዕላማኡን መሰረት ኣብ ዝተፈላለየ ምድብ ትምድቦ። እዞም ምድባት እዚኦም ጥረ ነገራት፣ መንጎኛታት ኣቑሑት፣ ርእሰ-ማላዊ ኣቑሑት፣ ሃለኽቲ ፍርያትን ምቾት ዘለዎም ኣቑሑትን ይርከብዎም። ነፍሲ ወከፍ ምድብ ናይ ገዛእ ርእሱ መጠን ግብሪ ኣለዎ። ንመስርሕ ምፍራይ ኣገደስቲ ዝኾኑ ጥረ ነገራትን መንጎኛታት ኣቑሑትን ንናይ ውሽጢ ዓዲ ኢንዱስትሪታት ንምትብባዕ ዝተሓተ ግብሪ ይኽፈሉ። እዞም ኣቑሑት መብዛሕትኡ ግዜ ከምቲ ዝምልከቶ ደንቢ ብጉምሩክ ክሓልፉ የድልዮም። ከም ማሽነሪ ወይ ንዕላማታት ማኑፋክቸሪንግ ዝውዕሉ መሳርሒታት ዝኣመሰሉ ካፒታል ኣቑሑት እውን ብተዛማዲ ትሑት ግብሪ ካብ ወጻኢ ዝኣትዉ ምርጫ ይረኽቡ። መንግስቲ ነዞም ኣቑሑት ዝያዳ ተበፃሒ ብምግባር ዕብየት ኢንዱስትሪ ንምዕባይ ዝዓለመ እዩ። ኣብ ውሽጢ ዓዲ ዘይፈርዩ ፍርያት ሃለኽቲ መብዛሕትኡ ግዜ ንናይ ውሽጢ ዓዲ ንግዳዊ ትካላት ንምሕላውን ኣብ ነዊሕ እዋን ርእሰ-ምኽኣል ንምድንፋዕን ዝለዓለ ቀረጽ ኣእትዎት የጋጥሞም። እዚ ኣገባብ እዚ ኣካል ናይቲ ኔፓል ኣብ ወጻኢ ሃገራት ዝተሰርሑ ፍርያት ጽግዕተኛነት ንምንካይ እትኽተሎ ስትራተጂ እዩ። ብተወሳኺ ገለ ምቾት ዘለዎም ኣቑሑት ከም ላዕለዋይ ደረጃ ኤሌክትሮኒክስ ወይ ተሽከርከርቲ ብቐንዱ ንሃብታማት ተጠቀምቲ ዝዓለመ ኣገደስቲ ዘይኮኑ ኣቑሑት ኣእትዮም ስለዝቑጸሩ ኣዝዩ ዝለዓለ ግብሪ የጋጥሞም። ኣብ መንጎ ኔፓልን ካልኦት ሃገራት ወይ ዞባታትን ዝተኸተመ ስምምዓት መሰረት ብምግባር መጠን ግብሪ ኣእትዎት ክፈላለ ከምዝኽእል ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። እዞም ስምምዓት እዚኦም ብፍሉይ ቅድመ ኩነት ናይ ታሪፍ ሕድገታት ወይ ነጻነት ክህቡ ይኽእሉ። ብሓፈሻ ፖሊሲ ግብሪ ኣእትዎት ኔፓል ንውሽጣዊ ኢንዱስትሪታት ብምድጋፍ ዋሕዚ ኣህጉራዊ ንግዲ ብብቕዓት ብምምሕዳር ርእሰ-ዘላቕነት ንምዕዋት ይጽዕር። ኣምጻእቲ ቅድሚ ዝኾነ ይኹን ኣቑሑት ናብ ሃገር ምእታው ኩሉ ግዜ ምስ ቀረጽ ጉምሩክ ዝተኣሳሰሩ ዝነበሩ ሕግታት ክፈልጡ ይግባእ። (ቁጽሪ ቃላት፡ 271)

ኔፓል ኣብ ደቡብ ኤስያ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር ኮይና፡ ብሃብታም ባህላዊ ቅርስታትን ትንፋስ ዝህብ መልክዓ ምድርን ትፍለጥ። ኣብ ፖሊሲታት ግብሪ ሰደድ ክመጽእ ከሎ፡ ኔፓል ንግድን ቁጠባዊ ዕብየትን ንምድንፋዕ ዝተወሰኑ ስጉምትታት ኣተግቢራ እያ። ኣብ ኔፓል ፖሊሲ ግብሪ ሰደድ ከከም ዓይነት እቲ ናብ ወጻኢ ዝለኣኽ ኣቑሑት ይፈላለ እዩ። መንግስቲ ምትብባዕ ግብሪን ነፃነትን ብምግባር ዝተወሰኑ ፍርያት ናብ ሰደድ ንምትብባዕ ዝዓለመ እዩ። ከም ዓለባ፡ ምንጻፍ፡ ኢደ ጥበብን መድሃኒትን ዝኣመሰሉ ኣብ ሰደድ ዝቐንዑ ኢንዱስትሪታት ምቹእ ፖሊሲ ግብሪ ኣለዎም። እዞም ዓውድታት ከም ስኬም ምጉዳል ቀረጽ ወይ ምጉዳል መጠን ግብሪ ዝኣመሰሉ ጥቕምታት ይረኽቡ። ብኻልእ ወገን ድማ ገለ ፍርያት ብሰንኪ ስክፍታታት ከባቢ ወይ ድማ ብሰንኪ ምክልኻል ዕዳጋ ውሽጢ ዓዲ ዝለዓለ ግብሪ ወይ ገደብ ከጋጥሞም ይኽእል እዩ። ንኣብነት ከም ዕንጨይትን ፍርያት እንስሳ ዘገዳምን ዝኣመሰሉ ኣቑሑት፡ ብሃገራዊ ሕግታትን ኣህጉራዊ ስምምዓትን ዝተቐመጠ ዝያዳ ጽኑዕ ደንቢ ኣለዎም። ብተወሳኺ ኔፓል ምስ ከም ህንድን ባንግላድሽን ዝኣመሰላ ጎረባብቲ ሃገራት ዝተፈላለዩ ናይ ምርጫ ንግዳዊ ስምምዓት እውን ፈሪማ እያ። እዞም ስምምዓት ኣብ መንጎ እዘን ሃገራት ኣብ ዝሽየጡ ፍሉያት ኣቑሑት ዝኽፈል ቀረጽ ብምንካይ ስግረ-ዶባዊ ንግዲ ንምምችቻው ዝዓለመ እዩ። ከምዚ ዝኣመሰለ ምድላዋት፡ ሰደድቲ ኔፓል ብተወዳዳሪ ዋጋ ናብ ዝዓበየ ዕዳጋታት ክኣትዉ የኽእሎም። ልክዕ ዝርዝር ናይ ሰደድ ግብሪ ኣብ ነፍሲ ወከፍ ምድብ ፍርያት ኣብ ኔፓል ኣብ ሕጊ ታሪፍ ጉምሩክ 2075 (2018) ክትረኽቦ ትኽእል ኢኻ። እዚ ሕጊ እዚ ብዛዕባ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓይነታት ኣቑሑት ኣብ እዋን ኣእትዎ ወይ ሰደድ ዝኽፈል ቀረጽ ጉምሩክ ሰፊሕ ሓበሬታ ዝህብ እዩ። ብሓፈሻ መንግስቲ ኔፓል ኣገዳስነት ሰደድ ንቁጠባዊ ልምዓት ብምግንዛብ ንሓያሎ ዓውድታት ዝድግፉ ፖሊሲታት ብምትግባር ዘላቕነት ከባብን ስክፍታታት ሓለዋ ውሽጣዊ ዕዳጋን ኣብ ግምት ብምእታው እውን ተግባራዊ ኮይኑ ኣሎ።

ኔፓል ኣብ ደቡብ ኤስያ እትርከብ፡ ብሃብታም ታሪኻ፡ ዝተፈላለየ ባህላ፡ ከምኡ’ውን ብዘደንቕ ተፈጥሮኣዊ ጽባቐ እትፍለጥ ሃገር እያ። ኣብ ሰደድ ምስክር ወረቐት ክመጽእ ከሎ፡ ኔፓል ንሰደድ እትሰዶ ኣቑሑት ጽሬትን ሓቅነትን ንምርግጋጽ ዝተወሰኑ ኣገባባት ትኽተል። ኣብ ኔፓል ንሰደድ ምስክር ወረቐት ሓላፍነት ዝስከም ቀንዲ በዓል መዚ ክፍሊ ቀረብ ንግድን ሓለዋ ተጠቀምትን (DoCSCP) እዩ። እዚ ክፍሊ እዚ ኣብታ ሃገር ንዝካየድ ንግዳዊ ንጥፈታት ናይ ምቁጽጻርን ምድንፋዕን ሓላፍነት ኣለዎ። DoCSCP ኣብ ባህሪ ናይቲ ናብ ወጻኢ ዝለኣኽ ኣቑሑት መሰረት ብምግባር ዝተፈላለዩ ዓይነታት ናይ ሰደድ ምስክር ወረቐት ይህብ። ሓደ ኣገዳሲ ምስክር ወረቐት ሰደድቲ ኔፓል ዝጠልብዎ ምስክር ወረቐት መበቆል (COO) እዩ። እዚ ሰነድ እዚ፡ እቶም ናብ ወጻኢ ዝለኣኹ ዘለዉ ኣቑሑት ኣብ ኔፓል ከም ዝፍረዩ ወይ ከም ዝተሰርሑ መርትዖታት ይህብ። እቲ COO ሓቅነት ፍርያት ንምምስራትን ኣብ ኣህጉራዊ ንግዲ ክህሉ ዝኽእል ምትላል ወይ ናይ ሓሶት ንጥፈታት ንምክልኻልን ይሕግዝ። ካልእ ብዶሲሲፒ ዝወሃብ ኣገዳሲ ምስክር ወረቐት፡ ኣብ ተኽሊ ዝተመርኮሱ ፍርያት ኩሉ ብኣእትዎት ሃገራት ዝተቐመጠ ኣድላዪ ደረጃታት ጥዕና ከምዘማልእ ዘረጋግጽ ፋይቶሳኒታሪ ሰርቲፊኬት እዩ። እዚ ምስክር ወረቐት እዚ፡ ካብ ኔፓል ዝመጽእ ፍርያት ሕርሻ፡ ካብ ባልዕ፡ ሕማማት ወይ ካልእ ንኣእካል ውሽጢ ዓዲ ክጎድእ ዝኽእል ብከላታት ነጻ ምዃኑ የረጋግጽ። ካብዚ ብተወሳኺ ኣብ ሰደድ ከም ዓለባ፣ ኢደ ጥበብ፣ ወይ መድሓኒት ዕፀዋት ዝኣመሰሉ ፍሉያት ዓውድታት ወይ ኢንዱስትሪታት መሰረት ብምግባር፤ ተወሳኺ ምስክር ወረቐት ከድሊ ይኽእል እዩ። እዞም ምስክር ወረቐታት ንናይ ፅሬት ምሕደራ ስርዓት ISO ምስክር ወረቐት ወይ ንናይ ሕርሻ ፍርያት ኦርጋኒክ ምስክር ወረቐት ከጠቓልሉ ይኽእሉ እዮም። ኣብ ኔፓል ዝመደበሮም ሰደድቲ እውን፡ ብመዳረግቲ ሃገራት ዝገብርዎ ፍሉይ ደንቢ ኣእትዎት ክኽተሉ ይግባእ። እዚኦም ድማ ምስ ቴክኒካዊ ዕንቅፋታት ንግዲ ከም ምልክት ምግባር ጠለባት ወይ ከም CE ምልክት ንሰደድ ማሽነሪታት ናብ ኤውሮጳ ዝኣመሰሉ ናይ ምትእስሳር ገምጋማት ምኽባር ከጠቓልሉ ይኽእሉ። ኣብ መደምደምታ፡ መስርሕ ምስክር ወረቐት ሰደድ ኔፓል ብቐንዱ ብዶሲኤስሲፒ ዝወጹ ዝተፈላለዩ ሰነዳት ዘጠቓልል እዩ። ምስክር ወረቐት መበቆል ፍርያት ምርግጋፅን ምስ ዓለምለኻዊ ደረጃታት ንውሕስነት ጥዕና ወይ ስርዓታት ምሕደራ ፅሬት ዝምልከት ምትእስሳርን የረጋግፅ። ሰደድቲ ኔፓል ምስ ፍሉያት ኢንዱስትሪታት ዝተኣሳሰሩ ግቡእ ደንብታት ክላለዩን ብመዕለቢ ሃገራት ዝቐርብ ጠለባት ጉምሩክ እውን ክኽተሉን ይግባእ።

ኔፓል ኣብ ደቡብ ኤስያ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር እያ። ኔፓል ፍሉይ ጂኦግራፍያዊ ብድሆታት እኳ እንተሃለዋ፡ ንጠለባት ውሽጣውን ኣህጉራውን ንግዲ ዘማልእ ስሉጥን ዘተኣማምንን መርበብ ሎጂስቲክስ ኣማዕቢላ እያ። ኣብ መጓዓዝያ ክመጽእ ከሎ፡ ኔፓል ብሰንኪ ኣኽራናዊ መሬት ብቐንዱ ኣብ መጓዓዝያ ጽርግያ እያ እትምርኮስ። እታ ሃገር ዝተፈላለያ ከተማታትን ከተማታትን ዘራኽብ ሰፊሕ መርበብ ጽርግያታት ኣለዋ። ይኹን እምበር ኩነታት ጽርግያታት ብፍላይ ኣብ ገጠራት ክፈላለ ከምዝኽእል ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ። ስለዚ ምስ ናይ ከባቢ መስመራት ዝፋለጡን ነቲ በዳሂ መሬት ክሕዙ ዝኽእሉን ምኩራት ወሃብቲ መጓዓዝያ ውሽጢ ዓዲ ምጥቃም ይምከር። ንኣገልግሎት ጽዕነት ኣየር፡ ኣብ ካትማንዱ ዝርከብ ኣህጉራዊ መዓርፎ ነፈርቲ ትሪቡቫን፡ ከም ቀንዲ ኣፍደገ ኣህጉራዊ ጽዕነት ኔፓል ኮይኑ የገልግል። ሰፊሕ ናይ ጽዕነት ኣተሓሕዛ መሳለጥያታት ዝህብ ኮይኑ፡ ምስ ዓበይቲ ዓለማዊ መንገዲ ኣየራት ርክብ ፈጢሩ ኣሎ። ቅልጡፍ ምልኣኽ እንተደሊኻ ወይ ንጊዜ ዝምልከቶ ኣቑሑት እንተሃልዩካ፡ ጽዕነት ኣየር ተግባራዊ ኣማራጺ ክኸውን ይኽእል። ብመንጽር ኣገልግሎት ጽዕነት ባሕሪ፡ ኔፓል ኣብ ባሕሪ ዘይትርከብ ሃገር ስለ ዝኾነት ናብ ዝኾነ ወደባት ቀጥታዊ ርክብ የብላን። ይኹን እምበር፡ ጽዕነት ብመሬት ናብ ኔፓል ቅድሚ ምጉዕዓዙ፡ ንመሳለጥያታት ወደባተን ተጠቒሞም ብጎረባብቲ ሃገራት ከም ህንዲ ወይ ባንግላድሽ ብዝጥዕም መንገዲ ክመሓላለፉ ይኽእሉ። ኔፓል ምስ ህንዲ እውን ርክብ ባቡር ኣለዋ፡ እዚ ድማ ንኣቑሑት ንምጉዕዓዝ ተወሳኺ ኣማራጺታት ይህብ። ኣብ ጥቓ ደቡባዊ ዶብ ዝርከብ መስመር ባቡር ራክሳውል-ቢርጉንጅ ኣብ መንጎ ኔፓልን ህንድን ንንግዲ ከም ቀንዲ መተሓላለፊ ኮይኑ ይሰርሕ። ኣብ ኔፓል ኣማራጺታት መኽዘን ወይ ፍታሕ መኽዘን ኣብ ግምት ኣብ እንኣትወሉ እዋን፡ ኣብ መላእ ሃገር ከም ስርዓታት ምሕደራ ንብረትን ኣገባባት ምቁጽጻር ሙቐትን ዝኣመሰሉ ዘመናዊ ቴክኖሎጂታት ዝተዓጠቑ ውሑስ መኽዘናት ዝህቡ ሓያሎ ናይ ብሕቲ መኽዘናት ኣለዉ። ኣብ ኔፓል ምስ ስርሓት ሎጂስቲክስ ኣብ ዝገጥመሉ እዋን፡ ናይ ውሽጢ ዓዲ ፍልጠትን ክእለትን ዝውንኑ ሞያውያን መጓዓዝያ ጽዕነት ምውፋር ወሳኒ እዩ። ንኣገባብ ጉምሩክ ብብቕዓት ንምንቅስቓስ ክሕግዙ ይኽእሉ እዮም፣ ኣብ ርእሲኡ ድማ ምስ ደንብታት ኣእትዎት/ሰደድ ምኽባር ክሕግዙ ይኽእሉ። ኣብ መወዳእታ፡ ኣብ መንጎ ቻይናን ህንድን – ክልተ ብቕልጡፍ ዝዓብያ ቁጠባታት – ዘለዋ ስትራተጂካዊ ኣቀማምጣ ኣብ ግምት ብምእታው፡ ኔፓል ኣብ መጻኢ ዞባዊ ማእከል ንጥፈታት ምትሕልላፍ ጽዕነት ናይ ምዃን ዓቢ ተኽእሎ ኣለዋ። እዚ ድማ ንዓቕሚ ሎጂስቲክስ ኔፓል ዝያዳ ዘዕብን ንኣህጉራዊ ንግዲ ዝያዳ ዕድላት ዝፈጥርን እዩ። ኣብ መደምደምታ፡ ኔፓል ጂኦግራፍያዊ ብድሆታት እኳ እንተሃለዋ ዘተኣማምን መርበብ ሎጂስቲክስ ሃኒጻ ኣላ። መጓዓዝያ ጽርግያ ዓብላሊ ኣገባብ መጓዓዝያ ኮይኑ ክቕጽል እንከሎ፡ ኣገልግሎት ጽዕነት ኣየር ድማ ብመንገዲ ኣህጉራዊ መዓርፎ ነፈርቲ ትሪቡቫን ይርከብ። ንናይ ባሕሪ ጽዕነት፡ ወደባት ጎረባብቲ ሃገራት ክጥቀሙ ይኽእሉ። ኣብ ቀረብ ሰንሰለት ሃገርና ስሉጥ ስርሓት ንምምችቻው ሞያውያን መተሓላለፍቲ ጽዕነትን ናይ ብሕቲ መኽዘናትን እውን ተረኺቦም ኣለዉ።

ኣገደስቲ ምርኢታት ንግዲ

ኔፓል ኣብ ደቡብ ኤስያ እትርከብ፡ ምስ ህንዲን ቻይናን እትዳወብ፡ ኣብ ምድረበዳ ዘይትርከብ ሃገር እያ። ዋላ እኳ ንእሽቶ ስፍሓትን ጂኦግራፍያዊ ብድሆታትን እንተሃለዋ፡ ኔፓል ንልምዓት ንግዲ ዘመቻችኡ ሓያሎ ኣገደስቲ ዓለምለኻዊ መስመራት ዕድጊትን ምርኢታት ንግድን ኣለዋ። ኣብ ኔፓል ካብ ዝርከቡ ወሳኒ ኣህጉራዊ መስመራት ዕድጊት ሓደ ምስ ጎረባብቲ ሃገራት ብዝግበር ንግዳዊ ስምምዓት ዝምችእ እዩ። ኔፓል ብኽልተኣውን ብዙሕነታውን ስምምዓት ከም ስምምዕ ናጻ ንግዲ ከባቢ ደቡብ ኤስያ (ሳፍታ) ምስ ካልኦት ኣባላት ሃገራት ሳርክ ዝኣመሰሉ ዕዳጋታት ብምምራጽ ተበጻሒት ትረክብ። እዚ ድማ ንንግዳዊ ትካላት ኔፓል ፍርያቶም ብዝተቐነሰ ወይ ዜሮ ታሪፍ ናብዘን ሃገራት ንኽልእኹ ዕድል ይፈጥር። ብተወሳኺ ኔፓል ኣባል ውድብ ንግዲ ዓለም (WTO) ኮይና፡ ኣብ ዓለማዊ ንግዳዊ ድርድር ክትሳተፍን ካብቲ ውድብ ንግዲ ዓለም ዝጥቀመሉ ኣገባብ ምፍታሕ ዘይምርድዳእ ክትጥቀምን የኽእላ። እዚ ኣባልነት እዚ ንሰደድቲ ኔፓል ብዓለም ደረጃ ምቹእ ኩነታት ንግዲ ይህቦም። ካብዚ ሓሊፉ ኣብ ኔፓል ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ዝስሕቡን ፍርያትን ኣገልግሎታትን ንምርኣይ መድረኻት ዝህቡን ሓያሎ ፍሉጣት ምርኢታት ንግዲ ኣለዉ። ገለ ካብቶም ፍሉጣት ዝኾኑ ድማ፤ 1. ኣህጉራዊ ምርኢት ንግዲ ኔፓል፡- ዓመታዊ ብፌደሬሽን ቤት ምኽሪ ንግድን ኢንዱስትሪን ኔፓል (FNCCI) ዝዳሎ እዚ ምርኢት፡ ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ሕርሻ፡ ኢደ-ጥበብ፡ ዓለባ፡ ማሽነሪ፡ ቱሪዝም ወዘተ ንዝርከቡ ውሽጣውን ዓለምለኻውን ምርኢት ዘቕርብ እዩ። 2. ሂማላያን ትራቨል ማርት፡- እዚ ኣብ ቱሪዝም ዘተኮረ ምርኢት፡ ኔፓል ከም ቀንዲ መዕረፊት ኣድቨንቸር ቱሪዝም ንምልላይ ዝዓለመ እዩ። ዓለምለኻዊ ትካላት ጉዕዞ፣ ቱር ኦፕሬተራት፣ መንገዲ ኣየር፣ ሆቴላት/ሪዞርት ንግዳዊ ምትሕብባር ዝደልዩ ይስሕብ። 3. ምርኢት ንግዲ ኢደ ጥበብ፡- ብፌደሬሽን ማሕበራት ኢደ ጥበብ ኔፓል (FHAN) ዝተዳለወ እዚ ምርኢት፡ ባህላዊ ስነ-ጥበባዊ ስርሓት ኢድ ኔፓል ከም ስርሓት ሸኽላ፡ ቅርጺ ዕንጨይቲ፡ ስራሕ ሓጺንን ካልኦትን ኣብ ምልላይ ዘተኮረ እዩ። 4. ዓለም ለኸ ኮንስትራክሽን ኤክስፖ፦ ምስ ህንፀት ዝተኣሳሰሩ ኢንዱስትሪታት ዝተወፈየ መድረኽ ኮይኑ ንኣቕረብቲ ንብረት ህንፀት/ፍርያት ጎኒ ጎኒ ኣማዕበልቲ ንብረት/ኩባንያታት ህንፀት ሓዊሱ ሓደሽቲ ምቕራብ ዘቕርቡሉ ቦታ እዩ። 5.Go Organic Expo & Symposium: ኣብ ኔፓል ኣብ ምልላይ ኦርጋኒክ ሕርሻን ተዛመድቲ ፍርያትን ዘተኮረ ዓመታዊ መደብ። ኣፍረይቲ ኦርጋኒክ ኔፓል ካብ ጸረ-ባልዕ ነጻ ዝኾነ ኣቑሑቶም ንምርኣይ ዓቢ መንገዲ እዩ። እዞም ንግዳዊ ምርኢታት ንውሽጣውን ዓለምለኻውን ዓደግቲ ምስ ናይ ውሽጢ ዓዲ ኣፍረይቲ ንኽዋስኡ፣ ክህልዉ ዝኽእሉ ሽርክነት ንኽድህስሱ፣ ከምኡ’ውን ካብ ኔፓል ፍርያት/ኣገልግሎታት ንኽረኽቡ ዕድላት ይህቡ። ካብዚ ሓሊፉ ወፍሪ ወፃኢ ብምስሓብን ዕብየት ሰደድ ብምዕባይን ቁጠባ ኔፓል ኣብ ምድንፋዕ ልዑል ኣበርክቶ ይገብሩ። ኣብ መደምደምታ፡ ኔፓል ዋላ’ኳ ኣብ ምድረበዳ ዘይትርከብ ኩነታት እንተሃለዋ፡ ምስ ከም ህንድን ቻይናን ዝኣመሰላ ጎረባብቲ ሃገራት ብዝገበርኦ ንግዳዊ ስምምዓት ኣገደስቲ ኣህጉራዊ መስመራት ዕድጊ ኣለዋ። ብተወሳኺ ከም ኣህጉራዊ ምርኢት ንግዲ ኔፓል፣ ሂማላያን ትራቨል ማርት፣ ምርኢት ንግዲ ኢደ ጥበብ ዝኣመሰሉ ንግዳዊ ምርኢታት ትካላት ንግዲ ንዓለምለኻዊ ተዓዘብቲ ንዝህቦም መድረኻት የቕርቡ። እዞም መንገድታት እዚኦም፡ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ብምስሓብን ኣብ ዝተፈላለየ ጽላታት ቁጠባ ዝንቀሳቐሳ ናይ ውሽጢ ሃገርን ወጻእን ኩባንያታት ዕድላት ምዕባለ ንግዲ ብምምችቻውን ቁጠባዊ ዕብየት ኔፓል የነቓቕሑ።

ልሙዳት ሞተር ምድላይ

ኣብ ደቡብ ኤስያ እትርከብ ኔፓል፡ ብዘደንቕ መልክዓ ምድሪ ሂማላያን ሃብታም ባህላዊ ውርሻታትን ትፍለጥ። ኣብ ኔፓል ዝጥቀሙሉ ህቡባት ሞተር ምድላይ ክመጽእ ከሎ፡ ሓያሎ ኣማራጺታት ኣለዉ። ኣብ ኔፓል ልሙድ ዝኾኑ ሞተር ምድላይ ምስ ኣድራሻ መርበብ ሓበሬታኦም እነሆ፤ 1. Google (www.google.com.np)፦ Google ብደረጃ ዓለም እቲ ዝበዝሐ ተፈታዊን ብሰፊሑ ዝጥቀመሉን ሞተር ምድላይ ምዃኑ ዘጠራጥር ኣይኮነን። ንተጠቃሚ ምቹእ ዝኾነ ሰፊሕ ናይ ምድላይ ዓቕሚ ዘለዎ መተሓላለፊ ስለዘቕርብ፡ ንተጠቀምቲ ኔፓል እውን ተመራጺ ምርጫ ይገብሮ። 2. ያሁ! ኔፓል (np.yahoo.com)፡ ያሁ! ኔፓል ንተጠቀምቲ ኔፓል ናይ ውሽጢ ዓዲ ዜና፣ ኣገልግሎት ኢመይልን ውፉይ ሞተር ምድላይን ትህብ። ብደረጃ ዓለም ከም ጉግል ተፈታዊ ክኸውን ዘይክእል እኳ እንተኾነ፡ ገና ኣብ ውሽጢ ሃገር ብዙሓት እሙናት ተጠቀምቲ ኣለዉዎ። 3. Bing (www.bing.com)፦ Bing ካልእ ፍሉጥ ሞተር ምድላይ ኮይኑ፡ ዝተፈላለዩ ባህርያት ከም መርበብ ሓበሬታ ምድላይ፡ ምስሊ ምድላይ፡ ቪድዮ ምድላይን ካልእን ዘቕርብ እዩ። 4. ባይዱ (www.baidu.com)፦ ዋላ እኳ ብቐንዱ ኣብ ቻይና ብፅሒት ዕዳጋ ባይዱ ካብ ካልኦት ሞተር ምድላይ ከም ጉግል ወይ ቢንግ ዝዛይድ እንተኾነ፤ ኣብ መንጎ ቻይናን ኔፓልን ብዘሎ ባህላዊ ተመሳሳልነትን ኣብ ዓመት ናብ ኔፓል ዝበጽሑ ቻይናውያን በጻሕቲ ዓዲ እናወሰኸ ብምምጽኡን፤ ብዙሓት ተጠቀምቲ ኔፓል ንበይዱ ንፍሉይ ዕላማታት ከም ምስ ቱሪዝም ወይ ባህሊ ቻይና ዝተኣሳሰር ሓበሬታ ክጥቀሙሉ ጀሚሮም ኣለዉ። 5. DuckDuckGo (duckduckgo.com): DuckDuckGo ኣብ ብሕታዊነት ዘተኮረ ሞተር ምድላይ ኮይኑ፡ ዳታ ተጠቃሚ ዘይከታተል ወይ ኣብ ታሪኽ ምድህሳስ ዝተመርኮሰ ብሕታዊ ውጽኢት ዘይህብ እዩ። 6. ኔልታ ኔት ሰርች ኢንጅን (nelta.net.np/search/): ኔልታ ኔት ሰርች ኢንጅን ብፍላይ ኣብ ኔፓል ካብ ዓውዲ ትምህርቲ ቋንቋ እንግሊዝ /ትምህርቲ/ ተግባራዊ ስነ-ቋንቋ መጽናዕቲ ንዝደልዩ ተመራመርቲ ወይ ውልቀሰባት ዝተዳለወ እዩ። እዚኦም ውሑዳት ኣብነታት ናይቶም ኣብ ኔፓል ልሙድ ዝኾኑ ሞተር ምድላይ እዮም፤ እንተኾነ ግን፡ መብዛሕትኦም ሰባት ንጉግል ከም ቀንዲ ምርጫኦም ክጥቀሙሉ ዝፍትኑ፡ ብሰንኪ ዓለማዊ ዓብላልነትን ብመንገዲ ናይ ምድላይ መድረኹ ዝረኽቦ ሰፊሕ ሓበሬታን እዩ።

ዓበይቲ ብጫ ገጻት።

ኣብ ኔፓል፡ እቶም ቀንዲ ብጫ ገጻት፡ ኣብታ ሃገር ዝርከቡ ትካላት ንግድን ኣገልግሎታትን ዝሓዘ ሰፊሕ ማውጫ እዩ። ንውልቀሰባትን ትካላትን ብዛዕባ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት፡ እንተላይ ብዛዕባ ቤት መግቢ፡ ሆቴላት፡ ሆስፒታላት፡ ኣገልግሎት መጓዓዝያን ካልእን ሓበሬታ ንምርካብ ይሕግዙ። ገለ ዓበይቲ ብጫ ገጻት ማውጫታት ኣብ ኔፓል ምስ መርበብ ሓበሬታታቶም እነሆ፤ 1. ብጫ ገጻት ኔፓል፡- ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ብዛዕባ ንግዳዊ ትካላት ሓበሬታ ካብ ዝህቡ ፍሉጣት ናይ ኦንላይን ማህደርታት ሓደ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.yellowpagesnepal.com/ 2. BizServeNepal: እዚ ማህደር ኣብ ኔፓል ዝንቀሳቐሳ ናይ ውሽጢ ዓድን ዓለምለኻውን ኩባንያታት ሰፊሕ ዝርዝር ንግዲ የቕርብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.bizservenepal.com/ 3. ብጫ ገጻት ኔፓል (NYP): NYP ብዓይነት ኢንዱስትሪ ዝተመደቡ ናይ ውሽጢ ዓዲ ንግዳዊ ትካላት ሰፊሕ ዝርዝር የቕርብ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://nypages.net/ 4. NepalYP.com: ኣብ ኔፓል ንዝርከቡ ዝተፈላለዩ ትካላት ንግዲ ዝርዝር ርክብን ኣድራሻን ዝህብ ናይ ኦንላይን ማህደር እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.nepalyp.com/ 5. ብሉጻት ብጫ ገጻት ኔፓል (BYN): BYN ተጠቀምቲ ኣብ ውሽጢ ኔፓል ኣብ ፍሉይ ቦታታት ዝተፈላለዩ ምድባት ንግዲ ንኽደልዩ ድልዱል መድረኽ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.bestyellowpagesnepal.com/ 6. Yoolk Nepali Business Directory & Travel Guide (Yoolk.com): እዚ መርበብ ሓበሬታ ዝርዝር ዝርዝርን ገምጋምን ናይ ቢዝነስ ኣብ መላእ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ምስ ዝምልከቶም መምርሒታት ጉዕዞ ዘጠቓልል እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.yoolk.com.np/ እዞም መድረኻት ንተጠቃሚ ምቹእ ዝኾነ መተሓላለፊ ዝህቡ ኮይኖም፡ በጻሕቲ ብዓውዲ ወይ ቦታ ክደልዩን ዝርዝር ርክብ፡ ኣድራሻታት፡ ገምጋም ዓማዊል፡ ደረጃታትን ካልእ ኣገዳሲ ሓበሬታ ብዛዕባ ዝተመዝገቡ ትካላት ንግዲ ክረኽቡ ይኽእሉ። ምህላው መርበብ ሓበሬታ ምስ ግዜ ክቕየር ከም ዝኽእል ኣስተውዕሉ፤ ቅድሚ ምጥቃምካ እቶም ሳይታት ገና ንጡፋት እንተኾይኖም ምፍታሽ ኩሉ ግዜ ጽቡቕ እዩ።

ዓበይቲ ናይ ንግዲ መድረኻት።

ኣብ ደቡብ ኤስያ እትርከብ ጽብቕቲ ምድረበዳ ዘይብላ ሃገር ኔፓል፡ ኣብ ዝሓለፉ ሒደት ዓመታት ኣብ ኢንዱስትሪ ኢ-ኮሜርስ ርኡይ ዕብየት ርእያ እያ። ሓያሎ ፍሉጣት ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ተቐልቂሎም ኣለዉ፣ ንኔፓላውያን ተጠቀምቲ ዝተፈላለዩ ፍርያትን ኣገልግሎታትን የቕርቡ። ገለ ካብቶም ቀንዲ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኻት ኔፓል ምስ ናይ መርበብ ሓበሬታ URLs እነሆ፤ 1. ዳራዝ (https://www.daraz.com.np)፦ ዳራዝ ሓደ ካብቶም ዝዓበዩ ናይ ኦንላይን ዕዳጋታት ኔፓል እዩ። ፋሽን፡ ኤሌክትሮኒክስ፡ መሳርሒታት ገዛ፡ ፍርያት ጽባቐን ካልእን ሓዊሱ ካብ ዝተፈላለዩ ምድባት ዝመጹ ዝተፈላለዩ ፍርያት የቕርብ። 2. Sastodeal (https://www.sastodeal.com)፦ Sastodeal ኣብ ኔፓል ካልእ ህቡብ ናይ ኦንላይን ዕዳጋ ኮይኑ ብተወዳዳሪ ዋጋ ሰፊሕ ምርጫ ፍርያት የቕርብ። ከም ኤሌክትሮኒክስ፡ ፋሽን ኣልባሳት፡ መሳርሒታት ክሽነ፡ መጻሕፍትን ናይ ጽሕፈት መሳርሒታትን ዝኣመሰሉ ምድባት ዝሽፍን እዩ። 3. ካይሙ (https://www.kaymu.com.np)፦ ካይሙ ውልቀሰባት ኣብ ዝተፈላለየ ምድባት ከም ኤሌክትሮኒክስ፡ ፋሽን ኣክሰሰሪታት፡ ናይ ገዛ ዲኮር ኣቑሑትን ካልእን ሓደስቲ ወይ ኣብ ጥቕሚ ዝወዓሉ ኣቑሑት ክገዝኡን ክሸጡን ዝኽእሉሉ ናይ ኦንላይን ዕዳጋ መድረኽ እዩ። 4. ኔፕቤይ (https://www.nepbay.com)፦ ኔፕቤይ ካብ ሃለኽቲ ኤሌክትሮኒክስ ክሳብ ናይ ገዛ ኣቑሑትን ክዳውንትን ዝተፈላለዩ ፍርያት ዘቕርብ ኩሉ ኣብ ሓደ ዝኾነ ናይ ኢ-ኮሜርስ መድረኽ እዩ። 5. ሃምሮባዛር (https://hamrobazaar.com)፦ ሃምሮባዛር ኣብ ኔፓል ንሓደስቲን ኣብ ጥቕሚ ዝወዓሉን ኣቑሑት ንምዕዳግ/ምሻጥ ብሰፊሑ ዝጥቀሙሉ ናይ ኦንላይን ዕዳጋ ጥራይ ዘይኮነስ ናይ ምድብ ዌብሳይት እዩ። 6. ሙንቻ (https://muncha.com)፦ ሙንቻ ኣብ መላእ ኔፓል ዕምባባታት፡ ቸኮሌት ወይ ካልእ ብሕታዊ ህያባት ብምብጻሕ ንከም በዓል ልደት ወይ በዓላት ዝኣመሰሉ ኣጋጣሚታት ዝተፈላለዩ ናይ ህያባት ኣማራጺታት ይህብ። 7.Souvenir Hub( https: https://souvenirhubnepal.com ): Souvenirs hub ንባህላዊ ሕመረት ኔፓል ዝውክሉ ከም ኢደ ጥበብ ዝኣመሰሉ ባህላዊ መዘከርታታት ንውልቃዊ ኣጠቓቕማ ወይ ንህያብ ዕላማታት ዝምችኡ የቕርብ። እዞም መድረኻት ኣብ መላእ ሃገር ንዝርከቡ ተጠቀምቲ ምቹእነትን ተበጻሕነትን ሰፊሕ ፍርያት ብምሃብ ኣብ ተመኩሮ ዕዳጋ ኣብ ኔፓል ሰውራ ንምምጻእ ሓጊዞም እዮም።

ዓበይቲ ማሕበራዊ መራኸቢታት

ኣብ ደቡብ ኤስያ እትርከብ ኔፓል፡ ዜጋታታ ብሰፊሑ ዝጥቀሙሉ ሓያሎ ማሕበራዊ መራኸቢታት ኣለዋ። እዞም መድረኻት እዚኣቶም፡ ሰባት ኣብ ምትእስሳር፡ ሓበሬታን ሓሳባትን ኣብ ምክፋል፡ ከምኡ’ውን ምስ እዋናዊ ኣንፈታት ኣብ ምክትታል ኣገዳሲ ተራ ኣለዎም። ገለ ህቡባት ማሕበራዊ መራኸቢታት መድረኻት ኔፓል ምስ በብወገኖም መርበብ ሓበሬታታት እነሆ፤ 1. ፌስቡክ (www.facebook.com)፦ ፌስቡክ ኣብ ኔፓል ብብዝሒ ዝጥቀመሉ ማሕበራዊ መራኸቢታት ምዃኑ ዘጠራጥር ኣይኮነን። ተጠቀምቲ ፕሮፋይል ክፈጥሩ፣ ምስ ኣዕሩኽቶምን ቤተሰቦምን ክራኸቡ፣ ስእልታትን ቪድዮታትን ከካፍሉ፣ ምስ ዝተፈላለየ ድሌታት ዝተኣሳሰሩ ጉጅለታት ክጽንበሩን ዜናታት ክፈልጡን የኽእሎም። 2. ትዊተር (www.twitter.com)፦ ትዊተር ካልእ ህቡብ መድረኽ ኮይኑ፡ ተጠቀምቲ ክሳብ 280 ፊደላት ዝበጽሕ ሓድሽ ሓበሬታ ወይ "ትዊት" ክዝርግሑ ዘኽእሎም እዩ። ብዙሓት ኔፓላውያን ዝፈትውዎም ፍሉጣት ሰባት፡ ፖለቲከኛታት፡ ማዕከናት ዜና ንምክትታል ወይ ድማ ኣብ ዝተፈላለየ ኣርእስታት ሓሳባቶም ንምክፋል ጥራይ ትዊተር ይጥቀሙ። 3. ኢንስታግራም (www.instagram.com)፦ ኢንስታግራም ስእልታትን ቪድዮታትን ንምክፋል ዝጥቀመሉ ብስእሊ ዝተመርኮሰ መድረኽ እዩ። ኣብቶም ክእለት ስእሊ ምርኣይ ከምኡ’ውን ተጽዕኖ ፈጠርትን ፍሉጣት ሰባትን ምኽታል ዘሐጉሱ መንእሰያት ኔፓል ዘይተኣደነ ተፈታውነት ረኺቡ ኣሎ። 4. ሊንክድኢን (www.linkedin.com)፦ ብቐንዱ ኣብ መላእ ዓለም ብሞያዊ መርበብ ሓበሬታ ዝፍለጥ እኳ እንተኾነ፡ ሊንክድኢን ኣብ ኔፓል እውን ብሰፊሑ ብሰብ ሞያ ዕድላት ስራሕ ዝደልዩ ወይ ሞያዊ ርክባቶም ዘስፍሑ ይጥቀሙሉ። 5. ዩቱብ (www.youtube.com)፦ ዩቱብ ካብ ኔፓል ዝመጹ ፈጠርቲ ትሕዝቶ ምስ መዘናግዒ፣ ትምህርቲ፣ ናይ ጉዕዞ ቭሎግ፣ ናይ ሙዚቃ ሽፋን/ምርኢታት ወዘተ ዝተኣሳሰሩ ቪድዮታት ንምክፋል ብሉጽ መንገዲ ዝህብ ናይ ቪድዮ ምክፋል መድረኽ እዩ። 6. ቲክቶክ (www.tiktok.com)፦ ቲክቶክ ኣብ ሞንጎ ኔፓላውያን መንእሰያት ህቡብ ምርጫ ኮይኑ ዝቐልቀለ፡ ንኣጠቓቕማኡ ቀሊል ዝኾነ መተሓላለፊ ኮይኑ፡ ሓጺር ከንፈር ምትእስሳር ክፈጥሩ ወይ ብሙዚቃዊ ክሊፕ ዝተሰነየ ቪድዮታት ከቕርቡ ዘኽእሎም እዩ። 7. ቫይበር (www.viber.com)፦ ቫይበር ኣብ ውሽጢ ተጠቀምቱ ብኢንተርነት ነጻ ናይ ጽሑፍ መልእኽትን ድምጺ/ቪድዮ ምድዋልን ዘኽእል ኮይኑ፡ ኣብ ውሽጢ ኔፓል ዝርከቡ ዝተፈላለዩ ማሕበረሰባት ናይ ሓባር ድሌታት ዝዛተዩሉ ናይ ህዝባዊ ዕላል ኣማራጺታት ዝህብ እዩ። 8. ዊቻት (www.wechat.com)፦ ዋላ እኳ ከምዚ ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሰ መድረኻት ብሰፊሑ እንተዘይተጠቕመሉ፡ ዊቻት ግን ክሳብ ሕጂ ብገለ ተጠቀምቲ ኔፓል ንመልእኽቲ፡ ድምጺ/ቪድዮ ጻውዒትን ማሕበራዊ መራኸቢታትን ይጥቀሙሉ ኣለዉ። 9. ስናፕቻት (www.snapchat.com)፦ ስናፕቻት ተጠቀምቲ ዝጠፍኡ ስእልታት ወይ ቪድዮታት ናብ ኣዕሩኽቶም ክሰዱ ዘኽእሎም ናይ ማልቲሚድያ መልእኽቲ መተግበሪ እዩ። ምስ ካልኦት መድረኻት ክነጻጸር እንከሎ ኣብ ኔፓል ከምቲ ዝድለ ስፍሕ ዝበለ ክኸውን ዘይክእል እኳ እንተኾነ፡ ኣብ መንእሰያት ኔፓላውያን ግን ተጠቀምቱ ኣለዎ። ኣብዚ ምፍላጥ ኣገዳሲ እዩ፡ ተረባሕነትን ተፈታውነትን ናይዞም ማሕበራዊ መራኸቢታት መድረኻት ምስ ግዜ ብሰንኪ ዝቕልቀል ዘሎ ኣንፈታትን ምርጫታት ተጠቀምትን ክቕየር ይኽእል እዩ።

ዓበይቲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ

ኔፓል ኣብ ደቡብ ኤስያ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር እያ። ብውቁብ መልክዓ ምድርን ሃብታም ባህላዊ ውርሻታትን ዝተፈላለዩ እንስሳ ዘገዳምን ትፍለጥ። ቁጠባ ኔፓል ኣብ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታትን ዓውድታትን ዝምርኮስ ኮይኑ፡ ነፍሲ ወከፎም ብፍሉያት ማሕበራት ኢንዱስትሪ ወይ ኣካላት ንግዲ ዝውከሉ እዮም። ገለ ካብተን ኣብ ኔፓል ዝርከባ ዓበይቲ ማሕበራት ኢንዱስትሪ እነሆ፤ 1. ፈደረሽን ቤት ምኽሪ ንግድን ኢንዱስትሪን ኔፓል (FNCCI) - FNCCI ኣብ ኔፓል ንዝርከቡ ናይ ብሕቲ ጽላት ንግዲ ዝውክል ላዕለዋይ ኣካል እዩ። ንኢንተርፕሪነርሺፕ የስፋሕፍሕ፣ ንንግዲ ዝምችእ ፖሊሲታት ይጣበቕ፣ ንኣባላቱ ድማ ዝተፈላለዩ ኣገልግሎታት ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.fncci.org/ 2. ኮንፈደረሽን ኢንዱስትሪታት ኔፓል (CNI) - CNI ኣብ ኔፓል ንዝርከባ ኢንዱስትርያዊ ትካላት ዝውክል ኮይኑ ኣብ መላእ ዓውድታት ማለት ማኑፋክቸሪንግ፣ መስርሕ ሕርሻ፣ ፀዓት፣ ቱሪዝምን ኣገልግሎትን ይርከብዎ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://cni.org.np/ 3. ፈደረሽን ማሕበራት ኢደ ጥበብ ኔፓል (FHAN) - FHAN ኣብ ምድንፋዕን ምዕቃብን ባህላዊ ስነ-ጥበባዊ ስርሓት ከምኡ’ውን ኣብዚ ዓውዲ ንዝተዋፈሩ ስነ-ጥበባውያን ኣብ ምድጋፍ ዘተኮረ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.fhan.org.np/ 4. ማሕበር ሆቴላት ኔፓል (HAN) - HAN ንኢንዱስትሪ ኣጋይሽ ምቕባል ኔፓል ዝውክል ኮይኑ፡ ኣብ መላእ ሃገር ንዝርከቡ ትካላት ቱሪዝም እናዓበየ ንሆቴላውያን ደገፍ ብምሃብ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://www.han.org.np/ 5.Nepal Association of Tour & Travel Agents (NATTA)- NATTA ንወከልቲ ጉዕዞ ብናይ መርበብ ሓበሬታ ዕድላት ኣቢሉ ኣብ ውሽጢ ውሽጣውን ዓለምለኻውን ዕዳጋታት ንጥፈታት ቱሪዝም ንምምዕባልን ንምልላይን ይሕግዝ። መርበብ ሓበሬታ :https://natta.org.np/ 6.Nepal Tea Garden Association(NTGA)- NTGA ንወነንቲ ሻሂ ጀርዲናት ይውክል , ዋጋ,ቢዝነስ ምቛም መሰረት ኣብ ሻሂ ወዘተ የመሓድር መርበብ ሓበሬታ :http://www.ntganepal.com 7.ማሕበር ክዳውንቲ-ኔፓል(GAR): ኣፍረይቲ ዓለባ ዝሓቖፈ & ምስ ዓበይቲ መዳርግቲ ኣካላት ብምትሕብባር ኢንዱስትሪታት ክዳውንቲ ንምዕባይ ደገፍ ይህብ መርበብ ሓበሬታ፡https://garnepal.com/ እዚኦም ውሑዳት ኣብነታት እዮም፤ ኔፓል ካልኦት ዝተፈላለዩ ዓውድታት ከም ባንክን ፋይናንስን፣ ሕርሻ፣ ህንፀት፣ ቴክኖሎጂ ሓበሬታን ካልኦትን ዝውክላ ማሕበራት ኢንዱስትሪ ኣለዋ። እዘን ማሕበራት ኣብ ውሽጢ ሃገር ረብሓ በብወገነን ኢንዳስትሪ ኣብ ምድንፋዕን ምጉስጓስን ወሳኒ ተራ ኣለወን።

ናይ ንግድን ንግድን መርበብ ሓበሬታታት

ምስ ኔፓል ዝተኣሳሰሩ ሓያሎ ቁጠባውን ንግዳውን መርበብ ሓበሬታታት ኣለዉ። ውሑዳት ካብኣቶም ምስ በብወገኖም URL እነሆ፤ 1. ማእከል ምልላይ ንግድን ሰደድን (TEPC)፦ እዚ ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ ናይቲ ንሰደድ ኔፓል ንምልላይን ንሰደድቲ ዝተፈላለየ ኣገልግሎት ንምሃብን ሓላፍነት ዘለዎ መንግስታዊ ትካል TEPC እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.tepc.gov.np/ 2. ሚኒስትሪ ኢንዱስትሪ፡ ንግድን ቀረብን፡- ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ ናይቲ ሚኒስትሪ ብዛዕባ ፖሊሲታት፡ ስርዓታት፡ ዕድላት ወፍሪ፡ ስታቲስቲክስ ንግዲ፡ ከምኡ’ውን ኣብ ኔፓል ዝርከቡ ንግዳዊ ትካላት ሓበሬታ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://moics.gov.np/ 3. ፈደረሽን ቤት ምኽሪ ንግድን ኢንዱስትሪን ኔፓል (FNCCI)፦ FNCCI ንረብሓታት ኢንዱስትሪን ንግድን ኔፓል ዝውክል መራሒ ናይ ውልቀ ሴክተር ጽላል ትካል እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.fncci.org/ 4. ክፍሊ ጉምሩክ (ኔፓል ጉምሩክ)፦ ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ ናይቲ ክፍሊ ብዛዕባ ኣገባባት ጉምሩክ፣ መጠን ታሪፍ፣ ኣእትዎ-ሰደድ ዝጠልቦ ነገራት፣ ምዕባለ ደንብታት ወዘተ ሓበሬታ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://customs.gov.np/ 5. ቦርድ ኢንቨስትመንት ኔፓል (IBN)፦ IBN ኣብ ዝተፈላለዩ ዓውድታት ብቐጥታ ወፍሪ ወፃኢ ብሓደ መስኮት ኣገልግሎት ንኽህልዉ ዝኽእሉ ኣውፈርቲ ንምምችቻው ስልጣን ተዋሂብዎ ኣሎ። መርበብ ሓበሬታ፡ http://ibn.gov.np/ 6. ኔፓል ራስትራ ባንክ (ማእከላይ ባንክ)፡- ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ ማእከላይ ባንክ ብዛዕባ ምዕባለታት ገንዘባዊ ፖሊሲ፡ ሸርፊ ሸርፊ፡ ምስ ዕቑር ሸርፊ ወጻኢ ዝተኣሳሰር ስታቲስቲክስ፣ ከምኡ’ውን ካልኦት ቁጠባዊ መርኣይታት። መርበብ ሓበሬታ፡ https://nrb.org.np/ 7. ሃገራዊ ቦርድ ልምዓት ሻሂን ቡንን (NTCDB): NTCDB ኣብ ምድንፋዕ ምህርቲ ሻሂን ቡንን ትኹረት ዝገበረ እዩ፣ ዝርገሐ፣ . መስርሕ ምግባር፣ . ዕዳጋ ምግባር ከምኡ’ውን ኣብ ኔፓል ዝግበር ንጥፈታት ሰደድ። መርበብ ሓበሬታ፤ http://ntcdb.itdg.org ዝብል ጽሑፍ ኣሎ። እዚኦም ገለ ንኔፓል ፍሉያት ምስ ቁጠባውን ንግዳውን ዝተኣሳሰሩ መርበብ ሓበሬታታት ኮይኖም ብዛዕባ ቁጠባኣ ክቡር ሓበሬታ ክህቡ ዝኽእሉ እዮም፣ ፖሊሲታት ንግዲ፣ ናይ ወፍሪ ዕድላት፣ ሰደድ/ኣእትዎት ዳታ፣ . ከምኡ’ውን ካልኦት ምስ ኩባንያታት ኔፓል ንግዲ ንምግባር ወይ ንምትእስሳር ዘድልዩ ኣገደስቲ ዝርዝራት።

ናይ ንግዲ ዳታ ሕቶ መርበባት ሓበሬታ

ንግዳዊ ንጥፈታት ኔፓል ንምሕታት ሓያሎ ናይ ንግዲ ዳታ መርበብ ሓበሬታታት ኣለዉ። ገለ ውሑዳት ኣማራጺታት ምስ በብወገኖም ኣድራሻ መርበብ ሓበሬታ እነሆ፤ 1. ክፍሊ ጉምሩክ ኔፓል፡ ወግዓዊ መርበብ ሓበሬታ መንግስቲ፡ ብዛዕባ ኣእትዎትን ሰደድን ዝምልከት ንግዳዊ ስታቲስቲክስን ሓበሬታን ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.customs.gov.np/ 2. ሚኒስትሪ ኢንዱስትሪ፡ ንግድን ቀረብን፡ ኔፓል፡ እዚ መርበብ ሓበሬታ እዚ ኣብ ኔፓል ንዝርከቡ ፖሊሲታት ንግዲ፡ ስምምዓትን ዕድላት ወፍሪን ዝምልከት ንግዳዊ ዳታ ከምኡ’ውን ኣድላዪ ሓበሬታ የቕርብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.mics.gov.np/ 3. ኔፓል ራስትራ ባንክ (ማእከላይ ባንክ ኔፓል)፦ ንሃገር ዝምልከት ሸርፊ ወጻኢ፣ ስታቲስቲክስ ሰደድ-ኣእትዎ፣ ኣሃዛት ሚዛን ክፍሊት ሓዊሱ ኩለመዳያዊ ቁጠባዊ መረዳእታ ይህብ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://www.nrb.org.np/ 4. ሕቡራት ሃገራት COMTRADE Database: እዚ ዓለምለኻዊ ዳታቤዝ ተጠቀምቲ ንኔፓል ሓዊሱ ንልዕሊ 170 ሃገራት ዝምልከት ዳታ ንግዲ ሸቐጣት ክድህስሱ የኽእሎም። መርበብ ሓበሬታ፡ https://comtrade.un.org/ 5. ዓለምለኻዊ ዝተዋደደ ንግዳዊ መፍትሒ (WITS)፦ WITS ብባንኪ ዓለም ዝተነድፈ ፀጋታት ዘለዎ መድረኽ ኮይኑ ዓለምለኻዊ መረዳእታ ንግድን ታሪፍን ንምርካብ ዝሕግዝ ኮይኑ፣ እዚ ድማ ብዛዕባ ኣእትዎትን ሰደድን ኔፓል ዝምልከት ሓበሬታ ሓዊሱ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ https://wits.worldbank.org/ እዞም መርበባት ሓበሬታ ዝተፈላለየ ደረጃ ዝርዝር ወይ ፍሉይ ትኹረት ኣብ ዝተወሰኑ መዳያት ንግዳዊ ዳታ ኔፓል ክህልዎም ከምዝኽእል ኣስተውዕሉ። ነፍሲ ወከፍ መርበብ ሓበሬታ ብመሰረት ጠለባትካ ብውልቂ ክትድህስሶ ይምከር። ነቲ ዝተኣከበ ሓበሬታ ንዝኾነ ንግዳዊ ዕላማታት ወይ ፕሮጀክትታት ምርምር ክትጥቀመሉ ከለኻ ብቐጥታ ናብ ናይቶም ዝምልከቶም ምንጭታት ውዕል ኣጠቓቕማ ወይ መምርሒታት ምውካስ ኣይትረስዕ

B2b መድረኻት

ኔፓል ኣብ ደቡብ ኤስያ እትርከብ መሬት ዘይብላ ሃገር ኮይና፡ ብሃብታም ባህላን ዘደንቕ ተፈጥሮኣዊ ጽባቐኣን እትፍለጥ እያ። ኣብ ኔፓል ብዛዕባ B2B ፕላትፎርማት ክመጽእ ከሎ፡ ንዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታትን ዓውድታትን ዝምልከቱ ሓያሎ ኣማራጺታት ኣለዉ። ገለ ካብቶም ኣብ ኔፓል ዝርከቡ ፍሉጣት መድረኻት B2B እነሆ፤ 1. Nepalb2b.com: እዚ መድረኽ ኣብ ውሽጢ ኔፓል ንዝርከቡ ትካላት ንግዲ ኣብ ምትእስሳርን ንግዳዊ ንጥፈታት ኣብ ምድንፋዕን ዘተኮረ እዩ። ብኩባንያታት ኔፓል ዝህብኦ ፍርያትን ኣገልግሎታትን ምስ ዝርዝር ርክብ ዝህብ ሰፊሕ ዝርዝር የቕርብ። መርበብ ሓበሬታ፡ nepalb2b.com 2. Exportersnepal.com: ከምቲ ስሙ ዝሕብሮ እዚ B2B መድረኽ ብፍላይ ንሰደድቲ ኔፓል ምስ ዓለምለኻውያን ዓደግቲ ንምትእስሳር ዝተዳለወ እዩ። ካብ ዝተፈላለዩ ኢንዱስትሪታት ከም ዓለባ፣ ኢደ ጥበብ፣ ሕርሻን ካልኦትን ዝመፁ ዝተፈላለዩ ፅሬት ዘለዎም ፍርያት ሰደድ ዘርኢ እዩ። መርበብ ሓበሬታ፡ exportersnepal.com 3.Trademandu.com: ትሬድማንዱ ከም ናይ ኦንላይን ዕዳጋ ኮይኑ ዘገልግል ኮይኑ ትካላት ንግዲ ኣብ ዝተፈላለዩ ምድባት ከም ኤሌክትሮኒክስ፣ ፋሽን፣ መሳርሒታት ማሽነሪ፣ ፍርያት ጥዕናን ጽባቐን ወዘተ ፍርያት ክገዝኡን ክሸጡን ይኽእሉ።. Website : trademandu.com 4.Nepalexportershub.org: እዚ መድረኽ እዚ ንሰደድ ኔፓል ብዓለም ደረጃ ኣብ ምልላይ ዘተኮረ ኮይኑ፡ ዝርዝር ሓበሬታ ፍርያት ምስ ዝርዝር ናይ ምዝጉባት ሰደድቲ ብምቕራብ እዩ።እቲ መርበብ ሓበሬታ ንዝግደሱ ወገናት ምስ ንግዳዊ ንጥፈታት ኔፓል ዝተኣሳሰር ዜናታት እውን የቕርብ።Webiste : nepalexportershub.org. 5.Ebigmarket.com.np:EbigMarket ኣብ ውሽጢ Nepal.They ካብ መግቢ & መስተታት,to consumer electronics,fashion ,Home appliances amd more.Website : ebigmarket.com ዝዝርጋሕ ሰፊሕ ዝርዝር ፍርያት ምድባት ንምትእስሳር ዝዓለመ እዩ። .np እዞም መድረኻት ኣብቲ ዝምዕብል ዘሎ ዕዳጋ ኔፓል ንዝህልዉ ምትሕብባር ወይ ዕድላት ንግዲ ምስ ውሽጣዊ ወይ ዓለምለኻውያን መሻርኽቲ ክራኸቡ ንዝደልዩ ትካላት ንግዲ ከም ክቡር ጸጋታት ኮይኖም የገልግሉ።እቶም ኣብ ላዕሊ ዝተጠቕሱ መርበባት ሓበሬታ ብዛዕባ ኣገልግሎታቶምን ንፍሉይ ድሌታትካ ብኸመይ ክትጥቀመሉ ከም እትኽእልን ተወሳኺ ሓበሬታ ክህቡኻ ይግባእ።