More

TogTok

Izimakethe Eziyinhloko
right
Ukubuka konke Kwezwe
ISierra Leone, eyaziwa ngokusemthethweni ngokuthi yiRiphabhulikhi yaseSierra Leone, iyizwe elisoGwini oluseNtshonalanga ye-Afrika. Izungezwe yiGuinea ngasenyakatho-mpumalanga neLiberia ngaseningizimu-mpumalanga, kanti uLwandle i-Atlantic luseningizimu-ntshonalanga. Inhloko-dolobha nesikhungo samadolobha esikhulu kunazo zonke eSierra Leone yiFreetown. Njengoba inabantu ababalelwa ezigidini eziyi-8, iSierra Leone yaziwa ngamagugu ayo ahlukahlukene. Inamaqembu ezizwe angaphezu kuka-18, ngayinye inezilimi namasiko ayo. Izilimi ezimbili eziyinhloko ezikhulunywayo isiNgisi (esisemthethweni) nesiKrio (ulimi lwesiCreole). ISierra Leone yathola inkululeko ngaphansi kombuso wamakoloni waseBrithani ngo-1961 futhi kusukela ngaleso sikhathi yazimisa njengeriphabhulikhi yentando yeningi. Izwe labhekana nempi yombango ebhubhisayo kusukela ngo-1991 kuya ku-2002 eyathinta kakhulu inhlalakahle kanye nengqalasizinda yalo. Naphezu kwezinselelo zesikhathi esidlule, iSierra Leone yanamuhla ilwela intuthuko nokuzinza. Umnotho wayo uncike kakhulu kwezolimo, izimayini (ikakhulukazi idayimane), ezokudoba, ezokuvakasha, kanye nezimboni zokukhiqiza ezifana nokucubungula ukudla nezindwangu. Ubuhle bemvelo baseSierra Leone buyenza ibe indawo ekhangayo yezivakashi ezifuna amabhishi ahlanzekile kanye namahlathi emvula agcwele izilwane zasendle. Izinto eziheha izivakashi ezidumile zihlanganisa i-Tacugama Chimpanzee Sanctuary, i-Tiwai Island Wildlife Sanctuary, i-Bunce Island (indawo yokuhweba ngezigqila), i-Lakka Beach, i-Banana Islands - ukukha nje ezimbalwa. I-Sierra Leone ibhekene nezinselelo ezehlukene zezenhlalo nezomnotho ezihlanganisa nemizamo yokunciphisa ubumpofu ngenxa yamazinga aphezulu okuntuleka kwemisebenzi okuthonywa izinhlelo ezingezinhle zemfundo. Kodwa-ke, uhulumeni kanye nabalingani bamazwe ngamazwe bayaqhubeka nokusebenzela ukuthuthukisa izinsiza zezempilo, ingqalasizinda yomphakathi, ukukhuthaza amalungelo abantu, nokuheha amathuba okutshala izimali kwamanye amazwe. Kafushane, iSierra Leone iyizwe elinokwehlukahlukana kwamasiko okucebile, ubuhle bemvelo obumangalisayo, kanye nemizamo eqhubekayo yokunqoba ubunzima obudlule. Ukwakha ukuthula, ukusimama, nokukhula komnotho okusimeme kuseyizinto ezibalulekile ekuqinisekiseni ukuchuma kwazo zonke izakhamuzi zakhona.
Imali Yezwe
ISierra Leone, izwe laseNtshonalanga Afrika, inohlobo lwemali yalo eyaziwa ngokuthi iSierra Leonean Leone (SLL). Imali yethulwa ngo-1964 futhi iboniswa uphawu "Le". I-subunit ye-Leone yisenti. Kunamahlelo ahlukahlukene emali engamaphepha nezinhlamvu zemali ezisatshalaliswa njengamanje. Amanothi Asebhange: Amanothi asetshenziswa ngokuvamile akhishwa ngamahlelo ka-Le10,000, Le5,000, Le2,000, Le1,000 kanye ne-Le500. Iphepha ngalinye liqukethe abantu abahlukile abavelele abavela emlandweni waseSierra Leone noma amagugu amasiko. Izinhlamvu zemali: Izinhlamvu zemali nazo zisetshenziselwa ukuthengiselana okuncane. Izinhlamvu zemali okwamanje ezijikelezayo zihlanganisa amasenti angu-50 kanye nezinhlamvu zemali ze-leone ezingu-1. Nokho, amahlelo amancane afana namasenti angu-10 namasenti angu-5 asengatholakala ngezikhathi ezithile. Izinga Lokushintshanisa Imali: Kubalulekile ukuqaphela ukuthi amanani okushintshanisa ashintshashintsha njalo ngokuya ngezimo zemakethe. Ngakho-ke, kuyatuseka ukuthi uhlole izikhungo zezezimali ezigunyaziwe noma izinkundla ze-inthanethi ukuze uthole amanani okushintshanisa anembile futhi asesikhathini samanje ngaphambi kwanoma yikuphi ukuguqulwa noma ukuthengiselana. Ukuphathwa Kwemali: Imali yaseSierra Leone iphethwe yiBhange Elikhulu laseSierra Leone (Ibhange LaseSierra Leone). Lesi sikhungo silawula izinqubomgomo zezimali ukuze kugcinwe uzinzo emnothweni. Ukusetshenziswa Nokwamukelwa: I-SLL yamukelwa kabanzi kulo lonke elaseSierra Leone kukho kokubili ukuthengiswa kwemali kanye nezinkokhelo ze-electronic. Ingasetshenziselwa ukukhokhela izimpahla ezimakethe, ezitolo, ezindaweni zokudlela nakwezinye izikhungo ngaphakathi kwezwe. Izimali Zakwamanye amazwe: Nakuba ngokuvamile kunconywa ukusebenzisa i-SLL ngenkathi uvakashele eSierra Leone ngezindleko zansuku zonke; amahhotela amakhulu angase amukele izimali zakwamanye amazwe njengamadola ase-US noma ama-euro kodwa ngokuvamile ngamanani okushintshaniswa angcono kakhulu uma aguqulwa abe yimali yasendaweni kuqala. Ukwengeza ezinye izindawo ezisemngceleni zingase zamukele izimali zamazwe angomakhelwane ngenxa yemisebenzi yokuhweba ewela imingcele; kodwa futhi kuhlale kungcono ukuba nemali yasendaweni lapho uhamba ezindaweni ezikude. Sekukonke, imali kazwelonke yaseSierra Leon, iLeone (SLL), iyingxenye ebalulekile yomnotho wezwe futhi idlala indima ebalulekile ekuhwebeni kwansuku zonke.
Isilinganiso sokushintsha imali
Imali esemthethweni yaseSierra Leone yiSierra Leonean Leone (SLL). Ngokuqondene namazinga okushintshanisa alinganiselwe ezinhlobo zemali ezinkulu, nazi izibalo ezivamile (kusukela ngo-September 2021): I-US Dollar (USD) ≈ 10,000 SLL I-Euro engu-1 (EUR) ≈ 12,000 SLL I-British Pound (GBP) ≈ 14,000 SLL I-Canadian Dollar (CAD) ≈ 7,500 SLL I-Australian Dollar (AUD) ≈ 7,200 SLL Sicela uqaphele ukuthi amanani okushintshaniswa kwemali angahluka futhi kuhlale kuhle ukuthi uhlole umthombo othembekile ngaphambi kokwenza noma yikuphi ukuguqulwa kwemali.
Amaholide Abalulekile
ISierra Leone, izwe laseNtshonalanga Afrika, igubha imikhosi eminingana ebalulekile unyaka wonke. Iholide elilodwa elibalulekile uSuku Lokuzimela, olugujwa ngo-April 27. Lolu suku luphawula ukukhululwa kwezwe ekubusweni kobukoloni bamaNgisi ngo-1961. Abantu baseSierra Leone bagubha lesi senzakalo ngemicimbi nemisebenzi ehlukahlukene efana nama-parade, imibukiso yamasiko, imikhosi yokuphakamisa ifulegi kanye neziqhumane. Omunye umgubho ophawulekayo i-Eid al-Fitr, ephawula ukuphela kweRamadan futhi ingelinye lamaholide abaluleke kakhulu enkolo kumaSulumane eSierra Leone. Iphawulwa ngemibuthano yemithandazo yezizwe zonke kuma-mosque futhi ibandakanya ukuvakashela umndeni nabangane ukushintshisana ngezipho. Izwe liphinde ligubhe uKhisimusi ngoDisemba 25 ngesasasa elikhulu. Abantu baseSierra Leone bamukela leli holide lobuKristu ngokuya ezinkonzweni zesixuku emasontweni nokuhlanganyela emisebenzini yemikhosi ehlanganisa ukucula izingoma zomculo, ukuhlobisa amakhaya ngezibani nemihlobiso, ukwabelana ukudla nababathandayo, nokuphana izipho. Umkhosi owodwa ohlukile waseSierra Leone umkhosi wamaBumban ogujwa isizwe sakwaTemne esifundeni saseBombali ngesikhathi sokuvuna (imvamisa uJanuwari noma uFebhuwari). Lo mkhosi uhlanganisa omaskandi abanomdlandla abaziwa ngokuthi "sowei" abagqoka izifihla-buso ezimelela imimoya noma onkulunkulu abahlukahlukene. Imidanso ye-sowei ihlanganisa umculo wesintu nokunyakaza okuyinkimbinkimbi okufanekisela imiqondo efana nokuzala, ukuvikela emimoyeni emibi, isibindi, ubuhle noma ukuhlakanipha. Ngaphezu kwale mikhosi yamasiko eqondene neSierra Leone ngokwayo iyizikhathi ezifana noSuku LukaNcibijane (Januwari 1) lapho abantu becabanga ngonyaka odlule kuyilapho bebheke phambili eziqalweni ezintsha. Usuku Lwabasebenzi Lomhlaba Wonke (Meyi 1) lubungaza amalungelo abasebenzi emhlabeni jikelele kodwa futhi lugcizelela izindaba zabasebenzi bendawo. Okokugcina, uMsombuluko wePhasika uvamise ukubona abantu bezitika ngephasika ndawonye ngenkathi bejabulela imisebenzi yangaphandle efana namaphikhinikhi noma uhambo lolwandle. Le mikhosi ikhombisa ukuhlukahluka kwamasiko okucebile ngaphakathi kweSierra Leone ngenkathi ithuthukisa ubunye phakathi kwabantu bayo. Kafushane, iSierraLeone ikhumbula izigigaba zikazwelonke njengoSuku Lwenkululeko kanye nemikhosi yezenkolo efana ne-Eid al-Fitr kanye noKhisimusi. Umkhosi we-Bumban unikeza amazwibela amasiko ahlukile wesifunda. Ukwengeza, uSuku LukaNcibijane, uSuku Lwabasebenzi Lwamazwe Ngamazwe, kanye noMsombuluko wePhasika nazo zigujwa ngokubaluleka eSierra Leone.
Isimo Sohwebo Lwangaphandle
ISierra Leone, elisogwini olusentshonalanga ye-Afrika, iyizwe elithembele kakhulu ekuhwebeni kwamazwe ngamazwe ukuze kukhule umnotho kanye nentuthuko. Isizwe sinohlu oluhlukene lwemikhiqizo enomthelela emisebenzini yaso yohwebo. Enye yezinto ezithunyelwa kakhulu eSierra Leone yizimbiwa, ikakhulukazi idayimane. Izwe laziwa ngokukhiqiza idayimane futhi libamba ingxenye enkulu yemali engenayo yaseSierra Leone. Ezinye izimbiwa ezifana ne-iron ore, i-bauxite, igolide, i-titanium ore, kanye ne-rutile nazo zinesandla ekuthengisweni kwezwe kwamanye amazwe. Imikhiqizo yezolimo idlala indima ebalulekile nasekuhwebeni kwaseSierra Leone. Isizwe sikhiqiza izitshalo ezifana nerayisi, ubhontshisi kakhokho, ubhontshisi wekhofi, amafutha esundu nenjoloba. Lezi zimpahla zithunyelwa emazweni ahlukahlukene emhlabeni jikelele. Ukwengeza, ezokudoba ziwumkhakha obalulekile emnothweni waseSierra Leone. Njengoba kunamanzi asogwini acebile eduze ne-Atlantic Ocean kanye nemifula eminingana emikhulu emaphakathi nezwe, ukudoba kunikeza abantu abaningi bendawo indlela yokuziphilisa futhi kunomthelela ekusetshenzisweni kwasekhaya nasezimakethe ezithunyelwa kwamanye amazwe. I-Sierra Leone ingenisa kakhulu impahla yemishini nemishini edingekayo ezimbonini ezifana nezimayini nezolimo. Iphinde ingenise izimpahla ezikhiqiziwe ezifana nezindwangu, amakhemikhali imikhiqizo ye-petroleum. Izwe lizibandakanya ekuhwebeni kwamazwe ngamazwe ikakhulukazi namazwe afana neShayina (okungelinye lamazwe ahwebelana nawo amakhulu), i-India, i-Belgium-Luxembourg Economic Union (BLEU), iJalimane, ne-France phakathi kwamanye. Kodwa-ke, ubhubhane lwe-COVID-19 lube nomthelela emisebenzini yezohwebo yaseSierra Leone ngenxa yokuphazamiseka kwamaketanga okulethwa kwezidingo emhlabeni jikelele okudalwe izindlela zokuvala umnyango emhlabeni jikelele. Imikhawulo ithinte kokubili ukungenisa kanye nokuthunyelwa kwamanye amazwe okuholele ekwehleni kwamavolumu jikelele. Ukuze kuthuthukiswe amathuba ayo ohwebo, iSierra Leone ibambe iqhaza elikhulu nezinhlangano zezomnotho zesifunda ezifana ne-ECOWAS (Umphakathi Wezomnotho Wamazwe AseNtshonalanga Afrika) okhuthaza ukuhwebelana phakathi kwamazwe angamalungu okwenza kufinyeleleke kalula kwezinye izimakethe zaseNtshonalanga Afrika, izithiyo ezingaba khona ezike zakhinyabeza ukuhwebelana phakathi kwamazwe amabili endaweni.Lolu hlelo lungakhuthaza ukuhlanganiswa okukhulu komnotho, ukubambisana, futhi ekugcineni kube neqhaza ekukhuleni kwezohwebo e-Sierra Leone.
Amathuba Okuthuthukisa Imakethe
I-Sierra Leone, izwe elisogwini olusentshonalanga ye-Afrika, inethuba elikhulu lokuthuthukisa imakethe yohwebo lwangaphandle. Esinye isici esibalulekile esinomthelela emandleni eSierra Leone yimithombo yayo yemvelo ecebile. Lesi sizwe sinezimbiwa eziningi ezihlanganisa amadayimane, i-rutile, i-bauxite negolide. Lezi zinsiza zihehe abatshalizimali bakwamanye amazwe abafuna ukusizakala ngemboni yezimayini yaseSierra Leone. Ngokuphathwa ngendlela efanele kanye nezinqubo ezisimeme, le mithombo yezimbiwa ingaqhubeka nokusebenza njengesisekelo sokukhula komnotho wezwe. ISierra Leone iphinde ihlomule emkhakheni wezolimo owandile onomhlaba ovundile oningi kanye nezimo zezulu ezivumayo. Izwe likhiqiza izitshalo ezifana nerayisi, ubhontshisi kakhokho, ubhontshisi wekhofi, amafutha esundu nezithelo ezihlukahlukene. Ngokutshala imali kumasu esimanje okulima nokuthuthukiswa kwengqalasizinda, iSierra Leone ingahlola izimakethe ezintsha zokuthekelisa ngemikhiqizo yayo yezolimo. Ngaphezu kwalokho, iSierra Leone inezindawo ezisogwini ezinkulu ezinezinhlobonhlobo zezinto eziphilayo zasolwandle ezinikeza amathuba embonini yezokudoba kanye nezokuzalaniswa kwezilwane zasemanzini. Amandla okuthunyelwa kwemikhiqizo yezilwane zasolwandle njengezinhlanzi nezimfanzi anganwetshwa ngokutshalwa kwezimali ezindaweni ezifanele zokucubungula kube kuqinisekiswa izindlela eziqhubekayo zokudoba. Uhulumeni udlala indima ebalulekile ekuthuthukiseni imakethe yohwebo lwangaphandle yaseSierra Leone ngokusebenzisa izinqubomgomo ezivumayo ezikhuthaza ukugeleza kokutshalwa kwezimali ezweni. Imizamo eqhubekayo yokuthuthukisa ingqalasizinda efana nezikhumulo zezindiza ibalulekile ukuze kwandiswe ukusebenza kahle kwezohwebo. Ukwengeza, uhulumeni kufanele asebenzele ukwakha indawo evumelana nebhizinisi ngokukhuthaza ukubeka izinto obala, ukunciphisa ukulawulwa kwemithetho, kanye nokuqinisa ukuvikelwa kwamalungelo empahla yengqondo. Lezi zenzo zizoheha abatshalizimali abaningi abafuna ukusungula ubukhona babo hhayi nje ezimbonini zokukhiqiza kodwa futhi zikhuthaze ukukhula kwezinhlobonhlobo emikhakheni yonke. njengokukhiqiza, izindwangu, kanye nokukhiqizwa kwamandla avuselelekayo. Ukuze ivule ngokugcwele amandla ayo okuhweba ngamazwe ngamazwe, iSierra Leone idinga ukugxila ezinhlelweni zokwakha amandla ezithuthukisa amakhono ebhizinisi, futhi ifinyelele ulwazi lwezobuchwepheshe. Ngaleyo ndlela ivumela amabhizinisi endawo ukuthi aqhudelane ngempumelelo esifundeni nasemhlabeni wonke okubavumela ukuba basebenzise izivumelwano ezithandwayo zamazwe amabili ezithuthukisa ukuthunyelwa kwempahla kwamanye amazwe. Sengiphetha, iSierraLeone ihlanganisa amathuba amahle okuthuthukisa imakethe yayo yohwebo lwangaphandle. Ukuphatha okwanele kwemithombo yemvelo, ukutshalwa kwezimali emikhakheni yezolimo neyokudoba kanye nokuqaliswa kwezinqubomgomo ezivumayo nokuthuthukiswa kwengqalasizinda kungasiza ekuvuleni amandla eSierra Leone njengomhlanganyeli oqhudelanayo ekuhwebeni komhlaba. inkundla.
Imikhiqizo edayiswayo eshisayo emakethe
Uma kuziwa ekukhetheni imikhiqizo edayiswa kakhulu yemakethe yohwebo lwangaphandle eSierra Leone, kubalulekile ukubheka izinto ezahlukahlukene njengesidingo sendawo, okuthandwa ngabathengi, kanye nenzuzo engaba khona. Indawo eyodwa ebalulekile okufanele kugxilwe kuyo umkhakha wezolimo. ISierra Leone inenala yemithombo yemvelo nesimo sezulu esivumayo kwezolimo. Ngakho-ke, imikhiqizo yezolimo efana ne-cocoa, ikhofi, amafutha esundu, nenjoloba ingabhekwa njengezinto ezithengiswa kakhulu ezimakethe zangaphandle. Le mikhiqizo inesidingo esikhulu kokubili ngaphakathi nangaphandle. Ukwengeza, izindwangu nezingubo zingomunye umkhakha othembisayo wokukhetha izimpahla ezidayiswayo. I-Sierra Leone inemboni yendwangu ekhulayo ekhiqiza izingubo zokusetshenziswa kuleli futhi zithunyelwe kwamanye amazwe. Ngokugxila kumiklamo yemfashini enomthelela wamasiko noma ukufaka izici zokusimama enqubweni yokukhiqiza (isb., izinto ezilungele imvelo), le mikhiqizo ingaheha ukunaka ezimakethe zaphesheya. Ngaphezu kwalokho, uma kucatshangelwa amandla ezwe ezokuvakasha, ubuciko kanye nemisebenzi yezandla kungaba yinto ekhangayo ekukhetheni uhwebo lwangaphandle. Imisebenzi yezandla yendabuko efana nokubaza ngokhuni, izinto zobumba, imidwebo ebonisa isiko lendawo noma izilwane zasendle ingaba nesithakazelo esibalulekile kubavakashi abanentshisekelo yokuthatha ucezu lwesiko eliyingqayizivele laseSierra Leone lihambe nalo. Kubalulekile ukwenza ucwaningo lwemakethe ngaphambi kokuphothula noma yikuphi ukukhetha komkhiqizo. Lokhu kubandakanya ukufunda ukuncintisana okuvela emazweni angomakhelwane noma izimboni ezifanayo emhlabeni wonke; ukuhlola imithetho yokungenisa/yokuthekelisa; ukunquma izimakethe eziqondiwe; ukuhlola amandla okuthenga abathengi; ukuhlaziya amasu entengo; ukuqonda izinto zokuhamba; njll. Okokugcina, ukwakha ubudlelwano obuqinile nabahlinzeki/abakhiqizi bendawo kuzoqinisekisa ukulawulwa kwekhwalithi yomkhiqizo ngesikhathi sezinqubo zokuthola izinto futhi kuphinde kuthuthukiswe intuthuko eqhubekayo yezimboni zasekhaya. Sengiphetha, ukuze ukhethe ngempumelelo izinto ezithengiswayo ezidayiswayo zohwebo lwangaphandle emakethe yaseSierra Leone umuntu kufanele agxile ezimpahleni ezisekelwe ezolimo njengekhofi, uwoyela wesundu, irabha. Futhi nomkhakha wendwangu/izingubo zokugqoka njengemiklamo yemfashini, kanye nezindlela ezisimeme.Izobuciko & Crafts ezimele amasiko endabuko kanye namandla ezokuvakasha kufanele kucatshangelwe.Ucwaningo lwemakethe oluhlaziya ukuncintisana olunemininingwane eminingi, izimakethe ezihlosiwe, amandla okuthenga, kanye nempahla kubalulekile.Futhi ukwakha ubudlelwano nabahlinzeki bendawo ukuze kugcinwe ukulawulwa kwekhwalithi kubalulekile ukuze kube nempumelelo yesikhathi eside.
Izici zekhasimende kanye ne-taboo
ISierra Leone, elisogwini olusentshonalanga ye-Afrika, iyizwe elinezici ezihlukahlukene zamasiko nezenhlalo. Ukuqonda izici zamakhasimende ayo kanye nokungavumelani kungasiza amabhizinisi ahlanganyele ngempumelelo nenani labantu bendawo. Izici Zekhasimende: 1. Imfudumalo Futhi Inobungane: Abantu baseSierra Leone baziwa ngomoya wabo wokungenisa izihambi ofudumele nobungane ezivakashini. Bayakwazisa ukuxhumana komuntu siqu futhi bayakwazisa ubudlelwano ekusebenzelaneni kwebhizinisi. 2. Okugxile Emndenini: Umndeni udlala indima ebalulekile emphakathini waseSierra Leone, futhi abantu bavame ukwenza izinqumo zokuthenga bebonke ezizuzisa wonke umndeni wabo. 3 Ukuhlonipha Abadala: Ukuhlonipha abadala kugxilile esikweni laseSierra Leone. Amakhasimende angase afune ukugunyazwa noma isiqondiso kumalungu omndeni amadala ngaphambi kokuphothula izinqumo. 4. Amasiko Abalulekile: Amasiko nezinkolelo zendabuko zibalulekile kubantu abaningi baseSierra Leone, okungaba nomthelela ekuthengeni kwabo. 5. Ukuzwela Kwentengo: Uma kubhekwa izimo zomnotho wezwe, izindleko ziyingxenye ebalulekile ethonya izinqumo zokuthenga. Ama-taboos: 1. Gwema Ukuxoxa Ngezombangazwe Noma Ubuhlanga: Izingxoxo zezombangazwe zingase zibe bucayi ngenxa yezingxabano ezingokomlando, ngakho-ke kuhle kakhulu ukugwema ukuhileleka ezingxoxweni ezinjalo ngaphandle kwalapho ziqalwa abantu bendawo ngokwabo. 2. Ukuhlonipha Imikhuba Yenkolo: UbuKristu nobuSulumane bubusa inkolo yaseSierra Leone. Kubalulekile ukuhlonipha imikhuba yezenkolo njengezikhathi zokuthandaza ngesikhathi sebhizinisi noma imihlangano. 3.Ikhodi Yokugqoka Ehloniphekile:Ngibhekwa njengenhlonipho ukugqoka ngesizotha lapho ngihlanganyela namakhasimende e-Sierra Leone agwema izingubo ezingase zibhekwe njengezingafaneleki phakathi kwemikhuba yawo yamasiko elandelanayo. 4.Gwema Ukubonisa Uthando Esidlangalaleni:PDA (Ukuboniswa Kothando Kwasesidlangalaleni) njengokugona noma ukuqabulana kufanele kugwenywe ngoba kungase kungahambisani namasiko endawo lapho ukusondelana phakathi kwabashadile ngokuvamile kuboniswa ngobuhlakani. Lapho wenza ibhizinisi e-Sierra Leone, kubalulekile ukubonisa inhlonipho kumasiko endawo kuyilapho wakha ukuxhumana okuqinile phakathi kwabantu okusekelwe ekwethembeni nasekuthembekeni namakhasimende. Ucwaningo olunzulu mayelana nesifunda/imikhuba yamasiko ethile luzothuthukisa ukuqonda komuntu isisekelo samakhasimende futhi liwasize akhe. ubudlelwano obuhlala njalo.
Uhlelo lokuphathwa kweCustoms
ISierra Leone, izwe eliseNtshonalanga Afrika, inemithetho ethile yamasiko nemithetho yokuthuthela kwelinye izwe okufanele izivakashi ziyiqaphele ngaphambi kokungena. Uhlelo lokuphathwa kwentela e-Sierra Leone lwenganyelwe i-National Revenue Authority (NRA). Lapho befika kwenye yezindawo ezinkulu zokungena emngceleni, njengesikhumulo sezindiza i-Lungi International noma i-Queen Elizabeth II Quay e-Freetown, abahambi kudingeka balethe ipasipoti evumelekile kanye ne-visa. Kubalulekile ukuthola ama-visa adingekayo kusenesikhathi kusuka enxusa eliseduze laseSierra Leone noma kwinxusa. Kubalulekile ukuqaphela ukuthi bonke abantu abangena eSierra Leone kufanele bamemezele noma yiluphi uhlobo lwemali noma amathuluzi emali angaphezu kuka-$10,000. Ukwehluleka ukudalula amanani anjalo kungase kubangele izinhlawulo ezinkulu noma imiphumela yezomthetho. Ukwengeza, kunemikhawulo yokuletha izimpahla ezithile eSierra Leone, okuhlanganisa izibhamu nezinhlamvu ngaphandle kwezimvume ezifanele. Izivakashi kufanele zigweme ukuthwala izinto ezingavunyelwe ukuvimbela noma yikuphi ukuphazamiseka ngesikhathi sokukhishwa kwempahla. Inqubo yokuthuthela kwelinye izwe ibandakanya ukuthwebula idatha ye-biometric lapho ifika futhi isuka ezindaweni zokuhlola zabokufika. Izigxivizo zeminwe zabahambi zizothathwa ngokwedijithali ngezinjongo zokuhlonza. Izivakashi zelulekwa ukuthi zibambisane ngokugcwele kulo lonke lolu hlelo njengoba lukhuthaza izindlela zokuphepha ezweni. Ngesikhathi uhlala eSierra Leone, kubalulekile ukuhlonipha imithetho namasiko wendawo. Khumbula ukuthi ubungqingili abukho emthethweni e-Sierra Leone futhi ukubonisana esidlangalaleni uthando phakathi kwabantu bobulili obufanayo kungaba nemiphumela emibi ngaphansi komthetho wendawo. Ngaphezu kwalokho, qiniseka ukuthi unawo wonke amadokhumenti okuhamba adingekayo ngenkathi uhlola izifunda ezihlukene ezweni njengoba izilawuli zemingcele yangaphakathi zikhona ngisho nezokuvakasha zasekhaya. Sengiphetha, lapho uya eSierra Leone: 1) Qiniseka ukuthi unepasipoti evumelekile kanye ne-visa. 2) Memezela noma yiliphi inani elingaphezu kuka-$10k lapho ufaka. 3) Gwema ukuphatha izinto ezingavunyelwe njengezibhamu. 4) Sebenzisana ngokugcwele ngesikhathi sokuthwebula idatha ye-biometric ezindaweni zokuhlola zabokufika. 5) Hlonipha imithetho yendawo kanye namasiko. 6) Yiba nazo zonke izincwadi zokuhamba ezidingekayo ngisho nasohambo lwasekhaya ngaphakathi ezweni. Ukwaziswa ngalezi zici kuzosiza ekuqinisekiseni ukungena kahle eSierra Leone kuyilapho kulandelwa amasiko nemithetho yendawo.
Izinqubomgomo zentela zokungenisa
I-Sierra Leone, izwe elisoGwini oluseNtshonalanga ye-Afrika, isebenzise izintela ezithile zokungenisa kanye nezinqubomgomo zentela ukuze ilawule ukuthengwa kwayo kwamanye amazwe. Uhulumeni waseSierra Leone ukhokhisa izintela ezimpahleni ezingenisiwe njengendlela yokwenza imali nokuvikela izimboni zasekhaya. Izilinganiso zentela yokungenisa e-Sierra Leone ziyahlukahluka kuye ngohlobo lwezimpahla ezingeniswayo. Ngokuvamile, izimpahla ziwela ngaphansi kwezigaba ezintathu ezibanzi: izinto ezibalulekile, okuthengiswayo okuvamile, nezinto zokunethezeka. Izinto ezibalulekile zihlanganisa ukudla okuyisisekelo, imithi, izinto zokufundisa kanye nempahla yezolimo. Lezi zinto ezibalulekile ngokuvamile azikhokhiswa intela yokungenisa ezweni noma ngaphansi kwezindleko eziphansi ezikhethwayo ukuze kuqinisekiswe ukufinyeleleka kwazo kanye nokutholakala kwazo ezakhamuzini. Okuthengiswayo okuvamile kuhlanganisa izinhlobonhlobo zemikhiqizo engahlukaniswa njengezinto ezibalulekile noma eziwubukhazikhazi. Abathengi abavela kwamanye amazwe abaletha lezi zimpahla kudingeka ukuthi bakhokhe imisebenzi evamile ye-ad valorem esuka ku-5% ukuya ku-20%, ebalwa ngokusekelwe enanini lomkhiqizo ongenisiwe. Ngakolunye uhlangothi, izinto zikanokusho ezifana nezinto zikagesi ezisezingeni eliphezulu noma izimoto ezibizayo ziheha amanani entengo angokwezifiso aphezulu afinyelela ku-35%. Izintela ezikhokhiswa izinto ezithengwayo ezivela kwamanye amazwe zihlose ukunqanda ukusetshenziswa ngokweqile kuyilapho kungenisa imali enkulu kuhulumeni. Ukwengeza, i-Sierra Leone isebenzisa i-Value Added Tax (VAT) ezimpahleni ezingenisiwe ngezinga elijwayelekile elingu-15%. I-VAT ikhokhiswa ngokusekelwe enanini le-CIF (Izindleko + Umshwalense + Nomthwalo) wemikhiqizo ethunyelwa kwamanye amazwe ehlanganisa intela yempahla ethengiswayo kanye nezindleko zempahla etholwe ngesikhathi sokuthutha. Kubalulekile ukuqaphela ukuthi imikhiqizo ethile ingase ifanelekele ukuphathwa ngokukhethekile ngaphansi kwezivumelwano zohwebo ezihlukahlukene njenge-ECOWAS (Umphakathi Wezomnotho Wamazwe AseNtshonalanga Afrika). Izivumelwano zohwebo zesifunda zinganikeza ukukhululwa noma intela encishisiwe yezilinganiso zezimpahla ezithile ezivela emazweni angamalungu ngaphakathi kwe-ECOWAS. Inqubomgomo yentela yase-Sierra Leone yokuthengwa kwempahla kwamanye amazwe idlala indima ebalulekile ekulawuleni ukuthengwa kwamanye amazwe kuyilapho ikhuthaza ukukhiqizwa kwasekhaya kanye nokukhula kwezimboni. Ngokubeka amanani entengo ahlukahlukene asekelwe esigabeni somkhiqizo kanye nezivumelwano zezwe eziyimvelaphi ezifana nobulungu be-ECOWAS; I-Sierra Leone ikhuthaza ukuzinza kwezomnotho futhi ivikele izimboni zasekhaya kuyilapho futhi iqinisekisa ukufinyelela okufinyelelekayo kwezimpahla ezibalulekile ezakhamuzini zayo.
Thumela izinqubomgomo zentela
I-Sierra Leone, izwe eliseNtshonalanga Afrika, isebenzise inqubomgomo yentela yokuthumela ngaphandle ukuze ilawule ukukhokhiswa kwentela yezimpahla zayo ezithunyelwa ngaphandle. Uhulumeni waseSierra Leone ukhokhisa izintela ezimpahleni ezahlukahlukene ezithunyelwa ngaphandle zisuka ezweni. Into eyodwa ebalulekile engaphansi kwentela yokuthekelisa izimbiwa. ISierra Leone yaziwa ngobuningi bayo bemithombo yezimbiwa ezifana nedayimane, i-rutile, ne-bauxite. Lawa amaminerali akhonjelwe ezintela zokuthekelisa ezisuselwe emananini azo emakethe ahlukene noma amanani athunyelwa kwamanye amazwe. Inhloso yale nqubomgomo wukungenisela uhulumeni imali ngesikhathi ulawula futhi ulawula umkhakha wezimayini. Ngaphezu kwamaminerali, imikhiqizo yezolimo nayo iwela ngaphansi kwentela yokuthekelisa eSierra Leone. Imikhiqizo ehlukahlukene efana nobhontshisi we-cocoa, ikhofi, uwoyela wesundu, nezithelo zingaphansi kwemisebenzi yokuthekelisa. Lezi zintela zihlose ukukhuthaza izimboni zasekhaya zokucubungula ngokwenza ukuthi zingabizi kakhulu kuzo uma kuqhathaniswa nokuthumela izinto zokusetshenziswa kwamanye amazwe. I-Sierra Leone iphinde ifake izintela ekuthengisweni kwezingodo. Njengezwe elicebile ngamahlathi nezinsiza zezinkuni, le ntela ihlose izindlela ezisimeme zokuphatha ngokuqinisekisa ukuthi amazinga okugawulwa kwamahlathi ahlala elawulwa kuyilapho kukhiqizwa imali ngokugawulwa kwemithi ngendlela efanele. Amanani athile noma amaphesenti asetshenzisiwe ayahluka kuye ngezinto ezifana nohlobo lwempahla, izimo zemakethe, noma izivumelwano zohwebo namanye amazwe. Kubalulekile ukuthi abathumeli bempahla eSierra Leone bahlale benolwazi ngezinqubomgomo zamanje zentela ngokuthintana neziphathimandla zikahulumeni noma izinhlangano ezinekhono ezihilelekile ekuhwebeni kwamazwe ngamazwe. Sekukonke, inqubomgomo yentela yokuthekelisa yaseSierra Leone ihlose ukulinganisa phakathi kokukhiqizwa kwemali kuhulumeni kanye nokukhuthaza ukukhula kwezimboni zasekhaya ngokunqanda ukuthembela ngokweqile ekuthekelweni kwempahla eluhlaza.
Kudingeka izitifiketi zokuthekelisa
I-Sierra Leone iyizwe eliseNtshonalanga Afrika futhi umnotho walo uthembele kakhulu ekuthunyelweni kwemithombo yemvelo ehlukahlukene. Ukuqinisekisa ikhwalithi nokuba semthethweni kwalokhu kuthunyelwa kwamanye amazwe, iSierra Leone isebenzise uhlelo lokunikeza izitifiketi zokuthumela ngaphandle. Lolu hlelo luhlose ukuqinisekisa ukuthi imikhiqizo ethunyelwa kwamanye amazwe iyahlangabezana namazinga athile, izimiso, kanye nezimfuneko. Okunye okubalulekile okuthekelisa okuvela eSierra Leone amadayimane. I-Kimberley Process Certification Scheme (KPCS) iwuhlelo olwaziwayo emhlabeni wonke oluqinisekisa ukuthi amadayimane angenazingxabano ayambiwa, ayacutshungulwa futhi athunyelwe kwamanye amazwe esuka eSierra Leone. Lesi sitifiketi siqinisekisa ukuthi amadayimane awazange anikele kunoma yimaphi amaqembu amavukelambuso noma axhase ngezimali noma yiziphi izingxabano. Ukwengeza, iSierra Leone ithumela kwamanye amazwe amanye amaminerali abalulekile njengegolide, i-bauxite, i-rutile, nensimbi. Lokhu kuthunyelwa kwamanye amazwe kungase kudinge izitifiketi noma izimvume ukuze kuqinisekiswe imvelaphi yakho kanye nokuhambisana nemithethonqubo yemvelo. Mayelana nemikhiqizo yezolimo, iSierra Leone ithumela kwamanye amazwe ubhontshisi kakhokho, ubhontshisi wekhofi, imikhiqizo kawoyela wesundu kanye nezithelo ezifana nophayinaphu nomango. I-National Standards Bureau (NSB) idlala indima ebalulekile ekunikezeni izitifiketi ezifanele zezimpahla zezolimo ukuze kuqinisekiswe ukulawulwa kwekhwalithi. Ngaphezu kwalokho, izingodo zingenye into ebalulekile ethunyelwa eSierra Leone. I-Forestry Division ikhipha amalayisensi e-Forest Law Enforcement Governance and Trade (FLEGT) aqinisekisa kuphela izingodo ezivunwe ngokusemthethweni ezithunyelwa ngaphandle kuyilapho kulandelwa izinqubo ezisimeme zamahlathi. Sekukonke, lezi zitifiketi zokuthunyelwa kwempahla kwamanye amazwe zigqamisa ukuzibophezela kukahulumeni waseSierra Leone ekufezeni izinqubo zokuhweba ezinomthwalo wemfanelo emikhakheni ehlukene yezomnotho. Ngokuqinisekisa ukuthobela izindinganiso zamazwe ngamazwe kanye nemithetho ngezinqubo eziqinile zokunikeza izitifiketi ezifana namalayisense e-KPCS noma e-FLEGT ezimpahla ezihlukahlukene njengamadayimane noma izingodo ngokulandelana kwazo - lezi zinyathelo zifaka isandla ekwakheni isithombe esihle sembonini yokuthekelisa yaseSierra Leone ezimakethe zomhlaba kuyilapho iphromotha intuthuko esimeme endaweni.
Ukuhanjiswa okunconyiwe
ISierra Leone, eseNtshonalanga Afrika, iyizwe elinamandla amakhulu okukhula nentuthuko. Njengoba umnotho wayo uqhubeka nokukhula, uhlelo lokuhlela olusebenza kahle futhi olusebenzayo lubalulekile enqubekelaphambili yesizwe. Nazi ezinye izincomo zokuhlela zaseSierra Leone: 1. Ingqalasizinda Yechweba: I-Sierra Leone kufanele igxile ekuthuthukiseni ingqalasizinda yayo yechweba ukuze ibhekane nenani elikhulayo lohwebo. Ukwandisa kanye nokwenza amachweba abe esimanjemanje njengeFreetown Port noma ukwakha amasha kuzonciphisa ukuminyana futhi kuvumele ukuhamba kahle kwezimpahla ngaphakathi nangaphandle kwezwe. 2. Inethiwekhi Yomgwaqo: Ukuthuthukisa inethiwekhi yemigwaqo kubalulekile ukuze kusungulwe ukuxhumana okusebenzayo ngaphakathi kweSierra Leone. Ukuthuthukisa imigwaqo ewuthelawayeka enakekelwa kahle, ikakhulukazi leyo exhumanisa amadolobha amakhulu afana neFreetown, Bo, Kenema, neMakeni kuzokwenza kube lula ukuthuthwa kwezimpahla ezweni lonke. 3. Ezokuthutha Ngomzila Wesitimela: Ukuvuselela ezokuthutha ngezitimela kungakhuphula kakhulu amakhono e-Sierra Leone wezokuthutha njengoba kunikeza imodi engabizi kakhulu yokuthutha impahla eyinqwaba phakathi kwamabanga amade. Ukwakha noma ukuvuselela imizila yezitimela kungaxhuma izindawo zezomnotho ezibalulekile namachweba futhi kunikeze enye indlela yokuthutha. 4. Izinsiza Zokugcinwa Kwempahla: Ukuthuthukisa ingqalasizinda yendawo yokugcina izimpahla kudlala indima ebalulekile ekuthuthukiseni amaketango okunikezela ngaphakathi eSierra Leone. Ukusungula izindawo zokugcina izimpahla ezisezingeni eliphezulu ezihlome ngobuchwepheshe obuthuthukisiwe njengamasistimu okulawula izinga lokushisa, ukulandelela i-RFID, namathuluzi okuphatha uhlu lwezimpahla kuzothuthukisa amandla okugcina kuyilapho kuqinisekisa ikhwalithi yomkhiqizo. 5. Izinqubo zeCustoms: Ukuqondisa kahle izinqubo zokungena kwempahla ephumayo kubalulekile ukuze kuncishiswe ukubambezeleka lapho kweqe imingcele futhi kuthuthukise ukusebenza kahle kohwebo eSierra Leone. Ukusebenzisa amasistimu e-elekthronikhi athuthukile enza izinqubo zokugunyazwa ngokuzenzakalela kuzokwenza kube lula ukuhleleka kokuthunyelwa kwempahla kwamanye amazwe kuyilapho kunciphisa izingozi zenkohlakalo. 6.I-Transportation Fleet Yesimanje: Ukukhuthaza ukuthuthukiswa kwemikhumbi yesimanje ngokunikeza izinxephezelo noma ukwethula izinhlelo eziluhlaza kungaqhuba intuthuko esimeme emisebenzini yezokuthutha ezweni lonke.Ukulawulwa Kwemfucuza OkuqinileIngqalasizinda. 7.Imfundo Nokuqeqeshwa Kwezokuthutha: Ukutshala izimali ezinhlelweni zemfundo yezokuthutha kuzonika amandla ithalente lasendaweni ngamakhono adingekayo ahambisana nezidingo eziguqukayo zemboni.Mhlawumbe ukusungula ubudlelwano nezikhungo zamazwe ngamazwe eziqinisekisiwe kuzoqinisekisa ukudluliswa kolwazi, kuthuthukise uhlelo lwezokuthutha olusebenzayo eSierra Leone. 8. Ubambiswano lukahulumeni nezizimele: Ukusebenzisana nezinkampani ezizimele zezokuthutha kungathuthukisa amakhono e-Sierra Leone okuthutha. Izinkampani ezizimele zinganikela ngobuchwepheshe bazo, ubuchwepheshe, kanye nemali ukuze kuthuthukiswe uchungechunge lokuhlinzeka ngokusebenza kahle ngenkathi futhi zidala amathuba omsebenzi kubantu bendawo. Ngokusebenzisa lezi zincomo, i-Sierra Leone ingasungula uhlelo oluqinile noluthembekile lwezokuthutha oluzoba nomthelela ekukhuleni komnotho, lukhulise uhwebo lwamazwe ngamazwe, luhehe ukutshalwa kwezimali kwamanye amazwe, futhi luthuthukise izinga lokuphila lezakhamuzi zakhona.
Iziteshi zokuthuthukisa umthengi

Imibukiso yokuhweba ebalulekile

I-Sierra Leone, eseNtshonalanga Afrika, ineziteshi ezimbalwa ezibalulekile zokuthengwa kwempahla yamazwe ngamazwe nemibukiso enomthelela ekuthuthukisweni kwayo komnotho. Lezi zinkundla zibalulekile ekuxhumaniseni amabhizinisi endawo nabathengi bomhlaba wonke kanye nokukhiqiza amathuba okubambisana kwezohwebo. Isiteshi esisodwa esibalulekile sokuthengwa kwempahla namazwe ngamazwe e-Sierra Leone ubulungu bezwe ku-World Trade Organization (WTO). Njengelungu, iSierra Leone iyazuza emathubeni okuzibandakanya ezingxoxweni zokuhwebelana zamazwe ngamazwe kanye nokusungula izivumelwano zokuhwebelana nezinye izizwe. I-WTO iphinde ihlinzeke ngohlaka olusekelayo lokuxazulula izingxabano zezohwebo, ukukhuthaza ukungafihli, kanye nokuthuthukisa ukufinyelela ezimakethe. Ukwengeza, iSierra Leone ibamba iqhaza ezinhlelweni ezihlukahlukene zokuhlanganisa izifunda ezisebenza njengeziteshi ezibalulekile zokuthenga. Isibonelo esisodwa esiphawulekayo i-Economic Community of West African States (ECOWAS), inhlangano yezomnotho yesifunda ehlanganisa amazwe angu-15. I-ECOWAS igqugquzela ukuhwebelana kwangaphakathi kwesifunda ngezinhlelo ezifana ne-ECOWAS Trade Liberalization Scheme (ETLS), ethuthukisa ukufinyelela ngaphandle kwentela ezimakethe zamazwe angamalungu. Ngaphezu kwalokho, iSierra Leone isebenzisana ngokugcwele nezinhlangano zamazwe ngamazwe njenge-United Nations Industrial Development Organization (UNIDO) kanye ne-International Trade Center (ITC). Lezi zinhlangano zinikeza usizo lobuchwepheshe, izinhlelo zokwakha amandla, kanye nezinsizakalo zobuhlakani bemakethe ukusekela amakhono okuthumela amabhizinisi endawo. Mayelana nemibukiso nemibukiso yezohwebo, iSierra Leone isingatha imicimbi eminingana eheha abahlanganyeli basekhaya nabakwamanye amazwe. Umbukiso ovelele kakhulu yi-"Leonebiz Expo," yaminyaka yonke, ehlelwa yi-Sierra Leone Investment & Export Promotion Agency (SLIEPA). Lo mcimbi ukhombisa imikhakha eyahlukene yamathuba okutshalwa kwezimali ezweni lonke kwezolimo, ezezimayini, ezokuvakasha, ukuthuthukiswa kwengqalasizinda phakathi kokunye. Enye inkundla evumela ukuxhumana kwebhizinisi yi-"Trade Fair SL." Ihlanganisa ndawonye osomabhizinisi bendawo kanye nezinkampani zamazwe ngamazwe ezifuna amathuba okutshala izimali emikhakheni ehlukahlukene njengokukhiqiza, abahlinzeki bezinto zokwakha kanye nabahlinzeki bemishini, izimboni zokucubungula ukudla njll. Ngaphezu kwalokho "I-Minerals Mining Exhibition" igxile ekuheheni abathengi bomhlaba wonke abanentshisekelo yokutshala imali noma yokuthenga izimbiwa ezivela engcebweni ecebile yezimbiwa yaseSierra Leone okuhlanganisa namadayimane.Lo mbukiso uhlose ukugqugquzela ubudlelwano bohwebo kanye nokuthuthukisa umkhakha wezimayini wezwe. Le mibukiso nemibukiso yezohwebo ihlinzeka ngenkundla yokuthi amabhizinisi abonise imikhiqizo namasevisi awo, asungule ukuxhumana nabantu abangase babe abathengi, ahlole izimakethe ezintsha, futhi afunde mayelana nezitayela zakamuva zemboni. Sekukonke, iSierra Leone isebenzisa imigudu yokuthenga yamazwe ngamazwe njengobulungu bayo ku-WTO kanye nezinhlelo zokuhlanganisa isifunda ezifana ne-ECOWAS ukuze ithuthukise amathuba ayo ohwebo emhlabeni wonke. Ngesikhathi esifanayo, imibukiso efana ne-"Leonebiz Expo," "Trade Fair SL,"kanye "neMinerals Mining Exhibition" idlala indima ebalulekile ekukhuthazeni ukuxhumana phakathi kwamabhizinisi endawo nabathengi bamazwe ngamazwe kuyilapho iqinisa ukukhula komnotho emikhakheni eyahlukene.
E-Sierra Leone, izinjini zokusesha ezisetshenziswa kakhulu zifaka i-Google, i-Bing, ne-Yahoo. Lezi zinjini zokusesha zinikeza ulwazi olubanzi futhi zifinyeleleka kalula kubasebenzisi. Nawa amawebhusayithi enjini yokusesha ngayinye yalezi: 1. Google - www.google.com I-Google iyinjini yokusesha ethandwa kakhulu futhi esetshenziswa kabanzi emhlabeni jikelele. Inikeza inkomba ebanzi yamakhasi ewebhu, izithombe, amavidiyo, izindatshana zezindaba, nokuningi. 2. I-Bing - www.bing.com I-Bing enye injini yokusesha edumile ehlinzeka ngezici ezifanayo ku-Google. Inikeza amandla okusesha iwebhu kanye nezinye izinsiza ezifana namamephu, izindatshana zezindaba, ukuhumusha, nokuningi. 3. Yahoo - www.yahoo.com I-Yahoo iphinde futhi isebenze njengenjini yokusesha ehlinzeka ngezinsizakalo ezahlukahlukene njengosesho lwewebhu, izibuyekezo zezindaba ezivela emithonjeni ehlukene (Yahoo News), isevisi ye-imeyili (Yahoo Mail), izibuyekezo zesitoko njll. Lezi zinjini zokusesha ezintathu ezinkulu zihlanganisa cishe zonke izinhlobo zolwazi abantu baseSierra Leone abangaludinga emisebenzini yabo yansuku zonke ngezihloko ezihlukahlukene ezifana nezinsiza zemfundo, izibuyekezo zezindaba zendawo nezomhlaba jikelele noma ngisho nokuthola amabhizinisi endawo noma izinsizakalo ngaphakathi izwe. Ngaphandle kwalezi zinkundla zomhlaba ezishiwo ngenhla amanye amawebhusayithi emibhalo yesifunda noma endawo aqondene neSierra Leone angasiza ngokuqhubekayo ekuzuleni ohlwini lwamabhizinisi noma ekutholeni okuqukethwe/izinsiza ezifanele zendawo: 4. Ukuvakasha kwe-VSL - www.vsltravel.com I-VSL Travel iwebhusayithi eyaziwa kakhulu yezokuvakasha e-Sierra Leone enganikezeli nje kuphela ulwazi oluhlobene nezokuvakasha kodwa futhi isebenza njengohlu lwemibhalo oluku-inthanethi olunikeza ukufakwa kuhlu kwamahhotela, izindawo zokudlela kanye nezinye izinto eziheha izivakashi ezweni. 5. Uhla Lwemibhalo Lwebhizinisi SL – www.businessdirectory.sl/ IBusiness Directory SL ibhekelela ngokukhethekile ukusesha okuhlobene nebhizinisi e-Sierra Leone ngokunikeza uhlu oluphelele lwezinkampani ezisebenza kuzo zonke izimboni ezahlukahlukene ezweni. Nakuba lezi ezinye izinketho ezidumile ezitholakala eSierra Leone ngokwenza ukusesha ku-inthanethi ngempumelelo; kufanelekile ukusho ukuthi ukufinyelela ku-inthanethi kungase kwehluke ezifundeni zezwe ngakho-ke ukutholakala/ukufinyeleleka kungase kuhluke ngokusekelwe endaweni noma abahlinzeki besevisi ye-inthanethi ngabanye.

Amakhasi amakhulu aphuzi

ISierra Leone iyizwe elisogwini olusentshonalanga ye-Afrika. Inezinhlu ezimbalwa ezinkulu zamakhasi aphuzi ezihlinzeka ngohlu lwamabhizinisi namasevisi. Nawa amanye amakhasi aphuzi ayinhloko eSierra Leone kanye namawebhusayithi awo: 1. Yellow Pages SL - Lena enye yezinkomba ze-inthanethi ezibanzi kakhulu e-Sierra Leone, enikeza ukufakwa kuhlu kwezigaba ezihlukahlukene njengendawo yokuhlala, izimoto, imfundo, ukunakekelwa kwezempilo, nokunye. Ungangena kuwebhusayithi yabo ku: www.yellowpages.sl 2. Africaphonebooks - Lolu hlu lwemibhalo luhlanganisa amazwe amaningi e-Afrika, kuhlanganise neSierra Leone. Ihlinzeka ngohlu olubanzi lwebhizinisi oluhlukaniswe ngezimboni nendawo. Ukuthola amabhizinisi eSierra Leone ngokuqondile, ungavakashela iwebhusayithi yawo: www.africaphonebooks.com/sierra-leone/en 3. I-Global Database - Nakuba ingagxilile eSierra Leone kuphela, i-Global Database inikeza uhla lwemibhalo oluhlanganisa amabhizinisi avela emhlabeni wonke. Isizindalwazi sabo sivumela abasebenzisi ukuthi baseshe izinkampani ngokusekelwe embonini noma igama lenkampani ngaphakathi kweSierra Leone. Ungathola ulwazi olwengeziwe ku-: www.globaldatabase.com/sierra-leone-companies-database 4 . I-VConnect - Nakuba yaziwa ngokuyinhloko njengenkundla yohlu lwemibhalo yebhizinisi yaseNigeria, i-VConnect yandise ukusebenza kwayo kwamanye amazwe ase-Afrika kuhlanganise neSierra Leone. Banikeza izinketho zokusesha zezinsizakalo ezahlukahlukene nezimboni ezindaweni eziningi ezweni. Iwebhusayithi yabo ithi: sierraleone.vconnect.com Lezi zinkomba zamakhasi aphuzi kufanele zikusize uthole amabhizinisi nezinsizakalo eSierra Leone kahle. Sicela uqaphele ukuthi amawebhusayithi noma ama-URL angashintsha ngokuhamba kwesikhathi; ngakho-ke kuhlale kuwumqondo omuhle ukuhlola kabili ukuthi lezi nkundla zisasebenza yini noma uma kukhona ezinye izindlela ezintsha ezitholakalayo eziqondene nezidingo zakho.

Izinkundla ezinkulu zezentengiselwano

Kunezinkundla eziningana ezinkulu ze-e-commerce eSierra Leone. Nalu uhlu lwabanye abadumile kanye nama-URL ewebhusayithi ahambisanayo: 1. Indawo Yemakethe ye-GoSL - Yinkundla kazwelonke esemthethweni ye-e-commerce eyasungulwa uHulumeni waseSierra Leone ukuze kuthuthukiswe futhi kusekelwe amabhizinisi endawo. I-URL yewebhusayithi: goslmarketplace.gov.sl 2. I-Jumia Sierra Leone - Imakethe ye-inthanethi enkulu kunazo zonke e-Afrika, i-Jumia isebenza emazweni amaningi kuhlanganise ne-Sierra Leone. Banikeza inhlobonhlobo yemikhiqizo efana ne-electronics, imfashini, izinto zasendlini, nokunye. I-URL yewebhusayithi: www.jumia.com.sl 3. I-Afrimalin - Le nkundla isebenza njengendawo yemakethe ehlukaniswa ku-inthanethi lapho abantu bangathenga futhi bathengise izinto ezintsha noma ezisetshenzisiwe kusukela kogesi kuya ezimotweni kanye nezakhiwo ezithengiswayo e-Sierra Leone. I-URL yewebhusayithi: sl.afrimalin.com/en/ 4. I-eBay Sierra Leone - Njengoba iyisikhondlakhondla somhlaba kwezentengiselwano nge-elekthronikhi, i-eBay iphinde ibe khona eSierra Leone lapho abantu bengathenga noma bathengise imikhiqizo ehlukahlukene ezigabeni ezihlukene ngokuqondile noma ngezindali. I-URL yewebhusayithi: www.ebay.com/sl/ 5.ZozaMarket- Inkundla yendawo ye-e-commerce esebenzela amakhasimende angaphakathi kwemingcele yaseSierra Leone ngezigaba zemikhiqizo ehlukahlukene efana ne-electronics, izingubo zokugqoka, imikhiqizo yobuhle, izinto zasendlini, njll. I-URL yewebhusayithi: https://www.zozamarket.co Yize lezi zindawo zimelela ezinye zezinketho eziphawulekayo zokuthenga ku-inthanethi e-Sierra Leone, kuhle ukubalula ukuthi kungase kube nabanye abadlali abancane abasebenza ngaphakathi ezweni ababhekelela izindawo ezithile noma abagxile ezifundeni ezithile ngaphakathi kwemingcele yezwe.

Izinkundla zokuxhumana ezinkulu

E-Sierra Leone, kunezinkundla zokuxhumana ezimbalwa abantu abazisebenzisayo ukuxhumana, ukuxhumana nokwabelana ngolwazi. Nazi ezinye izinkundla zokuxhumana ezidumile eSierra Leone kanye namawebhusayithi abo: 1. I-Facebook - I-Facebook iyinkundla yezokuxhumana esetshenziswa kakhulu eSierra Leone. Abantu bayisebenzisela ukuxhumana nabangane nomndeni, ukwabelana ngezibuyekezo, izithombe, namavidiyo. Iwebhusayithi: www.facebook.com 2. I-WhatsApp - I-WhatsApp uhlelo lokusebenza lokuthumela imiyalezo oluvumela abasebenzisi ukuthi bathumele imilayezo yombhalo, imiyalezo yezwi, benze izingcingo zezwi nezevidiyo, babelane ngezithombe namavidiyo. Isetshenziswa kakhulu eSierra Leone ezingxoxweni zomuntu siqu nezeqembu. Iwebhusayithi: www.whatsapp.com 3. I-Twitter - I-Twitter iyinkundla ye-microblogging lapho abasebenzisi bangathumela khona imilayezo emifushane noma ama-tweets afinyelela ezinhlamvu ezingu-280 ubude. E-Sierra Leone, idumile ngokulandela izibuyekezo zezindaba nokuzibandakanya ezingxoxweni ngezihloko ezahlukahlukene. Iwebhusayithi: www.twitter.com 4. I-Instagram - I-Instagram iyinkundla yokwabelana ngezithombe lapho abasebenzisi bangalayisha khona izithombe noma amavidiyo amafushane ngamagama-ncazo noma ama-hashtag. Abantu baseSierra Leone bayisebenzisa ukuze babelane ngolwazi lwabo ngezithombe. Iwebhusayithi: www.instagram.com 5. I-LinkedIn - I-LinkedIn iyinkundla yezokuxhumana echwepheshile lapho abasebenzisi bangakha khona amaphrofayili agqamisa amakhono abo nolwazi lwabo ukuze baxhumane nezingcweti emhlabeni jikelele. Ivamise ukusetshenziswa ngabantu abafuna amathuba emisebenzi noma abakhulisa inethiwekhi yabo yobungcweti. Iwebhusayithi esemthethweni: www.linkedin.com 6.Amawebhusayithi Enkundla Yomdabu- Kunamawebhusayithi amaningi enkundla yomdabu aqondene neSierra Leone afana neSaloneJamboree (http://www.salonejamboree.sl/), Sierranetworksalone (http://sierranetwork.net/), njll., ahlinzeka ngengxoxo izinkundla ngezihloko ezahlukene ezihlobene nezwe. Kubalulekile ukuqaphela ukuthi nakuba lezi zinkundla zokuxhumana zidumile e-Sierra Leone, ukufinyelela kungase kuhluke ngokusekelwe ezicini ezifana nokutholakala kwe-inthanethi nokuthengeka phakathi kwezigaba zabantu. Sicela uqaphele ukuthi ukucacisa ama-URL ewebhusayithi anembile kwakungenzeki ngezinye izikhathi ngenxa yemvelo eguqukayo yamawebhusayithi kanye nezinguquko zawo ezivamile.

Izinhlangano ezinkulu zezimboni

ISierra Leone iyizwe eliseNtshonalanga Afrika. Inezinhlangano eziningana eziphawulekayo zezimboni ezidlala indima ebalulekile ekuthuthukisweni komnotho wezwe. Ezinye zezinhlangano eziyinhloko zezimboni eSierra Leone yilezi: 1. I-Sierra Leone Chamber of Commerce, Industry, and Agriculture (SLCCIA) - Le nhlangano imele amabhizinisi kuyo yonke imikhakha ehlukahlukene futhi ikhuthaza amathuba ohwebo nokutshala izimali eSierra Leone. Ungathola ulwazi olwengeziwe mayelana ne-SLCCIA kuwebhusayithi yabo: www.slccia.com 2. I-Sierra Leone Association of Manufacturers (SLAM) - I-SLAM igxile ekuthuthukiseni umkhakha wokukhiqiza e-Sierra Leone ngokumela izinqubomgomo ezisekela ukukhiqizwa kwendawo kanye nokwenza lula ukusebenzisana phakathi kwabakhiqizi. Ukuze ufunde kabanzi nge-SLAM, ungavakashela iwebhusayithi yabo: www.slam.org.sl 3. I-Sierra Leone Professional Services Association (i-SLePSA) - I-SLePSA imele ochwepheshe abavela emikhakheni ehlukahlukene njengomthetho, i-accounting, ubunjiniyela, i-consulting, njll., futhi isebenza ekuthuthukiseni amazinga ochwepheshe kanye nentuthuko ngaphakathi kwalezi zimboni. Ukuze uthole imininingwane eyengeziwe nge-SLePSA, ungavakashela iwebhusayithi yabo: www.slepsa.org 4. I-Federation of Agricultural Associations of Sierra Leone (FAASL) - I-FAASL izinikele ekukhuthazeni izinqubo zezolimo kanye nokwenza lula ukukhula okuzinzile kwabalimi ezifundeni ezihlukahlukene zezwe. Ulwazi olwengeziwe mayelana ne-FAASL lungatholakala kuwebhusayithi yabo: www.faasl.org 5. I-Bankers Association of Sierra Leone (BASL) - I-BASL ihlanganisa amabhange asebenza eSierra Leone ukuze adingide izindaba eziphathelene nemithetho yamabhange, akhuthaze ukubambisana phakathi kwamalungu, futhi afake isandla ekuthuthukisweni komkhakha wezezimali ezweni lonke. Iwebhusayithi yabo ithi: www.baslsl.com I-6.Sierra-Leone International Mining Companies Association(SIMCA)-SIMCA isebenza njengenkundla yezinkampani zezimayini zamazwe ngamazwe ezisebenza eSierra-Leone.Ihlose ukuhlinzeka ngeziqondiso, ukusekelwa, kanye nokuthotshelwa kwemithetho ngaphakathi komkhakha wezimayini.Ungaqoqa ulwazi olwengeziwe ngokuthi ngokuvakashela iwebhusayithi yabo esemthethweni: www.simca.sl Lezi izibonelo ezimbalwa nje zezinhlangano eziyinhloko zezimboni eSierra Leone. Bakhona nabanye ososeshini abagxile emikhakheni eyahlukene njengezokuvakasha, ezokwakha, nezokuxhumana. Kubalulekile ukuqaphela ukuthi amawebhusayithi angahluka, ngakho-ke kunconywa ukuthi useshe ulwazi olubuyekeziwe kakhulu usebenzisa amagama angukhiye afanelekile noma ubhekisele kunkhombandlela yendawo namawebhusayithi kahulumeni ukuze uthole ukufakwa kuhlu okuphelele kwezinhlangano zezimboni eSierra Leone.

Amawebhusayithi ebhizinisi nokuhweba

ISierra Leone iyizwe elisogwini olusentshonalanga ye-Afrika. Yaziwa ngengcebo yayo yemvelo ecebile, ehlanganisa idayimane, igolide, nensimbi. Amawebhusayithi ezomnotho nezohwebo ahlobene neSierra Leone anganikeza ulwazi olubalulekile mayelana nezimboni ezihlukahlukene namathuba okutshala izimali ezweni. 1. I-Sierra Leone Investment and Export Promotion Agency (SLIEPA) - Le nhlangano kahulumeni ihlose ukukhuthaza ukutshalwa kwezimali e-Sierra Leone futhi isekela abathumeli bangaphandle ngokunikeza ulwazi lwebhizinisi, ubuhlakani bemakethe, imibukiso yezohwebo, njll. Iwebhusayithi: www.sliepa.org 2. I-Sierra Leone Chamber of Commerce, Industry & Agriculture (SLCCIA) - I-SLCCIA inikeza inkundla amabhizinisi ukuthi axhumane, afinyelele ezinhlelweni zokuqeqesha, izinsizakalo zokuthuthukiswa kwebhizinisi, kanye nokubamba iqhaza ekumeleleni inqubomgomo. Iwebhusayithi esemthethweni: www.slccia.org 3. IFreetown Terminal Ltd - Lena isizindalwazi esisemthethweni seFreetown Terminal Limited (FTL), ephethe indawo yokuthwala impahla eQueen Elizabeth II Quay eFreetown. Iwebhusayithi http://www.ftl-sl.com 4. I-Ejensi Kazwelonke Yezimbiwa (i-NMA) - I-NMA yengamele umkhakha wezimayini e-Sierra Leone ngokugqugquzela ukuhlola okusimeme kanye nezinqubo zokumba izimayini kuyilapho iheha ukutshalwa kwezimali okubalulekile. Iwebhusayithi: www.nma.gov.sl 5. Umnyango Wezohwebo Nezimboni - Isizindalwazi esisemthethweni soMnyango Wezohwebo Nezimboni sinikeza ulwazi ngezinqubomgomo nemithethonqubo yohwebo, amathuba okutshalwa kwezimali emikhakheni ehlukene efana nezolimo, amandla/izinsiza/izinkonzo. Iwebhusayithi: www.mti.gov.sl 6. IBhange LaseSierra Leone - Iwebhusayithi esemthethweni yebhange elikhulu inikeza imininingwane ngezinqubomgomo zezimali ezisetshenziswa uhulumeni kanye nezinhlaka zokulawula eziphathelene nokutshalwa kwezimali kwemboni yamabhange/ Iwebhusayithi: www.bsl.gov.sl 7. Ibhodi Likazwelonke Labavakashi (i-NTB) – I-NTB ikhuthaza ezokuvakasha eSierra Leona ngemikhankaso yokumaketha ngaphakathi nangaphandle; iwebhusayithi yabo inikezela ngesifinyezo sezindawo eziheha izivakashi/iziqondiso zendawo yokuhlala. Iwebhusayithi https://www.visitsierraleone.org/ Lawa mawebhusayithi anganikeza imininingwane efanele ngamathuba okutshala imali, imithetho yezohwebo, ubuhlakani bezimakethe, kanye nezinto eziheha ezokuvakasha eSierra Leone. Ukwengeza, zingasebenza njengesiqalo sabantu noma amabhizinisi afuna ukusebenzelana nomnotho wezwe.

Amawebhusayithi ombuzo wedatha yokuhweba

Kunamawebhusayithi ambalwa emibuzo yedatha yokuhweba atholakalayo eSierra Leone. Nazi ezinye zazo kanye namakheli abo ewebhusayithi: 1. I-Sierra Leone National Revenue Authority (NRA) - Iphothali Yedatha Yezohwebo Iwebhusayithi: https://tradedata.slnra.org/ 2. I-Ejensi Yokutshalwa Kwezimali Nokuthekelisa YaseSierra Leone (SLIEPA) Iwebhusayithi http://www.sliepa.org/export/international-trade-statistics 3. I-World Integrated Trade Solution (WITS) Iwebhusayithi: https://wits.worldbank.org/CountryProfile/en/SL 4. I-United Nations Commodity Trade Statistics (UN Comtrade) Iwebhusayithi: https://comtrade.un.org/ 5. I-IndexMundi - Iphrofayela Ye-Sierra Leone Yokuthekelisa Nokuthekelisa Ngayo Iwebhusayithi: https://www.indexmundi.com/sierra_leone/exports_profile.html 6. I-Global Edge - Isifinyezo Sohwebo saseSierra Leone Iwebhusayithi: https://globaledge.msu.edu/countries/sierra-leone/tradestats Sicela uqaphele ukuthi ulwazi olunikeziwe lungase lushintshe, ngakho kuyalulekwa ukuthi uqinisekise ukunemba nokutholakala kwamawebhusayithi ngaphambi kokuwafinyelela.

Amapulatifomu e-B2b

ISierra Leone inenani elikhulayo lamapulatifomu e-B2B abhekelela amabhizinisi ezimbonini ezahlukahlukene. Nazi ezinye izinkundla ze-B2B eSierra Leone kanye namawebhusayithi abo: 1. I-ConnectSL (https://connectsl.com): I-ConnectSL iyinkundla ye-inthanethi ehlanganisa amabhizinisi e-Sierra Leone, ebavumela ukuthi bahlole ubambiswano futhi banwebe amanethiwekhi abo. Inkundla inikeza izici ezifana namaphrofayili ebhizinisi, ukufakwa kuhlu kwemikhiqizo, namandla okuthumela imiyalezo. 2. I-AfroMarketplace (https://www.afromarketplace.com/sierra-leone): I-AfroMarketplace iyinkundla ye-e-commerce ye-B2B egxile e-Afrika evumela amabhizinisi aseSierra Leone ukuthi axhumane nabathengi nabathengisi kulo lonke izwekazi. Isiteji sinikeza ukufinyelela kumkhondo wezohwebo, ikhathalogi yemikhiqizo, nezinketho zokukhokha ezivikelekile. 3. I-SLTrade (http://www.sltrade.net): I-SLTrade inkundla yokuhweba nge-inthanethi yasendaweni eklanyelwe amabhizinisi aseSierra Leone. Ivumela izinkampani ukuthi zikhangise ngemikhiqizo namasevisi azo, zithole amakhasimende angaba khona noma abahlinzeki bempahla, futhi zenze kube lula ukuhwebelana ngokusebenzisa isikhombimsebenzisi esisebenziseka kalula. 4. I-TradeKey Sierra Leone (https://sierraleone.tradekey.com): I-TradeKey iyindawo yemakethe yamazwe ngamazwe ye-B2B enezigaba ezithile zamazwe omhlaba wonke, kuhlanganise ne-Sierra Leone. Amabhizinisi angasebenzisa le nkundla ukuze abonise imikhiqizo yawo noma amasevisi emhlabeni jikelele kuyilapho exhumana nabangase babe ozakwethu abavela kuwo wonke umhlaba. I-5.CAL-Business Exchange Network(CALBEX)(http:/parts.calbex.net/) iwuhlu lwemibhalo yebhizinisi lamazwe ngamazwe elinikezelwe ngqo kwezohwebo phakathi kwezizwe zase-Afrika.Izithameli eziqondiswe kubo zihlanganisa abantu abafuna abakhiqizi, abathengi, abathengisi, abadayisi, abasabalalisi. ,abahlinzeki bempahla, nabathengisi bezitolo. Lezi zinkundla eziku-inthanethi zihlinzeka ngamathuba kumabhizinisi aseSierra Leone ukuthi aziqhakambise endaweni kanye nasemhlabeni jikelele kuyilapho ekhuthaza ukuxhumana phakathi kwezimboni zawo. Sicela uqaphele ukuthi ukutholakala kwalezi zinkundla kungase kwehluke ngokuhamba kwesikhathi; ngakho-ke kuyanconywa ukuthi uvakashele amawebhusayithi afanele ukuze uthole ulwazi lwakamuva lokufinyelela lezi nkundla ngempumelelo.
//