More

TogTok

Mebaraka e Megolo
right
Kakaretšo ya Naga
Moldova, yeo e tsebjago semmušo e le Repabliki ya Moldova, ke naga yeo e sa tsenego naga yeo e lego ka Bohlabela bja Yuropa. E abelana mellwane ya yona le Romania ka bodikela le Ukraine ka leboa, bohlabela le borwa. Gaešita le ge e le e nngwe ya dinaga tše dinyenyane kudu tša Yuropa, Moldova e ikgantšha ka histori e humilego le bohwa bja moswananoši bja setšo. Ka baagi ba batho ba ka bago dimilione tše 2,6, Moldova e bopilwe kudu ke ma-Moldova a morafo. Lega go le bjalo, gape go na le ditšhaba tše bohlokwa tša ma-Ukraine, ma-Russia le ma-Bulgaria ao a dulago ka gare ga mellwane ya yona. Leleme la semmušo leo le bolelwago nageng ye ke Seromania. Moldova e ile ya hwetša tokologo go Soviet Union ka 1991 gomme ga e sa le go tloga ka nako yeo e be e dutše e katanela go tsepama ga tša boiphedišo le tša dipolitiki. Ikonomi ya yona e ithekgile kudu ka temo, kudukudu tšweletšo ya beine – e dira gore e be ye nngwe ya baromelantle ba beine ba bagolo ka Yuropa. Go oketša moo, diintaseteri tša tšweletšo tše bjalo ka dilo tše di dirilwego ka lešela le metšhene di kgatha tema e bohlokwa moruong wa Moldova. Chisinau e šoma e le bobedi motse-mošate le lefelo la setšo la Moldova. Motse o na le mekgwa e fapa-fapanego ya go aga yeo e tutueditšwego ke bobedi thuto ya kgale ya Yuropa Bodikela le thuto ya sebjalebjale ya Soviet. Baeti ba ka hlahloba mafelo a go swana le Cathedral Park goba ba thabela dijo tša setšo diresetšhurenteng tša lefelong leo tšeo di tsebjago ka dijo tša tšona tše bose tše bjalo ka placinte (dipesteri tše di tletšego) goba mămăliga (mush ya bupi bja mabele). Ma-Moldova a ikgantšha ka ditšo tša ona tša setšo ka mmino e lego karolo e bohlokwa ya setšo sa ona. Metantsho ya setšo ya go swana le hora e tumile nakong ya meketeko goba menyanya – e bontšha diaparo tša setšo tša mebalabala tšeo di kgabišitšwego ka dilo tše di raraganego tša go loga. Go sa šetšwe diponagalo tša yona tše dibotse go bapa le Noka ya Nistru goba mafelo a yona a histori a go swana le Orheiul Vechi Monastery yeo e betlilwego ka gare ga mafsika a kalaka; ditlhohlo tša dipolitiki di kgomile tšwelopele ya Moldova nywageng ya morago bjale. Le ge go le bjalo, maitapišo a go ya go diphetogo a tšwela pele go maatlafatša temokrasi mola a nyaka tirišano ya kgauswi le dinagamaloko tša European Union. Ge re phetha,Moldova ke naga e nyenyane eupša e phelago yeo e neago baeti sebaka sa go nwelela ditšong tše di humilego mola ba hlahloba botse bja tlhago.
Tšhelete ya Setšhaba
Moldova, yeo e tsebjago semmušo e le Repabliki ya Moldova, ke naga yeo e sa tsenego naga yeo e lego ka Bohlabela bja Yuropa. Tšhelete yeo e dirišwago kua Moldova e bitšwa Moldovan Leu (MDL). Leu ya Moldova e bile tšhelete ya semmušo ya naga yeo ga e sa le go tloga ka 1993, e tšeela ruble ya Soviet legato ka morago ga gore Moldova e hwetše tokologo go tšwa go Soviet Union. Letshwao le sebediswa bakeng sa chelete ke "4", 'me e arotsoe ka 100 bani. Ditšhelete tša tšhelete tšeo di dirišwago di hwetšagala ka ditšhelete tša 1, 5, 10, 20, 50, 100 gomme ka dinako tše dingwe di le ditekanyetšo tše di phagamego le go feta tša go fihla go 500 lei. Mokgatlo o mongwe le o mongwe wa bodumedi o rwala tlhamo ya wona ya moswananoši yeo e nago le batho ba bohlokwa ba histori goba maswao a naga ao a emelago setšo le bohwa bja Moldova. Ditšhelete tša tšhipi di šomišwa gape go bapa le ditšhelete tša panka gomme di tla ka ditšhelete tša go fapafapana tša go swana le 1 ban (boleng bjo bonnyane), gammogo le ditšhelete tša tšhipi tša boleng bja 5 bani le di multiples tša lesome go fihla go leu e tee. Ditšhelete tše tša tšhipi di bontšha maswao a setšhaba goba dibopego tše di lemogegago go tšwa dileteng tše di fapanego ka gare ga Moldova. Ditšhelete tša dinaga dišele tše bjalo ka ditolara tša Amerika goba di-euro di ka fapantšhwa dipanka goba diofising tše di dumeletšwego tša phapanyetsano go ralala le metse e megolo le mafelong a baeti. Go eletšwa gore baeti ba rwale tšhelete ya lefelong leo ge ba sepela ka gare ga Moldova ka ge dihlongwa tše dingwe di ka no se amogele ditšhelete tša dinaga dišele ka go lebanya. Go oketša moo, go bohlokwa go lemoga gore ditšhelete tša bofora e bile taba nywageng ya morago bjale kua Moldova. Ka fao bobedi badudi le baeti ba swanetše go ba šedi ge ba swara tšhelete gomme ba leke go netefatša bonnete bja yona ka go lekola dikarolo tša tšhireletšo tšeo di filwego ka ditšheleteng tša nnete. Ka kakaretšo, ge o etela goba o dira kgwebo ka Moldova go bohlokwa go itlwaetša tšhelete ya setšhaba - Moldova Leu - mekgatlo ya yona ya bodumedi, dipaterone tša tšhomišo,le magato a tšhireletšo a maleba kgahlanong le tšhelete ya bofora bakeng sa phihlelo e boreledi ya tša ditšhelete nakong ya gago ya moo.
Sekgahla sa Phapanyetsano
Tšhelete ya semmušo ya Moldova ke Moldova Leu (MDL). Ge e le ditekanyo tša phapantšho kgahlanong le ditšhelete tše dikgolo tša lefase, hle ela hloko gore di feto-fetoga gantši. Le ge go le bjalo, go tloga ka September 2021, mo ke ditekanyo tša phapantšho tše di akanyetšwago: 1 USD = 18,80 MDL e le 1 EUR = 22,30 MDL e le 1 GBP = 25,90 MDL e le 1 JPY = 0,17 MDL Hle dula o gopola gore ditekanyo tše di ka fetoga, gomme go eletšwa go hlahloba le mothopo wo o ka botwago goba setheo sa ditšhelete bakeng sa tshedimošo ya moragorago kudu pele o dira diphetogo dife goba dife tša tšhelete goba ditirišano.
Matšatši a Bohlokwa a Maikhutšo
Moldova, e lego naga e nyenyane yeo e sa tsenego naga yeo e lego ka Bohlabela bja Yuropa, e keteka matšatši a mmalwa a bohlokwa a maikhutšo ngwaga ka moka. E nngwe ya menyanya e bohlokwa kua Moldova ke Letšatši la Tokologo, leo le ketekwago ka August 27th. Maikhutšo a a swaya go ikemela ga naga go Soviet Union ka 1991. Ka letšatši le, batho ba kgobokana go tšea karolo diparade, dikhonsateng le ditiragalong tše dingwe tša setšo tšeo di bontšhago histori le ditšo tša Moldova. Letšatši le lengwe la maikhutšo le bohlokwa ke Sontaga sa Paseka, seo se nago le bohlokwa bjo bogolo bja bodumedi go baagi ba Moldova bao bontši bja bona e lego Bakriste ba Orthodox. Meketeko ye e akaretša go ya ditirelong tša kereke gomme gwa latelwa ke go dira monyanya le ba lapa le bagwera. Mae a setšo a pentilwego ka mmala wo mohwibidu a fapantšhwa bjalo ka maswao a bophelo bjo bofsa le mpshafatšo. Mărțișor ke monyanya o mongwe o lemogegago wo o swarwago ka March 1st ngwaga o mongwe le o mongwe. Monyanya wo o bontšha go fihla ga selemo gomme o tsemile medu kudu ditšong tša bogologolo tša Roma. Nakong ya Mărțișor, batho ba fapantšha mekgabišo e menyenyane yeo e dirilwego ka ditlhale tše di logaganego tše tšhweu le tše khubedu tšeo di swantšhetšago go hlweka le bophelo bjo bobotse mola ba thibela meoya e mebe. Letšatši la Setšhaba la Beine ke monyanya wo o sa tlwaelegago wo o ketekwago ngwaga le ngwaga ka October 6th-7th go hlompha bohwa bjo bo humilego bja go dira beine bja Moldova. Bjalo ka ye nngwe ya batšweletši ba bagolo ba beine lefaseng ka bophara ka motho, e bontšha ditšweletšwa tša difeme tša beine tše di fapafapanego ka go latswa gammogo le ditiragatšo tša setšo. Go feta moo, Keresemose e na le bohlokwa bjo bogolo kudu kua Moldova e le nako ya go keteka bodumedi le dikopano tša lapa mafelelong a December. Batho ba etela dikereke bakeng sa ditirelo tša bošegogare pele ba boela gae go yo thabela dijo tša monyanya gotee go dikologa sehlare sa Keresemose seo se kgabišitšwego gabotse. Ka kakaretšo, menyanya ye e emela dikarolo tše di fapanego tša setšo sa Moldova – go tšwa go ntwa ya yona ya tokologo go ya go ditumelo tša yona tše maatla tša bodumedi gammogo le kgokagano ya yona ye e tseneletšego le bohwa bja go dira beine – ka moka di tsenya letsogo go hloleng boitšhupo bja moswananoši bja setšhaba bjo bo tšwelago pele go atlega lehono.
Boemo bja Kgwebišano ya Dinaga tša ka Ntle
Moldova ke naga yeo e sa tsenego naga ka Bohlabela bja Yuropa, yeo e lego mollwaneng wa Romania ka bodikela gomme Ukraine ka leboa, bohlabela le borwa. Go sa šetšwe bogolo bja yona bjo bonyenyane le methopo e lekanyeditšwego, Moldova e na le lefapha le mafolofolo la kgwebo leo le kgathago tema e kgolo moruong wa yona. Diromelwantle tša motheo tša Moldova di akaretša ditšweletšwa tša temo tše bjalo ka dienywa, merogo, beine, motšoko, mabele le dilo tše di dirilwego ka lešela. Tšweletšo ya beine e bohlokwa kudu go ekonomi ya naga ka ge e le ye nngwe ya batšweletši ba bagolo ka Bohlabela bja Yuropa. Go oketša moo, Moldova e na le lefapha leo le golago la thekinolotši ya tshedimošo leo le romelago ntle ditirelo tša tlhabollo ya disoftware. Mabapi le balekane ba kgwebo, Moldova e na le ditlemo tše tiilego tša ekonomi le dinaga tšeo di lego ka gare ga European Union (EU). EU ke molekane wa yona yo mogolo wa kgwebišano yo a tšeago karolo ye bohlokwa ya bobedi dithoto tša ka ntle le diromelwantle. Russia e emela mmaraka o mongwe o bohlokwa wa dithoto tša Moldova tše bjalo ka dienywa le beine. Le ge go le bjalo, go bohlokwa go lemoga gore Moldova e lebane le ditlhohlo tše mmalwa lefapheng la yona la kgwebo. Thulano yeo e sa rarollwago le Transnistria—tikologo yeo e aroganego yeo e lego go bapa le mollwane wa yona wa ka bohlabela—e baka mapheko kgwebong ka baka la go se tsepame ga dipolitiki le phihlelelo e thibetšwego mebarakeng e itšego. Go feta fao,go tsenela ga Moldova ka Mokgatlong wa Lefase wa Kgwebišano (WTO) go butše dibaka tše mpsha eupša gape go pepentšhitše diintasteri tša ka nageng phadišanong ye maatla ya boditšhabatšhaba. Go rarolla ditlhohlo tše,mmušo o be o dutše o phethagatša magato a go fapafapana a go swana le go kaonafatša mananeokgoparara,go mpshafatša ditshepedišo tša meetlo,le go fapantšha mebaraka ya diromelwantle,go godiša bokgoni bja bona bja kgwebišano. Ka kakaretšo,lekala la kgwebišano la Moldova le kgatha tema ye bohlokwa go thekga ekonomi ya yona.Mmušo o tšwela pele go tšwetša pele melawana yeo e lebišitšwego go goketša dipeeletšo tša dinaga dišele mola o katološa mebaraka ya diromelwantle,go tšwetša pele dikamano tša yona tša kgwebišano ya boditšhabatšhaba.Ka fao,bokgoni bja ka moso bja go katološa le go fapantšha motheo wa yona wa diromelwantle bo bonala bo holofetša
Kgonagalo ya Tlhabollo ya Mmaraka
Moldova, e lego naga e nyenyane yeo e sa tsenego naga ya Yuropa Bohlabela, e na le bokgoni bjo bogolo bja tlhabollo ya mmaraka wa yona wa kgwebo ya dinaga dišele. Go sa šetšwe bogolo bja yona, Moldova e na le mehola e mmalwa ya moswananoši yeo e tlaleletšago temaneng ya yona yeo e tšwelelago bjalo ka molekane wa kgwebo yo a holofetšago. Sa mathomo, lefelo la maano la Moldova magareng ga Romania le Ukraine le e fa phihlelelo ya bohlokwa go mebaraka ya European Union le Commonwealth of Independent States (CIS). Boemo bjo bjo bo holago bo nea dikgwebo tša Moldova go tsena gabonolo ka gare ga dihlopha tše tše dikgolo tša kgwebo, e lego seo se di kgontšhago go kgotla motheo o mogolo wa bareki. Sa bobedi, Moldova e tsebja ka bokgoni bja yona bja tša temo le ditšweletšwa tša maemo a godimo. Naga ye e ikgantšha ka mmu o nonnego le maemo a mabotse a tlelaemete ao a loketšego go bjala dienywa, merogo, morara le mabele. Ka baka leo, lefapha la temo ke le lengwe la dilo tše dikgolo tšeo di hlohleletšago moruo wa Moldova. Intasteri ya beine ya naga e eme ka ntle ka go hlaola ga yona ga selete le bokgoni bja yona bja diromelwantle. Ka go diriša mohola wo ka masolo a papatšo ao a gatelelago boleng le go ikgetha, baromelantle ba Moldova ba ka goketša bareki ba boditšhabatšhaba bao ba nyakago ditšweletšwa tša temo tša maemo a godimo. Go feta moo, Moldova e lemogwa e le lefelo la tšweletšo leo le sa bitšego kudu ka baka la ditshenyagalelo tša tlase tša bašomi ge di bapetšwa le Yuropa Bodikela goba Amerika Leboa. Mohola wo wa ditshenyagalelo o dira gore e be lefelo le le kgahlišago la go fa tšweletšo ya ka ntle goba go hloma dikgwebo tša mohlakanelwa ka mafapheng a go swana le dilo tša go dirwa ka lešela goba tša elektroniki. Go šomiša bokgoni bjo bja go kgona go reka go ka thuša go goketša dipeeletšo tša dinaga tša ka ntle mola gape go fapantšha diromelwantle go feta dithoto tše di amanago le temo. Nywageng ya morago bjale, maiteko a dirilwe ke bobedi mekgatlo ya mmušo le mekgatlo ya ditšhaba-tšhaba ya go kaonefatša mananeokgoparara ka gare ga Moldova. Dikgokagano tše di kaonafetšego tša dinamelwa di be di tla nolofatša diphallo tša kgwebišano tše di boreledi magareng ga dinaga tša kgauswi le go godiša kgokagano le disenthara tša ekonomi tša selete tša go swana le Bucharest goba Kyiv. Le ge go le bjalo, go bohlokwa go lemoga ditlhohlo tše dingwe tšeo di swanetšego go fenywa bakeng sa kgolo ya go ya go ile tlhabollong ya kgwebišano ya dinaga tša ka ntle ka Moldova. Matshwenyego a magolo a akaretša maemo a bomenetša ka gare ga naga ao a ka šitišago bao ba ka bago babeeletši goba balekane; dikgateletšego tše di tšwelago pele tša geopolitical tšeo di ka amago go tsepama; go fapafapana mo go lekanyeditšwego go feta ditšweletšwa tša temo; ditlhako tša taolo tše di sa lekanego; le mellwane ya theknolotši yeo e šitišago go amogelwa ga kgwebo ya dijithale. Ge re phetha, Moldova e bontšha bokgoni bjo bogolo bja go katološa mmaraka wa yona wa kgwebo ya dinaga dišele. Lefelo la naga ya thutafase, maatla a temo, go kgona go reka bjalo ka lefelo la tšweletšo, le mananeokgoparara ao a kaonafatšago di tsenya letsogo maemong a yona ao a holofetšago. Go rarolla ditlhohlo tše di lego gona go tla ba bohlokwa kudu go lemoga bokgoni bjo le go hloma Moldova bjalo ka molekane wa kgwebišano yo a ka botwago le wa phadišano sefaleng sa lefase ka bophara.
Hot rekisa dihlahiswa ka marakeng
Go kgetha ditšweletšwa tše di swanetšego bakeng sa mmaraka wa kgwebišano ya dinaga dišele wa Moldova e ka ba kgato e bohlokwa ya go fihlelela katlego medirong ya diromelwantle. Ka tlase ke dilo tše sego kae tšeo di swanetšego go elwa hloko ge o kgetha dilo tšeo di rekišwago ka go fiša bakeng sa mmaraka wa Moldova: 1. Dinyakišišo tša mmaraka: Go dira nyakišišo ye e tseneletšego ya mmaraka go bohlokwa go šupa nyakego le dikgetho tša bareki kua Moldova. Kwešiša setšo sa lefelong leo, ditshekamelo tša gona bjale le boitshwaro bja bareki go bona gore ke ditšweletšwa dife tšeo go nago le kgonagalo ya gore di rekiše gabotse. 2. Nepišo mebaraka ya niche: Hlaola mebaraka ya niche yeo e nago le bokgoni bjo bo phagamego eupša phadišano ya fase. Ka go tsepelela mafapheng a itšego a intasteri goba dihlopha tša bareki, go ba bonolo go rulaganya ditlhagišo tša gago tša ditšweletšwa go ya ka fao. 3. Ela hloko dinyakwa tša lefelong leo: Sekaseka dinyakwa tša bareki ba Moldova gomme o nepiše ditšweletšwa tšeo di phethagatšago dinyakwa tšeo ka go lebanya. Go fa mohlala, go ka ba le nyakego ya ditharollo tša maatla ao a mpshafatšwago ka lebaka la ditaba tša go ithekga ka maatla. 4. Boleng ke senotlelo: Netefatša gore ditšweletšwa tše di kgethilwego di fihlelela maemo a maemo a godimo ka ge se se ka ama kudu kamogelo ya bona ya mmaraka le nyakego gare ga bareki ka Moldova. 5. Dikgetho tše di sa bitšego kudu: Fana ka ditheko tša phadišano mola o hlokomela maemo a boleng ka go hlahloba baabi go tšwa dinageng tšeo di nago le ditumellano tše di kgahlišago tša kgwebišano goba ditshenyegelo tša fase tša tšweletšo. 6. Tšwetša pele dikgetho tšeo di sa senyetšego tikologo: Ka temošo ye e oketšegago ya lefase ka bophara ka ga go tšwela pele, nagana ka go fa ditšweletšwa tšeo di sa senyetšego tikologo goba go thekga mekgwa ya go ya go ile ka gare ga ketane ya gago ya kabo ka ge dikgetho tšeo di hlokomelago tikologo di hweditše botumo mebarakeng ye mentši ya boditšhabatšhaba. 7. Go tlwaelana le setšo: Ela hloko go dumelelanya setšweletšwa sa gago le meetlo ya lefelong leo, ditšo le dikgetho ntle le go bea mošomo wa sona kotsing goba dintlha tša moswananoši tša go rekiša. 8.Marketing leano: Hlabolla leano la papatšo le le šomago gabotse leo le rulagantšwego go ya ka dimelo tše itšego tša mmaraka wa Moldova go swana le go šomiša diforamo tša inthanete ka bokgoni gotee le dikanale tša setšo tša methopo ya ditaba go swana le dipapatšo tša TV le radio. 9.Monitor phadišano ka go se fetoge: Bea leihlo go mediro ya baphadišani ka gare ga lekala leo o le kgethilego ka mehla mola o dula o mpshafaditšwe ka ga go tsebagatšwa ga ditšweletšwa tše mpsha goba diphetogo tša ditshekamelo tša bareki 10.Ka ntle ga mellwane – ela hloko menyetla ya selete/romelwantle : Lekola dikgonagalo tša go katološa diromelwantle ka ntle ga Moldova ka go kgotla mebarakeng ya kgauswi ya selete moo go nago le kgahlego yeo e ka bago gona go ditšweletšwa tše di swanago le tšeo di tumilego mmarakeng wa Moldova. Ka go ela hloko mabaka a, go dira nyakišišo e feletšego ya mmaraka le go fetoša leano la gago ka mo go swanetšego, o ka godiša dibaka tša go kgetha dilo tšeo di rekišwago ka go fiša bakeng sa mmaraka wa kgwebo ya dinaga dišele wa Moldova.
Dika tša bareki le taboo
Moldova ke naga yeo e sa tsenego naga yeo e lego ka Bohlabela bja Yuropa. Batho ba Moldova, bao ba tsebjago e le ma-Moldova, ba tsebja ka go amogela baeng ga bona ka borutho le tlhago ya bona ya go amogela baeng. Ba ikgantšha kudu ka ditšo le meetlo ya bona, yeo e tsemilego medu historing le setšong sa bona. E nngwe ya dika tše bohlokwa tša bareki ba Moldova ke tlhokomelo ya bona ditswalanong tša motho ka noši. Go aga go bota le go boloka dikgokagano tše tiilego go bohlokwa ge o dira kgwebo kua Moldova. Ka fao, go ipha nako ya go hloma tswalano ye botse le bareki ba selegae go tla thuša kudu go hlabolla dikamano tša kgwebo tše di atlegilego. Seka se sengwe sa bareki ba Moldova ke kgetho ya bona ya ditirišano tša go lebana le sefahlego. Le ge thekinolotši e dirile gore poledišano ya kgonthe e tlwaelegile kudu, badudi ba bantši ba lefelong leo ba sa dutše ba tšeela godimo kgokagano e lebanyago gomme ba rata go kopana ka sebele go e na le go ithekga feela ka megala goba di-imeile. Go kgoma mo ga motho ka noši go ka godiša dikgokagano tše maatla le bareki go tšwa seleteng se. Ge go tliwa mekgweng ya kgwebo, go bohlokwa go lemoga dithibelo tše itšego goba go kwagala ga setšo mo go swanetšego go phengwa ge o dutše o dirišana le bareki ba Moldova. Go tšewa e le go hloka maitshwaro go ahlaahla dihlogo tše di nago le tlhokomelo tša go swana le dipolitiki goba ditaba tšeo di tsošago ngangišano ntle le ge di thomilwe ke badudi ba lefelong leo ka bobona. Go oketša moo, go boloka nako go tšeelwa godimo kudu setšong se; ka baka leo, go diega dibokeng goba go kgetha go ka lebelelwa e le go hloka tlhompho. Go feta moo, go bohlokwa go lemoga gore boipoetšo le boikokobetšo ke dika tšeo di tšeelwago godimo kudu ka gare ga setšhaba sa moldova. Go ikgantšha ka dilo tšeo motho a di fihleletšego goba go bontšha lehumo go ka lebelelwa gampe ke badudi ba lefelong leo. Ka boripana, batho ba Moldova ba tsebja ka go amogela baeng ga bona ka borutho gomme ba leboga go aga dikgokagano tša motho ka noši ge ba dira kgwebo. Ditirišano tša go lebana le sefahlego di kgethwa go feta mekgwa ya kgokagano ya go bonagala neng le neng ge go kgonega. It’s crucial to avoid discussing sensitive subjects such as politics unless initiated by your client, practice puctuality during meetings/appointments ,le bontša boikokobetšo go e na le go ikgantšha ka diphihlelelo tša motho ka noši ge o dirišana le bareki ba moldova
Tshepedišo ya taolo ya meetlo
Tshepedišo ya taolo ya meetlo ya Moldova e hlametšwe go laola go sepela ga dithoto le batho ka o tee ka o tee go putla mellwane ya yona. Ge o tsena goba o tšwa nageng, go na le dibopego tše mmalwa tše bohlokwa tšeo o swanetšego go di ela hloko. Sa mathomo, basepedi ba swanetše go tseba gore ba swanetše go tsebagatša dithoto dife goba dife tšeo di fetago mellwane ye e itšego, go swana le ditšhelete tša tšhelete goba dilo tša bohlokwa. Moldova e na le mellwane e itšego ya tekanyo ya tšhelete ya lefelong leo le ya dinaga dišele yeo e ka tlišwago goba ya ntšhwa nageng ntle le go tsebagatšwa. Go oketša moo, dilo tše itšego tše bjalo ka dithunya, dihlare-tagi le dilo tša setšo di nyaka diphemiti gomme di laolwa ke melawana e tiilego. Go feta fao, go bohlokwa gore baeti ba be le ditokomane tša maeto tše di šomago go swana le diphasepoto tšeo di nago le bonnyane bja nako ya go šoma. Go oketša moo, ge e ba o rulaganya go dula Moldova matšatši a fetago a 90 ka nako ya matšatši a 180 goba o dira mediro ya go thwala nageng yeo, o tla swanelwa ke go hwetša visa e swanetšego goba tumelelo ya go dula pele ga nako. Taolo ya meetlo maemafofaneng le mafelong a go tshela mellwane e akaretša go hlahlobja ga merwalo le go romela ka kgapeletšo ga diforomo tša kgoeletšo ya meetlo bakeng sa dilo tše itšego tšeo di tlišitšwego ka nageng. Go bohlokwa gore o se fete dikabo tša go se lefe motšhelo ge o rwala dithoto tša go swana le ditšweletšwa tša motšoko goba bjala. Go feta moo, Moldova e latela maemo a boditšhabatšhaba mabapi le go reka ka ntle le diromelwantle tše di ileditšwego go akaretša diokobatši/dilo tše di laolwago le dithoto tše dingwe tšeo di sego molaong. Basepeding ba swanetše go efoga go sepetša dilo tše bjalo ka ge se se ka lebiša dikotlong tše šoro. Go nolofatša go feta ka thelelo mafelong a taolo ya meetlo kua Moldova: 1. Netefatša gore ditokomane tša gago tša maeto di a šoma. 2. Tlwaelane le dikabo tša go se lefe motšhelo. 3. Hlompha melawana ya dithoto tša ka ntle/diromelwantle tše di thibetšwego/tše di ileditšwego. 4. Tsebiša dilo dife goba dife tše di nyakegago tšeo di fetago mellwane yeo e dumeletšwego. 5. Dirišana le bahlankedi nakong ya ditlhahlobo tša meetlo. Ka go latela melao ye le ditlhahlo tšeo di beilwego ke balaodi ba dithoto ba Moldova ge o tsena goba o etšwa nageng yeo, go bonagala leeto la gago le tla ba le se nago mathata mola o dutše o obamela melawana ya bona
Dipholisi tša motšhelo wa go reka ka ntle
Moldova, ka ge e le setho sa Mokgatlo wa Lefase wa Kgwebišano (WTO) le ka ge e saennwe ditumelelano tše di fapa-fapanego tša kgwebo e lokologilego, e phethagaditše mmušo wa motšhelo wa go reka ka ntle o lokologilego ka tekanyo e itšego. Naga e ikemišeditše go hlohleletša kgwebišano ya dinaga tša ka ntle le go goketša dipeeletšo ka go hlokomela mapheko a fase a go reka dithoto ka ntle. Ka kakaretšo, Moldova e diriša ditefišo tša ad valorem dithotong tšeo di tšwago dinageng tša ka ntle. Ditefišo tše di balwa bjalo ka phesente ya boleng bja meetlo bja setšweletšwa seo se tlišwago ka ntle. Ditekanyetšo di fapana go ya ka mohuta wa setšweletšwa gomme di ka tloga go 0% go ya go 64%. Mmušo o dirile maitapišo a go fokotša metšhelo ya dithoto tša ka ntle ka nepo ya go hlohleletša kgolo ya ekonomi. Moldova e fa tshwaro ya kgetho go ditšweletšwa tšeo di tšwago dinageng tšeo e saennego le tšona ditumellano tša kgwebišano ya tokologo goba ditumellano tše dingwe tša kgwebišano ya dinaga tše pedi, tše bjalo ka European Union (EU) le dinaga tšeo di lego ka gare ga Commonwealth of Independent States (CIS). Ka lebaka leo, ditšweletšwa tše di ka holega go tšwa go metšhelo ya go reka ka ntle ye e fokoditšwego goba ye e lokolotšwego. Go oketša moo, Moldova e nea kalafo e kgethegilego bakeng sa mafapha a itšego goba diintaseteri tšeo di lebišitšwego go thekga tšweletšo ya ka nageng. Se se akaretša ditefišo tša fase tša go reka ka ntle go didirišwa tše tala tšeo di šomišwago ka mafapheng ao a beilwego pele go swana le temo le tšweletšo, yeo e thušago go tšwetša pele bokgoni bja tšweletšo ya ka nageng. Go bohlokwa gore dikgwebo tšeo di dirago kgwebo ya boditšhabatšhaba le Moldova di tlwaelane le ditekanyo tše itšego tša ditefišo tšeo di šomago go ditšweletšwa tša tšona ka go rerišana le methopo ye e ka botwago go swana le diwepesaete tša semmušo tša meetlo goba go ikgokaganya le balaodi ba maleba. Gape go bohlokwa go lemoga gore mapheko ao e sego a ditefišo a ka ba gona go bapa le metšhelo ya go reka ka ntle, go swana le dinyakwa tša dilaesense goba melawana ya sethekniki yeo e beilwego bakeng sa maemo a polokego. Ka kakaretšo, pholisi ya motšhelo wa dithoto tša ka ntle ya Moldova e ikemišeditše go nolofatša kgwebišano ya boditšhabatšhaba mola e thekga diintasteri tša ka nageng ka magato a tshwaro ya kgetho.
Dipholisi tša motšhelo wa diromelwantle
Moldova, e lego naga yeo e sa tsenego naga ya Yuropa Bohlabela, e dirišitše melawana e mmalwa mabapi le go lefiša motšhelo wa dithoto tšeo di romelwago ntle. Naga e godiša kgolo ya yona ya ekonomi ka diromelwantle gomme e hlomile mmušo wo o kgahlišago wa motšhelo go goketša dipeeletšo tša dinaga tša ka ntle. Pholisi ya motšhelo wa diromelwantle ya Moldova e ikemišeditše go godiša tlhabollo ya kgwebo le go tšwetša pele kgwebišano ya boditšhabatšhaba. Mmušo o dirile maitapišo a go nolofatša le go fokotša metšhelo ya diromelwantle go ditšweletšwa tša go fapafapana. Dithoto tše dintši di lokolotšwe metšhelo ya diromelwantle ka mo go feletšego goba di le ka tlase ga ditekanyo tša tlase. Ka kakaretšo, Moldova e gapeletša motšhelo wa boleng bjo bo okeditšwego (VAT) go bontši bja dithoto tšeo di romelwago ntle ka tekanyo e tlwaelegilego ya 20%. Le ge go le bjalo, ditšweletšwa tše itšego tša go swana le dithoto tša temo di ka holega go tšwa go ditekanyo tša VAT tše di fokoditšwego goba gaešita le VAT ya tekanyetšo ya lefela. Go feta moo, Moldova e nea tshwaro e kgethegilego ya motšhelo bakeng sa diintaseteri tše itšego goba dilete bakeng sa go kgothaletša kgolo ya tšona. Go fa mohlala, naga e fana ka ditokollo goba metšhelo ye e fokoditšwego ya go romela ntle ditirelo tša IT ge e nyaka go hlabolla lefapha la yona la theknolotši. Ka mo go swanago, mafelo a mangwe ao a kgethilwego bjalo ka mafelo a ekonomi ye e lokologilego a thabela maemo a mabotse a go swana le ditekanyo tša fase tša motšhelo wa letseno la dikhamphani le ditshepedišo tše di nolofaditšwego tša meetlo bakeng sa diromelwantle tša ona. Go nolofatša kgwebišano le dinaga tša kgauswi tša go swana le Ukraine le Romania, Moldova e tšea karolo ditumellanong tše di fapafapanego tša kgwebišano tša selete. Ditumellano tše gantši di akaretša dipeakanyetšo tša go fediša metšhelo ya meetlo ditšweletšweng tše itšego goba go di fokotša kudu. Go bohlokwa go lemoga gore ditefišo tša diromelwantle di ka fapana go ya ka legoro la setšweletšwa le maemo a mmaraka. Ka fao, dikgwebo tšeo di amegago go romela ntle go tšwa Moldova di swanetše go rerišana le balaodi ba selegae goba baeletši ba profešenale go dula di mpshafaditšwe ka melawana ye e itšego ya motšhelo yeo e šomago lefapheng la bona. Ka kakaretšo, pholisi ya Moldova ya motšhelo wa dithoto tša diromelwantle e ikemišeditše go hlola tikologo ye e kgontšhago go dikgwebo ka go boloka metšhelo e le fase mola e tšwetša pele diintasteri tše bohlokwa ka ditšhušumetšo le go tšea karolo ditumellanong tša kgwebišano tša selete.
Ditifikeiti tše di nyakegago bakeng sa diromelwantle
Moldova, yeo e tsebjago semmušo e le Repabliki ya Moldova, ke naga yeo e sa tsenego naga yeo e lego ka Bohlabela bja Yuropa. Ka ge e le naga ye nnyane yeo e nago le ekonomi ye e hlabologago, Moldova e ithekgile kudu ka diromelwantle tša yona go hlohleletša kgolo ya ekonomi le tlhabollo. E le gore go nolofatšwe kgwebišano ya boditšhabatšhaba le go netefatša boleng le polokego ya dithoto tše di rometšwego ntle, Moldova e na le dinyakwa tše di fapafapanego tša netefatšo ya diromelwantle tšeo di lego gona. Ditifikeiti tše di lebišitšwe go netefatša gore ditšweletšwa di fihlelela maemo a itšego le melawana yeo e beilwego ke mekgatlo ya bosetšhaba le ya boditšhabatšhaba. Setifikeiti se sengwe sa bohlokwa sa diromelwantle kua Moldova ke Setifikeiti sa Tšwago. Tokomane ye e šoma bjalo ka bohlatse bja gore dithoto di tšweletšwa goba di tšweletšwa ka gare ga mellwane ya naga. Ka tlwaelo go nyakega ke balaodi ba meetlo ba dinaga tšeo di rekago ka ntle go laetša maswanedi a ditefišo tša kgetho goba mehola ya kgwebišano ka fase ga ditumelelano tše itšego goba ditumellano. Setifikeiti se sengwe sa bohlokwa sa diromelwantle ka Moldova ke setifikeiti sa Sanitary and Phytosanitary (SPS). Setifikeiti se se netefatša gore ditšweletšwa tša temo di obamela melawana ya maphelo le polokego yeo e amanago le maphelo a diphoofolo, maphelo a dibjalo, polokego ya dijo, le maemo a boleng. E netefatša gore ditšweletšwa di bolokegile go šomišwa gomme ga di beye dikotsi dife goba dife go maphelo a batho goba diphoofolo. Go oketša moo, diintaseteri tše dingwe di nyaka ditifikeiti tše di kgethegilego go ithekgile ka mohuta wa tšona. Go fa mohlala, batšweletši ba ditšweletšwa tša tlhago ba swanetše go hwetša Setifikeiti sa Sebjalo go tšwa go mekgatlo ye e dumeletšwego go laetša kobamelo ya mekgwa ya temothuo ya tlhago. Ka mo go swanago, batšweletši ba dilo tša go dirwa ka lešela ba ka nyaka netefatšo ya Oeko-Tex Standard 100 bakeng sa didirišwa tša dilo tša go dirwa ka lešela tšeo di se nago dilo tše kotsi. Go hwetša ditifikeiti tše ka Moldova, baromelantle ba swanetše go kgomarela ditshepedišo tše itšego tšeo di hlalošitšwego ke balaodi ba maleba ba go swana le Lefapha la Ekonomi goba Setheo sa Bosetšhaba sa Maemo le Metrology (MOLDAC). Ditshepetšo tše gantši di akaretša go romela ditokomane tše di nyakegago, go fihlelela ditekanyetšo tša maswanedi, go lefa ditefelo tše di šomago, go dira ditlhahlobo goba ditlhahlobo ge go nyakega. Ka kakaretšo, ditifikeiti tše tša diromelwantle di kgatha tema ye bohlokwa go netefatša netefatšo ya boleng bja setšweletšwa mola di godiša dibaka tša phihlelelo ya mmaraka go baromelantle ba Moldova lefaseng ka bophara.
Dithulaganyo tše di kgothaletšwago
Moldova ke naga yeo e sa tsenego naga yeo e lego ka Bohlabela bja Yuropa. Go sa šetšwe bogolo bja yona bjo bonyenyane, Moldova e ikgantšha ka mananeokgoparara a dithulaganyo ao a hlabologilego gabotse ao a kgontšhago go sepetšwa mo go šomago ga dithoto ka nageng le dinageng dišele. Ge go tliwa tabeng ya dithulaganyo tša ka gae, Moldova e na le netweke e kgolo ya ditsela le ditimela tšeo di kgokaganyago metse e megolo le mafelo a diintaseteri. Naga e beeleditše kudu go kaonafatša mananeokgoparara a yona a dinamelwa mo mengwageng ye e fetilego, gomme seo sa feletša ka go sepela ka thelelo go ralala le setšhaba. Bakeng sa kgwebo ya ditšhaba-tšhaba, Moldova e holwa ke lefelo la yona la maano magareng ga Romania le Ukraine. Go bewa mo maemong go nea phihlelelo e bonolo mebarakeng ya Yuropa gotee le yeo e lego Soviet Union ya peleng. Mafelo a magolo a dinamelwa bakeng sa kgwebišano ya ditšhaba-tšhaba a akaretša Boema-fofane bja Ditšhaba-tšhaba bja Chisinau, Boema-kepe bja Boditšhabatšhaba bja Mahala bja Giurgiulesti, Boema-fofane bja Tiraspol bja Transnistria le mafelo a fapa-fapanego a go tshela mellwane go bapa le mellwane. Go nolofatša dikepe tša ditšhaba-tšhaba, dikhamphani tše mmalwa tša dithulaganyo di šoma ka gare ga Moldova di nea ditirelo tše di fapa-fapanego tše bjalo ka go fetišetša dithoto, go hlwekiša dithoto, mafelo a polokelo le ditirelo tša kabo. Baabi ba bangwe ba dithulaganyo tše di lemogegago ba akaretša DHL Express Moldova le TNT Express World Wide. Go tlaleletša, Moldova ke karolo ya maitapišo a go fapafapana a kopanyo ya selete ao a lebišitšwego go godiša gape bokgoni bja yona bja dithulaganyo. Go fa mohlala, ke leloko la Tumelelano ya Kgwebišano ya Tokologo ya Yuropa Bogare (CEFTA) yeo e tšwetšago pele tirišano ya go tshela mellwane le go nolofatša go sepela gabonolo ga dithoto ka gare ga selete. Mabapi le ditšhišinyo tša go kgetha moabi wa dithulaganyo kua Moldova: 1. Ela hloko phihlelo ya bona: Nyaka dikhamphani tšeo di nago le rekoto yeo e hlatsetšwego ya go swara dilo tšeo di romelwago go ya goba go tšwa Moldova. 2. Lekola netweke ya bona: Netefatša gore ba na le dikgokagano tše botse le balekane bao ba ka botwago lefaseng ka bophara bakeng sa dinamelwa tše di se nago mathata. 3. Lekola ditirelo tša bona: Boeletša gore ke ditirelo dife tšeo ba di fago – go tloga go go rwala merwalo ka sefofane go ya go go rwala dithoto ka lewatleng – go ya ka dinyakwa tša gago tše di itšego. 4. Netefatša dilaesense tša bona: Netefatša gore ba na le diphemiti/dilaesense ka moka tše di nyakegago tšeo di nyakegago ke balaodi ba selegae. 5. Bala ditlhahlobo tša bareki: Lekola ditlhahlobo tša inthaneteng goba o kgopele ditšhupetšo go ela go botega ga tšona. 6. Bapetša ditheko: Kgopela ditsopolwa go tšwa go baabi ba bantši go netefatša gore o hwetša ditekanyo tša phadišano ntle le go kwanantšha boleng. 7. Lekola bokgoni bja theknolotši le bja go latela: Lebelela dikhamphani tšeo di fago go latela ka nako ya nnete le ditirelo tše dingwe tša dijithale go kaonafatša go bonagala le bokgoni. Ka kakaretšo, Moldova e fana ka mananeokgoparara a tiilego a dithulaganyo ao a thekgago dinamelwa tše di šomago gabotse tša dithoto ka nageng le boditšhabatšhabeng. Ka go kgetha moabi wa maleba wa dithulaganyo le go ela hloko ditšhišinyo tše, dikgwebo di ka holega go tšwa go mehola ya dithulaganyo ya naga.
Dikanale bakeng sa ntshetsopele ya moreki

Dipontšho tša bohlokwa tša kgwebo

Moldova, yeo e tsebjago semmušo e le Repabliki ya Moldova, ke naga yeo e sa tsenego naga ka Bohlabela bja Yuropa. Go sa šetšwe bogolo bja yona bjo bonyenyane le tokologo ya yona e nyenyane (yeo e hweditšego tokologo ka 1991), Moldova e na le dikanale tše mmalwa tše bohlokwa tša ditšhaba-tšhaba tša go reka le dipontšho tša kgwebo. E nngwe ya dikanale tše dikgolo tša ditšhaba-tšhaba tša go reka bakeng sa Moldova ke European Union (EU). Ga e sa le e saena Tumelelano ya Mokgatlo le EU ka 2014, Moldova e hotšwe ke ditumellano tša kgwebišano ya tokologo le dinaga tšeo e lego ditho tša EU. Se se dumeletše ditšweletšwa tša Moldova go fihlelela mmaraka o mogolo le go goketša bareki ba ditšhaba-tšhaba go tšwa go ralala le Yuropa. Mokero o mongwe wa bohlokwa wa theko ke dinaga tša kgauswi tša go swana le Romania le Ukraine. Dinaga tše di na le ditlemo tša kgale tša tša boiphedišo le Moldova, e lego seo se di dirago mebaraka e bohlokwa bakeng sa diromelwantle tša Moldova. Bareki ba ditšhaba-tšhaba gantši ba ba gona dipontšhong tša kgwebo le dipontšho dinageng tše bakeng sa go hwetša dithoto go tšwa Moldova. Mabapi le dipontšho tša kgwebo le dipontšho tšeo di swarwago ka mo go kgethegilego kua Moldova, go na le ditiragalo tše mmalwa tše di lemogegago: 1. Made In Molodva Expo: Pontšo ye ya ngwaga le ngwaga e bontšha mehutahuta ya ditšweletšwa tšeo di dirilwego ke dikgwebo tša ka mo nageng go ralala le mafapha a go fapana a go swana le dijo le dino, dilo tša go dirwa ka lešela, metšhene, bj.bj.E goketša bareki ba ka nageng le ba boditšhabatšhaba bao ba nyakago go hwetša ditšweletšwa tša maemo a godimo thwii go tšwa go batšweletši ba Moldova. 2. Beine ya Moldova Matšatši a Kgwebo: Bjalo ka yo mongwe wa batšweletši ba bagolo ba beine ka Bohlabela bja Yuropa, diromelwantle tša beine ke lefapha la bohlokwa bakeng sa ekonomi ya Moldova. Tiragalo ya Matšatši a Kgwebo ya Beine ya Moldowna e kopanya batšweletši ba beine ba selegae gammogo le ditsebi tša intasteri ya dinaga dišele le bareki bao ba nago le kgahlego ya go utolla dibeine tša moswananoši tše di tšweleditšwego ke dirapa tša merara tša go fapafapana go ralala le naga. 3.MoldagroTech: Bjalo ka ge temo e kgatha tema ye bohlokwa mo ekonoming ya gosasa,lefelo la babeeletši ba bohlokwa lefaseng ka bophara ba bontšha tšwelopele ya bona ya moragorago mo tiragalong ye.Peišene ye ga e tšweletše fela dilo tše mpsha eupša gape le diforamo tšeo bakgathatema ba ka dirišanago le tšona go tšwetša pele dikamano tša kgwebo.E thuša bafamiši go hwetša go pepentšhwa go . theknolotši ya sebjalebjale antd mafolofolo a mmaraka kgontšha sebjalebjale Ditiragalo tše dingwe tše di lemogegago di akaretša TechExpo – yeo e bontšhago tšwelopele ya theknolotši; Fashion Expo – e lebišitše tlhokomelo go batšweletši ba fešene ba Moldova; Pontšo ya Boditšhabatšhaba ya Boeti – go tšwetša pele bohwa bja setšo bjo bo humilego bja Moldova le mafelo a baeti. Go bohlokwa go lemoga gore ka lebaka la leuba la COVID-19 leo le tšwelago pele, ditiragalo tše dingwe di ka ba di bušeditšwe morago goba tša hudušetšwa inthaneteng. Ka fao, go eletšwa go lekola dimpshafatšo tša moragorago ka ga ditiragalo tše pele o rulaganya maeto afe goba afe a theko goba go ba gona dipontšhong tša kgwebo. Ka kakaretšo, go sa šetšwe bogolo bja yona bjo bonyenyane, Moldova e kgonne go hloma dikanale tše bohlokwa tša boditšhabatšhaba tša theko ka go dirišana ga yona le EU le dinaga tša kgauswi. Go oketša moo, Moldova e swara dipontšho tše di fapa-fapanego tša kgwebo le dipontšho tšeo di bontšhago diintaseteri tša yona tše di fapa-fapanego, e nea dibaka bakeng sa bareki ba ditšhaba-tšhaba go hlahloba le go tsenela kgwebo le dikhamphani tša Moldova.
Moldova, yeo e tsebjago semmušo e le Repabliki ya Moldova, ke naga yeo e lego Yuropa Bohlabela. Dientšene tše dingwe tša go nyaka tšeo di dirišwago ka tlwaelo kua Moldova gotee le di-URL tša tšona tša wepesaete ke tše: 1. Google (https://www.google.md) - Google ke enjene ya go nyaka yeo e tumilego kudu lefaseng ka bophara le yeo e šomišwago kudu kua Moldova gape. E fana ka boitemogelo bjo bo feletšego bja go nyaka gomme e fa dipoelo go tšwa methopong ye e fapanego go akaretšwa matlakala a wepe, diswantšho, dibidio, ditaba, le tše dingwe. 2. Yandex (https://yandex.md) - Yandex ke enjene ya go nyaka yeo e theilwego Russia yeo gape e tumilego kua Moldova. E fana ka dipoelo tša nyakišišo tša maleba le ditirelo tša tlaleletšo tša go swana le imeile, mebapa, sedirišwa sa mofetoledi, bj.bj. 3. Bing (https://www.bing.com) - Bing ke entšene ya go nyaka ya Microsoft yeo e fago bokgoni bja go nyaka wepe bjo bo swanago le bja Google. Gaešita le ge e sa dirišwe kudu go swana le Google goba Yandex kua Moldova, e sa dutše e nea dipoelo tše di nepagetšego bakeng sa dipotšišo tše di fapa-fapanego. 4. Mail.Ru Search (https://go.mail.ru/search) - Mail.Ru Search ke entšene e nngwe e tumilego ya go nyaka yeo e theilwego go Russia yeo e dirišwago ke batho ba Moldova. Gotee le dikarolo tša go nyaka wepe ya ka mehla, e kopanya gape le ditirelo tše dingwe tšeo di fiwago ke Mail.Ru go swana le imeile le dinetweke tša leago. 5. DuckDuckGo (https://duckduckgo.com) - DuckDuckGo ke enjene ya go nyaka yeo e lebanego le sephiri yeo e sa latelego mediro ya inthanete ya badiriši goba ya bontšha dipapatšo tšeo di hlamilwego ka bowena tšeo di theilwego godimo ga datha ya mosediriši. Gaešita le ge e sa dirišwe kudu ge e bapišwa le dientšene tše dingwe tše dikgolo tša go nyaka tšeo di boletšwego ka mo godimo, e ipiletša go badiriši bao ba tshwenyegilego ka sephiri. Tše ke tše dingwe tša dientšene tša go nyaka tšeo di dirišwago ka tlwaelo kua Moldova gotee le di-URL tša tšona tša wepesaete ka go latelana moo o ka di fihlelelago bakeng sa dinyakišišo tša gago goba dinyakwa tša gago tša tshedimošo.

Matlakala a magolo a masehla

Kua Moldova, tšhupetšo ya mathomo ya dikgwebo le ditirelo tšeo di nago le matlakala a masehla ke YellowPages.md. Kgoro ye ya inthanete e fa lenaneo le le feletšego la diintasteri le mafapha a go fapafapana ao a lego gona ka nageng. E šoma bjalo ka mothopo wo o thušago go batho ka o tee ka o tee bao ba nyakago go hwetša dikhamphani tše itšego, ditšweletšwa goba ditirelo. YellowPages.md e fana ka sefala sa go nyaka seo se šomišwago gabonolo seo se dumelelago badiriši go sepelasepela ka magoro a fapanego a go swana le madulo, diresetšhurente, ditirelo tša dikoloi, dinolofatši tša tlhokomelo ya maphelo, dihlongwa tša thuto, mekgatlo ya ditšhelete, dikhamphani tša kago, le tše dingwe. Webosaete e fana ka tshedimošo ye e tletšego ka ga kgwebo ye nngwe le ye nngwe yeo e lokeleditšwego goba tirelo go akaretšwa dintlha tša kgokagano (dinomoro tša mogala le diaterese tša imeile), lefelo mmapeng leo le nago le tšobotsi ya tirišano, dikgokagano tša weposaete (ge di le gona), le ditlhahlobo tša bareki. Ntle le YellowPages.md, mothopo o mongwe o ka botwago wa go hwetša dikgwebo kua Moldova ke reco.md. Reco e emela "Tirišano ya Ekonomi ya Selete" gomme e šoma bjalo ka netweke ye e nabilego ya tšhupamabaka ya kgwebo yeo e akaretšago dinaga tše mmalwa go akaretšwa Moldova. E nolofatša go bonagala gakaone go dikgwebo tša ka mo nageng ka go tšwetša pele ditšweletšwa goba ditirelo tša tšona go bareki ba bosetšhaba le ba boditšhabatšhaba. Reco.md e kgontšha badiriši go nyaka dihlongwa tše di fapafapanego tšeo di theilwego godimo ga lefapha la intasteri goba lefelo la thutafase ka gare ga Moldova. E bile e na le tshepedišo ya ngwadišo ye e nolofaditšwego yeo e dumelelago dikhamphani go hlama diprofaele tša tšona ka dintlha tše bohlokwa go swana le tshedimošo ya kgokagano le ditlhalošo tša mediro ya tšona. Diforamo tše tše pedi di nea methopo ya bohlokwa bakeng sa badudi goba baeti bao ba nyakago go hwetša dikgwebo tše di fapa-fapanego ka gare ga mafapha a fapa-fapanego go ralala le metse le dilete tša Moldova. Ka didirišwa tša bona tša go dirišana tše di nago le bogwera le dipolokelo tša tshedimošo tše di nabilego tša mananeo a khamphani ka gare ga seemo sa matlakala a masehla a naga; diwepesaete tše ke didirišwa tša bohlokwa tšeo di bopago diponagalo tša kgwebo tša selegae ka go kgokaganya bareki le baabi ba ditirelo ba maleba ka go kgotla fela.

Diforamo tše kgolo tša kgwebo

Moldova, e lego naga e nyenyane ya Yuropa Bohlabela, e bone kgolo e kgolo diforamo tša kgwebo ya inthanete nywageng ya morago bjale. Tše dingwe tša diforamo tše dikgolo tša kgwebo ya inthanete kua Moldova gotee le diwepesaete tša tšona ke tše: 1. Lalafo (www.lalafo.md): Lalafo ke e nngwe ya mebaraka ye e etilego pele ya inthanete kua Moldova. E dumelela batho ka bomong le dikgwebo go rekiša ditšweletšwa tše mpsha goba tše di šomišitšwego go ralala le magoro a go fapafapana, go akaretšwa elektroniki, fešene, thekišo ya dithoto, dikoloi le tše dingwe. 2. 999.md (www.999.md): 999.md ke mmaraka o mongwe o tumilego wa inthanete kua Moldova wo o neago mehutahuta ya ditšweletšwa le ditirelo bakeng sa bareki le barekiši ka mo go swanago. E na le magoro a go swana le didirišwa tša elektroniki, diaparo, dilo tša ka gae, mešomo, dithoto le tše dingwe tše dintši. 3. AlegeProdus (www.AlegeProdus.com): AlegeProdus ke sefala sa mabenkele a inthaneteng moo bareki ba ka hwetšago ditšweletšwa tše di fapafapanego go tšwa go barekiši ba bantši ba selegae. E fana ka magoro a go swana le didirišwa & elektroniki; fešene; botse & bophelo bjo bobotse; legae & serapa; dilo tša masea & bana; dithoto tša dipapadi; disebediswa dikoloi; dipuku le tše dingwe. 4. B2Bdoc (b2bdoc.com): B2Bdoc ke sethaleng sa e-commerce seo se lebišitšego tlhokomelo go ditirišano tša kgwebo go ya go kgwebo ka gare ga mmaraka wa Moldova. E kgokaganya baabi le dikgwebo tšeo di nyakago go reka didirišwa tše tala goba ditšweletšwa tša wholesale ka ditheko tša phadišano. 5.CityOnline (cityonline.md): CityOnline ke lebenkele la inthanete moo bareki ba ka hwetšago kgetho e kgolo ya ditšweletšwa go tloga go di-smartphone go ya go didirišwa le dilo tše dingwe tša ka gae. 6.Unishop (unishop.md ): Unishop ke e-commerce websaeteng hore specializes ka ho rekisa thepa e sa tšoaneng bareki tse kang elektronike , disebediswa tsa lapeng , bana ba toys , thepa lipapali , botle tlhokomelo sehlahiswa joalo-joalo Tše ke tše dingwe tša diforamo tše kgolo tša kgwebo ya inthanete tšeo di hwetšagalago ka Moldova mo nakong ye tšeo di fago bareki phihlelelo ye e loketšego go mehutahuta ya ditšweletšwa go ralala le magoro a fapanego.

Diforamo tše kgolo tša ditaba tša leago

Moldova, yeo e tsebjago semmušo e le Repabliki ya Moldova, ke naga e nyenyane yeo e sa tsenego naga yeo e lego ka Bohlabela bja Yuropa. Go sa šetšwe bogolo bja yona bjo bonyenyane le baagi ba yona, Moldova e na le naga e phelago ya mekero ya ditaba ya leago yeo e hlokomelago dikgahlego tše di fapa-fapanego le dipalopalo tša batho. Diforamo tše dingwe tše di tumilego tša ditaba tša leago tšeo di dirišwago kua Moldova gotee le diwepesaete tša tšona ka go latelana ke tše: 1. Facebook (https://www.facebook.com) - Facebook e tumile kudu lefaseng ka bophara gomme gape e šomišwa kudu kua Moldova. E fana ka dikarolo tše di fapafapanego tša go swana le diprofaele tša motho ka noši, matlakala a dikgwebo le mekgatlo, dihlopha tša dikgahlego tše di abelanwago, ditirelo tša melaetša, le diphepo tša ditaba. 2. Odnoklassniki (https://ok.ru/) - Odnoklassniki ke sethaleng sa go dira dikgokagano tša leago seo se theilwego Russia seo se hweditšego botumo bjo bogolo gare ga ma-Moldova. E lebišitše tlhokomelo go kgokaganya batho le bao ba tsenago le bona ka klaseng goba bagwera ba kgale go tšwa sekolong goba yunibesithing. 3. Instagram (https://www.instagram.com) - Instagram ke sethaleng sa ho arolelana dinepe le video moo basebedisi ba ka kenya litšoantšo kapa divideo tse khutšoanyane hammoho le ditlhaloso kapa di-hashtag ho arolelana le balatedi ba bona. 4. Twitter (https://twitter.com) - Twitter e dumelela badiriši go romela melaetša ye kopana yeo e bitšwago "tweets" ya ditlhaka tše di fihlago go 280. Batho ba ka latela diakhaonto tša yo mongwe le yo mongwe go bona di-tweet tša bona mothalong wa bona wa nako. 5. VKontakte (VK) (https://vk.com/) - VKontakte, e tsebjago ka tlwaelo e le VK, ke e nngwe ya mafelo a magolo kudu a go dira dikgokagano tša leago a inthaneteng a Yuropa ao a swanago le Facebook eupša a tumile kudu gare ga badiriši bao ba bolelago Serussia. 6. Telegram (https://telegram.org/) - Telegram ke tirišo ya melaetša ya ka pela yeo e theilwego lerung yeo e gatelelago dikarolo tša sephiri le tša tšhireletšo tša go swana le go šitiša mafelelong go ya mafelelong bakeng sa megala ya lentšu le melaetša. 7. LinkedIn (https://www.linkedin.com) - LinkedIn kudu-kudu e lebišitše tlhokomelo go go dira dikgokagano tša profešenale ka go kgokaganya batho ka bomong go ya ka histori ya mošomo le mangwalo a thuto a profešenale. 8. YouTube (https://www.youtube.com) - YouTube e šoma bjalo ka sefala sa go abelana ka dibidio sa inthaneteng moo badiriši ba ka tsenyago dibidio tša bona, ba bogela dikagare tšeo di hlotšwego ke ba bangwe, le go dirišana ka ditshwayotshwayo le dipeeletšo. 9. TikTok (https://www.tiktok.com) - TikTok ke sefala sa ditaba tša leago seo se kgontšhago badiriši go hlama le go abelana dibidio tše kopana tšeo di beakantšwego go mmino, gantši di na le difiltara goba ditlamorago tše di kgethegilego. Diforamo tše di nea ma-Moldova sebaka sa go kgokagana le bagwera, ditho tša lapa, dikgwebo le ditšhaba Inthaneteng. Go bohlokwa go lemoga gore lenaneo le le ka fetoga ge nako e dutše e eya ge diforamo tše mpsha di tšwelela goba tše di lego gona di lahlegelwa ke go tuma.

Mekgatlo e megolo ya intasteri

Kua Moldova, go na le mekgatlo e mmalwa e megolo ya intasteri yeo e kgathago tema e bohlokwa go emeleng le go tšwetša pele dikgahlego tša mafapha a fapa-fapanego. Mekgatlo ye e ikemišeditše go godiša kgolo, tlhabollo, le tirišano ka gare ga diintasteri tša yona ka go latelana. Tše dingwe tša mekgatlo e megolo ya intaseteri kua Moldova ke tše: 1. Chamber of Commerce le Indasteri ya Repabliki ya Moldova (CCI RM): CCI RM ke mokgatlo o hlaheletseng o emelang dikgahleho tsa dikgwebo tsa Moldova bobeli naheng le bochaba. E fana ka ditirelo tše ntši go maloko a yona, go akaretšwa tšwetšopele ya kgwebišano, go nyalelanya kgwebo, ditirelo tša netefatšo, le phihlelelo ya tshedimošo ya maleba. Webosaete ya semmušo ke http://chamber.md/. 2. Mokgatlo wa Theknolotši ya Tshedimošo & Dikgokagano (ATIC): ATIC e lebeletše kudu go tšwetša pele tlhabollo le katološo ya lefapha la IT ka Moldova. E ikemišeditše go oketša boitlhamelo bja theknolotši, go goketša dipeeletšo, go kaonafatša mananeo a tlhahlo ya bokgoni bja dijithale, le go godiša tirišano magareng ga dikhamphani tšeo di šomago ka gare ga lefapha le. Dintlha tše dingwe di ka hwetšwa go https://www.digitalmoldova.md/en/atic-home/. 3. Mokgatlo wa Badiri ba Beine (WMA): WMA e kgatha tema ye bohlokwa go tšwetša pele dibeine tša Moldova ka mo nageng le boditšhabatšhaba ka go rulaganya dipontšho tše di fapafapanego, go latswa, diseminare, bjalobjalo, go gatelela ditšweletšwa tša batšweletši ba beine ba lefelong leo lefaseng ka bophara. Webosaete ya bona ya semmušo ke http://vinmoldova.md/index.php?pag=Acasa&lang=en. 4.Union LatexProducers Association: Mokgatlo wo o emela dikhamphani tšeo di amegago ka taolo ya dipolase tša rabara gotee le tshepedišo ya latex bakeng sa dikgopelo tše di fapanego go swana le ditšweletšwa tša tlhokomelo ya maphelo goba tšweletšo ya dithoto tša intasteri . ba thekga mediro ya tlhahlo ya bašomi ba ka mo nageng anf ba hlamile ditumellano tša tirišano le dikhamphani tša dinaga dišele tšeo di šomago ka theknolotši ya go šoma ka raba . Dintlha tše dingwe di ka hwetšwa go tšwa go http://latexproducers.org/homepage-english/. Tše ke mehlala ye mmalwa fela gare ga mekgatlo ye mengwe ye mentši ye e itšego ya intasteri yeo e šomago ka mafapheng a go fapana go swana le temo (National Farmers Federation), boeti (Tourism Industry Association), kago (Civil Construction Developers’ Association), bj.bj. Ke mo go swanetšego go bolela gore tshedimošo yeo e filwego ka mo godimo e ka ba ka fase ga phetogo, ka fao go eletšwa go etela diwepesaete tše di swanetšego bakeng sa tshedimošo ya moragorago le ye e nepagetšego ka mekgatlo ye ya intasteri kua Moldova.

Diwepesaete tša kgwebo le tša kgwebo

Moldova ke naga e nyenyane yeo e sa tsenego naga yeo e lego ka Bohlabela bja Yuropa. Go sa šetšwe bogolo bja yona, e na le ekonomi ye e golago le diwepesaete tše mmalwa tšeo di fago tshedimošo ka ga kgwebišano le mediro ya ekonomi. Tše dingwe tša diwepesaete tše dikgolo tša tša boiphedišo le tša kgwebo kua Moldova, gotee le di-URL tša tšona ka go latelana ke tše: 1. Lefapha la Ekonomi le Mananeokgoparara: Webosaete ya semmušo ya Lefapha e fana ka tshedimošo ka ga mafapha a go fapafapana, menyetla ya dipeeletšo, melawana ya kgwebo, le mananeo a tlhabollo ya kgwebo ka Moldova. URL: https://mei.gov.md/en/ . 2. Chamber of Commerce and Industry of the Republic of Moldova (CCIRM): Webosaete ye e fana ka methopo ya dikgwebo go akaretšwa tšhupamabaka ya kgwebo, diapdeite tša ditaba, almanaka ya ditiragalo, tlhahlo ya dipeeletšo, le polokelo ya tshedimošo ya diromelwantle-go reka ka ntle. URL: https://phapoši.md/ . 3. Setheo sa Kgogedi ya Dipeeletšo & Tšwetšopele ya Diromelwantle (MIEPO): MIEPO e ikemišeditše go goketša dipeeletšo tša dinaga tša ka ntle go Moldova ka go fa tshedimošo ya maleba ka ga dibaka tša dipeeletšo go ralala le mafapha a go fapafapana. URL: https://www.investmoldova.md/en 4. Mokgatlo wa Bosetšhaba wa Dikgwebopotlana le Magareng (NASME): NASME e emela dikgahlego tša dikgwebopotlana le tše bogareng (SMEs) ka Moldova ka go buelela melawana ye e kgahlišago ya kgwebo le go fa ditirelo tša thekgo. URL: http://www.antem-org.md/setswana/index.php 5. Lekgotla la Ekonomi go Tonakgolo: Wepesaete e fa dimpshafatšo ka ga melawana ya ekonomi yeo e phethagaditšwego ke mmušo go thekga tlhabollo ya go ya go ile gammogo le dipalopalo tše di amanago le kgwebišano, diphallo tša dipeeletšo, ditekanyo tša mešomo bj.bj. URL: http://consiliere.gov.md/en 6. Export-Import Database (COMTRADE.MD): Sefala se sa inthanete se dumelela dikgwebo go nyaka dipalopalo tša go reka ka ntle-romelwantle tšeo di amanago le magoro a go fapana go swana le ditšweletšwa goba dinaga ka gare ga diforeime tša nako tše di laeditšwego. URL: https://khoebo.md/en/ . 7. Biro ya Bosetšhaba ya Dipalopalo (NBS): NBS e na le maikarabelo a go kgoboketša datha ya dipalopalo mabapi le dikarolo tše di fapanego go akaretšwa diakhaonto tša bosetšhaba, ditšhupetšo tša tšweletšo ya temo, diphallo tša kgwebišano, palo ya batho, bj.bj. URL: https://dipalopalo.gov.md/?lang=en Diwepesaete tše di fa tshedimošo ya bohlokwa le methopo go bobedi dikgwebo tša ka mo nageng le tša boditšhabatšhaba tšeo di nago le kgahlego ya go beeletša, go gweba goba go dirišana le dikhamphani tša Moldova. Go kgothaletšwa go hlahloba diwepesaete tše bakeng sa tshedimošo e feletšego le ya moragorago mabapi le tša boiphedišo le mediro ya kgwebo ya Moldova.

Kgwebo ya data potso diwepesaete

Go na le diwepesaete tše mmalwa tša go botšiša ya data ya kgwebo tšeo di hwetšagalago bakeng sa Moldova. Tše dingwe tša tšona ke tše gotee le diaterese tša tšona tša wepe: 1. National Bureau of Statistics (NBS): NBS e fana ka tshedimošo e feletšego ka dipalopalo tša kgwebišano ya boditšhabatšhaba bakeng sa Moldova. Webosaete ya bona e fana ka phihlelelo ya datha ye e fapanego go swana le diromelwantle, dithoto tša ka ntle, tekatekano ya kgwebišano, le tše dingwe. Wepesaete: http://dipalopalo.gov.md/ 2. Moldova Trade Portal: Sethala sena sa inthanete se fana ka tlhahisoleseding e feletseng e amanang le kgwebišano gomme se nolofatša phihlelelo ya ditokomane tša semmušo, melawana ya go reka ka ntle/romelwantle, dipego tša tshekatsheko ya mmaraka, le dipalopalo tša kgwebo. Wepesaete: https://www.kgoro ya kgwebo.md/en 3. Tharollo ya Kgwebišano ye e Kopantšwego ya Lefase (WITS): WITS ke polokelo ya tshedimošo yeo e hlamilwego ke Panka ya Lefase yeo e fago phihlelelo go dipalopalo tša kgwebišano ya dithoto tša boditšhabatšhaba le ditšhupetšo tša maleba. Wepesaete: https://wits.worldbank.org/ . 4. United Nations Comtrade Database: Comtrade ke polokelo ya dipalopalo tša semmušo tša kgwebišano ya boditšhabatšhaba tšeo di hlokometšwego ke Karolo ya Dipalopalo ya Ditšhabakopano. E dumelela badiriši go hlahloba datha ya go reka ka ntle/romelantle ya dithoto ye e tletšego ka botlalo go ya ka naga. Wepesaete: https://comtrade.un.org/ . 5. Mmapa wa Kgwebo wa Senthara ya Kgwebišano ya Boditšhabatšhaba (ITC): Mmapa wa Kgwebo o fa badiriši tshedimošo ye e nabilego ya dipalopalo mabapi le diphallo tša kgwebišano ya lefase ka bophara, go akaretšwa le tshepedišo ya diromelwantle/go reka ka ntle ya Moldova ka diintastering le mebarakeng ye e fapanego lefaseng ka bophara. Wepesaete: https://www.mapa wa kgwebo.org/ Diwepesaete tše di swanetše go go thuša go hwetša datha ya maleba le ya moragorago yeo e amanago le ekonomi le kgwebo bakeng sa Moldova ka go hlahloba di-database tša tšona ka go latelana goba go diriša mešomo ya go nyaka yeo e filwego diforamo tše. Hlokomela gore go fihlelela dikarolo tše itšego goba go hwetša dipego tše itšego tše di nago le dintlha ka botlalo go ka nyaka go ingwadiša goba peeletšo maemong a mangwe.

Diforamo tša B2b

Moldova ke naga yeo e sa tsenego naga yeo e lego ka Bohlabela bja Yuropa. Le ge e sa tsebje kudu, e na le diforamo tše mmalwa tša B2B tšeo di hlokomelago dikgwebo ka gare ga naga. Mehlala e sego kae še: 1. BizBuySell Moldova (https://www.bizbuysell.md): Sethala sena se lebišitše tlhokomelo go rekeng le go rekiša dikgwebo ka Moldova. E dumelela dikgwebo go lokeletša ditlhagišo tša tšona le go kgokagana le bareki bao ba ka bago gona goba babeeletši. 2. Moldova Business Directory (https://www.moldovabd.com): Directory ena e sebeletsa e le lenane le feletseng la dikgwebo tse sa tšoaneng ka Moldova ho pholletsa le liindasteri tse fapaneng. E fana ka dintlha tša kgokagano, dikgokagano tša weposaete, le tshedimošo ye nngwe ya maleba ya khamphani ye nngwe le ye nngwe yeo e lokeleditšwego. 3. Tradeford - Moldova B2B Marketplace (https://moldova.tradeford.com): Tradeford ke sethaleng sa machaba sa B2B se akarelletsang karolo e inehetseng bakeng sa dikgwebo tsa Moldova. Dikhamphani di ka hlama diprofaele, tša bontšha ditšweletšwa goba ditirelo tša tšona, le go kgokagana le bareki ba boditšhabatšhaba bao ba ka bago gona goba balekane. 4. AllBiz - Repabliki ya Moldova (https://md.all.biz): AllBiz ke mmaraka wa inthanete wo o akaretšago dinaga tše dintši, go akaretša le Repabliki ya Moldova. Dikgwebo di ka hlama diprofaele, tša lokeletša ditšweletšwa goba ditirelo tšeo di fiwago, le go boledišana le bareki bao ba ka bago gona goba balekane. 5. GlobalTrade.net - Setsi sa Dinyakišišo tša Mmaraka sa Repabliki ya Moldova (https://www.globaltrade.net/market-research/Moldova): GlobalTrade.net e fana ka setsi se itseng sa dipatlisiso tsa mmaraka se lebisitsweng ho Repabliki ya Moldowa se nepisitsweng ka ho toba ho ditirisano tsa kgwebo ho kgwebo ka hare ho naha. Hle ela hloko gore diforamo tše di ka ba le dinepo le dikarolo tše di fapanego; ka mehla go kgothaletšwa go hlahloba lefelo le lengwe le le lengwe ka botee go bona gore ke efe yeo e swanetšego dinyakwa tša gago kudu bjalo ka mosediriši go ya ka dinyakwa tše di itšego tša intasteri goba mešomo yeo e nyakegago bakeng sa ditirišano tša gago tša kgwebo kua Moldova.
//