More

TogTok

Asi Veviwo
right
Dukɔa ƒe Nyatakakawo
Moldova, si woyɔna le se nu be Republic of Moldova, nye dukɔ si me ƒu mele o si le Ɣedzeƒe Europa. Ema eƒe liƒowo kple Romania le ɣetoɖoƒe gome eye Ukraine le dziehe, ɣedzeƒe, kple anyiehe gome. Togbɔ be enye Europa dukɔ suetɔwo dometɔ ɖeka hã la, Moldova ƒo adegbe le ŋutinya si me kesinɔnuwo le kple dekɔnuwo ƒe domenyinu tɔxɛwo ŋu. Esi ame siwo ade miliɔn 2.6 ye le Moldova ta la, Moldovatɔ siwo nye to vovovo me tɔwo koŋue le eme. Gake Ukrainetɔwo, Russiatɔwo, kple Bulgariatɔwo ƒe nuto ɖedzesi aɖewo hã li siwo le eƒe liƒowo dzi. Gbe si wodona le dukɔa me enye Romaniagbe. Moldova xɔ ɖokuisinɔnɔ tso Soviet Union gbɔ le ƒe 1991 me eye tso ɣemaɣi la, ele agbagba dzem be ganyawo kple dunyahehe nali ke. Eƒe ganyawo nɔ te ɖe agbledede dzi vevie, vevietɔ wein wɔwɔ – si wɔe be wònye wein dzrala gãtɔwo dometɔ ɖeka le Europa. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, adzɔnuwo wɔwɔ ƒe dɔwɔƒewo abe avɔwo kple mɔ̃wo ene wɔa akpa vevi aɖe le Moldova ƒe ganyawo me. Chisinau nye Moldova ƒe fiadu kple dekɔnuwo ƒe taɖoƒe siaa. Xɔtuɖaŋu vovovo siwo dzi Ɣetoɖoƒe Europatɔwo ƒe blematɔwo kple Soviettɔwo ƒe egbegbe nukpɔsusuwo siaa kpɔ ŋusẽ ɖo la le dua me. Amedzrowo ate ŋu aɖi tsa ayi teƒe veviwo abe Cathedral Park ene alo aɖu dekɔnu nuɖuɖuwo le nutoa me nuɖuɖudzraƒe siwo wonya ɖe woƒe nuɖuɖu viviwo abe placinte (abolo siwo wotsɔ nu ƒomevi aɖe wɔe) alo mămăliga (bli me lãmi) ene ta. Moldovatɔwo tsɔa dada dea woƒe blemakɔnuwo me eye hadzidzi nye woƒe dekɔnuwo ƒe akpa vevi aɖe. Amewo ƒe ɣeɖuɖuwo abe hora ene xɔ ŋkɔ le azãɖuɖu alo azãɖuɣiwo – woɖea dekɔnuwu siwo le amadede vovovowo me siwo wotsɔ atsyã siwo gɔme sese sesẽ ɖo atsyɔ̃ na la fiana. Togbɔ be eƒe anyigba dzeaniwo le Nistru Tɔsisia to alo eƒe ŋutinya me teƒewo abe Orheiul Vechi Saɖagaxɔ ene si wokpa ɖe limestone-kpewo me ene hã la; dunyahehe me kuxiwo kpɔ ŋusẽ ɖe Moldova ƒe ŋgɔyiyi dzi le ƒe ʋɛ siwo va yi me. Gake agbagbadzedze be woawɔ ɖɔɖɔɖowo yi edzi le ŋusẽ dom demokrasidziɖuɖua esime wole nuwɔwɔ aduadu kplikplikpli dim kple Europa Dukɔwo ƒe Ðekawɔha me tɔwo. Le nyataƒoƒo me la,Moldova nye dukɔ sue aɖe si me dzo le si naa mɔnukpɔkpɔ amedzrowo be woanyrɔ wo ɖokui ɖe kɔnyinyi deŋgɔwo me esime wole dzɔdzɔmenuwo me dzrom.
Dukɔa ƒe Ga
Moldova, si woyɔna le se nu be Republic of Moldova, nye dukɔ si me ƒu mele o si le Ɣedzeƒe Europa. Woyɔa ga si wozãna le Moldova be Moldova Leu (MDL). Moldova Leu nye ga si dziɖuɖua zãna le dukɔa me tso ƒe 1993 me, eye wòxɔ ɖe Soviet ruble teƒe esi Moldova xɔ ɖokuisinɔnɔ tso Soviet Union gbɔ. Dzesi si wozãna na ga lae nye "4", eye womae ɖe bani 100 me. Gagbalẽ siwo wodzrana la li le gagbalẽ siwo ƒe home nye 1, 5, 10, 20, 50, 100, eye ɣeaɖewoɣi la, woƒe asixɔxɔ si dea lei 500 gɔ̃ hã. Sɔlemeha ɖesiaɖe tsɔa eƒe nɔnɔme tɔxɛ si me ŋutinya me ame veviwo alo dzesi vevi siwo tsi tre ɖi na Moldovatɔwo ƒe dekɔnuwo kple domenyinu le la ɖe asi. Wozãa gakuwo hã kpe ɖe gagbalẽwo ŋu eye woƒe asixɔxɔ vovovowo le abe ban 1 (asixɔxɔ suetɔ kekeake), kpakple gaku siwo ƒe home nye bani 5 kple ewo ƒe dzidziɖedzi va ɖo leu ɖeka. Gaku siawo ɖea dukɔa ƒe dzesiwo alo nu ɖedzesi siwo tso nuto vovovowo me le Moldova me fiana. Woate ŋu aɖɔli duta gawo abe United States dɔlar alo euro ene le gadzraɖoƒewo alo gaɖɔliƒe siwo ŋu woɖe mɔ ɖo le du gãwo kple tsaɖilawo ƒe nutoawo katã me. Anyo be tsaɖilawo natsɔ nutoa me ga ne wole mɔ zɔm le Moldova me elabena ɖewohĩ dɔwɔƒe aɖewo maxɔ duta ga tẽ o. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, ele vevie be míanya be aʋatso gagbalẽwo nye nya le ƒe ʋɛ siwo va yi me le Moldova. Eyata ele be dua me tɔwo kple amedzrowo siaa naɖɔ ŋu ɖo ne wole ga zãm eye woadze agbagba akpɔ eƒe nyateƒenyenye to dedienɔnɔ ƒe nɔnɔme siwo wona le gagbalẽ ŋutɔŋutɔwo dzi la me toto me. Le blibo me la, ne èle tsa ɖim alo le asitsadɔ wɔm le Moldova la, ele vevie be nànya dukɔa ƒe ga - Moldova Leu - eƒe ga homewo, zazã ƒe ɖoɖowo,kple afɔɖeɖe siwo sɔ ɖe aʋatsoga ŋu hena ganyawo ƒe nuteƒekpɔkpɔ si le bɔbɔe le wò ɣeyiɣi si nèle afima me.
Asitɔtrɔ ƒe Asixɔxɔ
Moldova ƒe ga si dziɖuɖua zãnae nye Moldova Leu (MDL). Le ga si woatsɔ aɖɔli xexeame ƒe ga gãwo gome la, taflatse de dzesii be wotrɔna enuenu. Gake tso September 2021 me la, ga si woatsɔ aɖɔli gae lae nye esi: 1 USD = 18.80 ƒe MDL 1 EUR = 22.30 MDL ƒe home 1 GBP = 25.90 ƒe MDL 1 JPY = 0.17 MDL ƒe xexlẽme Taflatse nenɔ susu me na wò be ga home siawo ate ŋu atrɔ, eye anyo be nàbia nyatakakatsoƒe alo gadzikpɔƒe si ŋu kakaɖedzi le be nàkpɔ nyatakaka yeyetɔ kekeake hafi atrɔ asi le ga ŋu alo awɔ asitsatsa aɖeke.
Ŋkekenyui Veviwo
Moldova, si nye dukɔ sue aɖe si me ƒu mele o si le Ɣedzeƒe Europa, ɖua azã vevi geɖe le ƒe bliboa me. Azã ɖedzesi siwo woɖuna le Moldova dometɔ ɖekae nye Ðokuisinɔɣi, si woɖuna le August 27 lia dzi. Ŋkekenyui sia nye dukɔa ƒe ɖokuisinɔnɔ tso Soviet Union gbɔ le ƒe 1991. Le ŋkeke sia dzi la, amewo ƒoa ƒu kpɔa gome le aʋawɔnuwo ɖeɖefia, kɔnsɛtwo, kple dekɔnuwɔna bubu siwo me woɖea Moldovatɔwo ƒe ŋutinya kple kɔnyinyiwo fiana le la me. Ŋkekenyui ɖedzesi bubue nye Easter Kwasiɖagbe, si le vevie ŋutɔ le mawusubɔsubɔ me na Moldovatɔ siwo ƒe akpa gãtɔ nye Orthodɔks Kristotɔwo. Azãɖuɖuawo dometɔ aɖewoe nye sɔlemehawo dede eye woɖua kplɔ̃ kple ƒometɔwo kple xɔlɔ̃wo. Woɖɔlia azi siwo wotsɔ amadede dzĩ wɔe si wozãna tsã la abe agbe yeye kple yeyewɔwɔ ƒe dzesiwo ene. Mărțișor nye azã ɖedzesi bubu si woɖuna le March 1 lia dzi ƒe sia ƒe. Azã sia fia kele ƒe vava eye wòƒo ke ɖe to ɖe blema Romatɔwo ƒe kɔnyinyiwo me. Le Mărțișor me la, amewo ɖɔlia atsyɔ̃ɖonu sue siwo wotsɔ ka ɣi kple dzĩ siwo wotsɔ bla ɖe wo nɔewo ŋu siwo nye dzadzɛnyenye kple lãmesẽ ƒe kpɔɖeŋu esime wole gbɔgbɔ vɔ̃wo nyam. Dukɔa ƒe Wein Ŋkeke nye azã tɔxɛ aɖe si woɖuna ƒe sia ƒe le October 6th-7th dzi tsɔ dea bubu Moldova ƒe weinwɔwɔ ƒe domenyinu deŋgɔwo ŋu. Esi wònye weinwɔla gãtɔwo dometɔ ɖeka le xexeame katã le ame ɖeka dzi ta la, eɖea weindzraƒe vovovowo ƒe nutovɛwo fiana to wo dodo kpɔ tsɔ kpe ɖe dekɔnuwo ƒe fefewo ŋu. Gakpe ɖe eŋu la, Kristmas le vevie ŋutɔ le Moldova be enye ɣeyiɣi si me woɖua mawusubɔsubɔ kple ƒomewo ƒe kpekpewo le December ƒe nuwuwu. Amewo yia sɔlemexɔwo me hena zãtitina subɔsubɔhawo hafi trɔna yia aƒeme ɖaɖua azã ɖekae le Kristmasti si woɖo atsyɔ̃ na nyuie la ŋu. Le blibo me la, azã siawo tsi tre ɖi na Moldovatɔwo ƒe dekɔnuwo ƒe akpa vovovowo – tso eƒe ɖokuisinɔnɔ taʋiʋli dzi va ɖo eƒe mawusubɔsubɔdzixɔse sesẽwo dzi kpakple eƒe kadodo deto kple weinwɔwɔ ƒe domenyinu – wo katã kpe asi ɖe dukɔmevinyenye tɔxɛ aɖe si yi edzi le ŋgɔ yim egbea la toto vɛ ŋu.
Duta Asitsatsa ƒe Nɔnɔme
Moldova nye dukɔ si me ƒu mele o le Ɣedzeƒe Europa, eye Romania do liƒo le eƒe ɣetoɖoƒe gome eye Ukraine le eƒe anyiehe, ɣedzeƒe, kple anyiehe. Togbɔ be Moldova ƒe lolome le sue eye nunɔamesiwo mesɔ gbɔ o hã la, asitsahabɔbɔ si le dɔ dzi vevie si wɔa akpa vevi aɖe le eƒe ganyawo me le esi. Nusiwo koŋ Moldova tsɔna ɖoa dutae nye agblemenukuwo abe atikutsetsewo, amagbewo, wein, atama, nukuwo, kple avɔwo ene. Wein wɔwɔ le vevie ŋutɔ na dukɔa ƒe ganyawo elabena enye weinwɔla gãtɔwo dometɔ ɖeka le Ɣedzeƒe Europa. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, nyatakakamɔnu ƒe dɔwɔƒe si le dzidzim ɖe edzi le Moldova si tsɔa kɔmpiutadziɖoɖowo wɔwɔ ƒe dɔwɔnawo ɖoa duta. Le asitsahabɔbɔwo gome la, ganyawo ƒe kadodo sẽŋu le Moldova kple dukɔ siwo le Europa Dukɔwo ƒe Habɔbɔ (EU) me. EU ye nye eƒe asitsahabɔbɔ gãtɔ kekeake si xɔa akpa gã aɖe le nusiwo wotsɔ tso duta vɛ kple esiwo wotsɔ ɖoa ​​duta siaa me. Russia tsi tre ɖi na Moldovatɔwo ƒe adzɔnuwo abe atikutsetsewo kple wein ene ƒe asi vevi bubu. Gake enyo be míade dzesii be Moldova dze ŋgɔ kuxi geɖe le eƒe asitsatsa me. Masɔmasɔ si gbɔ womekpɔ o kple Transnistria—si nye nuto si ɖe eɖokui ɖa si le eƒe ɣedzeƒe liƒo dzi—hea mɔxenuwo vɛ na asitsatsa le dunyahehe ƒe malikenyenye kple asi aɖewo me yiyi ƒe seɖoƒe ta. Gawu la,Moldova ƒe gege ɖe Xexeame ƒe Asitsahabɔbɔ (WTO) me ʋu mɔnukpɔkpɔ yeyewo ɖi gake ena dukɔa me dɔwɔƒewo hã do go dukɔwo dome hoʋiʋli sesẽ wu. Be woakpɔ kuxi siawo gbɔ la,dziɖuɖua le afɔɖeɖe vovovowo wɔm abe xɔtuɖaŋuwo ƒe nyonyo,dukɔwo ƒe ɖoɖowo ƒe ɖɔɖɔɖo,kple asi vovovowo tsɔtsɔ yi duta,be woado woƒe asitsatsa ƒe ŋutete ɖe ŋgɔ. Le blibo me la,Moldova e asitsahawo w akpa vevi ae le kpekpeeu nana ee ganyawo me.Duuua yi edzi le oo siwo wow be woahe duta gadede asi esime wole kekem e asi siwo wodzrana yia duta la dom e ŋgɔ,be woagatu eƒe dukɔwo dome asitsatsa ƒe kadodowo ɖo.Eyata, etsɔme ŋutete si le Moldova si be wòakeke eƒe asitsadɔ vovovowo ɖe enu la dze abe ɖe ŋugbedodo le eŋu ene
Asitsatsa ƒe Ŋgɔyiyi ƒe Ŋutete
Moldova, si nye dukɔ sue aɖe si me ƒu mele o le Ɣedzeƒe Europa la, ate ŋu ana eƒe duta asitsatsa ƒe asi nanyo ɖe edzi. Togbɔ be Moldova lolo hã la, viɖe tɔxɛ geɖe le esi siwo kpe ɖe akpa si wòle dodom abe asitsahabɔbɔ si ŋugbe wodo ene ŋu. Gbã la, Moldova ƒe teƒe nyui si wòle le Romania kple Ukraine dome la na wòkpɔ mɔ xɔasi aɖe le Europa Dukɔwo ƒe Ðekawɔha kple Dukɔ Ðokuisiwo ƒe Habɔbɔ (CIS) ƒe asiwo me. Ðoƒe sia si ɖea vi la naa Moldovatɔwo ƒe dɔwɔƒewo gena ɖe asitsaha gã siawo me bɔbɔe, si wɔnɛ be woate ŋu akpɔ nuƒlela gbogbo aɖewo. Evelia, wonya Moldova ɖe eƒe agbledede ƒe ŋutete kple eƒe agblemenuku nyuiwo ta. Dukɔa ƒo adegbe le anyigba nyui kple yame ƒe nɔnɔme nyui si sɔ na atikutsetsewo, amagbewo, weintsetsewo, kple nukuwo dodo ŋu. Esia wɔe be agbledede ƒe dɔwɔƒea nye nu vevi siwo na Moldova ƒe ganyawo le dzɔdzɔm la dometɔ ɖeka. Dukɔa ƒe wein dɔwɔƒea ɖe dzesi le eƒe nutome ƒe vovototodedeameme kple eƒe ŋutete be woatsɔ ayi duta ta. To viɖe sia zazã nyuie to asitsatsa ƒe ɖoɖo siwo tea gbe ɖe nyonyome kple etɔxɛnyenye dzi me la, Moldovatɔwo ƒe nudzralawo ate ŋu ahe dukɔwo dome nuƒlela siwo le agblemenuku nyuitɔwo dim. Gakpe ɖe eŋu la, wobu Moldova be enye adzɔnuwo wɔwɔ ƒe teƒe si mexɔ asi o le esi dɔwɔlawo ƒe asi bɔbɔ wu ne wotsɔe sɔ kple Ɣetoɖoƒe Europa alo Dziehe Amerika ta. Gazazã ƒe viɖe sia na wònye teƒe si hea amewo be woatsɔ nuwɔwɔ ade asi na ame bubuwo alo aɖo dɔwɔƒe siwo wɔ ɖeka le dɔwɔƒewo abe avɔlɔ̃nuwo alo elektrɔnikmɔ̃wo ene me. Gazazã sia zazã ate ŋu akpe ɖe duta gadede asi ŋu eye wòana nusiwo wodɔna ɖa hã nato vovo wu adzɔnu siwo do ƒome kple agbledede. Le ƒe ʋɛ siwo va yi me la, dziɖuɖudɔwɔƒewo kple dukɔwo dome habɔbɔwo siaa dze agbagba be yewoana xɔtuɖaŋuwo nanyo ɖe edzi le Moldova. Ʋuɖoɖo ƒe kadodo siwo nyo ɖe edzi ana asitsatsa nayi edzi nyuie wu le dukɔ siwo te ɖe wo ŋu dome eye wòana kadodo nanɔ wo kple nutome ganyawo ƒe dɔwɔƒewo abe Bucharest alo Kyiv ene dome. Ke hã, ele vevie be míade dzesi kuxi aɖewo siwo dzi wòle be woaɖu hafi woate ŋu akpɔ dzidziɖedzi si anɔ anyi ɖaa le duta asitsatsa ƒe ŋgɔyiyi me le Moldova. Nu vevi siwo ŋu wotsi dzi ɖo dometɔ aɖewoe nye nufitifitiwɔwɔ ƒe agbɔsɔsɔ le dukɔa me si ate ŋu axe mɔ na amesiwo ate ŋu ade ga asi alo hadɔwɔlawo; anyigba ƒe dunyahehe me masɔmasɔ siwo le edzi yim siwo ate ŋu akpɔ ŋusẽ ɖe liƒo dzi; vovototodedeameme si seɖoƒe li na wu agblemenukuwo; ɖoɖowɔɖi siwo mesɔ o; kple mɔ̃ɖaŋununya ƒe seɖoƒe siwo xea mɔ na asitsatsa le mɔ̃ɖaŋununya me zazã. Le nyataƒoƒo me la, Moldova ɖe ŋutete gã aɖe fia be yeakeke yeƒe duta asitsatsa ƒe asi ɖe enu. Dukɔa ƒe anyigba ƒe nɔnɔme, agbledede ƒe ŋusẽ, ga si woate ŋu aƒle abe adzɔnuwo wɔwɔ ƒe teƒe ene, kple xɔtuɖaŋu siwo le nyonyom ɖe edzi na wòle ɖoƒe si ŋugbe wodo. Kuxi siwo li fifia gbɔ kpɔkpɔ anye nu vevi aɖe le ŋutete sia gɔmesese kple Moldova ɖoɖo anyi be wòanye asitsahabɔbɔ si ŋu kakaɖedzi le eye wòate ŋu aʋli ho le xexeame katã.
Nusiwo wodzrana vevie le asi me
Nusiwo sɔ tiatia na Moldova ƒe duta asitsatsa ƒe asi ate ŋu anye afɔɖeɖe vevi aɖe le dzidzedzekpɔkpɔ le nusiwo woatsɔ ayi duta ƒe dɔwɔnawo me. Nu ʋɛ aɖewo siwo ŋu nàbu ne èle nusiwo wodzrana dzodzoe tiam na Moldova ƒe asi la le ete: 1. Asitsatsa ŋuti numekuku: Asitsatsa ŋuti numekuku tsitotsito wɔwɔ le vevie be woade dzesi nuƒlelawo ƒe didi kple nusiwo wolɔ̃ le Moldova. Se nutoa me dekɔnuwo, nusiwo le edzi yim fifia, kple nuƒlelawo ƒe nuwɔna gɔme be nànya nusiwo woate ŋu adzra nyuie. 2. Taɖodzinu niche asiwo: De dzesi niche asi siwo si ŋutete geɖe le gake hoʋiʋli le sue. Ne èlé fɔ ɖe dɔwɔƒe aɖewo koŋ alo asisiwo ƒe ƒuƒoƒo aɖewo ŋu la, eva nɔa bɔbɔe be nàtrɔ asi le wò adzɔnuwo ƒe nunana ŋu wòasɔ ɖe wo nu. 3. Bu nutoa me ƒe nuhiahiãwo ŋu: Dzro Moldovatɔwo ƒe nuƒlelawo ƒe nuhiahiãwo me eye nàɖo taɖodzinu na adzɔnu siwo ɖo nudidi mawo gbɔ koŋ. Le kpɔɖeŋu me, ate ŋu abia ŋusẽ yeyewo ƒe kuxiwo gbɔ kpɔnu le ŋusẽzazã ƒe nyawo ta. 4. Dzedzeme nye nu vevitɔ: Kpɔ egbɔ be nu tiatia aɖewo ɖo nyonyome ƒe dzidzenu kɔkɔwo gbɔ elabena esia ate ŋu akpɔ ŋusẽ gã aɖe ɖe woƒe asi me lɔlɔ̃ ɖe edzi kple woƒe didi dzi le nuƒlelawo dome le Moldova. . 6. Do tiatia siwo mewɔa nuvevi nutome o ɖe ŋgɔ: Esi xexeame katã le nyanya geɖe wu le nusiwo li tegbee ŋu ta la, bu nusiwo megblẽa nu le nutome ŋu o nana ŋu alo do alɔ nuwɔna siwo li tegbee le wò nuzazãwo ƒe kɔsɔkɔsɔa me elabena tiatia siwo tsia dzi ɖe nutome ŋu va xɔ ŋkɔ le dukɔwo dome asi geɖe me. 7. Dekɔnuwo ƒe tɔtrɔ: Lé ŋku ɖe wò adzɔnuwo wɔwɔ wòasɔ ɖe nutoa me ƒe dekɔnuwo, kɔnyinyiwo, kple nusiwo wòlɔ̃ nu ŋu evɔ màgblẽ eƒe dɔwɔwɔ alo nudzraƒe tɔxɛwo me o. 8.Asitsatsa ƒe aɖaŋu: To asitsatsa ƒe mɔnu nyui aɖe si wowɔ ɖe Moldova ƒe asi ƒe nɔnɔme tɔxɛwo nu abe internet dzi mɔnuwo zazã nyuie kpe ɖe nyadzɔdzɔgblɔmɔ̃ xoxowo abe TV kple radio dzi boblododowo ene ŋu. 9.Monitor hoʋiʋli ɣesiaɣi: Lé ŋku ɖe hoʋlilawo ƒe dɔwɔnawo ŋu le wò dɔwɔƒe si nètia me edziedzi esime nèle nyatakaka yeyewo nam tso adzɔnu yeyewo dodo ɖe ŋgɔ alo tɔtrɔ siwo va le nuƒlelawo ƒe nɔnɔmewo me ŋu . Ne èbu nu siawo ŋu, èwɔ asitsatsa ŋuti numekuku tsitotsito, eye nètrɔ asi le wò aɖaŋua ŋu wòsɔ ɖe enu la, àte ŋu ana mɔnukpɔkpɔ geɖe wu nasu asiwò be nàtia nusiwo wodzrana vevie na Moldova ƒe duta asitsatsa ƒe asi.
Asitsalawo ƒe nɔnɔmewo kple nusiwo ŋu wode se ɖo
Moldova nye dukɔ si me ƒu mele o si le Ɣedzeƒe Europa. Wonya Moldovatɔwo, siwo woyɔna be Moldovatɔwo, ɖe woƒe amedzrowɔwɔ vividoɖeameŋutɔe kple amedzrowo xɔxɔ nyuie ta. Wotsɔa woƒe kɔnyinyiwo kple dekɔnuwo, siwo ƒo ke ɖe to ɖe woƒe ŋutinya kple dekɔnuwo me vevie la dada gã aɖe na wo. Moldovatɔwo ƒe asisiwo ƒe nɔnɔme veviwo dometɔ ɖekae nye woƒe susu tsɔtsɔ ɖe ame ŋutɔ ƒe ƒomedodowo ŋu. Kakaɖeamedzi tutuɖo kple kadodo sesẽwo me léle ɖe asi le vevie ŋutɔ ne èle asitsadɔ wɔm le Moldova. Eyata ɣeyiɣi didi atsɔ aɖo kadodo nyui kple nutoa me asisiwo akpe ɖe ŋuwò ŋutɔ le asitsatsa ƒe ƒomedodo dzidzedzetɔe tutuɖo me. Nu bubu si ɖe dzesi le Moldovatɔwo ƒe asisiwo ŋue nye alesi wolɔ̃a kadodo kple ŋkume kple ŋkume. Togbɔ be mɔ̃ɖaŋununya na kadodo ŋutɔŋutɔ va bɔ hã la, nutoa me tɔ geɖe gakpɔtɔ dea asixɔxɔ kadodo tẽ ŋu eye wodina be yewoado go ame ŋutɔ tsɔ wu be yewoaɖo ŋu ɖe kaƒoƒo alo e-mail ɖeɖeko ŋu. Ame ŋutɔ ƒe asikaka ame ŋu sia ate ŋu ana kadodo sẽŋu nanɔ ame kple asisi siwo tso nuto sia me dome. Ne míeƒo nu tso asitsatsa ƒe nuwɔnawo ŋu la, ele vevie be nànya nu aɖewo siwo ŋu wode se ɖo alo dekɔnuwo ƒe seselelãme aɖewo siwo wòle be woaƒo asa na ne wole nu wɔm kple Moldovatɔwo ƒe asisiwo. Wobunɛ be enye ameŋububu be woaƒo nu tso nyati veviwo abe dunyahehe alo nya siwo ŋu nyaʋiʋliwo le ene ŋu negbe ɖe nutoa me tɔwo ŋutɔe dze egɔme hafi. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, wodea asixɔxɔ gã aɖe gamedzinɔnɔ ŋu le dekɔnu sia me; eyata woate ŋu abu megbedede le kpekpewo alo ɖoɖowɔɖiwo me be enye bubumademade ame ŋu. Gakpe ɖe eŋu la, ele vevie be míade dzesii be ɖokuibɔbɔ kple ɖokuibɔbɔ nye nɔnɔme siwo ŋu wodea bubui ŋutɔ le moldovatɔwo ƒe hadomegbenɔnɔ me. Nutoa me tɔwo ate ŋu abu adegbeƒoƒo tso ame ƒe dzidzedzekpɔkpɔwo ŋu alo kesinɔnuwo ɖeɖefia ŋu be enye nu gbegblẽ. Kpuie ko la, wonya Moldovatɔwo ɖe woƒe amedzrowɔwɔ vividoɖeameŋutɔe ta eye wokpɔa ŋudzedze ɖe ame ŋutɔ ƒe kadodo tutuɖo ne wole asitsadɔ wɔm ŋu. Wolɔ̃a kadodo ŋkume kple ŋkume wu kadodomɔnu siwo wozãna le mɔ ŋutɔŋutɔ nu ɣesiaɣi si wòanya wɔ. Ele vevie ŋutɔ be nàƒo asa na nuƒoƒo tso nyati veviwo abe dunyahehe ene me negbe ɖe wò asisi ye dze egɔme hafi, srɔ̃ gamedzinɔnɔ le kpekpewo/ɖoɖowo me ,eye nàɖe ɖokuibɔbɔ afia tsɔ wu be nàƒo adegbe le ame ŋutɔ ƒe nusiwo nèwɔ ŋu ne èle nu wɔm kple moldova ƒe asisiwo
Dukɔa ƒe dukɔmeviwo ƒe adzɔxenyawo gbɔ kpɔkpɔ ƒe ɖoɖo
Wotrɔ asi le Moldova ƒe dukɔmeviwo ƒe dukɔmeviwo ƒe dukɔmevinyenye ƒe ɖoɖoa ŋu be wòakpɔ adzɔnuwo kple ame ɖekaɖekawo ƒe ʋuʋu to eƒe liƒowo dzi gbɔ. Ne èle gegem ɖe dukɔa me alo le dzodzom le eme la, nu vevi geɖe li siwo ŋu wòle be nàbu. Gbã la, ele be mɔzɔlawo nanya be wobia tso wo si be woagblɔ adzɔnu ɖesiaɖe si wu seɖoƒe aɖewo, abe ga home alo nu xɔasiwo ene. Seɖoƒe tɔxɛ aɖewo le Moldova na dukɔa me kple duta ga agbɔsɔsɔme si woate ŋu atsɔ ava dukɔa me alo aɖee le eme gbeƒãɖeɖe manɔmee. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, nu aɖewo abe tu, atike vɔ̃ɖiwo, kple dekɔnunuwo ene hiã mɔɖegbalẽ eye wowɔ ɖoɖo sesẽwo. Gakpe ɖe eŋu la, ele vevie be mɔzɔzɔ ŋuti nuŋlɔɖi siwo sɔ abe mɔzɔgbalẽ siwo ƒe dɔwɔwɔ ɣeyiɣi suetɔ kekeake ene nanɔ amedzrowo si. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, ne èɖoe be yeanɔ Moldova wu ŋkeke 90 le ŋkeke 180 ƒe ɣeyiɣi aɖe me alo awɔ dɔ le dukɔa me la, ahiã be nàxɔ mɔɖegbalẽ alo mɔɖegbalẽ si sɔ do ŋgɔ. Dukɔa ƒe dukɔmeviwo ƒe dukɔmeviwo ƒe adzɔxenyawo dzi kpɔkpɔ le yameʋudzeƒewo kple liƒodzimɔzɔƒewo lɔ agbawo me toto kple dukɔmeviwo ƒe dukɔmeviwo ƒe adzɔxegbalẽviwo ɖoɖo ɖe nu aɖewo siwo wotsɔ va dukɔa me la ɖe eme. Ele vevie be màgagbɔ adzɔxexe ƒe gakpekpeɖeŋu ŋu ne èle adzɔnuwo abe atama alo aha sesẽ ene tsɔm o. Gawu la, Moldova zɔna ɖe dukɔwo dome dzidzenuwo dzi ku ɖe nusiwo wotsɔ tso duta kple wo ɖoɖo ɖe duta si ŋu wode se ɖo siwo dometɔ aɖewoe nye atike muamewo/nu siwo dzi wokpɔna kple adzɔnu bubu siwo ŋu se meɖe mɔ ɖo o ŋu. Ele be mɔzɔlawo naƒo asa na nu mawo tsɔtsɔ yi teƒe bubuwo elabena esia ate ŋu ahe tohehe sesẽwo vɛ. Be woate ŋu ato dukɔa ƒe dukɔmeviwo ƒe adzɔxenyawo dzikpɔƒewo le Moldova bɔbɔe la: 1. Kpɔ egbɔ be wò mɔzɔzɔ ŋuti nuŋlɔɖiwo sɔ. 2. Nya gakpekpeɖeŋu siwo womexɔna le adzɔxexe o la nyuie. 3. De bubu sedede siwo ku ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ/wo tsɔtsɔ yi duta si ŋu seɖoƒe le/si ŋu wode se ɖo ŋu. 4. Gblɔ nusiwo hiã siwo wu seɖoƒe siwo ŋu woɖe mɔ ɖo. 5. Wɔ nu aduadu kple dziɖuɖumegãwo le dukɔmeviwo ƒe dukɔmeviwo ƒe adzɔnuwo me toto me. Ne èwɔ ɖe se kple mɔfiame siawo siwo Moldovatɔwo ƒe dukɔmeviwo ƒe dukɔmeviwo ƒe adzɔxehawo ɖo dzi ne èle gegem ɖe dukɔa me alo le dodom le eme la, anɔ eme be kuxi aɖeke manɔ wò mɔzɔzɔa me o evɔ nèle woƒe ɖoɖowo dzi wɔm
Adzɔxexe ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ƒe ɖoɖowo
Esi Moldova nye Xexeame ƒe Asitsahabɔbɔ (WTO) me tɔ eye wòde asi asitsatsa faa ƒe nubabla vovovowo te ta la, ewɔ adzɔxexe ɖe nusiwo wotsɔ tso duta ŋu ƒe ɖoɖo si me woɖe mɔ ɖe nu ŋu le vie. Dukɔa ɖoe be yeade duta asitsatsa ƒe dzi ƒo eye yeahe gadede asi vɛ to mɔxenu suewo me léle ɖe asi na adzɔnuwo tsɔtsɔ tso duta me. Le goawo katã me la, Moldova zãa adzɔ siwo woxena ɖe adzɔnu siwo wotsɔ tso duta vɛ ta. Wobua adzɔ siawo be wonye nusi wotsɔ tso duta vɛ ƒe asixɔxɔ si woxɔ le dukɔa me ƒe alafa memamã. Agbɔsɔsɔmeawo toa vovo le atike ƒomevi si wowɔ nu eye ateŋu atso 0% va ɖo 64%. Dziɖuɖua dze agbagba be yeaɖe adzɔ siwo woxena ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ta dzi akpɔtɔ be yeatsɔ ado ganyawo ƒe ŋgɔyiyi ɖe ŋgɔ. Moldova naa nu siwo dzɔ tso dukɔ siwo de asi asitsatsa faa ƒe nubablawo alo asitsatsa ƒe nubabla bubuwo te, abe Europa Dukɔwo ƒe Ðekawɔha (EU) kple dukɔ siwo le Dukɔ Ðokuisiwo ƒe Habɔbɔ (CIS) me la ŋu nyuie wu. Esia awɔe be adzɔnu siawo ate ŋu aɖe vi ne woɖe adzɔ siwo woxena ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ta dzi kpɔtɔ alo woɖe asi le wo ŋu. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, Moldova wɔa nu ɖe ​​dɔwɔƒe alo dɔwɔƒe aɖewo ŋu etɔxɛe si ƒe taɖodzinue nye be woado alɔ dukɔa me nuwo wɔwɔ. Esia lɔ adzɔ siwo woxena ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ta si bɔbɔ ɖe anyi ɖe nusiwo wozãna le dɔwɔƒe siwo wotsɔ ɖo nɔƒe gbãtɔ abe agbledede kple adzɔnuwo wɔwɔ ene dzi, si kpena ɖe ame ŋu be woado nutoa me ƒe nuwɔwɔ ƒe ŋutetewo ɖe ŋgɔ. Ele vevie be asitsaha siwo le dukɔwo dome asitsatsa wɔm kple Moldova nanya adzɔxexe ƒe agbɔsɔsɔme tɔxɛ siwo wozãna ɖe woƒe adzɔnuwo ŋu nyuie to nyatakakatsoƒe siwo ŋu kakaɖedzi le abe dukɔmeviwo ƒe dukɔmeviwo ƒe nyatakakadzraɖoƒe siwo dziɖuɖua da asi ɖo ene alo kadodo kple dziɖuɖumegã siwo ku ɖe eŋu me. Anyo hã be míade dzesii be mɔxenu siwo menye adzɔxexe ƒe mɔxenuwo ate ŋu anɔ anyi kpe ɖe adzɔ siwo woxena ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ta ŋu, abe mɔɖegbalẽ ƒe nudidiwo alo mɔ̃ɖaŋu ŋuti se siwo wowɔ ɖe dedienɔnɔ ƒe dzidzenuwo ŋu ene. Le nusianu me la, Moldova ƒe adzɔxexe ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ƒe ɖoɖoa ƒe taɖodzinue nye be yeana dukɔwo dome asitsatsa nanɔ bɔbɔe esime wòle kpekpem ɖe dukɔa me dɔwɔƒewo ŋu to afɔɖeɖe siwo woawɔ le amewo ŋu nyuie wu me.
Adzɔxexe ɖe nusiwo wotsɔ yi duta ƒe ɖoɖowo
Moldova, si nye dukɔ si me ƒu mele o le Ɣedzeƒe Europa, wɔ ɖoɖo geɖe ku ɖe adzɔ si woxena ɖe nusiwo wotsɔ ɖoa ​​duta ta ŋu. Dukɔa doa eƒe ganyawo ƒe ŋgɔyiyi ɖe ŋgɔ to nusiwo wodɔna ɖa me eye wòɖo adzɔxexe ƒe ɖoɖo nyui aɖe anyi be wòahe duta gadede asi vɛ. Moldova ƒe adzɔxexe ɖe nusiwo wodɔna ɖa ƒe ɖoɖoa ƒe taɖodzinue nye be yeado asitsatsa ƒe ŋgɔyiyi ɖe ŋgɔ eye yeado dukɔwo dome asitsatsa ɖe ŋgɔ. Dziɖuɖua dze agbagba be yeana adzɔ siwo woxena ɖe nusiwo wotsɔ yi duta ta nanɔ bɔbɔe eye yeaɖe wo dzi akpɔtɔ. Woɖea adzɔnu geɖe ɖa le adzɔ siwo woxena ɖe nusiwo wotsɔ yina duta ta keŋkeŋ alo woxea fe sue aɖe ko. Le goawo katã me la, Moldova dea adzɔ si woxena ɖe asixɔxɔ si wotsɔ kpe ɖe nu ŋu (VAT) ɖe adzɔnu akpa gãtɔ siwo woɖona ɖe duta ta le agbɔsɔsɔ si woɖo ɖi si nye 20% nu. Gake adzɔnu aɖewo abe agblemenukuwo ene ate ŋu aɖe vi ne woɖe adzɔxexe ƒe adzɔxexe dzi kpɔtɔ alo ne womeɖe Adzɔxexe ɖe Adzɔxexe dzi o gɔ̃ hã. Gakpe ɖe eŋu la, Moldova naa adzɔxexe ƒe ɖoɖo nyuitɔ kekeake na dɔwɔƒe alo nuto aɖewo koŋ be woatsɔ ade woƒe dzidziɖedzi ƒe dzi ƒo. Le kpɔɖeŋu me, dukɔa naa ablɔɖe alo woɖea adzɔ siwo woxena ɖe IT dɔwɔnawo ɖoɖo ɖe duta ta esi wòle didim be yeado yeƒe mɔ̃ɖaŋununya ƒe dɔwɔƒea ɖe ŋgɔ. Nenema ke nuto aɖewo siwo woɖo be ganyawo ƒe ablɔɖe nuto aɖewo hã le nɔnɔme nyuiwo me abe adzɔ si woxena ɖe dɔwɔƒewo ƒe gakpɔkpɔ ta si bɔbɔ ɖe anyi kple dukɔmeviwo ƒe dukɔmeviwo ƒe adzɔxexe ƒe ɖoɖo siwo le bɔbɔe na woƒe nusiwo wodɔna ɖa ene. Be asitsatsa nanɔ bɔbɔe kple dukɔ siwo te ɖe eŋu abe Ukraine kple Romania ene la, Moldova kpɔa gome le nutome asitsatsa ŋuti nubabla vovovowo me. Zi geɖe la, ɖoɖo aɖewo nɔa nubabla siawo me be woaɖe adzɔ siwo woxena ɖe adzɔnu aɖewo ta alo aɖe wo dzi akpɔtɔ ŋutɔ. Enyo be míade dzesii be adzɔ siwo woxena ɖe nusiwo wodɔna ɖa ta ate ŋu ato vovo le nusiwo wowɔ ƒe hatsotso kple asi ƒe nɔnɔmewo nu. Eyata ele be asitsaha siwo kpɔa gome le nudɔdɔ tso Moldova me naƒo nu kple nutoa me dziɖuɖumegãwo alo aɖaŋuɖola bibiwo be woanya adzɔxexe ŋuti ɖoɖo tɔxɛ siwo ku ɖe woƒe dɔwɔƒea ŋu. Le blibo me la, Moldova ƒe adzɔxexe ɖe nusiwo wodɔna ɖa ƒe ɖoɖoa ƒe taɖodzinue nye be yeana nɔnɔme si ana asitsalawo nawɔ dɔ to adzɔawo dzi ɖeɖe kpɔtɔ me esime wole dɔwɔƒe veviwo dom ɖe ŋgɔ to dzideƒonamenuwo kple gomekpɔkpɔ le nutome asitsatsa ŋuti nubablawo me.
Ðaseɖigbalẽ siwo hiã hafi woate ŋu atsɔ wo ayi duta
Moldova, si woyɔna le se nu be Republic of Moldova, nye dukɔ si me ƒu mele o si le Ɣedzeƒe Europa. Esi wònye dukɔ sue aɖe si ƒe ganyawo le ŋgɔ yim ta la, Moldova ɖoa ŋu ɖe nusiwo wòdɔna ɖa ŋu vevie be wòana ganyawo nadzi ɖe edzi ahawɔ ŋgɔyiyi. Be dukɔwo dome asitsatsa nanɔ bɔbɔe eye woakpɔ egbɔ be adzɔnu siwo woɖona ɖe duta ƒe nyonyome kple dedienɔnɔ le mɔ nyuitɔ nu la, Moldova ƒe nudidi vovovowo li be woaxɔ ɖaseɖigbalẽ le nusiwo wodɔna ɖa ŋu. Woɖo ɖaseɖigbalẽ siawo be woakpɔ egbɔ be adzɔnuwo ɖo dzidzenu kple ɖoɖo aɖewo siwo dukɔa kple dukɔwo dome habɔbɔwo siaa ɖo la gbɔ. Ðaseɖigbalẽ vevi ɖeka si woxɔna ɖe nusiwo wotsɔ ɖoa ​​duta le Moldova enye Dzɔtsoƒe ƒe Ðaseɖigbalẽ. Nuŋlɔɖi sia nye kpeɖodzi be wowɔa adzɔnuwo alo wowɔa wo le dukɔa ƒe liƒowo dzi. Zi geɖe la, dukɔ siwo tsɔa nuawo tso duta ƒe dukɔmeviwo ƒe dukɔmeviwo ƒe adzɔxehawo bia tso wo si be woatso nya me ne wodze axɔ adzɔxexe si wodi wu alo asitsatsa me viɖewo le nubabla alo nubabla aɖewo koŋ nu. Ðaseɖigbalẽ vevi bubu si wotsɔ ɖoa ​​duta le Moldova enye Dzadzɛnyenye kple Numiemiewo ƒe Dzadzɛnyenye (SPS) ƒe ɖaseɖigbalẽ. Ðaseɖigbalẽ sia kpɔa egbɔ be agblemenukuwo wɔ ɖe lãmesẽ kple dedienɔnɔ ŋuti se siwo ku ɖe lãwo ƒe lãmesẽ, numiemiewo ƒe lãmesẽ, nuɖuɖu ƒe dedienɔnɔ, kple nyonyome ƒe dzidzenuwo ŋu dzi. Ena kakaɖedzi be atikeawo le dedie na nuɖuɖu eye womedea afɔku aɖeke me na amegbetɔwo alo lãwo ƒe lãmesẽ o. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, dɔwɔƒe aɖewo hiã ɖaseɖigbalẽ tɔxɛwo le woƒe nɔnɔme nu. Le kpɔɖeŋu me, ele be amesiwo wɔa nusiwo wotsɔ lãwo ƒe lãmenugbagbeviwo wɔe ƒe Ðaseɖigbalẽ tso dɔwɔƒe siwo ŋu woɖe mɔ ɖo gbɔ be woaɖee afia be yewowɔ ɖe agbledede si me womezãa agblemenukuwo le o dzi. Nenema ke avɔlɔ̃lawo ate ŋu ahiã na Oeko-Tex Standard 100 ƒe ɖaseɖigbalẽ na avɔlɔ̃nuwo siwo me nusiwo gblẽa nu le ame ŋu mele o. Be woaxɔ ɖaseɖigbalẽ siawo le Moldova la, ele be amesiwo tsɔa nuawo ɖoa duta nawɔ ɖe ɖoɖo tɔxɛ siwo dziɖuɖumegã siwo ŋu nya ku ɖo abe Ganyawo Gbɔkpɔha alo Dukɔa ƒe Dɔwɔƒe si Kpɔa Dzesidede Kple Dzidzenuwo Gbɔ (MOLDAC) gblɔ dzi. Zi geɖe la, ɖoɖo siawo bia be woatsɔ agbalẽ siwo hiã la aɖo ɖa, woaɖo dzedze ƒe dzidzenuwo gbɔ, woaxe fe siwo sɔ, woalé ŋku ɖe wo ŋu alo adzro wo me ne ehiã. Le blibo me la, ɖaseɖigbalẽ siawo siwo wotsɔ ɖoa ​​duta wɔa akpa vevi aɖe le kakaɖedzi nana be woakpɔ adzɔnuwo ƒe nyonyome dzi esime wole asitsatsa ƒe mɔnukpɔkpɔwo dom ɖe ŋgɔ na Moldovatɔ siwo tsɔa nuawo yina duta le xexeame katã.
Nuwo ɖoɖoɖa si wokafu
Moldova nye dukɔ si me ƒu mele o si le Ɣedzeƒe Europa. Togbɔ be Moldova ƒe lolome le sue ŋutɔ hã la, eƒo adegbe le adzɔnuwo ɖoɖoɖa ƒe ɖoɖo si wowɔ nyuie si wɔnɛ be woate ŋu atsɔ adzɔnuwo ayi dukɔa me kple dukɔ bubuwo siaa me nyuie. Le dukɔa me nuwo ɖoɖoɖa gome la, mɔdodowo kple ketekemɔwo ƒe ɖoɖo gã aɖe le Moldova si tsɔa du gãwo kple dɔwɔƒewo ƒoa ƒui. Dukɔa de ga geɖe ɖe eƒe ʋuɖoɖo ƒe ɖoɖowo dodo ɖe ŋgɔ me le ƒeawo me, si wɔe be ʋuɖoɖo le dukɔa me godoo yi edzi nyuie. Le dukɔwo dome asitsatsa gome la, Moldova kpɔa viɖe tso teƒe nyui si wòle le Romania kple Ukraine dome la me. Ðoƒe sia nana woate ŋu age ɖe Europa ƒe asiwo kpakple esiwo le tsã Soviet Union me bɔbɔe. Dukɔwo dome asitsatsa ƒe ʋuɖoƒe veviwo dometɔ aɖewoe nye Chisinau Dukɔwo Dome Yameʋudzeƒe, Giurgiulesti Dukɔwo Dome Melidzeƒe Faa, Transnistria ƒe Tiraspol Yameʋudzeƒe, kple liƒodzimɔ vovovo siwo le liƒoawo dzi. Be dukɔwo dome meliɖoɖo nanɔ bɔbɔe la, agbatsɔʋudɔwɔƒe geɖe wɔa dɔ le Moldova me eye wowɔa dɔ vovovowo abe agbawo ɖoɖoɖa, dukɔmeviwo ƒe adzɔxenyawo gbɔ kpɔkpɔ, nudzraɖoƒewo, kple agbamamadɔwo ene. Dɔwɔƒe ɖedzesi aɖewo siwo naa nudɔdɔwoe nye DHL Express Moldova kple TNT Express World Wide. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, Moldova nye nutome ƒe ɖekawɔwɔ ƒe ɖoɖo vovovo siwo ƒe taɖodzinue nye be woagadzi eƒe ɖoɖowɔwɔ ƒe ŋutetewo ɖe edzi la ƒe akpa aɖe. Le kpɔɖeŋu me, enye Titina Europa ƒe Asitsatsa Faa ƒe Nubabla (CEFTA) si doa nuwɔwɔ aduadu ɖe ŋgɔ le dukɔwo dome eye wònaa adzɔnuwo ƒe ʋuʋu le nutoa me bɔbɔe wu la me tɔ. Le aɖaŋuɖoɖo siwo woatsɔ atia nuwo ɖoɖoɖa dɔwɔƒe le Moldova gome la: 1. Bu woƒe nuteƒekpɔkpɔ ŋu kpɔ: Di dɔwɔƒe siwo ƒe dɔwɔwɔ ŋuti nuŋlɔɖi si ŋu kpeɖodzi le le nudɔdɔ siwo yi Moldova alo esiwo tso Moldova gbɔ kpɔkpɔ me. 2. Kpɔ woƒe network la ɖa: Kpɔ egbɔ be kadodo nyui le yewo kple hadɔwɔla siwo dzi woate ŋu aka ɖo le xexeame katã hena ʋuɖoɖo si me kuxi aɖeke mele o. 3. Da woƒe dɔwɔnawo kpɔ: To dɔ siwo wowɔna me – tso yameʋuɖoɖo dzi va ɖo ƒudzi agbatsɔtsɔ dzi – le wò nuhiahiã tɔxɛwo nu. 4. Kpɔ woƒe mɔɖegbalẽwo ɖa: Ðo kpe edzi be mɔɖegbalẽ/mɔɖegbalẽ siwo katã hiã siwo nutoa me dziɖuɖumegãwo bia la le wo si. 5. Xlẽ asisiwo ƒe numedzodzrowo: Kpɔ numetoto siwo le Internet dzi alo bia nusiwo ŋu woƒo nu tsoe be woatsɔ akpɔ kakaɖedzi si le wo ŋu. 6. Tsɔ asiwo sɔ kple wo nɔewo: Bia nyayɔyɔ tso dɔwɔƒe geɖe gbɔ be nàkpɔ egbɔ be yexɔ asi siwo le hoʋiʋlim evɔ màgblẽ nu le nyonyome ŋu o. 7. Da mɔ̃ɖaŋununya kple kplɔkplɔ ƒe ŋutetewo kpɔ: Di dɔwɔƒe siwo naa ɣeyiɣi ŋutɔŋutɔ me kplɔkplɔ kple dijitaal dɔwɔna bubuwo be woakpɔ nu nyuie wu eye woawɔ dɔ nyuie wu. Le nusianu me la, Moldova na adzɔnuwo ɖoɖoɖa ƒe ɖoɖo sesẽ aɖe si doa alɔ adzɔnuwo tsɔtsɔ yi dukɔa me kple dukɔwo dome siaa. Ne asitsalawo tia ɖoɖowɔla nyuitɔ eye wobu aɖaŋuɖoɖo siawo ŋu la, woate ŋu akpɔ viɖe tso dukɔa ƒe ɖoɖowɔwɔ ƒe viɖewo me.
Mɔ siwo dzi woato awɔ nuƒlela ƒe ŋgɔyiyi

Asitsatsa ƒe ɖeɖefia veviwo

Moldova, si woyɔna le se nu be Republic of Moldova, nye dukɔ si me ƒu mele o le Ɣedzeƒe Europa. Togbɔ be Moldova ƒe lolome le sue eye eƒe ɖokuisinɔnɔ metsi boo o (exɔ ɖokuisinɔnɔ le ƒe 1991 me) hã la, dukɔwo dome nuƒlemɔnu vevi geɖewo kple asitsatsa ƒe ɖeɖefiawo le Moldova. Dukɔwo dome nuƒlemɔnu vevi siwo dzi woato aƒle nu na Moldova dometɔ ɖekae nye Europa Dukɔwo ƒe Ðekawɔha (EU). Tso esime Moldova de asi Habɔbɔ ƒe Nubabla te kple EU le ƒe 2014 me la, asitsatsa faa ƒe nubabla siwo wowɔ kple EU-dukɔwo ɖe vi na wo. Esia na be Moldovatɔwo ƒe adzɔnuwo te ŋu ge ɖe asi gã aɖe me eye wòhe dukɔwo dome nuƒlelawo tso Europa ƒe akpa vovovowo vɛ. Mɔ vevi bubu si dzi woato aƒle nue nye dukɔ siwo te ɖe wo ŋu abe Romania kple Ukraine ene. Ganyawo ƒe kadodo le dukɔ siawo kple Moldova dome ɣeyiɣi didi aɖee nye sia, si wɔe be wozu asi veviwo na Moldova ƒe nusiwo wodɔna ɖa. Zi geɖe la, dukɔwo dome nuƒlelawo dea asitsaƒewo kple ɖeɖefiawo le dukɔ siawo me be yewoakpɔ adzɔnuwo tso Moldova. Le asitsaƒewo kple ɖeɖefia siwo wowɔna koŋ le Moldova gome la, wɔna ɖedzesi geɖewo li: 1. Made In Molodva Expo: Ƒe sia ƒe ƒe ɖeɖefia sia ɖea nu vovovo siwo nutoa me dɔwɔƒewo wɔ le akpa vovovowo me abe nuɖuɖu kple nunono, avɔwo, mɔ̃wo, kple bubuawo ene fiana.Ehea dukɔa me tɔwo kple dukɔwo dome nuƒlela siwo le didim be yewoakpɔ nu nyuiwo tẽ tso Moldovatɔwo ƒe adzɔnuwo wɔlawo gbɔ. 2. Wein si le Moldova Asitsaŋkekewo: Esi wònye weinwɔla gãtɔwo dometɔ ɖeka le Ɣedzeƒe Europa ta la, wein ɖoɖo ɖe duta nye nu vevi aɖe na Moldova ƒe ganyawo. Wein of Moldowna Asitsaŋkekewo ƒe wɔnaa ƒoa nutoa me weinwɔlawo kpe ɖe duta dɔwɔƒewo ŋuti nunyalawo kple nuƒlela siwo di be yewoake ɖe wein tɔxɛ siwo weingble vovovowo wɔ le dukɔa me godoo ŋu. 3.MoldagroTech: Abe alesi agbledede le akpa vevi aɖe wɔm le etsɔ ƒe ganyawo me ene la,yey investor field worldwide ɖe woƒe ŋgɔyiyi yeyetɔwo fia le wɔna sia me.This fair not presents only presents NOTONS OWER STAPLATES HAFI Amesiwo ate ŋu awɔ nu kple Ans Promote Trade Relations.Ekpena ɖe famers ŋu be woaɖe go ɖe go . egbegbe mɔ̃ɖaŋununya antd asi ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi si na egbegbe tɔtrɔ Nudzɔdzɔ ɖedzesi bubuwoe nye TechExpo – si ɖe mɔ̃ɖaŋununya ƒe ŋgɔyiyiwo fia; Fashion Expo – si me woƒe susu nɔ Moldovatɔwo ƒe atsyãwɔlawo ŋu; Dukɔwo Dome Tsaɖiɖi ƒe Adzɔnuɖefia – Moldova ƒe dekɔnuwo ƒe domenyinu deŋgɔwo kple tsaɖiƒewo dodo ɖe ŋgɔ. Ele vevie be míade dzesii be le COVID-19 dɔvɔ̃ si le edzi yim ta la, ɖewohĩ wohe wɔna aɖewo ɖe megbe alo tsɔ wo yi internet dzi. Eyata anyo be nàlé ŋku ɖe nudzɔdzɔ siawo ŋuti nyatakaka yeyetɔ kekeake ŋu hafi awɔ ɖoɖo ɖe nuƒlemɔzɔzɔ alo asitsaƒewo dede ŋu. Le nusianu me la, togbɔ be Moldova ƒe lolome le sue hã la, ete ŋu ɖo dukɔwo dome nuƒlemɔnu veviwo to hadede kple EU kple dukɔ siwo te ɖe eŋu me. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, Moldova wɔa asitsaƒe vovovowo kple ɖeɖefia siwo me woɖea eƒe dɔwɔƒe vovovoawo fiana le, si naa mɔnukpɔkpɔ dukɔwo dome nuƒlelawo be woaku nu me ahawɔ asitsadɔ kple Moldova dɔwɔƒewo.
Moldova, si woyɔna le se nu be Republic of Moldova, nye dukɔ si le Ɣedzeƒe Europa. Mɔ̃ aɖewo siwo wozãna zi geɖe le Moldova tsɔ kpe ɖe woƒe nyatakakadzraɖoƒe ƒe URLwo ŋue nye esi: 1. Google (https://www.google.md) - Google nye mɔ̃ si wozãna tsɔ dia nyatakakawo wu le xexeame katã eye wozãnɛ le Moldova hã. Enaa didi ƒe nuteƒekpɔkpɔ blibo eye wònaa emetsonuwo tso teƒe vovovowo siwo dometɔ aɖewoe nye nyatakakadzraɖoƒewo, nɔnɔmetatawo, videowo, nyadzɔdzɔwo, kple bubuwo. 2. Yandex (https://yandex.md) - Yandex nye Russiatɔwo ƒe nyatakakadimɔ̃ si xɔ ŋkɔ le Moldova hã. Enaa nyatakaka siwo sɔ kple dɔwɔna bubuwo abe email, anyigbatatawo, gbegɔmeɖela ƒe dɔwɔnu, kple bubuawo. 3. Bing (https://www.bing.com) - Bing nye Microsoft ƒe didimɔ̃ si naa nyatakakadzraɖoƒe didi ƒe ŋutete siwo sɔ kple Google tɔ. Togbɔ be womezãnɛ le afisiafi abe Google alo Yandex ene le Moldova o hã la, eganaa nyabiase vovovowo me tsonu siwo de pɛpɛpɛ kokoko. 4. Mail.Ru Search (https://go.mail.ru/search) - Mail.Ru Search nye nyatakakadimɔ̃ xɔŋkɔ bubu si wotu ɖe Russiatɔwo dzi si amewo zãna le Moldova. Tsɔ kpe ɖe nyatakakadzraɖoƒe didi ƒe mɔnu siwo wozãna edziedzi ŋu la, ewɔa ɖeka kple dɔwɔƒe bubu siwo Mail.Ru naa abe e-mail kple hadomenyatakakadzraɖoƒewo ene hã. . Togbɔ be womezãnɛ boo o ne wotsɔe sɔ kple mɔ̃ gã bubu siwo míeyɔ ɖe etame hã la, edzɔa dzi na ezãla siwo tsia dzi ɖe ame ŋutɔ ƒe nyawo ŋu. Esiawo nye mɔ̃ siwo wozãna zi geɖe le Moldova tsɔ kpe ɖe woƒe nyatakakadzraɖoƒe ƒe URL siwo dzi nàte ŋu akpɔ wo le hena wò didiwo alo nyatakaka siwo nèhiã la dometɔ aɖewo.

Axa ɣi gãwo

Le Moldova la, asitsahawo kple dɔwɔƒe siwo ƒe axa ɣiwo le ƒe nyatakakadzraɖoƒe vevitɔe nye YellowPages.md. Internet dzi nyatakakadzraɖoƒe sia naa dɔwɔƒe kple dɔwɔƒe vovovo siwo le dukɔa me ƒe ŋkɔwo katã. Enyea kpekpeɖeŋunu na ame ɖekaɖeka siwo le didim be yewoake ɖe dɔwɔƒe, adzɔnuwo, alo dɔwɔna aɖewo koŋ ŋu. YellowPages.md naa didiƒe si zazã le bɔbɔe si na be ezãlawo te ŋu toa hatsotso vovovowo abe dzeƒe, nuɖuɖudzraƒewo, ʋuwo ƒe dɔwɔƒewo, lãmesẽdɔwɔƒewo, sukuwo, ganyawo ŋuti habɔbɔwo, xɔtudɔwɔƒewo, kple bubuwo me. Nyatakakadzraɖoƒea naa nyatakaka tsitotsito tso dɔwɔƒe alo dɔwɔƒe ɖesiaɖe si woŋlɔ ŋkɔ na ŋu siwo dometɔ aɖewoe nye kadodo ŋuti nyatakakawo (telefon xexlẽdzesiwo kple e-mail adrɛswo), teƒe si le anyigbatataa dzi si me woate ŋu awɔ nu aduadu le, nyatakakadzraɖoƒea ƒe kadodowo (ne woli), kple asisiwo ƒe numetotowo. Tsɔ kpe ɖe YellowPages.md ŋu la, dzɔtsoƒe bubu si ŋu kakaɖedzi le si dzi woato adi asitsaƒewo le Moldova enye reco.md. Reco tsi tre ɖi na "Nutome Ganyawo ƒe Nuwɔwɔ aduadu" eye wòwɔa dɔ abe asitsanyawo ŋuti nyatakakadzraɖoƒe gã aɖe si xɔa dukɔ geɖe siwo dome Moldova hã le. Enaa nutoa me dɔwɔƒewo te ŋu kpɔa nu nyuie wu to woƒe adzɔnuwo alo dɔwɔnawo dodo ɖe ŋgɔ na dukɔa me kple dukɔwo dome asisiwo siaa me. Reco.md na be ezãlawo te ŋu dia dɔwɔƒe vovovowo le dɔwɔƒewo ƒe akpa alo anyigba ƒe teƒe si wole le Moldova me nu. Eɖea ŋkɔ ŋɔŋlɔ ƒe ɖoɖo bɔbɔe aɖe hã fiana si nana dɔwɔƒewo te ŋu wɔa woawo ŋutɔ ƒe nyatakakawo kple nyatakaka veviwo abe kadodo ŋuti nyatakakawo kple woƒe dɔwɔnawo ŋuti numeɖeɖewo ene. Nuƒolanɔƒe eve siawo naa nunɔamesi xɔasiwo nutoa me tɔwo alo amedzro siwo hiã be woadi dɔwɔƒe vovovowo le dɔwɔƒe vovovowo me le Moldova ƒe dugãwo kple nutoawo me. Le woƒe ŋgɔdonya siwo zazã le bɔbɔe kple nyatakakadzraɖoƒe gbogbo siwo ku ɖe dɔwɔƒewo ƒe ŋkɔwo ŋu le dukɔa ƒe axa ɣiwo ƒe nyawo me ta; nyatakakadzraɖoƒe siawo nye dɔwɔnu vevi siwo trɔa asi le nutoa me asitsatsa ƒe nɔnɔmewo ŋu to asisiwo ƒe kadodo kple dɔwɔƒe nyuitɔwo le asiƒoƒo ɖeka ko me.

Asitsatsa ƒe mɔnu gãwo

Moldova, si nye Ɣedzeƒe Europa dukɔ sue aɖe, kpɔ dzidziɖedzi gã aɖe le asitsatsa to kɔmpiuta dzi ƒe mɔnuwo me le ƒe ʋɛ siwo va yi me. E-commerce ƒe mɔnu vevi aɖewo le Moldova tsɔ kpe ɖe woƒe nyatakakadzraɖoƒewo ŋue nye esi: 1. Lalafo (www.lalafo.md): Lalafo nye asitsaƒe xɔŋkɔ siwo le Internet dzi le Moldova la dometɔ ɖeka. Enaa ame ɖekaɖekawo kple dɔwɔƒewo dzraa nu yeyewo alo esiwo wozã le hatsotso vovovowo me, siwo dometɔ aɖewoe nye elektrɔnikmɔ̃wo, atsyãwo, aƒewo kple anyigbawo, ʋuwo, kple bubuwo. 2. 999.md (www.999.md): 999.md nye asitsaƒe xɔŋkɔ bubu si le Internet dzi le Moldova si naa nu kple dɔwɔna vovovowo nuƒlelawo kple nudzralawo siaa. Eɖea hatsotsowo abe elektrɔnikmɔ̃wo, awuwo, aƒemenuzazãwo, dɔwo, nunɔamesiwo, kple bubu geɖewo fiana. 3. AlegeProdus (www.AlegeProdus.com): AlegeProdus nye asitsaƒe si le Internet dzi si nuƒlelawo ate ŋu akpɔ nu vovovowo tso nutoa me nudzrala gbogbo aɖewo gbɔ le. Enaa hatsotsowo abe gadgets & electronics; tsidzinu; atsyɔ̃ɖoɖo & lãmesẽ; aƒe & abɔ; vidzĩ & ɖeviwo ƒe nuwo; kamedefefenuwo; ʋu ƒe nuzazãwo; agbalẽwo kple bubuwo. 4. B2Bdoc (b2bdoc.com): B2Bdoc nye e-asitsatsa ƒe mɔnu si léa fɔ ɖe asitsalawo kple asitsalawo ƒe asitsatsa ŋu le Moldova ƒe asi me. Etsɔa nudzralawo doa ka kple asitsaha siwo le didim be yewoaƒle nu xoxowo alo nusiwo wodzrana le agbɔsɔsɔ gã me le asi siwo sɔ me. 5.CityOnline (cityonline.md): CityOnline nye Internet dzi fiase si me asisiwo ate ŋu akpɔ nu gbogbo aɖewo tso smartphone dzi va ɖo mɔ̃wo kple aƒemenu bubuwo dzi. 6.Unishop (unishop.md ): Unishop nye e-asitsatsa nyatakakadzraɖoƒe si bi ɖe nuzazã vovovowo abe elektrɔniknuwo , aƒemenuzazãwo , ɖeviwo ƒe fefenuwo , kamedefefe dɔwɔnuwo , atsyɔ̃ɖoɖo ƒe nuwɔna kple bubuawo dzadzra me Esiawo nye asitsatsa to kɔmpiuta dzi ƒe mɔnu gã aɖewo siwo li le Moldova fifia siwo naa nuƒlelawo kpɔa nu vovovowo le hatsotso vovovowo me bɔbɔe.

Hadomegbenɔnɔ ƒe nyatakakadzraɖoƒe gãwo

Moldova, si woyɔna le se nu be Republic of Moldova, nye dukɔ sue aɖe si me ƒu mele o si le Ɣedzeƒe Europa. Togbɔ be Moldova ƒe lolome kple amewo ƒe xexlẽme le sue ŋutɔ hã la, hadomenyatakakadzraɖoƒe si me dzo le le afima si kpɔa nusiwo me amewo tsɔ ɖe le kple amewo ƒe xexlẽme vovovowo gbɔ. Hadomegbenɔnɔ ƒe nyatakakadzraɖoƒe xɔŋkɔ aɖewo siwo wozãna le Moldova tsɔ kpe ɖe woƒe nyatakakadzraɖoƒewo ŋue nye esi: 1. Facebook (https://www.facebook.com) - Facebook xɔ ŋkɔ le xexeame katã eye wozãnɛ geɖe le Moldova hã. Enaa nu vovovowo abe ame ŋutɔ ƒe nyatakakawo, axa siwo dzi dɔwɔƒewo kple habɔbɔwo le, ƒuƒoƒo siwo me amewo tsɔ ɖe le, gbedasiwo ɖoɖoɖa ƒe dɔwɔƒewo, kple nyadzɔdzɔwo ƒe nyatakakadzraɖoƒewo. 2. Odnoklassniki (https://ok.ru/) - Odnoklassniki nye hadomehabɔbɔ si le Russia si xɔ ŋkɔ ŋutɔ le Moldovatɔwo dome. Eƒoa nu tso kadodo kple amewo kple sukuhati xoxowo alo xɔlɔ̃ siwo tso suku alo yunivɛsiti ŋu. 3. Instagram (https://www.instagram.com) - Instagram nye foto kple video-mamã ƒe mɔnu si dzi ezãlawo ateŋu atsɔ fotowo alo video kpuiwo akpe ɖe nyawo alo hashtags ŋu atsɔ ama wo yomedzelawo. 4. Twitter (https://twitter.com) - Twitter na be ezãlawo te ŋu ɖoa gbedasi kpui siwo woyɔna be "tweets" siwo ƒe ŋɔŋlɔdzesi 280 sɔŋ. Amewo ateŋu adze wo nɔewo ƒe akɔntabubuwo yome akpɔ woƒe tweetwo le woƒe ɣeyiɣikɔntabubu dzi. 5. VKontakte (VK) (https://vk.com/) - VKontakte, si woyɔna zi geɖe be VK, nye Europatɔwo ƒe Internet dzi nyatakakadzraɖoƒe gãtɔwo dometɔ ɖeka si ɖi Facebook gake exɔ ŋkɔ wu le Russiagbedolawo dome. 6. Telegram (https://telegram.org/) - Telegram nye gbedasiwo ɖoɖoɖa enumake ƒe dɔwɔnu si wotu ɖe alilikpo dzi si tea gbe ɖe ame ŋutɔ ƒe nyatakakawo kple dedienɔnɔ ƒe nɔnɔmewo abe gbeɖiɖi ƒe kaƒoƒo kple gbedasiwo ƒe nya ɣaɣla tso nuwuwu vaseɖe nuwuwu ene dzi. 7. LinkedIn (https://www.linkedin.com) - LinkedIn koŋue léa fɔ ɖe dɔnyala ƒe kadodo kple amewo ŋu to kadodo kple ame ɖekaɖekawo le dɔwɔwɔ ŋutinya kple dɔnyala ƒe dzesidewo nu. 8. YouTube (https://www.youtube.com) - YouTube nye video-mamã ƒe mɔnu le internet dzi afisi ezãlawo ateŋu atsɔ woƒe videowo ade Internet dzi, akpɔ nyatakaka siwo ame bubuwo wɔ, eye woawɔ nu aduadu to nyaŋuɖoɖowo kple nudɔdɔwo me. 9. TikTok (https://www.tiktok.com) - TikTok nye hadomenyatakakadzraɖoƒe si naa ezãlawo te ŋu wɔa video kpui siwo woɖo ɖe ha dzi eye woama wo, zi geɖe la, woɖea filter alo nu tɔxɛwo fiana. Mɔ̃ siawo naa mɔnukpɔkpɔ Moldovatɔwo be woado ka kple xɔlɔ̃wo, ƒometɔwo, dɔwɔƒewo, kple nutoa me tɔwo to Internet dzi. Ele vevie be míade dzesii be xexlẽdzesi sia ate ŋu atrɔ le ɣeyiɣi aɖe megbe ne mɔ̃ yeyewo do alo esiwo li xoxo megale amewo ƒe lɔlɔ̃ ɖe edzi o.

Dɔwɔƒe gãwo ƒe habɔbɔwo

Le Moldova la, dɔwɔƒewo ƒe habɔbɔ gã geɖe li siwo wɔa akpa vevi aɖe le dɔwɔƒe vovovowo ƒe didiwo teƒenɔlawo kple wo dodo ɖe ŋgɔ me. Habɔbɔ siawo ƒe taɖodzinue nye be yewoado dzidziɖedzi, ŋgɔyiyi, kple nuwɔwɔ aduadu ɖe ŋgɔ le yewoƒe dɔwɔƒewo me. Adzɔhawo ƒe habɔbɔ vevi siwo le Moldova dometɔ aɖewoe nye esi: 1. Moldova Dukɔa ƒe Asitsahabɔbɔ kple Dɔwɔƒewo ƒe Habɔbɔ (CCI RM): CCI RM nye habɔbɔ xɔŋkɔ aɖe si le Moldova ƒe asitsalawo ƒe didiwo teƒe le dukɔa me kple dukɔwo dome siaa. Ewɔa dɔ vovovowo eƒe hameviwo, siwo dometɔ aɖewoe nye asitsatsa dodo ɖe ŋgɔ, asitsatsa ƒe srɔ̃ɖeɖe, ɖaseɖigbalẽ nana ƒe dɔwɔnawo, kple nyatakaka siwo sɔ xɔxɔ. Nyatakakadzraɖoƒe si dziɖuɖua da asi ɖoe nye http://chamber.md/. 2. Nyatakakamɔnu & Kadodohabɔbɔ (ATIC): ATIC ƒe susu le IT dɔwɔƒea ƒe ŋgɔyiyi kple kekeɖenudɔ dodo ɖe ŋgɔ ŋu le Moldova. Eƒe taɖodzinue nye be yeadzi mɔ̃ɖaŋununya ƒe nu yeyewo dodo ɖe ŋgɔ, ahe gadede asi vɛ, ana dijitaal aɖaŋuwo ƒe hehenana ɖoɖowo nanyo ɖe edzi, eye yeana nuwɔwɔ aduadu nanyo ɖe edzi le dɔwɔƒe siwo le dɔ wɔm le dɔ sia me dome. Àte ŋu akpɔ nyatakaka bubuwo le https://www.digitalmoldova.md/en/atic-home/. 3. Weinwɔlawo ƒe Habɔbɔ (WMA): WMA wɔa akpa vevi aɖe le Moldova wein dodo ɖe ŋgɔ le dukɔa me kple dukɔwo dome siaa to ɖoɖowɔwɔ ɖe ɖeɖefia vovovowo, wo dodo kpɔ, nusɔsrɔ̃wo, kple bubuawo ŋu, si tea gbe ɖe nutoa me weinwɔlawo ƒe nutovɛwo dzi le xexeame katã. Woƒe nyatakakadzraɖoƒe si dziɖuɖua ɖoe nye http://vinmoldova.md/index.php?pag=Acasa&lang=en. 4.Union LatexProducers Association: Habɔbɔ sia le tsitre ɖi na dɔwɔƒe siwo kpɔa gome le rababa agblewo dzikpɔkpɔ me tsɔ kpe ɖe latex dɔwɔwɔ na dɔ vovovowo abe lãmesẽnyawo gbɔ kpɔkpɔ ƒe nuwɔna alo dɔwɔƒewo ƒe adzɔnuwo manufacturimg . wodoa alɔ hehenanadɔwo na nutoa me dɔwɔlawo anf to nuwɔwɔ aduadu ƒe nubablawo vɛ kple duta dɔwɔƒe siwo le dɔ wɔm tso rababa ŋuti mɔ̃ɖaŋunuwo ŋu . Àteŋu akpɔ nyatakaka bubuwo tso http://latexproducers.org/homepage-english/. Esiawo nye kpɔɖeŋu ʋee aɖewo ko le habɔbɔ bubu geɖe siwo ku ɖe dɔwɔƒe tɔxɛ siwo le dɔ wɔm le akpa vovovowo abe agbledede (Dukɔa ƒe Agbledelawo ƒe Habɔbɔ), tsaɖiɖi (Tsaɖiɖi Dɔwɔƒewo ƒe Habɔbɔ), xɔtutu (Dukɔmeviwo ƒe Xɔtudɔwɔlawo ƒe Habɔbɔ), kple bubuawo dome. Anyo be míagblɔ be nyatakaka siwo míena le etame ate ŋu atrɔ, eyata anyo be nàʋu nyatakakadzraɖoƒe siwo le wo nɔewo yome hena nyatakaka yeyetɔ kekeake siwo de pɛpɛpɛ wu tso dɔwɔƒe siawo ƒe habɔbɔ siwo le Moldova ŋu.

Asitsatsa kple asitsatsa ƒe nyatakakadzraɖoƒewo

Moldova nye dukɔ sue aɖe si me ƒu mele o le Ɣedzeƒe Europa. Togbɔ be eƒe lolome lolo hã la, ganyawo le dzidzim ɖe edzi eye nyatakakadzraɖoƒe geɖe siwo naa nyatakakawo tso asitsatsa kple ganyawo ŋuti dɔwɔnawo ŋu le esi. Ganyawo kple asitsatsa ƒe nyatakakadzraɖoƒe gã aɖewo le Moldova, tsɔ kpe ɖe woƒe URLwo ŋu: 1. Ganyawo Kple Dɔwɔƒewo ƒe Dɔwɔƒe: Dɔwɔƒea ƒe nyatakakadzraɖoƒe si dziɖuɖua da asi ɖo la naa nyatakakawo tso akpa vovovowo, gadodo ƒe mɔnukpɔkpɔwo, asitsatsa ƒe ɖoɖowo, kple asitsatsa ƒe ŋgɔyiyi ƒe ɖoɖowo ŋu le Moldova. URL: https://mei.gov.md/en/ . 2. Moldova Dukɔa ƒe Asitsahabɔbɔ kple Dɔwɔƒewo ƒe Habɔbɔ (CCIRM): Nyatakakadzraɖoƒe sia naa dɔwɔnuwo asitsalawo siwo dometɔ aɖewoe nye asitsanyawo ŋuti nyatakakadzraɖoƒe, nyadzɔdzɔ yeyewo, nudzɔdzɔwo ƒe ɣletigbalẽ, gadodo ƒe mɔfiame, kple nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ƒe nyatakakadzraɖoƒe. URL: https://xɔ.md/ . 3. Agency for Investment Attraction & Export Promotion (MIEPO): MIEPO ƒe taɖodzinue nye be yeahe duta gadodowo ava Moldova to nyatakaka siwo sɔ nana tso gadodo ƒe mɔnukpɔkpɔwo ŋu le dɔwɔƒe vovovowo me. URL: https://www.investmoldova.md/en 4. Dukɔa ƒe Dɔwɔƒe Suewo Kple Dɔwɔƒe gãwo ƒe Habɔbɔ (NASME): NASME le dɔwɔƒe suewo kple gãwo (SMEs) ƒe didiwo teƒe le Moldova to asitsatsa ŋuti ɖoɖo nyuiwo dodo ɖe ŋgɔ kple kpekpeɖeŋunadɔwo nana me. URL: http://www.antem-org.md/eʋegbe/index.php 5. Ganyawo e Aɖaŋudeha na Prime Minister: Nyatakakadzraɖoƒea naa nyatakaka yeyewo tso ganyawo ŋuti ɖoɖo siwo dziɖuɖua wɔ tsɔ do alɔ ŋgɔyiyi si li tegbee kpakple akɔntabubu siwo ku ɖe asitsatsa, gadede asi ƒe sisi, dɔwɔɖui ƒe agbɔsɔsɔ kple bubuawo ŋu. URL: http://consiliere.gov.md/en 6. Export-Import Database (COMTRADE.MD): Internet dzi mɔnu sia ɖea mɔ na asitsalawo be woadi akɔntabubu siwo ku ɖe nusiwo wotsɔ tso duta kple nusiwo wotsɔ tso duta ŋu ƒe akɔntabubu siwo ku ɖe hatsotso vovovowo abe adzɔnuwo alo dukɔwo ene ŋu le ɣeyiɣi siwo woɖo ɖi me. URL: https://comasitsatsa.md/en/ 7. Dukɔa ƒe Akɔntabubu Dɔwɔƒe (NBS): NBS ƒe dɔe nye be wòaƒo akɔntabubu ŋuti nyatakakawo nu ƒu tso akpa vovovowo ŋu siwo dometɔ aɖewoe nye dukɔa ƒe akɔntabubuwo, agbledede ƒe nuwɔna ƒe dzesiwo, asitsatsa ƒe sisi, amewo ƒe xexlẽme, kple bubuawo. URL: https://akɔntabubu.gov.md/?lang=en Nyatakakadzraɖoƒe siawo naa nyatakaka kple nunɔamesi veviwo nutoa me kple dukɔwo dome asitsaha siwo di be yewoade ga, asitsatsa alo hadomeɖoɖowɔwɔ kple Moldova dɔwɔƒewo siaa. Wokafui be nàdzro nyatakakadzraɖoƒe siawo me akpɔ nyatakaka tsitotsito kple yeye siwo ku ɖe Moldova ƒe ganyawo kple asitsatsa ƒe dɔwɔnawo ŋu.

Asitsatsa nyatakakawo biabia nyatakakadzraɖoƒewo

Asitsatsa ŋuti nyatakakawo biabia ƒe nyatakakadzraɖoƒe geɖewo li na Moldova. Wo dometɔ aɖewo tsɔ kpe ɖe woƒe nyatakakadzraɖoƒe ƒe adrɛswo ŋue nye esi: 1. Dukɔa ƒe Akɔntabubu Dɔwɔƒe (NBS): NBS naa nyatakaka tsitotsito tso dukɔwo dome asitsatsa ŋuti akɔntabubuwo ŋu na Moldova. Woƒe nyatakakadzraɖoƒea naa mɔnukpɔkpɔ ame be wòakpɔ nyatakaka vovovowo abe nusiwo wotsɔ yi duta, nusiwo wotsɔ tso duta vɛ, asitsatsa ƒe dadasɔ, kple bubuwo ene. Nyatakakadzraɖoƒe: http://statistica.gov.md/ . Nyatakakadzraɖoƒe: https://www.asitsatsa ƒe nyatakakadzraɖoƒe.md/en 3. Xexeame ƒe Asitsatsa ƒe Egbɔkpɔnu si Wowɔ Ðekae (WITS): WITS nye nyatakakadzraɖoƒe si Xexeame ƒe Gadzraɖoƒegã wɔ si naa mɔnukpɔkpɔ amewo be woakpɔ dukɔwo dome adzɔnuwo ƒe asitsatsa ŋuti akɔntabubuwo kple dzesi siwo sɔ. Nyatakakadzraɖoƒe: https://wits.worldbank.org/ 4. Dukɔ Ƒoƒuawo ƒe Comtrade Nyatakakadzraɖoƒe: Comtrade nye dukɔwo dome asitsatsa ŋuti akɔntabubu siwo dziɖuɖua da asi ɖo ƒe nudzraɖoƒe si Dukɔ Ƒoƒuawo ƒe Akɔntabubu Dɔwɔƒe léa be na. Enaa ezãlawo te ŋu kua adzɔnuwo ƒe tsɔtsɔ yi duta/wo tsɔtsɔ yi duta ŋuti nyatakaka tsitotsito le dukɔ ɖesiaɖe me. Nyatakakadzraɖoƒe: https://comtrade.un.org/ . Nyatakakadzraɖoƒe: https://www.asitsatsa ƒe nɔnɔmetata.org/ Ele be nyatakakadzraɖoƒe siawo nakpe ɖe ŋuwò nàkpɔ ganyawo kple asitsatsa ŋuti nyatakaka siwo sɔ eye wosɔ ɖe ɣeyiɣia nu na Moldova to woƒe nyatakakadzraɖoƒewo me dzodzro alo didimɔnu siwo wona le mɔ̃ siawo dzi zazã me. De dzesii be ne èdi be yeakpɔ dɔwɔnu aɖewo alo nyatakaka tɔxɛ aɖewo xɔxɔ la, ate ŋu abia be nàŋlɔ ŋkɔ alo awɔ nudɔdɔ le go aɖewo me.

B2b ƒe nuƒolanɔƒewo

Moldova nye dukɔ si me ƒu mele o le Ɣedzeƒe Europa. Togbɔ be womenyae le afisiafi o hã la, B2B mɔnu geɖe le esi siwo kpɔa asitsaha siwo le dukɔa me gbɔ. Kpɔɖeŋu ʋɛ aɖewoe nye esi: 1. BizBuySell Moldova (https://www.bizbuysell.md): Mɔ̃ sia léa fɔ ɖe asitsaƒewo ƒeƒle kple wo dzadzra ŋu le Moldova. Enaa asitsahabɔbɔwo ŋlɔa nusiwo wotsɔ naa amewo eye wodoa ka kple amesiwo ate ŋu aƒlee alo gadelawo. 2. Moldova Dɔwɔƒewo ƒe Nyatakakadzraɖoƒe (https://www.moldovabd.com): Nyatakakadzraɖoƒe sia nyea asitsaha vovovo siwo le Moldova le dɔwɔƒe vovovowo ƒe ŋkɔwo ƒe xexlẽdzesi blibo. Enaa kadodo ŋuti nyatakakawo, nyatakakadzraɖoƒe ƒe kadodowo, kple nyatakaka bubu siwo sɔ na dɔwɔƒe ɖesiaɖe si woŋlɔ ŋkɔ na. 3. Tradeford - Moldova B2B Asitsaƒe (https://moldova.tradeford.com): Tradeford nye dukɔwo dome B2B mɔnu si me akpa aɖe si woɖo ɖi na Moldova asitsalawo le. Dɔwɔƒewo ate ŋu awɔ amewo ƒe nɔnɔmetatawo, aɖe woƒe adzɔnuwo alo dɔwɔnawo afia, eye woaɖo kadodo me kple dukɔwo dome nuƒlela alo hadɔwɔla siwo ate ŋu aƒle wo. 4. AllBiz - Republic of Moldova (https://md.all.biz): AllBiz nye asitsaƒe si le internet dzi si xɔa dukɔ geɖe, siwo dome Republic of Moldova hã le. Asitsahabɔbɔwo ate ŋu awɔ amewo ƒe nɔnɔmetatawo, aŋlɔ nusiwo wowɔ alo dɔwɔna siwo wowɔna, eye woaɖo dze kple amesiwo ate ŋu ava zu asisiwo alo dɔwɔhatiwo. 5. GlobalTrade.net - Asi Ŋuti Numekuku Dɔwɔƒe na Republic of Moldova (https://www.globaltrade.net/market-research/Moldova): GlobalTrade.net na asitsatsa ŋuti numekuku dɔwɔƒe tɔxɛ aɖe si wotu ɖe Republic of Moldowa dzi si woɖo koŋ ɖe asitsalawo kple asitsalawo dome nuwɔwɔ aduadu le dukɔa me ŋu. Taflatse de dzesii be ate ŋu anye be nuƒolanɔƒe siawo ƒe susu kple nɔnɔme vovovowoe le wo si; wokafui ɣesiaɣi be nàdzro nyatakakadzraɖoƒe ɖesiaɖe me ɖekaɖeka akpɔe ɖa be esi sɔ nyuie wu na wò nuhiahiãwo abe ezãla ene le dɔwɔƒea ƒe nudidi tɔxɛwo alo dɔwɔwɔ siwo nèdi na wò asitsatsa ƒe asitsatsa le Moldova gome.
//