More

TogTok

Asi Veviwo
right
Dukɔa ƒe Nyatakakawo
Cambodia, si woyɔna le se nu be Cambodia Fiaɖuƒe, nye Anyieheɣedzeƒe Asia dukɔ si le Indochina Ƒukpo Afã ƒe dzigbe gome. Ewɔ eƒe liƒowo kple Thailand le dzieheɣetoɖoƒe gome, Laos le dzieheɣedzeƒe gome, Vietnam le ɣedzeƒe gome, kple Thailand-ƒuta le dzieheɣetoɖoƒe gome. Esi Cambodia ƒe lolome anɔ abe kilometa 181,035 sq eye ame siwo ade miliɔn 16 ye le eme ta la, enye fiaɖuƒe si le dukplɔse nu si dzi sewɔtakpekpe ƒe ɖoɖo aɖe ɖuna. Eƒe fiadu kple du gãtɔ kekeakee nye Phnom Penh. Ŋutinya deŋgɔ aɖe le Cambodia si tso ƒe akpe geɖe enye sia. Enye Asia ƒe blema dekɔnu gãtɔwo dometɔ ɖeka ƒe nɔƒe tsã - Khmer Fiaɖuƒea - si nɔ anyi tso ƒe alafa 9 lia va ɖo 15 lia. Angkor Wat gbedoxɔ gã si le Siem Reap nye ŋutikɔkɔe ƒe ɣeyiɣi sia ƒe kpeɖodzi eye wògakpɔtɔ nye Cambodia ƒe tsaɖilawo ƒe nukpɔkpɔ xɔŋkɔwo dometɔ ɖeka. Agbledede koŋ dzie ganyawo nɔa te ɖo, eye bli ye nye eƒe agblemenuku vevitɔ. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, dɔwɔƒewo abe avɔlɔlɔ̃, xɔtuɖaŋu, tsaɖiɖi, kple awuwo wɔwɔ wɔa akpa vevi aɖe le gakpɔkpɔ na dukɔa me. Togbɔ be Cambodia do dzi ƒe geɖe le dunyahehe me malikenyenye kple dzrehehewo me le aʋawɔwɔwo me le dukɔ siwo te ɖe eŋu abe Vietnam kple Laos ene me hã la, ewɔ ŋgɔyiyi geɖe tso esime wòxɔ ɖokuisinɔnɔ tso France gbɔ le ƒe 1953. Eƒe ganyawo le dzidzim ɖe edzi ɖaa le ƒe bla nane siwo va yi nyitsɔ laa me; ke hã egadze ŋgɔ kuxi siwo ku ɖe ahedada dzi ɖeɖe kpɔtɔ kple tasɔsɔmasɔ dzi ɖuɖu ŋu. Khmergbee nye gbe si Cambodiatɔ akpa gãtɔ dona; ke hã Eŋlisigbe va le dodom le sɔhɛ dzidzimewo dome le tsaɖiɖi ƒe dzidziɖedzi ta. Cambodia ƒo adegbe le dzɔdzɔmenu wɔnukuwo ŋu siwo dometɔ aɖewoe nye avetsu xɔdzo siwo me gbemelãwo yɔ fũu le ƒuta dzeaniwo xa le eƒe dzigbeƒuta tsɔ kpe ɖe ƒukpo dzeaniwo abe Koh Rong ene ŋu na tsaɖila siwo le ɖiɖiɖeme alo tsi dzi dɔwɔnawo dim. Le nyataƒoƒo me la,Cambodia tsɔa ŋutinya me teƒe xɔŋkɔwo naa amedzrowo kpe ɖe egbegbe dekɔnu dodzidzɔnamewo ŋu si wɔe be wònye teƒe si hea mɔzɔlawo le xexeame katã.
Dukɔa ƒe Ga
Cambodia ƒe gae nye Cambodiatɔwo ƒe riel (KHR). Enye ga si wozãna le dukɔa me tso ƒe 1980 me, eye wòxɔ ɖe ga si woyɔna tsã be "Riel Xoxo" teƒe. United States dɔlar ɖeka sɔ kple Cambodiatɔwo ƒe riel siwo ade 4,000. Togbɔ be riel ye nye ga si dziɖuɖua zãna hã la, ame geɖe xɔ United States dɔlar eye wozãnɛ kpe ɖe eŋu le gbesiagbedɔwo me, vevietɔ le tsaɖilawo ƒe nuto siwo ame geɖe lɔ̃a yiyi me. Amedzrodzeƒe, nuɖuɖudzraƒe, kple fiase geɖe aɖe asi siwo le riel kple United States dɔlar siaa me afia. ATM-mɔ̃wo le du gãwo katã me le Cambodia eye wonaa ga le riel kple United States dɔlar siaa me. Ke hã, ele vevie be míade dzesii be dɔwɔƒe suewo alo kɔƒenutowo ate ŋu axɔ ga si woxena le nutoa me ga me ko. Ne èle Amerika dɔlar zãm hena fexexe la, ebɔ be woaxɔ tɔtrɔ ake le ga ƒe ƒuƒoƒo me - zi geɖe la, riel kple dɔlar ƒe tsakatsaka. Esi wòle alea ta la, wokafui be nàtsɔ ga suewo ɖe asi le ga eveawo siaa me be asitsatsa nazɔ nyuie wu. Enyo be tsaɖila siwo va Cambodia naɖɔli USD aɖewo ɖe riels me ɖe nu suewo ƒeƒle alo ne wole nu wɔm kple nudzrala siwo lɔ̃a nutoa me ga. Duta ga siwo menye USD o ate ŋu asesẽ be woaɖɔli le du gãwo godo. Le nusianu me la, togbɔ be Cambodia ƒe ga si dziɖuɖua zãnae nye riel (KHR) hã la, amewo lɔ̃a United States dɔlarwo ŋutɔ eye wozãnɛ le dukɔa me godoo le esi wòli ke eye wòsɔ na nutoa me tɔwo kple tsaɖilawo siaa ta.
Asitɔtrɔ ƒe Asixɔxɔ
Cambodia ƒe ga si dziɖuɖua zãnae nye Cambodia Riel (KHR). Le ga si woatsɔ aɖɔli xexeame ƒe ga gãwo gome la, taflatse de dzesii be woate ŋu atrɔ eye woato vovo le nu vovovowo abe ganyawo ƒe nɔnɔme kple asitsatsa ƒe tɔtrɔ ene nu. Gake tso September 2021 me la, ga si woatsɔ aɖɔli gae dometɔ aɖewoe nye: 1 USD (United States Dollar) = 4,093 KHR EUR 1 (Euro) = KHR 4,826 ƒe home 1 GBP (Britaintɔwo ƒe Pound) = 5,631 KHR 1 JPY (Japantɔwo ƒe Yen) = 37.20 KHR Taflatse nenɔ susu me na wò be ga home siawo ate ŋu atrɔ eye anyo ɣesiaɣi be nàbia gatsoƒe si ŋu kakaɖedzi le alo gadzraɖoƒe si le mia gbɔ hena nyatakaka siwo de pɛpɛpɛ wu eye wole ɣeyiɣi nyuitɔ dzi wu ku ɖe ga ƒe asitɔtrɔ ŋu.
Ŋkekenyui Veviwo
Cambodia, si nye dukɔ si le Anyieheɣedzeƒe Asia, ɖua azã vevi geɖe le ƒe bliboa me. Cambodiatɔwo ƒe azã ɖedzesitɔwo dometɔ ɖekae nye Khmertɔwo ƒe Ƒe Yeye, si woyɔna be Chaul Chnam Thmey. Woɖua azã sia le April ƒe domedome eye wònyea nuŋeɣia ƒe nuwuwu. Exɔa ŋkeke etɔ̃ eye hadzidzi, ɣeɖuɖu, atsyã siwo le amadede vovovowo me, kple dekɔnu fefe vovovowo yɔa eme fũ. Le ɣeyiɣi sia me la, amewo yia pagodawo me be yewoatsɔ asa vɔe ahadi yayra tso Buddhatɔwo ƒe saɖagaxɔmenɔlawo gbɔ. Azã xɔŋkɔ bubu si woɖuna le Cambodia enye Pchum Ben alo Tɔgbuiwo ƒe Ŋkeke. Woɖua azã sia ŋkeke 15 le September alo October lɔƒo (si wotu ɖe ɣletigbalẽ dzi), eye wodea bubu ƒometɔ siwo ku ŋu to nuɖuɖu nana saɖagaxɔmenɔlawo kple nudzɔdzɔ na gbedoxɔwo me. Amewo xɔe se be le ɣeyiɣi sia me la, yewo tɔgbuiwo ƒe gbɔgbɔwo trɔna vaa anyigba dzi be yewoagawɔ ɖeka kple yewoƒe ƒomewo. Tsi ƒe Ŋkekenyui, si woyɔna be Bon Om Touk alo Tɔdziʋu ƒe Duɖimekeke ƒe Ŋkekenyui, nye azã gã aɖe si woɖuna le November ƒe ɣleti blibo ƒe ŋkeke dzi ƒe sia ƒe. Eɖoa ŋku blema ƒudzisrafowo ƒe aʋadziɖuɖu dzi eye wòdea dzesi Tonle Sap Tɔsisi ƒe sisi si trɔna yia megbe. Azã sia ƒe nu vevitɔe nye tɔdziʋu ƒe duɖimekeke wɔnuku siwo me tɔdziʋu didi siwo woɖo atsyɔ̃ na nyuie siwo tɔdziʋukula alafa geɖe ʋãna le ameha siwo le dzidzɔ kpɔm le Phnom Penh ƒe tɔsisi to dome. Visak Bochea, si wogayɔna be Buddha ƒe Dzigbezã alo Vesak Ŋkeke si woɖuna le dukɔwo dome le May ƒe ɣleti bliboa ƒe ŋkeke dzi la ɖua Gautama Buddha ƒe dzigbezã kple eƒe ku ƒe azã kura. Subɔsubɔlawo yia gbedoxɔwo me le Cambodia katã nɔa gbedodoɖa ƒe kɔnuwo wɔm esime wodoa bosomikaɖiwo ƒo xlã teƒe kɔkɔewo le zã me si wɔnɛ be nukpɔkpɔ wɔnuku aɖe dona. Mlɔeba gake menye nu suetɔ kekeake o la, Pisa Preah Koh Thom – Fia ƒe Agbledede Kɔnu si wowɔna zi geɖe le May me afisi Cambodia Fia wɔa blema agbledede ƒe kɔnu aɖe doa gbe ɖa ɖe nuŋeŋe nyuiwo ta le dukɔa me godoo si ɖea vi na dukɔa ƒe agbledede ƒe akpa ƒe nudzedziname vevie si ɖoa ŋu ɖe eŋu akpa gãtɔ nyea agbledela siwo nye bubu gã aɖe ƒe kpɔɖeŋu kakaɖedzi vevie bearing ŋutifafa ɣeyiɣi pivotal integral akpa domenyinu dekɔnu mɔ agbenɔnɔ ƒe alafawo. Azã siawo ɖea Cambodia ƒe dekɔnuwo ƒe domenyinu deŋgɔwo fiana, eye wonaa mɔnukpɔkpɔ nutoa me tɔwo kple tsaɖilawo siaa be woase dukɔa ƒe kɔnyinyiwo kple kɔnyinyiwo ƒe dzonɔameme gɔme.
Duta Asitsatsa ƒe Nɔnɔme
Cambodia nye Anyieheɣedzeƒe Asia dukɔ si to ganyawo ƒe ŋgɔyiyi ɖedzesi aɖe me le ƒe ʋɛ siwo va yi me. Eƒe asitsatsa ƒe nɔnɔme hã trɔ ɖe eŋu. Nusiwo Cambodia tsɔna ɖoa duta koŋue nye awuwo kple avɔwo, siwo nye ga si wòkpɔna tso duta katã ƒe akpa gã aɖe. Eɖo eɖokui anyi abe xexeame katã ƒe dɔwɔƒe gã aɖe le akpa sia me, eye wòhe dukɔwo dome adzɔnuwɔƒe kple adzɔnuwɔƒe gbogbo aɖewo be woaɖo dɔwɔƒewo ɖe dukɔa me. Avɔlɔlɔ̃dɔwɔƒewo kpɔa viɖe tso dɔwɔla siwo ƒe asi bɔbɔ kple asitsatsa ƒe nubabla siwo wowɔna kple dukɔwo abe United States kple Europa Dukɔwo ƒe Ðekawɔha ene ƒe anyinɔnɔ me. Tsɔ kpe ɖe avɔwo ŋu la, Cambodia tsɔa agblemenukuwo abe bli, rababa, kple tɔmelãwo hã ɖoa duta. Bli le vevie ŋutɔ na dukɔa ƒe ganyawo elabena ekpɔa dukɔa me nuzazãwo ƒe nuhiahiãwo kple duta asiwo siaa gbɔ. Le nusiwo wotsɔ tso duta vɛ gome la, Cambodia ɖoa ŋu ɖe dukɔ siwo te ɖe eŋu abe Thailand, China, Vietnam, kple Singapore ene ŋu vevie be wòakpɔ eƒe didiwo gbɔ. Ami siawo siwo wotsɔ tso duta vɛ koŋue nye ami siwo wotsɔ tso duta vɛ, mɔ̃wo kple dɔwɔnuwo, xɔtunuwo, ʋuwo, atikewo, elektrɔniknuwo, kple nuzazãwo. Be asitsatsa ƒe dɔwɔnawo nanɔ bɔbɔe wu la, Cambodia wɔ nubabla vovovowo kple dukɔ bubuwo be woatsɔ ado ganyawo ƒe nuwɔwɔ aduadu ɖe ŋgɔ. Le kpɔɖeŋu me,Cambodia de asi asitsatsa faa ƒe nubablawo te kple China le ƒe 2019 me be woakeke dukɔ eveawo ƒe asitsatsa ƒe kadodo ɖe enu. Ke hã,nudɔdɔwo do go kuxiwo le xexeame ƒe didi ƒe tɔtrɔ si nudzɔdzɔwo abe COVID-19 dɔvɔ̃a alo tɔtrɔ siwo va le dukɔwo dome asitsatsa ƒe ɖoɖowo me ta.Dɔvɔ̃a gblẽ nu le Cambodia ƒe awudodo ƒe dɔwɔƒewo ŋu vevie esime wote fli ɖe nudɔdɔwo me alo wohe ɖe megbe le mɔxexeɖedɔléle nu ƒe ɖoɖo siwo wowɔ le xexeame katã ta,si wɔe be le dɔ si ge le dɔwɔla geɖe si me . Le nyataƒoƒo me la,Cambodia ɖoa ŋu ɖe awuwo,avɔwo, kple agblemenukuwo ƒe duta ŋu vevie esime wòle adzɔnu vovovo siwo hiã na eƒe dukɔa me nuhiahiãwo tsɔm tso duta vɛ.Kuxiwo li nyateƒe,eye woƒe nudɔdɔ ƒe akpa vovovowo wɔwɔ ate ŋu akpe ɖe eŋu be woate ŋu anɔ te ɖe tɔtɔ siwo ate ŋu ado mo ɖa nu.Eƒe teƒe si wòle le Anyieheɣedzeƒe gome Asia naa mɔnukpɔkpɔwo be woagadzi ɖe edzi to ŋusẽdodo nutome ganyawo ƒe ɖekawɔwɔ me.
Asitsatsa ƒe Ŋgɔyiyi ƒe Ŋutete
Ŋutete gã aɖe le Cambodia si be wòado eƒe duta asitsatsa ƒe asi ɖe ŋgɔ. Dukɔa ƒo adegbe le teƒe nyui aɖe si le Anyieheɣedzeƒe Asia ƒe titina, si na woate ŋu age ɖe xexeame ƒe asi gãwo abe China, India, kple ASEAN dukɔwo me bɔbɔe. Viɖe vevi ɖeka si le Cambodia ŋue nye asitsatsa ŋuti nubabla siwo wòlɔ̃na wu. Dukɔa kpɔa dzidzɔ ɖe asi gãwo me yiyi femaxee eye womexea fe ɖe eta o to ɖoɖowo abe Generalized System of Preferences (GSP) kple Everything But Arms (EBA) ɖoɖo si Europa Dukɔwo ƒe Habɔbɔ na me. Nubabla siawo na be nusiwo wotsɔna ɖoa duta tso Cambodia dzi ɖe edzi, vevietɔ le awuwo kple avɔwo me. Gawu la, Cambodia ƒe dɔwɔlawo ƒe xexlẽme si nye sɔhɛwo eye wole dzidzim ɖe edzi la nye mɔnukpɔkpɔ si hea ame ƒe susu na duta gadelawo. Esi amehawo le suku dem eye wobi ɖe nu geɖe abe adzɔnuwo wɔwɔ kple agbledede ene me ta la, asitsalawo ate ŋu awɔ ŋutetewo ƒe ta sia ŋudɔ atsɔ atu dɔwɔƒe siwo hoa hoʋiʋli ɖo. Dɔwɔƒewo ƒe ŋgɔyiyi ƒe ɖoɖowo hã le dzidziɖedzi hem vɛ le duta asitsatsa me. Cambodia de ga geɖe eƒe ʋuɖoɖo ƒe mɔnuwo dodo ɖe ŋgɔ me, siwo dometɔ aɖewoe nye melidzeƒewo, yameʋudzeƒewo, ketekemɔwo, kple mɔdodowo. Dɔwɔwɔ ɖe edzi siawo nana kadodoa nyona ɖe edzi le nutoa me eye wònana be nuwo yia edzi nyuie wu na dukɔwo dome asitsatsa. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, akpa siwo gbɔ awuwo ŋu la le amewo ƒe susu hem yi Cambodiatɔwo ƒe nusiwo wodɔna ɖa me. Agblemenukuwo abe bli, rababa, ƒumelãwo, atikutsetsewo, kple amagbewo ene kpɔ dzidziɖedzi gã aɖe le esi nusiwo wometsɔ lãwo ƒe lãmenugbagbeviwo wɔe ƒe didi le xexeame katã le dzidzim ɖe edzi ta. Kpeɖe eŋu la
Nusiwo wodzrana vevie le asi me
Ne èle adzɔnuwo tiam na Cambodia ƒe asi la, ele vevie be nàbu dukɔa ƒe didi tɔxɛwo, nusiwo le edzi yim, kple ganyawo ƒe nɔnɔmewo ŋu. Aɖaŋuɖoɖo aɖewo le ete ku ɖe nusiwo wodzrana vevie tiatia le Cambodia ƒe duta asitsatsa ƒe asi me ŋu. 1. Avɔlɔlɔ̃ Kple Awudodo: Avɔlɔlɔ̃ kple awudodo ƒe dɔwɔƒe si le dzidzim ɖe edzi le Cambodia, si wɔe be wònye asi si sɔ na avɔwo, awuwo, nuzazãwo, kple afɔkpawo dzadzra. Bu nuwɔwɔ aduadu kple nutoa me adzɔnuwo wɔlawo alo didi tso dukɔ siwo te ɖe ŋuwò me be woana nusiwo ƒe asi bɔbɔ gake wole atsyã me ŋu. 2. Agblemenukuwo: Cambodia ƒe agbledenyawo naa mɔnukpɔkpɔ ame be woatsɔ atikutsetse, amagbewo, nukuwo, nu ʋeʋĩwo, kple nuɖuɖu siwo ŋu wotrɔ asi le ƒe nyonyome deŋgɔwo ayi duta. Nusiwo wotsɔ lãwo ƒe lãmenugbagbeviwo wɔe le ame geɖe lɔ̃m le nuƒlela siwo tsia dzi ɖe lãmesẽ ŋu le dugãwo me dome. 3. Elektrɔnikmɔ̃wo: Esi nuƒlelawo le elektrɔnikmɔ̃wo abe asitelefon kple tablɛt ene dim le Cambodia ƒe dugãwo me le dzidzim ɖe edzi ta la, ŋutete le elektrɔnikmɔ̃ siwo ƒe asi bɔbɔ nana alo dɔ siwo ku ɖe mɔ̃ɖaŋununya ŋu abe nuwo ɖɔɖɔɖodɔwɔƒewo alo woƒe kpeɖeŋutɔwo ene nana me. 4. Aƒeme Atsyɔ̃ɖoɖo: Cambodia nuƒlelawo kpɔa ŋudzedze ɖe aƒemenuzazã viviwo kple atsyɔ̃ɖonuwo ŋu. Xɔmenuwo ƒe akpa siwo le tsia dzi siwo wotsɔ nusiwo li tegbee abe bambu alo rattan ene wɔ ate ŋu akpɔ nudzadzra ƒe xexlẽme nyuiwo tsɔ kpe ɖe atsyɔ̃ɖonuwo abe nutata/asinudɔwɔwɔ siwo ɖe Khmertɔwo ƒe dekɔnu ƒe atsyãwo fia ene ŋu. 5. Ame ŋutɔ ƒe Belélenamenuwo: Atsyɔ̃ɖoɖo kple ame ŋutɔ ƒe belélenamenuwo ɖe dzidziɖedzi ɣesiaɣi fia le ƒe ʋɛ siwo va yi me le ga si woate ŋu azã ƒe dzidziɖedzi le titinatɔwo dome ta. Bu atsyɔ̃ɖomi siwo wotsɔa lãwo ƒe lãmenugbagbeviwo wɔe/dzɔdzɔmeŋutilãmeŋutinu siwo wɔa dɔ ɖe nuƒlela siwo le ŋudzɔ ƒe didiwo dzi la dodo ɖe ŋgɔ ŋu. 6. Halal Nuɖuɖuwo: Ne míebu Moslemtɔwo ƒe agbɔsɔsɔ le Cambodia me (anɔ abe 2%) ŋu la, asi tɔxɛ sia taɖodzinu to nuɖuɖu siwo ŋu halal ƒe ɖaseɖigbalẽ le nana me ate ŋu akpɔ dzidzedze le dukɔa me kple le wo ɖoɖo ɖe ASEAN dukɔ bubuwo me siaa. Hafi nàwu adzɔnuwo tiatia ƒe mɔnu ɖesiaɖe nu la: - Wɔ asitsatsa ŋuti numekuku tsitotsito le nusiwo ame geɖe lɔ̃na/nusiwo lɔ̃na ŋu to numekuku/gbebiame kple asisi siwo woɖo taɖodzinu na me. - Dzro hoʋlila siwo le Cambodia ƒe asi me xoxo la me. - Bu asixɔxɔ ƒe mɔnuwo ŋu bubu le nutoa me tɔwo ƒe asixɔxɔ ƒe dzidzenuwo siaa ŋu & hoʋiʋli. - Kpɔ egbɔ be wowɔ ɖe nutoa me ƒe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ƒe sewo/adzɔxexe/adzɔwo/nuŋlɔɖiwo ƒe nudidiwo dzi. - Dzro nuzazãwo kple mama mɔnuwo me hena nuzazãwo ƒe kɔsɔkɔsɔwo dzikpɔkpɔ nyuie. Ðo ŋku edzi be Cambodia ƒe asitsatsa ƒe ŋusẽkpɔɖeamedzi kple nuƒlelawo ƒe nuwɔna gɔmesese le vevie ŋutɔ be nàtia nusiwo wodzrana vevie hena duta asitsatsa dzidzedzetɔe.
Asitsalawo ƒe nɔnɔmewo kple nusiwo ŋu wode se ɖo
Cambodia nye dukɔ si le Anyieheɣedzeƒe Asia si si asisiwo ƒe nɔnɔme tɔxɛwo kple nusiwo ŋu wode se ɖo. Dekɔnu ƒe nu vovovo siawo gɔmesese kple bubudede wo ŋu le vevie ŋutɔ ne wole asitsadɔ wɔm alo le nu wɔm kple nutoa me asisiwo. Cambodiatɔwo ƒe asisiwo ƒe nɔnɔme ɖedzesi aɖee nye alesi wotea gbe ɖe bubudede ame ŋu kple ameŋububu dzi vevie. Cambodiatɔwo kpɔa ŋudzedze ɖe ame ɖekaɖeka siwo ɖea nɔnɔme nyuiwo fiana, abe gbedoname siwo wozãna le se nu kple woƒe dzesideŋkɔ alo bubudedeameŋu siwo sɔ yɔyɔ na ame bubuwo ene. Wodea asixɔxɔ kakaɖeamedzi xɔxɔ kple ƒomedodo tutuɖo hã ŋu ŋutɔ le Cambodia, eyata ɣeyiɣi didi atsɔ aɖo ame ŋutɔ ƒe kadodo anyi hafi adzro asitsanyawo me ate ŋu awɔ akpa gã aɖe. Ele vevie be míade dzesii be amehawo ƒe nukpɔsusu le Cambodiatɔwo si tsɔ wu be woanye ame ɖekaɖekawo ƒe nukpɔsusu. Esia fia be zi geɖe la, wowɔa nyametsotsowo le ƒuƒoƒo me alo to nukpɔsusu ɖeka me, eye wotea gbe ɖe alesi wòle vevie be woatu ƒomedodo ɖo kple ame vovovo siwo kpɔ gome le habɔbɔ aɖe me tsɔ wu be woawɔ nu kple ame ɖeka ɖeɖeko. Ne míeƒo nu tso nusiwo ŋu wode se ɖo le Cambodia ŋu la, dekɔnu ƒe nuwɔna kple dzixɔse vovovowo li siwo dzi wòle be woalé ɖo. Gbã la, wobua bubumademade ame ŋu ne woka asi ame ƒe ta ŋu, vevietɔ na ɖeviwo alo hamemetsitsiwo. Wobua ta be enye ŋutilã ƒe akpa kɔkɔetɔ kekeake le Cambodiatɔwo ƒe dekɔnuwo me. Gawu la, ele be woaƒo asa na lɔlɔ̃ɖeɖefia le dutoƒo elabena zi geɖe la, wodoa vloe le Cambodiatɔwo ƒe hadomegbenɔnɔ si me kɔnyinyiwo le me. Ele vevie hã be woado awu le mɔ si sɔ nu ne míele mawusubɔsubɔ teƒewo abe gbedoxɔwo alo pagodawo ene srãm kpɔ le bubudede nutoa me kɔnuwo ŋu ta. Le dzeɖoɖo ƒe nyatiwo gome la, anyo wu be nàƒo asa na nya veviwo abe dunyahehe alo mawusubɔsubɔ ene me dzodzro negbe ɖe akpa kemɛa ŋutɔe dze numedzodzro mawo gɔme hafi. Nyati siawo ate ŋu anye esiwo ŋu woate ŋu ase nu le le ŋutinya me nudzɔdzɔwo kple nukpɔsusu vovovo siwo le ame ɖekaɖekawo dome ta. Asitsalawo ƒe nɔnɔme siawo gɔmesese kple dekɔnuwo ƒe sededewo dzi wɔwɔ akpe ɖe ame ŋu be woawɔ kadodo nyuiwo kple Cambodia asisiwo esime wole bubu dem woƒe kɔnyinyiwo kple dzidzenuwo ŋu ɖem fia.
Dukɔa ƒe dukɔmeviwo ƒe adzɔxenyawo gbɔ kpɔkpɔ ƒe ɖoɖo
Dukɔmeviwo ƒe dukɔmeviwo ƒe dukɔmevinyenye ƒe ɖoɖo si le Cambodia wɔa akpa vevi aɖe le asitsatsa ƒe bɔbɔ kple dukɔa ƒe dedienɔnɔ dzi kpɔkpɔ me. Dɔwɔƒe vevitɔ si kpɔa dukɔmeviwo ƒe adzɔxexe dzi enye Dukɔa ƒe Dukɔmeviwo ƒe Dɔwɔƒe Gã (GDCE), si wɔa dɔ le Ganyawo Kple Ganyawo Gbɔkpɔha te. GDCE wɔ afɔɖeɖe vovovowo be woatsɔ ana dukɔmeviwo ƒe dukɔmeviwo ƒe ɖoɖowo nanyo ɖe edzi eye wòana dɔwɔwɔ nanyo ɖe edzi. Esia lɔ kɔmpiutadziɖoɖo aɖe si wowɔna le wo ɖokui si si woyɔna be ASYCUDA World, si wɔnɛ be woate ŋu awɔ dɔ tso nusiwo wotsɔ tso duta vɛ/wo tsɔtsɔ yi duta ƒe gbeƒãɖeɖewo ŋu to kɔmpiuta dzi, si wɔnɛ be woate ŋu awɔ dɔ kabakaba wu. Ne ège ɖe Cambodia la, ele vevie be nàwɔ ɖe dukɔmeviwo ƒe dukɔmevinyenye ŋuti sewo katã dzi be nàƒo asa na kuxi ɖesiaɖe. Ele be mɔzɔlawo naɖe gbeƒã adzɔnu siwo katã wotsɔ va dukɔa me, siwo dome ga siwo wu USD 10,000 alo esi sɔ kplii le ga bubuwo me hã le. Nya vevi aɖewo siwo dzi wòle be woaɖo ŋkui ne èle nu wɔm tso Cambodiatɔwo ƒe dekɔnuwo ŋue nye: 1. Nusiwo ŋu wode se ɖo: Wode se ɖe nu aɖewo abe atike muamewo, bɔmb, tu siwo ŋu mɔɖegbalẽ mele o, aʋatsonuwo, amamaɖeɖenuwɔnawo, kple bubuawo nu vevie. 2. Nusiwo ŋu woaxe adzɔ ɖo: Ele be woagblɔ adzɔnu siwo ŋu woaxe adzɔ ɖo le nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ta la pɛpɛpɛ. 3. Ɣeyiɣi kpui aɖe ƒe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ: Ne èɖoe be yeatsɔ ye ŋutɔ yeƒe dɔwɔnu alo nu xɔasiwo ava Cambodia hena ɣeyiɣi aɖe (e.g., fotoɖemɔ̃wo) la, ele be nàkpɔ egbɔ be woŋlɔ nuŋlɔɖi nyuiwo abe kakɛ alo kpeɖodzi be ye tɔ ene. 4. Lãwo kple numiemiewo ƒe nuwɔna: Se tɔxɛ aɖewo li ku ɖe lãwo kple numiemiewo tsɔtsɔ tso duta ŋu; taflatse lé ŋku ɖe ɖoɖowo ŋu hafi nàbla nu mawo tɔgbe. 5. Dekɔnu ƒe asinudɔwɔwɔwo: Wowɔa ɖoɖo sesẽwo ne wole blemanuwo alo asinudɔwɔwɔwo tso Cambodia ɖom ɖe duta; mɔɖegbalẽ siwo sɔ xɔxɔ hiã. Be nàwɔ wò gege ɖe eme kabakaba le Cambodiatɔwo ƒe dukɔmeviwo ƒe dukɔmeviwo ƒe adzɔxeƒewo: 1. Kpe amedzrowo ƒe agbalẽviwo ɖo pɛpɛpɛ eye woaxlẽ wo. 2. Mɔzɔzɔ ŋuti nuŋlɔɖi siwo sɔ abe mɔzɔgbalẽwo ene nanɔ asiwò eye ɣleti ade ya teti ƒe dɔwɔwɔ susɔ. 3. Kpɔ egbɔ be woŋlɔ wò ŋkɔ kple kadodo ŋuti nyatakakawo ɖe agbawo katã dzi nyuie. 4. Ƒo asa na adzɔnu siwo ŋu seɖoƒe le alo esiwo ŋu woate ŋu axe adzɔ ɖo ƒe agbɔsɔsɔ si gbɔ eme tsɔtsɔ yi ŋgɔ wu seɖoƒe si ŋu woɖe mɔ ɖo. Anyo ɣesiaɣi be nàkpɔ nyatakakatsoƒe siwo dziɖuɖua ɖo abe dutadɔnunɔlawo ƒe nyatakakadzraɖoƒewo ene alo aƒo ka na nutoa me dziɖuɖumegãwo hena nyatakaka tsitotsito tso ɖoɖo kple ɖoɖo siwo li fifia ŋu hafi nàzɔ mɔ ayi Cambodia.
Adzɔxexe ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ƒe ɖoɖowo
Cambodia ƒe adzɔxexe ƒe ɖoɖo si ku ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ŋu wɔa akpa vevi aɖe le dukɔa ƒe dukɔwo dome asitsatsa ƒe dɔwɔnawo dzi kpɔkpɔ me. Dziɖuɖua xea adzɔ ɖe adzɔnu siwo wotsɔ tso duta vɛ dzi be woatsɔ akpɔ dukɔa me dɔwɔƒewo ta, akpɔ ga, eye wòado ganyawo ƒe ŋgɔyiyi ɖe ŋgɔ. Adzɔxexe ƒe agbɔsɔsɔme si wozãna le Cambodia le xexeame katã nye 7%, si le sue ŋutɔ ne wotsɔe sɔ kple dukɔ bubu siwo le nutoa me. Gake ga home tɔxɛwo toa vovo le nusiwo ƒomevi wotsɔ tso duta vɛ nu. Le nu aɖewo abe aha sesẽ, sigaret, ʋuwo, kple atsyɔ̃ɖonuwo gome la, woate ŋu axe fe siwo lolo wu. Tsɔ kpe ɖe adzɔxexe ƒe ɖoɖo vevitɔ ŋu la, Cambodia xɔa adzɔ bubuwo hã ɖe adzɔnu tiatia siwo woyɔna be adzɔ siwo woxena ɖe adzɔnuwo ta la ta. Wozia esiawo ɖe atike siwo wobu be womele vevie o alo wogblẽa nu le dukɔa ƒe lãmesẽ kple dedienɔnɔ ŋu koŋ dzi. Kpɔɖeŋu aɖewoe nye sigaret, aha sesẽ, kple ami siwo wotsɔ wɔa amie. Ele vevie be adzɔnudzralawo nade dzesii be dukɔmeviwo ƒe asixɔxɔ dede nu ŋu wɔa akpa vevi aɖe le adzɔxexe ƒe gɔmeɖoanyi na adzɔnu siwo wotsɔ tso duta vɛ la nyanya me. Dukɔmeviwo ƒe dukɔmeviwo ƒe adzɔxehawo nɔa te ɖe asitsatsa ƒe asixɔxɔwo alo nufiame ƒe asixɔxɔ siwo dukɔwo dome nyatakakadzraɖoƒewo abe Xexeame ƒe Asitsahabɔbɔ (WTO) ƒe Asixɔxɔ Ŋuti Nubabla ene na dzi ɖoa asixɔxɔ sia. Gawu la, Cambodia ɖo asitsatsa ŋuti nubabla geɖe kple dukɔ vovovowo kple nutome habɔbɔwo abe ASEAN (Anyieheɣedzeƒe Asia Dukɔwo ƒe Habɔbɔ). Le nubabla siawo abe ASEAN Free Trade Area (AFTA) ene nu la, woate ŋu ana adzɔxexe ƒe fetu alo adzɔxexe ƒe ɖoƒe gɔ̃ hã na nusiwo dze tso dukɔ siwo wɔ ɖeka kplii me. Togbɔ be ele vevie be woalé ŋku ɖe Cambodia ƒe adzɔxexe ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ƒe ɖoɖowo ŋu elabena woate ŋu atrɔ ɣeaɖewoɣi le ganyawo alo dziɖuɖu ƒe nyametsotso siwo ƒe taɖodzinue nye be woado dukɔa me dɔwɔƒewo ɖe ŋgɔ alo ado ganyawo ƒe akpa aɖewo ɖe ŋgɔ ta hã la; ele be asitsaha siwo tsɔa nu tso duta vɛ naƒo nu kple nutoa me dɔwɔla bibiwo alo dɔwɔƒe siwo ku ɖe eŋu hena nyatakaka yeye siwo ku ɖe adzɔ siwo woxena ɖe ɖoɖo nu siwo sɔ ɖe woƒe adzɔnuwo ƒe hatsotso tɔxɛwo nu ŋu.
Adzɔxexe ɖe nusiwo wotsɔ yi duta ƒe ɖoɖowo
Adzɔxexe ƒe ɖoɖo aɖe le Cambodia ɖe adzɔnu siwo wotsɔna ɖoa duta ta si ƒe taɖodzinue nye be yeado ganyawo ƒe ŋgɔyiyi ɖe ŋgɔ eye yeahe duta gadede asi vɛ. Dukɔa naa adzɔxexe ƒe mɔnukpɔkpɔ vovovowo kple ablɔɖenana amesiwo tsɔa nuawo yina duta. Le adzɔxexe ƒe ɖoɖo si li fifia nu la, woxea adzɔ ɖe adzɔnu aɖewo siwo wotsɔ ɖoa ​​duta ta le woƒe hatsotsowo nu. Gake Cambodia de adzɔxexe si woɖe le nusiwo wodɔna ɖa me alo ɖe adzɔ si woxena ɖe nu geɖe ta dzi kpɔtɔ, be yeade asitsatsa ƒe dzi ƒo eye yeado dɔwɔƒewo ɖe ŋgɔ. Cambodia ƒe adzɔxexe ɖe nusiwo wotsɔ yi duta ƒe ɖoɖoa me ƒe akpa vevi aɖewo dometɔ aɖewoe nye: 1. Agblemenukuwo kple agblemenukuwo: Woɖea adzɔ si woxena ɖe agblemenuku siwo wotsɔ ɖoa ​​duta, siwo dometɔ aɖewoe nye amagbewo, atikutsetsewo, bli, rababa, kple cassava la ƒe akpa gãtɔ ɖa. Asiɖeɖe le eŋu sia ƒe taɖodzinue nye be yeado alɔ agbledede ƒe ŋgɔyiyi eye wòana hoʋiʋli nanyo ɖe edzi le dukɔwo dome asiwo me. 2. Awuwo kple avɔwo: Cambodia ƒe dɔwɔƒe vevi siwo wotsɔ ɖoa ​​duta dometɔ ɖekae nye awuwo kple avɔwo. Wowɔa nu ɖe ​​adzɔnu siawo ŋu nyuie wu eye woɖea adzɔxexe dzi kpɔtɔna alo woɖea asi le adzɔxexe ŋu keŋkeŋ le dukɔ eve alo dukɔ geɖe ƒe asitsatsa ŋuti nubabla vovovowo nu. 3. Adzɔnuwo wɔwɔ: Nusiwo wowɔna ɖe duta dometɔ geɖe hã kpɔa viɖe tso adzɔxexe dzi ɖeɖe kpɔtɔ me abe nutome ƒe asitsatsa faa ƒe nubablawo abe ASEAN ƒe Asitsatsa Faa ƒe Nuto (AFTA) ene ƒe akpa aɖe. Gawu la, dɔwɔƒe siwo wɔa nu bɔbɔewo abe elektrɔnikmɔ̃wo ƒoƒo ƒu ene ate ŋu adze na gadodo ƒe dzideƒoname siwo dometɔ aɖewoe nye adzɔxexe ƒe mɔkekewo alo adzɔxexe ƒe fetu dzi ɖeɖe kpɔtɔ. . Ele vevie be míade dzesii be Cambodia dziɖuɖua ƒe ɖoɖo siwo ku ɖe adzɔxexe ɖe adzɔnu siwo wodɔna ɖa ta ŋu ate ŋu atrɔ ɣeaɖewoɣi le ganyawo ƒe nɔnɔmewo kple nusiwo dziɖuɖua tsɔ ɖo nɔƒe gbãtɔ nu. Eyata anyo be nudzrala siwo ɖoa nu ɖe ​​duta naƒo nu kple dziɖuɖumegã siwo ŋu nya ku ɖo alo abia aɖaŋuɖoɖo tso eŋutinunyalawo gbɔ hafi aƒo wo ɖokui ɖe asitsatsa ƒe dɔwɔnawo me.
Ðaseɖigbalẽ siwo hiã hafi woate ŋu atsɔ wo ayi duta
Cambodia, si nye Anyieheɣedzeƒe Asia dukɔ si wonya ɖe eƒe dekɔnuwo ƒe domenyinu deŋgɔwo kple anyigba ƒe nɔnɔme siwo me gbɔgbɔ le ta la, ƒe ɖoɖo si woɖo anyi nyuie le ɖaseɖigbalẽ nana ɖe nusiwo wotsɔ yi duta ŋu. Dukɔa naa ɖaseɖigbalẽ ƒomevi geɖe siwo wotsɔ ɖoa ​​duta be woatsɔ akpɔ egbɔ be yeƒe adzɔnuwo nyo eye wonye nyateƒe. Ðaseɖigbalẽ ɖeka si dzi woda asi ɖo le afisiafi le nusiwo wotsɔ ɖoa ​​duta le Cambodia enye Dzɔtsoƒe ƒe Ðaseɖigbalẽ (CO). Nuŋlɔɖi sia ɖo kpe afisi adzɔnuwo dzɔ tso dzi eye wòle vevie ŋutɔ le nyanya me ne wodze be woawɔ nu ɖe ​​wo ŋu nyuie wu le asitsatsa ŋuti nubabla vovovowo nu. Ele be dɔwɔƒewo nana nyatakaka tsitotsito tso adzɔnua ŋu, siwo dometɔ aɖewoe nye eƒe wɔwɔme, asixɔxɔ, kple ewɔwɔ ƒe mɔnu ne wole CO biam. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, Cambodia zɔna ɖe dukɔwo dome dzidzenuwo dzi le nuɖuɖu ƒe dedienɔnɔ kple agbledede me. Eyata ele be amesiwo tsɔa nuɖuɖu ɖoa duta naxɔ ɖaseɖigbalẽwo abe Adzɔnuwo wɔwɔ ƒe Nuwɔna Nyui (GMP), Hazard Analysis Critical Control Point (HACCP), alo Organic Certification ne wole nuɖuɖuwo ɖom ɖe duta. Ðaseɖigbalẽ siawo kpɔa egbɔ be Cambodiatɔwo ƒe nuɖuɖuwo ɖo dukɔwo dome dedienɔnɔ ƒe dzidzenuwo gbɔ eye wole dedie na wo ɖuɖu. Le avɔ siwo woɖona ɖe duta, vevietɔ esiwo woɖo ɖe dukɔwo abe United States alo Europa Dukɔwo ƒe Ðekawɔha me tɔwo ene gome la, ele be avɔlɔ̃lawo nawɔ ɖe se tɔxɛ siwo ku ɖe adzɔnuwo ƒe nyonyome kple hadomegbanɔamedziwo ŋu dzi. Ðaseɖigbalẽwo abe OEKO-TEX Standard 100 alo Worldwide Responsible Accredited Production (WRAP) ene ɖee fia be wowɔ ɖe se siawo dzi. Gakpe ɖe eŋu la, dɔwɔƒe tɔxɛ aɖewo ŋutɔ ƒe ɖaseɖigbalẽwo le wo si be woatsɔ ayi duta le Cambodia. Le kpɔɖeŋu me, kpe xɔasiwo ƒe dɔwɔƒea bia tso amesiwo tsɔa kpe xɔasiwo ɖoa duta si be woaxɔ Kimberley Process Certification Scheme (KPCS) ƒe ɖaseɖigbalẽwo ne wole diamond alo kpe xɔasi bubuwo ɖom ɖe duta. Ðaseɖigbalẽ sia kpɔa egbɔ be kpe xɔasi siawo mewɔa masɔmasɔ o eye womekpɔa gome le nuwɔna siwo mele se nu o me o. Le nyataƒoƒo me la,Cambodia ɖo ɖoɖo gã aɖe si naa ɖaseɖigbalẽ nana nusiwo wodɔna ɖa le akpa vovovowo me be woalé nusiwo wowɔ ƒe nyonyome ƒe dzidzenuwo me ɖe asi eye woawɔ ɖe dukɔwo dome sededewo dzi le asitsatsa ƒe nubablawo,dedienɔnɔ ƒe afɔɖeɖewo,hadomegbenɔnɔ ƒe agbanɔamedziwo,kple dɔwɔƒe tɔxɛwo ƒe nudidiwo dzi.Ele be dɔdɔlawo nase ɖaseɖigbalẽ siawo ƒe nudidiwo gɔme nyuie si wotu ɖe woƒe dɔwɔƒe tɔxɛa dzi hafi ƒoa wo ɖokui ɖe duta asitsatsa me.
Nuwo ɖoɖoɖa si wokafu
Cambodia, si le Anyieheɣedzeƒe Asia, nye dukɔ si wonya ɖe eƒe ŋutinya deŋgɔ, dekɔnu siwo me dzo le, kple anyigba ƒe nɔnɔme wɔnukuwo ta. Ne míeƒo nu tso nuwo ɖoɖoɖa kple ʋuɖoɖo ƒe dɔwɔnawo ŋu le Cambodia la, tiatia siwo wokafu dometɔ aɖewoe nye esi: 1. Mɔdododziʋuwo: Mɔdodo gã aɖe le Cambodia si ƒoa du gãwo kple kɔƒenutowo nu ƒu. Dɔwɔƒe geɖe siwo tsɔa nuawo yia teƒeteƒewo naa mɔdododziʋuɖoɖo siwo ŋu kakaɖedzi le na dukɔa me kple liƒo dzi ʋuɖoɖo siaa. Dɔwɔƒe siawo zãa agbatsɔʋuwo alo ʋu suewo tsɔ tsɔa adzɔnuwo yia dukɔa me godoo nyuie. 2. Yameʋuɖoɖo: Ne èhiã be nàtsɔ adzɔnuwo ayi teƒe bubu kabakaba eye wòawɔ dɔ nyuie, vevietɔ le dukɔwo dome agbawo ɖoɖoɖa gome la, yameʋuɖoɖo nye tiatia si wokafu. Phnom Penh Dukɔwo Dome Yameʋudzeƒe kple Siem Reap Dukɔwo Dome Yameʋudzeƒee nye teƒe vevi siwo yameʋudɔwɔƒe siwo tsɔa agbawo wɔa dɔ le edziedzi. 3. Ƒudzi Agbatsɔtsɔ: Cambodia ate ŋu age ɖe ƒudzimelidzeƒe gãwo abe Sihanoukville Autonomous Port (SAP) si le dukɔa ƒe dzigbeɣetoɖoƒeƒuta ene. SAP naa egbegbe dɔwɔƒewo hena nugoewo gbɔ kpɔkpɔ eye kadodo le wo kple melidɔwɔƒe vovovo siwo wɔa dɔ le nutome alo dukɔwo dome teƒewo. 4. Nudzraɖoƒewo: Nudzraɖoƒe geɖewo li le Cambodia katã siwo naa adzɔnuwo dzraɖoƒe ƒe kuxiwo gbɔ kpɔnu siwo le dedie hafi woama wo alo woaɖo wo ɖe duta. Zi geɖe la, wotsɔa egbegbe nudzraɖoƒewo dzi kpɔkpɔ ƒe ɖoɖowo ɖoa dɔwɔƒe siawo. 5. Dukɔa ƒe Dukɔmeviwo ƒe Dɔwɔƒe si Kpɔa Dukɔmeviwo ƒe Nyawo Gbɔ: Dukɔmeviwo ƒe Dukɔmeviwo ƒe Ðoɖowo me toto le dukɔ ɖesiaɖe me ate ŋu asesẽ; eyata anyo be nàdi kpekpeɖeŋu tso nutoa me dukɔmeviwo ƒe adzɔxenyawo gbɔ kpɔha gbɔ ne wole adzɔnuwo tsɔm tso duta alo le wo ɖom ɖe duta le Cambodia. 6. Ame Etɔ̃lia ƒe Ðoɖowɔwɔ (3PL): Be nàna wò nuzazãwo ƒe kɔsɔkɔsɔ ƒe dɔwɔwɔwo nanyo ɖe edzi le Cambodia la, ame etɔ̃lia ƒe nuwo ɖoɖoɖa ƒe dɔwɔnawo zazã ate ŋu aɖe vi ŋutɔ elabena wonaa egbɔkpɔnu siwo tso nuwuwu vaseɖe nuwuwu siwo dometɔ aɖewoe nye nudzraɖoƒewo dzikpɔkpɔ, nudzraɖoƒewo dzi kpɔkpɔ, nudɔdɔwo ƒe emevava, kple mama . . . 8.Ga Bubuwo: Ele vevie be nàbu ga ƒe asitɔtrɔ ƒe agbɔsɔsɔme ŋu ne èle ɖoɖo wɔm ɖe wò nuwo ɖoɖoɖadɔwo ŋu le Cambodia. Ga si wozãna le nutoa me enye Cambodia Riel (KHR), gake ame geɖe da asi ɖe U.S. Dollar (USD) dzi. Le nusianu me la, Cambodia naa adzɔnuwo ɖoɖoɖa ƒe dɔwɔna vovovo siwo ŋu kakaɖedzi le be woatsɔ ana adzɔnuwo tsɔtsɔ yi dukɔa me alo to liƒowo dzi bɔbɔe. Èɖatia mɔ dzi ʋuɖoɖo, yameʋuɖoɖo, ƒudzi agbatsɔtsɔ, alo ame bubuwo zãa agbatsɔʋuwo o, tiatia siawo ate ŋu akpɔ wò nuhiahiã tɔxɛwo gbɔ nyuie eye wòawɔ dɔ nyuie.
Mɔ siwo dzi woato awɔ nuƒlela ƒe ŋgɔyiyi

Asitsatsa ƒe ɖeɖefia veviwo

Cambodia, si nye Anyieheɣedzeƒe Asia dukɔ si wonya ɖe eƒe dekɔnu deŋgɔwo kple anyigba dzeaniwo ta la, ƒe dukɔwo dome nuƒlemɔnu vevi geɖewo kple asitsaƒewo le afima. Mɔ vevi siwo dzi dukɔwo dome nuƒlelawo ato adzro Cambodia ƒe asi me dometɔ ɖekae nye to Cambodia Import-Export Inspection and Fraud Repression Directorate General (CamControl) dzi. CamControl ƒe dɔe nye be wòalé ŋku ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ kple esiwo wotsɔ yi duta le dukɔa me ŋu. Ekpɔa egbɔ be adzɔnuwo ɖo nyonyome ƒe dzidzenuwo gbɔ eye wòwɔa se siwo ku ɖe mɔxexe ɖe ametafatafa nu ŋu dzi. Dukɔwo dome nuƒlelawo ate ŋu awɔ dɔ kple CamControl atsɔ adzɔnuwo tso Cambodia ava dedie. Mɔ vevi bubue nye Awuwɔlawo ƒe Habɔbɔ si le Cambodia (GMAC). GMAC le tsitre ɖi na adzɔnuwo wɔlawo le avɔlɔ̃ƒewo kple awuwo ƒe dɔwɔƒewo. Ewɔa dɔ abe tɔdzisasrã ene le awudɔwɔƒewo kple dukɔwo dome nuƒlelawo dome to nyatakaka nana tso adzɔnuwo ƒe dzɔtsoƒe, dɔwɔƒewo ƒe nɔnɔmetatawo, sedziwɔwɔ ƒe nudidiwo, kple bubuawo ŋu. Dukɔwo dome adzɔha xɔŋkɔ geɖe kpɔa woƒe awuwo tso GMAC me tɔwo ƒe dɔwɔƒe siwo le Cambodia. Cambodia wɔa asitsatsa ƒe ɖeɖefia vovovo siwo hea dukɔwo dome nuƒlela siwo tsɔ ɖe le asitsatsa ƒe mɔnukpɔkpɔwo me dzodzro me. Cambodia Garment & Textile Manufacturing Exhibition (CTG), si wowɔna ƒe sia ƒe la, ɖea awuwɔƒe siwo le nutoa me siwo le hadomeɖoɖowo dim alo mɔnukpɔkpɔwo dim be yewoaɖo wo ɖe duta ƒe nutovɛwo fiana. Adzɔnuɖefia sia naa mɔnukpɔkpɔ dukɔa me kple duta dɔwɔƒewo siaa be woawɔ kadodo, awɔ nubablawo, eye woaɖo asitsatsa ƒe ƒomedodowo anyi. Cambodia Dukɔwo Dome Xɔtudɔwɔƒewo ƒe Adzɔnuɖefia (CICE) ƒe susu nɔa xɔtunuwo, dɔwɔnuwo, mɔ̃wo, mɔ̃ɖaŋununya ƒe kuxiwo gbɔ kpɔnu siwo ku ɖe xɔtuɖaŋu alo mɔ̃ɖaŋudɔwo ŋu. Nuwɔna sia yɔa amesiwo kpɔ gome le eme tso nudzralawo dzi va ɖo kontraktɔ siwo le egbɔkpɔnu deŋgɔwo dim alo nuwɔwɔ aduadu kple Cambodia hatiwo dzi. Gawu la, Cambuild Expo la ƒoa dɔwɔla bibi siwo tso xɔtudɔwɔƒewo ƒe nuzazãwo ƒe kɔsɔkɔsɔwo katã me nu ƒu – xɔtuɖaŋunyalawo/aɖaŋudɔwɔlawo/mɔ̃ɖaŋudɔwɔlawo/xɔtulawo – tsɔa nusiwo tso xɔtunuwo dzi va ɖo xɔtunuwo dzi va ɖo nusiwo wotsɔ wu enu dzi la fiana. Wode dzesii vevie le nutome ŋgɔyiyihawo me be wonye asitsatsa ƒe wɔna vevi siwo naa ƒomedodowo nɔa nutoa me/dukɔwo dome nudzrala siwo kpɔ gome le dukɔa ƒe xɔtuɖoɖo gã siwo le edzi yim me dome. Cambodia hã wɔa agbledede ƒe ɖeɖefiawo abe Kampong Thom Agbledede ƒe Ŋkekenyui si tea gbe ɖe ŋusẽdodo agbledelawo dzi to mɔnu yeyewo dodo ɖe ŋgɔ me kple egbegbe dɔwɔnu siwo hiã na agbledede ƒe mɔnu nyuiwo ɖeɖefia le nutome ƒe nɔnɔmewo me siwo dometɔ aɖewoe nye mɔnu siwo dzi woato aɖo nuzazãwo ƒe ɖoɖo yeyewo anyi. Nuwɔna sia dea dzi ƒo na hadomegbenɔnɔ ƒe ŋgɔyiyi le nutoa me agbledelawo, dukɔwo dome nuƒlelawo, kple agbledede ƒe mɔ̃ɖaŋudɔwɔƒewo dome. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, Cambodia ƒe Asitsanyawo Gbɔkpɔha wɔa ɖoɖo ɖe Cambodia ƒe Nusiwo Wotsɔ Va Duta Kple Nusiwo Wotsɔna Duta ƒe Adzɔnuɖefia (CIEXPO) ŋu ƒe sia ƒe. Nuwɔna sia nyea mɔnu na dɔwɔƒe vovovowo abe adzɔnuwo wɔwɔ, avɔlɔlɔ̃, agbledede, elektrɔnikmɔ̃wo be woado ka kple dukɔwo dome nuƒlela siwo le amesiwo ateŋu anye nudzralawo alo hadɔwɔlawo dim le Cambodia. Le nyataƒoƒo me la, Cambodia na dukɔwo dome nuƒlemɔnu veviwo kple asitsatsa ƒe ɖeɖefiawo asitsaha siwo le didim be yewoaku asi sia si me dzo le me. CamControl kple GMAC wɔa akpa vevi aɖe le nusiwo wotsɔ tso duta kple nusiwo wotsɔ yi duta ƒe dɔwɔnawo wɔwɔ me. Asitsaƒewo abe CTG, CICE, Cambuild Expo doa kadodo kple nuwɔwɔ aduadu ƒe mɔnukpɔkpɔwo ɖe ŋgɔ le dɔwɔƒewo abe awuwo wɔwɔ kple xɔtutu ene me. Agbledede ƒe ɖeɖefiawo abe Kampong Thom Agbledede ƒe Ŋkekenyui ene léa ŋku ɖe ŋusẽdodo agbledelawo ŋu esime CIEXPO ƒoa nu tso akpa geɖewo ŋu hena amesiwo ateŋu anye nudzralawo alo hadɔwɔlawo xɔxɔ le Cambodia ƒe ganyawo ƒe sesẽ me.
Le Cambodia la, mɔ̃ siwo wozãna tsɔ dia nyatakaka siwo bɔ siwo amewo zãna le afisiafi dometɔ aɖewoe nye: 1. Google: Ðikekemanɔmee la, Google ye nye mɔ̃ si wozãna tsɔ dia nyatakakawo wu eye wozãnɛ le xexeame katã wu le xexeame katã. Enaa nyatakaka siwo de pɛpɛpɛ eye wosɔ na nyabiase vovovowo. Nyatakakadzraɖoƒe: www.google.com.kh 2. Bing: Bing nye mɔ̃ bubu si wozãna le afisiafi si naa nukpɔkpɔ si dzea ame ŋu tsɔ kpe ɖe nyatakakadzraɖoƒe didi ƒe dɔwɔnawo ŋu. Nyatakakadzraɖoƒe: www.bing.com 3. Yahoo!: Yahoo! nye nyatakakadzraɖoƒe xɔŋkɔ aɖe si naa nyatakakadzraɖoƒe ƒe dɔwɔnawo abe e-mail, nyadzɔdzɔwo, kple bubuwo tsɔ kpe ɖe eƒe didi ƒe dɔwɔwɔ ŋu. Nyatakakadzraɖoƒe: www.yahoo.com 4. DuckDuckGo: Wonya DuckDuckGo ɖe eƒe didi ƒe ŋutete siwo tsia dzi ɖe ame ŋutɔ ƒe nyawo ŋu ta, eƒoa asa na emetsonu siwo wowɔ na ame ŋutɔ esime wòléa ame ƒe ŋkɔmaɖemaɖe me ɖe asi. Nyatakakadzraɖoƒe: www.duckduckgo.com 5. Baidu (百度): Togbɔ be China ƒe asi koŋue Baidu subɔna hã la, Cambodiatɔ siwo tso China ate ŋu azãe hã hena didi tɔxɛ siwo ku ɖe China alo Chinagbe me nyawo ŋu. Nyatakakadzraɖoƒe (Chinagbe): www.baidu.com 6. Naver (네이버): Abe Baidu ene gake esubɔa South Korea ƒe asi koŋ, Cambodia zãla siwo le Koreatɔwo ƒe nyatakakawo dim ate ŋu azã Naver ɣeaɖewoɣi. Nyatakakadzraɖoƒe (Koreagbe): www.naver.com 7. Yandex (Яндекс): Togbɔ be Russiagbedolawo koŋue Yandex subɔna hã la, enaa Cambodia didi ƒe dɔwɔna siwo le nutoa me le Khmergbe hã me. Nyatakakadzraɖoƒe (Khmer) : yandex.khmer.io Esiawo nye mɔ̃ siwo wozãna zi geɖe le Cambodia siwo kpɔa internet zãlawo ƒe didi vovovowo kple nusiwo wolɔ̃na le dukɔa me gbɔ la dometɔ aɖewo.

Axa ɣi gãwo

Cambodia nye Anyieheɣedzeƒe Asia dukɔ si me dzo le eye ganyawo to vovo eye wole dzidzim ɖe edzi. Ne míeƒo nu tso Cambodia ƒe Yellow Pages veviwo ŋu la, nyatakakadzraɖoƒe xɔŋkɔ geɖewo li siwo me woŋlɔa ŋkɔwo kple nyatakakawo tso dɔwɔƒewo, dɔwɔƒewo, kple habɔbɔwo ŋu le dukɔa me. Yellow Pages xɔŋkɔ aɖewo le Cambodia tsɔ kpe ɖe woƒe nyatakakadzraɖoƒewo ŋue nye esi: 1. YP - Yellow Pages Cambodia (www.yellowpages-cambodia.com): Esia nye nyatakakadzraɖoƒe siwo le Internet dzi siwo me kɔ wu le Cambodia la dometɔ ɖeka. Enaa nyatakaka tso dɔwɔƒe vovovo siwo dometɔ aɖewoe nye amedzrodzeƒe, lãmesẽnyawo gbɔ kpɔkpɔ, sukudede, xɔtudɔwo, kple bubuwo ŋu. 2. EZ Search (www.ezsearch.com.kh): EZ Search nye Yellow Page ƒe nyatakakadzraɖoƒe xɔŋkɔ bubu si naa asitsanyawo ŋuti nyatakakadzraɖoƒe gã aɖe le akpa vovovowo abe nuɖuɖudzraƒewo, amedzrodzeƒewo, asitsaƒewo, kple dɔwɔlawo ƒe dɔwɔƒewo ene. 3. Cambodia ƒe Telefongbalẽ (www.phonebookofcambodia.com): Menye asitsanyawo ƒe ŋkɔwo koe nyatakakadzraɖoƒe sia naa o, ke enaa kadodo ŋuti nyatakaka siwo ŋu viɖe le na ame ɖekaɖeka siwo le Cambodia alo le dɔ wɔm le eme hã. 4. CamHR ƒe Asitsanyawo Ŋuti Nyatakakadzraɖoƒe (businessdirectory.camhr.com.kh): Togbɔ be wonyae koŋ ɖe eƒe dɔwo ƒe ŋkɔwo ŋɔŋlɔ ƒe nyatakakadzraɖoƒe le Cambodia hã la, asitsanyawo ŋuti nyatakakadzraɖoƒe ƒe akpa aɖe hã le CamHR si afisi nàte ŋu akpɔ dɔwɔƒe vovovo siwo woɖo ɖe hatsotsowo me le dɔwɔƒewo nu. 5. Koh Santepheap ƒe Asitsanyawo Ŋuti Nyatakakadzraɖoƒe: Koh Santepheap nye nyadzɔdzɔgbalẽ si dzi woka ɖo le Cambodia si naa Internet dzi tɔ si me woƒe asitsanyawo ŋuti nyatakakadzraɖoƒe ƒe akpa (kohsantepheapdaily.com/business-directory) le. Nyatakakadzraɖoƒe siawo naa didimɔnu siwo wozãna tsɔ dia asitsaha alo dɔwɔna aɖewo koŋ le teƒe si wole alo nya vevi siwo ku ɖe woƒe didiwo alo nuhiahiãwo ŋu nu. To vovo na nyatakakadzraɖoƒe tɔxɛ siawo siwo míeyɔ ɖe etame siwo ku ɖe axa ɣiwo ƒe xexlẽdzesiwo koŋ ŋu na asitsaha siwo le dɔwɔƒe vovovowo le Cambodia katã; woate ŋu azã mɔ̃ siwo wozãna tsɔ dia nyatakakawo abe Google ene hã nyuie atsɔ adi Cambodiatɔwo ƒe asitsahabɔbɔ siwo le nutoa me elabena wotsɔ nutoa me dɔwɔƒewo ƒe ŋkɔwo ŋɔŋlɔ ƒe nɔnɔmewo abe Google Maps kple Google My Business ene wɔ ɖekae afisi nutoa me dɔwɔƒewo ŋlɔa woƒe dɔwɔƒea ŋuti nyatakakawo siwo dometɔ aɖewoe nye kadodo ŋuti nyatakakawo kple teƒe siwo wole. Esi nunɔamesi siawo le asiwò tsɔ kpe ɖe telefongbalẽ xoxo siwo li le mia gbɔ le Internet dzi o ŋu ta; dɔwɔƒewo, dɔwɔƒewo alo habɔbɔwo didi le Cambodia va nɔa bɔbɔe wu eye wòwɔa dɔ nyuie wu.

Asitsatsa ƒe mɔnu gãwo

Cambodia, si nye Anyieheɣedzeƒe Asia dukɔ aɖe, kpɔ dzidziɖedzi kabakaba le asitsatsa to kɔmpiuta dzi ƒe dɔwɔƒea me le ƒe ʋɛ siwo va yi me. Nuƒleƒe gã geɖe le Internet dzi kpɔa Cambodia nuƒlelawo ƒe nuhiahiãwo gbɔ. E-asitsatsa ƒe mɔnu vevi aɖewo kple woƒe nyatakakadzraɖoƒe siwo sɔ kpliie nye esi: 1. ABA Asi: Nuƒolanɔƒe xɔŋkɔ aɖe si me wowɔa nu vovovowo le, siwo dometɔ aɖewoe nye elektrɔnikmɔ̃wo, atsyãwo, atsyɔ̃ɖonuwo, kple aƒemenuzazãwo. Nyatakakadzraɖoƒe: https://market.ababank.com/ 2. Shop168: Asitsaƒe si le Internet dzi si bi ɖe nuƒlelawo ƒe elektrɔnikmɔ̃wo kple mɔ̃wo me, si naa asi siwo le hoʋiʋlim. Nyatakakadzraɖoƒe: https://www.shop168.biz/ 3. Kaymu Cambodia: Internet dzi nuƒleƒe ƒe nyatakakadzraɖoƒe si me nu vovovowo le tso atsyã kple nuzazãwo dzi va ɖo aƒemenuzazãwo kple asitelefonwo dzi. Nyatakakadzraɖoƒe: https://www.kaymu.com.kh/ 4. Groupin: Ƒuƒoƒo ƒe nuƒleƒe si ɖea asi le nu vovovowo kple dɔwɔna vovovowo ŋu to nuƒleŋusẽ si woƒo ƒu dzi. Nyatakakadzraɖoƒe: http://groupin.asia/cambodia 5. Khmer24 Asitsaƒewo: Boblododo nyatakakadzraɖoƒe gãtɔwo dometɔ ɖeka le Cambodia si hã wɔa e-asitsatsa ƒe mɔnu si ɖea mɔ na ame ɖekaɖekawo kple dɔwɔƒewo be woadzra woƒe adzɔnuwo to Internet dzi. 6. OdomMall Cambodia: E-asitsatsa ƒe asitsaƒe si naa nuzazã vovovowo le asi siwo sɔ nu. 7. Little Fashion Mall Cambodia (LFM): Esi LFM kpɔa atsyã lɔ̃lawo gbɔ ta la, enaa awu siwo le tsia dzi na ŋutsuwo, nyɔnuwo, kple ɖeviwo tsɔ kpe ɖe nuzazãwo ŋu. Nyatakakadzraɖoƒe na Khmer24 Asitsaƒewo (6), OdomMall Cambodia (7), LFM mate ŋu akpɔ o Taflatse de dzesii be mɔ̃ siawo ƒe anyinɔnɔ kple woƒe lɔlɔ̃ ate ŋu atrɔ le ɣeyiɣi aɖe megbe ne fefewɔla yeyewo va le asi me alo esiwo li xoxo le woƒe nusiwo wotsɔna naa amewo la trɔm.

Hadomegbenɔnɔ ƒe nyatakakadzraɖoƒe gãwo

Le Cambodia la, hadomenyatakakadzraɖoƒe xɔŋkɔ geɖe li siwo amewo zãna tsɔ doa ka kple wo nɔewo heɖoa dze kple wo nɔewo. Hadomegbenɔnɔ ƒe nyatakakadzraɖoƒe siwo wozãna wu kple woƒe URL-wo dometɔ aɖewoe nye esi: 1. Facebook (https://www.facebook.com): Facebook nye hadomenyatakakadzraɖoƒe gãtɔ le Cambodia, eye ezãlawo sɔ gbɔ ɖe ƒe vovovowo me. Enaa nu vovovowo abe nyatakaka yeyewo dada ɖe afima, foto/videowo mama, ƒuƒoƒowo me nɔnɔ, kple gbedasiwo ɖoɖoɖa. 2. YouTube (https://www.youtube.com.kh): YouTube nye video-mamã ƒe mɔnu si na Cambodiatɔwo te ŋu kpɔa video siwo ku ɖe nyati vovovowo abe modzakaɖeɖe, nyadzɔdzɔwo, hadzidzi, sukudede, kple bubuawo ene ŋu hedaa wo ɖe Internet dzi. 3. Instagram (https://www.instagram.com): Instagram nye foto kple video-mamã dɔwɔnu si me ezãlawo ateŋu atrɔ asi le woƒe fotowo/videwo ŋu kple filters/effects eye woama wo kple wo yomedzelawo. Eƒe akpa aɖewo hã le eme abe ŋutinyawo, reels na video kpuiwo. 4. Twitter (https://twitter.com): Twitter na be ezãlawo te ŋu ɖoa gbedasi kpui siwo woyɔna be "tweets" siwo ƒe didime ade ŋɔŋlɔdzesi 280 ɖe amewo. Ame siwo le Cambodia zãa mɔnu sia tsɔ naa nyatakaka yeyewo le ɣeyiɣi ŋutɔŋutɔ me tso nyadzɔdzɔwo me nudzɔdzɔwo alo nusiwo le edzi yim ŋu. 5. LinkedIn (https://www.linkedin.com): LinkedIn nye dɔwɔla bibiwo ƒe kadodo ƒe nyatakakadzraɖoƒe si dɔnyala bibiwo zãna geɖe le Cambodia hena dɔdidi/amewo xɔxɔ ƒe taɖodzinuwo alo asitsa kadodowo tutuɖo. 6. Weibo (http://weibo.cn/lekhmernews.weibo): Weibo nye microblogging mɔnu si sɔ kple Twitter gake vevietɔ le Cambodiatɔ Chinagbedola siwo tsɔ ɖe le Chinatɔwo ƒe dekɔnuwo alo gbesɔsrɔ̃ me dome. 7) Viber( https: // www.viber .com / ): Viber nye gbedasiɖoɖo enumake ƒe dɔwɔnu si sɔ kple WhatsApp gake ebɔ ɖe Cambodia zãlawo dome wu le eƒe nɔnɔme vovovowo abe gbe/video kaƒoƒo, ƒuƒoƒo me dzeɖoɖo, . 8) TikTok( https: // www.tiktok .com / ): TikTok va xɔ ŋkɔ ŋutɔ nyitsɔ laa le Cambodia sɔhɛ siwo wɔa hadzidzi video kpui siwo me nyati vovovowo abe ɣeɖuɖu ƒe kuxiwo, nukokoedonamelawo ƒe fefewo, kple nuyi-sync videowo le eye wokpɔa wo la dome. Mɔ̃ siawo naa mɔnu vovovowo Cambodiatɔwo be woaɖe woƒe susuwo agblɔ, ama nyatakakawo, aɖo kadodo kple ame bubuwo le nutoa me kple xexeame katã le nuto si me wowɔa nu ŋutɔŋutɔ le me. Hadomegbenɔnɔ ƒe nyatakakadzraɖoƒe siawo va zu Cambodiatɔwo ƒe gbesiagbegbenɔnɔ ƒe akpa vevi aɖe, si wɔe be woate ŋu anɔ kadodo me, wonya nu tso wo ŋu, eye woɖea modzaka.

Dɔwɔƒe gãwo ƒe habɔbɔwo

Cambodia, si nye dukɔ si le Anyieheɣedzeƒe Asia, ƒe dɔwɔƒewo ƒe habɔbɔ gã geɖe le wo si siwo le dɔwɔƒe vovovowo teƒe. Habɔbɔ siawo wɔa akpa vevi aɖe le woƒe dɔwɔƒewo dodo ɖe ŋgɔ kple wo dodo ɖe ŋgɔ me. Adzɔhawo ƒe habɔbɔ vevi aɖewo le Cambodia tsɔ kpe ɖe woƒe nyatakakadzraɖoƒe ƒe kadodowo ŋue nye esi: 1. Cambodia Asitsaha (CCC) - CCC nye habɔbɔ si kpɔ ŋusẽ ɖe amewo dzi si le ame ŋutɔ ƒe dɔwɔƒewo teƒe eye wòdoa asitsatsa ƒe dɔwɔnawo ɖe ŋgɔ le Cambodia me. Edoa kadodomɔnukpɔkpɔwo ɖe ŋgɔ, enaa asitsatsa nɔa bɔbɔe, eye wòwɔa dɔ abe tɔdzisasrã ene le dziɖuɖua kple dɔwɔƒewo dome. Nyatakakadzraɖoƒe: https://www.cambodiachamber.org/ 2. Awuwɔlawo ƒe Habɔbɔ le Cambodia (GMAC) - Abe awuwɔlawo ƒe habɔbɔ vevitɔ le Cambodia ene la, GMAC le tsitre ɖi na dɔwɔƒe siwo wu 500 siwo xɔa dɔwɔla akpe geɖe ɖe dɔ me. Ewɔa dɔ tsɔ doa dɔwɔlawo ƒe dzidzenuwo ɖe ŋgɔ, ʋlia ɖoɖo nyuiwo wɔwɔ ɖe awuwo wɔwɔ ŋu ta, eye wòdea nuwɔna siwo li tegbee ƒe dzi ƒo le dɔwɔƒea me. Nyatakakadzraɖoƒe: https://gmaccambodia.org/ 3. Cambodia Federation of Employers & Business Associations (CAMFEBA) - CAMFEBA nye habɔbɔ kɔkɔtɔ si le dɔtɔwo ƒe didiwo teƒe le dɔwɔƒe vovovowo me le Cambodia. Enaa dɔwɔna siwo ku ɖe dɔwɔƒewo dome kadodowo, amewo ƒe ŋutetewo ƒe ŋgɔyiyi, senyawo ŋuti kpekpeɖeŋu na dɔwɔƒe siwo le dɔ wɔm le dukɔa me. Nyatakakadzraɖoƒe: http://camfeba.com/ 4. Xɔtudɔwɔƒewo ƒe Habɔbɔ si le Cambodia (CIFC) – CIFC nye habɔbɔ si le dɔwɔƒe siwo kpɔa gome le xɔtudɔwo me siwo dometɔ aɖewoe nye kontraktɔ, xɔtuɖaŋunyalawo, mɔ̃ɖaŋudɔwɔlawo kple bubuawo teƒe. Nyatakakadzraɖoƒe: http://cifcambodia.gnexw.com/ 5.Tsaɖiɖi Dɔwɔha (TWG) - TWG wɔa ɖoɖo ɖe agbagba siwo ame vovovowo dzena be woado tsaɖiɖi ɖe ŋgɔ abe ganyawo ƒe akpa veviwo dometɔ ɖeka ene le Cambodia. Nyatakakadzraɖoƒe: Nyatakakadzraɖoƒe aɖeke meli si woɖo ɖi na wo o; ke hã woate ŋu akpɔ nyatakakawo le tsaɖiɖi ƒe nyatakakadzraɖoƒe siwo dziɖuɖua da asi ɖo. 6.Cambodia Bli Habɔbɔ (CRF): CRF le tsitre ɖi na bli agbledelawo kple blidzralawo siwo ƒe taɖodzinue nye be yewoado Cambodia bli ɖe ŋgɔ le nutoa me kple dukɔwo dome siaa Nyatakakadzraɖoƒe:http://www.crf.org.kh/ Esiawo nye dɔwɔƒe xɔŋkɔ aɖewo ƒe kpɔɖeŋu ʋɛ aɖewo ko le Cambodia, eye bubuwo ate ŋu anɔ dɔwɔƒe aɖewo koŋ me. Anyo be nàdzro habɔbɔ siawo ƒe nyatakakadzraɖoƒewo me akpɔ nyatakaka siwo de to wu tso woƒe dɔwɔnawo kple nusiwo ŋu woƒe susu nɔna ŋu.

Asitsatsa kple asitsatsa ƒe nyatakakadzraɖoƒewo

Cambodia, si woyɔna le se nu be Cambodia Fiaɖuƒea, nye Anyieheɣedzeƒe Asia dukɔ si ƒe ganyawo le dzidzim ɖe edzi eye asitsatsa ƒe mɔnukpɔkpɔwo le dzidzim ɖe edzi. Ne èle nyatakakadzraɖoƒe siwo ku ɖe ganyawo kple asitsatsa ŋu dim le Cambodia la, ke ɖedzesi aɖewo tsɔ kpe ɖe woƒe URL-wo ŋue nye esi: 1. Asitsanyawo Gbɔkpɔha (https://www.moc.gov.kh): Nyatakakadzraɖoƒe sia si dziɖuɖua da asi ɖo la naa nyatakaka tso asitsatsa ƒe akpa si le Cambodia ŋu. Egblɔ asitsatsa ŋuti ɖoɖowo, gadodo ƒe mɔnukpɔkpɔwo, dɔwɔƒewo ƒe ŋkɔ dede agbalẽ me ƒe ɖoɖowo, kple se kple ɖoɖo siwo ku ɖe nyaa ŋu tsitotsito. 2. Cambodia e Ŋgɔyiyi ƒe Aɖaŋuɖoha (CDC) (http://www.cambodiainvestment.gov.kh): CDC ƒe nyatakakadzraɖoƒe nye esi woɖo ɖi be wòado gadede dɔwɔƒe vovovowo abe adzɔnuwo wɔwɔ, agbledede, tsaɖiɖi, kple xɔtuɖaŋuwo ƒe ŋgɔyiyi ɖe ŋgɔ. Enaa nyatakakawo tso gadodo ƒe ɖoɖowo ŋu kpe ɖe dɔ siwo dzi dziɖuɖua da asi ɖo ŋu. 3. Awuwɔlawo ƒe Habɔbɔ le Cambodia (GMAC) (https://gmaccambodia.org): GMAC le tsitre ɖi na awudɔwɔƒe siwo wu 600 siwo le dɔ wɔm le dukɔa me. Woƒe nyatakakadzraɖoƒea naa nyadzɔdzɔ yeyewo tso dɔwɔƒe tɔxɛwo ŋu, nyatakakawo tso nuwɔna siwo li tegbee le dɔwɔƒea me, dɔwɔlawo ƒe nɔnɔmewo ŋuti mɔfiamewo na adzɔnuwo wɔlawo, kple nunɔamesi xɔasi bubuwo. 4. Phnom Penh ƒe Ganyawo ƒe Nuto Tɔxɛ (PPSEZ) (http://ppsez.com): PPSEZ nye Cambodia ƒe ganyawo ƒe nuto tɔxɛ xɔŋkɔwo dometɔ ɖeka si te ɖe Phnom Penh ƒe fiadu ŋu. Woƒe nyatakakadzraɖoƒea ɖea nyatakaka siwo ku ɖe gadodo ƒe mɔnukpɔkpɔ siwo le nutoa me ŋu fiana tsɔ kpe ɖe xɔtuɖaŋu siwo li ŋu. 5. Duta Asitsahabɔbɔ si le Cambodia (FTB) (https://ftbbank.com): FTB nye asitsagadɔwɔƒe gãtɔwo dometɔ ɖeka si bi ɖe dukɔwo dome asitsatsa me le Cambodia me. Gadzraɖoƒea ƒe nyatakakadzraɖoƒea naa duta ga ƒe asixɔxɔ, gadzraɖoƒe ƒe dɔwɔna siwo le Internet dzi na dɔwɔƒe siwo le dukɔwo dome asitsatsa ƒe dɔwɔnawo wɔm. 6.Export Processing Zones Authority(EPZA)(http://www.epza.gov.kh/): EPZA ƒe taɖodzinue nye be yeado dɔwɔƒe siwo tsia dzi ɖe duta ŋu ɖe ŋgɔ to viɖe vovovowo nana abe adzɔxexe ƒe ablɔɖe kple asitsatsa ƒe ɖoɖo siwo wowɔ ɖe ɖoɖo nu ene be wòahe gadelawo siwo di be yewoawɔ . ɖo adzɔnuwo wɔwɔ alo wo ŋudɔwɔwɔ ƒe dɔwɔna siwo woɖo koŋ ɖe nusiwo woatsɔ ayi duta ŋu. 7. Cambodia Asitsahabɔbɔ (CCC) (https://www.cambodiachamber.org): CCC nyea nuƒolanɔƒe na asitsahabɔbɔwo, asitsahabɔbɔwo, kple asitsala siwo le Cambodia. Woƒe nyatakakadzraɖoƒea naa nyatakakawo tso asitsatsa ƒe wɔna siwo gbɔna ŋu, asitsahabɔbɔwo ƒe kadodo ƒe mɔnukpɔkpɔwo, kple nyatakaka yeyewo tso ɖoɖo siwo kpɔa ŋusẽ ɖe Cambodia ƒe asitsanyawo dzi ŋu. Nyatakakadzraɖoƒe siawo ate ŋu ana míanya nu vevi aɖewo tso Cambodia ƒe ganyawo kple asitsatsa ƒe nɔnɔme ŋu.

Asitsatsa nyatakakawo biabia nyatakakadzraɖoƒewo

Asitsatsa ŋuti nyatakakawo biabia ƒe nyatakakadzraɖoƒe geɖewo li na Cambodia. Wo dometɔ aɖewo siwo ɖe dzesi kpe ɖe woƒe URL-wo ŋue nye esi: 1. Asitsanyawo Gbɔkpɔha, Cambodia: Asitsanyawo Gbɔkpɔha ƒe nyatakakadzraɖoƒe si dziɖuɖua da asi ɖo la naa asitsatsa ŋuti akɔntabubuwo kple nyatakaka siwo ku ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ, nusiwo wotsɔ yi duta, kple asitsatsa ƒe dadasɔ ŋu. Àte ŋu akpɔe le https://www.moc.gov.kh/. 2. Dukɔa ƒe Akɔntabubu Dɔwɔƒe, Cambodia: Dukɔa ƒe Akɔntabubu Dɔwɔƒe naa asitsatsa ŋuti nyatakaka gbogbo aɖewo, siwo dometɔ aɖewoe nye nusiwo wotsɔ tso duta vɛ kple esiwo wotsɔ yi duta ŋuti nyatakaka siwo woda ɖe hatsotsowo me le dɔwɔƒewo kple dukɔwo nu. Nyatakakadzraɖoƒea ƒe kadodoe nye http://www.nis.gov.kh/nada/indexnada.html. 3. Dukɔwo Dome Asitsaƒe (ITC): ITC naa xexeame katã ƒe asitsatsa ŋuti nyatakaka gbogbo aɖewo siwo dometɔ aɖewoe nye nyatakaka siwo ku ɖe Cambodia ƒe nusiwo wotsɔ tso duta kple nusiwo wòdɔna ɖa le akpa vovovowo me ŋu to eƒe Asitsatsa ƒe Nɔnɔmetata ƒe mɔnu dzi. Yi woƒe nyatakakadzraɖoƒe le https://www.trademap.org. . Àte ŋu akpɔe to https://comtrade.un.org/data/ dzi. . Kpɔ nyatakaka sia le https://databank.worldbank.org/source/trade-statistics-%5bdsd%5d#. Taflatse de dzesii be nyatakakadzraɖoƒe siawo ƒe susu kple ŋutete vovovowo ate ŋu anɔ wo ŋu ku ɖe nyatakaka ƒomevi siwo wonana ŋu, eyata àte ŋu ate wo dometɔ ɖesiaɖe kpɔ be yeakpɔ nyatakaka tɔxɛ siwo nèhiã tso Cambodia ƒe asitsatsa ƒe nɔnɔme ŋu.

B2b ƒe nuƒolanɔƒewo

B2B mɔnu geɖewo li le Cambodia siwo naa asitsatsa kple asitsahabɔbɔwo ƒe asitsatsa nɔa bɔbɔe. Wo dometɔ aɖewo kpe ɖe woƒe nyatakakadzraɖoƒewo ŋue nye esi: 1. Khmer24: Esia nye asitsaƒe xɔŋkɔ aɖe si le Internet dzi si doa ka kple nuƒlelawo kple nudzralawo le dɔwɔƒe vovovowo me le Cambodia. Nuƒolanɔƒea naa nu vovovowo kple dɔwɔna vovovowo. (Nyatakakadzraɖoƒe: www.khmer24.com) 2. BizKhmer: BizKhmer nye e-asitsatsa ƒe mɔnu si wowɔ koŋ na Cambodia dɔwɔƒewo be woatsɔ aɖo kadodo, awɔ dɔ aduadu, aƒle, ahadzra adzɔnuwo kple dɔwɔnawo to Internet dzi. Eƒe taɖodzinue nye be yeado nutoa me dɔwɔƒewo ƒe dzidziɖedzi ɖe ŋgɔ to dijitaal mɔnu nana wo me. (Nyatakakadzraɖoƒe: www.bizkhmer.com) 3. CamboExpo: CamboExpo nye asitsatsa ƒe ɖeɖefia ƒe mɔnu si le Internet dzi si na asitsalawo te ŋu ɖea woƒe adzɔnuwo kple dɔwɔnawo fiana kloe. Enaa dɔwɔƒewo te ŋu wɔa kadodo kple amewo, dia asitsahabɔbɔ yeyewo, eye wokekea woƒe asiɖoɖoanyi ɖe enu le xexeame katã.(Nyatakakadzraɖoƒe: www.camboexpo.com) 4.Cambodia Asitsatsa Portal: B2B mɔ̃ sia naa Cambodia exporters ƒe nyatakakadzraɖoƒe si me kɔ kpe ɖe nyatakaka siwo ku ɖe asitsatsa ƒe ɖoɖowo kple ɖoɖowo ŋu. Ewɔa dɔ abe teƒe ɖeka si dukɔwo dome nuƒlela siwo di be yewoakpɔ nusiwo tso Cambodia.(Nyatakakadzraɖoƒe : www.cbi.eu/market-information/cambodia/trade-statistics-and-opportunities/exports) 5.Cambodia Suppliers Directory (Kompass): Kompass naa nyatakakadzraɖoƒe si woate ŋu adi tso dɔwɔƒe siwo le dɔ wɔm le Cambodia le akpa vovovowo abe agbledede, xɔtutu, ʋuɖoɖo, adzɔnuwo wɔwɔ, kple bubuawo me.(Website : https://kh.kompass.com/) B2B mɔnu siawo naa mɔnukpɔkpɔ dɔwɔƒewo be woado ka kple nudzralawo, nuƒlelawo, mamalawo, alo dɔwɔƒe siwo naa kpekpeɖeŋu le Cambodia alo dukɔwo dome esime wole asitsatsa ƒe nyonyome dom ɖe ŋgɔ le dukɔa ƒe asi me alo le eƒe liƒowo godo.
//