More

TogTok

Asi Veviwo
right
Dukɔa ƒe Nyatakakawo
Malawi, si woyɔna le se nu be Republic of Malawi, nye dukɔ si me ƒu mele o si le Afrika ƒe dzigbeɣedzeƒe. Edo liƒo kple Mozambique le ɣedzeƒe kple anyiehe, Tanzania le dziehe kple dzieheɣedzeƒe, kple Zambia le ɣetoɖoƒe. Malawi ƒe fiadu enye Lilongwe. Malawi ƒe lolome anɔ abe kilometa 118,484 sq, eye wònye dukɔ sue aɖe si me ame siwo ade miliɔn 18 le. Gbe si wodona le Malawi enye Eŋlisigbe; ke hã, emenɔla akpa gãtɔ doa Chichewagbe le afisiafi. Togbɔ be Malawi nye Afrika dukɔ siwo mede ŋgɔ boo o dometɔ ɖeka hã la, eƒo adegbe le dzɔdzɔmenu wɔnuku aɖewo ŋu. Malawi-ta la xɔ eƒe ɣedzeƒe liƒo ƒe akpa gãtɔ eye wòxɔ dukɔa ƒe anyigba ƒe akpa atɔ̃lia lɔƒo. Malawi-ta si wonya ɖe eƒe tsi siwo me kɔ abe kristalo ene kple ƒuta siwo nye ke ta la, mɔnukpɔkpɔ li be woaƒu tsi, aƒu tsi, ahaɖe lã. Agbledede nye Malawi ƒe ganyawo ƒe megbeƒu kple dɔwɔɖui siwo wu 80% le akpa sia me. Agbledela suewo koŋ dea agble ɖe nukuwo abe bli (bli), atama (si wotsɔ ɖoa ​​duta vevitɔ), tii, sukli, kotoklobo,kple atikutsetse vovovowo abe akɔɖu kple mango ene. Dekɔnu siwo wotsɔ kpe ɖe dutanyigbadzinɔlawo ƒe domenyinu ŋu kpɔ ŋusẽ ɖe dekɔnu si le Malawi dzi ŋutɔ. Wowɔa dekɔnu ɣeɖuɖuwo abe Gule Wamkulu (Ɣeɖuɖu Gã la) ene le wɔna tɔxɛ siwo subɔa dekɔnuwo takpɔkpɔ ƒe wɔnawo kpakple modzakaɖeɖe na nutoa me tɔwo kple tsaɖilawo siaa siaa. Wonya Malawitɔwo ɖe woƒe vividoɖeameŋu kple xɔlɔ̃wɔwɔ na amedzrowo ta. Tsaɖilawo ateŋu atsa le dukɔa ƒe modzakaɖebɔwo abe Liwonde Dukɔa ƒe Tsaɖibɔ alo Nyika Plateau afisi woateŋu akpɔ gbemelã vovovowo le siwo dometɔ aɖewoe nye sɔwo,dzogbenya,dzata zebra,atiglinyiwo kple bubuawo- si wɔe be wòsɔ nyuie na gbemelãwo lɔ̃lawo. Togbɔ be wodze ŋgɔ kuxiwo abe ahedada,dɔwuame,kple lãmesẽnyawo gbɔ kpɔkpɔ ƒe seɖoƒe,Malawiatɔwo dze agbagba vevie ɖe ŋgɔyiyi ŋu.Dziɖuɖua wɔ ɖoɖo siwo ku ɖe sukudede,hadomegbenɔnɔ ƒe nyonyo,kple ganyawo ƒe ŋusẽdodo ŋu.Togbɔ be kuxiwo le eŋu hã la,Malawi yi edzi le mɔzɔzɔ tɔxɛ aɖe nam nuteƒekpɔkpɔ kple eƒe ame siwo ƒe dzi doa vivi ɖe ame ŋu kple dzɔdzɔmenuwo ƒe atsyɔ̃ɖoɖo si gbɔgbɔtsixe tsia ame ƒo.
Dukɔa ƒe Ga
Malawi, si nye dukɔ si me ƒu mele o si le Afrika ƒe dzieheɣedzeƒe, zãa Malawitɔwo ƒe kwacha abe ga si wozãna le dziɖuɖua gbɔ ene. Dzesi si wozãna na Malawitɔwo ƒe kwacha enye MWK, eye woɖee kpuie be MK. Gagbalẽ siwo wozãna ƒe ŋkɔwo dometɔ aɖewoe nye Kwacha gagbalẽ 20, 50, 100, 200, 500, kple 1,000. Ame ɖedzesi siwo tso Malawi ƒe ŋutinya me kple dekɔnu ƒe dzesi vovovowo le gagbalẽawo me. Woŋlɔa asixɔxɔawo ɖe xexlẽdzesiwo kple nyawo me siaa ɖe gagbalẽawo dzi be woagatɔtɔ aɖeke o. Le gaku gome la, ga home siwo nye Kwacha 1 kple ga suewo abe tambala 5 alo esiwo woyɔna ɣeaɖewoɣi be cent ene li. Gake le ga ƒe asixɔxɔ ƒe nyaƒoɖeamenuwo le ƒe siwo va yi le Malawi ƒe ganyawo me ta la, gakuwo megabɔ ɖe gbesiagbe asitsatsa me o. Malawi ƒe Gadzraɖoƒegã ƒe dɔe nye be wòaɖe ga ɖe go ahawɔ ɖoɖo ɖe eŋu le dukɔa me. Ekpɔa egbɔ be wokpɔa ga si sɔ gbɔ be ganyawo ƒe dɔwɔnawo nanɔ bɔbɔe. Duta ga ƒe asixɔxɔe afia ga ɖeka ƒe asixɔxɔ ne wotsɔe sɔ kple bubu le xexeame katã. Eyata,Malawi kwacha ƒe asixɔxɔ ateŋu ato vovo le asitɔtrɔ ƒe asi nu kple ga bubuwo abe Amerika dɔlar alo Euro ene. Ele vevie be míade dzesii be ga tsɔtsɔ ɖe asi mate ŋu anɔ dedie alo anɔ bɔbɔe ɣesiaɣi ne èle mɔ zɔm to nuto aɖewo me o le MlTHIn order tC ga ɖeɖe tso ATMsCH WIoCHIinternational credit cards ate ŋu anye accTervices availability ca'THEMvices across>Main cities or touriOVisa CHfor youChouWithinconCHrency exchanges sYO provide a better exchange rate comparedETificantly ɖe ɖesiaɖeX$ mɔzɔzɔ hafi mɔzɔzɔ+ticrrencBEthe vovovo curreTRAEGaseraursate.erstals round bereumerecreasingly availernwhich ate ŋu atsoCNresCVitxploraWVLESga nɔnɔme dis88ae/6qcua/en/on?p=video.
Asitɔtrɔ ƒe Asixɔxɔ
Malawi ƒe ga si dziɖuɖua zãna enye Malawi Kwacha (MWK). Le ga si woatsɔ aɖɔli xexeame ƒe ga gãwo gome la, taflatse de dzesii be woate ŋu atrɔ eye woate ŋu ato vovo le nu vovovowo nu. Akɔntabubu ƒuƒlu aɖewo siwo wowɔ le November 2021 me lae nye esi: - Amerika Dɔlar 1 (USD) ≈ 808 Malawitɔwo ƒe Kwachas - Euro 1 (EUR) ≈ Malawitɔwo ƒe Kwacha 900 - Britaintɔwo ƒe Pound 1 (GBP) ≈ Malawitɔwo ƒe Kwachas 1,015 - Canada Dollar 1 (CAD) ≈ 628 Malawi Kwachas - Australia Dollar 1 (AUD) ≈574 Malawitɔwo ƒe Kwachas Taflatse nenɔ susu me na wò be ga home siawo ate ŋu atrɔ ŋutɔ, eyata anyo ɣesiaɣi be nàbia nyatakakatsoƒe siwo ŋu kakaɖedzi le alo gadzikpɔƒe si le mia gbɔ be woakpɔ ga home siwo sɔ ɖe ɣeyiɣia nu eye wosɔ pɛpɛpɛ hã.
Ŋkekenyui Veviwo
Malawi, si nye dukɔ si me ƒu mele o le Afrika ƒe dzieheɣedzeƒe, ɖua azã vevi geɖe le ƒe bliboa me. Mɔkeke ɖedzesi aɖewo siwo woɖuna le Malawie nye esi: 1. Ðokuisinɔɣi: Woɖua ŋkeke sia le July 6 lia dzi, eye woɖua ŋkeke sia dzi tsɔ ɖoa ​​ŋku Malawi ƒe ɖokuisinɔnɔ tso Britaintɔwo ƒe dutanyigbadziɖuɖu me dzi le ƒe 1964. Dukɔa wɔ ɖeka tsɔ dea bubu eƒe ablɔɖe ŋu to aʋawɔnuwo ɖeɖefia, dekɔnuwo ƒe fefewo, kple dzokekewo me. 2. Republic Day: Wowɔa esia ƒe sia ƒe le July 6th hã dzi, Republic Day nyea gbeƒãɖeɖe be Malawi nye republic le ƒe 1966. Azãɖuɖuawo dometɔ aɖewoe nye kɔnu kple wɔna siwo tea gbe ɖe nusiwo dukɔa wɔ kple ŋgɔyiyi siwo wòwɔ dzi. 3. Kamuzu Ŋkeke: Le May 14 lia dzi la, Malawitɔwo dea bubu woƒe Dukplɔla gbãtɔ Dr Hastings Kamuzu Banda (ƒe 1906-1997) si wɔ akpa vevi aɖe le mɔfiafia dukɔa yi ɖokuisinɔnɔ kple ŋgɔyiyi si kplɔe ɖo me. 4. Kristmas: Abe dukɔ geɖe le xexeame ene la, Kristmas nye azã vevi aɖe si woɖuna le December 25 lia dzi ƒe sia ƒe. Ƒomewo va ƒoa ƒu be yewoaɖɔli nunanawo ahase vivi na kplɔ̃ɖoƒewo esime wole sɔlemewɔna siwo me wotsia dzi ɖe mawusubɔsubɔ ƒe azãɖuɖuwo ŋu la dem. 5. Eid al-Fitr kple Eid al-Adha: Esi wònye be Islam nye subɔsubɔha gã siwo wowɔna le Malawi dometɔ ɖeka ta la, Islamtɔwo ƒe azã eve siawo le vevie na dukɔa me tɔ geɖe siwo zɔna ɖe Islam ƒe kɔnyinyiwo dzi. Eid al-Fitr nye Ramadan (Islamtɔwo ƒe ɣleti kɔkɔe) ƒe nuwuwu esime Eid al-Adha ɖoa ŋku Ibrahim ƒe lɔlɔ̃ faa be yeatsɔ ye vi asa vɔe abe toɖoɖo Mawu ƒe nuwɔna ene dzi. 6. Vidadawo ƒe Ŋkeke: Esi wòdzena le October 15 lia dzi ƒe sia ƒe, Vidadawo ƒe Ŋkeke dea bubu vidadawo katã ŋu ɖe woƒe lɔlɔ̃ kple vɔsa ta to dɔwɔna vovovowo abe nunana nana kple akpedada ɖe wo ŋu me. Azã siawo ɖea Malawi ƒe dekɔnu vovovo siwo me kesinɔnuwo le fiana esime wodea dzesi ŋutinya me nudzɔdzɔ siwo trɔ asi le eƒe dzedzeme abe dukɔ si le eɖokui si ene hã ŋu.
Duta Asitsatsa ƒe Nɔnɔme
Malawi nye dukɔ si me ƒu mele o si le Afrika ƒe dzieheɣedzeƒe. Esi agbledede ƒe ganyawo koŋue le Malawi ta la, nusiwo wòdɔna ɖa kple nusiwo wotsɔ tso duta kpɔa ŋusẽ ɖe asitsatsa ƒe nɔnɔme dzi. Agblemenukuwo koŋue nye nusiwo wotsɔ tso Malawi yi duta. Nu vevi siwo wotsɔna ɖoa duta dometɔ aɖewoe nye atama, tii, sukli, kotoku, kple kɔfi. Adzɔnu siawo kpena ɖe dukɔa ƒe duta gakpɔkpɔ kple dɔwɔɖui ƒe mɔnukpɔkpɔwo ŋu ŋutɔ. Gake alesi Malawi ɖoa ŋu ɖe nu ʋɛ siawo siwo wotsɔ ɖoa ​​duta ŋu vevie na eƒe ganyawo le bɔbɔe be asixɔxɔ ƒe tɔtrɔ le dukɔwo dome asiwo me. Le ƒe ʋɛ siwo va yi me la, Malawi dziɖuɖua wɔ ɖoɖo siwo ƒe taɖodzinue nye be yeatrɔ asi le yeƒe nusiwo wotsɔna ɖoa duta ŋu le mɔ vovovowo nu be wòaɖe alesi wòate ŋu adze afɔku bɔbɔe dzi akpɔtɔ eye wòado ganyawo ƒe ŋgɔyiyi ɖe ŋgɔ. Wodze agbagba be woade asixɔxɔ dede agblemenukuwo wɔwɔ me ƒe dzi ƒo to agblemenukuwo ŋudɔwɔwɔ kple wo wɔwɔ ƒe dɔwɔƒewo dzi. Esia lɔ ɖoɖowo abe agblemenukudɔwɔƒe siwo wɔa atikutsetsewo kple amagbewo dodo ɖe ŋgɔ alo avɔlɔ̃ƒewo ɖoɖo ɖe nusiwo wotsɔ kotoklobo wɔe ŋu ɖe eme. Le nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ƒe akpa dzi la, Malawi ɖoa ŋu ɖe nusiwo wowɔ abe mɔ̃wo, ʋuwo, atikewo, atikewo, avɔlɔ̃nuwo abe awuwo kple afɔkpawo ene ŋu koŋ. Nusiwo wotsɔ tso duta vɛ siawo wɔa asitsatsa ƒe taɖodzinuwo siaa ŋudɔ kpakple dukɔa me nuzazãwo ƒe nuhiahiãwo gbɔ kpɔkpɔ le dukɔa me. Togbɔ be wodze agbagba be woawɔ nu vovovowo hã la, Malawi dze ŋgɔ kuxi siwo ku ɖe asitsatsa ƒe dadasɔ ƒe gbɔdzɔgbɔdzɔ ŋu le esi wotsɔa nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ƒe agbɔsɔsɔme sɔ gbɔ ne wotsɔe sɔ kple ga si wokpɔna tso nusiwo wodɔna ɖa ta. Woate ŋu agblɔ be esia tso dɔwɔƒewo ƒe ŋgɔyiyi si seɖoƒe li na si na woɖo ŋu ɖe nusiwo wowɔ vɔ siwo wotsɔ tso duta vɛ ŋu tsɔ wu be woaɖo ŋu ɖe nusiwo wowɔ le nutoa me ŋu. Ʋuɖoɖo ƒe ɖoɖowo ƒe nyonyo gakpɔtɔ le vevie ŋutɔ na asitsatsa ƒe dɔwɔnawo dodo ɖe ŋgɔ le dukɔa me elabena mɔdodowo ƒe kadodo madeamedziwo dzia ʋuɖoɖo ƒe gazazã ɖe edzi le dukɔa me kple dukɔwo dome siaa. Gawu la,Malawi e gomekpkp le nutome asitsahawo abe Southern African Development Community (SADC) ene me naa mnu siwo ate u ana woakeke asitsatsa e mnu to nutome dzdzmenuwo e dww siwo e tae nye be woaw nutome asi si me dzdzmenuwo le kple se siwo woama si ku e dukwo e dww e oo kple adzɔxexe le dukɔ siwo le eme dome. Le blibo me la,Malawia dziuu de dzesii be ganyawo e hoʋiʋli dodo ɖe ŋgɔ abia kpekpeɖeŋu tso amesiwo katã ŋu nya ku ɖo gbɔ siwo dometɔ aɖewoe nye dukɔa kple dɔwɔƒewo ƒe hadomeɖoɖowo,gadodo ƒe ŋutete dodo ɖe ŋgɔ,kple ŋutete tutuɖo le ɖoƒe vovovowo,be woaganyo ɖe edzi le dukɔwo dome asitsatsa ƒe nɔnɔme me to ganyawo ƒe ŋgɔyiyi dodo ɖe ŋgɔ wu dɔwɔƒe siwo wotu ɖe agbledede dzi tsã la me
Asitsatsa ƒe Ŋgɔyiyi ƒe Ŋutete
Mɔnukpɔkpɔ gã aɖe le Malawi, si le Afrika ƒe dzieheɣedzeƒe gome be wòado eƒe duta asitsatsa ƒe asi ɖe ŋgɔ. Esi wònye be ame miliɔn 18 kple edzivɔe le dukɔa me eye dzɔdzɔmenunɔamesiwo bɔ ɖe dukɔa me ta la, asi si ŋugbe wodo na dɔwɔƒe vovovowo. Gbã la, agblemenuku siwo woate ŋu atsɔ ayi dukɔwo dome la le Malawi. Wonya dukɔa be ewɔa nukuwo abe atama, tii, sukli, kple kɔfi ene. Ne Malawi de ga nyuie eye wowɔ agbledede ƒe mɔnuwo wòsɔ ɖe egbegbe nu la, ate ŋu adzi eƒe nusiwo wòdɔna ɖa ƒe agbɔsɔsɔ ɖe edzi ŋutɔ le agbledede me. Evelia, tomenu siwo dometɔ aɖewoe nye uranium, dzokpe, limestone, kple kpe xɔasiwo sɔ gbɔ ɖe Malawi. Woate ŋu aɖe tomenu siawo ahaɖo wo ɖe duta be woakpɔ dukɔwo dome didi gbɔ. Gakpe ɖe eŋu la, ami ƒe agbɔsɔsɔ si ŋu woke ɖo nyitsɔ laa ɖee fia be ami si woate ŋu atsɔ ayi duta ate ŋu adzi ɖe edzi ne wokpɔ edzi nyuie. Gakpe ɖe eŋu la,Malawi ƒe tsaɖiɖi dɔwɔƒea ƒe ŋutete gã aɖe le esi womewɔ dɔ tso eŋu haɖe o kple anyigba dzeani siwo dometɔ aɖewoe nye Malawi Ta - Afrika ƒe tsi nyui ta gãtɔwo dometɔ ɖeka- gbemelãwo takpɔƒe siwo me numiemie kple lã vovovowo le siwo hea tsaɖilawo tso xexeame ƒe akpa vovovowo.Amedzro siwo tsɔ ɖe le eme ate ŋu adzro ŋutinya me xɔtuɖaŋuwo abe ŋkuɖodzinuwo alo mawusubɔsubɔ ene hã me xɔ siwo me dekɔnuwo ƒe vevienyenye le.Ŋgɔyiyi bubuwo wɔwɔ le akpa sia me ana duta ga ƒe gege ɖe eme to tsaɖiɖi me nadzi ɖe edzi. Gawu la,Malawia dziɖuɖua le gadodo ƒe dzi dem ƒo vevie to adzɔxexe ƒe mɔnukpɔkpɔwo nana nutoa me dɔwɔƒewo me. Ganyawo e Anyigbamama Tɔxɛwo ɖoɖo hea duta gadelawo to kakaɖedzi nana be asitsatsa le bɔbɔe me.Nɔnɔme si ana asitsalawo nate ŋu awɔ dɔ nyuie la wɔwɔ naa mɔnukpɔkpɔ menye nutoa me dɔwɔlawo ɖeɖeko o ke edoa ŋusẽ dɔwɔwɔ hã. Ke hã,ele be woakpɔ kuxiwo gbɔ nyuie.Dɔwɔƒe madeamedziwo abe ʋuɖoɖo ƒe kadodo siwo seɖoƒe li na siwo nana be nusiwo wotsɔ tso duta vɛ/wo tsɔtsɔ yi duta ƒe ɖoɖowo sesẽ ate ŋu axe mɔ ɖe ŋgɔyiyi nu.Ehiã be woade ga si sɔ be woatsɔ ana xɔtuɖoɖo ŋutɔŋutɔwo abe ʋuɖoɖo ƒe kadodowo ene nanyo ɖe edzi,si ana woate ŋu atsɔ wo ayi teƒe bubuwo kabakaba le dukɔa me asiwo me ,eye woana asitɔtrɔ nyuie nanɔ wo ŋu within export markets.Eyata,ele be dziɖuɖua natsɔ nuto siawo aɖo nɔƒe gbãtɔ be wòahe dukɔwo dome gadodo geɖe vɛ si ƒe taɖodzinue nye be yeana ganyawo ƒe kadodo nanyo ɖe edzi,asitsatsa kekeɖenudɔa nanɔ bɔbɔe,eye yeado nutome ɖekawɔwɔ ƒe agbagbadzedzewo ɖe ŋgɔ. Le blibo me la,Malawi ƒe nunɔamesi gbogboawo tsɔ kpe ɖe dziɖuɖu ƒe kpekpeɖeŋunana ƒe ɖoɖowo ŋu fia dzidziɖedzi ƒe mɔkpɔkpɔ veviwo.Agbagbadzedze atraɖii le xɔtuɖaŋuwo ƒe ŋgɔyiyi kple ɖoɖo siwo woɖo taɖodzinu na ŋu akpe ɖe dukɔa ƒe ŋutete bliboa ʋuʋu ŋu, si ana nɔnɔme nyui aɖe nanɔ duta asitsatsa ƒe mɔnukpɔkpɔwo ŋu.
Nusiwo wodzrana vevie le asi me
Ne míeƒo nu tso nusiwo wodzrana vevie tiatia na Malawi ƒe duta asitsatsa ŋu la, nu geɖe li siwo ŋu wòle be woabu. Malawi nye ganya si wotu ɖe agbledede dzi eye dɔwɔƒewo ƒe nuwɔwɔ ƒe ŋutetewo mesɔ gbɔ o. Eyata adzɔnu gbãtɔwo kple agblemenukuwo wɔa akpa vevi aɖe le eƒe gotagome asitsatsa me. Aɖaŋuɖoɖo aɖewo siwo ku ɖe atike tiatia ŋue nye esi: 1. Agbledede Kple Agbledede: Nɔnɔme nyuiwo le Malawi na agblemenuku vovovowo abe bli, atama, tii, kɔfi, sukli, kple mɔli ene. Agblemenuku siawo hiã vevie le dukɔa me kple dukɔwo dome siaa. Gadede agbledede ƒe mɔ̃ɖaŋununyawo abe nuɖuɖu takpɔkpɔ alo nusiwo ŋu asixɔxɔ le ƒe dɔwɔwɔ me ate ŋu aɖe vi. 2. Avɔlɔlɔ̃ kple Awudodo: Esi Afrika ƒe Dzidziɖedzi ƒe Mɔnukpɔkpɔ Se (AGOA) le asi kpem ɖe U.S. yiyi adzɔxexe manɔmee ta la, avɔlɔlɔ̃ kple awudodo nye dɔwɔƒe si ate ŋu adzi ɖe edzi le Malawi. Atsyã siwo le tsia dzi alo awu siwo li tegbee siwo wotsɔ kotoklobo si wometsɔ lãwo ƒe lãmenugbagbeviwo wɔe o tiatia ate ŋu ahe dukɔwo dome nuƒlelawo vɛ. 3. Tomenukunuwo: Tomenukuƒe geɖe le Malawi abe uranium, anyigba si mebɔ o (REE), limestone, vermiculite, kpe xɔasiwo (siwo dome garnets hã le), kple dzokpe siwo wodzra ɖo kpakple bubuawo. Habɔbɔ alo dɔwɔƒe siwo wɔa ɖeka kple tomenukuƒewo ɖoɖo ate ŋu ana mɔnukpɔkpɔ siwo me viɖe le nasu amewo si be woatsɔ ayi duta. 4.Tɔmelãwo ƒe Agbledede le Asitsatsa me: Malawi-ta la ɖea ŋutete gã aɖe fiana na tɔmelãwo ƒe agbledede le asitsatsa me le eƒe tsi me nugbagbe ƒomevi vovovowo ta. Tsi me lãwo abe tilapia alo catfish ene ƒe asi hiã vevie le nutoa me kple nutome le Afrika me. 5.Healthcare Products: Hiahiã le dzidzim ɖe edzi na atikewɔnuwo abe atikewo, ame ŋutɔ ƒe ametakpɔnu (PPE), nudokpɔƒe dɔwɔnuwo/nuŋlɔɖiwo le Malawi ƒe amewo ƒe dzidziɖedzi ta tsɔ kpe ɖe nutoa me nuwo wɔwɔ ƒe ŋutete si mesɔ o ŋu. 6.Eco-Teurism- Related Products: Le eƒe dzɔdzɔme atsyɔ̃ɖoɖo ta la, dukɔa ƒe modzakaɖebɔwo/tawo/todzimɔzɔzɔ ƒe teƒewo/Safari nuteƒekpɔkpɔwo/nukpɔkpɔ ƒe nɔnɔmewo Eco-tsaɖiɖidɔwo/adzɔnuwo ƒe asi ƒe ŋutete gã aɖe le esi si me asinudɔwɔwɔ siwo wowɔ tso nusiwo wogbugbɔ zã/ŋutilãmedɔlékuiwo ƒe nuwɔna siwo wogbugbɔ zã me /mɔzɔzɔ ƒe kpeɖeŋutɔ siwo li tegbee kple bubuawo . Tsɔ kpe ɖe eŋu la, asitsatsa ŋuti numekuku kple numekuku le vevie ŋutɔ be woade dzesi asi tɔxɛ aɖewo, ada hoʋlilawo ƒe nusiwo wotsɔna naa amewo kpɔ, eye woase nusiwo nuƒlelawo lɔ̃na le Malawi gɔme. Ne míese sedede ƒe ɖoɖoa gɔme, asitsatsa ŋuti nubablawo abe Southern African Development Community (SADC), alo nutome ƒe nuwɔwɔ aduadu ene la, ate ŋu ana mɔfiame geɖe wu le nusiwo woatsɔ ayi duta tiatia me. Lé ŋku ɖe asitsatsa ƒe nɔnɔmewo ŋu edziedzi kple tɔtrɔ ɖe nuƒlelawo ƒe nuhiahiã siwo le tɔtrɔm ŋu akpe ɖe dzidzedzekpɔkpɔ si anɔ anyi ɖaa le Malawi ƒe duta asitsatsa ƒe asi me ŋu.
Asitsalawo ƒe nɔnɔmewo kple nusiwo ŋu wode se ɖo
Malawi, si nye dukɔ si me ƒu mele o le Afrika ƒe dzieheɣedzeƒe la, kple asisiwo ƒe nɔnɔme tɔxɛwo kple nusiwo ŋu wode se ɖo. Akpa siawo gɔmesese le vevie ŋutɔ na amesiame si le asitsadɔ wɔm alo le nu wɔm kple asisiwo le Malawi. Ne míeƒo nu tso asisiwo ƒe nɔnɔmewo ŋu la, Malawitɔwo dina be yewoade asixɔxɔ ame ŋutɔ ƒe ƒomedodowo kple kadodo ŋkume kple ŋkume ŋu. Kakaɖeamedzi tutuɖo kple kadodo tutuɖo kple asisiwo le vevie ŋutɔ hafi asitsatsa nadze edzi. Ameŋububu, bubudede ame ŋu, kple dzigbɔɖi nye nɔnɔme siwo ŋu wodea asixɔxɔe ŋutɔ ne wole nu wɔm kple asisiwo le dukɔ sia me. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, asisi siwo le Malawi kpɔa ŋudzedze ɖe beléle na ame ŋutɔ kple asisiwo subɔsubɔ nyuie ŋu. Anɔ eme be dɔwɔƒe siwo wɔa nu geɖe wu be yewoase yewoƒe nuhiahiãwo gɔme ahatsɔ egbɔkpɔnu siwo wowɔ ɖe ɖoɖo nu naa amewo la akpɔ asisi wɔnuteƒewo. Gawu la, aɖaŋuɖoɖo siwo wogblɔna tso nu me wɔa akpa vevi aɖe le ŋusẽkpɔkpɔ ɖe asisiwo ƒe tiatiawɔwɔ dzi me; eyata subɔsubɔdɔ tɔxɛ aɖe nana ate ŋu ana woaɖo amewo ɖe amewo nyuie. Dekɔnu siwo ŋu wode se ɖo le Malawi gɔmesese hã le vevie ne wole nu wɔm kple asisiwo. Ele be ame nanya be ele be woaƒo asa na nyati aɖewo elabena woate ŋu abu wo be wonye dzeɖoɖo gɔmedzenu siwo doa dziku na ame alo esiwo mesɔ o. Subɔsubɔha kple dunyahehe nye nyati vevi siwo mele be woahe vɛ o negbe ɖe asisi la dze numedzodzro gɔme tso wo ŋu hafi. Gawu la, ele vevie be nàdo awu nyuie ne èle nu ƒom kple asisiwo le Malawi elabena ame aɖewo ate ŋu abu awu siwo woɖena fiana be enye bubumademade ame ŋu alo be mesɔ o. Togbɔ be ahanono li le dukɔa me hã la, ɖewohĩ amewo maxɔ ahanono ŋuti numedzodzro le asitsakpekpewo me nyuie ɣesiaɣi o negbe ɖe asisi la gblɔe tẽ hafi. Anyo wu be nàte ɖe nyati sia ŋu nyuie ne ehiã kura. Le nyataƒoƒo me la, ne míese kadodo siwo le Malawitɔwo ƒe dekɔnuwo me ƒe ame ŋutɔ ƒe nɔnɔme gɔme esime míele asisiwo subɔsubɔ nyuie ɖom nɔƒe gbãtɔ la, akpe ɖe mía ŋu ŋutɔ be míatu ƒomedodo dzidzedzetɔe ɖo kple asisi siwo tso Afrika-dukɔ sia me. Bubudede dekɔnuwo ƒe seselelãmewo ŋu akpe ɖe ame ŋu be woaƒo asa na nugɔmemasemase alo agɔdzedze ɖesiaɖe si ate ŋu adzɔ le asitsatsa me kple asisi siwo tso Malawi
Dukɔa ƒe dukɔmeviwo ƒe adzɔxenyawo gbɔ kpɔkpɔ ƒe ɖoɖo
Malawi, si nye dukɔ si me ƒu mele o si le Afrika ƒe dzieheɣedzeƒe la, ŋutɔ ƒe dukɔmeviwo ƒe dekɔnuwo kple liƒodzikpɔkpɔ ƒe ɖoɖo le esi. Nya vevi aɖewo siwo wòle be nànya tso dukɔa ƒe dukɔmeviwo ƒe dukɔmevinyenye ŋuti sewo kple nu vevi siwo ŋu nàbu ŋue nye esi: Dukɔa ƒe Dukɔmeviwo ƒe Sedede: 1. Mɔzɔzɔ Ŋuti Nuŋlɔɖiwo: Ele be mɔzɔgbalẽ si sɔ nanɔ amedzro siwo gena ɖe Malawi si si ƒe dɔwɔwɔ ɣleti ade ya teti tso ŋkeke si dzi woge ɖe Malawi dzi. 2. Visa ƒe Nudidiwo: Kpɔe ɖa be èhiã visa hafi nàva Malawi le dukɔ si me nèle nu. Woɖea mɔ na visa alo mɔɖegbalẽ le dukɔ aɖewo me ne wova ɖo. 3. Nusiwo Woxe Mɔ Na/Woxe Mɔ Na: Wode se ɖe nu aɖewo abe atike vɔ̃ɖiwo, tu, tu, kple aʋatsonuwo ene nu vevie eye mele be woatsɔ wo ava dukɔa me o. 4. Gazazã ƒe Mɔxexeɖenu: Seɖoƒe meli na duta ga agbɔsɔsɔme si nàte ŋu atsɔ ava Malawi o; ke hã, ele be woaɖe gbeƒã ga ​​home siwo wu USD 5,000 alo esi sɔ kplii ne wova ɖo. Le Dukɔa ƒe Dukɔmeviwo ƒe Dɔwɔƒe: 1. Gbeƒãɖeɖegbalẽvi: Ne èva ɖo Malawi la, kpe mɔzɔla ƒe nyatakakagbalẽvi si dzi woŋlɔ nusiwo katã wotsɔ ɖe asi kple woƒe asixɔxɔwo ɖo la ɖo. 2. Agbawo Me Dzodzro: Kpɔ mɔ be dukɔmeviwo ƒe adzɔxedɔwɔlawo nalé ŋku ɖe agbawo ŋu ne woɖi ɖe anyigba be woakpɔ egbɔ be wowɔ ɖe se siwo ku ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ŋu dzi. 3. Adzɔxexe ƒe Gakpekpeɖeŋu: Nya wò adzɔxexe ƒe gakpekpeɖeŋu na wò ŋutɔ wò nunɔamesiwo abe awuwo kple elektrɔnikmɔ̃wo ene ne ège ɖe dukɔa me. Nusiwo Wotsɔ Va Duta ƒe Sededewo: 1. Mɔxexe Ðe Nuwo Ðe Duta Nu: Womate ŋu atsɔ blemanuwo kple gbemelãwo ƒe nuzazãwo ado goe le Malawi o. 2. Agbledede/Nuɖuɖuwo: Ele be woaxɔ mɔɖeɖe do ŋgɔ hafi woate ŋu atsɔ lãwo, numiemiewo alo numiemiewo tso duta vɛ le agbledede ƒe mɔfiame sesẽ siwo ƒe taɖodzinue nye be woaxe mɔ ɖe dɔlélewo nu ta. Aɖaŋuɖoɖo Gbãtɔwo: 1. Nɔ Nyatakakawo Xɔm: Kpɔ dziɖuɖumegã siwo ŋu nya ku ɖo abe Malawi Gadzɔdzɔ Dɔwɔƒe (MRA) ene hena nyatakaka yeyewo tso sewo kple ɖoɖowo ŋu hafi nàzɔ mɔa. 2.Respect Local Laws & Culture : Nya nu tso nutoa me se siwo ku ɖe nuwɔna, awudodo kple bubuawo ŋu, kpakple dekɔnuwo ƒe seselelãmewo ne èle nu wɔm kple nutoa me tɔwo le wò sasrãkpɔa me. Anyo be nàkpɔ dziɖuɖua ƒe dɔwɔƒewo abe dziɖuɖu ƒe nyatakakadzraɖoƒewo ene alo aƒo ka na Malawi Dudɔnunɔla/Aɖaŋuɖoha si le mia dedukɔ me hena nyatakaka siwo de pɛpɛpɛ wu eye wole yeye wu tso dukɔmeviwo ƒe dukɔmeviwo ƒe ɖoɖowo kple mɔfiamewo ŋu hafi nàzɔ mɔ ayi Malawi.
Adzɔxexe ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ƒe ɖoɖowo
Malawi, si nye dukɔ si me ƒu mele o le Afrika ƒe dzigbeɣedzeƒe la, ƒe adzɔxexe ƒe ɖoɖo aɖe koŋ le adzɔnu vovovowo ƒe adzɔnu siwo wotsɔ tso duta vɛ ta. Dukɔa ɖoe be yeado dukɔa me dɔwɔƒewo ɖe ŋgɔ eye yeakpɔ nutoa me nuwɔlawo ta to adzɔxexe ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ta me. Le goawo katã me la, Malawi zãa adzɔxexe ƒe ɖoɖo si nye ad valorem, si fia be wobua adzɔ si woxena ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ta ɖe adzɔnu siwo wotsɔ tso duta vɛ ƒe asixɔxɔ dzi. Gake adzɔxexe ƒe agbɔsɔsɔme vovovowo li na adzɔnuwo ƒe hatsotso vovovowo. Le nu veviwo abe nuɖuɖu veviwo, atikewo, kple agblemenukuwo abe ami kple nukuwo ene gome la, Malawi xɔa adzɔ zero alo suetɔ kekeake si woxena ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ta be woakpɔ egbɔ be woate ŋu aƒlee eye woate ŋu aƒlee na eƒe dumeviwo. Ðoɖo sia kpena ɖe ame ŋu le avuwɔwɔ kple dɔwuame kple ahedada me esime wòle nuɖuɖu ƒe dedienɔnɔ dzi kpɔm. Le go bubu me la, adzɔ gãwo abe elektrɔnikmɔ̃ deŋgɔwo alo ʋuwo ene dzea ŋgɔ adzɔ geɖe wu be woaɖe dzi le wo ƒo be woazã wo fũu akpa eye woado nutoa me nuwo wɔwɔ ɖe ŋgɔ ɣesiaɣi si wòanya wɔ. Dziɖuɖua xɔe se be dukɔa me nuwo wɔwɔ ƒe dzidedeƒo ate ŋu ado dɔwɔɖui ƒe mɔnukpɔkpɔwo ɖe ŋgɔ eye wòaɖe ŋuɖoɖo ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ŋu dzi akpɔtɔ. Tsɔ kpe ɖe mɔfiame gbadza siawo ŋu la, Malawi bua nu aɖewo hã ŋu ne ele adzɔxexe tɔxɛwo ɖom. Nu siawo dometɔ aɖewoe nye asitsatsa ƒe nubabla siwo wowɔ kple dukɔ siwo wɔ ɖeka kplii alo nutome ganyawo ƒe habɔbɔwo abe SADC (Southern African Development Community) alo COMESA (Common Market for Eastern and Southern Africa). To nutome nubabla siawo dzi la, Malawi ɖoe be yeana asitsatsa nanɔ bɔbɔe le dukɔ siwo le eme dome to adzɔxexe dzi ɖeɖe kpɔtɔ le nutoa me esime wòle adzɔnuwɔƒe siwo ŋu wowɔ ɖoɖo ɖo ta kpɔm tso hoʋiʋli madzɔmadzɔ me. Ele vevie be míade dzesii be adzɔxexe ŋuti ɖoɖowo ate ŋu atrɔ abe alesi dziɖuɖu ƒe ɖoɖowo alo dukɔa ƒe ganyawo ƒe nu vevitɔwo gblɔe ene. Eyata anyo be nàbia gbe dziɖuɖudɔwɔƒewo abe Malawi ƒe Gadzɔdzɔ Dɔwɔƒe (MRA) alo dziɖuɖudɔwɔƒe siwo ku ɖe eŋu hafi aƒo ɖokuiwò ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ƒe dɔwɔna ɖesiaɖe me. Le nyataƒoƒo me la,Malawi ƒe adzɔxexe ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ ƒe ɖoɖoa te gbe ɖe kpekpeɖeŋu nana eƒe dukɔa me dɔwɔƒewo dzi esime wòle ekpɔm be woate ŋu aƒle adzɔnu veviwo.Adzɔxexe ƒe agbɔsɔsɔme tɔxɛwo nɔ te ɖe nusiwo wowɔ ƒe hatsotsowo,nu siwo le abe nutome asitsatsa ƒe nubablawo ene,kple dukɔa ƒe ganyawo ƒe taɖodzinuwo katã dzi
Adzɔxexe ɖe nusiwo wotsɔ yi duta ƒe ɖoɖowo
Malawi, si nye dukɔ si me ƒu mele o si le Afrika ƒe dzieheɣedzeƒe la, ƒe adzɔnu vovovo siwo wotsɔna ɖoa duta siwo dometɔ aɖewoe nye agbledenuwo, tomenu, kple adzɔnu siwo wowɔ. Dukɔa wɔ adzɔ si woxena ɖe nusiwo wodɔna ɖa ta ƒe ɖoɖo aɖe be woatsɔ akpɔ eƒe ganyawo gbɔ ahadoe ɖe ŋgɔ. Le Malawi la, adzɔ si woxena ɖe nusiwo wodɔna ɖa ta la toa vovo le nusi ƒomevi wotsɔ ɖoa ​​duta nu. Agblemenukuwo abe atama kple tii ene le adzɔ tɔxɛ aɖewo siwo dziɖuɖua ɖo la te. Le kpɔɖeŋu me, woxea adzɔ ɖe atama siwo wotsɔ yi duta dzi le agbɔsɔsɔ si nye 10% le atama ƒe asixɔxɔ si le ʋua me femaxee (FOB) me. Le go bubu me la, woxea adzɔ si woxena ɖe tomenu siwo wotsɔ ɖoa ​​duta le Malawi la ta le adzɔnu siwo wotsɔ ɖoa ​​duta ƒe asixɔxɔ nu. Esia fia be woxɔa alafa memamã ɖeka ɖe tomenu alo kpe xɔasi siwo wotsɔ ɖoa ​​duta ƒe asixɔxɔ bliboa dzi. Ad valorem ƒe agbɔsɔsɔme tɔxɛa nɔ te ɖe nusiwo nye mineral ƒomevi kple asi ƒe nɔnɔmewo dzi. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, Malawi hã dea adzɔ siwo woxena ɖe nusiwo wotsɔ yi duta ta ɖe adzɔnu aɖewo siwo wowɔ dzi. Zi geɖe la, woxea adzɔ siawo kple susu be woakpɔ dukɔa me dɔwɔƒewo ta alo awɔ ɖoɖo ɖe nusiwo woatsɔ ana kple nusiwo wobia ƒe tɔtrɔ ŋu le dɔwɔƒe aɖewo. Ga homeawo ate ŋu ato vovo le nusi wowɔ kple eƒe hatsotsowo me le adzɔxexe ƒe ɖoɖo siwo sɔ nu nu. Ele vevie be asitsaha siwo le dukɔwo dome asitsatsa me kple Malawi nanya nu tso adzɔxexe ƒe ɖoɖo siawo siwo ku ɖe nusiwo wodɔna ɖa ŋu be woate ŋu abu gazazãwo ƒe akɔnta nyuie eye woakpɔ egbɔ be wowɔ ɖe nutoa me sewo dzi. Aɖaŋuɖoɖo kple dukɔmeviwo ƒe adzɔnuwo ƒe asitsalawo alo asitsanyawo ŋuti nunyalawo ate ŋu ana mɔfiame veviwo ku ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ kple nusiwo wotsɔ yi duta ƒe ɖoɖowo kple adzɔ siwo do ƒome kplii ŋu. Enyo be míade dzesii be togbɔ be nudɔdɔ tso Malawi ate ŋu axɔ adzɔ aɖewo hã la, ele vevie hã be woabu viɖe siwo ate ŋu ado tso eme abe nutome asitsatsa ƒe nubablawo xɔxɔ alo nuwɔwɔ ɖe teƒe aɖewo ŋu nyuie wu si ate ŋu axe gazazã aɖewo ene ŋu. Le blibo me la, Malawi ƒe adzɔxexe ƒe ɖoɖo siwo ku ɖe nusiwo wodɔna ɖa ŋu gɔmesese le vevie ŋutɔ na asitsaha siwo le didim be yewoawɔ asitsatsa le dukɔwo dome nyuie esime wole se ƒe nudidi siwo dziɖuɖumegãwo ɖo dzi wɔm。
Ðaseɖigbalẽ siwo hiã hafi woate ŋu atsɔ wo ayi duta
Wonya Malawi, si le Afrika ƒe dzieheɣedzeƒe, ɖe eƒe agbledede ƒe akpa vovovowo kple dzɔdzɔmenunɔamesi gbogbo aɖewo ta. Esi Malawi nye dukɔ si me ƒu mele o ta la, eɖoa ŋu ɖe eƒe nutovɛwo ɖoɖo ɖe dukɔ bubuwo ŋu vevie be wòado ganyawo ƒe ŋgɔyiyi ɖe ŋgɔ. Be woakpɔ egbɔ be nusiwo wotsɔ ɖoa ​​duta siawo nyo eye wowɔ ɖe seawo dzi la, dukɔa tsɔ ɖaseɖigbalẽ siwo wotsɔ ɖoa ​​duta la de dɔwɔwɔ me. Adzɔnuwo tsɔtsɔ yi duta ƒe ɖaseɖigbalẽwo le Malawi le vevie ŋutɔ be woakpɔ egbɔ be adzɔnuwo ɖo dukɔwo dome dzidzenuwo kple nudidiwo gbɔ. Dɔwɔƒe vevitɔ si kpɔa ɖaseɖigbalẽ nana ƒe ɖoɖowo dzi enye Malawi Dɔwɔƒe si Kpɔa Dzesiwo Gbɔ (MBS). MBS wɔa dɔ le Dɔwɔƒe, Asitsatsa, kple Tsaɖiɖi Dɔwɔƒe te eye wòwɔa dɔ kplikplikpli kple amesiwo tsɔa nuawo ɖoa duta be woalé adzɔnuwo ƒe blibonyenye me ɖe asi. Ele be amesiwo tsɔa nu ɖoa duta le Malawi nawɔ ɖe ɖaseɖigbalẽ ƒe nudidi vovovo siwo wotu ɖe woƒe dɔwɔƒewo dzi dzi. Ðaseɖigbalẽ siwo wobia zi geɖe dometɔ aɖewoe nye: 1. Numiemiewo ƒe Dzadzɛnyenye ƒe Ðaseɖigbalẽ: Ðaseɖigbalẽ sia kpɔa egbɔ be nusiwo wotsɔ numiemiewo wɔe abe atikutsetsewo, amagbewo, kple seƒoƒowo ene ɖo dukɔwo dome numiemiewo ƒe dzadzɛnyenye ƒe dzidzenuwo gbɔ. Eɖoa kpe edzi be nudzodzoevi alo dɔléle siwo ate ŋu agblẽ nu le nutoa me lãwo ƒe agbenɔnɔ ŋu ne wotsɔ wo tso duta la mele atike siawo me o. . 3. Dzɔdzɔmeŋusẽdzikpɔkpɔ ƒe ɖoɖo ƒe Ðaseɖigbalẽ: Ðaseɖigbalẽ sia naa kakaɖedzi be nuwɔwɔ ƒe ɖoɖowo wɔ ɖe dukɔa alo dukɔwo dome nyonyome dzikpɔkpɔ ƒe ɖoɖo ƒe dzidzenuwo abe ISO 9001:2015 ene dzi. Eɖea nudzrala aɖe ƒe ɖokuitsɔtsɔna be yealé adzɔnuwo ƒe nyonyome si mewɔa tɔtrɔ o me ɖe asi le woƒe dɔwɔnawo katã me fiana. 4. Halal ƒe Ðaseɖigbalẽwo: Le nudzrala siwo wɔa nuɖuɖu siwo Moslemtɔwo ɖuna le xexeame katã gome la, Halal ƒe ɖaseɖigbalẽwo xɔxɔ le vevie ŋutɔ. Ðaseɖigbalẽ siawo ɖoa kpe edzi be wowɔ ɖe Islamtɔwo ƒe nuɖuɖu ŋuti sewo dzi eye woɖenɛ fiana be wowɔ ɖe dzadzraɖomɔnu tɔxɛwo dzi. Tsɔ kpe ɖe ɖaseɖigbalẽ siawo siwo wotsɔna naa dɔwɔƒe tɔxɛwo ŋu la, ele be amesiwo tsɔa nuawo ɖoa duta hã nawɔ ɖe dukɔmeviwo ƒe dukɔmevinyenye ƒe ɖoɖo siwo sɔ siwo dukɔ siwo me woɖo tae ɖo la dzi esime wole ekpɔm be wowɔ ɖe meliɖoɖo ŋuti se siwo ku ɖe nusiwo wotsɔ blaa nu siwo wozãna tsɔ tsɔa nuawoe ŋu (e.g., atiwo ƒe bablawo) dzi ne esɔ. Le blibo me la, ɖaseɖigbalẽ nana be wodɔna ɖa wɔa akpa vevi aɖe le dukɔwo dome asitsatsa ƒe bɔbɔ na Malawi ƒe asitsalawo me esime wòle kakaɖedzi nam ku ɖe woƒe adzɔnuwo ƒe nyonyome, dedienɔnɔ, kple woƒe sedziwɔwɔ ŋu le xexeame ƒe asiwo me.
Nuwo ɖoɖoɖa si wokafu
Malawi, si nye dukɔ si me ƒu mele o si le Afrika ƒe dzieheɣedzeƒe la, naa ʋuɖoɖo kple nuwo ɖoɖoɖa ƒe mɔnu vovovowo be wòana adzɔnuwo ƒe ʋuʋu nyuie nanɔ bɔbɔe. Mɔdodowo ƒe ɖoɖo nyui aɖe le Malawi si ƒoa du gãwo kple du siwo le dukɔa me nu ƒu. Mɔdodowo ƒe xɔtuɖoɖo vevitɔ nye mɔ siwo wotsɔ kpe gbadzɛwo tu, togbɔ be mɔ siwo womeɖo o alo kpe gbadzɛwo ate ŋu anɔ kɔƒenuto aɖewo me hã. Wozãa mɔdododziʋuwo zi geɖe tsɔ maa adzɔnuwo le didiƒe kple le nutoa me siaa. Lɔrifɔtidɔwɔƒe siwo menye dziɖuɖua tɔ o wɔa ʋuwo ƒe hatsotsowo tsɔ kpɔa asitsahawo ƒe nuhiahiãwo gbɔ le dɔwɔƒe vovovowo me. Le dukɔwo dome agbalẽɖoɖoɖa gome la, melidzeƒe geɖewo le Malawi le Malawi Ta la dzi siwo naa mɔnukpɔkpɔ amewo be woayi dukɔ siwo te ɖe wo ŋu abe Mozambique kple Tanzania ene to tɔdziʋuɖoɖowo dzi. Melidzeƒe siawo naa asitsatsa nɔa bɔbɔe to mɔɖeɖe be woatsɔ adzɔnuwo to tsimɔwo dzi, si wɔnɛ be ʋuɖoɖo ƒe ɣeyiɣi kple gazazã dzi ɖena kpɔtɔna. Gakpe ɖe eŋu la, wole ɖoɖo wɔm be woatu melidzeƒe si me tsi goglowo le le Nsanje le Shire Tɔsisi to si ana ƒudzi kadodowo nanyo ɖe edzi le nutoa me. Le yameʋuɖoɖo gome la, Kamuzu Dukɔwo Dome Yameʋudzeƒe si te ɖe Lilongwe - fiadu - kpakple Chileka Dukɔwo Dome Yameʋudzeƒe si le Blantyre ye subɔa Malawi. Yameʋudzeƒe siawo kpɔa mɔzɔlawo kple agbatsɔʋuwo siaa ƒe yameʋuɖoɖowo gbɔ kple yameʋudɔwɔƒe vovovo siwo naa agbatsɔʋu siwo sɔ na adzɔnu siwo gblẽna siwo ƒe asi sẽ alo esiwo woɖona kpata la tsɔtsɔ yi teƒe bubuwo. Ketekemɔwo ƒe ʋuɖoɖo le Malawi mesɔ gbɔ o gake ewɔa akpa vevi aɖe le dukɔa ƒe akpa aɖewo ƒe kadodo kple dukɔ siwo te ɖe eŋu me. Le kpɔɖeŋu me, ketekemɔ aɖe li si tsɔ Chipata si le Zambia yi Mchinji le Malawi si na asitsatsa le dukɔ eveawo dome bɔbɔe wu. Be woado alɔ nuwo ɖoɖoɖa ƒe dɔwɔna nyuiwo le Malawi katã la, ame etɔ̃lia ƒe nuwo ɖoɖoɖa (3PL) dɔwɔƒe bibiwo li siwo naa nudzraɖoƒewo kple mamadɔwo na dɔwɔƒewo. Nudzraɖoƒe siawo le teƒe nyui aɖe si te ɖe dugãwo ƒe nuto gãwo ŋu si na be wodzraa wo ɖo nyuie eye woate ŋu atsɔ wo ayi teƒe bubuwo kabakaba. Le blibo me la, togbɔ be Malawi dze ŋgɔ kuxiwo abe xɔtuɖaŋuwo ƒe ŋgɔyiyi si mesɔ o le eƒe nɔnɔme si me ƒu mele o ta hã la, enaa tiatia geɖe le dukɔa me kple dukɔwo dome ʋuɖoɖo ƒe hiahiãwo ŋu to eƒe mɔdodowo ƒe kadodo, ta melidzeƒe siwo le Malawi Ta la dzi, yameʋudzeƒewo, kple ketekemɔ siwo seɖoƒe li na gake woɖe dzesi ŋutɔ dzi. 3PL dɔwɔƒewo ƒe anyinɔnɔ gadzi dukɔa ƒe ɖoɖowɔwɔ ƒe ŋutetewo ɖe ŋgɔ.
Mɔ siwo dzi woato awɔ nuƒlela ƒe ŋgɔyiyi

Asitsatsa ƒe ɖeɖefia veviwo

Mɔ vevi geɖe le Malawi, si nye dukɔ si me ƒu mele o le Afrika ƒe dzieheɣedzeƒe, si dzi woato aƒle nu le dukɔwo dome kple asitsatsa ƒe ŋgɔyiyi. Mɔ siawo naa adzɔnuwo kple dɔwɔnawo ɖɔliɖɔli kple xexeame katã ƒe hadɔwɔla vovovowo nɔa bɔbɔe. Tsɔ kpe ɖe eŋu la, dukɔa wɔa ɖeɖefia vevi geɖe siwo naa mɔnukpɔkpɔ dɔwɔƒewo be woaɖe woƒe adzɔnuwo afia eye woakeke woƒe kadodowo ɖe enu. Asitsatsa ƒe mɔnu xɔŋkɔ ɖeka le Malawi enye to eƒe hamevinyenye le nutome ganyawo ƒe habɔbɔwo abe Southern African Development Community (SADC) kple Common Market for Eastern and Southern Africa (COMESA) me. Nutomehabɔbɔ siawo doa asitsatsa ƒe ɖekawɔwɔ ɖe ŋgɔ le dukɔ siwo le eme dome, si naa mɔnukpɔkpɔ ame be wòakpɔ asi gã aɖe si me ame miliɔn 500 kple edzivɔ le. To nubabla siawo dzi la, Malawi ƒe asitsahabɔbɔwo ate ŋu awɔ asitsatsa le liƒowo dzi kple dukɔ siwo te ɖe wo ŋu abe South Africa, Zambia, Mozambique, kple Tanzania ene. Gawu la, Malawi kpɔa gome vevie le dukɔwo dome asitsatsa ƒe hadomeɖoɖowo abe Afrika-nyigbagã dzi Asitsatsa Faa ƒe Nuto (AfCFTA) ƒe nubabla ene me. Nubabla sia ƒe taɖodzinue nye be yeawɔ asi ɖeka le Afrika Dukɔwo ƒe Habɔbɔ ƒe dukɔ 55 la katã me to adzɔxexe ɖe adzɔnu akpa gãtɔ siwo wodzrana le Afrika me la ɖeɖeɖa me. Afɔɖeɖe mawo ʋua mɔnukpɔkpɔ yeyewo ɖi na Malawi-dɔwɔƒewo be woaɖo asisiwo gbɔ le anyigbagã la dzi godoo. Mɔ vevi bubu si dzi woato aƒle nu le dukɔwo domee nye dukɔ eve ƒe nubabla siwo le Malawi kple dukɔ bubuwo dome. Le kpɔɖeŋu me, China nye Malawi ƒe asitsahabɔbɔ veviwo dometɔ ɖeka, eye wòna gadede xɔtuɖoɖowo abe mɔdodowo kple ŋusẽzazã ƒe ɖoɖowo ene me. Habɔbɔ sia na Chinatɔwo ƒe adzɔnuwo tsɔtsɔ va Malawi le bɔbɔe esime wòna woate ŋu atsɔ Malawitɔwo ƒe atama kple adzɔnu bubuwo ayi China hã. Le ɖeɖefiawo kple asitsaƒe siwo Malawi ŋutɔ alo dukɔ siwo te ɖe eŋu wɔna gome la, wɔna ɖedzesi aɖewo dometɔ aɖewoe nye: 1. Lilongwe Asitsatsa ƒe Adzɔnuɖefia: Lilongwe Asitsahabɔbɔ (LCCI) ye wɔa ɖoɖo ɖe nukpɔkpɔ sia ŋu ƒe sia ƒe, eye wòhea nutoa me kple dukɔwo dome ɖeɖefiawɔlawo tso dɔwɔƒe vovovowo abe agbledede, adzɔnuwo wɔwɔ, tsaɖiɖi, mɔ̃ɖaŋudɔwo kple bubuawo me. 2. Dukɔwo Dome Tsaɖiɖi ƒe Adzɔnuɖefia: Adzɔnuwo, Asitsatsa, Kple Tsaɖiɖi Dɔwɔƒee wɔa esia ƒe sia ƒe le Blantyre alo Lilongwe, ɖeɖefia sia ɖea Malawi ƒe tsaɖiɖi ƒe ŋutete fiana eye wòhea dukɔwo dome gadelawo siwo tsɔ ɖe le dɔwɔƒea me. 3. Malawi Dukɔwo Dome Asitsatsa ƒe Adzɔnuɖefia: Malawi Asitsahabɔbɔwo ƒe Habɔbɔ (MCCCI) ye wɔ ɖoɖo ɖe ɖeɖefia sia ŋu, eye wònaa mɔnukpɔkpɔ asitsalawo be woaɖe woƒe adzɔnuwo kple dɔwɔnawo afia nutoa me kple dukɔwo dome nuƒlelawo siaa. . Le nyataƒoƒo me la, togbɔ be Malawi nye dukɔ si me ƒu mele o hã la, mɔnu vevi vovovowo li siwo dzi woato aƒle dukɔwo dome nuƒle kple asitsatsa ƒe ŋgɔyiyi. Eƒe hamevinyenye le nutome ganyawo ƒe habɔbɔwo abe SADC kple COMESA ene me, gomekpɔkpɔ le asitsatsa ƒe hadomeɖoɖowo abe AfCFTA ene me, kpakple dukɔ eve ƒe nubablawo kple dukɔwo abe China ene naa mɔnukpɔkpɔ asitsalawo be woakpɔ gome le asitsatsa le liƒowo dzi me. Gakpe ɖe eŋu la, ɖeɖefiawo abe Lilongwe Asitsatsa ƒe Adzɔnuɖefia kple Dukɔwo Dome Tsaɖiɖi ƒe Adzɔnuɖefia ene naa mɔnu siwo dzi woato aɖe nusiwo wowɔ afia esime COMESA Agbledede ƒe Nukpɔkpɔa ku ɖe agbledede ƒe nudɔdɔwo dodo ɖe ŋgɔ le nutoa me ŋu koŋ.
Mɔ̃ geɖe li siwo wozãna zi geɖe tsɔ dia nyatakakawo le Malawi. Wo dometɔ aɖewo tsɔ kpe ɖe woƒe nyatakakadzraɖoƒe ƒe adrɛswo ŋue nye esi: 1. Google (www.google.mw): Google nye mɔ̃ si wozãna tsɔ dia nyatakakawo wu le xexeame katã eye wozãnɛ geɖe le Malawi hã. Enaa didi ƒe nuteƒekpɔkpɔ blibo eye wònaa dɔwɔna vovovowo abe nyatakakadzraɖoƒe didi, nɔnɔmetata didi, anyigbatatawo, nyadzɔdzɔwo, kple bubuwo. 2. Bing (www.bing.com): Bing nye mɔ̃ bubu si wozãna tsɔ dia nyatakakawo le Malawi. Enaa nu siwo sɔ kple Google tɔ eye wònaa nyatakakadzraɖoƒe didi, nɔnɔmetatawo didi, video didi, nyadzɔdzɔ yeyewo, kple bubuwo. 3. Yahoo Search (search.yahoo.com): Wozãa Yahoo Search hã zi geɖe le Malawi hena didi le internet dzi. Enaa nyatakakadzraɖoƒe didi kpe ɖe Yahoo ƒe dɔwɔna bubuwo abe nyadzɔdzɔ yeyewo, e-mail dzi yiyi, yame ƒe nɔnɔme ŋuti nyatakakawo, ganyawo ŋuti nyatakakawo, kple bubuawo ŋu. 4. DuckDuckGo (duckduckgo.com): DuckDuckGo nye mɔ̃ bubu si dia nyatakakawo si léa ŋku ɖe zãla ƒe adzamenyawo ŋu to zãla ƒe dɔwɔnawo yometiti alo ame ŋutɔ ƒe nyatakakawo dzadzraɖo me. Exɔ ŋkɔ le xexeame katã si me ezãla siwo tso Malawi siwo lɔ̃a ame ŋutɔ ƒe nyawo tsɔtsɔ aɣla si nyo wu ne wole didim le internet dzi hã le. 5. Baidu (www.baidu.com): Togbɔ be womezãnɛ le afisiafi ne wotsɔe sɔ kple alesi Google alo Bing keke tae le xexeame katã o hã la, Baidu nye Chinatɔwo ƒe didimɔ̃ si woate ŋu akpɔ kokoko le Malawi na amesiwo le Chinatɔwo ƒe nyatakaka siwo ku ɖe Chinatɔwo ŋu koŋ dim alo nyadzɔdzɔ. Esiawo nye tiatia siwo bɔ na internet zãlawo le Malawi ne wole nyatakakawo dim le Internet dzi la dometɔ aɖewo; ke hã, ezãlawo ate ŋu akpɔ woawo ŋutɔ ƒe didiwo le ame ɖekaɖekawo ƒe nuhiahiãwo kple nudidiwo nu.

Axa ɣi gãwo

Malawi, si le Afrika ƒe Anyieheɣedzeƒe la nye dukɔ si me ƒu mele o si wonya ɖe eƒe anyigba ƒe nɔnɔme wɔnukuwo kple ame siwo doa vivi ɖe ame ŋu ta. Yellow pages ƒe nyatakakadzraɖoƒe vevi aɖewo le Malawi tsɔ kpe ɖe woƒe nyatakakadzraɖoƒe ƒe adrɛswo ŋue nye esi: 1. Malawi ƒe Axa Dzĩwo (www.yellowpages.mw) . Malawi Yellow Pages nye Internet dzi nyatakakadzraɖoƒe si me nyatakakawo le tso asitsaha vovovowo kple dɔwɔna vovovowo ŋu le dukɔa me godoo. 2. Nxamalala ƒe Dɔwɔƒewo ƒe Nyatakakadzraɖoƒe (www.nxamalala.com) . Nxamalala Business Directory na mɔnukpɔkpɔ asitsalawo be woaɖe woƒe adzɔnuwo kple dɔwɔnawo afia amesiwo ate ŋu ava zu asisiwo le Malawi. 3. BizMalawi (www.bizmalawibd.com) . BizMalawi nye asitsanyawo ŋuti nyatakakadzraɖoƒe si le Internet dzi si ƒe taɖodzinue nye be yeatsɔ nutoa me dɔwɔƒewo aɖo kadodo me kple amesiwo ate ŋu ava zu asisiwo, si ana nyatakaka tso dɔwɔƒewo abe agbledede, ganyawo, tsaɖiɖi, kple bubuwo ŋu. 4. Die le Internet dzi (www.findit-online.co.mw) . Find it Online nye Internet dzi nyatakakadzraɖoƒe xɔŋkɔ aɖe na asitsahawo kple dɔwɔƒe siwo le dɔ wɔm le Malawi. Enaa mɔnukpɔkpɔ ame be wòakpɔ kadodo ŋuti nyatakakawo kple nyatakaka siwo ku ɖe dɔwɔƒe gbogbo aɖewo ŋu le dukɔa me godoo bɔbɔe. 5. NyeAxa Dzĩ.co.mw MyYellowPage.co.mw nye agbalẽdzraɖoƒe gã aɖe si naa asitsaha vovovowo ƒe ŋkɔwo le akpa vovovowo me le Malawi katã. Yellow pages ƒe nyatakakadzraɖoƒe vevi siawo ate ŋu ana nàkpɔ nyatakaka vevi siwo ku ɖe nutoa me dɔwɔƒewo ŋu siwo dometɔ aɖewoe nye telefon xexlẽdzesiwo, adrɛswo, nusiwo wotsɔ naa amewo, asisiwo ƒe numetotowo, kple bubuwo. Wonye nunɔamesi xɔasiwo na nutoa me tɔwo kple Malawi amedzro siwo dia adzɔnuwo alo dɔwɔna aɖewo koŋ le dukɔa ƒe asi vovovoawo me siaa.

Asitsatsa ƒe mɔnu gãwo

Malawi, si nye Afrika ƒe dzigbeɣedzeƒe dukɔ aɖe, kpɔ dzidziɖedzi madzudzɔmadzudzɔe le eƒe asitsatsa to kɔmpiuta dzi ƒe dɔwɔƒea me le ƒe ʋɛ siwo va yi me. Togbɔ be ɖewohĩ asitsaƒe siwo woɖo anyi le Internet dzi sɔ gbɔ abe dukɔ bubu aɖewo ene le dukɔa me o hã la, mɔnu ʋɛ aɖewo gakpɔtɔ li siwo kpɔa asiƒleƒe le Internet dzi ƒe nuhiahiãwo gbɔ le Malawi. E-asitsatsa ƒe mɔnu vevi aɖewo le Malawi tsɔ kpe ɖe woƒe nyatakakadzraɖoƒewo ŋue nye esi: 1. Afrika le Internet dzi: Afrika le Internet dzi nye asitsatsa to kɔmpiuta dzi ƒe mɔnu vevitɔwo dometɔ ɖeka le Malawi. Etsɔa nu vovovowo naa amewo le hatsotso vovovowo me abe elektrɔnikmɔ̃wo, atsyãwo, atsyɔ̃ɖoɖo, kple aƒemenuzazãwo ene. Nyatakakadzraɖoƒe: www.onlineafrica.mw 2. Ƒle Fifia: Ƒle Fifia nye asitsaƒe xɔŋkɔ aɖe si le Internet dzi le Malawi si na ame ɖekaɖekawo kple dɔwɔƒewo te ŋu ƒlea nu hedzrana bɔbɔe. Nuƒolanɔƒea naa adzɔnu vovovo siwo dometɔ aɖewoe nye elektrɔnikmɔ̃wo, awuwo, xɔmenuwo, kple bubuwo. Nyatakakadzraɖoƒe: www.buynow.com.mw 3. Bambino Fiase: Bambino Fiase nye Internet dzi nyatakakadzraɖoƒe si bi ɖe vidzĩwo ƒe nutovɛwo abe aklala, vidzĩwuwo, fefenuwo, kple nuzazãwo ene me. Enaa dzilawo nɔa bɔbɔe to vidzĩnu nyuiwo tsɔtsɔ yi woƒe ʋɔtru nu tututu me. Nyatakakadzraɖoƒe: www.bambinostoremw.com 4.RemnantBookstore: Remnant Bookstore léa fɔ ɖe agbalẽwo dzadzra le internet dzi le ƒomevi vovovowo me siwo dometɔ aɖewoe nye sukunusɔsrɔ̃gbalẽ siwo tso nutoa me yunivɛsiti alo kɔledziwo me kple agbalẽ gbadza siwo tso nutoa me kple dukɔwo dome agbalẽŋlɔlawo siaa gbɔ. Nyatakakadzraɖoƒe: www.remnantbookstore.com/internet-fiase 5.Malawimarketplace:Mala wimarketplace naa mɔnu na aɖaŋudɔwɔlawo kple asitsaha suewo tɔ le akpa vovovowo abe awuwo / atsyɔ̃ɖonuwo aɖaŋuwɔlawo alo nutalawo be woaɖe woƒe nunana tɔxɛwo afia esime wole asi kpem ɖe nutoa me aɖaŋudɔwo hã ŋu Nyatakakadzraɖoƒe:http://www.malawimarketplace.com/ However , it's important to note that availability of specific items may vary on these platforms due to factors like supply chain limitations or local demand.To get an accurate picture it's advisable for potential buyers/sellers to visit the respective websites and explore further.

Hadomegbenɔnɔ ƒe nyatakakadzraɖoƒe gãwo

Malawi nye dukɔ si me ƒu mele o si le Afrika ƒe dzieheɣedzeƒe. Le fifia nu la, hadomenyatakakadzraɖoƒe xɔŋkɔ aɖeke mele dukɔa si si ku ɖe Malawi koŋ ŋu o. Gake Malawitɔwo zãa dukɔwo dome hadomenyatakakadzraɖoƒe vovovowo tsɔ doa ka kple ame bubuwo hewɔa nu kpli wo. Hadomegbenɔnɔ ƒe nyatakakadzraɖoƒe aɖewo siwo wozãna zi geɖe le Malawi tsɔ kpe ɖe woƒe nyatakakadzraɖoƒe adrɛswo ŋue nye esi: 1. Facebook - Facebook nye hadomenyatakakadzraɖoƒe siwo ame geɖe lɔ̃a zazã wu eye wozãnɛ wu le xexeame katã, siwo dome Malawi hã le la dometɔ ɖeka. Zãlawo ate ŋu awɔ amewo ƒe nɔnɔmetatawo, ama nyatakaka yeyewo, fotowo, kple videowo, eye woate ŋu aɖo kadodo me kple xɔlɔ̃wo kple ƒometɔwo ahaɖo dze kpli wo. Nyatakakadzraɖoƒe: www.facebook.com 2. WhatsApp - WhatsApp nye gbedasiwo ɖoɖoɖa ƒe mɔnu si na be ezãlawo te ŋu ɖoa nyatakakawo ɖe amewo to asitelefon dzi, gbedasiwo, kaƒoƒo le video dzi, ma fotowo kple nuŋlɔɖiwo le ɣeyiɣi ŋutɔŋutɔ me. Wozãnɛ geɖe hena kadodo le ame ɖekaɖekawo alo ƒuƒoƒowo dome le nutoa me kple xexeame katã. Nyatakakadzraɖoƒe: www.whatsapp.com 3. Instagram - Instagram nye fotowo mama ƒe mɔnu si dzi ezãlawo ateŋu atsɔ nɔnɔmetatawo alo videowo ade Internet dzi eye woawɔ filters alo atrɔ asi le woƒe nyatakakawo ŋu hafi ama wo le dutoƒo alo le adzame kple eyomedzelawo. Nyatakakadzraɖoƒe: www.instagram.com 4. Twitter - Twitter na be ezãlawo te ŋu ɖoa gbedasi kpui siwo woyɔna be "tweets" siwo me ŋɔŋlɔdzesi siwo ade 280 le. Zãlawo ateŋu adze ame bubuwo ƒe akɔntabubuwo yome akpɔ nya yeyewo, nudzɔdzɔwo, nukpɔsusuwo alo agblɔ woƒe susuwo. Nyatakakadzraɖoƒe: www.twitter.com 5. YouTube - Togbɔ be menye hadomenyatakakadzraɖoƒe ŋutɔ koŋ o hã la, wozãa YouTube geɖe hena videowo dada ɖe xexeame katã si me ame ɖekaɖeka siwo le Malawi siwo di be yewoama nyatakakawo le dutoƒo hã le. Nyatakakadzraɖoƒe: www.youtube.com Ele vevie be míade dzesii be togbɔ be mɔ̃ siawo li le Malawi abe dukɔ bubu geɖewo ene le xexeame godoo hã la; internet zazã ateŋu ato vovo le nusiwo abe xɔtuɖoɖowo ƒe anyinɔnɔ alo gazazã ƒe ŋutete le eƒe dumeviwo dome ene nu. Taflatse nenɔ susu me na wò be nyatakaka siawo ku ɖe nɔnɔme si li fifia le ŋuɖoɖo sia ŋɔŋlɔɣi (September 2021) ŋu, eye wokafui ɣesiaɣi be nàlé ŋku ɖe nyatakakadzraɖoƒewo ŋu tẽe hena nyatakaka siwo de pɛpɛpɛ.

Dɔwɔƒe gãwo ƒe habɔbɔwo

Malawi, si le Afrika ƒe dzieheɣedzeƒe, nye afisi dɔwɔƒewo ƒe habɔbɔ geɖe siwo wɔa akpa vevi aɖe le dɔwɔƒe vovovowo dodo ɖe ŋgɔ kple wo teƒenɔlawo le. Adzɔha gã siwo le Malawi kple woƒe nyatakakadzraɖoƒewo dometɔ aɖewoe nye esi: 1. Malawi Asitsahawo kple Dɔwɔƒewo ƒe Habɔbɔ (MCCCI) - MCCCI nye habɔbɔ kɔkɔtɔ si le asitsahabɔbɔwo ƒe didiwo teƒe le Malawi. Ewɔa dɔ abe mɔnu vevi aɖe ene na nuwɔwɔ aduadu le dziɖuɖu kple dɔwɔƒe siwo menye dziɖuɖu tɔ o dome be woado ganyawo ƒe ŋgɔyiyi kple ŋgɔyiyi ɖe ŋgɔ. Woƒe nyatakakadzraɖoƒee nye www.mccci.org. 2. Dɔtɔwo ƒe Aɖaŋuɖoha si le Malawi (ECAM) - ECAM le dɔtɔwo ƒe didiwo teƒe le dɔwɔlawo dome kadodo, ɖoɖowo taʋiʋli, hehenana, kple ŋutete tutuɖo me. Àte ŋu akpɔ woƒe nyatakakadzraɖoƒe le www.ecam.mw. . Àte ŋu akpɔ nyatakaka bubuwo tso woƒe nyatakakadzraɖoƒe: www.nasmemw.org. 4. Gadzraɖoƒedɔwɔlawo ƒe Habɔbɔ si le Malawi (BAM) - BAM ƒoa asitsagadɔwɔƒe siwo le dɔ wɔm le dukɔa me nu ƒu be woado gadzraɖoƒe ƒe nuwɔna nyuiwo ɖe ŋgɔ esime wole se nyui siwo aɖe vi na eƒe hameviwo ƒe dɔwɔnawo ʋlim. Yi woƒe nyatakakadzraɖoƒe le www.bankinginmalawi.com/bam/home.php. 5. Nugblẽfexeha si le Malawi (IAM) - IAM ƒe dɔe nye be wòado nugblẽfexeha siwo le dɔ wɔm le dukɔa me ƒe didiwo ɖe ŋgɔ to nuwɔwɔ kple amesiwo kpɔ gome le eme siwo dometɔ aɖewoe nye sedzikpɔlawo, asisiwo, dziɖuɖudɔwɔƒe siwo kpɔa egbɔ be wowɔ nu dzɔdzɔewo le dɔwɔƒea katã me. Wole woƒe nyatakakadzraɖoƒe si dziɖuɖua da asi ɖo la tum fifia; ke hã woateŋu akpɔ nyatakaka bubuwo to kadodo sia dzi: https://www.linkedin.com/company/insurassoc-malaw/. 6.Technology Industry Association of Malawi (TECHIMA)- TECHIMA tsi tre ɖi na dɔwɔƒe siwo kpɔa gome le Nyatakakamɔnu(IT), kɔmpiuta dɔwɔɖoɖowo wɔwɔ alo mɔ̃ɖaŋununya ƒe aɖaŋuɖoɖo me kple taɖodzinu be woado mɔ̃ɖaŋununya ƒe ŋgɔyiyi ɖe ŋgɔ le Malawi. Nublanuitɔe la, nyatakakadzraɖoƒe aɖeke meli si dziɖuɖua da asi ɖo fifia o. Taflatse mide dzesii be dɔwɔƒewo ƒe habɔbɔ siwo le Malawi ƒe akpa sue aɖe koe habɔbɔ siawo le. Dɔwɔƒe bubuwo abe agbledede, tsaɖiɖi, adzɔnuwo wɔwɔ, kple sukudede hã ƒe dɔwɔƒewo ƒe habɔbɔwo le dɔ wɔm ɖe akpa mawo ƒe dzidziɖedzi kple ŋgɔyiyi ŋu.

Asitsatsa kple asitsatsa ƒe nyatakakadzraɖoƒewo

Malawi, si woyɔna le se nu be Republic of Malawi, nye dukɔ si me ƒu mele o si le Anyieheɣedzeƒe Afrika. Agbledede koŋ dzie wotu dukɔa ƒe ganyawo ɖo, eye adzɔnuwo wɔwɔ kple dɔwɔƒewo kpe asi ɖe eŋu ŋutɔ. Ne èle ganyawo kple asitsatsa ŋuti nyatakakawo dim tso Malawi ŋu la, nyatakakadzraɖoƒe aɖewo siwo nàte ŋu adzro lae nye esi: 1. Dɔwɔƒewo ƒe Asitsatsa kple Tsaɖiɖi Dɔwɔƒe (MITT): Dɔwɔƒewo ƒe Asitsatsa kple Tsaɖiɖi Dɔwɔƒe ƒe nyatakakadzraɖoƒe si woɖo ɖe dziɖuɖua naa nyatakaka gbogbo aɖewo tso gadodo ƒe mɔnukpɔkpɔwo, asitsatsa ŋuti ɖoɖowo, asitsatsa ŋuti ɖoɖowo, asitsatsa ŋuti akɔntabubuwo, kple nyadzɔdzɔ siwo ku ɖe dukɔa ƒe ganyawo ƒe ŋgɔyiyi ŋu. Nyatakakadzraɖoƒe: https://industry.mw/ 2. Malawi Deme kple Asitsatsa Dɔwɔƒe (MITC): MITC wɔa dɔ abe teƒe ɖeka si wowɔa dɔ le hena gadede asi na amewo le Malawi. Nyatakakadzraɖoƒea naa nyatakaka tsitotsito tso gadodo ƒe dɔwɔƒewo ŋu, mɔnukpɔkpɔ siwo li be woawɔ ɖeka alo awɔ ɖeka, gadodo ƒe mɔfiamewo kple dzideƒonamenu siwo dziɖuɖua naa. Nyatakakadzraɖoƒe: https://mitc.mw/ 3. Malawi ƒe Gadzraɖoƒegã: Abe Malawi ƒe gadzraɖoƒegã ene la, nyatakakadzraɖoƒe sia naa ganyawo ŋuti nyatakaka vevi siwo dometɔ aɖewoe nye ga ƒe asitɔtrɔ, ganyawo ŋuti nyatakakawo kple gadzraɖoƒewo ƒe dɔwɔwɔ ŋuti nyatakakawo le dukɔa me. Nyatakakadzraɖoƒe: https://www.rbm.mw/ . Nyatakakadzraɖoƒe: http://www.mccci.org/ 5. Dukɔa ƒe Akɔntabubu Dɔwɔƒe (NSO): NSO ƒe dɔe nye be wòawɔ akɔntabubu ŋuti numekukuwo le go vovovowo abe agbledede, dɔwɔƒewo & ŋusẽdɔwɔƒewo ƒe dɔwɔwɔ ƒe dzesi siwo ƒo nu tso GDP ƒe dzidziɖedzi ƒe agbɔsɔsɔme ŋu be wòakpe ɖe ɖoɖowɔlawo ŋu kple nyatakaka siwo de pɛpɛpɛ be woawɔ nyametsotso siwo ŋu wonya nu tsoe. Nyatakakadzraɖoƒe: http://www.nsomalawi.mw/ 6. Dɔwɔƒewo ƒe Nyawo Gbɔkpɔha (CAC) – Dziɖuɖua ƒe Dɔwɔƒewo ƒe Agbalẽŋlɔla: Dziɖuɖudɔwɔƒe sia wɔa nuŋlɔɖi siwo ku ɖe dɔwɔƒewo ƒe ŋkɔ dede agbalẽ me ŋu le ɖekawɔwɔ me kple sedziwɔwɔ ƒe nudidiwo eye wònaa nunɔamesiwo asitsala siwo le didim be yewoadze asitsadɔwo gɔme le Malawi. Nyatakakadzraɖoƒe: http://www.cac.mw/ Nyatakakadzraɖoƒe siawo ana nyatakaka tsitotsito wò tso dukɔa ƒe asitsatsa kple gadodo ƒe nɔnɔme, ganyawo ŋuti ɖoɖowo, asitsatsa ƒe mɔnukpɔkpɔwo, kpakple akɔntabubu siwo sɔ ŋu be nàte ŋu akpɔe. Anyo ɣesiaɣi be woatsɔ nyatakakatsoƒe geɖewo atso teƒe vovovowo eye woaɖo dziɖuɖudɔwɔƒe siwo dziɖuɖua ɖo gbɔ hena nyatakaka yeyetɔ kekeake.

Asitsatsa nyatakakawo biabia nyatakakadzraɖoƒewo

Asitsatsa ŋuti nyatakakawo ŋuti nyatakakadzraɖoƒe geɖewo li siwo li na Malawi. Wo dometɔ aɖewo kpe ɖe woƒe nyatakakadzraɖoƒe ƒe URLwo ŋue nye esi: 1. Asitsatsa, Dɔwɔƒewo kple Tsaɖiɖi Dɔwɔƒe: https://www.moit.gov.mw/ Nyatakakadzraɖoƒe sia si dziɖuɖua da asi ɖo la naa nyatakakawo tso asitsatsa ŋuti ɖoɖowo, nusiwo wotsɔ ɖoa ​​duta dodo ɖe ŋgɔ, nusiwo wotsɔ tso duta vɛ kple esiwo wotsɔ yina duta ƒe ɖoɖowo, gadodo ƒe mɔnukpɔkpɔwo, kple akɔntabubu siwo do ƒome kplii ŋu. 2. Malawi ƒe Gadzɔdzɔ Dɔwɔƒe (MRA): https://www.mra.mw/ MRA kpɔa dukɔmeviwo ƒe dukɔmeviwo ƒe adzɔxexe kple adzɔxexe dzi le Malawi. Woƒe nyatakakadzraɖoƒea naa mɔnukpɔkpɔ amewo be woabia akɔntabubu siwo ku ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ/wo tsɔtsɔ yi duta ŋu, adzɔxexe ƒe agbɔsɔsɔme, dukɔmeviwo ƒe adzɔxexe, kple asitsatsa ŋuti nuŋlɔɖiwo. 3. Dukɔa ƒe Akɔntabubu Dɔwɔƒe (NSO): https://www.nso.malawi.net/ . NSO naa akɔntabubu ŋuti nyatakaka blibo siwo ku ɖe akpa vovovowo ŋu le Malawi, siwo dome dukɔwo dome asitsatsa ŋuti akɔntabubuwo hã le. Woƒe nyatakakadzraɖoƒe si dziɖuɖua da asi ɖo la tsɔ nyatakaka tsitotsito siwo ku ɖe nusiwo wotsɔ tso duta vɛ kple esiwo wotsɔ yi duta ŋu le adzɔnu ƒomeviwo nu. 4. Malawi ƒe Asitsahabɔbɔwo Kple Dɔwɔƒewo ƒe Habɔbɔ (MCCCI): http://mccci.org/ . Abe asitsahabɔbɔ vevi aɖe le dukɔa me ene la, MCCCI wɔa dɔ vovovowo asitsala siwo le Malawi. Habɔbɔa ƒe nyatakakadzraɖoƒea ɖea dɔwɔnu nyuiwo abe asitsatsa ŋuti nyatakakawo kple asitsanyawo ŋuti nyatakakadzraɖoƒewo fiana. 5. Dukɔ Ƒoƒuawo ƒe Asitsahabɔbɔ: https://comtrade.un.org/ . Togbɔ be menye Malawi koŋ tɔ o hã la, dukɔwo dome mɔnu sia naa mɔnukpɔkpɔ ame be wòakpɔ xexeame katã ƒe asitsatsa ŋuti nyatakakadzraɖoƒe siwo Dukɔ Ƒoƒuawo ƒe Akɔntabubu Dɔwɔƒe (UNSD) léa be na. Zãlawo ateŋu axɔ dukɔ tɔxɛwo ƒe nyatakakawo to "Malawi" tiatia abe dukɔ si agblɔ nyatakaka ene. Ele be nyatakakadzraɖoƒe siawo nana nàkpɔ nyatakaka vevi siwo ku ɖe asitsatsa ŋu siwo dim nèle na Malawi la ŋu.

B2b ƒe nuƒolanɔƒewo

B2B mɔnu geɖewo le Malawi siwo kpɔa asitsaha siwo le asitsatsa ƒe mɔnukpɔkpɔwo kple hadomeɖoɖowo dim la gbɔ. Wo dometɔ ʋɛ aɖewo kpe ɖe woƒe nyatakakadzraɖoƒewo ŋue nye esi: 1. TradeMalawi (www.trademalawi.com): TradeMalawi nye B2B asitsaƒe xɔŋkɔ aɖe si doa ka kple nuƒlelawo kple nudzralawo tso dɔwɔƒe vovovowo le Malawi. Enaa adzɔnuwo kple dɔwɔna vovovowo, si wɔnɛ be asitsalawo te ŋu dzraa nu le Internet dzi bɔbɔe. 2. Afrika Asitsatsa ƒe Nyatakakadzraɖoƒe (www.africabusinessportal.com/Malawi): Mɔ̃ sia bi ɖe asitsatsa ƒe mɔnukpɔkpɔwo dodo ɖe ŋgɔ me le Afrika katã, si me Malawi hã le. Enaa kadodomɔnu aɖe asitsalawo be woatsɔ aɖo kadodo me, awɔ dɔ aduadu, eye woaku hadomeɖoɖo siwo ate ŋu anɔ anyi la me. 3. E-Market Malawi (www.emarketmalawi.com): E-Market Malawi nye asitsaƒe si le internet dzi si léa fɔ ɖe asitsatsa ƒe bɔbɔ le dukɔa me ŋu. Eƒe taɖodzinue nye be yeado nutoa me kple dukɔwo dome asitsatsa ɖe ŋgɔ, si ana nuƒlelawo kple nudzralawo nate ŋu awɔ nu kple wo nɔewo bɔbɔe to eƒe mɔ̃ dzi. 4. AfriTrade (www.afritrade.net/malawi): AfriTrade nye B2B ƒe nyatakakadzraɖoƒe si me dɔwɔƒe siwo le dɔ wɔm le dɔwɔƒe vovovowo me le Afrika katã, siwo dome Malawi hã le, ƒe ŋkɔwo le. Enyea nunɔamesi vevi aɖe na dɔwɔƒe siwo le asitsatsa ƒe mɔnukpɔkpɔ yeyewo dim. 5. eDarussalam (www.edarussalam.com): Togbɔ be Ɣedzeƒe Afrika dukɔwo koŋue wòɖo tae hã la, eDarussalam dea ŋkɔ siwo tso asitsaha siwo le dukɔ siwo te ɖe eŋu abe Malawi ene hã me. Nuƒolanɔƒe sia naa asitsatsa le dukɔwo dome nɔa bɔbɔe to kadodo kple amesiwo ate ŋu anye nudzralawo kple asisi siwo le adzɔnuwo alo dɔwɔna tɔxɛwo dim me. B2B mɔnu siawo naa nunɔamesi xɔasiwo dɔwɔƒe siwo le didim be yewoakeke yewoƒe kadodowo ɖe enu alo adi asitsahabɔbɔ yeyewo le Malawi ƒe asi me. Taflatse de dzesii be wokafui ɣesiaɣi be nàku nu me nyuie le mɔ̃ ɖesiaɖe ŋu hafi awɔ asitsatsa ɖesiaɖe be nàkpɔ egbɔ be esɔ eye kakaɖedzi le eŋu.
//