Jagokɛyɔrɔw jirali nafamaw
Mikɔrɔnezi ye gun misɛnninw dalajɛlen ye minnu bɛ Pasifiki Kɔgɔji tlebi fɛ. Hali n’a ka dɔgɔ, a bɛ diɲɛ sannifeere ni jago sira nafama caman di jagokɛlaw ma.
Dugukolo kan sannifeere sira nafama dɔ min bɛ Mikɔrɔnezi jamana na, o ye turisimu ye. Jamana ka yɔrɔ kabakomaw, i n’a fɔ kɔgɔjida laminiw, koraliw ani sanji kungo cɛɲiw, olu bɛ turisiw sama ka bɔ diɲɛ fan bɛɛ la. O baara in bɛ fɛnw ni baara suguya caman ɲinini lawuli i n’a fɔ jatigilafɛnw, dumuni ni minfɛnw, finiw ni fɛn wɛrɛw, bolifɛnw, ani ɲɛnajɛminɛnw.
Seko ni dɔnko ɲɛmɔgɔba wɛrɛ min bɛ jago siraw di minnu bɛ se ka kɛ Mikɔrɔnezi jamana na, o ye sɛnɛ ye. Hali n’a dan ye a ka dugukolo fitinin ye, sɛnɛ jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ sɛnɛfɛn kuraw dicogo la sigidamɔgɔw ni turisiw bɛɛ ma. Sɛnɛkɛlaw bɛ u jigi da sɛnɛkɛminɛnw kan minnu bɛ na jamana wɛrɛw la, fɛɛrɛ kuraw, bagajiw, fɛnɲɛnamafagalanw, kisɛw, pakew dilannifɛnw walasa k’u ka sɔrɔ yiriwa.
Ka fara o kan, jɔli bɛ ka yiriwa Mikɔrɔnezi jamana na, k’a sababu kɛ fɛnsɔrɔ yiriwali porozɛw caya ye, minnu musaka bɛ bɔ sigida gɔfɛrɛnaman ka baaradaw fɛ ani jamana wɛrɛw ka dɛmɛbagaw fɛ. So jɔli tɔnw bɛ feerekɛlaw ɲini minnu bɛ jɔlifɛnw di i n’a fɔ siman blokiw/birikiw/tile/plomberie fittings/nɛgɛ/aluminiyɔmu fɛnw/finɛtiriw & da/hardware fɛnw/kuran switches & wiring.
Jago jirali walima jirali siratigɛ la minnu bɛ kɛ Mikɔrɔnezi jamana na minnu bɛ sɔrɔ yiriwali sabati, olu dan ye kosɛbɛ nka minnu nafa ka bon, olu dɔw ye:
1. San o san Seko ni Donko ɲɛjirali : Nin kɛnɛ in bɛ bololabaarakɛlaw jira minnu dilannen don sigida la, minnu dilannen don ni laadala fɛɛrɛw ye i n’a fɔ segiw walima matarafali minnu bɛ bɔ coco buluw la walima jiriw dilanni ni laadalakow ye i n’a fɔ kurunw walima kɔgɔji baganw.
2. Jagokɛyɔrɔw : Nin kɛnɛ ninnu bɛ sigida jagokɛlaw ni marabolo sannikɛlaw fara ɲɔgɔn kan minnu b’a fɛ ka fɛn/baara suguya caman san i n’a fɔ dumuni/minfɛnw/hakililajiginfɛnw/mode/so masiri/fɛn minnu kɛrɛnkɛrɛnnen don jikuruw/snorkel industry/yachting/cruising magow kama.
Ka fara jamanadenw ka jago ko kɛlenw kan Mikɔrɔnezi yɛrɛ kɔnɔ min ka bon kosɛbɛ, a ka c’a la, dakunw bɛ sɛgɛsɛgɛ ɲɛjiralikɛlaw fɛ minnu bɛ u sen don a la kɛrɛnkɛrɛnnenya la ka bɔ u sigiɲɔgɔn jamanaw na (Ɔsitarali/Zélande kura/Japon/Tayiwani) ko tɔgɔba dɔw sababu fɛ i n’a fɔ:
1. APEC (Azi ni Pasifiki sɔrɔko jɛ-ka-baara) ka lajɛw : Mikɔrɔnezi bɛ sen don APEC ka lajɛbaw la, minnu bɛ ɲɛmɔgɔw/jagokɛlaw fara ɲɔgɔn kan ka bɔ sɔrɔko 21 la walasa ka baro kɛ marabolow ka sɔrɔko jɛ-ka-baara kan. Nin ko ninnu ye sababuw ye diɲɛ jagokɛlaw bolo walasa u ka se ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni jagokɛɲɔgɔnw ye minnu bɛ se ka kɛ Azi Pasifiki mara bɛɛ kɔnɔ.
2. Pasifiki gunw ka foroba jago minisiriw ka lajɛ : Nin san o san lajɛ in bɛ kɛ ni jago ɲɛmɔgɔw ni jagokɛlaw ye minnu bɔra Pasifiki gun jamanaw na, wa a sinsinnen bɛ marabolow ka jago ni sɔrɔko jɛkafɔ yiriwali kan. A bɛ kɛ sababu ye ka baro kɛ gɛlɛya kelenw kan, ka jɛkafɔ nataw sɛgɛsɛgɛ, ani ka fɛnw/baarakɛminɛnw jira.
Kuma bɛɛ la, hali n’a y’a sɔrɔ Mikɔrɔnezi bɛ sugandi danmadɔw jira diɲɛ sannifeere siraw ni jago jirali la a dancɛw kɔnɔ, a bɛ cogoyaw di a ka turisimu baara yiriwalen fɛ, sɛnɛko siratigɛ la, ani fɛnsɔrɔko yiriwali porozɛw fɛ. A nafa ka bon ka to jɛɲɔgɔnya la ni sigida jagokɛlaw ka jɛkuluw ye, gɔfɛrɛnaman ka baarakɛda minnu bɛ diɲɛ jɛɲɔgɔnyaw yiriwa/dugukolo wɛrɛw ka nafolodonni turisimu feereyɔrɔw walima mara/dugukolo kan jagokɛlaw ka tɔn minnu bɛ se ka bilasirali wɛrɛw di sannifeere sira kɛrɛnkɛrɛnnenw kan walima ko nataw kan walasa ka jago yiriwali nafa sɔrɔ Mikɔrɔnezi jamana na.
Ɲininikalan minnu bɛ kɛ tuma caman na
Mikɔrɔnezi jamana na, ɲininikɛlan minnu bɛ Kɛ kosɛbɛ olu ye Google ni Bing ye. O ɲininikɛlanw b’a to baarakɛlaw bɛ se ka kunnafoniw ɲini ani ka siti suguya caman lajɛ.
Google ye ɲininikɛlan ye min bɛ baara Kɛ kosɛbɛ Mikɔrɔnezi jamana na ani diɲɛ fan bɛɛ. A bɛ kunnafoni caman di baarakɛlaw ma ka bɔ yɔrɔ caman na, i n’a fɔ ɛntɛrinɛti yɔrɔw, jaw, wideyow, kibaruyaw ani fɛn wɛrɛw. Google ka siti in ye www.google.com ye.
Bing ye ɲininikɛlan wɛrɛ ye min bɛ fɔ kosɛbɛ, min bɛ se ka baara kɛ ni a ye Mikɔrɔnezi jamana na. A bɛ o ɲɔgɔnna fɛnw Di Google ma, o b’a To baarakɛlaw bɛ se ka kunnafoni nafamaw Sɔrɔ ɛntɛrinɛti kan nɔgɔya la. Bing fana bɛ baara wɛrɛw Kɛ i n'a fɔ kartiw ani bamanankan-falen-minɛnw. Bing ka siti ye www.bing.com ye.
Nin ɲininikɛlanba fila in kɔfɛ, ɲininikɛlan wɛrɛw bɛ se ka sɔrɔ marabolo walima sigida la minnu bɛ fɔ kosɛbɛ, minnu bɛ sɔrɔ Mikɔrɔnezi jamana na, minnu bɛ a sigibagaw walima a ka jagokɛlaw mago ɲɛ kɛrɛnkɛrɛnnenya la; nka, u baara bɛ se ka kɛ ni dan ye n’i y’u suma ni diɲɛ kɔnɔ minnu lakodɔnnen don i n’a fɔ Google ani Bing.
A nafa ka bon k’a dɔn ko mɔgɔ minnu sigilen bɛ Mikɔrɔnezi jamana na, olu bɛ se ka baara kɛ ni diɲɛ ɲininikɛlan wɛrɛw ye i n’a fɔ Yahoo walima DuckDuckGo fana bawo o yɔrɔw bɛ ɲinini bɛɛ kɛ maraw ni jamanaw kɔnɔ.
Kuma bɛɛ la, Google (www.google.com) ani Bing (www.bing.com) ye ɲininikɛlanw ye minnu bɛ kɛ ka caya Mikɔrɔnezi jamana na, minnu bɛ dɔnniyaba sɔrɔli nɔgɔya ɛntɛrinɛti kan.
Ɲɛ jɛmanbaw
Mikɔrɔnezi ye jamana ye min bɛ Pasifiki Kɔgɔji tlebi fɛ ani a bɛ kɛ gun misɛnnin 607 ye. A bɛ jamanaba naani lamini: Yap, Chuuk, Pohnpei ani Kosrae. Hali n’a bɛ se ka gɛlɛya ka ɲɛ jɛmanw ɲɛ jɛmanw ɲɛ jɛmanw sɔrɔ minnu ɲɛsinnen bɛ Mikɔrɔnezi jamana bɛɛ ma dɔrɔn, jagokɛlaw ka kunnafonidilanw ni sitiw jɔnjɔn dɔw bɛ duguma minnu bɛ se k’aw dɛmɛ ka baara kɛrɛnkɛrɛnnenw walima kunnafoniw sɔrɔ nin mara in kɔnɔ:
1. FSM ɲɛ jɛmanw - Nin kunnafonisɛbɛn in bɛ jagokɛlaw, jɛkuluw, gɔfɛrɛnaman ka baarakɛyɔrɔw, ani mɔgɔ kelen-kelen bɛɛ tɔgɔw di Mikɔrɔnezi jamanaw bɛɛ lajɛlen na (FSM). Aw bɛ se k’a sɔrɔ nin yɔrɔ in na: http://www.fsmyp.com/
2. Yellow Pages Micronesia - Nin ɛntɛrinɛti kan kunnafonisɛbɛn in b’a to i bɛ se ka jago suguya caman ɲini ka bɔ kuluw kɔnɔ Mikɔrɔnezi kɔnɔ. U ka siti bɛ se ka sɔrɔ nin yɔrɔ in na: https://www.yellowpages.fm/ .
3. Yap Visitors Bureau - Yap Visitors Bureau ka siti ofisiyali bɛ kunnafoniw di sigiyɔrɔw, dumunikɛyɔrɔw, baaraw, bolifɛnw, ani fɛn kɛrɛnkɛrɛnnenw kan Yap jamana kan Mikɔrɔnezi jamana kɔnɔ. Aw ye taa u ka siti kan: https://www.visityap.com/
4. Chuuk Adventure - Ka ɲɛsin taamakɛlaw ma minnu b’u mago don Chuuk jamana ka jikuruw la walima turisimu baara minnu bɛ tali kɛ i n’a fɔ lotɛli, dumunikɛyɔrɔw walima taamakɛlaw ; Chuuk Adventure ka siti in bɛ kunnafoni nafamaw di nin saraka ninnu kan: http://www.chuukadventure.com/
5. Pohnpei taamakɛlaw ka biro - Mɔgɔ o mɔgɔ bɛ taa bɔ Pohnpei jamana na, o tigi bɛ se ka nafolo nafamaw sɔrɔ i n’a fɔ siyɔrɔ suganditaw, sigida laminiko ɲɛnajɛw Pohnpei taamakɛlaw ka biro ka siti ofisiyali fɛ min bɛ sɔrɔ: https://pohnpeivisitorsbureau.org/
6. Kosrae Village Ecolodge & Dive Resort - N’i bɛ sigiyɔrɔ walima jikuruw ɲinini kɛrɛnkɛrɛnnenw ɲini Kosrae jamana lamini na; nin lafiɲɛbɔyɔrɔ in ka siti in bɛ se ka kunnafoni wɛrɛw di u ka baarakɛcogo n’u ka ladɛrɛsi kunnafoniw kan: http://kosraevillage.com/
Hali n’o sitiw ni kunnafonidisɛbɛnw ka kan k’i dɛmɛ ka jagokɛyɔrɔw ni baarakɛminɛn suguya caman sɔrɔ Mikɔrɔnezi jamana kɔnɔ, a nafa ka bon k’a dɔn ko kunnafoniw tɛ se ka caya walima ka kɛ fɛn caman ye i n’a fɔ i bɛ se ka minnu sɔrɔ jamanabaw kɔnɔ. Ka fara o kan, a ka ɲi tuma bɛɛ ka ɲinini wɛrɛw kɛ walima ka kuma jagokɛyɔrɔ kɛrɛnkɛrɛnnenw fɛ k’a ɲɛsin u yɛrɛ ma walasa ka kunnafoni tiɲɛnenw ni waati bɛnnenw sɔrɔ.
Jagokɛyɔrɔbaw
Mikɔrɔnezi, min bɛ wele fana ko Mikɔrɔnezi jamanaw ka tɔnba, ye gun jamana fitinin ye min bɛ Pasifiki Kɔgɔji tlebi fɛ. K’a sababu kɛ a jamanadenw ka dɔgɔ kosɛbɛ ani a sigiyɔrɔ yɔrɔ jan, sugandiliw danmadɔ bɛ yen ni a bɛ tali kɛ ɛntɛrinɛti jagokɛyɔrɔw la Mikɔrɔnezi jamana na. Nka, ɛntɛrinɛti jago sira fɔlɔ dɔw filɛ nin ye minnu bɛ sɔrɔ jamana kɔnɔ:
1. eBay (https://www.ebay.com) - I n’a fɔ diɲɛ ɛntɛrinɛti suguba, eBay bɛ fɛn caman dilan minnu bɛ se ka ci Mikɔrɔnezi jamana na. Baarakɛlaw bɛ se ka fɛn suguya caman lajɛ ani ka fɛnw san feerekɛlaw fɛ diɲɛ fan bɛɛ.
2. Amazɔni (https://www.amazon.com) - Hali n’a sɔrɔla Amazɔni tɛ ni siti ye min bilalen bɛ Mikɔrɔnezi kama, a bɛ diɲɛ kɔnɔ cikan suganditaw di fɛn caman kan. Mikɔrɔnezi jamana na, kiliyanw bɛ se ka Amazɔni ka fɛn suguya caman sɔrɔ, k’u lase u sigiyɔrɔ la.
3. Alibaba (https://www.alibaba.com) - Hali n’a sinsinnen don fɔlɔ jagokɛlaw ni ɲɔgɔn cɛ jago caman kan, Alibaba fana bɛ feerelikɛlaw ka baara kɛ u ka siti AliExpress (https://www.aliexpress.com) fɛ. Sannikɛlaw minnu bɛ Mikɔrɔnezi, olu bɛ se ka fɛn caman sɔrɔ ka bɔ feerekɛla suguya caman fɛ diɲɛ kɔnɔ.
4. iOffer (http://www.ioffer.com) - iOffer b’a to baarakɛlaw bɛ se ka fɛn suguya caman san ani k’u feere diɲɛ kɔnɔ sɔngɔw la minnu bɛ se ka fɔ. A bɛ kɛ ka caya ka fɛnw san minnu ɲɔgɔn tɛ walima minnu sɔrɔli ka gɛlɛn, wa a bɛ kɛ sababu ye ka kiliyanw dɛmɛ Mikɔrɔnezi jamana na, u ka se ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni diɲɛ feerekɛlaw ye.
5. Rakuten Duniya Sugu (https://global.rakuten.com/en/) - Rakuten ye Japon jagokɛyɔrɔ ye min bɛ diɲɛ kɔnɔ fɛnw cili baara kɛ fɛn sugandilenw kan minnu tɔgɔ sɛbɛnna feerekɛlaw fɛ diɲɛ kɔnɔ. A bɛ fɛn caman dilan suguya caman kɔnɔ.
6. DHgate (http://www.dhgate.com) - DHgate bɛ sinsin kosɛbɛ jago ni jagokɛlaw ka jago kan nka a bɛ feereli baara fana sen don sannikɛla kelen-kelen bɛɛ ye diɲɛ kɔnɔ, hali minnu bɛ Mikronezi jamana na.
7 . Walmart Global eCommerce Marketplace (https://marketplace.walmart.com/) - Walmart ye a ka e-commerce baara yiriwa diɲɛ fan bɛɛ, ka sira di jamana wɛrɛw ka kiliyanw ma u ka se ka fɛnw san u ka siti kan k’a ɲɛsin u yɛrɛ ma. Mikɔrɔnezikaw bɛ se ka fɛn caman sɔrɔ o yɔrɔ in sababu fɛ.
A nafa ka bon k’a dɔn ko hali n’o yɔrɔ ninnu bɛ fɛnw ci diɲɛ kɔnɔ, fɛn dɔw sɔrɔli ni u ci musakaw bɛ se ka ɲɔgɔn ta. Ka fara o kan, dumuniko ni fɛnw dondonni impositi bɛ se ka kɛ ni i bɛ komandi kɛ ka bɔ jamana kɔkan. A ka ɲi i ka plateforme kelen-kelen bɛɛ ka cikanw ni u ka cikanw lajɛ koɲuman sani i ka sanni kɛ.
Sosiyete ka kunnafonidilanw (médias sociaux) belebelebaw
Mikɔrɔnezi ye gun jamana fitinin ye min bɛ Pasifiki Kɔgɔji tlebi fɛ. I n’a fɔ jamana yiriwalen, a ka ɛntɛrinɛti sɔrɔli n’a ka kunnafonidilanw (médias sociaux) dan ye hali bi ni i y’a suma ni jamana yiriwalen tɔw ye. Nka, kunnafonidilan damadɔ bɛ yen minnu ka di Mikɔrɔnezi jamanadenw ye. Nin ye kunnafonidilanw ye minnu bɛ kɛ ka caya Mikɔrɔnezi jamana na ka fara u ka siti URLw kan minnu bɛ bɛn o ma:
1. Facebook : Facebook tora sosiyete ka kunnafonidilanw dɔ ye min bɛ baara kɛ kosɛbɛ diɲɛ kɔnɔ, Mikɔrɔnezi fana sen bɛ o la. Mikɔrɔnezikaw caman bɛ baara kɛ ni Facebook ye walasa ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni u teriw n’u somɔgɔw ye, ka kunnafoniw tila ɲɔgɔn na, ani ka don nafabɔjɛkulu walima sigida suguya caman na.
Site web: www.facebook.com. Bamako, Mali
2. WhatsApp: WhatsApp ye cikan-porogaramu ye min b’a to baarakɛlaw bɛ se ka sms ci, ka kumakan ni wideyow wele, ka fotow ni wideyow tila ni mɔgɔ kelen-kelen walima kuluw ye.
Site web: www.whatsapp.com
3. Snapchat : Snapchat ye yɔrɔ wɛrɛ ye min ka di kosɛbɛ denmisɛnninw fɛ Mikɔrɔnezi jamana na, fotow ni wideyow tilatilali kama minnu bɛ tunun u lajɛlen kɔfɛ.
Site web: www.snapchat.com. Bamako, Mali
4. Instagram : Instagram ɲɛsinnen bɛ fɔlɔ fotow tila-tila ma yɔrɔ min na baarakɛlaw bɛ se ka ja walima wideyow surunw bila ka fara sɛbɛnniw ni hashtagw kan.
Site web: www.instagram.com. Bamako, Mali
5. LinkedIn : LinkedIn bɛ baara kɛ kosɛbɛ baarakɛlaw ma minnu bɛ baara ɲini walima ka ɲɔgɔn sɔrɔ u ka baarakɛyɔrɔw kɔnɔ.
Site web: www.linkedin.com ka baarakɛyɔrɔ
6.Twitter:Twitter b'a To baarakɛlaw bɛ se ka cikan surunw Blà minnu bɛ Weele ko "tweets" k'u hakilinaw, hakilinaw walima kibaruyaw Labɛn barokun suguya caman kan.
siti in kan:www.twitter.com
7.TikTok : TikTok bɛ cogo di baarakɛlaw ma u ka wideyow dilan minnu bɛ kɛ cogo surun na, minnu bilalen bɛ dɔnkiliw la k’a ta komini skiw la ka se dɔnko gɛlɛyaw ma
siti in kan :www.tiktok.com
A nafa ka bon k’a dɔn ko hali n’a y’a sɔrɔ nin kunnafonidilan ninnu bɛ se ka diya Mikɔrɔnezi jamana bɛɛ la; u baara bɛ se ka ɲɔgɔn ta mɔgɔ kelen-kelen bɛɛ cɛ ka kɛɲɛ ni mɔgɔ yɛrɛ diyanyekow ye ani sigida taabolo ye A laban na,aw k’a to aw hakili la ko nin lisi in bɛ se ka kɛ a tɛ ban bawo sosiyete ka kunnafonidilan kuraw bɛ to ka bɔ kɛnɛ kan ani ka mɔgɔw kanu.
Industri tɔnba minnu bɛ yen
Mikɔrɔnezi, min bɛ wele foroba la ko Mikɔrɔnezi jamanaw ka tɔnba, ye jamana ye min bɛ Pasifiki Kɔgɔji tlebi fɛ. Mikɔrɔnezi jamana na, izini tɔnba caman bɛ yen minnu jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ ka dɛmɛ don ani ka ɲɛtaa kɛ seko ni dɔnko siratigɛ la jamana kɔnɔ. O tɔn dɔw n’u ka sitiw kofɔlen bɛ jukɔrɔ:
1. Mikoronezi yiriwali banki (MDB): MDB ye wariko baarada nafama ye Mikronezi jamana na, min bɛ seko ni dɔnko yiriwali nɔgɔya ani ka sɔrɔ yiriwali sabati. U ka siti in bɛ se ka sɔrɔ nin yɔrɔ in na: www.mdb.fm
2. Mikɔrɔnezi jagokɛlaw ka tɔnba (MCC): MCC bɛ jagokɛlaw ni jagokɛlaw ka nafaw jira, seko ni dɔnko siratigɛ la, Mikɔrɔnezi jamana kɔnɔ, ka jɛɲɔgɔnya siraw di, ka lafasali kɛ, ani ka dɛmɛ don a ka tɔndenw ma. Ni aw b’a fɛ ka kunnafoni wɛrɛw sɔrɔ MCC kan, aw bɛ se ka taa nin yɔrɔ la: www.micronesiachamber.org
3. FSM ONGw ka tɔnba (FANGO): FANGO ye tɔn ye min laɲini ye ka fanga di jɛkuluw ma minnu tɛ gɔfɛrɛnaman ta ye Mikɔrɔnezi jamana na, n’u ka sekow bonya ye baara kɛcogo ɲuman na ani ka jɛkafɔ sabati ONGw ni ɲɔgɔn cɛ. Ni aw b’a fɛ ka kunnafoni wɛrɛw sɔrɔ FANGO kan, aw bɛ se ka taa nin yɔrɔ la: www.fsmfngo.org
4. Jamana ka jɛgɛko tɔnba (NFC): NFC ka baara ye ka jɛgɛko nafolo mara Mikɔrɔnezi jamana na, a kɛtɔ ka mɔni kɛcogo sabatilenw kɔlɔsi ani ka mɔni baara seko yiriwa mara kɔnɔ. Aw bɛ se ka kunnafoni wɛrɛw sɔrɔ NFC ka baarakɛtaw kan nin yɔrɔ in na: www.nfc.fm
5. Kosrae gun nafolo marali baarada (KIRMA): KIRMA jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ sigida nafolo marali la Kosrae gun kan, a kɛtɔ ka politiki siraw waleya minnu sinsinnen bɛ sigida lakanani ni yiriwali sabatili walew kan.
Aw ye taa u ka siti kan walasa ka kunnafoni wɛrɛw sɔrɔ: www.kosraelegislature.com/kirma.php
Ninnu ye misali damadɔw dɔrɔn ye, izini tɔnba minnu bɛ Mikɔrɔnezi jamana na, minnu bɛ wariko, jago, tɔnɔ tɛ minnu na/ONGw, jɛgɛko ɲɛnabɔli, ka fara nafolo marali kan gun kɛrɛnkɛrɛnnenw kan i n’a fɔ Kosrae.
Aw k’a kɔlɔsi ko URL minnu bɛ di yan, olu ye hakilinata ye, wa a bɛ se ka kɛ ko u tɛ bɛn siti lakikaw ma. A ka ɲi i ka kunnafoni tiɲɛnen labanw ɲini ɛntɛrinɛti kan ka ɲɛsin o jɛkuluw ma.
Jago ni jagokɛlaw ka sitiw
Mikɔrɔnezi, min bɛ wele foroba la ko Mikɔrɔnezi jamanaw ka tɔnba, ye gun jamana fitinin ye min bɛ Pasifiki Kɔgɔji tlebi fɛ. Ikomi a ye jamana yɔrɔjan ye, a bɛ se ka kɛ ko sɔrɔko ni jagokɛlaw ka sitiba tɔgɔba caman tɛ a bolo i n’a fɔ jamana dɔw. Nka, nafolo damadɔ bɛ yen hali bi, mɔgɔ minnu b’a fɛ ka Mikɔrɔnezi jamana ka sɔrɔko cogoya sɛgɛsɛgɛ. Sɔrɔko ni jago siratigɛ kɛrɛnkɛrɛnnen dɔw filɛ nin ye minnu ɲɛsinnen bɛ Mikɔrɔnezi ma:
1. FSM Jamanakuntigi : Mikɔrɔnezi jamana ka jamana gɔfɛrɛnaman ka siti ofisiyali bɛ kunnafoniw di gɔfɛrɛnaman ka politiki ni fɛɛrɛ suguya caman kan minnu ɲɛsinnen bɛ sɔrɔko ma. A bɛ hakilinaw di wariko siraw kan ani sariyasun minnu bɛ tali kɛ o la.
Site web: www.fsmgov.org
2. FSM Jagokɛlaw ka Jɛkulu : Fɛderasiyɔn Jagokɛlaw ka Jɛkulu bɛ baara kɛ i n’a fɔ jagokɛlaw ka lafasalitɔn min bɛ baara kɛ Mikronezi jamana na. U ka siti in bɛ kunnafoniw di jago yiriwali kan, wariko siraw, ko kɛlenw ani nafolo nafamaw kan.
Site web: www.fsmchamber.org
3. MICSEM (Mikɔrɔnezi Seminɛri): MICSEM ye kalanko ɲininikɛla ye min bɛ sinsin tariku ni laadalakow fan dɔw kan Mikɔrɔnezi kɔnɔ nka a bɛ hakilina nafamaw fana di sigida ni sɔrɔko cogoyaw kan minnu bɛ mara kɔnɔ.
Site web: www.micsem.org
4. Office for Economic Policy & Analysis - FSM Department of Resources & Development : Nin baarakɛda in sinsinnen bɛ fɔlɔ sɔrɔ yiriwali sabatili kan Mikɔrɔnezi jamana kɔnɔ, a kɛtɔ ka sɛgɛsɛgɛli nafamaw ni kunnafoniw di izini suguya caman kan minnu bɛ sigida jagokɛlaw dɛmɛ.
Site web : repcen.maps.arcgis.com/home/index.html (Sɔrɔko politiki ni sɛgɛsɛgɛli yɔrɔ ) .
5. Mikɔrɔnezi jamana ka banki sanfɛla (FSM): Banki sanfɛla ka siti bɛ kunnafoniw di wariko politiki kan, wari falenfalen hakɛw, wariko ɲɛnabɔli laadilikanw walima cikanw kan minnu bɔra faamaw fɛ minnu bɛ wariko siratigɛw kɔlɔsi jamana dancɛw kɔnɔ.
Site web: www.cbomfsm.fm
Aw k’a dɔn ko nin siti ninnu bɛ kunnafoni caman di sɔrɔko baaraw kan Mikɔrɔnezi jamana na; nka, u tɛ se ka kunnafoni bɛɛ di walima ka kɛ ɛntɛrinɛti jagokɛyɔrɔw ye jagokɛlaw ka jagokow kama. Baarakɛlaw minnu b’a fɛ ka jago kɛ walima ka wari bila Mikɔrɔnezi jamana na, olu ka kan k’a lajɛ ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni sigida jagokɛlaw ka tɔnw ye, ni sariyasunba ye, walima ni ladilikan baaradaw ye walasa ka kunnafoni kɛrɛnkɛrɛnnenw ni waati bɛnnenw sɔrɔ.
Jagokɛlaw ka kunnafoniw ɲinini sitiw
Mikɔrɔnezi ye gun jamana fitinin ye min bɛ Pasifiki Kɔgɔji tlebi fɛ. Hali n’a ye jamana fitinin ye, jago kunnafoni dɔw bɛ a bolo hali bi minnu bɛ se ka sɔrɔ foroba la ɛntɛrinɛti kan. Ninnu ye siti dɔw ye, i bɛ se ka kunnafoni minnu sɔrɔ jago siratigɛ la Mikɔrɔnezi kan:
1. Pasifiki gunw ka jago ni wari bilali: Nin siti in bɛ kunnafoniw di wariko ni jago siraw kan jamana suguya caman na, Mikɔrɔnezi fana sen bɛ o la. A bɛ suguyaw jira, seko ni dɔnko kunnafoniw, ani jago jateminɛw.
Site web: https://www.pacifictradeinvest.com/ Bamako, Mali.
2. Mikɔrɔnezi jamana ka jatebɔ baarada : Mikronɛzi jamana ka jatebɔ baarada ka siti ofisiyali bɛ jatebɔ kunnafoni suguya caman di, jagokɛlaw ka jatew fana sen bɛ o la i n’a fɔ fɛnw donna jamana kɔnɔ ani minnu bɛ bɔ jamana wɛrɛw la.
Site web: http://www.spc.int/prism/fsm-stats/ Kalanjɛ ni sɛbɛnni: kalanjɛ ni sɛbɛnni gafew.
3. Diɲɛ jagokɛɲɔgɔnya ɲɛnabɔcogo (WITS): WITS ye ɛntɛrinɛti kunnafonidilan ye min bɛ kunnafoni caman di diɲɛ jago kan, ka fara fɛnw dondonni ni u bɔli kan jamana suguya caman ka jatebɔw kan diɲɛ kɔnɔ. Kunnafoni minnu bɛ Mikɔrɔnezi kan, olu fana bɛ sɔrɔ a kɔnɔ.
Site web: https://wits.worldbank.org/ Bamako, Mali.
4. Duniya Kelenyatɔnba ka jago jatebɔyɔrɔ (ONU COMTRADE): ONU COMTRADE ye kɛnɛ wɛrɛ ye min bɛ diɲɛ jagofɛnw jago jateminɛw bɛɛ lajɛlen ni waati kura di, minnu b’a to baarakɛlaw bɛ se ka jamana kɛrɛnkɛrɛnnenw ka kunnafoniw ɲini i n’a fɔ Mikɔrɔnezi.
Site web: https://comtrade.un.org/ Bamako, Mali.
5. Duniya wariko bolofara (FMI) ka kunnafonidilan : FMI ka kunnafonidilan b’a to baarakɛlaw bɛ se ka sɔrɔkoba taamasiyɛnw sɛgɛsɛgɛ i n’a fɔ wari saracogo balansi ani diɲɛ jago jateminɛw jamana walima mara kɔnɔ. Aw bɛ se ka kunnafoni nafamaw sɔrɔ Mikɔrɔnezi jamana ka jagokɛcogo kan ni nin baarakɛminɛn in ye.
Site web: https://www.imf.org/kɛnɛma/datamapper/index.php
Aw k’a kɔlɔsi ko kunnafoni kɛrɛnkɛrɛnnenw sɔrɔli bɛ se ka ɲɔgɔn ta o yɔrɔ ninnu cɛ bawo u bɛ kunnafoniw faralen ɲɔgɔn kan ka bɔ yɔrɔw la minnu tɛ kelen ye. A ka ɲi i ka taa yɔrɔ kelen-kelen bɛɛ la kelen-kelen walasa ka kunnafoni tigitigiw ni kunnafoni kuraw sɔrɔ Mikɔrɔnezi jamana ka jago siratigɛw kan minnu b’a fɛ
B2b plateformes (plateformes B2b) ye
Mikɔrɔnezi ye gun jamana fitinin ye min bɛ Pasifiki Kɔgɔji tlebi fɛ. Hali n’a bonya ka bon, a ye B2B-yɔrɔ dɔw labɛn minnu bɛ jagokɛɲɔgɔnya ni jɛ-ka-baara nɔgɔya jamana kɔnɔ. B2B-plateforme dɔw filɛ nin ye Mikɔrɔnezi jamana na ka fara u ka sitiw kan:
1. FSM Jagokɛlaw ka baarakɛyɔrɔ (http://www.fsmbsrenaissance.com/): O ye ɛntɛrinɛti yɔrɔ ye min bɛ jago ɲɛnabɔcogo ni baara suguya caman di sigida ni diɲɛ jagokɛlaw ma minnu bɛ baara kɛ Mikronezi jamana na.
2. Mikɔrɔnezi Jagokɛyɔrɔ (http://trade.micronesiatrade.org/): Nin yɔrɔ in laɲini ye ka jago ni wariko siraw yiriwa Mikoronezi kɔnɔ, a kɛtɔ ka sigida jagokɛlaw ni sannikɛlaw, feerekɛlaw ani waridonnaw cɛsiri minnu bɛ se ka kɛ.
3. Pasifiki gunw ka jago ni wari bilali (https://pacifictradeinvest.com/): Hali n’a ma bila kɛrɛnkɛrɛnnenya la Mikronezi jamana na, nin yɔrɔ in bɛ jago siraw ɲɛfɔ Pasifiki gunw mara bɛɛ kɔnɔ, Mikronezi fana sen bɛ o la. A bɛ nafolo, suguya dɔnni, ani cɛnimusoya baara di jagokɛlaw ma minnu b’a fɛ k’u ka jɔyɔrɔ bonya Mikɔrɔnezi jamana na.
A ka kan ka kɔlɔsi ko i n’a fɔ jamana fitinin, B2B jɔyɔrɔ minnu bɛ sɔrɔ Mikɔrɔnezi kɔnɔ, olu hakɛ bɛ se ka kɛ dan ye n’i y’a suma ni jamana yiriwalenw walima maraw ye minnu ka ca. O la, nin yɔrɔ minnu kofɔlen don sanfɛ, olu bɛ se ka kɛ B2B jɛɲɔgɔnyaw yɔrɔba dɔ ye jamana kɔnɔ.