More

TogTok

Suguba minnu bɛ yen
right
Jamana Lajɛba
Namibia ye jamana ye min bɛ Afrika saheli-tlebi fɛ. A ye yɛrɛmahɔrɔnya sɔrɔ Afiriki tilebinyanfan fɛ san 1990 ani a lakodɔnnen don a ka kungosogo suguya caman fɛ, a ka dugukolo cɛɲiw, ani a ka laadalakow nafama. Ni jamanadenw bɛ se miliyɔn 2,6 ma, Namibia ye demokarasi politiki sigicogo ye ani a ka kan ye Angilɛkan ye. Jamana faaba ye Windhoek ye, min fana bɛ kɛ a ka duguba ye. Namibiya bɛ waso ni sigida cɛɲi danma ye, i n’a fɔ Namib kungo kɔnɔ cɛncɛn bilenmanw ani Skeleton Coast cɛɲi min bɛ mɔgɔ ninakili. Jamana nakɔsɛnɛyɔrɔ caman bɛ yen i n’a fɔ Etosha jamana nakɔsɛnɛyɔrɔ, taamakɛlaw bɛ se ka kungosogo caman kɔlɔsi yɔrɔ min na i n’a fɔ warabilenw, waraw, wuluw ani jirafew. Namibia sɔrɔko bɛ tali kɛ kosɛbɛ sɛnɛfɛnw bɔli la (kɛrɛnkɛrɛnnenya la diamant), mɔni, sɛnɛ ani turisimu. Namibia jamana ka diamant sɔrɔyɔrɔw bɛ diɲɛ nafolotigiw cɛma. A ka mɔni baara bɛ nafa sɔrɔ kɔgɔji nɛnɛba dɔ sɔrɔli la diɲɛ kɔnɔ min bɛ nafa caman lase a kɔgɔjida la. Namibia jamana ka laadalakow danfara bɛ jamanadenw ka ciyɛn jira ka fara Alemaɲi ka koloniyali nɔfɛkow kan tariku kɔnɔ. Laadalata sigidaw i n’a fɔ Himba ani Herero, olu bɛ dɔn u ka laadalakow n’u ka laadala finiw fɛ minnu ɲɔgɔn tɛ. Hali n’a ye Afiriki jamanaw dɔ ye minnu ka ca ni jamana tɔw ye, Namibiya bɛ gɛlɛya dɔw sɔrɔ i n’a fɔ faantanya, baarakɛbaliya hakɛ min ka ca ni marabolo hakɛw ye kɛrɛnkɛrɛnnenya la, k’a sababu kɛ baarakɛyɔrɔ danmadɔw ye dugubaw kɔkan ani sɔrɔko bɛnbaliya koɲɛw. Namibikaw bɛ ɲɛnajɛ suguya caman diyabɔ i n’a fɔ taama kɛli sigida laminiw na walima ka u sen don kɛnɛma kow la minnu bɛ adɛrɛnalini pɔnpe i n’a fɔ cɛncɛn walima sanfɛlabɔli dugukolo ja cɛɲiw kan. Kuma bɛɛ la,Namibi bɛ kabako kabakomaw jira, fɛnɲɛnama suguya caman, laadala nafolo,ani sɔrɔ yiriwali min bɛ se ka kɛ, k’a sɔrɔ a bɛ ka taa a fɛ ka turisiw sama minnu b’a fɛ ka nin jamana minɛlen in sɛgɛsɛgɛ.
Jamana ka Wari
Namibia, jamana min sigilen bɛ Afiriki saheli-tlebi fɛ, a ka wari kɛrɛnkɛrɛnnen don min bɛ wele ko Namibia dɔrɔmɛ (NAD). Wari in donna san 1993 walasa ka Afiriki tilebinyanfan rand bila a nɔ na ka kɛ sariyasɛbɛn ofisiyali ye. Namibi dɔrɔmɛ bɛ jira ni taamasiyɛn "N$" ye, wa a bɛ tila ka tɛmɛn santimɛtɛrɛ 100 kan. Namibia ka banki cɛmancɛ, min bɛ wele ko Banki Namibia, o de bɛ jamana ka wari bɔ ani k’a ɲɛnabɔ. U bɛ sabatili sabati ani ka nafolosɔrɔbaliya kɔlɔsi u kɛtɔ ka wariko politiki waleya ani ka bankiw ka baara ɲɛnabɔ Namibi jamana kɔnɔ. Hali ni Namibi dɔrɔmɛ tora wari saracogo jɔnjɔn ye jamana kɔnɔ, a ka kan ka fɔ ko Afiriki tilebinyanfan rand (ZAR) ani Ameriki dɔrɔmɛ (USD) fila bɛɛ bɛ sɔn kosɛbɛ sigida suguya caman na Namibi jamana bɛɛ kɔnɔ. O sɔnni nɔgɔman in bɛ kɛ sababu ye ka jago nɔgɔya kɛrɛnkɛrɛnnenya la ni a sigiɲɔgɔn Afiriki tilebinyanfan ye min ni dancɛ bɛ ɲɔgɔn cɛ. Dunanw ka wariko baara bɛ kɛ bankiw la, wari falen birow la, ani awiyɔnbonda la, turisiw walima dugudenw ye minnu mago bɛ u ka wari caman tigɛli la ka kɛ Namibi dɔrɔmɛ ye. A nafa ka bon ka wari falen hakɛw lajɛ sisan sani i ka wari caman tigɛli kɛ walasa ka wari hakɛ ɲumanw sɔrɔ. San laban ninnu na, NAD nafa sabatira kosɛbɛ ni diɲɛ waribabaw ye i n’a fɔ USD walima EUR. Nka, wari falen hakɛ bɛ se ka wuli ka bɔ fɛn caman na i n’a fɔ sɔrɔko kɛcogo ani diɲɛ suguya cogoyaw. Kuma bɛɛ la, n’a yɛrɛ ka jamana wari ye –Namibi dɔrɔmɛ–Namibiya bɛ wariko yɛrɛmahɔrɔnya mara k’a sɔrɔ a bɛ fɛn caman sɛgɛsɛgɛ fana a ni jamana wɛrɛw ka jɛɲɔgɔnya kan, jamana wɛrɛw ka wari dɔw sɔnni fɛ.
Wari falen-falen hakɛ
Namibia ka wari min bɛ fɔ jamana kɔnɔ, o ye Namibia Dollar (NAD) ye. Waribaw ka wari falen hakɛw ta fan fɛ Namibi Dɔrɔmɛ na, aw k’a kɔlɔsi ko o hakɛw bɛ se ka ɲɔgɔn ta ani ka ɲɔgɔn Changé don o don k’a sababu kɛ fɛn caman yeli ye jamana wɛrɛw ka wariko sugu la. O la, a ka ɲi i ka sɛgɛsɛgɛli kɛ ni fɛn dɔ ye min bɛ se ka da i kan i n’a fɔ banki walima wariko baarada walasa ka wari falen hakɛw sɔrɔ minnu bɛ waati la ani minnu bɛ tiɲɛ.
Seli nafamaw
Namibiya min bɛ Afiriki saheli-tlebi fɛ, o bɛ seli ni seli nafama caman kɛ san kɔnɔ. Namibi jamana ka seliba dɔw filɛ nin ye: 1) Yɛrɛmahɔrɔnya don (marisikalo tile 21): Nin ye jamana seliba ye min nafa ka bon kosɛbɛ Namibi jamana na. O don ye Namibiya ye a yɛrɛmahɔrɔnya sɔrɔ Afiriki tilebinyanfan fɛ san 1990. O don falen bɛ laadala ɲɛnajɛ suguya caman na, paradew ani seliw. 2) Jagokɛlaw ka don (Awirilikalo tile 26): O don in na, Namibikaw bɛ bonya da u ka cɛfarin binnalenw kan minnu ye hɔrɔnya kɛlɛ jamana ka yɛrɛmahɔrɔnya kɛlɛ senfɛ. A bɛ bonya da mɔgɔw kan minnu ye dɛmɛba don Namibi jamana na walima minnu y’u ka ɲɛnamaya saraka jamana yiriwali kama. 3) Noɛli (Desanburukalo tile 25): I n’a fɔ jamana caman diɲɛ kɔnɔ, Nowɛli bɛ kɛ kosɛbɛ Namibi jamana na. Hali n’a ka waati ka suma Desanburukalo la, mɔgɔw b’u ka so masiri ani ka nilifɛnw falen-falen ni u somɔgɔw ni u teriw ye. Eglisiw bɛ baara kɛrɛnkɛrɛnnenw kɛ ani carol dɔnkilida bɛ kɛ. 4) San kura don (Zanwiyekalo tile fɔlɔ): Namibikaw b’u ka san daminɛ ni san kura seli ye ni ɲɛnajɛw ni lajɛw ye, k’a kɛ fɛɛrɛ ye walasa ka san tɛmɛnnen fo ani ka daminɛ kura bisimila. 5) Ovahimba ka laadala seli: Nin seli in bɛ Namibia siya dɔ ka laadalakow jira min bɛ wele ko Ovahimba. O seli in bɛ kɛ ni laadala dɔnw ye, laadalakow, dɔnkilidacogo, maana bɔli, sigida bololabaara jirali, ani dumuni feereyɔrɔw minnu bɛ Ovahimba dumuni lakikaw dilan. 6) Windhoek Oktoberfest : A lawulilen don Alimanjamana ka Oktoberfest seli fɔlɔw fɛ nka ni Afiriki fɛn dɔ ye min ɲɔgɔn tɛ, nin seli in bɛ kɛ san o san Windhoek -Namibia faaba la. A bɛ tali kɛ biyɛri degunnenw na minnu bɛ sigida biyɛriw bɛɛ jira ani Alemaɲi biyɛri minnu bɛ bɔ jamana wɛrɛw la ka fara dɔnkilida ɲɛnamaw kan sigida dɔnkotigiw fɛ minnu bɛ kɛ sababu ye ka ɲɛnamaya kɛ. Ninnu ye seli kɛrɛnkɛrɛnnen damadɔw ye minnu bɛ kɛ Namibiya cɛɲi marabolow kɔnɔ minnu bɛ jamana ka laadalakow ni a ka laadalakow suguya caman jira.
Dunanw ka jagokɛcogo
Namibia, min sigilen bɛ Afiriki saheli-tlebi fɛ, jago suguya caman bɛ yen. Jamana sɔrɔko bɛ bɔ kosɛbɛ fɛnɲɛnamafagalanw bɔli la jamana kɔkan, i n’a fɔ diamant, uranium, ani zinc. O minɛnw bɛ kɛ a ka jagofɛnw bɛɛ lajɛlen yɔrɔba ye. Namibiya bɛ jagokɛɲɔgɔnya barikamaw sɔrɔ ni jamana suguya caman ye diɲɛ kɔnɔ. A ka jagokɛɲɔgɔnba dɔw ye Afiriki tilebinyanfan, Sinuwa ani Erɔpu Kelenyatɔn (UE) ye. Afiriki tilebinyanfan ye Namibia ka jagokɛɲɔgɔnba ye k’a sababu kɛ u ka gɛrɛɲɔgɔnna ye ani u ka tariku jɛɲɔgɔnyaw. San laban ninnu na, Namibiya bɛ ka a ka sɔrɔko caman kɛ kosɛbɛ, a kɛtɔ ka jagofɛnw yiriwa minnu tɛ laadalakow ye i n’a fɔ jɛgɛfɛnw ani sogo dilannenw. O seko ni dɔnko ninnu ye bonya seko jira min bɛ layidu ta, wa u bɛ ka dɛmɛ don jago bɛɛ lajɛlen ka balansi la. EU ye suguba ye Namibi jamana ka jagofɛnw feereli la bawo a bɛ a ka jɛgɛfeere fanba ta. Diɲɛ jagokɛlaw ka tɔnba (OMC) ye sira di Namibi jamana ka jɛgɛkofɛnw sɔrɔli ma, a ka sɔrɔko jɛɲɔgɔnya bɛnkan kɔnɔ ni UE ye. O tɛmɛnen 'kɔ, Siniwaw ka nafolodonniw Namibiya jamana na, o cayara kosɛbɛ nin sàn laban ninnu na. O jɛɲɔgɔnya in kɛra sababu ye ka jago hakɛ caya jamana fila ni ɲɔgɔn cɛ izini caman kɔnɔ i n’a fɔ minɛnko ni jɔli. Nin ko ɲumanw bɛɛ n’a ta Namibi jamana ka jago siratigɛ la, ka da a kan kosɛbɛ fɛnw donna jamana kɔnɔ, o bɛ ka kɛ gɛlɛya ye jamana ka wariko balansi ma. Jamanadenw caya teliya ni sigida ka fɛn dilanni seko danmadɔ bɛ na ni dannaya ye ka caya fɛnw na minnu bɛ na jamana wɛrɛw la i n’a fɔ dumunifɛnw ni masinw. Namibiya fana b’a sen don kosɛbɛ marabolow ka sɔrɔko jɛ-ka-baara fɛɛrɛw la Afiriki Saheliyanfan yiriwali jɛkulu (SADC) kɔnɔ. Nin jɛ-ka-baara in kun ye ka mara kɔnɔ jago yiriwa, n’o ye ka tarifu gɛlɛyaw dɔgɔya jamanadenw ni ɲɔgɔn cɛ. Kuma bɛɛ la, k’a sɔrɔ gɛlɛya dɔw bɛ a la minnu ɲɛsinnen bɛ fɛnw dondonni na ani fɛnɲɛnamafagalanw jiginni ma, Namibiya b’a cɛsiri hali bi k’a ka sɔrɔko caman kɛ, k’a sɔrɔ a bɛ jɛɲɔgɔnya barikama mara ni marabolo jɛɲɔgɔnw ye i n’a fɔ Afiriki tilebinyanfan ani ka sugu kuraw sɛgɛsɛgɛ kosɛbɛ diɲɛ kɔnɔ.
Sugu yiriwali seko
Namibia, min sigilen bɛ Afiriki saheli-tlebi fɛ, sebaayaba bɛ a ka jamana kɔkan jago sugu yiriwali la. Ni a ka politiki sigida sabatilen don ani a ka sɔrɔ yiriwali, Namibiya bɛ cogo caman di jamana wɛrɛw ka tɔnw ma walasa u ka se k’u ka jago yiriwa. Fɛnba minnu bɛ Namibi jamana kɔkan jago seko ɲɛminɛ, olu dɔ ye a ka nafolo nafama ye. Jamana in lakodɔnnen don a ka fɛnɲɛnamafagalan caman fɛ, i n’a fɔ diamant, uranium, copper, sanu ani zinc. O nafolo ninnu bɛ jamana wɛrɛw ka waridonnaw ​​sama minnu b’a fɛ k’u sen don minɛnko porozɛw la walima ka iziniw sigi senkan minnu bɛ tali kɛ o la. Ka fara o kan, Namibiya ka mɔni baara bɛ ka yiriwa k’a sababu kɛ kɔgɔji kɔnɔ fɛnɲɛnama caman ye a kɔgɔjida la. Namibiya fana bɛ nafa sɔrɔ jɛɲɔgɔnya siratigɛ la ni a sigiɲɔgɔn jamanaw ye i n’a fɔ Afiriki tilebinyanfan ani Botswana. I n’a fɔ Afiriki Saheli yiriwali jɛkulu (SADC) ani Afiriki kɔrɔnyanfan ni saheliyanfan sugu jɛlen (COMESA) fila bɛɛ ka mɔgɔ dɔ, Namibiya bɛ se ka mara suguba dɔ sɔrɔ. O b’a to tɔn minnu bɛ baara kɛ Namibi jamana na, olu bɛ se ka nafa sɔrɔ marabolow ka jɛkafɔ politiki la, ka nafa sɔrɔ jagokɛɲɔgɔnya bɛnkanw na minnu bɛ kɛ ka ɲɛ. Ka fara o kan, Namibiya bɛ waso ni bolifɛnko siratigɛ ye min bɛ mɔgɔ kabakoya, min bɛ diɲɛ jago nɔgɔya. Walvis Bay kurunbonkarila bɛ kɛ da ye ka don fɛnw na ani ka taa jamana wɛrɛw la, a tɛ kɛ jamanaw dɔrɔn ye minnu tɛ dugukolo kan i n’a fɔ Zanbi ani Zimbabue nka Angola saheli fana. Jamana ka siraba belebeleba bɛ dugubaw ni duguba minnu bɛ dugu kɔnɔ, olu ni sigiɲɔgɔn jamanaw dancɛw cɛsiri ka ɲɛ. Namibi jamana ka gɔfɛrɛnaman ka fɛɛrɛw fana bɛ ka jamana kɔkan jago yiriwali sabati, u kɛtɔ ka jagokɛyɔrɔ dɔ sigi senkan min bɛ se ka kɛ sababu ye, politiki siratigɛ la, min kun ye ka nafolodonni sama seko ni dɔnko siratigɛ la, i n’a fɔ fɛn dilanni, turisimu, sɛnɛko, fanga kura sɔrɔcogo porozɛw ani fɛn wɛrɛw o politiki ninnu kɔnɔ, impositi laɲiniw bɛ tali kɛ ɲɔgɔn na ka fara sariyaw kan minnu bɛ ɲɔgɔndan tilennen lakana. Hali ni nin cogoya ɲumanw bɛ jago yiriwali kama,Namibi jagokɛlaw bɛ gɛlɛyaw sɔrɔ i n’a fɔ wariko sugandiliw sɔrɔli danma, fɛnsɔrɔsiraw dɛsɛ yɔrɔjanw na,sariyasunw sigicogo danfaralenw maraw kɔnɔ minnu bɛ se ka kɛ sababu ye ka gɛlɛyaw lase u ma n’u b’a ɲini ka don sugu kura kɔnɔ.O ko ninnu bɛ ɲɛtaa yɔrɔ jira nka o bɛɛ n’a ta, don 't overshadow possibilities presented.Ni labɛn kɛra ka ɲɛ,ka don nin sugu in na min bɛ ka bonya, o bɛ se ka kɛ sababu ye min bɛ nafa lase ɲinini ma
Fɛn minnu bɛ feere funteni na sugu la
Ni a bɛ tali kɛ fɛnw dɔnni na minnu bɛ fɔ kosɛbɛ walasa ka taa jamana wɛrɛw la Namibi jamana kɔkan jago sugu la, a nafa ka bon ka jamana ka jogo kɛrɛnkɛrɛnnenw n’a sɔrɔko cogoya jateminɛ. Fɛn dɔw filɛ nin ye minnu ka kan ka jateminɛ ni aw bɛ fɛnw sugandi minnu bɛ feere kosɛbɛ diɲɛ sugu la: 1. Sigida nafolo: Namibiya lakodɔnnen don a ka fɛnɲɛnamafagalan caman fɛ, i n’a fɔ diamant, uranium, zinc, copper ani sanu. O la, minɛnw ni o ɲɔgɔnna masinw bɛ se ka kɛ fɛnw ye minnu bɛ nafa caman lase mɔgɔw ma walasa ka taa ni u ye jamana wɛrɛw la. 2. Sɛnɛfɛnw : Sɛnɛ jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ Namibi jamana sɔrɔko la. Sɛnɛfɛn ɲumanw bilali jamana wɛrɛw la i n’a fɔ rɛzɛn, daji, oliviye, misisogo, mɔnifɛnw (i n’a fɔ jɛgɛkɛnɛ), ani dumuni dilannenw i n’a fɔ jiriden bidonw, o bɛ se ka nafa sɔrɔ. 3. Fɛn minnu bɛ tali kɛ turisimu la : I n’a fɔ turisiw ka yɔrɔ min ka di kosɛbɛ k’a sababu kɛ a ka yɔrɔw ye minnu bɛ mɔgɔ kabakoya i n’a fɔ Namib kungo ani Etosha jamana nakɔsɛnɛyɔrɔ, fɛn caman bɛ turisiw diya — i n’a fɔ bololabaarakɛlaw ka hakilijiginfɛnw i n’a fɔ jiriw walima biɲɛw — minnu bɛ sigida ka laadalakow jira. 4. Fini ni finiw : Aw ye nafa sɔrɔ Namibiya finiko baara la min bɛ ka bonya, aw kɛtɔ ka finiw bila jamana wɛrɛw la minnu dilannen don ni sigida fɛnw ye i n’a fɔ bɔgɔ walima wuluwulu minnu bɛ sɛnɛ cogo la. 5. Kuran kura sɔrɔcogo fɛɛrɛw : Ni fiɲɛbɔ ni tile nafolo caman bɛ sɔrɔ jamana yɔrɔjanw na—ka minɛnw sugandi minnu bɛ fanga dɔgɔya i n’a fɔ tile pannew walima fiɲɛbɔlanw, o bɛna kɛ sababu ye ka Namibiya ka sinsin kosɛbɛ fanga kura sɔrɔyɔrɔw kan. 6. Seko ni dɔnko : Ka bololabaarakɛlaw yiriwa i n’a fɔ bɔgɔdaga baara walima laadala sigilanw minnu bɛ jamanadenw ka laadalakow jira walasa ka suguba dɔ sama min b’a fɛ ka sigida bololabaarakɛlaw ka sekow dɛmɛ. Aw k’aw hakili to a la ko suguya ɲinini dafalen kɛli nafa ka bon sani aw ka fɛn dilannenw sugandili bolodalen o labɛn laban walasa ka taa ni u ye jamana wɛrɛw la Namibi jamana na. Ka fara o kan, ka sigida sabatili walew bila jɔyɔrɔ fɔlɔ la, o fana bɛ se ka kɛ nafa ye ka da diɲɛ kɔnɔ taabolo kan, ka ɲɛsin fɛɛrɛw ma minnu tɛ sigida lakana.
Kunnafoni minnu bɛ sɔrɔ kiliyanw fɛ ani tabu
Namibiya, min bɛ Afiriki saheli-tlebi-kɔgɔjida la, a ka jogo kɛrɛnkɛrɛnnen don ni a bɛ a ka kiliyanw faamuyali la. Namibi jamana ka kiliyanw bɛ nafa don jogo ɲuman ni dannaya la. U bɛ fɛnw ni baarakɛminɛnw waleɲumandɔn minnu bɛ mɛn ani minnu bɛ se ka kungo kɔnɔ waati gɛlɛnw muɲu. Jagokɛyɔrɔ minnu bɛ sinsin u ka fɛn dilannenw si janya n’u baarakɛcogo kan, a ka c’a la, olu bɛna ɲɛ sɔrɔ Namibi jamana sugu la. Ka fara o kan, Namibi jamana ka kiliyanw b’a fɛ ka baara kɛ ni izini tɔgɔbatigiw ye minnu ka layiduw dafacogo dɔnna. Ladamuni hakilijagabɔ nafa ka bon kosɛbɛ ni i bɛ kiliyanw laɲini Namibi jamana na. Jamanadenw ye siya suguya caman ye i n’a fɔ Ovambo, Herero, Damara, Himba ani Nama kabilaw. A nafa ka bon kosɛbɛ k’u ka dannayakow, u ka laadalakow ani u ka laadalakow faamuya ani k’u bonya walasa ka jɛɲɔgɔnya barikamaw sigi ni kiliyanw ye minnu bɛ se ka kɛ u ka kiliyanw ye. Ka i yɛrɛ tanga walew walima kumaw ma minnu bɛ se ka kɛ ko u bɛ mɔgɔ bonya walima ka mɔgɔ dusu tiɲɛ, o nafa ka bon kosɛbɛ. Kumaɲɔgɔnya kɛcogo siratigɛ la, Namibi jamana ka kiliyanw bɛ tilennenya waleɲumandɔn nka u bɛ bonya fana jate. Ka kɛ mɔgɔ fariman ye kojugu walima ka kɛ mɔgɔ gɛrɛgɛrɛ ye, o bɛ se k’u bila ka bɔ i ka fɛn dilannen walima i ka baara la. Dannaya sɔrɔli kumaɲɔgɔnya sira dafalenw fɛ, o ye fɛnba ye min bɛ se ka kɛ sababu ye ka kiliyan kantigiw sɔrɔ. Fɛn nafama wɛrɛ min ka kan ka jateminɛ ni i bɛ jago kɛ Namibi jamana na, o ye waati labatoli ye. Hali n’a y’a sɔrɔ ko fɛn caman bɛ se ka sɔn tuma dɔw la ka da laadalakow kan i n’a fɔ «Afiriki waati», a ka c’a la, a ka ɲi jagokɛlaw ma minnu bɛ baara kɛ yan, u ka tugu kosɛbɛ lajɛ waatiw ni waati dantigɛlenw na minnu labɛnna ka kɔn. Nka, dankarili dɔw bɛ yen mɔgɔ ka kan ka minnu dɔn ni a bɛ kuma Namibi jamana ka kiliyanw fɛ. A fɔlɔ, a nafa ka bon ka mɔgɔ yɛrɛ ka yɔrɔ bonya bawo ka don mɔgɔ yɛrɛ ka dancɛw la, o bɛ se ka kɛ sababu ye ka mɔgɔ dusu tiɲɛ walima ka mɔgɔ dusu tiɲɛ. Ka fara o kan, baro kɛli politiki kan walima tariku barokunw kan minnu bɛ tali kɛ koloniyali la, o bɛ se ka kɛ ko o tɛna diya kosɛbɛ k’a da jamana tariku gɛlɛn kan. Kuncɛli la, ka Namibi jamana ka kiliyanw faamuya, o bɛ tali kɛ ka nafa don muɲuli ni dannaya la, k’a sɔrɔ i bɛ laadalakow jateminɛ ka ɲɛsin siya/laada/laada/dannaya/politiki/tariku ma, k’a sɔrɔ ka bonya mara, nka ka ɲɛsin tilennenya ma ka fara waati labatoli kan.. Ni i y’i yɛrɛ tanga nin jaanw ma minnu bɛ se ka kɛ, o bɛna jagokɛlaw dɛmɛ ka jɛɲɔgɔnya ɲumanw sigi sen kan ani ka ɲɛtaa sɔrɔ Namibi sugu la.
Dutiw ɲɛnabɔli sira
Namibia, min bɛ Afiriki saheli-tlebi-kɔgɔjida la, a ka dumuniko ɲɛnabɔli sira sigilen don koɲuman ani a bɛ waleya. Namibi jamana ka dumuniko ni fɛnw feereli baarada ka baara ye ka fɛnw doncogo n’u bɔli labɛn jamana kɔnɔ ani ka bɔ jamana kɔnɔ. Ni taamakɛlaw bɛ don Namibie, u ka kan k’u ka pasipɔriw jira ka fara visa sɛbɛnw kan ni u mago bɛ u la. Taamakɛlaw fana ka kan ka wari o wari hakɛ fɔ min tɛmɛna Namibi dɔrɔmɛ 50.000 kan walima a bɔɲɔgɔnko jamana wɛrɛw la, u selen walima u bɔlen kɔ. Fɛn dɔw dagalen don walima u dagalen don ka na ni u ye Namibi jamana na. Olu ye marifaw ni marifakisɛw ye k’a sɔrɔ u ma yamaruya sɔrɔ ka bɔ fanga la, dɔrɔgu min tɛ sariya kɔnɔ, wari nkalonma walima fɛn minnu bɛ hakililata hakɛw tiɲɛ, fɛn nɔgɔlenw, kungosogow lakananenw i n’a fɔ nɛgɛso walima wuluwulu, ani jiridenw ni nakɔfɛn kuraw, n’u ma seereyaw sɔrɔ ka ɲɛ. A nafa ka bon k’a lajɛ k’i yɛrɛ dɔn fɛn dantigɛlenw lisɛli dafalen na walasa ka gɛlɛya si sɔrɔ dumuniko la. Jago bɛ se ka bɔ fɛnw na minnu bɛ na ni u ye Namibi jamana na ka da u nafa n’u danfara kan. Fɛn minnu bɛ don jamana kɔnɔ mɔgɔ yɛrɛ ka baara kama, olu bɛ se ka bɔ ni u bɛ dan dɔw kɔnɔ, dumuniko ɲɛmɔgɔw ye minnu sigi. Taamakɛlaw ka kan ka sanni kɛlenw ka sɔrɔw bɛɛ mara Namibi jamana na bawo a bɛ se ka ɲini u fɛ u ka wari sarali daliluw jira u taatuma na walasa jagokɛlaw ka se ka jatebɔ kɛ ka kɛɲɛ ni o ye. A nafa ka bon k’a dɔn ko ɲangili gɛlɛnw bɛ se ka kɛ ni mɔgɔ y’a ɲini ka i yɛrɛ tanga dumuniko sariyaw ma walima ka fɛn dagalenw don Namibi jamana kɔnɔ ani ka bɔ Namibi jamana kɔnɔ. Ka jɛkafɔ kɛ ni kurunbokarila tɔgɔba dɔ ye walima ka laadilikan ɲini sigida ɲɛmɔgɔw fɛ sanni i k’a ɲini ka na ni fɛn kɛrɛnkɛrɛnnen dɔw ye dumuniko siratigɛ la, o bɛ se ka dɛmɛ don ka sariyako gɛlɛyaw bali. Kuncɛli la, n’i bɛ taa Namibi jamana na, a nafa ka bon kosɛbɛ k’i yɛrɛ dɔn u ka dumuniko ɲɛnabɔli siratigɛ la, n’i ye sariyaw faamuya minnu ɲɛsinnen bɛ fɛnw doncogo/bɔcogo dantigɛlenw/bɔlenw ma don/bɔ waatiw la. Nin laadilikan ninnu labatoli bɛna dɛmɛ ka taama nɔgɔya ani ka an yɛrɛ tanga sariyako kɔlɔlɔw ma minnu tɛ mako ɲɛ, k’a sɔrɔ i bɛ nin jamana cɛɲi in bɛ se ka fɛn bɛɛ sɔrɔ.
Import impositi politiki minnu bɛ kɛ ni fɛnw donna jamana kɔnɔ
Namibia, min sigilen bɛ Afiriki saheli-tlebi fɛ, a ka impositi politiki min bɛ tali kɛ fɛnw dondonni na, o sariya ka nɔgɔn kosɛbɛ. Jamana bɛ impositi tilennenw bila fɛnw kan minnu bɛ na ni u ye jamana wɛrɛw la, kɛrɛnkɛrɛnnenya la walasa ka sigida iziniw lakana ani ka sɔrɔ lase gɔfɛrɛnaman ma. Jagokɛlaw bɛ don fɛnw na minnu bɛ don Namibi jamana na ka bɔ jamana wɛrɛw la. Nka, hakɛ kɛrɛnkɛrɛnnenw bɛ danfara ka kɛɲɛ ni fɛn suguya ye min bɛ don jamana kɔnɔ. Namibiya bɛ fɛnw tila tila kuluw ye ka da u ka sitɛmu kode bɛnkan kan (HS code), o ye kode sitɛmu ye min lakodɔnnen don diɲɛ kɔnɔ, min bɛ kɛ dumuniko la. Jagofɛn jɔnjɔnw i n’a fɔ dumunifɛnw walima fura nafamaw, a ka c’a la, u ka fɛnw donna jamana kɔnɔ, u ka jago hakɛ bɛ dɔgɔya walima hali u bɛ bɔ u la walasa u ka se ka sɔrɔ ani u ka se ka sɔrɔ jamanadenw bolo. Faan wɛrɛ fɛ, fɛn sɔngɔ gɛlɛnw i n’a fɔ ɛntɛrinɛti walima mɔbiliw, u ka teli ka tarifu caman sɔrɔ walasa ka mɔgɔw fari faga ka tɛmɛ u ka fɛnw ta kan ani ka jamana kɔnɔ iziniw yiriwa. Ka fara o kan, Namibiya ye marabolo jago bɛnkan caman dɔ ye minnu bɛ nɔ bila a ka fɛnw dondonni impositi politiki la. Misali la, i n’a fɔ Afiriki Saheliyanfan Dutiw ka tɔnba (SACU) ani Afiriki Saheliyanfan yiriwali jɛkulu (SADC) mɔgɔ dɔ, Namibiya bɛ ɲɛtaa di fɛnw ma minnu bɛ na ka bɔ a jamanadenɲɔgɔnw na, a kɛtɔ ka dumuniko musakaw dɔgɔya walima k’u ban o marabolow kɔnɔ. Jagokɛlaw ka kan ka o takasi ninnu sara dumuniko birow la minnu latigɛra, sanni u ka sɔn ka don jago la Namibi jamana kɔnɔ. Ni i ma impositi sariyaw labato, o bɛ se ka kɛ sababu ye ka alaman sara walima ka fɛnw minɛ minnu bɛ na jamana kɔnɔ. Kuncɛli la, namibiya ka fɛnw dondonni impositi politiki bɛ tarifu caman kɛ ka da fɛn dilannenw suguya kan, wa a laɲini ye ka sigida iziniw lakana ka sɔrɔ ka sɔrɔ lase gɔfɛrɛnaman ma. Jago hakɛ kɛrɛnkɛrɛnnenw bɛ latigɛ fɛnw fɛ i n’a fɔ HS kode ani marabolo jago bɛnkanw i n’a fɔ SACU ani SADC.
Jamana kɔkanna impositi politiki
Namibia, jamana min sigilen bɛ Afiriki saheli-tlebi fɛ, ye jamana kɔkanna impositi politiki dɔ labɛn walasa k’a ka jagofɛnw impositi labɛn. Namibi jamana gɔfɛrɛnaman ye nin politiki in waleya ni a kun ye ka sɔrɔ yiriwali sabati ani ka sigida iziniw yiriwa. Namibiya bɛ impositi dɔw bila fɛnw sugandilenw kan minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la walasa ka sɔrɔ sɔrɔ ani ka sigida iziniw lakana ka bɔ ɲɔgɔndan tilenbaliw la. O jagokɛlaw ka takasi bɛ bɔ fɛn kɛrɛnkɛrɛnnenw na, i n’a fɔ nafolo sɔrɔlenw i n’a fɔ fɛnɲɛnamafagalanw ni nɛgɛw, diamant ni uraniyɔmu fana sen bɛ o la. Takisi hakɛ min bɛ bɔ, o bɛ danfara ka kɛɲɛ ni fɛnw suguya n’u nafa ye minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la. O impositi hakɛw bɛ latigɛ Namibi jamana gɔfɛrɛnaman fɛ ka da sɔrɔko cogoyaw kan, suguw ɲininiw, ani iziniw ka ɲɔgɔndan. Nafolo min bɛ bɔ o jagokɛta impositi ninnu na, o bɛ kɛ sababu ye ka Namibi jamana ka baarakɛnafolo dɛmɛ, ka dɛmɛ don forobaciyɛnko musakaw la i n’a fɔ kɛnɛyako, kalanko, fɛnsɔrɔsiraw yiriwali, ani sigidamɔgɔw ka ɲɛtaa porogaramuw. Ka fara o kan, o impositi ninnu bɛ dɛmɛ don ka jagokɛlaw ka balanbaliya dɔgɔya, u kɛtɔ ka jagokɛlaw fari faga ka tɛmɛ, minnu bɛ se ka jamana kɔnɔ nafolo tiɲɛ walima ka sigida suguw tiɲɛ. Namibiya fana bɛ a sen don marabolow ka jagokɛjɛkuluw la i n’a fɔ Afiriki Saheliyanfan yiriwali jɛkulu (SADC) ka dumuniko tɔnba. Nin tɔn in laɲini ye ka mara kɔnɔ jago yiriwa, a kɛtɔ ka kɛnɛyako tarifu kelenw waleya jamanadenw ni ɲɔgɔn cɛ. O de kosɔn, Namibiya ka jagokɛlaw ka impositi politiki fana bɛ se ka bɛn marabolow ka bɛnkanw ma minnu ɲɛsinnen bɛ tarifu bɛnkan ma. A nafa ka bon jagokɛlaw bolo, u k’u yɛrɛ dɔn Namibi jamana ka jagokɛlaw ka impositi politiki la, sanni u ka don diɲɛ jagokow la. O faamuyali in bɛ sariyaw labatoli sabati ka sɔrɔ ka sɔrɔko nafa caman sɔrɔ jagokɛlaw ni jamana bɛɛ bolo. Kuncɛli la, Namibiya bɛ jagokɛlaw ka impositi politiki dɔ waleya min ɲɛsinnen bɛ fɔlɔ sigida nafolo kɛrɛnkɛrɛnnenw ma. O takasi ninnu kun ye ka sɔrɔ lase jamana yiriwali ma, ka sɔrɔ ka jamana kɔnɔ iziniw lakana ka bɔ ɲɔgɔndan tilenbali la. I n’a fɔ a sen bɛ marabolow ka jagokɛɲɔgɔnya bɛnkanw na i n’a fɔ SADC Duti tɔnba, Namibiya ka jagokɛlaw ka impositi politiki fana bɛ se ka bɛn ni tarifu bɛnkan cɛsiribaw ye Afiriki Saheliyanfan mara kɔnɔ.
Sɛbɛn minnu ka kan ka kɛ walasa ka taa ni u ye jamana wɛrɛw la
Namibia ye jamana ye min sigilen bɛ Afiriki saheli-tlebi fɛ ani sɔrɔko suguya caman bɛ a la min bɛ a jigi da a ka jagokɛtaw kan kosɛbɛ. Namibi jamana gɔfɛrɛnaman ye jagokɛlaw ka seereyaw dɔw sigi senkan walasa k’a ka fɛnw bɔli jamana wɛrɛw la, u ka ɲi ani u ka bɛn ɲɔgɔn ma. Namibiya jamana na, jagokɛlaw ka seereyaw nafama dɔ ye bɔyɔrɔsɛbɛn ye. Nin sɛbɛn in b’a jira ko fɛn minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la, olu bɔra Namibi jamana na, wa u bɛ diɲɛ jago sariyaw labato. Sɛbɛn min bɛ bɔ bɔyɔrɔ la, o nafa ka bon kosɛbɛ dumuniko la, wa a bɛ dɛmɛ don ka nanbara walima fɛn nkalonmaw bali ka don jamana wɛrɛw ka suguw la. Jagokɛlaw ka seere kɛrɛnkɛrɛnnen wɛrɛ min bɛ Namibi jamana na, o ye jiriw saniyasɛbɛn ye. Nin seere in b’a jira ko jiriw bɛ fɛn minnu na, i n’a fɔ jiridenw, nakɔfɛnw, falenfɛnw, walima kisɛw, olu bɛ kɛnɛya sariya kɛrɛnkɛrɛnnenw dafa walasa ka fɛnɲɛnamaw walima banaw bali ka jɛnsɛn dankanw kɔnɔ. Fɛnɲɛnɛmako seere bɛ jamana minnu bɛ fɛnw don jamana wɛrɛw la, olu hakili sigi ko Namibi jamana ka sɛnɛfɛnw bɔli jamana wɛrɛw la, ko u lakananen don ka dun, wa u bɛ diɲɛ sariyaw labato. Ka fara o kan, Namibi jamana ka izini dɔw bɛ fɛn dilannenw ka seere kɛrɛnkɛrɛnnenw de wajibiya. Misali la, diamant ye jamana ka jagokɛyɔrɔba dɔ ye, o la, Kimberley Process Certification Scheme (KPCS) seere ka kan diamant feerelaw ma. O seereyaw b’a to diamant tɛ bɛnbaliya sɔrɔ, wa u bɛ bɔ yɔrɔw la minnu bɛ sariya kɔnɔ. Namibie jɛgɛminɛfɛnw fana mago bɛ jagokɛlaw ka seere caman na k’a sababu kɛ u nafa ka bon jamana wɛrɛw ka suguw la. Olu dɔw ye Kɛnɛyasɛbɛnw ye minnu bɛ di jɛgɛko ɲɛmɔgɔw fɛ minnu b’a jira ko saniyako sariyaw labatoli donna ani Jɛgɛko sɛgɛsɛgɛlisɛbɛn minnu bɛ fɛn dilannenw jogoɲini sabati. A ka kan ka kɔlɔsi ko ninnu ye misali damadɔw ye, minnu bɛ tali kɛ jagokɛlaw ka seereyaw la minnu bɛ ɲini Namibi jamana kɔkan; seere wɛrɛw bɛ se ka sɔrɔ izini kɛrɛnkɛrɛnnenw na ka kɛɲɛ ni fɛnw suguya ye minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la. Kuncɛli la, jagokɛlaw ka seereyaw minnu tɔgɔ bɔra kosɛbɛ i n’a fɔ bɔyɔrɔsɛbɛnw, jiriw saniyasɛbɛnw, Kimberley Process Certification Scheme seereyaw (diamantw ta fan fɛ), Kɛnɛyasɛbɛnw (jɛgɛminɛfɛnw na), ani jɛgɛko sɛgɛsɛgɛlisɛbɛnw, olu jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ Namibi jamana ka jagokɛtaw dafalen n’u suguya sabatili la diɲɛ kɔnɔ.
Logistiki min bɛ ladilikan di
Namibia ye jamana ye min sigilen bɛ Afiriki saheli-tlebi fɛ, a lakodɔnnen don a ka dugukolo suguya caman fɛ ani kungosogo nafamaw fɛ. Ni kuma bɛ tali kɛ fɛnw ladonni ni bolifɛnw na, laadilikan jɔnjɔn damadɔ bɛ yen minnu ka kan ka jateminɛ. 1. Walvis Bay kurunbonkarila: Walvis baji kurunbonkarila bɛ Namibia tilebin yanfan fɛ, wa a bɛ kɛ jamana ka kurunbonkariyɔrɔba ye. A bɛ fɛnsɔrɔsiraw ni fɛn ɲumanw di doni tali ma, o bɛ kɛ sababu ye ka doni ni doni bɔli baara ɲumanw kɛ. 2. Sirako : Namibiya sirako yiriwalen don kosɛbɛ, o b’a to sirako bɛ kɛ fɛn nafama ye jamana kɔnɔ. B1 jamana sira bɛ dugubaw cɛ i n’a fɔ Windhoek (faaba), Swakopmund, ani Oshakati, ka fɛnw taabolo nɔgɔya mara suguya caman kɔnɔ. 3. Nɛgɛso bolifɛnw : Namibiya fana bɛ ni nɛgɛso sira ye min bɛ baara kɛ TransNamib fɛ min bɛ marabolo jɔnjɔnw cɛsiri jamana kɔnɔ. Nɛgɛso bolifɛnw bɛ se ka nafa sɔrɔ kɛrɛnkɛrɛnnenya la ni doni belebelebaw walima fɛn girinmanw bɛ taa yɔrɔ janw na ka ɲɛ. 4. Fiɲɛ doni: Ni doni bɛ taa waati kɔnɔ walima ka doni ta jamana wɛrɛw la, awiyɔn ta ka ɲi Namibi jamana na. Hosea Kutako Dugukolo kan Airport min bɛ Windhoek kɛrɛfɛ, o bɛ kɛ diɲɛ daba ye min bɛ tali kɛ diɲɛ yɔrɔ suguya caman na. 5. Laɲini baarakɛlaw : Jɛɲɔgɔnya ni fɛnw ladonni baarakɛlaw ye minnu bɛ se kosɛbɛ, o bɛ se ka baara kɛcogo ɲuman nɔgɔya kosɛbɛ kurunbokari ni fɛnmarayɔrɔw la Namibi jamana yɔrɔbaw kɔnɔ. O tɔnw bɛ baara bɛɛ kɛ i n’a fɔ dumuniko, doni tali, fɛnw maracogo, ani fɛnw tilatilali. 6. Duti sariyaw : Duti sariyaw faamuyali nafa ka bon kosɛbɛ ni fɛnw donna walima ka taa jamana wɛrɛw la Namibi jamana na walasa ka waati jan walima gɛlɛya si bali dancɛ tigɛyɔrɔw la walima dondaw/bɔyɔrɔw la. Ni an bɛ baara kɛ ɲɔgɔn fɛ ni fɛnw ladonni dɔnbagaw ye minnu bɛ nin sariya ninnu dɔn kosɛbɛ, o bɛna kɛ sababu ye ka sariya labatoli kɛ ani ka gɛlɛya minnu bɛ se ka sɔrɔ bolifɛnw ta waati la, olu dɔgɔya. 7.Magayɔrɔw: Ka kɛɲɛ ni i ka jagokɛyɔrɔw ka magow ye, ka baara kɛ ni sigida fɛnmarayɔrɔw ye, o bɛ se ka kɛ sababu ye ka fɛnw labɛncogo bɛɛ lajɛlen nafa bonya Namibi jamana kɔnɔ, n’i ye fɛn marayɔrɔ lakananenw di minnu ka surun jagokɛyɔrɔ jɔnjɔnw na. Aw k’aw hakili to a la ko a nafa ka bon ka ɲinini wɛrɛw kɛ ani ka lajɛ kɛ ni sigida labɛnbagaw ye walasa ka desizɔnw ta minnu bɛ bɛn aw mago kɛrɛnkɛrɛnnenw ma. Ni bolodacogo ɲuman ni jɛ-ka-baara kɛra, ka Namibiya ka fɛnw labɛncogo ɲɛnabɔ, o bɛ se ka kɛ ko ye min tɛ gɛlɛya.
Sannikɛlaw ka yiriwali siraw

Jagokɛyɔrɔw jirali nafamaw

Namibi, min bɛ Afiriki saheli-tlebi fɛ, o bɛ diɲɛ sannifeere ni yiriwali sira nafama caman di ka fara jirali siraw kan. Ni a ka politiki sigida sabatilen don, a ka sɔrɔko sabatili, ani a ka jagokɛcogo ɲuman, Namibiya bɛ diɲɛ sannikɛlaw ni waridonna caman sama minnu b’a fɛ ka nafa sɔrɔ jamana ka nafolo nafamaw ni suguw la minnu bɛ ka bonya. Dugukolo kan sannifeere siraba dɔ min bɛ Namibi jamana na, o ye minɛnko ye. Ikomi Namibi ye diɲɛ kɔnɔ diamant, uraniyɔmu, zinki ani fɛn wɛrɛw dilanko tɔnba dɔ ye, a ye diɲɛ minɛnko tɔn caman sama. O tɔnw ka teli ka jɛɲɔgɔnya kuntaalajanw sigi senkan ni sigida feerekɛlaw ye walasa k’u ka fɛnɲɛnamafagalanw magow lakana. Baarakɛyɔrɔ kɛrɛnkɛrɛnnen wɛrɛ min bɛ diɲɛ sannifeere la Namibi jamana na, o ye turisimu ye. Jamana ka yɔrɔ kabakomaw i n’a fɔ Sossusvlei kulu bilenman tɔgɔba ani kungosogo suguya caman Etosha jamana nakɔsɛnɛyɔrɔ la, o b’a kɛ taamakɛlaw ka yɔrɔ ye min ka di diɲɛ fan bɛɛ ye. O bɛ kɛ sababu ye ka jagokɛla suguya caman bila turisimu la i n’a fɔ lotɛli cakɛdaw ani safari baarakɛlaw, u ka jatigila minɛnw walima ɲɛnajɛfɛnw sɔrɔ diɲɛ kɔnɔ. Namibiya fana bɛ waso sɛnɛko ɲɛtaa siratigɛ la, ni sababu caman bɛ diɲɛ sannikɛlaw bolo. Misisogofɛnw feereli jamana kɔkan, o nafa ka bon kɛrɛnkɛrɛnnenya la, k’a sababu kɛ Namibiya ka baganw ka kɛnɛyako sariya gɛlɛnw ye minnu bɛ sogo sɔrɔli sabati. Dugukolo kan sanniw ka teli ka kɛ baganmara walima sɛnɛ masinw ye. Ɲɛjirali siratigɛ la, Windhoek bɛ jagokɛyɔrɔba caman kɛ san kɔnɔ minnu bɛ marabolow ni diɲɛ jamanaw bɛɛ lajɛlen mɔgɔw sama. Windhoek ka izini ni sɛnɛko jirali ye o ko sugu dɔ ye min kɔnɔ, ɲɛjiralikɛlaw bɛ izini suguya caman jira i n’a fɔ fɛn dilanni, sɛnɛko, fɛnsɔrɔ yiriwali fɛnw/baarakɛminɛnw. Ka fara o kan, turisimu jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ jirali siraw la Namibi jamana na ni ko kɛlenw ye i n'a fɔ "Namibian Tourism Expo" minnu bɛ kɛ san o san. A bɛ taamakɛlaw sama ka bɔ diɲɛ fan bɛɛ la minnu b’u ka baarakɛminɛnw jira kiliyanw na minnu bɛ se ka kɛ u ka kiliyanw ye, n’u b’a fɛ kosɛbɛ ka Namibiya ka sigida laminikogo kɛrɛnkɛrɛnnenw lajɛ. Ka fara o kan, ka kɛ Afiriki Saheliyanfan Dutiw ka tɔnba (SACU) kɔnɔ, o b’a to jagokɛlaw ka se ka don jamana wɛrɛw ka suguw la minnu ye tɔnden ye – Botswana Eswatini (kɔrɔlen Swaziland), Lesoto, Afiriki tilebinyanfan, ani Namibi. Ka fara o kan, Namibiya bɛ nafa sɔrɔ Afiriki ka yiriwali ni sababuya sariya (AGOA) la, n’o ye Ameriki ka jagokɛcogo ye. O bɛ kɛ sababu ye ka fɛnw di minnu bɛ se ka bɔ Namibiya, ka se ka don Ameriki sugu la min bɛ nafa caman lase mɔgɔw ma. Kuncɛli la, Namibiya bɛ diɲɛ sannifeere sira nafama suguya caman di ani jirali siraw, seko ni dɔnko siratigɛ la i n’a fɔ minɛnko, turisimu, ani sɛnɛko. A ka jagokɛcogo ɲuman n’a sendonni marabolow ka dumuniko tɔnw kɔnɔ, o bɛ jagokɛɲɔgɔnya sabati ni a sigiɲɔgɔn jamanaw ye, k’a sɔrɔ fɛɛrɛ minnu bɛ i n’a fɔ AGOA, olu bɛ da wuli diɲɛ suguw la. O ko ninnu bɛ Namibi kɛ yɔrɔ ye min ka di diɲɛ sannikɛlaw ye minnu bɛ sugu kura ɲini walima ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni sigida baarakɛdabaw ye.
Namibia, jamana min bɛ Afiriki saheli-tlebi fɛ, ɲininikɛlan caman bɛ yen minnu ka di kosɛbɛ, a sigibagaw bɛ baara kɛ ni minnu ye tuma caman na. O ɲininikɛlanw b’a to mɔgɔ bɛ se ka kunnafoniw sɔrɔ, ka kibaruyaw sɔrɔ ani ka ɛntɛrinɛti kan fɛn wɛrɛw sɔrɔ. Nin ye ɲininikɛlan dɔw ye minnu bɛ kɛ tuma caman na Namibi jamana na ka fara u ka siti ladɛrɛsiw kan: 1. Google (www.google.com.na): Siga t’a la ko Google ye ɲininikɛlan dɔ ye min bɛ baara kɛ kosɛbɛ diɲɛ kɔnɔ. A bɛ jaabi suguya caman di minnu bɛ se ka kɛ sababu ye ka baarakɛlaw mago suguya caman ɲɛnabɔ. 2. Yahoo (www.yahoo.com): Yahoo ye ɲininikɛlan wɛrɛ ye min bɛ fɔ kosɛbɛ, min bɛ baara suguya caman Kɛ i n’a fɔ imɛri, kibaruyaw, wariko kura, ka Fàra ɛntɛrinɛti ɲinini seko kan. 3. Bing (www.bing.com): Bing ye Microsoft ka ɲininikɛlan ye min bɛ fɛn dɔ Di min bɛ mɔgɔ ɲɛnajɛ ani ka fɛn caman Kɛ i n’a fɔ ja ɲinini ni bamanankan baarakɛcogo. 4. DuckDuckGo (duckduckgo.com): DuckDuckGo lakodɔnnen don a ka danbeko siratigɛ la k’a sɔrɔ a bɛ jaabiw di minnu tɛ mɔgɔ bɔ mɔgɔ la ka bɔ yɔrɔ caman na k’a sɔrɔ a ma baarakɛlaw ka baara nɔfɛtaama. 5. Nasper ka Ananzi (www.ananzi.co.za/namibie/): Ananzi ye ɲininikɛlan ye min sigilen bɛ Afiriki tilebinyanfan fɛ, a bɛ baara kɛ kosɛbɛ fana Namibi jamana na. A bɛ sigida kɔnɔkow di minnu bɛ bɛn baarakɛlaw ma Afiriki Saheliyanfan mara kɔnɔ. 6. Webcrawler Africa (www.webcrawler.co.za/namibia.nm.html): Webcrawler Africa b’a sinsin jaabiw dicogo kan minnu bɛ kɛ ka kɛɲɛ ni mɔgɔw sago ye, minnu sigilen bɛ Afiriki jamana kɛrɛnkɛrɛnnenw na i n’a fɔ Namibia. . 8. Lycos ɲininikɛlan (search.lycos.com/regional/Africa/Namibia/): Lycos bɛ ɛntɛrinɛti ɲinini caman di ani fana sugandiliw walasa ka mara kɔnɔ kunnafoni kɛrɛnkɛrɛnnenw sɛgɛsɛgɛ Namibi jamana kɔnɔ a ka ɲɛ kɛrɛnkɛrɛnnen kan jamana ye. Ninnu ye ɲininikɛlan minnu bɛ baara kɛ kosɛbɛ, olu misali dɔw dɔrɔn de ye minnu bɛ sɔrɔ Namibi jamana na. Baarakɛlaw bɛ se ka sugandili kɛ ka kɛɲɛ n’u diyanyekow ye, u delila ka minnu kɛ, ani u ka ɲinini wajibiyalenw.

Ɲɛ jɛmanbaw

Namibia ye jamana ye min bɛ Afiriki saheli-tlebi fɛ min lakodɔnnen don a ka dugukolo cɛɲiw ni kungosogo nafamaw fɛ. Ni kuma bɛ ɲɛ jɛmanw kan, ɲɛ jɛman damadɔ bɛ yen minnu bɛ se k’i dɛmɛ ka kunnafoniw sɔrɔ i mago bɛ minnu na Namibi jamana na. Nin ye ɲɛ jɛmanw ɲɛbilasɛbɛnba dɔw ye ka fara u ka siti ladɛrɛsiw kan: 1. Ɲɛ jɛmanw Namibi (www.yellowpages.na): Nin ye ɲɛ jɛmanw ɲɛbilasɛbɛnw dɔ ye minnu ka ca kosɛbɛ ani minnu ka di kosɛbɛ Namibi jamana na. A bɛ dakun suguya caman ɲɛfɔ i n’a fɔ sigiyɔrɔw, dumunikɛyɔrɔw, sannikɛyɔrɔw, baarakɛminɛnw ani fɛn wɛrɛw. 2. HelloNamibia (www.hellonamibia.com): Nin gafe in bɛ lisi caman di jagokɛlaw ma, seko ni dɔnko siratigɛ la, i n’a fɔ turisimu, dumunikɛyɔrɔw, bolifɛnw, ani fɛn wɛrɛw. 3. Info-Namibia (www.info-namibia.com): Hali n’a tɛ kɛrɛnkɛrɛnnenya la ɲɛ jɛmanw ɲɛbilasɛbɛn ye a yɛrɛ la, nin siti in bɛ kunnafoni caman di sigiyɔrɔ suganditaw kan, i n’a fɔ lodijiw ni kanpaɲiw Namibi jamana bɛɛ kɔnɔ. 4. Discover-Namibia (www.discover-namibia.com): Turisidilaw ka kunnafonisɛbɛn wɛrɛ min bɛ sigida caman ɲɛfɔ i n’a fɔ lotɛli, dunanw ka so, lodijiw ani mobili bolifɛnw ani taamakɛlaw. 5. iSearchNam (www.isearchnam.com): Nin ɛntɛrinɛti jagokɛyɔrɔba in bɛ jagokɛyɔrɔ suguya caman tɔgɔw di ka fara karti nafamaw kan walasa ka taa yɔrɔw la minnu tɛ kelen ye jamana kɔnɔ. O kunnafonidilanw bɛ se ka kɛ ka kunnafoniw sɔrɔ sosiyetew/jagokɛlaw fɛ minnu bɛ baara kɛ seko ni dɔnko siratigɛ la Namibi jamana kɔnɔ. I mana sigiyɔrɔ sugandilenw ɲini wo, walima sigida baarakɛlaw i n’a fɔ kuran baarakɛlaw walima pɔmpi baarakɛlaw; o kɛnɛ ninnu bɛ hakilina nafamaw di jɛɲɔgɔnyaw kan minnu bɛ se ka da u kan jamana fan bɛɛ la. Aw hakili to a la ka sɔrɔyɔrɔ suguya caman sɛgɛsɛgɛ tuma bɛɛ ani ka seginnkanniw kalan ni aw bɛ baara kɛ ni o kunnafonidilanw ye bawo tiɲɛni bɛ se ka ɲɔgɔn ta ka bɔ lisi la.

Jagokɛyɔrɔbaw

Namibia ye jamana ye min bɛ Afrika saheli-tlebi fɛ. Hali n’a bɛ se ka kɛ ko ɛntɛrinɛti jagokɛyɔrɔ lakodɔnnen caman tɛ a bolo i n’a fɔ jamana dɔw, hali bi, dɔw bɛ yen minnu kɔlɔsira kosɛbɛ minnu bɛ baara kɛ Namibi jamana na. Jagokɛyɔrɔba dɔw filɛ nin ye ɛntɛrinɛti kan ani u kelen-kelen bɛɛ ka sitiw: 1. my.com.na - Nin ye ɛntɛrinɛti suguba dɔ ye Namibi jamana na, a bɛ fɛn caman dilan i n’a fɔ ɛntɛrinɛti, finiw, so kɔnɔfɛnw, ani fɛn wɛrɛw. 2. Dismaland Namibia (dismaltc.com) - Nin yɔrɔ in kɛrɛnkɛrɛnnen don ɛntɛrinɛti fɛn suguya caman feereli la i n’a fɔ telefɔni seleke naani, ɔridinatɛri, tulonkɛminɛnw, ani fɛn wɛrɛw. 3. Loot Namibia (loot.com.na) - Loot Namibia ye ɛntɛrinɛti sugu ye min bɛ fɛn suguya caman dilan i n’a fɔ ɛntɛrinɛti, minɛnw, minɛnw, modɛlifɛnw, ani fɛn wɛrɛw. 4. Takealot Namibia (takealot.com.na) - Takealot ye Afiriki tilebinyanfan jagokɛla ye min sigilen bɛ ɛntɛrinɛti kan, min fana bɛ baara kɛ ni kiliyanw ye Namibi jamana na. A bɛ fɛn suguya caman dilan k’a ta ɛntɛrinɛti kan ka taa a bila denmisɛnninw ka fɛnw na ka taa a bila sokɔnɔminɛnw na. 5. The Warehouse (thewarehouse.co.na) - Warehouse b’a sinsin dumunifɛnw ni du kɔnɔfɛnw ɲumanw di kiliyanw ma sɔngɔ gɛlɛn na a ka ɛntɛrinɛti yɔrɔ fɛ. 6. eBay Classifieds Group (ebayclassifiedsgroup.com/nam/)- eBay Classifieds bɛ jamana caman na diɲɛ kɔnɔ Namibia fana sen bɛ o la. Baarakɛlaw bɛ se ka piblisite suguya caman sɔrɔ fɛnw sanni walima u feereli kama suguya wɛrɛw kɔnɔ. Aw k’a kɔlɔsi ko ninnu ye misali dɔw dɔrɔn ye ɛntɛrinɛti jagokɛyɔrɔba minnu bɛ baara kɛ Namibi jamana na; a bɛ se ka kɛ ko plateforme misɛnnin wɛrɛw walima niche wɛrɛw bɛ sɔrɔ fana.

Sosiyete ka kunnafonidilanw (médias sociaux) belebelebaw

Sosiyete ka kunnafonidilan caman bɛ yen minnu bɛ baara kɛ kosɛbɛ Namibi jamana na. U dɔw filɛ nin ye ka fara u ka sitiw kan: 1. Facebook (www.facebook.com): Facebook ye sosiyete ka kunnafonidilanw dɔ ye min bɛ baara kɛ kosɛbɛ diɲɛ kɔnɔ, Namibia fana sen bɛ o la. A b’a to mɔgɔw bɛ se ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni u teriw ni u somɔgɔw ye, ka fotow ni wideyow tila ɲɔgɔn na, ka don kuluw kɔnɔ, ani ka tugu ɲɛw kɔ. 2. Twitter (www.twitter.com): Twitter ye microblogging platform ye, baarakɛlaw bɛ se ka cikan surunw bila yɔrɔ min na, n’u bɛ wele ko tweets. Namibikaw bɛ baara kɛ ni o yɔrɔ ye walasa ka to ka kunnafoni kuraw sɔrɔ, ni ko kɛlenw, ani ka baro kɛ minnu ɲɛsinnen bɛ barokun suguya caman ma. 3. Instagram (www.instagram.com): Instagram ye foto ni wideyow tila-tila-yɔrɔ ye min ye mɔgɔw kanu kosɛbɛ Namibi jamana na. Baarakɛlaw bɛ se ka jaw walima wideyow surunw bila, ka filɛriw kɛ, ka sɛbɛnniw fara u kan, ani ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni mɔgɔ wɛrɛw ye, u diyanyekow ni u ka kuma fɔlenw fɛ. 4. LinkedIn (www.linkedin.com): LinkedIn ye baarakɛlaw ka jɛɲɔgɔnya yɔrɔ ye min bɛ baara kɛ kosɛbɛ Namibi jamana baarakɛlaw fɛ baarakɛyɔrɔw kama, baara yiriwali kama, jɛɲɔgɔnya kama u ka baarakɛyɔrɔ kɔnɔ walima u diyanye yɔrɔ la. 5. YouTube (www.youtube.com): YouTube b’a to baarakɛlaw bɛ se ka kunnafoniw bila, k’u lajɛ, k’u jate i n’a fɔ wideyow minnu bɛ barokun suguya caman kan, k’a ta ɲɛnajɛ la ka taa a bila kalan na. Mɔgɔ caman ni jɛkulu caman bɛ Namibi jamana na, u b’u yɛrɛ ka kanw da YouTube kan kun wɛrɛw kama i n’a fɔ ka dɔnkilida videyow walima kalan kɔnɔkow tila ɲɔgɔn na. 6. WhatsApp : Hali n’a ma jate laada la ko a ye sosiyete ka kunnafonidilan ye i n’a fɔ tɔw minnu kofɔra sanfɛ; WhatsApp cikan baarakɛminɛn kɛra fɛn ye min diyara kosɛbɛ Namibia jamana na walasa ka kumaɲɔgɔnya kɛ mɔgɔ kelen-kelen walima kulu fitininw ni ɲɔgɔn cɛ sms fɛ, kumakan weleli,ani videyo weleli. Ninnu ye kunnafonidilanw ye minnu bɛ fɔ kosɛbɛ, Namibi jamana mɔgɔw bɛ baara kɛ ni minnu ye walasa ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni mɔgɔ wɛrɛw ye ɛntɛrinɛti kan u yɛrɛ ye walima u ka baarakɛyɔrɔ la.

Industri tɔnba minnu bɛ yen

Namibia, min sigilen bɛ Afiriki saheli-tlebi fɛ, izini tɔnba caman bɛ yen minnu bɛ a ka sɔrɔko sira suguya caman yiriwa ani k’u dɛmɛ. O tɔnw jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ u ka iziniw nafa lafasali la, wa u bɛ kɛ jɛkafɔ, dɔnniya tila-tila, ani politiki yiriwali sira ye. Namibi jamana ka izini tɔnba dɔw filɛ nin ye ka fara u ka sitiw kan: 1. Namibia jagokɛlaw ka tɔnba (NCCI): Site web: https://www.ncci.org.na/ Bamako, Mali. NCCI ye tɔnba ye Namibi jamana na, wa a bɛ kɛ jagokɛlaw ka kumakan ye iziniw kɔnɔ. A bɛ jago, wariko, jagokɛlaw, ani sɔrɔ yiriwali sabati. 2. Namibi jamana ka fɛn dilanni jɛkulu (NMA): Site web: https://nma.com.na/ Bamako, Mali. NMA bɛ dɛmɛ don fɛn dilanni na, a kɛtɔ ka jɛɲɔgɔnya siraw sabati, ka seko ni dɔnko yiriwali fɛɛrɛw, ani ka lafasali kɛ walasa ka ɲɔgɔndan yiriwa. 3. Namibi jamana ka jɔli baarakɛlaw ka tɔnba (CIF): Site web: https://www.cifnamibia.com/ Bamako, Mali. CIF ka baara ye ka jagokɛlaw jira minnu ɲɛsinnen bɛ jɔli ma, a kɛtɔ ka nafolo di izini sariyaw kan, ka seko ni dɔnko yiriwali porogaramuw dɛmɛ, ani ka jagokɛɲɔgɔnyaw nɔgɔya seko ni dɔnko siratigɛ la. 4. Namibi jamana ka jatigila tɔnba (HAN): Site web: https://www.hannam.org.na/ Bamako, Mali. HAN bɛ turisimu ni jatigila baarakɛlaw ka lasigiden ye Namibi jamana kɔnɔ, a kɛtɔ ka turisimu kɛcogo sabatilenw yiriwa ka sɔrɔ ka kalan bolodalenw di walasa ka baara kɛcogo ɲuman sabati. 5. Namibi jamana ka bankiw ka tɔn: Site web: http://ban.com.na/ Bamako, Mali. O tɔn in bɛ kɛ jagokɛlaw ka bankiw ka lasigiden ye minnu bɛ baara kɛ Namibi jamana na. A ka laɲini fɔlɔ ye ka banki kɛcogo ɲumanw lafasa minnu bɛ kɛ sababu ye ka sɔrɔ sabatili sabati. 6. So jɔli baarakɛlaw ka tɔnba (CITF): Site web: http://citf.com.na/ Bamako, Mali. CITF bɛ baara kɛ i n’a fɔ kalanko ɲɛmɔgɔso jɔli baara kɔnɔ min sinsinnen don kɛrɛnkɛrɛnnenya la seko ni dɔnko dɛsɛw ɲɛnabɔli kan baarakɛlaw ka kalan bolodalenw sababu fɛ. 7. Afiriki saheliyanfan ka minɛnko tɔnba - Minɛriw ka tɔnba : Site web: http://chamberofmines.org.za/namibia/ Bamako, Mali. Nin tɔn in bɛ minɛnko ɲɛmɔgɔso la Namibi jamana na, wa a b’a ɲini ka sɛnɛko walew yiriwa minnu bɛ kɛ ni kunkanbaaraw ye ani minnu bɛ sabati, ka sɔrɔ ka dɛmɛ don jamana ka sɔrɔ yiriwali la. Ninnu ye misali damadɔw ye minnu bɛ Namibi jamana ka izini tɔnba tɔgɔba dɔw jira. Jɛkulu kelen-kelen bɛɛ jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ gɛlɛya kɛrɛnkɛrɛnnenw ɲɛnabɔli la, ka yiriwali sabati, ani k’u ka iziniw nafa lafasa. A ka ɲi i ka taa u ka sitiw kan walasa ka kunnafoni caman sɔrɔ u ka laɲiniw, u ka baara kɛcogo ani u ka tɔndenw ka nafaw kan.

Jago ni jagokɛlaw ka sitiw

Namibia ye jamana ye min bɛ Afrika saheli-tlebi fɛ. Sɔrɔko barikama b’a la ni seko ni dɔnko suguya caman bɛ a ka yiriwali la, i n’a fɔ minɛnko, sɛnɛ, turisimu, ani fɛn dilanni. Sɔrɔko ni jago siratigɛ la, siti caman bɛ yen minnu bilalen bɛ kunnafoniw di Namibi jamana ka jagokɛyɔrɔw kan. Nin ye a ɲɛnama dɔw ye ka fara u ka siti URLw kan: 1. Namibia jagokɛlaw ka tɔnba (NCCI) - NCCI bɛ sɔrɔ yiriwali sabati ani ka jago nɔgɔya Namibi jamana kɔnɔ. Site web: https://www.ncci.org.na/ Bamako, Mali. 2. Namibi jamana ka nafolodonni yiriwali ni yiriwali tɔnba (NIPDB) - Nin gɔfɛrɛnaman ka baarakɛda in b’a fɛ ka nafolodonni sama ka don Namibi jamana kɔnɔ, a kɛtɔ ka kunnafoniw di wariko siraw kan. Site web: http://www.investnamibia.com.na/ Bamako, Mali. 3. Minisiri min ɲɛsinnen bɛ izini yiriwali ni jago ma (MIT) - A ka baara ye ka politiki siraw waleya minnu ɲɛsinnen bɛ izini yiriwali ni jago ma Namibi jamana kɔnɔ. Site web: https://mit.gov.na/ Bamako, Mali. 4. Banki of Namibia (BON) - Namibia banki sanfɛla bɛ sɔrɔko kunnafoniw, kunnafoniw, ani wariko politiki kunnafoniw di. Site web: http://www.bon.com.na/ Bamako, Mali. 5. Jagokɛlaw ka baarakɛyɔrɔw ɲɛmɔgɔso (EPZA) - EPZA b’a sinsin iziniw yiriwali kan minnu ɲɛsinnen bɛ jagokɛyɔrɔw ma, yɔrɔ minnu latigɛra Namibi jamana kɔnɔ. Site web: http://www.epza.com.na/ Bamako, Mali. 6. Namibi jamana yiriwali banki (DBN) - DBN bɛ wariko dɛmɛ di yiriwali porozɛw ma minnu ɲɛsinnen bɛ jamana kɔnɔ sigida ni sɔrɔ yiriwali ma. Site web: https://www.dbn.com.na/ Bamako, Mali. 7. Jagokɛlaw ka nɔgɔlenya kɛlɛli dakun/Namibiya kunnafoni - Nin nafolomafɛn in bɛ kunnafoni kɛrɛnkɛrɛnnenw di nɔgɔlenya faratiw kan jagokɛlaw ma minnu bɛ baara kɛ walima minnu bɛ wari bila Namibi jamana kɔnɔ. Site web: https://www.business-anti-corruption.com/jamana-sɛbɛnw/namiba 8. Grootfontein Sɛnɛ yiriwali baarada (GADI) - A bɛ sɛnɛko ɲinini sɛbɛnw, bilasiralikanw, ani kibaruyaw di sɛnɛkɛlaw ni baarakɛlaw ma minnu ɲɛsinnen bɛ iziniw ma. Site web: https://www.gadi.agric.za/ Bamako, Mali. Aw k’a kɔlɔsi ko nin siti ninnu bɛ se ka Changé ani a ka ɲi tuma bɛɛ ka kunnafoni labanw sɛgɛsɛgɛ ka bɔ sɔrɔyɔrɔw la minnu bɛ sɔrɔ fanga fɛ.

Jagokɛlaw ka kunnafoniw ɲinini sitiw

Jago kunnafonidilan caman bɛ yen minnu bɛ se ka kɛ Namibi jamana ye. Nin siti ninnu dɔw lisɛli bɛ duguma n’u ka URLw ye: 1. Namibia jatebɔ baarada (NSA): Namibi jamana ka jatebɔ baarada ofisiyali bɛ jago kunnafoniw di fana. Aw bɛ se k’a sɔrɔ u ka siti kan https://nsa.org.na/. 2. Jago kariti: Nin siti in, min bɛ baara kɛ ni diɲɛ jagokɛyɔrɔba (ITC) ye, o bɛ jago jateminɛw ni suguya sɔrɔli kunnafoniw bɛɛ di Namibiya ni jamana wɛrɛw ma. Aw bɛ se ka jago kunnafoniw sɔrɔ Namibia jamana kan https://www.trademap.org/Country_SelProduct.aspx. 3. GlobalTrade.net: Nin yɔrɔ in bɛ kunnafoniw ni baarakɛminɛnw di minnu ɲɛsinnen bɛ jagokow ma, i n’a fɔ dumuniko kunnafoniw, seko ni dɔnko kunnafoniw, ani jagokɛlaw ka kunnafonidilanw jamana suguya caman na Namibi fana sen bɛ o la. Aw bɛ se ka yɔrɔ min ɲɛsinnen bɛ Namibiya jago ma, o sɔrɔ https://www.globaltrade.net/Namibia/export-import. 4. Afiriki ka jago ni donni banki (Afreximbank): Afreximbank bɛ se ka sɔrɔko kunnafoni caman sɔrɔ Afiriki jamanaw kan, Namibi jamana ka jagofɛnw ni fɛnw dondonni jatew sen bɛ o la, u ka siti kan http://afreximbank-statistics.com/. 5. ONU ka Comtrade kunnafonidilan : Nasiyɔn Zini ka Comtrade kunnafonidilan ye nafolo nafama ye min bɛ fɛnw dondonni ni u bɔli jateminɛ caman di jamana suguya caman ma, Namibiya ka jagokɛwalew fana sen bɛ o la. Aw ye taa u ka siti kan https://comtrade.un.org/data/. Aw k’a kɔlɔsi ko o kunnafonidilan dɔw bɛ se ka kɛ sababu ye ka aw tɔgɔ sɛbɛn walima ka aw tɔgɔ sɛbɛn walasa ka kunnafoni kɛrɛnkɛrɛnnenw walima fɛn kɔrɔw sɔrɔ minnu tɛ ɲinini baara jɔnjɔnw kɔ.

B2b plateformes (plateformes B2b) ye

Namibi, min sigilen bɛ Afiriki saheli-tlebi fɛ, jagokɛyɔrɔ bɛ yen min bɛ yiriwa ni B2B sira caman ye minnu bɛ sɔrɔ tɔnw fɛ walasa u ka se ka jago kɛ ɲɔgɔn fɛ ani ka jago kɛ. B2B jɔyɔrɔ kɛrɛnkɛrɛnnen dɔw filɛ nin ye Namibi jamana na: 1. TradeKey Namibia (www.namibia.tradekey.com): TradeKey ye diɲɛ B2B suguba ye min bɛ jagokɛlaw bila ka bɔ izini suguya caman na, u ka se ka ɲɔgɔn sɔrɔ ani ka u sen don diɲɛ jago la. A bɛ kɛ sababu ye Namibi jamana ka tɔnw k’u ka fɛn dilannenw jira ani ka se sannikɛlaw ma minnu bɛ se ka kɛ diɲɛ kɔnɔ. 2. GlobalTrade.net Namibia (www.globaltrade.net/s/namibia): GlobalTrade.net bɛ se ka baarakɛlaw ni izini dɔnbagaw ka kunnafonisɛbɛnba dɔ sɔrɔ, ka sira di jagokɛlaw ma Namibia jamana kɔnɔ, ka fɛnw feerelaw, baarakɛlaw, walima hali waridonna minnu bɛ se ka kɛ u ye, olu ka se ka sɔrɔ ani diɲɛ kɔnɔ. 3. Bizcommunity.com (www.bizcommunity.com/Country/196/111.html): Bizcommunity ye B2B sigida ye min sigilen bɛ Afiriki tilebinyanfan fɛ, min bɛ kibaruyaw, hakilinaw, ko kɛlenw, ani tɔnw ka ɲɛfɔliw ɲɛfɔ izini suguya caman kɔnɔ i n’a fɔ feereli, kunnafonidilanw, feereli , sɛnɛko wdfl, ka kɛ yɔrɔ ɲuman ye jagokɛlaw bolo minnu b’a fɛ k’u ka rezow bonya Namibi jamana kɔnɔ. 4. AfricanAgriBusiness Platform (AABP) (www.africanagribusinessplatform.org/namibiaindia-business-platform): AABP bɛ kɛ dancɛ ye sɛnɛko jagokɛlaw ni ɲɔgɔn cɛ Afiriki kɔnɔ minnu ka nafaw bɛ ɲɔgɔn ta nka u yɔrɔw tɛ kelen ye i n’a fɔ Ɛndujamana. Nin kɛnɛ in bɛ kɛ sababu ye ka sɛnɛfɛnw dilannikɛlaw ni sɛnɛfɛnw dilannikɛlaw dɛmɛ ka bɔ Namibiya, u ka se ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni Ɛndujamana ɲɔgɔn ye jago siratigɛ la. 5. Kompass ka jagokɛlaw ka kunnafonisɛbɛn - Namibi (en.kompass.com/directory/NA_NA00): Kompass bɛ kunnafonidilan caman di tɔnw ma minnu bɛ baara kɛ seko ni dɔnko siratigɛ la diɲɛ kɔnɔ, i n’a fɔ fɛn dilanni, baarakɛyɔrɔw wdfl, ka baarakɛlaw dɛmɛ u ka se ka jagokɛɲɔgɔn minnu bɛ se ka kɛ, olu ka kunnafoniw sɔrɔ minnu sigilen bɛ ɲinini sariya kɛrɛnkɛrɛnnenw kan ka fara jago hakilina nafamaw kan. Ninnu ye misali damadɔw ye B2B siraw kan minnu bɛ sɔrɔ Namibi jamana na, minnu bɛ jagokɛɲɔgɔnya nɔgɔya sigida ka tɔnw ni diɲɛ suguw cɛ. A nafa ka bon k’a dɔn ko sigida kura bɛ bɔ tuma bɛɛ, wa jagokɛlaw bɛ ladilikan di u ma u ka ɲinini caman kɛ walasa ka yɔrɔ bɛnnen dɔn ka da u ka izini walima jago kɛrɛnkɛrɛnnenw ka ɲininiw kan.
//