More

TogTok

Suguba minnu bɛ yen
right
Jamana Lajɛba
Papuwasi Gine ye jamana ye min bɛ Pasifiki Kɔgɔji saheli-tlebi fɛ. O ye Gine kura gun kɔrɔnyanfan tilancɛ ye, ka fara gun misɛnnin damadɔ kan minnu b'a lamini. Mɔgɔ miliyɔn 8 ni kɔ, Papuwasi Gine ye jamana dɔ ye min ka laadalakow tɛ kelen ye diɲɛ kɔnɔ. Jamana ye yɛrɛmahɔrɔnya sɔrɔ Ɔsitarali fɛ san 1975, a bɛ baara kɛ i n’a fɔ pariti demokarasi. Port Moresby, min bɛ Papuwasi Gine saheli-kɔrɔn fɛ, o bɛ kɛ a faaba ye ani a ka duguba. Hali n’a ka nafolo caman bɛ sɔrɔ a la, i n’a fɔ sanu, nɛgɛ, petoroli ani gazi, Papuwasi Gine bɛ yiriwali gɛlɛyabaw sɔrɔ i n’a fɔ fɛnsɔrɔko danmadɔ ani faantanya hakɛ caman. Papuwasi Gine lakodɔnnen don a ka dugukolo cɛɲiw fɛ ni kulu cɛɲiw ye minnu datugulen don ni sanji kungo cɛɲiw ye. A bɛ waso ni fɛnɲɛnama suguya camanba dɔ ye Dugukolo kan ni jiriw ni bagan kɛrɛnkɛrɛnnenw ye minnu bɛ sɔrɔ dugukolo kan ani a lamini koraliw jukɔrɔ. Sɔrɔko bɛ tali kɛ fɔlɔ sɛnɛko la ni jagofɛnw ye minnu bɛ taa ni a ye jamana wɛrɛw la kafeminkutuw fana sen bɛ o la, kakawo, jirisun tulu,ani yirifɛnw. Nka, minɛnko fana bɛ dɛmɛba don jamana ka sɔrɔ la. Papuwasi Gine ka laadalakow danfara bɛ seli laadala walew fɛ i n’a fɔ dɔnkilida-fɔli ani seko ni dɔnko jiracogo ɲɛnamaw i n’a fɔ masikew ja ani finiko seko.U ka laadalakow kɛrɛnkɛrɛnnenw bɛ jira seli kulɛrilenw fɛ minnu bɛ siya suguya caman jira jamana kɔnɔ. K’a sɔrɔ Angilɛkan ye jamana ka kan ye ka da koloniyali fanga kan Ɔsitarali fɛ at o waati.A dɔgɔyalenba ye jamanadenw ka kan 800 ye Papuwasi jamana bɛɛ la Ginekaw ka ca ni jamanaden kɛmɛsarada la 90 ye.u sigilen bɛ sigida suguya caman na ni laadalakow,kan fɔcogo, ani laadalakow tɛ kelen ye.Papuwanewguine ye gɛlɛya ye min bɛ se ka kɛ yɔrɔ ye min bɛ se ka kɛ ɲɛnajɛ kanubagaw ye minnu bɛ se ka baara dɔw diyabɔ i n’a fɔ taama sanjiba kungobaw kɔnɔ walima ka gunw yɔrɔjanw lajɛ minnu ma maga u la. Hali ni a bɛ gɛlɛya suguya caman sɔrɔ, Papuwasi Gine kura bɛ se ka bonya ka tɛmɛn yiriwali kan ni sigida nafolo ye, ni ladamu ciyɛn ye, ani ni cɛɲi ye min bɛ mɔgɔ bila ka miiri.
Jamana ka Wari
Papuwasi Gine, jamana min bɛ Pasifiki Kɔgɔji saheli-tlebi fɛ, wariko cogoya ɲɔgɔn tɛ yen. Papuwasi Gine ka wari fɔlɔ ye Papuwasi Gine kina (PGK), min tilalen don toea 100 ye. Kina in donna san 1975 tuma min na Papuwasi Gine ye yɛrɛmahɔrɔnya sɔrɔ Ɔsitarali fɛ. A ye Ɔsitarali dɔrɔmɛ bila a nɔ na ka kɛ wari ye min bɛ kɛ jamana fanga fɛ. Tɔgɔ "kina" bɔra Tok Pisin sigida daɲɛ dɔ la min kɔrɔ ye "shell money". Banki warijɛ minnu bɛ Papuwasi Gine, olu nafa ye kina 2, 5, 10, 20 ani 100 ye. O warijɛsɛbɛnw bɛ mɔgɔ nafamaw jira ka bɔ jamana tariku n’a ka laadalakow la, ka fara dugukolo taamasiyɛnw ni nafolo sɔrɔlenw kan i n’a fɔ Hagen kulu walima laadala ja. Banki warijɛ kelen-kelen bɛɛ bɛ dilancogo gɛlɛnw ni kulɛri ɲɛnamaw jira. Wari minnu bɛ kɛ don o don jago la, olu bɛ sɔrɔ u tɔgɔw la minnu ye 5 toea, 10 toea, 20 toea (a bɛ fɔ fana ko kina kelen), wa u ka fɛnw tɛ kelen ye k’a ta nɛgɛ la min dilannen don ni nɛgɛ ye ka taa a bila nɛgɛ la min dilannen don ni nɛgɛ ye ni nɛgɛ ye. A ka kan ka kɔlɔsi ko hali n’a kɛra jamana yɛrɛmahɔrɔnyalen ye n’a yɛrɛ ka wariko sigicogo ye kabini a yɛrɛmahɔrɔnya; nka yɔrɔ dɔw bɛ se ka sɔn Ɔsitarali dɔrɔmɛ ma k’a sababu kɛ sɔrɔko jɛɲɔgɔnya gɛlɛn ye ni Ɔsitarali ye. Dunanw ka wariko baara bɛ sɔrɔ bankiw la walima jamana wɛrɛw ka wariko feereyɔrɔw la minnu yamaruyara taamakɛlaw ye minnu b’a fɛ k’u ka wariw sɛmɛntiya ka kɛ PNG Kina ye u selen. Aw k’a to aw hakili la fana ko a bɛ se ka kɛ ko kartiw tɛ sɔn kosɛbɛ dugubaw kɔkan o la a ka ɲi taamakɛlaw ka wari bɛrɛ ta n’u bɛ taa Papuwasi Gine kɔnɔ. Kuma bɛɛ la, k’a sɔrɔ i bɛ taa bɔ nin jamana cɛɲi in na, min ka laadalakow tɛ kelen ye ani a yɔrɔw ye minnu bɛ mɔgɔ kabakoya; a nafa ka bon turisiw ni sigidamɔgɔw bɛɛ bolo k’u yɛrɛ dɔn sigida wari la – Papuwasi Gine Kina – walasa wariko taabolo ka ɲɛ u ka sigi sen kan.
Wari falen-falen hakɛ
Papuwasi Gine ka sariya wari ye Papuwasi Gine Kina (PGK) ye. Ka ɲɛsin diɲɛ waribonbaw ka wari falen hakɛ jateminɛlenw ma, aw k’a kɔlɔsi ko o hakɛw bɛ se ka ɲɔgɔn ta wa a ka ɲi tuma bɛɛ ka wari sɔrɔyɔrɔ dɔ lajɛ min bɛ se ka da a kan walasa ka kunnafoni kuraw sɔrɔ. Jateminɛba dɔw filɛ nin ye: 1 USD (Amerika Dɔrɔmɛ) ≈ 3,55 PGK 1 EUR (Euro) ≈ 4,20 PGK ye 1 GBP (British Pound) ≈ 4,85 PGK 1 AUD (Ɔsitarali Dɔrɔmɛ) ≈ 2,80 PGK 1 JPY (Japon Yen) ≈ 0,032 PBG Aw k’a to aw hakili la ko ninnu ye jateden surunw dɔrɔn de ye, wa a ka ɲi aw ka wariko tɔn dɔ walima ɛntɛrinɛti sɔrɔyɔrɔw lajɛ walasa ka wari falen hakɛ sɔrɔ waati yɛrɛ la sani aw ka jago walima fɛn caman tigɛli kɛ ni wari ye.
Seli nafamaw
Papuwasi Gine ye jamana ye min ka laadalakow tɛ kelen ye, laadala seliw ni seli caman bɛ yen. Nin ye seli nafama dɔw ye minnu bɛ kɛ Papuwasi Gine jamana na: 1. Yɛrɛmahɔrɔnya don : A bɛ seli kɛ sɛtanburukalo tile 16, nin don in bɛ kɛ jamana ka yɛrɛmahɔrɔnya ye Ɔsitarali jamana ka fanga kɔrɔ san 1975. O ye jamana ka seli ye, wa a bɛ kɛ ni paradew ye, laadala ɲɛnajɛw, darapo wuli seliw, ani tasuma-fɛrɛw. 2. Hiri Moale seli : A bɛ kɛ san o san Awirilikalo ni Sɛtanburukalo cɛ Port Moresby, nin seli in bɛ jago taama kɔrɔ jira min bɛ wele ko "Hiri". Kano boliw labɛnna walasa ka Papuwasi Gine bɛnbaw ka kɔgɔjidala seko gɛlɛnw hakili jigin. 3. Fasokanw ka masike ɲɛnajɛ : A bɛ kɛ zuluyekalo la Kokopo (East New Britain Province), nin seli in bɛ laadala maskɛw seli kɛ kabila suguya caman fɛ jamana fan bɛɛ la. Maskɛ dilanni ɲɛɲiniw, dɔn kulɛrilenw, maana bɔli waatiw, ani seko ni dɔnko jirali bɛ kɛ a kɔnɔ. 4. Mt Hagen Cultural Show : A bɛ kɛ san o san Awirilikalo lamini na Mount Hagen City kɛrɛfɛ (Western Highlands Province), nin kɛnɛ in bɛ mɔgɔ ba caman sama minnu bɛ laadala dɔnw, dɔnkilida-fɔli (laada dɔnkiliw), kabila laadalakow, bololabaara jirali, ani donsokɛ boliw ye . 5. Goroka jirali : A bɛ kɛ tile saba kɔnɔ Sɛtanburukalo kɔnɔ Goroka (Kɔrɔnfɛla kuluw mara la), a ye Papuwasi Gine ka laadalakow tɔgɔba dɔ ye. O jirali in bɛ laadala finiw jira minnu masirilen don ni wuluwulu kulɛrilenw ye ani farikolo penti ka fara dɔnkilida ɲɛɲiniw kan minnu bɛ wele ko "dɔnkili-dɔnkilida" ɲɛjiraliw minnu bɛ kabila laada kɛrɛnkɛrɛnnenw jira. 6.Wahgi Valley Show- Nin ko in bɛ kɛ san o san tile fila kɔnɔ Marisikalo/Awirilikalo la Minj District Headquarters Grounds min bɛ Waghi Valley In Western Highlands Province a bɛ sababu di kabila suguya caman ma u k' u ka laadalakow jira dɔnko ɲɛjiraliw fɛ minnu bɛ seli baara suguya caman jira i n' a fɔ kɔɲɔmuso sɔngɔ jirali . O seliw bɛ hakilinaw di Papuwasi Gine jamana ka laadalakow suguya caman n’u nafa kan, k’a sɔrɔ u bɛ kɛ sababu ye ka sigidamɔgɔw dɛmɛ u k’u ka laadalakow mara walasa siniɲɛsigiw ka se k’u waleɲumandɔn.
Dunanw ka jagokɛcogo
Papuwasi Gine ye jamana ye min bɛ Pasifiki Kɔgɔji saheli-tlebi fɛ, Ɔsitarali worodugu fɛ dɔrɔn. Jamana ka sɔrɔko suguya caman bɛ yen, jago jɔyɔrɔ ka bon a yiriwali la. Papuwasi Gine ka jagofɛnba minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la, olu ye fɛnɲɛnamafagalanw ye i n’a fɔ sanu, nɛgɛ ani tulu. Tiɲɛ na, a ye sanu ni nɛgɛso dilanko tɔnba dɔ ye diɲɛ kɔnɔ. Fɛn wɛrɛ minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la, olu ye jirisun tulu, kafe, kakawo, yiri, ani kɔgɔjilafɛnw ye. Jamana in b'a ka fɛnw Lase kosɛbɛ Ɔsitarali, Zapɔn, Sinuwa, Singapuri ani Ameriki. O jamanaw bɛ kɛ jagokɛɲɔgɔnba ye Papuwasi Gine fɛ k’a sababu kɛ u ka nafolomafɛnw ni sɛnɛfɛnw ɲinini ye. Fɛn minnu bɛ don jamana kɔnɔ, Papuwasi Gine bɛ a jigi da fɔlɔ masinw ni bolifɛnw kan i n’a fɔ mobili ni kamiyɔnw. Fɛn wɛrɛ minnu bɛ na ni u ye jamana wɛrɛw la, olu ye kuran masinw ni minɛnw ye ka fara dumunifɛnw kan i n’a fɔ tiga ni malo. Jago min bɛ kɛ Papuwasi Gine yɛrɛ kɔnɔ, o fana nafa ka bon sigida sɔrɔko la. Jamana bɛ jago kɛ mara kɔnɔ ni a sigiɲɔgɔn jamanaw ye i n’a fɔ Ɛndonezi min bɛ dɛmɛ don ka sɔrɔ yiriwali nɔgɔya. nka , k' a sɔrɔ a nafolo ka bon sigida nafolo la , Papaua bɛ gɛlɛyaw sɔrɔ sisan i n' a fɔ a yɔrɔjan , a ka fɛnsɔrɔsiraw danma , lakana haminankow minnu bɛ nɔ bila wariko la min bɛ jago wɛrɛw bali Papuwasi Gine jamana gɔfɛrɛnaman y' a dɔn ko diɲɛ jago nafa ka bon sɔrɔ yiriwali sabatili la . o de kama a bɛ dusudon porogaramu suguya caman di walasa ka jamana wɛrɛw ka nafolodonni yiriwa ,jagokɛlaw ka hɔrɔnya,ani ka fɛnw labɛncogo ɲɛ . Kuma bɛɛ la,Papuwasi Gine bɛ ka taa a fɛ k’a jigi da a ka nafolomafɛnw feereli kan kosɛbɛ k’a sɔrɔ a b’a cɛsiri ka fɛn caman kɛ ka don seko wɛrɛw la i n’a fɔ sɛnɛ,turisimu,ani fɛn dilanni.A ka cɛsiri minnu bɛ senna, olu kun ye ka diɲɛ seleke naani ka ɲɔgɔndan sabati, togodala yiriwali,ani ka ɲɛnamaya kɛcogo ɲɛ a jamanadenw cɛ .
Sugu yiriwali seko
Papuwasi Gine, min sigilen Pasifiki Kɔgɔji saheli-tlebi fɛ, ye jamana ye min ka seko ka bon kosɛbɛ ka a ka jamana kɔkan jago sugu yiriwa. Ni a ka nafolo nafamaw, a ka ɲɛnamaya kɛcogo suguya caman, ani a sigiyɔrɔ ɲuman, Papuwasi Gine nafa caman bɛ a la minnu bɛ se ka kɛ sababu ye k’a ka bonya diɲɛ jago la. A fɔlɔ, Papuwasi Gine bɛ ni nafolo caman ye i n’a fɔ fɛnɲɛnamafagalanw, kungow, ani mɔnifɛnw. Jamana in lakodɔnnen don a ka sanu, nɛgɛ, tulu ani gazi nafolomafɛnba fɛ. O nafolo ninnu bɛ cogo ɲumanw di diɲɛ waridonnaw ​​ma minnu b’a fɛ k’u seko kɛ. Ka fara o kan, Papuwasi Gine kungobaw bɛ yiriw dilan minnu bɛ se ka taa ni u ye jamana wɛrɛw la baara suguya caman kama i n’a fɔ jɔli ani minɛnw dilanni. A kɔgɔjida laminiba fana bɛ kɛ sababu ye ka kɔgɔji suguya caman sɔrɔ minnu bɛ se ka dɛmɛ don mɔni baara la min bɛ ka yiriwa. Filanan, Papuwasi Gine jamana sigiyɔrɔ bɛ dɔ fara a ka jigiya kan jamana kɔkan jago la. A sigilen bɛ diɲɛ suguba kɛrɛfɛ i n’a fɔ Azi ani Ɔsitarali/Zɛlandi kura mara, o b’a kɛ jagokɛyɔrɔ ɲuman ye nin farafinna ninnu cɛ. A bɛ kɛ sababu ye ka kurunbokari sira nɔgɔmanw sɔrɔ walasa ka fɛnw bila ka taa jamana wɛrɛw la, k’a sɔrɔ a bɛ kɛ fana da ye Pasifiki gun jamana wɛrɛw fɛ minnu bɛ sira ɲini ka don sugubaw la. O tɛmɛnen kɔ, Papuwasi Gine ye cɛsiri kɛ kɔsa in na walasa ka fɛnsɔrɔ yiriwali yiriwa ni porozɛw ye minnu kun ye ka kurunbonkariyɔrɔw ni siraw yiriwa jamana fan bɛɛ la. O bolifɛnw yiriwali bɛ kɛ sababu ye ka jɛɲɔgɔnya ɲuman kɛ, wa ka fɛnw labɛncogo ɲuman dilan walasa ka fɛnw don jamana kɔnɔ/ka bɔ jamana wɛrɛw la ka ɲɛ. Nka، gɛlɛya dɔw fana bɛ yen minnu ka kan ka jateminɛ ni an bɛ Papuwasi Gine jamana kɔkan jago suguya yiriwali seko jateminɛ. A ka fɛn dilanni siratigɛ la, min ma yiriwa, o bɛ dan sigi nafa sɔrɔlenw feereli la minnu fanba bɛ tali kɛ nafolo fɔlɔw feereli la, o bɛ dɔ fara diɲɛ fɛnw sɔngɔ jiginni kan، ka sɔrɔko kɛ fɛn ye min bɛ se ka kɛ kɛnɛyako gɛlɛyaw ye Ka fara o kan, hadamadenw ka nafolo seko danma bɛ wele bila ka wari bila kalanko ɲuman kalan bolodalenw na، kɛrɛnkɛrɛnnenya la seko minnu bɛ ɲini bi iziniw fɛ. kuncɛli la , Papuwasi Gine bɛ seko caman sɔrɔ jamana kɔkan jago suguya yiriwali siratigɛ la , k' a sababu kɛ a ka nafolo sɔrɔta nafama ye , a ka dugukoloko siratigɛ la , a ka fɛnsɔrɔsiraw yiriwali fɛɛrɛw ɲɛnabɔli O bɛɛ n' a ta , gɛlɛya dɔw ɲɛnabɔli bɛna kɛ fɛnba ye walasa ka nafa sɔrɔ o cogoyaw la kosɛbɛ
Fɛn minnu bɛ feere funteni na sugu la
Ni aw bɛ fɛnw sugandi minnu bɛ feere kosɛbɛ Papuwasi Gine sugu la, a nafa ka bon ka jamana ka jogo kɛrɛnkɛrɛnnenw n’a feerekɛlaw ka fɛɛrɛw jateminɛ. Fɛn dɔw filɛ nin ye minnu ka kan ka jateminɛ: 1. Ladamuni fanw: Papuwasi Gine laadalakow tɛ kelen ye, kan 800 ni kɔ bɛ fɔ. Sigida laadalakow, laadalakow ani nafaw faamuyali nafa ka bon kosɛbɛ fɛnw sugandili la minnu bɛ bɛn jamanadenw ma. 2. Nafolomafɛnw : Jamana nafolomafɛnw ka ca i n’a fɔ fɛnɲɛnamafagalanw, yiriw, ani sɛnɛfɛnw. Fɛn minnu bɛ bɔ o nafolo ninnu na, i n’a fɔ dumuni dilannenw, jirifɛnw, walima bololabaarakɛlaw ni biyew minnu bɛ bɔ fɛnɲɛnamafagalanw na, olu bɛ se ka kɛ sugu la. 3. Sɛnɛ: Sɛnɛ jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ Papuwasi Gine sɔrɔko la. Fɛn minnu bɛ tali kɛ nin seko in na i n’a fɔ dumuni nafamaw, tulumafɛnw walima sɛnɛkɛminɛn sabatilenw, olu bɛ se ka kɛ sugandiliw ye minnu ka di mɔgɔw ye. 4. Fɛnsɔrɔko dantigɛli : K’a sababu kɛ dugukoloko gɛlɛyaw ye ani fɛnsɔrɔko yiriwali danma jamana mara dɔw kɔnɔ, ka sinsin fɛnw kan minnu ka nɔgɔn ani minnu bɛ mɛn, o bɛ se ka kɛ nafa ye fɛnw ladonni siratigɛ la. 5. Turisidi baara : Papuwasi Gine bɛ se kosɛbɛ turisimu yiriwali la k’a sababu kɛ a ka sigida nɔgɔlenw ye ani a ka laadalakow ciyɛn ɲɔgɔn tɛ minnu na. Fɛn minnu bɛ turisiw laɲini i n’a fɔ laadala bololabaarakɛminɛnw walima hakilijiginfɛnw minnu tɛ sigida tiɲɛ, olu bɛ se ka ɲɛ sɔrɔ. 6. Kɛnɛyabaarakɛminɛnw : Ikomi kɛnɛyaso sɔrɔli bɛ se ka dan PNG yɔrɔ jan dɔw la, furakɛlifɛnw walima kɛnɛyaminɛn minnu bɛ se ka ta, olu bɛ se ka sugu ɲinini ɲuman sɔrɔ. 7.Kanko jateminɛw : Ka fɛn dilannenw kunnafoniw walima pakew bamanankan bamanankan di Tok Pisin (Pidgin) la - kanba dɔ min bɛ fɔ PNG bɛɛ kɔnɔ - o bɛ se ka kɛ sababu ye ka kiliyanw ka dannaya n’u ka jɛɲɔgɔnya sabati. 8.Jagokɛlaw ka bɛnkanw : Ka nafa sɔrɔ jagokɛɲɔgɔnya bɛnkanw na minnu bɛ PNG ni jamana wɛrɛw cɛ, o bɛ se ka kɛ sababu ye ka fɛnw don jamana kɔnɔ ni tarifu hakɛ dɔgɔmanw ye ; o de kama nin bɛnkan ninnu kalanni nafa ka bon k’a sɔrɔ i bɛ fɛnw sugandi minnu bɛ se ka feere kosɛbɛ ka bɔ diɲɛ suguw la. Ni an ye nin ko ninnu jateminɛ ka fara suguya ɲinini dafalen kan feerekɛlaw magow/ɲɛnajɛw kan ka jogoɲumanya sariyaw bila jɔyɔrɔ fɔlɔ la ; jagokɛlaw bɛna se ka fɛnw sugandi minnu bɛ feere kosɛbɛ Papuwasi Gine sugu la.
Kunnafoni minnu bɛ sɔrɔ kiliyanw fɛ ani tabu
Papuwasi Gine ye jamana ye min bɛ Pasifiki Kɔgɔji saheli-tlebi fɛ. Ni laadalakow suguya ɲɔgɔn tɛ yen ani dugukoloko danfara fɛ, Papuwasi Gine bɛ ni a yɛrɛ ka kiliyanw ka jogo ni a ka dankarili danfaralenw ye. Kunnafoni minnu bɛ sɔrɔ kiliyanw fɛ: 1. Ladamuni suguya caman : Papuwasi Gine jamana ka kan suguya 800 ni kɔ bɛ yen minnu bɛ fɔ siya suguya caman fɛ, o bɛ na ni kiliyan suguya caman ye minnu ka laadalakow ni u ka laadalakow tɛ kelen ye. 2. Sigidamɔgɔw ka jɛɲɔgɔnya barikamaw: Sigidamɔgɔw ka jɛɲɔgɔnyaw nafa ka bon kosɛbɛ, wa a ka c’a la, latigɛw bɛ kɛ ɲɔgɔn fɛ sanni ka kɛ mɔgɔ kelen-kelen bɛɛ fɛ. Jɛɲɔgɔnya sabatili min sinsinnen bɛ dannaya ni ɲɔgɔn bonya kan, o nafa ka bon kosɛbɛ jagokow la. 3. Kumaɲɔgɔnya daɲɛw la: Sigida caman na, kumaɲɔgɔnya daɲɛw nafa ka bon kosɛbɛ ni i y’a suma ni sɛbɛnw ye. O la, jagokɛlaw ka kan ka sinsin daɲɛw kumaɲɔgɔnya kan n’u bɛ jɛɲɔgɔnya kɛ ni kiliyanw ye. 4. Laadalakow: Laadalakow jɔyɔrɔba bɛ ka taa a fɛ don o don ɲɛnamaya kɔnɔ. Misali la, nilifɛnw dili bɛ baara kɛ ni kuntilenna nafamaba ye walasa ka jɛɲɔgɔnya sabati ani ka bonya jira. Taboow: 1. Ka maga mɔgɔ kun na: Aw kana maga mɔgɔ kun na walima ka a gosi bawo o bɛ jate bonyabaliya ye Papuwasi Gine jamana ka laadalakow la. 2. Ka mɔgɔ dɔ walima fɛn dɔ jira ni bolokɔniw walima senw ye, o bɛ jate fɛn ye min bɛ mɔgɔ tɔɔrɔ; o nɔ na, ​​a ye bonya ye ka i kɛ ni i dawolo walima i ɲɛw ye ka taa fan fɛ i b’a fɛ min na. 3. Waati ladamuni : Hali ni waati labatoli bɛ se ka jate ladamu dɔw la, waati bolodacogo bɛ se ka sɛgɛsɛgɛ kosɛbɛ Papuwasi Gine jamana na, k’a sababu kɛ laadalakow ni ɲɛnamaya kɛcogo fɛnw nɔfɛkow ye i n’a fɔ bolifɛnko gɛlɛyaw. 4.Dumuni tila-tila ɲɔgɔn na: Ni dumuni tila-tila dumuni walima seli waatiw la, a nafa ka bon ka a lajɛ ko dumuni tila-tila bɛ tila ɲɔgɔn na mɔgɔ bɛɛ cɛ minnu bɛ kɛnɛ kan. Nin kiliyanw ka jogo ninnu faamuyali ani k’u ka laadalakow dantigɛlenw bonya, o bɛna jagokɛlaw dɛmɛ u ka se ka taama ka ɲɛ, k’a sɔrɔ u bɛ kumaɲɔgɔnya kɛ ni kiliyanw ye minnu bɔra Papuwasi Gine ka laadalakow tapisi nafama na
Dutiw ɲɛnabɔli sira
Papuwasi Gine ye jamana ye min sigilen Gine kura gun kɔrɔn fɛ, a ni Indonezi bɛ dancɛw la. A yɛrɛ ka laadalakow ni bɔnɔgɔla sariyaw b’a bolo doncogo n’a bɔli ɲɛnabɔli kama jamana kɔnɔ. Papuwasi Gine Duti baarada bɛ dumuniko koɲɛw ɲɛnabɔ jamana kɔnɔ. Taamakɛlaw minnu bɛ don walima minnu bɛ bɔ Papuwasi Gine, u ka kan k’u ka fɛnw bɛɛ fɔ, u bɛ taa ni minnu ye, i n’a fɔ wari, marifa, sigarɛtifɛnw ani dɔlɔ. Ni i ma dumuniko sariyaw labato, o bɛ se ka kɛ sababu ye ka alamaɲi sara walima ka fɛnw bɔsi u bolo. Papuwasi Gine taamabagaw ka kan ka pasipɔri ni visa sɛbɛn sɔrɔ sani u ka se fo n’u bɔra jamanaw la minnu ma visa wajibiyalenw sɔrɔ. Visa suguya wɛrɛw bɛ sɔrɔ ka kɛɲɛ ni taama kun ye, i n’a fɔ turisiw ka visa walima jago visa. Ni taamakɛlaw sera jamana wɛrɛw ka awiyɔnbonda walima kɔgɔjida la Papuwasi Gine, u bɛna bɔnɔgɔla sɛgɛsɛgɛli kɛ, sɔrɔdasi minnu bɛ bɔ Immigration & Citizenship Authority (ICA) la. U bɛna pasipɔriw ni taama sɛbɛnw sɛgɛsɛgɛ walasa ka a dɔn ko taamakɛlaw bɛ donko sariyaw dafa. A nafa ka bon taamakɛlaw k’u yɛrɛ dɔn sigida sariyaw ni sariyakolow la sanni u ka taa bɔ Papuwasi Gine. Jateminɛ caman kɛli dɔw ye ninnu ye: 1. Laada walew : Ka sigida laadalakow ni laadalakow bonya n’i bɛ taama sigidaw kɔnɔ. 2. Lakanali: Aw ye aw hakili to aw yɛrɛ lakanani na, aw kɛtɔ ka aw yɛrɛ tanga yɔrɔw ma minnu yɔrɔ ka jan ani ka fɛɛrɛw tigɛ minnu ka kan ka kɛ ka ɲɛsin kojuguw ma i n’a fɔ sonyali walima bɔrɔ sonya. 3. Kɛnɛyako fɛɛrɛw : Aw bɛ a lajɛ ni boloci dɔw ka kan ka kɛ sani aw ka taa walasa ka banaw bali minnu bɛ mɔgɔ minɛ, bana minnu ka ca nin mara in kɔnɔ. 4. Kungosogow lakanani : Aw bɛ kungosogow kɔlɔsi ni bonya ye, aw kana u sigiyɔrɔ tiɲɛ ni aw bɛ sigida laminiw walima yɔrɔ lakananenw sɛgɛsɛgɛ. 5. Yɔrɔ minnu dantigɛlen don : Mara dɔw bɛ se ka don yɔrɔ minnu na, olu ka se ka dan sigi lakana haminankow kosɔn; aw ka aw ka lakana bila jɔyɔrɔ fɔlɔ la, aw kɛtɔ ka tugu gɔfɛrɛnaman ka laadilikanw kɔ minnu ɲɛsinnen bɛ yɔrɔ dantigɛlenw ma. Taamakɛlaw fana ka kan ka kunnafoni kuraw mara donko wajibiyalenw caman yeli kan, ka tɛmɛn sɔrɔyɔrɔw fɛ minnu bɛ kɛ fanga fɛ i n’a fɔ lasigidenso ka sitiw walima sigida lasigidensow sanni u k’u ka taama boloda walasa ka u yɛrɛ tanga gɛlɛya si ma dankan kɔlɔsili taabolo waatiw la.
Import impositi politiki minnu bɛ kɛ ni fɛnw donna jamana kɔnɔ
Papuwasi Gine, n’a bɛ fɔ a ma kosɛbɛ ko PNG, bɛ fɛnw dondonni musakaw ni takasi kɛrɛnkɛrɛnnen dɔ waleya a ka fɛnw kan minnu bɛ don jamana kɔnɔ. Jamana ka impositi politiki laɲini ye ka sigida iziniw yiriwa ka sɔrɔ ka sɔrɔ lase gɔfɛrɛnaman ma. Jagokɛlaw ka jago bɛ kɛ fɛn suguya caman kan minnu bɛ don jamana kɔnɔ ka da u danfara kan Harmonized System (HS) sariyaw kɔnɔ. O jatebɔ hakɛw bɛ daminɛ kɛmɛsarada la zeru la ka se kɛmɛsarada la min ka bon kosɛbɛ, ka kɛɲɛ ni fɛn in suguya ye. Misali la, fɛnɲɛnamafagalan dɔw minnu bɛ kɛ sigida ka sɛnɛfɛnw na, olu bɛ se ka jago hakɛ dɔgɔya walima zeru sama walasa ka jamana kɔnɔ iziniw dɛmɛ. Ka fara fɛnw dondonni musakaw kan, Papuwasi Gine fana bɛ fɛnw ni baarakɛminɛnw impositi (GST) bila fɛnw na minnu bɛ don jamana kɔnɔ, olu fanba kan, ni hakɛ dantigɛlen ye kɛmɛsarada la 10. O takasi bɛ bɔ fɛn min bɛ na ni a ye jamana wɛrɛw la, o musakaw ni dumuniko musakaw bɛɛ la minnu bɛ kɛ. A ka kan ka kɔlɔsi ko fɛn dɔw fana bɛ se ka sara ka fara u kan i n’a fɔ impositi minnu bɛ bɔ jamana kɔnɔ walima impositi kɛrɛnkɛrɛnnenw ka da u cogoya walima u kuntilenna kan. Misali la, dɔlɔ ni sigarɛtifɛnw ka teli ka impositi caman sɔrɔ k’a sababu kɛ u bɛ se ka nɔ bila foroba kɛnɛya la. Walasa ka o impositi sariyaw labato, fɛnw donbagaw ka kan ka u ka fɛnw nafa n’u hakɛ fɔli tigitigiw di, dumuniko sɛbɛnw fɛ. Ni i ma sariya labato, o bɛ se ka kɛ sababu ye ka jalaki walima ka bila kɔfɛ. Papuwasi Gine bɛ a ka tarifu sigicogo n’a ka impositi politiki lajɛ tuma ni tuma, k’a kɛ a ka cɛsiri dɔ ye sɔrɔ yiriwali ni jago nɔgɔyali cɛsiriw la. O fɛn caman b’a ɲini ka bɛnkan sɔrɔ sigida iziniw dɛmɛni ni jagokɛɲɔgɔnya dafalenw marali ni jamana wɛrɛw ye. Kuma bɛɛ la, Papuwasi Gine ka fɛnw dondonni impositi siratigɛ jɔyɔrɔ ka bon diɲɛ jagokow labɛnni na, k’a sɔrɔ a bɛ jamana kɔnɔ sɔrɔko nafaw dɛmɛ tarifuw, GST, fɛnw feereli impositiw, ani takasi kɛrɛnkɛrɛnnenw fɛ ni a mago bɛ a la.
Jamana kɔkanna impositi politiki
Papuwasi Gine, iko jamana yiriwalen, ye impositi politiki suguya caman waleya walasa k’a ka sɔrɔko dɛmɛ ani ka jagokɛlaw ka yiriwali sabati. Jamana ka impositi politiki ko nafama dɔ ye impositi bɔli ye fɛnw kan minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la. Papuwasi Gine bɛ takasi bila fɛn dɔw kan minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la walasa ka sɔrɔ kɛ gɔfɛrɛnaman ye. Takisiba min bɛ kɛ jamana kɔkanfɛnw na, o bɛ wele ko Jagokɛlaw ka musakaw. O juruw bɛ bɔ fɛn kɛrɛnkɛrɛnnenw na minnu jirala ko u ye jagofɛnw ye minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la gɔfɛrɛnaman fɛ. Jagokɛlaw ka jago hakɛw bɛ danfara ka kɛɲɛ ni fɛn suguya ye min bɛ taa jamana wɛrɛw la. Fɛn dɔw bɛ se ka bɔ jagokɛlaw ka jago la, k’a sɔrɔ dɔw bɛ se ka sɔngɔ caman sama. Gofɛrɛnaman bɛ o hakɛw lajɛ tuma ni tuma walasa k’a dɔn k’u bɛ bɛn suguw cogoyaw ma ani sɔrɔko laɲiniw ma. Jagokɛlaw ka jagokɛlaw ka musakaw bilali kun ye fila ye : a fɔlɔ, a bɛ dɛmɛ don ka nafolo sɔrɔ jamana yiriwali porogaramuw ni fɛnsɔrɔ porozɛw kama ; filanan , a bɛ dusu don jamana kɔnɔ iziniw kɔnɔ, a kɛtɔ k’u tanga jamana wɛrɛw ka ɲɔgɔndan ma. Ka fara jagokɛlaw ka jago kan, Papuwasi Gine bɛ impositi ni sara wɛrɛw fana waleya minnu ɲɛsinnen bɛ jagokɛlaw ma. Misali la, dumuniko sara walima sara bɛ se ka kɛ fɛnw bɔli senfɛ jamana kɔkan. O sara ninnu bɛ kɛ sababu ye ka dumuniko sariyaw labato ani ka mara musakaw dafa minnu bɛ tali kɛ fɛnw bɔli la jamana kɔkan. A ka kan ka kɔlɔsi ko Papuwasi Gine b’a fɛ k’a ka sɔrɔko caman kɛ ka tɛmɛn laadala seko ni dɔnko kan i n’a fɔ sɛnɛ ni sɛnɛko. Nin fɛɛrɛ in hukumu kɔnɔ, impositi laɲini kɛrɛnkɛrɛnnenw walima nisɔndiya dɔw bɛ se ka di walasa ka dusu don wari bilali la iziniw kɔnɔ minnu tɛ laadalakow ye, minnu bɛ se ka kɛ sababu ye ka jagokɛlaw ka yiriwali caya. Kuma bɛɛ la, Papuwasi Gine ka jagokɛlaw ka impositi politiki laɲini ye ka balansi don sɔrɔ sɔrɔli cɛ jamana yiriwali kama, ka sɔrɔ ka dɛmɛ ni lakanani fɛɛrɛw wajibiyalenw di jamana kɔnɔ iziniw ma. A ka ɲi jagokɛlaw ka lajɛ kɛ ni faamaw ye minnu ɲɛsinnen don o ma walima ka baarakɛlaw ka ladilikan ɲini ka ɲɛsin wajibi kɛrɛnkɛrɛnnenw ma walima fɛn kuraw ma minnu ɲɛsinnen bɛ u ka fɛn dilannenw ka impositi cogoya ma sani u ka diɲɛ jago baara kɛ ni Papuwasi Gine ye.
Sɛbɛn minnu ka kan ka kɛ walasa ka taa ni u ye jamana wɛrɛw la
Papuwasi Gine ye jamana ye min bɛ Pasifiki Kɔgɔji tlebi fɛ. A lakodɔnnen don a ka nafolomafɛnw fɛ, a ka laadalakow tɛ kelen ye, ani a ka fɛnɲɛnama suguya minnu tɛ kelen ye. Walasa ka fɛnw bila ka bɔ Papuwasi Gine, fɛnw bɔli seere dɔw ka kan ka kɛ. Jagokɛlaw ka seereyaw kunbaba dɔ ye Papuwasi Gine jamana na, o ye bɔyɔrɔsɛbɛn ye (COO). COO ye sɛbɛn ofisiyali ye min bɛ fɛnw bɔyɔrɔ jira minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la. A b’a jira ko fɛn minnu bɛ bɔ Papuwasi Gine jamana na, olu dilannen don walima u bɛ dilan jamana in kɔnɔ, wa u dilanni taabolo dɔw kɛra. Ka fara o kan, jagokɛlaw fana bɛ se ka kɛ wajibi ye ka seereyaw wɛrɛw sɔrɔ minnu ka kan ka kɛ ka kɛɲɛ n’u ka fɛn dilannenw cogoya ye. Misali la, sɛnɛfɛnw bɔli jamana wɛrɛw la i n’a fɔ kafe walima kakawo, olu bɛ se ka kɛ sababu ye ka jogoɲini seere kɛrɛnkɛrɛnnenw sɔrɔ walasa k’a jira k’u bɛ bɛn diɲɛ sariyaw ma. Duti sariyaw siratigɛ la, fɛn minnu bɛ bɔ Papuwasi Gine jamana na, olu bɛɛ ka kan ka tɛmɛ dumuniko taabolo ɲumanw fɛ ani sɛgɛsɛgɛliw fɛ sanni u ka sɔn ka bɔ jamana kɔnɔ. Jagokɛlaw ka kan ka kunnafoni caman di u ka fɛn dilannenw kan i n’a fɔ u hakɛ, u nafa, ani sɛbɛnw minnu bɛ tali kɛ o ko la i n’a fɔ faturaw walima pakew lisi. Ka fara o kan, ni fɛn suguya minnu bɛ farati la walima fɛn minnu bɛ bɔ u la (i n’a fɔ yiriw), olu bɛ taa jamana wɛrɛw la jamana wɛrɛw la, CITES ka yamaruyaw bɛ se ka ɲini. Dugukolo kan jago min bɛ kungo kɔnɔ baganw ni jiri suguya minnu bɛ farati la, olu ka bɛnkansɛbɛn (CITES) laɲini ye ka diɲɛ jagokow labɛn minnu bɛ tali kɛ fɛnɲɛnama suguya minnu bɛ farati la walasa k’u ka ɲɛnamaya sabati. A ka kan ka kɔlɔsi ko jagokɛlaw ka jagokɛcogo wajibiyalenw bɛ se ka ɲɔgɔn ta ka kɛɲɛ ni bɛnkanw ye jamanaw walima maraw ni ɲɔgɔn cɛ minnu bɛ jagokɛɲɔgɔnya la ni Papuwasi Gine ye. O la, a nafa ka bon jagokɛlaw ka ɲinini kɛ ani ka seereyaw wajibiyalen kɛrɛnkɛrɛnnenw labato, jagokɛlaw ye minnu sigi senkan sugu laɲinitaw la. Kuma surun na, ka fɛnw bila ka taa Papuwasi Gine, o bɛ a ɲini ka bɔyɔrɔsɛbɛn sɔrɔ ka fara seere wɛrɛw kan minnu bɛ se ka kɛ fɛn kɛrɛnkɛrɛnnenw ye i n’a fɔ jogoɲini seereyaw walima CITES ka yamaruyaw ni mago bɛ o la. Duti taabolow ni sariyaw labatoli fana ka kan ka sɔrɔ ka yamaruya di jagokɛlaw ma ka taa jamana kɔkan.
Logistiki min bɛ ladilikan di
Papuwasi Gine, min bɛ Pasifiki Kɔgɔji saheli-tlebi fɛ, ye gun jamana ye min lakodɔnnen don a ka laadalakow ni a ka sigida cɛɲiw fɛ. Ni a bɛ tali kɛ fɛnw ladonni ladilikanw na Papuwasi Gine jamana na, nin ye hakilina jɔnjɔn damadɔw ye minnu ka kan ka jateminɛ: 1. Bololabaara: Taamacogo fɔlɔ minnu bɛ Papuwasi Gine kɔnɔ, olu ye fiɲɛ ni kɔgɔji ye. Jamana kɔnɔ, awiyɔnbonda caman bɛ yen, Port Moresby Jacksons Dugukolo kan awiyɔnbonda ye daba ye. Jamana kɔnɔ awiyɔn baarakɛlaw bɛ bɛlɛn kɛ tuma bɛɛ dugubaw ni dugubaw cɛ. Ka fara o kan, kurunbokari baarakɛlaw bɛ kurunbonkariyɔrɔw danfaralenw cɛsiri jamana fan bɛɛ la. 2. Jagokɛyɔrɔw: Papuwasi Gine kurunbonkariyɔrɔba caman bɛ yen minnu bɛ kɛ doni tali yɔrɔ nafamaw ye. A belebeleba ye Port Moresby ye faaba kɔnɔ, min bɛ doni tali kɛ konteyna kɔnɔ ani doni caman cili baara la. 3. Duti sariyaw : A nafa ka bon kosɛbɛ ka Papuwasi Gine ka dumuniko sariyaw dɔn ni i bɛ fɛnw don jamana kɔnɔ walima ni u bɛ taa jamana wɛrɛw la. Sɛbɛnni ɲumanw ni fɛnw dondonni/bɔli taabolo labatoli nafa ka bon walasa ka fɛnw ladonni baara kɛ ka ɲɛ. 4. Fɛnmarayɔrɔw ni u marali : Fɛnmarayɔrɔw bɛ se ka sɔrɔ dugubaw kɔnɔ minnu bɛ se ka da u kan i n’a fɔ Port Moresby walima Lae, minnu bɛ sugandiliw di waati kunkurunnin marali walima fura kuntaalajanw kama ka da i mago kɛrɛnkɛrɛnnenw kan. 5.Transport rezo gɛlɛyaw : Hali ni cɛsiri kɛra walasa ka fɛnsɔrɔsiraw ɲɛ ka taa a fɛ nin san laban ninnu na, Papuwasi Gine yɔrɔ jan dɔw bɛ gɛlɛyaw sɔrɔ hali bi logistiki siratigɛ la, k’a sababu kɛ dugukolo gɛlɛnw ye ani sirako danmadɔw ye dugubaw kɔkan. . 7.Sigida jateminɛw : Sigida laadalakow faamuyali nafa ka bon ni i bɛ jago kɛ Papuwasi Gine.A ka ɲi i ka baara kɛ ni sigida jɛɲɔgɔnw ye minnu bɛ se kosɛbɛ, minnu bɛ sigida ka walew,politikiw,ani laadalakow waleyali dɔn bawo olu bɛ se ka nɔba bila fɛnw ladonni baara la. 8.Lakanali haminankow:Papuwasi ginɛ kura bɛ lakana farati dɔw sɔrɔ i n’a fɔ kojugu misɛnninw sonyali.Fɛnw lakanani ani ka fɛnw ladonni baarakɛlaw lakana, o nafa ka bon kosɛbɛ. A ka ɲi ka baara kɛ ni lakanatɔnw ye walima ka fɛɛrɛ wajibiyalenw tigɛ o siratigɛ la. Kuma bɛɛ la, ni i bɛ baara kɛ ni fɛnw ladonni ye Papuwasi Gine, a nafa ka bon ka kɔn ka labɛn kɛ,ka sigida cogoyaw sɛgɛsɛgɛ,ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni fɛnw ladonni baarakɛlaw ye minnu bɛ se kosɛbɛ, minnu bɛ jamana ka bolifɛnko ni dumuniko sariyaw faamuya kosɛbɛ.
Sannikɛlaw ka yiriwali siraw

Jagokɛyɔrɔw jirali nafamaw

Papuwasi Gine ye jamana ye min bɛ Pasifiki Kɔgɔji saheli-tlebi fɛ. I n’a fɔ jamana yiriwalen, a bɛ ka diɲɛ sannikɛla suguya caman hakili sama, wa a ye sira nafamaw sigi senkan sannifeere ni yiriwali kama. Ka fara o kan, jirali caman bɛ cogo di mɔgɔw ma walasa u ka se ka ɲɔgɔn sɔrɔ ani ka fɛnw jira. Dugukolo kan sannifeere sira kɛrɛnkɛrɛnnen dɔw ye ani ɲɛjirali minnu kɛra Papuwasi Gine jamana na: 1. Port Moresby jagokɛlaw ka tɔnba (POMCCI): POMCCI jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ diɲɛ sannikɛlaw ni sigida feerekɛlaw cɛsirili la Papuwasi Gine jamana na. A bɛ kunnafoniw di jagokɛɲɔgɔnw kan minnu bɛ se ka kɛ, jagokɛlaw ka cidenyabaara, ani wariko siraw. 2. Duniya kɔnɔ fɛnw dilanko tɔnba (GSCL): GSCL ye fɛnw ladonni tɔnba dɔ ye Papuwasi Gine jamana na, min bɛ jagokɛlaw dɛmɛ ka fɛnw ladon ka bɔ diɲɛ fan bɛɛ la. U bɛ fɛnw dilancogo ɲɛnabɔ ka bɔ laban na ani ka diɲɛ suguyaw sɔrɔli nɔgɔya. 3. PNG dilannikɛlaw ka tɔnba: PNG dilannikɛlaw ka tɔnba bɛ fɛn dilanni bolofara suguya caman jira jamana kɔnɔ, a bɛ kɛ sababu ye ka sigida la fɛnw lase diɲɛ sannikɛlaw ma. 4. Pasifiki gunw ka jago ni nafolodonni (PT&I): PT&I ye jɛkulu ye min laɲini ye ka jago nɔgɔya jamana misɛnninw ni ɲɔgɔn cɛ Pasifiki mara bɛɛ kɔnɔ, Papuwasi Gine fana sen bɛ o la. A bɛ jagokɛlaw dɛmɛ ka taa jamana wɛrɛw la, a kɛtɔ ka suguya dɔnniya di, ka cɛnimusoya baara kɛ, ani ka fɛnw laseli kɛ. 5. Port Moresby diɲɛ dumuniko jirali (PNG FoodEx): Nin san o san jirali in bɛ jamana ni diɲɛ dumuniko feerelaw sama minnu bɛ jago siraw ɲini Papuwasi Gine ka dumuniko siratigɛ la, min bɛ ka bonya. 6. APEC Haus diɲɛ kɛnɛba: APEC Haus World Expo bɛ kɛ Azi Pasifiki sɔrɔko jɛ-ka-baara lajɛw senfɛ, n’o ye jamana minnu ye tɔndenw ye, olu ɲɛmɔgɔw bɛ taa jamana faaba la, n’o ye Port Moresby ye. Nin kɛnɛ in bɛ kɛ sababu ye jagokɛlaw bolo walasa k’u ka fɛn dilannenw jira diɲɛ ɲɛmɔgɔw la. 7.Jamana ka sɛnɛko lajɛba & kokuradonni jirali: Nin kɛnɛ in bɛ jamana kɔnɔ sɛnɛfɛnw dilannikɛlaw ni jamana kɔkan sannikɛlaw fara ɲɔgɔn kan minnu bɛ se ka jɛɲɔgɔnya ɲini walima minnu bɛ sɛnɛfɛn ɲumanw ɲini minnu bɛ bɔ Papuwasi Gine. 8.Pasifiki Sow jɔli Jago Expo: Ikomi jɔli baara bɛ ka caya Papuwasi Gine jamana na, Pasifiki Sow Jagokɛyɔrɔ bɛ yɔrɔ ɲumanba di walasa ka so jɔli minɛnw, fɛɛrɛ kuraw ani baarakɛminɛnw jira. Nin ko in bɛ diɲɛ sannikɛlaw sama minnu b’a fɛ k’u ka jɛɲɔgɔnya bonya ni sigida feerekɛlaw ye. 9. PNG ka nafolodonni lajɛba & jago jirali: Nin kɛnɛ in labɛnna nafolodonni yiriwali baarada fɛ (IPA), a laɲini ye ka jamana wɛrɛw ka nafolodonni yiriwa Papuwasi Gine jamana na, seko ni dɔnko siratigɛ la. A bɛ jɛɲɔgɔnya siraw di sigida ni diɲɛ jagokɛlaw ma. 10. PNG ka izini ni minɛnko nafolo jirali (PNGIMREX): PNGIMREX ye jirali ye min sinsinnen bɛ Papuwasi Gine ka izini ni minɛnko siratigɛ la. A bɛ kɛ sababu ye ka feerekɛlaw bila k’u ka fɛn dilannenw n’u ka baarakɛminɛnw jira diɲɛ sannikɛlaw la o iziniw kɔnɔ. O siraw ni jirali ninnu bɛ siraw di diɲɛ sannikɛlaw bɛ se ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni sigida feerekɛlaw ye, ka jago siraw sɛgɛsɛgɛ, ka dɛmɛ don Papuwasi Gine sɔrɔ yiriwali la.
Papuwasi Gine jamana na, ɲininikɛlan minnu bɛ baara kɛ kosɛbɛ olu ye: 1. Google (www.google.com.pg): Google ye ɲininikɛlan ye min ka di kosɛbɛ ani min bɛ baara kɛ kosɛbɛ Papuwasi Gine jamana na i n’a fɔ a bɛ cogo min na diɲɛ kɔnɔ. 2. Bing (www.bing.com): Bing ye ɲininikɛlan wɛrɛ ye min ka di kosɛbɛ Papuwasi Gine jamana na, a bɛ baarakɛcogo wɛrɛ di ni i y’a suma ni Google ye. 3. Yahoo (www.yahoo.com): Hali n’a tɛ baara kɛ kosɛbɛ i n’a fɔ Google walima Bing, Yahoo bɛ Papuwasi Gine hali bi, wa a bɛ se ka kɛ ɲininiw kama. 4. DuckDuckGo (duckduckgo.com): DuckDuckGo ye ɲininikɛlan ye min ɲɛsinnen bɛ danbekow ma, min tɛ baarakɛlaw ka kunnafoniw lajɛ. A ye mɔgɔw minɛ dɔɔnin nin san laban ninnu na, wa a bɛ fɛɛrɛ wɛrɛ di Papuwasi Gine sigibagaw ma minnu haminanko ye u ka ɛntɛrinɛti danbeko ye. 5. Startpage (www.startpage.com): I n’a fɔ DuckDuckGo, Startpage bɛ baarakɛlaw ka danbew bila jɔyɔrɔ fɔlɔ la, a kɛtɔ ka kɛ cɛmancɛ ye baarakɛlaw ni ɲininikɛlan wɛrɛw cɛ i n’a fɔ Google, ka ɲinini jaabiw lase k’a sɔrɔ a ma mɔgɔ yɛrɛ ka kunnafoniw nɔfɛ. 6. Yandex (yandex.ru/search/): Hali n’a ɲɛsinnen bɛ fɔlɔ Irisi jamana ma, Yandex ka ɲininikɛlan bɛ se ka baara kɛ hali bi Papuwasi Gine sigibagaw fɛ minnu bɛ ɲinini kɛrɛnkɛrɛnnenw wajibiya minnu ɲɛsinnen bɛ Irisi jamana kɔnɔkow walima baarakɛminɛnw ma. Ninnu ye ɲininikɛlan caman misali damadɔw ye minnu bɛ baara kɛ ni u ye Papuwasi Gine jamana na; nka, a ka kan ka fɔ ko mɔgɔ caman fana bɛ se ka don o yɔrɔ ninnu na sigida labɛncogo fɛ walima ka baara kɛ ni marabolo caman ɲɔgɔnna ye ka da u diyanyekow n’u ka kanko wajibiyalenw kan.

Ɲɛ jɛmanbaw

Annuaire fɔlɔ minnu bɛ Papuwasi Gine, olu bɛ tali kɛ seko ni dɔnko suguya caman na ani izini suguya caman na. Nin ye ɲɛ jɛman kunbaba damadɔw ye ani u ka sitiw: 1. PNGYP (Papuwasi Gine ɲɛ jɛmanw): Papuwasi Gine ɲɛ jɛman ofisiyali, min bɛ jagokɛlaw tɔgɔlajɛ bɛɛ di seko ni dɔnko siratigɛ la. Site web: www.pngyp.com.pg 2. Jagokɛlaw ka kunnafonisɛbɛn min bɛ ci kɔfɛ: Jamana ka kunnafonisɛbɛnba dɔ ye min bɔ, o kunnafonisɛbɛn in bɛ jagokɛlaw ni baarakɛminɛnw lisɛli caman di Papuwasi Gine jamana na. Site web: www.postcourier.com.pg/jagokɛlaw ka gafe ɲɛbilasɛbɛn 3. Komatsu Papuwasi Gine Commerce & Industry Guide: a sinsinnen bɛ jagokow kan minnu ɲɛsinnen bɛ masin girinmanw, jɔli, ani izini baarakɛlaw ma Papuwasi Gine. Site web: komasupng.com/en/jago-sɛnɛ-gafe 4. Airways Hotel Yellow Pages: Nin gafe in kɔnɔ, baarakɛlaw tɔgɔw bɛ fɔ kosɛbɛ minnu bɛ baara kɛ jatigila baarakɛyɔrɔ kɔnɔ Papuwasi Gine, i n’a fɔ lotɛli, dumunikɛyɔrɔ, dɔlɔminnanw, taama baaradaw, a ɲɔgɔnnaw, minnu ɲɛsinnen bɛ kosɛbɛ turisiw walima taamakɛlaw ma minnu bɛ taa jamana kɔnɔ. Site web: www.airways.com.pg/ɲɛ jɛmanw 5. PNG Jagokɛlaw ka tɔnba (PNGCCI) ka tɔndenw ka kunnafonisɛbɛn : PNG jagokɛlaw ka tɔnba ye kunnafonisɛbɛn ofisiyali min labɛn, o bɛ a ka tɔndenw ka tɔnw jira minnu bɔra seko ni dɔnko siratigɛ la i n’a fɔ sɛnɛ, sɛnɛko, fɛn dilanni, wariko & bankiw. Site web: www.pngcci.org.pg/member-directory 6. Pasifiki MMI Ɛntɛrinɛti jagokɛlaw ka kunnafonisɛbɛn : K’a sɔrɔ a bɛ baara kɛ fɔlɔ asiransi ni asiransi baarakɛlaw ma minnu sinsinnen bɛ baara kan faratiw ɲɛnabɔli ni asiransi siratigɛ la PNG kɔnɔ ; jago lisi wɛrɛw fana bɛ sɔrɔ a kɔnɔ minnu bɔra izini suguya caman na. Site web : pngriskmanagement.info/directory.html Aw k’a dɔn ko nin kunnafonidisɛbɛnw bɛ se ka kunnafonidi hakɛ caman di ka kɛɲɛ n’u sinsinyɔrɔw ye walima u ka baara kɛrɛnkɛrɛnnenw ye Papuwasi Gine jago siratigɛ la. A ka ɲi tuma bɛɛ ko kunnafoniw minnu bɛ di nin ɲɛ jɛmanw ɲɛbilasɛbɛnw fɛ, olu ni sɔrɔyɔrɔ wɛrɛw ye minnu bɛ se ka da u kan, walasa ka a dɔn ko u bɛ tiɲɛ sani i ka baara kɛ ni baarakɛyɔrɔ kɛrɛnkɛrɛnnen walima baarakɛda kɛrɛnkɛrɛnnen dɔ ye min tɔgɔ sɛbɛnnen bɛ o kɔnɔ

Jagokɛyɔrɔbaw

Papuwasi Gine, n’o ye Pasifiki gun jamanaba ye, o bɛ ka bonya teliya la a ka ɛntɛrinɛti jago la nin san laban ninnu na. Hali n’a bɛ se ka kɛ ko a tɛ ni ɛntɛrinɛti sugu sigilen caman ye n’i y’a suma ni jamana tɔw ye, yɔrɔ damadɔ bɛ yen minnu bɛ ka diya feerekɛlaw ye. Papuwasi Gine jamana ka ɛntɛrinɛti jagokɛyɔrɔba dɔw filɛ nin ye ka fara u ka sitiw kan: 1. PNG ka Ɛntɛrinɛti sugu (https://png.trade/): Nin ye ɛntɛrinɛti suguba ɲɛmɔgɔ dɔ ye Papuwasi Gine jamana na. A bɛ fɛn caman dilan i n’a fɔ ɛntɛrinɛti, finidoncogo, so kɔnɔ minɛnw, ani fɛn wɛrɛw. 2. Port Moresby Ɛntɛrinɛti sugu (https://www.portmoresbymarket.com/): A bɛ kɛ ɛntɛrinɛti sugu ye kɛrɛnkɛrɛnnenya la Port Moresby dugu kama, nin yɔrɔ in b’a to baarakɛlaw bɛ se ka fɛn suguya caman san ani k’u feere i n’a fɔ mobili, ɛntɛrinɛti, minɛnw, ani fɛn lakikaw so. 3. Bmobile-Vodafone Top-Up (https://webtopup.bemobile.com.pg): Hali n’a tɛ jagokɛcogo laadalama ye ɛntɛrinɛti kan a yɛrɛ la, nin siti in bɛ kɛ sababu ye ka kiliyanw dɛmɛ u ka se k’u ka telefɔni selilɛriw falen walima ka kunnafonidilanw san cogo nɔgɔman na. 4. PNG Baarakɛminɛnw (https://pngworkwear.com/): Nin ɛntɛrinɛti jagokɛyɔrɔ kɛrɛnkɛrɛnnen in sinsinnen bɛ baarakɛminɛnw ni lakana minɛnw kan izini suguya caman na, minɛnko ni jɔli sen bɛ o la. 5. Elle’s Fashion Emporium (http://ellesfashionemporium.com/png/): Ɛntɛrinɛti kan, finiko kanubagaw bɛ taa yɔrɔ min na, n’a bɛ finiw jira cɛw ni musow ye minnu bɛ bɔ fɛn tɔgɔba dɔw la. 6. Pasifik Bilong Yu Shop PNG (https://www.pasifikbilongyushoppng.online/shop/Main.jsp): Site web min bɛ sigida bololabaarakɛlaw cɛsiri k’a ɲɛsin kiliyanw ma minnu b’a fɛ k’u ka jago dɛmɛ u kɛtɔ ka bololafɛnw san i n’a fɔ biyew ni bololabaarakɛlaw . A nafa ka bon k’a dɔn ko hali n’a y’a sɔrɔ nin yɔrɔ ninnu bɛ sanni kɛcogo di ɛntɛrinɛti kan feerekɛlaw ma Papuwasi Gine jamana na, u bɛ se ka ɲɔgɔn ta fɛnw lasecogo sɔrɔli siratigɛ la jamana marabolow kɔnɔ.

Sosiyete ka kunnafonidilanw (médias sociaux) belebelebaw

Papuwasi Gine jamana na, sosiyete ka kunnafonidilanw cogoya ma yiriwa i n’a fɔ jamana dɔw. Nka, ɛntɛrinɛti yɔrɔ damadɔ bɛ yen hali bi minnu bɛ fɔ kosɛbɛ, mɔgɔw bɛ baara kɛ ni minnu ye walasa ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni mɔgɔ wɛrɛw ye ani ka kunnafoniw tila ɲɔgɔn na. Papuwasi Gine jamana ka kunnafonidilanw jɔyɔrɔba dɔw filɛ nin ye: 1. Facebook (https://www.facebook.com): Facebook ye sosiyete ka kunnafonidilan ye min bɛ baara kɛ kosɛbɛ Papuwasi Gine jamana na. Mɔgɔw ​​bɛ baara kɛ n’a ye walasa ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni u teriw ni u somɔgɔw ye, ka fotow ni wideyow tila ɲɔgɔn na, ka don kuluw kɔnɔ, ani ka to ka kunnafoniw sɔrɔ kibaruyaw ni ko kɛlenw kan. 2. WhatsApp : Hali n’a tɛ laadala kunnafonidilan ye, WhatsApp bɛ baara kɛ kosɛbɛ Papuwasi Gine jamana na walasa ka cikanw ci ani ka kumakan walima wideyow wele. A b’a to mɔgɔ kelen-kelen bɛɛ ni kuluw bɛ se ka kumaɲɔgɔnya nɔgɔya sms, kumakan sɛbɛnni, ja ani wideyow fɛ. 3. Instagram (https://www.instagram.com): Instagram ye diya sɔrɔ Papuwasi Gine kamalenninw fɛ minnu ka di u ye ka fotow ni wideyow surunw tila u nɔfɛmɔgɔw cɛ. A bɛ filɛri suguya caman di ani sɛgɛsɛgɛlikɛminɛnw walasa ka sɛbɛnw kɛ fɛn ye min bɛ mɔgɔ ɲɛnajɛ. 4. Twitter (https://www.twitter.com): Twitter baarakɛlaw hakɛ ka dɔgɔ nka a tora kɛnɛba ye forobaciyɛnko ɲɛmɔgɔw, jɛkuluw, kunnafonidilaw ani walekɛlaw bolo Papuwasi Gine jamana na minnu b’a fɛ ka hakilinaw fɔ walima ka u tila waati yɛrɛ la kunnafoni. 5. LinkedIn (https://www.linkedin.com): LinkedIn ka di baarakɛlaw ye minnu bɛ baarakɛyɔrɔ walima jɛɲɔgɔnya ɲini Papuwasi Gine jagokɛlaw ka jɛkulu kɔnɔ. 6.YouTube(https://www.youtube.com): YouTube bɛ baara kɛ kosɛbɛ mɔgɔ kelen-kelen bɛɛ fɛ minnu b’a fɛ ka wideyow bila walima k’u lajɛ barokun suguya caman kan i n’a fɔ ɲɛnajɛ jirali,fɔli,vlog,ani kalan kɔnɔkow 7.TikTok(https:/www.tiktok/com)TikTok fana ye mɔgɔw kanu sɔrɔ kɔsa in na kamalenninw cɛma ,minnu bɛ,s hare,ka wideyow surunw sɔrɔ nin plateforme in kan. A ka kan ka kɔlɔsi ko ɛntɛrinɛti sɔrɔli bɛ se ka dan Papuwasi Gine yɔrɔ dɔw la k’a sababu kɛ fɛnsɔrɔko gɛlɛyaw ye.Ka fara o kan,o yɔrɔw sɔrɔli bɛ se ka ɲɔgɔn ta ka kɛɲɛ ni mɔgɔ yɛrɛ diyanyekow ye ani jamanadenw hakɛ ye

Industri tɔnba minnu bɛ yen

Papuwasi Gine ye jamana ye min bɛ Pasifiki Kɔgɔji saheli-tlebi fɛ. Sɔrɔko suguya caman b’a la ni izini belebele caman ani jago tɔnw ye. Papuwasi Gine jamana ka izini tɔnba dɔw filɛ nin ye: 1. Papuwasi Gine jagokɛlaw ka tɔnba (PNGCCI): Nin ye jagokɛlaw ka tɔnba ye jamana kɔnɔ, min bɛ baarabolo suguya caman jira i n’a fɔ minɛnko, sɛnɛko, wariko, ani feereli. U ka siti bɛ se ka sɔrɔ nin yɔrɔ in na: https://www.pngcci.org.pg/ . 2. Papuwasi Gine Mining and Petroleum Hospitality Services Association (MPHSA): Nin tɔn in bɛ jagokɛlaw jira minnu bɛ baara kɛ minɛnko ni petoroli baarakɛlaw ye PNG. Ni aw b’a fɛ ka kunnafoni wɛrɛw sɔrɔ, aw bɛ se ka taa u ka siti kan: http://www.mphsa.org.pg/ 3. Papuwasi Gine ka fɛn dilannikɛlaw ka tɔnba (MCPNG): MCPNG bɛ sigida fɛn dilannikɛlaw yiriwa ani k’u dɛmɛ seko ni dɔnko siratigɛ la i n’a fɔ dumuniko, jɔli minɛnw, finiw, ani fɛn wɛrɛw. Aw bɛ se ka kunnafoni wɛrɛw sɔrɔ u kan u ka siti kan: http://www.mcpng.com.pg/ 4. Kafe Industry Corporation Limited (CIC): CIC ka baara ye ka kafe sɛnɛcogo labɛn ani k’a yiriwa Papuwasi Gine jamana na min jɔyɔrɔ ka bon jamana ka sɛnɛko siratigɛ la. U ka siti in bɛ kunnafoni nafamaw di kafe dilanni koɲɛw kan: https://coffeeindustryboard.com.sg/cicpacific/cic/home2 5. Jamana ka jɛgɛko ɲɛmɔgɔso (NFA): NFA bɛ jɛgɛko nafolo mara Papuwasi Gine ka sɔrɔko yɔrɔ danma (EEZ) kɔnɔ. U bɛ baara kɛ mɔni kɛcogo sabatilenw kama k’a sɔrɔ u bɛ mɔni baara yiriwali siratigɛw dɛmɛ. Ni aw b’a fɛ ka kunnafoni wɛrɛw sɔrɔ u ka baara kɛtaw kan, aw bɛ se ka taa nin yɔrɔ in na: https://www.fisheries.gov.pg/ 6.Papuwasi Gine musow ka jago tɔn(PNGWIBA): Nin tɔn in laɲini ye ka fanga di musow ka baarakɛlaw ma, u kɛtɔ ka jɛɲɔgɔnya siraw di, seko ni dɔnko yiriwali porogaramuw,ani lafasali dɛmɛni.Walisa ka kunnafoni caman sɔrɔ PNGWIBA kan,aw bɛ se ka taa u ka siti kan:http://pngwiba.org.pg/ Ninnu ye misali damadɔw ye minnu bɛ Papuwasi Gine jamana ka izini tɔnba dɔw la. Jɛkulu kelen-kelen bɛɛ jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ u ka iziniw yiriwali, u dɛmɛni, ani u yiriwali la jamana kɔnɔ.

Jago ni jagokɛlaw ka sitiw

Papuwasi Gine, jamana min bɛ Pasifiki Kɔgɔji saheli-tlebi fɛ, sɔrɔko ni jago sira caman bɛ yen minnu bɛ kunnafoni nafamaw di jagokɛlaw ni waridonnaw ​​ma. Siti kɛrɛnkɛrɛnnen dɔw filɛ nin ye n’u ka URLw ye: 1. Nafolodonni yiriwali baarada (IPA): . IPA ka baara ye ka nafolodonniw yiriwa ani k’u labɛn Papuwasi Gine jamana na. Site web: www.ipa.gov.pg 2. Jago, jago ani izini minisiriso: Nin baarakɛda in sinsinnen bɛ jagokɛɲɔgɔnya sabatili kan jamana kɔnɔ ani diɲɛ kɔnɔ. Site web: www.jpg.gov.pg/jago-jago-sɛnɛyɔrɔ 3. Papuwasi Gine ka Banki: Jamana ka banki sanfɛla bɛ sɔrɔko kunnafoniw, wariko politiki, wari falenfalen, ani kunnafoni wɛrɛw di minnu bɛ tali kɛ o ko la. Site web: www.bankpng.gov.pg. Bamako, Mali 4. Papuwasi Gine jagokɛlaw ka tɔnba (PNGCCI): PNGCCI ye jagokɛlaw lafasabaga ye jamana kɔnɔ, ka yiriwali siraw yiriwa. Site web: www.pngchamber.org.pg. Bamako, Mali 5. Nafolodonni yiriwali baarada - Jagokɛlaw tɔgɔsɛbɛnni ɲɛmɔgɔso : Nin tilayɔrɔba in bɛ baara dɔw kɛ minnu ɲɛsinnen bɛ jagokɛlaw tɔgɔ sɛbɛnni ma i n’a fɔ sosiyete sigili walima tɔgɔ sɛbɛnni ɲinini. Site web: registry.ipa.gov.pg/index.php/public_website/ɲini-sɛbɛn 6. Komisiɔn yɛrɛmahɔrɔnyalen min bɛ mɔgɔw ni ɲɔgɔn cɛ (ICCC): ICCC bɛ ɲɔgɔndan kɛcogo tilennenw sabati ka sɔrɔ ka feerekɛlaw ka josariyaw lakana Papuwasi Gine sugu kɔnɔ. Site web: iccc.gov.pg A nafa ka bon k’a dɔn ko gɔfɛrɛnaman ka siti ofisiyali dɔw bɛ se ka Changé waati tɛmɛnen kɔfɛ walima u bɛ se ka fɛn kuraw kɛ tuma caman na; o de kama, a ka ɲi ka to ka fɛn dɔw lajɛ ni fɛn dɔw b’a la ka Changé walima ni fɛn kura dɔw farala ɲɔgɔn kan ka ɲɛsin sɔrɔko ni jago kunnafoniw ma Papuwasi Gine kan.

Jagokɛlaw ka kunnafoniw ɲinini sitiw

Jago kunnafonidilan caman bɛ yen minnu bɛ se ka kɛ Papuwasi Gine jamana na. Nin ye mɔgɔba dɔw tɔgɔlajɛ ye n’u ka siti ladɛrɛsiw ye: 1. Jamana ka jatebɔ baarada : Papuwasi Gine jamana ka jatebɔ baarada ka siti ofisiyali bɛ jatebɔ suguya caman di ani kunnafoni minnu ɲɛsinnen bɛ jagokow ma. U ka siti in bɛ se ka sɔrɔ https://www.nso.gov.pg/. 2. Diɲɛ jago tɔnba (OMC): OMC ka jago politiki lajɛ ɲɛ bɛ Papuwasi Gine ka jago politiki n’a baarakɛcogo lajɛlen di. Aw ye taa u ka siti kan https://www.wto.org/index.htm. 3. Duniya Jagokɛyɔrɔ (ITC): ITC bɛ jago jateminɛ caman ni suguya sɛgɛsɛgɛli di Papuwasi Gine ma u ka Sugu Sɛgɛsɛgɛli baarakɛminɛnw ɲɛ kan, min bɛ se ka sɔrɔ nin yɔrɔ in fɛ: https://www.intracen.org/marketanalysis. 4. Duniya Kelenyatɔnba ka jagokɛlaw ka kunnafonidilan : Nin kunnafonidilan in bɛ se ka diɲɛ jagokɛlaw ka kunnafonidilanw bɛɛ lajɛlen sɔrɔ, minnu kɔnɔ, fɛnw dondonni ni u bɔli jatebɔw bɛ Papuwasi Gine jamana kan. Aw ye a sɛgɛsɛgɛ https://comtrade.un.org/data/ kan. 5. Jago sɔrɔko : Jago sɔrɔko bɛ sɔrɔko jiralan caman di, jago kunnafoniw fana bɛ sɔrɔ jamana wɛrɛw la. Aw bɛ se ka kunnafoni kɛrɛnkɛrɛnnenw sɔrɔ PNG kan yan: https://tradingeconomics.com/papua-new-guinea/indicators. Aw k’a kɔlɔsi ko site web dɔw bɛ se ka abonnés walima yamaruya dɔw wajibiya walasa ka se ka donanw dafalenw walima fɛn kɔrɔw sɔrɔ.

B2b plateformes (plateformes B2b) ye

Papuwasi Gine, n’o ye jamana yiriwalen ye, sɔrɔko min bɛ ka bonya, o ye B2B sira suguya caman bɔli ye, minnu bɛ jagokɛlaw ka jɛɲɔgɔnyaw ni jɛɲɔgɔnyaw nɔgɔya. B2B-yɔrɔ dɔw filɛ nin ye Papuwasi Gine jamana na ka fara u ka sitiw kan: 1. Niugini Hub (Aw ka baarakɛyɔrɔ): Niugini Hub ye ɛntɛrinɛti sugu ye min bɛ jagokɛlaw ni feerekɛlaw cɛsiri Papuwasi Gine jamana na. A bɛ kɛ sababu ye ka tɔnw bila k’u ka fɛn dilannenw n’u ka baarakɛminɛnw jira, o bɛ kɛ sababu ye ka B2B jɛɲɔgɔnyaw kɛ. 2. PNG ka jagokɛlaw ka kunnafonisɛbɛn (https://www.png.business/): PNG Jagokɛlaw ka kunnafonisɛbɛn bɛ kɛ ɛntɛrinɛti kan jagokɛyɔrɔw ye minnu bɛ baara kɛ Papuwasi Gine jamana na. A bɛ tɔnw dɛmɛ u ka se ka feerekɛlaw walima jɛɲɔgɔnw sɔrɔ, a kɛtɔ ka kunnafoni caman di iziniw ni seko ni dɔnko suguya caman kan. 3. PNG Ɛntɛrinɛti Sugu (https://pngonlinemarket.com/): PNG Ɛntɛrinɛti Sugu bɛ baara kɛ i n’a fɔ ɛntɛrinɛti jagokɛyɔrɔ min b’a to jagokɛlaw bɛ se k’u ka fɛn dilannenw walima u ka baarakɛminɛnw feere ɛntɛrinɛti kan Papuwasi Gine sugu kɔnɔ. A bɛ jago tilennenw nɔgɔya sannikɛlaw ni feerekɛlaw cɛ a ka siti kan. 4. Pasifiki gunw ka jago & nafolodonni (https://pacifictradeinvest.com/search/?q=Papuwasi%20Kura%20Gine&loc=): Pasifiki gunw jago & Invest ye marabolo jago yiriwali jɛkulu ye min bɛ Pasifiki gunw jagokɛlaw dɛmɛ, minnu bɛ bɔ Papuwasi Gine, walasa u ka se ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni diɲɛ suguw ye jago ko kɛlenw ni sigida suguya caman sababu fɛ. 5. Nautilus Minerals Inc - Solwara 1 Porozɛ (http://www.nautilusminerals.com/irm/content/default.aspx?RID=350&RedirectCount=1): Bamako, Mali. Nautilus Minerals Inc sen bɛ kɔgɔjida la ɲinini baara la, kɛrɛnkɛrɛnnenya la, a sinsinnen bɛ kɔgɔjida la sɛnɛfɛnw bɔli fɛɛrɛw kan. Solwara 1 Porozɛ ka siti in bɛ kunnafoniw di jago siraw kan minnu bɛ se ka kɛ, minnu ɲɛsinnen bɛ kɔgɔji jugumanba kɔnɔ fɛnɲɛnamafagalanw bɔli ma Papuwasi Gine mara kɔnɔ. Aw k’a kɔlɔsi ko n’a sɔrɔla nin yɔrɔ ninnu tun bɛ baara kɛ ni u ye ka kɔrɔ B2B jɛɲɔgɔnyaw hukumu kɔnɔ Papuwasi Gine nka a ka ɲi tuma bɛɛ ka nin yɔrɔ ninnu nafa n’u nafa sɛgɛsɛgɛ ka da aw ka ɲinini kɛrɛnkɛrɛnnenw kan.
//