More

TogTok

Suguba minnu bɛ yen
right
Jamana Lajɛba
Nikaragwa ye jamana ye min sigilen Cɛma Ameriki, a bɛ danbɔ ni Honduras ye worodugu fɛ ani Kosta Rika saheli fɛ. O ye jamana ye min ka bon kosɛbɛ Cɛma Ameriki jamana na ni mɔgɔ miliyɔn 6 ɲɔgɔn ye. Nikaragwa faaba ani duguba ye Managua ye. Jamana ka kan ye Ɛsipaɲɔlikan ye, ani wari min bɛ kɛ o ye Nikaragwa Córdoba ye. Nikaragwa dugukolo cogoya tɛ kelen ye, tasuma kuluw, kɔ belebelebaw ani kɔgɔjida cɛɲiw bɛ yen a Pasifiki kɔgɔjida la. Jamana ka taamasiyɛn tɔgɔba ye Nikaragwa baji ye, min ye kɔba ye Cɛma Ameriki. Nikaragwa sɔrɔko bɛ tali kɛ sɛnɛko la kosɛbɛ, kafe ye a ka jagofɛnba dɔ ye. Sɛnɛko belebele wɛrɛw ye finiko ni turisimu ye. Gofɛrɛnaman ye cɛsiriw kɛ walasa ka jamana wɛrɛw ka nafolodonniw sama, impositi laɲiniw ni sɔrɔko sinsinni fɛ. Nikaragwa ye laadala ciyɛn nafama ye min bɛ nɔ bila Jamanadenw ka kabilaw fɛ ani Ɛsipaɲi ka koloniyali fana. A tariku kɔnɔ, koloniyali waatiw bɛ Ɛspaɲi ka fanga kɔrɔ, o kɔfɛ yɛrɛmahɔrɔnya walew kɛra san kɛmɛda 19nan na. O tariku ko kɛlenw ciyɛn bɛ se ka ye Nikaragwa jamana ka fɛn dilanni, seko ni dɔnko, dɔnkilida ani sɛbɛnni na. Hali ni a ye politiki basigibaliya kunbɛn tuma dɔw la a ka tariku kɔnɔ, Nikaragwa ye ɲɛtaa caman sɔrɔ yɔrɔw la i n’a fɔ kɛnɛyako ni kalanko. Nka, faantanya hakɛ bɛ to ka caya, wa baara jɔnjɔn sɔrɔli bɛ se ka dan hali bi togodala sigida dɔw fɛ. Turisidi min bɛ Nikaragwa, o bɛ ka bonya ka taa a fɛ k’a sababu kɛ a ka sigida cɛɲi ye ani a ka ekoturisimu cogoyaw. Dunanw bɛ se ka tasuma-yɔrɔw lajɛ i n’a fɔ Masaya walima ka taama sanji-kungo cɛɲiw kɔnɔ minnu falen bɛ kungosogo suguya caman na. Kuma surun na, Nikaragwa ye jamana ye min lakodɔnnen don a ka dugukoloko kabakomaw fɛ, a ka laadalakow ɲɛnama minnu ju bɔra jamanadenw ka laadalakow la minnu faralen don ɲɔgɔn kan ni Ɛsipaɲi ka fanga ye,ani seko min bɛ ka caya turisimu yiriwali la hali ni sigida ni sɔrɔko gɛlɛyaw bɛ yen.
Jamana ka Wari
Nikaragwa ye jamana ye min sigilen bɛ Cɛma Ameriki, ani a ka wari bɛ wele ko Nikaragwa córdoba (NIO). Nikaragwa córdoba ka wari falen hakɛ sisan bɛ se 1 USD ma ka se 35 NIO ma. Wari in daminɛna san 1912, kabini o waati, a tɛmɛna fɛn caman na. A san fɔlɔw la, a tun bɛ wele ko sanu córdoba, min tun bɛ ɲɔgɔn falen ni sanu warijɛ ye. Nka, sɔrɔko basigibaliya ni politiki fɛn caman yeli kosɔn, wari in ye fɛn caman wuli waati kɔnɔ. Nafolosɔrɔbaliya kɛra gɛlɛyaba ye Nikaragwa sɔrɔko la, min kɛra sababu ye ka Nikaragwa córdoba nafa dɔgɔya siɲɛ caman. Walasa ka sɔrɔ sabatili cɛsiri, fɛɛrɛ suguya caman tigɛra gɔfɛrɛnaman ɲɛmɔgɔw fɛ ani diɲɛ wariko tɔnw fɛ. Walasa ka nin ko ninnu ɲɛnabɔ, a ɲinina ka jamana kɔkan wari hakɛw labɛn ani ka nafolosɔrɔbaliya hakɛw kɔlɔsi. Nikaragwa Banki Cɛmancɛ jɔyɔrɔ ka bon wariko politiki ɲɛnabɔli la ani sabatili sabatili la jamana ka wariko siratigɛ la. San laban ninnu na, Nikaragwa ye sɔrɔko gɛlɛyaw sɔrɔ ka da politiki ɲagami ni balawuw kan minnu ye nɔ bila turisimu ni wariko la. O ko kɛlenw ye nɔ bila u ka wari nafa la ka t’a fɛ. Nka, cɛsiriw bɛ ka kɛ jamana kɔnɔ politikitɔnw fɛ ani diɲɛ jɛɲɔgɔnw fɛ walasa ka sɔrɔ yiriwali dɛmɛ. Kuma bɛɛ la, a nafa ka bon mɔgɔ kelen-kelen minnu bɛ taa bɔ Nikaragwa walima minnu bɛ jago kɛ Nikaragwa, olu ka to ka kunnafoniw sɔrɔ sisan wari falen hakɛ kan sanni u ka wariko jago si kɛ min ɲɛsinnen bɛ Nikaragwa córdobas ma. Ka fara o kan, a ka ɲi ka lajɛ kɛ ni sigida bankiw ye walima jamana wɛrɛw ka warimaralaw tɔgɔbatigiw fɛ walasa ka kunnafoni lakikaw sɔrɔ wariko kan.
Wari falen-falen hakɛ
Nikaragwa ka sariya wari ye Nikaragwa córdoba (NIO) ye. Ka ɲɛsin fɛnw falenfalen hakɛ jateminɛlenw ma ni diɲɛ wariba belebelebaw ye, aw k’a kɔlɔsi ko ninnu bɛ se ka ɲɔgɔn ta wa a ka ɲi tuma bɛɛ ka sɛgɛsɛgɛli kɛ ni sɔrɔyɔrɔ ye min bɛ se ka da a kan. Nka, kabini san 2021 sɛtanburukalo, wari falen hakɛ jateminɛlen dɔw filɛ nin ye: - Ameriki Dɔrɔmɛ 1 (USD) ≈ 34,5 Nikaragwa córdobas (NIO) . - 1 Euro (EUR) ≈ 40,7 Nikaragwa ka kɔrdɔba (NIO) . - Angletɛri Lira 1 (GBP) ≈ 47,4 Nikaragwa ka kɔrdɔba (NIO) . - Kanada Dɔrɔmɛ 1 (CAD) ≈ 27,3 Nikaragwa córdobas (NIO) . - Ɔsitarali Dɔrɔmɛ 1 (AUD) ≈ 25,2 Nikaragwa córdobas (NIO) . Aw k’a to aw hakili la ko nin hakɛw bɛ se ka wuli ka bɔ fɛn caman na i n’a fɔ sɔrɔko cogoyaw ani suguw jiginni.
Seli nafamaw
Nikaragwa, n’o ye kɔw ni tasuma-fanga jamana ye, o bɛ seli nafama caman kɛ san kɔnɔ. O seliw jɔyɔrɔ ka bon jamana ka laadalakow, a ka tariku, a laada nafamaw jirali la. Nikaragwa jamana ka seli nafama dɔ ye yɛrɛmahɔrɔnya don ye sɛtanburukalo tile 15. Nin seli in bɛ Nikaragwa ka yɛrɛmahɔrɔnya hakili jigin Ɛsipaɲi fɛ san 1821. Seli bɛ daminɛ dɔgɔkun damadɔw ka kɔn o ɲɛ ni faso kanu ɲɛnajɛw ye, nbɛdaw masirili ani laadalakow minnu bɛ kɛ jamana fan bɛɛ la. O ye waati ye min na Nikaragwakaw bɛ ɲɔgɔn sɔrɔ walasa k’u ka jamana ciyɛn bonya ni dɔnkiliw ye, dɔnkilidacogo, laadala dumuniko jirali minnu bɛ wele ko "ferias", ani tasuma-fɛrɛw. O koba bɛ kɛ Managwa yɔrɔ min na, ɲɛnajɛba dɔ bɛ taama ka jigin Avenida de Bolivar dugu kɔnɔ walasa ka nin don nafama in seli. Seli nafama wɛrɛ ye Noɛli (Navidad) ye Desanburukalo tile 25. Nikaragwakaw bɛ o seli makɔnɔ ni kɔnɔnajɛya ye, wa u bɛ kɔn ka labɛnw daminɛ kosɛbɛ. Denbayaw b’u ka so masiri ni yeelen ɲɛnamaw ni masirifɛnw ye k’a sɔrɔ denmisɛnw bɛ ka Santa Kɔlɔsi walima “El Niño Dios” ka nilifɛnw makɔnɔ ni kɔnɔnajɛya ye. Laada min ɲɔgɔn tɛ Noɛli seli waati la, o ye "La Griteria" ye, min bɛ kɛ ni mɔgɔw bɛ ɲɔgɔn lajɛ su tilancɛ la walasa ka dɔnkiliw pɛrɛn i n'a fɔ "Jɔn de ye nin nisɔndiya in bɛɛ lase? Mariyama!" O bɛ Yesu Krisita bangeli laseli jira, wa a bɛ Noɛli seliw daminɛ taamasyɛn. Semana Santa (Dɔgɔkun senuma) ye seliba wɛrɛ ye min bɛ kɛ Nikaragwa jamana bɛɛ la, a ka c’a la a bɛ kɛ Marisikalo ni Awirilikalo cɛ ka da Paki donw kan. Nin dɔgɔkun kelen seli in na, min bɛ kɛ ka kɔn Paki dimansi ɲɛ, Katoliki diinɛtigiw bɛ u sen don diinɛ taamaw la minnu bɛ Yesu ka taama jira kokura ka taa gengenjiri la. O taamaba ninnu bɛ se ka kɛ dugubaw kɔnɔ ni lajɛdenw ye minnu bɛ fini don i n’a fɔ Bibulu kɔnɔmɔgɔw i n’a fɔ Romɛ sɔrɔdasiw ani Yesu yɛrɛ bɛ kuruwa walima jaw ta minnu bɛ Krisita ka tɔɔrɔko danfaralenw taamasyɛn. Nin seliba ninnu kɔfɛ, seli kɛrɛnkɛrɛnnen wɛrɛw ye diɲɛ musow ka don ye marisikalo tile 8, n’o ye musow bonya ye jamana fan bɛɛ la; Rubén Darío wolodon Zanwuyekalo tile 18, a bɛ Nikaragwa jamana poyikɛla seli; ani San Jacinto kɛlɛ don sɛtanburukalo tile 14, k’an hakili jigin kɛlɛba dɔ la jamana ka yɛrɛmahɔrɔnya kɛlɛli la. Nin seli nafama ninnu sababu fɛ, Nikaragwakaw b’u ka laadalakow, u ka laadalakow ani u ka tariku jira ni waso ye, k’a sɔrɔ u bɛ fanga don u ka jamana danbe n’u ka kelenya dɔnniya la.
Dunanw ka jagokɛcogo
Nikaragwa ye jamana ye min ka bon kosɛbɛ Cɛma Ameriki ani a ka sɔrɔko ka ca, jago jɔyɔrɔ ka bon. Nikaragwa ka jagofɛnw ye sɛnɛfɛnw ye i n’a fɔ kafe, misisogo, sukaro, sigarɛti, cotton ani jiridenw. Jamana in lakodɔnnen don a ka kafe dilanni na min ka ɲi kosɛbɛ, wa a ye kafe biologiki feerela ŋana dɔ ye diɲɛ kɔnɔ. Jagofɛn nafama wɛrɛ minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la, olu ye sanu, kɔgɔjilafɛnw, shɔ, finiw, ani wuluwulufɛnw ye. Ameriki ye Nikaragwa ka jagokɛɲɔgɔn fɔlɔ ye. A bɛ fɛn caman ladon ka bɔ Nikaragwa, wa a bɛ kɛ Nikaragwa ka jagofɛnw bilayɔrɔba ye. Ameriki bɛ sɛnɛfɛnw ladon fɔlɔ i n’a fɔ kafe ani misisogo ka bɔ Nikaragwa. Ka fara o kan, fɛn dilannen suguya caman i n’a fɔ finiw fana bɛ don jamana kɔnɔ. Nikaragwa ka jagokɛɲɔgɔn jɔnjɔn wɛrɛw ye jamanaw ye minnu bɛ Cɛma Ameriki mara kɔnɔ i n’a fɔ Salvadɔr ani Honduras. O jamanaw ye hɔrɔnya jago bɛnkan caman dɔ ye i n’a fɔ CAFTA-DR (Central America-Dominican Republic Free Trade Agreement). Nin bɛnkan in kɔnɔmɔgɔya bɛ sira di mɔgɔ ma ka se ka don suguw la ka ɲɛ Ameriki Woroduguyanfan na. Sinuwa fana Kɛra 'jɔyɔrɔba ye Nikaragwa ka jago siratigɛ la nin sàn laban ninnu na. Sinuwaw ka nafolodonni kɛra sababu ye ka dɔ fara fɛnsɔrɔko porozɛw kan jamana kɔnɔ i n’a fɔ siraw ni kurunbonkarilaw ka sɔrɔ ka jagokɛcogo kura sabati Sinuwa jamana na. Nin cogoya ɲumanw bɛɛ n’a ta jago yiriwali la, a ka kan ka kɔlɔsi ko politiki basigibaliya bɛ se ka nɔ bila diɲɛ jɛɲɔgɔnyaw la min bɛ nɔ bila jagokɛɲɔgɔnya la kɔfɛ. Ka fara o kan, kɔnɔna gɛlɛyaw i n’a fɔ faantanya hakɛw bɛ se ka sɔrɔ yiriwali sekow bali jamana wɛrɛw ka nafolodonniw sen bɛ o la minnu bɛ se ka nɔ bila diɲɛ jagokɛtaw la minnu bɛ Nikaragwa sen don a la. Kuma bɛɛ la, Nikaragwa bɛ ka taa a fɛ k’a ka diɲɛ jagokɛɲɔgɔnyaw yiriwa, a kɛtɔ ka sugu kura ɲini u fila bɛɛ bolo k’u ka sɛnɛfɛn nafamaw bila jamana wɛrɛw la, k’a sɔrɔ a b’a lajɛ k’u ka fɛn dilanni seko yiriwa jamana wɛrɛw ka wariko siraw samali fɛ min bɛ na ni sɔrɔ yiriwali ye min bɛ nafa don a ka mɔgɔw la. Kuncɛli la,Nikaragwa bɛ jɛɲɔgɔnya barikama mara ni jamanaw ye i n’a fɔ Ameriki,Amerika cɛmancɛ sigiɲɔgɔnw,ani Sinuwa.U sinsinnen bɛ jagokɛlaw ka jago yiriwali kan kɛrɛnkɛrɛnnenya la u ka sɛnɛfɛnw na k’a sɔrɔ u bɛ siraw ɲini ka jamana wɛrɛw ka nafolodonni tilennenw ɲini minnu bɛna dɛmɛ ka sanfɛjamanaw ka fɛn dilanni seko ni dɔnko sabati.
Sugu yiriwali seko
Nikaragwa, min sigilen bɛ Cɛma Ameriki, sebaayaba bɛ a ka jamana kɔkan jago sugu yiriwali la. Kun jɔnjɔn dɔw filɛ nin ye minnu bɛ Nikaragwa ka seko jira: 1. Yɔrɔ min ye fɛɛrɛbɔ ye : Nikaragwakaw bɛ jɔyɔrɔba la min bɛ se ka kɛ da ye jagokɛlaw bolo minnu laɲini ye k’u ka baara caya Ameriki Latin ni Karayibu jamanaw na. A ka surun sugubaw la i n’a fɔ Ameriki Woroduguyanfan ani ka se Pasifiki Kɔgɔji ma a ka kɔgɔjida laminiba fɛ, o b’a kɛ yɔrɔ ye min bɛ mɔgɔ ɲɛnajɛ diɲɛ jagokɛlaw fɛ. 2. Nafolodoncogo ɲuman : Jamana bɛ dusu don jamana wɛrɛw ka nafolodonni kɔnɔ kosɛbɛ, a kɛtɔ ka impositi laɲiniw di, ka hɔrɔnya jagokɛyɔrɔw yiriwa, ani ka politiki siraw waleya minnu bɛ jagokɛlaw dɛmɛ. O bɛ jamana caman ka tɔnbaw sama minnu bɛ fɛn dilanni yɔrɔw ɲini minnu musaka ka dɔgɔ walima wariko siraw. 3. Nafolo nafamaw : Nikaragwa bɛ ni nafolo kura caman ye i n’a fɔ sɛnɛ, kungo, sɛnɛfɛnw, ani mɔni, minnu bɛ cogoyaw jira ka ɲɛsin fɛnw feereli yiriwali ma. Fɛn minnu bɛ kɛ i n’a fɔ kafe, sukaro, finiw, kɔgɔjilafɛnw (kɛrɛnkɛrɛnnenya la), minɛnw (sanu), ani yiriw, olu bɛ sugu ɲuman sɔrɔ jamana kɔkan. 4. Fɛnsɔrɔsiraw yiriwali : Nikaragwa bɛ ka wari caman don bolifɛnw yiriwali la i n’a fɔ siraw, kurunbonkarilaw (misali la, Puerto Corinto) nɛgɛso (misali la, Interoceanic Grand Canal), awiyɔnbonda walasa ka jɛɲɔgɔnya yiriwa ni diɲɛ tɔ ye ka fɛnw dondonni/bɔli baara ɲumanw nɔgɔya . . 6. Turisidi seko: Nikaragwa cɛɲi cɛɲi ni ɲɛnajɛyɔrɔw i n’a fɔ kɔgɔjida kabakomaw kɔgɔjida fila bɛɛ la (Karibi Kɔgɔji ni Pasifiki Kɔgɔji), tasuma-yɔrɔw bɛ yen minnu bɛ Managwa kɔ & Nikaragwa baji kɔnɔ, olu bɛ turisimu seko caman da sɔrɔko yiriwali kan ka da san o san baarakɛlaw/fɛnw kan minnu bɛ bɔ sigida la ka bɔ sigida la ka bɔ sigida magoɲɛfɛnw na ka bɔ sigida la ka bɔ sigida la ka bɔ sigida la ka bɔ sigida la ka bɔ sigida la ka bɔ sigida la ka bɔ sigida la ka bɔ sigida la ka bɔ sigida la, ka da a kan a bɛ se ka kɛ ko a bɛ se ka kɛ ko a bɛ se ka kɛ ko a bɛ se ka kɛ ko a bɛ se ka kɛ ko a bɛ se ka kɛ sababu ye jagokɛlaw. Nka o seko ninnu cɛma, gɛlɛyaw bɛ se ka sɔrɔ hali bi i n’a fɔ politiki basigibaliya walima kojugubakɛlaw hakɛ minnu bɛ faratiw kunbɛncogo ɲumanw ɲini jamana wɛrɛw ka tɔnw fɛ minnu bɛ jateminɛ kɛ ka don Nikaragwa sugu la k’a kɛ jateminɛ ɲumanw ye minnu ka kan ka kɛ sanni u ka jago daminɛ yan.
Fɛn minnu bɛ feere funteni na sugu la
Walasa ka fɛnw dɔn minnu bɛ feere kosɛbɛ Nikaragwa jamana kɔkan jago sugu la, fɛn damadɔ bɛ yen minnu ka kan ka jateminɛ. Nikaragwa jamanaden miliyɔn 6 ɲɔgɔn bɛ yen ani sɔrɔko min bɛ ka bonya, o bɛ cogo di fɛn suguya caman ma walasa u ka ɲɛtaa sɔrɔ. Fɛn dilannenw sugandili bɛ se ka kɛ cogo min na, o filɛ nin ye: 1. Ka suguw taabolo sɛgɛsɛgɛ : Sɛgɛsɛgɛli kɛ sisan suguyaw kan Nikaragwa jamana ka fɛnw dondonni/bɔni na walasa ka fɛn dilannen suguya minnu bɛ fɔ kosɛbɛ, olu dɔn. O bɛ se ka kɛ jago jateminɛw kalanni ye, ka iziniw ka kunnafoniw lajɛ, ani ka feerekɛlaw ka kɛwalew sɛgɛsɛgɛ. 2. Aw ye sigida ɲinini jateminɛ: Aw ye fɛn kɛrɛnkɛrɛnnenw ɲinini jateminɛ Nikaragwa yɛrɛ kɔnɔ. Aw ye a dɔn fɛn walima baara minnu bɛ ka taa ɲɛ sigida feerekɛlaw cɛma ani u bɛ bɛn diɲɛ jago ma cogo min na. 3. Aw ye aw sinsin sɛnɛfɛnw kan : Nikaragwa ka sɛnɛko fanga ka bon, wa a lakodɔnnen don a ka kafe, misisogo, nɔnɔmafɛnw, sigarɛti, jiridenw (i n’a fɔ bananku), ani nakɔfɛnw (shɔ fana sen bɛ o la). O sɛnɛfɛnw bɛ se ka taa ni u ye jamana wɛrɛw la kosɛbɛ k’a sababu kɛ u ka ɲumanya n’u caya ye. 4. Ka sigida nafolo sɛgɛsɛgɛ : Aw bɛ nafa sɔrɔ Nikaragwa ka nafolo caman na i n’a fɔ yiriw, fɛnɲɛnamafagalanw (sanu ni warijɛ), kɔgɔjilafɛnw/jɛgɛfɛnw (lobsters, shrimp) fɛnw sugandili la. 5. Fanga kura sɔrɔcogo ɲɛnabɔcogo : I n’a fɔ jamana min bɛ sigida laminiko ɲɛnabɔ, n’a laɲini ye ka dɔ fara a ka fanga kura sɔrɔcogo kan kosɛbɛ san 2030 kɔnɔ, sababu caman bɛ yen ka ɲɛsin fɛnw dondonni ma minnu bɛ tali kɛ fanga saniyalen fɛɛrɛw la i n’a fɔ tile pannew walima fiɲɛbɔlanw. 6.Laminiko siratigɛ la, fɛn minnu bɛ teriyasira fɛ: Ni dɔnniya bɛ ka bonya ka ɲɛsin sabatili ni sigida lakanani ma diɲɛ kɔnɔ ani Nicoaragua yɛrɛ kɔnɔ., aw bɛ jateminɛ kɛ ka fɛnw sugandi i n’a fɔ pakew/minɛnw walima fɛnɲɛnamafagalanw walima fɛnɲɛnamafagalanw minnu bɛ kɛrɛnkɛrɛnnenya la nin suguya nisɔngoya la 7.Laadalakow : Bololabaara minnu bɛ kɛ sigida bololabaarakɛlaw fɛ, olu fana bɛ se ka sannikɛlaw sɔrɔ jamana kɔkan minnu bɛ jamanadenw ka seko ni dɔnko waleɲumandɔn min ɲɔgɔn tɛ Nikaragwa ka laadalakow la – o de kama, ka dɛmɛ di jagokɛcogo tilennenw ma, o bɛ se ka kɛ nafa ye 8.Jɛɲɔgɔnya siraw : Ka taa diɲɛ jagokɛyɔrɔw la walima ka i sen don jɛɲɔgɔnya ko kɛlenw na minnu ni Nikaragwa jamana kɔkan jago suguyaw bɛ tali kɛ ɲɔgɔn na, i bɛ se ka jɛɲɔgɔnyaw sigi yɔrɔ minnu na, ka suguw ɲininiw jateminɛ ani ka fɛnw jateminɛ minnu bɛ se ka kɛ ka taa jamana wɛrɛw la. Aw k’aw hakili to a la ko ɲinini dafalenw kɛli, ka sugu laɲinitaw magow faamuya, ani ka sigida ɲininiw jateminɛ, o ye fɛɛrɛ nafamaw ye walasa ka fɛn dilannenw sugandi ka ɲɛ Nikaragwa jamana kɔkan jago sugu la.
Kunnafoni minnu bɛ sɔrɔ kiliyanw fɛ ani tabu
Nikaragwa ye Cɛma Ameriki jamana ye min lakodɔnnen don a ka laadalakow ciyɛn nafama fɛ, a ka dugukolo cɛɲiw fɛ, ani a ka jatigila duman fɛ. Nikaragwakaw ka teli ka kɛ teriw ye ani ka taamakɛlaw bisimila, o b’a kɛ yɔrɔ ɲuman ye taamakɛlaw bolo minnu b’a fɛ ka jamanadenw ka laadalakow ni Ɛsipaɲi ka koloniyali fanga ɲagaminen ɲɔgɔn tɛ min na. Nikaragwa kiliyanw ka jogo kɛrɛnkɛrɛnnen dɔ ye u ka kanuya ye ka ɲɛsin fɛnw feereli ma. Sɔngɔko jago bɛ kɛ sigida suguw la, nbɛdaw la, ani jagokɛyɔrɔ fitininw na. Sɔngɔko bɛ se ka ye sanni kɛcogo la min bɛ kɛ tuma bɛɛ, wa a ka c’a la, a bɛ makɔnɔ. Nka, ni i bɛ baara kɛ ni feerekɛlabaw ye walima ni baarakɛyɔrɔbaw ye, a bɛ se ka kɛ ko jagokɛcogo tɛna diya walima k’a jate ko a bɛnnen don. Nikaragwa kiliyanw ka jogo wɛrɛ ye u yɛrɛ ka jɛɲɔgɔnyaw fɛ jagokow la. Dannaya sabatili ani jɛɲɔgɔnyaw sigili nafa ka bon kosɛbɛ sigida jagokɛyɔrɔ la. A ka c’a la, jago caman bɛ kɛ ka da jɛɲɔgɔnya kɔrɔw kan walima ladilikanw kan minnu bɔra mɔgɔ dannamɔgɔw yɔrɔ. Tabuw walima laadalakow siratigɛ la, minnu ka kan ka jateminɛ ni i bɛ jɛɲɔgɔnya kɛ ni Nikaragwa kiliyanw ye, a nafa ka bon i kana baro kɛ politiki kan fo n’a welera k’o kɛ. Politiki barokunw bɛ se ka kɛ sɛgɛn ye ka da jamana tariku kan politiki ɲagami ni farali a jamanadenw cɛ. Ka fara o kan, a nafa ka bon ka sigida laadalakow ni kɛwalew bonya jɛɲɔgɔnya kɛtuma na ni kiliyanw ye. Misali la, a bɛ se ka kɛ ko waati labatoli tɛ tugu kosɛbɛ tuma bɛɛ Nikaragwa jamana na ni i y’a suma ni ladamu wɛrɛw ye, yɔrɔ minnu na, ka kɔfɛta bɛ se ka jate bonyabaliya ye. Muɲuli ni fɛn caman sɛgɛsɛgɛli ye jogo nafamaw ye n’i bɛ jago kɛ jamana in kɔnɔ. Kuma bɛɛ la, Nikaragwa kiliyanw ka jogo faamuyali bɛ tali kɛ u ka kanuya dɔnni na ka ɲɛsin bɛnkansɛbɛnw ma, k’a sɔrɔ u bɛ baarakɛlaw ka jɛɲɔgɔnyaw mara minnu sinsinnen bɛ dannaya ni bonya kan. Ni i hakili bɛ sigida laadalakow la, o bɛna dɛmɛ ka jɛɲɔgɔnya ɲuman sɔrɔ ni kiliyanw ye Nikaragwa.
Dutiw ɲɛnabɔli sira
Nikaragwa, min bɛ Cɛma Ameriki, jamana ka dumuniko sariya kɛrɛnkɛrɛnnenw ni taabolo kɛrɛnkɛrɛnnenw bɛ a ka dancɛw ɲɛnabɔcogo la. Walasa ka don walima ka bɔ jamana kɔnɔ ka ɲɛ, taamakɛlaw ka kan ka jateminɛ dɔw to u hakili la. A fɔlɔ, n’i donna Nikaragwa, pasipɔriw ka kan ka kɛ, wa u ka kan ka kɛ kalo wɔɔrɔ kɔnɔ ka tɛmɛ sigiyɔrɔ laɲininen kan. Jamana dɔw ka jamanadenw bɛ se ka visa sɔrɔ sani u ka na, k’a sɔrɔ a ka c’a la, jamana wɛrɛw ka jamanadenw bɛ se ka turisiw ka karti sɔrɔ dontuma na, ni wari dɔ ye. Fɛn minnu bɛ se ka na ni u ye jamana kɔnɔ ni takasi tɛ, olu siratigɛ la, turisiw bɛ sɔn ka na ni u yɛrɛ ka fɛnw ye i n’a fɔ finiw ani ɛntɛrinɛti minɛnw u yɛrɛ ka baara kama. Nka, dantigɛli gɛlɛnw bɛ kɛ ka marifaw ni marifaw lase Nikaragwa jamana kɔnɔ ni yamaruya bɛnnen ma sɔrɔ. A nafa ka bon fana k’a dɔn ko sɛnɛfɛn dɔw bɛ sariyaw kɔnɔ. Walasa ka jamana wɛrɛw ka fɛnɲɛnamaw walima banaw bali minnu bɛ se ka tiɲɛni kɛ Nikaragwa sigida laminiw na walima sɛnɛko siratigɛ la, jiridenw, nakɔfɛnw, kisɛw walima jirifɛn wɛrɛw man kan ka na jamana kɔnɔ ni yamaruya ma di u ma fɔlɔ. Nikaragwa ka jago siratigɛ la, dan bɛ se ka kɛ fana ka laadalafɛn dɔw walima fɛnɲɛnama suguya dɔw ka fɛn minnu bɛ farati la i n’a fɔ nɛgɛso. A ka ɲi kosɛbɛ taamakɛlaw ka kɔn ka lajɛ kɛ ni Nikaragwa faamaw ye n’u b’a fɛ ka fɛn dantigɛlenw bila jamana wɛrɛw la. Ka fara o kan, mɔgɔ kelen-kelen minnu bɛ taa ni wariba ye (dɔrɔmɛ 10 000 ni kɔ), olu ka kan k’o fɔ u selen Nikaragwa. Ni o ma kɛ, o bɛ se ka kɛ sababu ye ka dumunifɛnw minɛ dumunikɛlaw fɛ. Kuma bɛɛ la, a ka ɲi taamakɛlaw ma minnu bɛ don walima minnu bɛ bɔ Nikaragwa, olu ka ɲinini kɛ dumuniko wajibiyalenw kan sanni u ka taa ani ka sariyaw bɛɛ labato minnu bɛ sirataama. O bɛna dɛmɛ ka gɛlɛya tɛ min na Nikaragwa dankan kɔlɔsili yɔrɔw la, ka sɔrɔ ka jamana sariyaw n’a sigida lakanani fɛɛrɛw bonya. (a bɔko lajɛlen)
Import impositi politiki minnu bɛ kɛ ni fɛnw donna jamana kɔnɔ
Nikaragwa ye jamana ye min sigilen bɛ Cɛma Ameriki, min ye fɛnw dondonni tarifu politiki waleya. Jamana bɛ fɛnw dondonni impositi da fɛnw ni fɛn suguya caman kan minnu bɛ na ni u ye a ka mara kɔnɔ. Nikaragwa jamana na, fɛnw dondonni impositi hakɛ bɛ danfara ka kɛɲɛ ni fɛn suguya ye min bɛ don jamana kɔnɔ. A hakɛ bɛ se ka bɔ 0% la ka se 40% ma, ni hakɛ cɛmancɛ bɛ se 16% ma. O takasi ninnu bɛ kɛ fɛnɲɛnamafagalanw ni fɛn dilannenw bɛɛ la, i n’a fɔ sɛnɛfɛnw, masinw, ɛntɛrinɛti, mɔbiliw ani finiw. Nikaragwa fana ye politiki kɛrɛnkɛrɛnnenw sigi senkan walasa k’a ka sɔrɔko yɔrɔ dɔw yiriwa, impositi furakɛli fɛɛrɛw fɛ minnu ka fisa ni tɔw ye. Misali la, gɔfɛrɛnaman bɛ dusudonw di fanga kura sɔrɔcogo porozɛw yiriwali ma, a kɛtɔ ka dɔ bɔ fɛnw dondonni musakaw la walima k’u bɔ fɛnw na minnu bɛ tali kɛ o seko ni dɔnko in na. Ka fara o kan, Nikaragwa ye hɔrɔnya jago bɛnkan caman kɛ ni jamana wɛrɛw ni mara wɛrɛw ye walasa ka dɔ bɔ walima ka bɔ tarifuw la minnu bɛ na ni fɛnw ye minnu bɛ bɔ o jɛɲɔgɔnw fɛ. Bɛnkansɛbɛn nafama dɔ ye Cɛma Ameriki ni Dominikɛ jamana ka jago hɔrɔnyalen bɛnkan ye (CAFTA-DR), min bɛ jago yiriwa jamana minnu sen bɛ o la, n’o ye ka dankarili dɔgɔya ani ka sugu sɔrɔli nɔgɔya. A nafa ka bon jagokɛlaw bolo minnu bɛ fɛnw don Nikaragwa jamana kɔnɔ, u ka o impositi politiki ninnu dɔn bawo u bɛ se ka nɔba bila musaka jatebɔw la ani ɲɔgɔndan na. Kɔnpɔsitɛriw ka kan ka lajɛ kɛ ni sigida dumuniko ɲɛmɔgɔw ye walima ka ladilikan ɲini baarakɛlaw fɛ sanni u ka diɲɛ jagokow kɛ minnu ɲɛsinnen bɛ Nikaragwa suguw ma. Kuma bɛɛ la, Nikaragwa ka fɛnw dondonni impositi politiki jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ fɛnw doncogo labɛnni na jamana kɔnɔ, ka sɔrɔ ka jamana kɔnɔ iziniw fana dɛmɛ ani ka sɔrɔ yiriwali sabati.
Jamana kɔkanna impositi politiki
Nikaragwa, n’o ye jamana yiriwalen ye, a ye jagokɛcogo caman kɛ ka ɲɛsin jagokɛlaw ma minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la, walasa k’a ka sɔrɔko dɛmɛ ani ka diɲɛ jago yiriwa. O impositi politiki ninnu kun ye ka dusu don jagokɛlaw kɔnɔ ani ka jamana wɛrɛw ka nafolodonniw sama ka sɔrɔ ka sɔrɔ yiriwali sabatili sabati. A fɔlɔ, Nikaragwa bɛ impositi laɲini caman di jagokɛlaw ma. Jamana bɛ dankarili walima dɔ bɔ hakɛw di jagokɛlaw ka impositi la, fɛn kɛrɛnkɛrɛnnenw ni iziniw kan, minnu jatera jamana yiriwali fɛɛrɛ ye. O ye sɛnɛfɛnw ye i n’a fɔ kafe, bananku, sukaro, ani kɔgɔjilafɛnw, minnu nafa ka bon kosɛbɛ jamana sɔrɔko la. Ka fara o kan, Nikaragwa bɛ baara kɛ hɔrɔnya jago siratigɛ la ni jamana caman ye, jamana fila walima jamana caman ka bɛnkanw sababu fɛ. Tuma caman na, o bɛnkanw bɛ jagokɛɲɔgɔnya jamana ninnu ni ɲɔgɔn cɛ, fɛn dɔw feereli impositi bɔ yen walima ka dɔ bɔ u la. Misali la, Dominikɛ jamana ni Ameriki cɛmancɛ-Amerika ka jago hɔrɔnyalen bɛnkan (CAFTA-DR) bɛ sira di ka se ka don U.S. sugu la, Nikaragwa ka fɛn caman na, ni wari tɛ sara. Ka fara o kan, Nikaragwa bɛ dusu don jamana wɛrɛw ka nafolodonni siratigɛ la, a kɛtɔ ka impositi dɔgɔyali di ani ka bɔli kɛ jagokɛlaw ka jagokɛtaw la minnu bɛ bɔ nafolodonniw na minnu kɛra hɔrɔnya jagokɛyɔrɔw la minnu latigɛra (FTZ). Baarakɛda minnu bɛ baara kɛ o FTZ ninnu kɔnɔ, olu bɛ nafaw sɔrɔ i n’a fɔ ka bɔ jamana kɔkanna musakaw la pewu ani impositi wɛrɛw la minnu bɛ tali kɛ jagokɛlaw ka jago la. Nikaragwa gɔfɛrɛnaman fana bɛ dɛmɛ fɛɛrɛw di walasa k’a ka jagokɛlaw ka seko ni dɔnko yiriwa. O ye wariko dɛmɛni porogaramuw ye minnu bɛ dɛmɛ don bolifɛnw musakaw la minnu ɲɛsinnen bɛ fɛnw bilali ma jamana kɔkan. O dɛmɛ ninnu bɛ dɛmɛ ka dɔ bɔ jagokɛlaw ka jagokɛyɔrɔw la minnu bɛ baara kɛ Nikaragwa jamana na, olu musaka bɛɛ lajɛlen na. Kuma bɛɛ la, Nikaragwa ka jagokɛlaw ka impositi politiki dabɔra walasa ka sigida ɲuman di jagokɛlaw ma minnu bɛ diɲɛ jago kɛ. Ni gɔfɛrɛnaman ye dusudonw ni dankarili di jagokɛlaw ka jagokɛta tarifuw la, ka ɲɛsin fɛnw ni iziniw ma minnu bɛ se ka kɛ fɛɛrɛw ye, k’a sɔrɔ a bɛ sɔrɔko jɛɲɔgɔnyaw sabati hɔrɔnya jagokɛɲɔgɔnya bɛnkanw ni FTZw fɛ, gɔfɛrɛnaman b’a ɲini k’a ka sɔrɔ yiriwa, a kɛtɔ ka jamana kɔkan nafolodonni barikamaw yiriwa ani ka dɔ fara jamana ka sɔrɔ kan, jagokɛcogo yiriwali fɛ.
Sɛbɛn minnu ka kan ka kɛ walasa ka taa ni u ye jamana wɛrɛw la
Nikaragwa ye jamana ye min sigilen bɛ Cɛma Ameriki, a lakodɔnnen don a ka fɛnw ni izini suguya caman fɛ minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la. Walasa ka o jago ninnu kɛcogo ɲuman n’u lakanani sabati, Nikaragwa ye jagokɛlaw ka seereyaw suguya caman waleya. Seereyaw kunbaba minnu ka kan ka kɛ Nikaragwa jamana ka jagokɛtaw la, olu dɔ ye bɔyɔrɔsɛbɛn ye. Nin sɛbɛn in b’a jira ko fɛn minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la, olu dilanna walima u dilannen don Nikaragwa jamana na. A bɛ kunnafoni nafamaw di fɛnw bɔyɔrɔ kan, wa a bɛ se ka kunnafoni dɔw di i n’a fɔ u dilanni taabolo, u bɛ kɛ ni fɛn minnu ye, ani fɛn wɛrɛw minnu bɛ tali kɛ o ko la. Ka fara o kan, Nikaragwa b’a ɲini jagokɛlaw fɛ u ka jiriw kɛnɛyasɛbɛn sɔrɔ sɛnɛfɛn dɔw la. Nin seere in b’a to jiriw ni jiriw ka fɛn dilannen minnu bɛ taa jamana wɛrɛw la, olu tɛ ni fɛnɲɛnamaw, banaw, walima fɛnɲɛnama jugu si ye minnu bɛ se ka kɛ farati ye jamana wɛrɛw ka ɲɛnamaya kɛcogo walima sɛnɛko siratigɛ la. Seereya nafama wɛrɛ min bɛ Nikaragwa jamana ka jagokɛta dɔw la, o ye Sanitary Export Authorization (SEA) ye. Nin seereyaw b’a jira ko dumunifɛnw bɛ bɛn diɲɛ kɛnɛyako ni lakana sariyaw ma. SEA b’a janto ko fɛn jugu walima nɔgɔ si kana sɔrɔ o dumunifɛnw na, a kɛtɔ k’u dilanni taabolo n’u yɔrɔw sɛgɛsɛgɛ koɲuman. Ka fara o kan, seere kɛrɛnkɛrɛnnen dɔw bɛ se ka ɲini minnu ɲɛsinnen bɛ iziniw ma ka kɛɲɛ ni fɛn suguya ye min bɛ taa jamana wɛrɛw la. Misali la, fini minnu dabɔra sugubaw kama i n’a fɔ Erɔpu walima Ameriki Woroduguyanfan, olu ka teli ka kɛ ni diɲɛ sariyaw labatoli ye i n’a fɔ Organic Exchange Certification walima Global Organic Textile Standard (GOTS) Certification walasa ka finiw dilanni kɛcogo sɛgɛsɛgɛ. O jagokɛlaw ka seereyaw jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ Nikaragwa tɔgɔ sabatili la iko jagokɛɲɔgɔn dannamɔgɔ min bɛ se ka da a kan. U bɛ dannaya di jamanaw ma minnu bɛ fɛnw don jamana kɔnɔ Nikaragwa ka fɛnw jogo ɲuman n’u lakanani ko la, k’a sɔrɔ u bɛ diɲɛ jago sariyaw labato. A nafa ka bon kosɛbɛ jagokɛlaw ka tugu nin sariyaw kɔ kosɛbɛ walasa ka dancɛw tigɛcogo ɲuman sabati, k’a sɔrɔ u bɛ nafa sɔrɔ suguya caman sɔrɔli la.
Logistiki min bɛ ladilikan di
Nikaragwa, min bɛ Cɛma Ameriki, o bɛ nafa caman di jagokɛlaw ni jagokɛlaw ma minnu b’a fɛ k’u ka fɛnw dilancogo sigi senkan o mara kɔnɔ. Fɛn koloma dɔw filɛ nin ye minnu b’a to Nikaragwa bɛ kɛ yɔrɔ ye min ka di kosɛbɛ fɛnw ladonni baara kama: 1. Yɔrɔ min bɛ kɛ ni fɛɛrɛ ye: Nikaragwa sigilen bɛ Ameriki Worodugu ni Saheli cɛ, a bɛ kɛ jɛɲɔgɔnya nafama ye nin farafinna fila ninnu cɛ. A bɛ nafa sɔrɔ Atlantiki ni Pasifiki kɔgɔjida fila bɛɛ la, o bɛ kɛ sababu ye ka se nɔgɔya la diɲɛ kurunba sirabaw fɛ. 2. Fɛnsɔrɔsiraw yiriwali : San laban ninnu na, Nikaragwa ye wariba don fɛnsɔrɔsiraw yiriwali la. O ye sirako ɲɛnabɔli ye, ka kurunbonkariyɔrɔw bonya i n’a fɔ Corinto ani Puerto Sandino Pasifiki kɔgɔjida la, ani ka kanal kura jɔ min bɛ kɔgɔjida fila ninnu cɛ. O ɲɛtaa ninnu bɛ dɔ fara bolifɛnw ka baarakɛcogo ɲuman kan ani ka ɲɔgɔn sɔrɔ. 3. Hɔrɔnya jagokɛyɔrɔw : Nikaragwa ye hɔrɔnya jagokɛyɔrɔ caman sigi jamana fan bɛɛ la walasa ka jamana wɛrɛw ka nafolodonniw sama ani ka iziniw yiriwa minnu ɲɛsinnen bɛ jagokɛlaw ma. O zone ninnu bɛ impositi laɲiniw di, ka dumuniko taabolo nɔgɔya, ani nafa wɛrɛw bɛ sɔrɔ fɛnw ladonni baara la. 4. Sɔrɔdasi musakaw : Ni i y’a suma ni sigiɲɔgɔn jamanaw ye i n’a fɔ Kosta Rika walima Panama, Nikaragwa bɛ baarakɛlaw musakaw ni baara musakaw dɔgɔya k’a sɔrɔ a bɛ jogoɲumanya sariyaw mara. O b’a kɛ sugandi ye min bɛ mɔgɔ ɲɛnajɛ kosɛbɛ tɔnw bolo minnu bɛ fɛnw ɲini minnu musaka ka dɔgɔn fɛnw ladonni siratigɛ la. 5. Baarakɛlaw minnu bɛ se kosɛbɛ: Nikaragwa bɛ waso ni baarakɛla kamalenninw ye minnu ka sara ka dɔgɔ kosɛbɛ ni i y’a suma ni jamana tɔw ye o mara kɔnɔ. Baarakɛla setigiw sɔrɔli bɛ kɛ sababu ye ka fɛnw ladonni baara suguya caman ɲɛnabɔ ka ɲɛ i n’a fɔ fɛnmarayɔrɔw baara walima fɛnw marali. 6. Gofɛrɛnaman ka dɛmɛ : Nikaragwa gɔfɛrɛnaman bɛ jamana wɛrɛw ka nafolodonni dɛmɛ kosɛbɛ, a kɛtɔ ka dusudonw di i n’a fɔ ka bɔ fɛnw dondonni musakaw la masinw ni minɛnw kan minnu ka kan ka kɛ fɛnw ladonni baara kama. 7.Lakanali & sabatili: Ni politiki cogoya sabatilen don san laban ninnu na ka fara kojugubakɛlaw hakɛ dɔgɔyali kan ni i y’a suma ni sigiɲɔgɔn jamana dɔw ye ,Nikaragwa bɛ sigida lakananen di min bɛ bɛn jagokɛwalew ma minnu ɲɛsinnen bɛ fɛnw ladonni ma 8.Kunnafoni kura sɔrɔyɔrɔw: Nikaragwa ye a ka fanga kura sɔrɔcogo ta fiɲɛbɔyɔrɔw fɛ,tile porozɛw wdfl.Kun saniyalen caman sɔrɔli bɛ dɔ bɔ baara musakaw la & fana bɛ sabatili cɛsiriw yiriwa logistiki baarakɛlaw cɛma. Kuma surun na, Nikaragwa bɛ nafaw di jagokɛlaw ni baarakɛlaw ma fɛɛrɛko siratigɛ la a sigiyɔrɔ, fɛnsɔrɔsiraw yiriwali, ɲɔgɔndan musakaw, baarakɛlaw setigiw , gɔfɛrɛnaman ka dɛmɛ ,lakana & sabatili ani fanga kura sɔrɔyɔrɔw tacogo. O kow b’a kɛ yɔrɔ ye min bɛ mɔgɔ ɲɛnajɛ walasa ka fɛnw ladonni baara ɲumanw sigi senkan Cɛma Ameriki.
Sannikɛlaw ka yiriwali siraw

Jagokɛyɔrɔw jirali nafamaw

Nikaragwa ye jamana ye min bɛ ɲɛnamaya Cɛma Ameriki, min bɛ cogo caman di diɲɛ jago ni jago ma. Jamana kɔnɔ, diɲɛ sannifeere siraba jɔnjɔnw bɛ yen, wa a bɛ jagokɛyɔrɔ ni jirali nafama caman kɛ. 1. Jagokɛyɔrɔ Hɔrɔnyalen : Nikaragwa bɛ ni Jagokɛyɔrɔ Hɔrɔnyalen (FTZ) caman ye minnu bɛ dusudon nafamaw di diɲɛ tɔnbaw ma minnu b’a fɛ ka fɛn dilanni walima tilali baara sigi senkan. O FTZ ninnu, i n’a fɔ Zona Franca Pacifica, Zona Franca Astro Nicaragua, ani Zona Franca Las Mercedes, olu bɛ jagokɛcogo ɲuman di ni nafa ye impositi la ani dumuniko taabolo nɔgɔyalen. 2. Jagokɛyɔrɔw: Ɛntɛrinɛti jago yiriwali siratigɛ la diɲɛ kɔnɔ, Nikaragwa jagokɛlaw bɛ se ka don ɛntɛrinɛti yɔrɔ suguya caman na walasa ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni diɲɛ sannikɛlaw ye. Sitiw i n’a fɔ Amazon, eBay, Alibaba, ani B2B platforms i n’a fɔ Global Sources, olu bɛ sababu di Nikaragwa jagokɛlaw ma u ka se ka se ka kiliyan caman sɔrɔ. 3. ProNicaragua : ProNicaragua ye jamana ka nafolodonni yiriwali baarada ye min ka baara ye ka jamana wɛrɛw ka nafolodonni tilennenw (FDI) sama ka don jamana kɔnɔ. A bɛ waridonna minnu bɛ se ka kɛ, olu dɛmɛ, a kɛtɔ ka kunnafoniw di suguw cogoyaw kan, ka jago daminɛcogo nɔgɔya, ka wari bilali dusudon kunnafoniw di, ani ka dɛmɛ don jɛɲɔgɔnya siratigɛ la. 4. Managwa jamana ka pankurunbonda : Ikomi a ye Nikaragwa dondaw fɔlɔ ye awiyɔn taama fɛ, Managwa jamana ka pankurunbonda bɛ kɛ sira nafama ye diɲɛ sannikɛlaw ka taamaw kama walasa ka sannifeere siraw sɛgɛsɛgɛ jamana kɔnɔ. 5. Expica Industrial Fair : Expica Industrial Fair ye Nikaragwa ka jagokɛyɔrɔba dɔ ye min bɛ izini yiriwaliw jira seko ni dɔnko siratigɛ la i n’a fɔ sɛnɛ masinw & minɛnw, jɔli minɛnw & fɛɛrɛ wɛrɛw ani fɛn wɛrɛw. Nin kɛnɛ in bɛ kɛ sababu ye jamana ni diɲɛ tɔnba fila bɛɛ bolo walasa u k’u ka fɛn dilannenw/baarakɛminɛnw jira ani ka jagokɛɲɔgɔnya sabati. 6. Expo Apen : Expo Apen ye jagokɛyɔrɔba wɛrɛ ye min labɛnna Nikaragwa jamana ka fɛn dilannikɛlaw ka tɔnba fɛ (APEN). Nin jirali in sinsinnen bɛ Nikaragwa ka fɛn dilannenw laseli kan seko ni dɔnko siratigɛ la i n’a fɔ dumuni & minfɛnw kafe & kakawo dilanni/feereli sen bɛ o la; finiw & finiw; renewable energy & clean technologies, etc. A bɛ lajɛyɔrɔ di jagokɛlaw ni diɲɛ sannikɛlaw ma. 7. Nikaragwa diɲɛ kɛnɛba (FENICA): FENICA ye san o san jagokɛyɔrɔ ye min bɛ kɛ Managwa, min bɛ sigida ni diɲɛ jagokɛlaw lajɛ ɲɔgɔn fɛ walasa ka fɛnw ni baarakɛminɛnw jira baarakɛyɔrɔ suguya caman na i n’a fɔ sɛnɛ, jɔli, mobili, fɛɛrɛbɔ, ani fɛn wɛrɛw. A laɲini ye ka jagokɛɲɔgɔnya sabati Nikaragwa jagokɛlaw ni jamana wɛrɛw ka tɔnw cɛ. 8. Jagokɛlaw ka ɲɔgɔndɛmɛ ko kɛlenw : Jagokɛlaw ka ɲɔgɔndɛmɛ ko suguya caman bɛ labɛn Nikaragwa ni laɲini ye ka sigida feerekɛlaw ni diɲɛ sannikɛlaw cɛsiri. O ko ninnu bɛ kɛ sababu ye ka ɲɔgɔnye kɛ ɲɛda ni ɲɛda, ka jɛɲɔgɔnya siraw di izini baarakɛlaw cɛ, ka jɛɲɔgɔnyaw sabati. Kuncɛli la, Nikaragwa bɛ sira nafama caman di diɲɛ sannifeerew ma, i n’a fɔ Jagokɛyɔrɔ Hɔrɔnyalenw, ɛntɛrinɛti jagokɛyɔrɔw, wariko yiriwali baaradaw i n’a fɔ ProNicaragua ka fara jago jiralibaw kɛli kan i n’a fɔ Expica Industrial Fair, Expo Apen, ani FENICA. O siraw bɛ dɛmɛ don jamana ka sɔrɔ yiriwali la, u kɛtɔ ka jamana wɛrɛw ka nafolodonniw sama ani ka jagokɛɲɔgɔnya nɔgɔya jamana ni diɲɛ kɔnɔ.
Nikaragwa jamana na, ɲininikɛlan minnu bɛ kɛ tuma caman na, olu ni ɲininikɛlan minnu bɛ kɛ diɲɛ fan bɛɛ la, olu bɛ tali kɛ ɲɔgɔn na. Nin ye ɲininikɛlan dɔw ye minnu ka di kosɛbɛ Nikaragwa jamana na ka fara u ka siti URLw kan: 1. Google (https://www.google.com.ni) - Google ye ɲininikɛlan ye min bɛ baara kɛ kosɛbɛ Nikaragwa ani diɲɛ fan bɛɛ. A bɛ fɛn bɛɛ lajɛlen ni baarakɛcogo ɲuman di ɲinini suguya bɛɛ ma. 2. Bing (https://www.bing.com) - Bing ye ɲininikɛlan wɛrɛ ye min bɛ fɔ kosɛbɛ, min bɛ ɲinini kɛ ɛntɛrinɛti kan, ja, wideyow ani karti ɲininiw. 3. Yahoo! (https://ɲini.yahoo.com) - Yahoo! bɛ baara caman kɛ i n’a fɔ ɛntɛrinɛti ɲinini, kibaruyaw, imɛri, ani fɛn wɛrɛw. 4. DuckDuckGo (https://duckduckgo.com) - DuckDuckGo lakodɔnnen don a ka kunnafoniw fɛ minnu ɲɛsinnen bɛ danbekow ma, wa a bɛ layidu ta ko a tɛna baarakɛlaw ka baara kɛcogo lajɛ walima ka mɔgɔ yɛrɛ ka kunnafoniw lajɛ. 5. Yandex (https://yandex.com/) - Hali n’a sinsinnen bɛ fɔlɔ Irisi jamana kan, Yandex bɛ ɲinini kɛcogo dafalen di ni fɛn suguya caman ye i n’a fɔ jaw ani kibaruyaw ɲinini. 6. Ecosia (https://www.ecosia.org/) - Ecosia ye sigida lakanani fɛɛrɛ wɛrɛ ye min bɛ baara kɛ n’a ka sɔrɔ ye walasa ka jiriw turu diɲɛ fan bɛɛ ka sɔrɔ ka ɲininiw kɛ ɛntɛrinɛti kan minnu bɛ se ka da u kan waati kelen na. 7. Ask.com (http://www.ask.com/) - Ask.com bɛ baarakɛlaw bila ka ɲininkali kɛrɛnkɛrɛnnenw kɛ walima ka daɲɛ kolomaw kɛ walasa ka jaabiw di minnu bɛ bɛn o ma. Ninnu ye ɲininikɛlanw misali damadɔw ye minnu bɛ kɛ ka caya Nikaragwa jamana na; nka, a nafa ka bon k’a dɔn ko mɔgɔ kelen-kelen bɛɛ fana bɛ se ka fɛɛrɛw sɔrɔ sigida la walima yɔrɔ kɛrɛnkɛrɛnnen wɛrɛw la ka da u mago kɛrɛnkɛrɛnnenw walima u diyanyekow kan

Ɲɛ jɛmanbaw

Nikaragwa, min bɛ Cɛma Ameriki, a bɛ ni ɲɛ jɛmanw ɲɛbilasɛbɛn ɲɛnama caman ye minnu bɛ se ka nafa sɔrɔ jagokɛyɔrɔw ni baarakɛminɛnw sɔrɔli la. Nin ye kunnafonisɛbɛnba dɔw ye ka fara u ka siti ladɛrɛsiw kan: 1. Paginas Amarillas Nikaragwa (Nikaragwa ɲɛ jɛmanw) . Site web: https://www.paginasamarillas.com.ni/ Bamako, Mali. Nin ye ɲɛ jɛmanw ɲɛbilasɛbɛn dɔ ye min ka di kosɛbɛ Nikaragwa jamana na. A bɛ jagokɛyɔrɔw ni baara suguya caman lisɛli bɛɛ lajɛlen di dugu suguya caman kɔnɔ. 2. Directorio Telefónico de Nicaragua (Nikaragwa ka telefɔni ɲɛbilasɛbɛn) . Site web: http://www.tododirectorio.com.ni/ Bamako, Mali. Nin gafe in bɛ kunnafoni caman di mɔgɔ kelen-kelenw ni jagokɛlaw ma Nikaragwa jamana na. 3. Ciudad Ortega dugu kɔnɔ Site web: https://ciudadortega.com/ Bamako, Mali. Hali ni a tɛ ɲɛ jɛmanw dɔrɔn de ye, kunnafoni nafamaw bɛ Ciudad Ortega kɔnɔ sigida jagokɛlaw kan, mɔgɔw ka kunnafoniw ani u lajɛw. 4. MiPymes Intɛrinɛti kan Site web: https://mipymesonlinenic.blogspot.com/ Bamako, Mali. Nin ɛntɛrinɛti gafe in ɲɛsinnen bɛ kɛrɛnkɛrɛnnenya la baarakɛda misɛnninw ni baarakɛda fitininw (PME) ma Nikaragwa jamana na. 5. NicaNet ka baarakɛyɔrɔ Site web: https://www.nicanet.net/ Bamako, Mali. Nin yɔrɔ in bɛ kɛ jagokɛlaw ka kunnafonisɛbɛn ye min bɛ kunnafoniw di izini suguya caman kan i n’a fɔ jatigila, fɛn dilanni, turisimu baaradaw ani fɛn wɛrɛw. A nafa ka bon k’a dɔn ko diɲɛ kɔnɔ, ɲɛ jɛmanw ka siti dɔw fana bɛ se ka kɛ ni Nikaragwa lisi ye n’i bɛ jamana caman ka tɔn kɛrɛnkɛrɛnnenw ɲini minnu bɛ baara kɛ jamana kɔnɔ. Aw hakili to a la ka baara kɛ ni o kunnafonidilanw ye ni hakilisigi ye bawo sitiw bɛ se ka Changé walima kura bɛ se ka bɔ waati kɔnɔ – aw bɛ sɔrɔyɔrɔ dannamɔgɔlenw sɛgɛsɛgɛ tuma bɛɛ sani aw ka desizɔn si ta walima ka ɲɔgɔn sɔrɔ ka da kunnafoni dilenw kan.

Jagokɛyɔrɔbaw

Nikaragwa ye jamana ye min sigilen bɛ Cɛma Ameriki, hali n’a lakodɔnnen don a ka sigida cɛɲi ni turisimu baara fɛ, a ka ɛntɛrinɛti jago siratigɛ bɛ ka yiriwa hali bi. Jagokɛyɔrɔba damadɔ bɛ Nikaragwa jamana na minnu bɛ ɛntɛrinɛti sanni magow ɲɛ. Jagokɛyɔrɔba dɔw filɛ nin ye ɛntɛrinɛti kan ka fara u ka sitiw kan: 1. Bendito Extranjero (https://benditoextranjero.com.ni): Nin yɔrɔ in bɛ fɛn caman dilan i n’a fɔ ɛntɛrinɛti, du kɔnɔfɛnw, finidoncogo, ani fɛn wɛrɛw. 2. Olx Nicaragua (https://www.olx.com.ni): Olx ye ɛntɛrinɛti kan piblisite ye min bɛ danfara don mɔgɔw ni ɲɔgɔn cɛ, mɔgɔ kelen-kelen bɛɛ bɛ se ka fɛn kɔrɔw walima fɛn kura suguya caman san ani k’u feere i n’a fɔ mobili, dugukolo feerefɛnw, mebɛriw, ani fɛn wɛrɛw . 3. Sugu dafalen Nikaragwa (https://openmarket.com.ni): Sugu dafalen bɛ sugu di ɛntɛrinɛti kan jagokɛlaw ma walasa u k’u ka fɛn dilannenw feere feerekɛlaw ma k’a ɲɛsin u ma. A bɛ suguya caman dilan i n’a fɔ ɛntɛrinɛti, finiw, cɛɲafɛnw, sokɔnɔminɛnw, ani fɛn wɛrɛw. 4. Tiendas Max (http://www.tiendasmax.com): Tiendas Max ye feerekɛyɔrɔba dɔ ye Nikaragwa jamana kɔnɔ, a ka magan farikolomaw bɛ jamana fan bɛɛ la. U bɛ ɛntɛrinɛti yɔrɔ dɔ fana di, kiliyanw bɛ se ka fɛn suguya caman lajɛ yɔrɔ min na i n’a fɔ ɛntɛrinɛti, dumunikɛyɔrɔ minɛnw, tulonkɛfɛnw walima minɛnw. 5. Mercadolibre Nikaragwa (https://www.mercadolibre.com.ni): Mercadolibre bɛ baara kɛ i n’a fɔ ɛntɛrinɛti sugu min bɛ sannikɛlaw ni feerekɛlaw cɛsiri Ameriki Latin jamana bɛɛ la Nikaragwa fana sen bɛ o la. Baarakɛlaw bɛ se ka fɛn caman sɔrɔ ka bɔ suguya wɛrɛw la i n’a fɔ ɛntɛrinɛti, modɛlifɛnw ani baarakɛminɛnw i n’a fɔ tikiti walima dugukoloko fɛnw. Aw k’a kɔlɔsi ko hali n’a y’a sɔrɔ o yɔrɔw lakodɔnnen don ni ɛntɛrinɛti jago ɲɛnabɔcogo ye Nikaragwa jamana na, u ka sarakaw hakɛ bɛ se ka ɲɔgɔn ta yɔrɔ ni yɔrɔ. A nafa ka bon tuma bɛɛ ka fɛn dilannenw sɔrɔli sɛgɛsɛgɛ, cikan suganditaw jamana kɔnɔ sanni i ka sanni si kɛ o plateformew kan. Ka fara o kan,Nikaragwa ka jagokɛcogo ɛntɛrinɛti kan, o bɛ ka wuli, o la, a ka ɲi k’i ɲɛ jɔ fɛn kuraw la minnu bɛ ka bɔ kɛnɛ kan, n’olu bɛ se ka bɔ waati nataw la.

Sosiyete ka kunnafonidilanw (médias sociaux) belebelebaw

Nikaragwa, min bɛ Cɛma Ameriki, a ka jamanadenw bɛ baara kɛ ni kunnafonidilan caman ye minnu bɛ fɔ kosɛbɛ. Nikaragwa jamana na, ɛntɛrinɛti yɔrɔ minnu bɛ baara kɛ ni u ye kosɛbɛ, olu dɔw filɛ nin ye: 1. Facebook : Facebook ka di kosɛbɛ Nikaragwa jamana na, wa a bɛ kɛ sababuba ye ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni teriw ni somɔgɔw ye, ka kunnafoniw ni fotow tila ɲɔgɔn na, ani ka don kuluw walima ko kɛtaw la. Aw bɛ se ka Facebook sɔrɔ www.facebook.com kan. 2. WhatsApp: WhatsApp ye cikanw cicogo ye min b’a to baarakɛlaw bɛ se ka sms ci, ka kumakan walima wideyow wele, ka multimedia filew tila ɲɔgɔn na, ani ka kulu barow da. A bɛ se ka telesarse ɛntɛrinɛti kan, wa a bɛ se ka sɔrɔ ɛntɛrinɛti yɔrɔ la www.whatsapp.com. 3. Twitter : Twitter fana bɛ kɛ ka caya Nikaragwa jamana na i n’a fɔ microblogging platform min kɔnɔ baarakɛlaw bɛ se ka cikan surunw bila minnu bɛ wele ko tweets. Baarakɛlaw ka teli ka kibaruyaw, u yɛrɛ ka miiriliw, fotow, walima barokunw ladɛrɛsiw tila ɲɔgɔn na. Aw bɛ se ka aw tɔgɔ sɛbɛn walima ka don Twitter kan www.twitter.com kan. 4. Instagram : Instagram ye kunnafonidilan ye min sinsinnen bɛ yecogo kan, min ka di kosɛbɛ Nikaragwakaw fɛ, ka fotow ni wideyow tila u nɔfɛmɔgɔw cɛ. Mɔgɔw ​​bɛ baara kɛ n’a ye walasa k’u ka daɲɛw jira walima k’u ka ɲɛnamaya kɔnɔ ko nafamaw sɛbɛn. Aw ye taa www.instagram.com kan walasa ka fara Instagram kan. 5. LinkedIn : LinkedIn bɛ kɛ baarakɛlaw ka ɲɔgɔnye yɔrɔ ye, Nikaragwa baarakɛlaw bɛ jɛɲɔgɔnya kɛ ni baarakɛɲɔgɔnw ni baarakɛlaw ye minnu bɛ se ka kɛ baarakɛlaw ye, k’a sɔrɔ u b’u ka sekow n’u ka sekow jira u ka kunnafonidilanw kan. Aw ye jatebɔsɛbɛn dɔ da walima ka don LinkedIn na www.linkedin.com kan. 6.TikTok:TikTok ye mɔgɔw kanu sɔrɔ diɲɛ kɔnɔ Nikaragwa fana sen bɛ o la nin san laban ninnu na k’a sababu kɛ a sinsinnen don wideyow surunw kan minnu dilannen don baarakɛlaw fɛ minnu ka teli ka dɔnkili dumanw walima fɛnw jira minnu bɛ fɔ kosɛbɛ Walasa ka don TikTok la i bɛ se ka taa www.tiktok.com kan 7.Skype: Skype ye kumaɲɔgɔnya sira ye min bɛ baarakɛlaw dɛmɛ ka kumakan wele , wideyow baro kɛ ɔridinatɛriw ni ɲɔgɔn cɛ , tablɛtiw,social networks wdfl cɛ . Aw ka fara Skype kan ni aw taara https://www.skype.com/ Ninnu ye sosiyete ka kunnafonidilan caman dɔw ye minnu bɛ baara kɛ ni Nikaragwa jamana mɔgɔw ye walasa ka ɲɔgɔn sɔrɔ, ka kumaɲɔgɔnya kɛ ani ka kunnafoniw tila ɲɔgɔn na. A nafa ka bon k’a dɔn ko ɛntɛrinɛti yɔrɔw diyabɔli bɛ se ka Changé waati tɛmɛnen kɔfɛ, o la sa, a ka ɲi tuma bɛɛ ka kunnafoni kuraw lajɛ.

Industri tɔnba minnu bɛ yen

Nikaragwa, Cɛma Ameriki jamana dɔ, izini tɔnba caman bɛ yen minnu bɛ seko ni dɔnko siratigɛ la. U dɔw filɛ nin ye ka fara u ka siti ladɛrɛsiw kan: 1. Nikaragwa ka jagokɛlaw ka tɔnba (Cámara de Comercio y Servicios de Nicaragua) . Site web: http://www.ccs.org.ni/ Bamako, Mali. O tɔn in bɛ jago ni baarakɛminɛnw yiriwali sabati Nikaragwa jamana na. 2. Nikaragwa jamana ka fɛn dilanni ni jagokɛla ka tɔn (Asociación de Productores y Exportadores de Nicaragua) . Site web: http://www.apen.org.ni/ Bamako, Mali. APEN ye fɛn dilannikɛlaw ni jagokɛlaw ka lasigiden ye Nikaragwa, a laɲini ye ka jamana ka jagokɛlaw ka seko ni dɔnko yiriwa. 3. Jamana ka tɔnba min bɛ wele ko « Consejo Superior de la Empresa Privada ) . Site web: https://www.cosep.org.ni/ Bamako, Mali. COSEP ye baarakɛda kɛrɛnkɛrɛnnenw jira Nikaragwa, a bɛ politiki siraw lafasa minnu bɛ sɔrɔ yiriwali dɛmɛ. 4. Nikaragwa jamana ka turisimu tɔnba (Cámara Nacional de Turismo de Nicaragua) . Site web: https://canatur-nicaragua.com/) Kalanjɛ ni sɛbɛnni: kalanjɛ ni sɛbɛnni gafew. O tɔn in sinsinnen bɛ turisimu baara yiriwali n’a sabatili yiriwali kan Nikaragwa jamana kɔnɔ. 5. Nikaragwa bankiw ka tɔnba (Asociación Bancaria de Nicaragua) . Site web: https://asobanp.com/) Bamako, Mali. Nin tɔn in bɛ bankiw jira minnu bɛ baara kɛ Nikaragwa, ka jɛkafɔ sabati bankiw kɔnɔ. 6. Nikaragwa ka so jɔli so (Cámara Nicaragüense de la Construcción) . Site web: https://cnic.org.ni/) Bamako, Mali. CNIC bɛ baara kɛ walasa ka jɔli kɛcogo sabatilenw yiriwa ani ka jɔli baara bɛɛ lajɛlen ɲɛ Nikaragwa. 7. Nikaragwa sɛnɛko tɔnba (Unión Nacional Agropecuaria - UNAG) . Site web: http://unagnikaragua.com/) Bamako, Mali. UNAG ye sɛnɛfɛnw dilannikɛlaw ka lasigiden ye jamana kɔnɔ, a laɲini ye ka sɔrɔ yiriwa ani ka togodala yiriwali dɛmɛ. Ninnu ye misali damadɔw ye izini tɔnba minnu bɛ sɔrɔ Nikaragwa. Jɛkulu kelen-kelen bɛɛ jɔyɔrɔ ka bon kosɛbɛ u ka iziniw yiriwali n’u yiriwali dɛmɛni na jamana kɔnɔ.

Jago ni jagokɛlaw ka sitiw

Sɔrɔko ni jago siratigɛ la, siti caman bɛ yen minnu ɲɛsinnen bɛ Nikaragwa ma. U dɔw lisɛli filɛ nin ye n’u ka URL bɛnninw ye: 1. ProNicaragua: Nin siti in bɛ jamana wɛrɛw ka wariko siraw yiriwa Nikaragwa ani ka kunnafoniw di seko ni dɔnko siratigɛ la, nafolodonni dusudonw, ani jago siraw. Site web ka URL: www.pronicaragua.org 2. Nikaragwa jamana ka Banki Sentɛrɛli: Nikaragwa Banki Sentɛrɛli ka siti ofisiyali bɛ jatebɔ kunnafoniw di, sɔrɔko jiralanw, wariko politiki, ani wariko kunnafoniw minnu ɲɛsinnen bɛ jamana ka sɔrɔko ma. Site web URL: www.bcn.gob.ni 3. Yiriwali, izini ani jago minisiriso (MIFIC): MIFIC ka siti in b kunnafoniw di jago politiki, sariyaw, jago yiriwali porogaramuw, wariko cogoya, suguya ɲinini rapɔɔriw, ani dumuniko taabolo kan Nikaragwa. Site web URL: www.mific.gob.ni 4. Ka bɔ Nikaragwa (XFN): XFN ye ɛntɛrinɛti yɔrɔ ye min bɛ dɛmɛ ka Nikaragwa jagokɛlaw ni diɲɛ sannikɛlaw cɛsiri minnu b’u mago don sɛnɛfɛnw na i n’a fɔ kafe, kakawo, kɔɔri melasi ani fɛn wɛrɛw. Site web URL: www.exportingfromnicaragua.com. Bamako, Mali 5. Free Zone Corporation (CZF): CZF ka siti in bɛ kunnafoniw di sɔrɔko yɔrɔ kɛrɛnkɛrɛnnenw kan Nikaragwa kɔnɔ minnu bɛ dusu don mɔgɔw kɔnɔ ka fɛnw dilan minnu ɲɛsinnen bɛ jamana wɛrɛw ma i n’a fɔ finiw/finiw walima ɛntɛrinɛti/mobili yɔrɔw dilanni tɔn minnu b’a fɛ ka baara kɛ o zone ninnu kɔnɔ, olu bɛ se ka kunnafoni caman sɔrɔ kunnafoniw di lase taabolo kan ani nafa minnu bɛ sɔrɔ free zones porogaramu fɛ nin yɔrɔ in sababu fɛ. Site web URL: www.czf.com.ni (Esipaɲɔlikan) Nafolo nafamaw bɛ o sitiw kan, mɔgɔ o mɔgɔ b’a fɛ ka jago siraw sɛgɛsɛgɛ walima ka diɲɛ jago kɛ ni Nikaragwa ye.

Jagokɛlaw ka kunnafoniw ɲinini sitiw

Jago kunnafoniw ɲininkali siti dɔw filɛ nin ye Nikaragwa jamana kan: 1. Nikaragwa ka banki sanfɛla (Banco Central de Nicaragua) . Site web: https://www.bcn.gob.ni/ Bamako, Mali. Nikaragwa ka banki sanfɛla bɛ kunnafonidilanba dɔ di jagokow kan, kunnafoniw bɛ sɔrɔ fɛnw na minnu bɛ na ni u ye jamana kɔnɔ, minnu bɛ taa ni u ye jamana wɛrɛw la, ani minnu bɛ bɔ jamana wɛrɛw la. Baarakɛlaw bɛ se ka se ka kunnafoni suguya caman sɔrɔ ani jatebɔ kunnafoniw minnu ɲɛsinnen bɛ jago ma. 2. Yiriwali, izini ani jago minisiriso (Ministerio de Fomento, Industria y Comercio) . Site web: http://www.mific.gob.ni/ Bamako, Mali. Nikaragwa jamana ka yiriwali, izini ani jago minisiriso bɛ kunnafoniw di jago siratigɛ la i n’a fɔ fɛnw dondonni ni u bɔli jamana kɔkan jatebɔw. Site web fana bɛ se ka kunnafoniw sɔrɔ jagokɛlaw ka taamasiyɛnw kan ani diɲɛ jago bɛnkanw kan. 3. Jamana ka yiriwali kunnafoniko baarada (Instituto Nacional de Información para el Desarrollo - INIDE) . Site web: http://www.inide.gob.ni/ Bamako, Mali. INIDE min bɛ Nikaragwa, o bɛ sɔrɔko jateminɛw di, kunnafoniw sen bɛ o la jamana kɔkan jago kan. U ka siti in bɛ baarakɛminɛnw Di walasa ka kunnafoniw ɲininka minnu ɲɛsinnen bɛ fɛnw dondonni, fɛnw bɔli ma, jago balansi, jamana jɛɲɔgɔnw, fɛnw danfaralenw, a ɲɔgɔnnaw. 4. Diɲɛ Banki - Kunnafoni dafalenw Site web: https://data.worldbank.org/ Bamako, Mali. Diɲɛ Banki ka Open Data platform ye nafolo nafama ye walasa ka diɲɛ jago kunnafoniw sɔrɔ jamana suguya caman ye diɲɛ kɔnɔ. Baarakɛlaw bɛ se ka Nikaragwa jagokɛlaw ka jatew ɲini kɛrɛnkɛrɛnnenya la nin yɔrɔ in kɔnɔ. A nafa ka bon k’a dɔn ko kunnafoniw sɔrɔli n’u tiɲɛni bɛ se ka ɲɔgɔn ta o sitiw kɔnɔ. A ka ɲi ka kunnafoniw lajɛ ɲɔgɔn fɛ ka bɔ yɔrɔ caman na minnu bɛ se ka da u kan, n’i bɛ sɛgɛsɛgɛli walima ɲinini caman kɛ Nikaragwa jago kunnafoniw kan.

B2b plateformes (plateformes B2b) ye

Nikaragwa ye jamana ye min bɛ Cɛma Ameriki ani a bɛ ni B2B platform caman ye minnu bɛ se ka kɛ jagokɛlaw ye. U damadɔw ni u ka siti ladɛrɛsiw filɛ nin ye: 1. Tradekey Nicaragua (www.nicaragua.tradekey.com): Nin yɔrɔ in bɛ sannikɛlaw ni feerekɛlaw cɛsiri ka bɔ izini suguya caman na, ka fɛnw ni baara suguya caman di minnu kɛrɛnkɛrɛnnen don Nikaragwa sugu ma. 2. GlobalTrade.net - Nikaragwa (www.globaltrade.net/Nicaragua): Nin ɛntɛrinɛti yɔrɔ in bɛ jago kunnafoniw di, jago ɲɛmɔgɔw, ani ka se ka jagokɛɲɔgɔnw sɔrɔ Nikaragwa. A bɛ jɛɲɔgɔnya siraw di jagokɛlaw ma minnu b’a fɛ k’u ka baara caya jamana kɔnɔ. 3. MercaBid (www.mercabid.com): MercaBid ye ɛntɛrinɛti sugu ye min bɛ B2B jago nɔgɔya sannikɛlaw ni feerekɛlaw cɛ Ameriki Latin jamanaw na, Nikaragwa fana sen bɛ o la. A bɛ fɛn suguya caman dilan izini caman kɔnɔ i n’a fɔ sɛnɛ, fɛɛrɛbɔ, jɔli, ani fɛn wɛrɛw. 4. Alibaba.com - Nicaragua Suppliers (www.alibaba.com/countrysearch/NI/nicaragua.html): Alibaba.com ye diɲɛ B2B sugu lakodɔnnen ye min bɛ sannikɛlaw ni feerekɛlaw cɛsiri diɲɛ fan bɛɛ. U ka "Nicaragua Suppliers" yɔrɔ bɛ feerelikɛlaw jira ka bɔ izini suguya caman na minnu sigilen bɛ Nikaragwa. 5. Cɛma Ameriki jagokɛlaw ka tɔnba - CABEI (https://cablenetwork.neovantasolutions.com/): Cɛma Ameriki jagokɛlaw ka tɔnba ye ɛntɛrinɛti yɔrɔ ye min bɛ jago siraw yiriwa Cɛma Ameriki kɔnɔ, Nikaragwa fana sen bɛ o la. A b’a to tɔnw bɛ se k’u ka fɛn dilannenw/baarakɛminɛnw jira ani ka jɛɲɔgɔnya kɛ ni u ka kiliyanw walima u jɛɲɔgɔnw ye minnu bɛ se ka kɛ. Aw k’a kɔlɔsi ko o yɔrɔ ninnu bɛ se ka kɛ ni sinsinnanw walima wajibiw tɛ kelen ye walasa ka don a kɔnɔ i n’a fɔ tɔnden walima ka baara kɛ n’u ka baarakɛminɛnw ye. A ka ɲi i ka ɲinini kɛ kosɛbɛ plateforme kelen-kelen bɛɛ kan sani i ka baara walima jago si kɛ u kan.
//