TogTok

Haala Waliigalaa Biyyaa
Maallaqa Biyyaalessaa
Sadarkaa Jijjiirraa
Ayyaana Barbaachisaa
Haala Daldala Alaa
Dandeettii Misooma Gabaa
Oomishaalee gurgurtaa ho'aa gabaa irratti
Amaloota maamilaa fi dhorkaa
Sirna bulchiinsa gumurukaa
Imaammata gibira galtee
Imaammata gibira al-ergii
Mirkaneessitoota al-ergiidhaaf barbaachisan
Loojistikii gorfame
Chaanaalii misooma bitaa

Barbaadoos saba odola bareedduu baha Galaana Kaaribiyaan keessatti argamtu yoo taatu, Seent Viinsentii fi Gireenaadiin irraa gara bahaatti gara kiiloo meetira 160 fagaattee argamti. Baay'ina ummataa tilmaamaan namoota 290,000 kan qabdu yoo ta'u, biyyoota addunyaa irratti baay'ina ummataa qaban keessaa tokkodha. Biyyattiin bal'ina gara iskuweer kiiloo meetira 430 kan qabdu yoo ta'u, qarqara galaanaa ajaa'ibsiisaa bishaan qulqulluu fi koraallii qulqulluu ta'een beekamti. Haalli qilleensaa tiroopikaalaa waggaa guutuu ho'a ho'aa kan mirkaneessu yoo ta'u, Baarbaadoos bakka turistii jaallatamaadha. Gama seenaa isheetiin, Barbaadoos jalqaba naannoo bara 1623 Dh.K.D. Boodarra bara 1627tti Ingilizootaan koloneeffamtee hanga bara 1966 walabummaa argattutti bulchiinsa Ingilizii jala turte. Baarbaadoos dinagdee guddate kan turizimii fi tajaajila faayinaansii galaana irraa baay’ee hirkate qabdi. Bu’uuraalee misoomaa haala gaariin hundeeffamanii fi haala siyaasaa tasgabbaa’aa ta’een saboota Kaaribiyaan biroo wajjin wal bira qabamee yoo ilaalamu sadarkaa jireenyaa olaanaa qaba. Aadaan Barbaadoos hundee isaa Afroo-Kaaribiyaan dhiibbaa koloneeffannaa Ingilizii irraa dhufe waliin makame calaqqisiisa. Nyaanni biyyaalessaa "Cou-cou and Flying Fish" yoo ta'u, kunis daakuun boqqolloo fi okraa qurxummii mi'eeffame cinatti dhihaatu walitti fida. Muuziqaan aadaa Bajan keessatti gahee olaanaa kan qabu yoo ta'u, kaaliipsoo fi sookaan gosoota beekamoo yeroo ayyaanota akka Crop Over agarsiifamanidha. Hawaasa Barbaadiyaa keessatti barnoonni gatii guddaa kan qabu yoo ta’u, barnoonni sadarkaa tokkoffaa bilisaan lammiilee hundaaf hanga umuriin isaanii waggaa 16. The literacy rate stands at an impressive 99%. Walumaagalatti, Baarbaadoos daawwattootaaf teessuma lafaa fakkii gaarii qabu, garaagarummaa aadaa, nyaata mi'aawaa, bakka muuziqaa socho'aa, fi namoota naannoo sanaa michoota ta'an kanneen "Bajans" jedhamuun beekaman ni dhiheessiti. Qarqara galaanaa miidhagaa irratti boqonnaa barbaaddanis ta'e iddoowwan seenaa kan akka Bridgetown (magaalaa guddoo) qorachuu yoo barbaaddan, Barbados waan namni hundi itti gammadu qabdi!

Biyyi odola tiroopikaalaa Kaaribiyaan keessatti argamtu Baarbaadoos maallaqa mataa ishee doolaara Barbaadiyaa (BBD) jedhamu qabdi. Maallaqni kun mallattoo "B$" ykn "$" jedhuun kan agarsiifamu yoo ta'u, saantima 100tti qoodama. Doolaarri Barbaadiyaa bara 1935 irraa eegalee maallaqa ofiisaa Barbaadoos ta'ee jira. Baankiin Giddugaleessaa Baarbaadoos maallaqa biyyattii baasuu fi bulchuuf itti gaafatamummaa qaba. Gaaffii jiraattota naannoo fi turistoonni biyyattii daawwatan guutuuf dhiyeessiin nootii fi saantima gahaan naannootti akka jiraatu ni taasisa. Tajaajilli sharafa alaa guutuu Baarbaadoos keessatti bal’inaan kan argamu yoo ta’u, daawwattoonni maallaqa biyya alaa isaanii gara doolaara Baajanitti jijjiiruuf mijataa taasisa. Maallaqni idil-addunyaa gurguddoon kanneen akka Doolaara Ameerikaa, Yuuroo, Paawundii Biriteen buufata xiyyaaraa, hoteelota, baankota, fi biiroo sharafa alaa hayyamame dabalatee bakka jijjiirraa adda addaatti fudhatama argatu. Hoteelota, mana nyaataa, suuqiiwwan, fi hawwata turizimii dabalatee dhaabbilee hedduu guutuu Baarbaadoos keessatti kaardii liqii bal’inaan fudhatama qaba. Haa ta’u malee, daldala xixiqqaa irratti ykn yeroo baadiyyaa bakka bakki kaardii salphaatti argamuu dhiisuu danda’u daawwattan maallaqa tokko tokko qabachuun ni gorfama. Sadarkaan sharafa alaa amma jiru haala gabaa addunyaa irratti hundaa’uun yeroo yeroon jijjiirama. Maallaqa wal jijjiiruu ykn daldala maallaqa biyya alaa hirmaachisu gaggeessuu dura baankota biyya keessaa ykn maddoota onlaayinii beekamoo ta'an irraa reetii haaromfame ilaaluun gaariidha. Xumura irratti,haalli maallaqaa Baarbaadoos maallaqa biyyaalessaa isaanii -doolaara Barbaadoos- kan nootii waraqaa fi saantima lamaan hammate irratti naanna'a.Dhaqqabummaan tajaajila sharafa alaa turistoonni maallaqa biyya keessaa salphaatti akka argatan mirkaneessa,fi itti fayyadamni kaardii liqii dhaabbilee irra caalaan keessatti babal'ateera .Haa ta'u malee,maallaqni tokko tokko qabaachuun qabatamaa ta'ee hafa keessumaa yeroo daldala xixiqqaa wajjin hojjettu ykn naannoo daandii reebame irraa fagaattee deemtu,haala akkasii tajaajiluuf.Following updates from reliable sources will enable you to stay informed about any changes regarding exchange rates during your saba Kaaribiyaan bareedduu kana daawwachuu.

Maallaqni ofiisaa Baarbaadoos doolaara Barbaadiyaa (BBD) dha. Tilmaama safartuu jijjiirraa maallaqa addunyaa gurguddoo waliin yoo ilaalle, gatiiwwan kun garaagarummaa qabaachuu akka danda'anii fi yeroo hunda madda amanamaa kan akka baankii ykn tajaajila jijjiirraa maallaqaa ilaaluun gaarii akka ta'e hubadhaa. Haa ta’u malee, hanga Adoolessa 30, 2021tti tilmaamaan sharafa alaa: - 1 USD (Doolaara Ameerikaa) ≈ 2 BBD - 1 Yuuroo (Yuroo) ≈ 2.35 BBD - 1 GBP (Paawundii Biriteen) ≈ 2.73 BBD - 1 CAD (Doolaara Kanaadaa) ≈ 1.62 BBD Reetiiwwan kun yeroo qabatamaa kan hin taanee fi wantoota adda addaa kan akka haala gabaa fi taateewwan dinagdee irratti hundaa’uun jijjiiramuu akka danda’an yaada keessa galchaa.

Biyyi odola Kaaribiyaan qarqara galaanaa qulqulluu fi aadaa socho'aa ta'een beekamtu Baarbaadoos waggaa guutuu ayyaanota gurguddoo hedduu kabajti. Ayyaanotaa fi taateewwan barbaachisoo Barbaadoos keessatti raawwataman keessaa muraasni kunooti: 1. Guyyaan Walabummaa: Adoolessa 30 kan kabajamu ayyaanni kun bara 1966tti bulchiinsa koloneeffataa Ingilizii irraa walaba ta’uu ishee kan agarsiisu yoo ta’u, guyyaan kun agarsiisa aadaa, agarsiisa aadaa, agarsiisa ibiddaa fi sirna alaabaa kaasuun kabajama. . Ayyaanni kun kan madde sassaabbii qamadii kabajuu irraa yoo ta'u gara halluu adda addaa kan qabuu fi dorgommii muuziqaa kaaliipsoo, affeerraa daandii irratti ("fetes" jedhamuun beekamu), agarsiisa uffata, gabaa hojii harkaa, bakka nyaataa nyaata aadaa Baajaan kan akka saanduqa qurxummii balali'uu fi nyaata mi'aawaa dhiyeessuutti guddateera akka daabboo qamadii. 3. Ayyaana Holetown: Bara 1977 irraa eegalee waggaa waggaan walakkeessa Fulbaana keessa kan gaggeeffamu yoo ta’u, ayyaanni kun dhufaatii qubsiistota Ingilizii gara Holetown Fulbaana 17th bara 1627tti yaadata.Taatee torban tokkoof turu kun seenaa irra deebi’amee kan bara darbe agarsiisu kan agarsiisu yoo ta’u, agarsiisa muuziqaa kallattiin agarsiifamu waliin ni dhiheessa dandeettii biyya keessaa agarsiisuudha. 4. Ayyaana Qurxummii Oistins: Dhuma torbee Faasikaa irratti Oistins - magaalaa qurxummii qabuu beekamtuu Barbados keessatti kan raawwatamu - ayyaanni kun aadaa Bajan agarsiisa muuziqaa (calypso dabalatee), daldaltoonni hojii harkaa biyya keessaa meeshaalee harkaan hojjetaman kanneen akka kophee qorqorroo ykn baaskitii qamadii irraa hojjetame gurguruun kabaja baala,fi nyaata galaanaa afaan namaa namatti tolu baay'ee kan ogeeyyii chef qopheessan. 5. Ayyaana Reegee: Yeroo baayyee Ebla ykn Caamsaa keessa guyyoota shan oliif kan gaggeeffamu yoo ta'u namoota biyya keessaa fi turistoota walqixa hawwata,ayyaanni kun muuziqaa reegee kan lammiilee Barbaadiyaa qofaaf osoo hin taane guutuu Kaaribiyaan keessattis hiika guddaa qabaniif kabaja kenna.Aartistoonni reegii idil-addunyaa beekamoo ta'an kanneen biyya keessaa cinatti sirba dandeettii, haala humnaa fi socho’aa uumuudhaan. Kunneen ayyaanota barbaachisoo waggaa waggaan Baarbaadoos keessatti kabajaman keessaa muraasa yoo ta’an, hambaa badhaadhaa biyyattii, aadaa adda addaa fi keessummeessitoota ho’aa agarsiisan.

Barbaadoos biyya odola xiqqoo Kaaribiyaan keessa jirtuu fi Galaana Atlaantiik Kaabaa keessatti argamtudha. Biyyattiin dinagdee xiqqaa fi banaa kan qabdu yoo ta’u, meeshaalee fi tajaajiloota biyya alaatii galchuu irratti baay’ee hirkattee jirti. Gama daldalaatiin, Baarbaadoos adda durummaan meeshaalee akka keemikaalaa, maashinoota elektirikii, meeshaalee nyaataa (keessattuu kanneen qamadii sukkaara irraa argamanii), raamii fi uffata ergti. Michoonni daldalaa ishee gurguddoon Ameerikaa, Triniidaad fi Toobaagoo, Kaanaadaa, Yunaayitid Kingidam fi Jaamaayikaa ni argamu. Biyyoonni kunneen qulqullina olaanaa fi gatii dorgomaa ta’een oomisha Barbaadiyaa galchu. Gama biraatiin Baarbaadoos fedhii biyya keessaa ishee guutuuf meeshaalee baay’ee biyya alaatii galchiti. Galteewwan gurguddoon tokko tokko maashinoota fi meeshaalee industirii akka turizimii fi damee omishaa; oomishaalee boba’aa; konkolaattota; nyaata akka daakuu qamadii, oomishaalee foonii; qorichaa; keemikaalota; elektirooniksii fi kanneen biroo. Biyyattiin yeroo baayyee dandeettii oomisha biyya keessaa irratti hanqina waan jiruuf meeshaalee kanneeniif galtee irratti hirkatti. Madaalliin daldalaa Baarbaadoos yeroo baayyee hanqina daldalaa hamaa fida sababiin isaas seenaa keessatti al-ergii caalaa waan galchiteef. Hanqinni kun kuufama sharafa alaa biyyattii kan daldala idil-addunyaatiif eegamuu qabu irratti dhiibbaa uuma. Yaaddoo kana furuu fi sadarkaa addunyaatti ejjennoo daldalaa ishee guddisuuf, Baarbaadoos dhaabbilee akka CARICOM (Caribbean Community) kanneen biyyoota ollaa waliin waliigaltee daldalaaf haala mijeessuun tumsa dinagdee biyyoota miseensa ta’an gidduutti guddisan ida’amuu naannoo dammaqinaan barbaadaa turte. Dabalataanis, . Barbaadoos invastimantii kallattiin alaa (FDI) kan hawwattu onnachiiftuu adda addaa dhaabbilee daldalaa hojii hundeessuuf ykn gabaa kana keessatti babal’achuuf fedhii qabaniif kennamuudhaani. Walumaagalatti, . Barbaadoos fedhii biyya keessaa ishee guutuuf galtee irratti baay’ee kan hirkattu yoo ta’u, meeshaalee ijoo kanneen akka keemikaalota,bu’aa qamadii,rums dandeettii oomisha isaanii calaqqisiisu al-ergi guddina itti fufiinsa qabu daran oofuuf invastimantii biyya alaa dammaqinaan hawwachuu.

Barbaadoos gabaa daldala alaa ishee guddisuuf dandeettii guddaa qabdi. Biyyi odola Kaaribiyaan xiqqaan kun tarsiimoodhaan daandii doonii gurguddootti dhihoo kan argamtu yoo ta’u, gabaa Ameerikaa Kaabaa fi Kibbaa lamaan salphaatti dhaqqabuuf kan dandeessisudha. Dandeettii Barbaadoos keessatti wantoota gumaachan keessaa tokko naannoo siyaasaa tasgabbaa’aa fi dhaabbilee dimokiraasii ciccimoo ta’uu isheeti. Kunis invastimantii biyya alaa fi walta’iinsa daldalaaf haala mijataa uuma. Dabalataanis, Baarbaadoos bu’uura seeraa amanamaa mirga qabeenya kalaqa sammuu eegu qabdi, kunis invastarootaaf haala daldalaa nageenya qabu mirkaneessa. Barbaadoos humna hojjetaa barate kan ogummaa qulqullina olaanaa qabu kan akka faayinaansii, teeknooloojii odeeffannoo, turizimii fi tajaajila ogummaatiin of jaja. Kunis dhaabbilee daldalaa hojjettoota beekumsa qaban barbaadaniif bakka hawwataa taasisa. Kana malees, guddinni ogummaa itti fufiinsa qabu mirkaneessuuf mootummaan sagantaalee barnootaa fi leenjii irratti dammaqinaan invast gochuun isaa ni yaadatama. Bakki tarsiimoo biyyattiin qabdu tajaajila loojistikii fi jijjiirraa geejjibaafis carraa ni kenna. Dhaabbileen buufata doonii bishaan gadi fagoo Biriijitaawunitti argaman sochii fe’umsaa Ameerikaa Kaabaa, Ameerikaa Kibbaa, Awurooppaa fi biyyoota Kaaribiyaan biroo gidduutti taasifamuuf wiirtuu mijataa ta’u. Barbaadoos dameewwan dandeettii al-ergii guddaa qaban hedduu milkaa’inaan guddifteetti. Isaan keessaa indaastirii tajaajila faayinaansii galaana irraa kan dhaabbilee daldalaa idil-addunyaa faayidaa gibiraa fi iccitii barbaadan hawwatudha. Baarbaadoos qabeenya uumamaa odola kanarratti argaman (kan akka sukkaara) irraa meeshaalee akka qorichaa, dhugaatii (rum), huccuu, meeshaalee miidhaginaa/oomisha kunuunsa gogaa oomishuuf dandeettii waan qabduuf dameen omishaas waadaa qaba. Kana malees, Baarbaadoos indaastirii turizimii socho'aa ta'e kan meeshaalee damee kanaan walqabatan al-ergii oofuu danda'u akka qabdu ibsuun barbaachisaadha - hojiiwwan harkaa/oomishaalee aadaa biyya keessaa kanneen akka faaya harkaan hojjetaman ykn hojii aartii aadaa Barbaadiyaa calaqqisiisan turistoota odola kana daawwataniif gurguramuu danda'u. Carraawwan kanneen guutummaatti fayyadamuu fi dandeettii misooma gabaa daldala alaa Barbaadoos keessatti guddisuun fooyya’iinsa bu’uuraalee misoomaa irratti invastimantii dabalataa - kan akka neetworkii geejjibaa (daandiiwwan/buufata xiyyaaraa), sirna telekoomii fooyyessuu- walitti hidhamiinsa gabaa addunyaa waliin ni guddisa kanaanis invastaroota hedduu hawwata. Xumura irratti,nBarbados gabaa daldala alaa ishee keessatti abdii guddaa qabdi. Bakka tarsiimoo, naannoo siyaasaa tasgabbaa’aa, humna hojjetaa barate, fi dameewwan guddachaa jiran kanneen akka tajaajila faayinaansii galaana irraa fi turizimii qabaachuun biyyattiin gabaa addunyaa keessatti taphataa ijoo ta’uuf carraa qabdi.

Gabaa daldala alaa Baarbaadoosiif meeshaalee gurgurtaa ho’aa ta’an filachuuf yeroo jennu wantoota tilmaama keessa galchuu qaban hedduudha. Baarbaadoos biyya odola xiqqoo Kaaribiyaan keessa jirtu yoo taatu, qarqara galaanaa bareedaa fi indaastirii turizimii socho'aa ta'een beekamti. Kanaafuu, oomishaaleen turistoonni tajaajilan al-ergiidhaaf filannoo guddaa ta’uu danda’u. Wanti guddaan ilaalamuu qabu tokko haala qilleensaa Baarbaadoos ti. Biyyoota ho'aa keessatti waan argamaniif, oomishoonni haala qilleensa ho'aadhaaf mijatan yeroo hunda jaallatamaadha. Kunis uffata dambalii, meeshaalee qarqara galaanaa kanneen akka kophee fi gaaddisa aduu, looshinii aduu ittisu, fi uffata salphaa dabalata. Meeshaaleen kun jiraattota naannoo sanaa fi turistoota odola kana daawwataniif gabaaf dhiyeessuun ni danda’ama. Kutaan gabaa biraa ta’uu danda’u qonna. Barbaadoos oomishaalee nyaataa baay’ee biyya alaatii galchitus, oomisha haaraa kan akka kuduraa fi muduraa ykn oomishaalee gatii dabalataa kan akka jaam fi soogidda wantoota biyya keessaa irraa hojjetaman gara biyya alaatti erguuf carraan jira. Dabalataanis, akka addunyaatti barmaatilee qonna itti fufiinsa qaban irratti xiyyeeffannaan dabalaa dhufuun, oomishni orgaanikii gabaa addaa Baarbaadoos keessatti argachuu danda’a. Kana malees, sochiin turistii odola kanarratti sadarkaa olaanaa waan qabuuf yeroo hunda yaadannoowwan fedhii guddaa qabu. Wantoonni akka furtuu mallattoolee beekamaa Baarbaadoos qaban (fkn, mini sea turtles ykn muka meexxii), T-shirt dhaadannoo ykn fakkii aadaa naannoo calaqqisu ykn mallattoolee akka Harrison’s Cave ykn Bridgetown daawwattoota yaadannoo barbaadan hawwachuu danda’u. Lammiileen Barbaadoos dandeettiin omisha biyya keessaa daangeffameef meeshaalee fayyadamaa biyya alaatii galfaman kanneen akka elektirooniksii fi meeshaalee mana keessaa ni gammadu. Oomishaaleen akka bilbila ismaartii, laptop/tablet/computers accessories & peripherals asitti fedhii dhaabbataa qabu; haaluma walfakkaatuun meeshaaleen manaa meeshaalee mana nyaataa dabalatee namoota naannoo sanaa biratti gurgurtaa gaarii argachuu danda’u. Xumura irratti? Meeshaalee gurgurtaa ho’aa gabaa daldala alaa Baarbaadoosiif filachuu milkaa’uuf meeshaalee daldalaa haala qilleensaa ho’aa turistootaaf mijatan kanneen akka uffata dambalii & meeshaalee qarqara galaanaa irratti xiyyeeffachuu; al-ergii qonnaa akka oomisha haaraa yookiin oomishaalee nyaataa gatii dabalataa qaban ni ilaala; bitoota yaadannoo irratti xiyyeeffachuun meeshaalee xixiqqoo fi yaadannoowwan naannootti argaman; Dhuma irratti fedhii meeshaalee fayyadamaa biyya alaatii galfaman kan akka elektirooniksii & meeshaalee mana keessaa qorachuu.

Barbaadoos saba odola Kaaribiyaan bareedduu aadaa fi seenaa addaa qabdudha. Ummanni Baarbaadoos, Baajan jedhamuun kan beekaman, akka waliigalaatti ho’aa, michuu fi daawwattoota simatu. Amaloota ijoo aadaa maamiltoota Bajan keessaa tokko safuu fi kabaja namoota biroof qaban dha. Namoota naannoo sanaa wajjin yeroo wal qunnamnu kolfaa nagaa isaan gaafachuu fi wantoota salphaa nama gammachiisan kan akka "ganama gaarii," "waree booda gaarii," ykn "galgala gaarii" fayyadamuun barbaachisaa dha. Safuu fi safuu qabaachuun hariiroo gaarii uumuuf karaa dheeraa ni gargaara. Bajans walitti dhufeenya dhuunfaaf iddoo guddaa kan kennan yoo ta’u, qunnamtii elektirooniksii caalaa walqunnamtii fuula fuulatti taasifamuu filatu. Waa’ee maatii, haala qilleensaa ykn taateewwan naannoo haasa’uu xixiqqoodhaan walitti dhufeenya uumuun dhimma daldalaa irratti mari’achuu dura wal amantaa uumuu keessatti murteessaadha. Wanti barbaachisaan biraa hubatamuu qabu, Baarbaadoos keessatti sa’aatii eeguun kabaja guddaa kan qabu ta’uu isaati. Beellama ykn walgahiif yeroon akka dhuftan ni eegama. Harkifachuun akka kabaja dhabuutti ilaalamuu fi yaada gadhee uumuu danda’a. Uffata daldalaa Barbaadoos keessatti yeroo ilaallu, uffata konsarvaatiivii fi ogummaa qabu uffachuun barbaachisaa dha. Dhiironni akkaataa idileetti suutii ykn yoo xiqqaate shamizii krawattii qabu kan uffatan yoo ta'u dubartoonni ammoo uffata xiqqaa ykn suutii tolfame filatu. Uffannaa sirrii ta’e uffachuun aadaa naannoo sanaa kabajuu kan agarsiisuu fi ogummaa kan agarsiisudha. Gama dhorkaa ykn miira aadaatiin, Baajan namoota dhuunfaa dhuunfaanis ta’e ogummaadhaan yeroo dubbatan mata duree sirrii ta’e fayyadamuuf bakka guddaa kennu. Mata duree nama tokkoo (kan akka Obbo, Aadde, Miis) maqaa isaa isa dhumaa hordofuun hanga maqaa isaa isa jalqabaa fayyadamuuf affeeramaniitti fayyadamuun gaariidha. Kana malees, siyaasa ykn amantii irratti mari’achuun of eeggannoodhaan itti dhiyaachuu qaba yoo walitti dhufeenya cimaa mata dureewwan kun osoo hin mufachiisin ifatti mari’achuu danda’an uumtani malee. Dhuma irrattis, waa'ee naannoo Kaaribiyaan guutuu aadaa Barbaadiyaa qofa irratti hundaa'uun tilmaama gochuu dhiisuun barbaachisaa dha; tokkoon tokkoon odola afaanota walfakkaatan kan akka Ingiliffaa qooddatus nuances aadaa isaa qaba. Walumaagalatti, amala maamiltootaa kana hubachuu fi yeroo Baarbaadoos keessatti daldala hojjettu dhorkaa murtaa’e irraa fagaachuudhaan namoota naannoo sanaa wajjin walitti dhufeenya oomishaa fi kabaja qabu mirkaneessuu dandeessa.

Barbaadoos biyya bareedduu Galaana Kaaribiyaan keessatti argamtudha. Hojimaanni gumurukaa fi immigireeshinii Barbaadoos keessatti baay’ee cimaa ta’us qajeelaa dha. Yeroo biyya seentan ykn biyyaa baatan wantoota barbaachisoo ta’an beekuu qabdan tokko tokko kunooti. Daawwattoonni hundi yeroo Baarbaadoos gahan buufata xiyyaaraa idil-addunyaa Grantley Adams ykn buufata doonii seensaa hayyamame kamiyyuu keessatti to’annoo immigireeshinii keessa darbuu qabu. Paaspoortiin turtii yaaddeen alatti yoo xiqqaate ji’a jahaaf hojiirra ooluu qaba. Yeroo dhuftan unka immigireeshinii guutuun isin irraa eegama, kunis odeeffannoo dhuunfaa bu’uuraa fi bal’ina daawwannaa keessan ilaalchisee kan of keessaa qabudha. Dambiiwwan gumurukaa Baarbaadoos keessatti bahan turistoonni meeshaalee dhuunfaa kanneen akka uffata, kaameraa fi laptop qaraxa irraa bilisa akka fidan hayyama. Haa ta'u malee meeshaalee akka qawwee, qoricha seeraan alaa, fi oomishaalee qonnaa tokko tokko irratti daangaawwan ni jiru. Meeshaaleen gatii guddaa qaban kamiyyuu yeroo dhufan labsuun barbaachisaa dha. Dambiiwwan maallaqaa ilaalchisee, namni tokko maallaqa hangamii gara Baarbaadoositti fiduu akka danda’u daangeffamni hin jiru; haa ta’u malee maallaqni guddaan doolaara Ameerikaa 10,000 ol ta’e gumurukaa irratti ibsamuu qaba. Buufata xiyyaaraa Barbados ykn buufata doonii ba’uu kan akka Bridgetown Port Terminal ykn The Cruise Terminal at Speightstown irraa yeroo ka’an, hojimaatni gumurukaa walfakkaataan hojiirra oola. Yeroo biyyaa baatan meeshaalee dhorkaman kanneen akka oomisha gosa balaa jala jiran ykn meeshaalee sobaa akka hin baatne mirkaneessi. Akkasumas, abbootiin taayitaa Gumurukaa Barbaadiyaa sochii daldala qoricha sammuu namaa hadoochu irratti raawwachiisummaa cimaa akka qaban hubachuun barbaachisaadha. Akka daawwataa buufata doonii seensaa/bakka doonii/bufata doonii/buufata xiyyaaraa beekamtii qabuun biyya seenu ykn bahutti amala fi deebii qaamaa irratti hundaa’uun shakkii qabaatee mul’atutti qondaaltota naannootiin qorannoo dabalataa isa mudachuu danda’a. Walumaagalatti, imaltoonni Baarbaadoos daawwatan imala isaanii osoo hin jalqabin dura dambiiwwan gumurukaa wajjin wal baruun barbaachisaa dha. Kunis walxaxaa fi harkifannaa tokko malee haala gaariin gara biyyaatti akka seenu ni taasisa.

Barbaadoos biyya sirna gibiraa Value Added Tax (VAT) jedhamuun beekamu hordoftudha. Yeroo ammaa kana Baarbaadoositti VAT meeshaalee fi tajaajiloota biyya alaatii galfaman irra caalaan isaanii irratti %17.5 akka ta’u murtaa’eera. Kana jechuun meeshaaleen gara biyyaatti yeroo galfaman gibirri %17.5 gatii isaanii irratti dabalama jechuudha. Haa ta'u malee, wantootni barbaachisoo ta'an tokko tokko VAT irraa bilisa ta'uu ykn gibira gadi aanaa hojiirra ooluu akka danda'an hubachuun barbaachisaadha. Wantoonni barbaachisoo ta’an kun meeshaalee nyaataa bu’uuraa, uffata daa’immanii, qoricha ajaja ogeessa fayyaatiin kennamuu fi meeshaalee yaalaa tokko tokko kan dabalatudha. VAT irraa kan hafe meeshaaleen addaa yeroo Barbados seenan irratti gibirri galtee kaffalamus ni jira. Gibirri galtee kun gosa oomisha galfame irratti hundaa’uun garaagarummaa kan qabu yoo ta’u, %0 hanga %100 ol ta’uu danda’a. Kaayyoon qaraxa galtee kanaa oomisha biyya alaa qaala’aa gochuun industirii biyya keessaa eeguudha. Baarbaadoos VAT fi qaraxa galtee dabalatee itti fufiinsa naannoo guddisuuf jecha meeshaalee murtaa’oo kanneen akka gommaa fi konkolaataa mootoraa irratti Gibira Naannoo hojiirra oolchiteetti. Maallaqni gibiraa gosa meeshaa galfamu irratti hundaa’uun garaagarummaa qaba. Barbaadoos biyyoota biroo fi kutaalee naannoo kanneen akka CARICOM kanneen biyyoota miseensa ta'aniif gibira filannoo kennan waliin waliigaltee daldalaa adda addaa mallatteessiteetti. Waliigalteewwan kunneen gufuulee daldalaa hir’isuun biyyoota miseensa ta’an gidduutti ida’amuu dinagdee guddisuuf kan akeekedha. Walumaagalatti, Baarbaadoos sirna gibiraa kan Gibira Gatii Dabalataa (VAT), qaraxa galtee, gibira naannoo, fi waliigalteewwan daldalaa daldala idil-addunyaa mijeessuuf kaayyeffate irratti hirmaachuu fi industirii biyya keessaa eeguu of keessatti hammate hojiirra oolchiti.

Biyyi odola xiqqoo Kaaribiyaan keessa jirtu Baarbaadoos guddina dinagdee fi misooma guddisuuf meeshaalee al-ergii ishee irratti imaammata gibiraa hojiirra oolchiteetti. Biyyattiin invastimantii biyya alaa hawwachuu fi indaastirii biyya keessaa guddisuuf kaayyeffattee gibira irratti mala tarkaanfataa fi dorgomaa ta’e fudhattee jirti. Imaammata gibira meeshaalee al-ergii Barbaadoos jalatti oomishaaleen tokko tokko yeroo al-ergii gatii isaanii irratti hundaa’uun gibirri ni kaffalama. Sadarkaan gibiraa gosa meeshaalee al-ergii irratti hundaa’uun garaagarummaa kan qabu yoo ta’u, gosootni tokko tokko kanneen biroo wajjin wal bira qabamee yoo ilaalamu sadarkaa olaanaa qabu. Sirni kun galii al-ergiitiin argamu irraa daldaltoonni biyya keessaas ta’e mootummaan fayyadamoo akka ta’aniif kan qophaa’edha. Mootummaan Baarbaadoos dhaabbilee daldalaa hojii al-ergii irratti bobba’aniif onnachiiftuu adda addaa dhiyeessuun al-ergii jajjabeessa. Onnachiiftuu akkasii keessaa tokko meeshaalee jallisii biyya alaatii galfaman kanneen kaayyoo oomishaaf oolan irratti gibira bilisa taasisuu ykn hir’isuu dha. Tarkaanfiin kun baasii oomishaa hir’isuu fi dorgommii oomishtoota biyya keessaa gabaa idil-addunyaa irratti guddisuuf kan akeekedha. Kana malees, Baarbaadoos biyyootaafi naannolee biroo waliin waliigalteewwan daldalaa hedduu kan mallatteessite yoo ta’u, meeshaalee murtaa’an irratti qaraxa gumurukaa hir’isuu ykn dhabamsiisuudhaan daldala mijeessuuf kan kaayyeffatedha. Fakkeenyaaf, CARICOM (Caribbean Community) keessatti biyyoonni miseensa ta’an yeroo of gidduutti daldalan filannoodhaan ilaalamu. Dabalataanis, Baarbaadoos sirna gibira naannoo jalatti kan hojjettu yoo ta’u kunis galii daangaa ishee keessatti argamu qofatu gibirri itti kaffalama jechuudha. Imaammanni kun daldaltoota al-ergii irratti hirmaatan dirqama gibiraa waliigalaa gadi aanaa ta’e argachuu waan danda’aniif daran kakaasa. Walumaagalatti, Baarbaadoos imaammata gibira meeshaalee al-ergii al-ergii jajjabeessuun guddina dinagdee fi misooma guddisuuf kan kaayyeffate hojiirra oolchiti, daldala biyya keessaa sochii daldala idil-addunyaa irratti bobba’aniif onnachiiftuu ta’a. Mootummaan gibira meeshaalee jallisii galtee waliin walqabatee al-ergitootaaf bilisa ta’uu ykn hir’isuu kan dhiyeessu yoo ta’u, yeroo al-ergii gatii isaanii irratti hundaa’uun qaraxa gumurukaa oomishaalee al-ergii irratti kaffalamu irraas fayyadamaa ta’a. Tarkaanfiiwwan kunneen dorgommii gabaa addunyaa keessatti eeguun industirii biyya keessaa guddisuu fi invastimantii biyya alaa hawwachuuf kan kaayyeffatedha.

Biyyi odola xiqqoo Kaaribiyaan keessatti argamtu Baarbaadoos indaastirii al-ergii cimaa kan qabdu yoo ta’u, dameewwan hedduun dinagdee isheef gumaachaniiru. Qulqullinaa fi amanamummaa al-ergii ishee eeguuf Baarbaadoos ragaalee al-ergii adda addaa hojiirra oolchiteetti. Mirkaneessi barbaachisaan tokko Ragaa Ka’umsaa (CO) dha. Barreeffamni kun meeshaaleen Baarbaadoos irraa ergaman daangaa ishee keessatti akka oomishaman ykn kan oomishaman ta’uu ragaa ta’ee tajaajila. Oomishaaleen istaandaardii fi dambiiwwan addaa akka guutan kan taasisu yoo ta’u, biyyoota itti imalan keessatti qulqullina gumurukaa haala salphaan akka raawwatamu ni taasisa. Al-ergii qonnaa, kan akka kuduraa fi muduraa guddisuuf, Baarbaadoos Ragaa Faayitoosanitarii barbaachisa. Ragaan kun oomishaaleen kunneen raammoo fi dhukkuboonni akka hin babal’anneef sakatta’amuu isaanii mirkaneessa. Bittoota idil-addunyaa qulqullinaa fi nageenya al-ergii qonnaa Barbaadiyaa ni mirkaneessa. Dabalataanis, meeshaalee nyaataa qophaa’aniif ykn meeshaalee fayyadamaaf, oomishtoonni mirkaneessa oomisha addaa kan akka ISO (International Organization for Standardization) 9001 ykn HACCP (Hazard Analysis Critical Control Point) argachuu isaan barbaachisuu danda’a. Mirkaneessitoonni kun adeemsa oomishaa hunda keessatti sadarkaan to’annoo qulqullina olaanaa akka eegamu ni taasisa. Gama tajaajila al-ergii kan akka turizimii ykn tajaajila faayinaansiitiin ulaagaaleen mirkaneessaa adda ta’an jiraachuu dhiisuu danda’u. Haa ta’u malee, kennitoonni tajaajilaa muuxannoowwan gaggaarii indaastirichaa akka hordofanii fi gahumsa ykn hayyama barbaachisoo damee isaanii wajjin walqabatan akka qabaatan jajjabeeffamu. Kana malees, waliigalteewwan daldala idil-addunyaa al-ergii Barbaadiyaa guddisuu keessatti gahee guddaa akka qaban hubachuun barbaachisaadha. Gabaa fi Diinagdee Tokko CARICOM (CSME), waliigalteewwan naannoo biroo kan akka Waliigaltee Tumsa Diinagdee CARIFORUM-EU(EEPA) waliin ta’uun, taarifa ykn kootaa murtaa’e dhiisuun oomishaalee Barbaadiyaa biyyoota miseensa ta’an keessatti filannoodhaan akka argatan haala mijeessa. Walumaagalatti, malawwan mirkaneessa al-ergii Barbaadoos itti fayyadamtu dhugummaa fi walsimannaa meeshaalee ishee al-ergiidhaaf wabii kan kennan yoo ta’u, carraa gabaa addunyaa guutuutti argamu guddisa.

Baarbaadoos odola Kaaribiyaan bareedduu qarqara galaanaa qulqulluu, aadaa socho'aa fi keessummeessitoota ho'aa ta'een beekamtudha. Yoo Barbaadoos keessatti gorsa loojistikii barbaaddan, odeeffannoowwan gatii guddaa qaban tokko tokko siif kunooti. 1. Buufata doonii: . Barbaadoos buufata doonii gurguddoo lama qabdi: Buufata doonii Biriijitaawunii fi Buufata Seent Chaarlis. Buufatni doonii Bridgetown buufata doonii jalqabaa dooniiwwan fe’umsaa itti seenan yoo ta’u, tajaajila loojistikii bal’aa kanneen akka qabannaa konteenaraa, bakka kuusaa, qulqullina gumurukaa, fi fe’umsa dabarsuu dabalatee ni kenna. Port St. Charles irra caalaa akka marinaatti kan itti fayyadamu yoo ta’u dooniiwwan fe’umsaa xixiqqoo ta’anis keessummeessuu danda’a. 2. Dhaabbilee Doonii: Dhaabbileen doonii idil-addunyaa hedduun tajaajila idilee gara Baarbaadoositti kan kennan yoo ta’u, geejjibni fe’umsaa gara odola kanaa fi gara odola kanaatti gahumsa qabu mirkaneessa. Dhaabbileen doonii beekamoo ta’an tokko tokko kanneen Barbaadoos keessatti socho’an Dhaabbata Doonii Meditiraaniyaanii (MSC), Sarara Maersk, CMA CGM Group, Hapag-Lloyd, fi ZIM Integrated Shipping Services kan jedhamanidha. 3. Fe’umsa Qilleensaa: . Buufatni Xiyyaaraa Idil-addunyaa Grantley Adams buufata xiyyaaraa guddaa Barbados ta'ee tajaajila fe'umsa qilleensaa gaarii ta'e qaba. Gargaarsa qulqulleessuu gumurukaa waliin tajaajila fe’umsa qabachuu meeshaalee galtee/al-ergii ni kenna. 4. Meeshaalee Kuusaa: 1.1. Barbaados manneen kuusaa adda addaa kanneen kaayyoo kuusaa fi raabsaaf dhiyaatan naannoo wiirtuuwwan geejjibaa gurguddoo kan akka buufata doonii ykn buufata xiyyaaraa qabdi. Manneen kuusaa kunneen meeshaalee manca’aniif filannoowwan kuusaa ho’a to’atame dabalatee mijaa’ina ammayyaa ni kennu. 5.Tajaajila Geejjibaa: 1.1. Geejjibni naannoo Barbaados keessa jiru adda durummaan networkii daandii magaalota gurguddoo fi magaalota guutuu odola kanaa walqunnamsiisu irratti hundaa’a.Dhaabbiileen konkolaataa fe’umsaa meeshaalee guutuu biyyattii keessatti gahumsaan sochoosuuf tajaajila geejjibaa amanamaa kennan hedduutu jiru.Dhaabbiileen konkolaataa fe’umsaa beekamoo tokko tokko Massy Distribution (Barbados) Ltd., Williams dabalata Geejjibaa Ltd., Carters General Contractors Ltd., Crane & Equipment Ltd. fi kkf. 6.Dambii fi Qulqullina Gumurukaa Meeshaalee gara Baarbaadoositti ykn irraa karaa dhiyeessitoota tajaajila loojistikii ykn geejjiba daldalaatiin yeroo ergu,dambiiwwan barbaachisoo ta'an hunda kabajuun barbaachisaa dha.Qulqulleessi gumurukaa adeemsa galtee/al-ergii sirrii ta'e mijeessuuf gahee murteessaa qaba.Abbootiin taayitaa gumurukaa Barbaadiyaa ulaagaalee addaa galtee/al-ergii qabu, sanadoota dabalatee fi kaffaltii gibiraa.Kanaaf,dhiyeessitoota tajaajila loojistikii beekamoo ta’an kanneen adeemsa qulqulleessuu gumurukaa Barbaadoos keessatti geggeessuu irratti muuxannoo qaban waliin akka hojjettan mirkaneessi. Xumura irratti, Baarbaadoos bu’uuraalee loojistikii cimaa dhaabbilee daldalaa fi namoota dhuunfaa meeshaalee gara odola kanaatti ykn odola irraa sochoosuu barbaadaniif ni dhiheessiti. Buufata doonii meeshaalee gaarii qaban, dhaabbilee doonii amanamoo, tajaajila fe’umsa qilleensaa gahumsa qabu, fi filannoo geejjibaa qabaachuudhaan, akka fedhii keessaniitti furmaata loojistikii mijaawaa argachuu dandeessu. Dambiiwwan naannoo sanaa eeguu fi hojiiwwan sirrii ta’eef michoota amanamoo ta’an waliin hojjechuu qofa mirkaneessi.

Agarsiisa daldalaa barbaachisoo

Barbaadoos biyya odola xiqqoo Kaaribiyaan keessatti argamtudha. Guddinni isaa ta’us, bitoota idil-addunyaa barbaachisoo ta’an hedduu hawwachuu fi meeshaalee fi tajaajiloota bitachuuf karaalee adda addaa qopheessuu danda’eera. Dabalataanis, Baarbaadoos carraa daldalaa guddisuuf agarsiisaa fi agarsiisa daldalaa hedduu ni qopheessiti. Bituu idil-addunyaa guddaan Barbaadoos keessatti argamu tokko indaastirii turizimii ti. Baarbaadoos qarqara galaanaa fakkii gaarii qabuu fi aadaa socho'aa ta'een waggaa waggaan turistoota miliyoonaan lakkaa'aman hawwatti. Kunis hoteelonni, riizoortii, mana nyaataa fi daldala keessummeessitootaa biroo hedduun dhiyeessii oomishaa dhaabbataa dhiyeessitoota addunyaa irraa barbaadan akka hundeeffaman taasiseera. Dhiyeessitoonni kunneen nyaataa fi dhugaatii irraa kaasee hanga mijaa’ina akka quncee talbaa fi meeshaalee mana fincaaniitti kan argamanidha. Industiriin ijaarsaas bitoota idil-addunyaa Baarbaadoos jiraniif carraa ni kenna. Biyyattiin waggoota darban keessatti misooma bu’uuraalee misoomaa irratti invastimantii guddaa kan goote yoo ta’u, fedhiin meeshaalee ijaarsaa kanneen akka simintoo, sibiilaa, mukaa, meeshaalee elektirikii, meeshaalee pilaambaa, fi tajaajila arkitektuuraa akka uumamu taasiseera. Gama karaalee bittaa addaa bitoota idil-addunyaatiif Barbaadoos keessatti argamaniin filannoowwan hedduutu jiru. Tokkoffaa, waltajjiiwwan onlaayinii kan akka marsariitii daldala elektirooniksii dhiyeessitoonni addunyaa kallattiin daldala biyya keessaa Baarbaadoos waliin akka wal qunnaman dandeessisu. Waltajjiiwwan kunneen bitoonni oomishaalee ykn tajaajiloota addunyaa irraa salphaatti akka daawwatan karaa gahumsa qabu ni kennu. Kana malees meeshaaleen gatii dorgomaa qaban yeroo baayyee karaa galchitoota kanneen madda oomisha idil-addunyaa irratti adda ta’aniin daldala biyya keessaa ykn manneen daldalaa bakka bu’uun ibsa isaanii irratti hundaa’uun barbaadamu. Karaan bittaa beekamaan biraa ergama daldalaa qaamolee mootummaa ykn waldaalee daldalaatiin qindaa’ee fi gurgurtoota biyya alaa fi abbootii qabeenyaa daldalaa biyya keessaa oomisha ykn tajaajila haaraa barbaadan gidduutti walitti dhufeenya uumuuf kaayyeffatanidha. Agarsiisaa fi agarsiisa daldalaa Barbaadoositti gaggeeffamu kan bitoota idil-addunyaatiif barbaachisoo ta’an yoo ilaalle taateewwan beekamoo ta’an muraasa: 1) Feestivaala Walabummaa Biyyaalessaa Waggaa Aartii Uumamaa (NIFCA): Sagantaan kun industirii kalaqaa adda addaa kan agarsiisu yoo ta’u, faaya dizaayinii faashinii hojjechuu hojii harkaa aartii gaarii fi kkf dabalatee bitoonni idil-addunyaa oomisha addaa dandeettii biyya keessaatiin hojjetame argachuu danda’u. 2) Gabaa Bridgetown: Agarsiisa daandii irratti yeroo ayyaana Crop Over gaggeeffamu keessaa tokko kan ta’e Gabaa Bridgetown daldaltoota guutuu Kaaribiyaan irraa dhufan hawwata. Bitamtoonni idil-addunyaa oomishaalee akka uffata, meeshaalee gargaarsaa, hojii harkaa, fi yaadannoo madda isaanii akka argatan carraa gaarii ta’e ni kenna. 3) Agarsiisa Oomishtoota Barbaadoos (BMEX): BMEX nyaataa fi dhugaatii, uffata, meeshaalee manaa, fi meeshaalee kunuunsa dhuunfaa dabalatee oomishaalee biyya keessaa oomishaman industirii adda addaa keessatti agarsiisa. Bitamtoonni idil-addunyaa yeroo sagantaa kanaatti oomishtoota Barbaadiyaa waliin tumsa qabaachuu danda’an qorachuu danda’u. Xumura irratti, Baarbaadoos biyya odola xiqqoo Kaaribiyaan keessa jirtu ta’uu dandeessi ta’us, bitoonni idil-addunyaa walitti dhufeenya daldalaa akka guddifatanii fi meeshaalee ykn tajaajiloota akka bitatan karaa adda addaa hundeessiteetti. Industirii turizimii guddachaa jiru irraa kaasee hanga ergama misooma bu’uuraalee misoomaa fi daldalaa qaamolee mootummaa ykn waldaalee daldalaatiin qindaa’etti dhiyeessitoonni addunyaa gabaa Barbaadiyaa waliin akka bobba’aniif carraan bal’aan jira. Dabalataanis agarsiisa akka NIFCA Bridgetown Market ykn BMEX irratti hirmaachuun bitoonni idil-addunyaa oomishaalee addaa dandeettii biyya keessaatiin hojjetaman akka argatan taasisa, walta’iinsa uumuu fi daldala isaanii saba odola bareedduu kana keessatti akka babal’isan taasisa.

Motora barbaacha waliigalaa

Barbaadoos keessatti motoroonni barbaacha yeroo baay'ee itti fayyadaman hedduun jiru, isaan keessaa muraasni URL isaanii waliin kunooti: 1. Google irratti: https://www.google.com.bb/ Afaan Oromoo fi Jechoota Dinqisiiso Afaan Oromoo. Googlen akka addunyaatti barbaacha baay'ee jaallatamu ta'uun isaa shakkii hin qabu. Muuxannoo barbaacha bal'aa kan kennu yoo ta'u, barbaacha weeb, suuraa, oduu, fi viidiyoo adda addaa kan dhiyeessudha. 2. Bing: 1. . https://www.bing.com/?cc=bb irratti kan argamu Bing motora barbaacha Barbaadoos keessatti bal'inaan itti fayyadamu kan biraati. Bu’aa bal’aa barbaacha weebsaayitii akkasumas tajaajiloota biroo kan akka barbaacha suuraa fi viidiyoo ni kenna. 3. Yahoo: 1.1. https://www.yahoo.com/ Afaan Oromoo fi Jechoota Dinqisiiso Afaan Oromoo. Yahoo motora barbaacha beekamaa ta'ee fi barbaacha weeb, barruu oduu, suuraa, viidiyoo fi kkf bu'aa adda addaa kan kennudha. 4. Gaafadhu: http://www.gaafadhu.com/ irratti. Ask jechuun motora barbaacha gaaffii fi deebii irratti hundaa’ee fi fayyadamtoonni odeeffannoo barbaachisaa ta’e argachuuf gaaffii addaa akka gaafatan kan taasisudha. 5. DuckDuckGo: 1.1. https://duckduckgo.com/ Afaan Oromoo fi Jechoota Dinqisiiso Afaan Oromoo. DuckDuckGo bu'aa barbaacha amanamaa ta'e kennuudhaan iccitii fayyadamaa dursa kennuudhaan motora barbaacha biroo keessaa adda ta'a. 6. Baayiduu: 1.1. http://www.baidu.com/ irratti argama. Baidu adda durummaan motora barbaacha Chaayinaa irratti hundaa'e yoo ta'u, namoota odeeffannoo afaan Chaayinaa ykn qabiyyee Chaayinaa wajjin walqabatu barbaadaniif Barbados keessattis argachuun ni danda'ama. Kunniin motora barbaacha Baarbaadoos keessatti yeroo baay’ee itti fayyadaman keessaa muraasa; haa ta’u malee, namoonni dhuunfaa biyyattii hedduun qabeenya bal’aa fi addunyaa irratti qaqqabummaa isaanii irraa kan ka’e waltajjiiwwan idil-addunyaa kan akka Google ykn Yahoo fayyadamuu filachuu danda’u.

Fuula keelloo gurguddoo

Barbaadoos keessatti, galmeewwan Fuula Keelloo gurguddoon: 1. Fuula Keelloo Barbaadoos (www.yellowpagesbarbados.com): Kun galmee ofiisaa toora interneetii daldalaa fi tajaajiloota Barbaadoos keessa jiraniiti. Tarreefama bal’aa daldala biyya keessaa odeeffannoo quunnamtii isaanii kan akka lakkoofsa bilbilaa, teessoo fi hidhaa marsariitii waliin ni kenna. 2. Fuula keelloo Bajan (www.bajanyellowpages.com): Kun galmee toora interneetii beekamaa kan biraa yoo ta’u, oomishaalee fi tajaajiloota Barbaadoos keessatti argachuuf akka qajeelfamaatti kan tajaajiludha. Tarree daldalaa bal’aa industirii adda addaa keessatti odeeffannoo quunnamtii bal’aa isaanii waliin ni dhiheessa. 3. FindYello Barbados (www.findyello.com/barbados): FindYello galmee beekamaa kan biyyoota Kaaribiyaan hedduu kan uwwisu yoo ta’u, Barbados dabalatee. Fayyadamtoonni daldala biyya keessaa gosa ykn bakka barbaadanii akka barbaadan kan taasisu yoo ta’u, kaartaa waliin ibsa quunnamtii sirrii ta’e kennuudhaan salphaatti akka deeman ni taasisa. 4. MyBarbadosYellowPages.com: Weebsaayitiin kun tarree daldalaa bal’aa dameelee adda addaa Barbaadoos keessatti socho’an dhiyeessa. Fayyadamtoonni odeeffannoo quunnamtii odeeffannoo dabalataa kan akka sa’aatii banamuu fi gamaaggama maamiltootaa cinatti argachuu danda’u. 5. Bizexposed.com/barbados: BizExposed galmee daldalaa addunyaa kan tarreefama biyyoota adda addaa addunyaa irraa, Barbados dabalatee of keessaa qabuudha. Kutaa biyya murtaa'e jalatti barbaaduudhaan ykn filannoo barbaacha kenname fayyadamuun, fayyadamtoonni daldala biyya keessaa hedduu biyyattii keessatti socho'an argachuu danda'u. 6. Dexknows - Search for "Barbadian Businesses": Dexknows waltajjii fuula keelloo idil-addunyaa yoo ta'u, fayyadamtoonni dhaabbilee adda addaa biyyoota addunyaa adda addaa irraa dhufan salphaatti "Barbadian Businesses" jechuun barruu barbaacha isaanii irratti barreessuudhaan argachuu danda'u. Weebsaayitoonni kunniin tarreefama bal’aa dhaabbilee biyya keessaa dameelee adda addaa kanneen akka keessummeessitootaa, daldala gurgurtaa, tajaajila ogummaa, eegumsa fayyaa, fi kkf galmee fuula keelloo Barbaadoos keessatti ni kennu.

Waltajjiiwwan daldalaa gurguddoo

Barbaados, odola bareedduu Kaaribiyaan qarqara galaanaa ajaa'ibsiisaa fi aadaa socho'aa ta'een beekamtu, waggoota dhiyoo asitti indaastirii daldala elektirooniksii keessatti guddina guddaa argiteetti. Waltajjiiwwan gurguddoo gurgurtaa onlaayinii akka biyyoota gurguddoo tokko tokkoo baay’ee qabaachuu baatus, ammallee kanneen beekamoo ta’an muraasni Baarbaadoos keessatti socho’an jiru. Waltajjiiwwan daldala elektirooniksii biyyattii gurguddoo keessaa muraasni marsariitii isaanii waliin kunooti: 1. Pineapple Mall (www.pineapplemall.com): Pineapple Mall iddoowwan gabaa onlaayinii Barbados keessatti adda duree ta’an keessaa tokko yoo ta’u, oomishaalee adda addaa kanneen akka elektirooniksii, uffata, meeshaalee manaa fi kkf dabalatee dhiyeessa. Daldala biyya keessaa fi daldaltoota idil-addunyaatiif akka waltajjiitti tajaajila. 2. Bajan Marketplace (www.bajanmarketplace.com): Bajan Marketplace gabaa toora interneetii itti fayyadamuuf salphaa ta’e uumuudhaan bitootaa fi gurgurtoota Barbados keessa jiran walqunnamsiisuuf kaayyeffateera. Gosoota adda addaa kan akka faashinii, bareedina, elektirooniksii, fi wantoota mana keessaa barbaachisoo ta'an of keessaa qaba. 3. C-WEBB Marketplace (www.cwebbmarketplace.com): C-WEBB waltajjii toora interneetii beekamaa ta’ee fi daldaltoonni biyya keessaa hirmaannaa qaama sadaffaa tokko malee kallattiin maamiltootaaf oomisha isaanii akka gurguran kan taasisudha. Weebsaayitiin kun gosoota adda addaa kan akka kitaabota, gaajeeta, uffata, oomishaalee fayyaa fi kkf of keessaa qaba. 4. Bittaa Elektirooniksii Kaaribiyaan (www.caribbeaneshopping.com): Marsariitiin daldala elektirooniksii naannoo kun oomishaalee odola Kaaribiyaan adda addaa irraa kallattiin balbala isaaniitti geessuun bitattoota Barbaadoos keessa jiraniif tajaajila ni kenna. Fayyadamtoonni gosoota adda addaa kanneen akka meeshaalee faashinii, meeshaalee manaa, nyaata addaa gourmet guutuu naannichaa hunda irraa daawwachuu danda’u. 5. iMart Online (www.imartonline.com): Adda durummaan sansalata suuqii sarara ala ta’ee fi bakka hedduu guutuu Barbados keessatti argamu ta’us., iMart akkasumas muuxannoo bittaa toora interneetii mijataa ta’eef meeshaalee gurgurtaa irraa kaasee hanga meeshaalee elektirooniksii meeshaalee filannoo bal’aa karaa marsariitii isaa ni dhiheessa. Hubadhaa, waltajjiiwwan kun sadarkaa jaalalaa adda addaa qabaachuu akka danda’anii fi filannoowwan fayyadamtootaa fedhii dhuunfaa ykn yeroo kamiyyuu argama oomishaa irratti hundaa’uun garaagarummaa qabaachuu danda’u.

Waltajjiiwwan miidiyaa hawaasaa gurguddoo

Barbaados, odola Kaaribiyaan qarqara galaanaa ajaa'ibsiisaa fi aadaa socho'aa ta'een beekamtu, waltajjiiwwan miidiyaa hawaasaa adda addaa kanneen daldala biyya keessaa beeksisan, hawaasa walqunnamsiisan, fi bareedina uumamaa odola kanaa agarsiisaniin bara dijitaalaa kana hammatteetti. Waltajjiiwwan miidiyaa hawaasaa beekamoo ta’an tokko tokko teessoo marsariitii isaanii waliin kunooti: 1. Facebook (www.facebook.com/barbadostravel) - Waltajjiin bal’inaan itti fayyadamnu kun namoonni naannoo fi turistoonni muuxannoo isaanii akka qooddatan, taateewwan naannoo sanaa akka argataniifi dhaabbilee daldalaa waliin akka walqunnaman akka giddugalaatti tajaajila. 2. Instagram (www.instagram.com/visitbarbados) - Waltajjii mul'ata irratti xiyyeeffate kan teessuma lafaa fakkii gaarii qabu Barbaadoos agarsiisuu fi sochiiwwan turizimii wajjin walqabatan kanneen hawwata addaa odola kanaa calaqqisiisan beeksisuuf mijataa dha. 3. Twitter (www.twitter.com/BarbadosGov) - Akkaawuntii Twitter ofiisaa Mootummaa Barbados imaammata, ibsa oduu, beeksisa ummataa, taateewwan aadaa naannoo odola kanaatti ta’aa jiran ibsuu waliin odeeffannoo haaraa kenna. 4. YouTube (www.youtube.com/user/MyBarbadosExperience) - Waltajjii viidiyoo qooduun daawwattoonni fi namoonni naannoo sanaa vlog imala, dokumeentii waa’ee hambaa fi aadaa Barbaadiyaa qorachuu ykn qabiyyee beeksisa dhaabbilee adda addaa turizimii Barbaadoos raggaasisan irraa ilaaluu danda’an. 5. LinkedIn (www.linkedin.com/company/barbados-investment-and-development-corporation-bidc-) – Ogeessota carraa networking barbaadan ykn abdii daldalaa Barbados keessatti qoratan irratti kan xiyyeeffate; waltajjiin kun carraa invastimantii odola kana irratti argamu kan calaqqisiisudha. 6. Pinterest (www.pinterest.co.uk/barbadossite) - Namoonni dhuunfaa imala isaanii gara Baarbaadoosiif kaka’umsa barbaadan gabatee fakkiiwwan hawwataa ta’aniin guutaman kanneen gorsa imala bakka jireenyaa, hawwata turizimii akka bakka surfing ykn muuxannoo nyaataa qarqara galaanaa bakka bu’an argachuu danda’u. 7. Snapchat – Akkaawuntii ofiisaa addaa dhaabbilee Barbaadiyaa waliin hidhata qabu hanga ammaatti kan hin jirre yoo ta’ellee; fayyadamtoonni bakkeewwan turistii adda addaa guutuu Odoola kanaa daawwatan yeroo baayyee imala isaanii akkaawuntii dhuunfaatiin filtara Snapchat ykn geotags bakkeewwan gurguddoo kanneen akka Bridgetown ykn Oistins waliin walqabatan fayyadamuun galmeessa. Waltajjiiwwan miidiyaa hawaasaa kun hirmaannaa guddisuu qofa osoo hin taane, daawwattoonniifi namoonni naannoo sanaa muuxannoo isaanii akka qooddatan, taateewwan dhufan akka argatan, akkasumas daldala ykn dhaabbilee turizimii wajjin walqabatan waliin akka walqunnaman carraa ni kennu. Aadaa badhaadhaa Barbaadoos ijaan arguuf imala karoorfattan yookiin salphaatti foddaa dhugaa gara odola bareedduu kanaatti barbaaduu yoo ta'e, waltajjiiwwan kun qabeenya gatii guddaa qabu kan wantoota hunda Baarbaadoos waliin akka wal qunnamtan isin dandeessisudha.

Waldaalee industirii gurguddoo

Kaaribiyaan keessatti kan argamtu Baarbaadoos waldaalee indaastirii gurguddoo dameewwan dinagdee ishee adda addaa deeggaranii fi bakka bu’an hedduu qabdi. Waldaaleen kunneen fedhii industirii isaanii guddisuu fi guddina dinagdee guddisuu keessatti gahee murteessaa qabu. Armaan gaditti tarreen waldaalee indaastirii gurguddoo Barbaadoos tokko tokkoo marsariitii isaanii waliin: 1. Waldaa Hoteelaa fi Tuurizimii Barbaadoos (BHTA) - BHTAn fedhii damee turizimii kan bakka bu’u yoo ta’u, kunis dinagdee Barbaadoosiif murteessaadha. Marsariitii: http://www.bhta.org/ irratti argama. 2. Mana Maree Daldalaa fi Industirii Barbaadoos (BCCI) - BCCIn daldala dameelee adda addaatiin daldala guddisuu fi guddina dinagdee guddisuuf ni leellisa. Marsariitii: https://barbadoschamberofcommerce.com/ . 3. Waldaa Daldalaa Idil-addunyaa Barbaadoos (BIBA) - BIBAn tajaajila daldalaa idil-addunyaa dameewwan akka faayinaansii, inshuraansii, teeknooloojii odeeffannoo, fi tajaajila seeraatiin guddisuu irratti xiyyeeffata. Marsariitii: https://bibainternational.org/ 4. Waldaa Oomishtoota Barbaadoos (BMA) - BMAn guddina itti fufiinsa qabu deeggaruun imaammata oomisha biyya keessaa fayyadu leellisuuf industirii adda addaa keessatti oomishtoota bakka bu’a. Marsariitii: http://www.bma.bb/ 5. Waldaa Daldala Xixiqqaa (SBA) - Akkuma maqaan isaa ibsutti, SBAn daldala xixiqqaadhaaf qabeenya misooma daldalaa, abukaatummaa, fi carraa networking dameelee adda addaa kanneen akka daldala gurgurtaa, keessummeessitootaa, qonnaa fi kkf dabalatee dhiyeessuudhaan deeggarsa ni kenna.. Website: http:// www.sba.bb/ Afaan Oromoo fi Jechoota Dinqisiiso. 6.Waldaa Qonnaa Barbaadoos(BAS)- BAS agarsiisa & taateewwan oomisha biyya keessaa agarsiisu qopheessuun akkasumas dhimmoota qonnaa irratti bakka bu’ummaa kennuudhaan fedhii qonnaa guddisuu irratti xiyyeeffata. Marsariitii:http://agriculture.gov.bb/home/agencies/waldaalee-qonnaa/barbado+%E2%80%A6 7.Barbados Institute Of Architects(BIA)- Waldaan kun barnoota & leenjiitiin dizaayinii arkitektuuraa tarkaanfachiisuuf arkiteektoota biratti gahumsa ogummaa eeguuf carraaqaa jira. Marsariitii:http://biarch.net/ Kunniin fakkeenya muraasa waldaalee indaastirii gurguddoo Baarbaadoos keessa jiraniiti. Tokkoon tokkoon waldaa damee isaanii guddisuu fi guddina waliigalaa fi guddina dinagdee biyyattii keessatti gumaacha taasisuu keessatti gahee olaanaa qaba. Weebsaayitoonni kennaman waa’ee sochii waldaa tokkoon tokkoon isaanii, faayidaa miseensummaa, taateewwanii fi odeeffannoo quunnamtii namoota hirmaannaa ykn deeggarsa dabalataa barbaadaniif odeeffannoo bal’aa ni kennu.

Marsariitii daldalaa fi daldalaa

Barbaadoos biyya odola xiqqoo naannoo Kaaribiyaan keessatti argamtudha. Diinagdee adda addaa kan qabu yoo ta’u, dameewwan akka turizimii, faayinaansii, fi qonnaa kan hammatedha. Yoo odeeffannoo sochii dinagdee fi daldalaan walqabatee Baarbaadoos barbaaddan, marsariitiiwwan hubannoo gatii guddaa qaban tokko tokko kunooti: 1. Dhaabbata Invastimantii fi Misooma Barbaadoos (BIDC) - Weebsaayitiin kun carraa invastimantii industirii adda addaa, kanneen akka oomishaa, daldala qonnaa, tajaajila, fi anniisaa haaromfamuu danda’u dabalatee ni kenna. Marsariitii isaanii: www.bidc.com daawwachuu dandeessu. 2. Mana Maree Daldalaa fi Industirii Barbaadoos (BCCI) - Weebsaayitiin BCCI daldaltoota gabaa biyya keessaa waliin bobba’uu ykn dhaabbilee Barbaadiyaa waliin tumsa uumuu barbaadaniif qabeenya ni kenna. Akkasumas ergama daldalaa fi taateewwan carraa networking mijeessuuf ni qopheessu. Marsariitii isaanii: www.barbadoschamberofcommerce.com irraa argachuu dandeessu. 3. Invest Barbados - Dhaabbanni mootummaa kun carraa invastimantii dameewwan akka tajaajila daldalaa idil-addunyaa, indaastiriiwwan teeknooloojii irratti hundaa’an, pirojektoota misooma turizimii fi kkf irratti ni jajjabeessa. Weebsaayitiin isaanii odeeffannoo bal’aa damee addaa ni kenna: www.investbarbados.org. 4. Baankii Giddugaleessaa Barbaadoos - Weebsaayitiin ofiisaa Baankii Giddugaleessaa gabaasa daataa dinagdee naannoowwan akka qaala’iinsa jireenyaa, kuufama sharafa alaa, adeemsa dhala kan invastaroota ta’uu danda’an ykn daldaltoota dhaabbilee biyya keessaa waliin tumsuu barbaadan qajeelchuu danda’an ni kenna: www.centralbank.org.bb . 5. WelcomeStamp - Mootummaan Barbaadoosiin bara 2020 tattaaffii deebii rakkoo weerara vaayirasii koronaa gidduutti kan eegale – jalqabni kun addatti hojjettoota fagoo yeroodhaaf bakka biraatti jijjiiramuu ykn saba odola irraa fagootti hojjechuu barbaadaniif kan tajaajiludha: www.welcomestamp.bb Weebsaayitoonni kun carraawwan daldalaan walqabatan Barbaadoos keessatti qorachuuf akka ka’umsa gaariitti akka tajaajilan yaadadhaa; yeroo hunda gaaffii addaa ykn gargaarsa dhuunfaa fedhii daldalaa keessanii wajjin walqabateef kallattiin karaa ibsa quunnamtii kennameen dhaqqabuun ni gorfama

Weebsaayitoota gaaffii daataa daldalaa

Barbaadoosiif marsariitiiwwan gaaffii daataa daldalaa hedduutu jiru. Isaan keessaa muraasni kunooti: 1. Tajaajila Istaatistiksii Barbaadoos (BSS) - Tajaajilli istaatistiksii mootummaa ofiisaa Barbaadoos keessatti argamu karaa marsariitii isaatiin daataa daldalaa kenna. Istaatistiksii daldalaa kana marsariitii isaanii http://www.barstats.gov.bb/ daawwachuudhaan argachuu dandeessu. 2. Giddugala Daldala Idil-addunyaa (ITC) - Waltajjiin Meeshaalee Xiinxala Gabaa ITC Baarbaadoos dabalatee biyyoota adda addaatiif daataa daldalaa dhiyeessa. Kuusaa deetaa qorachuu fi odeeffannoo daldalaa Barbaadoos https://intl-intracen.org/marketanalysis seenuun argachuu dandeessu 3. Kuusaa Odeeffannoo Comtrade Dhaabbata Mootummoota Gamtoomanii - Kuusaan odeeffannoo bal’aan kun istaatiksii daldala meeshaalee daldalaa idil-addunyaa bal’aa kan kennu yoo ta’u, kunis daataa galtee fi al-ergii Barbaadoos irraa dabalata. Odeeffannoo daldalaa addaa Barbaadoosiin walqabatu barbaaduuf marsariitii isaanii https://comtrade.un.org/ daawwadhaa. 4. Daataa Baankii Addunyaa - Waltajjiin daataa banaa Baankii Addunyaa biyyoota akka Baarbaadoosiif meeshaalee daldalaa idil-addunyaa al-ergii fi galtee dabalatee agarsiistota dinagdee adda addaa argachuuf carraa kan kennudha. Istaatistiksii barbaachisaa ta’e marsariitii isaanii https://databank.worldbank.org/source/world-development-indicators irratti seenuudhaan argachuu dandeessu. Hubadhaa, marsariitiiwwan kun tokko tokko galmee barbaadu ykn tuuta deetaa bal’aa argachuuf daangaa murtaa’e qabaachuu danda’u. Odeeffannoo daldalaa Barbaadoos irraa barbaadamu ilaalchisee fedhii fi fedhii addaa keessan irratti hundaa’uun tokkoon tokkoon marsariitii sirriitti qorachuun gaariidha.

Waltajjiiwwan B2b

Barbaados, biyya odola xiqqoo Kaaribiyaan keessa jirtu waan taateef, biyyoota gurguddoo wajjin wal bira qabamee yoo ilaalamu waltajjiiwwan B2B hamma kana qabaachuu dhiisuu dandeessi. Haa ta'u malee ammallee waltajjiiwwan muraasni dhaabbilee daldalaa Barbaadoos keessatti argaman jiru. Waltajjiiwwan B2B Barbaadoos keessa jiran tokko tokko fi URL marsariitii isaanii kunooti: 1. Mana Maree Daldalaa fi Industirii Barbaadoos (BCCI) - BCCI dhaabbata deeggarsa daldalaa guddaa Barbaadoos keessatti argamu yoo ta’u, daldala walitti hidhuu fi qabeenya adda addaa kan kennudha. Waltajjii daldaltoonni dhiyeessitoota, michoota, fi maamiltoota ta’uu danda’an itti argatan ni dhiyeessu. Marsariitii: https://barbadoschamberofcommerce.com/ . 2. Invest Barbados - Invest Barbados dhaabbata invastimantii biyya alaa gara biyyattii hawwachuuf itti gaafatamummaa qabuudha. Waltajjiin isaanii invastaroota dhaabbilee Baarbaadoos keessa jiran waliin daldala hojjechuu barbaadaniif akka wiirtuutti tajaajila. Marsariitii: https://www.investbarbados.org/ irratti argama. 3. Ejensii Misooma Al-ergii Kaaribiyaan (CEDA) - Addatti daldala Barbaadiyaa qofa irratti kan xiyyeeffate ta’uu baatus, CEDAn dhaabbilee biyyoota Kaaribiyaan adda addaa keessatti argaman kan Barbaadoos dabalatee ni deeggara. Waltajjiin isaanii walta’iinsa daldalaa naannoodhaaf carraa ni kenna. Marsariitii: https://www.kaarib-al-ergii.com/ 4. Barbadosexport.biz - Daayirektarri toora interneetii kun al-ergitoota damee hunda irraa kanneen teessoo isaanii Barbados godhatan bitoota idil-addunyaa ta’uu danda’an kanneen oomisha ykn tajaajila biyyattii irraa argachuuf fedhii qaban waliin wal qunnamsiisa. Marsariitii: http://www.barbadosexport.biz/index.pl/home irratti kan argamu . Marsariitii: https://caricom.org/daldala/qabeenya-portal/ Hubadhaa waltajjiiwwan kun yeroo kamiyyuu bu’uura fayyadamtoota sochii qaban ykn dhiyeessii addaa isaanii ilaalchisee garaagarummaa qabaachuu danda’u. Bal'ina dabalataa qorachuu fi barbaachisummaa isaa mirkaneessuuf kallattiin marsariitii isaanii daawwachuun fedhii addaa ykn fedhii addaa keessan irratti hundaa'uun gorfama