TogTok

Haala Waliigalaa Biyyaa
Maallaqa Biyyaalessaa
Sadarkaa Jijjiirraa
Ayyaana Barbaachisaa
Haala Daldala Alaa
Dandeettii Misooma Gabaa
Oomishaalee gurgurtaa ho'aa gabaa irratti
Amaloota maamilaa fi dhorkaa
Sirna bulchiinsa gumurukaa
Imaammata gibira galtee
Imaammata gibira al-ergii
Mirkaneessitoota al-ergiidhaaf barbaachisan
Loojistikii gorfame
Chaanaalii misooma bitaa

Siwiizarlaand, akka ofiisaatti Konfedereeshinii Siwiizarlaand jedhamuun beekamtu, biyya lafaan hin marfamnee fi giddu galeessa Awurooppaatti argamtudha. Kaabaan Jarmanii, dhihaan Faransaay, kibbaan Xaaliyaanii, bahaan ammoo Oostiriyaa fi Liichtenstein waliin daangeffamti. Siwiizarlaand baay'ina ummataa tilmaamaan miliyoona 8.5 kan qabdu yoo ta'u, bal'inni ishee naannoo iskuweer kiiloo meetira 41,290 ta'a. Biyyattiin lafa alpaayinii bareedaa ta'een kan beekamtu yoo ta'u, gaarreen akka Matterhorn fi Eiger samii ishee irratti ol'aantummaa qaba. Magaalaan guddoon Siwiizarlaand Bern yoo taatu, magaalonni gurguddoon biroo ammoo Zurich - wiirtuu faayinaansii fi hawwata aadaatiin beekamtu - Jeeneevaa - dhaabbilee idil-addunyaa hedduu kan qabdu - fi Basel - indaastirii qorichaatiin beekamtu dabalata. Siwiizarlaand sirna siyaasaa adda ta’e kan caasaa rippabiliika federaalaa kan aangoo mootummaa giddugaleessaa fi mootummoota kantoonaa gidduutti qoodamu qabdi. Moodeelli kun Siwiizarlaand afaanota hojii afur: Jarmanii, Faransaayi, Xaaliyaanii,fi Roomaa waan qabduuf tasgabbii siyaasaa, raabsa qabeenya naannolee gidduutti, fi garaagarummaa afaanii ni jajjabeessa. Dinagdeedhaan yoo ilaalle Siwiizarlaand biyyoota dureeyyii addunyaa sadarkaa jireenyaa olaanaa qaban keessaa tokkodha. Biyyattiin baankonni akka UBS ykn Credit Suisse faayinaansii idil-addunyaa keessatti gahee olaanaa taphachuun wiirtuu faayinaansii addunyaa taatee of hundeessiteetti. Dabalataanis,dameelee industirii ciccimoo kanneen akka qorichaa,maashinarii,fi meeshaalee sirrii ta'an qaba.Warri Siwiizarlaand kalaqa,qorannoo,fi ogummaa harkaa qulqullina qabuun kan beekaman yoo ta'u kunis milkaa'ina dinagdee isaaniif gumaacha guddaa qaba. Kana malees,S witzerland muuziyeemota addunyaa irratti beekamoo ta'an kan akka Kunsthaus Zürich ykn Musée d'Art et d'Histoire Geneva keessatti argaman dabalatee hawwata aadaa hedduu dhiyeessa.Jiraattonni ayyaanota aadaa kan akka Fête de l'Escalade ykn Sechseläuten irrattis hirmaachuutti gammadu.Dabalataanis,biyyittiin nama ajaa'ibsiisa landscapes offer ample opportunities for ample activitys including hiking,snowboarding,sailing,and more.Nyaata aadaa Siwiizarlaand,fondue,chocolate,fi sa'aatiin meeshaalee sadarkaa idil-addunyaatti beekamtii qaban saba kana waliin adda baafamaniidha. Xumura irratti,S witzerland siyaasa giddu galeessa ta'uu,sadarkaa jireenyaa ol'aanaa,dinagdee cimaa,addaa aadaa,fi teessuma lafaa bareedaa ta'een adda baatee mul'atti.Qabxiileen kun bakka turistoonni hawwataa ta'uu fi bakka jireenyaa fi hojjechuuf gaarii ta'uu ishee taasisa.

Sirnaan Konfedereeshinii Siwiizarlaand jedhamuun kan beekamtu Siwiizarlaand haala maallaqaa adda ta'e qabdi. Miseensa Gamtaa Awurooppaa osoo hin taane, Siwiizarlaand biyyoota Gamtaa Awurooppaa waliin walitti dhiyeenyaa fi hariiroo dinagdee qabaachuu isheetiin yeroo baayyee sirna maallaqaa Awurooppaa waliin kan walqabatudha. Haa ta'u malee Siwiizarlaand maallaqa mataa ishee of danda'ee bulchiti. Maallaqni ofiisaa Siwiizarlaand Firaankii Siwiizarlaand (CHF) dha. Firaankiin gabaabfamee "Fr." ykn "SFr." akkasumas mallattoon isaa "₣" dha. Firaanki tokko saantima 100tti qoodama. Imaammanni maallaqaa Siwiizarlaanditti Baankii Biyyoolessaa Siwiizarlaandiin (SNB) kan to’atu yoo ta’u, Baankii Tasgabbii gatii mirkaneessuu fi qaala’iinsa jireenyaa %2 gadi eeguuf kan akeekedha. SNBn gabaa sharafa alaa keessa seenuun gatii Firaankii maallaqa biroo waliin to’ata. Yeroo booda Firaankii Siwiizarlaand tasgabbii siyaasaa Siwiizarlaand fi dinagdee cimaa qabaachuu isheetiin maallaqa baqannaa ta’uun maqaa gaarii horateera. Yeroo baayyee yeroo jeequmsa faayinaansii addunyaa keessatti invastaroota invastimantii nageenya qabu kan akka boondii Siwiizarlaand waan barbaadaniif ykn maallaqa isaanii Firaankiidhaan waan qabataniif ni dinqisiifama. Teessuma lafaatiin biyyoota Yuuroo fayyadamaniin kan marfamte ta’us, Siwiizarlaand maallaqa waloo kana fudhachuu dhiisuu filatteetti. Kanaa mannaa, imaammata maallaqaa irratti abbaa biyyummaa isaa bulchiinsa walabaa Firaankii Siwiizarlaandiin eega. Siwiizarlaand nootiiwwan baankii fi saantima adda addaa kan maallaqa Firaankiitiin hojjetamanis ni baafti. Nootiiwwan baankii maallaqa 10, 20, 50, 100, 200 &amp;ndash; isaan kun gama tokkoon namoota beekamoo Siwiizarlaand kan agarsiisan yoo ta’u, gama duubaatiin ammoo mallattoolee biyyoolessaa beekamoo ta’an agarsiisu. Saantima maallaqa saantima 5 (yeroo ammaa kana baay’ee hin fayyadamne), saantima 10 (naasaa), fi daballii maallaqaatiin hanga CHF5tti argamu – kunniin dizaayinoota adda addaa gama aadaa fi hambaa Siwiizarlaand calaqqisiisan agarsiisu. Xumura irratti, Siwiizarlaand sirna maallaqaa walaba ta’e mataa ishee kan qabdu yoo ta’u, Firaankii Siwiizarlaand daangaa ishee keessatti daldala raawwachuuf bal’inaan kan itti fayyadamudha. Qaama Gamtaa Awurooppaa ta’uu baatus, dinagdeen Siwiizarlaand cimaan fi haalli siyaasaa tasgabbaa’aan maqaa Firaankii Siwiizarlaand maallaqa baqannaa ta’uu ishee cimseera.

Maallaqni ofiisaa Siwiizarlaand Firaankii Siwiizarlaand (CHF) dha. Kanneen armaan gadii tilmaamaan sharafa maallaqaa gurguddoo tokko tokkoo Firaankii Siwiizarlaand waliin wal bira qabamee ilaalamudha: 1 Doolaara Ameerikaa ≈ 0.99 CHF 1 Yuuroo ≈ 1.07 CHF 1 GBP ≈ 1.19 CHF ta’a 1 JPY ≈ 0.0095 CHF Hubadhaa, safartuun sharafa alaa kan jijjiiramu yoo ta’u, gatiiwwan kun yeroon jijjiiramuu danda’u.

Siwiizarlaand akka biyya aadaa hedduu qabduu fi adda addaa qabdutti waggaa guutuu ayyaanota barbaachisoo hedduu kabajti. Ayyaanota biyyoolessaa gurguddoo Siwiizarlaanditti kabajaman keessaa muraasni kunooti: 1. Guyyaan Biyyoolessaa Siwiizarlaand: Hagayya 1 kan kabajamu yoo ta’u, guyyaan kun hundeeffamni Siwiizarlaand bara 1291. Ayyaanonni kun agarsiisa, ibidda, ibidda, fi taateewwan aadaa guutuu biyyattii keessatti raawwataman kan dabalatudha. 2. Ayyaana Faasikaa: Siwiizarlaand saba baayyinaan kiristaana ta’uu isheetiin Ayyaana Faasikaa sirna amantaa fi duudhaa kan akka tajaajila waldaa irratti hirmaachuu fi adamsa hanqaaquu Faasikaa daa’immaniif qopheessuun kabajti. 3. Ayyaana Qillee: Siwiizarlaanditti ayyaana masqalaa faaya, gabaa ayyaanaa "Weihnachtsmärkte" jedhamuun beekamu, sochii kennaa kennuu fi walga'ii maatiitiin bal'inaan kabajama. Magaalonni hedduun ibsaa ayyaana masqalaa babbareedoo gamoo fi daandii miidhagsus ni diriirsu. 4. Guyyaa Waggaa Haaraa: Akkuma biyyoota addunyaa biroo Guraandhala 1 Siwiizarlaanditti guyyaa waggaa haaraa ta'ee halkan walakkaa ykn guyyaa guutuu affeerraa, agarsiisa ibiddaatiin kabajama. 5. Guyyaa Hojjetaa: Waggaa waggaan Caamsaa 1 hojjettoonni Siwiizarlaand hiriira qopheessuun ykn hiriira irratti hirmaachuudhaan haala hojjetaa fooyya’aa ta’e leellisuudhaan guyyaa hojjettoota idil-addunyaa beekamtii kennuuf walitti dhufu. 6. Berchtoldstag (Guyyaa Qulqulluu Berchtold): Bara jiddugaleessaa irraa eegalee waggaa waggaan Guraandhala 2 kan kabajamu yoo ta’u, ayyaana ummataa irra caalaa kantoonota muraasa akka Bern qofa keessatti kan kabajamu yoo ta’u, namoonni naannoo sochii hawaasummaa kan akka deemsa qorraa ykn konsartii muuziqaa aadaa aadaa irratti hirmaatan . 7.Fête de l'Escalade (The Escalade): Waggaa waggaan Muddee 11 Jenevaatti kabajama; ayyaanni kun bara 1602tti haleellaa hin milkoofne Chaarlis Amaanu’eel 1ffaa kan Saavooy halkan dallaa magaalaa Jeeneevaa irratti raawwate kan yaadatu yoo ta’u, kunis namoota bara sanaa akka loltoota uffatan hirmaachisuun irra deebi’amee mul’ata adda addaatiin raawwatameera. Ayyaanni kun lammiilee Siwiizarlaand biratti gammachuu fi tokkummaa kan fidan yoo ta’u, hambaa aadaa badhaadhaa isaanii naannoolee Siwiizarlaand adda addaa keessatti agarsiisu.

Giddugala Awurooppaa keessatti kan argamtu Siwiizarlaand dinagdee guddinaa fi badhaadhina guddaa qabdi. Biyyattiin daldala idil-addunyaa fi al-ergii irratti xiyyeeffannoo cimaa kennuudhaan beekamti. Siwiizarlaand miseensa Gamtaa Awurooppaa osoo hin taane gamtaa Awurooppaa waliin waliigaltee daldalaa addaa sochii daldalaa isheef haala mijeessuu ni qabdi. Michoonni daldalaa Siwiizarlaand gurguddoon Jarman, Ameerikaa, Faransaay, Xaaliyaanii fi Yunaayitid Kingidam dha. Oomishaaleen maashinarii fi elektirooniksii sa’aatii fi meeshaalee sirrii ta’an dabalatee meeshaalee Siwiizarlaandi irraa al-ergii olaanaa qaban keessaa tokko. Dameewwan beekamoo biroon qoricha, keemikaalaa, huccuu, fi tajaajila faayinaansii kan dabalatudha. Industirii sa'aatii hojjechuu irratti addunyaa irratti adda duree ta'uu isaatiin, sa'aatiin Siwiizarlaand ogummaa harkaa qulqullina olaanaa qabuun addunyaa irratti beekamtii argateera. Industiriin sa'aatii al-ergii waliigalaa Siwiizarlaandiif gumaacha guddaa qaba. Siwiizarlaand giddugala faayinaansii barbaachisaa ta’uun tajaajila baankii fi bulchiinsa qabeenya adda addaa namoota dhuunfaa fi dhaabbilee addunyaa irratti kennitu ta’uun beekamti. Dabalataanis, indaastirii qorichaa cimaa kan qabu yoo ta’u, dhaabbileen adda duree hedduu kanneen akka Novartis fi Roche teessoo isaanii biyyattii keessatti qaba. Siwiizarlaand indaastiriiwwan addaa armaan olitti ibsaman irraa kan ka’e al-ergii guddaa kan qabdu yoo ta’u; akkasumas meeshaalee murtaa’oo kanneen akka kutaalee maashinarii ykn meeshaalee jallisii adeemsa oomishaaf barbaachisaniif galtee irratti baay’ee hirkata. Kanarraa kan ka’e dhiyeessii addaan hin cinne mirkaneessuuf biyyoota hedduu waliin waliigaltee daldala bilisaa ni eega. Biyyattiin giddu galeessa siyaasaa eeguuf kutannoon qabdu hariiroo dinagdee tasgabbaa’aa akka addunyaatti deeggaruuf gargaara. Maqaa gaariin Siwiizarlaand oomisha qulqullina qabuun qabduun bakka faayidaa qabu qaxxaamuraa Awurooppaa irratti qabduun walqabatee daldaltoota biyya keessaa fi alaa daldala idil-addunyaa irratti bobba’uuf barbaadaniif bakka hawwataa ta’a.

Giddugaleessa Awurooppaa keessatti biyya lafaan hin marfamne kan taate Siwiizarlaand guddina gabaa daldala alaatif carraa guddaa qabdi. Bal’inaafi baay’inni ummataa xiqqaa ta’us dinagdee guddate fi qulqullinaa fi sirritti hojjechuudhaan maqaa gaarii qaba. Cimina ijoo Siwiizarlaand keessaa tokko teessuma lafaa faayidaa qabu kan wiirtuu Awurooppaa keessatti argamtudha. Daangaa Jarmanii, Faransaay, Xaaliyaanii, Oostiriyaa fi Liichtenstein waliin kan qooddatu yoo ta'u, gabaawwan kanaaf karra gaarii ta'a. Kana malees, sirna geejjibaa dabalatee bu’uuraaleen misoomaa sadarkaa addunyaatti argaman biyyoota ollaa waliin walitti dhufeenya gahumsa qabu mirkaneessa. Siwiizarlaand industirii hedduu kanneen akka qorichaa, sa’aatii, maashinarii, faayinaansii fi keemikaalaa keessatti humna guddaa qabdu ta’uun addunyaa irratti beekamtii qabdi. Oomishaaleen Siwiizarlaand keessatti hojjetaman injinariingii sirrii fi ulaagaa qulqullinaa mudaa hin qabne waliin walfakkaata. Maqaan kun bitoota addunyaa irraa amanamummaa fi olaantummaa barbaadan hawwata. Kanaaf, Dhaabbileen Siwiizarlaand ogummaa kana fayyadamuun gabaa biyya alaa keessatti argamuun isaanii babal’isuu danda’u. Dabalataanis, Siwiizarlaand haala siyaasaa tasgabbaa’aa imaammata daldalaaf mijatu kan daldala idil-addunyaa guddisuuf kaayyeffate guddisu irraa fayyadamti. Biyyattiin Chaayinaa fi Jaappaan dabalatee biyyoota adda addaa waliin waliigalteewwan daldala bilisaa (FTA) hedduu mallatteessitee jirti kunis daldala daangaa qaxxaamuraa caalaatti kan banudha. Mootummaan Siwiizarlaand qabeenya akka dhaabbilee qorannoo fi sirna barnootaa gaarii sochii daldalaa kalaqaan geggeeffamu haala mijeessuun abbootii qabeenyaa ni deeggara. Dabalataanis, biyyattiin yeroo dheeraaf giddu galeessa ta’uun ishee biyyoota waldhabdee ykn waldhabdee irratti bobba’an gidduutti marii taasifamuuf giddu galeessa dippilomaasii ykn bakka giddu galeessa ta’ee yeroo of dhaabdu akka faayidaatti tajaajila. Dhuma irrattis, . Siwiizarlaand qabeenya hin qabamne gatii guddaa qabu kan akka seera eegumsa qabeenya kalaqa sammuu cimaa daldala kalaqaan geggeeffamu kakaasu qabdi. Dameen faayinaansii ishee tasgabbii baankota Siwiizarlaand invastaroota gabaa biyya alaa keessatti carraa invastimantii nageenya qabu barbaadan hawwachuu isaaniitiin addunyaa irratti beekamaadha. Xumura irratti: Bal’inni isaa xiqqaa ta’us, . Bakka tarsiimoo Siwiizarlaand fi oomisha qulqullina qabuun maqaa gaarii qabaachuu dhaabbilee gabaa addunyaatti qaqqabummaa isaanii babal’isuuf barbaadaniif carraa bal’aa ni kenna. Tasgabbii siyaasaa biyyattii, . naannoo daldalaa deeggaru, . fi eegumsi qabeenya kalaqa sammuu adda ta’e hawwata isaa daran guddisa. Kana booda, . Siwiizarlaand guddina gabaa daldala alaatif dandeettii guddaa hin fayyadamne qabdi.

Giddugala Awurooppaa keessatti kan argamtu Siwiizarlaand oomisha qulqullina olaanaa qabuu fi ogummaa harkaa adda ta'een beekamti. Daldala idil-addunyaatiif oomishaalee gabaadhaaf dhiyaatan filachuuf yeroo jennu wantoota ijoo ilaalamuu qaban hedduudha. Tokkoffaa, Siwiizarlaand sa’aatii qananiin guutamee fi meeshaalee sirrii ta’aniin beekamti. Meeshaaleen kunneen maqaa gaarii qabaachuu isaanii irraa kan ka’e gabaa addunyaa irratti fedhii guddaa qabu. Oomishtoota sa’aatii fi oomishtoota meeshaalee beekamoo Siwiizarlaand waliin walitti hidhamiinsa uumuun daldaltootaaf dorgommiidhaaf carraa kennuu danda’a. Lammaffaa, chokoleetii fi daabboon Siwiizarlaand gabaa idil-addunyaa irrattis oomisha baay’ee barbaadamuudha. Mi’aan badhaadhaa fi qulqullinni olaanaan isaanii fayyadamtoota addunyaa mara biratti filannoo jaallatamaadha. Dhaabbilee konfeekshinii Siwiizarlaand hundeeffaman ykn oomishtoota daabboo waliin tumsuun hojii bu’aa argamsiisu ta’uu danda’a. Kana malees, indaastiriin qorichaa Siwiizarlaand kalaqaaf kutannoo qabaachuu fi sadarkaa oomishaa olaanaa ta’een guddachaa jira. Oomishaalee fayyaa wajjin walqabatan kan akka vitaaminii, dabalataa ykn meeshaalee yaalaa dhaabbilee qorichaa beekamoo taʼan irraa filachuun murtoo buʼaa guddaa argamsiisu taʼuu dandaʼa. Kana malees, itti fufiinsi gabaa addunyaa keessatti yaada barbaachisaa ta’eera. Xiyyeeffannaan Siwiizarlaand gochaalee ikoo-fayyadamoo ta’an irratti kennite akka michuu daldalaatti hawwatamuu isaaniif gumaacha guddaa qaba. Oomishaaleen itti fufiinsa guddisan kanneen akka meeshaalee nyaataa orgaanikii ykn furmaata anniisaa haaromfamuu danda’u adeemsa guddachaa jiru kana fayyadamuu danda’u. Dhuma irrattis dameen baankii Siwiizarlaand invastaroota biyya alaa yeroo qabeenya galaana irraa invast godhan tasgabbii fi icciitii barbaadan hawwata. Walumaagalatti, daldala idil-addunyaa Siwiizarlaand waliin taasifamuuf meeshaalee gurgurtaa ho’aa filachuun sa’aatii beekamoo fi meeshaalee sirrii ta’an irratti xiyyeeffachuu qaba; chokoleetii/daabboo sadarkaa olaanaa qabu; qoricha fayyaa wajjin walqabatu; oomishaalee itti fufiinsa qaban; akkasumas tajaajila deeggarsa damee baankii invastaroota biyya alaa waliin walqabatu. Namni tokko waliigaltee daldalaa kamiyyuu xumuruu isaa dura dhiyeessitoota ykn michoota ta'uu danda'an gadi fageenyaan qorachuun barbaachisaa dha. Filannoo fayyadamtoota biyya keessaa hubachuu fi ulaagaalee seeraa dambiiwwan galtee/al-ergii marsee jiran eeguunis gabaa dorgommii Siwiizarlaand keessatti filannoo oomishaa milkaa’aa ta’eef gumaacha qaba.

Biyyi Siwiizarlaand oomisha qulqullina olaanaa qabu, sa'aatii eeguu fi bal'inaan xiyyeeffannaa kennuudhaan beekamti. Maamiltoonni Siwiizarlaand sirritti hojjechuuf xiyyeeffannoo guddaa kan kennan yoo ta’u, oomishaaleen fi tajaajiloonni sadarkaa olaanaa akka qabaatan ni eegu. Maamiltoonni Siwiizarlaand baay’ee kan of eeggatan yoo ta’u, iccitii isaaniif iddoo guddaa kan kennan ta’uu isaaniiti. Haasawa xixiqqoo garmalee ykn gaaffii dhuunfaa malee walqunnamtii ifa taʼee fi gabaabaa taʼe ni dinqisiifatu. Bakka dhuunfaa isaanii kabajuu fi garmalee dhiibaa ykn weerartuu irraa fagaachuun barbaachisaa dha. Maamiltoota Siwiizarlaand waliin daldala yeroo hojjettan yeroo bulchuuf iddoo guddaa waan kennaneef sa’aatii eeguun barbaachisaa dha. Walgahii ykn geejjibaa irratti harkifachuun akka kabaja dhabuu ykn ogummaa hin qabneetti ilaalamuu danda’a. Dabalataanis, maamiltoonni Siwiizarlaand karoora gadi fageenyaa fi amanamummaa gama hundaan daldala daldalaa ni dinqisiifatu. Wanti biraa bira darbamuu hin qabne barbaachisummaa qulqullinaati. Maamiltoonni Siwiizarlaand xiyyeeffannoo bal’aa kennuudhaan kan beekaman yoo ta’u, oomishaalee ykn tajaajila sadarkaa olaanaa irraa homaa gadi hin eegan. Waliigaltee daldalaa kamiyyuu osoo hin seenin dura wanti ati dhiheessitu ulaagaa isaanii olaanaa akka guutu mirkaneessuun murteessaadha. Siwiizarlaand afaanota hojii afur qabdi – Jarmanii, Faransaayi, Xaaliyaanii, fi Roomaash – akka naannootti. Maamiltoota naannoo adda addaa Siwiizarlaandi keessaa dhufan waliin yeroo wal qunnamnu, afaan kam fayyadamuu akka filatan hubachuun barbaachisaa dha. Dhuma irrattis maamiltoota Siwiizarlaand waliin yeroo walqunnaman siyaasa irratti mari’achuun ykn dhaabbilee biyyattii qeequun sirrii hin ta’u. Siwiizarlaand sirna siyaasaa adda taʼee fi giddu galeessa taʼuuf iddoo guddaa kennu qabdi; kanaaf mata dureewwan falmisiisaa ta’an irratti mari’achuun yeroo walqunnamtii daldalaa haala mijataa hin taane uumuu danda’a. Xumura irratti, Siwiizarlaanditti daldala yeroo hojjettan yaadachuun barbaachisaa dha: yeroo oomisha/tajaajila dhiyeessinu baay’ina caalaa qulqullinaaf dursa kennuu; garmalee osoo hin seenin ifatti waliin haasa’uu; sa’aatii eeguu cimsee ni hordofa; afaan filatamaa naannoo irratti hundaa’uun ni murteessa; yeroo walqunnamtii maamiltoota Siwiizarlaand waliin taasifamu ogummaa eeguuf siyaasa irratti mari’achuu irraa fagaachuu.

Siwiizarlaand dambii gumurukaa fi immigireeshinii cimaa ta'een beekamti. Biyyattiin dhufaatii fi bahuu meeshaalee fi daawwattootaa hordofuuf sirna bulchiinsa gumurukaa haala gaariin diriire qabdi. Yeroo Siwiizarlaand seenan lammiilee Siwiizarlaand dabalatee imaltoonni hundi daangaa irratti to’annoo paaspoortii keessa darbuu qabu. Lammiileen Gamtaa Awurooppaa hin taane, viizaa barbaachisaa ta’e kamiyyuu waliin, paaspoortii seera qabeessa ta’ee fi turtii yaada isaaniitiin ala yoo xiqqaate ji’a jahaaf hojiirra oolu dhiyeessu qabu. Lammiileen Gamtaa Awurooppaa waraqaa eenyummaa biyyoolessaa seera qabeessa ta’e qofa dhiyeessu qabu. Gama meeshaaleetiin Siwiizarlaand meeshaalee murtaa’an biyya alaatii galchuu irratti daangaa adda addaa kaa’a. Isaan keessaa qoricha sammuu namaa hadoochu, meeshaa waraanaa, ibidda, meeshaalee sobaa, fi gosoota bineensotaa ykn biqiltoota balaa jala jiran kanneen CITES (Waliigaltee Daldala Idil-addunyaa Gosoota Balaa Irra Jiran)n eegumsa argatan kan dabalatudha. Dhimma seeraa kamiinuu akka hin mudanneef imala dura uggura kana of baruun barbaachisaadha. Meeshaalee gara Siwiizarlaanditti yeroo fidan daangeffamni qaraxa irraa bilisa ta’es ni raawwatama. Fakkeenyaaf: - Alkoolii hanga liitira 1 kan %15 ol ta’e ykn alkoolii hanga liitira 2 kan %15 hin caalle qaraxa irraa bilisa ta’ee biyya alaa galchuu ni danda’a. - Sigaaraa hanga 250 ykn tamboo giraama 250 qaraxa irraa bilisa ta'e biyya alaatii galchuun ni danda'ama. - Oomishaaleen nyaataa murtaa’an kan akka fooniifi aannani biyya alaatii galchuu isaanii ilaalchisee dambiiwwan addaa qabu. Imaltoonni Siwiizarlaand daawwatan daangaa kana akka hin caalle murteessaadha sababiin isaas seera kabajuu dhabuu isaaniitiin adabbiin guddaan adabamuu waan danda'uuf. Dabalataanis, Siwiizarlaand geejjibaa maallaqaa daangaa qaxxaamuraa irratti to’annoo cimaa akka qabdu hubatamuu qaba. Maallaqa ykn meeshaalee gatii guddaa qaban baay’ee qabachuun yeroo biyyattii seenan ykn ba’an ibsa barbaachisuu danda’a. Walumaagalatti yeroo Siwiizarlaand daawwattan dambiiwwan gumurukaa hunda eeguu fi seera naannoo kabajuun barbaachisaa dha. Imala keessan dura maddoota ofiisaa kanneen akka marsariitii Bulchiinsa Gumurukaa Siwiizarlaand mariisisuun, bakka daangaa qaxxaamuraa irratti walxaxiinsa tokko malee maaltu gara biyyattiitti fiduu akka dandeessan ilaalchisee odeeffannoo sirrii akka qabaattan mirkaneessa.

Siwiizarlaand imaammata gibira galtee mijataa ta’een kan beekamtu yoo ta’u, kunis daldala kan guddisu fi guddina dinagdee kan jajjabeessudha. Biyyi lafaan marfamte kun giddu galeessa Awurooppaatti argamtu kun meeshaalee biyya alaatii galfaman irratti sirna gibira xiqqaa fudhatti. Walumaagalatti, Siwiizarlaand oomishaalee biyya alaatii galfaman irra caalaan isaanii irratti gibira gatii dabalataa (VAT) hojiirra oolchiti. Sadarkaan VAT istaandardiin %7.7 yoo ta’u, meeshaalee addaa kanneen akka nyaataa, kitaabota, fi qoricha VAT %2.5 hir’ifame argatan irraa kan hafe tokko tokko. Haa ta’u malee meeshaaleen tokko tokko kan akka warqee bullion guutummaatti VAT irraa bilisa ta’u. Siwiizarlaand VAT irraa kan hafe meeshaalee biyya alaatii galfaman tokko tokko irrattis qaraxa gumurukaa ni kaafti. Gibirri gumurukaa kan kaffalamu koodii Sirna Walsimsiisaa (HS) oomishaalee adda addaa ramadan irratti hundaa’uun ta’a. Sadarkaan kun maalummaa oomishaa irratti hundaa’uun garaagarummaa kan qabu yoo ta’u, zeeroo hanga dhibbeentaa hedduu ta’uu danda’a. Siwiizarlaand daldala idil-addunyaa mijeessuuf biyyootaafi naannolee adda addaa waliin waliigalteewwan daldala bilisaa hedduu gochuun ishee hubatamuu qaba. Waliigalteewwan kunneen oomishaalee gosoota addaa biyyoota ykn naannolee sana irraa maddan irratti qaraxa galtee dhabamsiisuu ykn hir’isuu kaayyeffataniiru. Kana malees, Siwiizarlaand Gamtaa Awurooppaa (EU) waliin waliigaltee tumsa dinagdee qabdu. Akka qaama waliigaltee kanaatti dhaabbileen Siwiizarlaand meeshaalee isaanii biyyoota miseensa Gamtaa Awurooppaa keessatti yeroo ergu taarifa osoo hin mudatin gabaa Gamtaa Awurooppaa keessa seenuu danda’u. Walumaagalatti imaammattoonni gibira galtee Siwiizarlaand haala daldalaa banaa kan guddisu yoo ta’u, gibirri xiqqaa ta’ee akka turuu fi waliigaltee daldala bilisaatiin hariiroo daldala idil-addunyaa kan deeggarudha. Inishiyeetiiwwan kunneen Siwiizarlaand bakka invastimantii fi daldala alaa hawwattuu akka taatu gumaacha guddaa qabu.

Biyyi oomisha sirrii fi qulqullina qabuun beekamtu Siwiizarlaand indaastirii al-ergii haala gaariin hundeeffame qabdi. Gama imaammata gibira meeshaalee al-ergii isheetiin, Siwiizarlaand mala bilisa ta’e hordofti. Tokkoffaa, Siwiizarlaand miseensa Gamtaa Awurooppaa (EU) osoo hin taane waliigalteewwan biyyoota lamaanii adda addaa Gamtaa Awurooppaa waliin taasisan akka eegdu hubachuun barbaachisaadha. Waliigalteewwan kunneen hariiroon daldalaa Siwiizarlaand fi biyyoota miseensa Gamtaa Awurooppaa gidduutti akka gaariitti akka ta’uuf haala mijeessaniiru. Siwiizarlaand akka waliigalaatti oomishaalee biyyattii irraa ergaman irra caalaan isaanii irratti taarifa hin kaa’u. Kana jechuun dhaabbileen meeshaalee Siwiizarlaandiin hojjetaman biyya alaa gurguran gibirri dabalataa dorgommii gabaa idil-addunyaa irratti dhiibbaa uumuuf yaadda’uu hin qaban. Haa ta’u malee, seera kana keessaa kanneen ala ta’an murtaa’an jiru. Oomishaaleen qonnaa fi meeshaaleen biyyoota Gamtaa Awurooppaa hin taane irraa maddan tokko tokko Siwiizarlaandi irraa yeroo ergaman gibira gumurukaa irratti kaffalamuu danda’u. Dirqamni kun adda durummaan qonnaan bultoota biyya keessaa fi industirii dorgommii irraa eeguuf ykn tasgabbii gabaa eeguuf kan fe’amudha. Kana malees, gibirri gatii dabalataa (VAT) imaammata gibiraa Siwiizarlaand keessatti gahee olaanaa akka qabu hubatamuu qaba. Dhaabbileen meeshaalee yeroo al-ergii ergan al-ergii isaanii irratti VAT deebifamuu ykn VAT zeeroo ta’e argachuuf ulaagaa guutuu danda’u. Kunis ba’aa gibiraa waliigalaa dhaabbilee daldalaa daldala idil-addunyaa irratti bobba’an hir’isuuf gargaara. Daldala daran mijeessuuf Siwiizarlaand biyyoota addunyaa hedduu waliin waliigalteewwan daldala bilisaa adda addaa hojiirra oolchitee jirti. Waliigalteewwan kunneen danqaawwan daldalaa kanneen akka taarifaa fi kootaa saboota hirmaatan gidduu jiru dhabamsiisuu ykn hir’isuuf kan kaayyeffatanidha. Xumura irratti, Siwiizarlaand meeshaalee biyyattii irraa ergaman irra caalaan isaanii irratti taarifa gadi aanaa ykn hin jirreen haala al-ergiidhaaf mijatu uumteetti. Oomishaalee qonnaa fi meeshaalee ka’umsa Gamtaa Awurooppaa hin taaneef ala ta’an tokko tokko kan jiran yoo ta’u, imaammattoonni gibiraa waliigalaa danqaawwan hir’isuu fi onnachiiftuu akka deebi’uu VAT al-ergitootaaf kennuudhaan daldala idil-addunyaa guddisuuf kan kaayyeffate dha.

Siwiizarlaand al-ergii qulqullina olaanaa qabuu fi ulaagaalee idil-addunyaa cimsee hordofuu isheetiin beekamtii guddaa qabdi. Biyyattiin omishaaleen ishee ulaagaalee biyyoota alaa galchan akka guutan sirna mirkaneessa al-ergii bal’aa diriirsitee jirti. Abbaan taayitaa guddaan mirkaneessa al-ergii Siwiizarlaanditti itti gaafatamummaa qabu, Sekreetariyaatii Dhimma Diinagdee Mootummaa (SECO) yoo ta’u, kunis Kutaa Dhimma Diinagdee, Barnootaa fi Qorannoo Federaalaa Siwiizarlaand jalatti kan hojjetudha. SECOn dambiiwwan al-ergii hojiirra oolchuuf dhaabbilee ogummaa adda addaa fi qaamolee danbii baasan waliin walitti dhiyeenyaan hojjeta. Mirkaneessa al-ergii argachuuf dhaabbileen Siwiizarlaand ulaagaalee addaa qulqullina oomishaa, nageenya oomishaa fi asxaa wajjin walqabatan kabajuu qabu. Ulaagaaleen kun dambiiwwan Siwiizarlaandiifi istaandaardii idil-addunyaa dhaabbilee akka ISO (International Organization for Standardization) ykn IEC (International Electrotechnical Commission) tiin kaa’amaniin murtaa’u. Al-ergitoonnis yeroo ragaa argachuuf iyyatan ulaagaalee sanadoota adda addaa guutuu qabu. Kunis waa’ee oomishaa odeeffannoo bal’aa kennuu kan dabalatu yoo ta’u, kunis ibsa teeknikaa, adeemsa omishaa, wantoota itti fayyadamanii fi balaawwan kanaan walqabatan kamiyyuu dabalatee. Dabalataanis, Siwiizarlaand itti fufiinsa fi eegumsa naannoo irratti kutannoo qabaachuudhaan beekamti. Kanaafuu, al-ergitoonni tokko tokko oomishni isaanii dambiiwwan naannoo kan eegu ta’uu isaanii ykn gochaalee itti fufiinsa qaban fayyadamuun kan oomishaman ta’uu isaanii kan mirkaneessu ragaa dabalataa kennuu isaan barbaachisuu danda’a. Sanadoonni barbaachisoo ta’an hundi dhiyaatanii qaamolee dhimmi ilaallatuun erga ilaalamanii booda ulaagaaleen barbaachisan hundi yoo guutaman ragaan al-ergii ofiisaa ni kennama. Ragaan kun meeshaaleen al-ergii istaandaardii qulqullinaa murtaa’e irratti hundaa’uun gadi fageenyaan sakatta’amee mirkanaa’uu isaa ragaa ta’ee tajaajila. Xumura irratti, sirni mirkaneessa al-ergii cimaan Siwiizarlaand oomishni ishee sadarkaa idil-addunyaa akka guutu kan taasisu yoo ta’u, hariiroo daldalaa keessatti iftoominaa fi itti gaafatamummaa kan guddisudha. Qulqullinaaf kutannoon kun al-ergitoonni Siwiizarlaand michoota isaanii addunyaa waliin hariiroo cimaa akka qabaatan kan taasisu yoo ta’u, itti quufinsa maamiltootaa addunyaa guutuutti akka mirkaneessan kan taasisudha.

Sirna geejjibaa gahumsaa fi amanamaa ta'een kan beekamtu Siwiizarlaand tajaajila loojistikiidhaaf biyya mijataa dha. Biyyattiin Awurooppaa keessatti giddu galeessa ta'uun ishee giddugala daldalaa fi geejjibaa idil-addunyaa taasiseera. Neetworkiin geejjibaa Siwiizarlaand daandii guddaa, daandii baaburaa, buufata xiyyaaraa fi daandii bishaanii haala gaariin kunuunfame of keessaa qaba. Bu’uuraaleen daandii bal’aa yoo ta’an, daandii konkolaataa magaalotaa fi naannolee gurguddoo walqunnamsiisan baay’inaan kan argamanidha. Neetworkiin daandii bal’aan kun meeshaaleen guutuu biyyattii keessatti saffisaa fi mijataa ta’een akka socho’an kan taasisudha. Sirni baaburaa Siwiizarlaand gahumsa isaatiin addunyaa guutuutti beekamaadha. Daandiin Baaburaa Federaalaa Siwiizarlaand (SBB) guutuu biyyattii keessatti neetworkii bal’aa kan hojjetu yoo ta’u, magaalota gurguddoo bakkeewwan biyya keessaa fi idil-addunyaa waliin wal qunnamsiisa. Tajaajilli fe’umsa baaburaa amanamummaa olaanaa kan qabuu fi meeshaalee guutuu Siwiizarlaanditti geejjibuuf furmaata baasii xiqqaa kan kennudha. Daandii fi daandii baaburaa malees, Siwiizarlaand buufata xiyyaaraa meeshaalee gaarii qaban hedduu kan tiraafikaa fe’umsa qilleensaa baay’ee raawwatanis qabdi. Buufata Xiyyaaraa Zuuriik buufata xiyyaaraa guddaa Siwiizarlaandi yoo ta'u, Awurooppaa keessatti giddugala fe'umsaa guddaa ta'ee tajaajila. Addunyaa guutuutti bakkeewwan adda addaatti kallattiin qilleensaa kan dhiyeessu yoo ta'u, ergaa yeroon ykn fageenya dheeraa irratti ergamuuf filannoo hawwataa ta'a. Kana malees, Siwiizarlaand daandii bishaanii bal’aa kan dooniiwwan doonii biyya keessaatiin geejjibuuf haala mijeessan qabdi. Lagni Raayiin meeshaalee gara biyyoota ollaa kanneen akka Jarman, Faransaay, Nezerlaand kkf geejjibsiisuu keessatti gahee olaanaa qaba. Hojii loojistikii daran guddisuuf Siwiizarlaand sirna teeknooloojii sadarkaa olaanaa kan akka dhaabbilee hordoffii fi hordoffii sochii meeshaalee dhiyeessii keessatti odeeffannoo yeroo qabatamaa kennan irratti invastimantii guddaa gooteetti. Kunis iftoomina mirkaneessuu fi gahumsa hojii loojistikii fooyyessuudha. Mootummaan Siwiizarlaand gadi lakkifamuu kaarboonii hojii loojistikii waliin walqabatee jiru hir’isuuf gochaalee geejjibaa itti fufiinsa qaban kan akka geejjibaa fe’umsaa baaburaa dammaqinaan ni jajjabeessa. Kanaafuu jalqabbii naannoodhaaf mijatoo ta’an kan akka geejjibaa baaburaa daldaltoota hojii dhiyeessii isaanii istaandaardii itti fufiinsa addunyaa waliin walsimsiisuuf barbaadan fayyadamoo taasisa. Bakki tarsiimoo Siwiizarlaand bu’uuraalee geejjibaa walitti hidhamiinsa gaarii qaban waliin walqabatee tajaajila loojistikii Awurooppaa yeroo ilaallu filannoo gaarii ta’a.

Agarsiisa daldalaa barbaachisoo

Siwiizarlaand gabaa idil-addunyaa keessatti wiirtuu indaastiriiwwan adda addaa ta’uun cimtee argamuun beekamti. Biyyattiin humna bittaa guddaa kan qabdu yoo ta’u, bitoota idil-addunyaa barbaachisoo ta’an, karaalee misoomaa fi agarsiisa hedduu keessummeessiti. Siwiizarlaanditti karaalee bittaa idil-addunyaa ijoo ta’an keessaa tokko Dhaabbata Daldala Addunyaa (WTO) dha. WTOn seera daldala addunyaa saboota gidduu jiru bulchu kan ibsu yoo ta’u, Siwiizarlaand akka biyya miseensaatti gahee guddaa qabdi. Siwiizarlaand WTO keessatti hirmaannaa isheetiin biyyoota miseensaa bal’aa akka bitoota ykn dhiyeessitoota ta’uu danda’anitti tajaajiluu danda’an argachuu dandeessi. Karaan guddaan bittaa idil-addunyaa kan biraan Waldaa Daldala Walabaa Awurooppaa (EFTA) dha. EFTAn Siwiizarlaand dabalatee biyyoota miseensa afur of keessaa qaba. Miseensoota isaa gidduutti daldala bilisaa kan mijeessu yoo ta’u, gabaa guutuu Awurooppaa keessatti argamuuf carraa kan kennudha. Bitamtoonni idil-addunyaa waltajjii kana fayyadamuun dhaabbilee Siwiizarlaand waliin bittaadhaaf walitti dhufeenya uumuu danda’u. Siwiizarlaand agarsiisa barbaachisoo hedduu kanneen bitoota idil-addunyaa indaastiriiwwan adda addaa irraa dhufan hawwatanis ni keessummeessiti. Taateewwan akkasii keessaa tokko Baselworld kan sa'aatii qananiin guutamee fi faaya agarsiisudha. Agarsiisni beekamaan kun warri sa’aatii hojjetan, warri faaya hojjetaniifi daldaltoonni kanaan walqabatan biroof oomisha isaanii daawwattoota addunyaa bituu danda’aniif akka dhiyeessan carraa kan kennudha. Baselworld malees agarsiisni konkolaataa idil-addunyaa Jeneva agarsiisa beekamaa waggaa waggaan Siwiizarlaanditti gaggeeffamu kan biraadha. Oomishtoota konkolaataa addunyaa irraa adda duree ta’an kanneen waltajjii kana fayyadamuun moodeelota haaraa beeksisuu fi maamiltoota ykn michoota ta’uu danda’an waliin bobba’an walitti fida. Kana malees, Zurich taateewwan akka Zurich Game Show kanneen industirii taphaafi teeknooloojii irratti xiyyeeffatan agarsiistota oomisha isaanii isa haaraa agarsiisan hawwachuu fi bitoota idil-addunyaa agarsiisa kana irratti hirmaatan waliin tumsa uumuun carraa misooma daldalaa dhiyeessuu ni qopheessiti. Agarsiisni addaa industirii murtaa’e irratti xiyyeeffate kanaan alatti, agarsiisni daldalaa waliigalaa guutuu Siwiizarlaanditti gaggeeffamu kan walitti dhufeenya naannoo ykn addunyaa dhiyeessitootaa fi bitoota gidduutti dameelee hedduu keessatti guddisan kan akka Agarsiisa ITB oomishaalee fi tajaajiloota imala waliin walqabatan agarsiisu ykn Agarsiisa Pilaastikaa Siwiizarlaand ogeessota indaastirii pilaastikii irratti xiyyeeffate ni jira . Kana malees, dhaabbileen akka Swisstech Association ykn Swiss Global Enterprise waggaa guutuu konfiraansii/workshopii hedduu kan bitoota idil-addunyaa fi dhaabbilee Siwiizarlaand gidduutti carraa networking fooyyessuuf kaayyeffate qopheessu. Siwiizarlaand qulqullina, sirritti, kalaqaa fi amanamummaadhaan maqaa cimaa qabaachuun ishee bitoota idil-addunyaatiif bakka hawwataa ta'a. Bu’uuraaleen misoomaa biyyattii haala gaariin hundeeffaman, tasgabbiin siyaasaa, fi humni hojjetaa ogummaa qabu daldala addunyaa keessatti michuu amanamaa ta’uu isheef gumaacha qaba. Dhaabbilee addunyaa kan akka WTO ykn EFTA keessatti hirmaachuudhaanis ta’e agarsiisa beekamoo akka Baselworld ykn Geneva International Motor Show irratti hirmaachuudhaan, Siwiizarlaand bittaa idil-addunyaatiif karaalee hedduu carraa daldalaa bu’a qabeessa ta’e argamsiisuu danda’an dhiyeessiti.

Motora barbaacha waliigalaa

Siwiizarlaanditti, meeshaaleen barbaacha baay’inaan itti fayyadaman keessaa muraasni: 1. Google - Switzerland keessatti barbaacha baay'ee jaallatamaa fi bal'inaan itti fayyadamnu Google dha. Bu’aa barbaacha bal’aa fi tajaajiloota adda addaa kanneen akka Google Maps, Gmail, Google Drive fi kkf ni kenna.Website: www.google.ch 2. Bing - Siwiizarlaand keessatti motorri barbaacha bal'inaan itti fayyadamnu kan biraa Bing dha. Bu'aa barbaacha weebii amaloota adda addaa kan akka barbaacha suuraa fi viidiyoo, walitti qabama oduu, fi walitti makamuu kaartaa waliin dhiyeessa. Marsariitii: www.bing.com 3. Yahoo - Switzerland keessatti akka Google ykn Bing jaallatama ta'uu baatus, Yahoo ammallee fayyadamtoota hedduudhaaf akka motora barbaacha guddaatti tajaajila. Barreeffamoota oduu, tajaajila iimeelii (Yahoo Mail), fi kkf waliin bu'aa barbaacha weeb ni kenna. Marsariitii: www.yahoo.com 4. DuckDuckGo - Motorri barbaacha dhuunfaa irratti xiyyeeffate kan addunyaa guutuutti jaalala argate Siwiizarlaand keessattis argama. DuckDuckGo bu'aa weeb barbaachisaa ta'e maqaa hin beekamneen osoo geessu barbaacha isaanii hordofuu dhiisuudhaan ykn beeksisa dhuunfaa agarsiisuu dhiisuudhaan iccitii fayyadamaa dursa kenna. 5. Ecosia - Ecosia galii argatu dhaabbilee biqiltuu dhaabuu adda addaa waliin tumsa uumuun addunyaa guutuutti biqiltuu dhaabuuf waan fayyadamuuf motora barbaacha idilee caalaa filannoo naannoodhaaf mijaawaa ta’edha. 6. Swisscows - Motora barbaacha icciitii irratti xiyyeeffate kan Swiss keessatti argamu yoo ta'u, barbaacha weebsaayitii naannootti osoo dhiyeessu daataa dhuunfaa fayyadamtoota isaa irraa hin sassaabne. Kunniin fakkeenyota muraasa mootora barbaacha Siwiizarlaanditti yeroo baay’ee itti fayyadamaniidha; haa ta'u malee, namoonni baay'een ammallee filannoowwan idilee idil-addunyaa kan akka Google ykn Bing fayyadamuu isaanii hubachuun barbaachisaa dha, sababiin isaas hojii bal'aa fi bal'inaan interneetii irratti qaqqabummaa isaaniitiin.

Fuula keelloo gurguddoo

Siwiizarlaanditti, galmeewwan fuula keelloo gurguddoon: 1. Local.ch - Kun galmee onlaayinii Siwiizarlaandi keessatti adda duree ta’ee fi odeeffannoo daldalaa fi namoota dhuunfaa guutuu biyyattii keessatti kennudha. Akkasumas kaartaa, teessoo, lakkoofsa bilbilaa fi gamaaggama maamiltootaa ni dhiheessa. (Weebsaayitii: www.local.ch) 2. Qajeelfama Siwiizarlaand - Qajeelfama Siwiizarlaand galmee onlaayinii addatti turistoota Siwiizarlaand daawwataniif qophaa’eedha. Hoteelota, mana nyaataa, suuqii, hawwata turizimii fi taateewwan naannoolee Siwiizarlaand adda addaa keessatti raawwataman irratti odeeffannoo kenna. (Weebsaayitii: www.swissguide.ch) 3. Yellowmap - Yellowmap galmee daldalaa onlaayinii magaalota gurguddoo Siwiizarlaand hunda kan hammatedha. Fayyadamtoonni daldala biyya keessaa gosa ykn bakka barbaadanii akka barbaadan kan taasisu yoo ta’u, odeeffannoo quunnamtii kan akka teessoo fi lakkoofsa bilbilaa ni kenna.(Website: www.yellowmap.ch) 4. Compages - Comppages kitaaba bilbilaa bal'aa Siwiizarlaandiif qophaa'ee fi tarreefama mana jireenyaa akkasumas daldalaa naannoolee biyyattii adda addaa keessatti of keessatti hammatedha.(Website: www.compages.ch) Daayirektaroota kun waa’ee daldalaa fi tajaajiloota kutaalee Siwiizarlaandi adda addaa keessatti argaman odeeffannoo bal’aa ni kennu. Zurich keessatti mana nyaataa yookiin hoteela Geneva barbaaddanis, marsariitiiwwan kun waan isin barbaachisu argachuuf isin gargaaruu danda’u. Magaalonni ykn naannoleen dhuunfaa Siwiizarlaand keessa jiran galmee fuula keelloo addaa mataa isaanii kan daldala biyya keessaa qofaaf tajaajilu qabaachuu akka danda'an hubachuun barbaachisaadha.

Waltajjiiwwan daldalaa gurguddoo

Siwiizarlaanditti waltajjiiwwan daldala elektirooniksii gurguddoon hedduun kan jiran yoo ta’u, fedhii adda addaa ummataa kan guutan ta’uu ibsameera. Armaan gaditti tarreen namoota beekamoo tokko tokkoo URL marsariitii isaanii waliin: 1. Digitec Galaxus: Akka daldalaa guddaa Siwiizarlaanditti toora interneetii irratti, meeshaalee elektirooniksii, kompiitara, meeshaalee manaa, meeshaalee faashinii fi kkf dabalatee oomishaalee adda addaa dhiyeessa. Marsariitii: www.digitec.ch / www.galaxus.ch 2. Zalando: Faashinii fi oomishaalee akkaataa jireenyaa dubartoota, dhiirotaa fi daa’immaniif kan adda ta’e Zalando uffata, kophee, meeshaalee gargaarsaa maqaa adda addaa irraa filannoo bal’aa ta’e dhiyeessa. Marsariitii: www.zalando.ch 3. LeShop.ch/Coop@home: Waltajjiin kun maamiltoonni nyaataa fi meeshaalee manaa suuqiiwwan gurguddoo Coop irraa gara balbala isaaniitti geessuun akka ajajan waan taasisuuf toora interneetii irraa bitachuuf mijataa dha. Marsariitii: www.coopathome.ch 4. microspot.ch: Microspot meeshaalee elektirooniksii fayyadamtootaa adda addaa kanneen akka bilbila ismaartii, laptop, TV waliin meeshaalee manaa fi meeshaalee teeknooloojii biroo gatii dorgomaa ta’een dhiyeessa. Marsariitii: www.microspot.ch 5. Interdiscount/Melectronics/Metro Boutique/Do it + Garden Migros/Migrolino/Warehouse Micasa/kkf: Kunniin dameewwan adda addaa Migros Group jalatti argaman kanneen gosoota addaa kanneen akka elektirooniksii (Interdiscount & Melectronics), faashinii (Metro Boutique), fooyya’iinsa manaa dhiyeessanidha (Do it + Garden Migros), manneen daldalaa mijataa (Migrolino), meeshaalee manaa/meeshaalee manaa (Warehouse Micasa). Weebsaayitoonni garaagarummaa qabu garuu marsariitii ofiisaa Migros Group irratti argachuu dandeessu. 6. Brack Electronics AG (pcdigatih) i.e., BRACK.CH Waltajjiin kun meeshaalee elektirooniksii kompiitara & peripherals dabalatee konsoolii taphaatti gatii dorgomaa ta’een gurguruu irratti kan adda ta’e yoo ta’u, tajaajila deeggarsa teeknikaa kennuudhaanis ni kenna. Marsariitii : https://www.brack.ch/ Afaan Oromoo fi Jechoota Dinqisiiso Afaan Oromoo. 7.Toppreise-ch.TOPPREISE-CH gatii marsariitiiwwan adda addaa irratti walbira qabuun maamiltoonni meeshaalee elektirooniksii, meeshaalee manaa, fi oomishaalee biroo irratti waliigaltee gaarii akka argatan taasisa. Odeeffannoo sadarkaa oomishaa kennuudhaan fayyadamtoonni murtoo odeeffannoo irratti hundaa’e akka murteessan gargaara. Marsariitii: www.toppreise.ch 8. Siroop: Iddoon gabaa kun meeshaalee elektirooniksii, meeshaalee faashinii, oomishaalee manaa fi jireenyaa dabalatee oomishaalee adda addaa dhiyeessa. Waltajjichi maqaa adda addaatiin alatti daldala biyya keessaa guddisuuf suuqiiwwan Siwiizarlaand biyya keessaa irrattis xiyyeeffata. Marsariitii : www.siroop.ch Kunneen waltajjiiwwan daldala elektirooniksii gurguddoo Siwiizarlaand keessatti fedhii fi filannoo fayyadamtootaa adda addaa tajaajilan keessaa muraasa.

Waltajjiiwwan miidiyaa hawaasaa gurguddoo

Siwiizarlaand waltajjiiwwan miidiyaa hawaasaa ummata ishee biratti bal’inaan jaallataman hedduu qabdi. Tarreen waltajjiiwwan miidiyaa hawaasaa beekamoo Siwiizarlaand keessatti argaman tokko tokko hidhaa marsariitii isaanii waliin kunooti: 1. Feesbuukii: https://www.facebook.com Feesbuukiin Siwiizarlaand keessatti waltajjii miidiyaa hawaasaa bal'inaan itti fayyadamu yoo ta'u, namoonni hiriyootaafi maatii isaanii waliin akka wal qunnaman, maxxansa, suuraa fi viidiyoo akka qooddatan kan taasisudha. 2. Instaagiraamii: https://www.instagram.com Instagram waltajjii suuraa fi viidiyoo qoodu yoo ta'u, qabiyyee mul'ataa qooduun fayyadamtoota Siwiizarlaand biratti jaalala guddaa argateera. 3. LinkedIn: https://www.linkedin.com irratti kan argamu LinkedIn marsariitii networking ogummaa namoonni dhuunfaa miiltoowwan hojii waliin wal qunnamsiisuu, hariiroo ogummaa ijaaruu fi carraa hojii barbaaduu danda’aniidha. 4. Xing: https://www.xing.com irratti kan argamu Xing waltajjii ogummaa networking kan biraa Siwiizarlaand keessatti jaallatamaadha, keessumaa ogeessota afaan Jarmanii dubbatan biratti. 5. Tiwiitara: https://twitter.com Twitter fayyadamtoonni ergaawwan gabaabaa ykn "tweets" kanneen barreeffama, suuraa, ykn viidiyoo fayyadamtoonni Siwiizarlaand qunnamtii fi mata dureewwan yeroo ammaa irratti odeeffannoo haaraa argachuuf itti fayyadaman of keessatti qabachuu danda'u akka qooddatan ni hayyama. 6. Snapchat: https://www.snapchat.com irratti kan argamu Snapchat ergaa suuraa battalaa fi maltimidiyaa qooduun kan fayyadamtoota dargaggoota Siwiizarlaand qunnamtii ariifataadhaaf itti gammadan dhiyeessa. 7. TikTok: https://www.tiktok.com/en/ TikTok fayyadamtoonni viidiyoo gabaabaa muuziqaa ykn kilippii sagalee irratti saaqame akka uumuuf yeroo dhiyoo asitti Siwiizarlaanditti dimogiraafii dargaggoota biratti guddina guddaa agarsiiseera. 8. Pinterest: https://www.pinterest.ch/ Afaan Oromoo fi Jechoota Dinqisiiso Afaan Oromoo. Pinterest akka waltajjii kaka'umsa irratti hundaa'ee fayyadamtoonni Siwiizarlaand yaada fedhii adda addaa kan akka qophii nyaataa nyaata bilcheessu, karoora mana faaya fi kkf, qabiyyee mul'ataa piin jedhamuun beekamuun argatanitti tajaajila. 9.Wiirtuu Miidiyaa (Schweizer Medienzentrum): http://medienportal.ch/ . Giddu-galli Miidiyaa ibsa gaazexeessummaa dhaabbilee fi dhaabbilee Siwiizarlaand irraa kenname suuraawwan taateewwan adda addaa guutuu biyyattii keessatti raawwataman waliin salphaatti argachuuf ni kenna. Kunniin fakkeenya waltajjiiwwan miidiyaa hawaasaa Siwiizarlaanditti jaallataman keessaa muraasa. Jaalatamummaan isaa garee umurii fi naannoo adda addaa biyyattii keessatti garaagarummaa qabaachuu akka danda’u hubachuun barbaachisaadha.

Waldaalee industirii gurguddoo

Siwiizarlaand aadaa waldaa cimaa kan qabdu yoo ta’u, waldaalee indaastirii beekamoo hedduu kan qabdudha. Waldaaleen kunneen fedhii dameelee adda addaa bakka bu’uu, tumsa guddisuu, ulaagaa kaa’uu, guddina dinagdee guddisuu keessatti gahee murteessaa qabu. Waldaalee indaastirii gurguddoo Siwiizarlaand keessa jiran keessaa muraasni marsariitii isaanii waliin armaan gadiitti dhiyaataniiru: 1. Swissmem - Waldaa Industirii MEM (Makaanikaa, Elektirikii fi Sibiilaa) . Weebsaayitii: https://www.swissmem.ch/ jedhuun qophaa’e. 2. SwissHoldings - Federeeshinii Daldalaa Siwiizarlaand Marsariitiin: https://www.swissholdings.com/ 3. Swissbanking - Waldaa Baankota Siwiizarlaand Marsariitii: https://www.swissbanking.org/ . 4. economiesuisse - Konfedereeshinii Daldala Siwiizarlaand Marsariitii: https://www.economiesuisse.ch/en 5. Swico - Waldaa teeknooloojii odeeffannoo fi qunnamtii Marsariitii: https://www.swico.ch/home-en 6. PharmaSuisse - Waldaa Qorichaa Siwiizarlaand Marsariitii: https://www.pharmasuisse.org/en/ 7. SVIT Schweiz – Waldaa Riil Isteeti Siwiizarlaand Marsariitii: http://svit-schweiz.ch/afaanoromoo.html 8. Swissoil – Federeeshinii Daldaltoota Oomisha Boba’aa Weebsaayitii (Afaan Jarmanii): http://swissoil.ch/startseite.html 9. Garee Swatch – Dhaabbata oomishtoota sa’aatii bakka bu’u Weebsaayitoota maqaa dhuunfaa garee keessaa: Marsariitii Sa'aatii Omega: http://omega-watches.com/ Marsariitii Tisoo: http:/tissotwatches.com/ Marsariitii Longines : http:/longineswatches.com/ . 10.Schweizerischer Gewerbeverband / Federatio des Artisans et Commercants Suisses -- Dhaabbata gaaddidduu IMX (Intarpiraayizoota Xixiqqaa fi Giddugaleessaa) bakka bu'u . Kunniin fakkeenyota muraasa waldaalee indaastirii hedduu dinagdee Siwiizarlaandiif gumaacha guddaa taasisanidha. Waldaaleen tokko tokko marsariitii afaan Jarmanii ykn Faransaayii qofaan argamu qabaachuu akka danda’an hubadhaa.

Marsariitii daldalaa fi daldalaa

Tasgabbii faayinaansii fi oomisha qulqullina olaanaa qabuun kan beekamtu Siwiizarlaand dinagdee cimaa fi indaastirii daldalaa guddachaa jiru qabdi. Marsariitiiwwan dinagdee fi daldalaa ijoo Siwiizarlaandi keessaa muraasni kunooti: 1. Waajjira Dhimma Diinagdee Federaalaa Siwiizarlaand (SECO) . Marsariitii: https://www.seco.admin.ch/seco/en/home.html SECOn guddina dinagdee Siwiizarlaandiif haala mijataa ta’e uumuuf itti gaafatamummaa qaba. Weebsaayitiin isaanii carraa daldalaa, haala invastimantii, gabaasa qorannoo gabaa, istaatiksii daldalaa, akkasumas dambiiwwanii fi seera dabalatee gama adda addaatiin dinagdee Siwiizarlaand irratti odeeffannoo bal’aa ni kenna. 2. Waldaa Daldala Idil-addunyaa Siwiizarlaand (SwissCham) . Marsariitii: https://www.swisscham.org/ jedhuun kan qophaa’edha. SwissCham dhaabbata neetworkii daldalaa adda duree dhaabbilee Siwiizarlaand sadarkaa idil-addunyaatti socho’an bakka bu’eedha. Weebsaayitiin isaanii galmee bal’aa dhaabbilee miseensaa industirii fi tajaajiloota kennamaniin ramadaman ni kenna. Dabalataanis, haala daldala addunyaa Siwiizarlaandiin walqabatee jiru irratti oduu haaraa ni dhiheessa. 3. Intarpiraayizii Addunyaa Siwiizarlaand Marsariitii: https://www.s-ge.com/ Intarpiraayizii Siwiizarlaand Giloobaal (S-GE) dhaabbilee xixiqqaa fi giddu galeessaa (SME) hojii daldalaa idil-addunyaa isaanii babal’isuuf ni deeggara. Weebsaayitiin isaanii qabeenya gatii guddaa qabu kan akka qajeelfama al-ergii, xiinxala gabaa, odeeffannoo waa’ee agarsiisa daldalaa fi taateewwan Siwiizarlaandi keessattis ta’e addunyaa irratti raawwataman ni dhiheessa. 4. Mana Maree Daldalaa Zurich Marsariitii: https://zurich.gola.swiss/ Manni Maree Daldalaa Zurich dhaabbilee daldalaa biyya keessaa fi idil-addunyaa walitti hidhuun misooma dinagdee kantoon Zurich keessatti guddisa. Weebsaayitiin kun barreeffamoota oduu dinagdee naannoo odeeffannoo waa’ee kilaastaroota indaastirii naannoo carraa tumsaa guddisan waliin calaqqisiisa. 5. Mana Maree Daldalaa Jeeneevaa Marsariitii: https://genreve.ch/?lang=en Manni Maree Daldalaa Jenevaa jalqabbii adda addaa dorgomtummaa naannichaa sadarkaa addunyaatti guddisuuf kaayyeffateen daldala biyya keessaa deeggaruun gahee olaanaa qaba. Weebsaayitiin kun dameewwan ijoo dinagdee Jeeneevaa oofan kalaandarii taateewwanii dhaabbilee gidduutti walitti dhufeenya uumuu guddisan waliin agarsiisa. 6.Swiss Business Hub Chaayinaa Marsariitii :https://www.s-ge.com/om/seenaa-milkaa'ina/giddugala-daldala-siwiizarlaand-chaayinaa Swiss Business Hub Chaayinaan dhaabbilee Siwiizarlaandiifi gita isaanii Chaayinaa gidduutti akka riqichaatti hojjeta. Weebsaayitiin kun dhaabbileen Siwiizarlaand Chaayinaa keessatti argamuun isaanii akka hundeessan ykn babal’isan kan gargaaru yoo ta’u, oduu barbaachisoo, gorsa, odeeffannoo gabaa, fi hubannoo biyya keessaa Chaayinaa keessatti daldala hojjechuu irratti kenna. Weebsaayitoonni kunneen odeeffannoo barbaachisaa daldalaan walqabatu, galmee daldalaa, daataa gabaa, fi qabeenya biroo guddina dinagdee fi carraa daldalaa Siwiizarlaanditti barbaachisan argachuu ni kennu.

Weebsaayitoota gaaffii daataa daldalaa

Siwiizarlaandiif marsariitiiwwan gaaffii daataa daldalaa hedduun jiru. Isaan keessaa muraasni URL marsariitii isaanii waliin kunooti: 1. Bulchiinsa Gumuruuka Federaalaa Siwiizarlaand (Eidgenössische Zollverwaltung) . Marsariitii: www.ezv.admin.ch 2. Giddugala Dorgommii Siwiizarlaand (duraan KOF Dhaabbata Diinagdee Siwiizarlaand) . Marsariitii: www.sccer.unisg.ch/en 3. Kuusaa odeeffannoo Furmaata Daldala Walitti Makamaa Addunyaa (WITS) Baankii Addunyaatiin Marsariitii: https://wits.worldbank.org/CountryProfile/om/Biyya/CHL/Waggaa/LTST/Dhangama Daldalaa/EXPIMP/Oomisha/ 4. Giddugala Daldala Idil-addunyaa (ITC) - Kaartaa Gabaa Argachuu Marsariitii: https://www.macmap.org/ jedhuun kan qophaa’edha. 5. Yaa’ii Daldalaa fi Misooma Dhaabbata Mootummoota Gamtoomanii (UNCTAD) . Marsariitii: http://unctadstat.unctad.org/ jedhuun kan qophaa’edha. Weebsaayitoonni kunniin al-ergii, galtee, caccabsa meeshaalee, biyyoota michuu, gatii meeshaalee daldalamanii fi kkf dabalatee istaatiksii daldala Siwiizarlaand irratti odeeffannoo bal’aa ni kennu. Hubadhaa, argamuun fi sirrii ta’uun daataa maddoota adda addaa gidduutti garaagarummaa qabaachuu danda’a. Odeeffannoo daataa daldalaa amanamaa argachuuf marsariitiiwwan mootummaa ofiisaa ykn dhaabbilee idil-addunyaa beekamtii qaban ilaaluun gaariidha.

Waltajjiiwwan B2b

Siwiizarlaand damee B2B guddina olaanaa qabuu fi guddachaa jiruun beekamti. Waltajjiiwwan B2B Siwiizarlaandi keessatti beekamoo ta’an keessaa muraasni marsariitii isaanii waliin armaan gadiitti dhiyaataniiru: 1. Kompass Switzerland (https://ch.kompass.com/): Kompass kuusdeetaa bal’aa daldala Siwiizarlaand industirii adda addaa keessatti argamu kan dhiyeessu yoo ta’u, kunis dhaabbileen B2B akka walqunnamsiisuu fi daldala hojjechuuf salphaa ta’a. 2. Alibaba Switzerland (https://www.alibaba.com/countrysearch/CH/switzerland.html): Alibabaan waltajjii daldala addunyaa kan bitootaa fi dhiyeessitoota addunyaa guutuu walitti hidhu kan dhiyeessu yoo ta’u, kunis daldala Siwiizarlaand hedduu dabalatee. 3. Europages Switzerland (https://www.europages.co.uk/companies/Switzerland.html): Europages waltajjii B2B beekamaa ta’ee fi fayyadamtoonni dhiyeessitoota, oomishtoota, fi raabsitoota Switzerland keessatti akka argatan kan taasisudha. 4. TradeKey Switzerland (https://swiss.tradekey.com/): TradeKey dhaabbileen daldalaa gabaa Siwiizarlaand keessatti bitattootaa fi gurgurtoota waliin akka wal qunnaman kan dandeessisu yoo ta’u, daldala idil-addunyaatiif carraa ni kenna. 5. Maddoota Addunyaa Siwiizarlaand (https://www.globalsources.com/SWITZERLAND/hot-products.html): Maddoota Addunyaa waltajjii daldala elektirooniksii B2B daangaa qaxxaamuree hundeeffame yoo ta’u, oomishaalee dhiyeessitoota Siwiizarlaand damee adda addaa keessatti argaman dhiyeessuudha. 6. Daayirektarii Bizinesii - Siwiizarlaand (https://bizpages.org/countries--CH--Switzerland#toplistings): Bizpages.org galmee bal’aa dhaabbilee Siwiizarlaand gosa industiriitiin sassaabaman ni kenna, kunis walitti hidhamiinsa B2B gahumsaan haala mijeessa. 7. Thomasnet - Galmee Dhiyeessitoota Siwiizarlaand (https://www.thomasnet.com/products/suppliers-countries.html?navtype=geo&country=006&fname=Switzerland+%28CHE%29&altid=&covenum=-1&rlid=1996358-2740819-27838-0&qabiyyee fuula =&searchname=null&sflag=E&sort_para=subclassification&sfield=subclassification"): Thomasnet galmee bal'aa dhiyeessitoota Siwiizarlaand mirkanaa'an kan kutaa industiriitiin ramadaman dhiyeessa. Waltajjiiwwan B2B kunniin daldaltoonni industirii adda addaa Siwiizarlaandi keessatti akka walqunnamsiisan, daldalanii fi bu’a qabeessa ta’een akka tumsan carraa bal’aa ni kennu. Waltajjiiwwan kana qorachuu fi isa kamtu fedhii addaa B2B keessaniif akka mijatu madaaluun ni gorfama.