More

TogTok

Gabaa Gurguddoo
right
Haala Waliigalaa Biyyaa
Taanzaaniyaa biyya Baha Afrikaa keessatti argamtudha. Ummata miliyoona 60 ol kan qabdu yoo ta'u, aadaa fi teessuma lafaa adda addaatiin beekamti. Magaalaan guddoon ishee Dodoma yoo taatu, magaalaan guddittii fi wiirtuun dinagdee ishee Daar es Salaam dha. Taanzaaniyaan bara 1961 Yunaayitid Kingidam irraa walabummaa kan argatte yoo ta’u, ergasii akka biyya dimokiraasii tasgabbaa’aa ta’etti of hundeessiteetti. Sirna siyaasaa paartilee hedduu kan qabdu yoo ta'u, erga walabummaa argatee kaasee paartii biyya bulchaa jiru Chama Cha Mapinduzi (CCM) ta'uun isaa ni yaadatama. Biyyattiin bareedina uumamaa dinqisiisaa kan qabdu yoo ta’u, kunis bakka kunuunsa bineensota bosonaa ajaa’ibsiisaa, qarqara galaanaa qulqulluu qarqara bahaa ishee, fi fiixee olka’aa Afrikaa – gaara Kilimanjaro dabalatee. Taanzaaniyaa paarkiiwwan biyyoolessaa addunyaa irratti beekamoo ta'an hedduu kanneen akka Paarkii Biyyoolessaa Serengeti, Naannoo Eegumsa Ngorongoro, fi Selous Game Reserve kan qabdudha. Paarkoonni kun waggaa waggaan turistoonni kumaatamaan lakkaa’aman kan godaansa bineensota bosonaa waggaa waggaadhaan raawwatamu arguuf dhufan ykn safarii nama gammachiisu argatu hawwatu. Diinagdeen Taanzaaniyaa irra caalaa qonna irratti kan hirkatu yoo ta’u, qonna GDP keessaa harka afur keessaa tokkoo ol qaba. Biyyattiin buna, shaayii, suufii, tamboo, fi kaashuu gabaa al-ergiidhaaf oolu baay’inaan oomishti. Dabalataanis, albuudni qabeenya albuudaa guddaa kan akka warqee fi diyaamandii waan qabuuf dinagdee Taanzaaniyaa keessatti gahee olaanaa qaba. Barnoonni waggoota dhiyoo asitti mootummaa Taanzaaniyaaf naannoo xiyyeeffannoo ta’ee itti fufee jira, sadarkaa hundatti qaqqabummaa barnoota qulqullina qabu fooyyessuuf tattaaffiin taasifamaa jira. Tajaajilli eegumsa fayyaas bu’uuraalee misoomaa fi sagantaalee leenjii yaalaa irratti invastimantii dabaluudhaan guutuu biyyattiitti babal’achaa jira. Haa ta'u malee
Maallaqa Biyyaalessaa
Taanzaaniyaan, ifatti Rippabiliika Tokkummaa Taanzaaniyaa jedhamuun kan beekamtu yoo ta'u, maallaqa ofiisaatiin Shilingii Taanzaaniyaa (TZS) fayyadamti. Maallaqni kun mallattoo "TSh" jedhuun kan agarsiifamu yoo ta'u, daran yuunitii xixiqqoo saantima jedhamanitti qoodama. Shilingiin Taanzaaniyaa tokko saantima 100 waliin walqixa. Shilingiin Taanzaaniyaa bara 1966 yeroo shilingii Baha Afrikaa bakka bu'e irraa eegalee maallaqa biyyaalessaa Taanzaaniyaa ta'ee ture. Baankii Taanzaaniyaa kan baankii giddu galeessaa biyyattii ta'ee hojjetuu fi kan to'atudha. Yeroo ammaa kana Taanzaaniyaa keessatti manneen Shilingii hedduun naanna’aa jiru. Isaan keessaa saantima saantima 50 fi shilingii 1, 5, 10 fi 20 kan dabalatudha. Nootiiwwan baankii gatii shilingii 500, 1,000, 2,000 (yeroo muraasa kan itti fayyadamnu), 5,000 fi 10,000 ta’uun ni argamu. Yeroo Taanzaaniyaa daawwattan ykn daangaa biyyattii keessatti daldala irratti bobba’an, dhiyeessii maallaqa biyya keessaa gaarii harka keessaa qabaachuun barbaachisaa dha. Naannoleen turistii gurguddoon tokko tokko daldala gurguddaa kan akka kaffaltii hoteelaa ykn safarii buukiidhaaf doolaara Ameerikaa ykn Yuuroo fudhachuu kan danda’an yoo ta’u; haa ta’u malee dhaabbileen xixiqqoo fi gabaan biyya keessaa akka waliigalaatti Shilingii Taanzaaniyaa qofa fudhatu.
Sadarkaa Jijjiirraa
Maallaqni ofiisaa Taanzaaniyaa shilingii Taanzaaniyaa (TZS) dha. Hubadhaa, safartuun jijjiirraa yeroo baayyee kan jijjiiramu yoo ta’u, daataa sirrii kennuunis yeroo dheeraaf sirrii ta’ee turuu dhiisuu danda’a. Haa ta’u malee, yeroo deebii kanaatti tilmaamaan sharafa alaa akka armaan gadiitti argama. 1 Shilingii Taanzaaniyaa (TZS) walqixa: - Doolaara Ameerikaa (USD) 0.0004 - 0.0003 Yuuroo (EUR) . - 0.0003 Paawundii Biriteen (GBP) . - Ruupii Hindii (INR) 0.033 - 0.031 Yuuwaan Chaayinaa Reenminbii (CNY) . Lakkoofsi kun tilmaama qofa akka ta’ee fi sharafni qabatamaan wantoota adda addaa kan akka haala gabaa fi mala daldalaa yeroo maallaqa jijjiiran itti fayyadaman irratti hundaa’uun garaagarummaa qabaachuu akka danda’u yaada keessa galchaa.
Ayyaana Barbaachisaa
Biyya Baha Afrikaa keessatti sochii guddaa qabdu Taanzaaniyaa waggaa guutuu ayyaanota gurguddoo hedduu kabajti. Ayyaanota barbaachisoo ta'an keessaa tokko guyyaa walabummaa Taanzaaniyaa yoo ta'u, waggaa waggaan Muddee 9 kabajama. Guyyaan kun bara 1961tti Taanzaaniyaa bulchiinsa koloneeffataa Ingilizii irraa walaba ta'uu ishee yaadata.Ayyaanni kun agarsiisa, agarsiisa aadaa, konsartii muuziqaa fi sirna alaabaa kaasuun lammiileen Taanzaaniyaa halluu biyya isaanii boonsaan agarsiisan kan dabalatudha. Ayyaanni beekamaan biraa Iid al-Fixrii ykn Iida Ramadaanaa yoo ta’u, kunis Musliimoota Taanzaaniyaa keessatti Ramadaanaa xumurama. Ayyaanni kun guyyoota sadii keessatti kan kabajamu yoo ta’u, salaata addaa masjiidota keessatti raawwatamu itti aansuunis maatii fi hiriyoota waliin ayyaanicha kan of keessatti hammatedha. Yeroo kanatti namoonni kennaa wal jijjiiruun gocha tola ooltummaa irratti bobba’uun namoota rakkatan gargaaruu. Taanzaaniyaanis ijaarsa Gamtaa Biyyoolessaa Afrikaa Tanganyikaa (TANU) yaadachuuf guyyaa Saba Sabaa July 7 kabajti. Tokkummaa sabaa kan argisiisu yoo ta’u, qabsoo koloneeffannaa jalaa bilisa ba’uuf godhan keessatti isaan mudate kan calaqqisiisudha. Kana malees, Guyyaan Nane Nane gumaacha qonnaan bultoonni misooma qonnaaf gumaachan waan kabajuuf hiika guddaa qaba. Hagayya 8 hunda naannolee Taanzaaniyaa keessatti kan kabajamu ayyaanni kun agarsiisa guddina tooftaa qonnaa fi oomisha qonnaa calaqqisiisu agarsiisa. Dabalataanis, guyyaan Mwalimu Julius Nyerere Onkoloolessa 14 kabajama pirezidaantii Taanzaaniyaa jalqabaa saba gara walabummaatti geessuuf gahee olaanaa taphate kabajuuf. Lammiileen Taanzaaniyaa hojiilee barnootaa kanneen akka seminaara ykn dubbisaa falaasama isaa kan akka tokkummaa fi of danda’uu guddisan irratti hirmaachuudhaan mul’ata isaaf kabaja kennu. Ayyaanonni kunneen hambaalee aadaa badhaadhaa Taanzaaniyaa kan agarsiisan yoo ta’u, seenaa fi guddina akka sabaatti qabdu kan kabajan ta’uu ibsameera. Hawaasni guutuu biyyattii keessatti argaman hafuura gammachuu duudhaa ammayyummaa waliin wal-xaxaa ta’een akka walitti dhufan carraa ni kennu.
Haala Daldala Alaa
Baha Afrikaa keessatti kan argamtu Taanzaaniyaa dinagdee adda addaa kan qabdu yoo ta’u, daldalli gahee murteessaa qaba. Meeshaaleen al-ergii jalqabaa Taanzaaniyaa oomishaalee qonnaa kanneen akka buna, shaayii, tamboo, kaashuu, suufii, fi sisal kan dabalatudha. Meeshaaleen kunneen galii sharafa alaa biyyattiif gumaacha olaanaa qabu. Waggoota dhiyoo asitti Taanzaaniyaa hariiroo daldalaa biyyoota adda addaa waliin qabdu akka addunyaatti babal’isuu irratti xiyyeeffattee hojjechaa turte. Michoota daldalaa ishee gurguddoo keessaa muraasni Chaayinaa, Hindii fi Gamtaa Awurooppaa dabalata. Bakkeewwan meeshaalee Taanzaaniyaa al-ergii ijoo ta’an Keeniyaa, Hindii, Siwiizarlaand (warqeef), Jarman (bunaaf), fi Afrikaa Kibbaati. Gama galteetiin Taanzaaniyaa irra caalaa meeshaalee kaappitaalaa fi maashinoota industirii kanneen akka maashinoota pirojektoota albuudaa fi ijaarsaa dabalatee irratti hirkattee jirti. Meeshaaleen biyya alaatii galfaman biroon oomishaalee boba’aa, konkolaattota mootoraa,biyyoota ollaa kan akka Keeniyaa fi Yugaandaa irraa al-ergii,fi meeshaalee fayyadamaa kanneen akka elektirooniksii of keessaa qaba. Taanzaaniyaa hawaasa dinagdee naannoo kan akka Hawaasa Baha Afrikaa (EAC) fi Hawaasa Misooma Afrikaa Kibbaa (SADC) keessatti hirmaataa cimaa dha. Ida’amuun naannoo kun imaammata walsimsiisuun,misooma bu’uuraalee misoomaa daangaa qaxxaamuraa haala mijeessuu,fi danqaawwan taarifaan ala ta’an hir’isuun daldala naannoo keessaa guddisuuf kan kaayyeffatanidha. Bu’uuraaleen misoomaa gahaa ta’uu dhabuu,hojimaata gumurukaa harkifachuu,fi gufuuwwan birokraasii dabalatee qormaanni tokko tokko jiraatus,Taanzaaniyaa adeemsa hojii daldalaa sirreessuudhaan naannoo daldalaa ishee fooyyessuuf tattaaffii gochuu itti fufteetti.Akkasumas waliigalteewwan daldalaa adda addaatiin,kan akka Carraa Guddina Afrikaatiin gabaa filatamaa argachuu irraa fayyadamti Labsii(AGOA)Ameerikaa waliin. Walumaagalatti,haalli daldalaa Taanzaaniyaa daayinamikii ta’ee jira, al-ergii ishee adda addaa gochuuf tattaaffiin taasifamaa jiru waliigalteewwan daldalaa biyyoota lamaanii guddisuuf hojiirra oolmaa qaqqabummaa gabaa bal’isuu,fi dhimmoota bu’uuraalee misoomaa sochii meeshaalee sirriitti gufachiisuu danda’an furuu.Mootummaan dameen daldalaa cimaan itti fufiinsa qabu saffisiisuuf murteessaa ta’uu isaa ni beeka guddina dinagdee
Dandeettii Misooma Gabaa
Baha Afrikaa keessatti kan argamtu Taanzaaniyaa gabaa daldala alaa ishee guddisuudhaan dandeettii guddaa hin fayyadamne qabdi. Teessumni teessuma lafaa biyyattiin tarsiimoo ta’uun ishee gabaa naannoo fi idil-addunyaa adda addaa akka argattu kan taasisu yoo ta’u, dhaabbileen daldalaaf bakka seensaa gaarii ta’a. Cimina ijoo Taanzaaniyaa keessaa tokko qabeenya uumamaa baay’ee qabaachuu isheeti. Biyyattiin albuuda akka warqee, diyaamandii, fi dhagaa gati jabeessan kan badhaate yoo ta’u, galii guddaa argachuuf gara biyya alaatti erguun ni danda’ama. Dabalataanis, Taanzaaniyaa kuufama gaazii uumamaa bal’aa kan qabdu yoo ta’u, kunis invastimantii biyya alaa hawwachuu fi damee al-ergii guddisuu danda’a. Kana malees, qonni dinagdee Taanzaaniyaa keessatti gahee olaanaa qaba. Lafa lalisaa fi haala qilleensaa mijataa ta’een biyyattiin al-ergii qonnaa guddaa qabdi. Midhaan maallaqaa kan akka buna, shaayii, tamboo duraanuu Taanzaaniyaa irraa al-ergii jaallatamaadha; haa ta’u malee, midhaan gatii guddaa qaban biroo kanneen akka oomisha horticulture ykn mi’eessituutti adda adda ta’uuf carraan ni jira. Taanzaaniyaan miseensa hawaasa dinagdee naannoo hedduu kan akka Hawaasa Baha Afrikaa (EAC) fi Hawaasa Misooma Afrikaa Kibbaa (SADC) ta’uunis fayyadamti. Gareen kunniin waliigalteewwan daldalaa filannoo biyyoota miseensa ta’an gidduutti daldala naannoo keessaa haala mijeessan ni kennu. Hir’ina taarifaa fi hojimaata gumurukaa sirrii ta’een walta’iinsa kana bu’a qabeessa ta’een fayyadamuudhaan; Taanzaaniyaan gabaa ollaa ishee caalaatti guddisuu dandeessi. Kana malees, magaalamuu saffisaa fi gita giddu galeessaa guddachaa dhufeen Taanzaaniyaa mataa ishee keessatti fedhiin galtee keessumaa dameewwan akka meeshaalee fayyadamaa elektirooniksii ykn konkolaataa dabalatee irratti dabalaa dhufeera. Kunis daldaltoota biyya alaa filannoo fayyadamtootaa jijjiiramaa jiru kana guutuudhaan gabaa Taanzaaniyaa keessa seenuuf kaayyeffataniif abdii dhiyeessa. Carraawwan kun hammam abdachiisaa fakkaachuu danda’u; qormaatni akka bu’uuraalee misoomaa gahaa dhabuu keessumaa toora geejjibaa dorgommii al-ergii irratti dhiibbaa geessisan gufuulee ijoo ta’anii itti fufaniiru. Bu’uuraalee misoomaa fiizikaalaa qofa osoo hin taane sirna loojistikii fooyyessuudhaan koridoorii geejjibaa murteessoo ta’an irratti gahumsa guddisuuf invastimantiin barbaachisaadha. Xumura irratti, Taanzaaniyaa qabeenya uumamaa baay’ee fi miseensummaa hawaasa dinagdee naannoo keessatti argamuun walqabatee bakka tarsiimoo ta’uu isheetiin gabaa daldala alaa ishee babal’isuuf carraa guddaa qabdi. Kanas ta’e sana, dandeettii kana guutummaatti fayyadamuu fi damee daldala alaa biyyattii keessatti guddina itti fufiinsa qabu mirkaneessuuf gufuulee bu’uuraalee misoomaatiin walqabatan irra aanuun barbaachisaa ta’a.
Oomishaalee gurgurtaa ho'aa gabaa irratti
Gabaa daldala alaa Taanzaaniyaa keessatti oomishaalee gurgurtaa ho’aa ta’an filachuuf yeroo jennu wantoota ijoo ilaalamuu qaban hedduudha. Tokkoffaa, fedhii gabaa biyya keessaa xiinxaluun barbaachisaa dha. Kunis amala fayyadamtootaa fi filannoo qorachuudhaan, akkasumas qaawwa ykn carraa gabaa keessatti hin fayyadamne kamiyyuu adda baasuudhaan ta’uu danda’a. Qorannoon ykn qorannoo gabaa gaggeessuun oomishaalee maaltu jaallatama akka ta’ee fi akka gaariitti gurguramuu akka danda’u hubannoo gatii guddaa qabu kennuu danda’a. Lammaffaa, teessuma lafaa fi qabeenya biyyattii ilaaluun filannoowwan al-ergii ta’uu danda’an murteessuuf gargaaruu danda’a. Taanzaaniyaan qabeenya uumamaa kan akka albuuda, oomisha qonnaa, fi dhagaa gati jabeessa kan akka tanzaanaayitiin badhaatedha. Isaan kun al-ergiidhaaf kaadhimamaa ciccimoo ta’uu danda’u. Kana malees, haalawwanii fi fedhii addunyaa tilmaama keessa galchuun oomishaalee gurgurtaa ho’aa filachuufis gargaaruu danda’a. Fakkeenyaaf, oomishoonni naannoodhaaf mijatoo ta’an ykn orgaanikii hubannoo itti fufiinsa irratti qaban dabalaa dhufuun addunyaa guutuutti jaalala argachaa turaniiru. Oomishaalee kamtu haala kanaan walsimu adda baasuun carraa al-ergii Taanzaaniyaa irraa uumuu danda’a. Yaadota kanaan alatti, filannoo oomishaa xumuruu dura dambiiwwan daldalaa hubachuun barbaachisaa dha. Seerotaa fi daangaawwan galtee/al-ergii wajjin wal baruun yeroo gabaa biyya alaa seenan dhimma seeraa kamiyyuu akka hin uumamneef gargaara. Dhuma irrattis, Taanzaaniyaa keessatti daldala al-ergii milkaa’aa ta’eef dhiyeessitootaa fi oomishtoota biyya keessaa waliin hariiroo cimaa ijaaruun murteessaadha. Michoota amanamoo meeshaalee qulqullina qaban gatii dorgomaa ta’een dhiyeessan waliin tumsuun dhiyeessii meeshaalee gurgurtaa ho’aa wal irraa hin cinne ni mirkaneessa. Walumaagalatti, daldala alaa Taanzaaniyaa keessatti oomisha gurgurtaa ho’aa filachuun fedhii gabaa biyya keessaa madaaluu, qabeenya jiruu fi adeemsa addunyaa ilaaluun dambiiwwan daldalaa irratti ijaan ilaaluu of keessaa qaba – kuni hundi dhiyeessitoota/oomishtoota amanamoo ta’an waliin tumsa guddisuudhaan.
Amaloota maamilaa fi dhorkaa
Baha Afrikaatti kan argamtu Taanzaaniyaa biyya hambaa aadaa badhaadhaa fi teessuma uumamaa adda addaatiin beekamuudha. Lammiileen Taanzaaniyaa namoota miliyoona 50 ol kan qabdu yoo ta'u, namoota dhuunfaa ho'aa fi michuudha. Amala maamiltoota Taanzaaniyaa keessaa wanti ijoo tokko hariiroo dhuunfaa irratti xiyyeeffannoo kennuu isaaniiti. Taanzaaniyaa keessatti daldala hojjechuu keessatti amantaa uumuu fi maamiltoota waliin walitti dhufeenya uumuun murteessaadha. Kanaafuu, yeroo fudhachuun maamiltoota kee sadarkaa dhuunfaatti beekuun hariiroo daldalaa baay’ee guddisuu danda’a. Amalli barbaachisaan biraa yaad-rimee hawaasa Taanzaaniyaa keessatti walitti qabamuu (collectivism) ti. Namoonni dhuunfaa fedhii ykn fedhii dhuunfaa isaanii caalaa fedhii hawaasa isaanii ykn maatii isaanii dursa kennuu barbaadu. Kun yeroo oomishaalee ykn tajaajiloota gabaaf dhiheessan ilaalamuu qaba, sababiin isaas akkaataa isaan hawaasa waliigalaa fayyadamoo ta’an ibsuun maamiltoota biratti caalaatti bu’a qabeessa ta’ee dhaga’amuu danda’a. Haa ta’u malee, Taanzaaniyaa namoota biyya alaa simachuu fi garaagarummaa kan hammattu yoo ta’u, yeroo maamiltoota biyya keessaa waliin wal qunnamtii taasifamutti seera dhorkaa aadaa tokko tokko kabajuun ykn mata dureewwan miira namaa kakaasan irraa fagaachuun murteessaadha. Fakkeenyaaf: 1. Amantii: Lammiileen Taanzaaniyaa namoota amantii gadi fagoo qaban yoo ta’an, irra caalaan isaanii amantii Islaamaa fi Kiristaanummaa kan hordofan dha. Ayyaana amantii kabajuu fi mata dureewwan amantii miira namaa kakaasan irratti mari’achuu irraa fagaachuun barbaachisaa dha yoo gita keessan Taanzaaniyaa irraa jalqabame malee. 2. Uffata: Taanzaaniyaa keessatti aadaa konsarvaatiivii amantiin dhiibbaa irra gahe irraa kan ka’e uffata safuu qabaachuun gatii guddaa qaba. Keessattuu yeroo jalqabaaf maamiltoota waliin yeroo wal argitan ykn baadiyyaa aadaan aadaa itti baay'atu daawwattan uffata gad of qabuun gaariidha. 3. Sochii harkaa: Sochii harkaa tokko tokko biyyoota dhihaa keessatti yeroo baay’ee itti fayyadaman hiika adda addaa qabaachuu ykn Taanzaaniyaa keessatti akka kabaja dhabuutti ilaalamuu danda’a; kanaaf sochii qaamaa wal-xaxaa ta'e kan burjaajii ykn mufannaa fiduu danda'u fayyadamuu irraa of qusachuun gaariidha. Amaloota maamiltootaa kana kabajuu fi yeroo walqunnamtii daldalaa Taanzaaniyaa keessatti dhorkaa irraa fagaachuudhaan, hariiroo ogummaa cimaa biyya Baha Afrikaa bareedduu kana keessatti hojii milkaa’aa ta’e uumuu danda’u guddisuudhaan, nuances aadaa haala gaariin keessa ni deemta.
Sirna bulchiinsa gumurukaa
Baha Afrikaatti kan argamtu Taanzaaniyaan dambiiwwanii fi qajeelfama gumurukaa addaa kan imaltoonni biyyattii daawwachuu isaanii dura beekuu qaban qabdi. Sirni bulchiinsa gumurukaa Taanzaaniyaa meeshaalee fi namoonni biyyattii seenanii fi bahan haala gaariin akka deeman gochuuf itti gaafatamummaa qaba. Wantoonni barbaachisoo ilaalamuu qaban tokko tokko kunooti: 1. Ulaagaalee Seensaa: Daawwattoonni paaspoortii seera qabeessa ta’ee fi guyyaa seenan irraa eegalee yoo xiqqaate ji’a jahaa kan hafe qabaachuu qabu. Viizaan saba baay’eedhaaf barbaachisa, kunis osoo hin dhufin dura ykn bakka murtaa’etti yeroo ga’an argachuun ni danda’ama. 2. Meeshaalee Daangefaman: Meeshaaleen tokko tokko gara Taanzaaniyaa akka hin galchine daangeffamaniiru ykn dhorkamaniiru, kunis meeshaa waraanaa, qoricha sammuu namaa hadoochu, meeshaalee sobaa fi oomishaalee qonnaa tokko tokko dabalatee. Dhimma seeraa kamiinuu akka hin mudanneef uggura kana of baruun murteessaadha. 3. Adeemsa Labsii: Imaltoonni yeroo Taanzaaniyaa gahan maallaqa doolaara 10,000 ol ta’e hunda ykn maallaqa birootiin kan wal gitu labsuu qabu. Kana gochuu dhabuun adabbii maallaqaa ykn fudhatamuu danda’a. 4. Inspeekshinii Mi’aa: Qaamoleen gumurukaa kontirobaandii seeraan alaa ykn gibira dhoksuu ittisuuf yeroo seenan ykn ba’an sakatta’iinsa mi’a tasaa gaggeessuu ni danda’u. Inspeekshiniiwwan kanneenitti tumsi taasifamu adeemsa kana saffisiisuuf ni gargaara. 5. Al-ergii Dhorkame: Meeshaalee murtaa’oo kanneen akka oomisha gaanfa, waancaa bineensota bosonaa hayyama sirrii malee (sheelii fi koraallii dabalatee), biqiltoota/sanyii hayyama qaama dhimmi ilaallatu malee qabatanii Taanzaaniyaa keessaa yeroo bahan daangeffamni walfakkaataan ni raawwatama. 6.Gibira: Meeshaalee adda addaa gara Taanzaaniyaa fidaman irratti maalummaa fi gatii isaanii irratti hundaa’uun gibirri galtee ni jira; bittaa keessan bilisa ta’uuf ulaagaa guutuu qabaachuu isaa ilaaluun gaariidha. 7.Yeroodhaaf Galchuu: Meeshaalee akka kaameraa ykn laptop haala yeroof galchuu qaban fiduuf yoo karoorfattan, yeroo seentan labsuu keessan mirkaneessaa yoo barbaachise hayyama barbaachisaa argachuu. 8.To’annoo Maallaqaa: Shilingiin Taanzaaniyaa (TZS) maallaqa ofiisaati; biiroo jijjiirraa/baankii/hoteelota/kkf hayyamame irraa kan hafe maallaqa biyya alaa daldala biyya keessaaf fayyadamuun seeraan alaa waan ta'eef yeroo dhuftan maallaqa keessan jijjiiruu keessan mirkaneessaa. Gara Taanzaaniyaa deemuun dura jijjiirama dambii gumurukaa irratti dhufu kamiyyuu hordofuun barbaachisaa dha. Odeeffannoo sirrii fi yeroo ammaa argachuuf maddi hundarra gaariin marsariitii ofiisaa Abbaa Taayitaa Galiiwwan Taanzaaniyaa ykn imbaasii ykn qoonsilaa Taanzaaniyaa isinitti dhihoo jiru mariisisaa. Muuxannoo gammachiisaa ta’e mirkaneessuuf yeroo daawwannaa keessanitti seeraa fi dambiiwwan naannoo kabajuu.
Imaammata gibira galtee
Taanzaaniyaan meeshaalee biyya alaatii galaniif imaammata gibiraa qabdi. Biyyattiin qaraxa galtee oomishaalee adda addaa irratti ramaddii isaanii irratti hundaa’uun kaffalti. Sadarkaan gibiraa gosaa fi gatii meeshaalee biyya alaatii galfaman irratti hundaa’uun garaagarummaa qaba. Walumaagalatti, Taanzaaniyaa sirna taarifaa Hawaasa Baha Afrikaa (EAC) Common External Tariff (CET) jedhamuun beekamu hordofti. Sirna kana kan hordofan Biyyoonni miseensa Hawaasa Baha Afrikaa hundi, Taanzaaniyaa dabalatee. Sirna CET kana jalatti meeshaaleen maalummaa fi gatii isaanii irratti hundaa’uun baandii taarifaa adda addaatiin kan ramadaman yoo ta’u, dhibbeentaa zeeroo hanga dhibbeentaa 35tti kan argaman ta’uu ibsameera. Fakkeenyaaf meeshaaleen barbaachisoo kanneen akka qorichaafi meeshaalee barnootaa qaraxa galtee irraa bilisa kan ta’an yoo ta’u, nyaatni bu’uuraa ammoo taarifa gadi aanaa kan hawwatudha. Faallaa kanaatiin meeshaaleen qananiin ykn oomishoonni barbaachisoo hin taane taarifa olaanaa isaan mudachuu danda’a. Meeshaaleen adda ta'an qaraxa galtee irraa kan hafe gibira dabalataa kaffalamuu akka danda'an hubachuun barbaachisaadha. Fakkeenyonni tokko tokko gibira eksaayizii dhugaatii ykn oomisha tamboo irratti fi Gibira Gatii Dabalataa (VAT) kan meeshaalee Taanzaaniyaa keessatti galfaman irra caalaan isaanii irratti sadarkaa istaandaardii %18n kaffalamu kan dabalatudha. Kana malees, Taanzaaniyaanis waliigalteewwan naannoo kan akka Hawaasa Baha Afrikaa ykn waliigalteewwan daldalaa biyyoota lamaaniitiin biyyoota murtaa’an irraa galteef ilaalcha filannoo akka kennitu eeruun barbaachisaadha. Waliigalteewwan kun oomishaalee addaa biyyoota michuu ulaagaa guutan irraa maddaniif qaraxa gumurukaa hir’isuu ykn dhabamsiisuu danda’u. Xumura irratti, Taanzaaniyaa imaammata gibira galtee sirna Taarifa Alaa Waliigalaa EAC hordofuudhaan hojiirra oolche qabdi. Meeshaaleen ramaddii fi gatii isaanii irratti hundaa’uun taarifa adda addaa kan kaffalan yoo ta’u, meeshaalee barbaachisoo ta’aniif bilisa kan ta’u yoo ta’u, oomishoonni qananiin ammoo taarifa olaanaa kan isaan mudatudha. Dabalataanis, galteewwan tokko tokko gibira biroo kan akka eksaayizii duty fi VAT hawwachuus ni danda’u. Waliigaltee daldalaa naannoo ykn biyyoota lamaaniitiin galtee biyyoota michuu ulaagaa guutan irraa maddeef filannoon kennamuu ni danda’a
Imaammata gibira al-ergii
Taanzaaniyaa damee daldalaa ishee to’achuu fi guddisuuf jecha meeshaalee al-ergii ishee irratti imaammata gibiraa hojiirra oolchitee jirti. Biyyattiin oomishaalee murtaa’an al-ergii jajjabeessuun kanneen biroo irratti gibira kaa’uu irratti xiyyeeffatti. Taanzaaniyaan oomishaalee guddina dinagdee fi misooma dinagdee biyyattiif gumaachan irratti gibira filannoo ni kenniti. Meeshaaleen al-ergii kanneen akka meeshaalee qonnaa buna, tamboo, shaayii fi kaashuu dabalatee gibira xiqqaa ykn bilisa ta’u. Inispeekshiniin kun damee qonnaa Taanzaaniyaa kan dinagdeef gumaacha guddaa qabdu deeggaruuf kan akeekedha. Dabalataanis, Taanzaaniyaa al-ergii qonnaa ala ta’e kan akka albuuda (warqee fi daayimandii), zayitaa (sassaaba), huccuu, fi meeshaalee oomishaman irratti gibira kaasti. Gibirri kun oomisha addaa irratti hundaa’uun saffisa adda addaatiin kan kaffalamudha. Mootummaan gibira kana kan sassaabu baasii mootummaaf galii argamsiisuuf yaadameeti. Taanzaaniyaan indaastiriiwwan al-ergii naannoo dinagdee addaa ykn paarkiiwwan industirii murtaa’an keessatti argamaniif onnachiiftuu gibiraa akka jalqabde hubachuun barbaachisaadha. Onnachiiftoonni kunneenis VAT irraa bilisa ta’uu fi gibira galii dhaabbilee hir’isuu kan dabalatudha. Tarsiimoon kun invastimantii kallattiin alaa hawwachuu fi oomisha industirii al-ergiidhaaf guddisuuf kan akeekedha. Walumaagalatti imaammanni gibira meeshaalee al-ergii Taanzaaniyaa dameewwan tarsiimoo akka qonnaa guddisuu gidduutti madaallii kaa’uu kan barbaadu yoo ta’u, industirii biroo irraas galii karaa gibiraatiin maddisiisuudha. Mootummaan dameewwan murtaa’aniif onnachiiftuu kennuu fi oomishaalee adda addaatiif gibira haala barbaadamuun hojiirra oolchuudhaan fedhii baasii mootummaaf maallaqa gahaa ta’e mirkaneessuudhaan al-ergii dabaluudhaan guddina dinagdee oofuu kaayyeffateera.
Mirkaneessitoota al-ergiidhaaf barbaachisan
Baha Afrikaa keessatti kan argamtu Taanzaaniyaa biyya indaastiriiwwan adda addaa keessatti taphataa barbaachisaa taatee of hundeessite yoo ta’u, qulqullinaa fi walsimsiisaa oomisha ishee mirkaneessuuf ragaalee al-ergii hedduu qabdudha. Taanzaaniyaa keessatti ragaalee al-ergii beekamoo ta’an keessaa tokko mirkaneessa Biiroo Istaandardii Taanzaaniyaa (TBS) ti. TBS oomishaalee Taanzaaniyaa irraa ergaman sadarkaa idil-addunyaa guutuuf mirkaneessuu fi mirkaneessuuf itti gaafatamummaa qaba. Mirkaneessi kun oomishoonni Taanzaaniyaa dambiiwwan nageenya, fayyaa fi naannoo akka eegatan mirkaneessa. Dabalataanis, Abbaan Taayitaa Nyaataa fi Qorichaa Taanzaaniyaa (TFDA) oomishaalee nyaataa fi qorichaa Taanzaaniyaa irraa ergamaniif mirkaneessa ni kenna. TFDAn oomishaaleen kun nageenya fayyadamtootaa mirkaneessuuf ulaagaalee qulqullinaa murtaa’an akka guutan mirkaneessa. Al-ergii qonnaaf, mirkaneessitoonni akka Global Good Agricultural Practices (GlobalGAP) kan jiran yoo ta’u, kunis nageenya nyaataa fi bulchiinsa qabeenya itti gaafatamummaa qabu guddisuudhaan hojii qonnaa itti fufiinsa qabu mirkaneessuuf kan akeekedha. Mirkaneessi kun qonnaan bultoonni Taanzaaniyaa ulaagaalee idil-addunyaa guutuudhaan qaqqabummaa gabaa isaanii akka guddisan gargaara. Kana malees, damee albuudaa keessatti mirkaneessitoonni adda ta’an kan akka Sagantaa Baaldii Waldhabdee irraa Bilisa ta’e (CFSP) gahee murteessaa qabu. CFSPn albuuda itti gaafatamummaadhaan madda isaanii argate waldhabdee ykn sarbama mirga namoomaa irraa bilisa ta’e ilaalchisee istaandaardii addunyaa eeguu isaanii ni mirkaneessa. Mirkaneessi kun kutannoo Taanzaaniyaa gochaalee albuudaa naamusa qabuuf qabdu agarsiisa. Turizimii kunuunsa bineensota bosonaa akka indaastirii barbaachisaa Taanzaaniyaa keessatti beeksisuuf dhaabbileen badhaasa Tuurizimii Boruu (TTA) argachuu danda’u. Badhaasni kun dhaabbilee hojii damee turizimii keessatti jalqabbii itti fufiinsa ilaalchisee muuxannoowwan gaarii agarsiisaniif beekamtii kenna. Xumura irratti, Taanzaaniyaa dinagdee ishee guddisuuf barbaachisummaa al-ergii hubatteetti; kanaaf sagantaalee mirkaneessaa adda addaa industirii adda addaa keessatti dameelee oomishaa, qonnaa, albuudaa fi kanneen biroo dabalatee hojiirra oolcha. Mirkaneessitoonni kun amanamummaa oomishaa guddisuu qofa osoo hin taane al-ergiin Taanzaaniyaa ulaagaa qulqullinaa gabaan addunyaa gaafatu akka guutu gochuudhaan haala mijeessuu daldala idil-addunyaatiif gumaacha ni godhu.
Loojistikii gorfame
Taanzaaniyaa biyya Baha Afrikaa keessatti argamtu yoo taatu, teessuma lafaa, bineensota bosonaa fi hambaalee aadaa adda addaatiin beekamtudha. Yaada loojistikii ilaalchisee qabxiilee ijoo muraasni yaada keessa galchuu qabdan kunooti: 1. Buufata doonii: Taanzaaniyaa buufata doonii hedduu kan daldala idil-addunyaatiif karra gurguddoo ta’anii tajaajilan qabdi. Buufatni doonii Daares Salaam buufata doonii Baha Afrikaa keessaa isa guddaa fi hojiin itti baay’atu yoo ta’u, fe’umsa baay’ee qaba. Mijeessitootaa fi tajaajiloota adda addaa kanneen akka konteenara qabachuu, kuusaa, gumurukaa qulqulleessuu, fi walitti hidhamiinsa geejjibaa gahumsa qabu ni kenna. 2. Neetworkii daandii: Taanzaaniyaan networkii daandii bal’aa magaalotaa fi magaalota gurguddoo guutuu biyyattii walqunnamsiisu qabdi. Haa ta'u malee, haalli daandii magaalaa fi baadiyyaa gidduutti garaagarummaa guddaa qabaachuu akka danda'u hubachuun barbaachisaadha. Dhaabbilee konkolaataa fe’umsaa biyya keessaa ykn dhiyeessitoota loojistikii bu’uuraalee misoomaa biyya keessaa beekumsa qaban qacaruun geejjibni meeshaalee amanamaa ta’e mirkaneessuu danda’a. 3. Fe’umsa qilleensaa: Ergaa yeroon kan ilaallatu ykn gatii guddaa qabuuf, fe’umsa qilleensaa filannoo ga’umsa qabuudha. Buufata Xiyyaaraa Idil-addunyaa Juuliyaas Nyerere kan Daar es Salaam buufata xiyyaaraa idil-addunyaa jalqabaa Taanzaaniyaa yoo ta’u, dhaabbilee fe’umsaa addunyaa adda addaa tajaajila fe’umsaa kennan argachuu danda’a. 4. Geejjibaa baaburaa: Akka geejjibaa daandii ykn fe’umsa qilleensaa babal’achuu baatus, tajaajilli baaburaa Taanzaaniyaa keessatti magaalota gurguddoo akka Daar es Salaam (giddugala dinagdee) naannolee biyya keessaa kanneen akka Dodoma (magaalaa guddoo), Tabora, Kigoma, fi Mwanza jedhaman. 5. Hojimaata gumurukaa: Hojii loojistikii sirriitti hojjechuuf dambiiwwan gumurukaa Taanzaaniyaa hubachuu fi kabajuun murteessaadha. Galchitoonni/al-ergitoonni ulaagaalee sanadoota (kan akka waraqaa fe’umsaa), qaraxa gumurukaa/gibira gosoota meeshaalee addaa (taarifa) irratti raawwatiinsa qaban, fi hayyama/heyyama barbaachisaa meeshaalee daangeffamaniif barbaachisan kamiyyuu of beekuu qabu. 6.Dhaabbata kuusaa: Manneen kuusaa dhuunfaa adda addaa guutuu biyyattii keessatti furmaata kuusaa fedhii keessan irratti hundaa’uun kan dhiyeessan jiru - kuusaa yeroo gabaabaa irraa kaasee hanga filannoo liizii yeroo dheeraa. 7.Dhiyeessitoota loojistikii/dabartoota: Dhaabbilee fe’umsaa muuxannoo qaban ykn dhiyeessitoota loojistikii ogummaa biyya keessaa qaban waliin hojjechuun adeemsa dhiyeessii sansalataa haalaan sirreessuu danda’a. Ogeeyyiin kunneen qulqullina gumurukaa, sanadoota, walitti makamuu fe’umsaa, fi qindoomina waliigalaa gargaaruu danda’u. Haalli loojistikii Taanzaaniyaa itti fufiinsaan guddachaa akka jiru yaadadhaa. Dhaabbilee daldalaa biyya keessaa waliin mari’achuun ykn yaada yeroo ammaa fedhii addaa keessaniif mijate argachuuf ogeeyyii indaastirii irraa gorsa ogummaa barbaaduun gaariidha.
Chaanaalii misooma bitaa

Agarsiisa daldalaa barbaachisoo

Biyyi Baha Afrikaa keessatti argamtu Taanzaaniyaa, karaalee bittaa idil-addunyaa barbaachisoo ta’an hedduu fi agarsiisa daldalaa dhaabbilee daldalaaf ni dhiheessiti. Karaaleen kunneen dhaabbileen biyya keessaa fi biyya alaa abdii daldalaa qorachuu, oomisha agarsiisuu, fi Taanzaaniyaa fi gabaa addunyaa keessatti walitti dhufeenya guddaa uumuuf carraa ni kennu. 1. Chaanaalii Bittaa Idil-addunyaa: 1.1. qeenxee. Abbaa Taayitaa Misooma Daldalaa Taanzaaniyaa (TanTrade): TanTrade dhaabbata mootummaan Taanzaaniyaa daldala biyyattii keessatti guddisuuf hundeessedha. Agarsiistotaa fi bitoota industirii adda addaa irraa dhufan hawwachuuf agarsiisa daldalaa fi agarsiisa idil-addunyaa ni qopheessa. b. Caalbaasii Mootummaa: Dhaabbileen daldalaa meeshaalee ykn tajaajiloota ministeerota ykn ejensiiwwan adda addaa Taanzaaniyaa keessatti barbaadan dhiyeessuuf caalbaasii mootummaa irratti hirmaachuu ni danda’u. c. Dhaabbilee Dhuunfaa Waliin Kallattiin Hirmaachuu: Dhaabbileen dhaabbilee dhuunfaa Taanzaaniyaa keessatti socho’an kanneen akka daldaltoota, daldaltoota jumlaa, ykn raabsitoota madda idil-addunyaa irratti hirmaatan waliin hariiroo uumuu danda’u. 2. Agarsiisa Daldalaa: qeenxee. Agarsiisa Daldala Idil-addunyaa Daares Salaam (DITF): Kun agarsiisa daldalaa waggaa waggaan magaalaa guddittii Taanzaaniyaa Daar es Salaam keessatti gaggeeffamu keessaa isa tokkodha. Sagantaan kun oomishaalee dameelee adda addaa kanneen akka qonnaa, maanufaakchariingii, turizimii, konistiraakshinii, teeknooloojii, fi kkf ni agarsiifamu. b. Agarsiisa Daldala Idil-addunyaa Baha Afrikaa (EAITE): EAITE sagantaa waggaa waggaadhaan gaggeeffamu yoo ta’u, oomishaalee biyya keessaa fi idil-addunyaa industirii adda addaa kanneen akka qaamolee konkolaataa, meeshaalee elektirooniksii fi elektirikii, maashinii pilaastikii fi laastikaa, meeshaalee yaalaa fi qorichaa keessatti agarsiisuu irratti xiyyeeffata. 3. Agarsiisa Qonnaa irratti hundaa’e: 1.1. a.Agarsiisa Qonnaan Bultoota Taanzaaniyaa: Agarsiisni kun qonnaan bultoota, qooda fudhattoota daldala qonnaa akka oomishtoota maashinoota qonnaa dhiyeessitoota sanyii/xaa’oo/qoricha aramaa/sirna jallisii fi kkf.Agarsiisni kun damee qonnaa jijjiiruuf kan akeekedha gara qonna daldalaatti seena. 4.Agarsiisa Albuudaa: a.Tanzania Mining Expo: Sagantaan waggaa kun opereetota albuudaa,bitoota,gorsitoota albuudaa/injinariingii walitti fida ogeessota,faayinaansii fi qooda fudhattoonni biroo indaastirii albuudaa irratti hirmaatan oomishaa fi tajaajila isaanii akka agarsiisan. 5.Agarsiisa Ijaarsa: qeenxee. Agarsiisa Daldala Idil-addunyaa Taanzaaniyaa (TITE): TITE oomishaalee indaastiriiwwan akka maashinoota ijaarsaa, . meeshaalee ijaarsaa,meeshaalee, nyaata haardwaariin paakeejii ta'e maqaa dhahuun ni danda'ama.Agarsiistota idil-addunyaa hawwata making it an carraa networking fi babal’ina daldalaaf iddoo gaarii ta’e. Chaanaalonni bittaa idil-addunyaa fi agarsiisni daldalaa kun dhaabbileen daldalaa gabaa Taanzaaniyaa qorachuuf, waa’ee filannoo fayyadamtootaa akka baratan, dhiyeessitoota ykn raabsitoota waliin walqunnamsiisuuf, tumsa daldalaa uumuuf, fi oomisha ykn tajaajila isaanii agarsiisuuf waltajjii ni kennu. Dhaabbileen hojii isaanii Taanzaaniyaa keessatti babal’isuuf fedhii qaban carraawwan kana qorachuun bu’aa gabaa Afrikaa guddachaa jiru kanaa argachuuf dammaqinaan hirmachuun barbaachisaa dha.
在坦桑尼亚,人们常用的搜索引擎有以下几种,并列出它们的网址: 1. Google (谷歌) - https://www.google.co.tz/ Afaan Oromoo fi Jechoota Dinqisiiso Afaan Oromoo. 谷歌是世界上最著名和最广泛使用的搜索引擎之一受欢迎。 2. Biing - https://www.bing.com/?cc=tz Bing是微软公司开发的搜索引擎,提供了与谷歌类似的功能和搜索结果应用。 3. Yahoo! - https://tz.yahoo.com/ Afaan Oromoo fi Jechoota Dinqisiiso Afaan Oromoo. Afaan Oromoo fi Jechoota Dinqisiiso Afaan Oromoo擎也备受坦桑尼亚用户青睐。 4. DuckDuckGo - https://duckduckgo.com/taanzaaniyaa DuckDuckGo以保护用户隐私为核心,不跟踪用户行为或过滤结果坦桑尼亚拥有一定用户群体。 5. Yandex - https://yandex.com/ Afaan Oromoo fi Jechoota Dinqisiiso Afaan Oromoo. Yandex是俄罗斯最大的网络公司开发的一个多功能在线平台全球范围内提供了广泛的搜索服务。 需要注意的是,虽然这些搜索引擎在坦桑尼亚很受欢迎,但很多人也使用手机应用程序（如 Google Mozilla Firefox等)进行直接的网页搜索。此外,随着移动技术的普及,社交媒体平台和手机应用(如Facebook、Instagram、WhatsApp)也成为用户获取信息和进行搜索的重要工具。

Fuula keelloo gurguddoo

Taanzaaniyaa keessatti, daayirektaroota ykn fuula keelloo beekamoo ta’an hedduun kanneen daldala, tajaajilaa fi odeeffannoo quunnamtii argachuuf si gargaaruu danda’an jiru. Fuula keelloo gurguddoo biyyattii keessaa muraasni kunooti: 1. Fuula Keelloo Taanzaaniyaa (www.yellowpages.co.tz): Kun galmeewwan toora interneetii Taanzaaniyaa keessatti baay’ee jaallataman keessaa isa tokkodha. Tarreefama daldalaa adda addaa damee adda addaa kanneen akka bakka jireenyaa, konkolaataa, ijaarsa, barnoota, bashannana, eegumsa fayyaa, fi kkf bal’inaan ni kenna. 2. ZoomTanzania (www.zoomtanzania.com): Iddoo gabaa onlaayinii adda duree ta’ee fi tarreeffama daldalaa qofa osoo hin taane carraa hojii, tarreefama qabeenyaa, beeksisa meeshaalee ykn qabeenya bitachuu/gurgurtaa argachuu dandeessanidha. Kutaan daayirektarii isaanii daldala industiriitiin ramada, akka salphaatti akka naanna'aniif. 3. BusinessList.co.tz: Weebsaayitiin kun qonna, baankii fi faayinaansii, ijaarsaa fi injinariingii, . tajaajila barnootaa fi leenjii muraasa maqaa dhahuun ni danda’ama. Daldala/dhaabbilee bal’aa ta’an odeeffannoo quunnamtii fi ibsa gabaabaa asitti argachuu dandeessu. 4. NT Yellow Pages (www.ntyellowpages.co.tz): Daayirektarii faayidaa qabu kan biraa kan odeeffannoo dhaabbilee dameelee hedduu kanneen akka turizimii/keessummeessituu, . tajaajila/dhiyeessitoota eegumsa fayyaa/yaalaa; dabalataan ergamtoota/daldaltoota qabeenyaa akkasumas ni dabalata. 5.Neetwork Gabaa Toodle - Daayirektarii Taanzaaniyaa (www.directory.marketnetworks.co.tz/tanzania-directory.html): Waltajjiin kun namoota dhuunfaa fi dhaabbileen daldalaa tajaajila tarreessuu daldalaa bal’aa ta’een daldala industirii adda addaa keessatti mijeessuun akka walqunnaman kan taasisudha. Hubadhaa marsariitiiwwan kun kutaalee fuula keelloo isaanii irraa kan hafe amaloota dabalataa fi dhiyeessii qabaachuu danda’u. Waa’ee daldala Taanzaaniyaa odeeffannoo bal’aa walitti qabuuf ulaagaa addaa keessan irratti hundaa’uun tokkoon tokkoon marsariitii dhuunfaan qorachuun gaarii ta’a. Waadaa kamiyyuu osoo hin seenin dura ykn guutummaatti irratti hirkatanii osoo hin seenin dura odeeffannoo argattan kamiyyuu sirrii ta’uu fi barbaachisummaa isaa dachaa lama ilaaluu hin dagatinaa

Waltajjiiwwan daldalaa gurguddoo

Taanzaaniyaa keessatti waltajjiiwwan daldala elektirooniksii gurguddoon fayyadamtoota biratti jaalala horatan hedduun jiru. Waltajjiiwwan kunneen namoonni oomishaalee adda addaa toora interneetii irratti akka bitatanii fi gurguran karaa mijataa ta’e ni kennu. Waltajjiiwwan daldala elektirooniksii Taanzaaniyaa keessatti adda duree ta’an keessaa muraasni URL marsariitii isaanii waliin kunooti: 1. Jumiyaa Taanzaaniyaa - www.jumia.co.tz Juumiyaan Taanzaaniyaa dabalatee dhaabbilee daldala elektirooniksii Afrikaa keessatti gurguddoo ta'an keessaa isa tokkodha. Oomishaalee adda addaa kanneen akka elektirooniksii, faashinii, bareedina, meeshaalee manaa fi kkf ni dhiheessa. 2. PataUza - www.patauza.co.tz irratti kan argamu PataUza waltajjii daldala elektirooniksii Taanzaaniyaa keessatti mul’achaa jiruu fi meeshaalee adda addaa gatii madaalawaadhaan dhiyeessuu irratti xiyyeeffateedha. Maamiltoonni meeshaalee elektirooniksii, uffata, meeshaalee gargaarsaa fi kkf irratti waliigaltee argachuu danda’u. 3. Kiliimaal Taanzaaniyaa - www.kilimall.co.tz Kilimall waltajjii bittaa toora interneetii beekamaa biraa Taanzaaniyaa keessatti oomishaalee adda addaa elektirooniksii irraa kaasee hanga meeshaalee manaa fi faashiniitti kan dhiyeessudha. 4. Fidet Techs - www.fidettechs.com irratti kan argamu Fidet Techs waltajjii daldala elektirooniksii irra caalaa meeshaalee elektirooniksii kanneen akka bilbila ismaartii, laptop, taableetii, konsoolii tapha fi kkf gurguruu irratti xiyyeeffatedha. 5.Gabaa Dijitaalaa Tamtay - www.digitalmarket.co.tz Tamtay Digital Market meeshaalee elektirooniksii kanneen akka bilbila ismaartii fi meeshaalee gargaarsaa maqaawwan beekamoo ta’an irraa dhufan bal’inaan ni dhiheessa. Kunniin fakkeenya waltajjiiwwan daldala elektirooniksii beekamoo Taanzaaniyaa keessatti argaman keessaa muraasa; haa ta’u malee, kanneen biroo xixiqqoo ykn niche-specific ta’an akkasumas jiraachuu danda’u. Yeroo hunda sababa nageenyaaf jecha bittaa kamiyyuu toora interneetii irraa osoo hin raawwatin dura qorannoo gadi fageenya qabu gochuun ykn yaada naannoo barbaaduun ni gorfama.

Waltajjiiwwan miidiyaa hawaasaa gurguddoo

Biyya bareedduu Afrikaa Bahaa Taanzaaniyaa addunyaa miidiyaa hawaasaa irratti argamuun ishee guddachaa jira. Waltajjiiwwan hawaasummaa beekamoo lammiileen Taanzaaniyaa itti fayyadaman tokko tokko, marsariitiiwwan isaanii waliin kunooti: 1. WhatsApp: Appii ergaa erguuf beekamaa ta’ee fi ergaa kallattiin qofa osoo hin taane sagalee fi viidiyoo bilbilaaf kan ooludha. Lammiileen Taanzaaniyaa hedduun WhatsApp fayyadamuun hiriyootaafi miseensota maatii guutuu biyyattii keessa jiran waliin walqunnamsiisu. Marsariitii: www.whatsapp.com 2. Feesbuukii: Marsariitiin hawaasummaa guddaan akka addunyaatti Taanzaaniyaa keessattis baay’ee jaallatamaadha. Lammiileen Taanzaaniyaa Feesbuukii fayyadamuun hiriyyoota isaanii waliin wal qunnamsiisuu, suuraa fi viidiyoo qooddachuu, akkasumas garee fedhii adda addaa ykn fuula adda addaa irratti bobba'u. Marsariitii: www.facebook.com 3. Instagram: Waltajjii suuraa qooduun fayyadamtoonni suuraa fi viidiyoo gabaabaa maxxansuun akkaawuntii namoota biroo hordofanii kaka'umsa mul'ataa ykn haaromsa dhiibbaa uumuu ykn maqaa jaallatan irratti akka argatan taasisu. Artistoonni, suuraa kaastoonni, fi dhiibbaa uumuun lammiilee Taanzaaniyaa hedduun inistaagiraamii irratti argamuun isaanii cimaadha. Marsariitii: www.instagram.com 4.Twitter: Waltajjii microblogging fayyadamtoonni ergaa gabaabaa "tweets" jedhaman itti maxxansuu danda'an. Dargaggoota Taanzaaniyaa kanneen yaada, oduu haaraa, meemii qooddatan biratti baay'ee jaallatamaadha, namoota addunyaa guutuu waliin karaa hashtag fi haasawa mata dureewwan fedhii adda addaa irratti wal qunnaman. Marsariitii: www.twitter.com 5.Snapchat: Appi ergaa maltimidiyaa fayyadamtoonni suuraa ka'uu ykn viidiyoo "snaps" jedhamu kan erga fudhataan (namoonni) ilaalanii booda badan waraabuu dandeessisu. Akka waltajjiiwwan armaan olitti ibsaman biroo bal'inaan itti fayyadamuu baatus, Snapchat dargaggoota Taanzaaniyaa kanneen amaloota wal-qunnamtii isaatti gammadan biratti fayyadamtoota dabalaa dhufe qaba. Marsariitii: www.snapchat.com 6.LinkedIn : Waltajjii networking ogummaa namoota dhuunfaa carraa hojii barbaadaniin ykn ogeessota industirii adda addaa guutuu Taanzaaniyaa ykn illee addunyaa irraa walitti hidhaman bal’inaan itti fayyadaman. Marsariitii :www.linkedin.com/ Kunniin fakkeenya muraasa waltajjiiwwan miidiyaa hawaasaa Taanzaaniyaa keessatti baay’inaan itti fayyadamaniidha; haa ta'u malee waltajjiiwwan naannootti hojjetaman biroo naannichaaf adda ta'anis jiraachuu akka danda'an hubachuun barbaachisaadha.

Waldaalee industirii gurguddoo

Baha Afrikaa keessatti kan argamtu Taanzaaniyaa waldaalee indaastirii gurguddoo guddina dinagdee biyyattii keessatti gahee murteessaa qaban hedduu qabdi. Waldaalee indaastirii beekamoo Taanzaaniyaa fi marsariitiiwwan isaanii tokko tokko kunooti: 1. Faawundeeshinii Damee Dhuunfaa Taanzaaniyaa (TPSF) - TPSF qaama ol’aanaa gareewwan damee dhuunfaa gurmaa’an adda addaa, oomishtoota, daldaltoota, baankota, waldaalee, fi manneen daldalaa dabalatee bakka bu’uudha. Marsariitii: https://tpsftz.org/ 2. Mana Maree Daldalaa, Industirii fi Qonnaa Taanzaaniyaa (TCCIA) - Waldaan kun hariiroo daldalaa dhaabbilee biyya keessaa fi idil-addunyaa guddisuudhaan guddina daldalaa fi carraa invastimantii guddisuuf kan akeekedha. Marsariitii: https://tccia.com/ 3. Waldaa Hojjechiistota Taanzaaniyaa (ATE) - ATEn imaammata hojjetaa irratti dhiibbaa uumuu fi naannoo hojii oomishaa guddisuuf tattaaffii abukaatummaatiin fedhii hojjechiistotaa dameelee adda addaa keessatti bakka bu’a. Marsariitii: https://ate.or.tz/ 4. Waldaa Opereetota Tuurizimii Taanzaaniyaa (TATO) - TATOn qulqullina tajaajila turizimii fooyyessuu, barmaatilee turizimii itti gaafatamummaa qaban guddisuu fi fedhii daawwattootaa eeguu irratti tumsa akka waltajjiitti tajaajila. Marsariitii: http://www.tatotz.org/ irratti argama. 5. Waldaa Dhiyeessitoota Tajaajila Boba’aa fi Gaasii Taanzaaniyaa (ATOGS) – ATOGS dhaabbilee meeshaalee fi tajaajiloota sansalata gatii indaastirii boba’aa fi gaazii keessatti dhiyeessuu irratti bobba’an walitti fidee guddina itti fufiinsa qabuuf tumsa mirkaneessa. Marsariitii: http://atogs.or.tz/ 6. Waldaa Fe’umsa Dabarsitoota Taanzaaniyaa (TAFFA) – TAFFA sagantaa leenjii fi tattaaffii abukaatummaa dambiitiin deeggarsa kennuudhaan fe’umsa dabarstoota tajaajila geejjibaa galaanaa keessatti socho’an biratti sadarkaa ogummaa ni guddisa. Marsariitii: http://www.taffa.or.tz/ irratti argama. 7. Waldaa Hoortikaalcharii Taanzaaniyaa (TAHA) – TAHAn qonnaan bultoota/al-ergitoota/oomishtoota/prosesaroota oomisha horticulture irratti hirmaatan bakka bu’ee daldala isaanii beeksisuun qormaata qaqqabummaa gabaa biyyaalessaa ykn idil-addunyaa waliin walqabatee jiru furuudha. Marsariitii: https://taha.or.tz/ 8. Waldaa Baankota Taanzaaniyaa (TBA) – TBA waldaa baankota daldalaa Taanzaaniyaa keessatti argaman yoo ta’u, walta’iinsa, odeeffannoo waliif qooduun, fi imaammata mijataa ta’eef lobbiin raawwii hojii indaastirii baankii guddisuuf hojjetudha. Marsariitii: http://www.tanzaniabankers.org/ irratti kan argamu. Waldaaleen indaastirii kunneen guddina dinagdee guddisuu, hariiroo daldalaa guddisuu, fi nageenya daldalaa Taanzaaniyaa mirkaneessuu keessatti murteessaadha.

Marsariitii daldalaa fi daldalaa

Baha Afrikaatti kan argamtu Taanzaaniyaa marsariitiiwwan diinagdee fi daldalaa hedduu kan industirii adda addaa fi carraawwan biyyattii keessatti argaman irratti odeeffannoo kennan hedduu qabdi. Marsariitiiwwan ijoo keessaa muraasni URL isaanii waliin kunooti: 1. TanzaniaInvest: Weebsaayitiin kun madda odeeffannoo carraa daldalaa fi invastimantii Taanzaaniyaa keessatti adda dureedha. Oduu, xiinxala, fi gabaasa dameelee adda addaa kanneen akka qonnaa, albuudaa, turizimii, anniisaa fi kkf uwwisu ni kenna. Marsariitii kana https://www.tanzaniainvest.com/ irraa argachuu dandeessu. 2. Abbaa Taayitaa Misooma Daldala Taanzaaniyaa (TanTrade): TanTrade al-ergii Taanzaaniyaa akka addunyaatti beeksisuuf itti gaafatamummaa kan qabu yoo ta’u, invastimantii biyya alaa gara biyyattiitti akka seenu haala mijeessa. Weebsaayitiin isaanii odeeffannoo oomishaalee al-ergii, istaatiksii daldalaa, gabaasa qorannoo gabaa, fi taateewwan daldalaa dhufan ni kenna. Marsariitii isaanii https://tanda.go.tz/ daawwadhaa. 3. Mana Maree Angoomsuu Diinagdee Biyyaalessaa (NEEC): NEEC misooma itti fufiinsa qabu guddisuuf jalqabbii humneessuu dinagdee Taanzaaniyaa keessatti babal’isuu irratti xiyyeeffata. Weebsaayitiin isaanii imaammata sagantaalee industirii wajjin walqabatan akkasumas qabeenya abbootii qabeenyaa fi invastaroota damee dinagdee adda addaa keessatti carraa barbaadaniif odeeffannoo haaraa ni kenna: http://nee.go.tz/. 4. Dhaabbata Misooma Industirii Xixiqqaa (SIDO): SIDO sagantaa ijaarsa dandeettii fi qabeenya akka iskiimota faayinaansii fi gargaarsa teeknooloojii argachuudhaan industirii xixiqqaa ni deeggara. Weebsaayitiin dhaabbatichaa odeeffannoo waa’ee oomishaalee abbootii qabeenyaa biyya keessaatiin hojjetaman fi carraa walta’iinsa ykn invastimantii: http://www.sido.go.tz/. 5.Mana Maree Daldalaa Industirii fi Qonnaa Taanzaaniyaa (TCCIA): TCCIAn Taanzaaniyaa keessatti dameelee hedduu keessatti dhaabbilee daldalaaf bakka bu’aa ta’ee kan hojjetu yoo ta’u, abbootiin qabeenyaa michoota ykn invastaroota ta’uu danda’an waliin akka walqunnaman waltajjiiwwan networkii ni kenna: https://www.tccia.com/ . . /tpsftanzania.org/ jedhamuun beekama. Weebsaayitoonni kunniin haala dinagdee, carraa invastimantii, fi qabeenya Taanzaaniyaa keessatti argaman irratti hubannoo isiniif ni kennu. Odeeffannoo addaa naannoo fedhii ykn invastimantii keessanii wajjin walqabatu argachuuf waltajjiiwwan kana qorachuun gaariidha.

Weebsaayitoota gaaffii daataa daldalaa

Weebsaayitoonni daataa daldalaa Taanzaaniyaa irratti argachuu dandeessan hedduutu jiru. Fakkeenyonni muraasni URL isaanii wajjin kunooti: 1. Kuusaa Deetaa Comtrade Dhaabbata Mootummoota Gamtoomanii: Kuusaan odeeffannoo sadarkaa idil-addunyaatti beekamtii qabu kun istaatiksii daldalaa bal’aa, galtee fi al-ergii dabalatee, Taanzaaniyaa argachuuf carraa kan kennudha. Meeshaalee adda addaa kan uwwisu yoo ta’u, fayyadamtoonni adeemsaafi akkaataa daldala keessatti mul’atu akka xiinxalan kan taasisudha. URL: https://comtrade.un.org/ irratti kan argamu. 2. Furmaata Daldala Walitti Makamaa Addunyaa (WITS) Baankii Addunyaa: Waltajjiin WITS Taanzaaniyaa dabalatee biyyoota addunyaa maraaf ragaa daldalaa bal’aa ni kenna. Daldala meeshaalee daldalaa akkasumas daataa daldala tajaajilaa kan hammatudha. URL: https://wits.baankii addunyaa.org/wits/ 3. Abbaa Taayitaa Galiiwwan Taanzaaniyaa (TRA): TRAn dhaabbata mootummaa ofiisaa ta’ee fi qaraxa galtee fi al-ergii Taanzaaniyaa keessatti dabalatee galii walitti qabuuf itti gaafatamummaa qabuudha. Weebsaayitiin isaanii odeeffannoo gatii guddaa qabu hojimaata gumurukaa, taarifaa fi imaammata daldalaa irratti argachuuf ni kenna. URL: https://www.TRA.go.tz/ irratti kan argamu. 4. Biiroo Istaatistiksii Biyyaalessaa (NBS) - Istaatistiksii Daldalaa: NBSn istaatiksii daldalaa dabalatee ragaalee dinagdee Taanzaaniyaa keessatti argaman bal’aa walitti qabuu fi maxxansaa. Weebsaayitiin isaanii gabaasa waliigalaa galtee/al-ergii gareewwan meeshaalee, xiinxala biyyoota michuu, fi odeeffannoowwan barbaachisoo biroo of keessaa qaba. URL: http://www.nbs.go.tz/index.php/en/agarsiistota-dinagdee/gosa/istaatistiksii-daldala Hubadhaa, marsariitiiwwan kun galmee barbaadu ykn hojii barbaacha addaa qabaachuu danda’u, odeeffannoo barbaadame sirritti argachuuf fedhii keessan irratti hundaa’uun. Kuusaawwan deetaa yeroo ammaa ykn addaa ta’an kanneen industirii ykn dameewwan addaa dinagdee Taanzaaniyaa keessa jiran waliin walqabataniif, waldaalee ykn dhaabbilee industirii addaa ykn dhaabbilee guddina dinagdee biyyattii keessatti xiyyeeffatan mariisisuun gargaaraa ta’uu danda’a. Odeeffannoo maddoota kana irraa argame kamiyyuu qorannoo dabalataatiin mirkaneessuu ykn yoo barbaachisaa ta’e murtii daldalaa kamiyyuu daataa kana irratti hundaa’uun murteessuu kee dura ogeeyyii irraa gargaarsa barbaaduu yaadadhu.

Waltajjiiwwan B2b

Taanzaaniyaa keessatti waltajjiiwwan B2B hedduun dhaabbilee daldalaaf ni argamu. Waltajjiiwwan kunneen dhaabbileen walqunnamsiisuu fi daldala daldalaa akka gaggeessan akka gabaatti tajaajilu. Waltajjiiwwan B2B Taanzaaniyaa keessa jiran keessaa muraasni marsariitii isaanii waliin kunooti: 1. Jumiyaa: Jumiyaan Taanzaaniyaa dabalatee Afrikaa keessatti waltajjii daldala elektirooniksii adda dureedha. Oomishaalee industirii adda addaa irraa dhufan bal’aa kan dhiyeessu yoo ta’u, daldala B2B akkasumas haala mijeessa. Marsariitii: www.jumia.co.tz 2. TradeKey: TradeKey waltajjii onlaayinii Taanzaaniyaa dabalatee bitootaa fi dhiyeessitoota addunyaa guutuu walitti hidhudha. Neetworkii daldalaa addunyaa irratti qaqqabummaa kan kennu yoo ta’u, daldala B2B industirii adda addaa keessatti akka raawwatamu ni hayyama. Marsariitii: www.tradekey.com 3. Alibaba.com: Alibaba adda durummaan gabaa Chaayinaa kan tajaajilu ta’us, Taanzaaniyaa dabalatee daldala idil-addunyaatiifis ni tajaajila. Akka addunyaatti gabaa B2B gurguddoo keessaa tokko ta’ee, dhaabbileen damee adda addaa keessatti michoota ykn dhiyeessitoota ta’uu danda’an waliin akka walqunnaman dandeessisa. Marsariitii: www.alibaba.com 4. Bakka Gabaa Kinondoni (KMP): KMP waltajjii onlaayinii addatti daldala naannoo Daar es Salaam, magaalaa guddittii Taanzaaniyaa aanaa Kinondoni keessatti argamtu keessatti qophaa’eedha.Abbootiin qabeenyaa biyya keessaa oomisha/tajaajila isaanii akka agarsiisaniifi sochii B2B naannichaa keessatti akka bobba’an gargaara hawaasa daldalaa.Weebsaayitii:kmp.co.tz. 5.Tanzania's business Directory:Tanzania's Business Directory kan jedhu galmee onlaayinii kan industirii adda addaa biyyattii keessatti socho'u kan akka qonnaa, omishaa,fi tajaajila.Dhaabbileen dhiyeessii isaanii asitti agarsiisuu danda'u,bu'aa walta'iinsa B2B ta'uu danda'u.Website:TanzaniayellowPages.co.tz Kunniin fakkeenya muraasa waltajjiiwwan B2B dhaabbilee daldalaa Taanzaaniyaa keessatti argamaniidha; kanneen biroo dameelee ykn naannoo addaa biyyattii keessattis tajaajila kennan jiraachuu danda’u.
//